Podcasts about taliban'a

“Nuray Mert ile Soru – Cevap” programının bu bölümünde, “Kemal Kılıçdaroğlu'nun seçim kampanyası nasıl başladı?”, “Cumhur İttifakı'nın HÜDA PAR ile anlaşması AKP tabanında ne kadar karşılık bulur?” , “Muharrem İnce muhalefette nasıl bir etki yarattı?”, “İnce'nin kitleler üzerinde etkisi var mı?” gibi daha birçok soruyu Gökçe Çiçek Kösedağı sordu, Nuray Mert yanıtladı. Nuray Mert ayrıca eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın Cumhur İttifakı için yaptığı “Taliban” benzetmesini de yorumladı.

A fganistan'da Taliban iktidarının ikinci bir duyuruya kadar üniversitelerde kız öğrencilerin eğitimine ara verilmesini istediği medyada haber ve tartışma konusu oldu. Şu bilgi de zamanında medyada yer almıştı: “Geçen yıl 15 Ağustos'ta Afganistan'da yönetime gelen Taliban, ilkokul ve üniversitelerde kız öğrencilerin eğitim almasına izin vermişti. Taliban, üniversitelerde genç kız ve erkeklerin ders günlerini ayırmıştı. Kızlar kendi günlerinde eğitimlerine devam edebiliyordu.” Öncelikle haberde “ikinci bir duyuruya kadar üniversitelerde kız öğrencilerin eğitimine ara verilmesini” dendiğine göre bunun, kesin ve devamlı bir yasaklama olmadığı anlaşılıyor. Dileriz ki, bu karar, bazı sakıncalı durumları ortadan kaldırdıktan sonra kaldırılacak ve kızların da ilkten yüksek tahsile kadar eğitim ve öğretimden nasiplenmelerinin yolu açılacaktır. Taliban'ın karar ve tasarrufları değerlendirilirken onların ülkelerinde İslâm'ı devletin ve toplumun dini olarak uygulama kararında olduklarını bilmemiz gerekiyor. Ayrıca Taliban'a katılan Peştunların ve diğer etnik unsurların hemen hepsi Sünni'dir ve ameli mezhep olarak büyük

Afganistan'da, bir sanatçı, müzik aleti Taliban tarafından yakılınca gözyaşı döktü. Yürek parçaladı. 21. Yüzyılda, özene özene Taliban'ın Afganistan'ına özendiler. Bekaları sürsün diye geride parça parça bir ülke bırakmaya razılar.

Çok sayıda devletin temsil edildiği Moskova toplantılarında Rusya'nın Afganistan'da yönetimi ele geçiren Taliban'a, Taliban'ın da dünyaya verdiği mesajları AA Muhabiri Ali Cura ile konuştuk.

Dünya'dan ipuçlarını size ulaştırdığımız 200. bültenimizden günaydın! 22 Mart'ta başladığımız bu yeni nesil yayıncılık serüveninde bizimle birlikte olan herkese çok teşekkür ederiz! Daha fazla kişinin güne bizimle başlaması için Mundo deneyiminizi arkadaşlarınızla paylaşmayı unutmayın! Gündemden kısa kısa ile hemen başlıyoruz:-İran, Güney Kore firmaları Samsung ve LG'den yapılan ev aletleri ithalatını yasakladı.-Afganistan‘da Taliban'a direniş gösteren güçlerinin Tacikistan topraklarını üs olarak kullandığı iddia edildi.-Ürdün ile Suriye arasındaki Cebir Sınır Kapısı, 2 ay aradan sonra tekrar açıldı.-Filistin Devlet Başkanı Abbas'ın, ABD Başkanı Biden ile ikili görüşme talebinin geri çevrildiği bildirildi.-El Salvador Devlet Başkanı Bukele, volkanik enerji ile çalışan bir Bitcoin madencilik tesisi kurduklarını açıkladı.-ABD Temsilciler Meclisinin, Ülkü Ocaklarının “terör örgütü” olup olmadığının araştırılmasını öngören teklifinin arkasında FETÖ olduğu iddia edildi.Günün şarkı listesi sizi bültende bekliyor. Bültenimiz ile güne keyifle başlamanızı dileriz.Devamını okumak ve bültene ücretsiz abone olmak için: www.mundo.report

Dünyanın Kabil'de fiilen iktidarda olan Taliban'a dair güvenilir bir garantöre duyduğu ihtiyaç sona ermiş değil. Aynı şekilde 20 yıldır işgal altındaki Afganistan'ın güvenli gelecek için itimat ettiği bir arabulucu devlete duyduğu ihtiyaç da aşikar. Yazan: Abdullah Altay Okuyan: Faruk Çalışkan

Kimi sayarsanız; Çin, İran, Pakistan, Rusya, vs... Doğu'dan gelen oyuncuların tamamı, Afganistan'daki sürecin, ‘yabancıların varlığı ve müdahalesi' olmadan ilerlemesi gerektiğine inanıyor... ‘Yabancılar'daki gizli özne ABD.. Sonra Batı. Böylece oyun alanı Afganistan görünse de Orta Asya oluyor... Batı ve Doğu'nun mutabık kaldığı konular da var; müstakbel Afgan hükümetinin ‘kapsayıcı' olması gibi. Hepsi söylüyor, ne demek olduğunu evvel paylaştık... Moskova, bizzat Devlet Başkanı'nın ağzından, “Taliban, kimi küçük bölgeler hariç Afganistan'ın neredeyse tamamını kontrol ediyor. Madem öyle, gerçeklerden hareket etmeliyiz. Rusya, Afganistan'ın parçalanmasını istemiyor. Bu olursa, konuşacak kimse kalmaz”... Yani Kremlin'in gerçeği şu; ‘Taliban'la yürüyelim'...  Son hafta gelişen, kronolojiye eklenmesi şart önemli olaylar var... Biri, Pakistan istihbarat servisinden, içinde önemli rütbelerde görevlilerin de bulunduğu heyetin Kabil'e gelmesi. (04/09) Uçaktan inerken, ‘merak etmeyin, her şey yoluna girecek' dediler!.. Bir başkası, İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab'ın resmi gündemde bulunmayan İslamabad ziyareti. (03/09) Pakistan'ın Taliban üzerindeki gücünü çok yazdık. Belli ki Londra, bu etkinin uygun yönde kullanılması için neler yapılabileceğini ölçmeye çalışıyor. Emin olun ziyaretin içinde Amerika da var; onun himayesinde/kontrolünde demiyorum. Tersine.. İngiltere'ye yaslanarak sürece yamanmaya çalışıyor... Kolaylıkla çıkarabiliriz, ABD, Taliban ile en azından ‘faydacı' ilişki kurmaya çoktan hazır. Bu da bizi Afganistan içindeki kimi direniş noktalarının genele sirayet etmesini zorlaştıracağı hatta Pençşir'de görüldüğü üzere sonlandıracağı gerçeğine taşıyor. ABD Dışişleri Bakanı Blinken'ın, “Hangi hükümet olursa olsun ne yaptığına, hangi politikaları izlediğini bakıyoruz. En önemlisi bu”... Yani, hükümetin ‘kim/ne' olduğu önemsiz değilse de ikincil. Rusya'nın bahsettiği gerçek de bu işte. Pakistan'ın da hükümet açıklanmadan evvel Taliban'a direniş gösteren bölgelerde huzursuzluğun sona erdirilmesini istediği kesin...  Amerika'nın para kurumlarını Taliban'ı bunaltma adımlarına teşvik etmesine rağmen, ‘boğma teli' kullanmadığı ortada. ABD'nin özel girişimlere Afganistan'a yardım için ruhsat vermesi bunun işareti... Üzerine, Birleşmiş Milletler'in ülkedeki insanî krizi önlemek, buna büyük ve hızlı para bulmak için ay ortasında bir bakanlar zirvesi düzenleyeceği eklendiğinde, ağızları ne söylerse söylesin, “Taliban gerçekliğine uyum sağlamaya çalıştıkları” belli oluyor... Böylece direniş hareketleri bir tür detaya dönüşüyor, ‘isyanın' büyüme ve genişleme ihtimali azalıyor. Herkes yeni Kabil hükümetini/kabineyi bekliyor. ‘Kapsayıcı' da olursa tadından yenmeyecek... Ortaya çıkan durum bu köşenin müdavimleri için sürpriz değil. Bizzat Afganistan'da, Kabil'de bulunanların dahi ancak dün yazabildikleri, ‘Batılılar dahil herkes Taliban gerçeğini kavradı, ona göre hareket edebilirler' paylaşımları bu zaviyeye göre bayat kalıyor...

SORU ...Bazıları Taliban'ın koyduğu kuralları paylaşmış. Örneğin PC tablet vs bu gibi aletler televizyon sınıfında kabul edilip toplanacakmış. Bu uygulamalar doğru mudur? Kimileri bu gerçek İslâm deyip (tam kuralları bulamadım, kurallara tam uygulanır mı onu da bilemiyorum) bir şey diyene de yanlış gözle bakıyorlar. Burada kafam karışıyor. Bazı örgütler dış güçler tarafından beslenip İslâm adına yanlış yapıp bilgisi olmayan insanları mı yoldan çıkarmayı hedefliyorlar? Osmanlı'da şeriat anlayışı nasıldı? Yanılmıyorsam Selçuklu'da da şeriat hüküm sürdü (eğer yanlışım var ise kusura bakmayın). Öyle ise Selçuklu'da durum nasıldı? Taliban'ın şeriat yönetimi doğru mudur? Son olarak Taliban terör örgütü müdür? Taliban'ı desteklemeli miyiz? Afganistan pek çok sıkıntıların içinde. Pek çok insan ülkeyi terk etmek için can atıyor. Ben Taliban'ın yaptığını kesinlikle yanlış buluyorum çünkü adeta insanları kaçırıyorlar. Hâlbuki Allah'ın koyduğu şeriat asla insanları kaçırmaz. Düşüncem doğru mu? Taliban'a karşı olmam gerekir mi? CEVAP Âdeta soru yağmuru. Bunlara teker teker cevap versem kitap olur. Sorunun bir kısmını yazmadım; Taliban ile ilgili idi ve bu konuyu daha önce yazmıştım. Soruların kalan kısmına topluca bir cevap vermeyi tercih edeceğim. İslâm'da din bilgisi ve kuralının kaynağı vahiydir (bunu Kitap ve Sünnet diye ifade ederiz). Vahyedilen sözün bir kısmı kaynağa aidiyeti ve ifade şekli bakımından kesindir; bu kısımda pek ihtilaf olmaz. Ya kaynağa aidiyeti -ki, bu hadiste olur, Kur'ân'da olmaz- veya ifade şekli (delâleti) bakımından değerlendirme ve yorum gerektiriyorsa veya şartlar bir parça hükmü, bütüne göre ihmal etmeyi (maslahat ve zarurete dayalı olarak bir müddet uygulamamayı) icap ettiriyorsa bu takdirde içtihat ihtilâfları (mezhepler) ortaya çıkar. Bir tek mezhebin belli bir devirdeki içtihatlarını olduğu gibi başka bir zamanda ve zeminde uygulamak birçok probleme sebep oluyor.

Başarısızlıkla sonuçlanan 20 yıllık işgalin ardından ABD askerleri Afganistan'dan çekiliyor. Ancak askerî ve sivil yetkililer ABD'nin çekilmesiyle Kabil Yönetimi'nin öngörülen süreden çok daha hızlı şekilde çökeceğini beklemiyorlardı. ABD ve İngiltere'nin Afgan sivillerin tahliyesi konusunda son derece hazırlıksız oldukları da ortaya çıktı. Dahası, ABD ve İngiltere kendileriyle işbirliği yapan Afgan sivillerin güvenliklerinin sağlanması konusunda bir hayli özensiz davrandılar. ABD'nin Kabil Havaalanı'ndan tahliye edilecek Afganların listesini Taliban'a vermeleri Amerikan medyasında eleştiri konusu oldu. Diğer bir yandan İngiltere Büyükelçiliği'nin boşaltılmasından sonra binada İngiliz askeri güçleriyle çalışmak için başvuran Afgan sivillere ait kimlik ve adres belgeler yerlere saçılmış olarak bulundu. Ana akım Amerikan medyası sivillerin tahliyesinde yaşanan kaostan Biden Yönetimi'ni sorumlu tutan bir yayın politikası izliyor. Aslında önceki ABD Başkanı Donald Trump'ın Taliban ile Katar'ın başkenti Doha'da yaptığı barış anlaşmasını hayata geçiren Biden, “Cumhuriyetçi Parti”nin de hedefinde. Cumhuriyetçi Parti'nin(Cumhuriyetçi Ulusal Komite) web sayfasında Trump'ın Taliban ile yaptığı anlaşmayı öven bir metnin Kabil'in Taliban güçlerinin eline geçmesinin ardından silinmesi tabii ki dikkatlerden kaçmadı. Cumhuriyetçi Parti'den yapılan açıklamaysa sözkonusu metnin bir hata sonucu silindiğiydi. Aslına bakılacak olur ise ABD Kongresi'ndeki kıdemli Cumhuriyetçilerin birçoğu Trump'ın Afganistan'dan asker çekme kararına karşıydı. Keza Trump'ın Suriye'deki ABD askerlerini çekme girişimi de hem ana akım Cumhuriyetçiler'den, hem de ana akım Demokratlar'dan tepki görmüştü. Biden yönetiminin Taliban ile yapılan anlaşmayı hayata geçirmesine destek açıklaması yapan Trump bile Biden'ı başarısızlıkla suçladı. Bazı Demokratlarsa Afganistan'da yaşanan gelişmelerden Trump'ın Taliban güçleriyle yaptığı anlaşmayı sorumlu tutuyorlar. Buna göre Taliban ile yapılan müzakerelerde Kabil Yönetimi'nin devre dışı bırakılması Taliban güçlerine erken zafer duygusu verdi. Öte yandan İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace da “BBC”ye yaptığı bir açıklamada Taliban'ın hızlı bir şekilde Afganistan yönetimini devralmasından Trump'ı sorumlu tuttu. Trump'ın askeri koalisyonun diğer ortaklarıyla düzgün bir şekilde işbirliği yapmadan Taliban ile alelacele anlaşma imzaladığını belirten Wallace, “Doha'da yapılan anlaşmanın çürük olduğunu düşünüyorum. Kazanamayan bir Taliban'a kazandığını söyledi ve Afganistan hükümetini baltaladı” demişti. Afganistan'ın işgalinde başat rol oynayan ABD ve İngiltere'den gelen farklı açıklamalar ABD Başkanlarından John Fitzgerald Kennedy'ye atfedilen “zaferin bin babası çıkar, yenilgi yetim kalırmış” sözünü haklı çıkartıyor.

Bir yıl önce, Amerikalılarla yönetimin Taliban'a devri konusunda görüşmeler yapıldığı, imzalar atıldığı ortaya çıkıyor. Sonra Taliban, Afganistan'da yönetime geçiyor, daha doğrusu, yönetimi devralıyor. Buna, olsa olsa “yönetimi devralıyor” denir, değil mi? Fakat ABD'de kaç ABD varsa artık, ABD'nin Afganistan'dan çekilme kararının ve Taliban'ın yönetimi devralmasının üstünden birkaç gün geçmeden, ülkede art arda büyük patlamalar yaşanıyor. Bu patlamalarda toplam 180 civarında insan hayatını kaybediyor. Afganistan, bir anda cehenneme dönüyor! ABD, TALİBAN VE ÖRGÜTLER ARASINDAKİ İLİŞKİLERE DAİR SORU İŞARETLERİ... Afganistan'da bilinmeyenler bilinenlerden çok fazla. Taliban

ABD ve Türkiye de dahil NATO üyesi ülkeler 20 yıllık işgalin ardından Afganistan'dan çekilip ülkeyi Taliban'a terk ederken geride bıraktıkları mirası Özyeğin Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı Prof. Dr. Evren Balta ve Swensea Üniversitesi'nden Doç. Dr. Emel Akçalı ile konuştuk.

Yepyeni bir güne hoş geldiniz. Gündemden kısa kısa ile bültene başlıyoruz.-Pentagon: ABD ayrıldıktan sonra havalimanında kontrol Taliban'a geçecek.-MSB: Türk askeri Afganistan'dan dönüyor.-Taliban: Güvenlik güçlerimiz kadınlarla konuşmayı bilmiyor, geçici bir süre evde kalın.-İbrahim Kalın: Türkiye hiç kimsenin göç ambarı değildir.-Angela Merkel: Afganistan'daki kazanımların korunması için Taliban ile görüşmeler devam etmeli.-Meksika, Afganistan'dan tahliye edilen uluslararası ödüllü 5 Afgan kadını ülkeye kabul ettiğini açıkladı.-Çin, Şi Cinping'in açıkladığı ‘Yeni Çağda Çin Karakteristiğinde Sosyalizm' öğretisini, eğitim müfredatına ekledi.Gününüze eşlik edecek şarkı listesi sizi web sitemizde bekliyor. Keyifli bültenler…Devamını okumak ve ücretsiz abone olmak için: www.mundo.report

Bizim sekülerlere söyleyecek hiçbir şeyim, ama hiçbir şeyim yok bu hususta. Neticede bizim sekülerler iki başı açık-eteği dizinde kadınla bir ceket giymiş erkek fotoğrafı üzerinden “1979, Taliban gelmeden önce Kabil sokakları” yazılı tweetlere inanıp samimiyetle dehşete kaplıyorlar burka-cübbe kombinleri karşısında. Öyle dehşete kapılıyorlar ki Afganistan'ın tek, yegâne, biricik sorununu “kadın özgürleşmesi” olarak belirleyip “soyunma eylemi” yapıyorlar. Kendi içlerinde ve kendi koyu cehaletleri ile aşırı mutludur bizim sekülerler. Dolayısıyla o tam dibinde yaşadıkları cehalet kuyusunun başında ses çıkartıp da konforlarını bozmak olmaz. Bırakalım, cidden 1979 yılındaki Kabil'e dönebilmenin, o Kabil'in yeniden gerçek olabilmesinin önündeki tek engeli Taliban zannetsinler. Bizim sekülerlerden aradaki 42 yılda Afganistan'da ne olduğunu, neler yaşandığını bilmelerini beklemek onlara da büyük haksızlık. Neticede bence bunca yönlendirmeye iyi bile dayanıyorlar. Çin'den alınan aşının parasının Atatürk tarafından ödendiğine falan inanmışlardı samimiyetle. Çok da şey yapmayalım yani. Benim Afganistan meselesinde takıldığım yer başka, bambaşka bir yer. Amerika, itlerini alıp çekildi. İran itlerini alıp çekildi. Birleşik Arap Emirlikleri itlerini alıp çekildi. Görünmez, saklı itlerini bilmiyoruz tabii ki ama bildiğimiz şey dünyanın en stratejik coğrafyalarından biri olan Afganistan'da oyunun yeniden kuruluyor olduğu gerçeği. Ve yine belli ki bu oyunun içerdeki yegâne aktörü -en azından uzun bir süre- Taliban olacak. Durum böyleyken ne bekliyor insan İslâm ülkelerinden? İki şey. Birincisi Taliban'a peş peşe çağrılar yapıp Afgan halkının büyük oranda rahat, büyük oranda özgür bir ülkede yaşamalarını sağlamak için inisiyatif almalarını. Taliban'a “sertlikle, vahşetle, anlamsız kısıtlamalarla değil; paramparça olmuş Afgan halkının izzet ve şerefini onarıcı, geleceğe dair umut beslemelerini sağlayıcı, farklılıklara müsamaha göstermeyi başaran bir yönetim modeli” önermelerini. Belki de olmaz bu. Taliban belki de dinlemez bu önerileri. Ama İslâm ülkelerinin tarihî sorumluluğu Taliban'ı “makuliyete” davet etmektir. İkincisi ise İslâm ülkelerinin peş peşe ve zaman kaybetmeden “Afganistan'da muhatabımız Taliban'dır. Görüşmeye hazırız” açıklamaları yapmaları.

ABD Başkanı Joe Biden Kabil yönetimine bağlı ordunun Taliban'la baş edebilecek yetkinlikte olduğunu savunmuştu. Taliban ile imzalanan anlaşmaya da atıf yapan Biden, “Taliban'a güvenmiyorum, Afgan ordusunun kapasitesine güveniyorum” demişti. Taliban'ın hiçbir mukavemetle karşılaşmadan Kabil'i ele geçirmesiyle birlikte bu ordunun kağıttan kaplan olduğu anlaşıldı. Afganistan'ın çok hızlı şekilde Taliban'ın kontrolü altına girmesi Biden'ı fena halde şaşırtmış görünüyor. “Tüm riskler için gözümüz açıktı ve tüm ihtimaller için plân yapmıştık” diyen Biden “gerçek şu ki her şey beklediğimizden daha hızlı gerçekleşti” diye konuştu. ABD

Gazeteci Yavuz Oğhan, Türkiye'de hükümetin resmen terörist olarak kabul edilen Taliban'a yönelik sözlerinin büyük siyasi tartışmalara tol açtığını ve muhalefetin de göçmenlere yönelik olumsuz tutumu kullanmaya çalıştığını söyledi.

"Afganistan'da hükümetin yönetimi Taliban'a bırakması üzerine ülkede başgösteren kaos ve karmaşa sürüyor. Yönetim kademelerinin Taliban'a devredilmesi için görüşmeler sürerken, Kabil'den yabancıların ve Batılı ülkelere çalışan Afganların tahliyesi de devam ediyor. Kabil havaalanındaki karmaşa nedeniyle Taliban seyahat izni olmayanların bölgeyi terketmesini talep etti. Almanya Kabil'den tahliyeye devam ediyor. Almanya şimdiye dek Afganistan'dan 900 kişiyi tahliye etti. Hükümete ve yetkili bakanlıklara geç kalınmasına yönelik eleştiriler devam ediyor. Audio : Hülya Topcu'nun derlemesi"

Afganistan'da saha çalışmaları yapan, ülkedeki eğitim sistemi üzerine çalışan ODTÜ'de Ortadoğu Araştırmaları'nda “Peştunların Aşiret İlişkileri ve Modernleşmeyle İlişkisi” üzerine yüksek lisans ve  ODTÜ'de Bölge Çalışmaları'nda “Afganistan'da Ulus Devlet Oluşum Süreci ve Eğitimin Rolü” üzerine doktora tezi yazan araştırmacı Dr. Zeynep Tuba Sungur,  Agah Hazır'ın sorularını yanıtladı.Sungur,  mücahitler döneminden günümüzdeki Taliban'a kadar Afganistan tarihini anlattı. Dr. Sungur, Taliban'ın temellerinin Mücahit medreselerine ABD'deki. Nebraska Üniversitesi'nden gönderilerin kitaplarla atıldığını söylüyor.

DUVAR- Prof. Dr. İlhan Uzgel ve Dr. Mühdan Sağlam'ın hazırladığı Küresel Gündem'in bu bölümünde ABD'nin Afganistan'dan çekilmesi ele alınıyor.

ABD'nin yirmi yılda inşa etmeye çalıştığı Afganistan'da sistemi bir çırpıda neden ve nasıl çöktü? Afganistan Devleti yöneticileri ve ordusu Taliban'a neden direnmedi? Bu noktadan bakarak dünyayı bekleyen nedir? Başlangıçta Afganistan'a var olan bir tablo vardı, yirmi yıllık ABD dönemi zamanında gelişenler oldu, şimdi bir yeni sayfa açılacak mı, dünya bunu merak ediyor.

Türkiye'nin Taliban'a karşı ‘ılımlı' tutumunun sonuçları ne olur? Siyaset Bilimci Kağan Sarıkaya Son Tahlilde'de Onur Öncü'nün konuğu oldu.

Bilindiği gibi ABD'nin Afganistan'dan çekileceği tarih ABD Başkanı Biden tarafından 11 Eylül 2021 tarihi olarak açıklanmıştı. Bu nedenle ABD askerlerinin Kabil'den çekilmeden önce Taliban'ın Kabil'i işgal etmesi beklenmiyordu. Bu nedenle mi bilinmez Kabil'de bulunan Amerikan askerleri ve Afganistan genelinde sayıları 300 bini bulan merkezi Afgan ordusunun Taliban'ın Kabili işgaline herhangi bir tepki ve direniş göstermemesi uluslararası gözlemciler tarafından manidar bulunmuştu. Amerika tarafından eğitilen merkezi Afgan ordusu modern silah ve hava gücü ile desteklenmesine, işgalci Amerika askerleri ile birlikte gözükmesine rağmen ülke genelinde Taliban'a karşı savaşmamıştı. Amerikan askerleriyle emir komuta zinciri içine girmeyi asla istemiyordu. Esasen Taliban'ın daha önce merkezi Afgan ordusu askerlerine gizlice gönderdiği talimatlar uygulanmıştı. “Ordu içine girin. Maaşlarınızı alın. Ancak zamanı gelince Taliban saflarına katılın”. Merkezi Afgan ordusunun önemli

Afganistan'da bir süredir bütün şehirleri ele geçirerek ilerleyen Taliban'ın bir yandan da ABD ve hükümet ile Doha'da müzakerelere devam ettiği biliniyordu. Bu müzakereler devam ederken Taliban'ın ilerleyişi ve en son Kabil'e de öngörülenden de hızlı bir biçimde girmesi ilk bakışta bir çelişkiydi. Bunun üzerine ABD ile ilgili bilinen bütün klişeler tekrar devreye girdi. Olayda yine işlemekte olan bir ABD planı olmalı. Afganistan'ı belli ki Taliban'a bırakmış ve bu terk edişle ilgili mutlaka çok daha derin ve çok daha sinsi hesaplar olmalı. Bu hesap ne olabilirdi mesela? Taliban'ın malum yaban görüntüsü, İslam ve şeriat adına bütün dünyada üreteceği bolca korkunç görüntülerle yeni İslamofobik savaşlara meşru bir atmosfer oluşturması? İyi de böyle bir senaryo için ABD'nin bütün dünyanın gözü önünde bırakın şeref ve haysiyetinin, kendi karizmasının, güvenilirliğinin, itibarının, imajının yerle bir olmasını göze almaya değer miydi? Kim ne derse desin ABD için çok açık bir hezimet görüntüsü oluştu. Amerikan efsanesinin tamamen çöktüğü bolca görsel manzara dünyanın zihnine kazındı. Sadece kendi askerleri değil, 20 yıllık süreç içinde kendisiyle iş birliği yapmış herkesin havaalanında, ülke sınırlarında verdiği görüntü ABD'ye güvenerek onunla kendi ülkesi aleyhine iş birliği yapmanın eninde sonunda feci bir şekilde ödenecek bir bedeli olduğunu da söyletti cümle aleme. Bu saatten sonra kendi ülkesinin aleyhine kim ABD ile iş birliği yapmayı göze alabilir? İşin çok çarpıcı ve önemli bir boyutu bu. Ama birileri hala ABD'nin çekilişi ve Taliban'ın açık zaferine hala ABD efsanesini daha da besleyecek yorumlarda bulunabiliyor. Oysa Biden aslında bu çekilişi ve Taliban'ın Kabil'e girişini çok daha makul ve çok daha inandırıcı bir biçimde açıkladı: “ABD Afgan hükümetine ihtiyacı olan her şeyi verdi. 300 bin Afgan askerini eğiterek düzenli bir ordu kurdurduk. Bunlar 75 bin Taliban gücüne karşı savaşabilirdi. Teslim olmaları veya savaşmadan kaçmaları kaçınılmaz değildi. Afgan siyasi liderleri teslim oldu ve ülkeden kaçtı ve Afgan ordusu savaşmayı reddetti. Amerikan kuvvetleri, Afgan kuvvetlerinin savaşmayı reddettiği bir savaşta savaşmamalı ve ölmemelidir.” Daha ne desin?

Ankara Rüzgârı'nda güncel gelişmeleri yorumlayan Zülfikar Doğan, Afganistan'da Kabil'in düşmesi, Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin ülkeyi terk etmesinin ardından Taliban'ın yönetime hakim olmasıyla, Erdoğan'ın Afganistan politikasının yeni bir aşamaya geçebileceğini söyledi.ABD ile Kabil'de kalma pazarlığı yapan Erdoğan'ın değişen koşullar karşısında Taliban ile masaya oturmak istediğini kaydeden Doğan, ‘Geçen hafta Cumhurbaşkanı katıldığı bir televizyon programıında Taliban ile diyalog için temaslarda bulunduklarını Taliban liderleriyle bir araya gelebileceğini, kabul edebileceğini söylemişti. Şimdi Erdoğan için bu fırsat doğmuş gibi görünse de Erdoğan'ın buradan yaratmak istediği fırsat kolay gerçekleşmeyebilir' dedi.Erdoğan'ın Afganistan'dan yeni bir göç dalgasıyla karşı karşıya olunduğunu söylediğine dikkat çeken Doğan, ‘Cumhurbaşkanı bu dalganın İran üzerinden geldiğini söylüyor ama İran'a bir uyarıda bulunmuyor. Sınırınızı kapatın kendi ülkenize ve Türkiye'ye geçişlere izin vermeyin demiyor. Pakistan sınırını kapattı ama Afganlar Türkiye'ye akın ediyor. Biden ile Kabil mutabakatı gerçekleşmeyecek gibi görünüyor. CHP lideri de Erdoğan'a tüm ülkeler çekilirken türk asker ve polisini hızla geri çekme çağrısıı yaptı' diye konuştu.Orman yangınlarından sonra Doğu ve Batı Karadeniz'de pek çok il ve ilçede art arda sel felaketleri yaşandığını can ve mal kayıplarının çok ağır olduğunu belirten Doğan, bazı ilçelerin adeta haritadan silindiğini, pek yerleşim yerinin ‘Afet Bölgesi' ilan edildiğini vurguladı. Doğan, iktidarın orman yangınlarında olduğu gibi sel felaketini de yönetmekte zorlandığını CHP'li büyükşehir belediyelerinin ise parti ayrımı yapmaksızın felakete uğrayan hemen tüm il ve ilçelere tüm imkanlarıyla yardıma koştuğunu ve ana muhalefetin sahada iyice görünür hale geldiğini kaydetti. CHP lideri Kemal Kılııçdaroğlu'nun Van'dan Sinop'a Sinop'tan Kastamonu'ya geçerek felaket bölgelerinde yoğun bir temas trafiği gerçekleştirdğini belirten Doğan, ‘CHP, lideri, milletvekilleri, belediye başkanlarıyla, CHP'li belediyeler yardım kampanyaları TIR'lar dolusu gıda ilaçla iş makineleri ve personeliyle felaket bölgelerinde. Cumhurbaşkanı sadece Kastamonu'ya gitti ama CHP lideri ve vekilleri her yerde. Halkta iktidara tepkiler sözkonusu. Tüm bunların üstüne bir de herkes destek yardım beklerken Cumhurbaşkanının banka hesp numaraları içeren bir karar çıkartıp, halktan yardım toplama kampanyası başlatması, tepkileri iyice yükseltti' yorumunu yaptı.Merkez Bankası'nın faiz kararını ve TÜİK'in haziran ayı işsizlik verilerini de yorumlayan Doğan, milyonlarca memur ve memur emeklisini ilgilendiren toplu sözleşme görüşmelerinde iktidarın yüzde 5 zam teklifiyle masaya oturmasının ise iktidara yakın Memur-Sen'i bile isyan ettirdiğini, teklifin kabul edilemez bulunduğunu dile getirdi.

Ankara Rüzgârı'nda güncel gelişmeleri yorumlayan Zülfikar Doğan, Afganistan'da Kabil'in düşmesi, Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin ülkeyi terk etmesinin ardından Taliban'ın yönetime hakim olmasıyla, Erdoğan'ın Afganistan politikasının yeni bir aşamaya geçebileceğini söyledi. ABD ile Kabil'de kalma pazarlığı yapan Erdoğan'ın değişen koşullar karşısında Taliban ile masaya oturmak istediğini kaydeden Doğan, ‘Geçen hafta Cumhurbaşkanı katıldığı bir televizyon programıında Taliban ile diyalog için temaslarda bulunduklarını Taliban liderleriyle bir araya gelebileceğini, kabul edebileceğini söylemişti. Şimdi Erdoğan için bu fırsat doğmuş gibi görünse de Erdoğan'ın buradan yaratmak istediği fırsat kolay gerçekleşmeyebilir' dedi. Erdoğan'ın Afganistan'dan yeni bir göç dalgasıyla karşı karşıya olunduğunu söylediğine dikkat çeken Doğan, ‘Cumhurbaşkanı bu dalganın İran üzerinden geldiğini söylüyor ama İran'a bir uyarıda bulunmuyor. Sınırınızı kapatın kendi ülkenize ve Türkiye'ye geçişlere izin vermeyin demiyor. Pakistan sınırını kapattı ama Afganlar Türkiye'ye akın ediyor. Biden ile Kabil mutabakatı gerçekleşmeyecek gibi görünüyor. CHP lideri de Erdoğan'a tüm ülkeler çekilirken türk asker ve polisini hızla geri çekme çağrısıı yaptı' diye konuştu. Orman yangınlarından sonra Doğu ve Batı Karadeniz'de pek çok il ve ilçede art arda sel felaketleri yaşandığını can ve mal kayıplarının çok ağır olduğunu belirten Doğan, bazı ilçelerin adeta haritadan silindiğini, pek yerleşim yerinin ‘Afet Bölgesi' ilan edildiğini vurguladı. Doğan, iktidarın orman yangınlarında olduğu gibi sel felaketini de yönetmekte zorlandığını CHP'li büyükşehir belediyelerinin ise parti ayrımı yapmaksızın felakete uğrayan hemen tüm il ve ilçelere tüm imkanlarıyla yardıma koştuğunu ve ana muhalefetin sahada iyice görünür hale geldiğini kaydetti. CHP lideri Kemal Kılııçdaroğlu'nun Van'dan Sinop'a Sinop'tan Kastamonu'ya geçerek felaket bölgelerinde yoğun bir temas trafiği gerçekleştirdğini belirten Doğan, ‘CHP, lideri, milletvekilleri, belediye başkanlarıyla, CHP'li belediyeler yardım kampanyaları TIR'lar dolusu gıda ilaçla iş makineleri ve personeliyle felaket bölgelerinde. Cumhurbaşkanı sadece Kastamonu'ya gitti ama CHP lideri ve vekilleri her yerde. Halkta iktidara tepkiler sözkonusu. Tüm bunların üstüne bir de herkes destek yardım beklerken Cumhurbaşkanının banka hesp numaraları içeren bir karar çıkartıp, halktan yardım toplama kampanyası başlatması, tepkileri iyice yükseltti' yorumunu yaptı. Merkez Bankası'nın faiz kararını ve TÜİK'in haziran ayı işsizlik verilerini de yorumlayan Doğan, milyonlarca memur ve memur emeklisini ilgilendiren toplu sözleşme görüşmelerinde iktidarın yüzde 5 zam teklifiyle masaya oturmasının ise iktidara yakın Memur-Sen'i bile isyan ettirdiğini, teklifin kabul edilemez bulunduğunu dile getirdi.

İşte bu formül (rejim-terör-meşruiyet) bir büyük ülkenin stratejisi, diplomasisi ve politikası için örneklik etmektedir. 1990'dan bu yana görülen örnekler çoğaltılabilir, derinlemesine açıklanabilir, ama sonuçta durum belli; istikrarsızlık ve muhtaçlık yaratmak, ötekileştirmek ve düşmanlaştırmak, hedef göstermek, parçalamak bölmek… Demokrasi nerede ve kime, dememiz gerekiyor. Örneğin Irak'a demokrasi halen gelmedi. Suriye'de veya Libya'da olabilecek mi? Hayır, çünkü Irak örnektir. Afganistan'da yirmi yıl kalan ABD milyarlarca dolar harcadı, sonuç terörist dediği Taliban'a boyun eğmek mi olmalıydı? Bu kadar basit mi? Şimdi ABD yetkilileri (ki değişik zamanlarda Taliban ile pazarlık masasına oturdular) açıklamaya devam ediyorlar, "Şeriat devleti kurmaya çalışan Taliban kötüdür," diye. Paradoksu görebiliyoruz elbette, ama formül bu, paradoksal bir meşruiyet ve politika sürdürülüyor. Sonu gelmeyecek olan bir savaşın yeni bir cephesinin daha açıldığı belli. Sadece Afganistan'daki Taliban yetmeyebilir. Başka terör örgütleri de devreye konabilir. Bunları yakında öğreneceğiz.

Devlet Bahçeli'nin üniversite sınavlarında baraj puanlarının düşürülmesi talebi sonrasında Yükseköğretim Kurulu çalışmalara başladı. Afganistan topraklarının %80'den fazlasında kontol sahibi olduğunu öne süren Taliban'a ise “yönetiminin uluslararası alanda tanınmayacağına dair” bir uyarı geldi. Keyifli dinlemeler !

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve NATO birliklerinin Afganistan'dan çekilmesiyle birlikte Taliban bölgede ilerleyişini sürdürüyor. Afgan hükümet güçlerinin Taliban'a karşı kaybettiği eyalet sayısı altıya yükseldi. Taliban'ın bölgede ilerleyişini, Afganistan'ın geleceğini, Türkiye'nin bölgede üstlenmek istediği rolü ve bu rolün beraberinde getireceği riskleri DEVA Partisi Kurucular Kurulu Üyesi ve güvenlik analisti Metin Gürcan ile konuştuk.

Afganistan'da Türkiye'nin nasıl bir rol oynayacağına dair formül üzerinde aslında tam bir karara varılmış değil. Bu karar Afganistan'dan çekilme kararı almış olan ABD ile görüşmelerle belirlenecek elbet ama bu konuda ABD'nin tek karar verici veya belirleyici olmadığı da gün gibi ortada. Oluşacak kararda da Türk varlığının oradaki mevcudiyetinde de belirleyici başka faktörler ve aktörler olacağı da açık. Bu aktörler arasında Pakistan da olacağı gibi Afganistan'ın da halkını temsil eden bütün taraflar, dolayısıyla Taliban da var. Taliban'ın bugünün Afganistan'ının en önemli gerçeği olduğunu herkes kabul etmiş durumda, tabii başta onunla yürüttüğü 20 yıllık savaşı kazanamayacağını anlamış olan ABD de. O yüzden ABD çekilmeye karar verdiğinde Taliban'la uzun müzakereler yürüttü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kuzey Kıbrıs gezisine çıkmadan önce havaalanında bu siyasi manzarayı olabilecek en net biçimde aktardı. Taliban'ın da Türkiye ile şimdiye kadar hiç bir zaman çatışmamış olduğu gerçeğine işaret ederek Türkiye'nin de onunla görüşmekten çekinmeyeceğini ifade etti. Bunları söylerken Taliban'ın inançlarıyla bir sorunlarının olmadığını da ekledi. Bu sözler üzerine Türkiye'de birçok kesimden gelen tepkiler insanların kendi inanç ve kimlik dünyalarını nasıl görüp tanımladıklarıyla ilgili ibretlik bir manzara ortaya koydu. Birilerinin kendini Taliban dini ve inancından ayrıştırma telaşı, bu telaş esnasında Taliban'a veya başka insanlara karşı sergiledikleri ötekileştirme ve bunu da yaparken sergiledikleri cehalet aslında çok da şaşırtıcı değil. Çünkü bu konuda tavır ortaya koyanlar hep aynı tipler oluyor.