Podcasts about namibi

Namibië staar 'n stille nasionale krisis in die gesig namate selfmoorde onder mans teen 'n kommerwekkende tempo bly styg, wat diepgewortelde geestesgesondheidsprobleme en maatskaplike druk blootlê. Kosmos 94.1 Nuus het met die sielkundige Shaun Whittaker gepraat wat sê ons moet geestesgesondheid gesprekke onder mans normaliseer.

Eerste minister Elijah Ngurare het 'n beroep op staatsamptenare in die Zambezi-streek gedoen om 'n nuwe golf van transformasie in dienslewering in Namibië te dryf. Ngurare het tydens die Masubia Kultuurfees, wat by Bukalo gehou is, beklemtoon dat alle Namibiërs, insluitend diegene met gestremdhede, moet baat by regeringsdienste, en dat staatsamptenare die verantwoordelikheid dra om hierdie visie 'n werklikheid te maak.

Die oud-weermaghoof, generaal Martin Shalli sê aan Kosmos 94.1 Nuus dit is kommerwekkend dat Namibië en Angola uitgesonder is in die Africom-verslag. Dit kom na die adjunkbevelvoerder van die Amerikaanse Afrika-bevel of Africom, luitenant-generaal John Brennan, sê daar is ISIS-selle groepe wat aan die periferie van beide Namibië en Angola opereer. Volgens Brennan is 'n Meksikaanse dwelmkartel reeds besig om te vestig in die Suider-Afrikaanse streek. Shalli sê dit moet onmiddellik aandag kry.

President Netumbo Nandi-Ndaitwah het kommer uitgespreek oor die stygende aantal selfmoorde in Namibië, na die onlangse dood van drie onderwysers in die Ohangwena-streek. Sy het by die amptelike opening van die Eenhana-expo alle burgers, veral diegene in leiersrolle, versoek om deernis en ondersteuning vir mekaar te toon om verdere lewensverlies te voorkom.

Die Daurês Groenwaterstof-dorp het saam met Unido 'n tweejaar-opleidingsprogram vir meer as 250 jong Namibiërs van stapel gestuur, met die fokus op gemarginaliseerde gemeenskappe. Die eerste 10 deelnemers het reeds begin met opleiding in landbou, groen innovasie en entrepreneurskap. Elkeen sal saailinge, kunsmis en sakeondersteuning ontvang, met die dorp wat uitgesoekte produkte sal koop. Die program bevorder insluiting en eindig met sertifisering en befondsingsgeleenthede vir toppresteerders. Adjunk-onderwysminister Dino Ballotti het meer.

Namibië se Omgewingsbeleggingsfonds is geakkrediteer as 'n Nasionale Implementeringsentiteit vir die Aanpassingsfonds, wat direkte toegang tot 20 miljoen Amerikaanse dollar in klimaatfinansiering moontlik maak. Die Omgewingsbeleggingsfonds fokus op projekte soos klimaatslim landbou op hervestigingsplase en volhoubare waterbestuur in droogtegebiede. Kosmos 94.1 Nuus het met Romeo Muyunda, woordvoerder van die Omgewingsbeleggingsfonds gepraat.

Die Internasionale Telekommunikasie-unie het sy inligtingstegnologie-ontwikkelingsindeks vrygestel. Dit meet globale digitale konnektiwiteit. Namibië het beduidende verbetering getoon, verskeie SAOG-eweknieë oortref en net agter streekleiers soos Suid-Afrika, Botswana en Mauritius geëindig. Die plaaslike kommunikasie owerheid, Cran se uitvoerende hoof van kommunikasie Mufaro Nesongano het meer.

TotalEnergies is in gesprek met die Mosambiekse regering om gunstige omstandighede te skep om werk aan sy lang vertraagde LNG-projek in die noorde van die land te hervat. TotalEnergies sê soortgelyke gesprekke met die Namibiese regering sal moet plaasvind alvorens hy volgende jaar ‘n finale beleggingsbesluit oor die Venus-olieveld in die Oranjekom aflandig Namibië maak. Kosmos 94.1 Nuus het met die plaaslike energiekenner Harald Schütt gepraat.

Namibië se ministerie van binnelandse sake sê slegs sommige reisigers hoef aankomsvorms by toegangshawens te voltooi. Namibiese burgers, inwoners, permanente inwoners en diegene met opgedateerde e-visums wat ook as aankomsvorms dien, is vrygestel. Reisigers met ouer e-visums moet steeds die vorm voltooi. Kosmos 94.1 Nuus het met die lynministerie se woordvoerder, Margaret Kalo, gepraat.

Duur vliegtuigkaartjies na Namibië ondermyn die langtermyn-groeivoorsuitsigte van die toerismebedryf in die land, sê die uitvoerende hoof van Gondwana Collection, Gys Joubert. Joubert was vandeesweek een van die sprekers by die Taking Stock Namibia 2025-forum in Windhoek. Volgens hom is vliegtuigkaartjies na Namibië buite verhouding duur, en omskep dit die land in ‘n eksklusiewe, premium-mark. Kosmos 94.1 Nuus het met Gitta Paetzold, die uitvoerende hoof van die Namibiese Gasvryheidsvereniging gesels wat sê die styging in vlugpryse het gelei tot 'n verlies aan toeriste wat na verwagting gedurende die piekseisoen sou besoek aflê.

Namibiërs moet trots wees op hul identiteit en moet hul diversiteit vier, sê eerste minister Elijah Ngurare. Ngurare was Saterdag die hoofspreker by die Masubia-kultuurfees in die Zambezi-streek. Dit was die eerste keer in vier jaar dat dié jaarlikse fees weer gevier is, aangesien die groep leierloos was. Gilbert Muhongo Mutwa, Moraliswane III, is Saterdag ook as die nuwe hoof van die Masubia verwelkom. Ngurare het gesê kultuur en tradisie speel ‘n belangrike rol in die vorming van ‘n gemeenskap:

‘n Reuse-wedstryd lê vanmiddag vir Namibië se nasionale rugbyspan voor wanneer hulle om twee-uur teen die Verenigde Arabiese Emirate in Kampala, Uganda uitdraf. Dit is Namibië se laaste geleentheid om ‘n kans te staan om na die Wêreldrugbybeker-toernooi in 2027 in Australië deur te dring. Afrigter Jacques Burger het met Afrique Rugby gesels:

Die Konstruksie Industrie-federasie berei voor vir sy eerste Gholfklassiek, wat vandag by die Windhoek Gholfklub plaasvind. Met 44 borge en 18 bevestigde spanne, beloof die geleentheid 'n belangrike sake- en netwerkhoogtepunt te wees. Alhoewel dit in die konstruksiesektor gewortel is, verwelkom die toernooi ondersteuning en deelname van alle industrieë, wat die belangrike rol wat konstruksie in nasionale ontwikkeling speel, ten toon stel. Kosmos 94.1 Nuus het met die uitvoerende hoof van die Konstruksie Industrie-federasie van Namibië, Bärbel Kirchner gepraat.

Marlice van Vuuren, medestigter van die N/a'an ku sê-stigting, en San-senior #Oma /Kunta het Namibië verteenwoordig by die Harmony-beraad oor Inheemse Kennis en Bewaring by Koning Charles se Highgrove House in die Verenigde Koninkryk. Die beraad het Inheemse leiers en bewaringsbewustes van regoor die wêreld bymekaargebring om tradisionele kennis in volhoubaarheid te bevorder. Kosmos 94.1 Nuus het met Marlice van Vuuren gepraat.

Namibië het produksiesones waar rys verbou kan word, maar belegging is dringend nodig om dit op die been te bring, volgens die Namibiese Akkerbouraad. Die raad het kommer oor die land se afhanklikheid van ingevoerde rys, met vraag wat aanhou groei. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Gilbert Mulonda, die Akkerbouraad se bestuurder van akkerbou en tuinbou, wat sê die ingevoerde rys is boonop verwerk.

Namibië se effektemark betree die tweede helfte van 2025 op 'n deurslaggewende stadium in sy monetêre en strukturele reis, sê Simonis Storm in 'n verslag. 'n Finale rentekoersverlaging word later vanjaar verwag, wat ooreenstem met soortgelyke bewegings in Suid-Afrika voor 'n lang tydperk van stabiliteit. Dit dui op 'n verskuiwing van 'n beleidsgedrewe mark na een wat gevorm word deur inflasieverwagtinge, termynpremies en die dinamika van die opbrengskromme. Kosmos 94.1 Nuus het met Max Rix, die beleggingshoof by Simonis Storm gepraat.

Die Redakteursforum van Namibië het dr. Sadrag Shihomeka as die nuwe Media-ombudsman aangestel. Die forum het ook agt paneellede vir die Mediaklagtekomitee benoem. Kosmos 94.1 Nuus het met Selma Ikela, sekretaris-generaal van die forum gepraat.

Die Sekuriteitsvereniging van Namibië het onlangs verskeie versoeke gerig om die sekuriteitsektor te verbeter. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Celeste Mhunduru, die vereniging se nasionale administrateur, wat 'n opdatering deel.

Die Bank van Namibië het sy opgegradeerde banknootreeks bekendgestel, tesame met 'n volledig herontwerpte nuwe Namibiese muntreeks, wat die 35 jaar bestaan van die sentrale bank herdenk. 'n historiese mylpaal in die bank se 35-jaar lange reis aandui. Die bank het ook 'n 20-sent-muntstuk bekendgestel en die uitfasering van die 5-sent-muntstuk aangekondig. Die goewerneur Johannes !Gawaxab, is die opgradering meer as net esteties en is ontwikkel met die nuutste sekuriteitskenmerke. Hy het gepraat oor vertroue.

Namibië neem deel aan die 27ste Gewone Vergadering van die SAOG Ministeriële Komitee van die Orgaan oor Politiek, Verdediging en Sekuriteitsamewerking, in Dar es Salaam, Tanzanië. Die Minister van Internasionale Betrekkinge en Handel, Selma Ashipala-Musavyi, lei die afvaardiging, vergesel deur verdedigingminister Frans Kapofi. Ambassadeur Jerobeam Shaanika, adjunk-uitvoerende direkteur in die internasionale betrekkinge-ministerie, het meer.

Reaksie word ontvang op die nuus dat die kommunikasie owerheid, Cran, sy pogings versterk om veilige e-afvalverwydering in Namibië te bevorder. Die owerheid sê hy werk saam met die omgewingsministerie en Stad Windhoek in die verband. Kosmos 94.1 Nuus het met Anita Witt van die Recycle Namibia Forum gesels.

Namibië benodig groter hervormings in kapitaalmobilisering en doeltreffende regeringsbesteding om die land se makro-ekonomiese stabiliteit te verseker. Die Afrika Ontwikkelingsbank het vandeesweek sy fokusverslag oor Namibië vrygestel en sê hoewel daar tekens van verbetering is, staar die land steeds hoë fiskale risiko's en strukturele ondoeltreffendhede in die gesig. Kosmos 94.1 Nuus het met die plaaslike ekonoom Gabriel Erastus gesels.

Die kommunikasie owerheid, Cran, versterk sy pogings om veilige e-afvalverwydering in Namibië te bevorder. Die owerheid sê hy werk saam met die omgewingsministerie en Stad Windhoek in die verband. Jairus Kapenda, kommunikasiebestuurder by Cran het meer.

Die herrie het losgebars met die aankoms van die Ondonga koningin-gemaal Adelheid Nangolo, wat ook die beskermheer is van die Mej. Namibië skoonheidskompetisie, en die uitvoerende hoof daarvan, Umbi Karuaihe-Upi, by die kroningsaand op Ongwediva, in ‘n weermag-helikopter. Die verdedigingsministerie sê daar is niks vreemds daaraan nie en sê die ondersteuning deel vorm van hul voortgesette samewerking met die NBC. Voorts sal die uitsaaikorporasie ook die kostes, ingevolge die ooreenkoms, dek. Die weermag se woordvoerder, kolonel Petrus Shilumbu het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat.

President Netumbo Nandi-Ndaitwah het die sesde Nasionale Ontwikkelingsplan, NDP6, in Windhoek geloods en gesê die plan kan werk en kan afgehandel word. Sy sê haar kantoor het 'n soliede fondasie gelê maar baie werk lê nog voor, en die NDP6 is die padkaart wat gevolg moet word. Sy het 'n beroep gedoen op alle Namibiërs, insluitend die jeug, akademici, burgerlike samelewing, kerke, tradisionele owerhede, besighede en ontwikkelingsvennote, om hul rol te speel. Sy het klem gelê op die belangrikheid van industrialisasie.

Reaksie word ontvang op berigte dat Shell hom daartoe verbind het om van eksplorasie na olieproduksie in Namibië oor te skakel. Die regering het reeds ‘n geruime tyd gesprekke met buurlande gevoer oor ‘n moontlike raffinadery. Die tipe produksie sal stroomaf werksgeleenthede bied en Kosmos 94.1 Nuus het met die sekretaris-generaal van die Nasionale Unie van Namibiese Werkers, Job Muniaro gesels. Hy is meer positief oor die impak van die olie self.

Die Bank van Namibië sê hy gaan nie op hierdie stadium wegdoen met die regulasie dat eerste-keer huiseienaars nie 'n deposito betaal wanneer hulle huislenings aangaan nie. Dit kom na die Internasionale Monetêre Fonds aanbeveel het dat die sentrale bank die praktyk staak, want dit sal banke teen toekomstige nie-presterende lenings beskerm. Kosmos 94.1 Nuus het met die Bank van Namibië se woordvoerder, Kazembire Zemburuka gepraat.

Die Namibiese Mededingingskommissie beplan regstappe teen meer as 200 apteke wat glo medisynepryse onderling vasgestel en kliënte te veel laat betaal het. Volgens die kommissie is die apteke lede van die Farmaseutiese Vereniging van Namibië, wat 'n verpligte reël het dat medisynepryse met 50 persent opgemerk moet word. Daar is al in 2023 met die vereniging 'n skikking bereik, maar sommige apteke het nie daarby gehou nie en daar is 'n hofsaak in die hoogeregshof teen hulle hangende. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Dina Gowases, die kommissie se woordvoerder.

Namibië se uraan, diamante en ander belangrike uitvoere na die VSA staar hoë tariewe in die gesig onder nuwe handelsmaatreëls wat deur president Donald Trump aangekondig is. Terwyl Namibië se landbouprodukte tans beskerm word onder die Wet op Groei en Geleenthede in Afrika, neem kommer toe oor die toekoms van breër handelsbetrekkinge. Kosmos 94.1 Nuus het met Arney Tjaronda, beleggingsontleder by Sisedi Investment Group gepraat.

Die herstelplan vir Namibië se toerismesektor na Covid is suksesvol in Erongo in werking gestel, sê streeksgoewerneur Natalia /Goagoses. Sy sê die toerismesektor toon ‘n beduidende oplewing ná die wêreldwye insinking wat deur die pandemie veroorsaak is. Kamerbesetting in Namibië deur plaaslike, streek- en internasionale toeriste het tot 60 persent gestyg.

Die Civilian Animal Protection Unit  hou 'n gelukstrekking om hul veeartsrekening van meer as 200 000 Namibiese dollar te help betaal. Deur deel te neem, staan jy 'n kans om een van vyf naweek-wegbreekpryse in Namibië te wen. Die trekking vind plaas op 6 September. Belangstellendes kan CAPU se Facebook-blad besoek. Kosmos 94.1 Nuus het met Charne Wasserfall van CAPU gepraat:  

Chantel Boeren is Vrydagaand as Namibië se Mej. Tiener 2025 gekroon. Boeren het Saterdagaand tydens die kroning van Mej. Namibië 2025 gesê sy droom reeds sedert haar kinderjare oor die titel en oor haar toekomsplanne uitgebrei:

Chantel Boeren is Vrydagaand as Namibië se Mej. Tiener 2025 gekroon. Boeren het Saterdagaand tydens die kroning van Mej. Namibië 2025 gesê sy droom reeds sedert haar kinderjare oor die titel en oor haar toekomsplanne uitgebrei:

Namibië se nasionale rugbyspan draf vanmiddag in Kampala, Uganda in die eindstryd van die 2025 Rugby Afrikabeker-toernooi teen Zimbabwe uit. Namibië moet die wedstryd wen om vir die 2027 Rugby Wêreldbeker in Australië te kwalifiseer. Afskop in die wenner-vat-alles stryd is om 3-uur Namibiese tyd. Die skrumafrigter van Namibië, Jaco Engels, het meer.

Die Teenkorrupsie-kommissie sê die Namcor-korrupsieverdagte Victor Malima skuil vermoedelik steeds in Angola. Malima, die 10de beskuldigde in die 480 miljoen Namibiese dollar skandaal, het gevlug nadat ander verdagtes in hegtenis geneem is. Die kommissie bevestig dat daar geen teken is dat hy teruggekeer het na Namibië nie. Die kommissie se woordvoerder, Josephine Nghituwamata, het meer.

Die VSA se 30 persent tariewe op Suid-Afrika vanaf 1 Augustus wek kommer in veral die voertuigbedryf. Namibië voer baie voertuie en onderdele uit die buurland in, en die tariewe gaan beslis 'n plaaslike uitwerking hê. Kosmos 94.1 Nuus het reaksie by Cirrus ekonoom Robert McGregor gekry.

Namcor en Giraffe Energy Investments, geaffilieer met Kanada se Sintana Energy, se PEL 79-eksplorasielisensie in Namibië se Oranje-kom is verleng tot Julie 2026. Namcor besit 67 persent van die lisensie, wat blokke 2815 en 2915 dek, en Giraffe die res. Kosmos 94.1 Nuus het met Namcor se woordvoerder, Utaara Hoveka, oor hul planne gepraat.

Namibië se nasionale rugbyspan moet nog oor een hekkie kom om vir die 2027 Rugby Wêreldbeker in Australië te kwalifiseer. Die hekkie is in die vorm van Zimbabwe, in die eindstryd van die 2025 Rugby Afrikabeker-toernooi in Uganda. Afskop in die wenner-vat-alles stryd is Saterdag om 3-uur Namibiese tyd. Die direkteur van die Namibiese Rugby-unie en tans hoofafrigter, Jacques Burger, het meer.

Die Afrika-unie se Afrika-eweknie-oorsigmeganisme het 'n verslag oor werkloosheid in Namibië voltooi na streeksraadplegings, wat in die Khomas-streek geëindig. Die voorsitter van die Khomas-streekraad, John Moonde, sê die verslag is daarop gemik om die regering te help om bestuur en dienslewering te verbeter. 'n Landoorsigverslag oor ekonomiese bestuur en ontwikkeling is ook gefinaliseer. Moonde het meer.

'n Nasionale Digitale Geregtigheidstaakmag is gestig om die ontwikkeling van Namibië se Geïntegreerde Elektroniese Saakbestuur- en Inligtingstelsel te dryf. Die taakmag staan onder leiding van hoofregter Peter Shivute, en sluit sleutelverteenwoordigers van die regsektor in. Shivute het tydens die Nasionale Konferensie oor Regterlike Innovasie gesê samewerking is noodsaaklik om die sukses van die stelsel te verseker.

Reaksie word ontvang op berigte dat Shell hom daartoe verbind het om van eksplorasie na olieproduksie in Namibië oor te skakel. Shell het tydens 'n vergadering met president Netumbo Nandi-Ndaitwah planne bevestig om tegniese struikelblokke te oorkom en produksie te begin. Kosmos 94.1 Nuus het met die Suid-Afrikaanse ekonoom Dawie Klopper gesels.

Namibië kan moontlik in die toekoms by die Organisasie van Petroleumuitvoerlande, bekend as Opul, aansluit. Opul se sekretaris-generaal, Haitham al-Ghais, sê die organisasie is in gesprek met verskeie Afrikalande oor moontlike lidmaatskap en Namibië is een van die lande wat potensiaal het. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Graham Hopwood, die direkteur van die Instituut vir Openbare Beleidsnavorsing. Hy sê ons moet eerder fokus op ander aspekte.

Aktiviste in SAOG-lidlande vra vir riglyne oor veilige aborsies om aborsiewette oor die streek te harmoniseer. Dit kom te midde van sowat 6,2 miljoen onveilige aborsies wat jaarliks plaasvind. Aktiviste vra ook vir beter toegang tot voorbehoedmiddels vir tienermeisies, met vroeë onbedoelde swangerskappe wat dikwels deur seksuele geweld veroorsaak word. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met die menseregtekonsultant en veranderingsproses-fasiliteerder Ethne Mudge oor die situasie in Namibië.

Reaksie word ontvang op Namibië wat gesprekke met die Internasionale Atoomenergie-agentskap begin het rakende 'n uitvoerbaarheidstudie om 'n kernkragsentrale te bou. Die regering oorweeg verskeie opsies, soos klein modulêre reaktore en grootskaalse aanlegte, teen 'n koste van 106 miljard Namibiese dollar. Kosmos 94.1 Nuus het reaksie ontvang van Die politieke kenner dr. Ndumba Kamwanyah.

Die Regeringsinstellings Pensioenfonds het 900 miljoen Namibiese dollar toegewy aan sy nuwe Pensioengesteunde Behuisingsleningskema, wat lede toelaat om tot een derde van hul pensioenspaargeld te leen om huise te koop of te bou. Lenings sal 'n rentekoers van 9,25 persent dra, laer as Namibië se gemiddelde verbandkoers. Kosmos 94.1 Nuus het met Katrina Sikeni, bestuurder van belanghebbende betrokkenheid by fonds gesels.

Cran se jongste verslag toon dat mobiele internetgebruik via fone met 2 persent gedaal het, terwyl internetgebruik deur roeteerders met 12 persent toegeneem het, met die meeste Namibiërs wat sosiale media gebruik. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Ella-Betty Chapoto, praktisyn vir verbruikersverhoudinge en voorspraak by Cran, wat verduidelik hoekom digitale geletterdheid belangrik is.

Namibië is amptelik in die speenkalf veilingseisoen, met vraag wat sterk bly veral met bek-en-klouseer in die buurland. Kosmos 94.1 Nuus het met Desmond Cloete, die bemarking bestuurder by die Lewendehawe en Lewendehawe Produkteraad oor die pryse gesels. Hy sê vraag na slagbees bly ook hoog.

Dr. Laurie Marker van die Cheetah Conservation Fund het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat oor Nabha, die agtjarige wyfiejagluiperd in Indië se Kuno Nasionale Park, wat Saterdag vrek is aan beserings wat sy na bewering 'n week gelede tydens 'n jagtog opgedoen het. Volgens owerhede was een van haar bene gebreek en was behandeling ondoeltreffend. Nabha was een van agt jagluiperds wat Namibië in 2022 na Indië gestuur het.

Namibië en Zimbabwe speel Saterdag in die eindstryd van die 2025 Rugby Afrikabeker nadat die twee spanne hul halfeindronde wedstryde teen onderskeidelik Algerië en Kenia in Kampala, Uganda, gewen het. Saterdag kan daar net een wees – die wenner kwalifiseer vir 'n plek by die Mansrugby Wêreldbeker in Australië in 2027. Namibië se onder-kaptein Danco Burger sê Namibiërs moet bankvas agter die span staan.

Die voorsitter van die Parlementêre Staande Komitee oor Natuurlike Hulpbronne, dr. Tobie Aupindi, sê aanspreeklikheid in die bestuur van die land se natuurlike hulpbronne is ononderhandelbaar. Hy het tydens 'n belanghebbendes-werkswinkel in Swakopmund beklemtoon dat daar verder as oppervlakkige samewerking beweeg en ten volle met die parlement geskakel moet word. Hy het Namibië se potensiaal beklemtoon in volhoubare hulpbrongedrewe groei, veral in energie, groen waterstof en elektrisiteitssekuriteit.