O Auschwitz

Follow O Auschwitz
Share on
Copy link to clipboard

Oficjalny podcast Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau. Historia obozu Auschwitz jest niezwykle złożona. Łączył on dwie funkcje: obozu koncentracyjnego i ośrodka zagłady. Nazistowskie Niemcy prześladowały w nim różne grupy ludzi, a kompleks obozowy nieustannie rozbudowywano i przekształcano. W podcaście „O Auschwitz” mówimy o historii obozu oraz o naszej współczesnej pamięci o tym szczególnym miejscu. Bardzo prosimy o wsparcie naszej misji i udostępnianie naszych podcastów w mediach społecznościowych. Lekcje online: http://lekcja.auschwitz.org

Miejsce Pamieci Auschwitz


    • May 12, 2025 LATEST EPISODE
    • monthly NEW EPISODES
    • 36m AVG DURATION
    • 65 EPISODES


    Search for episodes from O Auschwitz with a specific topic:

    Latest episodes from O Auschwitz

    "O Auschwitz" (odc. 59): Blok nr 10 w Auschwitz I

    Play Episode Listen Later May 12, 2025 60:11


    Blok 10 w obozie Auschwitz I był tzw. blokiem eksperymentalnym. Lekarze SS przeprowadzali w nim eksperymenty medyczne poświęcone m.in. sterylizacji. Dlaczego to właśnie ten blok stał się miejscem przeprowadzania medycznych eksperymentów, kim byli lekarze, którzy tam pracowali i jakie losy spotkały ich ofiary opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. =====Lekcja internetowa o zbrodniczej medycynie: https://lekcja.auschwitz.org/2022_medycyna_pl

    "O Auschwitz" (odc. 58): Dzień więźnia w Auschwitz

    Play Episode Listen Later Apr 15, 2025 28:18


    Obóz Auschwitz nie miał jednorodnego charakteru i w czasie swego funkcjonowania stale się zmieniał. O tym, jak wyglądała codzienność więźniów obozu Auschwitz, od porannego apelu, przez towarzyszący im stale głód i pracę ponad siły opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. 

    "O Auschwitz" (odc. 57): Konserwacja w Muzeum Auschwitz

    Play Episode Listen Later Mar 25, 2025 47:06


    Miejsce Pamięci Auschwitz to blisko 200 hektarów terenu, około 300 ruin, 155 budynków, ale także ogromna liczba historycznych przedmiotów, przede wszystkim śladów po Ofiarach Auschwitz: buty, walizki, szczotki, czy naczynia kuchenne. O tym, jak zabezpieczane są te bezcenne przedmioty oraz jaka jest filozofia konserwacji w Miejscu Pamięci opowiadają: Nel i Andrzej Jastrzębiowscy z Pracowni Konserwatorskich Muzeum Auschwitz.---

    "O Auschwitz" (odc. 56): Negowanie Holokaustu - strategie kłamstwa i manipulacji

    Play Episode Listen Later Feb 12, 2025 61:49


    Zaprzeczanie Holokaustowi jest niczym innym, jak zbudowaną na kłamstwie i nienawiści teorią spiskową. Chociaż pod względem podejścia do faktów negacjonizm jest podobny do twierdzeń o płaskiej Ziemi, to należy pamiętać, że w rzeczywistości jest on niebezpiecznym i ohydnym nośnikiem antysemityzmu i nienawiści. Negacjoniści ignorują fakty, lub nimi manipulują. Wszystko po to, by uderzyć pamięć Ofiar.O strategiach wykorzystywanych przez negacjonistów do szerzenia dezinformacji i kłamstw związanych z historią obozu Auschwitz opowiadają dr. Piotr Setkiewicz oraz dr Igor Bartosik z Centrum Badań Muzeum. 

    "O Auschwitz" (odc. 55): Ewakuacja i wyzwolenie Auschwitz w relacjach świadków

    Play Episode Listen Later Jan 26, 2025 37:02


    27 stycznia 1945 r. żołenirze Armi Czerwonej wyzwolili ok. 7,500 więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz, w tym ponad 500 dzieci. O ostatnich dniach funkcjonowania obozu i o momencie jego wyzwolenia opowiadają świadkowie tamtych wydarzeń: Anna Tytoniak Kazimierz Smoleń Lea Shinar Irena Konieczna Józef Tabaczyński Wanda Błachowska-Tarasiewicz Louis Posner Jakub Wolman Zofia Jankowska-Palińska Anna Chomicz Zofia Lutomska-Kucharska Wanda Dramińska Edward Czempiel Jakub Gordon Andrzej Kozłowski Tadeusz Mleko Garnier (imię nieznane) Alfred Fiderkiewicz Aleksander Woroncow Wilhelm Wazdrąg Dziękujemy Dariuszowi Drozdowi „Studio Drozd Na Cały Głos” http://nacalyglos.com/ za współpracę przy odcinku podcastu.

    "O Auschwitz" (odc. 54): Sowieccy jeńcy wojenni w Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jan 13, 2025 43:29


    Sowieccy jeńcy wojenni to czwarta co do wielkości grupa ofiar niemieckiego obozu Auschwitz, po Żydach, Polakach i Romach. Łącznie w obozie zarejestrowano 11964 jeńców. Ponadto według szacunków do obozu przywieziono co najmniej 3000 czerwonoarmistów, którzy zostali zamordowani bez wprowadzania do ewidencji obozowej. O historii i losach sowieckich jeńców wojennych w Auschwitz opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum.   

    "O Auschwitz" (odc. 53): Dokumenty rejestracyjne więźniów Auschwitz

    Play Episode Listen Later Dec 22, 2024 26:17


    W momencie przyjęcia do obozu więźniowie przechodzili przez proces rejestracji, w trakcie którego w sposób bardzo wnikliwi wypełniano różne dokumenty związane z daną osobą. O szczegółąch tego procesu opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum Muzeum Auschwitz.

    "O Auschwitz" (odc. 52): Dr Josef Mengele i jego eksperymenty w obozie Auschwitz

    Play Episode Listen Later Nov 29, 2024 41:12


    Josef Mengele był doktorem medycyny i filozofii, asystentem profesora Otmara von Verschuera w Instytucie Biologii Dziedzicznej i Higieny Rasowej we Frankfurcie, członkiem partii nazistowskiej i SS. W obozie Auschwitz był najpierw lekarzem w obozie rodzinnym dla Romów i Sinti w Auschwitz II-Birkenau Birkenau, a w okresie od sierpnia do grudnia 1944 r. piastował funkcję naczelnego lekarza całego obozu Birkenau. Odpowiedzialny za eksperymenty dotyczące dziedziczności. Nigdy nie został ukarany za swoje zbrodnie. O postaci Josefia Mengele opowiada dr Agnieszka Kita z Archiwum Muzeum Auschwitz.

    "O Auschwitz": Literatura o obozie dla młodszych czytelników. Rozmowa z dr Wandą Witek-Malicką.

    Play Episode Listen Later Nov 18, 2024 39:56


    O wyzwaniach opowiadania o Auschwitz młodym osobom, przykładach pomocnej literatury, a także o swojej książce "Miś z obozowego koca" opowiada autorka, dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum. „Miś z obozowego koca” to zbiór 22 opowiadań opartych na historiach dzieci deportowanych do niemieckiego obozu Auschwitz z powstańczej Warszawy w sierpniu i wrześniu 1944 r. Książka ta powstała jako wsparcie dla rodziców, których dzieci pytają o to, czym był Auschwitz. 

    "O Auschwitz" (51): nielegalne wiadomości wysyłane przez więźniów Auschwitz

    Play Episode Listen Later Oct 31, 2024 22:54


    Więźniowie Auschwitz byli w stanie wysyłać różnego rodzaju nielegalne wiadomości, zarówno na terenie obozu, jak i poza druty kolczaste. Niektóre z nich były krótkimi listami adresowanymi do członków rodziny, inne były wiadomościami i raportami dla organizacji ruchu oporu. O tej wyjątkowej kolekcji dokumentów opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum Muzeum Auschwitz.

    "O Auschwitz" (odc. 51): Miasto Oświęcim w czasie wojny

    Play Episode Listen Later Oct 21, 2024 38:46


    Rozbudowa powstałego w czasie II wojny światowej na obrzeżach Oświęcimia obozu Auschwitz oznaczała także zmiany dla lokalnej społeczności. O funkcjonowaniu miasta podczas niemieckiej okupacji opowiada dr Agnieszka Kita z Archiwum Muzeum.

    "O Auschwitz" (odc. 50): Oficjalna korespondencja więźniów obozu Auschwitz

    Play Episode Listen Later Sep 15, 2024 33:17


    Do obozu Auschwitz Niemcy deportowali ponad milion trzysta tysięcy ludzi, z czego ponad 400 tysięcy zarejestrowano w obozie jako więźniów. Niektórzy z nich mogli prowadzić korespondencję ze swiatem zewnętrznym, miała ona jednak szczególny charakter. O oficjalnej korespondencji więźniarskiej: listach i kartach pocztowych wysyłanych z obozu oraz przysyłanych do więźniów przez ich bliskich opowiada dr Wojchech Płosa, kierownik Archiwum Muzeum.

    "O Auschwitz": Rozmowa z Ocalałym z Auschwitz Bogdanem Bartnikowskim w 80. rocznicę jego deportacji do obozu.

    Play Episode Listen Later Aug 12, 2024 62:32


    Bogdan Bartnikowski urodził się w Warszawie w 1932 r. Podczas Powstania Warszawskiego razem z matką został wypędzony z domu. Niemcy skierowali ich najpierw do obozu przejściowego w Pruszkowie, a następnie deportowali do Auschwitz, gdzie zostali rozdzieleni.  11 stycznia 1945 r. Oboje zostali ewakuowani do Berlina-Blankenburga, gdzie byli przetrzymywani aż do wyzwolenia 22 kwietnia 1945 r.  Po wyzwoleniu wrócili do Warszawy  Bogdan Bartnikowski autorem wspomnień pt. „Dzieciństwo w pasiakach”.  W podcaście „O Auschwitz” zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Bogdanem Bartnikowskim o jego wojennych losach. 

    "O Auschwitz" (odc. 49): Deportacje Polaków z powstańczej Warszawy do Auschwitz

    Play Episode Listen Later Aug 1, 2024 47:51


    W sierpniu i wrześniu 1944 roku - po wybuchu Powstania Warszawskiego - władze niemieckie deportowały do Auschwitz prawie 13 tys. mieszkańców okupowanej stolicy i okolicznych miejscowości - mężczyzn, kobiet, osób starszych, dzieci, nawet niemowlęta. O ich losach w obozie opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. Aleksander i Jadwiga Bogdaszewscy z dziećmi, fotografia wykonana w 1944 r. w Warszawie. Oprócz dwuletniej Basi, która w czasie wybuchu powstania była w szpitalu, pozostali członkowie rodziny po wysiedleniu z Warszawy zostali wywiezieni 12 sierpnia do KL Auschwitz. Aleksander zginął 1944 r. w KL Flossenbürg, po przeniesieniu z KL Auschwitz, natomiast Jadwigę oddzielono od dzieci: Zdzisławy, lat 10, i Stanisława, lat 6, i wywieziono transportem kobiet do obozu w Niemczech. Dzieci zostały wyzwolone w Auschwitz.

    "O Auschwitz" (odc. 48): Dobre przykłady literatury poświęconej historii obozu Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jul 22, 2024 55:55


    Pierwsze publikacje o tematyce obozu Auschwitz powstawały jeszcze w czasie wojny, w okresie funkcjonowania obozu. Lata tuż powojenne również obfitowały w liczne publikacje świadków – Ocalałych z tamtych wydarzeń. O tym jaką przewagę ma literatura autorstwa bezpośrednich świadków nad fikcją literacką inspirowaną tematyką Auschwitz opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. --- Publikacje o Auschwitz: Wydane do 1950 roku:  KRAHELSKA Halina, Oświęcim. Pamiętnik Więźnia, 1942 (POL). ZAREMBINA Natalia, Obóz śmierci  1942 MAŃKOWSKI O. Augustyn, Za drutami obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, 1945 SŁOWIKOWSKI Mieczysław, Wspomnienia z Oświęcimia, 1945 GENEROWICZ Zbigniew, Prawda oskarża Niemcy hitlerowskie, 1945 FRIEDMAN Filip, To jest Oświęcim!, 1945 SZMAGLEWSKA SEWERYNA, Dymy nad Birkenau, 1945 ŻYWULSKA Krystyna, Przeżyłam Oświęcim, 1945  BOROWSKI Tadeusz, SIEDLECKI Janusz Nel, OLSZEWSKI Krystyn, Byliśmy w Oświęcimiu, 1946 JAGIELSKI Stanisław, Sclavus saltans. Wspomnienia lekarza obozowego, 1946 FRANKL Victor, Psycholog w obozie koncentracyjnym JUNOSZA Wiktor, Podróż przez piekło  RUSINEK Michał, Z barykady w dolinę głodu  FRIEDMAN Filip, HOŁUJ Tadeusz, Oświęcim NYISZLI Miklos, Byłem asystentem doktora Mengele. FRYSZKIEWICZ Melchior, W cieniu krematoriów, 1947. MOLIŃSKI Zbigniew, Przeżycia partyzanta, (t. 1), 1947. MILLU Liana, Dymy Birkenau  HOCHBERG-MARIAŃSKA Maria, Dzieci oskarżają, 1947 ZARĘBIŃSKA-BRONIEWSKA Maria, Opowiadania oświęcimskie, 1948 REK Tadeusz, Echa oświęcimskie, 1949   Wydane po 1950 roku:  BARTOSZEWSKI Władysław, Warto być przyzwoitym, 1990 BARTOSZEWSKI Władysław, Mój Auschwitz, 2010 BOROWSKI Tadeusz, Opowiadania, Pożegnanie z Marią  KIELAR Wiesław, Anus Mundi ZIĘBA Adam, Pajda chleba GAWALEWICZ Adolf, Refleksje z poczekalni do gazu. Ze wspomnień muzułmana.  SOBOLEWICZ Tadeusz, Wytrzymałem, więc jestem.  GĘDZIOROWSKI Tadeusz, Widma. KEMPISTY Czesław, Przeżyć dzień. OSTAŃKOWICZ Czesław, Ziemia parująca cyklonem. STRYJ Franciszek, W cieniu krematorium. TYMIŃSKI Kazimierz, Uspokoić sen. GAWRON Wincenty, Ochotnik do Oświęcimia. BARTNIKOWSKI Bogdan, Dzieciństwo w pasiakach. POSMYSZ Zofia, Pasażerka, Wakacje nad Adriatykiem. KOMENDA Janina, Lager Brzezinka. PIĄTKOWSKA Antonina, Wspomnienia oświęcimskie DUNICZ-NIWIŃSKA Helena, Drogi mojego życia. APOSTOŁ-STANISZEWSKA Jadwiga, Nim zbudził się dzień. RYCHLIK Maria, Śmierć daje życie. GOGOŁOWSKA Stanisława, W Brzezince nie umierało się samotnie. STĘPIEŃ-BATOR Zofia, Przeżyłam. LEVI Primo, Czy to jest człowiek? WIESEL Elie, Noc. FRANKL Victor, Człowiek w poszukiwaniu sensu. LAKS Szymon, Gry oświęcimskie. AMERY Jean, Poza winą i karą. LIBLAU Charles, Kapo z Auschwitz  KERTESZ Imre, Los utracony. BUERGENTHAL Thomas, Dziecko szczęścia. CLING Maurice, Wy, co wchodzicie tutaj…  ROSENBERG Otto, Palące szkło  DELBO Charlotte, Żaden z nas nie powróci…    Sonderkommando VENEZIA Szlomo, Sonderkommando. W piekle komór gazowych.  MULLER Filip, W krematoriach Auschwitz. Wśród koszmarnej zbrodni. Notatki więźniów Sonderkommando. BARTOSIK Igor, WILLMA Adam., Ja z krematorium Auschwitz. Rozmowa z Henrykiem Mandelbaumem.   Dzieci: BIRENBAUM Halina, Nadzieja umiera ostatnia. AKAVIA Miriam, Jesień młodości. ZYSKIND Sara, Skradzione lata KLUGER Ruth, Żyć dalej… MULLER-MADEJ Stella, Oczami dziecka.   Uciekinierzy ALBIN Kazimierz, List gończy. BIELECKI Jerzy, Kto ratuje jedno życie…  CIESIELSKI Edward, Wspomnienia oświęcimskie. KOWALCZYK August, Refren kolczastego drutu. SOBAŃSKI Tomasz, Ucieczki oświęcimskie. Raporty uciekinierów z Auschwitz (Zeszyty Oświęcimskie, nr spec.)   Konspiracja przyobozowa HAŁOŃ Edward, W cieniu Auschwitz. JAKIEŁEK Wojciech, W pobliżu Oświęcimia.   Wspomnienia: Numery mówią. Wspomnienia więźniów KL Auschwitz. (wyb. Jan Przewłocki). PIECHOWSKI Kazimierz, Byłem numerem. Wspomnienia więźniów obozu Auschwitz (Jadwiga Mateja) Kominy.   O esesmanach: Auschwitz w oczach SS. Życie prywatne esesmanów z Auschwitz, opr. Piotr SETKIEWICZ.

    "O Auschwitz" (odc. 47): Więźniowie funkcyjni w obozie Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jun 23, 2024 51:37


    W niemieckich obozach koncentracyjnych, w tym w obozie Auschwitz, istniała grupa więźniów tzw. funkcyjnych, odpowiedzialnych m.in. za nadzorowanie innych więźniów.  Głównie zajmowali się oni nadzorowaniem komand roboczych, pilnowaniem porządku w blokach i barakach, ale także rozdziałem żywności pomiędzy więźniów. Sprawowanie funkcji  lageraeltestera, blokowego czy kapo oznaczało właściwie niemal nieograniczoną władzę nad więźniami. Zdarzało się, że więzień funkcyjny bywał panem życia i śmierci. O skomplikowanej historii tej grupy więźniów obozu opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum Auschwitz.

    "O Auschwitz" (odc. 46): Tatuowanie numerów w Auschwitz

    Play Episode Listen Later May 26, 2024 49:58


    Auschwitz był jedynym niemieckim obozem koncentracyjnym, w którym stosowano tatuowanie numerów więźniom i więźniarkom. O tym, dlaczego wprowadzono taki system, kiedy go wprowadzono, oraz o tym, czy wszyscy osadzeni w Auschwitz byli tatuowani, opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum  Auschwitz. 

    "O Auschwitz" (odc. 45): Historia Witolda Pileckiego, współtwórcy ruchu oporu w Auschwitz

    Play Episode Listen Later Apr 26, 2024 44:54


    Polski żołnierz, Witold Pilecki, został osadzony w Auschwitz 22 września 1940 r. Pilecki podjął się misji przedostania się do obozu celem utworzenia tam siatki konspiracyjnej, zorganizowania łączności, przesyłania wiarygodnych danych o niemieckich zbrodniach dokonanych w obozie, a być może także przygotowania więźniów obozu do ewentualnej walki.  W kwietniu 1943 r. roku Witold Pilecki zbiegło z obozu z dwoma współwięźniami. Jest autorem raportów, w którym opisywał obozowy terror i tragiczne losy więźniów oraz postępujący rozwój programu zagłady ludności żydowskiej w Auschwitz. O życiu, działalności oraz tragicznej śmierci Witolda Pileckiego opowiada dr Adam Cyra, autor jego biografii.

    „Strefa Interesów” - dyskusja z udziałem twórców filmu

    Play Episode Listen Later Mar 28, 2024 32:59


    15 lutego w Muzeum Auschwitz odbyła się polska premiera filmu „Strefa interesów” w reżyserii i ze scenariuszem Jonathana Glazera. Film opowiadający o rodzinnym życiu komendanta obozu Auschwitz Rudolfa Hössa otrzymał w ubiegłym roku Grand Prix na festiwalu filmowym w Cannes. Nagrodzony został także dwoma Oscarami.  W dyskusji po projekcji moderowanej przez dyrektora Muzeum dr. Piotra M. A. Cywińskiego, udział wzięli twórcy: reżyser Jonathan Glazer, scenograf Chris Oddy, a także producenci Jim Wilson, Ewa Puszczyńska i Bartosz Rainski. Zapraszamy od wysłuchania obszernych fragmentów tego spotkania

    "O Auschwitz" (odc. 44): Kobiety w Auschwitz

    Play Episode Listen Later Feb 23, 2024 55:34


    Obóz Auschwitz został utworzony w czerwcu 1940 roku z myślą o więźniach - mężczyznach. Pierwsze grupy kobiet Niemcy osadzili w obozie ponad półtora roku później - pod koniec marca 1942 r. O przyczynach powstania obozu kobiecego w Auschwitz i okolicznościach z tym związanych opowiadają dr Wanda Witek-Malicka oraz Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum

    "O Auschwitz" (odc. 43): Filmowa kronika wyzwolenia obozu Auschwitz 

    Play Episode Listen Later Jan 27, 2024 33:18


    Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 roku przez żołnierzy Armii Czerwonej. Powszechnie znane są kadry wykonane przez sowieckich kamerzystów, które co prawda nie pokazały samego momentu wyzwolenia, jednak są ważnym dokumentem ukazującym zbrodnie, których Niemcy dopuścili się w Auschwitz.  Należy jednak pamiętać o tym, że część materiału filmowego powstawała na potrzeby propagandowe. O okolicznościach powstania tzw. Kroniki wyzwolenia obozu opowiada Edyta Chowaniec z Filmoteki Archiwum Muzeum Auschwitz.

    "O Auschwitz" (odc. 42): Marsze Śmierci z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego oraz Gliwic

    Play Episode Listen Later Jan 20, 2024 40:37


    17 stycznia 1945 roku esesmani rozpoczęli ewakuację obozu Auschwitz. Około 56 tys. więźniów i więźniarek pod uzbrojoną eskortą wymaszerowało z różnych części kompleksu obozowego Auschwitz w kierunku Wodzisławia Śląskiego i Gliwic. Tysiące osób w czasie tzw. Marszów Śmierci – straciło życie. O szczegółach tamtych tragicznych wydarzeń opowiadają dr Jacek Lachendro i Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.

    "O Auschwitz" (odc. 41): Sztuka w Auschwitz

    Play Episode Listen Later Dec 27, 2023 37:45


    Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz posiada w swoich zbiorach największą i unikatową na skalę światową kolekcję sztuki związanej z obozem Auschwitz. Prace artystyczne stworzone w warunkach skrajnego zagrożenia są niezwykłym, poruszającym dokumentem czasu i historii. Równocześnie można w nich odnaleźć trudne do odtworzenia dziś uczucia i emocje, które towarzyszyły więźniom każdego dnia. I właśnie ze względu na tę olbrzymią wartość historyczną i emocjonalną sztuka obozowa jest niezwykle cenna i stanowi uniwersalny przekaz zrozumiały dla każdego odbiorcy. O sztuce tworzonej w Auschwitz rozmawiają Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań oraz Agnieszka Sieradzka, kurator Zbiorów Muzeum. Polecamy też lekcję online o sztuce w Auschwitz: http://lekcja.auschwitz.org/pl_18_sztuka/

    "O Auschwitz" (odc. 40): Dlaczego więźniowie Auschwitz się nie zbuntowali?

    Play Episode Listen Later Dec 1, 2023 44:24


    Jednym z ważnych pytań dotyczących obozu Auschwitz jest to, dlaczego więźniowie, mający liczebną przewagę nad esesmanami, nie podjęli próby generalnego buntu czy powstania. O pierwszym zderzeniu z realiami obozowymi, przystosowywaniu się do warunków egzystencji oraz o ewentualnych możliwościach buntu wśród więźniów rozmawiają dr Piotr Setkiewicz i dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum.

    "O Auschwitz" (odc. 39): Zachowanie tajemnicy o funkcjonowaniu obozu Auschwitz

    Play Episode Listen Later Nov 13, 2023 33:59


    Choć esesmani podejmowali różne działania, aby utrzymać funkcjonowanie obozu w tajemnicy, zwłaszcza w momencie, gdy Auschwitz stał się jednocześnie obozem koncentracyjnym i ośrodkiem zagłady, wiadomości o obozie wydostawały się na zewnątrz. O tym, w jaki sposób informacje o Auschwitz mogły docierać do świata, opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum.

    "O Auschwitz" (odc. 38): Nadzorczynie w obozie Auschwitz

    Play Episode Listen Later Oct 22, 2023 21:33


    Ponad dwieście kobiet pełniło w KL Auschwitz służbę na rzecz SS. Można je podzielić na trzy grupy. Najliczniejszą stanowiły nadzorczynie, których głównym zadaniem było nadzorowanie kierowanych do obozu więźniarek. Drugą grupę tworzyły pracownice służby łączności, które pracowały w biurach komendantury w charakterze radiotelegrafistek, stenotypistek i telefonistek. Do ostatniej należy zaliczyć pielęgniarki. O nadzorczyniach w obozie Auschwitz opowiada dr Sylwia Wysińska z Archiwum Muzeum. --- Na zdjęciu: Maria Mandl na procesie w 1947 r.

    "O Auschwitz" (odc. 37): Przypadki zorganizowanego oporu w Auschwitz

    Play Episode Listen Later Sep 29, 2023 57:56


    W historii obozu Auschwitz zdarzały się przypadki, kiedy to więźniowie próbowali stawiać opór. Najbardziej znanym wydarzeniem jest bunt w Sonderkommando, który miał miejsce w Auschwitz II-Birkenau 7 października 1944 r. Ta historia została opowiedziana w 21. odcinku naszego podcastu.  Były jednak inne przypadki organizowania przez więźniów oporu, w celu zaatakowania esesmanów, lub też ucieczki. Były to np. -) bunt i ucieczka więźniów z karnej kompanii  -) tragiczne wydarzenia w kobiecej karnej kompanii  -) masowa ucieczka sowieckich jeńców wojennych -) ucieczka więźniów z tzw. waldkommando -) przypadki desperackiego oporu w rozbieralni komory gazowej O różnych przypadkach zorganizowanego oporu w Auschwitz opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik  Centrum Badań Muzeum. 

    "O Auschwitz" (odc. 36): historia Sophie Stippel, kucharki komendanta obozu Auschwitz Rudolfa Hössa

    Play Episode Listen Later Sep 1, 2023 19:44


    Jedną z więźniarek pierwszego transportu kobiet do obozu Auschwitz - 999 więźniarek przeniesionych z obozu koncentracyjnego Ravensbrück w marcu 1942 r. - była Sophie Stippel. Oznaczono ją numerem 619.  Została ona aresztowana, gdyż należała do grupy Świadków Jehowy.  Kilka dni po rejestracji w obozie, Sophie została zatrudniona jako pomoc domowa w willi komendanta obozu, Rudolfa Hössa, co prawdopodobnie uratowało jej życie. Do jej obowiązków należało robienie zakupów oraz gotowanie, czasem też opieka nad dziećmi komendanta. O historii Sophie Stippel opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. 

    "O Auschwitz" (odc. 35): Grabież mienia ofiar Auschwitz

    Play Episode Listen Later Aug 14, 2023 32:22


    Jednym z elementów funkcjonowania Auschwitz była grabież mienia osób deportowanych do obozu. Największe nasilenie tego procesu miało miejsce, kiedy nazistowskie Niemcy rozpoczęły w Auschwitz zagładę Żydów.  Większość mienia - po sortowaniu i dezynfekcji - wysyłano do Trzeciej Rzeszy, gdzie były one przekazywane rozmaitym grupom niemieckiej ludności, organizacjom i instytucjom. O procesie grabieży w Auschwitz opowiada dr Jacek Lachendro, zastępca kierownika Centrum Badań Muzeum.

    "O Auschwitz" (odc. 34): Pierwsze chwile w obozie Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jul 27, 2023 43:57


    „Przyjechaliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego, z którego nie ma innego wyjścia jak przez komin. Jeśli komu się to nie podoba, to może zaraz iść na druty. Jeżeli w transporcie są Żydzi, to nie mają prawa żyć dłużej niż dwa tygodnie. Jeżeli są księża, mogą żyć jeden miesiąc, reszta tylko trzy miesiące”. Tak przemówienie wygłoszone przez kierownika obozu Auschwitz Karla Fritzcha wspominał Jan Karcz. O pierwszych chwilach w obozie Auschwitz, gdy deportowani stykali się z obozowymi realiami i światem śmierci, terroru i odczłowieczenia, a także o czynnikach, które mogły pomóc w zachowaniu życia więźniów, mówi Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum.

    "O Auschwitz" (odc. 33): powstanie Miejsca Pamięci Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jul 2, 2023 46:39


    Po wyzwoleniu obozu Auschwitz jego dwie główne części – dawny obóz macierzysty (Auschwitz I) oraz Auschwitz II-Birkenau – znalazły się najpierw pod kontrolą sowieckich władz wojskowych. W pierwszej z nich od lutego do września 1945 roku funkcjonowały sowieckie szpitale polowe oraz szpital Polskiego Czerwonego Krzyża, w których leczono większość ocalałych więźniów. Od wiosny do jesieni tego roku funkcjonował tam również obóz przejściowy dla jeńców niemieckich. Podobny obóz istniał do początku 1946 roku w dawnym Birkenau. Na terenie byłego obozu zaczęły także pracować komisje badające zbrodnie popełnione przez nazistowskie Niemcy w Auschwitz. Jednocześnie ocalali zaczęli czynić starania, by na terenie byłego obozu powstała instytucja, która upamiętniać będzie ofiary obozu. O procesie, który doprowadził do powstania Miejsca Pamięci Auschwitz w 1947 r. opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum.

    "O Auschwitz" (odc. 32): Analiza dokumentów - próba przeniesienia 30 więźniarek z obozu Ravensbrück do Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jun 30, 2023 11:38


    Analiza zachowanych dokumentów administracji obozowej pozwala z jednej strony na prześledzenie tego, jak działał scentralizowany system obozów koncentracyjnych zarządzany w nazistowskich Niemczech przez SS, z drugiej strony pokazuje również różnorodne aspekty funkcjonowania samego obozu i członków jego załogi. Jednym z przykładów może być zachowana korespondencja dotycząca próby przeniesienia do Auschwitz 30 więźniarek - świadkiń Jehowy - z obozu Ravensbrück, które miały zostać zatrudnione jako pomoce domowe w domach esesmanów, o czym opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.

    "O Auschwitz": pierwszy transport Polaków do obozu Auschwitz w relacjach Ocalałych.

    Play Episode Listen Later Jun 5, 2023 38:39


    14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz grupę 728 Polaków. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. Otrzymali oni numery od 31 do 758. W podcaście przedstawiamy fragmenty relacji archiwalnych:  Kazimierza Albina, Jana Barasia-Komskiego, Zbigniewa Bentkowskiego, Włodzimierza Borkowskiego, Edwarda Ferenca, Adama Jurkiewicza, Stanisława Malińskiego, Eugeniusza Niedojadło, Wiktora Pasikowskiego, Tadeusza Pietrzykowskiego, Bronisława Wajdy, Alfreda Wilka oraz Stanisława Zyguły. Polecamy też lekcję internetową o pierwszych transportach Polaków do Auschwitz: http://lekcja.auschwitz.org/pl_14_transporty/ oraz odcinek podcastu poświęcony początkom obozu: https://spotifyanchor-web.app.link/e/0gHPnLpboAb

    "O Auschwitz" (odc. 31): Duchowni chrześcijańscy w obozie Auschwitz

    Play Episode Listen Later May 5, 2023 46:08


    Niemcy osadzili w #Auschwitz co najmniej 464 kapłanów, kleryków, zakonników i 35 sióstr zakonnych z Polski oraz innych krajów okupowanej Europy. O losach duchownych chrześcijańskich i życiu religijnym w obozie opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.  Polecamy także lekcję internetową: http://lekcja.auschwitz.org/pl_19_duchowienstwo/

    "O Auschwitz" (odc. 30): Dlaczego nie zbombardowano obozu Auschwitz?

    Play Episode Listen Later Mar 20, 2023 34:36


    Celem alianckich nalotów nigdy nie stały się komory gazowe i krematoria obozu Auschwitz II-Birkenau, pomimo informacji przekazywanych zarówno przez polski ruch oporu, jak i np. uciekinierów z obozu. Kilkakrotnie natomiast lotnictwo amerykańskie dokonało nalotów na instalacje petrochemiczne fabryki IG Farben, znajdującej się w odległości siedmiu kilometrów od głównego obozu Auschwitz.  O kwestii bombardowania obozu opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik centrum badań Muzeum Auschwitz.

    "O Auschwitz" (odc. 29): Brytyjscy jeńcy wojenni w pobliżu KL Auschwitz

    Play Episode Listen Later Feb 24, 2023 29:25


    Jednymi ze świadków zbrodni popełnianych w obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz byli brytyjscy jeńcy wojenni, którzy zostali zmuszeni do pracy przy budowie fabryki koncernu IG Farbenindustrie. Plac budowy znajdował się w bezpośrednim sąsiedztwie obozu Auschwitz III-Monowitz i kilka kilometrów od obozu macierzystego Auschwitz I. Jeńcy brytyjscy zatrudniani byli także w kopalniach w Libiążu i Jaworznie, gdzie później powstały podobozy KL Auschwitz. O historii brytyjskich jeńców w pobliżu obozu Auschwitz opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum.

    "O Auschwitz" (odc. 28): wyzwolenie obozu Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jan 27, 2023 14:03


    27 stycznia 1945 r. wojska Armii Czerwonej wyzwoliły ponad 7 tysięcy więźniów Auschwitz. Zakończyła się trwająca 1689 dni historia tego obozu koncentracyjnego i zagłady. O tym, jak wyglądały ostatnie dni Auschwitz, i co stało się zaraz po wyzwoleniu opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum. Więcej o ewakuacji, likwidacji i wyzwoleniu obozu: http://lekcja.auschwitz.org/11_wyzwolenie/

    "O Auschwitz" (odc. 27): Likwidacja obozu Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jan 16, 2023 18:46


    W drugiej połowie 1944 roku, w związku z sukcesami Armii Czerwonej i przybliżeniem się linii frontu do Auschwitz, władze SS wywiozły do obozów w głębi Rzeszy około 65 tys. więźniów oraz rozpoczęły zacieranie śladów popełnionych zbrodni. O ostatnim okresie funkcjonowania obozu Auschwitz opowiada dr. Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum. Lekcja internetowa o likwidacji, ewakuacji i wyzwoleniu obozu: http://lekcja.auschwitz.org/11_wyzwolenie/ Grafika: Mieczysław Kościelniak, palenie dokumentów

    "O Auschwitz" (odc. 26): Deportacje Polaków z Zamojszczyzny do KL Auschwitz

    Play Episode Listen Later Dec 27, 2022 26:14


    Po rozpoczęciu przez Niemcy wojny ze Związkiem Sowieckim w czerwcu 1941 r. Heinrich Himmler wydał rozkaz utworzenia wokół terenów okupowanego Zamościa „niemieckiego obszaru osiedleńczego”. Ludność zamieszkującą Zamojszczyznę planowano wysiedlić, a w jej miejsce przenieść osiedleńców niemieckich. Obszar ten został wybrany ze względu na swój rolniczy charakter. Składało się na niego pięć miast i 696 wsi. Ludność wysiedloną kierowano do obozów przejściowych, gdzie była poddawana badaniom rasowym. Osoby, które wg niemieckich kryteriów nie były „wartościowe rasowo” planowano wywozić do obozów koncentracyjnych. Do Auschwitz spośród nich deportowano w trzech transportach łącznie 1301 osób, w tym, co najmniej 162 dzieci. O czystkach etnicznych prowadzonych przez Niemców na Zamojszczyźnie, a także o losie mieszkańców tego regionu deportowanych do Auschwitz opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz. --- Nasza lekcja internetowa na ten temat: https://lekcja.auschwitz.org/dep_zam_PL/

    "O Auschwitz" (odc. 25): Orkiestry w obozie Auschwitz

    Play Episode Listen Later Oct 27, 2022 23:41


    Orkiestra obozowa pierwszy raz zagrała w niemieckim obozie Auschwitz na początku stycznia 1941 r. Początkowo było w niej siedmiu muzyków, ale zespół bardzo szybko się rozrastał. Głównym zadaniem orkiestry było granie wojskowych marszy i nadawanie rytmu, w którym więźniowie maszerowali wychodząc do pracy i wracając do obozu. Orkiestra dawała także koncerty dla załogi SS jak i więźniów. W późniejszym okresie powstały orkiestry w obozach męskim i żeńskim w Auschwitz II-Birkenau, a także w niektórych podobozach. O historii orkiestr w Auschwitz opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Miejsca Pamięci.

    "O Auschwitz" (odc. 24): nowe badania nad historią obozu Auschwitz

    Play Episode Listen Later Sep 15, 2022 34:32


    Mogłoby się wydawać, że o historii takich miejsc, jak Auschwitz wiemy już wszystko, bowiem minęło już kilkadziesiąt lat od tamtych wydarzeń i mamy dostęp do bardzo wielu dokumentów i tysięcy relacji świadków. Jednak nie jest to prawda. Cały czas bowiem poznajemy nowe fakty dotyczące historii obozu, o czym opowiada w naszym podcaście dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Miejsca Pamięci.

    "O Auschwitz" (odc. 23): ofiara i śmierć o. Maksymiliana Kolbe

    Play Episode Listen Later Aug 13, 2022 41:15


    Pod koniec lipca 1941 r. kierownik obozu Karl Fritzsch (pod nieobecność komendanta Rudolfa Hössa), w odwet za ucieczkę, wybrał najprawdopodobniej 10 zakładników spośród więźniów w bloku 14, skazując ich na śmierć głodową. Podczas selekcji wystąpił z szeregu polski ksiądz misjonarz, franciszkanin O. Maksymilian Rajmund Kolbe (nr 16670) i zwrócił się do Fritzscha z prośbą o włączenie go do grupy przeznaczonych na śmierć w miejsce jednego z wybranych i rozpaczających więźniów - Franciszka Gajowniczka (nr 5659). Fritzsch, po krótkiej wymianie zdań z o. Maksymilianem Kolbe i zorientowaniu się, że zgłaszający się jest katolickim księdzem, wyraził zgodę na zamianę. Wyselekcjonowanych 10 więźniów odprowadzono do bunkra bloku 11. W książce bunkra nie figurują imiennie. Franciszek Gajowniczek przeżył obóz. Zmarł w 1995 r. Maksymilian Kolbe został zabity zastrzykiem z trucizną 14 sierpnia 1941 r. W październiku 1982 r. został kanonizowany przez papieża Jana Pawła II. O Maksymilianie Kolbę opowiada Teresa Wontor Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. Niemcy osadzili w #Auschwitz co najmniej 464 kapłanów, kleryków, zakonników i 35 sióstr zakonnych z Polski oraz innych krajów okupowanej Europy. Więcej o losach duchownych chrześcijańskich i życiu religijnym w KL Auschwitz: http://lekcja.auschwitz.org/pl_19_duchowienstwo/

    "O Auschwitz" (odc. 22): Archiwum Miejsca Pamięci Auschwitz

    Play Episode Listen Later Jul 12, 2022 32:47


    Archiwum Miejsca Pamięci Auschwitz gromadzi, przechowuje i udostępnia archiwalia związane głównie z historią niemieckiego obozu Auschwitz. W zbiorach gromadzone są oryginalne niemieckie dokumenty obozowe, kopie dokumentów otrzymane z innych instytucji w kraju i za granicą, materiały źródłowe powstałe po wojnie (wspomnienia, relacje ocalałych, materiały procesowe dotyczące zbrodniarzy nazistowskich itp.), fotografie, mikrofilmy, negatywy, filmy dokumentalne, opracowania, recenzje, referaty, a także scenariusze wystaw i filmów. O pracy tej części Muzeum opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum.

    "O Auschwitz" (odc. 21): Bunt więźniów Sonderkommando

    Play Episode Listen Later Jun 17, 2022 47:09


    7 października 1944 r. w obozie Auschwitz II-Birkenau doszło do buntu w Sonderkommando, specjalnej grupie roboczej, składającej się głównie z żydowskich więźniów, których Niemcy zmuszali do pracy w komorach gazowych, przy dołach spaleniskowych i w krematoriach. O tym, jak wyglądał ruch oporu wewnątrz Sonderkommando oraz o samym buncie opowiada dr Igor Bartosik z Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz. Na zdjęciu: komora gazowa i krematorium IV w Auschwitz podpalone przez więźniów Sonderkommando podczas buntu.

    "O Auschwitz" (odc. 20): Załoga SS w obozie Auschwitz

    Play Episode Listen Later May 17, 2022 41:06


    Przez cały okres istnienia obozu Auschwitz przewinęło się przezeń − jako członkowie załogi − ok. 8100-8200 esesmanów. W naszym podcaście dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum, opowiada o różnych aspektach funkcjonowania załogi SS w kompleksie obozowym Auschwitz, jej strukturze organizacyjnej i codziennej pracy przy zarządzaniu, funkcjonowaniu i izolacji obozu. Polecamy także lekcję internetową na ten temat: http://lekcja.auschwitz.org/2021-zaloga-pl/

    "O Auschwitz" (odc. 19): fotografie rejestracyjne więźniów Auschwitz

    Play Episode Listen Later Apr 6, 2022 13:21


    Na tysiącach zachowanych fotografiach rejestracyjnych więźniów Auschwitz zobaczyć można twarze mężczyzn i kobiet osadzonych w obozie. O historii tych zdjęć opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum Miejsca Pamięci.

    "O Auschwitz" (odc. 18): podobozy

    Play Episode Listen Later Mar 4, 2022 25:01


    Obóz koncentracyjny Auschwitz posiadał blisko 50 podobozów. Największe miały rozbudowaną strukturę administracyjną, oddzielne baraki szpitalne, łaźnie, a nawet małe krematoria, w mniejszych natomiast więźniów zamykano na noc w salach lub piwnicach; nie było tam ogrodzenia i wież wartowniczych, a żywność dowożono z obozu głównego. Większość więźniów zatrudniano przy pracy w przemyśle zbrojeniowym, wydobywczym i w rolnictwie. Na początku 1945 r. przebywało w nich więcej więźniów i więźniarek (35 tysięcy) niż w obozach Auschwitz I i Birkenau razem wziętych (31 tysięcy). O historii podobozów Auschwitz opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Miejsca Pamięci. (na zdjęciu: podobóz w Trzebini)

    "O Auschwitz" (odc. 17): więźniowie z fioletowym trójkątem - Świadkowie Jehowy w Auschwitz

    Play Episode Listen Later Feb 15, 2022 40:41


    Działalność Świadków Jehowy została zakazana na terenie Trzeciej Rzeszy w 1933 r. z powodu wyznawanych przez nich zasad religijnych i pacyfistycznych poglądów, a także międzynarodowych powiązań tej organizacji. O historii i o losach ok. 400 Świadków Jehowy w obozie Auschwitz opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Miejsca Pamięci. --- Na zdjęciu: Marta Proppe, niemiecka Świadek Jehowy urodzona 26 grudnia 1899 r. W #Auschwitz od 12 listopada 1942 r. Nr 24418 Została przeniesiona do KL Gross-Rosen. Przeżyła.

    "O Auschwitz" (odc. 16): Badania dotyczące liczby ofiar obozu

    Play Episode Listen Later Jan 26, 2022 25:47


    Historycy Miejsca Pamięci szacują dziś, że w obozie Auschwitz Niemcy zamordowali ok. 1,1 miliona spośród 1,3 miliona deportowanych osób. O historii badań nad liczbą ofiar Auschwitz opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum.

    "O Auschwitz" (odc. 15): Obóz oczami dziecka

    Play Episode Listen Later Jan 13, 2022 27:38


    Los dzieci zarejestrowanych w obozie Auschwitz jako więźniowie w zasadzie nie różnił się od losu więźniów dorosłych. Tak samo jak dorośli cierpieli głód, zimno, byli wykorzystywani jako siła robocza, byli karani, uśmiercani, byli obiektem zbrodniczych eksperymentów prowadzonych przez lekarzy SS. O obozie Auschwitz oczami dziecka opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Miejsca Pamięci. --- Polecamy także odcinek podcastu poświęcony historii dzieci w obozie Auschwitz: https://anchor.fm/miejsce-pamieci-auschwitz/episodes/O-Auschwitz-odc--8-Los-dzieci-w-Auschwitz-e16t4l6

    "O Auschwitz" (odc. 14): głód i niewolnicza praca więźniów Auschwitz

    Play Episode Listen Later Dec 27, 2021 20:54


    Dwa niezwykle ważne czynniki wyniszczenia więźniów w Auschwitz to głód i niezwykle ciężka, niewolnicza praca. O tym aspekcie funkcjonowania obozu opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz. --- Zachęcamy także do wysłuchania podcastu poświęconego warunkom sanitarnym, mieszkaniowym i odzieży w obozie: https://anchor.fm/miejsce-pamieci-auschwitz/episodes/O-Auschwitz-odc--10-Warunki-mieszkaniowe--sanitarne-i-odzie-e18dbrc

    Claim O Auschwitz

    In order to claim this podcast we'll send an email to with a verification link. Simply click the link and you will be able to edit tags, request a refresh, and other features to take control of your podcast page!

    Claim Cancel