Nuus

Die Windhoek-aktivis Shaun Gariseb sal weer môre in die Katutura-landdroshof verskyn na hy en gemeenskapslede van die Katutura Sentrale Kiesafdeling, rioolafval by die Katutura Munisipale kantoor gestort het. Hy staar klagtes van aanhitsing tot openbare geweld, obstruksie en openbare onsedelikheid in die gesig. Hy vra ondersteuners om op te daag omdat hy meen hy word verhoed om verkies te word as 'n raadslid.

Die minister van Elektrisiteit en Energie, Kgosientsho Ramokgopa, sê Suid-Afrika het die nasionale instituut vir die verwydering van radioaktiewe afval gestig om alle radioaktiewe afval in die land te verwyder. Hy sê Vaalput se lae- en intermediêre afvalverwydering sal belangrik wees en sluit in die verwydering van Koeberg se langtermyn-bedryfsafval vir 'n bykomende 20 jaar. Ramokgopa sê Vaalputs verskaf verwyderingskapasiteit om 'n kernprogram van tien gigawatt te handhaaf:

Daar is kommer oor die Body of Christ-party na die president, Tomas Festus, sy vrou as 'n ondertekenaar van die party se bankrekening aangestel het. Die party het een setel in die parlement. Die politieke ontleder, dr. Ndumba Kamwanyah sê daar is ‘n groter probleem – politiek as ‘n werksgeleentheid.

President Donald Trump van Amerika het ʼn beroep op Republikeine in die Huis van Verteenwoordigers gedoen om te stem dat die Jeffrey Epstein-lêers bekendgemaak word. Sy ommekeer word daaraan toegeskryf dat talle Republikeine aangedui het hulle is bereid om hierdie week weg te breek wanneer die Huis oor die Epstein Files Transparency Act stem. Trump sê hulle het niks om weg te steek nie en kritiseer die Republikeinse verteenwoordiger, Thomas Massie, wat ʼn medeborg van die wetsontwerp is:

AfriForum het die G20-lande gevra om te versoek dat eiendomsregte in Suid-Afrika gerespekteer word en doeltreffende stappe gedoen word om plaasmoorde te bekamp. AfriForum se uitvoerende hoof, Kallie Kriel, sê plaasmoorde en die minagting van eiendomsregte in Suid-Afrika het reeds 'n regstreekse negatiewe uitwerking op die komende G20-beraad gehad, met Amerika wat besluit het om die beraad as gevolg van hierdie kwessies te boikot:

Die vyfmalige major-kampioen, Rory McIlroy, het die Race to Dubai-titel die vierde agtereenvolgende jaar en die sewende keer in sy loopbaan gewen. Die Noord-Ier was naaswenner in die seisoen se laaste DP World Tour-kampioenskap in Dubai, wat Matt Fitzpatrick van Engeland in ʼn uitspeelronde gewen het. Die Switser, Ludvig Åberg, en Tommy Fleetwood van Engeland deel die derde plek. McIlroy sê dis ʼn eer om die Spanjaard, Seve Ballesteros, se kerf van ses titels verby te steek:

Dit was twee dae se uitmergelende Shell V Power M+Z Motors-tydren en dit was ook die sesde en laaste weergawe vir die jaar. Alles het vlot verloop op Swakopmund en Francois Lottering van Motor Media Namibia het al die uitslae.

Die Namibiese afvaardiging by COP30 spreek tans uitdagings rakende klimaatsverandering in die land aan. Gesprekke is gevoer met die uitvoerende direkteur van die Fonds vir die Reaksie op Verlies en Skade Ibrahim Cheikh Diong, op die kantlyn van die beraad. Die woordvoerder van die Omgewingsbeleggingsfonds, Romeo Muyunda sê indringerbos en veldbrande het onder die loep gekom.

Sviatlana Tsikhanouskaya, die opposisieleier van Belarus, sê die Weste doen nie genoeg om opposisie in Belarus te ondersteun nie. Sy is na die presidensiële verkiesing van 2020 in Belarus in ballingskap gedwing, en Litaue het haar as die wettige staatshoof erken. Sy sê ‘n tekort aan sanksies word deur diktators as swakheid gesien. Sy het met Sky News gepraat.

Die polisie en sy misdaadbestrydingsvennote het gesamentlik beslag gelê op nagemaakte en onwettige goedere ter waarde van meer as 30 miljoen Suid-Afrikaanse rand tydens onlangse landwye arrestasies. Polisiewoordvoerder, Amanda van Wyk, sê oor die afgelope twee weke het multidissiplinêre polisiespanne lasbriewe vir deursoeking en beslaglegging bedien op winkels en bergingsfasiliteite in KwaZulu-Natal, Gauteng en die Wes-Kaap. Sy sê dit het gelei tot die beslaglegging van meer as 800 000 nagemaakte en onwettige items:

Dis weer tyd vir die 2025 Desert Ultra, aangebied deur Beyond the Ultimate. Dit vind in rondom Brandberg en Uis plaas en begin vandag in vyf fases wat 250 kilometer dek. Deelnemers moet selfversorgend wees en kry net waterbystand elke 10 kilometer. Alles wat hulle nodig het, insluitend slaapsakke, moet hulle self dra. Riana Scholtz neem weer deel en saam met haar is Naude Dreyer daar, vir sy tweede keer, Hannes Smit, ook sy tweede keer, Eamon Roberts en Zimbabwiër met Namibiese permanente verblyf, Pamela Vurayai. Scholtz, wat haar tweede Ultra doen, het meer.

Die 26ste Kreatiewe Jaarlikse Simposium het afgesluit en was 'n belangrike stap om die kreatiewe ekonomie as 'n dryfveer van inklusiewe en volhoubare groei te benut. Besprekings het die behoefte beklemtoon om data-gapings in bewysgebaseerde beleid te sluit, toegang tot finansiering te versterk, kreatiewe vaardighede in onderwys te integreer en die sektor te formaliseer om sy volle potensiaal te ontsluit. Tydens die simposium het Avril Joffe van Unesco die belangrikheid van die industrie uiteen gele.

Bedrywighede by die Hardap-skema vertoon goed met die koringoes wat tans ingebring word. Die produsente is gelukkig en berei ook voor vir die komende plantseisoen. Dawie De Klerk, die voorsitter van die Hardap Boerevereniging het met Kosmos 94.1 Nuus gesels.

Reaksie word ontvang op die bekendstelling van ‘n Robbe-subsektor Tegniese Komitee. Dit het ten doel om 'n winsgewende, etiese en volhoubare robwaardeketting te bevorder. Hierdie inisiatief is ontwerp om werksgeleenthede te skep, innovasie aan te moedig en die bestuur van die land se mariene hulpbronne te verbeter. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Naude Dreyer van Ocean Conservation Namibia, wat sê geen konsultasies is met belanghebbendes gehou nie.

Die wêreld-nommer-twee Jannik Sinner het sy naaste teenstander, Carlos Alcaraz, geklop en sy titel in die ATP-jaareindtoernooi behou. Die 24-jarige Italianer het die titel gewen sonder om een stel in die toernooi af te staan, en die eindstryd met 7-6, 7-5 te buit. Hy het sy binnenshuise wenstreep tot 31 wedstryde uitgebrei. Sinner is die negende man wat in agtereenvolgende jare by die jaareindkampioenskap koning kraai, en sê die trofee is die beste manier om die seisoen af te sluit:

Die voorsitter van die ANC se nasionale uitvoerende komitee vir ekonomiese transformasie, Zuko Godlimpi, sê die DA se beswaar teen swartbemagtiging is gebaseer op vals inligting. Godlimpi het tydens die vergadering van die nasionale uitvoerende komitee in Ekurhuleni gepraat. Hy het reageer op onlangse druk deur die DA om swart ekonomiese bemagtiging te vervang met sy eie Wetsontwerp op Ekonomiese Insluiting vir Almal:

Die stedelike en landelike ontwikkelingministerie het 58 huise van die Massabehuisingsontwikkelingsprogram in Otjomuise Uitbreiding 10, wat begin maar nog nie voltooi is nie, aan die streeksraad oorgedra. Dit stem ooreen met regeringspogings om behuisingsuitdagings aan te spreek en lewensomstandighede te verbeter deur belegging in massabehuisingsprojekte. Lynminister James Sankwasa se adviseur, Boniface Mutumba, het die hoofrede by die seremonie gelewer.

Gift of the Givers eis dat die Presidensie en regeringsagentskappe ondersoek instel na die rol van Israel en lugrederye in wat vermoedelik mensehandel kan wees. Die woordvoerder Sarah Oosthuizen sê die omstandighede rondom die 153 Palestyne wat hierdie week by die OR Tambo Internasionale Lughawe aangekom het, wek ernstige kommer oor mensehandel en Israel se etniese suiwerings. Sy sê mense is op die webwerf van 'n organisasie genaamd Al-Majd geregistreer:

Die 2025 Desert Ultra begein môre by Spitskoppe en duur tot Vrydag waar dit by die Save the Rhino-trust eindig. Dit is ‘n uitmergelende 250 kilometer marathon oor vyf dae en atlete is self-onderhoudend en kry net elke 10 kilometer waterbystand. Daar is vyf Namibiese atlete wat deelneem waaronder Naude Dreyer van Namibia Ocean Conservation. Dit is Dreyer se tweede Desert Ultra en dis vir ‘n goeie doel.

Die Nasionale Vergadering is in reses tot Februarie 2026. Dit is sodat parlementslede na hul verskillende kiesafdelings kan reis vir die komende streekraad- en plaaslike owerheidsverkiesings. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Sakeus Kadhikwa, die Nasionale Vergadering se woordvoerder.

Die Nasionale Vergadering is in reses tot Februarie 2026. Dit is sodat parlementslede na hul verskillende kiesafdelings kan reis vir die komende streekraad- en plaaslike owerheidsverkiesings. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Sakeus Kadhikwa, die Nasionale Vergadering se woordvoerder.

Namibië verskerp sy veldtog vir die top-pos by Interpol, met NamPol se generaal-majoor Anne-Marie Nainda wat vir die presidentskap staan terwyl die wêreldwye polisieliggaam voorberei om oor net twee weke nuwe leierskap te verkies. Nainda, tans Afrika se afgevaardigde op Interpol se uitvoerende komitee, het meer as 30 jaar se polisiëringservaring en kan slegs die tweede vrou word om die organisasie in sy 100-jarige geskiedenis te lei. Die verkiesing sal plaasvind tydens Interpol se Algemene Vergadering van 24 tot 27 November in Marrakesh, Marokko. Nampol se woordvoerder, adjunk-kommissaris Kauna Shikwambi, het met Kosmos 94.1 Nuus gesels.

ActionSA se studente-afdeling het die oproep deur die minister van finansies, Enoch Godongwana, verwelkom om die Nasionale Finansiële Hulpskema vir Studente te skrap en studentefinansiering regstreeks na hoëronderwysinstellings te herlei. Die hoof van ActionSA se studente-afdeling, Thabo Malosi, sê studente regoor Suid-Afrika het jare lank onder die gevolge van wanbestuur, korrupsie en administratiewe mislukkings binne NSFAS gely. Hy sê hierdie kwessies het gelei tot laat betalings, akademiese uitsluitings, honger en onnodige stres vir studente:

Eskom sê dieseluitgawes vir die jaar tot dusver bly deurgaans onder die begroting. Woordvoerder, Daphne Mokwena, sê dieseluitgawes vir die afgelope week was slegs 4,8 miljoen Suid-Afrikaanse rand, vergeleke met 287,64 miljoen rand gedurende dieselfde tydperk verlede jaar. Dit onderstreep die finansiële en operasionele voordele van Eskom se ommekeer. Sy sê die diesel is slegs gebruik vir omgewingskorrelasietoetse op Eenheid 12 by Ankerlig-kragstasie om aan statutêre vereistes te voldoen:

Die ekonoom van die Noordwes-Universiteit, professor Raymond Parsons, sê die besluit deur die globale agentskap S&P om Suid-Afrika se kredietgradering vir die eerste keer in byna twee dekades op te gradeer, is welkome nuus vir die ekonomie. Parsons sê egter daar wag nog 'n lang pad:

Berigte duik op dat die aanstelling van stembeamptes wat vir die 2025-verkiesings nie ingevolge die wet gedoen is nie. Volgens die Verkiesingskommissie het individue opgedaag wat nie op die kortlys was nie. Daar is ook berigte dat staatsamptenare as stembeamptes aangestel word. De Wet Siluka, die kommmissie se woordvoerder, sê dat hulle die bewerings ondersoek.

Die GOOD-party vra die Departement van Handel, Nywerheid en Mededinging om toesig oor en regulering van die aanlyn dobbelbedryf te verhoog. Die party sê volgens die jongste jaarverslag van die Nasionale Dobbelraad is die waarde van die dobbelbedryf 'n reuse 75 miljard Suid-Afrikaanse rand in die 2024/2025-boekjaar. Sarah Mabotsa sê GOOD ondersteun die instelling van voorgestelde regulasies, soos reeds aangeneem deur lande soos Australië, Brittanje en Finland, wat 'n afname in onwettige dobbelverkeer bereik het:

Die DA het die opgradering van Suid-Afrika se kredietgradering deur S&P vir die eerste keer sedert Augustus 2005 verwelkom. Jan de Villiers van die DA sê die BB-gradering is 'n duidelike teken van 'n positiewe vooruitsig, wat verdere bevestiging is dat Suid-Afrika, onder die regering van nasionale eenheid, nuwe fiskale geloofwaardigheid het:

Ohangwena se goewerneur, Kadiva Hamutumwa, sê die streek sit op onbenutte ekonomiese goud. Sy dring aan op 'n nasionale poging om nuwe nywerhede te ontsluit, klein besighede te bevorder en inwoners te bemagtig. Met 'n nuwe beleggingskaart wat opgestel word om toekomstige beleggers te lei, sê Hamutumwa dis tyd vir Ohangwena om sy sterk punte te kommersialiseer en potensiaal in voorspoed te omskep.

Die vakbondfederasie, SAFTU het die beduidende vordering verwelkom wat die Departement van Openbare Werke en Infrastruktuur gemaak het om die boumafia vas te vat. Minister Dean Macpherson het vroeër aangekondig dat sedert die regering se gekoördineerde reaksie in November 2024 begin het, daar 770 aangemelde gevalle van bouverwante afpersing en intimidasie regoor die land was. Asive Dyani van SAFTU sê 241 arrestasies is gemaak en 176 individue is skuldig bevind in verband met die sake:

Vandag vier die voormalige eerste dame van Namibië, Monica Geingos, haar verjaardag. Geingos, 'n toonaangewende voorstander vir jeugbemagtiging, geslagsgelykheid en finansiële insluiting, is onlangs ingehuldig as die stigterskanselier van Kepler College in Kigali, Rwanda. Sy sit steeds haar werk voort deur die One Economy Foundation en inisiatiewe wat pan-Afrikaanse leierskap en kankerbewustheid bevorder. Laimi Elago van die One Economy Foundation het 'n boodskap.

AfriForum sê inwoners van eMalahleni mag nie gedwing word om te betaal vir omgewingsmisdade wat deur munisipale amptenare gepleeg is nie. Die Hooggeregshof in Mpumalanga het die munisipaliteit onlangs met 650-miljoen-rand beboet vir die storting van rou riool in die Olifantsrivier tussen 2019 en 2025. Marais de Vaal van AfriForum waarsku dat die boete deur munisipale begrotings befonds sal word, wat fondse van basiese dienste wegneem. De Vaal vra dat nalatige amptenare gestraf en uit hul poste verwyder moet word:

Die ANC se sekretaris-generaal, Fikile Mbalula, sê die regering het swak gekommunikeer oor die 153 Palestynse asielsoekers. Hy het tydens die ANC se nasionale uitvoerende komiteevergadering gepraat en gesê veral die departement van binnelandse sake onder leiding van die DA se minister, Leon Schreiber, het versuim om burgers doeltreffend in te lig oor hierdie kwessie:

Windhoek se stadspolisie het Vrydagaand tydens Copps 94.1 beslag op ‘n ongeregistreerde voertuig gelê ná hulle ondersoek ingestel het na ‘n gefuif in ‘n parkeerarea. Kosmos 94.1 se Darren Smith was op die toneel en het met hoofinspekteur Katrina Naukushu van gemeenskapspolisiëring in die Khomasstreek gepraat:

Kry die nuus soos dit breek.

Kry die nuus soos dit breek.

Die Universiteit van Namibië het die eerste hoëronderwysinstelling in die land geword wat volle, gesamentlike akkreditasie van beide die Namibiese Kwalifikasie-owerheid en die Nasionale Raad vir Hoër Onderwys ontvang het. Na 'n streng nasionale hersiening bevestig hierdie mylpaal dat alle Unam-kampusse en nagraadse programme aan die hoogste nasionale en internasionale standaarde voldoen. Unam-woordvoerder Simon Namesho het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat.

Die Suid-Afrikaanse Demokratiese Onderwysersunie sê hy veroordeel wat hy noem die vals en opruiende bewerings van Amerika se president, Donald Trump, en minister van Buitelandse Sake, Marco Rubio. Volgens berigte sê Trump en Rubio Afrikaners is slagoffers van volksmoord en hul grond en plase word onwettig afgeneem. Sadou se woordvoerder, Nomusa Cembi, sê hulle beskou die vals bewerings as polities opportunisties en bedoel om rassevrees en -skeiding vir politieke voordeel te gebruik:

Reaksie word ontvang op vervoerminister Veikko Nekundi se aankondiging dat die kabinet die naam vir die land se nuwe nasionale lugredery goedgekeur het. Dit sal as Namibia Air funksioneer en sal na verwagting in die volgende boekjaar vorm aanneem. Kosmos 94.1 Nuus het met 'n voormalige Air Namibia-vlieënier Vijay Jha gepraat, wat sy mening oor die verwikkelinge gee.

Swaar reën en oorstromings het konstruksiewerk aan die T0701-ompad tussen Karibib en Usakos ontwrig, met die pad wat oorstroom is. Die Kahn-rivier vloei ook sterk. Die padowerheid se woordvoerder, Hileni Fillemon, het aan Kosmos 94.1 Nuus gesê dat die ompad nou onveilig is, en motoriste sal oor 'n hoofpadbrug naby Usakos, wat tans onder konstruksie is, gelei word totdat toestande verbeter.

Justisie- en arbeidminister Wise Immanuel het besluit om nie voort te gaan met 'n dringende hofaansoek om 'n sloerstaking deur landdroste te probeer stopsit nie. Tydens die verrigtinge het prokureurs vir die landdroste hofverslae aangebied wat toon dat ontwrigtings in bedrywighede grootliks veroorsaak is deur tegniese probleme eerder as industriële aksie. Waarnemende regter Christie Liebenberg het die saak van die rol geskrap, en 'n kostebeslissing is vir 15 Desember vasgestel. Liebenberg het uitspraak gelewer.

Ekonoom Omu Kakujaha-Matundu waarsku dat Namibië se pogings om die dobbelbedryf uit te brei meer skade as goed kan doen. Dobbelinkomste het van net meer as 9 miljoen Namibiese dollar in 2022/23 tot 32 miljoen dollar verlede jaar gestyg. In 'n onderhoud met Kosmos 94.1 Nuus het hy gesê dat hoewel die regering nou hoop om teen 2030 meer as 100 miljoen dollar in dobbelinkomste te genereer onder die Sesde Nasionale Ontwikkelingsplan, die sosiale koste verwoestend kan wees.

Staatsbeheerde groenskemas het 34,9 miljoen Namibiese dollar aan elektrisiteit bestee in die 2024/2025-boekjaar, wat 'n dringende behoefte aan kostebesnoeiing en bedryfshervormings aan die lig gebring het. Groenskemabestuurders is aangemoedig om slimmer kraggebruikstrategieë aan te neem, soos stuk-stuk besproeiing, die gebruik van veranderlike spoedaandrywings en die integrasie van sonkragoplossings. Die energiekundige Harald Schütt sê 'n geïntegreerde oplossing is nodig, want sonkrag-installasies is duur en die krag sal net vir 'n deel van die jaar vir besproeiing benut word

Die Amerikaanse Departement van Justisie dagvaar die staat Kalifornië oor die Demokrate se nuwe kongreskaart wat kiesers verlede week oorweldigend goedgekeur het. Voorstel 50 is 'n grondwetlike wysiging wat die kongresgrense aanpas om Demokrate 'n kans te gee om vyf setels wat nou aan Republikeine behoort, af te neem in volgende jaar se middeltermynverkiesing. Prokureur-generaal Pam Bondi het aan Fox News gesê Kaliforniese Demokrate het met die voorgestelde nuwe kaart ras in ag geneem om Spaans-sprekende kiesers te bevoordeel:

Die Khomas-streekraad het vanoggend sy nuwe Strategiese Plan vir 2025–2030 bekendgestel, wat 'n padkaart uiteensit om sosio-ekonomiese groei te bevorder, dienslewering te versterk en lewenstandaarde reg oor die streek te verbeter. Hoofstreekbeampte Clement Mafwila het oor die tekortkominge van die vorige plan besin en onthul dat 'n onlangse bestuurs- en risiko-oudit groot leemtes in voldoening, korrupsiebeheer en verslagdoening uitgelig het, met die raad wat 53 persent in hoërisiko-blootstelling behaal het.

Gift of the Givers vra president Cyril Ramaphosa om Binnelandse Sake en die Grensbestuursowerheid te ondersoek nadat 153 Palestynse reisigers gister toegang tot die land geweier is op die OR Tambo Internasionale Lughawe in Gauteng. Stigter Imtiaz Sooliman sê die owerheid het opgetree ingevolge sy mandaat om passasiers sonder 'n geldige vertrek-stempel toegang te weier. Hy sê Israel het hierdie arme mense se paspoorte doelbewus nie gestempel nie om hul lyding in 'n vreemde land te vererger:

Die Europese Unie het 13 miljoen Namibiese dollar toegewy om die beplanning vir die uitbreiding van die Lüderitz-hawe by Angra-punt te ondersteun. Die ooreenkoms is onderteken met die Hawe van Rotterdam en Namport. Kosmos 94.1 Nuus het met Ana Beatriz Martins, die EU-ambassadeur in Namibië, gepraat wat die belangrikheid van die samewerking uiteengesit het.

'n Britse joernalis en politieke kommentator wat vir meer as twee weke deur Amerikaanse immigrasiebeamptes aangehou is, het Donderdag terug in Brittanje aangekom. Immigrasie-beamptes het Sami Hamdi, 'n pa van drie, op 26 Oktober by San Francisco Internasionale Lughawe aangehou. Hy is voorgekeer die dag nadat hy die jaarlikse gala van die Raad vir Amerikaans-Islamitiese Betrekkinge in Kalifornië toegespreek het. Hamdi het met Sky News gepraat.