Podcasts about winschoten

City in Groningen, Netherlands

  • 19PODCASTS
  • 29EPISODES
  • 43mAVG DURATION
  • 1MONTHLY NEW EPISODE
  • Apr 24, 2025LATEST
winschoten

POPULARITY

20172018201920202021202220232024


Best podcasts about winschoten

Latest podcast episodes about winschoten

Camper Van Diek
Nederland, hier komen we!

Camper Van Diek

Play Episode Listen Later Apr 24, 2025 103:43


In dieser Episode nimmt LangLang Euch mit auf seine Entdeckungstour durch Holland. Er berichtet über Käse, Holzschuhe, tolle Landschaften und natürlich über jede Menge Blumen.

BNR Auto-Update | BNR
130 overdag weer terug op 3 trajecten

BNR Auto-Update | BNR

Play Episode Listen Later Apr 14, 2025 7:19


Op een deel van de Afsluitdijk mag vanaf vandaag ook overdag 130 kilometer per uur worden gereden. Het is het eerste van vier trajecten waar nog dit jaar de maximumsnelheid omhoog zal gaan. Behalve op de Afsluitdijk mag binnenkort ook harder worden gereden op de A7 tussen de aansluiting Winschoten en de grens met Duitsland, en de A6 tussen Lelystad-Noord en de Ketelbrug. Verkeersminister Madlener kijkt naar meer trajecten en wil daar voor de zomer meer over bekendmaken. Verder in de auto-update: Mercedes stopt met de kleine bestelauto's die het met Renault ontwikkelt. Volvo heeft twee jaar nodig om zijn productie in Amerika te vergoten. MG onthult later deze maand de CyberX, een soort elektrische G-Klasse.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Radio Ramkraak
#25 Hoe een kinderachtige ruzie leidt tot ongekend geweld in Groningen

Radio Ramkraak

Play Episode Listen Later Dec 1, 2023 23:28


Bomaanslagen en schietpartijen in Winschoten en Groningen domineren het nieuws afgelopen zomer. Hoe kon een kleine ruzie uitgroeien tot een bendeoorlog met tientallen vaak onschuldige slachtoffers? Verslaggevers Ina Reitzema en Sander Dekker praten je bij in een nieuwe aflevering van de misdaadpodcast Radio Ramkraak.Hussein A. (58) uit Winschoten rijdt op woensdag 6 juli naar een vol terras bij een ijssalon in hartje Winschoten. Zijn zoon Zeino (19) zegt dat hij al tijdje wordt belaagd door een rivaliserende groep. De vader haalt verhaal met zonen Habib (22) en Zeino."Het publiek is zich werkelijk waar helemaal rot geschrokken", vertelt verslaggever Ina. 'Want daar stappen drie, vier mensen uit een auto en die slaan erop los. Tafels vliegen om, grote chaos. De vader zou toen met een mes een van de rivalen hebben neergestoken."Een van die rivalen is Omar (33) en hij wordt die avond uitgenodigd voor een gesprek bij de autogarage van de familie A. "Toen Omar en zijn vriend weggingen is er iets gezegd. Een vraag als, waarom zit je met een hele groep achter mijn zoon aan? En toen heeft Omar gezegd, daar heb ik helemaal geen groep voor nodig. Als ik jouw zoon wil pakken, dan kan ik dat alleen. Nou ja, dat is blijkbaar opgevat als een oorlogsverklaring”, aldus Reitzema.Omar en zijn vriend worden neergeschoten door vader Hussein. Wat volgt is een reeks bomaanslagen en schietpartijen. De doelwitten zijn allemaal te linken aan de familie A. of vrienden van Omar. Wel lijken de daders zicht een aantal keer te vergissen. "De bom die afgaat bij een gameshop in Winschoten is waarschijnlijk bedoeld voor de kapper van Omar, die later alsnog te maken krijgt met een aanslag”, aldus verslaggever Sander Dekker. Radio Ramkraak is de gezamenlijke misdaadpodcast van Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant. Iedere week bespreken we verhalen over trends in de onderwereld, drugslabs, moord en belangrijke rechtszaken in het Noorden.De verslaggevers van Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden hebben veel expertise in huis op het gebied van criminaliteit. We hebben het niet alleen over de feiten, maar leggen ook uit waarom en hoe misdrijven gepleegd worden. Presentator is Jeroen Kelderman.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Stamtoavel
Stamtoavel afl.4: Rob Zandvoort

De Stamtoavel

Play Episode Listen Later Nov 11, 2023 20:32


In de vierde aflevering vertelt voormalig programmaleider Rob Zandvoort hoe het idee voor De Stamtoavel eind jaren 70 op Rottumerplaat ontstond. Op het eiland ontmoette hij Winus van der Laan uit Winschoten dankzij een prijsvraag van Radio Noord.De ontmoeting met de moppentappende Winschoter plantte een zaadje in het hoofd van Zandvoort.: 'Ik wist ineens dat ik iets moest met die man...'    Rob bedacht voor Radio Noord het Groninger programma met daarin een mooie mix van Groningse muziek, interviews, een spookverhaal, een kwis met halverwege het programma de moppen, opgenomen in een Groninger kroeg aan de stamtafel. Rob, zelf uit Gelderland maar met een vrouw uit Groningen stond aan de wieg van de grootste radiohit in Groningen

Radio Ramkraak
#21 Situatie rond Ter Apel verbaast verslaggever Bart Olmer: 'Ik snap niet dat hier zo weinig politie is'

Radio Ramkraak

Play Episode Listen Later Nov 3, 2023 24:10


Oplopende spanningen rond het aanmeldcentrum in Ter Apel. Inwoners van omliggende dorpen ervaren al jaren overlast, ze voelen zich onveilig en ongehoord. Hoe erg is het nu echt? Misdaadverslaggever Bart Olmer ging mee op surveillance met de politie. Hij vertelt over zijn ervaringen in een nieuwe aflevering van onze misdaadpodcast Radio Ramkraak.Drie dagen loopt misdaadverslaggever Bart Olmer mee met de agenten van het basisteam Ommelanden-Oost Hij is getuige van een aantal grote incidenten. „Een achtervolging die eindigde in een sloot en een aanrijding waarbij een kind zwaargewond raakte”, vertelt Bart. „Agenten zijn uren bezig om deze zaken af te handelen en dat betekent dus ook dat ze geen andere zaken kunnen oppakken”, aldus de misdaadjournalist. Het gebied waar de agenten werken strekt zich uit van Winschoten tot Ter Apel. „Het kost je drie kwartier om van de ene naar de andere kant van het gebied te rijden.” Volgens Bart heeft de politie heeft iedere dag een paar wagens beschikbaar: „Burgemeesters vragen om meer agenten. Mensen hier in de buurt roepen er echt om. Het levert ook vervelende situaties op. Stel nu dat jij als bewoner iemand aanhoudt die in je achtertuin opduikt en je moet een uur lang wachten totdat daar iemand reageert op jouw oproep.” Afgelopen zaterdag liep een burgerarrest in Nieuw-Weerdinge uit de hand. Een inwoner van Nieuw-Weerdinge werd opgepakt omdat hij een vermeende asielzoeker zou hebben mishandeld. „Ik snap er niets van dat in dit gebied zo weinig politie is, ik zou het helemaal vol zetten”, besluit Bart.Radio Ramkraak is de gezamenlijke misdaadpodcast van Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant. Iedere week bespreken we verhalen over trends in de onderwereld, drugslabs, moord en belangrijke rechtszaken in het Noorden.De verslaggevers van Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden hebben veel expertise in huis op het gebied van criminaliteit. We hebben het niet alleen over de feiten, maar leggen ook uit waarom en hoe misdrijven gepleegd worden. Presentator is Jeroen Kelderman.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Stamtoavel
Stamtoavel afl.1: Jaap Bijmolt

De Stamtoavel

Play Episode Listen Later Oct 29, 2023 19:52


In Aflevering 1 praten we met Jaap Bijmolt. De man ‘oet Woagenborgen' is de enige overlevende van de originele Stamtoaveloars. Hij werd lid van de Stamtoavel dankzij Winus van der Laan. Die kende hij uit de spelersbus van het caféelftal van Pille Goos uit Winschoten. In de bus naar een toernooi in Aurich tapten Van der Laan en Bijmolt smeuïge moppen in een Stamtoavel avant la lettre.

hij jaap laan aurich in aflevering winschoten
Onder curatoren | BNR
Wat hebben de chauffeursdienst Road to Jobs, een bizar debiteurenbeleid én de Fiod met elkaar te maken?

Onder curatoren | BNR

Play Episode Listen Later Oct 6, 2023 34:05


Ondernemer Roelof Huisman had met zijn bedrijf Road to Jobs rond de 400 chauffeurs in dienst die taxi's, vrachtwagens en bussen bestuurden voor verschillende klanten. Maar waar de meeste bedrijven er wel voor zorgen dat hun klanten de rekening betalen, lijkt Road to jobs begin jaren tien niet zo bezig te zijn met het innen van facturen. Klanten betalen daarom laat of helemaal niet. Dit leidt tot financiële problemen en om de gaten te dichten besluit Huisman om wat minder btw af te dragen aan de Belastingdienst dan de bedoeling is.   Maar dat mag niet baten. Terwijl het prima gaat met Huismans andere bedrijf, Bloem B.V., een handel in natuurlijke voedingssupplementen, is een faillissement van Road to Jobs begin mei 2014 uiteindelijk niet meer te voorkomen. Curator Paulien Waninge van PlasBossinade Advocaten en Notarissen ontmoet Huisman, die al op leeftijd is, in zijn kantoor in Winschoten en verbaast zich al snel over het opmerkelijke debiteurenbeleid. Waninge weet op dat moment nog niet dat er strafrechtelijk onderzoek wordt gedaan naar Roelof Huisman door de Fiod.    Onder curatoren  Niet elk ondernemersavontuur eindigt met een notering in de Quote 500, niet elk bedrijf overleeft een flinke crisis, niet elke onderneming weet het financiële spel goed te spelen. En als alles misgaat, als de chaos regeert en schuldeisers aan de poort rammelen, dan breekt het tijdperk van de curator aan.   In deze serie praten financieel journalisten Elisa Hermanides en Thomas van Zijl over onvergetelijke faillissementen met curatoren, de puinruimers van het bedrijfsleven. Abonneer je om elke vrijdag een nieuwe aflevering te krijgen. Of luister vrijdag om 13.00 naar BNR.    Redactie: Jochem Visser / Vormgeving: Gijs Friesen en Connor Clerx / Audiobewerking: Wesley Schouwenaars / Artwork: FDMG | Milja Oortwijn / Eindredactie: Elisa Hermanides / Met dank aan: Wendy Beenakker, Sharine de Rooij en Bram Mullink   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Radio Ramkraak
#15 Wat je moet weten over de bendeoorlog in Groningen: 'Criminelen staan lijnrecht tegenover elkaar'

Radio Ramkraak

Play Episode Listen Later Sep 22, 2023 19:32


Schietpartijen, bomexplosies en aanslagen: In Groningen woedt al maanden een heftige bendeoorlog. Nietsontziende criminelen staan lijnrecht tegenover elkaar en het laat hen schijnbaar koud dat ook onschuldige mensen slachtoffer worden. Verslaggevers Ina Reitzema en Jan Westera vertellen je alles over de zaak in een nieuwe aflevering van Radio Ramkraak. De grote glazen deuren van een beautysalon aan de Herestraat zijn dichtgetimmerd met houten platen. Het pand is na een tweede bomexplosie door de burgemeester gesloten. „Vanuit Oost-Groningen zijn er verschillende groepen uit de onderwereld die met elkaar in de clinch liggen”, zegt verslaggever Ina Reitzema.„De vriendin van een van de hoofdrolspelers in deze bende-oorlog werkte bij deze salon”, weet Reitzema. „Inmiddels is zij samen met haar vriend naar het buitenland gevlucht.” Criminelen hebben ook in Winschoten en Oude-Pekela verschillende aanslagen gepleegd op huizen en bedrijfspanden van andere criminelen. „Het is afwachten totdat er slachtoffers vallen, gelukkig is dat tot nu toe nog niet gebeurd”, aldus de verslaggever. Radio Ramkraak is de gezamenlijke misdaadpodcast van Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant. Iedere week bespreken we verhalen over trends in de onderwereld, drugslabs, moord en belangrijke rechtszaken in het Noorden.De verslaggevers van Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden hebben veel expertise in huis op het gebied van criminaliteit. We hebben het niet alleen over de feiten, maar leggen ook uit waarom en hoe misdrijven gepleegd worden. Presentator is Jeroen Kelderman. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Dossier Noord
Dossier Noord 4: de kantonrechter in het strafrecht

Dossier Noord

Play Episode Listen Later May 31, 2023 29:07


Deze keer geen zaak die heeft gespeeld voor de politierechter. We gaan het namelijk hebben over de kantonrechter. Vroeger kon je bij hem of haar terecht in plaatsen als Lemmer, Holwerd, Emmen en Winschoten. Maar dat kan al even niet meer. De kantonrechter houdt in het noorden van het land enkel nog zitting in Groningen, Assen en Leeuwarden.Voor de kantonrechter gaat het over lichte strafbare feiten. Denk daarbij aan vandalisme en een overtreding van de Leerplichtwet. Maar er worden ook verkeerszaken behandeld, soms met dodelijke afloop.Officier van Justitie Riemke van der Zee en rechter Klaas Bunk praten over hun werk bij het kantongerecht. Over het belang van de toegankelijkheid ervan, over heftige zaken die ze in de zittingszaal meemaken en over de verdachten die overtredingen hebben begaan die ons allemaal kunnen overkomen.Presentatie: Klaas Jan Bos.

Sporting Flagey
#67 Radio Radzinski met Jan Mulder: over genezen tussen het slachtafval, de ruit van Cruijff en de toog van Jacky Dupont

Sporting Flagey

Play Episode Play 40 sec Highlight Listen Later Oct 6, 2022 129:02


In tijden van crisis, kent men zijn vrienden. En Jan Mulder is er zo een. Samen met hem keren we in deze Radio Radzinski terug naar de glansrijke periode 1965-1972. Een tijdperk waarin Mulder samen met Van Himst, Bergholtz en Rensenbrink paars-wit aan vier titels en een Beker van België helpt. God, wat lijkt zoiets vandaag ver weg. Jan Mulder is nog een jonge knaap wanneer hij in 1965 op 20-jarige leeftijd overkomt van het bescheiden Winschoten. Maar dat hij meteen verliefd zal worden op Anderlecht en Brussel, da's van in het begin duidelijk. Hij komt er terecht in een ploeg met klinkende namen als Paul Van Himst, Gerard Bergholtz en Julien Kialunda. Onder leiding van Pierre Sinibaldi pakken ze meteen de titel. En daar zit Michel Verschueren toen ook al voor iets tussen, want als conditietrainer laat hij Mulder en co afzien bij de beesten. Iets waar hij vandaag beter niet aan herinnerd wordt. Veel liever bespreekt hij samen met Rein, Pico en Godfried het bruisende Brusselse nachtleven en de vele avonden met zijn vriend, cafébaas en 'koning van de nacht' Jacky Dupont. Toenmalig voorzitter van RSCA Albert Roosens vond die vriendschap maar niets, al kon dat Mulder weinig deren. Het was het begin van een levenslange vriendschap met racepiloot Jacky Ickx en een ticket voor een flamboyant leven. Want wie kan er nog zeggen dat de geweren van de bodyguards van de zoon van Mobutu even goeiedag kwamen zeggen aan de toog bij Jacky?Een kapotte knie zal uiteindelijk het einde betekenen van de carrière van Mulder. Maar niet zonder dat hij er eerst alles aan doet om het medisch probleem te verhelpen. De spits trekt daarvoor zelfs naar de Abattoir om er tussen het slachtafval te gaan zitten om het vocht uit zijn knie te laten trekken. En met zijn goede vriend Johan Cruijff volgt niet veel later een afspraak bij een magische kapper. Maar het mag allemaal niet baten. En zo denkt hij ook over 'systemen'. Legendarisch is het optreden van Johan Cruijff die in een Nederlands talkshow 'de ruit' komt uitleggen. Voor Mulder is het allemaal larie en apenkool. Goede spelers gaan voor op een systeem. En laat dat nu net het grote probleem van het huidige Anderlecht zijn. Ook voor hem had Kompany nog wat meer tijd moet krijgen, al wil hij Felice Mazzù nog niet meteen afschrijven.In 2025 hoopt Mulder opnieuw de aftrap te kunnen geven bij een titelmatch in het Astridpark. Laat ons hopen dat hij gelijk krijgt. Eindigen doen we met een prijsvraag voor een gesigneerd exemplaar van zijn autobiografie 'Chez Stans' en een klassieker uit de jaren '60: 'Hold On, I'm Comin' van Sam & Dave. 

Maak rouw bespreekbaar
Info To Go - Radiointerview met Marleen

Maak rouw bespreekbaar

Play Episode Listen Later May 3, 2022 52:13


Op zaterdag 30 april is Marleen te gast in de radio-studio van RTV Oldambt te Winschoten. In het programma Info To Go praat programmamaker Marianne van der Borgh met Marleen over de vereniging OOK en het belang van lotgenotencontact na het verlies van je kind. Het wordt een mooi gesprek. In overleg met Marianne heeft Marleen er een podcastaflevering van gemaakt, zodat het bereik van dit programmaonderdeel groter wordt dan de noordelijke provincie(s).

winschoten
Maak rouw bespreekbaar
aflevering 50 - Info To Go - Radiointerview met Marleen

Maak rouw bespreekbaar

Play Episode Listen Later Apr 26, 2022 52:13


Marleen op bezoek bij RTV Oldambt. In het radioprogramma Info To Go vertelt ze over de waarde van lotgenotencontact. Op zaterdag 30 april is Marleen te gast in de radio-studio van RTV Oldambt te Winschoten. In het programma Info To Go praat programmamaker Marianne van der Borgh met Marleen over de vereniging OOK en het belang van lotgenotencontact na het verlies van je kind. Het wordt een mooi gesprek. In overleg met Marianne heeft Marleen er een podcastaflevering van gemaakt, zodat het bereik van dit programmaonderdeel groter wordt dan de noordelijke provincie(s).

aflevering winschoten
Studio Energie
Het grote Nienke Homan afscheidsinterview: haar belangrijkste energietransitie-lessen

Studio Energie

Play Episode Listen Later Nov 27, 2021 107:44


Nienke Homan, de Groningse gedeputeerde voor energietransitie en klimaat, neemt op 30 november afscheid. Een goed moment voor een uitgebreid afscheidsinterview. Wat zijn Homan's belangrijkste transitie-lessen? Ze vertelt ze allemaal tijdens een tour door haar provincie. Zo rijden we naar Windpark N33, waar jarenlang tegen is geprotesteerd (vanaf 21 min. 50 sec.). We bezoeken Hyzon – bouwer van waterstoftrucks in Winschoten – en praten met Carl Holthausen (vanaf 40:22). Ten slotte gaan we op de koffie bij Cas König, ceo van Groningen Seaports (vanaf 1:11:10).

Dourisseau Radio
Dourisseau Radio S02E03: "Het Winschoten van Duitsland"

Dourisseau Radio

Play Episode Listen Later Oct 3, 2021 59:46


Wat een week! Donar gaat de poulefase in en reist af naar Duitsland, Oostenrijk en Engeland. Misschien kwam de bescheiden nederlaag tegen Benfica dus wel niet zo slecht uit. We hebben in ieder geval een heerlijke week achter de rug, met een perfect verlopen Europese bubbel in Plaza. Op naar een drukke oktobermaand. Het wordt genieten. En leven van wedstrijd tot wedstrijd. Tot Donar! 

Petrolheads | BNR
S4E169: Laat ‘m staan, of ga op je bek met een oude Amerikaan

Petrolheads | BNR

Play Episode Listen Later Feb 24, 2021 59:07


In podcast 169 van BNR Petrolheads gaan Bas en Carlo uitvoerig in op de Fiat Gingo a.k.a. Panda, het doodenge Wallonië dat niets meer van klassiekers moet hebben, de risicos die je loopt bij de import van gebruikte Amerikaanse autos, de komst van de Kia Stinger 3.3 en de superorder van 1.500 waterstofbussen uit... Winschoten. Verder komen Clubhouse, de darmkrampen van een vaste luisteraar, de tune van The Persuaders én de autoherinnering van Robert Versteeg langs. Zijn jullie er klaar voor? Komt ie...

OV Nieuws GD weekoverzicht
Weekoverzicht 7 januari 2021

OV Nieuws GD weekoverzicht

Play Episode Listen Later Jan 7, 2021 2:32


Deze keer:- Geen treinen tussen Winschoten en Scheemda afgelopen zaterdag- Nieuwe dienstregeling van start gegaan- 65 en 163 moesten omrijden door ongelukAlle berichten zijn ook na te lezen via OV Nieuws GD (www.ovnieuwsuitgroningen.nl en www.ovnieuwsuitdrenthe.nl)

deze geen nieuwe winschoten scheemda
Petrolheads | BNR
S3E157: Maak uw beurs dikker, word foutparkeerderverklikker!

Petrolheads | BNR

Play Episode Listen Later Dec 2, 2020 56:42


Australië, New York en Winschoten zijn zomaar wat plekken die onze petrolheads in podcast 157 aandoen. Dat leidde niet alleen de aandacht van Carlos jongste reparatienota af, maar bood ook de gelegenheid om aandacht te schenken aan lollige Sinterklaascadeautjes, de risicos van connected rijden, een ingezonden mededeling van Bart Kuipers en de vraag: moeten we wel of niet blijven investeren in ons wegennet? De heren verschillen hierover van mening. De autoherinnering is van Eendenrijder Han Arts.

Bravo Zulu
In gesprek met Frans Dirks van de Stichting Veteranen Breda, Bert Nanninga van Veteranenhuis Winschoten &Marcel Buisman Veteranen Almere

Bravo Zulu

Play Episode Listen Later May 29, 2020 95:43


Onlangs had Veteranenradio een interview met 4 veteranen -ontmoetingscentra.Hoe gaat het met ze ?Vorige week gingen wij in gesprek met Frans Dirks van de Stichting Veteranen Breda, Bert nanninga van het Veteranenhuis Winschoten en tenslotte met Marcel Buisman van de Veteranen Almere. Tune in, druk op de afbeelding en dan op de playknop om de radio uitzending te beluisteren,afgewisseld met muziek. Delen mag :)) Alvast fijne pinksterdagen gewenst iedereen !!

De dag vanmorgen - Groningen1
Ddvm 31-10-19 Allerzielen

De dag vanmorgen - Groningen1

Play Episode Listen Later Oct 31, 2019 5:16


HEEFT U MEEGELUISTERD?

groningen winschoten
De dag vanmorgen - Groningen1
Ddvm 24-10-19 Disco fever

De dag vanmorgen - Groningen1

Play Episode Listen Later Oct 29, 2019 3:35


HEEFT U MEEGELUISTERD?

De dag vanmorgen - Groningen1
Ddvm 04-10-19 diabetes vereniging

De dag vanmorgen - Groningen1

Play Episode Listen Later Oct 7, 2019 7:57


HEEFT U MEEGELUISTERD?

ALLsportsradio
Winschoten decor voor NK en WK 100 km ultralopen - ALLsportsradio LIVE! 11 september 2019

ALLsportsradio

Play Episode Listen Later Sep 11, 2019 11:51


Dit weekend vindt de RUN van Winschoten plaats! De run is een ultraloop en de langste afstand, honderd kilometer, geldt tevens als het Nederlands Kampioenschap. Winschoten heeft daarnaast ook de organisatie voor het WK 100 km van 2020 binnengehaald. We blikten vooruit met de racedirecteur Heijo Dieterman. Presentatie: Robert Denneman

run dit voor decor winschoten nederlands kampioenschap presentatie robert denneman
PodGront
Kookpotcast Aflevering 10: Gerecht voor kerstochtend

PodGront

Play Episode Listen Later Dec 24, 2018 17:26


We gaan de feestdagen in met nog een recept uit het kookboek uit de vorige aflevering: het kookschriftje van mevrouw Viëtor uit Winschoten, opgeschreven in 1825. Natuurlijk zijn er uit die tijd genoeg kerstgerechten, maar het leek ons leuk om voor de verandering iets te maken voor de morning after: een gerecht voor als je zat bent van ingewikkelde recepten en voor als het geld op is. Bovengenoemd boekje werd bij ons gebracht door Alisa van de Haar van de Bijzondere Collecties van de Rijksuniversiteit Groningen - en daarom is zij nogmaals onze gastkok.

PodGront
Kookpotcast Aflevering 9: Bitterkoekjes vlaade

PodGront

Play Episode Listen Later Oct 16, 2018 35:08


We maken een bitterkoekjesvla uit een wel heel bijzonder kookboek: een kookschriftje van een mevrouw uit Winschoten, opgeschreven in 1825. Het boekje werd bij ons gebracht door Alisa van de Haar van de Bijzondere Collecties van de Rijksuniversiteit Groningen - en daarom is zij onze gastkok deze aflevering.

haar aflevering rijksuniversiteit groningen winschoten bijzondere collecties
Maratonpodden
#44: Kajsa Berg

Maratonpodden

Play Episode Listen Later Jan 21, 2016 70:44


I början tyckte hon att det var jobbigt att springa ifrån folk hon kände. Tänk om de blev ledsna över att bli slagna, liksom. Men sedan slipade Kajsa Berg till sitt tävlingsjag och blev världsstjärna i ultralöpning. För knappt ett år sedan blev hon tvillingmamma. Foglossning hindrade henne från att löpträna under hela graviditeten och förlossningen blev dramatisk med akutsnitt. Som om inte det vore nog drabbades hon av droppfot och läkarens dom blev hård: du kommer aldrig mer att kunna springa. Facit? Den 12 september tog hon silver i VM i över 100 km i holländska Winschoten. Avsnittet presenteras i samarbete med Maxim.

Argos
Blunderende vaatchirurg (II)

Argos

Play Episode Listen Later Apr 9, 2011 46:29


De blunderende vaatchirurg H. die in de ziekenhuizen van Venlo en Winschoten fout op fout stapelde, kreeg van de Inspectie voor de Gezondheidszorg keer op keer een nieuwe kans. Het onderzoek dat de inspectie in 2007 naar het functioneren van de arts startte is bijna 4 jaar later nog steeds niet afgerond. En een spoedklacht bij het Medisch Tuchtcollege werd door de hoogste baas van de inspectie persoonlijk teruggetrokken. Maar wat betekenen de begane fouten voor de gedupeerde patiënten? Hoe werden zij geïnformeerd? Waarom trok de inspectie de spoedtuchtklacht in? En hoe kan het dat de inspecteur, die de zaak aan het licht bracht, ontslagen is en een schadeclaim aan zijn broek heeft? Argos met een vervolgverhaal over de zaak rond vaatchirurg H. Een programma van Sanne Boer en Huub Jaspers Radio Onjo Het Antibiotica-Syndicaat Journalist Joep Dohmen (NRC) vertelt de totstandkoming van zijn artikel dat vandaag (zaterdag) verschijnt in NRC. Het Antibiotica-syndicaat gaat over het veelvuldig voorschrijven van antibiotica aan vee en de soms wel driedubbele petten van dierenartsen, politici en ambtenaren die daarbij zijn betrokken. Presentatie: Max van Weezel

Het Marathoninterview
Johannes van Dam: uur 3

Het Marathoninterview

Play Episode Listen Later Dec 25, 2008 57:01


Als jochie besteedde Johannes al zijn spaargeld aan een grondig onderzoek naar de kwaliteit der croquetten van alle banketbakkers in Amsterdam-Zuid. Zo kwam hij tot eten, smaken en proeven als levenswerk. Olaf Oudheusden die zich als kok voorbereidde op zijn journalistieke toekomst sprak met hem op eerste kerstdag in 2008. ++++++++++++++ Op jonge leeftijd heeft hij al door dat over smaak wel degelijk te twisten valt. We hebben het hier over Johannes van Dam, culinair journalist. Hij wordt in 1946 geboren in Amsterdam, waar in huize Van Dam het wekelijkse krokettenfeest ruw verstoord wordt door het ontslag van de huishoudster juffrouw Dijkstra. Zij is tot die tijd verantwoordelijk voor de productie van deze zondagse delicatesse. De kleine Johannes slaat zijn spaarpot kapot en onderwerpt alle banketbakkers in Amsterdam-Zuid aan een grondig krokettenonderzoek. Hij hoopt zo het culinaire gat dat juffrouw Dijkstra heeft achtergelaten opnieuw te vullen. Dat is volgens Johannes van Dam nooit meer gelukt. Wel lijkt vanaf dit moment zijn fascinatie voor eten, smaken en proeven in hem ontwaakt, maar het zal nog enige tijd duren voordat dit zijn levenswerk wordt. Het gezin Van Dam verhuist op gegeven moment naar Winschoten, waar Johannes op 16-jarige leeftijd zijn vader verliest. Terug in Amsterdam maakt hij het gymnasium af, doet enkele pogingen tot een universitaire studie, en wordt uitbater van een studentensociëteit. Na een uitstapje naar de Franse Pyreneeën waar hij een tijd woont, komt hij in de journalistiek terecht – als leerling-redacteur bij het dagblad Het Vrije Volk en later bij weekblad de Haagse Post. Begin jaren '80 opent hij een kookboekhandel in Amsterdam en begint hij te doen wat hij nog steeds doet: het schrijven van culinaire stukken en later komt daar het recenseren van restaurants bij. Dat doet hij nog steeds wekelijks in Het Parool: recensies over veelal een Amsterdams restaurant. Zijn oordeel is stevig en bijna altijd goed onderbouwd, ofschoon zijn cijfers soms wat aan de hoge kant zouden zijn. Feit is dat restaurants die positief beoordeeld zijn maandenlang volgeboekt zijn. En dat degene die slecht beoordeeld is een langdurige nare smaak in de mond houdt. Naast zijn gastronomische speurwerk heeft Johannes van Dam zich gespecialiseerd in het ontmaskeren van bedrog. En dat beperkt zich niet uitsluitend tot keukengeheimen. Hij wil de wereld verbeteren en in ieder geval een bijdrage leveren aan het culinair opvoeden van ons land. Jarenlang vonden de keurmeesters van het Franse bandenmerk het nauwelijks de moeite hier te komen, getuige het handjevol sterrenzaken eind vorige eeuw. Maar het tij is gekeerd: inmiddels zijn er in Nederland 83 restaurants met een of meer sterren en de opmars lijkt niet te stoppen. De kritische beschouwingen van Johannes van Dam lijken effect te hebben. In ieder geval heeft elke chef de encyclopedie die in 2005 verscheen, de Dikke van Dam onder zijn kussen om voor het slapen gaan nog even na te lezen hoe het werkelijk zit. De enige VPRO-medewerker die vanwege zijn koksopleiding de culinaire kennis in huis heeft om zich drie uur te meten met Johannes van Dam is Olaf Oudheusden. ------------------------------------- Samenvatting eerste uur: Johannes van Dam bracht gerechten mee naar dit speciale kerstdinertje voor twee personen. Een kweeperentaartje en een kippenlevermousse met morilles, geweekt in de port. Want Van Dam doet niet meer aan foie gras, want daarvoor moet je een gans folteren, en waarom zou je? Sommige koks beweren dat er diervriendelijke ganzenlever bestaat, maar dat is onzin, zegt de meester. Iedere ochtend begint zijn dag in het café aan de overkant, dat dan nog gesloten is, waar hij de ochtendkranten mag nieten en gratis lezen, en dan ontbijt hij met brood en beleg en neemt hij alle medicijnen in die hij nodig heeft – en dat zijn er nogal wat. Verder op de dag eet hij fruit, bijvoorbeeld zes lychees. Er zijn mensen die beweren dat veel fruit eten vroeg op de dag gisting geeft – maar dat wordt als oudevrouwengezeur afgedaan door Van Dam. Zoet, zuur, zout, bitter; dat zijn de vier klassieke smaken. Maar je kan ook umami noemen – de smaakversterker die zelf geen smaak heeft maar inderdaad: de smaak versterkt. Kan je een smaak proeven zonder te eten, is de vraag? Ja, de smaken die je kent, kun je in je hoofd oproepen, zoals een componist de muziek kan horen in zijn hoofd. Dan gaat het over de fouten in kookboeken – en dat zijn er veel. Omdat uitgevers te weinig uitgeven aan vertaling van die boeken, waardoor je opeens in een Italiaans recept Engelse cheddar moet stoppen, omdat er onderweg iets fout gegaan is in de vertaling. Of de maat van een theelepel of een koffielepel: dat is in de meeste landen anders en verpest de recepten als je daar niet duidelijk over bent. Deze week moest hij twee keer naar een restaurant om te recenseren in plaats van de gebruikelijke één keer. Dat vond hij veel. Eén van de twee was een Afghaans restaurant. Ter voorbereiding oriënteert hij zich dan op de keuken. Dan betreedt hij zijn bibliotheek met 60.000 titels en eet matig overdag; je moet een béétje honger hebben. Hij gaat altijd met zijn assistent, Ilja, iemand die ook verstand van culinaire zaken heeft. Hij heeft bijvoorbeeld het deeg van het kweeperentaartje gemaakt dat daar maar onaangeraakt staat tussen de microfoons. Hij reserveert van te voren, niet onder zijn eigen naam, zelfs niet onder de naam van zijn assistent. Als hij binnenkomt: of ze herkennen hem, of niet, soms hoor je een schreeuw uit de keuken. Hij doet het zorgvuldig – en hij weegt af wat goed is en niet. Soms leidt zijn oordeel tot langdurige vetes: in een blad heeft hij ooit een saus van het driesterrenrestaurant De Librije in Zwolle te zoet genoemd – en daar de chef op gewezen. Sindsdien fulmineren de eigenaren tegen Van Dam als iemand die niet weet wat zoet is omdat hij suikerziekte heeft. Van die hele Michelinmachine is hij overigens niet erg onder de indruk – al weet hij dat zij ook zijn oordelen kennen en lezen. "Ze weten dat ik een klassieke tong heb", zegt hij, "daar kunnen ze op a"f. Hij kent het verschil tussen zoet en zuur en zout en bitter. Hij eet niet alles op, maar hij proeft wel alles. En terwijl assistent Ilja meer eet dan hij, blijft hij dun. Van Dam móet wel dieet houden om in leven te blijven, zo moet hij zuinig zijn met kalium. Samenvatting tweede uur: Kerstfeest in het huisgezin Van Dam, een feest dat niet gevierd werd. Kerst werd door zijn vader gezien als een hypocriet feest, en Johannes is het daar tot op de dag van vandaag van harte mee eens. Vader van Dam was vrijmetselaar en had een bedrijf, Adestic, de beste fabrikant van plastic luierbroekjes, die aan warenhuizen leverde. Het bedrijf werd naar Oude Pekela verplaatst. Na een half jaar zat Johannes, 16 jaar oud, op een zaterdagmorgen met zijn zusje achterin de auto bij zijn vader, toen de auto slipte, op het ijs terechtkwam en daar door heen zakte. Johannes kreeg zijn zusje uit de auto, maar zijn vader verdronk. Meteen de volgende dag gingen de achterblijvers in het gezin terug naar Amsterdam. Johannes ging bij vrienden wonen, dat was beter voor zijn moeder en voor hem, zegt hij cryptisch. En er was in die jaren zestig geen sprake van begeleiding bij een trauma als hij had meegemaakt. Na een blauwe maandag medicijnenstudie werd hij de uitbater van de Amsterdamse studentensociëteit De Olofspoort. Later wordt hij leerling-redacteur bij Het Vrije Volk – hij vond dat de krant onwaarachtige dingen schreef en hij wilde niet blijven toen zijn proeftijd afliep. Zijn vader had altijd al gezegd dat je tenminste twee kranten moet lezen om enigszins de waarheid te zien en Johannes las na zijn eigen ervaring in de journalistiek uit protest twee jaar geen krant meer. Het rebelse van de provotijd trok hem aan, zoals de actie met de rookbommen op de dag van het huwelijk van Beatrix en Claus. Er is nog een foto van de jonge Johannes die geslagen wordt door twee politiemannen, maar die foto is nooit meer boven water gekomen. Maar in het algemeen, zegt Johannes, vraag me niks over politiek want dat is een heilloos pad. Toen hij moe werd van de stad, ging hij naar het eenvoudige plattelandsleven in de Pyreneeën waar hij in een soort commune terechtkwam. Hij had last van depressies, hij zonderde zich af en woonde in een klein huisje, waar hij wat vertaalwerk deed. "Wat voor plek had het eten?" wil Oudheusden weten. Wat voor idiote vraag dat nou weer was! Je eet iedere dag, gewoon. Maar was Frankrijk niet anders dan Nederland? "Ik was ook al anders dan Nederland, mijn vader was ook al anders", zegt hij wat korzelig.

Het Marathoninterview
Johannes van Dam: uur 2

Het Marathoninterview

Play Episode Listen Later Dec 25, 2008 56:52


Als jochie besteedde Johannes al zijn spaargeld aan een grondig onderzoek naar de kwaliteit der croquetten van alle banketbakkers in Amsterdam-Zuid. Zo kwam hij tot eten, smaken en proeven als levenswerk. Olaf Oudheusden die zich als kok voorbereidde op zijn journalistieke toekomst sprak met hem op eerste kerstdag in 2008. ++++++++++++++ Op jonge leeftijd heeft hij al door dat over smaak wel degelijk te twisten valt. We hebben het hier over Johannes van Dam, culinair journalist. Hij wordt in 1946 geboren in Amsterdam, waar in huize Van Dam het wekelijkse krokettenfeest ruw verstoord wordt door het ontslag van de huishoudster juffrouw Dijkstra. Zij is tot die tijd verantwoordelijk voor de productie van deze zondagse delicatesse. De kleine Johannes slaat zijn spaarpot kapot en onderwerpt alle banketbakkers in Amsterdam-Zuid aan een grondig krokettenonderzoek. Hij hoopt zo het culinaire gat dat juffrouw Dijkstra heeft achtergelaten opnieuw te vullen. Dat is volgens Johannes van Dam nooit meer gelukt. Wel lijkt vanaf dit moment zijn fascinatie voor eten, smaken en proeven in hem ontwaakt, maar het zal nog enige tijd duren voordat dit zijn levenswerk wordt. Het gezin Van Dam verhuist op gegeven moment naar Winschoten, waar Johannes op 16-jarige leeftijd zijn vader verliest. Terug in Amsterdam maakt hij het gymnasium af, doet enkele pogingen tot een universitaire studie, en wordt uitbater van een studentensociëteit. Na een uitstapje naar de Franse Pyreneeën waar hij een tijd woont, komt hij in de journalistiek terecht – als leerling-redacteur bij het dagblad Het Vrije Volk en later bij weekblad de Haagse Post. Begin jaren '80 opent hij een kookboekhandel in Amsterdam en begint hij te doen wat hij nog steeds doet: het schrijven van culinaire stukken en later komt daar het recenseren van restaurants bij. Dat doet hij nog steeds wekelijks in Het Parool: recensies over veelal een Amsterdams restaurant. Zijn oordeel is stevig en bijna altijd goed onderbouwd, ofschoon zijn cijfers soms wat aan de hoge kant zouden zijn. Feit is dat restaurants die positief beoordeeld zijn maandenlang volgeboekt zijn. En dat degene die slecht beoordeeld is een langdurige nare smaak in de mond houdt. Naast zijn gastronomische speurwerk heeft Johannes van Dam zich gespecialiseerd in het ontmaskeren van bedrog. En dat beperkt zich niet uitsluitend tot keukengeheimen. Hij wil de wereld verbeteren en in ieder geval een bijdrage leveren aan het culinair opvoeden van ons land. Jarenlang vonden de keurmeesters van het Franse bandenmerk het nauwelijks de moeite hier te komen, getuige het handjevol sterrenzaken eind vorige eeuw. Maar het tij is gekeerd: inmiddels zijn er in Nederland 83 restaurants met een of meer sterren en de opmars lijkt niet te stoppen. De kritische beschouwingen van Johannes van Dam lijken effect te hebben. In ieder geval heeft elke chef de encyclopedie die in 2005 verscheen, de Dikke van Dam onder zijn kussen om voor het slapen gaan nog even na te lezen hoe het werkelijk zit. De enige VPRO-medewerker die vanwege zijn koksopleiding de culinaire kennis in huis heeft om zich drie uur te meten met Johannes van Dam is Olaf Oudheusden. ------------------------------------- Samenvatting eerste uur: Johannes van Dam bracht gerechten mee naar dit speciale kerstdinertje voor twee personen. Een kweeperentaartje en een kippenlevermousse met morilles, geweekt in de port. Want Van Dam doet niet meer aan foie gras, want daarvoor moet je een gans folteren, en waarom zou je? Sommige koks beweren dat er diervriendelijke ganzenlever bestaat, maar dat is onzin, zegt de meester. Iedere ochtend begint zijn dag in het café aan de overkant, dat dan nog gesloten is, waar hij de ochtendkranten mag nieten en gratis lezen, en dan ontbijt hij met brood en beleg en neemt hij alle medicijnen in die hij nodig heeft – en dat zijn er nogal wat. Verder op de dag eet hij fruit, bijvoorbeeld zes lychees. Er zijn mensen die beweren dat veel fruit eten vroeg op de dag gisting geeft – maar dat wordt als oudevrouwengezeur afgedaan door Van Dam. Zoet, zuur, zout, bitter; dat zijn de vier klassieke smaken. Maar je kan ook umami noemen – de smaakversterker die zelf geen smaak heeft maar inderdaad: de smaak versterkt. Kan je een smaak proeven zonder te eten, is de vraag? Ja, de smaken die je kent, kun je in je hoofd oproepen, zoals een componist de muziek kan horen in zijn hoofd. Dan gaat het over de fouten in kookboeken – en dat zijn er veel. Omdat uitgevers te weinig uitgeven aan vertaling van die boeken, waardoor je opeens in een Italiaans recept Engelse cheddar moet stoppen, omdat er onderweg iets fout gegaan is in de vertaling. Of de maat van een theelepel of een koffielepel: dat is in de meeste landen anders en verpest de recepten als je daar niet duidelijk over bent. Deze week moest hij twee keer naar een restaurant om te recenseren in plaats van de gebruikelijke één keer. Dat vond hij veel. Eén van de twee was een Afghaans restaurant. Ter voorbereiding oriënteert hij zich dan op de keuken. Dan betreedt hij zijn bibliotheek met 60.000 titels en eet matig overdag; je moet een béétje honger hebben. Hij gaat altijd met zijn assistent, Ilja, iemand die ook verstand van culinaire zaken heeft. Hij heeft bijvoorbeeld het deeg van het kweeperentaartje gemaakt dat daar maar onaangeraakt staat tussen de microfoons. Hij reserveert van te voren, niet onder zijn eigen naam, zelfs niet onder de naam van zijn assistent. Als hij binnenkomt: of ze herkennen hem, of niet, soms hoor je een schreeuw uit de keuken. Hij doet het zorgvuldig – en hij weegt af wat goed is en niet. Soms leidt zijn oordeel tot langdurige vetes: in een blad heeft hij ooit een saus van het driesterrenrestaurant De Librije in Zwolle te zoet genoemd – en daar de chef op gewezen. Sindsdien fulmineren de eigenaren tegen Van Dam als iemand die niet weet wat zoet is omdat hij suikerziekte heeft. Van die hele Michelinmachine is hij overigens niet erg onder de indruk – al weet hij dat zij ook zijn oordelen kennen en lezen. "Ze weten dat ik een klassieke tong heb", zegt hij, "daar kunnen ze op a"f. Hij kent het verschil tussen zoet en zuur en zout en bitter. Hij eet niet alles op, maar hij proeft wel alles. En terwijl assistent Ilja meer eet dan hij, blijft hij dun. Van Dam móet wel dieet houden om in leven te blijven, zo moet hij zuinig zijn met kalium. Samenvatting tweede uur: Kerstfeest in het huisgezin Van Dam, een feest dat niet gevierd werd. Kerst werd door zijn vader gezien als een hypocriet feest, en Johannes is het daar tot op de dag van vandaag van harte mee eens. Vader van Dam was vrijmetselaar en had een bedrijf, Adestic, de beste fabrikant van plastic luierbroekjes, die aan warenhuizen leverde. Het bedrijf werd naar Oude Pekela verplaatst. Na een half jaar zat Johannes, 16 jaar oud, op een zaterdagmorgen met zijn zusje achterin de auto bij zijn vader, toen de auto slipte, op het ijs terechtkwam en daar door heen zakte. Johannes kreeg zijn zusje uit de auto, maar zijn vader verdronk. Meteen de volgende dag gingen de achterblijvers in het gezin terug naar Amsterdam. Johannes ging bij vrienden wonen, dat was beter voor zijn moeder en voor hem, zegt hij cryptisch. En er was in die jaren zestig geen sprake van begeleiding bij een trauma als hij had meegemaakt. Na een blauwe maandag medicijnenstudie werd hij de uitbater van de Amsterdamse studentensociëteit De Olofspoort. Later wordt hij leerling-redacteur bij Het Vrije Volk – hij vond dat de krant onwaarachtige dingen schreef en hij wilde niet blijven toen zijn proeftijd afliep. Zijn vader had altijd al gezegd dat je tenminste twee kranten moet lezen om enigszins de waarheid te zien en Johannes las na zijn eigen ervaring in de journalistiek uit protest twee jaar geen krant meer. Het rebelse van de provotijd trok hem aan, zoals de actie met de rookbommen op de dag van het huwelijk van Beatrix en Claus. Er is nog een foto van de jonge Johannes die geslagen wordt door twee politiemannen, maar die foto is nooit meer boven water gekomen. Maar in het algemeen, zegt Johannes, vraag me niks over politiek want dat is een heilloos pad. Toen hij moe werd van de stad, ging hij naar het eenvoudige plattelandsleven in de Pyreneeën waar hij in een soort commune terechtkwam. Hij had last van depressies, hij zonderde zich af en woonde in een klein huisje, waar hij wat vertaalwerk deed. "Wat voor plek had het eten?" wil Oudheusden weten. Wat voor idiote vraag dat nou weer was! Je eet iedere dag, gewoon. Maar was Frankrijk niet anders dan Nederland? "Ik was ook al anders dan Nederland, mijn vader was ook al anders", zegt hij wat korzelig.

Het Marathoninterview
VPRO Marathoninterview - Johannes van Dam: uur 1

Het Marathoninterview

Play Episode Listen Later Dec 25, 2008 57:44


Als jochie besteedde Johannes al zijn spaargeld aan een grondig onderzoek naar de kwaliteit der croquetten van alle banketbakkers in Amsterdam-Zuid. Zo kwam hij tot eten, smaken en proeven als levenswerk. Olaf Oudheusden die zich als kok voorbereidde op zijn journalistieke toekomst sprak met hem op eerste kerstdag in 2008. ++++++++++++++ Op jonge leeftijd heeft hij al door dat over smaak wel degelijk te twisten valt. We hebben het hier over Johannes van Dam, culinair journalist. Hij wordt in 1946 geboren in Amsterdam, waar in huize Van Dam het wekelijkse krokettenfeest ruw verstoord wordt door het ontslag van de huishoudster juffrouw Dijkstra. Zij is tot die tijd verantwoordelijk voor de productie van deze zondagse delicatesse. De kleine Johannes slaat zijn spaarpot kapot en onderwerpt alle banketbakkers in Amsterdam-Zuid aan een grondig krokettenonderzoek. Hij hoopt zo het culinaire gat dat juffrouw Dijkstra heeft achtergelaten opnieuw te vullen. Dat is volgens Johannes van Dam nooit meer gelukt. Wel lijkt vanaf dit moment zijn fascinatie voor eten, smaken en proeven in hem ontwaakt, maar het zal nog enige tijd duren voordat dit zijn levenswerk wordt. Het gezin Van Dam verhuist op gegeven moment naar Winschoten, waar Johannes op 16-jarige leeftijd zijn vader verliest. Terug in Amsterdam maakt hij het gymnasium af, doet enkele pogingen tot een universitaire studie, en wordt uitbater van een studentensociëteit. Na een uitstapje naar de Franse Pyreneeën waar hij een tijd woont, komt hij in de journalistiek terecht – als leerling-redacteur bij het dagblad Het Vrije Volk en later bij weekblad de Haagse Post. Begin jaren '80 opent hij een kookboekhandel in Amsterdam en begint hij te doen wat hij nog steeds doet: het schrijven van culinaire stukken en later komt daar het recenseren van restaurants bij. Dat doet hij nog steeds wekelijks in Het Parool: recensies over veelal een Amsterdams restaurant. Zijn oordeel is stevig en bijna altijd goed onderbouwd, ofschoon zijn cijfers soms wat aan de hoge kant zouden zijn. Feit is dat restaurants die positief beoordeeld zijn maandenlang volgeboekt zijn. En dat degene die slecht beoordeeld is een langdurige nare smaak in de mond houdt. Naast zijn gastronomische speurwerk heeft Johannes van Dam zich gespecialiseerd in het ontmaskeren van bedrog. En dat beperkt zich niet uitsluitend tot keukengeheimen. Hij wil de wereld verbeteren en in ieder geval een bijdrage leveren aan het culinair opvoeden van ons land. Jarenlang vonden de keurmeesters van het Franse bandenmerk het nauwelijks de moeite hier te komen, getuige het handjevol sterrenzaken eind vorige eeuw. Maar het tij is gekeerd: inmiddels zijn er in Nederland 83 restaurants met een of meer sterren en de opmars lijkt niet te stoppen. De kritische beschouwingen van Johannes van Dam lijken effect te hebben. In ieder geval heeft elke chef de encyclopedie die in 2005 verscheen, de Dikke van Dam onder zijn kussen om voor het slapen gaan nog even na te lezen hoe het werkelijk zit. De enige VPRO-medewerker die vanwege zijn koksopleiding de culinaire kennis in huis heeft om zich drie uur te meten met Johannes van Dam is Olaf Oudheusden. ------------------------------------- Samenvatting eerste uur: Johannes van Dam bracht gerechten mee naar dit speciale kerstdinertje voor twee personen. Een kweeperentaartje en een kippenlevermousse met morilles, geweekt in de port. Want Van Dam doet niet meer aan foie gras, want daarvoor moet je een gans folteren, en waarom zou je? Sommige koks beweren dat er diervriendelijke ganzenlever bestaat, maar dat is onzin, zegt de meester. Iedere ochtend begint zijn dag in het café aan de overkant, dat dan nog gesloten is, waar hij de ochtendkranten mag nieten en gratis lezen, en dan ontbijt hij met brood en beleg en neemt hij alle medicijnen in die hij nodig heeft – en dat zijn er nogal wat. Verder op de dag eet hij fruit, bijvoorbeeld zes lychees. Er zijn mensen die beweren dat veel fruit eten vroeg op de dag gisting geeft – maar dat wordt als oudevrouwengezeur afgedaan door Van Dam. Zoet, zuur, zout, bitter; dat zijn de vier klassieke smaken. Maar je kan ook umami noemen – de smaakversterker die zelf geen smaak heeft maar inderdaad: de smaak versterkt. Kan je een smaak proeven zonder te eten, is de vraag? Ja, de smaken die je kent, kun je in je hoofd oproepen, zoals een componist de muziek kan horen in zijn hoofd. Dan gaat het over de fouten in kookboeken – en dat zijn er veel. Omdat uitgevers te weinig uitgeven aan vertaling van die boeken, waardoor je opeens in een Italiaans recept Engelse cheddar moet stoppen, omdat er onderweg iets fout gegaan is in de vertaling. Of de maat van een theelepel of een koffielepel: dat is in de meeste landen anders en verpest de recepten als je daar niet duidelijk over bent. Deze week moest hij twee keer naar een restaurant om te recenseren in plaats van de gebruikelijke één keer. Dat vond hij veel. Eén van de twee was een Afghaans restaurant. Ter voorbereiding oriënteert hij zich dan op de keuken. Dan betreedt hij zijn bibliotheek met 60.000 titels en eet matig overdag; je moet een béétje honger hebben. Hij gaat altijd met zijn assistent, Ilja, iemand die ook verstand van culinaire zaken heeft. Hij heeft bijvoorbeeld het deeg van het kweeperentaartje gemaakt dat daar maar onaangeraakt staat tussen de microfoons. Hij reserveert van te voren, niet onder zijn eigen naam, zelfs niet onder de naam van zijn assistent. Als hij binnenkomt: of ze herkennen hem, of niet, soms hoor je een schreeuw uit de keuken. Hij doet het zorgvuldig – en hij weegt af wat goed is en niet. Soms leidt zijn oordeel tot langdurige vetes: in een blad heeft hij ooit een saus van het driesterrenrestaurant De Librije in Zwolle te zoet genoemd – en daar de chef op gewezen. Sindsdien fulmineren de eigenaren tegen Van Dam als iemand die niet weet wat zoet is omdat hij suikerziekte heeft. Van die hele Michelinmachine is hij overigens niet erg onder de indruk – al weet hij dat zij ook zijn oordelen kennen en lezen. "Ze weten dat ik een klassieke tong heb", zegt hij, "daar kunnen ze op a"f. Hij kent het verschil tussen zoet en zuur en zout en bitter. Hij eet niet alles op, maar hij proeft wel alles. En terwijl assistent Ilja meer eet dan hij, blijft hij dun. Van Dam móet wel dieet houden om in leven te blijven, zo moet hij zuinig zijn met kalium. Samenvatting tweede uur: Kerstfeest in het huisgezin Van Dam, een feest dat niet gevierd werd. Kerst werd door zijn vader gezien als een hypocriet feest, en Johannes is het daar tot op de dag van vandaag van harte mee eens. Vader van Dam was vrijmetselaar en had een bedrijf, Adestic, de beste fabrikant van plastic luierbroekjes, die aan warenhuizen leverde. Het bedrijf werd naar Oude Pekela verplaatst. Na een half jaar zat Johannes, 16 jaar oud, op een zaterdagmorgen met zijn zusje achterin de auto bij zijn vader, toen de auto slipte, op het ijs terechtkwam en daar door heen zakte. Johannes kreeg zijn zusje uit de auto, maar zijn vader verdronk. Meteen de volgende dag gingen de achterblijvers in het gezin terug naar Amsterdam. Johannes ging bij vrienden wonen, dat was beter voor zijn moeder en voor hem, zegt hij cryptisch. En er was in die jaren zestig geen sprake van begeleiding bij een trauma als hij had meegemaakt. Na een blauwe maandag medicijnenstudie werd hij de uitbater van de Amsterdamse studentensociëteit De Olofspoort. Later wordt hij leerling-redacteur bij Het Vrije Volk – hij vond dat de krant onwaarachtige dingen schreef en hij wilde niet blijven toen zijn proeftijd afliep. Zijn vader had altijd al gezegd dat je tenminste twee kranten moet lezen om enigszins de waarheid te zien en Johannes las na zijn eigen ervaring in de journalistiek uit protest twee jaar geen krant meer. Het rebelse van de provotijd trok hem aan, zoals de actie met de rookbommen op de dag van het huwelijk van Beatrix en Claus. Er is nog een foto van de jonge Johannes die geslagen wordt door twee politiemannen, maar die foto is nooit meer boven water gekomen. Maar in het algemeen, zegt Johannes, vraag me niks over politiek want dat is een heilloos pad. Toen hij moe werd van de stad, ging hij naar het eenvoudige plattelandsleven in de Pyreneeën waar hij in een soort commune terechtkwam. Hij had last van depressies, hij zonderde zich af en woonde in een klein huisje, waar hij wat vertaalwerk deed. "Wat voor plek had het eten?" wil Oudheusden weten. Wat voor idiote vraag dat nou weer was! Je eet iedere dag, gewoon. Maar was Frankrijk niet anders dan Nederland? "Ik was ook al anders dan Nederland, mijn vader was ook al anders", zegt hij wat korzelig.