Nuus

Debmarine het twee ultramoderne mariene treilers onthul, wat na verwagting diamantherwinning met 20 persent sal verhoog, broodnodig in die tyd van dalende pryse. Die masjiene, ter waarde van 1,1 miljard Namibiese dollar, sal binnekort 80 000 natuurlike diamante per jaar van die seebodem begin oes, terwyl streng omgewingsstandaarde nagekom word. Debmarine se uitvoerende hoof, Willy Mertens, sê die ontplooiing van die kruipers op see is vir die einde van September geskeduleer.

Die konstruksiereus, Murray and Roberts Holdings, is na ʼn hofbevel onder voorlopige likwidasie geplaas. Die Gautengse Hooggeregshof het die bevel toegestaan na ʼn aansoek deur die maatskappy se krediteure. Dit kom te midde van ʼn parallelle proses waar Murray and Roberts Limited, ʼn dogtermaatskappy van die beheermaatskappy, onder vrywillige sakeredding geplaas is. Die sakeredding-praktisyn Josh Cunliffe sê die voorlopige likwidasie hou nie verband met die sakereddingsproses nie:

President Cyril Ramaphosa het die rol van adjunkministers verdedig, ten spyte van kritiek oor die hoë koste vir belastingbetalers. Ramaphosa het in die parlement gesê adjunkministers voeg steeds waarde by die regering se bedrywighede. Athol Trollip van ActionSA voer aan dat 42 adjunkministers verkwistende uitgawes is en op begunstiging neerkom. Ramaphosa het erken dat hy 'n kleiner uitvoerende gesag verkies, maar sê om die regering van nasionale eenheid te akkommodeer, word 'n breër kabinet vereis:

Navo se sekretaris-generaal Mark Rutte sê dat hy glo dat die Amerikaanse president Donald Trump deurslaggewend is om die Russiese president Vladimir Putin na die onderhandelingstafel oor die oorlog in Oekraïne te bring. Hy sê hy self het baie ervaring met Putin. Hy het met Britse media gepraat.

Goud het die week vir die eerste keer verby die 3 600 Amerikaanse dollar-kerf gestyg en 'n rekordhoogtepunt bereik. Op die oomblik verhandel ‘n fynons net bo 3 645 dollar. Dit kom te midde van verwagtinge dat die Amerikaanse Federale Reserweraad volgende week rentekoerse sal verlaag na Amerikaanse werksskepping in Augustus skerp verlangsaam het. Laer koerse verminder die geleentheidskoste van die hou van nie-opbrengs-goud. Goudpryse is tot dusver vanjaar met 37 persent gestyg. Kosmos 94.1 Nuus het met Suid-Afrikaanse ekonoom Chris Hart gesels vir meer.

Die Universiteit van Namibië, in vennootskap met die Universiteit Stellenbosch, bied vanaand die sesde jaarlikse Anton Lubowski-gedenklesing aan op die Unam-kampus in Windhoek. Ter ere van die lewe en nalatenskap van die oorlede anti-apartheidsaktivis, is die tema: "Van Blootstelling tot Aksie – Versterking van Stelsels in die Stryd Teen Korrupsie." Sleutelstemme in die regering, geregtigheid en die burgerlike samelewing sal bymekaarkom, met voormalige Speaker van die Nasionale Vergadering, Professor Peter Katjavivi, wat die hoofrede lewer. Een van die paneellede, Graham Hopwood van die Instituut vir Openbare Beleidsnavorsing, het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat.

Die kantoor van die Ombudsman sê die onlangse verkragting van twee minderjariges in die noorde beklemtoon die dringende behoefte om kinderbeskerming te versterk, veral in kwesbare landelike gemeenskappe. 'n Sesjarige meisie is na bewering deur 'n 16-jarige veewagter in Ondangwa verkrag, terwyl 'n 13-jarige San-meisie na bewering verskeie kere deur 'n 47-jarige buurman in Oshivelo aangerand is. Die hoof van die kantoor, Ingrid Husselmann, het aan Kosmos 94.1 Nuus gesê gemeenskapsgebaseerde beskermingstelsels is nodig asook hulp aan die slagoffers.

Die staatsbeheerde digitale verspreider Sentech waarsku hy sal die SABC se sein teen Desember afskakel indien die uitsaaier nie sy skuld van 'n miljard Suid-Afrikaanse rand vereffen nie. Die SABC wil die seinkoste weer onderhandel te midde van vertragings met die aanvaarding van die Wetsontwerp op die SABC om 'n nuwe befondsingsmodel te skep. Die voorsitter van die parlementêre portefeuljekomitee oor Kommunikasie en Digitale Tegnologieë, Khusela Diko, sê dringende ingryping is nodig om die SABC te red en werksgeleenthede en gemeenskapsuitsendings te beveilig:

Die sekretaris-generaal van die Verenigde Nasies, Antonio Guterres, sê hy is geskok oor die Israeliese aanval in Doha. Ses mense is in die aanval dood wat Israel op Hamas-lede, wat vergader het oor ‘n Amerikaanse skiestilstand voorstel, uitgevoer het. Guterres sê Katar het ‘n kritieke rol gespeel om vrede te bewerkstellig in die Midde-Ooste.

Cosatu het sy voorstel oor die Wysigingswetsontwerp op Inkomstewette aan die Parlement se Gekose Komitee oor Finansies voorgelê. Die Wetsontwerp ondersteun die Twee-Pot Pensioenhervormings, wat vanaf September 2024 meer as 56 miljard Suid-Afrikaanse rand aan 3,5 miljoen werkers uitbetaal het. Matthew Parks van Cosatu sê voorstelle sluit in, toegang tot volle spaargeld vir afgedankte werkers, belastingverligting vir lae-inkomsteverdieners, die gebruik van onderwysfooie en beperkings op pensioenfondsfooie:

Israel se aanval op Hamas-leiers in Doha, die hoofstad van Katar, maak steeds opslae. Die eerste minister van Katar, Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani, het in 'n televisietoespraak gesê die VSA het hulle gewaarsku oor die aanval tien minute nadat dit begin het. Dit is ondanks die Withuis wat gesê het dat hulle Katar voor die tyd kennis gegee het van die komende aanval.

Gesondheidminister Esperance Luvindao het in die parlement teruggeveg teen bewerings dat die uitskakeling van middelmanne die land se chroniese medisynetekort veroorsaak het. Luvindao sê die tekort spruit uit jare-lange tendervertragings en hofstryde, nie uit haar onlangse hervormings nie. Sy verduidelik dat die uitskakeling van tussengangers aflewerings versnel en koste besnoei.

Die Republikeins-geleide Huis-toesighoudende komitee het dokumente uit die boedel van Jeffrey Epstein vrygestel, waaronder 'n 2003-verjaardagboek waarin president Donald Trump na bewering 'n onsedelike nota aan Epstein gestuur het. Trump het enige kennis van die nota ontken en dit “ 'n dooie kwessie” genoem, en wou nie verder kommentaar lewer nie. Maar daar is meer. SkyNews se Stone gee 'n beoordeling van die situasie

Die Amerikaanse kleinhandelreus, Walmart, beplan om sy eerste handelsmerkwinkels in Suid-Afrika oop te maak. Die stap volg ná sy groeiberaad, waartydens Afrika-gebaseerde verskaffers gewerf is. Massmart se uitvoerende hoof, Miles van Rensburg, sê Walmart beoog om alledaagse lae pryse te bied en plaaslike verskaffers te ondersteun. Van Rensburg sê die bekendstelling sal werksgeleenthede en digitale inkopie-ervarings bevorder. Hy het bevestig terreinontwikkelings is in plek en liggings en openingsdatums sal binnekort aangekondig word:

Israel se eerste minister Benjamin Netanyahu sê sy land het heeltemal onafhanklik opgetree in sy aanvalle op Katar. Die Israelse weermag het Dinsdag die Hamas-leierskap in Doha aangeval. Hamas sê vyf lede is in die aanval dood, maar die onderhandelingspan is ongedeerd. Katar is ʼn belangrike bemiddelaar in onderhandelings oor ʼn skietstilstand, en behou regstreekse kontak met Amerika, Israel en Hamas. Netanyahu sê terreurleiers is nie meer onaantasbaar nie:

Amerikaanse president Donald Trump voel baie sleg oor Israel se aanval op Hamas-teikens in Katar en het 'n top-gesant, Steve Witkoff, gelas om Katar teen die aanval te waarsku. Dit is volgens 'n verklaring wat deur die Withuis se perssekretaris, Karoline Leavitt, by 'n perskonferensie gelees is. Trump het nie die aanval op 'n soewereine staat uitdruklik veroordeel nie, en net gesê dit bevorder nie Amerika of Israel se doelwitte nie. Leavitt het meer:

Die Motorvoertuigongelukfonds is besig om openbare konsultasies oor voorgestelde veranderinge aan sy 2007-wet af te sluit. Een sleutelkwessie is die 7 000 Namibiese dollar begrafnistoelaag wat aan families van padongelukslagoffers betaal word. In 2007 was dit 'n ruim bedrag, maar dek tans skaars die basiese begrafniskoste. Finale konsultasies oor die MVA-wysigingswetsontwerp vind vandag plaas by die Gateway-sentrum in Windhoek. Jethro Kwenani, die fonds se hoof van korporatiewe kommunikasie, het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat.

Vandag is Wêreldselfmoordvoorkomingsdag, terwyl die krisis in Namibië verdiep. Meer as 540 Namibiërs het die afgelope jaar hul eie lewens geneem, 'n hartverskeurende tol wat pyn weerspieël wat te dikwels in stilte gely word. Vandag is 'n wêreldwye oproep om die stigma te breek, te luister en op te tree voordat dit te laat is. In 'n onderhoud met Kosmos 94.1 Nuus dring die maatskaplike aktivis Zack Itodo daarop aan dat mense, veral mans, oor hul probleme moet praat.

Die Global Initiative Against Transnational Organised Crime organisasie het ‘n verslag gepubliseer waarin beweer word dat bendegeweld in die Wes-Kaap aangevuur word met wapens van beide die Namibiese polisie en die weermag. Aaron Hayman van die navorsingsgroep het in gesprek met Newzroom Afrika gesê dit op die lappe gekom toe vier Namibiese polisiebeamptes in 2022 plaaslik gearresteer is . Destyds is 187 wapens gekoppel aan die saak. Hayman sê daar is inherente oorsig uitdagings in die plaaslike polisiemag.

Kry die nuus soos dit breek.

MTC het bewerings van die hand gewys dat hul Buffalo-projek wat netwerkverbindings tussen Rundu en Katima Mulilo verbeter, omgewingskade veroorsaak. Foto's van bome wat afgekap is, is wyd op sosiale media gedeel. Die maatskappy sê dat alle werk met volle omgewingsgoedkeurings en toestemmings van grondeienaars uitgevoer word. In 'n onderhoud met Kosmos 94.1 Nuus het MTC-woordvoerder Erasmus Nekundi gesê dat die infrastruktuur slegs op grond wat deur die Padowerheid besit word, geïnstalleer word.

Hardapdam staan tans op 65,4 persent van kapasiteit met 3,634 miljoen kubieke meter water wat in ‘n week deur produsente by die groenskema by die dam benut is. Kosmos 94.1 Nuus het gesels met die Hardap-boerevereniging se voorsitter Dawie de Klerk oor die verbruik. Hy sê dit handel oor die afronding van die koring wat teen November volledig gestroop sal wees.

Reaksie stroom in na Israel se lugaanval op senior Hamas-amptenare in Doha, die hoofstad van Katar. Daar is beskuldigings van die oortreding van Internasionale Reg, met verskeie bondgenote van Israel wat hul teen die aanval uitgespreek het. Hamas het ses sterftes bevestig, onder wie 'n seun van een van sy leiers, maar die leierskap het oorleef. Een van die slagoffers was 'n korporaal van Katar. Sky se korrespondent in die Midde Ooste, Adam Parsons, gee 'n opsomming uit Israel.

ActionSA sê hy is erg bekommerd oor die toestand van die Mananga-grenspos en omliggende gebiede soos Magudu in Mpumalanga. Die swak sekuriteit by die grens maak onwettige kruisings, misdaad en smokkelary moontlik wat die gemeenskappe naaste aan die grens kwesbaar laat. Norman Sibitane van ActionSA sê die Grensbestuurowerheid het nie voldoende kapasiteit nie en vra vir dringende nasionale optrede, sterker patrollies en behoorlike befondsing, om Suid-Afrika se soewereiniteit en landsburgers te beskerm, en wet en orde langs hierdie grense te handhaaf:

Kry die nuus soos dit breek.

Die stedelike en landelike ontwikkeling-minister, James Sankwasa, het tradisionele leiers versoek om op te hou om raadslede toe te laat om in tradisionele owerhede te dien sonder aangestelde hoofde, en gesê dat hulle selde waarde tot verrigtinge toevoeg. Tydens die jaarvergadering van die Raad van Tradisionele Leiers, wat tot Vrydag duur, het Sankwasa ook kommer uitgespreek oor die vinnige toename in tradisionele owerhede en gewaarsku dat as die tendens voortduur, regeringsondersteuning onvolhoubaar kan word.

Suid-Afrika se ekonomie het met 0,8-persent gegroei vanaf April tot Junie teenoor 0,1-persent in die vorige kwartaal. Groei is aangevuur deur mynbou, vervaardiging en handel, met sterk prestasie in platinum, goud, chemikalieë en die motorbedryf. Huishoudelike besteding aan goedere, klere en gasvryheid het ook bygedra. Die Statistikus-generaal, Risenga Maluleke, het tydens die vrystelling van die bruto binnelandse produk-uitslae gesê vervoer en die boubedryf het afgeneem en uitvoere het met 3,2-persent gedaal, wat 'n las op die ekonomie is:

Die Kankervereniging van Namibië beywer hom vir die landwye integrasie van palliatiewe sorg in Namibië se openbare gesondheidstelsel. Die direkteur van die vereniging, Rolf Hansen, sê die vereniging het met die ministerie van gesondheid vergader om besprekings oor die kwessie aan die gang te sit. Hansen het met Kosmos 94.1 Nuus gesels.

Vanmiddag in die Nasionale Vergadering het PDM-parlementslid Rosa Mbinge-Tjeundo die Ministerie van Onderwys, Kuns en Kultuur aangevat en antwoorde geëis oor die beweerde verwaarlosing van Namibië se kreatiewe nywerhede. Mbinge-Tjeundo het dringende hervormings versoek en gevra watter konkrete ondersteuning kreatiewe nywerhede die afgelope vyf jaar ontvang het en waarom hul bydraes tot kultuur, die ekonomie en jeugbemagtiging steeds onderskat word. Mbinge-Tjeundo het meer.

Namibië versterk steeds sy globale groenenergie-bande, hierdie keer in Suid-Korea. Deur sy Groenwaterstofprogram neem Namibië deel aan 'n hoëvlak-beleidsforum in Seoel, wat daarop gemik is om die groen waterstofwaardeketting te versterk. In 'n onderhoud met Kosmos 94.1 Nuus sê programwoordvoerder Jona Musheko dat die forum - aangebied deur Suid-Korea se Nasionale Vergadering en Jeju-provinsie - 'n geleentheid is om Namibië as 'n toekomstige verskaffer van groen waterstof te posisioneer.

President Donald Trump het Maandag tydens 'n geleentheid in die Museum van die Bybel in Washington gepraat oor die sukses van sy veldtog teen misdaad. Hy het voorgestel dat wat hy noem mindere dinge soos gesinsgeweld, nie in misdaadstatistieke getel moet word nie. Luister self.

Namibië se digitale toekoms lyk helderder na die inligtingkommunikasie-tegnologiesektor die afgelope jaar 'n massiewe 1,2 miljard Namibiese dollar in beleggings gelok het. Die Kommunikasie-reguleringsowerheid, Cran, sê die bedryf dra nou 2,5 persent tot die land se bruto binnelandse produk by. Cran-woordvoerder Mufaro Nesongano het die besonderhede met Kosmos 94.1 Nuus gedeel.

Die Nasionale Vervolgingsgesag verwelkom die vonnis van Raymond Steven Jan-Erick Smith. Die Hooggeregshof in Pretoria het Smith twee lewenslange vonnisse opgelê vir twee moorde, drie jaar vir poging tot moord, en agt jaar tronkstraf vir poging tot roof met verswarende omstandighede. Die NVG se woordvoerder, Lumka Mahanjana, sê die Batebeslagleggingseenheid het in Julie ʼn bewaringsbevel bekom vir Smith se voertuig wat in die misdade gebruik is:

Die Namibiese Burgerlugvaartowerheid spreek kommer uit oor 'n toename in roekelose gebruik van hommeltuie regoor die land. Die owerheid sê hommeltuigoperateurs vlieg gevaarlik naby lughawens, militêre sones en selfs private huise. Die owerheid se woordvoerder Nelson Ashipala sê die owerheid is keelvol en waarsku dat streng stappe teen oortreders geneem sal word.

Sokker: Bafana Bafana speel vandag in Bloemfontein teen Nigerië, wetende dat 'n oorwinning regstreekse kwalifikasie vir volgende jaar se Wêreldbekertoernooi sal verseker - mits geen strafpunte afgetrek word nie. FIFA moet nog beslis of Suid-Afrika drie punte moet verbeur vir die insluiting van die geskorste Teboho Mokoena in die span wat Lesotho in Maart 2-0 geklop het. Bafana lei Groep C met 16 punte, met Benin tweede en Nigerië derde. Kaptein Ronwen Williams sê hulle is gefokus op die wedstryd:

Met Amnestiemaand in September, moedig die Namibiese polisie die publiek aan om onwettige vuurwapens en ammunisie aan die polisie te oorhandig sonder vrees vir vervolging. Hierdie inisiatief, deel van die Afrika-Unie se "Maak die Gewere Stil"-veldtog, is daarop gemik om openbare veiligheid en vrede te bevorder deur die aantal onwettige wapens in omloop te verminder. Die polisie het 'n klankgreep met inspekteur Rosette Coetzee geskep en met die media gedeel.

President Cyril Ramaphosa het die president van Brasilië, Lula da Silva, se beroep vir 'n wapenstilstand in Gaza en die erkenning van self-beskikking vir Palestina, ondersteun. Hy het gedurende 'n buitengewone virtuele vergadering van die BRICS-leiers gesê blywende vrede is nodig vir 'n tweestaat-oplossing. Hy het Suid-Afrika se ondersteuning vir geregtigheid en menseregte in die streek bevestig en moedig die BRICS-nasies aan om hulle gesamentlike invloed te gebruik om vrede, regverdigheid, en multi-laterale samewerking in wêreldkonflikte te bevorder:

Kry die nuus soos dit breek.

Namibië se stryd teen voorkombare sig verlies het sopas 'n groot hupstoot gekry. Dr. Helena Ndume het haar 2025 Oogkamp afgesluit, met 'n suksesvolle sessie by die Onandjokwe-hospitaal in die Oshikoto-streek. Die internasionaal bekroonde oogarts het gratis sigherstellende operasies uitgevoer. Met die ondersteuning van vennote in die VSA, Oostenryk en Duitsland, het dr. Ndume die impak van vanjaar se uitreik in 'n TikTok-opdatering gedeel.

Kry die nuus soos dit breek.

Markonsekerheid vertroebel steeds die vooruitsigte vir globale oliepryse. Oliepryse het Maandag effens gestyg, gedryf deur toenemende kommer oor moontlike bykomende sanksies op Russiese ru-olie. Ekonoom Dawie Klopper het aan Kosmos 94.1 Nuus gesê dat hoewel 'n swakker dollar hoër kommoditeitspryse – insluitend olie – ondersteun het, verhoogde Opul-produksie, al is dit beskeie en verlangsamende vraag, veral in Amerika, tot 'n ooraanbod kan lei wat pryse afdruk.

Namibiese weduwees staar verskeie uitdagings in die gesig, insluitend die verlies van hul oorlede eggenote se eiendom soos vee en boerderytoerusting, tesame met ekonomiese probleme en sosiale stigma. Die probleme word dikwels vererger deur tradisionele gewoonteregwette wat nie deursigtig is nie en skoonouers in staat stel om eiendom te konfiskeer. Voormalige Ombudsman John Walters sê in 'n onderhoud met Kosmos 94.1 Nuus daar is nie politieke wil om die onreg aan te spreek nie, en gee raad.

Die IPC het hom teen die aanstelling van Marina Kandumbu as waarnemende administrateur van die Katima Mulilo-stadsraad uitgespreek. Die IPC se skaduminister van justisie, Elvis Lizazi, sê die besluit van die minister van stedelike en landelike ontwikkeling, James Sankwasa, weerspreek sy teenkorrupsie-standpunt direk. Kandumbu is in 2014 aan korrupsie skuldig bevind, maar bevind haar nou aan die stuur van 'n raad wat ontbind is weens finansiële onreëlmatighede. In 'n onderhoud met Kosmos 94.1 Nuus het Lizazi gevra dat die aanstelling onmiddellik omgekeer word.

Die Springbok-vroue se afrigter, Swys de Bruin, sê daar is baie positiewe dinge om te neem uit hul laaste groep D-Wêreldbekerwedstryd teen Frankryk in Northampton. Suid-Afrika het 'n teleurstellende nederlaag van 57-10 teen Les Bleues gely en kom Saterdag teen die verdedigende kampioen, Nieu-Seeland, te staan in die kwarteindronde. De Bruin sê Frankryk is vierde op die wêreldranglys en dit was duidelik omdat hulle baie klinies was en elke geleentheid in punte omskep het:

Die Namibia Business Angel Network het saam met Bellatrix SME Finance en Bellatrix Investment Managers 'n driejaar-inisiatief aangegaan om 450 000 Namibiese dollar in vroeëfase-innovasie te belê. In 'n onderhoud met Kosmos 94.1 Nuus het SMEs Compete se Danny Meyer gesê dat waagkapitaalbelegging 'n baie belangrike instrument is om entrepreneurs te help om hul onderneming te begin of om hul onderneming te laat groei of te skaal.

Oekraïne se president Volodymyr Zelensky het in 'n eksklusiewe onderhoud met ABC News se This Week-program gesê hy sal nie na Moskou gaan om 'n skietstilstand-ooreenkoms te bespreek, soos Russiese president Vladimir Putin voorgestel het nie. Hy het bygevoeg dat Putin Kiëf kan besoek.

Die Chinese president, Xi Jinping, sê BRICS-lande moet verenig om multi-lateralisme te verdedig, oop handel te bevorder en samewerking vir gedeelde ontwikkeling te versterk. Hy het met die hulp van 'n tolk gepraat tydens die virtuele BRICS-leiersberaad en gewaarsku handelsoorloë en versperrings ontwrig die wêreldekonomie. Xi het lidlande aangespoor om saam te werk met die hervorming van wêreldbestuur, om die Wêreldhandelsorganisasie te ondersteun en inklusiewe, volhoubare groei te bevorder:

Die Verenigde Nasies se Wêreldvoedselprogram en die Britse Hoë Kommissariaat het 'n besoek aan Ikokola Village in Omusati afgelê om die vordering met 'n kritieke geïntegreerde voedselstelselprojek by die Mateus Nashandi Gekombineerde Skool te beoordeel. Sedert 2023 het die inisiatief skoolvoeding versterk, voeding verbeter en plaaslike landbou-ontwikkeling ondersteun. Theodor Uukongo van die Wêreldvoedselprogram het meer inligting aan Kosmos 94.1 Nuus gegee.