Podcasts about franciszek j

Kiedy w 1846 roku Kraków został wcielony do Austrii, cesarz Franciszek Józef zarządził budowę fortyfikacji, która miała strzec tego strategicznego punktu na mapie imperium Habsburgów. Powstawanie kolejnych umocnień militarnych i coraz liczniejsze oddziały wojska stacjonujące w mieście, zmieniły charakter Krakowa na bardzo militarny. Jak układały się relacje Krakowian z żołnierzami? Jak mieszkańcy dawnej stolicy zareagowali na fakt, iż Austriacy zmienili Wawel na cytadelę? O tym w najnowszym odcinku „Tajemnic Muzeów” Anna Sobańda rozmawia z Wacławem Szczepanikiem z Muzeum Krakowa. Z podcastu dowiemy się także, jak wyglądało życie żołnierzy w fortach, czym charakteryzowały się forty pancerne oraz co ciekawego można zobaczyć na wystawie „Fort Jugowice. Dziedzictwo Miejsca” dostępnej aktualnie w oddziale Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego w Forcie Jugowice. Zapraszamy do słuchania Sponsorem podcastu jest Muzeum Krakowa.

Franciszek Józef I – ta historyczna postać będzie punktem wyjścia do dzisiejszej dyskusji. Czy Franciszek był obiektem kultu w Polsce? Jeśli tak, to gdzie? Zapraszamy do posłuchania.

11 listopada to dzień, w którym przypada rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę. Ludzie mówią wtedy głównie o marszałku Piłsudskim. Ale czy wiecie, że był w tamtych czasach inny marszałek i też miał udział w odzyskaniu przez Polskę niepodległości? Jak on się nazywał?Marszałek Edward Śmigły-Rydz był jednym z najważniejszych pomocników Piłsudskiego. Został też jego następcą, ale na początku miał inne zainteresowania.Zacznijmy jednak od początku. Edward Rydz urodził się w 1886 roku w Galicji czyli w zaborze austryjackim. Jego tata zmarł gdy Edward miał 2 lata, a mama gdy miał 10 lat. Potem zaopiekował się nim dziadek. Była to biedna rodzina, ale dzięki pomocy pewnej rodziny Edward mógł się uczyć. Poszedł na studia na malarstwo. Uczył się w Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Później jednak postanowił przerwać naukę malarstwa i poświęcić się walce o niepodległość. Czemu jednak wstąpił do austriackiego wojska?Edward Rydz chciał nauczyć się dowodzenia, aby to później wykorzystać do wyzwolenia Polski. Przy armii austryjackiej powstały też później Legiony Polskie. Edward Rydz został powołany do armii austryjackiej, ale Piłsudski załatwił mu przeniesienie do Legionów Polskich. Rydz-Śmigły okazał się on bardzo dobrym dowódcą i wciąż go awansowano. Założył też polski wywiad, a w wolnych chwilach grał z żołnierzami w piłkę nożną.W 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Niemcy i Austro-Węgry walczyły przeciwko Rosji. Polacy mieszkali wtedy zarówno w Niemczech jak i w Austrii, ale także w Rosji. Wszystkie te kraje obiecywały Polakom własne państwo jak im pomogą na tej wojnie. Legiony Polskie były polskimi oddziałami przy armii austryjackiej. Austriacy i Niemcy byli w sojuszu przeciwko Rosji. Polacy walczyli razem z armią austriacką przez 3 lata, od 1914 do 1917. Wtedy doszło do kryzysu przysięgowego.W tamtych czasach nie było Polski, była podzielona między Rosję, Austrię oraz Niemcy. W Rosji rządził car Mikołaj II, w Austro-Węgrach rządził cesarz Franciszek Józef, a w Niemczech rządził cesarz Wilhelm II. Car i cesarz to w zasadzie to samo, tak więc Polakami rządziło wtedy trzech cesarzy. Pokłócili się jednak i rosyjski car Mikołaj II walczył z austriackim cesarzem Franciszkiem Józefem oraz niemieckim cesarzem Wilhelmem II. Polacy przysięgli walczyć razem z Austrią, ale w 1917 roku Austria przekazała Polaków swojemu sojusznikowi Niemcom. Polacy obiecali walczyć z armią austriackiego cesarza Franciszka Józefa. Teraz jednak mieli przyrzec wierność niemieckiemu cesarzowi Wilhelmowi II. Tego właśnie nie chciał zrobić Piłsudski oraz wielu innych żołnierzy jak np. Śmigły-Rydz.Ale dlaczego Piłsudski chciał walczyć dla jednego z zaborców czyli dla Austrii, a nie chciał walczyć dla innego zaborcy czyli Niemiec? Z tych trzech zaborców Polakom najlepiej się działo w Austrii. W Rosji próbowano zrusyfikować Polaków, a w Niemczech próbowano ich zgermanizować. Tylko w Austrii Polacy mogli dalej być Polakami. Edward Rydz początkowo uczył się malować w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Jej pierwszym dyrektorem był Jan Matejko, który namalował wiele obrazów o historii Polski. Na pewno widzieliście portrety królów Polskich, albo obraz Bitwa pod Grunwaldem. Matejko mimo, że mieszkał w Galicji, czyli tej części Polski, która należała do Austrii to mógł malować takie obrazy. Gdyby mieszkał w Rosji albo Niemczech prawdopodobnie dostałby się za to do więzienia. Tak więc z trzech zaborców Austria była tym najlepszym i Polacy mieli tam sporo wolności choć nie mieli niepodległości.Tak więc Piłsudski i Śmigły-Rydz chcieli walczyć u boku Austrii, ale nie chcieli walczyć u boku Niemiec. Gdy więc w 1917 roku Legiony miały przysiąc wierność niemieckiemu cesarzowi Wilhelmowi II doszło do kryzysu przysięgowego i legioniści rzucili broń. Niemcy kazali za to zamknąć Piłsudskiego, a co robił wtedy Śmigły-Rydz?Józef Piłsudski siedział w więzieniu od lipca 1917 roku do listopada 1918 czyli prawie rok i cztery miesiące. W tym czasie Edward Śmigły-Rydz objął dowództwo nad POW czyli Polską Organizacją Wojskową. Można powiedzieć, że Edward Śmigły-Rydz zastępował wtedy Piłsudskiego, który siedział w Magdeburgu. Gdy Polska się zjednoczyła trzeba też było zjednoczyć wszystkie organizacje wojskowe. Śmigły-Rydz pojechał więc do Kijowa, aby włączyć tamtejszą POW do wojska Polskiego. Poznał tam wtedy swoją przyszłą żonę Martę..Piłsudski wyznaczył Śmigłego-Rydza do wielu zadań. Jednym z nich było dawanie odznaczeń wojskowych. W 1920 roku odznaczył on swoją przyszłą żonę Martę i dał jej Krzyż Walecznych “za zasługi dla ojczyzny”. Złośliwi ludzie twierdzili, że dał jej ten medal aby została jego żoną.Gdy powstała Polska w listopadzie 1918 roku od razu wybuchła wojna polsko-ukraińska. Później zaczęła się wojna polsko-sowiecka. Śmigły-Rydz dostawał wiele rozkazów od Piłsudskiego. Wszystkie swoje bitwy wygrywał. Dostał za to wiele odznaczeń, nie tylko polskich. Na początku roku 1920 Śmigły-Rydz pomógł wyzwolić Łotwę. Dostał wtedy polski order Virtuti Militari oraz łotewski Order Pogromcy Niedźwiedzia. Polski order Virtuti Militari to krzyż, w środku którego znajduje się biały orzeł, a na krzyżu jest napis “Virtuti Militari” co znaczy “męstwu wojskowemu”. Łotewski order Pogromcy Niedźwiedzia to także krzyż w środku którego znajduje się człowiek walczący z niedźwiedziem. Oczywiście Edward Śmigły-Rydz dostał wiele innych odznaczeń.Dostawał na wojnie wiele rozkazów od Piłsudskiego i nie przegrał żadnej bitwy, ale jaki jest najtrudniejszy rozkaz dla dowódcy? Jaki najtrudniejszy rozkaz dostał “Śmigły” podczas wojny polsko-bolszewickiej?Wycofanie się to jest jedna z najtrudniejszych operacji do wykonania. Chodzi o wycofanie się z bronią w ręku, a nie ucieczkę z pola bitwy. Śmigły-Rydz zdobył Kijów, jednak później przyszło wielu Rosjan i zaczęli okrążać to miasto. Śmigły dostał rozkaz wycofania się. Zrobił to nie tracąc broni i jego armia była gotowa walczyć później w bitwie warszawskiej.Edward Śmigły-Rydz należał do obozu piłsudczyków, czyli popierał rządy Józefa Piłsudskiego. Niestety ten zmarł 12 maja 1935 roku. Dzień przed śmiercią Piłsudski wezwał do siebie Śmigłego. Nie wiadomo o czym rozmawiali, ale przypuszcza się, że Piłsudski przekazał Śmigłemu-Rydzowi swoją ostatnią wolę co do organizacji wojska. Spotkali się 11 maja, dzień później 12 maja 1935 roku zmarł marszałek Józef Piłsudski. Zaraz w tą noc spotkał się rząd i następnego dnia 13 maja Edward Śmigły-Rydz został Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych. Jest to dość długa nazwa, ale oznacza, że Śmigły-Rydz został naczelnym wodzem wojska polskiego. A kiedy został marszałkiem?Rok po śmierci Piłsudskiego, w 1936 roku prezydent mianował Śmigłego-Rydza marszałkiem polski. Tak więc gdy wybuchła II wojna światowa i gdy we wrześniu 1939 roku na Polskę napadli Niemcy to naczelnym wodzem był właśnie marszałek Edward Śmigły-Rydz. Do tego momentu nie przegrał on żadnej bitwy. Przegrał jednak we wrześniu 1939 roku. Z tego powodu wielu uważa, że to jego wina. O tym dlaczego Polska wtedy przegrała mówiliśmy w poprzednim, w 106 odcinku, który był poświęcony początkowi II wojny światowej.1 września 1939 roku Polskę zaatakowali Niemcy. 7 września już podchodzili pod Warszawę. Marszałek Śmigły-Rydz zadecydował wtedy o przeniesieniu sztabu czyli dowództwa do Brześcia. Niestety nie działała tam łączność. Polska czekała wtedy na pomoc Francji i Anglii. Sojusznikiem Polski była też Rumunia. Tamtędy miała przyjść pomoc od Francji. Niestety 17 września Polskę zaatakowała też Rosja Sowiecka. Zadecydowano wtedy o opuszczeniu granic Polski.Wojsko Polskie weszło do Rumunii, która była sojusznikiem Polski. Ponieważ jednak na Polskę napadli Niemcy i Rosjanie, a Francja i Anglia nie pomagały to Rumuni się wystraszyli i internowali wszystkich Polaków, w tym także marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza. Będąc w niewoli w Rumunii Śmigły-Rydz przekazał dowodzenie generałowi Sikorskiemu, który był na zachodzie. 7 listopada 1939 roku Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych został generał Władysław Sikorski. Czy to znaczy, że Śmigły-Rydz już nie chciał walczyć?Edward Śmigły-Rydz został internowany w Rumunii we wrześniu 1939 roku. Rok później udało mu się jednak zorganizować ucieczkę. Uciekł na Węgry i stamtąd w październiku 1941 roku przedostał się do okupowanej Polski. Niestety zachorował i zmarł w grudniu 1941 roku. Został pochowany na Powązkach pod nazwiskiem Adam Zawisza. Trwała wojna i dopiero po wojnie na grobie pojawiło się jego prawdziwe nazwisko - Edward Śmigły-Rydz.Edward Rydz-Śmigły był prawą ręką Piłsudskiego. Nie przegrał żadnej bitwy. Jego pierwszą i jedyną przegraną była wojna obronna we wrześniu 1939 roku, ale tej wojny nie dało się wygrać. Polska została zaatakowana ze wszystkich stron, a sojusznicy zawiedli. Trudno więc winić marszałka Śmigłego-Rydza za tą klęskę. Jak wielu żołnierzy przeszedł on granicę do Rumunii aby dalej walczyć. Niestety, gdy wrócił do Polski w 1941 roku zachorował i zmarł.

Z czasem Elżbieta opanowuje sztukę przeforsowywania własnych interesów na dworze. Zaczyna prowadzić życie zgodne z osobistymi wyobrażeniami. Teraz robi wyłącznie tylko to, czego sama chce, odmawiając coraz częściej wypełniania obowiązków cesarzowej. Franciszek Józef i Elżbieta stają się dla siebie obcy. Elżbietę fascynuje w magiczny sposób bezkresność oceanu i marzy o wolności krążącej nad falami mewy: „Jam mewa, mnie nie trzyma Żaden brzeg ni kraina ...” Wytchnieniem są długie podróże. Elżbieta wyszukuje dla siebie ostoje, miejsca, gdzie czuje się wolna. Należą do nich węgierski pałacyk węgierski Gödöllö pod Budapesztem, Willa Hermesa w wiedeńskim parku leśnym Lainzer Tiergarten, a także rezydencja Achilleion na greckiej wyspie Korfu, pełna cennych antyków wspaniała willa w stylu pompejańskim, nazwana imieniem ulubionego bohatera Sisi z greckiej mitologii, urządzona przez cesarzową z wielką pasją. Jednak po ukończeniu budowy miotana coraz silniejszym pragnieniem ustawicznej zmiany miejsca pobytu cesarzowa przestała się interesować tą posiadłością i wystawiła ją na sprzedaż, która doszła do skutku jednak dopiero po śmierci Elżbiety. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Gdy cesarska para zdecydowała się na oddzielne sypialnie, pokój, w którym się znajdujemy, zaadaptowano na sypialnię cesarza. Franciszek Józef sypiał w tym zwykłym żelaznym łóżku, symbolizującym także jego spartański styl życia. Dzień monarchy zaczynał się na długo przed jutrznią, zwykle o wpół do czwartej rano, a tylko po większych uroczystych przyjęciach cesarz pozwalał sobie na dodatkową godzinę snu. Najpierw cesarz w asyście łaźnego brał kąpiel w kauczukowej wannie, którą codziennie ustawiano w sypialni. Obok łóżka Franciszka Józefa widzimy skromną szafkę z miskami, dzbankami i innymi utensyliami, służącymi cesarzowi do codziennej toalety. To jeszcze jeden dowód na styl życia cesarza: monarcha nie tylko preferował skromny wystrój swoich prywatnych pomieszczeń, lecz także odrzucał wszelki luksus, uważając go za niepotrzebny. Już w ubraniu dziennym cesarz odmawiał na klęczniku, który widzimy po prawej stronie łóżka, codzienną modlitwę poranną. Po skończonej modlitwie cesarz zasiadał do śniadania w gabinecie. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Franciszek Józef sprawował swój urząd cesarza wielonarodowościowej monarchii Habsburgów bardzo sumiennie. Uważał on, że wystawna reprezentacja nie jest najważniejszym zadaniem cesarza, lecz przez całe życie widział się w roli pierwszego urzędnika swojego cesarstwa z 56 milionami poddanych. Dlatego większość czasu cesarz spędzał w swoim gabinecie, gdzie zagłębiał się we wszystkie akta, które przedkładano mu do podpisu. Monarcha rozpoczynał swój dzień przed godziną piątą rano, a na spoczynek udawał się dopiero późnym wieczorem po oficjalnych kolacjach, rautach lub balach. Na ścianie za biurkiem oraz po lewej stronie gabinetu widzimy portrety Elżbiety pędzla Franza Xavera Winterhaltera, przedstawiające cesarzową z rozpuszczonymi włosami. Te wizerunki „anielskiej Sisi”, jak Franciszek Józef zwykł nazywać swoją ukochaną żonę, należały do ulubionych portretów cesarza. Uchylone wąskie drzwi na tyłach gabinetu prowadzą do pokoju, gdzie przyboczny kamerdyner cesarza, Eugeniusz Ketterl, oczekiwał na każde wezwanie. Odpowiedzialny za zdrowie i dobre poczucie cesarza, był zawsze do dyspozycji monarchy, podawał mu śniadania i małe posiłki, które władca spożywał przy biurku. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

konferencyjnyOdbywały się tu konferencje ministrów, tzw. “Minister Conseils”, którym zawsze przewodniczył cesarz. Marmurowe popiersie oraz szable honorowe znajdujące się z prawej strony obok tylnej niszy ściennej przypominają o postaci feldmarszałka Radetzky’ego, jednego z najsławniejszych dowódców wojskowych monarchii. Nieśmiertelną sławę zyskał feldmarszałek jednak dzięki marszowi, który Johann Strauss ojciec skomponował na jego cześć. Na malowidłach widzimy sceny batalistyczne z rewolucji węgierskiej w 1849 r. Przez otwarte drzwi na tyłach pokoju możemy zaglądnąć do tzw. garderoby cesarskiej, gdzie za życia Franciszka Józefa znajdowały się szafy i komody z ubraniami monarchy. Franciszek Józef prawie zawsze nosił mundur wojskowy. Tylko podczas prywatnych podróży zakładał zwykłe ubranie, a na polowania wybierał tyrolskie krótkie skórzane spodnie na szelkach, zieloną marynarkę, solidne górskie buty i kapelusz styryjski. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

W tym pokoju cesarz przyjmował poddanych stojąc i prowadził z nimi rozmowę. Na pulpicie leżała lista z nazwiskami osób, które dopuszczono do audiencji, kolejność ich przybycia oraz powód, dla którego poprosiły o audiencję. Powody były liczne. Można było np. przedstawić się osobiście władcy, podziękować mu za przyznane odznaczenie, poprosić o łaskę dla siebie lub dla krewnych lub bądź także przedstawić prywatną sprawę. Ponieważ Franciszek Józef w ciągu jednego przedpołudnia przyjmował do stu osób, audiencja trwała z reguły zaledwie parę minut. Gdy monarcha lekko skinął głową, oznaczało to, że audiencja dobiegła końca. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Na swoje mieszkanie cesarz Franciszek Józef wybrał trakt kancelarii cesarstwa. W skład apartamentu wchodziły gabinety urzędowe oraz prywatne pokoje mieszkalne, z których cesarz korzystał aż do swojej śmierci w 1916 roku. Dwa razy w tygodniu cesarz udzielał audiencji, których terminy ogłaszane były w wiedeńskim dzienniku „Wiener Zeitung”. Poddani, którzy otrzymali termin prywatnej audiencji, wchodzili bogato zdobionymi schodami cesarskimi na piętro główne pałacu i przechodzili do sali, w której się teraz znajdujemy. Tutaj oczekiwali na wezwanie na audiencję. Na ścianach wiszą trzy monumentalne malowidla pędzla Johanna Petera Kraffta z roku 1832, przedstawiające wydarzenia z życia cesarza Franciszka II/I, dziadka cesarza Franciszka Józefa. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Już w młodości Elżbieta pisze wiersze, później coraz częściej ucieka w świat fantastycznej poezji. Kocha Homera, a zainspirowana swoim wielkim idolem, niemieckim poetą Henrykiem Heinem, pisze liczne wiersze, świadczące o jej rozczarowaniu, o depresji, o jej tęsknotach, ale będące także wyrazem jej mizantropii i narastającej alienacji. Zaczyna utożsamiać się z królową elfów Tytanią z szekspirowskiej komedii „Sen nocy letniej”. Franciszek Józef pragnie sprawić przyjemność ukochanej żonie i zleca nawet wymalowanie sypialni Elżbiety w Willi Hermesa, nazywanej przez cesarzową „czarodziejskim pałacem Tytanii”, scenami z tej sztuki Szekspira. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Przed portretem Elżbiety jako królowej węgierskiej widzimy jej drugą suknię, a mianowicie kopię węgierskiej szaty koronacyjnej. Suknię tę skrojono w paryskiej pracowni Worth. Gdy po uroczystej koronacji Franciszek Józef i Elżbieta opuszczają kościół Św. Macieja, wielotysięczny tłum wiwatuje na cześć cesarskiej pary. Elżbieta udaje się jak najszybciej z powrotem na budapeszteński zamek, aby uwolnić się od ciężkiej szaty z trenem, którą zamienia na bezpretensjonalną suknię z miękkiego tiulu. Obok sukni widzimy w gablotce rekonstrukcję węgierskich klejnotów koronacyjnych - oryginały nie zachowały się do naszych czasów. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

W lecie 1853 roku Sisi towarzyszy matce i starszej siostrze Helenie, zwanej Néné, do kurortu Bad Ischl, gdzie jej kuzyn, młody austriacki cesarz Franciszek Józef, będzie uroczyście obchodził dwudzieste trzecie urodziny. Prawdziwym powodem tej podróży były jednak plany małżeńskie, które przygotowały w tajemnicy matki jubilata i Sisi, nawiasem mówiąc - rodzone siostry. Franciszek Józef zakochał się od pierwszego wejrzenia w piętnastoletniej Sisi. Dziewiętnastego sierpnia odbywają się uroczyste zaręczyny. Uwaga wszystkich obecnych koncentruje się na osobie Sisi, którą ta sytuacja peszy i onieśmiela – natomiast Franciszek Józef jest w siódmym niebie. Matka narzeczonego, arcyksiężna Zofia, okazuje wyrozumienie dla spłoszonej Sisi i wbrew rozpowszechnionej wersji nie jest przeciwna wyborowi syna, lecz cieszy się z jego szczęścia. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Na obu planszach widzimy wycinki z prasy. Spróbowano tu naświetlić wizerunek Elżbiety przedstawianego przez współczesnych jej dziennikarzy. Te fragmenty artykułów pokazują wyraźnie, że za życia Elżbieta nie była tą powszechnie lubianą, witaną wiwatami piękną cesarzową, wszechobecną na tytułowych stronach prasy. Faktem jest, że relacje o Elżbiecie, która już bardzo wcześnie stroniła od pełnienia swojej publicznej roli cesarzowej, a w ostatnich latach życia z rzadka bawiła w Wiedniu, były zatem sporadyczne. Ponadto ze względu na surową cenzurę, jakiej poddawano prasę w monarchii austro-węgierskiej, otwarta krytyka osoby cesarzowej była niemalże niemożliwa. O wiele ważniejszą rolę odgrywał tu cesarz Franciszek Józef, który jako „dobry, stary cesarz” zagościł na dobre w sercach swoich poddanych i to na jego osobie skupiała się cała sympatia ludności. Świadczą o tym głosy prasy po śmierci cesasrzowej, w których pobrzmiewa przede wszystkim współczucie dla cesarza, zmuszonego do uporania się z kolejnym, ciężkim ciosem losu. Dopiero po jej śmierci zaczęto stylizować Elżbietę na uwielbianą, altruistyczną i dobrą cesarzową, przekazując tym samym zafałszowany wizerunek następnym pokoleniom. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Po Wiośnie Ludów w 1848 roku na tronie zasiadł cesarz Franciszek Józef. Jednym z pierwszych nabytków dla młodego cesarza były tak zwane „nowofrancuskie patery dekoracyjne“, które zamówiono w Paryżu w 1850/51 roku. Patery te wykonane z pozłacanego brązu nie mają sobie równych i wyróżniają się od pozostałych przepychem oraz bogactwem zdobień. Na ogromnych kandelabrach o kształcie bogato zdobionym ornamentami roślinnymi i muszlami umieszczono bawiące się amorki, skaczące zwierzęta łowne i fruwające ptaki, które mają ożywić całą konstrukcję. Patery tych rozmiarów stały się koniecznością, ponieważ młody cesarz Franciszek Józef zwykł regularnie gościć swoich doradców i ministrów. Pod wpływem arcyksiężnej Zofii na dwór powróciły elementy barokowe i stylu rokoko, widoczne przede wszystkim w umeblowaniu apartamentów. Ten powrót do feudalizmu objął również zastawy i patery. www.hofburg-wien.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Nazwa pokoju pochodzi od kosztownej boazerii z drewna orzechowego, ozdobionej pozłacanymi detalami. Do oryginalnego rokokowego wyposażenia z epoki Marii Teresy należą także pozłacane stoliki przyścienne. Żyrandol wykonano w XIX wieku. W tym pokoju Franciszek Józef przyjmował na audiencjach poddanych, którzy przybywali do cesarza z różnych powodów: aby podziękować za pokoju pochodzi od kosztownej boazerii z drewna orzechowego, ozdobionej pozłacanymi detalami. Do oryginalnego rokokowego wyposażenia z epoki Marii Teresy należą także pozłacane stoliki przyścienne. Żyrandol wykonano w XIX wieku. W tym pokoju Franciszek Józef przyjmował na audiencjach poddanych, którzy przybywali do cesarza z różnych powodów: aby podziękować za otrzymane odznaczenie, zwrócić się bezpośrednio do cesarza z prośbą albo osobiście przedstawić się cesarzowi po otrzymaniu oficjalnego stanowiska. Franciszek Józef przyjmował podczas jednego przedpołudnia nawet do stu osób i był znany ze wspaniałej pamięci osobowej - cesarz nigdy nie zapomniał nazwiska lub twarzy osoby, którą już kiedyś widział. Lekkie skinienie głową przez monarchę było znakiem, że audiencja, trwająca z reguły zaledwie parę minut, dobiegła końca. www.schoenbrunn.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Habsburgowie byli namiętnymi myśliwymi - także rodzice Marii Teresy, Karol VI i jego małżonka Elżbieta Krystyna, których portrety w strojach myśliwskich znajdują się po lewej stronie. Pomiędzy nimi - wizerunek Franciszka Stefana, późniejszego męża Marii Teresy, w wieku chłopięcym. Również Franciszek Józef znany był ze swojej łowieckiej namiętności - już jako dziecko z powodzeniem polował na wróble i gołębie w pałacowym parku w Schönbrunnie. Na jednym z wiszących tu obrazów przedstawiono na drugim planie widok pałacyku myśliwskiego Schönbrunn, jaki zbudował Fischer von Erlach. www.schoenbrunn.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Pokój ten służył cesarskiej rodzinie jako jadalnia. Podczas rodzinnych kolacji obowiązywał surowy dworski ceremoniał. Stół był zawsze odświętnie przystrojony. Pośrodku ustawiano złote patery, udekorowane kwiatami, owocami i słodyczami. Podczas oficjalnych kolacji podawano dania kuchni francuskiej, natomiast przy rodzinnych kolacjach Franciszek Józef preferował potrawy kuchni wiedeńskiej jak panierowany kotlet cielęcy, gulasz wołowy, gotowaną wołowinę w plastrach (Tafelspitz) lub słynny omlet cesarski. Potrawy przenoszono z kuchni do poszczególnych pokoi w ogrzewanych pojemnikach, dzięki czemu zawsze trafiały one na stół ciepłe i świeże. W sąsiadującym z jadalnią pomieszczeniu utrzymywano odpowiednią temperaturę dań stosując podgrzewacze węglowe, które w poźniejszych latach zastąpiono gazowymi. Cesarz zajmował honorowe miejsce pośrodku stołu, na przeciwko siadała cesarzowa, jeżeli w ogóle zjawiła się na kolacji. Chcąc zachować szczupłą sylwetkę, Elżbieta często praktykowała głodówki, co było powodem jej rzadkiej obecności przy wspólnych posiłkach. Rodzinne kolacje rozpoczynały się zazwyczaj o szóstej wieczorem i składały się z trzech do sześciu dań. Zastawa stołowa znajdująca się na tym stole, nakrytym wiernie według oryginalnych historycznych przekazów, jest depozytem cesarkich zbiorów sreber stołowych, znajdujących się w wiedeńskim Hofburgu. Można tam zobaczyć wiele cennych przedmiotów z porcelany i srebra, a także złote sztućce, które należały do Marii Teresy, prywatną zastawę cesarzowej Elżbiety oraz wiele innych kosztowności. www.schoenbrunn.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

W 1854 roku Franciszek Józef poślubił swoją kuzynkę Elżbietę, która wtedy miała niespełna szesnaście lat. Sypialnię małżeńską urządzono specjalnie dla młodej pary z okazji ślubu. Franciszek Józef przez całe życie ubóstwiał żonę, wątpliwym jest natomiast, czy jego uczucia odzwajemniane były w równej mierze. Elżbieta od samego początku odrzucała sztywny dworski ceremoniał. Z upływem lat stała się pewną siebie kobietą, która wiodła niezależne życie, odbywając długie podróże i tylko sporadycznie pokazując się w Wiedniu. We wrześniu 1898 roku podczas pobytu cesarzowej w Genewie włoski anarchista Luigi Luccheni zasztyletował Elżbietę, mającą wówczas 61 lat. www.schoenbrunn.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Dzień cesarza, przebiegający według dokładnie ustalonego planu, rozpoczynał się już o czwartej rano. Po porannej toalecie - cesarz mył się zimną wodą - monarcha, który był głęboko wierzącym katolikiem, odmawiał poranną modlitwę klęcząc na klęczniku, który widzą Państwo po lewej stronie łóżka. To żelazne łóżko jest imponującym świadectwem prostego, wręcz spartańskiego życia tego austriackiego cesarza. W tym łóżku zmarł Franciszek Józef po 68 latach panowania w 1916 roku, w środku zamętu I wojny światowej. Obraz na sztalugach pokazuje cesarza na łożu śmierci. Franciszek Józef był człowiekiem ciężko doświadczonym przez los: jego pierwsza córka zmarła w wieku dwóch lat, brat Maksymilian, cesarz Meksyku, został rozstrzelany przez rewolucjonistów, jedyny syn Rudolf popełnił samobójstwo, a cesarzową Elżbietę zasztyletował włoski anarchista. Przy wyjściu po lewej stronie znajduje się cesarska toaleta. Zainstalowano ją dla Franciszka Józefa w 1899 roku, wzorując się na angielskich przykładach. Trzy kolejne małe pokoje były częścią prywatnych apartamentów cesarzowej Elżbiety. W tzw. gabinecie schodowym cesarzowa Elżbieta pisała listy, dzienniki i wiersze. Kręte schody, zlikwidowane po upadku monarchii, prowadziły do prywatnych pokoi cesarzowej, znajdujących się na parterze pałacu. W pokoju do toalety cesarzowa poświęcała wiele czasu pielęgnacji urody i gimnastyce. Elżbietę zaliczano do najpiękniejszych kobiet tamtej epoki, czego cesarzowa była oczywiście świadoma. Rytm jej dnia wyznaczała pielęgnacja urody i sport w celu zachowania smukłej sylwetki, a pielęgnacja jej wspaniałych, sięgających do ziemi włosów trwała parę godzin dziennie. Po przejściu przez te trzy pomieszczenia znajdą się Państwo w pomieszczeniu numer 9, w sypialni małżeńskiej cesarza Franciszka Józefa i Elżbiety. www.schoenbrunn.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Franciszek Józef wstąpił na tron cesarza Austrii już w wieku 18 lat. Monarcha znany był z niezwykłej pracowitości - rozpoczynał dzień pracy już przed piątą rano, a cały dzień spędzał przy biurku, które widzą Państwo po prawej stronie. Tutaj cesarz zagłębiał się w urzędowe akta i tutaj też podawano mu śniadania i kolacje. Tak więc życie pierwszego urzędnika monarchii upływało przede wszystkim przy tym biurku. Cesarz nie przywiązywał dużej wagi do kosztownego wystroju swoich prywatnych pokoi. Wystarczały mu prywatne obrazy, rodzinne fotografie i podarunki od dzieci i wnuków. Jeden z dwóch wielkich portretów przedstawia Franciszka Józefa w wieku 33 lat, natomiast na drugim widzimy jego małżonkę, cesarzową Elżbietę, owianą nimbem mitu legendarną „Sisi”. www.schoenbrunn.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.

Ten pokój służył jako poczekalnia dla poddanych, którzy przybywali na audiencje do Franciszka Józefa, które odbywały się dwa razy w tygodniu. Stół bilardowy należał już do dziadka Franciszka Józefa, cesarza Franciszka II/I. W wolnych chwilach oficerowie z otoczenia cesarza chętnie grali tu w bilard. Na ścianach widzą Państwo trzy duże obrazy. Na środkowym przedstawiono scenę ustanowienia Orderu Marii Teresy w 1758 roku. W historii cesarstwa był to pierwszy order, który przyznawano za szczególne zasługi. Należał on do najwyższych odznaczeń, nadawanych przez Habsburgów. Dwa pozostałe obrazy powstały z okazji setnej rocznicy ustanowienia tego orderu - Franciszek Józef wydał wówczas wspaniałą ucztę w Wielkiej Galerii pałacu oraz przyjęcie w pałacowym parku. www.schoenbrunn.at | Download Tour-Guide (PDF)© by Schloß Schönbrunn Kultur- und Betriebsges.m.b.H.