Goście Dwójki

137 filmów z całego świata, 6 dni pełnych spotkań, seansów i wydarzeń towarzyszących, a także aż 13 dni festiwalu online. Już 6 listopada Wrocław zamieni się w stolicę amerykańskiego kina. Wszystko za sprawą TAURON American Film Festival - jednego z najważniejszych wydarzeń filmowych w Polsce poświęconych kinematografii USA.

XIII Międzynarodowy Konkursu Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego, to prestiżowe wydarzenie co trzy lata gromadzi w Bydgoszczy najzdolniejszych młodych pianistów z całego świata, stanowiąc ważny punkt na mapie międzynarodowych konkursów muzycznych.

Historia zatacza koło. Po 400 latach Zamek Królewski w Warszawie znów staje się sceną teatralną. W cyklu "W Zamku jest teatr! Pory Roku" widzowie zobaczą spektakle inspirowane rytmem natury i tradycją dawnych widowisk dworskich. Pierwszą odsłoną będzie jesienne misterium Mickiewiczowskich "Dziadów".

Posełkini, opacicha, przezdziatkini, prorokini, wozatarka, walecznica – to nie są nowoczesne feminatywy, a kilka słów wyjętych ze średniowiecznych tekstów. "Posełkini" pojawia się w Psałterzu floriańskim, w objawieniach św. Brygidy, a w końcu w epickiej pieśni o Zwiastowaniu, gdzie Maryja odpowiada na anielskie pozdrowienie: "jam posełkini jego". To, co dziś może wydawać się nowe, a dla niektórych kontrowersyjne, było w naszym języku u jego zarania.

Instytut Przemysłów Kreatywnych – tak od niedawna nazywa się instytucja, która zajmuje się branżami kreatywnymi. To ośrodek kultury, która pomaga rozwijać branże kreatywne – wspiera twórców i firmy poprzez programy publicznego wsparcia, dzieli się wiedzą i promuje ich działalność. - To są te dziedziny, które wyrastają z twórczości artystycznej; dzieła, które można skalować i tworzą inną wartość niż samą wartość wytworzenia - mówiła w Dwójce Aleksandra Szymańska, dyrektorka organizacji.

Już 3 listopada w Warszawie startuje dziesiąta, jubileuszowa edycja Festiwalu Filmowego Ukraina! – wydarzenia, które od blisko dekady wzmacnia dialog między polską i ukraińską kulturą. Przed publicznością około 60 filmów, spotkania, warsztaty, wystawy i koncerty. Tegoroczna edycja odbywa się pod hasłem "kino wolności" – tworzonego mimo wojny, bombardowań i okupacji, w geście oporu i artystycznej solidarności.

"Kucharze dyktatorów" to książka, w której czytelnicy mają okazję zajrzeć do menu tyranów z całego świata. Co bulgotało pod pokrywkami, kiedy wybuchały wojny i rozpoczynały się powstania? Co można powiedzieć o losach świata, patrząc na nie od strony kuchennego stołu? Na te i inne pytania odpowiada autor książki - Witold Szabłowski. To pierwsza polska książka reporterska, której prawa kupiło Hollywood – ekranizacja trafi na ekrany już w 2026 roku.

Wspomnienie pracownicy fabryki, historie osób z doświadczeniem migracji, anegdoty rodzinne o lokalnych tradycjach – każde spotkanie z osobą, której pamiątki i doświadczenia stają się częścią archiwum społecznego, pomaga nam zrozumieć, że nie ma jednej historii.

Garaże  - Jeden z podstawowych elementów architektury Chemnitz. Są ich dziesiątki tysięcy, często znajdują się w nich samochody, ale równie często garaże stają się alternatywą dla codzienności, a w ich wnętrzach oprócz staroci i przykurzonych rzeczy znajdują się sentymenty za dawnymi czasami. Garażom poświęcony jest jeden z najważniejszych programów ESK. Opowiedziała o tym Agnieszka Kubicka Dzieduszycka.

Odważna, otwarta na nowe pomysły, zaglądająca pod podszewkę gatunku… Z jesienną odsłoną powraca Opera Rara Kraków! Inauguracja festiwalu w Światowy Dzień Opery przyniesie madrygały Monteverdiego w wykonaniu Capelli Cracoviensis.

Na prestiżowych targach Audio Video Show organizowanych na PGE Narodowy - wyjątkowe wydarzenie -  odsłuch krążka i rozmowa o albumie "Wstęp wzbroniony" - płycie nagranej na przełomie lat 70.i 80. przez Orkiestrę STUDIA S-1, Andrzeja Trzaskowskiego i Tomasza Stańko. O wszystkim opowiedział Juliusz Kaszyński - dyrektor Agencji Muzycznej Polskiego Radia, Adam Domagała z Agencji Muzycznej Polskie oraz Piotr Welc z ramienia organizatora Audio Video Show.

Warszawa znów staje się centrum azjatyckiego kina. Festiwal "Pięć Smaków", od lat odkrywa przed polską publicznością filmowe światy Dalekiego Wschodu. Znów czeka nas nietuzinkowe wydarzenie kulturalne i spacer filmowymi zakamarkami Azji. Festiwal Pięć Smaków to szansa na wejście w różnorodną tkankę kultur. W tym roku wydarzenie rozpocznie się 12 listopada. Jakub Kukla rozmawia o festiwalu z organizatorem Marcinem Krasnowolskim.

"A może coś innego? Współczesność na Wawelu" - pod tym przewrotnym pytaniem kryje się wystawa, odkrywająca przed publicznością kolekcję polskiego malarstwa współczesnego – dzieła twórców, którzy na trwałe zapisali się w historii sztuki XX i XXI wieku. 

"Non stop/Fabryka dźwięków" – to hasło 17. festiwalu Era Schaeffera, która zagości w najbliższą niedzielę w Klubie Moxo w Fabryce Norblina. Organizatorzy po raz kolejny sięgają po twórczość Bogusława Schaeffera, genialnego kompozytora i dramaturga, z zaciekawieniem zadając sobie pytanie: na ile może być ona inspirująca dla współczesnych artystów, a zaskakująca dla widzów. Jakub Kukla rozmawia z Krystyną Gierłowską, prezeską Fundacji Przyjaciół Sztuk Aurea Porta – organizatora festiwalu, a także z saksofonistą Michałem Urbaniakiem oraz trębaczem Nathanem Williamsem.

W nocy z 13 na 14 stycznia 1993 roku w pobliżu Rugii zatonął prom Jan Heweliusz. To była największa tragedia w powojennych dziejach polskiej żeglugi. Katastrofa pochłonęła życie 56 ofiar. Mimo upływu lat wokół tego wydarzenia mnożą się pytania. Historię tej tragedii będą mogli Państwo poznać słuchając podcastu Polskiego Radia.

Przestrzeń Muzyki Współczesnej Hashtag Lab to pierwsza w Polsce stała scena dla muzyki nowej. Tu odbywają się m.in. koncerty, warsztaty edukacyjne, zajęcia dla najmłodszych i kursy mistrzowskie. Łączy artystów i kompozytorów, organizując spotkania, debaty, seminaria i konferencje. Prowadzi też działania społeczne. Z dyrygentką Lilianną Krych rozmawia Jakub Kukla.

Dziennikarz muzyczny Programu 2 Polskie­go Radia  i jeden z komentatorów, z którym spotykaliśmy się na antenie przez trzy tygodnie konkursowych zmagań i który poprowadził nas przez kolejne etapy Konkursu - Marcin Majchrowski, opowiedział o zmaganiach pianistów i ostatecznych wyniku Konkursu Chopinowskiego.

Sztuka, a także architektura i szeroko rozumiane projektowanie artystyczne stanowią serce, sedno naszej ekspozycji - mówił w audycji "Wybieram Dwójkę" dr Michał Burdziński - kurator wystawy "Jura. Kraina bez końca". Rozmawiał Jakub Kukla. 

W 2025 roku mija 300 lat od ślubu Marii Leszczyńskiej z Ludwikiem XV – historii niczym z bajki o Kopciuszku, gdy córka polskiego króla na wygnaniu została królową Francji. To rocznica, która skłania do refleksji nad losem polskich królewien w Europie: czy były wymarzonymi partiami, czy też ich małżeństwa wymagały zabiegów politycznych i starań ich rodzin? Jaką rolę odgrywały posagi, układy dynastyczne czy uroda? O tym opowie konferencja „Polskie królewny na europejskim rynku matrymonialnym”

Marianna Oklejak od kilku lat rozwija nowy, całkowicie analogowy nurt swojej twórczości. Zamiast cyfrowych narzędzi wybiera papier, farby i nożyczki. Jak sama mówi – to powrót do źródeł, do rysunku i prostoty, w której mniej znaczy więcej.

Gościmy jednego z największych promotorów muzyki jazzowej w Polsce - Mariusza Adamiaka oraz legendę polskiego jazzu, pierwszego w naszym kraju, perkusistę-leadera, pedagoga i mistrza dla wielu pokoleń muzyków - Kazimierza Jonkisza.

Każdy odcinek "Dyskusyjnego Klub Dźwiękowy" łączyć będzie ze sobą występ na żywo oraz rozmowy. Te prowadzone będą przez dziennikarzy Programu 2 Polskiego Radia. Jak zapewniają inicjatorzy, będzie to otwarty dialog z artystami na temat brzmienia, improwizacji oraz współczesnych praktyk muzycznych. O nowym cyklu mówią Renata Kamola i Sebastian Beliah.

Gościem "Wybieram Dwójkę" był Dawid Ber - nowy kierownik artystyczny Chóru Polskiego Radia, ceniony dyrygent, chórmistrz i pedagog. Opowiadał audycji o swoich planach i wizji rozwoju zespołu, a także o najbliższych wydarzeniach artystycznych, w tym o koncercie "Od sacrum do chanson", który odbędzie się 19 października w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego. Rozmawiała Monika Zając.

"Dialogi. Muzyczne spotkania w historycznych pracowniach artystycznych" to cykl mikro-koncertów w przestrzeniach, w których tworzyli najważniejsi warszawscy artyści: malarze, rzeźbiarze, projektanci mody, fotografowie.

Tomáš Forró – słowacki reporter i autor głośnych książek "Gorączka złota. Jak upadała Wenezuela" oraz "Apartament w hotelu Wojna. Reportaż z Donbasu", za którą uhonorowano go nagrodą specjalną Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego – to jeden z najważniejszych głosów współczesnego reportażu środkowoeuropejskiego. Niedawno ukazała się jego najnowsza książka - "Śpiew syren. W głąb wojennej Ukrainy" – wstrząsająca relacja z frontu, w której autor zabiera czytelników w podróż przez okopy, szpitale polowe i zrujnowane miasta, pokazując wojnę bez filtrów. Z reporterem rozmawia Monika Zając.

Tomáš Forró – słowacki reporter i autor głośnych książek "Gorączka złota. Jak upadała Wenezuela" oraz "Apartament w hotelu Wojna. Reportaż z Donbasu", za którą uhonorowano go nagrodą specjalną Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego – to jeden z najważniejszych głosów współczesnego reportażu środkowoeuropejskiego. Niedawno ukazała się jego najnowsza książka - "Śpiew syren. W głąb wojennej Ukrainy" – wstrząsająca relacja z frontu, w której autor zabiera czytelników w podróż przez okopy, szpitale polowe i zrujnowane miasta, pokazując wojnę bez filtrów.

"Człowiek w Zagrożeniu" to przyglądanie się, jak zmienia się kondycja człowieka i jego postawy wobec niestabilności świata.  Na 35. Festiwalu Mediów "Człowiek w Zagrożeniu" złoży się 70 filmów dokumentalnych, reportaży wideo i audio. Swoje 75. urodziny świętować będzie Jacek Bławut. Część programu wypełnią też filmy zmarłego Marcela Łozińskiego.

"Festiwal, który łączy światowej klasy artystów z różnych krajów i muzykę z różnych kultur – klasykę, jazz, dźwięki perskie i electrotango nuevo – we wspólnej opowieści o emocjach, tożsamości i sile sztuki. Wrocław stanie się przestrzenią, gdzie dźwięk staje się językiem porozumienia ponad podziałami". Tak o festiwalu Sounds of Surrender piszą organizatorzy. Trzecia odsłona wydarzenia trwa we Wrocławiu. Jerzy Chwastyk, dyrektor artystyczny festiwalu opowiada o nim Monice Zając.

Włodzimierz Staniewski prezentuje dramat Williama Szekspira, ukazując historię filantropa, którego bezinteresowna pomoc prowadzi do upadku. Zdradzony przez otoczenie, bohater przeistacza się w zgorzkniałego mizantropa. Spektakl porusza temat granic ludzkiej dobroci i rozczarowania społeczeństwem.

Ponad dwieście prac rozmieszczonych na trzech piętrach. "Sposoby widzenia" w Muzeum Sztuki w Łodzi to nowa odsłona wystawy stałej tej placówki. Przekrojowa ekspozycja międzynarodowej sztuki XX i XXI wieku "(...) prezentuje nie tylko najważniejsze zjawiska artystyczne, ale opowiada także historię samego muzeum". To jednen z najważniejszych polskich projektów muzealnych tego roku. Dlaczego? Monika Zając rozmawia o tym z kuratorką Katarzyną Różniak-Szabelską.

Przed nami 21. Kwartesencja, a  na początek trzy kompozycje - jeden rezonans. W Studiu Koncertowym Polskiego Radia podczas pierwszego wieczoru festiwalu zabrzmi muzyka Joseph Haydna - mistrza formy, klarowności i precyzji, Valentyna Silvestrova - poety wspomnień, ciszy z Ukrainy, i Pēterisa Vasksa - duchowego głosu Łotwy i współczesnego niepokoju. Razem tworzą fascynujący trójgłos, ponad epokami, ponad językami, który zabierze nas w niewygodną podróż napięcia, nostalgii, trudnych wspomnień, lecz... zmierzającą w stronę światła, spokoju i pojednania. Ukojenia.

W Poranku Dwójki "Well, actually…", czyli najnowsza płyta zespołu O.N.E. Trzeci album żeński kwartet jazzowy opisuje tak: "Nowoczesny jazz spotyka się z tradycją, liryzm zderza się z humorem, a struktura ustępuje miejsca spontaniczności. O.N.E stawia pytanie: czy album może być jednocześnie poruszający i zabawny, szczery i zadziorny, zakorzeniony i wolny? Cóż, właściwie…".

Kijów Biennale 2025 z wystawą główną zatytułowaną "Bliski Wschód, daleki Zachód" prezentuje blisko 25 dzieł artystów z różnych części świata. Wszyscy z nich, poprzez język artystyczny, badają złożoność problematyki regionu szeroko pojętego Wschodu. Z krytykiem sztuki Stachem Szabłowskim rozmawia Adam Suprynowicz.

To jedyny w Polsce festiwal poświęcony życiu i twórczości Janusza (poety), Tadeusza (poety i dramaturga) i Stanisława (reżysera, scenarzysty, pedagoga) Różewiczów. Przed nami kolejna edycja Festiwalu "3 x Różewicz".

W audycji zaprosiliśmy na dwudniowy cykl koncertów, którego program poruszał się po spirali. Dokładniej mówiąc, po koncepcji otwartej formy spiralnej popularyzowanej w latach 60. i 70. XX wieku przez Leoncjusza Ciuciurę. Z Martą Konieczną (krytyczką muzyczną, współkuratorką cyklu warsztatowo-koncertowego "Canti Spazializzati") rozmawiał Adam Suprynowicz.

Historia ubioru to historia kultury i dzieje tego, jak chcemy być widziani - o tym przypomina najnowsza wystawa w Zamku Królewskim w Warszawie. Na ekspozycji zatytułowanej "Niech nas widzą! Wizerunek, strój, ciało" narrację tworzą obrazy Marcella Bacciarellego i Bartłomieja Strobla, porcelanowe figurki, ceremonialne miecze, pasy kontuszowe, stroje haute couture Yves'a Saint Laurenta czy tęczowe kostiumy Thierry'ego Muglera.

- Mamy ten przywilej i zaszczyt świętowania w tym roku podwójnego jubileuszu: stu- i osiemdziesięciolecia. Stulecie obchodziliśmy we wrześniu m.in. premierą "Krzyżaków" w reżyserii Jana Klaty i adaptacji Ishbel Szatrawskiej, pochodzącej zresztą z naszego miasta. Natomiast na listopad planujemy kolejną uroczystość jubileuszową, bardziej podkreślającą ten polski odcinek naszej historii - mówił w Dwójce Piotr Dobrowolski, dyrektor Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Rozmawiał Adam Suprynowicz

Zyta Rudzka to pisarka, która kilka lat temu osiągnęła w twórczości "wysokość przelotową" i jest to wysokość kosmiczna. Mimo to, wciąż nie obniża pułapu. Po trzech latach oddaje głos kolejnej nietuzinkowej kobiecie - Lidzie. To nauczycielka wychowania fizycznego, która porzuca duże miasto i wybiera życie na uboczu z dwoma mężczyznami. Jest outsiderką, która szuka przyjemności i je znajduje.

Teatr Wielki w Poznaniu otworzył nowy sezon Festiwalem Moniuszki. Głównym wydarzeniem festiwalu jest planowana na 10 października premiera opery "Hrabina". Inscenizację spektaklu powierzono Karolinie Sofulak, reżyserce, która odważnie i bezkompromisowo szuka uniwersalnych treści w dziełach operowych. Z Karoliną Sofulak rozmawia Adam Supynowicz

W "Poranku Dwójki" - podróż przez niezwykłą różnorodność współczesnego teatru pantomimy w Europie, czyli XXV edycja Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Mimu. W dniach 8-12 października: spektakle, wystawy, rozmowy z artystami, warsztaty oraz międzynarodowe spotkanie poświęcone sztuce pantomimy we współczesnym świecie.

„Sending You Light” – solidarność z Gazą. Wydarzenie odbędzie się 5 października o godzinie 19:00 w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Z artystką Gabą Kulką i organizatorką Gabą Kunert rozmawia Piotr Kędziorek.

Za nami festiwal Unsound w Osace, a już wkrótce czekają nas edycje w Krakowie i Nowym Jorku. Te trzy wydarzenia, choć geograficznie oddalone, łączy wspólny motyw przewodni. - Wszystkie trzy edycje połączyliśmy motywem WEB, czyli sieć, bo to sytuacje losowe połączyły te edycje tak blisko - mówiła w Dwójce Małgorzata Płysa - dyrektorka generalna wydarzenia. Rozmawiał Adam Suprynowicz