Sprekend RD

Door toedoen van het Europees Parlement wordt de status van de wolf aangepast. De wolf is nu ‘strikt beschermd', maar dat wordt ‘beschermd'. In de podcast Sprekend RD legt hoogleraar natuurbeschermingsrecht Arie Trouwborst uit wat de gevolgen daarvan zijn. Mogen schapenhouders straks op wolvenjacht?

Polen staat aan de vooravond van de presidentsverkiezingen, en de campagne is fel. Buitenlandredacteur Cornelis Boon reist door het land en vertelt in de podcast Sprekend RD over de sfeer. „Je voelt de spanning. In de steden heerst een pro-Europese, progressieve stemming, terwijl op het platteland juist conservatieve geluiden domineren,” zegt Boon.

„Vrijheid kan pijn doen. Niet alles is te vieren,” zegt Lody van de Kamp vandaag in de podcast Sprekend RD. Dat het aantal incidenten tegen Joden toeneemt, erkent Van de Kamp. Maar dat heeft volgens hem meer te maken met het over de grenzen gaan van de vrijheid van meningsuiting. „Ik wil mij verzetten tegen het beeld dat het antisemitisme alleen maar groeit. Dat is een hele zware beschuldiging aan de samenleving om ons heen.”

De gemeenteraad van Nijkerk stemde dit voorjaar in met de opvang van 278 asielzoekers op vier locaties. Een opvallend besluit, omdat het getal hoger ligt dan de landelijke spreidingswet vereist. Fractievoorzitter Jaco van Putten (ChristenUnie-SGP) zegt in de podcast Sprekend RD: „We hebben dit proces zélf opgestart, nog vóór de wet er was. Dan moeten we ook verantwoordelijkheid nemen.”

Turkije kijkt met een mengeling van teleurstelling en wantrouwen naar Europa, zegt Midden-Oostendeskundige, Petra de Bruijn, in de podcast Sprekend RD. Deels is dit ingegeven door ervaringen uit het verleden. Ze noemt als voorbeeld het ‘'Sèvressydroom'', wat verwijst naar het Verdrag van Sèvres wat de Turken zagen als een grote vernedering. Vanuit de EU wordt er volgens de Bruijn met enige angst naar het islamitische Turkije gekeken. Tegelijk wordt het land als een strategische partner gezien. Turkijke is een land dat letterlijk ligt tussen ‘Oost en West' en grenst aan Rusland. En een land met een grote wapenindustrie. Nu de Amerikaanse president Trump zijn handen min of meer aftrekt van Europa, biedt de Turkse wapenindustrie mogelijkheden voor andere Europese landen. Zit president Erdogan daarmee in een luxepositie? Op deze en andere vragen geeft de universitair docent antwoord in de podcast Sprekend RD. De Turkse president Erdogan probeert Turkije te positioneren als een neutrale speler in internationale conflicten. De Bruijn noemt de ‘graandeal' – de overeenkomst die tussen Rusland en Oekraïne onder leiding van Turkije tot stand kwam – als een succesvol voorbeeld daarvan. Maar in eigen land is de Turkse leider in de loop der jaren een alleenheerser geworden. Het is de verwachting dat de macht van de president in de komende tijd alleen maar zal toenemen. Recent werd verdween de populaire oppositieleider en burgemeester van Instanbul achter de tralies. Europa leek hier nogal tam op te reageren. Bij de Turkse oppositie riep dit nauwelijks reactie op zegt De Bruijn. „Dit is ook niet echt verbazend, want van de Europese Unie verwachten ze ook nauwelijks nog iets.

The Passion komt dit jaar naar Terneuzen, maar stuit daar op kritiek vanuit reformatorische kerken. In deze aflevering hoor je SGP'er Dert Vlaander en eindredacteur Reinder van Dijk over de spanningen, het doel van het evenement en de plannen om te evangeliseren bij het evenement.

Migrantenkerken groeien, maar kampen met grote huisvestingsproblemen. Ze missen erkenning, netwerk en beleidsondersteuning. Tim Kuijsten pleit voor structurele oplossingen zoals kerkverzamelgebouwen en religiebeleid binnen gemeenten. “Zonder steun dreigen deze bloeiende gemeenschappen dakloos te raken.”

Monique van Leerdam, hoogleraar en arts maag-darm-leverziekten is blij dat er in 2014 is gestart met het bevolkingsonderzoek darmkanker. Als gevolg van dit onderzoek wordt darmkanker in een vroegtijdig stadium opgespoord en overlijden er minder mensen aan darmkanker. Het is belangrijk dat darmkanker vroegtijdig wordt vastgesteld, omdat mensen vaak klachten krijgen als darmkanker zich al in een vergevorderd stadium bevindt.

„Kijk, op deze manier kan je veel ontdekken wat in er de tuin leeft.” Ds. C.J. Barth, predikant van de hervormde gemeente te Vinkeveen, houdt een schoenendoos onder een struik, terwijl hij aan het groen schudt. Meerdere kleine insecten vallen in de doos. Inmiddels heeft hij zo'n duizend planten- en dierensoorten in zijn tuin ontdekt. Ds. Barth merkt op dat God de wereld niet alleen aan de mensen heeft gegeven, maar aan de hele schepping. „God werkt toe naar het samenleven van wolf en schaap. Wij moeten de toekomst die God voor ogen heeft, ook in het oog houden. En proberen daarvan al iets in het heden te zien. Als de wolf mij ziet moet hij ook het beeld van God zien.”

Amerika kan inlichtingen gaan delen met Rusland, nu president Trump dreigt deze nog langer te verstrekken aan Oekraïne. „Het zou mij niet verbazen.” Dat zegt generaal b.d. Mart de Kruif in gesprek met redacteur Arno Lagendijk in de podcast Sprekend RD. De oud-generaal bespreekt daarin onder andere het pauzeren van de Amerikaanse militaire steun aan Oekraïne en de plannen voor Europese herbewapening voor 800 miljard euro. Amerika dreigt het delen van inlichtingen te staken en het satellietnetwerk Starlink voor Oekraïne uit de lucht te halen. Is het denkbaar dat de VS inlichtingen van Starlink delen met de Russen? „Ja, ik moet eerlijk zeggen: Het zou mij niet verbazen”, reageert Mart de Kruif. „Mij zou niets meer verbazen.” De oud-generaal wijst erop dat „heel opvallend” het narratief van de Russen „één op één” te horen is in het Witte Huis.

Een surrealistisch beeld noemt buitenlandredacteur Cornelis Boon het; in Kiev wandelen de mensen met kinderwagens tussen de linies door. Deze week bezoekt hij Oekraïne. Hij bezocht onder meer een trainingskamp waar mannen tussen de 40 en 60 jaar worden getraind. „Jongeren duiken onder of vluchten naar het buitenland. Zij willen niet vechten.” Terwijl Boon in Kiev overnachtte vond een van de grootste droneaanvallen vanuit Rusland plaats. Cornelis heeft er weinig van meegekregen. „Ik heb die nacht heerlijk geslapen.”

„We leven met een post-war mindset,” zegt defensiespecialist Peter Wijninga in de podcast Sprekend RD. „We kijken terug op WOII en de Koude Oorlog. Hoewel een oorlog met Rusland niet onvermijdelijk is, kan je die met een pre-war minset misschien wel voorkomen. Teveel leunden we achterover door het feit dat we altijd op onze Amerikaanse bondgenoot konden rekenen.” In het gesprek gaat Wijninga in op de positie van Europa. Volgens hem hebben zowel Trump als Poetin baat bij een verdeeld Europa.

De vraag naar euthanasie groeit en lijkt steeds normaler te worden in Nederland, mede door maatschappelijke trends zoals individualisering en de afkeer van lijden. Bert-Jan Heusinkveld van de NPV wijst erop dat goede zorg en sociale verbondenheid essentieel zijn om mensen in hun laatste levensfase te ondersteunen. Volgens hem zou de focus moeten liggen op waardig leven tot het einde, in plaats van op een maakbare dood.

In Nederland zijn twee miljoen mensen die last hebben van tinnitus. Ze horen een ruis, piep, brom, fluit, suis of een ander geluid. Het geluid komt niet van buitenaf, maar zit in hun hoofd. Het is een geluid waaraan ze niet kunnen ontsnappen. Het kan tot grote wanhoop leiden. Wie aan tinnitus lijdt, krijgt al snel te horen dat je het geluid moet accepteren. Maar is dat ook zo? Volgens klinisch fysicus audioloog dr. Erwin George is dat niet terecht. In de podcast Sprekend RD biedt hij hoop aan mensen die lijden aan tinnitus. Ook Nicole Bekhuis van de Tinnitus Academie, zelf ervaringsdeskundige, zegt dat er wat aan tinnitus te doen is. Ooit hoorde ze drie tonen in haar hoofd. Nu ervaart ze weer stilte.

De stikstofcrisis blijft een impasse, verergerd door een recente rechterlijke uitspraak die bedrijven dwingt vergunningen met terugwerkende kracht te herzien. Intern salderen, waarbij extra stikstofuitstoot binnen een bedrijf gecompenseerd werd, mag niet meer zonder extra toetsing. Volgens journalist Tiemene Roos zitten beleidsmakers “met de handen in het haar” en lijkt een oplossing ver weg.

Na vijftien maanden oorlog kwam er en een deal tot stand tussen Israël en Hamas over de vrijlating van de Israëlische gijzelaars. Volgens buitenlandredacteur Richard Donk hoeft er maar iets te gebeuren, waardoor de deal kan mislukken. Hamas houdt nog tientallen gijzelaars vast. Daarmee hebben ze een enorm machtsmiddel in handen. In de podcast Sprekend RD gaat Richard Donk uitgebreid in op de recent gesloten deal. Israël laat voor elke gijzelaar die terugkomt, 30 Palestijnse gevangen vrij. Onder deze gevangenen zijn terroristen die verantwoordelijk zijn voor het uitmoorden van hele families, geeft Richard Donk aan. „Voor sommige Israëliërs is het daarom de vraag hoever je moet gaan om alle gijzelaars vrij te krijgen. Tegelijk geven critici aan dat als hun eigen kind gegijzeld zou zijn, ze dan ook tegen elke prijs deze terug wil hebben.” Richard zag deze week tijdens zijn bezoek in Israël een foto van de Amerikaanse president met de tekst: „Gefeliciteerd, Donald Trump! Israël houdt van je.” „Maar”, geeft Richard aan, „we moeten we niet vergeten dat het team van de vorige president heel veel werk achter de schermen verzet heeft om iedere keer weer die onderhandelingen vlot te trekken. Die heeft alle frustratie moeten incasseren toen de deals op het allerlaatste moment klapten. Wel denk ik dat Trump de laatste tijd op Israël en Hamas veel druk heeft gezet en dat dat de doorslag heeft gegeven.”

Elk jaar publiceert Open Doors een ranglijst van landen waar christenen het zwaarst worden vervolgd. Ook dit jaar brengt de lijst schokkende inzichten, vertelt Wimco Ester van Open Doors in de laatste aflevering van Sprekend RD.

De interesse in alternatieve geneeswijzen groeit, ook onder christenen. In Nederland maakten de afgelopen twee jaar een miljoen mensen gebruik van een alternatieve behandelaar. Binnen reformatorische kringen lijkt die interesse bovengemiddeld. Huisarts Teus Dorresteijn verklaart dit deels doordat alternatieve geneeswijzen altijd een diagnose lijken te bieden, ook bij vage klachten. "Reguliere artsen moeten soms zeggen: ‘We weten het niet'. Alternatieve behandelaars vinden altijd een oorzaak," stelt hij. Daarnaast nemen zij vaak meer tijd voor patiënten. Gezondheidsredacteur Maarten Costerus bezocht een osteopaat en zag hoe belangrijk vertrouwen en tijd zijn. "Een consult duurde een uur. Bij de huisarts is dat vaak maar tien minuten." Toch is er veel kritiek. Methodes zoals bioresonantie missen wetenschappelijke onderbouwing. Dorresteijn waarschuwt zelfs voor occulte invloeden bij sommige behandelingen. Tegelijk wijst hij erop dat niet elke alternatieve methode gevaarlijk is. "Maar het gebrek aan bewijs blijft een struikelblok."

Alcoholgebruik is diepgeworteld in de Nederlandse cultuur, maar verslavingsarts Wilco Sliedrecht benadrukt dat zelfs kleine hoeveelheden schadelijk kunnen zijn. Samen met ervaringsdeskundige Roland den Haan deelt hij inzichten over de gezondheidsrisico's, de uitdagingen van herstel en de noodzaak van een cultuuromslag.

In een samenleving waar rijkdom en armoede vaak scherp contrasteren, biedt het Evangelie een waardevol kompas. De boodschap van de Heere Jezus roept ons op tot matigheid en eenvoud, maar ook tot verantwoordelijkheid in het omgaan met welvaart. Dominee Visscher (GG) en econoom Paul Schenderling bespraken dit thema in de podcast Sprekend RD. Hoewel ze het eens zijn over het gevaar van rijkdom, leggen ze opvallend verschillende accenten.

De zorgkosten blijven stijgen, en dat zet het Nederlandse zorgstelsel onder druk. Hoe houden we de zorg betaalbaar én toegankelijk? In de nieuwste aflevering van de podcast Sprekend RD spreken hoogleraar betaalbare zorg Patrick Jeurissen en Jos Leijenhorst, directeur van De Christelijke Zorgverzekeraar, over de uitdagingen en mogelijke oplossingen.

Een stressvrij leven bestaat niet, zegt psychiater en hoogleraar Stress en Veerkracht, Christiaan Vinkers in de podcast Sprekend RD. De vraag is hoe we in balans blijven in een onvoorspelbare en complexe wereld. Vinkers geeft aan dat geloof, een band met God en verbondenheid met de kerk beschermend kan werken. „En”, is zijn advies: „Wees mild voor jezelf en anderen. Dat zorgt voor minder stress bij jezelf en de mensen om je heen.”

„Een staakt-het-vuren tussen Libanon en Israël moet niet per se worden uitgelegd als een Israëlisch cadeautje aan Donald Trump,” zegt buitenlandredacteur Richard Donk in de podcast Sprekend RD. „De Verenigde Naties bereidden een resolutie voor om Israël te dwingen een einde te maken aan de oorlog in Libanon. De verwachting is dat de Amerikanen in dat geval mogelijk hun veto niet zouden uitspreken.” „Diverse analisten zeggen dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu belang heeft om de oorlog in stand te houden, maar tegelijkertijd kan een bestand zijn positie ook versterken.” In de podcast legt Richard Donk uit waarom dat zo is. In het gesprek gaat Richard in de op de persoon van Netanyahu. „Een politiek overlever noemt hij de langstzittende premier van Israël.” Zijn bijnaam Mr. Security is niet onterecht. Hij krijgt wel veel kritiek, maar de veiligheid van Israël staat bij hem hoog in het vaandel.” Het Internationaal Strafhof heeft een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Benjamin Netanyahu en een aantal Hamasleiders. Dat Netanyahu daarmee in hetzelfde verdachtenbankje als de terreurorganisatie gezet wordt, vindt buitenlandredacteur Richard Donk, alleszins onterecht. „Ondanks alle kritiek vanuit Nederland, ziet Israël Nederland als vriend. Kijkt Israël naar de winst van de PVV en de houding van Wilders als het om Israël gaat, dan reageerde het furieus op de opmerking van minister Veldkamp dat deze gehoor zal geven aan het arrestatiebevel.”

Op honderden plaatsen wereldwijd kleurden afgelopen woensdag kerken en kathedralen rood. Het doel: aandacht vragen voor christenvervolging. Red Wednesday, een initiatief van de rooms-katholieke organisatie Kerk in Nood, roept op tot solidariteit met vervolgde christenen. „De kleur rood verwijst naar het bloed van martelaren. Het is een krachtig symbool,” vertelt buitenlandredacteur Leendert de Bruin. De cijfers over christenvervolging zijn schrikbarend. Wereldwijd worden meer dan 365 miljoen christenen vervolgd, met name in Afrika en Azië. In Afrika heeft de opmars van militante islamitische groepen de situatie drastisch verslechterd. „Jihadistische groeperingen zoals Boko Haram en IS in West-Afrika onderdrukken talloze christenen”, legt De Bruin uit. „In landen zoals Burkina Faso, waar de overheid nauwelijks grip heeft op het land, hebben deze groepen vrij spel. Ongeveer de helft van het land is niet meer onder controle van de regering.” Volgens De Bruin is de verschuiving van jihadistische activiteiten naar Afrika een verontrustende trend. „Waar IS eerder actief was in het Midden-Oosten, zijn er nu afdelingen zoals Islamitische Staat West-Afrika. In regio's met extreme armoede of onvrede weten deze groepen jongeren aan te trekken met beloftes van welvaart en rechtvaardigheid.” In Nederland doen meer dan honderd kerken mee aan Red Wednesday. Volgens De Bruin is het cruciaal om bewustwording te creëren over de situatie van vervolgde christenen. „Christenvervolging voelt vaak als een ver-van-je-bedshow. Maar door verhalen te delen, zoals die van christenen in Afrika, komt het dichterbij.” De Bruin benadrukt het belang van gebed voor de vervolgde kerk. „Organisaties zoals Kerk in Nood bieden gebedskalenders aan, waarmee je heel concreet voor vervolgde christenen kunt bidden.” Daarnaast roept hij op tot solidariteit. „Het is belangrijk dat we een stem geven aan christenen die lijden onder vervolging.”

Uit recent onderzoek blijkt dat ongewenst gedrag, zoals agressie en intimidatie het vaakst in de zorg voorkomen. In de podcast Sprekend RD delen drie zorgmedewerkers hun ervaringen. Ambulance verpleegkundige Thijs Aarten zegt dat de houding van de zorgverlener daarbij een grote rol speelt. Hij kwam bij een patiënt die vuurwapengevaarlijk was en was rustig met de patiënt in gesprek. Totdat even later de politie met veel lawaai en kogelwerende vesten binnenkwam. En toen sloeg de vlam in de pan. Teammanager Esther Vlaming geeft aan dat agressie tegen zorgverleners ook te maken heeft met een veranderende maatschappij; patiënten zijn mondiger en laten zich online informeren over hun situatie. Dan denken ze het soms beter te weten dan de artsen. Dat leidt dan tot agressief gedrag als de artsen en verpleegkundigen niet meegaan in het plan van de patiënt en familie. Wanneer patiënten zorg nodig hebben, wordt de regie over hun leven grotendeels door de zorgverleners uit handen genomen. Dat geeft veel onzekerheid die tot agressie kan leiden. Heel duidelijk uitleggen wat je als zorgverlener gaat doen, is dan belangrijk benadrukken de zorgverleners. Hoewel geen van de zorgverleners agressie goed wil praten, hebben ze er deels wel begrip voor. En oplossingen zoeken ze deels bij zichzelf. In de podcast spreekt postcastredacteur Arno Lagendijk met Dicky Ploeg die werkzaam is als preventiemedewerker bij RST Zorgverleners, ambulance verpleegkundige Thijs Aartend die bij Witte Kruis Ambulancezorg werkt en Esther Vlaming die werkt als teamleider op het Moeder en Kindcentrum in het St. Jansdal ziekenhuis.

Het aantal dodelijke slachtoffers door natuurrampen is hoog, terwijl de weersomstandigheden extremer worden. Zijn we wel goed voorbereid op een ramp in ons land?

Voor starters is het haast ondoenlijk om een eigen huis te kopen. Toch ziet financieel adviseur Jan-Willem van de Poppe mogelijkheden. Het is een uitstekende tijd om je huis te verkopen, maar niet om er een te kopen. Kopers betalen veel meer dan de vraagprijs en woningwaarde. Van de Poppe noemt bedragen van 60.000 tot 100.000 euro die kopers boven de vraagprijs bieden. De vraag is of dat een verstandige keuze is, want de woningmarkt kent ook jaren dat de prijzen veel lager waren, zoals in 2008. Voor starters is het haast onmogelijk een woning te kopen. Wie een woning van rond de vier ton wil kopen, heeft toch snel een inkomen van 80.000 euro bruto nodig. „Wat ik vooral bij klanten zie is dat starters met behulp van ouders een woning kopen via een leen-schenkconstructie.” In de podcast legt Van de Poppe uit hoe dat werkt. In de podcast komen meerdere opties langs voor starters: samen met vrienden of ouders een woning kopen. Het lijken mooie oplossingen, maar zijn het ook verstandige oplossingen? Van de Poppe: „Laten we oppassen voor allerlei kunst- en vliegwerk. Als je kijkt naar je mogelijkheden, kan het zijn dat je zegt: ik kan nu even geen woning kopen, ik moet nu gewoon geduld hebben.”

Stotteren treft wereldwijd miljoenen mensen en kan ingrijpende gevolgen hebben voor carrièrekansen. Journalist Steven de Jong, zelf stotteraar, deelt in de podcast zijn ervaringen over hoe hij als werknemer vaak werd buitengesloten. Voor stottertherapeut Pieter Frijters is stotteren in de meeste gevallen geen spraakprobleem, maar een psychische kwestie, waarbij angst en controle een belangrijke rol spelen.

„Als een andere staat onder de Nederlandse huid kruipt, zijn we de pisang,” zegt brigadegeneraal prof. mr. Paul Ducheine in de podcast Sprekend RD. Hij adviseert om je breed te laten informeren. „Blijft niet in je eigen algoritme gevangen zitten.” In de podcast bespreekt hij de dreigingen vanuit Rusland. De sociaal-politieke stabiliteit in ons land is het meest kwetsbaar. Ducheine legt uit hoe Rusland daar zijn pijlen op richt. „Het is meest lastige doelwit, maar wel het cement van de samenleving.” „De dreiging vanuit Rusland merken we op allerlei manieren,” geeft Paul Ducheine aan. Denk aan de graanblokkades, denk aan de alternatieve verklaringen voor het neerschieten van het vliegtuig MH17. Het meest belangrijke doel van Rusland is het ondermijnen van de sociale cohesie in de Europese landen. Het is een lastig ‘doelwit', maar het is wel het cement van de samenleving. Als daar maar steeds water langs spoelt, wordt het verband tussen de stenen steeds losser. Het is een traag en sluipend proces, maar wel heel funest voor onze samenleving.” In de podcast Sprekend RD geeft hij voorbeelden hoe Rusland de samenlevingen in Europa bedreigt. Daarnaast is Rusland ook zichtbaar aanwezig op onder meer de Noordzee. „Informatie verzamelen is nodig voordat je actie kunt ondernemen.” Of Nederland en andere landen op dezelfde manier in Rusland te werk gaan, kan Ducheine niet bevestigen, omdat die informatie niet openbaar is. Wel geeft hij aan dat Nederland net zo goed bezig is om inzicht te krijgen in de digitale programma's van onder meer Rusland en China. Paul Ducheine roept vooral op dat Nederlanders zich breed laten informeren. „De een is heel zorgvuldig in het nieuws dat hij of zij consumeert, een ander zit in een bubbel en heeft dat zelf niet eens in de gaten. Wie ziet wat er gebeurt, gaat het ook snappen. Het is net als met een tekenspelletje. We moeten leren de ‘cijfertjes' – dat wat we zien – aan elkaar leren verbinden. Dan leren we de samenhang zien.” Daarom pleit de brigadegeneraal ervoor dat we ervoor moeten waken niet in gevangen te zitten in ons ‘algoritme'. „Want als een andere staat onder de Nederlandse huid kruipt, dan zijn we de pisang.”

Het lijkt alsof men in Nederland in het maatschappelijke debat lijnrecht tegenover elkaar staat bij onderwerpen als het klimaat, de boeren en de oorlog tussen Israël en Hamas. Maar klopt dat wel? Volgens filosoof Bart Brandsma is de werkelijkheid anders. „Het grootste deel van de mensen zit in het midden, maar die hoor je bijna nooit.”

„Er is niets bestand tegen aanstekelijk enthousiasme. Voor ouders en docenten geldt: laten kinderen en leerlingen je betrappen op het lezen van een boek”, zegt docent Nederlands Bram Geurtsen. In de podcast Sprekend RD geeft hij samen met collega Marja Hakkenberg antwoord op de vraag waar lezen goed voor is. Bram Geurtsen, werkzaam op het Van Lodenstein College, moet bij deze vraag denken aan het boek ”Dit zijn de namen” van Tommy Wieringa. „Dit boek heeft mij geleerd anders naar vluchtelingen in deze tijd en in ons land te kijken. Lezen verbreedt je blikveld en zorgt dat je je beter kunt inleven in anderen. Als je zegt dat vluchtelingen hier niets te zoeken hebben, vraag je dan eerst af waarom ze hier gekomen zijn. Zo'n boek kan daar een prachtig antwoord op geven.” Marja voegt hier aan toe dat het zeker voor leerlingen binnen een reformatorische scholengemeenschap, maar ook voor docenten en ouders, belangrijk is dat ze een beetje uit onze eigen bubbel komen en ze gaan zien wat er in de maatschappij speelt. Marja: „Ik herinner me dat ik een aantal jaren geleden het boek ”De zwarte met het witte hart” las van Arthur Japin. Voor mij was het een eye-opener. Pas toen begreep ik waarom mensen zo tegen Zwarte Piet kunnen zijn. En als ik dan van leerlingen hoor dat Zwarte Piet behouden moet blijven, dan denk ik: Jongens, kom op, lees eens even dat boek. Verdiep je erin. Dat geeft ook meer begrip voor de mensen om je heen.” In de podcast gaan de docenten ook in op de vraag hoe er over God in boeken wordt geschreven. Bram: „Maarten 't Hart schreef over God, Die mijn moeder keelkanker bezorgde, Franca Treur worstelt met Gods voorzienigheid: ben ik uitverkoren of niet? Het zijn begrijpelijke vragen die deze schrijvers opwerpen. Dit zijn onderwerpen waar we ook met onze jeugd over in gesprek moeten gaan, want ook onder hen zijn afhakers.”  Marja: „Sinds de Tweede Wereldoorlog leeft de vraag waar God was in Auschwitz. Dogmatisch weten we dat het komt door de zonde. Maar soms vind ik ook wel dat we in onze gezindte zo gemakkelijk het gewenste antwoord geven. Het gaat niet meer door ons heen en we voelen ook niet meer dat het zo erg is wat wij ervan gemaakt hebben.” Kritische schrijvers schudden volgens Marja aan je eigen bestaan en aan je eigen geloofsleven.

Donderdag bezocht Richard Donk de plek waar twee vrienden van hem vorig jaar vermoord zijn. Enerzijds is hij in Israël om verslag te doen voor het Reformatorisch Dagblad, anderzijds raakt de oorlog hem ook persoonlijk. „Iedere keer als ik Israël bezoek, word ik geconfronteerd met de gevolgen van de aanslag op 7 oktober vorig jaar. Die aanslag, de aanleiding tot de huidige oorlog, wordt helaas snel vergeten in de berichtgeving. Ik hoop een eerlijk verhaal te brengen.” Richard bracht een bezoek aan Tel Aviv. „Toen we daar waren ging het luchtalarm af. Hezbollah heeft een ballistische raket, zeggen ze zelf, op Tel Aviv afgevuurd. Dus ja, dan komt het ook wel even heel dichtbij. Maar toen het luchtalarm stopte, gaat het gewone leven weer door.” In Jeruzalem sprak hij zowel met Israëliërs als met Palestijnen. „Die laatsten zeggen echter opvallend weinig. Probeer het iets verderop maar, zeggen ze dan, uit angst voor de geheime dienst van Israël. Je ziet dat zij de situatie in Libanon nauwgezet en angstvallig volgen.” In de podcast vertelt Richard over het regeringsbeleid, de internationale kritiek op Israël en het gesprek dat hij had met Benjamin Philip. Philip is een Jood, afkomstig uit Nederland, die de aanslag van 7 oktober 2023 in Bijbels perspectief plaatst. „Hij is van mening dat in tijden als Israël ver van God vandaan is, op een gegeven de Almachtige aan de ‘noodrem' trekt, om zijn volk weer hem terug te brengen. En in die zin ziet hij 7 oktober ook wel echt als een wake-up call voor het Joodse volk. Hij zei ook: we zijn echt nu door deze aanslagen voor de keus gesteld. Kies je voor de God van Israël of voor jezelf? Of zich dat vervolgens dan zichtbaar vertaalt in de maatschappij, is de vraag.”

Leerplichtige leerlingen die niet naar school gaan. Duizenden jongeren brengen hun tijd niet op school, maar thuis door. Wat is hiervan de oorzaak? Wat wordt er aan gedaan? Om welke jongeren gaat het? Redacteur Linda den Hollander, een drietal ouders en twee docenten van Qura, praten hierover in de podcast Sprekend RD die vandaag is te beluisteren. 

De fatbike is razend populair. De sportieve fiets met dikke banden is vooral in trek bij jongeren, maar is makkelijk op te voeren tot ‘sjoemelscooter'. Dat zorgt voor grote zorgen bij dokters en gemeenten over hun veiligheid. Willemijn Pomper van Veilig Verkeer Nederland pleit voor strengere regels, zoals een minimumleeftijd en een helmplicht om ongelukken te voorkomen. Jakko Gunst, politiek redacteur, schetst de politieke standpunten en uitdagingen die komen kijken bij het invoeren van nieuw beleid.

Voor reformatorische christenen is gebedsgenezing een ingewikkeld onderwerp: gold dit alleen de tijd van de apostelen of is het nog steeds een opdracht? Of is er uit meer meningen te kiezen dan deze twee uitersten? Dat spreken over gebedsgenezing nuance verdient, blijkt uit twee afleveringen van podcast Sprekend RD over het onderwerp, die vrijdag tegelijkertijd verschijnen. Redacteuren Arno Lagendijk en Janita van Hoeven-ten Voorde interviewen daarin drie voorgangers: ds. H.J. Agteresch van de gereformeerde gemeente te Werkendam, prof. dr. Mart-Jan Paul, hoogleraar Oude Testament en de evangelische voorganger Martin Koornstra. In de twee podcasts gaat het onder meer over de visie van Reformatoren, ziekenzalving, valse profeten en lijden om Christus' wil.

Voor reformatorische christenen is gebedsgenezing een ingewikkeld onderwerp: gold dit alleen de tijd van de apostelen of is het nog steeds een opdracht? Of is er uit meer meningen te kiezen dan deze twee uitersten? Dat spreken over gebedsgenezing nuance verdient, blijkt uit twee afleveringen van podcast Sprekend RD over het onderwerp, die vrijdag tegelijkertijd verschijnen. Redacteuren Arno Lagendijk en Janita van Hoeven-ten Voorde interviewen daarin drie voorgangers: ds. H.J. Agteresch van de gereformeerde gemeente te Werkendam, prof. dr. Mart-Jan Paul, hoogleraar Oude Testament en de evangelische voorganger Martin Koornstra. In de twee podcasts gaat het onder meer over de visie van Reformatoren, ziekenzalving, valse profeten en lijden om Christus' wil.

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Aline de Bruin over de band met haar vader.   Als er over opvoeding geschreven wordt, gaat het vaak over de zorgende rol van de moeder, viel Aline op. Over de vader wordt net wat minder gepraat, terwijl die in de opvoeding ook heel belangrijk is. „Het leek mij leuk om ook eens aandacht te besteden aan de rol van de vader”, vertelt Aline in de podcast. Ze gebruikte de band met haar eigen vader om het thema verder uit te werken. Het was „een beetje spannend” om een verhaal vanuit haar persoonlijke perspectief te schrijven. Bovendien vertelt ze in het artikel ook veel over haar ouders. „Ik heb van tevoren wel even gevraagd of ze hiermee akkoord gingen. Mijn vader wilde het graag van tevoren lezen voor het gepubliceerd werd.”Het verhaal leverde haar, zoals vaker bij persoonlijke artikelen, tal van reacties op. Mensen die zich erin herkenden, maar ook mensen die het moeilijk vonden om te lezen. „Iemand was zijn vader op jonge leeftijd verloren. Door het lezen besefte hij hoe veel hij heeft gemist.” Aline vond deze reactie „heftig” om te lezen. Het confronteerde haar er ook mee dat je veel dingen als vanzelfsprekend aanneemt, terwijl ze dat niet zijn. „Bijvoorbeeld dat je een goede band met je vader hebt of dat hij er überhaupt is. Dat is natuurlijk niet vanzelfsprekend. Dit soort reacties vind ik heel waardevol, omdat het je er bij stil doet staan hoe mooi het is dat jij dat wel zo hebt ervaren.”  Lees het artikel van Aline de Bruin hier.Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Huib de Vries over de positie van Joodse christenen in Nederland. In de loop van de jaren dat Huib bij het Reformatorisch Dagblad werkte, interviewde hij geregeld Joden. Maar dat waren vaak orthodoxe Joden. Gaandeweg besefte hij dat er meer groeperingen zijn, en zo kwam hij uiteindelijk ook uit bij de gemeenschap van Joodse christenen in Nederland. In feite zijn dat Messiasbelijdende Joden, maar zelf gebruiken ze die term liever niet, vertelt Huib. „Baruch Maoz, die werkzaam was voor de organisatie Christian Witness to Israel, had moeite met die term. Hij zei tegen mij: ik noem jou toch ook geen Messiasbelijdende christen? In het woord christen zit al dat je Messiasbelijdend bent.”Via diverse organisaties die zending onder Joden bedrijven, komt Huib een aantal mensen op het spoor die hij kan interviewen. Dat waren „uitermate boeiende gesprekken”, vertelt hij. „Het gaf mij ook een beeld van de omvang van deze groep. Het gaat om ongeveer 700 mensen in Nederland. Een deel is tot geloof gekomen door het werk van de stichtingen die zending bedrijven, een ander deel is daar weer het kind van.”Sommige mensen komen er pas laat in hun leven achter dat ze Joods bloed hebben. Dat geldt bijvoorbeeld voor Joodse kinderen die in de Tweede Wereldoorlog werden ondergebracht bij een protestants gezin, en hun familie kwijtraakten. „Zij wisten niet beter of ze zijn gewoon christen. Op een gegeven moment ontdekten ze pas dat ze Joods waren.”Die Joodse identiteit laat zich niet verloochenen, ontdekte Huib. Mensen die pas op latere leeftijd ontdekten dat ze Joods zijn, gaan zich er vaak in verdiepen. Tegelijk heeft de positie van Joodse christenen in Nederland iets tragisch. „Als een Jood christen wordt, verander je niet alleen van religie, maar eigenlijk verloochen je dan die identiteit. Joodse christenen worden door Joden met een scheef oog aangekeken. Maar ook in de christelijke gemeente waar ze toe behoren, is lang niet altijd veel aandacht voor Israël. Ze zitten dus in een heel eenzame positie.”Lees het artikel van Huib de Vries hier.Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Geerten Moerkerken over de impact van persoonlijke verhalen bij ethische onderwerpen.  Het viel Geerten al eerder op dat bij met name medisch-ethische thema's vaak een menselijk verhaal opduikt in het nieuws. Bijvoorbeeld in het debat rond het levenseinde, of bij de beslistermijn die een vrouw verplicht in acht moet nemen bij de keuze voor abortus. „Je ziet in de media dan allerlei verhalen naar voren komen van vrouwen die deze keuze moeten maken. Bijvoorbeeld vlak voordat het Kamerdebat erover plaatsvindt. Dat doet natuurlijk iets met het debat. In het artikel heb ik geprobeerd dat mechanisme in kaart te brengen.”Het kiezen van een menselijke insteek bij een lastig ethisch thema kan flink wat impact hebben, ontdekte Geerten door het schrijven. „De keuze die jij als journalist maakt, bijvoorbeeld om een specifiek persoon te interviewen, heeft consequenties voor hoe anderen naar het thema kijken. Een van de theologen die ik sprak, vertelde dat je persoonlijke verhalen op twee manieren kunt inzetten in de media: als illustratie of als strategie. Veel te vaak gebeurt het als strategie. Tegen een persoonlijk verhaal is niet zoveel in te brengen, en dat is een probleem. Want een ethisch dilemma is vaak veel complexer dan alleen dat voorbeeld.”Het schrijven heeft hem aan het denken gezet over de manier waarop reformatorisch christenen omgaan met ethische thema's. „Wij horen denk ik heel graag de verhalen waarin we ons herkennen. Rond abortus bijvoorbeeld het verhaal van een moeder die de keuze maakte om haar kind wel te houden. Die verhalen moeten verteld worden, maar staan we ook open voor het andere verhaal, van de vrouw die wel een abortus heeft ondergaan, voor haar overwegingen en de pijn die dat met zich meebrengt?”Lees het artikel van Geerten hier.Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Chris Klaasse over groepsdruk bij pubers. Voor het schrijven van het artikel ”Meehuilen met de wolven in het bos” had Chris een persoonlijke motivatie, vertelt hij in de podcast. Hij is namelijk zelf een tijdlang docent in het middelbaar onderwijs geweest. Daar zag hij van dichtbij hoe groepsdruk jongeren kan beïnvloeden. Bovendien herkent hij ook uit zijn eigen jeugd dat je soms dingen doet omdat de groep dat van je verwacht, terwijl je het zelf niet wilt. Hoe bestaat het dat jongeren zich zo laten meevoeren, vroeg hij zich af. Het antwoord vond hij in de sociale psychologie. „In principe werkt het mechanisme groepsdruk bij mensen van allerlei leeftijd; alleen bij baby's nog niet echt. Maar pubers zijn er extra vatbaar voor door de manier waarop het puberbrein is ontwikkeld.” Hij hoopt dat jongeren zich door het lezen -en luisteren- van zijn artikel gesteund weten als ze worstelen met groepsdruk. „Ik heb geprobeerd wat handvatten te geven hoe je er mee om kunt gaan. Wees je er bijvoorbeeld van bewust dat die groep ook maar een groep is. Later in je leven zijn er tal van andere groepen waar je je weer anders zou moeten gaan gedragen. Dus de boodschap van het artikel is: wees vooral jezelf.”Lees het artikel van Chris hier.Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Anne Lok over haar gesprek met de ouders van Hannah Nijsse, die in de zomer van 2023 op 24-jarige leeftijd verongelukte.Het is een van de artikelen die haar het meest is bijgebleven, vertelt Anne in de podcast. Ze sprak voor het stuk met de ouders van Hannah, een 24-jarige vrouw uit Bodegraven die in de zomer van 2023 verongelukte op een fietsvakantie in Frankrijk. Tijdens een fietstocht raakt ze om onbekende reden van de weg en komt ze ten val. Ze overlijdt een week later. Anne vond het „heel bijzonder” dat Hannahs ouders hun verhaal wilden delen, nog relatief kort na het overlijden van hun dochter. „Het is een heftig verhaal, maar tegelijk gloort er ook hoop. Het laat de grootheid van God zien. Dat is de reden dat de ouders hun verhaal wilden delen: dat God uiteindelijk de eer zou krijgen.” Hannah wilde graag de zending in gaan en was ook tijdens de reis veel bezig met stille tijd en Bijbellezen. „Haar verlangen was om mensen te bereiken met het Evangelie”, vertelt Anne. „Dat is ook gebeurd, maar op een totaal andere manier dan gedacht. Door de rouwdienst zijn mensen wakker geschud, vertelden haar ouders. Mensen zijn tot geloof gekomen, weer met God gaan leven. Ze zeiden dat die verhalen niet meer op twee handen zijn te tellen.”Voor de podcast heeft Anne nog even contact gehad met de ouders van Hannah. Het is in augustus een jaar geleden dat zij overleed. „Het overlijden wordt steeds meer realiteit, vertelden haar ouders. Ze gingen een nieuw jaar in zonder haar, verjaardagen worden gevierd zonder haar. De pijn wordt eerder meer dan minder. Tegelijk ervaren ze naast het gemis ook de dagelijkse troost van God.”Lees het artikel van Anne hier.Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Huib de Vries over protestanten die rooms-katholiek werden.Over katholieken die protestants werden schreef Huib al geregeld, maar de omgekeerde gang bracht hij nog niet in beeld. In 2021 kwam het ervan: hij interviewde voor zijn artikel “Terug naar Rome” een drietal -jonge- rooms-katholieken die hun wortels in een protestantse kerk hadden. In die gesprekken viel hem met name hun openheid en eerlijkheid op, vertelt hij in deze zomeraflevering van Sprekend RD. „Ze waardeerden hun reformatorische opvoeding nog wel, daar wilden ze nog het nodige van vasthouden. Maar uiteindelijk waren er een aantal elementen waardoor ze toch de gang naar de Rooms-Katholieke Kerk maakten. En daar geen spijt van hadden.”De mensen die hij sprak liepen onder meer aan tegen de verbrokkeling binnen het protestantisme. „Bij een aantal van hen zag ik een hang naar riten, symbolen. De betekenis van de sacramenten is binnen de Rooms-Katholieke Kerk natuurlijk veel groter.”Zelf werd Huib door de gesprekken met de ex-protestanten niet aan het twijfelen gebracht. Hij benadrukt dat de verschillen tussen de protestantse en rooms-katholieke leer nog steeds „levensgroot” zijn. „We belijden gezamenlijk het apostolicum, maar laten we de verschillen niet verdoezelen. Een van de belangrijkste verschillen is dat het woord van God, de Bijbel, een heel geringe betekenis heeft, ook voor hedendaagse rooms-katholieken."Lees het artikel van Huib de Vries hier.Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Ben Provoost over vogelaars.Voor zijn artikel dook Ben in de wereld van de vogelaars: mensen die in hun vrije tijd graag naar vogels speuren en bij de melding van een bijzondere soort alles uit handen laten vallen om naar de plek van waarneming te reizen. Ben haalt in de podcast twee mannen aan die vanuit Texel vertrekken om een zeldzame steppeplevier in Zeeland te kunnen zien. „Die reden 250 kilometer voor een vogel die elk moment kon opvliegen.”Er zijn veel christenen onder de vogelaars, ontdekte Ben. „De natuur onderzoeken, met de schepping bezig zijn, wordt als een verantwoorde hobby gezien.” Tegelijk is het ook een dure liefhebberij: materiaal als verrekijker, camera en telescoop kost per stuk al gauw een gemiddeld maandsalaris.Zelf is Ben helemaal geen vogelaar – tenminste, vóór hij het artikel schreef. Maar het enthousiasme van de mensen die hij interviewde, bleek aanstekelijk. „Kort daarna heb ik een verrekijker gekocht. En ik ben ook wel eens op pad geweest in een polder om bijzondere vogels te zien. Dat was overigens nog niet erg succesvol.” Lees het artikel van Ben Provoost hier. Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Johannes Visscher over de impact van plofkraken. Criminelen bedienen zich nogal eens van plofkraken om pinautomaten of juwelierszaken te kunnen beroven, vertelt Johannes in de podcast. Ze blazen de deur van de zaak op of de muur waartegen de pinautomaat staat, en verschaffen zich zo toegang. Voor zijn artikel interviewde Johannes behalve deskundigen bij de politie ook twee gedupeerden van plofkraken. De gesprekken met deze mensen maakten veel indruk op hem. „Een man vertelde dat de slaapkamer van zijn zoon ook was getroffen door de plofkraak. Een computer was uit elkaar gespat en het glas vloog in het rond. Zijn zoon was een kwartiertje geleden nog in die kamer geweest. Als de kraak had plaatsgevonden toen hij in de kamer was, dat had hij het er misschien niet levend van afgebracht.”Vanuit zijn functie als binnenlandredacteur schrijft Johannes vaker over zaken uit het criminele circuit. Wat spreekt hem daarin aan? „Criminaliteit raakt mensen tot in hun diepste wezen. Je moet maar slachtoffer worden van een diefstal, online fraude, een bedreiging, intimidatie of zelfs fysiek geweld. Ik vind het mooi om daar persoonlijke verhalen over te schrijven.”Lees het artikel van Johannes Visscher hier.Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

In de maanden juli en augustus verschijnt elke vrijdagmorgen een zomeraflevering van Sprekend RD. Daarin als luisterverhaal een mooi RD-artikel uit de afgelopen jaren én een kort gesprek met de auteur. Deze week: Christine Stam – van Gent over het lied ”Amazing Grace” van John Newton. Eigenlijk is ze niet zo van de meezingers, vertelt Christine in de podcast. Toch is ze het lied ”Amazing Grace” gaan waarderen, vanwege het bijzondere levensverhaal van John Newton, de auteur van het lied. In het artikel ”Genade brengt mij thuis” uit december 2023 beschrijft Christine hoe John Newton als voormalig slavenhandelaar uiteindelijk tot bekering komt en zijn overbekende lied schrijft. Christine kraakt een paar stevige noten in haar stuk. Zo schrijft ze dat reformatorische christenen soms worstelen met dat begrip genade. „Misschien is dat wel precies waarom nette kerkgangers zo'n moeizame verhouding met genade hebben. Misschien is het wel gemakkelijker om in genade voor een grote zondaar als John Newton te geloven, dan in genade voor een trouw zijn best doende christen, die een heel eind komt in het leiden van een fatsoenlijk leven. Ik kan geloven en belijden dat alles genade is, en toch niet voluit daaruit leven.”Het stuk leverde haar zelf ook nieuwe inzichten op, vertelt ze. Bijvoorbeeld dat genade juist daar is waar we er het verst bij vandaan zijn. „Genade zoekt het diepste punt. En dat is niet het punt waar wij heel erg verlangend zitten te wachten op God, maar waar we niks meer voelen. Waar we eigenlijk alleen maar denken. Dat stelde me voor de vraag: Mag je ook met je blote verstand op Gods belofte pleiten? Mag dat ook als je er niks bij voelt?  Dat stukje, dat had ik nooit scherp.”Obama zong in 2015 "Amazing Grace" bij de herdenking van de negen slachtoffers van de schietpartij in een zwarte kerk in Charleston, onder wie de voorganger. Het fragment van Amazing Grace dat in de podcast wordt gebruikt is afkomstig van West Coast Choir.Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

De zomer betekent voor veel mensen een paar weken vakantie. Tijd van ontspanning, rust, even geen werk. Hoe kun je het bekende ‘vakantiegevoel' ook nadien nog terugvinden? In deze aflevering van Sprekend RD geeft arbeidspsycholoog en coach Tosca Gort tips. „Ga in de pauze in je eentje wandelen.”Eigenlijk zouden we vakantie helemaal niet nodig moeten hebben, stelt Gort in de podcast. „Als je het niet nodig hebt, heb je als mens de ultieme balans in je thuis- en werksituatie. Vakantie zou de rol moeten hebben van een leuk extraatje in het leven.”Maar vaak is dat niet zo en snakken werknemers naar die paar weken vrij in de zomer. Gort ziet in haar dagelijks werk dat mensen vakantie erg belangrijk vinden. Ze is daar alert op. „Als mensen vakantie nodig zeggen te hebben om hun werk te kunnen blijven doen, is dat voor mij een rode vlag.” Het zou goed kunnen dat deze mensen dan niet meer op hun plek zitten in hun baan. Vakantie kan een moment zijn om je daarop te bezinnen.Veel mensen zijn in de vakantie ontspannen, maar zien als een berg op tegen die eerste werkdag. Gort heeft tips voor een zachte landing. „Zorg ervoor dat je je werk goed afsluit en overdraagt voor je weggaat. Zodat je niet met een bomvolle inbox terugkomt.” Wat ook fijn kan zijn om dat vakantiegevoel weer even terug te krijgen: wandelen in de pauze. „En het liefst niet met collega's, maar alleen. Soms heb je die bezinning gewoon nodig. Het is een van de beste manieren om even na te denken hoe het met je gaat en of je nog ontspannen bent.”Ook voor de mensen die geen vakantie kunnen nemen - vanwege financiën, drukte of andere omstandigheden - heeft Gort een advies om het vol te houden: ga iets nieuws leren. „Kies iets wat je echt leuk vindt om te doen, waarin je kunt opgaan. De flow-momenten die dan ontstaan, lijken een beetje op het gevoel wat mensen tijdens hun vakantie ervaren.”Reageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag

Volgens oud-generaal Mart de Kruif danken we onze vrijheid aan leiders met visie. Daar ontbreekt het volgens hem nu aan. „We zijn heel erg bezig met het oplossen van de probleempjes van nu. Terwijl we weinig kijken wat we moeten doen om de wereld beter door te geven aan onze kinderen en kleinkinderen. Europa als machtsfactor wordt steeds kleiner. We zijn veel te afhankelijk van de Verenigde Staten en van China.” Dat nationale belangen belangrijker worden in Europa, baart De Kruif zorgen. Hij is van mening dat angst politiek wordt uitgebuit. „In Oekraïne en in Gaza hebben mensen grote problemen. Hier niet, wel een aantal uitdagingen. Maar het staat mij zeer tegen dat angst wordt gebruikt om politieke macht te krijgen. Wij zijn bang dat we wat te verliezen hebben, omdat we zoveel hebben.” „Mijn Afghaanse tolk zei altijd tegen mij: Wij Afghanen klagen nooit, want wij hebben niets te verliezen. Alles wat we in Nederland en Europa hebben, vinden we vanzelfsprekend. Alles wat dat ontregelt, geeft angst. En ja, er dreigt een Derde Wereldoorlog. Je moet er ook alles aan doen om die te voorkomen, maar het begint bij het handhaven van vrijheid en democratie in eigen land en Europa.” In de podcast Sprekend RD spreekt Arno Lagendijk met Mart de Kruif over onder meer de veranderende machtsverhoudingen in deze wereld, de onrust en de nucleaire dreiging in deze wereld.

„Wanneer je te maken hebt met een tegenpartij die consequent blijk geeft dat je ze niet kan vertrouwen, waarom zou je dan met ze praten? Toch praat je met ze omdat je niet wilt escaleren; we willen geen atoombom op Rotterdam,” zegt dr. Arie Bloed. In de podcast Sprekend RD gaat hij in op het werk van de diplomaten. „Persoonlijke relaties in dit werk zijn zo belangrijk. Het probleem wordt er niet anders door, maar kan je van elkaar op aan? Dat is de vraag. Want in de diplomatie wordt ook een hoop gelogen.” Een diplomaat moet volgens Arie Bloed geen groot ego hebben. „Het werk van een diplomaat vindt doorgaans op de achtergrond plaats. Achter de schermen probeer je tot oplossingen te komen. Dat noemen we stille diplomatie.” Praten en tot oplossingen komen is belangrijk. Bloed noemt Rusland als voorbeeld. „Enerzijds begrijp ik dat er niet gepraat wordt met de Russen. Die stapelen leugen op leugen. Er zijn handelingen verricht die in strijd zijn met alle fundamentele beginselen van het internationaal recht. Maar de Russen verhuizen niet naar de maan en wij ook niet. Er komt een moment dat we weer samen door één deur moeten. Er moet gepraat worden om niet verder te escaleren.” In de podcast Sprekend RD biedt Arie Bloed, die zelf veel ervaring heeft in diplomatie en onderhandelingen, een kijkje in wereld van de diplomatie.

Op 6 juni is het 80 jaar geleden dat de grootste amfibische operatie ooit plaatsvond: de landing in Normandië, die de geschiedenis in zou gaan als D-Day. In deze aflevering van Sprekend RD vertelt journalist en kenner van de Tweede Wereldoorlog Riekelt Pasterkamp hoe die grootschalige operatie eraan toeging – en welke fabels er nog zijn. De getallen zijn haast niet te bevatten: 156.000 militairen, 5300 schepen, 12.000 vliegtuigen. Bovendien deden aan Operation Overlord, zoals de complete militaire operatie heette, soldaten uit maar liefst tien landen mee. „Ook uit Nederland”, vertelt Pasterkamp. Tachtig jaar laten spreken de moed en zelfopoffering van de geallieerde strijdkrachten nog steeds tot de verbeelding.De soldaten stuitten op de stranden van Normandië op het verzet van de Duitsers. Er lagen volgens Pasterkamp onder meer mijnen, staketsels (hindernissen) en prikkeldraadversperringen. „Op vier van de vijf stranden ging het relatief makkelijk. Maar één strand, Omaha Beach, veranderde in een bloedbad voor de Amerikanen. Het was als het ware prijsschieten voor de Duitsers toen die militairen op het strand landden. Bloody Omaha noemen de Amerikanen dat tot op de dag van vandaag.”Het staat volgens Pasterkamp buiten kijf dat D-Day en de daaruit voortvloeiende Operation Overlord de bevrijding van West-Europa hebben bespoedigd. Tegelijk ziet hij het echte keerpunt van de Tweede Wereldoorlog in de keuze van Hitler om een oostfront te beginnen. „Als hij de Russen niet had aangevallen, dan waren ze denk ik gewoon in hun eigen land blijven zitten. Met D-Day kreeg Duitsland te maken met twee fronten en dat konden ze niet aan.”Audiofragmenten zijn afkomstig uit de volgende documentaires: Veteran recalls the horrors of D-Day | Memoirs of WWII #32Landing in the first wave on Omaha Beach on D-Day | Jake LarsonReageren op deze aflevering? Mail naar podcast@rd.nlMeer Reformatorisch Dagblad?Eerdere afleveringen zijn ook te vinden op: https://www.rd.nl/sprekendrdNieuwsbrief: https://www.rd.nl/nieuwsbriefInstagram: https://www.instagram.com/rdbeeldFacebook: https://nl-nl.facebook.com/refdagYouTube: https://www.youtube.com/refdag