Meneer Van Dale - Antwoord op al je vragen over taal

In deze aflevering onderzoekt uitgever Jaap Cohen waarom scholen beperkt blijven tot Engels, Duits, Frans en soms Spaans, terwijl er ook eindexamens zijn in talen als Arabisch, Chinees, Italiaans en Russisch.Hij spreekt hierover met Karijn Helsloot, taalkundige en oprichter van Stichting Taal naar Keuze, die zich inzet voor meer taalkeuze in het onderwijs.Een fascinerend gesprek over de kracht van meertaligheid en de uitdagingen in het Nederlandse onderwijs!

Waarom is het lesmateriaal voor NT2 vaak zo saai? En waarom leren we anderstaligen vooral hoe ze boodschappen moeten doen of de weg moeten vragen? In deze aflevering van Meneer Van Dale praat Jaap Parqui met Syberthe Langedijk, een pionier in het NT2-onderwijs die deze vraag al sinds 1985 probeert te beantwoorden.Met haar uitgeverij Papyrus creëerde ze de serie 'Ander Onderwerp', een baanbrekende reeks die NT2-leerders helpt om over taboeonderwerpen als seksualiteit, psychische aandoeningen en schulden te praten en schrijven. Want wie een nieuwe taal leert, moet over alle facetten van het leven kunnen communiceren.In dit gesprek vertelt Syberthe over haar visie op het NT2-onderwijs en waarom het zo belangrijk is om taalleerders de instrumenten te geven om over alle onderwerpen te kunnen praten - ook de lastige.

Kun je echt zeven talen leren in zeven dagen? In deze aflevering van Meneer Van Dale gaan we op zoek naar het antwoord, samen met taalexpert Gaston Dorren. Als auteur van bestsellers als 'Lingua', 'Babel' en 'Zeven talen in zeven dagen' weet Gaston als geen ander hoe je slim en effectief een nieuwe taal leert.Wat zijn de beste methodes om snel een taal onder de knie te krijgen? Welke shortcuts kun je nemen? En wat betekenen deze inzichten voor het talenonderwijs? Gaston deelt zijn fascinerende ervaringen en verrassende ontdekkingen over het leren van talen.Een must-listen voor iedereen die geïnteresseerd is in taal, onderwijs of gewoon beter en sneller nieuwe talen wil leren.

Kun je eigenlijk écht vertalen wat er staat? Want vertalen is zoveel meer dan alleen woorden omzetten; het gaat ook om stijl, toon, woordkeuze en klank. Hoe breng je die nuances over in een andere taal? En hoe pak je het aan als je voor de uitdaging staat om een heel boek te vertalen? In deze aflevering praat ik hierover met literair vertalers Annet van der Heijden en Karina van Santen. We duiken dieper in het vak en ontdekken wat vertalen nou echt betekent.

Op 25 september verschijnt een nieuwe editie van het Pocketwoordenboek Nederlands als tweede taal. Hoe kun je nou woorden zo uitleggen dat het ook begrijpelijk is voor mensen met een beperkte woordenschat? En waar moet je nog meer rekening mee houden in zo'n woordenboek? Welke ontwikkelingen zie je in de samenleving en in de taal als je een nieuwe editie maakt? Uitgever Jaap Parqui praat daarover met Hans de Groot, redacteur van het NT2-woordenboek.

Deze maand hebben de twee grote Nederlandstalige taalpodcasts Over taal gesproken en Meneer Van Dale een superspeciale gezamenlijke zomeraflevering. Want wie zijn nou toch de makers van deze podcasts? En wat doen precies Onze Taal, het Instituut voor de Nederlandse Taal en Van Dale?

De wereld is erg veranderd sinds in 2007 de curricula voor de moderne vreemde talen voor het laatst werden vastgesteld. Hoe ga je te werk als je die nieuwe curricula moet vaststellen? En hoe gaan ze eruitzien? In de nieuwste aflevering van de Meneer Van Dale-podcast praat uitgever Jaap Parqui daarover met Daniele Fasoglio, curriculumexpert en vakspecialist bij SLO. 

Wat is de beste aanpak voor de internationale schakelklas? Want hoe zorg je dat je leerlingen gemotiveerd en betrokken zijn? En hoe leer je die enorme hoeveelheid woordjes die je moet kennen? Marieke Visser heeft een heel eigen aanpak, bijvoorbeeld door in het schoolaar een verhaal te schrijven met de leerlingen als hoofdpersoon met daarin de nieuwe woorden die ze moeten kennen. De leerlingen smullen ervan. En Marieke ook.

Raising bilingual children is much harder than you might think. As a parent, how do you persist in speaking your own language when everyone around you speaks a different language? What do you do when your child understands the minority language but doesn't speak in it? How do you keep this hard work playful?In this episode of the Meneer Van Dale podcast, Adam Beck, expert on this subject. author of two widely-read books, shared many inspiring insights and lots of useful tips on how to do this well.

Hoe lukt het Yvonnes leerlingen om een slagingskans van 90% te hebben bij het staatsexamen NT2, waar zo'n 60% de norm is? Er komt zo veel bij kijken, van examenstress tot woordjes leren, naast natuurlijk lezen, schrijven, spreken en luisteren.  Kun je de stap van B1 naar B2 zelfs in een dag zetten?

Uitspraak is zo belangrijk voor je verstaanbaarheid, en voor de indruk die je maakt, als je Nederlands praat. Maar hoe doe je dat eigenlijk, een goede uitspraak leren? En waarom is er zo weinig aandacht voor in de les? In deze aflevering  praat ik daarover met logopedist en linguïst Marieke Goedegebure.

Hoe kun je het beste woorden leren in een vreemde taal? Want uiteindelijk is je woordenschat het grootste struikelblok als je een vreemde taal leert. In de nieuwste aflevering van de Meneer Van Dale-podcast praat ik daarover met Cristina Irún Chavarria en Henning Radke, auteurs van de Van Dale-woordenschatboeken. 

How did American English become distinctive from British English? How does American English reflect American society? And how do Americans look at their own language? Van Dale's publisher Jaap Parqui talks about this and more with Peter Sokolowski, Editor at Large of Merriam-Webster.

Volgens het internationaal vergelijkende onderzoek PISA is het leesplezier nergens in de westerse wereld zo laag als in Nederland. Hoe krijgen we weer plezier in lezen? En waarom is dat zo belangrijk? Uitgever Jaap Parqui praat daarover met neerlandicus, journalist en schrijver Aleid Truijens. 

Mag je met dat woke taalgebruik nou niets meer zeggen? Wanneer is taalgebruik nou eigenlijk inclusief? Waarom graven voor- en tegenstanders zich zo in? En waarom ligt er zo veel nadruk op taal in deze discussie? Ik praat daarover met woordenboekenmaker, taalkundige en schrijfster Vivien Waszink.

Hoe maak je eigenlijk een goede vertaling? Waar moet je concessies doen? En hoe kan je het beste te werk gaan? In deze zeventiende editie van Meneer Van Dale praat ik daarover met literair vertaler, schrijver en fotograaf Martin de Haan.

Wat zijn eigenlijk slechte teksten? En wat doe jij al schrijven fout? Hoe leer je dat af? In deze aflevering van de Meneer Van Dale-podcast praat ik daarover met Wouter van Wingerden, schrijver van het boek ‘Weg met slechte teksten' dat vorige week bij Van Dale is verschenen.

Leerlingen komen in de klas vaak maar moeilijk los, en dan blijft spreekvaardigheid een flink struikelblok. Ik praat daarover met NT2-docent en theatermaker Peter Schoenaerts die  theater maakt met anderstaligen en dramatische expressie gebruikt in de NT2-les.

Waarom zijn juist vrijwilligers zo belangrijk als nieuwkomers Nederlands leren? Want wat komt er allemaal nog meer bij kijken dan woordjes en grammatica? En hoe pak je dat het beste aan? In deze aflevering van de Meneer Van Dale-podcast praat ik daarover met Sylvia de Groot-Heupner van Het begint met taal. 

Waarom is het zo moeilijk voor instanties en bedrijven om begrijpelijk te communiceren? Waarom is dat zo belangrijk? En hoe doe je dat, begrijpelijk schrijven? In deze aflevering van de Meneer Van Dale-podcast praat ik daarover met Floor van Horen en Simo Goddijn van Bureau Taal. 

Waarom is er een tekort aan leraren Nederlands? Is het vak van leraar wel aantrekkelijk? En hoe zit het met de studie Nederlands? In deze aflevering van Meneer Van Dale praat ik over het Nederlandsetaalonderwijs met leraar Koen van Brussel. 

Hoe moet het nou met het Nederlandsetaalonderwijs? Want waarom kiezen zo weinig mensen voor een studie Nederlands en is er zo'n tekort aan leraren? En waarom ligt er zo veel meer nadruk op vaardigheden dan op kennis? In deze nieuwe aflevering van de podcast Meneer Van Dale praat ik daarover met hoogleraar Nederlands Marc van Oostendorp.

Why is learning vocabulary so excruciatingly difficult and time consuming? As an opera singer, Gabriel needed an efficient system to quickly learn six languages. He turned to neuroscience and found a solution that works. When I struggled to learn Hebrew vocabulary, Gabriel's system Fluent Forever really saved me and he's been my hero ever since. In this episode of Meneer Van Dale, Grabriel answers the question: Is learning languages really about memory?

EHBT: eerste hulp bij taalkwesties, eindelijk een briljant boek met een supersnel en overzichtelijk antwoord op je taalvragen in handige stroomschema's en stappenplannen. Maar waarom zijn taalregels zo belangrijk? Er is toch veel meer informeel taalgebruik dan vroeger? En veel van die regels zijn toch arbitrair? In deze aflevering van Meneer Van Dale geeft auteur Miet Ooms antwoord op deze en nog veel andere vragen.

Taalverloedering! Te veel Engels! En er staan allerlei bekende mensen in! Het regende reacties bij de verschijning van de Dikke van Dale. Vooral verheugde, maar soms ook verontwaardigde of kritische reacties. Hoofdredacteuren van Ton den Boon en Ruud Hendrickx zetten de meest gehoorde reacties op een rij en geven tekst en uitleg. Want moeten we ons inderdaad zorgen maken over de hoeveelheid Engelse woorden in het Nederlands? Hoe bepalen ze welke citaten van bekende mensen een plaats verdienen in het woordenboek? 

Woke en inclusief taalgebruik, hoe moet je daar als Dikke Van Dale mee omgaan?  In onze podcast spreken we schrijver, publicist en columnist Stephan Sanders. Waar komt inclusief taalgebruik vandaan? Hoe kun je het als taalgebruiker of als woordenboekmaker goed gebruiken? Dat lijkt nog niet eenvoudig. 

Hoe maak je eigenlijk een woordenboek als de Dikke Van Dale? Waar komen de nieuwe woorden vandaan? En hoe geef je de kwart miljoen woorden die er al in staan een opfrisser? In de nieuwe podcast van Meneer Van Dale onthullen hoofdredacteuren Ton den Boon en Ruud Hendrickx, hoe ze te werk gingen. Het eindresultaat, de gloednieuwe Dikke Van Dale, verschijnt op 22 maart a.s. 

This episode of Meneer Van Dale - in English - is about English pronunciation. Why is it important? Why is it so often overlooked in teaching? And what is the best way to learn it? Pronunciation teacher Tom Wisniowski is walking the talk of what can be achieved, but also gives examples of how some simple rules can make a world of difference. 

Er wordt in Nederland en Vlaanderen heel veel gepuzzeld. Wat is toch die aantrekkingskracht en die uitdaging van het maken van puzzels? Wat kun je ervan leren? En hoe kun je met puzzelen beginnen? In deze aflevering van 'Meneer Van Dale' praten we met Jenneke van der Craats die vele jaren voor verschillende bedrijven puzzels heeft ontworpen en echt álles weet over puzzels. 

Wat is eigenlijk de beste manier om een taal te leren? Waarom is praten is de klas minstens zo belangrijk als grammatica? En hoe kun je woordenboeken inzetten om de nieuwsgierigheid van leerlingen te prikkelen? Vertaler en leermiddelenmaker Marcel Lemmens houdt enorm van talen en in deze derde aflevering van 'Meneer Van Dale'  vertelt hij hoe je die liefde kunt overbrengen op leerlingen en wat er beter kan in het onderwijs om leerlingen te helpen een vreemde taal zo goed mogelijk te leren.

Waar komen onze voornamen eigenlijk vandaan? Waarom kiezen we voor een bepaalde voornaam? Welke trends zijn er? Heidi Aalbrecht en Pyter Wagenaar, auteurs van het Voornamenboek van Van Dale, zitten vol meet leuke verhalen over voornamen, van Germaanse naamstammen, via heiligen naar de trend van moderne stoere voornamen en hebben nog tips voor jonge ouders ook.

Er is een hoop tumult ontstaan over het taalonderwijs in Nederland. Uit het bekende PISA-onderzoek onder 15-jarigen blijkt dat leerlingen wegzakken op het gebied van tekstbegrip. Leermiddelenmaker Corinne Nederlof heeft veel onderzoek gedaan bij leerlingen en leraren en vertelt in deze podcast waarom het helemaal niet zo moeilijk hoeft te zijn om het taalonderwijs enorm te verbeteren.