POPULARITY
Categories
(0:00) Wstęp(0:49) Belgia grozi pozwaniem Unii Europejskiej jeśli przyjmie ona plan wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów(2:40) Dania uznała Stany Zjednoczone za potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego(4:13) USA zaprzeczają doniesieniom o istnieniu tajnej wersji swojej Strategii Bezpieczeństwa Narodowego(6:00) Szefowie rządów Danii i Wielkiej Brytanii chcą zaostrzyć przepisy imigracyjne dzięki reformie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka(7:38) Amerykańskie konserwatywne uczelnie katolickie cieszą się coraz większą popularnościąInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. Amerykańska strategia polityki zagranicznej ogłoszona przez administrację Donalda Trumpa wywołała burzę wśród ekspertów. W dokumencie, który w opinii wielu jest bardziej manifestem ideologicznym niż spójną doktryną, Stany Zjednoczone jasno sygnalizują: priorytetem jest zachodnia hemisfera, a Europa, w tym Polska, ma pełnić rolę pomocniczą. W najnowszym odcinku podcastu „Raport międzynarodowy" Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz analizują konsekwencje tej strategii. Ich zdaniem, wbrew narracji o „realizmie", dokument nie wpisuje się w żadną klasyczną szkołę polityki zagranicznej. – W realizmie nie osłabia się sojuszy i nie wzmacnia przeciwników. Tymczasem Trump zapowiada wycofanie się z Europy i układanie się z Rosją – podkreśla Jurasz. Strategia wskazuje na rosnące znaczenie rywalizacji z Chinami w obszarach takich jak sztuczna inteligencja, biotechnologia czy cyberbezpieczeństwo. To oznacza gigantyczne koszty i przesunięcie uwagi USA na Pacyfik. Europa w tym układzie jawi się jako „muzeum", a Polska, według autorów podcastu, może być postrzegana jako „koń trojański" w Unii Europejskiej.
Nowa strategia bezpieczeństwa narodowego USA to zupełnie inny dokument niż wszystkie poprzednie. Gdzie według Trumpa jest miejsce Europy? Czy Trump jest konsekwentny w swoich działaniach? Dlaczego Bliski Wschód jest ważniejszy tylko od Afryki? Co to oznacza dla Polski? Czy jest szansa przesunąć wojska amerykańskie do Polski? Czy Polska razem z krajami północnymi ma argumenty dla USA? O tym opowiada prof. Andrew Michta.
Ameryka dyskutuje o czteroodcinkowym dokumencie o Seanie Combsie wyprodukowanym przez 50 Centa, ja widziałam i powiem wam, czy warto o nim dyskutować; do tego trzy grube, mocne biografie pod choinkę czyli Trump, Czapski i Wańkowicz, a oprawa muzyczna z mojego Spotify Wrapped. Ten podcast powstaje dzięki Patronite: https://patronite.pl/karolinakp 0:00:00 Intro 0:03::24 Spotify Wrapped 0:08:27 Sean Combs: Rozliczenie 0:42:39 Iluzjonista 0:48:32 Prawie nic. Józef Czapski. Biografia malarza 0:52:44 Wańkowicz. Życie na kraterze 0:57:30 Outro
W dzisiejszym odcinku rozmawiamy z przedstawicielami dwóch amerykańskich firm działających na styku sektora obronnego i technologicznego. Palantir to systemy gromadzenia i analizy danych, a Anduril to m.in. pociski manewrujące i drony. Obie firmy niedawno pojawiły się na polskim rynku zbrojeniowym i rozpoczęły współpracę z resortem obrony i PGZ. W pierwszej części gościmy Macieja Łaskę z Palantira, a w drugiej Briana Morana z Andurila i Marka Brzezińskiego, b. ambasadora USA w Polsce. Rozmowy prowadzi Marek Świerczyński. Zapraszamy!
(0:00) Wstęp(0:45) Rosja i Stany Zjednoczone nie osiągnęły kompromisu w sprawie planu mającego zakończyć wojnę na Ukrainie(2:52) Europejski Bank Centralny nie zabezpieczy pożyczki reparacyjnej dla Ukrainy(4:40) Była szefowa dyplomacji Unii Europejskiej została zatrzymana pod zarzutem korupcji(6:13) W Bułgarii od tygodnia trwają masowe protesty „pokolenia Z”(7:36) Amerykańskie służby migracyjne mają deportować Somalijczyków z powodu wyłudzania świadczeń socjalnychInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
(0:00) Wstęp(0:48) Prace nad gwarancjami bezpieczeństwa dla Ukrainy miały zostać zakończone(2:15) NATO rozważa „uderzenia uprzedzające” w ramach odpowiedzi na ataki hybrydowe ze strony Rosji(3:42) Amerykański sekretarz obrony jest oskarżany o akceptację dobicia załogi wenezuelskiego statku(5:11) Unia Europejska zamierza karać państwa odmawiające przyjęcia z powrotem swoich obywateli(6:36) Kanada dołączyła do programu obronnego Unii Europejskiej(7:56) Francja planuje pozbawić zagranicznych emerytów bezpłatnej opieki zdrowotnejInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
W najnowszym wydaniu Klubu Przyjaciół Metali Ziem Rzadkich w Radiu Wnet zabrakło Krzysztofa Skowrońskiego (relacjonuje z Libanu pielgrzymkę papieża Leona XIV) ale nie zabrakło mocnych diagnoz. Szczepan Ruman poprowadził rozmowę z byłym szefem Agencji Wywiadu płk. Piotrem Krawczykiem, byłym ministrem rozwoju Piotrem Nowakiem oraz Tomaszem Zdzikotem, byłym prezesem KGHM i Poczty Polskiej.Punktem wyjścia był „kluczowy tydzień” dla Ukrainy – tydzień, w którym z jednej strony przyspieszają rozmowy o zamrożeniu wojny, z drugiej pojawiają się sygnały rosnącego dystansu między USA a Europą. Ruman przypomniał wypowiedź niemieckiego generała, który stwierdził, że Niemcy są „odcięte” od wcześniejszej, niemal stałej komunikacji z Amerykanami.Płk Piotr Krawczyk tonuje słowo „pokój” i pokazuje, co stoi za kulisami tych napięć.To jest rzeczywiście tydzień ważny, aczkolwiek o każdym poprzednim i pewnie każdym następnym będzie można powiedzieć, że jest kluczowy, bo sytuacja rzeczywiście jest dynamiczna i bardzo dużo się dzieje. Natomiast ja bym te słowa pana generała raczej odczytywał w kontekście takim, że rzeczywiście narasta pewna niepewność pomiędzy sojusznikami, Amerykanami i Europejczykami, co do tego w jaki sposób ten pokój wokół Ukrainy, pokój, nie mówmy słowa pokój, bo to jest nieadekwatne, zamrożenie konfliktu się ukształtuje– zaznaczył.Amerykański „gambit” na 210 miliardach i surowcachByły szef AW zwraca uwagę, że za sporem o komunikację kryje się bardzo konkretny konflikt interesów – pieniądze i dostęp do aktywów. Krawczyk przypomniał „28 punktów” planu, w którym zapisano sposób wykorzystania zamrożonych rosyjskich środków.Na przykład te 28 oryginalnych punktów jasno pokazywało, że na tym zamrożeniu zarobią albo Amerykanie, albo właśnie Europejczycy. (…) Od wielu, wielu miesięcy Europejczycy negocjują na temat wykorzystania tych środków do przekazania ich Ukrainie, przy czym to jest hamletyzowanie. Z jednej strony Europejczycy mówią, że chcą te środki wykorzystać na rzecz wsparcia Ukrainy, a z drugiej strony Belgia mówi: ok, wykorzystamy je, tylko wszyscy solidarnie musicie potwierdzić, że gdyby Rosjanie przystąpili do jakichś działań prawnych wymierzonych w nas, to musicie nam zadeklarować, że będziecie solidarnie za to odpowiadać. No i wtedy Europejczycy mówią, że już niekoniecznie– opisuje.Płk Piotr Krawczyk tłumaczy, że Stany Zjednoczone podeszły do kwestii zamrożonych rosyjskich aktywów znacznie odważniej niż Europejczycy. W tzw. 28 punktach jasno zapisano, co miałoby stać się z kwotą 210 mld euro ulokowanych w Euroclearze.Amerykański pomysł jest prosty i politycznie bardzo daleko idący: 100 mld euro miałoby zostać przeznaczone na odbudowę Ukrainy – de facto jako forma reparacji – a pozostałe 110 mld na wspólne inwestycje amerykańsko-rosyjskie, głównie w obszarze metali ziem rzadkich na północy. Na końcu dokumentu dopisano jeszcze kluczową klauzulę: zawarcie porozumienia sprawiłoby, że wszelkie roszczenia i pozwy – także dotyczące tych pieniędzy – przestałyby mieć znaczenie, jeśli tylko strony zgodzą się na układ.To, jak wskazuje Krawczyk, tworzy nie tylko linię sporu między Zachodem a Rosją, ale także ostry konflikt interesów wewnątrz samego obozu sojuszników Ukrainy. Europejskie stolice patrzą na te środki inaczej niż Waszyngton – chciałyby, by to europejskie firmy i instytucje finansowe stały się głównym wykonawcą powojennej odbudowy, a nie amerykańskie korporacje. Za tym idzie pytanie, które będzie wracać w kolejnych miesiącach: kto zapłaci za utrzymanie i dozbrojenie kilkusettysięcznej armii ukraińskiej i kto ostatecznie „skonsumuje” kontrakty odbudowy.Były szef Agencji Wywiadu rysuje też szerszy kontekst: to nie jest pojedynczy manewr, lecz element większej strategii. Od momentu, gdy władzę objął Donald Trump, Stany Zjednoczone konsekwentnie wykorzystują sektor energetyczny jako narzędzie polityki. Kolejne sankcje na rosyjskie koncerny – Rosnieft czy Łukoil – otwierają drogę do przejmowania ich aktywów w różnych częściach świata.W praktyce oznacza to, że Amerykanie stopniowo przejmują zarówno same aktywa, jak i rynki zbytu, na których wcześniej dominowała Rosja. Widać to choćby w Europie: przed wojną w latach 2017–2019 Rosja dostarczała do Unii Europejskiej średnio około 180 mld m³ gazu rocznie. Dziś, jak podkreśla Krawczyk, UE kupuje zaledwie około 10% tego wolumenu, a rosyjski surowiec sprzedawany jest z tak dużym dyskontem, że po odliczeniu kosztów wydobycia, transportu i ubezpieczenia Moskwa zarabia symboliczne kwoty – około 35–37 dolarów za baryłkę, często poniżej opłacalności.Efekt jest potrójny: Rosja traci infrastrukturę i udziały w spółkach, traci rynki, a na dodatek traci też cenę, po której sprzedaje swój surowiec. Stany Zjednoczone w tym samym czasie wzmacniają swoje wpływy – zarówno jako dostawca energii, jak i główny gracz finansowy, który dysponuje kartą 210 mld euro zamrożonych aktywów.„Nie widzę żadnego planu, żadnej strategii”. Polska poza stołem rozmówW tym szerszym układzie pojawia się pytanie: co robi Polska? Jakie ma cele, jakie karty, jaki plan na „nową rzeczywistość” po możliwym zawieszeniu broni? Były minister rozwoju Piotr Nowak odpowiada bez ogródek.Jaki my mamy plan, to możemy sobie snuć. Natomiast jeśli chodzi o konkretnie nasz rząd, to ja nie widzę żadnego planu, żadnej strategii. Mam wrażenie, że te działania są jakieś chaotyczne, nieprzemyślane– ocenia.Nowak przypomina, że wciąż nie mamy ambasadora w Waszyngtonie.Do tej pory nie mamy ambasadora w Stanach Zjednoczonych, więc nie mamy nikogo, kto by nas reprezentował tam, rozmawiał z kongresmenami, z organami władzy, dowiadywał się, co się dzieje. (…) Cała nasza polityka związana tutaj z regionem pokazuje, że nie mamy dialogu z naszymi sąsiadami, brakuje nam ustrukturyzowania– wskazuje.Zamiast strategii – mówi – mamy moralizowanie.Polityka zagraniczna jest jednym z trudniejszych elementów działań rządu. (…) Trzeba rozumieć świat, mieć sprawne służby, analizę gospodarczą, analizę interesów poszczególnych krajów i narzędzia oddziaływania. A u nas niestety elementem w polityce międzynarodowej są wartości moralne, jakaś wyższość, poczucie, że my robimy tak, jak się powinno robić. Brak zrozumienia, że w polityce zagranicznej najważniejsze są interesy, interesy, interesy, de facto pieniądze, pieniądze, pieniądze– dodaje.Przywołuje też konkretny przykład.Ostatnio pan minister Sikorski chyba 100 milionów dolarów przekazał. Ja nie wiem, czy to się odbywa na zasadzie konsultacji międzyrządowych. Z jednej strony słyszymy o cięciach środków na NFZ i szpitale, natomiast tutaj przekazujemy, nie wiadomo do czego, w zamian za co i co z tego Polska ma.„Jesteśmy w innym wagonie”. Zdzikot o negocjacjach i nowej architekturze bezpieczeństwaTomasz Zdzikot zwraca uwagę, że w chwili gdy świat przygotowuje się do politycznego rozstrzygnięcia wojny, Polska pozostaje poza głównym stołem rozmów. Jego zdaniem rząd nie ma jasnej strategii, a kraj – mimo ogromnego zaangażowania w pomoc Ukrainie – „nie wszedł do wagonu, w którym dziś jadą najważniejsi gracze”.Po pierwsze nie wiemy, jaką strategię ma nasz kraj, a po drugie w tych wielkich procesach, które dzieją się na naszych oczach, my jesteśmy trochę przy innym stoliku, w innym wagonie. (…) Chyba przegapiliśmy moment, w którym cała opinia publiczna na świecie jest przygotowywana do tego, że jakieś porozumienie musi być zawarte– ocenia.Odwołując się do głośnego tekstu byłego szefa ukraińskiej armii Walerija Załużnego, Zdzikot podkreśla, że Ukraina już dziś ustawia się do roli państwa, które po ewentualny...
Bronisław Wildstein w Poranku Radia Wnet przypomina, że zbyt szybko przywykliśmy do myśli, iż ujawniony amerykańsko-rosyjski plan „po prostu jest”, tymczasem to sygnał fundamentalnej zmiany strategicznej.My już tak trochę zapomnieliśmy o tym ujawnionym ponad tydzień temu planie pokojowym amerykańsko-rosyjskim, a właściwie amerykańskim. Ale on wskazuje nam kierunek, w jakim podąża Donald Trump, obecny prezydent– komentuje pisarz.Wildstein podkreśla, że sam sposób prowadzenia rozmów pokazuje ich charakter. Jak mówi, „te rokowania są prowadzone głównie z Rosją, ponad głowami Ukrainy".Zresztą nie tylko ponad głowami Ukrainy, bo tam były pasusy dotyczące Polski, a nikt Polski o zdanie nie zapytał. To jest taka imperialna postawa amerykańska, która może wywoływać sprzeciw– dodaje.W jego ocenie Trump fundamentalnie nie rozumie rosyjskiej polityki, bo próbuje sprowadzić ją do logiki handlowej.Trumpowi się wydaje, że da się to załatwić poprzez ekonomiczną transakcję. Że jeśli to opłaci się Rosji ekonomicznie, to ona powinna na to pójść. Ale nie na tym polega polityka rosyjska. Ta wojna Rosji się nie opłaca ekonomicznie. Cała polityka Putina się Rosji ekonomicznie nie opłaca– zaznacza.Wildstein przypomina, że Rosja od stuleci nie kieruje się kalkulacją gospodarczą, tylko „stawia na imperialny rozwój, na odzyskanie swojej strefy wpływów, zastraszenie sąsiadów i zdominowanie obszaru, który uważa za własny".Megalomania i sprawczość Trumpa. „To ma dwie strony”Wildstein zaznacza, że nie chodzi jedynie o błędną ocenę Rosji. Ważne jest także to, jak Trump widzi siebie samego.Trump chce pozostać w historii jako ten, który zawarł układ pokojowy z Rosją, coś, czego nie udało się jego poprzednikom– wskazuje. Jednocześnie przypomina, że ta sama cecha potrafiła czynić Trumpa politykiem skutecznym:„To jest polityk niesłychanie sprawczy. On potrafił odwrócić nieomal historię w Ameryce, zmienić charakter Partii Republikańskiej, zdobyć władzę wbrew wszystkim. Ale w polityce międzynarodowej potrafi zachowywać się zupełnie nieracjonalnie, zwłaszcza wobec Rosji”.Dlatego, jak mówi, iluzją jest myślenie, że Ameryka może po prostu się wycofać.To nie jest prawda, że Stany mogą się zamknąć na swoim obszarze. Izolacjonistyczny projekt MAGA jest nie do zrealizowania. Gdyby Ameryka zamknęła się w granicach swojego państwa, byłaby to katastrofa. Jej interesy są światowymi interesami– mówi.Europa rozbrojona i niekonsekwentna.Wildstein zwraca uwagę, że Europa ma potencjał, by realnie wzmocnić Ukrainę, ale sama z siebie ten potencjał wytraca. Podkreśla, że gospodarczo przewyższa Rosję wielokrotnie, choć nie potrafi tego przełożyć na działanie.Europa sama się rozbroiła. Teoretycznie byłaby w stanie naprawdę wspomóc Ukrainę tak, żeby mogła odparć rosyjską inwazję– ocenia. Problemem, jak wyjaśnia, są narodowe interesy i brak decyzji. Państwa UE nie wykorzystują dostępnych narzędzi i wciąż pozostają uwikłane w zależność od Moskwy.Nie potrafią wykorzystać zamrożonych rosyjskich funduszy, nie potrafią zrezygnować z rosyjskich surowców. Europa ciągle pośrednio kupuje gaz i ropę od Rosji– mówi.Wildstein podsumowuje, że w tej kwestii nawet krytyka Trumpa jest uzasadniona, bo europejskie deklaracje stoją w sprzeczności z realnymi działaniami.Nowa architektura bezpieczeństwaWildstein uważa, że załamanie tradycyjnego motoru europejskiego – osi francusko-niemieckiej – stwarza przestrzeń dla nowego układu.Ten układ niemiecko-francuski zgrzyta bardzo mocno. Niemcy chcą prowadzić swoją politykę. To otwiera możliwość przeformułowania relacji Ameryki z Europą– mówi.Według niego USA mogą oprzeć się na państwach realnie zagrożonych Rosją. Wskazuje, „tym kimś innym mogą być państwa Europy Środkowo-Wschodniej – od krajów skandynawskich po Turcję. Ten stan rzeczy otwiera przed nami wielkie szanse”.Zastrzega jednak, że Polska musi chcieć podmiotowości.To możliwe wtedy, kiedy Polacy wybiorą władzę, która chce podmiotowości polskiej, a nie są klientami Berlina– zaznacza.
Ukraina nie wierzy w pokójKorespondent Radia Wnet Dmytro Antoniuk podkreśla, że na Ukrainie nie ma już złudzeń co do jakiegokolwiek porozumienia z Rosją. Sygnały o rzekomych negocjacjach, wizytach Orbana w Moskwie czy propozycjach Trumpa są odbierane jako ruchy pozorne, bo – jak mówi – to Moskwa nie ma żadnej woli zakończenia wojny.Nie będzie żadnego porozumienia, żadnego zawieszenia broni, żadnego pokoju. Z jednej prostej przyczyny: Moskwa tego nie chce. Putin jest przekonany, że wygrywa tę wojnę i że może zabrać, co chce– dodaje.Antoniuk przypomina słowa rosyjskiego przywódcy, który zażądał wycofania ukraińskich wojsk z terenów okupowanych jako warunku rozmów. W jego ocenie „żaden polityk w Ukrainie nigdy czegoś takiego nie podpisze.”Pytany o stosunek Ukraińców do Donalda Trumpa, mówi wprost:„Jasne, że nie lubimy Trumpa, bo jest prorosyjski. Wszystko, co robi, jest ku korzyści Kremla. Chodzi mu tylko o powrót do business as usual z Moskwą, kosztem Ukrainy.”Antoniuk wyjaśnia, że Ukraina wielokrotnie doświadczała od administracji Trumpa wstrzymywania dostaw broni oraz ograniczania dostępu do danych wywiadowczych.Trump mówi teraz: podpiszcie plan pokojowy albo Ameryka nie będzie przekazywała broni ani informacji. To są tylko pozory działania na rzecz pokoju– ocenia.Czy Ukraina poradzi sobie bez USA?Choć Ukraina jest wdzięczna za dotychczasowe wsparcie, Antoniuk zaznacza, że najbardziej konsekwentna pomoc pochodziła nie od Trumpa, lecz od poprzedniej administracji USA.Byliśmy wielokrotnie świadkami zawieszania dostaw broni czy informacji. A teraz znów słyszymy, że jeśli nie zgodzimy się na plan pokojowy, to pomoc zostanie odcięta– dodaje.Antoniuk ocenia, że Zachód ma tylko jedno realne narzędzie wpływu na Rosję.Jedyną szansą Ukrainy, Polski i całej Europy jest dociśnięcie rosyjskiej gospodarki. Jeśli to zrobimy, Rosja będzie zmuszona zakończyć tę wojnę– mówi.Przypomina, że rosyjska gospodarka jest w stanie zapaści, a sytuacja ma się dramatycznie pogorszyć w nadchodzących miesiącach.Jeżeli kraje europejskie przestaną kupować rosyjskie towary, ta wojna zacznie być dla Rosji nie do udźwignięcia– mówi.W końcowej części prowadząca rozmowę Katarzyna Adamiak zwraca uwagę na paradoks, który komplikuje zachodnie wezwania do pełnego embarga na rosyjskie surowce. Podkreśla, że nawet Ukraina – mimo wojny – musiała kupić rosyjski gaz. Dziennikarka mówi to wyraźnie, by uporządkować proporcje i pokazać, że uzależnienie od Rosji nie dotyczy jedynie państw Unii EuropejskiejA propos handlu – 350 milionów metrów sześciennych rosyjskiego gazu kupiła Ukraina w czerwcu. To nie jest tak, że tylko my, z perspektywy UE, jesteśmy zakładnikami Rosji. Wy też w trakcie wojny musicie korzystać z rosyjskiego gazu– mówi.
W rozmowie z Magdaleną Uchaniuk dziennikarz polonijny Maciej Rusiński komentuje amerykańskie propozycje zakończenia wojny na Ukrainie, wywołanej rosyjską napaścią.
USA chcą zakończyć wszystkie wojny, by skupić się na Chinach. Zdaniem Józefa Orła jest już jednak „po momencie Tukidydesa” i Ameryka spóźniła się z reakcją.Dwa konkurencyjne plany pokojowe dla Ukrainy są dowodem słabości Stanów Zjednoczonych – uważa dr Józef Orzeł, analityk polityczny i prezes Klubu Ronina. W rozmowie w Radiu Wnet podkreśla, że dziś funkcjonują „dwa plany, czyli w praktyce żaden”: rosyjsko–amerykański oraz ukraińsko–europejsko–amerykański.Według pierwszego – jak relacjonuje – Rosja de facto wygrała i „należy jej się prawie wszystko, czego chce”. Drugi zakłada, że wojna musi skończyć się sprawiedliwie: Ukraina ma pozostać państwem bezpiecznym, niezależnym i niepodległym, a Rosja – zostać ukarana za agresję i nie otrzymać zbyt dużej nagrody.To od razu pokazuje słabość Ameryki, bo ona ma dwa sprzeczne stanowiska naraz– komentuje Orzeł.USA już nie są strażnikiem porządkuJak przypomina, Ameryka przez dziesięciolecia pełniła rolę strażnika porządku światowego: pilnowała wolnego handlu na oceanach, dawała gwarancje bezpieczeństwa sojusznikom i czerpała z tego realne zyski. – Ten porządek nazywał się paktem waszyngtońskim: globalizacja, wolny handel, wolna wymiana. Ameryka na tym zarabiała, a najwyraźniej przestała – ocenia.Różnicę między administracjami Obamy i Bidena a Trumpem opisuje tak:Obama i Biden udawali, że Ameryka dalej jest silna i dalej pilnuje porządku. Ekipa Trumpa zaczęła mówić: „wszyscy na nas pasożytowali, jesteście nam winni pieniądze, zamieńmy to na cła, chcemy nie tylko zwrot kosztów, ale i zysk”. To nie jest wyraz siły, tylko właśnie oznaka słabości– mówi.Chiny, moment Tukidydesa i spóźniona reakcjaZdaniem Orła, USA przegapiły gwałtowny wzrost Chin. Państwo Środka bogaciło się w ramach amerykańskiego porządku wolnego handlu, korzystało z dostępu do Zachodu, a jednocześnie prowadziło zaplanowaną politykę technologiczną: miliony chińskich studentów zdobywały wiedzę i doświadczenie na amerykańskich uczelniach i w firmach, po czym wracały do kraju.Chiny urosły na tym porządku bardziej niż Ameryka. A jak urosły, to chcą się dzielić zyskiem z bycia mocarstwem światowym. Ameryka nie ma na to ochoty, grozi wojną celną, ale jest już za późno– mówi.W tym kontekście przywołuje tzw. pułapkę Tukidydesa – moment, w którym dotychczasowe mocarstwo musi zdecydować się na konfrontację z nową siłą, póki jeszcze ma przewagę.Według mnie ten moment już minął. Amerykańskie cła spotykają się z odpowiedzią Chin, które przypominają światu, że są monopolistą w produkcji metali ziem rzadkich. Bez nich nie powstaną ani nowoczesne systemy broni, ani samochody elektryczne, ani czipy– wylicza.Błędy Ameryki: deindustrializacja i ideologiaDrugim czynnikiem osłabiającym USA jest – w ocenie Orła – masowe przenoszenie przemysłu do Azji. Z chciwości i dla taniej pracy przedsiębiorstwa amerykańskie wyprowadzały produkcję do Chin i sąsiednich krajów, nie widząc, że prowadzi to do deindustrializacji i bezrobocia we własnym kraju, a jednocześnie buduje kompetencje technologiczne Azji.Teraz „fabryką świata” są inni, a Ameryce zostały głównie pieniądze i długi, nie doświadczenie– komentuje.Trzeci element to rewolucja kulturowa w USA.Ideologia genderowa, „woke'owa”, poprawność polityczna, cenzura – to ogranicza wolność słowa w biznesie, nauce i na uniwersytetach. Wszystkie uniwersytety stały się lewicowe, konserwatywni profesorowie musieli szukać miejsca w Kanadzie czy Europie– wskazuje.Jego zdaniem prawica „oddała pole” i zlekceważyła „marsz przez instytucje”, który rozpoczął się od idei szkoły frankfurckiej, a po 1968 roku zyskał masowy wymiar.Ameryka za słaba, by walczyć na dwóch frontachW konsekwencji – jak twierdzi – Stany Zjednoczone nie są dziś zdolne do prowadzenia skutecznej polityki jednocześnie wobec Rosji i Chin.Ameryka nie potrafi walczyć na dwóch frontach. Chciałaby się wycofać z Europy i skupić na Morzu Południowochińskim, ale jeśli nie poskromi rosyjskiego imperializmu, Rosja zacznie się pchać na Zachód – niekoniecznie czołgami, ale poprzez wpływy gospodarcze i polityczne– ostrzega.W jego ocenie stąd biorą się sprzeczne plany pokojowe dla Ukrainy i chaotyczne działania USA.Te negocjacje nie mogą dać sprawiedliwego rozwiązania wojny, bo to, czego chcą Ukraina i Europa, nie pasuje Rosji, a Ameryka jest za słaba, żeby narzucić własny porządek– podsumowuje dr Józef Orzeł.
(0:00) Wstęp(0:44) Stany Zjednoczone i Ukraina deklarują, że porozumienie pokojowe uwzględni ukraińską suwerenność(2:37) Ameryka może rozpocząć kolejną operację przeciwko Wenezueli(4:27) Izrael podczas bombardowania stolicy Libanu zabił szefa sztabu Hezbollahu(6:03) Były prezydent Brazylii został aresztowany, bo miał planować ucieczkę z kraju(7:54) Szczyt klimatyczny Organizacji Narodów Zjednoczonych nie zobowiązał państw do rezygnacji z paliw kopalnychInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
Amerykański 28-punktowy plan pokojowy wywołał poruszenie w europejskich stolicach, zwłaszcza że część zapisów była nie do zaakceptowania dla Kijowa. - Ten program nosił znamiona rosyjskiego autorstwa, dlatego konieczna była szybka reakcja UE i zapowiedzi zmian ze strony prezydenta Trumpa - powiedział w Polskim Radiu 24 poseł PSL Andrzej Grzyb.
Amerykański PLAN "POKOJOWY" na Ukrainie - FAKE czy TRUMP oszalał? Punkt 9 dotyczy Polski
Prof. Andrew Michta uważa, że absurdem jest twierdzenie, że Polska zrzekła się prawa reparacji wojennych od Niemiec. Podkreśla, że nieuchronnie czeka nas dyskusja, kto był katem, a kto ofiarą w II WŚ.
Amerykańskie centrum rakietowe i plan, który może zmienić EuropęW relacji dla Radia Wnet Tomasz Grzywaczewski połączył dwa kluczowe dla bezpieczeństwa świata wątki: rozwój amerykańskich wojsk kosmicznych w Huntsville oraz konsekwencje projektu planu pokojowego dla Ukrainy, który – jego zdaniem – może zdefiniować nowe granice wpływów w Europie.Grzywaczewski właśnie wrócił z Huntsville w stanie Alabama – miasta, które określił jako „serce amerykańskich sił kosmicznych i wojsk rakietowych”. Przypominał, że to tam działa baza Redstone Arsenal, gdzie po II wojnie światowej pracował Wernher von Braun.To miejsce, gdzie można wyjść do baru i przy kontuarze spotkać oficera pracującego nad systemami rakietowymi czy obroną przeciwrakietową. A na każde pytanie odpowiada: "Wiem, ale więcej nie mogę powiedzieć”– opisuje.Wskazał również na decyzję administracji Donalda Trumpa, która przewiduje ulokowanie w Huntsville dowództwa amerykańskich sił kosmicznych. Jego zdaniem ośrodek ten „bywa pomijany w europejskich analizach”, mimo że odgrywa fundamentalną rolę w amerykańskim potencjale strategicznym.„Granica wpływów Zachodu kończy się na Bugu” – o projekcie planu pokojowego USADruga część rozmowy dotyczyła 28-punktowego planu pokojowego, który Stany Zjednoczone miały przekazać Ukrainie i Rosji.Amerykanie de facto proponują rozrysowanie nowej strefy wpływów w Europie– ocenił.Podkreślił, że według logiki projektu Zachód uznaje, iż jego granica wpływów przebiega nie na Dnieprze, lecz na Bugu, co oznacza jasne oddzielenie państw NATO od Ukrainy, która miałaby stać się państwem buforowym – niepodległym, ale stale pod presją Rosji.Choć pojawiają się porównania do Jałty, Grzywaczewski uważa je za przesadzone.Ukraina nie traci swojej suwerenności. Staje się państwem buforowym, a ten pokój nie jest rozwiązaniem na 100 lat, tylko okresem międzywojennym, antebellum, które czeka na przyszłe rozstrzygnięcie– dodał.Jego zdaniem Zachód przegapił moment, w którym mógł doprowadzić do militarnego załamania Rosji – jesienią 2022 roku, gdy Ukraina prowadziła udaną kontrofensywę. Brak wystarczającego wsparcia USA i Europy nazwał „świadomie przespaną szansą”.W jego ocenie plan pokojowy jest niesprawiedliwy, wzmacnia poczucie bezkarności Rosji i czyni Ukrainę „szarą strefą”, ale może być w oczach USA jedynym realnym rozwiązaniem przy braku gotowości Zachodu do eskalacji.
"Spokój to najwyższa forma oporu" - Bąkowicz i Michalski o wojnie hybrydowej Rosji, dezinformacji i planie Trumpa ws. Ukrainy. Dlaczego Nawrocki i PiS atakują rząd? Jak walczyć z kłamstwami Brauna? O 5 zasadach Tuska i czy czeka nas rozłam na prawicy? Posłuchaj całej dyskusji! Oglądaj Express Biedrzyckiej na żywo w serwisie YouTube. Więcej informacji o programie na stronie Super Expressu.
– CPK jest potrzebny armii USA, a nie tylko pasażerom – mówi dr Orzeł. Ekspert krytykuje brak infrastruktury wojskowej i zarzuca rządowi uległość wobec Berlina.W debacie o bezpieczeństwie Polski kluczowe pozostają kwestie logistyki wojskowej, relacji z sojusznikami i wpływu Niemiec na strategiczne decyzje rządu — ocenia dr Józef Orzeł, komentując aktualne spory wokół Centralnego Portu Komunikacyjnego i infrastruktury transportowej w Polsce. Amerykanie potrzebują CPK do działań wojskowychJak podkreśla dr Orzeł, tylko Stany Zjednoczone są w stanie szybko przerzucić do Polski kilkaset tysięcy żołnierzy w przypadku zagrożenia. Amerykańscy generałowie od dawna – mówi – wskazują, że potrzebna jest im infrastruktura umożliwiająca błyskawiczne dostarczenie wojsk na wschodnią flankę NATO.W ich ocenie kluczową rolę miałby pełnić CPK, ale w aspekcie wojskowym, nie cywilnym.Chcecie, żebyśmy w razie wojny przesłali wam 200 tysięcy żołnierzy w tydzień? To po czym? Gdzie są tory, wagony, porty?– przytacza stanowisko amerykańskich dowódców Orzeł.Zwraca przy tym uwagę, że w rządowej propozycji CPK nie przewidziano szybkiej kolei do Lublina ani do Rzeszowa, czyli na trasach istotnych dla przerzutu wojsk na kierunku wschodnim.To spełnianie oczekiwań niemieckich, nie amerykańskich– zaznacza.Według dr. Orła brak połączeń na wschód nie jest przypadkiem. Wskazuje, że nowe linie szybkiej kolei mają łączyć Baranów z Wrocławiem i Poznaniem — a więc kierunkiem zachodnim, prowadzącym bezpośrednio do Niemiec.CPK ma według Tuska spełniać gospodarcze oczekiwania biznesu niemieckiego, a nie wojsk amerykańskich– ocenia.Spór o port kontenerowy w ŚwinoujściuEkspert zwraca uwagę również na zamieszanie wokół portu kontenerowego w Świnoujściu. Rząd poinformował o jego budowie, ale — jak zauważa Orzeł — jednocześnie zerwano umowę z dotychczasowym wykonawcą, co znacząco opóźni inwestycję.Dodatkową przeszkodą ma być pomysł utworzenia parku narodowego na ujściu Odry, co zdaniem analityków może uniemożliwić żeglugę towarową do portu.Niemcy korzystają z Odry, Polacy mają patrzeć na żabki i kijankiDr Orzeł podkreśla, że Niemcy wykorzystują Odrę jako ważny szlak transportowy, ale — jego zdaniem — nie chcą, by Polacy korzystali z własnej części rzeki.Krytykuje też działalność niektórych organizacji ekologicznych, które – jak twierdzi – działają w duchu niemieckich interesów.Odnosi się również do pojawiających się projektów nadających Odrze status „osoby prawnej”, określając je jako sprzeczne z interesem państwa.
(0:00) Wstęp(0:50) Dwóch obywateli Ukrainy działających na rzecz Rosji ma odpowiadać za akty dywersji na polskiej kolei(2:15) Arabia Saudyjska zainwestuje w Stanach Zjednoczonych blisko bilion dolarów(3:41) Amerykańska Izba Reprezentantów przegłosowała ujawnienie akt sprawy Jefrey'a Epsteina(5:07) Rada Bezpieczeństwa ONZ zatwierdziła plan na rzecz zakończenia wojny w Strefie Gazy(6:34) Parlament Europejski sprzeciwia się wyjątkom od zakazu importu rosyjskich surowców energetycznych(7:52) Belgijska policja zatrzymała kilka osób planujących zabicie prokuratora BrukseliInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
Mikołaj Murkociński relacjonuje kulisy zbliżenia USA i Arabii Saudyjskiej, pierwszego publicznego procesu sprawców masakr w Syrii oraz dramatyczną sytuację chrześcijan w Dolinie Wadi an-Nasarah.
Ile prawdy jest w twierdzeniach, że lewica nie potrafi mówić do elektoratu, na którym najbardziej jej zależy? Kto i dlaczego głosuje dziś na lewicę? O tym rozmawialiśmy podczas listopadowej Premiery Pisma. W dyskusji wzięli udział:Dr hab. Elżbieta Korolczuk – profesorka UW, socjolożka, pracuje na Uniwersytecie Södertörn w Sztokholmie i w Ośrodku Studiów Amerykańskich na Uniwersytecie Warszawskim. Bada ruchy społeczne, społeczeństwo obywatelskie i populizm, w tym szczególnie „wojnę z gender”. Przez ponad dekadę była zaangażowana w organizację warszawskich Manif, w latach 2016-2023 zasiadała w Radzie Fundacji „Akcja Demokracja”, a obecnie jest m.in. członkinią Rady Instytutu Spraw Publicznych i OKO.press.Kaja Puto – redaktorka naczelna Dziennika KrytykaPolityczna.pl. Dziennikarka, redaktorka i komentatorka spraw międzynarodowych. Specjalizuje się w regionie Europy Wschodniej, Kaukazu Południowego i Niemiec. Pasjonuje się tematyką przemian społecznych, urbanistyki i transportu, w tym szczególnie kolejnictwa. Absolwentka MISH i filozofii na UJ-ocie, studiowała także wschodoznawstwo w Berlinie i Tbilisi.Adam Traczyk – kieruje warszawskim biurem More in Common Polska, organizacji pozarządowej zajmującej się badaniami społecznymi i przeciwdziałaniem polaryzacji. Studiował stosunki międzynarodowe i nauki polityczne w Warszawie, Bonn i Berlinie. Jego komentarze i analizy ukazały się m.in. na łamach „Polityki”, „Rzeczpospolitej”, „Gazety Wyborczej”. W kadencji 2019-2023 był członkiem zespołu ekspertów Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej Senatu RP.Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. ––Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/
#Wiadomości z rynku #bitcoina i innych kryptowalut. Sławek i Łukasz komentują między innymi takie kwestie jak:- Amerykański gigant zwolni 14 tys. osób. Chce wykorzystać sztuczną inteligencję- Czy w UE zaczyna się wyścig o Bitcoina? Francja celuje w 420 000 BTC, a Niemcy rozważają utworzenie rezerw.- Miliarder przewiduje wzrost Bitcoina o 40% do grudnia i 1 mln USD do 2030 r.
Jack Owen Spillman. Znany jako Rzeźnik-Wilkołak. Planował zostać największym seryjnym mordercą świata. William Wickline. Chwalono jego umiejętności przy rozbiorze mięsa. Wykorzystał to w najgorszy możliwy sposób.
Pierwszy pobyt w Chicago okazał się rozczarowaniem – kraj, który miał być spełnieniem marzeń, wyglądał zupełnie inaczej, niż sobie wyobrażała. Dziś Magdalena Pantelis mieszka w Chicago na stałe i pełni funkcję dyrektorki ds. sprzedaży Polskich Linii Lotniczych LOT na USA i Kanadę. W odcinku opowiada o tym, jak z lokalnej telewizji kablowej w Małopolsce trafiła do międzynarodowej branży lotniczej. Mówi o zmianach w chicagowskiej Polonii, o stereotypach, które wciąż potrafią zaskakiwać, i o tym, dlaczego Ameryka – mimo wszystko – może stać się prawdziwym domem.
Jeżeli podoba Ci się odcinek możesz nas wesprzeć w serwisie
(0:00) Wstęp(0:53) Rosyjski minister spraw zagranicznych jest zainteresowany spotkaniem z amerykańskim sekretarzem stanu(2:17) Ukrainiec podejrzany o udział w wysadzeniu gazociągu Nord Stream, z powodu głodówki ma znajdować się w stanie krytycznym(3:41) Ukraiński sektor energetyczny ma problem z produkcją prądu po intensywnych rosyjskich atakach(5:13) Węgry uzyskały od Stanów Zjednoczonych zwolnienie z sankcji nałożonych na Rosję(6:47) Ameryka ponownie będzie mogła importować metale ziem rzadkich z Chińskiej Republiki Ludowej(8:12) Chiny mają wznowić eksport chipów Nexperia do Unii EuropejskiejInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
(0:00) Wstęp(0:46) Największa grupa w Parlamencie Europejskim domaga się łagodniejszego podejścia do polityki klimatycznej(2:14) Sekretarz generalny NATO uważa, że Stany Zjednoczone nie zmniejszą swojego zaangażowania w Europie(3:40) Demokratyczny socjalista Zohran Mamdani został burmistrzem Nowego Jorku(5:13) Ameryka krytykuje prawo kosmiczne przyjęte przez Unię Europejską(6:33) Niemcy zakazały działalności grupie muzułmańskich fundamentalistów(7:57) Serbia może wznowić eksport broni do państw Unii EuropejskiejInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
Trwa najdłuższy w historii shutdown w USA. Jego skutki są często nieoczywiste i dotykają między innymi żołnierzy USA stacjonujących w Europie. Co to jest shutdown? Jakie są jego przyczyny? Jak to może rzutować na chociażby amerykańskich żołnierzy? Jak to wszystko wpływa na Donalda Trumpa? Na te i inne pytania odpowiada Andrzej Kohut, ekspert OSW.
(0:00) Wstęp(0:48) Najbardziej zaawansowane chipy produkowane w Stanach Zjednoczonych nie będą eksportowane(2:07) Amerykańscy dyplomaci mieli szantażować swoich europejskich odpowiedników w kwestii ekologicznej żeglugi(3:32) Ukraina otrzymała od Niemiec nowe systemy obrony powietrznej Patriot(4:59) Trzy czeskie partie podpisały umowę koalicyjną o utworzeniu rządu Andreja Babisza(6:22) Szef Goldman Sachs nie obawia się o miejsca pracy w związku z rozwojem sztucznej inteligencji(7:39) Spadła liczba imigrantów zarobkowych przyjeżdżających do państw OECDInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
(0:00) Wstęp(0:46) Niemieckie firmy rocznie wpłacają do rosyjskiego budżetu blisko dwa miliardy dolarów(2:10) Bułgaria może zwrócić się o wyłączenie jej spod sankcji przeciwko rosyjskim koncernom naftowym(3:41) Rosja zwodowała nowy okręt o napędzie atomowym(4:59) Iran zapowiada, że z jeszcze większym zapałem odbuduje zniszczone obiekty jądrowe(6:28) Nawet kilkaset osób mogło zginąć w czasie protestów antyrządowych w Tanzanii(7:54) Belgijskie obiekty wojskowe były obserwowane przez podejrzane dronyInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
(0:00) Wstęp(0:46) Stany Zjednoczone rozpoczną wycofywanie części swoich wojsk z Rumunii(2:12) Centrowi Demokraci Sześćdziesiąt Sześć wygrali wybory parlamentarne w Holandii(3:39) Rosja twierdzi, że przeprowadziła testy podwodnego drona o napędzie jądrowym(4:57) Umowa pomiędzy Ukrainą i Unią Europejską wywołuje kontrowersje wśród państw wspólnoty(6:28) W Brazylii w operacji antynarkotykowej zginęło prawie sto dwadzieścia osób(7:55) Większość bezrobotnych w Belgii ma imigracyjne pochodzenieInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
W tym odcinku „Raportu o książkach” zapraszam na drugą odsłonę dyptyku amerykańskiego – opowieść o Wielkim Gatsbym, a właściwie powinnam powiedzieć „Tym Wielkim Gatsbym”, bo taki właśnie tytuł nosi nowy przekład najsłynniejszego dzieła Francisa Scotta Fitzgeralda.Wielki Gatsby to jedna z najbardziej obecnych w popkulturze postaci literackich. Ale czy ta ogromna popularność bohatera Fitzgeralda przyczyniła się do powszechnego rozumienia tej wielowymiarowej, zagadkowej powieści? Powieści, która – mimo że objętościowo skromna – swoim rozmachem literackim prowokuje ciągle nowe odczytania.Żadna z postaci „Tego Wielkiego Gatsby'ego” nie daje się łatwo rozszyfrować. Zagadkowy narrator prowadzi czytelnika na granice świata rzeczywistości i nierzeczywistości.To powieść o Ameryce lat 20. ubiegłego wieku, o wielkich marzeniach i wielkich aspiracjach. O świecie, w którym rządzą pieniądze, ale nie każdy pieniądz jest przepustką do amerykańskiego snu. Bo wbrew deklaracjom Ojców Założycieli w Ameryce wolność i równość darowane są tylko wybrańcom.A może „Ten Wielki Gatsby” nie jest powieścią tylko o Ameryce? Być może najważniejsze proroctwo Fitzgeralda dotyczy piekła, które miało rozpętać się w Europie w trzeciej i czwartej dekadzie XX wieku?Gatsby opowiada też ponadczasową historię o pragnieniu miłości i próbie odzyskania przeszłości, a także o wielkiej samotności.Fitzgerald to postać złożona i bardzo niejednoznaczna. Pytanie: czy tropy biograficzne powinny komplikować odczytanie jego literackiego dzieła?Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Maciej ŚwierkockiKsiążka: „Ten Wielki Gatsby” F. Scott Fitzgerald / przekład: Maciej Świerkocki / Wydawnictwo Officyna---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiakSubskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.comKoszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Chińska Partia Komunistyczna przyjęła nowy plan pięcioletni. Podstawą rozwoju Chin ma być samowystarczalność w dziedzinie nauki i nowych technologii. Komitet Centralny chce też pobudzenia konsumpcji i wzrostu dobrobytu przeciętnych Chińczyków. Chińska armia ma wzbudzać szacunek na świecie. Ten plan to biurokratyczny zapis globalnych aspiracji Chin. Jak będą one realizowane i czy w najbliższych latach dojdzie do pogłębienia konfliktu o globalne przywództwo między Stanami Zjednoczonymi a Chinami?Pro-unijny kandydat wygrywa wybory prezydenckie na północy Cypru kontrolowanej przez Turcję. Czy dojdzie do wznowienia rozmów o zjednoczeniu wyspy i jak na to zareaguje Ankara?W Luwrze zuchwała kradzież klejnotów królewskich. Padają pytania nie tylko o stan zabezpieczeń w tym ogromnym muzeum, ale o stan Francji. I skąd bierze się sympatia dla złodziei dzieł sztuki?Amerykańskie helikoptery atakują statki pływające po Morzu Karaibskim i Pacyfiku. Administracja Trumpa twierdzi, że broni Ameryki przed zalewem narkotykami. W Wenezueli przygotowują się na próbę obalenia prezydenta, do czego ataki na statki mają być przygotowaniem.Republika Serbska w Bośni i Hercegowinie ma nową tymczasową prezydent, po tym jak jej poprzednik został odsunięty ze stanowiska. Dokąd zmierza Bośnia i Hercegowina i co dzieje się w ogarniętej od prawie roku protestami Serbii.A także: czytanie ma przyszłość, zwłaszcza w więzieniach.Rozkład jazdy: (02:39) Michał Bogusz: Nowa pięciolatka Chin(26:06) Łukasz Wójcik: Turecka część Cypru zmienia kurs(45:33) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Świat zza krat(52:22) Podziękowania(59:16) Marcin Żyła: Kradzież klejnotów w Luwrze i pytania o stan Francji(1:17:39) Joanna Gocłowska-Bolek: Czy Trump chce obalić Maduro?(1:44:14) Aleksandra Wojtaszek: Nowa prezydent, stare problemy serbskiej części Bośni i Hercegowiny(2:05:57) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiakSubskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.comKoszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Prof. Andrew Michta tłumaczy, dlaczego decyzje Trumpa są tak nieprzewidywalne, jak wygląda proces decyzyjny w Waszyngtonie i dlaczego amerykańscy politycy wciąż nie rozumieją Rosji.(00:00) Wstęp(1:59) Jak odczytać politykę Donalda Trumpa?(8:15) Jaką rolę odgrywa Marco Rubio?(12:48) Amerykańscy politycy nie znają Rosji(28:25) Co realnie Europa może zrobić?(34:03) Podejście Amerykanów do wsparcia Ukrainy(45:19) Czy USA przeniosą swoje stałe bazy bliżej Rosji?(55:11) Czy widać scenariusz kończący wojnę?Mecenasi programu:Inwestuj w fundusze ETF z OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/UkladOtwartyETF AMSO-oszczędzaj na poleasingowym sprzęcie IT: https://amso.pl/Uklad-otwarty-cinfo-pol-218.htmlNovoferm: https://www.novoferm.pl/ Zgłoś się do Szkoły Przywództwa Instytutu Wolności:https://szkolaprzywodztwa.plhttps://patronite.pl/igorjanke ➡️ Zachęcam do dołączenia do grona patronów Układu Otwartego. Jako patron, otrzymasz dostęp do grupy dyskusyjnej na Discordzie i specjalnych materiałów dla Patronów, a także newslettera z najciekawszymi artykułami z całego tygodnia. Układ Otwarty tworzy społeczność, w której możesz dzielić się swoimi myślami i pomysłami z osobami o podobnych zainteresowaniach. Państwa wsparcie pomoże kanałowi się rozwijać i tworzyć jeszcze lepsze treści. Układ Otwarty nagrywamy w https://bliskostudio.pl
Czy nad Morzem Karaibskim wybuchnie wojna?Od sierpnia 2025 r. amerykańska marynarka wojenna gromadzi potężne siły – flotę z 10 okrętami (w tym USS Iwo Jima z 22 MEU, niszczyciele, krążownik LCS i okręt podwodny), ponad 10 000 żołnierzy, F-35, P-8 Poseidon, drony MQ-9 Reaper oraz elementy 82 Dywizji Powietrznodesantowej – w walce z kartelami narkotykowymi. Główny cel? Wenezuelskie organizacje jak Cartel de los Soles, uznane za FTO (zagraniczne organizacje terrorystyczne) na mocy dekretu Trumpa nr 14157. Nicolás Maduro oskarżony o powiązania z narkoterrorystami – nagroda za jego głowę: 50 mln USD!W materiale analizujemy eskalację: mobilizacja 125 000 wenezuelskich żołnierzy i 4,5 mln milicji BMN. Trump autoryzuje operacje powietrzne i zapowiada lądowe – "Wytropimy was i zabijemy!" – z udziałem sekretarza wojny Pete Hegseth i Marco Rubio.Potajemne negocjacje Maduro z USA: ustępstwa naftowe, zrzeczenie władzy na rzecz Delcy Rodríguez lub gen. Miguela Rodrígueza Torresa, azyl w Katarze – odrzucone!Czy to pretekst do obalenia reżimu chawistowskiego?Rola opozycji: Juan Guaidó, Edmundo González Urrutia, María Corina Machado (laureatka Nobla 2025). Wpływy Chin, Rosji i Iranu vs amerykański interwencjonizm.Porównanie do bombardowań Jemenu i Iranu. Dostęp do wenezuelskiej ropy, walka z Tren de Aragua – co dalej dla Kolumbii i Meksyku?Obejrzyj, by zrozumieć, dlaczego to może być początek nowej ery dominacji USA w Ameryce Łacińskiej. Subskrybuj po więcej analiz.
(0:00) Wstęp(0:47) Europejscy przywódcy nie doszli do porozumienia w sprawie przekazania Ukrainie rosyjskich aktywów(2:12) Hiszpania zakupi amerykańską broń dla Ukrainy(3:31) Chińska Republika Ludowa potępiła sankcje nałożone przez Stany Zjednoczone na Rosję(4:53) Amerykański wiceprezydent skrytykował izraelski parlament za głosowanie za aneksją Zachodniego Brzegu(6:12) Korea Północna miała przetestować nowe rakiety hipersoniczne(7:42) Więźniowie buntują się przeciwko specjalnemu traktowaniu Nicolasa Sarkozy'egoInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
(0:00) Wstęp(0:49) Szczyt w Budapeszcie z udziałem Donalda Trumpa i Władimira Putina nie dojdzie do skutku(2:13) Amerykański wiceprezydent z optymizmem patrzy na perspektywy zawieszenia broni między Izraelem i Hamasem(3:43) Komisja Europejska zamierza magazynować kluczowe minerały(5:10) Sprawca zamachu na premiera Słowacji został skazany na dwadzieścia jeden lat więzienia(6:32) Parlament Europejski przyjął przepisy mające egzekwować zakazy prowadzenia pojazdów(7:56) Zrównoważony rozwój ma być kluczowy dla nowej polityki turystycznej Unii EuropejskiejInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
Jesień w Ameryce to nie tylko kolorowe liście i Halloween. To ogromny, doskonale zorganizowany sezon gospodarczy i kulturowy. Zaczyna się w sierpniu od pumpkin spice latte, które co roku uruchamia marketingową machinę wartą setki milionów dolarów. W tym odcinku opowiadam, jak wygląda amerykańska jesień z bliska – od dekorowania ganków i rodzinnych wypraw na pumpkin patch, po lokalne Oktoberfesty i weekendowe wizyty w winnicach. Będzie też o Halloween, które zamienia amerykańskie przedmieścia niemal w plany filmowe jak z horrorów.
Opowieść o dwóch Amerykach – tej ze snu i tej z koszmaru.Dwóch pisarzy, na wskroś amerykańskich i na wskroś różnych: Francis Scott Fitzgerald i Denis Johnson.Ameryka Fitzgeralda pulsuje w rytmie jazzu, z kieliszkiem szampana w dłoni, spogląda na pnące się do nieba drapacze chmur i wierzy, że marzenia o sukcesie i dobrobycie się spełniają.Ameryka Johnsona nadchodzi dekady później – jest biedna, pozbawiona marzeń, bez szans. Nikt jej nie widzi i nikt jej nie słucha.Co opowieść tych dwóch pisarzy mówi nam o współczesnej Ameryce?Zapraszamy na dyptyk amerykański w „Raporcie o książkach”.W tym odcinku porozmawiamy o debiutanckiej powieści Denisa Johnsona „Anioły”, która po 42 latach od pierwszego amerykańskiego wydania została przetłumaczona na język polski przez Krzysztofa Majera.W przyszły poniedziałek porozmawiamy o nowym przekładzie Macieja Świerkockiego najsłynniejszej powieści Fitzgeralda – „Ten Wielki Gatsby”.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Krzysztof MajerKsiążka: „Anioły” Denisa Johnsona / Wydawnictwo Karakter / przekład: Krzysztof Majer---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiakSubskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.comKoszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
(0:00) Wstęp(0:46) Izrael i Hamas po niedzielnych atakach zamierzają dalej przestrzegać zawieszenia broni(2:12) Ukraina nie otrzyma na razie amerykańskich pocisków Tomahawk(3:36) Ukraińska armia nadal nie jest w stanie odpowiedzieć na rosyjskie ataki na jej ośrodki szkoleniowe(5:14) Donald Trump ma planować spotkanie z Kim Dzong Unem(6:22) W największych amerykańskich miastach odbyły się protesty przeciwko autorytaryzmowi prezydenta(7:46) Portugalski parlament przyjął ustawę zakazującą zakrywania twarzy ze względów religijnychInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
Aleksandra Zbroja rozmawia z Maciejem Czarneckim, dziennikarzem działu zagranicznego "Gazety Wyborczej", który niedawno odwiedził Stany Zjednoczone i napisał dla Dużego Formatu reportaż o ubóstwie w Delcie Missisipi. Delta to region znany z bardzo żyznych ziem. Dlaczego zatem mówi się o niej, że jest pustynią żywieniową? Dlaczego to jeden z najbiedniejszych regionów kraju? Czy bieda ma tutaj klasę, płeć i rasę? Jak w Delcie Missisipi wygląda kwestia dostępu do opieki medycznej? Czy mimo olbrzymich problemów z jakimi boryka się duża część mieszkańców tego regionu, widać jakieś przebłyski nadziei? Zachęcamy do przeczytania reportażu Macieja Czarneckiego na wyborcza.pl/duzyformat. Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
Ten odcinek to historia zakazu, który miał uszlachetnić naród, a wypchnął alkohol do podziemia i wyniósł na szczyt królów przestępczego biznesu. Na czele tej epoki stał zaś on— Al Capone. -- Partnerem odcinka jest sklep z oponami OPONEO.PL - atrakcyjne ceny, szybka wysyłka oraz bogaty katalog modeli na każdą kieszeń. Zachęcam, sam korzystam ➡️ https://www.oponeo.pl/podcast-historyczny Oponeo #ZmieniamyOponyNaLepsze #wspolpracareklamowa Wyobraźcie sobie miasto, w którym bar jest nielegalny, policja jest umowna, a szklanka zakazanego trunku smakuje jak małe zwycięstwo nad systemem. Taki był świat Prohibicji. W tym odcinku opowiadam, jak ruch trzeźwości i 18. Poprawka otworzyły drzwi do podziemia, jak rodziły się speakeasies i „bathtub gin”, jak działał przemyt przez Detroit i Windsor - i dlaczego Chicago stało się stolicą nowoczesnej mafii. W centrum tej historii mamy prawdziwych ludzi. Są walki gangów, jest słynny 14 lutego 1929 r., ale przede wszystkim jest pytanie: co się dzieje, gdy prawo odkleja się od codzienności obywateli? To odcinek o Ameryce lat 20., ale także o nas: o skutkach prostych recept na złożone problemy, o tym, jak łatwo idea staje się pretekstem, i jak trudno później posprzątać. Dobrego słuchania! Rafał Timeline: 0:00 Intro 5:16 Partner Odcinka: Oponeo.PL 5:43 ROZDZIAŁ I: Ziarno trzeźwości; skąd wziął się pomysł na zakaz? 14:56 Początek walki z alkoholem w USA 20:54 Amerykańska specyfika problemu z alkoholem 25:59 Anti Saloon League – Liga Antysalonowa 29:22 Partner odcinka: Oponeo.pl 33:49 ROZDZIAŁ II: Ustawa, która miała uleczyć Amerykę; narodziny podziemia. 18 Poprawka i „Volstead Act” 37:23 Początek prohibicji, narodziny podziemia 42:17 Skąd amerykanie brali alkohol w czasach prohibicji? 51:17 ROZDZIAŁ III: Zgniłe miasto i jego władca – Chicago i Al Capone 55:38 Chicago – stolica prohibicji 58:22 Al Capone 1:04:28 Droga Ala Capone do samodzielnej władzy 1:11:12 14 Lutego 1929 r. – Dzień Świętego Walentego 1:18:15 ROZDZIAŁ IV: Upadek Prohibicji, upadek Ala Capone 1:23:24 Przebudzenie ameryki, uchylenie prohibicji 1:26:27 Al Capone – upadek 1:29:52 Podatki – ostateczny cios w Ala Capone 1:39:05 Epilog – Hydra. Co zostawiła nam prohibicja? 1:41:15 Przypomnienie o partnerze odcinka – Oponeo.pl 1:42:02 Outro 1:43:46 Patroni 1:45:14 Ciekawostka Moja ksiażka „Historia dla Odważnych” – kup szybko i bezpiecznie na https://odwaga.alt.pl
(0:00) Wstęp(0:49) Unia Europejska za pięć lat ma być gotowa do potencjalnej wojny z Rosją(2:34) Słowacja sprzeciwia się zwiększaniu nakładów na pomoc wojskową dla Ukrainy(3:59) Amerykański sekretarz obrony zapowiada sprzedaż nowej broni Ukrainie(5:17) Donald Trump twierdzi, że za jego zgodą Izrael może w każdej chwili wznowić ataki na Strefę Gazy(6:38) Stany Zjednoczone cofnęły wizy cudzoziemcom świętującym śmierć Charliego Kirka(8:05) Prezydent Syrii złożył swoją pierwszą wizytę w Rosji od czasu obalenia poprzednich władzInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.
[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. Jakub Wiech, redaktor naczelny serwisu Energetyka24, miał wziąć udział w prestiżowym amerykańskim programie stypendialnym Departamentu Stanu USA. Jego udział został jednak niespodziewanie odwołany tuż przed rozpoczęciem programu, co wywołało falę pytań o kulisy tej decyzji. Zaskakujące cofnięcie zaproszenia Wiech przebywał już w Stanach Zjednoczonych, gdy otrzymał informację o cofnięciu zaproszenia. Jak sam przyznał, decyzja była zaskoczeniem zarówno dla niego, jak i dla amerykańskich organizatorów. Oficjalnie nie podano powodów, mimo jego wielokrotnych prób ich ustalenia. Polityczny donos? Nieoficjalnie Wiech ustalił, że decyzja mogła być efektem donosu ze strony jednej z frakcji polskiej prawicy. W szczególności wskazywano na wpis Pawła Rybickiego, związanego z mediami prorządowymi, który publicznie skrytykował Wiecha za jego poglądy na temat Donalda Trumpa. Rybicki miał oferować Amerykanom „screeny” z wypowiedzi Wiecha, co mogło wpłynąć na decyzję Departamentu Stanu. Zielony konserwatysta w ogniu krytyki Jakub Wiech określa siebie jako konserwatystę, ale jego poglądy na energetykę - w tym krytyka polskiego górnictwa i poparcie dla transformacji energetycznej - sprawiają, że bywa postrzegany jako „zielony prawicowiec”. To, jak sam twierdzi, uczyniło go celem w wewnętrznych wojnach frakcyjnych na polskiej prawicy. Pozwy i granice debaty Wiech odniósł się również do zarzutów, jakoby pozywał ludzi za poglądy. Wyjaśnił, że sprawy sądowe, które prowadził, dotyczyły gróźb, zniesławień i nękania - nie różnicy zdań. Podkreślił, że jego działania mają charakter dziennikarski i są reakcją na dezinformację, zwłaszcza w kwestiach klimatycznych.
(0:00) Wstęp (1:05) Donald Trump grozi Hamasowi „całkowitym unicestwieniem”, jeśli nie odda władzy w Strefie Gazy(2:33) Partia byłego premiera Czech Andreja Babisza wygrała wybory parlamentarne(4:03) Sędzia federalny wstrzymał wysłanie Gwardii Narodowej przez prezydenta Stanów Zjednoczonych(5:24) Amerykański rząd federalny będzie zamknięty co najmniej przez najbliższy tydzień(6:52) Demonstranci próbowali przedostać się do pałacu prezydenckiego w stolicy Gruzji(8:11) Pierwsza kobieta w historii Japonii może objąć stanowisko premieraInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.Mecenasi programu: AMSO-oszczędzaj na poleasingowym sprzęcie IT: https://amso.pl/Uklad-otwarty-cinfo-pol-218.html
[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. W świecie, gdzie wrogowie stają się sojusznikami, a ideologia miesza się z pragmatyzmem, „Raport międzynarodowy” odsłania kulisy globalnej polityki, nie stroniąc od ironii, kontrowersji i brutalnej szczerości. Zbigniew Parafianowicz i Witold Jurasz prowadzą słuchaczy przez labirynt wydarzeń – od Syrii po Mołdawię, od Nord Stream po Strefę Gazy – pokazując, że w polityce nie ma świętości - są interesy. Nord Stream, nurkowie z Jaworzna i niemiecka dyplomacja Polska stoi przed dylematem: czy wydać ukraińskiego nurka podejrzewanego o sabotaż Nord Stream Niemcom? Gospodarze podcastu nie kryją, że idealnym rozwiązaniem byłoby „zgubienie” go w szpitalu. To pokazuje napięcie między legalizmem a realpolitik – Polska nie może jawnie ignorować europejskich zobowiązań, ale też nie chce być „sługusem Berlina”. Mołdawia – europejska nadzieja bez balastu nacjonalizmu Zwycięstwo proeuropejskiej partii Mai Sandu w Mołdawii to sygnał, że kraj ten może być szybciej zintegrowany z UE niż Ukraina. Jurasz i Parafianowicz wskazują, że Mołdawia nie ma oligarchicznych układów ani nacjonalistycznych ambicji, co czyni ją idealnym kandydatem do transformacji ustrojowej. Brutalne? Może. Ale skuteczne. Rosja, drony i duńska prezydencja – wojna poniżej progu Rosyjskie drony nad Danią to nie tylko prowokacja, ale też lekcja dla europejskich elit. W tle – desantowiec zbudowany w polskiej stoczni. To przypomnienie, że wojna toczy się nie tylko na froncie. Ameryka, Izrael i zmiana nastrojów The Economist alarmuje: Izrael traci poparcie w USA. Coraz więcej Amerykanów uważa, że Izrael dopuszcza się ludobójstwa w Gazie. Argument antysemityzmu traci moc, a wsparcie finansowe dla Izraela budzi coraz więcej kontrowersji. Czy to początek końca „specjalnej relacji”? Ideologia w armii i równość płci – absurd czy postęp? Amerykańska armia wprowadza jednolite normy sprawności fizycznej dla kobiet i mężczyzn. Gospodarze spierają się, czy to krok w stronę równości, czy ideologiczna fanaberia. W tle – pytanie o granice ideologizacji instytucji bezpieczeństwa. Statystyki przemocy – kto naprawdę morduje w USA? Lewica czy prawica? Kto odpowiada za więcej aktów przemocy politycznej w USA? Jurasz prezentuje dane, Parafianowicz je kwestionuje. Spór o liczby staje się sporem o rzeczywistość – i o to, kto ją definiuje.
(0:00) Wstęp (1:05) Biały Dom zapowiada gruntowne zmiany w armii Stanów Zjednoczonych(3:29) Przywódcy państw Unii Europejskiej przyjęli z zadowoleniem plan amerykańskiego prezydenta dla Strefy Gazy(5:00) Rosja zarobiła ponad osiem miliardów euro na eksporcie skroplonego gazu LNG do Europy(6:22) Niemieckie władze pracują nad „pakietem stymulacyjnym”, aby walczyć z najwyższym od czternastu lat bezrobociem(8:01) W Maroku trwają antyrządowe protesty zdominowane przez młodych ludzi rozczarowanych sytuacją krajuInformacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.Mecenasi programu: AMSO-oszczędzaj na poleasingowym sprzęcie IT: https://amso.pl/Uklad-otwarty-cinfo-pol-218.html
Piotr Tarczyński, współautor Podkastu Amerykańskiego napisał książkę o historii USA, którą opowiadają teorie spiskowe. I to wcale nie są peryferia, ani opowieści godne Archiwum X, tylko mainstream, który kształtuje rzeczywistość. Jak zaczynał Donald Trump? Jakie narkotyki testowała CIA na nieświadomych obywatelach? Dlaczego Deklaracja Niepodległości to spisek?
Początek roku szkolnego w USA to dobry moment, by zajrzeć za kulisy amerykańskiej szkoły. W tym odcinku rozmawiam z moim synem Wiktorem, który rozpoczął 7 klasę (drugą klasę gimnazjum). Krok po kroku przechodzimy przez szkolny rytm dnia. Mówimy np. o tym, dlaczego uczniowie rano trafiają do sali gimnastycznej, jak wygląda „lunch detention” za spóźnienia. Rozmawiamy o nauce w oparciu o iPady i aplikacje zamiast podręczników. Wiktor opowiada również o szkolnych przepustkach – czasem bardzo kreatywnych. To subiektywny przewodnik po szkolnej codzienności w Ameryce – z porównaniami do polskiej szkoły.