The universe as a complex and orderly system or entity
POPULARITY
Categories
Die T20 Franchise Cricket-toernooi, aangebied by die nuwe FNB-krieketgronde, begin op 1 Augustus. Die top-mansspelers is in vier spanne ingedeel vir die reeks. Kosmos 94.1 Nuus het met Johan Muller, uitvoerende hoof van Krieket Namibië gesels.
Inwoners van Okahandja beplan 'n protesaksie more om nege-uur oor swak dienslewering en klagtes wat nie aangespreek word nie. Hulle is veral ontsteld oor die verskuiwing na gebiede sonder toegang tot water of elektrisiteit. Hulle spreek ook sterk teenkanting uit teen die teenwoordigheid van RedForce en sê dat hulle nie meer wil hê dat die skuldinvorderingsmaatskappy in hul gemeenskap werksaam is nie. Kosmos 94.1 Nuus het met die maatskaplike aktivis Sydney Gariseb gesels.
Seekoei-getalle neem af in die Kavango-streke en nog ‘n vermeende stroperyvoorval het naby Shamvura-kamp voorgekom. Ten spyte van verskeie ooggetuies, insluitend Namibiese burgers en Suid-Afrikaanse toeriste, en berigte van gesteelde vleis van die karkas, sê gefrustreerde natuurbewaarders dat owerhede min doen terwyl die beskermde spesie steeds uit die streek verdwyn. Kosmos 94.1 Nuus het met Mark Paxton van Shamvura Camp gepraat.
Nsfaf het gereageer op berigte dat ‘n lener sê dat hy geswartlys is sonder om verwittig te word en na hy navraag gedoen het by Nsfaf om sy lening terug te betaal. Hy sê hy is ingelig dat sy lening opgespoor moet word. Die fonds het aangekondig dat hy wanbetalers op die swartlys sal plaas, ‘n proses wat begin het. Percy Tjahere, fonds-woordvoerder het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat.
Namfisa het konsultasies oor sy Agri-Indeks Versekering-padkaart gefinaliseer en sal dit nou aan die kabinet voorlê vir goedkeuring. Die plan, wat met die ondersteuning van die Wêreldbank ontwikkel is, verbeter landbou-veerkragtigheid en ondersteun nasionale ramprisikobestuursdoelwitte. Kosmos 94.1 Nuus het met Victoria Raimond, bestuurder van korporatiewe kommunikasie en verbruikersopvoeding by Namfisa gepraat, wat meer verduidelik.
Namibië staar 'n stille nasionale krisis in die gesig namate selfmoorde onder mans teen 'n kommerwekkende tempo bly styg, wat diepgewortelde geestesgesondheidsprobleme en maatskaplike druk blootlê. Kosmos 94.1 Nuus het met die sielkundige Shaun Whittaker gepraat wat sê ons moet geestesgesondheid gesprekke onder mans normaliseer.
Die finansministerie het aangekondig dat NamPost vanaf 1 Oktober 2025 die landwye kontantverspreiding van maatskaplike toelaes sal hanteer. Dit is daarop gemik om doeltreffendheid en toegang te verbeter. Begunstigdes word versoek om streekvergaderings by te woon vir meer besonderhede. Verdere opdaterings sal via media en gemeenskapskanale gedeel word. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Wilson Shikoto, die ministerie se woordvoerder.
Reaksie word ontvang op die uitvoerende hoof van TotalEnergies, Patrick Pouyanne, wat sê dat "kwessies" met die regering uitgestryk moet word voordat hy met die Venus-olieprojek begin. Pouyanne sê die maatskappy en die regering moet belyn om geskille te vermy. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Graham Hopwood, die direkteur van die Instituut vir Openbare Beleidsnavorsing.
Taxibestuurders vra weer vir 'n tariefverhoging van 13 Namibiese dollar tot 15 dollar, weens stygende brandstof- en onderhoudskoste. Hulle vra vervoerminister Veikko Nekundi om op te tree. Kosmos 94.1 Nuus het met die lynministerie se woordvoerder Julius Ngweda gepraat.
Die Teenkorrupsie-kommissie het bevestig dat twee verdagtes in die voortgesette Namcor-korrupsiesaak vandag in die hof sal verskyn. Die woordvoerder, Josephine Nghituwamata, het ook aan Kosmos 94.1 Nuus bevestig dat hulle hard op soek is na Victor Malima wat ook met die saak verbind is maar, uit die land gevlug het.
Witajcie, witajcie, toż to już czwarty odcinek LAMU sezonu 2025, a w nim wybieramy się w podróż…. polecimy w kosmos, zanurkujemy na dno oceanu a nawet dowiercimy się do wnętrza ziemi. Czy inne planety pachną tak samo jak Ziemia? Sara, 3lCzy jest życie w Układzie Słonecznym? Henryk, 9lCzy kosmici istnieją? Staś, 9lCzy kiedyś Księżyc ucieknie Ziemi? Kinga, 8lDr Anna Łosiak, geolożka planetarna, Instytut Nauk Geologiczny PANCzy da się obliczyć wagę Ziemi? Jeśli tak, to ile ona waży? Alicja, 11lDr Jakub Ciążela, geolog, Instytutu Nauk Geologicznych PANDlaczego Ziemia się obraca? Zosia, 4,5lCzemu jak Ziemia się obraca, my tego nie czujemy? Nina, 6,5lDr Anna ŁosiakJak powstała zima? Maciek, 5lJak się tworzą tornada? Tadzio, 5lSkąd się biorą cyklony? Jaś, 9lDr Dariusz Baranowski, Instytut Geofizyki PANJak ocean nie wsiąka w ziemię? Natalka, 8lJak woda drąży jaskinie? Jaś, 7lCo by się stało, gdyby ze środka Ziemi zniknęła lawa? Julek, 6lDr Jakub CiążelaFajne i wartościowe treści w Radiu Naukowym powstają dzięki wsparciu patronek i patronów. Dołącz, jeśli słuchasz nas regularnie: patronite.pl/radionaukowe
Regsman Kadhila Amoomo sê hy sal nie die saak van pensioenarisse wat ingeloop is by NamPost laat vaar voor hy nie ‘n gunstige uitkoms kry nie. NamPost het intussen gesê hy het ‘n dringende ondersoek gelas en kyk ook na die moontlike byvoeging van onwettige begunstigdes, saam met onreëlmatige aftrekkings. Amoomo sê aan Kosmos 94.1 Nuus NamPost het twee weke tyd om die saak op te los.
Nuwe bek-en-klouseer uitbrekings word steeds in Suid-Afrika aangemeld maar dit blyk asof die situasie begin stabiliseer. Kosmos 94.1 Nuus het gesels met dr. Frikkie Maré, die voorsitter van die Rooivleis Produsente-organisasie in die buurland, wat die jongste inligting deel.
Die oud-weermaghoof, generaal Martin Shalli sê aan Kosmos 94.1 Nuus dit is kommerwekkend dat Namibië en Angola uitgesonder is in die Africom-verslag. Dit kom na die adjunkbevelvoerder van die Amerikaanse Afrika-bevel of Africom, luitenant-generaal John Brennan, sê daar is ISIS-selle groepe wat aan die periferie van beide Namibië en Angola opereer. Volgens Brennan is 'n Meksikaanse dwelmkartel reeds besig om te vestig in die Suider-Afrikaanse streek. Shalli sê dit moet onmiddellik aandag kry.
In Suid-Afrika het vleispryse die grootste invloed op voedselinflasie gehad in Junie. Die inflasie net vir kos was 6,6 persent, die hoogste in meer as twee jaar. Bek-en-klouseer onder bees en voëlgriep in Brasilië, wat gelei het tot 'n verbod op hoender-invoere, het 'n groot rol gespeel. Kosmos 94.1 Nuus het met landboukenner dr. Kobus Laubscher gepraat.
Koring-aanplantings lyk tot dusver belowend, maar volgens plaaslike produsente wag hulle nog vir kouer toestande, wat noodsaaklik is vir die gewas se ontwikkeling. Kosmos 94.1 Nuus het met Rico Bothma, ‘n produsent by die Hardapskema, gepraat.
Die Pensioenfonds vir Regeringsinstellings het begin om biometriese verifikasie-handtoestelle aan streekskiesafdelingkantore landwyd te versprei. Dit sal toegang tot lewensbewysverifikasie vir pensioenarisse vergemaklik, wat nie meer lang afstande hoef te reis nie. Die fonds se uitvoerende hoof, Martin Inkumbi, sê die toestelle verseker tydige en akkurate pensioenbetalings terwyl dit die fonds se volhoubaarheid versterk. 'n Verifikasie-toep vir pensioenarisse met slimfone is ook geskep, wat gerief en dienslewering landwyd verbeter. Kosmos 94.1 Nuus het met Katrina Sikeni, bestuurder van belanghebbende betrokkenheid by fonds gesels.
Die minister van stedelike en landelike ontwikkeling, James Sankwasa, sal met die leiers van die Gobabis-munisipaliteit vergader na ‘n verdoemende verslag van die ombudsman wanbestuur, skuld, onwettige aanstellings en mislukkings in dienslewering blootgelê het. Die verslag het meer as 100 miljoen Namibiese dollar in onbetaalde rekeninge en wanhantering van fondse, 'n gebrekkige grondooreenkoms en 'n giftige werksomgewing uitgelig. Kosmos 94.1 Nuus het met die ombud Basilius Dyakugha gepraat.
Namibië se ministerie van binnelandse sake sê slegs sommige reisigers hoef aankomsvorms by toegangshawens te voltooi. Namibiese burgers, inwoners, permanente inwoners en diegene met opgedateerde e-visums wat ook as aankomsvorms dien, is vrygestel. Reisigers met ouer e-visums moet steeds die vorm voltooi. Kosmos 94.1 Nuus het met die lynministerie se woordvoerder, Margaret Kalo, gepraat.
Namibië se Omgewingsbeleggingsfonds is geakkrediteer as 'n Nasionale Implementeringsentiteit vir die Aanpassingsfonds, wat direkte toegang tot 20 miljoen Amerikaanse dollar in klimaatfinansiering moontlik maak. Die Omgewingsbeleggingsfonds fokus op projekte soos klimaatslim landbou op hervestigingsplase en volhoubare waterbestuur in droogtegebiede. Kosmos 94.1 Nuus het met Romeo Muyunda, woordvoerder van die Omgewingsbeleggingsfonds gepraat.
Veldblomme pryk reeds in dele van Namakwaland met ‘n goeie afgelope reënseisoen en ‘n vroeë, koue winter wat op ‘n besondere goeie blomjaar dui. Koue weer kan egter nog ‘n rol speel in verdere blomontwikkeling in die aanloop tot die lente. Kosmos 94.1 Nuus het met Piet Swiegers van Klein Aus Vista gepraat oor die stand van blomme in die streek tans.
Die Stad Windhoek het 'n kennisgewing uitgereik wat alle vorme van rook, insluitend die gebruik van e-sigarette in openbare ruimtes soos werkplekke, skole, openbare vervoer, gesondheidsfasiliteite en regeringsgeboue verbied. Rook is ook verbode binne 2 meter van ingange en vensters. Fasiliteitseienaars moet die reëls afdwing en "Geen Rook"-tekens vertoon. Kosmos 94.1 Nuus het met die stad se woordvoerder, Lydia Amutenya gepraat.
Duur vliegtuigkaartjies na Namibië ondermyn die langtermyn-groeivoorsuitsigte van die toerismebedryf in die land, sê die uitvoerende hoof van Gondwana Collection, Gys Joubert. Joubert was vandeesweek een van die sprekers by die Taking Stock Namibia 2025-forum in Windhoek. Volgens hom is vliegtuigkaartjies na Namibië buite verhouding duur, en omskep dit die land in ‘n eksklusiewe, premium-mark. Kosmos 94.1 Nuus het met Gitta Paetzold, die uitvoerende hoof van die Namibiese Gasvryheidsvereniging gesels wat sê die styging in vlugpryse het gelei tot 'n verlies aan toeriste wat na verwagting gedurende die piekseisoen sou besoek aflê.
'n Massademonstrasie word vandag gehou waar Windhoek-inwoners sal protesteer teen kwessies wat Build Together-groepe raak, 'n einde sal eis aan die beweerde onwettige verlenging van RedForce se kontrak, en 'n petisie sal oorhandig wat kommer uitlig oor die Stad se gebrekkige faktuurstelsel en die beweerde dreigende inhegtenisneming van amptenare wat met RedForce Debt Management verbind word. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met gemeenskapsaktivis Shaun Gariseb.
TotalEnergies is in gesprek met die Mosambiekse regering om gunstige omstandighede te skep om werk aan sy lang vertraagde LNG-projek in die noorde van die land te hervat. TotalEnergies sê soortgelyke gesprekke met die Namibiese regering sal moet plaasvind alvorens hy volgende jaar ‘n finale beleggingsbesluit oor die Venus-olieveld in die Oranjekom aflandig Namibië maak. Kosmos 94.1 Nuus het met die plaaslike energiekenner Harald Schütt gepraat.
Opknappingswerk by Walvisbaai se Onafhanklikheidstrand sal na verwagting in die komende dae begin, na die oorhandiging van die terrein aan die kontrakteur Larissa Investment CC. Die opgradering is 'n gesamentlike projek tussen die Walvisbaai- en Czerwonak-munisipaliteit van Pole, met EU-befondsing. 'n Toekomstige promenade-wandelpad word ook beoog. Kosmos 94.1 Nuus het met Walvisbaai se burgemeester Trevino Forbes gepraat.
Die Konstruksie Industrie-federasie berei voor vir sy eerste Gholfklassiek, wat vandag by die Windhoek Gholfklub plaasvind. Met 44 borge en 18 bevestigde spanne, beloof die geleentheid 'n belangrike sake- en netwerkhoogtepunt te wees. Alhoewel dit in die konstruksiesektor gewortel is, verwelkom die toernooi ondersteuning en deelname van alle industrieë, wat die belangrike rol wat konstruksie in nasionale ontwikkeling speel, ten toon stel. Kosmos 94.1 Nuus het met die uitvoerende hoof van die Konstruksie Industrie-federasie van Namibië, Bärbel Kirchner gepraat.
Namibië het produksiesones waar rys verbou kan word, maar belegging is dringend nodig om dit op die been te bring, volgens die Namibiese Akkerbouraad. Die raad het kommer oor die land se afhanklikheid van ingevoerde rys, met vraag wat aanhou groei. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Gilbert Mulonda, die Akkerbouraad se bestuurder van akkerbou en tuinbou, wat sê die ingevoerde rys is boonop verwerk.
Marlice van Vuuren, medestigter van die N/a'an ku sê-stigting, en San-senior #Oma /Kunta het Namibië verteenwoordig by die Harmony-beraad oor Inheemse Kennis en Bewaring by Koning Charles se Highgrove House in die Verenigde Koninkryk. Die beraad het Inheemse leiers en bewaringsbewustes van regoor die wêreld bymekaargebring om tradisionele kennis in volhoubaarheid te bevorder. Kosmos 94.1 Nuus het met Marlice van Vuuren gepraat.
Reaksie word steeds ontvang op die regering se planne in die sesde Nasionale Ontwikkelingsplan, NDP6. President Netumbo Nandi-Ndaitwah het klem gelê op die belangrikheid van industrialisasie om die ekonomie 'n hupstoot te gee. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met dr. Leake Hangala, die voormalige hoof van NamPower, wat baie positief oor die plan is.
Die LPM-jeugleier, Duminga Ndala, het die NDP6-werkskeppingsteiken as onrealisties afgemaak. Sy sê die plan om 70 000 werksgeleenthede te skep, insluitend 30 000 groen werksgeleenthede, is te ambisieus. Haar kommentaar volg op die NDP6-bekendstelling deur president Netumbo Nandi-Ndaitwah. Kosmos 94.1 Nuus het met Duminga Ndala, gepraat.
Excel Dynamic Solutions en Omegore Mineral and Trading beplan om in die Goanikontes-gebied te myn, wat historiese terreine, belangrike toerismeroetes soos die Maanlandskappad en brose ekosisteme binne die Dorob Nasionale Park bedreig. Die gebied is die tuiste van bedreigde spesies soos die Namaqua-verkleurmannetjie, bruin hiëna en Namib-webvoetgekko, sowel as beskermde Ana-bome. Kosmos 94.1 Nuus het met eienaar van Livingstone's Private Tented Lodge, Sharmine Livingstone gepraat.
Die Namibiese Industriële Ontwikkelingsagentskap, Nida, sukkel voort en dinge by die Naute-dadelprojek naby Keetmanshoop is maar bedroef. Die LPM se raadslid vir die Keetmanshoop landelike kiesafdeling, Willem Labuschagne sê daar is geen snoeiskêre om die druiwe te snoei nie, die watermeters bars en lek, die pompe is buite werking. Hy het met Kosmos 94.1 Nuus gesels.
President Netumbo Nandi-Ndaitwah sê 3 492 wooneenhede is in aanbou, waarvan meer as 3 100 onder die Schack Dwellers-federasie in al 14 streke ontwikkel word. Die regering self bou net meer as 300. Kosmos 94.1 Nuus het met Heinrich Amushila van die federasie gepraat wat sê hulle het ook ander befondsing ontvang vir die opgradering van informele nedersettings en die diens van erwe.
Die Swapo-jeugliga herbevestig sy steun vir president Netumbo Nandi-Ndaitwah na die eerste maande van haar administrasie en die bekendstelling van NDP6. Kosmos 94.1 Nuus het gesels met Ephraim Nekongo, die sekretaris van die jeugliga.
Die owerhede doen 'n beroep op getroude paartjies wie se huwelike voor onafhanklikheid in die land voltrek is, om seker te maak dit is wel geregistreer. Dit is omdat 'n groot aantal huwelikregistrasies na onafhanklikheid nie na die amptelike stelsel oorgedra is nie. Kosmos 94.1 Nuus het met die lynministerie se woordvoerder Margaret Kalo gepraat.
Die Namibiese Korrektiewe Diens se voedselproduksie vorder en die diens het tussen Mei en Junie vanjaar voedsel ter waarde van 13,9 miljoen Namibiese dollar geproduseer by die Divundu-, Oluno- en Hardap-korrektiewe fasiliteite. Kosmos 94.1 Nuus het met Sam Shaalulange, adjunkkommissaris-generaal van die diens gepraat.
Die Sekuriteitsvereniging van Namibië het onlangs verskeie versoeke gerig om die sekuriteitsektor te verbeter. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Celeste Mhunduru, die vereniging se nasionale administrateur, wat 'n opdatering deel.
Verskeie kommentators is nie baie positief oor die nuut-geloodsde Sesde Nasionale Ontwikkelingsplan nie, met kritiek wat insluit dat die teikens onrealisties is. Daar word ook gesê dat die vorige vyf ontwikkelingsplanne nie veel sinvolle ontwikkeling tot gevolg gehad het nie. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Almandro Jansen, 'n ekonoom van Simonis Storm, wat versigtig optimisties is.
In vandag se onstabiele wêreld kan landbou nie meer op tradisie staatmaak nie, waarsku ekonoom dr. John Steytler. Hy het die opkoms van "swart swaan" uitgelig. Moderne landbou, in sy mening, moenie voorberei vir stabiliteit nie, maar vir ontwrigting. Kosmos 94.1 Nuus het met Steytler gepraat.
Die Redakteursforum van Namibië het dr. Sadrag Shihomeka as die nuwe Media-ombudsman aangestel. Die forum het ook agt paneellede vir die Mediaklagtekomitee benoem. Kosmos 94.1 Nuus het met Selma Ikela, sekretaris-generaal van die forum gepraat.
Reaksie word ontvang op die regering wat as deel van NDP6 950 informele ondernemings teen 2030 wil formaliseer. Die inisiatief is veral op die klein-en mediumsake-sektor gemik om veerkragtige ekonomiese groei te bevorder. Kosmos 94.1 Nuus het met Danny Meyer van SMEs Compete gepraat, wat positief hieroor is, mits sekere aspekte aandag geniet.
Namibië se effektemark betree die tweede helfte van 2025 op 'n deurslaggewende stadium in sy monetêre en strukturele reis, sê Simonis Storm in 'n verslag. 'n Finale rentekoersverlaging word later vanjaar verwag, wat ooreenstem met soortgelyke bewegings in Suid-Afrika voor 'n lang tydperk van stabiliteit. Dit dui op 'n verskuiwing van 'n beleidsgedrewe mark na een wat gevorm word deur inflasieverwagtinge, termynpremies en die dinamika van die opbrengskromme. Kosmos 94.1 Nuus het met Max Rix, die beleggingshoof by Simonis Storm gepraat.
Al nege groenskemas onder die landbouministerie bly volgens president Netumbo Nandi-Ndaitwah operasioneel, met 3 403 hektaar tans onder verbouing om voedselsekerheid te bevorder. Sy sê dat teen Junie 2025 is 9 947 ton mielies, 300 ton aartappels en 39 ton sonneblomme geoes. Kosmos 94.1 Nuus het nog reaksie ontvang van landboukenner Wallie Roux.
Reaksie word ontvang op die nuus dat die kommunikasie owerheid, Cran, sy pogings versterk om veilige e-afvalverwydering in Namibië te bevorder. Die owerheid sê hy werk saam met die omgewingsministerie en Stad Windhoek in die verband. Kosmos 94.1 Nuus het met Anita Witt van die Recycle Namibia Forum gesels.
Namibië benodig groter hervormings in kapitaalmobilisering en doeltreffende regeringsbesteding om die land se makro-ekonomiese stabiliteit te verseker. Die Afrika Ontwikkelingsbank het vandeesweek sy fokusverslag oor Namibië vrygestel en sê hoewel daar tekens van verbetering is, staar die land steeds hoë fiskale risiko's en strukturele ondoeltreffendhede in die gesig. Kosmos 94.1 Nuus het met die plaaslike ekonoom Gabriel Erastus gesels.
Die saak van die sogenaamde ontvoering van die 16-jarige Zené Grobbelaar is gesluit. Kosmos 94.1 Nuus het met adjunkkommmissaris Kauna Shikwambi, NamPol-woordvoerder gepraat.
Owerhede het in 2024 beslag gelê op 50 ietermagôs, beide lewende diere en velle, saam met 312 skubbe wat vermoedelik van ten minste een ander ietermagô afkomstig is. Hierdie beduidende inhegtenisneming beklemtoon die voortdurende bedreiging vir een van die wêreld se mees gesmokkelde soogdiere, aangesien stropers steeds ietermagôs teiken vir hul hoogs gesogte skubbe en vleis. Kosmos 94.1 Nuus het met stigter van die Pangolin Conservation and Research Foundation, Kelsey Prediger, gesels.
Die Kantoor van die Ombudsman is amptelik in die Kavango-Oos-streek gevestig. Hierdie inisiatief vervul die kantoor se mandaat om die welstand van Namibiese burgers te beskerm. Kosmos 94.1 Nuus het met Ombudsman Basilius Dyakugha gepraat.
Die hoë teikens, beperkte tydraamwerk en onvermoë om werklik suksesse in die verlede te bereik met vorige ontwikkelingsplanne, wek kommer oor ND6, veral met werkskepping in vervaardiging wat teen 2030, 70 000 moet bereik. Cirrus-ekonoom Robert McGregor het met Kosmos 94.1 Nuus oor die uitdaging gesels.