Podcasts about edukacja

Jak zostaje się dyrektorem regionalnego oddziału telewizji publicznej. Co wynikło (i co jeszcze wyniknie) z analiz niektórych kosztorysów produkcji. Dlaczego trzeba było zdefiniować na nowo rolę regionalnej telewizji (i zabrać się za TikToka). Czy politycy jeszcze dzwonią. Dlaczego warto (i trzeba) jeździć po Wielkopolsce. Jak zmienił się obraz świata w poznańskiej telewizji. Oraz odpowiedź na pytanie, gdzie mieszkały kuny przy ul. Serafitek i dlaczego pewien pan zdecydował się zadzwonić do syna. // Jan Józefowski // p.o. dyrektor oddziału Telewizji Polskiej w Poznaniu -------- Wesprzyj nas, będzie nam miło i pomożesz tworzyć podcast: - abonament, czyli duża wdzięczność: www.patronite.pl/drugawersja - kawka w podziękowaniu za odcinek: www.buycoffee.to/drugawersja -------- My na www: www.drugawersja.pl  My na Spotify: https://spoti.fi/3MWjX9v My na fejsie: www.facebook.com/drugawersja My na YT: https://www.youtube.com/@podcast_poznanski My na insta: www.instagram.com/druga.wersja My na tiktoku: https://www.tiktok.com/@drugawersja

Dziś w programie porozmawiamy o wsparciu jakiego potrzebują dzieci i młodzi ludzie z rodzin uchodźczych, w szczególności z Ukrainy i Białorusi; następnie przeniesiemy się do Argentyny i porozmawiamy m.in. o działalności Szkoły Polskiej im. Marii Konopnickiej w Domu Polskim w Buenos Aires; na koniec zaprosimy na Magazyn Kuriera Galicyjskiego, audycję pokazującą różne aspekty życia Polaków we Lwowie i w ogóle na Ukrainie. Zapraszamy!

Organizacje społeczne nie są bezpieczne. Społecznicy i społeczniczki mogą trafić na celownik cyberprzestępców z powodu swojej działalności. Podatność na ataki zwiększa transparentna obecność w Internecie, dostępne personalia osób zaangażowanych w działalność czy dane kontaktowe. Prezentujemy wyjątkowy w swej formie i misji odcinek Podcastu Sektor 3.0. Poznamy historię Joanny, społeczniczki z Fundacji Aeris Futuro, usłyszymy głos eksperta od systemów IT Macieja Broniarza i wysłuchamy komentarza adwokata Jacka Olejarza z kancelarii Legalden.⏹️ W tym odcinku:00:00 INTRO02:07 Historia Joanny13:58 Ekspert w dziedzinie cyberbezpieczeństwa - porady i strategie16:56 Zrozumienie zagrożeń dla osób starszych18:12 Przestępczość w erze cyfrowej20:00 Reakcja na ataki cybernetyczne22:49 Rola organizacji w zapewnieniu bezpieczeństwa23:57 Odpowiedzialność prawna członków zarządu26:34 Co robić po oszustwie?30:28 Ubezpieczenia jako forma zabezpieczenia32:31 Edukacja i prewencja w cyberbezpieczeństwie⏹️ Więcej przeczytasz na naszym Blogu: https://sektor3-0.pl/blog/ ⏹️ SEKTOR 3.0 to przedsięwzięcie, które wspiera transformację cyfrową i wykorzystywanie nowych technologii w działaniach społecznie użytecznych. ⏹️ Więcej informacji znajdziesz na http://sektor3-0.pl oraz w naszych mediach społecznościowych: FB - https://www.facebook.com/sektor3.0 IG - https://www.instagram.com/sektor_3 LI - https://www.linkedin.com/company/sekt...TT - https://twitter.com/sektor_3

Odcinek specjalny. W najnowszym odcinku Greg Albrecht Podcast Special, Piotr Ferszka, prezes SAP Polska, dzieli się przemyśleniami na temat przyszłości energii odnawialnej, roli długoterminowego myślenia o przyszłości organizacji oraz wspierania innowacji w biznesie. Z odcinka dowiesz się: – Na czym buduje się prawdziwą przewagę konkurencyjną?– Jakie przekonania blokują innowacyjność w organizacjach?– Co ograniczało rozwój SAP Polska, a zmienia się pod prezesurą Piotra?– Jak połączyć realizację długo- i krótkoterminowych celów?Piotr Ferszka jest prezesem zarządu i dyrektorem zarządzającym SAP Polska. Ma ponad dwudziestoletnie doświadczenie w sprzedaży rozwiązań i systemów IT. Entuzjasta rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz transformacji energetycznej w Polsce. Zaangażowany w rozwój polskiej energetyki wiatrowej oraz członek Towarzystwa Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych.

Po wielu przygodach w UK Malcolm i Stomil powracają na łono ojczyzny, by osiąść tymczasowo w stolicy, zasmakować studenckiego życia oraz zgłębić tajniki polskiej sztuki przedsiębiorczości i januszexu. W ramach praktyk oczywiście.Jak „EDUKACJA XD” ma się do „EMIGRACJI XD”? Czy fabuła aby na pewno kręci się wokół tematu edukacji? Co oferują pierwsze epizody nowego sezonu? Czy główni bohaterowie dalej budzą w nas podobne emocje, co w pierwszym sezonie? Dlaczego losy Malcolma przypominają Szymasowi opowieści jego kolegów? Jakie inne seriale komediowe poleci Wam Paweł Mateja? Czy w komedii jest miejsce na opowieść o depresji? Jak ewoluuje humor w serialu Łukasza Kośmickiego? Posłuchajcie!

Przeszłość nie była łaskawa dla kobiet — w podręcznikach historii dominują mężczyźni, kobiety często pozostają w tle. Starożytny Egipt to wyjątek. Kobiety potrafiły tu zrobić karierę, rządzić i prowadzić interesy, a Herodot pisał z przerażeniem o ich swobodzie. W pierwszym odcinku naszego nowego cyklu przyglądamy się Egipcjankom: królowym, kapłankom, poetkom i zwykłym mieszkankom kraju nad Nilem. Z dr. Filipem Taterką sprawdzamy, jakie naprawdę miały prawa, możliwości i jak były postrzegane. Startujemy z serią, w której będziemy odkrywać, jak kobietom — liderkom, polityczkom, ale też zwykłym obywatelkom — żyło się w przeszłości. Zapraszamy w podróż do świata, gdzie nie tylko faraonowie mieli głos! (00:12) Wprowadzenie i początek cyklu „Kobiety w historii” (02:05) O badaniach polskich archeologów i kobietach, które sprawowały władzę w starożytnym Egipcie (05:24) Kobiety na tronie: samodzielne rządzenie czy wpływy doradców? (10:10) Charakterystyka rządów Kleopatry (13:04) Jak wyglądało życie codzienne kobiet w starożytnym Egipcie oraz ich prawa (16:15) Ścieżki kariery dostępne dla kobiet w starożytnym Egipcie (20:18) Edukacja dziewcząt: możliwości i ograniczenia (30:44) Wizerunek kobiet w literaturze starożytnego Egiptu (37:10) Jak wyglądała ochrona zdrowia kobiet w starożytnym Egipcie? (39:45) Do czego aspirowały i o czym marzyły? (50:00) Relacje homoseksualne między kobietami w Egipcie (56:56) Podsumowanie rozmowy. Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.

Zaczynamy od dyskusji o szybkości internetu. I czy Szycha skończy Starfielda?Będzie Asasyn, Biały Lotos, dwa odcinki TLOU na Max, Chernobylite 2, Projekt UFO. Po jaką cholerę grać w Indiego na PS5. Już wiem, bo PRO i rozumiem. Potem Lost Records, pierdololo. Predatorzy to Yautja. A świat zachwyca się Clair Obscur: Expedition 33. Podoba mi się ostatnio bardziej Playstation a Szycha poleca UFO od Kaspera Bajona. Są książki i komiksy, w tym “Play Nice” o Blizzard. Też konkursy z gadżetami ze starych gier do oddania. Wraca Bosch, chyba już po raz ostatni, Studio jest fajne. Znajomi i Sąsiedzi i Edukacja i Lazarus też. Ja zachęcam do Niezwyciężonego. Rozprawiamy się z “White Lotus”. Najgorszy ale ciągle bardzo dobry. Assassin's Creed: Shadows na koniec. Nie grajcie.Wstępniak.(00:01) Wchodzenie w słowoTematy główne.(09:30) Lost Records: Bloom & Rage(11:30) Dziewczyna Predator czyli Badlands(14:25) Chcemy grać w 33(16:00) Playstation jakoś bardziej zachwyca(21:20) Drugi odcinek TLOU [Max](26:55) Projekt UFO [Netflix](30:40) Łukasz Karaś “Video Nasties: Zakazane Filmy”(32:30) Bruce Campbell “Sierżant Rock i Armia Trupów”(33:30) Jason Schreier “Play Nice”(36:00) Konkurs “Crysis 2 Artbook(36:40) Konkurs ”książka chyba Halo 4”(38:20) The Studio [Apple TV+](40:50) Znajomi i Sąsiedzi [Apple TV+](42:20) Edukacja, po Emigracji XD [CANAL+](43:40) Lazarus [Max](49:40) Invincible SE4 [Prime](52:20) Biały Lotos SE4 [Max](57:50) Assassin's Creed: ShadowsO nas więcej, tu też wszystkie linki! https://www.ahasuper.plFajnie? Niefajnie? Napisz do nas! ahasuper@ahasuper.plWspółpraca reklamowa: info@digitalaudio.plGdzie nas słuchać? https://anchor.fm/bartosz-drozdowski Gdzie nas oglądać? https://www.youtube.com/@ahasuperAha Super na fejsie, https://www.facebook.com/AhaSuper01Aha Super na insta! https://www.instagram.com/AhaSuper01

Letnia Akademia Młodych Umysłów to wakacyjny projekt Radia Naukowego, w którym role się odwracają! To Wy – Młode Umysły – zadajecie pytania, a eksperci i nauczyciele (akademiccy) na nie odpowiadają. Zapraszamy do udziału w 5. sezonie LAMU. Zgłoszenia prosimy nadsyłać od 26 kwietnia do 11 maja do północy.Pytania nagrywacie w formie audio, może być na zwykły dyktafon w smartfonie. Mówcie głośno i śmiało! Nie zapomnijcie dodać swojego imienia i wieku. Nie ma niemądrych pytań, pytajcie o wszystko, co Was ciekawiNagrania zbieramy pod adresem lamu@radionaukowe.plZ wybranymi pytaniami wybieramy się do znakomitych badaczy i badaczek, którzy postarają się na nie odpowiedziećEfekty będą publikowane w Radiu Naukowym jako specjalne odcinki w każdy poniedziałek lipca i sierpnia.Zachęcamy do zakończenia nagrania hasłem: "LAMU - to my to zadajemy pytania".Drodzy Rodzice i Opiekunowie: Nagranie musi być przesłane przez Was, do udziału w LAMU konieczne jest podpisanie i przesłanie skanu/zdjęcia oświadczenia, które znajdziecie tutaj: LINK DO ŚCIĄGNIĘCIA Nie wszystkie nagrania będą mogły być wykorzystane (niestety!). Prosimy o uczulenie dzieci, że mimo przesłania nagrań, mogą nie pojawić się w programie - nie chcielibyśmy, żeby były rozczarowane. Pytań przychodzi po prostu bardzo dużo.  TUTAJ lista z poprzednich edycji, na które już udzieliliśmy odpowiedzi. Prosimy o unikanie dublowania zagadnień. To tyle ze spraw technicznych.Bawcie się dobrze i niech ciekawość będzie z Wami!Poprzednie sezonu znajdziecie tu

W Skandynawii epoka Wikingów skończyła się w X wieku wraz z powstaniem państw. Kolejnych 200 lat przetrwała… na Pomorzu. – Południowe wybrzeże Bałtyku jest pogańskie i niepaństwowe jeszcze do XII wieku. W XI-XII wieku wikińskim stylem życia bardziej żyją Słowianie. Duńczycy boją się ich najazdów – mówi mój gość, dr Wojciech Filipowiak z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN. Spotykamy się w klimatycznej siedzibie Pracowni Archeologicznej w Wolinie. Na poddaszu, w otoczeniu kotów i przy starym drewnianym stole, na rozmawiamy o wczesnośredniowiecznym, słowiańskim Pomorzu i wpływach Skandynawów.***Wspieraj kanał: https://patronite.pl/radionaukoweZobacz nasze Wydawnictwo: https://wydawnictworn.pl/***Wolin to wyzwanie dla archeologów. Najstarsze znalezione na wyspie chaty mogą pochodzić nawet z VIII wieku. Jedna z nich ma kształt łodzi, charakterystyczny dla budownictwa skandynawskiego, wikińskiego. Ale w środku znaleziono naczynia i przedmioty używane przez Słowian. – W Wolinie nic nie jest proste – śmieje się dr Filipowiak. Znaleziska są eklektyczne, podobne do skandynawskich, ale niespotykane w samej Skandynawii. Badacze znaleźli też monety arabskie, a więc miasto musiało zarabiać na handlu z odległymi nawet krainami. – Wolin był wówczas największym miastem na Bałtyku. Nie dużym, nie jednym z większych, największym – podkreśla archeolog. – W szczycie rozwoju Wolin ma około 6,5 tysiąca mieszkańców. Na ówczesne czasy to jest Nowy Jork.Jedną z najbardziej zagadkowych kwestii tego regionu pozostaje Jomsborg. To półlegendarna wikińska twierdza gdzieś u ujścia Odry. – Informacje o tej twierdzy pojawiają się w XIII-wiecznych sagach spisanych w Islandii – opowiada dr Filipowiak. W tekstach sporo jest informacji o tym, jak miała działać twierdza (według surowych, niemal zakonnych zasad), a także o bajecznych przygodach, jakie przeżywali jej mieszkańcy, idealni wikińscy wojownicy. Kwestia Jomsborga do dziś jest dyskusyjna: czy wyidealizowana twierdza jest wyłącznie wytworem literackim, czy miała jednak gdzieś konkretny pierwowzór.Dr Filipowiak argumentuje, że Jomsborg mógł znajdować się na wyspie Wolin na Wzgórzu Wisielców. – Nie Jomsborg tak jak jest opisany dokładnie w sagach, bo to jest bajka na pewno; w sagach piszą o kamiennych bramach, łańcuchach, katapultach i tym podobne. Natomiast mógł to być krótko funkcjonujący garnizon, kontrolujący miasto – wyjaśnia. Dlaczego akurat na Wzgórzu Wisielców? W znanych nam ośrodkach wikińskich nad Bałtykiem, jak duńskie Hedeby czy szwedzka Birka, obok miasta z reguły znajdowała się osadzona na wzgórzu twierdza. – Żeby kontrolować miasto, trzeba kontrolować szlak wodny. I na Wolinie nie ma do tego lepszego miejsca niż Wzgórze Wisielców – tłumaczy swoją koncepcję.  Do tej pory większość badaczy oceniała, że Wolin jako osada i Jomsborg to po prostu to samo miejsce.W odcinku usłyszycie też fascynującą historię rodzinną wielu pokoleń archeologów oraz legendę o zatopionym mieście Wineta, dowiecie się, dlaczego Wolin to unikatowa lokalizacja dla badań archeologicznych i dlaczego aż do 1945 roku mieszkańcy Kamienia Pomorskiego mogli za darmo przejeżdżać mostem w Wolinie.Ostatnio szczególnie zakochana w pracy archeologów, paleontologów i w ogóle ludzi nauki w terenie – polecam gorąco!Dr Filipowiak wspólnie z dr Karoliną Kokorą działają na rzecz wpisania Wolina na listę pomników historii oraz światowego dziedzictwa UNESCO.Uwaga! Można wziąć udział w wykopaliskach na Wolinie. Rozpoczną się 7 lipca na terenie dawnego portu przy Srebrnym Wzgórzu. Organizatorzy zapraszają studentów, doktorantów oraz archeologów – zarówno z doświadczeniem, jak i tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z archeologią. Zgłoszenia proszę słać na adres: w.filipowiak@iaepan.edu.plWykopaliska będą otwarte dla zwiedzających. (PS. My się wybieramy)

W tym odcinku podcastu Aleksandra Hyży dzieli się swoją wiedzą na temat dietetyki i roli edukacji żywieniowej w zachowaniu zdrowia. Aleksandra Hyży - dietetyk, profilaktyk, trener umiejętności miękkich. Absolwentka studiów magisterskich na kierunkach Dietetyka oraz Zdrowie publiczne na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, obecnie doktorantka Szkoły Doktorskiej WUM. W pracy naukowej i zawodowej związana z promocją zdrowia w miejscu pracy. Posiada ogólnopolskie i międzynarodowe uprawnienia trenerskie. Jako wykładowca akademicki prowadzi zajęcia na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym oraz Uczelni Medycznej im. Marii Skłodowskiej-Curie. Autorka publikacji naukowych i specjalistycznych, prelegentka na konferencjach ogólnopolskich i międzynarodowych. Zawodowo edukuje, zachęca do zmiany nawyków, promuje zdrowie i obala popularne mity, szkoli i dba o rozwój umiejętności miękkich. Prywatnie pasjonatka teatru, opery i baletu, fine dinigu i sommelierstwa, a także historii i kultury krajów anglosaskich (zwłaszcza UK i Australii). W odcinku poruszamy między innymi tematy:  wyzwań związanych z dostępem do informacji o zdrowiu i żywieniu w Internecie  dostępnych metod leczenia nadwagi i otyłości oraz ich indywidualnego dopasowania  roli deficytu energetycznego i najczęstszych błędów w jego stosowaniu  znaczenia edukacji żywieniowej w zachowaniu i poprawie zdrowia  roli diety i stylu życia w poprawie samopoczucia  konsekwencji diet „cud” oraz efektu jo-jo  roli makroskładników w diecie i zasad komponowania zdrowych posiłków  wpływu diety na psychikę i poziom energii  najczęstszych błędów żywieniowych, które utrudniają utratę masy ciała Podcast możecie znaleźć wielu platformach do słuchania m. in.:

Polska tradycja historiograficzna, i to średniowieczna już, nic nie wie o koronacji 1025 roku, my to wiemy tylko ze źródeł niemieckich – mówi (nie ma co ukrywać, dość zaskakująco) prof. Grzegorz Pac z Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Rozmawiamy oczywiście o koronacji Bolesława Chrobrego.To nie znaczy, że tej koronacji nie było. Po prostu dla średniowiecznych polskich kronikarzy dużo ważniejszym wydarzeniem było symboliczne nałożenie korony przez Ottona III podczas zjazdu gnieźnieńskiego. Starania o rzeczywistą koronację utrudniła Bolesławowi śmierć młodego cesarza. Przez kolejnych 25 lat cesarstwem władali ludzie Bolesławowi nieprzychylni. Koronował się dopiero po śmierci Henryka II, kiedy tron cesarski był chwilowo pusty. Nie znamy jednak dokładnej daty dziennej, Wielkanoc 1025 to tylko jedna z możliwych dat.Pewną zagadką jest imię Chrobrego. – Wiemy, że to jest imię Przemyślidów – wskazuje historyk. Boleslav to imię dziadka oraz wuja, krewnych od strony matki – Dąbrówki. Imię po ojcu, Mieszko, odziedziczył dopiero jego młodszy, przyrodni brat. To wskazuje, że Mieszko I jako dziedziców swojego księstwa widział raczej synów drugiej żony Ody, a Bolesław być może miał władać raczej w Czechach (i rzeczywiście władał, ale krótko). Kiedy zmarł Mieszko I, Bolesław wziął sprawy w swoje ręce. W ogóle się przy tym nie patyczkował. – Wszystko wskazuje na to, że przejął pełnię władzy głównie siłą oręża, siłą brutalnej ingerencji – mówi mój gość. Szybko wygnał z kraju macochę i młodszych braci i już w 992 roku był samodzielnym polskim władcą.Z historii kojarzymy go przede wszystkim z dwóch rzeczy: licznych wojen, głównie z niemieckimi panami, oraz zjazdu gnieźnieńskiego i późniejszej koronacji. Wojen toczył rzeczywiście sporo, ale trudno je tak naprawdę postrzegać jako wojny polsko-niemieckie. – Cały bój się miał niby toczyć o naszą suwerenność, a tak naprawdę on się toczy o nasze miejsce w Rzeszy – opowiada prof. Pac. Bo władca Polski był jednym z wielu panów, którzy na własnym terenie sprawowali dość samodzielną władzę, ale i tak mieli nad sobą kogoś, z czyim zdaniem musieli się liczyć: cesarza niemieckiego. Zjazd gnieźnieński i obdarowanie cesarza Ottona III relikwiami św. Wojciecha też miały na celu podbudowanie swojej pozycji w ramach cesarstwa.W odcinku usłyszycie też o żonach Bolesława, o tym, jak surowe prawa może wprowadzić władca, który bardzo chce podkreślać swoje chrześcijaństwo, oraz o tym, dlaczego korona króla Polski okazała się ciężarem.

Nie tylko dzieci i seniorzy potrzebują edukacji o cyberbezpieczeństwie. My wszyscy – w pośpiechu, emocjach, z telefonem w ręku – jesteśmy podatni na pułapki sieci. Jak je rozpoznać? Jak reagować? Rozmawiamy z Beatą Frankiewicz z NASK o cyfrowej czujności, którą warto pielęgnować na co dzień. W codziennym pędzie łatwo przegapić czerwoną lampkę ostrzegawczą. Zwłaszcza w sieci – miejscu, gdzie wiele rzeczy wygląda „jak prawdziwe”, ale nie zawsze nimi jest. Razem z Beatą Frankiewicz z NASK – Państwowego Instytutu Badawczego, rozmawiałyśmy o tym, jak dbać o swoje cyfrowe bezpieczeństwo. Beata jest specjalistką ds. budowania świadomości cyberbezpieczeństwa w NASK, trenerką Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów i Animatorów KLANZA, a wcześniej przez lata związana była z sektorem NGO. Edukacja cyfrowa to jej codzienność – a tym razem także nasz wspólny temat.⏹️ W tym odcinku:00:00 INTRO02:57 Edukacja w zakresie cyberbezpieczeństwa05:59 Zasada ograniczonego zaufania08:54 Zagrożenia związane z płatnościami12:01 Socjotechnika w cyberprzestępczości15:02 Oszuści podszywający się pod Instytucje17:52 Procedury bezpieczeństwa21:12 Zgłaszanie oszustw i ochrona Innych22:18 Zagrożenia związane z danymi osobowymi25:12 Bezpieczne korzystanie z aplikacji płatniczych27:10 Odpowiedzialność organizacji w zakresie cyberbezpieczeństwa29:11 Zasady cyberhigieny dla każdego33:05 Edukacja seniorów i dzieci w zakresie cyberbezpieczeństwa40:52 Zasoby NASK w zakresie cyberbezpieczeństwa43:25 Rekomendacje książkowe i edukacyjne⏹️ Nasz gość: Beata Frankiewicz - specjalistka ds. budowania świadomości w zakresie cyberbezpieczeństwa w NASK – Państwowym Instytucie Badawczym. Absolwentka studiów podyplomowych Cyber Science - Zarządzanie Cyberbezpieczeństwem na Politechnice Śląskiej. Posiada ponad 10-letnie doświadczenie w sektorze organizacji pozarządowych, gdzie realizowała i współtworzyła liczne inicjatywy i projekty edukacyjne. Specjalizuje się działaniach podnoszących kompetencje cyfrowe i propagujących bezpieczne korzystanie z technologii.⏹️ Linki do sprawdzenia:- NASK - Państwowy Instytut Badawczy- CERT Polska- Artykuł towarzyszący podcastowi na naszym Blogu- Bezpłatne kursy e-learningowe Sektor 3.0 o cyberbezpieczeństwie⏹️ SEKTOR 3.0 to przedsięwzięcie, które wspiera transformację cyfrową i wykorzystywanie nowych technologii w działaniach społecznie użytecznych. ⏹️ Więcej informacji znajdziesz na https://sektor3-0.pl/ oraz w naszych mediach społecznościowych: FB - https://www.facebook.com/sektor3.0IG - https://www.instagram.com/sektor_3LI - https://www.linkedin.com/company/sektor-3-0/

ozmowa z Elżbietą Dziedzic na temat jej najnowszej książki "Marika i Bazylii Tajemnice Amazonii". Odkryjcie razem z nami niezwykłe przygody rodzeństwa, które tym razem przenosi się z arktycznych krajobrazów do bujnej dżungli amazońskiej. Elżbieta opowiada o tym, jak ważna jest ekologia i ochrona przyrody w tej opowieści, a także o edukacyjnych aspektach książki, które zachwycą nie tylko dzieci, ale i dorosłych. Dowiedzcie się, jak pisarka wplata elementy kultury i języka portugalskiego, oraz jakie tajemnice kryje Amazonia. To nie tylko historia przygodowa, ale także refleksja nad relacjami między ludźmi a naturą. Zapraszamy do wysłuchania tej fascynującej rozmowy!Strona autorki:www.polskalitera.commedia społecznościowe:https://www.facebook.com/polskaliterahttps://www.youtube.com/@polskalitera3032https://www.facebook.com/profile.php?id=100093496456813

Gościem najnowszej Melliny jest Malcolm XD. To on wymyślił kultowe hasło: „karasie jedzą gów@#@o” w słynnym filmie „Fanatyk”. Marcin Meller próbuje rozszyfrować kim jest człowiek w stroju niebieskiego psa, który bardzo pilnuje tajemnicy swojej tożsamości. Po raz pierwszy Malcolm XD pojawił się fizycznie w studiu. Do tej pory we wszelkich wywiadach reprezentował go automat. Na prośbę gościa musieliśmy jednak zmienić jego głos. Malcolm, który ma na swoim koncie książki Edukacja czy Emigracja, które doczekały się serialu mówi ile w tych historiach wydarzyło się w jego życiu, o teoriach spiskowych i o co chodzi ze złożem minerałów w Ukrainie.

Genetyka rozwija się w imponującym tempie. Obecnie możliwości to izolowanie DNA z materiału kostnego, a nawet z… kamienia nazębnego; a także analiza genów pod kątem cech fenotypowych: umiemy wyczytać na przykład, że dana osoba prawdopodobnie miała jasną skórę z piegami i zielone oczy, a także czy miała tendencje do łysienia. Dane z badań DNA wykorzystuje się w kryminalistyce, medycynie i wielu innych dziedzinach, ale jest też haczyk: zaawansowane badania wymagają dużych, stabilnych laboratoriów. – Czasy romantycznej genetyki, gdzie mieliśmy dwa pomieszczenia, izolację, PCR, już się po prostu skończyły i nie ma odwrotu – mówi mój dzisiejszy gość, prof. Andrzej Ossowski, kierownik Katedry Medycyny Sądowej Zakładu Genetyki Sądowej na Pomorskim Uniwersytecie Medycznym w Szczecinie. – To jest pędząca lokomotywa.Zespół prof. Ossowskiego opracował przełomową technikę pozyskiwania DNA z materiału kostnego, choć w kościach zachowuje się on wręcz fatalnie. – To jest materiał, który jest zupełnie zniszczony. W próbkach kości mówimy o pikogramach DNA, a w materiale z krwi mamy setki albo nawet tysiące razy więcej materiału – opowiada profesor. Nowe technologie pozwalają odtworzyć cały genom z zachowanego fragmentu szkieletu. Na tej podstawie prof. Ossowski z zespołem założył Polską Bazę Genetyczną Ofiar Totalitaryzmów. Członkowie zespołu izolują DNA ze szczątków osób znalezionych w bezimiennych, często masowych grobach ofiar II wojny światowej lub powojennego terroru komunistycznego. Pozyskane DNA jest porównywane z bazą pobraną od ochotników z rodzin zaginionych ofiar. – Bez krewnych nie uda nam się nikogo zidentyfikować – wskazuje profesor. W tym roku jego zespół zaczyna badania z grobu w ukraińskich Późnikach. W odcinku usłyszycie też, czym będą Regionalne Centra Medycyny Cyfrowej, co potrafi genetyk, który ma dostęp do czyjejś czaszki, dlaczego powinniśmy zainteresować się tworzeniem bezpiecznych biobanków i jakie są wady systemu grantowego na uczelniach. Tak energicznie działającej jednostki naukowej już dawno nie widziałam!Odcinek powstał w Szczecinie, w ramach XIV. podróży Radia Naukowego. Podróże są możliwe dzięki wspierającej nas społeczności Patronek i Patronów. Tutaj możecie do nich dołączyć: https://patronite.pl/radionaukowe

W tym odcinku podcastu rozmawiam z ekspertką od nietradycyjnej nauki języka angielskiego dla dzieci. Justyna Winiarczyk opowiada o swoim unikalnym podejściu do nauczania, wyjaśnia czym różni się jej metoda od standardowych kursów. Omawia także wyzwania związane z edukowaniem rodziców na temat dwujęzyczności, różnice w marketingu produktów skierowanych do dzieci i dorosłych oraz wpływ sztucznej inteligencji na naukę języków.Justyna Winiarczyk: z zawodu” absolwentka Lingwistyki Stosowanej ze specjalizacją translatorską i pedagogiczną. Z głębokiej pasji popularyzatorka idei dwujęzyczności zamierzonej w Polsce. Prywatnie mama, która nauczyła swojego dwulatka mówić płynnie po angielsku. Założycielka marki English Speaking Mum, która specjalizuje się w materiałach dla rodziców i dzieci do naturalnej nauki angielskiego w domu.Linki:WWW: https://englishspeakingmum.pl/Instagram: https://www.instagram.com/englishspeakingmumPodcast: https://open.spotify.com/show/2EVPCXqRrr4zAQVLVPPuluNowe odcinki podcastu „Zarabiaj na wiedzy" w każdy wtorek!

Cześć! Dzisiaj goszczę Ziemowita Rachonia, eksperta marketingu B2B, który od ponad 10 lat pomaga firmom rozwijać skuteczne strategie marketingowe i sprzedażowe. W tym odcinku porozmawiamy o wyzwaniach związanych ze sprzedażą produktów wysokocenowych w modelu B2B i jak efektywnie sprzedawać drogie produkty przez e-commerce. Ziemowit podzieli się swoimi doświadczeniami i wiedzą na temat kluczowych elementów, które wspierają sprzedaż w B2B, a także jak budować zaufanie w relacjach z klientami oraz edukować ich na każdym etapie zakupu. Będziemy mówić o tym, jak wykorzystać platformy e-commerce, by skutecznie przyciągać klientów i jak dostarczyć im wartość, która przełoży się na decyzje zakupowe.W dzisiejszym odcinku dowiesz się między innymi:Jakie wyzwania czekają na firmy sprzedające produkty o wysokiej cenie?Jakie kanały marketingowe najlepiej wspierają sprzedaż produktów B2B?Dlaczego edukacja klienta jest kluczowa w procesie zakupu drogich produktów?Jakie błędy najczęściej popełniają firmy w sprzedaży B2B?Jak budować zaufanie i lojalność klientów w e-commerce?O Ziemowicie Rachoniu:Ziemowit Rachoń to ekspert marketingu B2B z ponad dziesięcioletnim doświadczeniem w pomaganiu firmom w tworzeniu skutecznych procesów marketingowych. Specjalizuje się w budowaniu strategii sprzedaży i marketingu, które przekładają się na realne wyniki, zwłaszcza w kontekście e-commerce B2B.Zachęcam do subskrypcji podcastu, aby nie przegapić przyszłych odcinków oraz do zapisania się na newsletter, który dostarczy Ci najnowsze informacje o e-commerce i marketingu

Edukacja finansowa dzieci to dbanie o to, aby rozwijała się ich inteligencja finansowa, świadomość skąd się biorą pieniądze, szacunek do pieniędzy.

Pierwszym tworzywem sztucznym był celuloid. Wynaleźli go bracia Hyatt, a kierował nimi lęk, że na świecie zabraknie… kości słoniowej, a więc klawiszy do fortepianów, kul bilardowych i innych przedmiotów codziennego użytku. Kiedy powstały inne sztuczne polimery, ludzkość zachłysnęła  się plastikiem. Lekki, wytrzymały materiał, któremu można nadać dowolny kształt – to był przełom w wielu dziedzinach. – Plastik dla materiałoznawcy jest tak naprawdę cudownym materiałem – opowiada dr hab. inż. Sandra Paszkiewicz, prof. Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technicznego.***Linki do serialu "Próg bólu" na Spotify - https://open.spotify.com/show/3rje2tJUupXjc7epjAchHCna Apple Podcasts - https://podcasts.apple.com/us/podcast/próg-bólu/id1806094116na TOK FM - https://audycje.tokfm.pl/premium/promo/progbolurn***Rozmawiamy dziś o „klasycznym” plastiku z ropy i możliwościach jego zastąpienia. No właśnie, bo pewnych spraw w tym zachwycie nie przewidziano: że plastik naprawdę będzie BARDZO wytrzymały, czyli będzie się niezwykle długo rozkładał. Trudno było też wyobrazić sobie, jak bardzo masowe stanie się to rozwiązanie. – To, co nam najbardziej przeszkadza, to ilość opakowań, która jest wyrzucana i każdego dnia trafia na wysypisko śmieci – tłumaczy prof. Paszkiewicz. Czyli największym problemem jest plastik jednorazowy i to, że wiązania między cząsteczkami węgla są w plastiku tak silne, że nie rozłożą ich żadne bakterie. Część potrafimy zrecyklować (ale robi się przez to droższy, a więc mniej popularny wśród konsumentów), część podlega tzw. recyklingowi energetycznemu (czyli jest spalana, by odzyskać energię – w profesjonalnych spalarniach z filtrami itd., nie w domowych piecach!). Stąd próby stworzenia alternatywy. Najbardziej popularną jest PLA, czyli polilaktyd, biodegradowalny polimer tworzony np. z kukurydzy. Naukowcy eksperymentują z różnymi półproduktami: liśćmi palmowymi, awokado, trzciną cukrową, a nawet syropem klonowym. Kluczowe, by półprodukt był pełen cukru. – Wszędzie, gdzie jest cukier, można by przerobić [na biopolimer], tylko trzeba by zobaczyć, na ile ta produkcja jest wydajna – opowiada materiałoznawczyni. Bo na razie potrzebnych jest 10 ton ziarna kukurydzy, żeby wyprodukować tonę polilaktydu. Do tego trzeba doliczyć koszty wody, środków ochrony roślin, transportu itd. – Ropa naftowa może być na razie niestety bardziej ekologiczna od kukurydzy – wskazuje prof. Paszkiewicz. Ale nie można składać broni: – Chcemy uzyskać taki materiał, który byłby i barierowy, i się rozkładał. I nad tym pracuje m. in. prof. Paszkiewicz razem ze swoim zespołem.Naukowczyni wskazuje też, że trzeba lepiej dobierać opakowania do produktów. – Jeżeli dany materiał dość szybko się rozkłada, to dajmy go do produktów spożywczych, które mają krótki termin przydatności. A nie polistyren, który rozkłada się przez 600 lat, wykorzystujemy do zapakowania serka wiejskiego, którego termin ważności mija po kilku tygodniach.Odcinek powstał w Szczecinie, w ramach XIV. podróży Radia Naukowego. Podróże są możliwe dzięki wspierającej nas społeczności Patronek i Patronów. Tutaj możecie do nich dołączyć: https://patronite.pl/radionaukowe#współpraca

Wybór odpowiedniej metody terapeutycznej jest kluczowy dla skuteczności terapii. Poszczególne nurty terapeutyczne charakteryzują się różną metodyką, a ta powinna być dostosowana do rodzaju problemu, z którym przychodzi pacjent, typu jego osobowości oraz jego oczekiwań. Psychoterapia poznawczo-behawioralna to jedna z najpopularniejszych metod terapeutycznych. Jej celem jest zmiana sposobu myślenia i reakcji na określone bodźce, które prowadzą do trudności emocjonalnych pacjenta, a co za tym idzie – wyposażenie go w „narzędzia” do samodzielnego radzenia sobie z problemami. Czym dokładnie jest psychoterapia poznawczo-behawioralna i na czym polega jej skuteczność w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych? Co na temat efektywności terapii CBT mówią badania naukowe? Jakie najczęstsze mity są z nią związane? Jak wygląda jej zastosowanie w terapii dzieci i młodzieży? Kiedy i dla kogo będzie najlepszym wyborem? Czy mogą się z nią wiązać jakieś zagrożenia? W jaki sposób technologia wpływa na dostępność i skuteczność CBT (przykłady aplikacji i narzędzi online)? Na te wszystkie pytania odpowiedzą – psychiatra, psychoterapeutka i superwizorka dr hab. Agnieszka Popiel, prof. Uniwersytetu SWPS, oraz psycholożka Zofia Szynal (prowadząca webinar). Nie zabraknie także informacji o praktycznych technikach CBT, które każdy może wykorzystać w codziennym życiu, by poprawić swoje funkcjonowanie. Kiedy zgłaszamy się do psychoterapeutki lub psychoterapeuty, chcielibyśmy mieć pewność, że metody i techniki, które nam zaproponują, są oparte na badaniach, a ich skuteczność w terapii konkretnego zaburzenia lub procesu psychologicznego została potwierdzona. I dlatego istotne jest, aby sięgać po psychoterapię, która opiera się na podstawach naukowych. O psychoterapii opartej na dowodach naukowych rozmawiamy w cyklu spotkań “Psychoterapia oparta na nauce”. Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Projekt obejmuje działania online, których celem jest umożliwienie rozwoju każdemu, kto ma taką potrzebę lub ochotę, niezależnie od miejsca, w którym się znajduje. Więcej o projekcie: https://web.swps.pl/strefa-psyche

– Jak to jest mieć przylądek i zatokę swojego nazwiska? – pytam prof. Stanisława Rakusę-Suszczewskiego. Rozmowę nagrywamy w jego mieszkaniu na Starym Mokotowie w Warszawie, przy drewnianym lakierowanym stole. Na ścianach liczne obrazy i mapy, parkiet lekko skrzypi.Istotnie, na Wyspie Króla Jerzego jest przylądek Rakusy, a tuż obok Zatoka Suszczewskiego. – To popełnił prof. Krzysztof Birkenmajer, który robił pierwszą mapę dla tamtego regionu i ponazywał szereg punktów nazwiskami uczestników wyprawy – odpowiada biolog i polarnik, który przez pół wieku jeździł w tereny polarne, głównie do Antarktyki.To prof. Stanisław Rakusa-Suszczewski był inicjatorem, a w 1977 roku również założycielem Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego. Paradoksalnie do założenia stacji przyczyniła się sytuacja geopolityczna. W latach 70. państwa zachodnie nałożyły m.in. na Polskę restrykcje połowowe, spora flota rybacka stała bezczynnie. Prof. Rakusa-Suszczewski wpadł na pomysł, by połączyć przyjemne (w tym przypadku: badania naukowe) z pożytecznym. Polscy rybacy wyruszyli na południe, by łowić morskie ryby, a na pokład wzięli naukowców badających biomasę kryla.Projekt okazał się takim sukcesem, że przychylono się też do pomysłu wybudowania polskiej stacji. Do jej budowy zaangażowano wojsko (specjalistów oraz trzy tysiące ton sprzętu). Miejsce na wyspie wybrał właśnie mój gość.Z półproduktów zestawiono stację w kształcie litery T, z pokoikami dla załogi, laboratorium, a nawet pokojem chirurgicznym. Zimujący z naukowcami i technikami lekarze pomagali nie tylko załodze, ale też kontuzjowanym w pracy rybakom – czasem do stacji było bliżej niż do lekarza na stałym lądzie. Zdarzyła się nawet operacja ratująca życie, kiedy jednemu z rybaków rozlał się wyrostek. – Operował nasz chirurg, a ichtiolog i mikrobiolog jako pomocnicy – opowiada.Stacja im. Henryka Arctowskiego nadała swój pierwszy komunikat 26.02.1977 roku. Od tego czasu regularnie zimują w niej badacze. Teraz dzięki technologiom takie zimowisko łatwiej znieść, ale początki były trudne. – Ludzie byli odłączeni od świata na 7-8 miesięcy – opowiada profesor. Znosili brak kontaktu z bliskimi, ciężkie warunki atmosferyczne (huraganowe wichry o prędkości 200 km/h), ciągłą ciemność. – Ludzie, którzy spędzają tam czas, zostają przyjaciółmi albo wrogami na całe życie – opowiada. Wie, o czym mówi: niedawno z przyjaciółmi z USA świętował na Zoomie 50. rocznicę wspólnego zimowania w stacji amerykańskiej.W odcinku posłuchacie o znaczeniu badań polarnych, o tym, jak dzięki skrupulatnym obserwacjom zdiagnozowano zmiany klimatu, a także o tym, które nacje lepiej znoszą izolację na stacji, w który dzień w roku świętują załogi wszystkich stacji polarnych i do czego są zdolni naukowcy niepokojeni we własnej jadalni przez turystów.Polecam rozmowę z całego serca. Pan profesor to człowiek ulepiony z zupełnie innej gliny i słuchanie go jest jak wspaniała wycieczka w historię polskiego polarnictwa.Naukowe CV:- Magisterium na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Warszawskiego na podstawie badań realizowanych na Spitsbergenie, 1961 r.- Doktorat na Wydziale Oceanografii i Rybactwa Morskiego WSR w Olsztynie, rozprawa dotyczyła planktonu i zależności pokarmowych na Morzu Północnym, 1968 r.- Współorganizował 29 wypraw na Stację i 5 wypraw morskich do Antarktyki, kierował pięcioma wyprawami morskimi PAN/MIR na statku „Profesor Siedlecki”.- Od 1968 roku pracował naukowo i organizacyjnie w Antarktyce, na stacjach radzieckich oraz amerykańskiej McMurdo (tam dwukrotnie zimował), badania przyniosły mu w 1975 roku habilitację w Instytucie Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego.- Na przełomie 1976/77 r. zorganizował i pokierował wyprawą, która założyła polską stację im. Henryka Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego w Zachodniej Antarktyce; prace naukowe ruszyły w 1980 r.- W latach 80. doradzał Brazylii podczas budowy statku badawczego i stacji antarktycznej oraz przy budowie hiszpańskiej stacji Juan Carlos I.- Wspólnie z profesorami Romualdem Klekowskim, Leszkiem Kuźnickim i Adamem Urbankiem powołał Komitet Badań Antarktycznych PAN, przekształcony później w Komitet Badań Polarnych PAN.- Współorganizował 29 wypraw na Stację im. Arctowskiego i 5 wypraw morskich do Antarktyki.- Nagrodzony m. in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.Na podstawie materiałów prof. Rakusy-SuszczewskiegoKolaż na miniaturze: nasz gość na stacji Wostok, w tle stacja Arctowskiego w 1984 roku, Armando C. L. Genta, wikimedia.

To nietypowy odcinek podcastu, bo zawiera z relacją z konferencji "Odporność psychiczna nauczycieli" w Miliczu.Posłuchaj rozmów z nauczycielami, dyrektorami i ekspertami o ich wyzwaniach, dobrostanie, relacjach i nowatorskich podejściach w edukacji. Dowiedz się o badaniach dotyczących stresu nauczycieli i poznaj szkołę przyszłości im.Astrid Lindgren w Miliczu. Ten odcinek to ważny głos o kondycji i potrzebach polskiej edukacji.Oto spis rozdziałów:00:00:00 Wprowadzenie i nasz komentarz - Anna i Robert Sowińscy00:12:02 Dr Barbara Ostafińska-Molik Uniwersytet Jageilloński - wykładowca konferencji00:20:44 Yuliya Sakalova- Tsuirko - L.O. Nr XV we Wrocławiu, anglista, uczestnik konferencji00:29:01 Justyna Dominik - SP Nr 39 w Gdyni, anglista, uczestnik konferencji00:36:20 Roman Frąckowiak - Dyrektor SP we wsi Rosko, uczestnik konferencji00:41:26 Dr Anna Werner-Maliszewska - Prezes Polskiego Towarzystwo Psychologii Pozytywnej, wykładowca konferencji00:46:14 Lidia Lempart - Dyrektor Ośrodka Rehabilitacji i Terapii Rodzin Dzieci z Wadą Słuchu we Wrocławiu, uczestnik konferencji00:53:26 Prof. Roman Leppert - Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, organizator konferencji01:03:00 Izabela Maciejewska - Dyrektor Szkoły Szpitalnej Zespołu Szkół Nr 33 dla Dzieci i Młodzieży Przewlekle Chorej w Bydgoszczy01:10:48 Dr Anna Hildebrandt-Mrozek - Happiness at School, organizator konferencji01:19:38 Dr Anna Przybyło - Dyrektorka Szkoły im Astrid Lindgren w Miliczu, oirganizatorka konferencjiLink do podcastu z dr Anną Przybyło o jej szkole w Miliczu: https://edukosmos.pl/edk184/Link do podcastu z dr Anna Hildebrand-Mrozek: https://edukosmos.pl/edk248 ___________________________________________

Ludzie współcześni przez tysiące lat żyli równolegle z innymi hominidami, np. znanymi chyba wszystkim neandertalczykami (ale nie tylko). Nie żyliśmy w jednych grupach, ale na pewno się spotykaliśmy, a przez jakiś czas również się z nimi krzyżowaliśmy. Potem przestaliśmy (to zresztą bardzo ciekawe dlaczego, o czym niżej), ale raczej nie oznaczało to wrogości, nie mamy żadnych znalezisk świadczących o obopólnej agresji. Dzięki dostępności badań genetycznych nasza wiedza o innych hominidach gwałtownie się poszerzyła w ciągu ostatnich 20 lat. O aktualnym stanie wiedzy i niesamowitych perspektywach rozmawiam z prof. Małgorzatą Kot z Wydziału Archeologii UW, która za parę miesięcy ponownie wyrusza do Azji Centralnej, w wysokie góry zachodniego Tienszanu i Pamiro-Ałtaju, by tam szukać śladów relacji ludzi współczesnych z innymi hominidami, tym razem w projekcie finansowanym z grantu ERC Consolidator Grant.Od dawna wiemy, że człowiek współczesny wyewoluował w Afryce i stamtąd wywędrował na inne kontynenty. Genetyka mówi nam więcej: wyjść było kilka. Pierwsze trzy populacje, które dotarły do Europy, po prostu wymarły. My jesteśmy potomkami tej czwartej. Nasi przodkowie poradzili sobie w lodowatej Europie, choć byli przystosowani do warunków afrykańskich. – Brak morfologicznego dostosowania nadrobiliśmy kulturowo – opowiada badaczka. Czyli nauczyliśmy się, jak się ubrać, jak polować i jak mieszkać, by przeżyć. Dość szybko straciliśmy ciemny pigment, częściowo w wyniku ewolucji, a w dużej mierze dzięki krzyżowaniu się z neandertalczykami.Tajemnicza sprawa jest taka, że wcale nie trwało to długo. – Wiemy, że my z neandertalczykiem krzyżowaliśmy się tak naprawdę bardzo krótko, to było jakieś 4-5 tysięcy lat – mówi prof. Kot. A przecież spotykaliśmy się o wiele, wiele dłużej. Hominidy wędrowały w grupach rodzinnych po 8-10 osób. W grupach liczyło się pochodzenie „po mieczu”, mężczyźni byli ze sobą genetycznie spokrewnieni, a córki odchodziły do innych grup. Nie wiemy, jak to dokładnie przebiegało, ale pojedynczej kobiecie na pewno trudno byłoby przeżyć samotnie, więc do wymian musiało dochodzić przy okazji spotkań grup. – Myślę, że każde spotkanie z grupą ludzką było wtedy wartościowe, czy to byli neandertalczycy, czy denisowianie – tłumaczy badaczka. To była szansa na wzbogacenie puli genetycznej. Co ciekawe, nie znaleziono ani jednych szczątków neandertalczyka z genami ludzi współczesnych. Przypuszcza się, że kobiety ludzi współczesnych nie były w stanie urodzić dziecka neandertalczyka – to były dzieci większe, z dużo większą głową. Są też dowody na krzyżowanie się neandertalczyków z denisowianami, a stan wiedzy zmienia się z każdym nowym znaleziskiem.W odcinku usłyszycie też, jak się przygotować do badań w górach Uzbekistanu, dlaczego prof. Kot wierzy, że znajdzie tam ślady denisowian (byli genetycznie dostosowani do życia w wysokich górach!) i dlaczego to inne populacje wyginęły, choć my też byliśmy na granicy wymarcia. Jestem totalnie zafascynowana tym tematem (i panią profesor!)  Polecam gorąco!

Wspieraj podcast Głowa Rządzi!- https://buycoffee.to/glowarzadzi- https://patronite.pl/glowarzadziWspółpraca: grzegorz@glowarzadzi.pl---Cześć, tu nadaje podcast Głowa Rządzi, mamy odcinek 138, w którym (pierwszy raz w historii tego kanału) będziemy rozmawiać o seksie. Punktem wyjścia do realizacji tego odcinka było pytanie, które często się pojawia na obozach i zgrupowaniach, a także przed startem w zawodach – jak seks wpływa na wykonanie sportowe? Czy lepiej jest prowadzić aktywność seksualną przed startem, czy lepiej zachować abstynencję? Od czego do zależy? Wykorzystując okazję rozmowy z doświadczonym seksuologiem, psychoterapeutą i biegłym sądowym dr n. med. Dariuszem Pysz-Waberskim, zadałem też dodatkowe pytania, m.in.:• Z jakimi problemami przychodzą najczęściej pacjenci do seksuologa? Czy zdarzają się sportowcy? • Czy w życiu zawodowych sportowców jest miejsce na seks?• Jak działa mechanizm sublimacji?• Czy rozmawianie o seksie, to w Polsce (cały czas) temat tabu?• Jaki wpływ ma seks na wykonanie sportowe? Od czego to może zależeć?• Jaki jest bilans zysków i strat w gospodarce hormonalnej przed zawodami? • Jakie są korzyści i zagrożenia związane z masturbacją przed startem dla wykonania sportowego i zdrowia?• Jakie są zaburzenia funkcji seksualnych sportowców wysokiego wyczynu? • Edukacja seksualna w Polsce - na jakim jest obecnie poziomie? Co można zrobić, żeby Polki i Polacy bardziej świadomie podchodzili do seksu? • Jakie są zagrożenia i korzyści wynikające z oglądania pornografii?• Co z tożsamością płciową, orientacją seksualną i środowiskiem LGBTQ+? Jak się w tym odnaleźć? • Jak zadbać o prewencję i interwencję w kontekście potencjalnych nadużyć seksualnych w środowisku sportowym?Wyszła nam z tego całkiem ciekawa i unikatowa rozmowa! Zachęcam do odsłuchania od deski do deski, komentowania i podania dalej w świat! Gadajmy o seksie! Piona!

–  To było nie tylko mycie pokładu, jak to się najczęściej pokazuje, ale ciężka praca z żaglami. Przy zmiennych wiatrach trzeba było bez przerwy je nastawiać, poluźniać, napinać… –  opowiada o prof. Radosław Gaziński z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Szczecińskiego. W Szczecinie, niegdyś kluczowym porcie Królestwa Prus, rozmawiamy o życiu bałtyckich marynarzy w nowożytności.Marynarze wypływający Szczecina i innych pomorskich portów raczej nie pływali daleko. Najczęstsze były trasy po Bałtyku (kilka dni np. do Kopenhagi lub Sztokholmu), po Morzu Północnym (np. do Amsterdamu), najdalej zahaczano o Atlantyk na trasie do Bordeaux. Praca marynarza była sezonowa, z przerwą zimową mniej więcej od połowy listopada do początku lutego.Żeglarstwo uważano za cech, zresztą jeden z bardziej otwartych. – Jak na cechy i ograniczenia cechowe w miastach nowożytnych to była dosyć otwarta droga – opowiada historyk. Marynarzem mógł zostać nawet prosty rybak. Ważna była siła fizyczna i brak lęku wysokości. Jeśli marynarz miał dodatkowo jakieś uzdolnienia, tym lepiej. Dobrze gotujący mógł zostać na statku kucharzem i uniknąć ciężkich prac na pokładzie (ale odpowiadał za ewentualny pożar). Była też ścieżka awansu: pomocnik sternika, sternik, szyper, czyli odpowiednik kapitana. Szyper musiał już umieć czytać i pisać (po niemiecku, w głównym języku morskich miast hanzeatyckich), zdawał też egzamin przed lożą szyprów.Skoro rejsy krótkie, to nie groził marynarzom szkorbut czy wysadzenie na bezludnej wyspie. Ale Bałtyk też miał swoje niespodzianki. To płytkie morze, przez co łatwo było się rozbić o ląd nawet przy wchodzeniu do portu, a podczas sztormów szalały krótkie, niebezpieczne fale. –  Wybrzeża Bałtyku, nawet południowego, są usiane wrakami statków. Tych zatonięć było sporo – mówi historyk.Szyper był odpowiedzialny za przewożony ładunek: jeśli był źle zabezpieczony i zniszczył się, zamókł lub utonął, odpowiadał przed wynajmującym go kupcem. Trzeba było też uważać na floty kaperskie, półpiratów wynajmowanych przez… władców państw bałtyckich. Zwłaszcza w czasie konfliktu wojennego kaprowie lubili nękać floty innych państw, a zyskami dzielili się ze zleceniodawcą.Co ciekawe, w Rzeczpospolitej Bałtyk raczej nie rozpalał wyobraźni. Spośród władających Polską królów o potędze morskiej śnił tylko Zygmunt August (ale jego plany zakończyła przedwczesna śmierć) i królowie elekcyjni z dynastii Wazów – wiadomo, Szwedzi. Oni spotkali się z oporem szlachty, która w silnej flocie widziała niebezpieczne wzmocnienie władzy królewskiej. – Szlachta zupełnie nie rozumiała morza – opowiada prof. Gaziński.W odcinku posłuchacie też o złotej erze żeglarstwa pomorskiego, o tym, kto mógł zostać nazwany Jonaszem, o tym, że statek to kobieta (i bywa zazdrosna), ale też o pasztecikach (okazuje się, że radzieckich) i paprykarzu jako szczecińskich słupach tożsamościowych.Odcinek powstał podczas XIV. podróży Radia Naukowego do Szczecina.

Czy zawód nauczyciela przechodzi kryzys, czy to tylko chwilowe turbulencje? Czy edukacja obywatelska w szkołach to fikcja? W najnowszym odcinku podcastu EduKosmos przyglądamy się realiom polskiego systemu edukacji i pytamy: czy nauczyciele otrzymują wystarczające wsparcie i uznanie? O czym rozmawiamy?✅ Konferencje dla nauczycieli – czy odpowiadają na realne potrzeby pedagogów, czy to tylko urzędnicza formalność?✅ Motywacja i wypalenie zawodowe – dlaczego tak wielu nauczycieli odczuwa frustrację i brak sensu?✅ Edukacja obywatelska – czy w szkołach w ogóle uczymy odpowiedzialności społecznej?✅ Pośpiech w reformach – czy zmiany wprowadzane z dnia na dzień mają sens?✅ Relacje na linii rodzice – nauczyciele – jak budować współpracę zamiast konfliktu?

Niewielkie, ale silne państwo, z dobrze rozwiniętą gospodarką, bo ma porty i leży u ujścia wielkiej rzeki. Według naukowców w żyłach każdej panującej rodziny królewskiej w Europie jest nieco krwi dynastii z tego kraju. Brzmi jak Holandia, a tymczasem mowa o Pomorzu. O wyjątkowym miejscu, gdzie splatały się wpływy polskie, połabskie, niemieckie, szwedzkie i duńskie, oraz o władających Pomorzem Gryfitach rozmawiam z dr. Pawłem Migdalskim z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Szczecińskiego.W szkole uczono nas, że Mieszko I podbił Wolin i Pomorze, a kluczowa dla tego procesu była bitwa pod Cedynią. O Cidini pisze niemiecki kronikarz Thietmar, jednak przedstawia tę opowieść jak biblijny moralitet, bez konkretów. Pisze, że zły graf Hodo napadł na dobrego Mieszka, chrzciciela Słowian, i został za to ukarany pod Cidini. Aktualnie historycy wskazują jednak, że polska Cedynia to mało prawdopodobna lokalizacja. Wątpią też, czy opisane przez Thietmara zdarzenie to bitwa. – Może bunt, może wycięcie jeńców, raczej nie bitwa – opowiada dr Migdalski. Nie ma więc silnych poszlak na panowanie Mieszka na Pomorzu. – Za Bolesława Chrobrego mamy biskupstwo w Kołobrzegu i to jest konkret – dodaje mój gość. Chrobry był z pewnością władcą formatu europejskiego, zachowały się ślady jego korespondencji z wielkimi tych czasów. Nie ma jednak ani źródeł pisanych, ani dowodów archeologicznych na to, by panował na zachód od Parsęty, która uchodzi do Bałtyku w Kołobrzegu.W XII wieku Pomorze podzielone było na wiele miniaturowych państewek. Pod naciskiem militarnym ze strony Polski Bolesława Krzywoustego państewka jednoczą się w księstwo pomorskie. Jego pierwszym udokumentowanym władcą był Warcisław I, który na początku XII wieku zaczął 500-letnie panowanie Gryfitów na tronie pomorskim. Podpisał z Krzywoustym układ trybutarny, wiążący dwa niezależne państwa więzią o charakterze podporządkowania. Powiązanie z polskim królestwem przyniosło na Pomorzu ważną zmianę: w 1124 roku przybyła do Szczecina misja chrystianizacyjna pod kierownictwem św. Ottona, biskupa Bambergu. Chrześcijanin Warcisław staje się pomazańcem, władcą nadanym przez boga. Władza Gryfitów trwa pomimo zawirowań historycznych. Po zerwaniu relacji z Polską księstwo pomorskie wchodzi w skład Cesarstwa Niemieckiego, przez jakiś czas zwierzchnikami lennymi Gryfitów są królowie Danii. Rządy Gryfitów kończy prawdopodobnie… brak higieny i dbałości o zdrowie. Od 1600 roku umiera około 20 ostatnich Gryfitów, a w 1637 roku ostatni książę z rodu, Bogusław IV. Pomorze zostaje podzielone między Szwecję a Brandenburgię, a winą za upadek dynastii obarcza się szlachciankę Sydonię von Borck – jeden z Gryfitów złamał jej serce, na co miała zapowiedzieć, że jego dynastia wkrótce wyginie. Dla Sydonii skończyło się to koszmarnie. Jak? Posłuchajcie odcinka. W nim również o tym, jak współcześnie Pomorze Zachodnie pracuje ze swoim dziedzictwem, dlaczego znajdziecie tam mnóstwo kościołów z połowy XIII wieku oraz jaki kluczowy traktat wojny trzydziestoletniej został podpisany na Pomorzu.Odcinek powstał podczas XIV. podróży Radia Naukowego do Szczecina. Chwała Wam, Patroni! Podróże są możliwe dzięki Wam!

Napisano na ten temat mnóstwo książek, nakręcono wiele filmów. Wiemy, że już starożytni Grecy spoglądali w gwiazdy i zastanawiali się, czy gdzieś są inne światy takie jak nasz. W XVII wieku Galileusz opisał góry na Księżycu takim językiem, jakim opisuje się fizyczność Ziemi, a Johannes Kepler wyobrażał, jak mogą wyglądać mieszkańcy Księżyca biorąc pod uwagę jego ekstremalne warunki (wg. Keplera, księżycowe istoty musiały być ogromne). Długo wierzono też w istnienie sztucznie przekopanych kanałów ma Marsie, rysowano ich mapy.Marzymy o życiu na innych planetach i zastanawiamy się, czy istnieje życie na którejś poza naszą. – Ja myślę, że życie jest powszechne – mówi prof. Ewa Szuszkiewicz z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Szczecińskiego, współzałożycielka i koordynatorka Ogólnopolskiego Centrum Zaawansowanych Badań w Zakresie Astrobiologii i Dziedzin Pokrewnych CASA* oraz przewodnicząca Sekcji Astrobiologii i Medycyny Kosmicznej w Komitecie Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN.Pierwszym obiektem zainteresowania naukowców był naturalnie najbliższy nam Księżyc. Znamy go już na tyle dobrze, że jesteśmy pewni: życia tam nie ma. Więcej znaków zapytania jest przy Marsie. Na jego powierzchni nie znaleziono śladów życia, ale wiadomo, że dawniej był podobny do Ziemi, miał oceany i atmosferę. Ostatnie misje wykryły na Marsie fluktuacje metanu, który może pochodzić od istot żywych, ale może też powstawać w wyniku procesów geologicznych. Do odkrycia jest jeszcze dużo, więc wciąż wysyłamy nowe misje. – Po pierwsze możemy znaleźć ślady dawnego życia, a po drugie może w dalszym ciągu istnieć życie, ale pod powierzchnią – opowiada prof. Szuszkiewicz. Wielkim przełomem może być planowana na 2028 rok misja MSR (Mars sample-return), która ma sprowadzić na Ziemię próbki powierzchni Marsa.Uwagę astrobiologów przykuwają też lodowe księżyce gazowych olbrzymów. Jesteśmy niemal pewni, że pod lodem na Europie, Ganimedesie i Kallisto – księżycach Jowisza – ukrywają się oceany. Może więc tam? Mikroorganizmy bezpiecznie ukryte pod warstwą lodu? Śledźcie misję JUICE Europejskiej Agencji Kosmicznej!Z kolei bezzałogowa sonda Cassini-Huygens (NASA, ESA, ASI) zbadała atmosferę Tytana, lodowego księżyca Saturna. Okazało się, że jego atmosfera jest podobna do Ziemi, składa się głównie z azotu. Na Tytanie występują też morza, jeziora i rzeki, choć nie płynie w nich woda, a ciekłe węglowodory, głównie metan. Brzmi ekstremalnie? – Znamy bardzo dużo mikroorganizmów tutaj na Ziemi, które żyją w ekstremalnych warunkach – wskazuje prof. Szuszkiewicz.Co z życiem poza Układem Słonecznym? Jeśli jest, to prawdopodobieństwo, że się z nim zetkniemy, jest niewielkie. Łatwo się minąć w tym ogromie. Nie znaczy to, że się poddajemy. Szykowana przez ESA misja Ariel ma stworzyć katalog atmosfer planet pozasłonecznych. Potrzebujemy więcej danych: jakie atmosfery są we Wszechświecie najczęstsze, jakie występują bliżej swoich słońc, a jakie dalej, jakie przy gwiazdach w wieku naszego Słońca, a jakie przy innych. Uzbrojeni w te statystyki, będziemy lepiej wiedzieli, gdzie szukać.W odcinku usłyszycie też, dlaczego astrobiologów interesuje Wenus, choć padają na niej deszcze z kwasu siarkowego, po co polscy naukowcy wyślą na orbitę drożdże i dlaczego raczej nie warto wiązać nadziei z życiem opartym na krzemie. To fascynujący odcinek, słucha się go jak baśni, a to wszystko badania i nauka, kochani!Odcinek powstał podczas XIV. podróży Radia Naukowego, tym razem zawitaliśmy do Szczecina.Artykuł m. in. dr Janusza Pętkowskiego wspominany pod koniec odcinka: https://arxiv.org/abs/2401.07296

Jeśli czujesz się zrelaksowany dołącz do nas obserwując ten podkast i pozostaw wysoką ocenę. To pomaga w dostarczaniu Ci coraz lepszych materiałów ASMR. Dziękuję za wspólną chwilę relaksu. Wszystkiego dobregoCały odcinek na Youtube:https://youtu.be/0M4C1UuHn7wOficjalny profil na Spotify:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://open.spotify.com/artist/0c33o4XjXf3PQssPag9c7n⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Tiktok:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠http://tiktok.com/@klaudialeclercq⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Instagram: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠http://instagram.com/klaudialeclercq⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Twitch: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://www.twitch.tv/klaudialeclercq⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Facebook: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠http://facebook.com/klaudialeclercq⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Niezwykły edukacyjny odcinek podkastu ASMR, który wprowadzi Was w świat kaligrafii, sztuki i dźwięków, które potrafią hipnotyzować. Barbara Galińska to prawdziwa pasjonatka liter, która od ponad 10 lat zamienia każdy kawałek papieru, drewna czy piasku w małe dzieło sztuki. W tym odcinku usłyszycie delikatne skrobanie stalówki po papierze, szelest kartek, miękkie pociągnięcia pędzlem oraz inne relaksujące dźwięki, które ukoją Wasze zmysły i pozwolą zanurzyć się w pełni w świat pięknego pisma. Miejsca gdzie można spotkać Basię:https://www.youtube.com/@baga-calligraphyhttps://www.instagram.com/barbara_calligraphy/https://www.facebook.com/baga.kaligrafiaDziękujemy bardzo stowarzyszeniu Koalicja dla Przyszłości za pomoc w organizacji p. Krystynie Olesińskiej i Irce Chrzanowskiej. Czego dowiesz się z tego filmu? Jak powstają niezwykłe litery – od alfabetu wymyślanego w dzieciństwie po profesjonalną kaligrafię. Dlaczego stalówka, pędzel do farbowania włosów czy patyk mogą stać się magicznymi narzędziami sztuki? Jak zwykłe powierzchnie – szyby, muszelki, a nawet plaża – mogą zamienić się w płótna do kaligrafii? Jak jeden znak stał się międzynarodowym symbolem pokoju, pojawiając się na murach Brooklynu, plażach z 78-metrowymi napisami i wystawach w Londynie czy Tel Awiwie? Dlaczego warto obejrzeć?To połączenie sztuki, historii i ASMR – subtelne dźwięki pisma, szelest papieru i skrobanie stalówki sprawią, że ten film będzie niezwykle relaksującym doświadczeniem. To film edukacyjny – poznacie tajniki kaligrafii i dowiecie się, jak litery mogą stać się potężnym narzędziem wyrazu emocji i wartości. To inspiracja – odkryjecie, jak kaligrafia może łączyć ludzi, budzić emocje i przekraczać granice, od małych warsztatów po międzynarodowe wydarzenia artystyczne. SZTUKA KALIGRAFII Z BARBARĄ GALIŃSKĄ - ASMR, SZTUKA, EDUKACJA

Na świecie występuje ich 8 gatunków. Najmniejszy jest wielkości psa i waży 25 kg, przedstawiciele największego potrafią osiągać niemal tonę. Wszystkie mają niezwykle czuły węch, rozwinięte zdolności manualne (dzięki specyficznej budowie nadgarstka potrafią posłużyć się np. patykiem jak narzędziem) i specyficzne zdolności metaboliczne. Polska to skraj obszaru występowania jednego ich gatunku, można je zaobserwować w Tatrach i Bieszczadach. Mowa oczywiście o niedźwiedziach, a opowiada o nich prof. Agnieszka Sergiel z Instytutu Ochrony Przyrody PAN.***Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukoweWesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowePoznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwoKup książki: https://wydawnictwoRN.plSkorzystaj z kodu na audiobooki: sluchamRN***Największa ewolucyjnie wypracowana supermoc niedźwiedzi to umiejętność sezonowego spowolnienia metabolizmu. Gatunki żyjące w klimacie podobnym do naszego wraz ze zbliżaniem się sezonu zimowego zaczynają się objadać, by wytworzyć zapas tkanki tłuszczowej, po czym chowają się w gawrach i zapadają w hibernację. Może trwać kilka tygodni, a nawet miesięcy. Hibernujący niedźwiedź nie wydala, jego ciało stopniowo zużywa zasoby tłuszczowe. Co ciekawe, nie ma ryzyka odleżyn czy zaniku mięśni: zwierzę ćwiczy je przez sen, wprawia w drgania, kręci się i zmienia pozycję. Hibernacja to ważny moment regeneracji, a także czas, w którym w bezpiecznym schronieniu gawry rodzą się niedźwiedziątka. Zagrożeniem dla hibernujących niedźwiedzi są oczywiście ludzie (nagle wybudzona niedźwiedzica może uciec i porzucić młode, skazane wówczas na śmierć z głodu) oraz zmiany klimatu. Globalne ocieplenie wybija zwierzęta z naturalnego rytmu. Niektóre gatunki, np. niedźwiedź polarny, nie hibernują. Zamiast tego ich metabolizm staje się okresowo wolniejszy.Najważniejszym zmysłem niedźwiedzia jest węch, 20 000 razy mocniejszy od ludzkiego. Świetnie rozwinięty narząd Jacobsona wychwytuje i analizuje molekuły zapachowe z powietrza. Sygnały chemiczne są też używane do komunikacji. Niedźwiedzie zostawiają ślady zapachowe, ocierając się o drzewa, ale też specyficznie wciskając stopy w podłoże podczas chodzenia.Trudno oszacować, ile dokładnie jest niedźwiedzi na danym terytorium, bo wędrują. – Nasze niedźwiedzie należą do populacji karpackiej – opowiada badaczka. Populacja porusza się na obszarze od Czech przez Polskę i Słowację po Ukrainę, Rumunię i Serbię. Jedyna weryfikowalna metoda liczenia to ta genetyczna: zbiera się próbki sierści i kału w celu tworzenia bazy danych. Na jej podstawie szacuje się, że w Polsce przebywa mniej niż 150 osobników.Niedźwiedzie nie polują na ludzi, ale zaskoczone potrafią zaatakować. Co zrobić, żeby być bezpiecznym? – Powinniśmy się zachowywać w taki sposób, żeby dać szansę, żeby tego zaskoczenia jednak nie było – wyjaśnia prof. Sergiel. Czyli przede wszystkim dać się usłyszeć z daleka, np. rozmawiać. Niedźwiedź sam sobie pójdzie.W odcinku usłyszycie też, dlaczego najbardziej trzeba chronić odważne, daleko wędrujące niedźwiedzie, co to znaczy, że są one inteligentnymi oportunistami, i czy naprawdę lubią miód (a może beczułka Puchatka powinna być pełna… larw).Podrzucam też linki do badań, o których opowiada w odcinku prof. SergielLiczenie przez niedźwiedzie: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0003347212002126komunikowanie mimiką: https://www.nature.com/articles/s41598-019-39932-6

⚔️ https://bit.ly/RadioNaukoweCIV – po tym linkiem możecie zdobyć pudełkową wersję gry Sid Meier's Civilization VII ⚔️Wysoki, sprawny fizycznie (chociaż z brzuszkiem), świetny wódz i wojownik. Stabilny, zrównoważony, o pogodnym charakterze – tak przynamniej go opisywano. Zjednoczył sporą część Europy, zrewolucjonizował edukację i prawo, a przede wszystkim przywrócił zachodnie Cesarstwo Rzymskie, koronując się na cesarza Rzymian ponad 300 lat po upadku Miasta (czym zresztą zirytował Bizancjum).Przez kolejne wieki stanowił w Europie wzór władcy idealnego. Mowa oczywiście o Karolu I Wielkim, znanym też z francuska jako Charlemagne. O jego życiu, osiągnięciach i dziedzictwie opowiada prof. Aneta Pieniądz z Wydziału Historii UW, a impulsem do naszej rozmowy stała się premiera gry komputerowej Civilization VII, w której można grać m.in. postacią Karola Wielkiego.Karol objął władzę w królestwie Franków w 768 roku, początkowo wraz z bratem Karlomanem, a od 771 roku samodzielnie. Wywodził się z rodziny, która od pokoleń sprawowała funkcję majordomusa (zarządcy) przy królach z dynastii Merowingów. Jego ojciec Pepin Krótki był pierwszym na tronie Franków władcą z dynastii Karolingów – dzięki rozległym wpływom zyskał wsparcie papieża i został namaszczony na nowego króla. Ówczesne państwa w Europie były z reguły rozdrobnione (po śmierci władcy terytoria pod jego zwierzchnictwem dzielono pomiędzy królewskich synów), o płynnych granicach. – To się opiera przede wszystkim na relacjach osobistych – wskazuje prof. Pieniądz. Władca był powiązany z elitami swojego państwa skomplikowaną siecią pokrewieństwa, powinowactwa i wzajemnych zobowiązań.Niezmiernie ważny był aspekt militarny. – Atrybutem wolności jest bycie wojownikiem, czyli mówiąc krótko: każdy wolny Frank jest wojownikiem – opowiada prof. Pieniądz. Król musiał więc być dobrym wodzem, takim, który swoim wojownikom dawał dużo okazji do wzbogacenia się na łupach po wygranej wojnie.Karol Wielki miał sporo militarnego szczęścia. Podporządkował sobie Longobardów i Bawarię, zmasakrował zbuntowanych Sasów, walczył z muzułmanami z Półwyspu Iberyjskiego, a nawet z koczowniczymi Awarami, których uważano wtedy w Europie za diaboliczne stwory rodem z piekła.W 800 roku Karol koronuje się na cesarza Rzymian. Cesarz wprowadził szeroko zakrojone działania, jednoczące jego poddanych na antycznym - łacińskim fundamencie. Skodyfikowano prawo, utworzono nowy, bardziej czytelny rodzaj pisma (minuskułę karolińską), uporządkowano liturgię kościelną i oczyszczono łacinę. Wszystko to z konkretnym, bardzo nabożnym celem. – Uczymy się języka, ale nie po to, żeby zabawiać się lekturą Cycerona, tylko głównie chodzi o to, żeby oczyszczać język święty – wyjaśnia motywacje ówczesnych prof. Pieniądz. W przyklasztornych szkołach uczyli się również świeccy. Epoka karolińska to czas alfabetyzacji elit, choć sam cesarz nie umiał podobno pisać (ale czytać owszem).W odcinku usłyszycie też, czy Karol Wielki miał wady (poza tym, że nie cierpiał lekarzy!), co się stało z dziedzictwem Karola po jego śmierci, czy aby na pewno polski „król” od Karola pochodzi i do czego przydatne są historykom gry komputerowe.#ad #reklama

Samotni, niewidzialni, niesłyszani, bezradni... Dzieci i nastolatki. Czy jest coś gorszego od uprzedmiotowienia dzieci? Czy my dorośli umiemy wsłuchiwać się w ich głos? Jak wielką moc ma tzw. przekaz transgeneracyjny (międzypokoleniowy) czyli to co współdzielimy i przekazujemy z pokolenia, na pokolenie. Dzieci pokrzywdzonych dorosłych, kiedy same zostają rodzicami (opiekunami), często krzywdzą własne dzieci. Czy możliwe jest przerwanie tego cyklu? Czy słuchamy, rozumiemy i akceptujemy to o co proszą dzieci i wiemy, kiedy musimy postawić granice. Zarówno im, jak i sobie samym. Jak należy zadawać dobre pytania, tak by nie stymulować rywalizacji, nie formułować toksycznych porównań? Czy rzeczywiście wiemy dzisiaj wystarczająco dużo na temat przedmiotu szkolnego EDUKACJA ZDROWOTNA? Skąd biorą się dezinformacje i nerwowa atmosfera wokół tego projektu? Kto w ostateczności będzie potencjalną ofiarą walczących na arenie "dobra dzieci" egoizmów dorosłych? Zapraszam Was do obejrzenia odcinka, w którym poznacie doktor Aleksandrę Lewandowską, Krajową Konsultant do spraw psychiatrii dzieci i młodzieży. Doświadczycie rozmowy, jako (mam nadzieję) cudownej lekcji wrażliwości płynącej ze słów Oli, bez lukrowania, bez nadbudowywania treści, bez udawania. Chcielibyśmy, by wnioski z tej rozmowy poprowadziły Was w stronę poczucia współodpowiedzialności za przyszłość kolejnych pokoleń, również za słowa i opinie, jakimi dzielimy się na codzień. To małe kroki, by uczynić ten świat lepszym. Edukacja Zdrowotna według Aleksandry Lewandowskiej:1. przedmiot obowiązkowy, priorytetowy,2. wykwalifikowana i mająca takie same kompetencje kadra nauczycielska,3. współpraca nauczycieli z ekspertami, opiekunami i rodzicami,4. rozumienie, tolerancja, akceptacja różnorodności oraz inności każdej osoby inienaruszalności jej granic,5. konsekwencja w przestrzeganiu praw dziecka (człowieka) i działaniu przeciw przemocy.***Szczegóły odnośnie projektu rozporządzenia dot. EDUKACJI ZDROWOTNEJ zawierającego podstawę programową przedmiotu znajdziesz tutaj:https://www.gov.pl/web/edukacja/edukacja-obywatelska-i-edukacja-zdrowotna-rozporzadzenie-w-sprawie-ramowych-planow-nauczania-skierowane-do-konsultacji-publicznychOdcinek powstał dzięki wsparciu Patronek i Patronów. Jestem Wam ogromnie wdzięczny za wsparcie, które pozwala mi tworzyć bez konieczności poszukiwania dodatkowego finansowania. Jeśli widzisz wartość w mojej pracy, możesz mnie wesprzeć na: https://patronite.pl/andrzejsilczuk lub przez: https://buycoffee.to/andrzejsilczuk Znajdziesz mnie również na moim profilu IG: https://www.instagram.com/andrzejsilczuk/ Koniecznie podzielcie się komentarzem i przemyśleniami w związku z odcinkiem, dziękuję!

„Skąd się biorą dzieci?” – odpowiedź na to klasyczne pytanie młodych Homo sapiens dla części ich rodziców nie jest łatwe. A dodatkowo skomplikuje się, gdy spróbują wziąć pod uwagę rozmnażanie dużo dalszych krewnych z królestwa zwierząt, takich jak ślimaki, tasiemce, błazenki czy niejakie Bonellia viridis… – Cokolwiek sobie wyobrazimy, to na pewno jakieś zwierzęta tak robią – śmieje się gość odcinka, dr Piotr Bernatowicz z Zakładu Fizjologii Zwierząt, Wydziału Biologii UW. Rozmawiamy o płci w świecie zwierząt, o tym co ją determinuje. A płeć jest w świecie biologii nierozerwalnie związana z rozmnażaniem.***Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukoweWesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowePoznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwoKup książki: https://wydawnictwoRN.plSkorzystaj z kodu na audiobooki: sluchamRN***Przypomnijmy, że część świata zwierząt rozmnaża się bezpłciowo, co ma jednak poważną wadę. – Jeśli organizmy rozmnażają się bezpłciowo, to produkują swoje klony – wskazuje biolog. To ryzyko, bo różnorodność daje ewolucyjną przewagę: jeśli zmienią się warunki środowiskowe, zróżnicowane potomstwo ma większe szanse na przeżycie. Niektóre zwierzęta, np. mszyce, wypracowały więc okolicznościowe rozmnażanie płciowe. W dobrych warunkach (jest ciepło, jedzenia pod dostatkiem) samica mszycy rozmnaża się, tworząc całą kolonię swoich klonów-samic. Kiedy robi się chłodniej i rośnie ryzyko, że kolonia wyginie, zaczynają się rodzic również samce i dochodzi do rozrodu płciowego: z materiału genetycznego samców i samic powstają jaja przetrwalne, z większą szansą na przeżycie.U wielu gatunków zwierząt płeć nie jest determinowana genetycznie, ale zależy od czynników środowiskowych. Na przykład płeć żółwi zależy od tego, w jakim miejscu samica założy gniazdo (zakopie jaja). By wykluły się z nich samce, musi zadziałać enzym syntetyzujący hormony męskie. Jest on bardzo wrażliwy na temperaturę i działa tylko w określonym zakresie ciepła. Jeśli będzie cieplej (np. bardzo słoneczne miejsce) lub zimniej (np. gniazdo głębiej w piasku), to wyklują się z niego same samice.Niektóre gatunki potrafią zmienić płeć w ciągu życia. Ryby błazenki (popularny filmowy Nemo) żyją w grupach złożonych z dominującej samicy i kilku samców, głównego i pobocznych. Jeśli samica zginie, dominujący samiec wkracza w okres przemiany hormonalnej i staje się samicą: zaczyna produkować komórki jajowe zamiast plemników. Tego w Disneyu nie było!– Im bardziej zaawansowane ewolucyjnie zwierzęta, tym bardziej proces rozmnażania jest usztywniony – opowiada mój gość. Ale nietypowe układy zdarzają się nawet u ssaków. Rozmawiamy np. o hienach, u których dominujące samice wytwarzają zewnętrzne organy płciowe podobne do męskich pozostając przy tym płodne.W odcinku usłyszycie o zadziwiającej gamie zachowań i mechanizmów: o skorupiakach, których płeć zależy od długości dnia, o zwierzętach zdolnych do samozapłodnienia, embrionach żywiących się swoim rodzeństwem czy orzęskach, wymieniających się z partnerami seksualnymi… genomem. Gorąco polecam ten odcinek, może się zakręcić w głowie!Dr Bernatowicza możecie pamiętać z odcinka nr 212 o ewolucji strunowców.W rozmowie wspominam też o odcinku o mrówkach, polecam: nr 223 z Igorem Siedleckim.

W tym odcinku podkastu „Kultury na weekend” Bartek Chaciński rozmawia z Miłoszem Bembinowem, prezesem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, oraz Piotrem Wachowiakiem, rektorem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, o wpływie kultury na gospodarkę. Kultura w Polsce generuje aż 3,5 proc. PKB, dwa razy więcej niż górnictwo. Eksperci omawiają, jak duże wydarzenia kulturalne promują kraj, co można zrobić, aby kultura przynosiła jeszcze większe zyski, oraz jaką rolę w tym procesie odgrywają obecnie platformy streamingowe. Poruszają również kwestie finansowe – czy funkcjonuje już edukacja ekonomiczna dla artystów na uczelniach, jak powinno wyglądać wsparcie grantowe i dotacje oraz czy mamy odpowiednią strategię wydatkowania środków na działania kulturalne? (1:58) Dlaczego i jak inwestycje w kulturę przynoszą zyski gospodarce? (5:10) Gaming, dzieła sztuki i koncerty – ile przynoszą zysku? (8:12) Jak duże wydarzenia kulturalne promują kraj? (14:03) Kultura jako inwestycja. Czym jest efekt budowania marki przez kulturę? (17:59) Co powinniśmy zrobić, żeby kultura przynosiła większe zyski? (23:26) Wpływ platform streamingowych na kulturę – o modelu faworyzowania największych twórców (27:17) Jak można uregulować rynek platform streamingowych? (33:46) Wynagrodzenia autorów – jakie są, a jakie być powinny? (37:40) Edukacja ekonomiczna dla artystów – czy artyści mają takie kompetencje? (38:45) O wsparciu twórców od ZAiKS – Fundusz Popierania Twórczości (45:43) Jaka powinna być strategia wydatkowania środków dla twórców?

Przez ponad 100 lat chodzenie do prywatnej szkoły było w Wielkiej Brytanii gwarancją dostania się na najlepsze uniwersytety. Czy teraz, gdy w wynikach egzaminów wyprzedziły je szkoły państwowe, płacenie coraz wyższego czesnego straciło sens? I dlaczego paradoksalnie może to uderzyć w najbiedniejszych uczniów?

Wyobraźcie sobie taki scenariusz: wchodzicie do sklepu, wybieracie piękne jabłka albo pomarańcze, wyciągacie z kieszeni nieduży czujnik, przykładacie go do owoców i już wiecie, czy producent nielegalnie nie spryskał ich substancją szkodliwą dla waszego zdrowia. Albo w klubie spokojnie zostawiacie drinka na stoliku, kiedy idziecie tańczyć, bo po powrocie możecie sprawdzić podręcznym czujnikiem, czy nikt wam nie dorzucił czegoś do szklanki. Nad tego typu urządzeniami pracują naukowcy na Wydziale Chemii Uniwersytetu Łódzkiego. W tym odcinku rozmawiam z prof. Łukaszem Półtorakiem, który zdobył grant z Narodowego Centrum Nauki na pracę nad czujnikami elektrochemicznymi.***Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukoweWesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowePoznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwoKup książki: https://wydawnictwoRN.plSkorzystaj z kodu na audiobooki: sluchamRN***– Ja o elektrochemii lubię myśleć jako o takim tłumaczu – wyjaśnia na początek. Elementy elektrochemiczne przekładają dane elektryczne na chemiczne i odwrotnie. Na tego typu reakcjach opiera się wiele przedmiotów, z których korzystamy na co dzień: katalizatory, baterie np. w naszych smartfonach czy czujniki do oznaczania poziomu glukozy we krwi. W ramach grantu prof. Półtorak pracuje nad urządzeniem do wykrywania nielegalnych substancji psychoaktywnych.Aktualnie do tego celu wykorzystywane są dwie technologie. Pierwsza to czujniki kolorymetryczne, które zmieniają kolor pod wpływem badanej substancji. Są tanie, ale też obarczone sporym marginesem błędu. Kolor potrafi się zmienić, poza tym część osób ma kłopot z precyzyjnym rozróżnianiem odcieni. Drugi wariant to wysłanie próbki do laboratorium toksykologicznego. Są one wyposażone w świetną aparaturę (chromatografy, spektroskopy masowe), ale korzystanie z nich jest bardzo kosztowne. Aparatura jest droga i musi obsługiwać ją świetnie wyszkolony specjalista.Prototyp prof. Półtoraka jest bardzo prosty i może z niego korzystać laik. Składa się z czujnika podobnego do tych stosowanych w glukometrach, aplikacji na smartfona oraz potencjostatu. Działa na zasadzie układu faz niemieszalnych ciecz-ciecz. – Różne molekuły czują się dobrze w różnych ośrodkach – wyjaśnia chemik. Przez badaną próbkę przepuszcza się impuls elektryczny, który zmusza poszczególne związki chemiczne do przejścia do fazy, która nie jest dla nich naturalna. Im większy stawiają opór, tym więcej energii trzeba w to włożyć. Potencjostat przykłada różnicę potencjału (czyli puszcza impuls) oraz sczytuje wynik, a aplikacja podaje interpretację. Metoda jest bardzo czuła i bezbłędna. Badanej nią próbki nie trzeba byłoby wozić do laboratorium, a więc np. policjant mógłby od razu podczas interwencji sprawdzić, czy ma do czynienia z nielegalną substancją i konieczne są dalsze kroki.W odcinku usłyszycie też, dlaczego wdrożenie jakiegoś rozwiązania jest trudniejsze niż jego wymyślenie, dlaczego naukowcy powinni być mobilni i jak zazębiają się nauki ścisłe. Odcinek powstał w czasie XIII podróży Radia Naukowego do Łodzi.

To nie jest kolejny podcast o tych samych trendach w świecie kawy, o których mówiono i pisano już wiele razy. Proponuję podejść do sprawy inaczej. Bo czemu nie?Linki:- Strona domowa- Instagram | X/Twitter- De'Longhi Coffee Lounge- #021 – Dla kogo są ekspresy automatyczne? (De'Longhi)- #022 – Dlaczego kawa drożeje? Partnerzy: - De'Longhi Polska- Palarnia kawy HAYB (w odcinku kod -10% na kawy i herbaty!)Prowadzący: Krzysztof KołaczMam prośbę: Oceń ten podcast w Apple Podcasts oraz na Spotify. Zostaw tyle gwiazdek, ile uznasz. Twoja opinia ma znaczenie!Zainteresowany współpracą? Pogadajmy! kawa@boczemunie.plSłuchaj, gdzie chcesz: Apple Podcasts | Spotify i przez RSS.Rozdziały:00:00:10: INTRO00:00:43: Wstępniak00:02:32: Zrób inwentaryzację!00:06:06: Lista Twoich trendów na 2025 rok00:12:15: Niech to będzie Wasz rok – Twój i kawy!

Są takie wydarzenia historyczne, które zapisują się raczej w pamięci lokalnej niż ogólnopolskiej, choć ich znaczenie przekracza wymiar regionalny. Takim wydarzeniem jest rewolucja 1905 roku w Łodzi, którego kulminacją był gwałtowny uliczny bunt nazywany często powstaniem łódzkim.Bunt był wyrazem gniewu robotników pracujących i żyjących w urągających warunkach, a zapisał w historii również jako polski zryw patriotyczny. – Niezależnie od poglądów rewolucja i dziedzictwo romantyczno-lewicowe to bardzo ważny element polskiej tożsamości niepodległościowej – zauważa gość odcinka, dr Sebastian Adamkiewicz z Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi.***Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukoweWesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowePoznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwoKup książki: https://wydawnictwoRN.plSkorzystaj z kodu na audiobooki: sluchamRN***Porozmawiajmy o przyczynach robotniczego buntu, przedstawiamy szerokie tło społeczne i polityczne, a także skutki wydarzeń, które pochłonęły życie ponad 200 osób. – Na przełomie XIX i XX wieku mamy do czynienia z Łodzią, która nie nadążyła za swoim rozwojem – opowiada dr Adamkiewicz. Miasto było ekstremalnie rozwarstwione społecznie, z fabrykantami o niewyobrażalnych majątkach i rodzinami robotniczymi niepewnymi przyszłości, stale zagrożonymi nędzą, pozbawionymi edukacji, opieki zdrowotnej czy nawet sensownych warunków mieszkaniowych.Rok 1905 to wyjątkowo trudny czas dla poddanych cara rosyjskiego, którymi są też łodzianie. Rosja pogrąża się w kryzysie gospodarczym, do tego od 1904 roku uwikłana jest w wojnę z Japonią i zaczyna ją przegrywać. Łódzkie organizacje robotnicze protestują przeciwko wojnie, nie chcą, by polscy robotnicy walczyli za cara na Dalekim Wschodzie.W Łodzi wrze od początku 1905 roku. Robotnicy są jak na swoje warunki świetnie poinformowani: wprawdzie analfabetyzm jest duży, ale każdy zna kogoś, kto potrafi czytać, gazety są chętnie kopiowane, informacje przekazywane dalej. Przez łódzkie fabryki przechodzi fala strajków, nielegalnych w Imperium Rosyjskim. Władze są podejrzliwe i reagują nerwowo na aktywność robotników.18 czerwca 1905 roku, kiedy patrol kozacki uznaje wracającą z niedzielnego wypoczynku grupę robotników za demonstrację i zaczyna do nich strzelać. Jest mnóstwo rannych i pięć ofiar śmiertelnych. Ich pogrzeby przeobrażają się w demonstracje polityczne, na ulice Łodzi wychodzi około 70 000 robotników.Kilka dni później w mieście pojawia się plotka, że władze przetrzymują zwłoki jeszcze jednej ofiary w szpitalu. Podczas pacyfikacji demonstracji przed szpitalem ginie ponad 30 osób, które zostają pochowane w tajemnicy jeszcze tej samej nocy. Informacja jest nieprawdziwa, ale powoduje dalszą eskalację. 22 czerwca robotnicy stawiają w mieście barykady i walczą z rosyjskim wojskiem tym, co jest pod ręką. – Barykady budują z mebli, z beli bawełnianych, rzucają w kierunku żołnierzy rosyjskich kamieniami, wylewają wrzącą wodę, roztwory siarki – opowiada mój gość. Po kilku dniach powstanie zostaje brutalnie stłumione. – To, co pozostaje w genach Łodzi, to jest bunt – wskazuje.W odcinku usłyszycie też, jak po powstaniu Łódź przypominała Dziki Zachód, gdzie w Łodzi znajdowały się największe barykady robotnicze, za co w łódzkim więzieniu siedział Józef Piłsudski i dlaczego kłótnia o ziemniaki na wigilijnym stole to dobry symbol wielokulturowości Łodzi. Podcast został nagrany w Łodzi, podczas XIII podróży Radia Naukowego. Polecam też odc. 227 z prof. Kamilem Śmiechowskim, gdzie szerzej rozmawiamy o fenomenie przemysłowej Łodzi

Edukacja zdrowotna, Kampania prezydencka, Zmiany w 800+ dla Ukraińców, Chłodna inauguracja prezydenta Trumpa, PKW vs. minister finansów K. Kwiatkowski, P. Piechna-Więckiewicz, A. Radwan-Röhrenschef, D. Sośnierz, P. Uściński

Jeden z najpoważniejszych problemów, z jakimi borykamy się jako ludzkość, to antybiotykooporność. Według WHO, globalne zużycie antybiotyków wzrosło o 65% od 2000 do 2015 roku. W samej Unii Europejskiej co roku 35 000 osób umiera na zakażenia bakteriami uodpornionymi na antybiotyki. Naukowcy prześcigają się w pracach nad alternatywnymi sposobami walki z infekcjami bakteryjnymi. Poważni kandydaci to: terapia bakteriofagami oraz bakteriocynami. Rozmawiam o nich z prof. Małgorzatą Łobocką i prof. Tamarą Aleksandrzak-Piekarczyk z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN:***Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukoweWesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowePoznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwoKup książki: https://wydawnictwoRN.plSkorzystaj z kodu na audiobooki: sluchamRN***Dużym sprawcą problemu jest przemysł spożywczy. Antybiotyki dodawano do pasz dla zwierząt w tak dużych ilościach, że są teraz obecne w naszym środowisku, w glebie czy ściekach. Są tam w niedużym stężeniu, co sprawia, że bakterie w kontakcie z nimi nie giną, a uodparniają się. – Najczęściej oporność nie rozwija się podczas stosowania w lecznictwie. Kiedy stosujemy duże dawki antybiotyku, bakterie nie mają szansy się uodpornić – wyjaśnia prof. Aleksandrzak-Piekarczyk. Po prostu w czasie leczenia zostają zabite (dlatego tak ważne jest, by zażywać antybiotyk tak długo, jak nam zaleci lekarz – duża dawka jest ważna!).Modyfikuje się znane antybiotyki, żeby bakterie nie umiały z nimi walczyć. Ewolucja bakterii jest jednak błyskawiczna, więc potrzebne są inne rozwiązania. Bakteriofagi to wirusy, które infekują tylko bakterie. Co ważne, szczególnie dobrze działają bakteriofagi gronkowcowe: potrafią infekować aż 90% klinicznych szczepów gronkowca, bardzo opornego na antybiotyki. Bakteriofag wygląda jak mały lądownik kosmiczny: główka na długich nóżkach plus ogonek. Przyczepia się do bakterii, robi dziurkę w jej osłonie komórkowej i wstrzykuje do środka swoje DNA, po czym się tam namnaża. Zainfekowana bakteria w końcu pęka i uwalnia kolejne bakteriofagi. W niektórych krajach, np. w Gruzji, od dawna stosuje się bakteriofagi w medycynie, np. w preparatach dermatologicznych. Stosuje się je też w przemyśle spożywczym, np. serowarskim. – Bakteriofagi są niesamowicie różnorodne – opowiada prof. Łobocka. Można je więc bardzo precyzyjnie dobrać do zwalczania konkretnych bakterii, a jednocześnie nie szkodzą innym (np. tym dobrym z naszego układu trawiennego).Inne możliwe rozwiązanie to bakteriocyny. To białka produkowane przez bakterie, łatwo degradowalne, więc nie ma ryzyka, że nagromadzą się w środowisku i spowodują antybiotykooporność. Stosuje się je w przemyśle spożywczym, np. konserwant E234 to nizyna, bakteriocyna produkowana przez bakterie kwasu mlekowego, dzięki której sery nie psują się pod wpływem bakterii masłowych. W medycynie nadają się do stosowania miejscowego na skórę, pracuje się też nad stosowaniem doustnym. Ich zaletą jest brak lub niewielka toksyczność dla ludzkich komórek. Posłuchajcie, to odcinek z pierwszej linii fontu nauki! Źródła statystyk: https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/AMR%20brief%20-%20EAAD%202023_PL.pdf https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/kiedy-antybiotyk-nie-leczy

"Muszę ochronić polskie szkoły przed polityczną awanturą. Edukacja zdrowotna w roku szkolnym 2025 będzie nieobowiązkowa. Później zrobimy ewaluację" - powiedziała w Porannej rozmowie w RMF FM Barbara Nowacka. "Po roku o nowy przedmiot zostaną zapytani uczniowie i nauczyciele, a nie politycy. Być może wtedy zmienimy decyzję" - dodała minister edukacji narodowej.

Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. [AUTOPROMOCJA] W najnowszym odcinku podcastu “Raport międzynarodowy” Witold Jurasz rozmawia z gościem, dr. Witoldem Sokałą, o: dezinformacji jako globalnym zagrożeniu i narzędziu manipulacji, roli mediów społecznościowych w eskalacji konfliktów politycznych, porównaniu zagrożeń ze strony Rosji, Chin i działań Elona Muska w kontekście dezinformacji płynącej ze strony USA, edukacji jako kluczowym narzędziu obrony przed manipulacją, potencjalnych konsekwencjach blokowania platform X (dawniej Twittera) i Facebooka w Europie, możliwościach gry Europy z Chinami jako elementu negocjacji z USA.

Jeśli sięgniecie po prestiżowe czasopismo Nature, a konkretnie po wydanie numer 8042 z 12 grudnia 2024 roku, na okładce zobaczycie dwa dinozaury i tytuł artykułu o tym, jak badanie skamieniałych odchodów i wymiocin pomogło ustalić, w jaki sposób te zwierzęta zdominowały dawne ekosystemy. Jednym z autorów tego artykułu jest mój dzisiejszy gość, dr Grzegorz Niedźwiedzki z Uniwersytetu w Uppsali i Państwowego Instytutu Geologicznego. Jest jednym z najciekawszych polskich paleobiologów, a  artykuł w Nature to podsumowanie 25 lat jego pracy jego i zespołu nad zaledwie jednym tematem. Ma ich w zanadrzu o wiele więcej. W tym odcinku rozmawiamy o odkryciach paleontologicznych na terenie Polski.Dinozaury zdominowały świat przede wszystkim w okresie jurajskim, ok. 201-145 milionów lat temu. Najsłabiej poznany jest początek tego okresu, pierwsze 30 milionów lat. Tak się składa, że w Polsce (na Mazowszu, w Świętokrzyskiem, na Śląsku) mamy świetne stanowiska paleontologiczne z bardzo ciekawymi znaleziskami z tego okresu. W okolicach Radomia, Szydłowca czy mojego rodzinnego Skarżyska znaleziono nieco kości, sporo tropów dinozaurów oraz dużo koprolitów, czyli… skamieniałych odchodów.Odchody były zwykle bagatelizowane przez paleontologię, a niesłusznie. – W koprolitach jest zawarta niesamowita ilość informacji – opowiada mój gość. Skamieniała kupa nie śmierdzi i nie brudzi, a zawiera świetnie zachowane to, czego nie strawił dinozaur. Mogą to być resztki roślin, ale też szczątki ofiar: pokruszone kości, fragmenty zębów, łuski ryb czy nawet całe, kompletne owady. Podobną dawkę informacji niosą skamieniałe tzw. pellety gastralne, czyli niestrawione resztki pokarmu, które zwierzę zwymiotowało. Badania tych materiałów przyniosły dużo rewelacji. Wiemy na przykład, że silezaury (wczesne dinozaury lub zwierzęta z nimi spokrewnione, ich wspaniałe skamieniałości znaleziono w Krasiejowie w woj. opolskim) nie były wcale roślinożerne (tak oceniono po zębach z zachowanych szkieletów), ale wszystkożerne. Wiemy też, że pierwsze drapieżne dinozaury były nieduże i żywiły się głównie rybami.W odcinku usłyszycie też niesamowitą historię o najstarszych na świecie śladach pierwszych czworonogów, które dr Niedźwiedzki odkrył w świętokrzyskim Zachełmiu, oraz dowiecie się, co to są skały nieme paleontologicznie, czym zszokował dr Niedźwiedzki nobliwych fizyków z Grenoble, czego szuka paleobiolog na Grenlandii i dlaczego sukces dinozaurów mieści się w pudełku po zapałkach. Polecam, to fascynująca opowieść o bogactwie polskiej paleontologii!***Radio Naukowe zaczyna właśnie piąty rok nieprzerwanej działalności! Nagraliśmy grubo ponad 200 odcinków, odbyliśmy 13 podróży do miast akademickich, zdobyliśmy kilka nagród i wyróżnień, a nawet założyliśmy Wydawnictw RN. To wszystko jest możliwe dzięki patronom i patronkom, którzy wspierają nasza działalność. Wielkie, wielkie dzięki! Mamy w planach jeszcze wiece radia w Radiu Naukowym. Jeśli chcecie w tym pomóc, dołączcie: patronite.pl/radionaukowe

Czego warto uczyć się w 2025 roku, by osiągnąć sukces?

Osiągnięcia medycyny w przypadku cukrzycy mają słodko-gorzki posmak. – Nie potrafimy wyleczyć pacjenta, ale potrafimy świetnie leczyć – mówi w Radiu Naukowym z prof. Agnieszka Szadkowska z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi kierujaca Kliniką Pediatrii, Diabetologii, Endokrynologii i Nefrologii.

Ciągłe poszerzanie wiedzy i nabywanie nowych umiejętności to klucz do poczucia życiowej sprawczości. Przekonanie, że mamy wpływ na własne życie, możemy osiągać wyznaczone cele, a w przypadku trudności – radzić sobie z porażkami, utrzymuje nas w równowadze i pozwala zaakceptować fakt, że błędy są naturalną częścią rozwoju. Właśnie w takich okolicznościach rośnie poczucie własnej wartości. Co więcej – pozostaje ono na wysokim poziomie nawet wtedy, gdy nie wszystko idzie po naszej myśli. O znaczeniu edukacji widzianej z perspektywy psycholożki oraz osoby, która poszerza swoją wiedzę przez całe życie, opowiedziała prof. dr hab. Ewa Trzebińska w rozmowie z psychologiem Tomaszem Kuźmiczem. Wspólnie analizowali wpływ edukacji na jakość życia, jej rolę w kształtowaniu zdrowia psychicznego oraz stosunek do uczenia się na różnych etapach rozwoju. Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Projekt obejmuje działania online, których celem jest umożliwienie rozwoju każdemu, kto ma taką potrzebę lub ochotę, niezależnie od miejsca, w którym się znajduje. Więcej o projekcie: https://web.swps.pl/strefa-psyche

Umiejętność mówienia i czytania to coś, co ludzie opanowali jako jedyny gatunek na świecie. Z punktu widzenia neurobiologii to zjawiska powiązane, wykorzystujące podobne części mózgu, choć ich funkcjonowanie powstało zupełnie inaczej. Umiejętność mowy wykształciliśmy jako gatunek ewolucyjnie, odpowiednie ośrodki w naszych mózgach powstały dawno temu. Czytanie to dość nowy wynalazek ludzkości, więc tu nie można mówić o ewolucyjnie wykształconej strukturze. Ale nasze mózgi są elastyczne i to, co już mają do jednego celu, potrafią wykorzystać też do innego. O fascynujących powiązaniach języka z mózgiem opowiada prof. Katarzyna Jednoróg z Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN.

Dynamicznie zmieniające się okoliczności społeczne, ekonomiczne, geopolityczne sprawiają, że życie wokół nas nabiera coraz szybszego tempa. Jest tylko jedna droga, by odnaleźć się w tym rozpędzonym świecie na własnych warunkach. Kluczem do dokonywania właściwych wyborów zawsze będzie świadomość, a więc rozwój, czyli – edukacja. Nie tylko ta kojarzona z wiekiem szkolnym, ale też ta, która towarzyszy nam przez całe życie. Rozwija nasze umiejętności, przygotowuje do życia społecznego, poszerza horyzonty, pomaga przystosować się do nowych warunków i radzić sobie z kryzysami. Dzięki procesowi ciągłej nauki nie tylko poznajemy świat, ale przede wszystkim – odkrywamy kim jesteśmy w jego kontekście. Czym dokładnie jest edukacja? Jak rozumieć to pojęcie i jak interpretować je na własny użytek? Czym jest uczenie się w odniesieniu do życiowych zmian? Dlaczego edukacja wciąż kojarzy nam się tylko ze szkołą? Jakie to ma konsekwencje i jak można to zmienić? Czym jest kryzys rozwojowy i jaką rolę odgrywa tu edukacja? Odpowiedzi na powyższe pytania szukali psychologowie: dr Magdalena Śniegulska, dr Radosław Kaczan oraz Tomasz Kuźmicz (prowadzący). Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Projekt obejmuje działania online, których celem jest umożliwienie rozwoju każdemu, kto ma taką potrzebę lub ochotę, niezależnie od miejsca, w którym się znajduje. Więcej o projekcie: https://web.swps.pl/strefa-psyche

Dyskutują Tosia Kopyt, Aleksandra Pezda i Agata Szczęśniak

Rola rodzica w procesie edukacji dziecka i jego odpowiedzialność za ten proces, bardzo się zmieniła na przestrzeni ostatnich lat. Wcześniej, przeciętni rodzice mieli raczej ograniczony udział w codzienności szkolnej dziecka, a ich kontakty z placówką edukacyjną ograniczały się głównie do zebrań klasowych lub sporadycznych uroczystości. Dziś oczekuje się od nich znacznie większego zaangażowania, tym bardziej, że łącznikiem między nauczycielami a rodzicami stały się technologie. Aplikacje mobilne i portale internetowe pozwalają opiekunom na śledzenie postępów dziecka w szkole w czasie rzeczywistym, umożliwiając jednocześnie szybki kontakt z nauczycielami. Z jednej strony jest to duże ułatwienie, z drugiej – źródło stresu. Opiekun, poza obowiązkami zawodowymi i domowymi, musi znaleźć czas na towarzyszenie dziecku w obowiązkach szkolnych, o zajęciach pozalekcyjnych nie wspominając. W efekcie często zdarza się, że przeciążony rodzic nie tylko nie osłabia presji jakiej podlega dziecko, ale jeszcze staje się dodatkowym źródłem stresu. Dlatego szczególnie ważne jest wyposażanie rodziców w odpowiednie zasoby psychiczne – wprowadzanie zdrowych nawyków i strategii radzenia sobie z napięciem mogłoby okazać się kluczowe w konfrontacji z kolejnymi wyzwaniami, co z kolei wspierałoby budowanie silnych relacji i tworzenie dobrego środowiska do rozwoju dziecka. O wyzwaniach, z jakimi najczęściej mierzą się współcześni rodzice w kontekście edukacji dziecka, a także o konkretnych sposobach rozwijania odporności psychicznej, opowiedziała psycholożka i psychoterapeutka dr Katarzyna Wiecheć podczas trzeciej konferencji z cyklu Dziecko-Nastolatek-Dorosły. Spotkanie odbyło się pod hasłem: Szkoła przetrwania. Jak budować odporność psychiczną w systemie edukacji? W cyklu podcastów “Dziecko, Nastolatek, Dorosły” Strefy Psyche Uniwersytetu SWPS mówimy o zdrowiu psychicznym dzieci i młodzieży. Wraz z psychologami, psychoterapeutami i innymi specjalistami rozmawiamy o przemocy jakiej dzieci i młodzież doświadczają ze strony swoich rówieśników, jak również ze strony dorosłych. Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Projekt obejmuje działania online, których celem jest umożliwienie rozwoju każdemu, kto ma taką potrzebę lub ochotę, niezależnie od miejsca, w którym się znajduje. Więcej o projekcie: https://web.swps.pl/strefa-psyche