Complex of buildings in The Hague, The Netherlands
POPULARITY
Categories
In de week dat het Kabinet-Schoof één jaar zou zitten, en aan de vooravond van het reces, spookte het nog flink in Den Haag. Het draaide om de twee asielwetten van het demissionaire kabinet: na een week vol chaos en crisis werden die donderdagnacht toch aangenomen in de Tweede Kamer. In deze Haagse Zaken hebben we het over die crisissfeer van de afgelopen week - die het afgelopen jaar bijna constant aanwezig was. Je hoort van Pim van den Dool, Lamyae Aharouay over de list van NSC en SGP om tóch met deze wetten in te kunnen stemmen en waarom afgelopen week typerend is geweest voor één jaar kabinet-Schoof. Spreek hier je vragen in voor de Q&A, of mail naar podcast@nrc.nl Gasten: Lamyae Aharouay, Liam van de Ven en Pim van den Dool Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenPodcast Vandaag - Wat kunnen de nieuwe asielwetten gaan betekenen?Haagse Zaken Special: Politicologen over dit turbulente politieke tijdperk (deel 1)In totale chaos heeft de Kamer twee grote asielwetten aangenomenStrafbaarstelling van illegaliteit is voor het CDA een brug te verZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
De temperatuur stijgt en dat merken we vooral in de stad. Waar steen, beton en asfalt overheersen, wordt het op dagen als deze snikheet. Hoe houden we onze steden leefbaar, gezond en koel?Deze aflevering in het kort:☑️ Hittestress: waarom steden veranderen in bakovens☑️ Wat het Binnenhof leert over hittebestrijding☑️ Klimaatverandering maakt koffie (en meer) flink duurderIn deze aflevering duiken we in het groeiende probleem van hittestress. Op zomerse dagen lopen de gevoelstemperaturen in binnensteden op tot boven de 45 graden. Dat zorgt niet alleen voor een onprettige leefomgeving, maar vormt ook een reëel gevaar voor de volksgezondheid. Ouderen, jonge kinderen en chronisch zieken lopen het meeste risico, vertelt Frank Del Gatto van NL Greenlabel. Hij legt uit hoe gebieden als Nijmegen en Amsterdam-Zuidoost al werken aan groene, verkoelende oplossingen en hoe het Binnenhof zelf een testcase is geworden.
Na maandenlange voorbereiding vond deze week de NAVO-top plaats. De ogen waren vooral gericht op de Amerikaanse president Donald Trump. Zou hij zich weten te gedragen? Er was een hoop vleierij van NAVO-baas Mark Rutte voor nodig, maar ondanks extreme uitspraken en chaotische persconferenties werd het doel bereikt. Rutte en Trump hebben de 5 procent-norm binnen en het bondgenootschap lijkt voorlopig in tact. In deze Haagse Zaken hoor je van diplomatie-expert Michel Kerres en buitenlandredacteur Steven Derix over de NAVO-top. Over de geopolitieke politieke verhoudingen en wat die betekenen voor de Europese en daarom ook Nederlandse politiek.Spreek hier je vragen in via WhatsApp of Signal via +31641360789, of mail naar podcast@nrc.nlGasten: Steven Derix en Michel Kerres Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenOperatie-Trump is geslaagd – maar overdreef Rutte om het de president naar zijn zin te maken?Trump, zegt premier Dick Schoof, kan een ‘beslissende' rol spelen in de wereldvredeRutte paait Trump op dag één en zorgt er ook voor dat niemand Zelensky vergeetZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Even was Den Haag het middelpunt der geopolitiek. Toen 'daddy' weer huiswaarts ging was het voor de politiek rond het Binnenhof terug naar de vierkante postzegel, op naar de strijd om de stembus. Toch zal de impact van de NAVO-top doorwerken op de komende verkiezingsstrijd.Zelfs de tafelschikking bij Willem-Alexander droeg daaraan bij. Waarom zat wie waar? Wat deed Petr Pavel aan de hoofdtafel en hoe zette Giorgia Meloni president Donald Trump minzaam klem? ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze episode bevat een advertentie van Lendahand.com - gebruik de code betrouwbarebronnen500 bij je eerste investering (geldig t/m 31 augustus 2025)Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***En marge van de top gebeurde van alles dat voor de campagne in ons land van betekenis zal blijken. Zo sloot de Europese Unie twee strategische allianties met hoogst innovatieve, grote naties die de facto als EU-lidstaat gaan functioneren bij defensie-industrie en hightech: Canada en Oekraïne. Hoe haakt Nederland daar snel en slim bij aan?Bovendien lanceerde de EU een grootscheeps ruimtevaart-initiatief, direct voortbouwend op het Draghi-rapport. Juist voor Nederland kan dat met ESTEC bij ons, met Dutch Space, onze Technische Universiteiten en astronomie en defensie-innovaties een enorme impuls opleveren. Zijn we daar na 29 oktober klaar voor? De partijen niet allemaal, lijkt het. Jaap Jansen en PG Kroeger noteren hoe Geert Wilders de greep kwijt raakt. Eerst op de coalitie en zijn team daarin. Toen op het migratiethema en Orbán. En ook nog op de beloofde douceurtjes voor zijn achterban. En meest pijnlijk bleek zijn 'selfie' met Donald Trump. Die vond dat maar bizar, wist niet wie die vent was en evenmin waarom dit zo nodig moest.De VVD werd allerminst geholpen door een interventie van eenvoudig VVD-lid Mark Rutte. Zijn advies om fors te bezuinigen was - onbedoeld of juist niet? - funest voor Dilan Yesilgöz en Eelco Heinen. De concurrenten op rechts en in het midden zullen hier dankbaar gebruik van maken.Ook de manoeuvres van D66 en CDA zijn geen toeval. Rob Jetten profileerde zich behendig op asiel en migratie met een oude truc van de ChristenUnie. Henri Bontenbal onthulde het impliciete motto van zijn partij: 'Keine Experimente'. Na de chaos en onmacht in NSC, BBB, Schoofs coalitie en de worstelingen bij de fusie ter linkerzijde kun je maar beter gedegen regeren. Zoals Konrad Adenauer. Frans Timmermans (Groenlinks-PvdA) moet daarom dan maar hopen dat zijn nieuwe club hem als serieus premierskandidaat wil laten shinen. Maar de strategen zijn alweer gefascineerd door het nieuwste snoepje van de week, de New Yorkse burgemeesterskandidaat Zohran Mamdani. De slotverklaring van de NAVO-top schudt de partijen in Den Haag wakker. Oké, meer geld voor defensie. Maar waar halen we het geld vandaan?Op de NAVO-top kreeg Rutte veel voor elkaar, al bereikte hij niet alles wat hij voor ogen had. En Trump evenmin. De echte worsteling binnen de NAVO is nog maar net begonnen. De Franse president Emmanuel Macron kondigde al aan dat veel extra defensie-investeringen zich toch heel moeilijk verdragen met de handelsoorlog van één lidstaat tegen al zijn partners. En een aantal lidstaten wachten rustig af tot de ‘review' in 2029. Dan kan er in de wereld alweer veel veranderd zijn en heeft Amerika een andere president.***Verder Luisteren508 – De NAVO-top in Den Haag moet de onvoorspelbare Trump vooral niet gaan vervelen496 - De paradoxen van Giorgia Meloni484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd434 – Vier iconische NAVO-leiders en hun lessen voor Mark Rutte427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben413 - "Eensgezind kunnen we elke tegenstander aan." Oana Lungescu over Poetin, Trump, Rutte en 75 jaar NAVO404 - 75 jaar NAVO: in 1949 veranderde de internationale positie van Nederland voorgoed514 – De 'andere waarheid' na Schoof511 – De val van het kabinet-Schoof509 - Het verdriet van Geert Milders47 - Konrad Adenauer, de eerste Kanzler***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:16:10 – Deel 200:40:20 – Deel 301:08:23 – Deel 401:35:20 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
De energietransitie gaat in een razend tempo. Maar soms dreigt-ie slachtoffer te worden van het eigen succes. Het stroomnet kan het niet aan en lijkt warempel op het wegennet: filevorming en vertraging. Ook dit is een grote kwestie voor de komende campagne en de coalitievorming daarna. Het gaat om tientallen miljarden euro's aan investeringen per jaar. Krijgen we ook deze files weer in beweging? En hoe dan? Jaap Jansen en PG Kroeger verkennen dit complexe terrein met Manon van Beek, ceo van Tennet, netbeheerder in handen van de Staat, en directeur Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. Allebei erkennen ze dat de netcongestie een ongekende uitdaging vormt voor industrie, overheid en burgers. Tennet worstelt daar ook Europees mee als grote speler in de energiemarkt in Duitsland. ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de NVDE en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***"We hadden eerder moeten beginnen met expansie van netten. Door de Russische inval in Oekraïne steeg de vraag naar fossielvrije energie explosief. De aanvraag van klanten voor meer ruimte op het net nam enorm toe. In Rotterdam gaan we vervijfvoudigen," zegt Manon van Beek. Het effect hiervan raakt heel onze economie, de verbindingen met de buurlanden en iedere wijk en elk dorp. De komende tien jaar zal Tennet in Nederland en Duitsland bij elkaar zo'n € 200 miljard investeren om het stroomnet adequaat te laten functioneren. “Het Deltaplan valt hierbij in het niet wat betreft omvang en complexiteit."De ruimtelijke planning van ons land wordt uitgedaagd, zoals sinds de vorige industriële en energierevolutie, eind 19e eeuw, niet meer gebeurde. Tegelijkertijd heeft ons land - ook door de ervaring van Tennet bij de Energiewende van Angela Merkel in Duitsland - een belangrijke voorsprong in expertise. Ook in het licht van het rapport-Draghi biedt dit grote kansen op een cruciale rol bij de energietransformatie van de hele EU. Nederland gaat 75 procent van zijn elektriciteit opwekken op zee. Voor heel de EU zou dat 20 procent kunnen worden.Olof van der Gaag noteert wat daar de komende jaren allemaal bij komt kijken. Van 50.000 nieuwe transformatorhuisjes tot duizenden kilometers nieuwe stroomtracés. Maar dan moet het verkrijgen van vergunningen wel fors versneld worden, zegt Van Beek. Nederland kan hier veel leren van de Duitsers.Lukt het die filevorming op het net op te lossen? En gaat de industrie zélf sneller schakelen?Van Beek schetst hoe zowel Europees als nationaal de scenario's zo'n 20 jaar vooruit kijken, om tijdig en gedegen investeringsbeslissingen te kunnen nemen. "Elke twee jaar sturen we bij, zo wegen we nu al de impact van de AI-revolutie mee." Geen wonder dat bedrijven als Tennet twee beleidspunten cruciaal noemen voor het politieke debat en komende coalities. Nu minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei) haar versnellingsagenda heeft gepubliceerd, zeggen Van Beek en Van der Gaag: "Nu koers houden! Geen zigzagbeleid." Van Beek: "Ik hou niet van wispelturigheid, nee. Ook bij kerncentrales niet. Dan vraag ik direct: waar dan en per wanneer dan? Anders komen we er niet uit." Cruciaal is het investeren in kennis en opleidingen die juist voor deze enorme opgave essentieel zijn. "Dat moet niet minder, dat moet meer!" Want de vertraging in de expansie van het stroomnet kost gewoon geld, stelt Van Beek. "Er blijft door de wachtrij van klanten nu jaarlijks zo'n € 30 miljard liggen. Dat is economische activiteit; groei die we nu niet realiseren.”***Verder luisteren499 - EU-klimaatdiplomaat Tony Agotha, speciaal gezant in turbulente tijden471 - De verduurzaming is Nederlands grootste verbouwing ooit465 – Nederland en Duitsland, labiel en leiderloos. En: de opmerkelijke overeenkomsten met Noordrijn-Westfalen462 - Allard Castelein moet essentiële grondstoffen veiligstellen460 - VVD'er Silvio Erkens strijdt voor versnelling van het klimaatbeleid446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd512 – Hoe onderwijs, bedrijven en overheden samen de arbeidsmarktkrapte bestrijden435 - Klimaat en Groene Groei: Sophie Hermans heeft grote ambities, maar wordt het haar mogelijk gemaakt?415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland369 - Klimaatminister Rob Jetten358 - Ligt het ambitieuze klimaat- en energiebeleid op koers? Gesprek met Henri Bontenbal (CDA)338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat106 - Diederik Samsom over het Europese klimaatbeleid en het crisisherstelplan55 - Ed Nijpels over zijn Klimaatakkoord***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:29:19 – Deel 200:51:38 – Deel 301:04:13 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Afgelopen week ploeterde de Tweede Kamer zich door stapels agendapunten heen om antwoord te geven op de vraag: welke stukken zijn controversieel en welke niet? Dat lijkt misschien vooral procedureel gedoe, maar de beslissing is zwaar politiek. In deze Haagse Zaken hoor je van Rosa Uijtewaal en Christiaan Pelgrim wat controversieel verklaren inhoudt, wat zich deze week in al die commissiezalen afspeelde en wat dat zegt over politieke verhoudingen en het kabinet-Schoof in demissionaire staat. Gasten: Rosa Uijtewaal en Christiaan Pelgrim Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezenKabinet mag door met meeste onderwerpen, maar grote beslissingen zullen vermoedelijk uitblijvenDe overgebleven coalitiepartijen willen ‘bestuurlijke stilstand' voorkomen. ‘Nederland moet door'Onvrede over politiek leeft breder, zegt SCP. ‘Gevoel dat we het in Nederland niet meer voor elkaar krijgen'Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Tussen Israël en Iran woedt een heftige strijd van luchtmacht, raketten, cyberoorlog en speciale eenheden. Maar deze oorlog kon niemand verrassen en was eigenlijk al jaren gaande.Hoe begrijpen we wat hier gebeurt; wat in Iran en de dictatuur van de ayatollahs gaande is en in Israël en de complexe politieke verhoudingen en cultuur daar? Jaap Jansen PG Kroeger kijken naar de gruwelijke en vaak eeuwenoude context van dit conflict.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Saxo. Beleggen doe je bij Saxo.En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Al vele jaren is onderhuids en af en toe opflakkerend sprake van deze oorlog. Israël zette zijn uiterst doeltreffende hightech en geheime diensten in, Iran gebruikte terreurorganisaties en andere verlengde armen om Israël continu te bedreigen. Met cyberaanvallen op ondergrondse nucleaire installaties en aanslagen op kerngeleerden en militaire commandanten maakte Israël duidelijk dat in Iran niemand zich veilig kon voelen voor zijn macht.De aanval van Hamas op 7 oktober 2023 was onderdeel van deze oorlog waarin het regime in Teheran Israël op een reeks fronten tegelijk wilde destabiliseren. Omdat Benjamin Netanyahu besefte dat hij niet meer kon rekenen op de volledige steun van de Verenigde Staten - zeker niet nadat Donald Trump het kernwapen-akkoord met Teheran eenzijdig ongedaan maakte – ging hij uiteindelijk zijn eigen gang.Zo werden de handlangers van ayatollah Ali Khamenei het eerste doelwit. Hezbollah, Houthi's in Yemen, milities in Irak en Hamas in Gaza zijn met grof geweld aangepakt. Het regime in Teheran werd bovendien verder geïsoleerd en ingesnoerd door samenwerking van Trump met Arabische heersers, die hem aan zich bonden door zijn zucht naar 'deals'.De cruciale wijziging in de machtsverhoudingen kwam met de instorting van de belangrijkste bondgenoot van Iran en Rusland, het gruwelijke bewind van Bashar al-Assad in Syrië. Voor zowel het Kremlin als de ayatollahs was dit een funeste nederlaag. Teheran stond geheel alleen. Bovendien blijkt nu dat de Russische militaire technologie tegenover die van Israël onmachtig is. Duidelijk is dat vele lessen uit Oekraïne hier worden toegepast.Netanyahu wil Iran militair voor decennia verzwakken en de nucleaire capaciteit maximaal reduceren. Voor dat laatste zou Amerika weleens nodig moeten zijn. Maar voor Trump is regimewisseling geen doel op zich. De VS hebben in Irak hun lesje geleerd.Onder de buurstaten ziet vooral Turkije zijn positie nog machtiger worden en verliest Rusland na Syrië nóg een cruciale bondgenoot.Veel pleit er dan ook voor om beter te leren begrijpen hoe landen als Iran en Syrië zich historisch, cultureel en politiek van binnenuit hebben ontwikkeld. Zeker zo complex is trouwens ook Israël. Al in de memoires van Obama en Merkel was duidelijk: zij beseften dat het een misverstand was om Netanyahu en de Israëlische politieke cultuur als ‘westers' te beschouwen.Het land van Netanyahu is al lang niet meer de bijna Westeuropese sociaaldemocratie van Golda Meïr, Yitzhak Rabin en Shimon Peres. De demografische en cultureel-etnische diversiteit zijn enorm, eigenlijk zoals overal elders in het Midden-Oosten. Regeringen zijn permanent wisselende samenraapsels van kleine groeperingen en sekten rond een sterke man als vast ankerpunt. Ook voor de gunsten uit de overheidskassen. Netanyahu regeert in allianties waarin loyaliteit en wederzijds verraad elkaar ongeremd afwisselen. Israël lijkt nu veel meer op zijn buren dan op een EU-lidstaat.Misschien vertelt dit ook wel waarom Geert Wilders dit zo bewondert. Netanyahu is immers een sterke, bijna autocratische 'baas' met om zich heen nooit écht loyale vazallen die voor hun positie, status en levensonderhoud van hem afhankelijk zijn. Dat deze ook nog de alles beheersende centrale machtsfiguur van de natie is, maakt hem nog meer een voorbeeld.***Verder luisteren377 - Golda Meïr, Israël, triomf en tragiek315 - Vrouw, leven, vrijheid: oorzaken en achtergronden van het straatprotest in Iran. En: de rijke Perzische cultuur76 - Rudi Vranckx: Het Midden-Oosten is het Vietnam van onze tijd508 – De NAVO-top in Den Haag moet de onvoorspelbare Trump vooral niet gaan vervelen339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck510 - Brezjnev, Poetin en hun rampzalige oorlog. Lessen voor nu uit 1980311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore467 - De twee levens van Angela Merkel150 - De memoires van Barack Obama***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:05:00 – Deel 200:34:44 – Deel 300:51:55 – Deel 401:12:17 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Niemand liet een traan nadat Geert Wilders de coalitie opblies. Elk van de vier coalitiepartners schoot onmiddellijk in de typerende stand van het eigen politiek DNA. Van daadkracht dankzij een bevrijding uit de wurggreep van de PVV was geen sprake. Jaap Jansen en PG Kroeger bezien het politieke landschap na de val van Schoof. Hoe schudden PVV, VVD, NSC en BBB de coalitiestof van hun schoenen op weg naar de stembus? Waar moeten we nu op letten? Wie gaan verrassen?***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van Greenpeace. Stop diepzeemijnbouw en bescherm de wonderen van de diepzee. Word nu donateur en ontvang tijdelijk een volledig duurzaam en uniek oceanenshirt. Ga naar greenpeace.nl/betrouwbarebronnenHeb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***De PVV zag de breuk vooral als aanleiding tot vuurspuwende verachting voor de partners uit de elf maanden bij Dick Schoof. Verachtend dedain ook voor de premier die zo wanhopig poogde zijn best te doen. Maar meest opvallend was hoe Wilders zijn eigen bewindslieden per direct als oud vuil behandelde. Ze waren lucht voor hem; politiek verdampt. Alsof het verleden bij Schoof, deze politieke deconfiture en hun rol als regeringsteam per direct uitgewist moesten worden. De PVV-autocraat presenteerde zich met een nieuwe kandidatencommissie, een nieuwe programopsteller en de ambitie om terug te keren naar radicale oppositie. Geen Milders meer, puur Orbán alleen nog. Desnoods ten koste van de eigen PVV-voorstellen onder Schoof. Alles moet weg. Want nu leven we in ‘een andere waarheid', zegt PVV-Kamerlid Peter van Haasen.De VVD staat ineens alleen. Dilan Yesilgöz had de sleutels in handen maar gooit ze weg. Niet alleen die naar de PVV van 'de volstrekt onbetrouwbare Wilders', maar – in elk geval voor de duur van de campagne – ook naar GroenLinks-PvdA dat volgens haar onder de verderfelijke invloed staat van radicaal-links. De flop van ‘Hoop, lef en trots' is ingeruild voor 'lef, durf en optimisme', maar wie gelooft nog dat Yesilgöz nú pas ontdekte dat Wilders alles en iedereen verraadt met wie hij gemene zaak maakt? Nieuw Sociaal Contract was al stuurloos en onthoofd vóór de coalitiebreuk. Alsof het dit nog eens extra wilde accentueren brak een chaotische strijd uit om de troon van Pieter Omtzigt. Ontgoocheld en verraden trad Nicolien van Vroonhoven terug. Gretig greep Diederik Boomsma naar de kroon. In paniek werd toen maar Eddy van Hijum naar voren geschoven. Over goed bestuur, bestaanszekerheid of Omtzigts andere kroonjuwelen sprak niemand meer. De Boer Burger Beweging zag de breuk vooral als een kans om in het centrum van de macht gulzig nog een extra post op te eisen. Slaande ruzie met de VVD en Schoof was het gevolg. De migratie-portefeuille is herverkaveld – zelfs ten koste van Onderwijsminister Eppo Bruins – maar de VVD trok voor David van Weel uiteindelijk toch aan het langste eind.Intussen schoot de Tweede Kamer intussen al voor miljarden aan gaten in de begroting. De komende maanden zou elke budgettaire discipline wel eens verloren kunnen gaan. Van het Havik-imago van minister van Financiën Eelco Heinen blijft zo weinig over.Voor defensie is de coalitiebreuk een godsgeschenk, klonk het in Den Haag en Brussel. Het kabinet kan nu zonder PVV-tegenstand simpelweg Ruttes eis accepteren van harde defensie-uitgaven à 3,5 procent van het bnp. Pas een volgend kabinet moet opdraaien voor de dekking.Hoe erg zal Omtzigt gemist worden? En kan Van Hijum wel aanblijven als vicepremier? Omtzigt eiste toch dat de politiek leiders niet in het kabinet zitten maar vanuit de Kamer het kabinet controleren?***Verder luisteren511 – De val van het kabinet-Schoof509 - Het verdriet van Geert Milders504 - Een jaar HOOP, LEF EN TROTS501 - Den Haag zonder Omtzigt en een Voorjaarsnota zonder beleid495 - De zeven burgeroorlogen van Dick Schoof491 - De voortdurende twijfels van Nieuw Sociaal Contract485 - De bijzondere veelzijdigheid van Frits Bolkestein477 - De VVD staat sterk, maar zit ook klem474 – Parlementair historicus Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los"470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof452 - Wie is de baas in de coalitie?448 - Premier zonder kompas442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen251 - Nederlanders hebben groot vertrouwen in de democratie, veel minder in partijen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:04:59 – Deel 200:32:50 – Deel 300:59:02 – Deel 401:12:42 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Ook zonder de PVV bleken de overgebleven coalitiepartijen van het kabinet-Schoof in staat om door te ruziën. Dit keer ging het over de invulling van de vrijgekomen post van asielminister Faber'. Die ruzie is nu op onconventionele wijze opgelost: het ministerie wordt onder drie ministers verdeeld. Maar de onrust en paniek blijft. Partijen moeten snel een nieuwe lijsttrekker vinden, en bij de ene gaat dat wat soepeler dan bij de andere.In Haagse Zaken gaan we het daarom hebben over de voormalige coalitie. Hoe gaat het met PVV, nu weer een oppositiepartij, en VVD, NSC en BBB? Je hoort van Petra de Koning, Lamyae Aharouay en Pim van den Dool over de positionering van de partijen en wat ze zien als hun kansen en bedreigingen en hoe de stemming nu is, anderhalve week na de val van het kabinet. Gasten: Lamyae Aharouay, Pim van den Dool & Petra de KoningPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen ‘Tieman BBB-minister van Infrastructuur, Pouw-Verweij BBB-staatssecretaris voor zorg'Onrust bij NSC over nieuwe lijsttrekker, Van Vroonhoven twijfeltZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Zaterdag 14 juni wordt president Donald Trump 79. Hij houdt een militaire parade in Washington DC ter viering van de 250e verjaardag van het nationale leger, de US Army. En daar beginnen de problemen al. Want klopt dat wel? En past een parade echt bij die historie? Wat weten we eigenlijk van die rijk geschakeerde geschiedenis? Jaap Jansen en PG Kroeger praten hierover met Amerika-kenner par excellence Pirmin Olde Weghuis.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van Greenpeace. Stop diepzeemijnbouw en bescherm de wonderen van de diepzee. Word nu donateur en ontvang tijdelijk een volledig duurzaam en uniek oceanenshirt. Ga naar greenpeace.nl/betrouwbarebronnenHeb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***In 1775 was er nog geen US Army, de Verenigde Staten zélf bestonden nog niet eens. Wel was er een bende ongeregeld, vaak zonder uniform en schoenen, die onder generaal George Washington de 'Continental Army' vormde. Deze rebellen vochten tegen het machtige leger dat wereldwijd in vele koloniën de dienst uitmaakte. Het Britse leger van koning George III.Washington en zijn mannen wonnen die opstand. De rebellen maakten daarmee de stichting van een nieuwe Republiek van vrije burgers mogelijk. Hun legertje werd ontbonden en aanvoerder Washington moest heel zijn gezag inzetten om muiterij te voorkomen. De helden waren eigenwijs én ontevreden. De politici van die Republiek braken zich het hoofd over 'hoe nu verder?' Pirmin Olde Weghuis vertelt hoe zij een groot staatsrechtelijk en strategisch dilemma moesten ontwarren: géén leger zoals George III dat had, geen krijgsmacht zonder controle door burgers, maar wel een effectieve bescherming van de nieuwe natie.Eén van hun vondsten was het fameuze ‘tweede amendement op de Grondwet', dat elke burger het recht gaf voor de militie van de nieuwe Republiek een wapen te dragen. Zo werd de US Army een tijdelijke krijgsmacht, die door vrijwilligers gevormd werd in tijden van plotselinge nood of gevaar voor de natie.Heel anders was de Navy. De marine was de trots van Amerika en vertoonde zich niet zachtzinnig op de wereldzeeën. Het leger was vooral een grenspolitie in de enorme wildernis van het westen van het continent. PG vertelt over Fort Davis in zuidwest-Texas, waar de boeiende, maar prozaïsche realiteit van dat cavaleristenleger van toen nu nog te beleven is. De US Army was zo klein dat bij het uitbreken van de Burgeroorlog in 1861 maar 16.000 troepen dienden, onder wie vele ambtenaren in Washington en buitenposten. Geen wonder dat president Abraham Lincoln af en toe wanhopig was over zijn manschappen, hun incompetente generaals en de bloederige confrontaties met de zuidelijke slavenstaten. Pas toen hij Ulysses Grant ontdekte, vond hij een militair professional die de overwinning kon afdwingen. Na de Burgeroorlog werd - zoals al eerder na elke militaire confrontatie - de US Army onmiddellijk gedechargeerd. De krijgsmacht verdampte tot een papieren organisatie. Wel liet deze oorlog iets heel nieuws achter. De meest geduchte politieke lobbyclub van Amerika, de belangenorganisatie van veteranen en hun weduwen en wezen. Ook bij de Eerste Wereldoorlog gebeurde dit. De US Army was kleiner dan het leger van Portugal.Franklin Delano Roosevelt zette vanaf 1938 een revolutie in gang. Als een soort militaire 'New Deal' begon deze president een herbewapening, waarmee hij Amerika en de hightech en industriële macht in zijn natie in recordtijd tot een supermacht uitbouwde. Inclusief de eerste kernwapens. Zijn opvolger Harry Truman reorganiseerde dat reusachtig apparaat zeer fors en die ingreep is ook nu nog het fundament van Amerika's militaire dominantie. Een Republikeinse generaal werd president in 1953. Hij analyseerde wat sinds 1938 was gebeurd en Dwight Eisenhower besloot bij zijn afscheid in 1961 te waarschuwen voor de impact van die combinatie van technologie, economie en militaire macht op een Republiek van vrije burgers. Het ‘militair-industriële complex' moest aan banden gelegd en het toezicht nadrukkelijk bij de burgers. Het is een visie die we bij de Republikeinse partijgenoot Donald Trump nimmer horen. Hij wil zo'n parade al sinds hij op 14 juli 2017 eregast was bij president Emmanuel Macron in Parijs. 14 juni, zijn eigen verjaardag, is geen toevallige datum.Overal in de Verenigde Staten zijn op die dag protestbijeenkomsten onder de pakkende titel 'No Kings'. Het achttiende-eeuwse, principiële besef en de visie van Eisenhower slaan de handen ineen. 250 jaar na George Washington en met de lessen van Lincoln, FDR en Eisenhower voor ogen, staan de Amerikanen opnieuw op een tweesprong. Autocratie of Democratie?***Verder kijkenTrump: toespraak over 250 jaar US Army, juni 2025***Verder luisteren508 – De NAVO-top in Den Haag moet de onvoorspelbare Trump vooral niet gaan vervelen476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor404 - 75 jaar NAVO: in 1949 veranderde de internationale positie van Nederland voorgoed494 - Trumps aanval op de geschiedenis en de geest van Amerika481 - Donald Trumps nieuwe idool William McKinley, ‘de tarievenkoning'475 – Trumps rolmodel Andrew Jackson228 - De Amerikaanse Burgeroorlog (2): hoe Abraham Lincoln onvoorbereid de strijd in ging185 - De Amerikaanse Burgeroorlog (1): Black Lives Matter en George Floyd, hoe de burgeroorlog op de VS nog altijd zijn stempel drukt263 - De Amerikaanse Burgeroorlog (3): de overwinning van Abraham Lincoln en Ulysses Grant459 – Rolmodel George Washington397 - Benjamin Franklin, Zijner Majesteits meest loyale rebel115 - Thomas Paine en De Rechten van de mens363 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken! (oa over de biografie van George III door Andrew Roberts)281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:06:43 – Deel 200:32:40 – Deel 301:19:57 – Deel 401:36:18 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Fluent Fiction - Dutch: Sven and Lotte: Crafting Truth in Het Binnenhof's Spotlight Find the full episode transcript, vocabulary words, and more:fluentfiction.com/nl/episode/2025-06-10-22-34-02-nl Story Transcript:Nl: De lentezon scheen zacht over het Binnenhof, waar het geroezemoes van stemmen vermengde met het getik van hakken op de geplaveide binnenplaats.En: The spring sun shone gently over het Binnenhof, where the murmur of voices mixed with the clicking of heels on the cobbled courtyard.Nl: De historische gebouwen straalden een tijdloze elegantie uit, te midden van moderne politieke bijeenkomsten.En: The historic buildings exuded a timeless elegance amidst modern political gatherings.Nl: Binnenin een van de statige zalen bereidden Sven en Lotte zich voor op een belangrijke toespraak.En: Inside one of the stately halls, Sven and Lotte were preparing for an important speech.Nl: Sven, nog nieuw in dit dynamische politieke wereldje, stond gespannen naast een tafel vol met papieren.En: Sven, still new to this dynamic political world, stood nervously beside a table full of papers.Nl: Hij had de afgelopen weken zijn best gedaan om Lotte te helpen met het voorbereiden van een speech die haar rol in de politiek zou versterken.En: In recent weeks, he had done his best to help Lotte prepare a speech that would strengthen her role in politics.Nl: Hij bewonderde haar ervaring en kalmte, hoewel hij vastberaden was om zichzelf te bewijzen.En: He admired her experience and composure, although he was determined to prove himself.Nl: "De situatie is veranderd, Sven," zuchtte Lotte.En: "The situation has changed, Sven," sighed Lotte.Nl: Ze leunde tegen de tafel, haar blik geconcentreerd.En: She leaned against the table, her gaze focused.Nl: "Er zijn nieuwe ontwikkelingen die we niet kunnen negeren."En: "There are new developments we cannot ignore."Nl: Sven knikte.En: Sven nodded.Nl: "Maar als we de speech nu veranderen, riskeren we dat de boodschap niet krachtig genoeg overkomt."En: "But if we change the speech now, we risk it not coming across powerfully enough."Nl: Ze zaten in een dilemma.En: They were in a dilemma.Nl: Lotte wilde eerlijk zijn, maar Sven vreesde dat te veel openheid hun doel zou ondermijnen.En: Lotte wanted to be honest, but Sven feared that too much openness would undermine their goal.Nl: De druk nam toe terwijl het tijdstip van de toespraak naderde.En: The pressure increased as the time for the speech approached.Nl: "Misschien moet je eenvoudigweg eerlijk zijn, maar voorzichtig," stelde Sven aarzelend voor.En: "Maybe you should just be honest, but careful," suggested Sven hesitantly.Nl: Lotte glimlachte zwakjes.En: Lotte gave a weak smile.Nl: Haar vertrouwen in zijn groeiende inzicht gaf haar moed.En: Her confidence in his growing insight gave her courage.Nl: "Je hebt gelijk, Sven.En: "You're right, Sven.Nl: We moeten de waarheid subtiel maar helder brengen."En: We need to convey the truth subtly but clearly."Nl: De tijd tikte onverbiddelijk door.En: Time ticked away unmercifully.Nl: Vlak voor de conferentie begon, stonden ze tegenover elkaar, hun stemmen verhieven zich boven het geroezemoes.En: Just before the conference began, they stood opposite each other, their voices rising above the hum.Nl: Sven wilde dat de toespraak perfect was, terwijl Lotte besloot trouw aan haar principes te blijven.En: Sven wanted the speech to be perfect, while Lotte decided to stay true to her principles.Nl: Toen ze uiteindelijk het podium betrad, voelde Sven een mix van spanning en anticipatie.En: As she finally took the stage, Sven felt a mix of tension and anticipation.Nl: Lotte opende met een warme maar krachtige stem.En: Lotte opened with a warm yet powerful voice.Nl: Ze verweefde de nieuwe informatie met de oorspronkelijke boodschap, zonder de kernboodschap te verzwakken.En: She wove the new information into the original message without weakening the core message.Nl: Haar woorden veroorzaakten een golf van instemmende knikken onder het publiek.En: Her words caused a wave of nods of agreement among the audience.Nl: De toespraak was overtuigend en eerbiedig, precies zoals Sven had gehoopt.En: The speech was convincing and respectful, exactly as Sven had hoped.Nl: Applaus en waardering stroomden vanaf de zaal.En: Applause and appreciation flowed from the hall.Nl: Sven glimlachte opgelucht en voelde een nieuwe waardering voor de kracht van aanpassing en open communicatie.En: Sven smiled with relief and felt a newfound appreciation for the power of adaptation and open communication.Nl: Hij begreep dat deze ervaring hem waardevolle lessen had geleerd over eerlijkheid en flexibiliteit in de politiek.En: He understood that this experience had taught him valuable lessons about honesty and flexibility in politics.Nl: Nadat de conferentie was afgelopen, liepen Sven en Lotte samen door de hofjes van het Binnenhof, terwijl de avondzon de gebouwen in een gouden gloed hulde.En: After the conference ended, Sven and Lotte walked together through the courtyards of het Binnenhof, as the evening sun bathed the buildings in a golden glow.Nl: Lotte klopte hem vriendelijk op de schouder.En: Lotte patted him kindly on the shoulder.Nl: "We hebben het goed gedaan, Sven.En: "We did well, Sven.Nl: En ik ben blij dat jij aan mijn zijde stond."En: And I'm glad you were by my side."Nl: Die dag, te midden van de rijke geschiedenis en politieke dynamiek van het Binnenhof, had Sven meer geleerd dan hij ooit had verwacht.En: That day, amidst the rich history and political dynamics of het Binnenhof, Sven learned more than he ever expected.Nl: Hij wist dat zijn ervaring met Lotte een nieuwe weg had vrijgemaakt voor zijn toekomst in de politiek.En: He knew that his experience with Lotte had paved a new path for his future in politics. Vocabulary Words:murmur: geroezemoescobbled: geplaveideexuded: straaldentimeless: tijdlozeelegance: elegantiestately: statigenervously: gespannendynamic: dynamischeadmired: bewonderdecomposure: kalmtedetermined: vastberadengaze: blikdevelopments: ontwikkelingendilemma: dilemmaopenness: openheidundermine: ondermijnencourage: moedconvey: brengensubtly: subtielunmercifully: onverbiddelijkanticipated: anticipatiewove: verweefdecore: kernboodschapnodded: knikteapplause: applausappreciation: waarderingadaptation: aanpassinginsight: inzichtbathed: huldeglow: gloed
Twee derde van de bedrijven in Nederland heeft een ernstig tekort aan personeel. Sinds 2021 zijn er meer vacatures dan werkzoekenden. Economie en arbeidsmarkt zijn hiermee in een nieuwe realiteit beland van te weinig banen voor mensen naar te weinig mensen voor banen. Nederland is hierin niet uniek in Europa. Elk jaar krimpt de arbeidsmarkt in de Europese Unie met 4 miljoen mensen, waarschuwde Mario Draghi al.Wat te doen? Dit wordt één van de grootste uitdagingen voor het komende kabinet. Jaap Jansen en PG Kroeger spreken met Jacco Vonhof, voorzitter van MKB Nederland en Hans de Jong, oud-president van Philips Nederland, voorman van het Project Beethoven en lid van de Raad van Toezicht van Platform Talent voor Technologie. Samen goed voor 99% van de bedrijven in ons land en de top van de hightech industrie.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Platform Talent voor Technologie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van Greenpeace. Stop diepzeemijnbouw en bescherm de wonderen van de diepzee. Word nu donateur en ontvang tijdelijk een volledig duurzaam en uniek oceanenshirt. Ga naar greenpeace.nl/betrouwbarebronnenHeb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Jacco Vonhof noemt het tekort aan mensen en nieuwe talenten samen met de regeldruk de meest nijpende zorgen van zijn achterban. Hans de Jong berekent dat alleen al in de technische industrie een tekort aan talent en menskracht bestaat zo groot als een hele stad. "Er zijn ook geen tekortsectoren meer waar de tekorten slechts tijdelijk nijpend zijn. Krapte zie je nu overal", zegt Vonhof.Lapmiddelen en tijdelijke subsidies voldoen allang niet meer. En het idee dat de overheid kan sturen op hele sectoren en bijvoorbeeld de studie en beroepskeuze van jongeren is een illusie. Keuzevrijheid is een groot goed en het verleiden van jongeren naar techniekstudies moet steeds weer hand in hand gaan met sociaal-culturele en technologische veranderingen. Zeker nu zijn daarin revolutionaire veranderingen gaande, benadrukt De Jong. Daar moeten we nu op leren inspelen.In Nederland lukt het slecht ingrijpende systeemwijzigingen door te voeren. "Bij de Nordics lukt dat duidelijk beter,' signaleert De Jong. Vonhof merkt dat de infrastructuur van ons sociale bestel en de fiscus vaak tegen de klok in werken als je de tekorten wilt aanpakken'. “Dat schiet niet op."Terwijl we ondertussen weten wat wel werkt, zegt De Jong. “Een netwerk als Katapult - van bedrijven, mbo, hbo en regio laat al tien jaar zien hoeveel dit kan opleveren.” 148.000 studenten en 32.000 bedrijven vinden elkaar daarin met hulp van 18.000 docenten. "De lessen uit Katapult zijn helder. Maak die in een regeerakkoord structureel in plaats van iets tijdelijks uit het Groeifonds dat afloopt. De uitzondering moet de regel worden."Vonhof valt hem bij vanuit zijn ervaring met intensieve samenwerkingsrelaties van mkb met mbo en hbo. Zo kun je meer jongeren beter aan de slag krijgen en dat verhoogt de arbeidsproductiviteit om de tekorten tegen te gaan.Eigenlijk moet dit met elke werknemer gebeuren. Leven lang ontwikkelen begint eigenlijk al in de allereerste ervaringen in het vmbo en wordt een permanent aspect gedurende het mbo, de stages, het hbo en heel de loopbaan door.Hans de Jong noemt in dit opzicht Project Beethoven rond de hightech-sector ‘één groot leerproject, ook in het sociale domein'. Het komende kabinet moet die lessen helpen vertalen naar heel het beroepsonderwijs en de structurele samenwerking met bedrijven. Het vrijblijvende moet eruit, geholpen door fiscale regelingen.Vonhof heeft hier nog een vurige wens. De ingreep van het kabinet-Schoof bij de Voorjaarsnota in de kansenimpuls voor vmbo'ers maakt hem ziedend. "We moeten juist de basis op orde krijgen, juist voor hén. Dan kun je de tekorten ook aanpakken doordat zij doorstromen. Schrap deze ingreep dus."Uit de top die het kabinet-Schoof in maart organiseerde over de arbeidsmarktkrapte kwam nog niets concreets. Maar de bewustwording dat je het samen moet aanpakken, zoals bij Katapult en Beethoven, biedt perspectief voor onderwijs, bedrijfsleven en overheden.Het nieuwe kabinet kan daar meteen op aansluiten. Ook in Europa is men zich daarvan bewust, blijkt uit het rapport-Draghi. Nederland wordt hierbij met Katapult als 'avant-garde' beschouwd. Dat biedt extra kansen, bijvoorbeeld door een 'kopgroep' te vormen met gelijkgestemde landen, hun bedrijven en opleidingen. Europa en Beethoven horen tenslotte bij elkaar.***Verder lezenArbeidsmarktkrapte: het nieuwe normaal?Kabinetsverslag Arbeidsmarktkrapte topBrief Platform Talent voor Technologie na de topImpact en meerwaarde samenwerking beroepsonderwijs bedrijfslevenMeerjarige impuls***Verder luisteren511 – De val van het kabinet-Schoof507 - Het strenge oordeel van Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg504 - Een jaar HOOP, LEF EN TROTS501 - Den Haag zonder Omtzigt en een Voorjaarsnota zonder beleid446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd379 - Migratie: het werkelijke verhaal371 - Banen op zoek naar mensen. Hoe in Europa bedrijven en beroepsonderwijs intensief samenwerken324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op?216 - Crisis op komst: Nederlandse economie loopt vast door tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten201 - Het geheim van het hbo-succes183 - Samen slimmer worden: het Leidse kennisecosysteem als aanjager van duurzame groei143 – Emile Roemer over arbeidsmigranten, het burgemeesterschap en de SP***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:03:22 – Deel 200:28:59 – Deel 300:50:21 – Deel 401:03:16 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Deze week maken we in Haagse Zaken de balans op na de val van het kabinet-Schoof. Je hoort van Petra de Koning, Liam van de Ven en Pim van den Dool wat er achter de gesloten deuren van het Catshuis gebeurde, wat de erfenis is van dit kabinet en hoe gretig iedereen al in de campagnestand staat. Gasten: Liam van de Ven, Petra de Koning en Pim van den Dool Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Misja van Waterschoot Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenDe overgebleven coalitiepartijen willen ‘bestuurlijke stilstand' voorkomen. ‘Nederland moet door'‘Kom tot inkeer', zegt Frans Timmermans tegen Dilan Yesilgöz, met nadruk op elk woordDe dag dat het kabinet viel: Wil je mij weg hebben, vraagt Fleur Agema aan Dick SchoofDe meeste plannen van kabinet-Schoof stuitten op juridische bezwaren en praktische problemenHet kabinet dat zou opkomen voor de burger ging ten onder aan amateurisme en onvermogenNRC Vandaag - De onvermijdelijke val van kabinet-SchoofZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
De coalitie brak niet in de ministerraad of in het parlement, maar op 3 juni 2025 in het overleg van de vier fractievoorzitters. Het paste in het patroon sinds de kabinetsformatie begon na de verkiezingen van 2023. Een staatkundig experiment met ongekende pretenties ging binnen 11 maanden roemloos ten onder.Jaap Jansen en PG Kroeger kijken naar de onderliggende krachten, de effecten op beleid, partijen, reputaties en naar veelzeggende details.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Pech onderweg? Geen stress! Met BMW Pechhulp ben je zeker van hulp onderweg en vervangend vervoer in Nederland en bijna heel Europa. Maak een afspraak bij jouw BMW Service Partner en zorg zonder zorgen voor jouw BMW. Bekijk meer informatie op: bmw.nl/verlengdepechhulpDeze episode bevat ook een advertentie van Surfshark. Ga naar surfshark.com/betrouwbarebronnen en gebruik de code BETROUWBAREBRONNEN voor vier extra maanden.Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Het Kamerdebat over de val van het kabinet ging over de vraag 'waarom eigenlijk?', over de oogst van het kabinet-Schoof en over de eerste pogingen tot positiebepaling naar de kiezers en een toekomstige coalitie. Die oogst is de magerste ooit. Er zijn geen gevolgen van de kabinetsval, want er waren nauwelijks plannen, meldde de hoofdeconoom van een belangrijk bankhuis aan beleggers.Forensisch doorvragen door Henri Bontenbal (CDA) bij Dilan Yesilgöz (VVD) en Nicolien van Vroonhoven (NSC) legde bloot dat Geert Wilders (PVV) gelijk had met zijn verslag over de coalitiebreuk. De truc van Yesilgöz om met een motie eensgezindheid van de vier fracties te suggereren en zo de PVV te kunnen verwijten te breken zette hij vakkundig te kijk. Want het bleek dat NSC dit slechts als ‘procedure oplossing' zag om toe te dekken dat Wilders' tienpuntenplan voor asiel en migratie de rechtsstaat aan alle kanten schond. Wilders wilde helemaal niet op inhoud gelijk krijgen en VVD-pogingen om daarover toch consensus te veinzen waren ‘lulkoek', zei de CDA-leider.Vanuit Boedapest werd de ware reden voor het tienpuntenplan en de coalitiebreuk nog even toegelicht. Viktor Orbán zette in een CPAC-panel helder uiteen hoe Wilders zijn beginselen verkwanseld had voor het pluche. De PVV hield een waarschuwing in voor elke ware Europese patriot.Het Kamerdebat wasde aftrap voor de verkiezingscampagne. De VVD zette in op 'Hoed u voor het gevaar van links!' Frans Timmermans (PvdA) pleitte tegen polarisatie, voor ‘samen' en de nationale veiligheid. Rob Jetten (D66) lonkte opzichtig naar VVD'ers die nooit meer met Wilders willen. En Yesilgöz wilde de principiële brief uit 2017 van Mark Rutte liefst onder het tapijt vegen.Intussen zijn in de coalitie de verhoudingen totaal verziekt. Wilders' haat voor NSC kreeg alle ruimte nu hij geen partner meer is. Van Vroonhoven had hem ‘tergend gek gemaakt' en haar partij was geen Nieuw Sociaal Contract maar ‘de Nederlandse sabotage club'.Ook de ijzige afkeer van Caroline van der Plas (BBB) voor Bontenbal viel op. En vooral bijna dat niemand een woord van waardering kon opbrengen voor Dick Schoof.De premier nam sowieso pijnlijk afscheid van zijn missionaire. Interventies van Denk, SP en zelfs BBB lieten merken dat voor zijn geschutter geen geduld meer is.En voor hemzelf bleek de coalitie inderdaad nooit meer geweest dan een pizzadoos met vier losse punten.***Verder luisteren509 - Het verdriet van Geert Milders505 - Donald Trump, een ramp voor radicaal-rechts in Europa504 - Een jaar HOOP, LEF EN TROTS501 - Den Haag zonder Omtzigt en een Voorjaarsnota zonder beleid495 - De zeven burgeroorlogen van Dick Schoof493 - Het belastingkaartenhuis wankelt491 - De voortdurende twijfels van Nieuw Sociaal Contract477 - De VVD staat sterk, maar zit ook klem474 – Parlementair historicus Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los"470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof452 - Wie is de baas in de coalitie?448 - Premier zonder kompas442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen420 - Wilders formeert in Boedapest, niet Den Haag410 - De Pirouette van Putters398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt379 - Migratie: het werkelijke verhaal169 - Vijftien jaar Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders141 – Hans Vijlbrief: een nieuwe relatie overheid-burger in de strijd tegen het populisme***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:07:45 – Deel 200:22:32 – Deel 300:43:50 – Deel 401:14:33 – Deel 501:25:52 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Het kabinet-Schoof viel dinsdag. Diezelfde avond vertelde politiek verslaggever Lamyae Aharouay in de NRC podcast Vandaag wat dit betekent voor de Nederlandse politiek. Die aflevering luister je hier. Later deze week komen we bij je terug met een aflevering van Haagse Zaken. Het kabinet-Schoof is geschiedenis. Gisteren, na elf maanden en een dag, liet PVV-leider Geert Wilders het kabinet vallen. Politiek verslaggever Lamyae Aharouay blikt terug op een kabinet met partijen die elkaar nooit vertrouwden, publiekelijk ruzie maakten en amper iets voor elkaar kregen.Gast: Lamyae AharouayPresentatie: Bram EndedijkRedactie: Henk Ruigrok van der Werven, Ilse Eshuis, Iris Verhulsdonk & Noor van LeemputMontage: Marco RaaphorstEindredactie: Tessa ColenCoördinatie: Elze van DrielProductie: Andrea HuntjensHeb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenDe dag dat het kabinet viel: Wil je mij weg hebben, vraagt Fleur Agema aan Dick Schoof‘Ik wil dit niet meer', zei Wilders en liet vervolgens het kabinet vallenDe meeste plannen van kabinet-Schoof stuitten op juridische bezwaren en praktische problemenHet kabinet dat zou opkomen voor de burger ging ten onder aan amateurisme en onvermogenPodcast Haagse Zaken - Nu het slecht gaat, verandert de PVV van strategiePodcast Vandaag - Hoe Wilders zijn kiezers bedient met onhaalbare asielplannenZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Het is 45 jaar later, maar de gebeurtenissen in de wereldpolitiek van 1980 zijn verbluffend en leerzaam voor het heden. Vlak voor de cruciale NAVO-top en de daaropvolgende EU-top gaan we op bezoek in het Kremlin van toen en naar de ruige bergpassen van Afghanistan en het Vaticaan – met ook toen een nieuwe paus uit een bijzonder land. Jaap Jansen en PG Kroeger over de paranoïde, dementerende leider in het Kremlin, Leonid Brezjnev. Het dagboek wat hij bijhield werd steeds leger. Zijn bewind werd verlamd door de woeste baarden van de Moedjahedien, een wegzakkende economie die olie en gas rijkdom verspilde en door angst voor een kleine, gisse kettingroker in Beijing. ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***De jeugd in Moskou verveelde zich en keek jaloers naar de welvaart en vrijheden van leeftijdsgenoten elders. In het Westen maakte 'Eurosclerose' en verdeeldheid plaats voor 'één stem' en dynamiek. En een nieuwe paus riep: "Weest niet bevreesd!" In het bijzonder tegen zijn landgenoten en alle onderdrukten in het Oosten. De inval in Afghanistan in 1979 bleek direct al een rampzalige onderneming. Het kwam tot oneindig bloedvergieten, zware materiële verliezen en enorme schade aan de reputatie van de supermacht die hier in het drijfzand van de oorlog ten onder ging. Hoe kwam het tot die militaire ramp? Waarom maakte het Kremlin zo'n grote fout en waarom durfde niemand daar ermee te kappen? Brezjnev verpestte zo niet alleen zijn grote trots, de Olympische Zomerspelen in Moskou, maar ook de relatie met Washington. Afghanistan ruïneerde de herverkiezing van de Amerikaanse president Jimmy Carter, Brezjnevs droom van wereldheerschappij samen met Amerika en de faam van technologische superioriteit van de Sovjeteconomie. Vilein sloot China's Deng Xiaoping een alliantie met Amerika, Arabische landen en islamitische strijders - gefinancierd door rijke families als Bin Laden - om Moskou verder in het verderf te storten. Zelfs vazal Saddam Hoessein in Bagdad trok zich van Brezjnev niets meer aan en begon zijn eigen oorlog. Het bewind in Moskou was in verval, wereldwijd. Al in 1968 had KGB-chef Joeri Andropov gewaarschuwd dat de economie op instorten stond. Maar Brezjnev gokte liever op het gasgeld en stopte diens memorandum in de diepste la van zijn bureau. Toen Andropov hem 1982 opvolgde was het te laat, ook de chef van de geheime dienst was zwaar aan het aftakelen. Hij promootte nog jonge protegés als Gorbatsjov, Jeltsin en Poetin, maar zijn beleid stokte in repressie. Hij stierf al snel en zijn opvolger, de bureauchef van Brezjnev Konstantin Tsjernenko, was een nog korter leiderschap beschoren. De oorlog ging voort, het bloedvergieten was vreselijk, het Russische Rode Leger bleek zwak en ouderwets. Deng opende de poorten naar het Westen en China nam een finale voorsprong als nieuwe tijger van de wereldeconomie.De nieuwe Kremlinchef, Michail Gorbatsjov, kende die poorten naar het Westen. Hij had incognito rondgereisd en in Frankrijk een paradijs voor de arbeiders, welvaart, overvloed, openheid en culturele dynamiek ontdekt, waar Moskou geen idee van had. In Londen ontdekte hij een felle discussiepartner. Maggie Thatcher, met wie hij ongeremd kon bekvechten.Maar ook hij was te laat. Een nieuwe generatie westerse leiders trad aan. Van Helmut Kohl tot Ruud Lubbers en Ronald Reagan. De Europese Gemeenschap bloeide op, terwijl Moskou en de DDR het ravijn van een bankroet zagen opdoemen. De Afghaanse oorlog bleef een bloedende wond tot Gorbatsjov de aftocht blies. De paus en de Polen zorgden voor een revolutie. De Muur viel. De analogieën met vandaag zijn adembenemend. Zelfs de obsessies van de leiders in het Kremlin en hun vernedering door China lijken op elkaar. En ook hoe Europa zichzelf hervindt en een nieuwe paus ineens zijn stempel drukt. De smoezen van Sergej Lavrov om Leo XIV buiten de deur te houden zijn bijna lachwekkend herkenbaar. En Donald Trump? Die is geen Reagan of George Bush senior. Trumps lijn lijkt nog het meest op die van Richard Nixon en zelfs van Carter.***Verder lezenSergey Radchenko - To run the world (Cambridge University Press, 2024)***Verder luisteren508 – De NAVO-top in Den Haag moet de onvoorspelbare Trump vooral niet gaan vervelen486 - ‘Welkom in onze hel' Een jonge verslaggever aan het front in Oekraïne469 – Nieuwe kruisraketten in Europa? In de jaren '70 en '80 zat topdiplomaat Boudewijn van Eenennaam in het brandpunt van de besluitvorming455 - De bufferstaat als historische - maar ongewenste - oplossing voor Oekraïne434 – Vier iconische NAVO-leiders en hun lessen voor Mark Rutte413 - "Eensgezind kunnen we elke tegenstander aan." Oana Lungescu over Poetin, Trump, Rutte en 75 jaar NAVO404 - 75 jaar NAVO: in 1949 veranderde de internationale positie van Nederland voorgoed394 – Honderd jaar na zijn dood: de schrijnende actualiteit van Lenin354 - Eenzaamheid, machtsstrijd en repressie in het Russische rijk van Poetin, Stalin en tsaar Nicolaas II336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt327 - Poetin, Zelensky en wij. Een jaar na de inval258 - De kille vriendschap tussen Rusland en China257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden245 - Oompje neemt de trein – de reis die China naar de 21e eeuw bracht235 - De ondergang van de Sovjet-Unie: Gorbatsjov strijkt de rode vlag197 - De ondergang van de Sovjet-Unie: Boris Jeltsin, een tragische held163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte95 - Grote speeches in tijden van crisis (deel 2) oa Deng Xiaoping93 - Hoe Gorbatsjov en het Sovjet-imperium ten onder gingen58 - PG over 70 jaar China, de Volksrepubliek van Mao, Deng en Xi***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:07:32 – Deel 200:36:30 – Deel 301:12:07 – Deel 401:41:22 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
In onvoorspelbare tijden in Den Haag is er altijd tenminste één voorspelbare factor. Je weet nooit wat er gaat gebeuren, maar je weet wel hoe Geert Wilders zich gedraagt. Hij trekt zich terug, praat één keer per week op dinsdagmiddag kort met de pers en reageert verder alleen op X. Daar dreigt hij regelmatig het kabinet te laten vallen en prijst hij zijn eigen bewindspersonen. Maar zijn woorden daar hebben vrijwel geen consequenties.Deze week brak Wilders met die voorspelbaarheid door een persconferentie te organiseren in perscentrum Nieuwspoort, waarin hij onder meer een tienpuntenplan over migratie presenteerde. In Haagse Zaken bespreken Lamyae Aharouay en Petra de Koning wat deze ongebruikelijke stap onthult over Wilders en de PVV. Hoe verhoudt Wilders zich tot het kabinet en zijn bewindspersonen? Hoe doen zij het eigenlijk? En waarom besloot Wilders een persconferentie te organiseren?Gasten: Lamyae Aharouay en Petra de KoningPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Ignace SchootMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
In de coalitie was het tijd voor zelfanalyse. Door Geert Wilders, door Pieter Omtzigt en dus door alle coalitiepartners. Dat leidde tot tranen en bekentenissen van politiek onvermogen. Maar het belangrijkste verwijt was steeds dat anderen de schuld dragen. En het geduld, dat is op!Jaap Jansen en PG Kroeger bespreken alle factoren en wat zij in de kern gemeen hebben. De combinatie van onkunde en onwil is wat stikstofbeleid, asielbeleid en NSC verenigt. Hoe gaat dat verder?***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze episode bevat een advertentie van Surfshark. Ga naar surfshark.com/betrouwbarebronnen en gebruik de code BETROUWBAREBRONNEN voor vier extra maanden.En je hoort ook een advertentie van Lendahand.com - gebruik de code betrouwbarebronnen500 bij je eerste investering (geldig t/m 31 augustus 2025)Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Het stikstofdossier is al decennia oud - de legendarische Fons van der Stee worstelde er begin jaren '70 al mee! Ondanks de nog recente inzet van Johan Remkes lukt het Schoofs kabinet niet het probleem aan te pakken. BBB poogde eerder al de verantwoordelijkheid in de schoenen van 'Brussel' te schuiven, maar toenmalig Eurocommissaris Frans Timmermans zette Caroline van der Plas handig klem. Daarna hebben we niets meer gehoord over de aangekondigde BBB-stikstofwet samen met JA21. Het probleem bleef levensgroot aanwezig. Daarom werd iemand anders eigenaar gemaakt van dit hoofdpijndossier: Dick Schoof.Behendig heeft Van der Plas de premier en zo'n beetje het halve kabinet coproducent gemaakt van het onvermogen van haar Landbouwminister minister Femke Wiersma. Resultaten blijven uit en de schuld wijd gespreid. Slachtoffer daarvan is overigens de politieke reputatie van vicepremier Mona Keijzer – óók BBB. De premier erkende in de Kamer dat hij geen idee had gehad hoe complex dit vraagstuk was. Daarmee toonde hij onbedoeld dat zijn vermogen tot teambuilding zeer beperkt is. Het stikstofdossier verlamt zo niet alleen de natuur, woningbouw, infra, defensie en agrarisch beleid, maar ook het kabinet zelf. Hoe krijgt gastheer Schoof op de NAVO-top uitgelegd dat Nederland de noodzakelijke defensie-infrastructuur niet kan realiseren?PVV-leider Geert Wilders had zijn beleid geëvalueerd en concludeerde dat alles over moest. Zijn nieuwe tienpuntenplan is de erkenning van een bankroet. Wilders maakte zichzelf verwijten, maar ook Schoof als Rutte-kloon, de VVD en vooral NSC. Niet zijn PVV-minister Marjolein Faber.Opvallend is hoe de PVV haar eisen legitimeert met een beroep op juist het Europees Verdrag dat Wilders al in 2005 virulent bestreed. Het feit dat bondskanselier Friedrich Merz bereikt wat de PVV niet lukt, zou bewijzen dat het wel kan. PG Kroeger vermoedt iets anders: Wilders krijgt in Europa's radicaalrechtse kringen blijkbaar zélf verwijten van onvermogen en slapte omwille van het overleven van Schoofs kabinet. Hij toetert wel, maar levert ook naar het oordeel van Viktor Orbán, de AfD en Jordan Bardella niets. Zelfanalyse was er ook bij Pieter Omtzigt. Conclusie was dat hij na de zomer weer actief wordt en zelfs een internationaal congres gaat organiseren. "Regeren over je graf is best leuk." De deconfiture van NSC was ieders schuld, behalve van hemzelf. Opvolger Nicolien van Vroonhoven - bij acclamatie en zonder 'goed bestuur' procedure op het schild gehesen - zette prompt een ander thema in als kern van NSC. Een 'culture wars' betoog dat ontsproten lijkt aan het grondslagdocument van NSC uit augustus 2023.Hoe moet het nu verder in de coalitie? Heeft Schoof nog gezag na de schimpscheuten van Wilders, het negeren door Omtzigt bij zijn vaarwel en zijn eigen erkenning complexe vraagstukken te onderschatten? De leider van de grootste regeringspartij heeft vooral spijt van zijn ‘redelijkheid'; zijn begrip voor Omtzigts teer gemoed en zijn luisterend oor. Het is het verdriet van Milders dat getroost moet worden. De coalitie nu opblazen zou de erkenning zijn van de combinatie van onkunde, onwil en onvermogen die alles beheerst. Dat dringt inmiddels ook door tot de kiezers. Vooral hún geduld is op.***Verder kijkenPersconferentie Geert Wilders, 26 mei 2025NSC Congres, 24 mei 2025***Verder luisteren508 – De NAVO-top in Den Haag moet de onvoorspelbare Trump vooral niet gaan vervelen507 - Het strenge oordeel van Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg504 - Een jaar HOOP, LEF EN TROTS501 - Den Haag zonder Omtzigt en een Voorjaarsnota zonder beleid495 - De zeven burgeroorlogen van Dick Schoof491 - De voortdurende twijfels van Nieuw Sociaal Contract474 – Parlementair historicus Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los"470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof452 - Wie is de baas in de coalitie?448 - Premier zonder kompas442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt379 - Migratie: het werkelijke verhaal364 - Een krankzinnige campagne (oa over de ideologische grondslag van NSC)340 – Caroline van der Plas ontvangt Frans Timmermans. Vijf misverstanden over Europa338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat337 - Een pauzeknop om te versnellen. Het bijna-einde van Rutte IV332 - De lange kleurrijke traditie van 'Boerenpartijen'288 - Wachten op Remkes. Welke crisis ligt op de loer bij Rutte IV?282 - Hoe Sammy Mahdi - de nieuwe Vlaamse leider - de christendemocraten er weer bovenop wil helpen162 - Pieter Omtzigt over macht en tegenmacht143 – Emile Roemer over arbeidsmigranten, het burgemeesterschap en de SP***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:09:56 – Deel 2 (Surfshark)00:38:32 – Deel 301:07:04 – Deel 4 (Lendahand)01:20:32 – Deel 501:33:00 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Over een maand komen de 32 regeringsleiders van de NAVO bijeen in Den Haag voor de NAVO-top. Dat gebeurt in een geopolitiek gevaarlijke tijd. Met oorlog in Oekraïne, niet-aflatende dreiging vanuit Rusland, een robuust China en onzekerheid over langdurige betrokkenheid van de sterkste bondgenoot, de Verenigde Staten.Wat gaat er die twee dagen - 24 en 25 juni - gebeuren, voor het eerst onder leiding van de nieuwe secretaris-generaal Mark Rutte? Waar moeten we op letten en op wie? Wanneer zal Rutte met een diepe zucht van tevredenheid Donald Trump uitzwaaien? En overleeft het kabinet-Schoof het allemaal? Jaap Jansen en PG Kroeger noteren nu alvast opmerkelijke aspecten van deze top. Zo zal - anders dan in 2024 in Washington DC – ‘Den Haag' niet worden afgesloten met een uitgebreide uitdieping van de NAVO-strategie wereldwijd. Er komt een ultrakort communiqué dat de kern van de afspraken bevat: een 'The Hague Pledge' met een akkoord over zeer forse nieuwe investeringen door elke lidstaat. ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Nieuw is een sessie op de eerste dag waarin de intensivering van de hightech defensie-industrie centraal staat. De 32 ministers van Defensie mogen uit hun land elk een gast meenemen. Inviteert Pete Hegseth Elon Musk? En neemt Ruben Brekelmans de chef van de Rotterdamse haven mee, omdat ons land als 'host nation' van de NAVO-logistiek een cruciale rol speelt? Tijdens de bilaterale dagdelen kunnen bevriende landen – Oekraïne bijvoorbeeld, en uit de Indo-Pacific - hun contacten versterken. Mogelijk zal het viertal Macron-Merz-Tusk-Starmer een Oekraïne-top binnen de top houden. Is Trump daar dan ook bij? Of wil hij liever gaan golfen? Aan alles is gedacht.De top zal hoe dan ook het uiterste vergen van de Trumpfluisteraars onder de wereldleiders, allereerst Rutte. Hoe voorkomt hij explosies of irritaties van een president die zich verveelt of door vage compromissen de kont tegen de krib gooit? Let daarbij op hoe andere fluisteraars ingezet worden. Met name de Fin Alexander Stubb. En laat Friedrich Merz zich meteen gelden met zijn €1000 miljard aan investeringen? Rutte is blij als de 'Pledge' kort en bondig op papier staat. En als de lidstaten voldoende comfort krijgen voor hun concrete uitwerking van de nieuwe plannen. Als Trump bij de slotverklaring dan maar niet onverhoeds met oude frustraties en nieuwe obsessies de zaak laat ontploffen, klinkt het onder diplomaten.Want de president is onvoorspelbaar en het beleid van zijn regering incoherent. Terwijl de Europese Unie een nieuwe, nu al historisch te noemen aanpak van defensie-inspanningen en voor de defensie-industrie in gang zet, hangen Trumps heffingen nog steeds boven de markt. NAVO-planners vrezen dat hij daarmee ook nog de inflatie aanwakkert en voor meer geld minder mogelijk maakt. Houdt hij zich met zijn handelsoorlog eigenlijk wel aan artikel 2 van het NAVO-handvest?Tegelijkertijd komt hij met een ultiem 'America First' plan: de 'Golden Dome' die zijn bondgenoten in de kou laat staan bij de bescherming tegen raketaanvallen. Om over de dreigementen naar Groenland en Canada nog maar te zwijgen. Deze Haagse top kon daarom weleens de eerste zijn van een NAVO met een 'Europese pijler' die bovendien verder strekt dan alleen de EU. Ursula von der Leyen staat in de startblokken. Meteen na de Top al komt in Brussel de Europese Raad bijeen.Op de Haagse top dreigen gastheer Dick Schoof en zijn ministers met lege handen te verschijnen. Rutte waarschuwde al nadrukkelijk dat zij duidelijkheid moeten verschaffen. Een ‘Haagse Belofte' zonder Den Haag zou ridicuul zijn.Brekelmans maakte een berekening wat Nederland kan bijdragen aan de NAVO-investeringen en kwam precies uit op Ruttes percentage: voor harde defensie-investeringen 3,5 procent van het bnp. Maar PVV en BBB willen zulke nieuwe uitgaven niet. Schoof zit bovendien vast met de stikstofperikelen en hun impact op Defensie en de benodigde infrastructuur. En het begrotingstekort is minstens zo'n pijnlijke klem. Moet het kabinet straks bij de Europese Commissie smeken om een uitzondering op de begrotingsregels voor de 19 miljard euro extra defensieschulden? "Liever niet," mompelt de premier. Maar kan hij nog een kant op?***Verder luisteren507 - Het strenge oordeel van Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg492 – Macrons Europese atoombom490 – Duitslands grote draai. Friedrich Merz, Europa en Nederland486 - ‘Welkom in onze hel' Een jonge verslaggever aan het front in Oekraïne484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO468 – Polen brengt nieuwe dynamiek in Europa455 - De bufferstaat als historische - maar ongewenste - oplossing voor Oekraïne447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd434 – Vier iconische NAVO-leiders en hun lessen voor Mark Rutte427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben419 - Europa kán sterven - Emmanuel Macrons visie op onze toekomst413 - "Eensgezind kunnen we elke tegenstander aan." Oana Lungescu over Poetin, Trump, Rutte en 75 jaar NAVO404 - 75 jaar NAVO: in 1949 veranderde de internationale positie van Nederland voorgoed361 - Vilnius, juli 2023: NAVO-top in het oog van de storm279 - Jaap de Hoop Scheffer over Poetin, Oekraïne, de NAVO en de toekomst van de EU273 - Opnieuw actueel: 75 jaar Marshall Plan272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa265 - Toetreding tot de NAVO, de reuzensprong van Finland256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'107 - Jean Monnet, de vader van Europa32 - Churchill en Europa: biografen Andrew Roberts en Felix Klos (vanaf 1 uur 3)***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:41:28 – Deel 201:06:25 – Deel 301:26:11 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Al ruim dertig jaar lang willen kabinetten twee dingen tegelijk: groei van Schiphol, en vermindering van de geluidshinder. In de praktijk blijkt dat niet te kunnen: 200.000 mensen in Nederland hebben last van ernstige geluidshinder door de luchthaven. In deze Haagse Zaken hoor je van onderzoeksjournalisten Karlijn Kuijpers en Derk Stokmans over hun onderzoek naar deze geluidshinder. Ze vertellen hoe ze te werk zijn gegaan, welke en politieke besluitvorming door de jaren heen heeft plaatsgevonden hoe ook dit dossier weer een voorbeeld is van hoe de overheid er niet voor haar burger is. Gasten: Karlijn Kuijpers & Derk StokmansPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenPodcast Vandaag - Leven in de herrie van SchipholPodcast Haagse Zaken - Politieke vliegschaamteWonen onder Schiphol: slapeloos, radeloos, rechteloosGeluidsoverlast van Schiphol – hoe wordt dat bepaald?Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Fluent Fiction - Dutch: A Spring Awakening: Sofie's Quest for Climate Change Find the full episode transcript, vocabulary words, and more:fluentfiction.com/nl/episode/2025-05-23-22-34-02-nl Story Transcript:Nl: De zon scheen helder boven het Binnenhof.En: The sun shone brightly over the Binnenhof.Nl: Het voorjaar ontwaakte en overal bloeiden de bloemen.En: Spring awakened, and flowers bloomed everywhere.Nl: Het politieke hart van Nederland bruiste van de activiteit.En: The political heart of Nederland buzzed with activity.Nl: Tussen de drukke politici en nieuwsgierige toeristen liep Sofie.En: Amidst the busy politicians and curious tourists, Sofie walked.Nl: Ze was een gevorderde student in politicologie en nu stagiaire bij de Tweede Kamer.En: She was an advanced student in political science and now an intern at the Tweede Kamer.Nl: Haar grote droom?En: Her big dream?Nl: Het veranderen van klimaatbeleid.En: To change climate policy.Nl: Vandaag voelde ze de frisse lentelucht als een nieuw begin.En: Today, she felt the fresh spring air as a new beginning.Nl: Sofie liep naar haar kantoorruimte en begon haar dag met enthousiasme.En: Sofie walked to her office and started her day with enthusiasm.Nl: Ze werkte nauw samen met Joris, een ervaren Tweede Kamerlid.En: She worked closely with Joris, an experienced member of the Tweede Kamer.Nl: Joris was een man die veel ballen in de lucht moest houden.En: Joris was a man who had to juggle many balls.Nl: Zijn werk was veeleisend en de politieke druk groot.En: His work was demanding, and the political pressure was immense.Nl: Maar Sofie had een plan.En: But Sofie had a plan.Nl: Ze wilde Joris overtuigen om een nieuw ecologisch initiatief te steunen.En: She wanted to convince Joris to support a new ecological initiative.Nl: Het was een ambitieus project, een die de wereld misschien een klein beetje beter zou maken.En: It was an ambitious project, one that might make the world a little bit better.Nl: De spanning was voelbaar toen Sofie tegenover Joris zat.En: The tension was palpable as Sofie sat across from Joris.Nl: Hij luisterde, maar leek niet overtuigd.En: He listened but didn't seem convinced.Nl: "Het klinkt mooi, Sofie," zei Joris met een vermoeide glimlach.En: "It sounds nice, Sofie," said Joris with a tired smile.Nl: "Maar partijpolitiek maakt het ingewikkelder dan het lijkt."En: "But party politics makes it more complicated than it seems."Nl: Anouk, een andere stagiaire in de kamer, zuchtte.En: Anouk, another intern in the room, sighed.Nl: Ze had andere dromen en zag de politiek meer als een opstap naar een carrière in de diplomatie.En: She had different dreams and saw politics more as a stepping stone to a career in diplomacy.Nl: "Kunnen we echt verandering brengen, Sofie?"En: "Can we really make a change, Sofie?"Nl: vroeg Anouk sceptisch.En: Anouk asked skeptically.Nl: "Denk je dat we genoeg invloed hebben?"En: "Do you think we have enough influence?"Nl: Sofie voelde de druk stijgen.En: Sofie felt the pressure rise.Nl: Maar in plaats van op te geven, besloot ze te blijven vechten.En: But instead of giving up, she decided to keep fighting.Nl: Ze verzamelde gegevens, sprak met andere stagiaires en bundelde krachten.En: She gathered data, spoke with other interns, and joined forces.Nl: Haar onderzoek was grondig en haar passie oprecht.En: Her research was thorough, and her passion was genuine.Nl: Ze wist dat ze moest glänzen als de tijd rijp was.En: She knew she had to shine when the time was right.Nl: En toen was het moment daar.En: And then the moment arrived.Nl: Sofie stond in een vergaderzaal.En: Sofie stood in a meeting room.Nl: De lucht was stil, de spanning om de tafel voelbaar.En: The air was still, the tension around the table palpable.Nl: Ze presenteerde haar onderzoeksresultaten.En: She presented her research findings.Nl: Haar woorden waren simpel, maar krachtig.En: Her words were simple but powerful.Nl: Joris keek op, duidelijk verrast door haar beurtelings koele en vurige toespraak.En: Joris looked up, clearly surprised by her alternately cool and fiery speech.Nl: Anouk gaf haar sceptische tegenargumenten, maar deze keer was Sofie voorbereid.En: Anouk provided her skeptical counterarguments, but this time Sofie was prepared.Nl: De stilte die volgde was kort, maar voelde als een eeuwigheid.En: The silence that followed was short but felt like an eternity.Nl: Joris keek diep in gedachten.En: Joris looked deep in thought.Nl: Uiteindelijk sprak hij.En: Eventually, he spoke.Nl: "Goed gepresenteerd, Sofie," zei hij eindelijk.En: "Well presented, Sofie," he finally said.Nl: "Ik zal er serieus over nadenken."En: "I will seriously consider it."Nl: Zijn stem klonk opeens vriendelijker, zoals een mentor die zijn leerling erkent.En: His voice suddenly sounded friendlier, like a mentor recognizing his student.Nl: De vergadering kwam ten einde, en Sofie stapte naar buiten in de frisse lentelucht.En: The meeting ended, and Sofie stepped outside into the fresh spring air.Nl: Ze voelde zich sterker, vol zelfvertrouwen.En: She felt stronger, full of confidence.Nl: Ze wist dat de weg naar verandering lang was, maar ze had geleerd dat formuleren van ideeën en steun zoeken de eerste stappen waren.En: She knew the road to change was long, but she had learned that formulating ideas and seeking support were the first steps.Nl: De wereld bewoog traag, maar ze bewoog wel.En: The world moved slowly, but it did move.Nl: En dat gaf hoop.En: And that gave hope. Vocabulary Words:shone: scheenbloomed: bloeidenawakened: ontwaaktepolitical: politiekebuzzed: bruisteintern: stagiaireenthusiasm: enthousiasmejuggle: ballen in de lucht houdendemanding: veeleisendtension: spanningpalpable: voelbaarconvinced: overtuigdecological: ecologischinitiative: initiatiefcurious: nieuwsgierigeambitious: ambitieusstepping stone: opstapskeptically: sceptischinfluence: invloedpressure: drukgathered: verzameldethorough: grondigpassion: passiefiery: vurigecounterarguments: tegenargumenteneternity: eeuwigheidmentor: mentorrecognizing: erkenningformulating: formulerenhope: hoop
Stikstof, wonen, zorg, pensioenen: bij vrijwel elk politiek heikel dossier weten lobbyorganisaties het beleid hun kant op te trekken. Wat verklaart deze successen? Martijn de Greve, Thijs Hoek en Elif Isitman bespreken wat een succesvolle lobby maakt in tijden van een bestuurlijk verlamd kabinet. En ras-Ajacied Martijn vertelt waarom hij nog altijd in jongensdromen gelooft. Zowel op het Binnenhof als op het voetbalveld.
De derde woensdag in mei is Verantwoordingsdag. President Pieter Duisenberg van de Algemene Rekenkamer presenteert dan zijn onderzoek naar het regeringsbeleid van het afgelopen jaar. "Ja, dat is dus ook de dag van de belastingbetalers, omdat die dan inzicht krijgen wat ministers doen met hun geld”, zegt hij. In gesprek met Jaap Jansen en PG Kroeger kraakt hij een reeks harde noten. Veel gaat naar behoren, de financiën en hun beheer zijn snel hersteld van de klappen uit de coronajaren. Toch noteert Duisenberg een ‘zorgelijke reeks' ernstige problemen; hij deelt zelfs 'rode kaarten' uit aan ministers.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van Surfshark. Ga naar surfshark.com/betrouwbarebronnen en gebruik de code BETROUWBAREBRONNEN voor 4 extra maanden.Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Essentieel is hoe ministers én parlement degelijk beleid voeren aan de hand van heldere, serieuze uitgangspunten. Stel duidelijke doelen. Beloof niet wat je niet aankunt. Wees duidelijk en eerlijk over de resultaten.Duisenberg noemt het regeerprogramma van het kabinet-Schoof wat betreft zulke beginselen van goed bestuur ‘teleurstellend'. Doelen, resultaten en instrumenten zijn vaag of ontbreken soms geheel. Zo zijn de ramingen voor het beleid van Asiel en Migratie al zo'n twintig jaar een rommelpot. Voortdurend moet met noodmaatregelen bijgesprongen worden en dat is erg duur, inefficiënt en zet mensen soms letterlijk in de kou. Als het kabinet dit terrein zo belangrijk acht, zou juist hier realistisch ramen en plannen voorop moeten staan. Ook de enorme bezuiniging van 22% op de uitgaven voor rijksambtenaren is wel erg ondoorzichtig. Duisenberg constateert dat het aantal ambtenaren alleen maar stijgt, ook de inhuur van externen, en dat een fundamentele aanpak alleen lukt als overheidstaken veel eenvoudiger ingericht worden. "Begin dan meteen met de WIA." Hiermee dreigen miljarden aan gaten in de kabinetsplannen. "Dat zijn uitgestelde teleurstellingen die je nu al ziet aankomen. Dan moet je bijsturen en corrigeren." Zo stelt het kabinet dat Nederland ‘de top van de mobiliteit wil zijn'. Duisenberg: "Wat is dat, de top? Als je dat niet concreet maakt en de plannen niet kunt financieren, is dat geen serieus beleidsdoel." Zeker niet als tegelijkertijd bruggen op instorten staan. Bovendien blijven zaken liggen die juist veel kunnen opleveren. Het saneren van ondoelmatige fiscale regelingen kan 30 miljard euro besparen. "Stoppen tenzij. Dat is dan de stelregel voor effectief beleid." Duisenberg stelt vast dat het kabinet hier aanvankelijk slechts 250 miljoen wilde besparen en inmiddels nog minder. “Dat schiet niet op.”Bij Defensie zijn de uitdagingen enorm. "Kwetsbaar" zegt Duisenberg eufemistisch. Niet alleen blijkt de beveiliging er nog steeds volstrekt niet op orde - zelfs bij de cruciale kabels voor cyberverkeer - ook blijft veel op de plank liggen of onuitgevoerd. De aangekondigde expansie van uitgaven roept vooral kopzorgen op. Duisenberg maant dat men hier ‘écht realistisch ramen moet'; ook met de NAVO-partners samen zodat niet ieder land voor zich maar aanrommelt. Beloven wat je helemaal niet aan kunt, is - zeker hier - funest. En dan blijkt ook nog dat Nederland de afspraak om 2 procent van het bnp aan defensie te besteden alleen op papier blijkt te halen. De Rekenkamer ontdekte verschil tussen de veel te positieve raming bij Financiën vergeleken met het behaalde resultaat op Defensie. Dit wegmoffelen wekt weinig vertrouwen in aanloop naar de NAVO-top in Den Haag. Geen wonder dat de Rekenkamer in NAVO en in EU-verband nadrukkelijk actief wordt. Duisenberg vertelt over een alliantie met de Duitsers, Tsjechen en Slovenen om verantwoording van defensie-uitgaven beter te borgen.Ook vertelt hij over een fors conflict met minister Eelco Heinen (Financiën) over hoe Nederland zijn nationale balans formuleert en daar toezicht op houdt. Nederland is hier 'een Asterix-dorpje' in Europa.Juist omdat na de bankencrisis, de coronacrisis en de energiecrisis de situatie weer meer op orde is gekomen, is de Rekenkamer streng. Ook naar de Tweede Kamer. Zij moet haar budgetrecht actiever hanteren, bijvoorbeeld door de speciale controle-aanpak bij 'grote projecten' veel vaker en stevig in te zetten. "Doen wat je belooft," zegt Pieter Duisenberg.***Verder luisteren504 - Een jaar HOOP, LEF EN TROTS501 - Den Haag zonder Omtzigt en een Voorjaarsnota zonder beleid493 - Het belastingkaartenhuis wankelt476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO466 - Behandeling Onderwijsbegroting werd parcours vol struikelpartijen en miskleunen426 - Een doodgewoon meerderheidskabinet met een allesbepalende financiële plaat423 – Eerst zien, dan geloven – Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg over de controle op de rijksuitgaven410 - De Pirouette van Putters382 - 250 jaar Verenigde Staten: de Boston Tea Party en de rechtsbescherming van belastingbetalers in Nederland349 - Woensdag gehaktdag: de regering zakt door het ijs, waarschuwen Rekenkamer en Raad van State291 – De dubbele jaren van staatssecretaris Marnix van Rij275 - Nina Olson: Waarom Nederland net als de VS een Taxpayer Advocate moet krijgen268 - En hoe moet het dan met Prinsjesdag? Het radicale plan van Sigrid Kaag247 - Belastingheffing in box 3: hoe de Hoge Raad de wetgever op de vingers tikt en opzadelt met een hels karwei147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving144 - Laura van Geest, voorzitter Autoriteit Financiële Markten120 - Roel Bekker: Waarom bij de overheid dingen zo vaak fout gaan112 - Snels en Sneller: Tweede Kamer moet uitgaven strenger controleren104 - Nederland belasting doorsluisland100 - Nederland in Europa: lusten en lasten door de eeuwen heen17 - Hoe Rekenkamerpresident Arno Visser de overheid controleert***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:07:29 – Deel 200:38:29 – Deel 301:09:51 – Deel 401:19:40 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Volgende week zaterdag, op 24 mei, houdt de SGP haar partijcongres. Meestal verlopen die rustig bij de gezagsgetrouwe partij, maar nu ligt er een motie aardig wat stof doet opwaaien. Het gaat om een aanpassing van de grondbeginselen van de partij, waarbij het vrouwen toegestaan zou worden om politiek actief te zijn.Over deze motie en over de oudste partij in het Nederlandse parlement gaat het in deze Haagse Zaken. Je hoort van Pim van den Dool en Petra de Koning over het vrouwenstandpunt van de partij en hoe zelfs binnen de oerconservatieve SGP verandering plaatsvindt.Gasten: Petra de Koning & Pim van den DoolPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisteren:Haagse Zaken - Hoe de SGP in 101,5 jaar (niet) veranderdeMet vroege kandidatuur van SGP-vrouw Janse wordt gevoelig debat in partij heropendZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Robert Francis Prevost, de Amerikaan die een groot deel van zijn leven in Peru werkte, verraste als nieuwe paus meteen. Vooral ook met zijn nieuwe naam. Die was een heel bewuste, ideologische keuze, onderstreepte hij zelf. De erfenis van zijn voorganger Leo XIII is voor Leo XIV van grote betekenis in tijden van geopolitieke omwenteling; technologische en industriële revolutie en hun impact op de samenleving.Om deze nieuwe paus en zijn visie op de wereld te doorgronden moet je dus Leo XIII leren kennen. Zijn levensverhaal is fascinerend, maar zijn betekenis als ideologisch denker en politiek dier is pas echt van historische allure. Jaap Jansen en PG Kroeger vertellen over Gioacchino Pecci, edelman uit Siena, geboren in 1810. De oudste mens ooit op film (hier en hier) en als zanger in een audio-opname.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***De scholier Gioacchino bleek net als zijn oudere broer Giuseppe razend slim en leergierig. Hij groeide op onder Napoleon en beleefde nationale revoltes, de komst van de democratie, mobiliteit en massamedia, industrie en arbeidersbeweging, stoomschepen, treinen, telegraaf, technologie en wetenschap in een razend tempo. Heel zijn lange leven was hij gretig en nieuwsgierig en opende de geesten van tijdgenoten voor nieuwe ideeën en overtuigingen.Met 27 al was hij een dapper bestuurder die de Camorra bij Napels hard aanpakte, op zijn 33ste topdiplomaat in Brussel en de CEO van het Vaticaan voor een spijkerhard-conservatieve paus die best snapte dat hij zo'n talent niet kon negeren. 1878 werd hij zelf 'opvolger van Petrus'. En bleek als Leo XIII een wervelwind.Politiek moest hij meteen knokken met de briljante Duitse rijkskanselier Otto von Bismarck. En won. Hij maande katholiek Frankrijk vrede te sluiten met een seculiere liberale staat om polarisatie of erger te vermijden. Hij publiceerde reeksen politieke en spirituele boodschappen en verblufte met een openlijke verzoening van wetenschap en geloof. Leo XIII ontving in audiëntie zelfs sciencefiction-romancier Jules Verne!Faam verwierf hij met de encycliek 'Rerum Novarum', oftewel ‘Over de nieuwe dingen'. Het was een doorwrochte ideologische en filosofische afrekening met het reactionaire denken van zijn voorgangers sinds de Franse Revolutie in 1789. Hij sleurde de rooms-katholieke kerk de werkelijkheid van de industriële, geglobaliseerde wereld in.Met de nodige lef analyseerde hij hoe het kapitalistische liberaal-economisch denken en het socialistische denken en zijn collectivisme de kern van de samenleving en de menselijke waardigheid niet goed begrepen. Beiden maakten de mens een slaaf van materialisme en van de anonieme machten van markt en staat.Zijn alternatieve filosofie ging uit van politieke begrippen die wij ook nu nog als actueel en modern herkennen. Van subsidiariteit, rechten van werknemers en werkgevers en 'polderen' tot 'civil society', vrijheid van vereniging en het 'bonum commune'.In de jaren na 1880 drong dit ook buiten het katholieke milieu door. In Nederland bijvoorbeeld bij mensen als de antirevolutionair Abraham Kuyper en de sociaal-liberaal Sam van Houten met hun nadruk op 'de sociale kwestie'.In zijn strijd met Bismarck zorgde Leo XIII ervoor dat de Duitse katholieken de Duitse staat accepteerden en dat zij zich konden verenigen. De 'Zentrumspartei' werd het politiek thuis voor mensen als Konrad Adenauer en fuseerde na 1945 met protestantse groeperingen in de CDU. De sociale markteconomie en de Europese verzoeningsgedachte stammen direct uit de ideologische filosofie in Rerum Novarum.De nieuwe paus Leo XIV bouwt daar expliciet op voort. Hij spreekt van ‘de schatkist van de sociale leer' van Leo XIII voor de 21e eeuw. Juist in ‘deze andere industriële revolutie en de ontwikkelingen in het terrein van artificiële intelligentie' biedt Leo XIII actuele antwoorden voor ‘de verdediging van menselijke waardigheid, gerechtigheid en het werk van mensen'. Het zou dus logisch zijn als de nieuwe paus in 2026 op de 135ste verjaardag van Rerum Novarum dat denken met een eigen 'AI encycliek' een nieuwe impuls geeft.Habemus Papam!***In deze aflevering noemden we de boeken:Jürgen Osterhammel – De metamorfose van de wereld (Atlas Contact)Giuliano da Empoli – Het uur van de wolven (Atlas Contact)***Verder luisteren451 - 75 jaar Duitse Democratie403 - Sam van Houten, een eeuw lang verrassend dwars373 - Nederland en België: de scheiding die niemand wilde339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt282 - Hoe Sammy Mahdi - de nieuwe Vlaamse leider - de christendemocraten er weer bovenop wil helpen274 - Thorbecke, denker en doener242 - Adrianus van Utrecht, de Nederlandse Paus222 - Na de kindertoeslagaffaire. Hoe Nederland rechtsstaat en democratie kan verbeteren. Gesprek met Richard Barrett van de Venetië Commissie190 - Napoleon, 200 jaar na zijn dood: zijn betekenis voor Nederland en Europa110 - Overleggen in crisistijd: Hans de Boer en Han Busker, voorzitters van de Stichting van de Arbeid55 - De geboorte van het poldermodel50 - De politieke strijd om de vrijheid van onderwijs47 - Konrad Adenauer, de eerste bondskanselier***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:36:01 – Deel 201:04:46 – Deel 301:15:32 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Het gejuich hield maar niet op toen Donald Trump Democraat Kamala Harris versloeg. Radicaal-rechtse partijen in Europa zagen hun gelijk bevestigd, hoopten op rugwind uit Washington en een geestverwant die hun megafoon zou zijn. Maar intussen stokt het gejubel. Radicaal-rechts zwijgt bedremmeld. Niemand bedelt nog om een feestelijke ontvangst met diner in Mar-a-Lago.Integendeel, noteren Jaap Jansen en PG Kroeger. Radicaal-rechts Europa spat uiteen. Waar ze bij Trump op hoopten gebeurt juist niet en wat Trump wél doet jaagt de landen in Europa in elkaars armen en radicaal-rechts uiteen. En Trump? Die prijst opeens Ursula von der Leyen als ‘fantastic'. Ook zijzelf moet daar even aan wennen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Allereerst kreeg Trump zijn 'vrede in Oekraïne binnen één dag' allerminst voor elkaar. De verwachting dat daarmee juist radicaal-rechts als het vredeskamp zou worden gezien en Vladimir Poetin Europa snel weer gas kon leveren bleek een fata morgana.Bovendien negeert Trump zijn belangrijkste vazal in de EU, Viktor Orbán, inmiddels geheel. Ook Washington heeft door dat Orbán politiek geïsoleerd is en bij komende verkiezingen wel eens een forse nederlaag zou kunnen lijden. En wat Orbán overkomt, kan dus iedereen gebeuren.Ook de hoop dat met Trump de 'anti-woke agenda' extra impuls zou krijgen is de bodem in geslagen. Europese burgers kunnen niks met een beeldentuin van Amerikaanse helden, ruzie met Harvard, met musea en het operahuis in Washington DC of de Pentagon-oorlog tegen 'DEI' en gedoe over transgenders. Trumps warrigheid leidt zo vooral af van wat radicaal-rechts in Europa wil agenderen.Nota bene op het thema dat hen het meest verbindt is de teleurstelling extra groot. PVV-minister Marjolein Faber vond 'trumpiaans' te worden genoemd eerst nog best een compliment. Maar juist bij migratievraagstukken helpt Trump zijn geestverwanten helemaal niet.Trumps obsessie met de grens met Canada en het beschimpen van dat brave buurland of met deporaties naar El Salvador stoten velen in Europa af. En bij het hoopvolle herstel van relaties met Syrië heeft de EU niets aan hulp van het duo Poetin en Trump.Steeds duidelijker blijkt dat radicaal-rechts geen serieus antwoord heeft op de demografische vraagstukken. Landen als Hongarije en Italië moeten juist vele migranten werven om de basisvoorzieningen overeind te houden. PVV-vicepremier Fleur Agema ondervindt inmiddels dat arbeidsmigratie op haar terrein – de zorg – onontbeerlijk is. En radicaal-rechts zwijgt nu Von der Leyen en Emmanuel Macron geschoffeerde Amerikaanse R&D-toppers naar de EU willen lokken.Nergens is de ramp voor radicaal-rechts zo groot als bij de economische en geopolitieke machtsverhoudingen. Ten principale was men op die vleugel tegen vrijhandel en protectionistisch, net als radicaal-links. Maar nu Trump stelt dat de EU er is ‘om Amerika te naaien', zien we radicaal-rechts uiteen spatten.In het Europees Parlement werd dit vorige week spectaculair zichtbaar. De Franse aanvoerder van 'de Patriotten' vindt Von der Leyen niet hard genoeg optreden tegen Trump en zijn heffingen. Jordan Bardella roept dramatisch ‘Ontwaakt Europa!' voor ‘het gevaar' van Trump én Xi Jinping. Klassiek mercantilisme - als van Lodewijk XIV tegen Johan de Witt - uit de mond van Marine le Pens opvolger!De PVV vindt precies het omgekeerde. Sebastian Kruis prijst de Commissie met warme woorden en benadrukt hoezeer met Trump gepolderd moet worden om de vrijhandel te redden.Radicaal-rechts zit ook klem bij Trumps eisen aan Europa inzake defensie. De PVV vindt 2 procent van het bnp voor Defensie wel genoeg, bleek in de Tweede Kamer. En intensieve samenwerking van nationale legers is niet de bedoeling, vindt de PVV. Veel kiezers denken daar intussen heel anders over.Trump werd voor wie hem in Europa eerder zo bewierookten van idool, profeet en rolmodel in korte tijd risico en schrikbeeld. En om het voor de verdedigers van het 'joods-christelijk avondland' allemaal nog erger te maken verscheen vorige week plots een nieuw Amerikaans icoon. Habemus Papam!De nieuwe paus Leo XIV beschimpte Trump en JD Vance, bepleitte dialoog en het bouwen van bruggen in plaats van polarisatie en nam het vurig op voor Oekraïne. Ook dat nog.***Verder luisteren497 – De krankzinnige tarievenoorlog van Donald Trump494 - Trumps aanval op de geschiedenis en de geest van Amerika484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft478 - Was Hitler een socialist?476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd420 - Wilders formeert in Boedapest, niet Den Haag379 - Migratie: het werkelijke verhaal169 - Vijftien jaar Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders162 - Pieter Omtzigt over macht en tegenmacht152 - De 19e-eeuwse wortels van Forum voor Democratie48 - Wilders gewogen: Koen Vossen en Gerrit Voerman over de PVV***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:37:51 – deel 200:56:42 – Deel 301:05:21 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
In Den Haag ging het veel over de rode lijn – of het gebrek daaraan – in de oorlog in Gaza. Maar afgelopen dinsdag gebeurde er iets opmerkelijks: minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken stuurde een brief aan de Europese Commissie, waarin hij oproept tot maatregelen tegen Israël. Wat zegt die brief van Veldkamp, en wat heeft de draai van het kabinet voor gevolgen?Daarover spreken we in Haagse Zaken, met drie gasten: Irith Fuks, Pim van den Dool en Steven Derix Gasten: Pim van den Dool, Irith Fuks, Steven DerixPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Lotteke BoogertMontage: Misja van WaterschootHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nlVerder lezen en luisterenPodcast Haagse Zaken - De politieke ideeënstrijd achter het debat over Israël-PalestinaGeduld kabinet raakt op: EU moet onderzoeken of Israël te ver gaat in Gaza‘Nederland moet niet zo bang zijn voor Israël'Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Een jaar geleden kwamen PVV, VVD, NSC en BBB met hun hoofdlijnenakkoord. De belofte was niet gering: 'HOOP, LEF EN TROTS'. Of, in een eerder concept: 'Bouwstenen voor doorbraken'. Dat zou een kabinet van experts vervolgens uitdiepen tot een regeerprogramma. En dat zou worden voorzien van een serie maatschappelijke akkoorden, zodat het draagvlak veel breder kon zijn dan bij vier fracties in de Tweede Kamer alleen.Jaap Jansen en PG Kroeger wandelen door de geschiedenis van het eerste jaar van de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB en noteren een reeks opvallend consistente politieke patronen. En noteren bijna vergeten momenten waarvan we nu begrijpen dat zij grote impact kregen. Geert Wilders kreeg drie keer op rij niét wat hij verlangde en nam wraak op Dick Schoof en zijn coalitiecollega's.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Wat zien we nu? Het is opmerkelijk achteraf dat de twee cruciale documenten voor het slagen van deze coalitie nooit in de Kamer besproken zijn op inhoud en betekenis. Noch de rechtsstaatverklaring noch het regeerprogramma. Het waren papieren tijgers, een soort wapenstilstandsverdrag.De enige politicus die de verklaring écht benutte was Geert Wilders. Hij rekt deze voortdurend op met zijn erupties in sociale media die de premier en NSC weigeren 'te recenseren'. Dat benut hij vervolgens ook voor zijn eigenstandige buitenlandse politiek op het wereldtoneel, die bedremmeld zwijgend wordt geslikt.Vanaf het onderhandelingsproces dat het hoofdlijnenakkoord dankzij het duo Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol opleverde, is de coalitie met die methode blijven overleggen. Steeds kwam er uit de koker van de vier fractieleiders een conclusie, die inhield dat men akkoord was met verdaging van de voorgenomen besluiten.In plaats van regeringsarbeid door ministers kwam een permanente kabinetsformatie tussen fractievoorzitters, waarbij overeenstemming op concrete beleidspunten vaak wordt uitgesteld. Zowel bij Prinsjesdag als bij de Voorjaarsnota was dit de werkwijze die conflicten en hun oplossing vermeed.Kabinet en coalitie kennen geen gezamenlijk aanvaard en geregeld consensusmechanisme. Zowel tussen de Kamerfracties niet als evenmin binnen het kabinet of tussen kabinet en fracties. De premier kan dat mechanisme niet vormen, omdat hij 'van niemand' is. De vier vicepremiers zijn door de fractieleiders politiek gemarginaliseerd.Een onthullend interview met NSC-staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen schilderde de effecten hiervan. Premier, minister van Financiën en hijzelf zaten urenlang in een antichambre te wachten op een sein van de fractieleiders, terwijl ondersteuning door experts niet welkom bleek. De enige die als een soort oliemannetje weet te opereren is Geert Wilders, zoals ook bleek bij de Onderwijsbegroting.De machtsverhoudingen zijn in het jaar sinds ‘HOOP, LEF EN TROTS' drastisch veranderd. De coalitie bestaat gezien de peilingen feitelijk nog uit twee partijen die samen zo'n 50 zetels halen. De eerst zo gehavende oppositie is krachtig terug als politieke factor – ook vanwege het belang van de Eerste Kamer.Naast het onvermogen van kabinet en coalitie is de herverkiezing van Donald Trump van cruciale betekenis gebleken. Zijn aantreden zorgde voor een volledig ander discours over volledig andere prioriteiten dan de coalitie in mei 2024 zich kon voorstellen. Europa, defensie, handelsoorlogen, recessie, monetaire orkanen en 'strategische autonomie' slaan nu de klok.Pogingen tot afleiding met lintjes, 130 kilometer of tripjes naar de Efteling werken inmiddels averechts. Binnen de PVV-gelederen breekt openlijke onmin uit door irritaties tussen hun bewindslieden en met Wilders. De teloorgang van Pieter Omtzigt en zijn partij, de motie-Eerdmans en de instorting van de plannen tot woningbouw destabiliseren kabinet en coalitie.In de zomer moet bovendien een lijn gevonden worden over de Europese meerjarenbegroting. Van enige samenhang is geen sprake en de Nederlandse begroting is op weg naar een tekort boven de kritische grens van 3 procent van het bruto nationaal product. Daarmee kan Nederland in Brussel slechts hoon oogsten. Zijn we hiermee terug in voorjaar 2012, toen Geert Wilders wegvluchtte voor Brusselse consequenties?***Verder luisteren501 - Den Haag zonder Omtzigt en een Voorjaarsnota zonder beleid497 – De krankzinnige tarievenoorlog van Donald Trump495 - De zeven burgeroorlogen van Dick Schoof493 - Het belastingkaartenhuis wankelt491 - De voortdurende twijfels van Nieuw Sociaal Contract480 - De dilemma's van links474 – Parlementair historicus Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los"470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine466 - Behandeling Onderwijsbegroting werd parcours vol struikelpartijen en miskleunen456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof452 - Wie is de baas in de coalitie?448 - Premier zonder kompas442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen420 - Wilders formeert in Boedapest, niet Den Haag410 - De Pirouette van Putters400 - De kabinetsformatie als de kat van Schrödinger398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt393 - Op naar een extraparlementair kabinet!***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:34:04 – Deel 201:04:59 – Deel 301:25:33 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
In de tweede aflevering van Nooit gebouwd Nederland onderzoeken we het Nederlandse toonbeeld van macht, dat tegelijk monument moet zijn van Nederlandse bescheidenheid: het Binnenhof.Het Binnenhof is sinds de dertiende eeuw onafgebroken in gebruik als zetel van de politieke macht – een zeldzaamheid in Europa. Het complex is voortdurend onderwerp geweest van al dan niet uitgevoerde plannen, verbouwingen en ideologische projecties. Van een ontzagwekkend Grafelijke paleis tot ‘sober en doelmatig': wat zegt het Binnenhof inmiddels over Nederland?En hoe beïnvloedt het huidige tijdelijke parlementsgebouw, B67, de vorm en inhoud van de politiek? Is deze ‘bunker' als huis van onze democratie de perfecte pasvorm voor polarisatie? Een gesprek over Nooit gebouwd Nederland, macht en de architectuur van macht, parlementsgebouwen en hoe een plek een cultuur vormt.Met Rijksbouwmeester Francesco Veenstra, hoogleraar Carla Hoetink, journalist Ariejan Korteweg, architectuurhistoricus Freek Schmidt en redacteur van Nooit gebouwd Nederland Cees W. De Jong. Moderator Kees Foekema.In samenwerking met Uitgeverij Koppernik.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Een nieuwe Duitse regering van twee klassieke partijen – CDU en SPD, aangevuld met de Beierse CSU - zou voorpaginanieuws moeten zijn voor heel Europa. De CDU-bondskanselier is bijna 70, maar Friedrich Merz was nooit eerder minister. En van de SPD is Boris Pistorius de cruciale minister; de minister van Defensie is de enige die mag blijven. Vicekanselier is Lars Klingbeil op Financiën.Jaap Jansen en PG Kroeger noteren dat hun beleidsplan gewaagd is. En CDU en SPD komen met nieuwe mensen en een generatiewissel. Met hen zullen ze de stagnatie van de Duitse economie, de groei, de innovatie en het bestuur moeten overwinnen. Duitslands lot raakt heel Europa en zeker ook Nederland.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Merz wil primair een 'buitenlandpolitieke kanselier' zijn. Geopolitiek en Europees moet heel veel gebeuren en Duitsland staat nogal op achterstand, vreest hij. Zijn ruw ontwaken over Donald Trump, JD Vance en Vladimir Poetin belichtte hij scherp op het congres van de Europese Volkspartij in Valencia.De as met Frankrijk en het ‘Weimar Format' met Polen erbij krijgen hoge prioriteit. Merz richt geopolitiek een Nationale Veiligheidsraad op, wat samenhangt met het aanbod van Emmanuel Macron van een atoomschild voor Europa. Pistorius botste meteen al fors met Trumps minister van Defensie Pete Hegseth, wat de route naar de NAVO-top in Den Haag niet gemakkelijker maakt.Binnenlands zal er daarom politiek veel te doen zijn voor sleutelfiguren als Thorsten Frei (chef van de bondskanselarij) en CSU-minister van Binnenlandse Zaken Alexander Dobrindt in intensieve afstemming met SPD-aanvoerder Lars Klingbeil op Financiën.Voor de coalitie als geheel zullen de partijchefs Merz en Klingbeil samen een pakkend thema moeten vinden. Waar Olaf Scholz faalde, staan zij hier extra onder druk. Angela Merkel weet alvast raad.In de oppositie is het niet minder tumultueus. De AfD staat op scherp nu de Duitse binnenlandse veiligheidsdienst, de Verfassungsschutz, de partij officieel heeft bestempeld als ‘bewezen rechtsextremistisch'.De Groenen zijn gefrustreerd, al hielpen ze de coalitie bij de start juist krachtig. De verrassendste rol kunnen de geheel verjongde Die Linke weleens gaan spelen.Of wordt de ware oppositieleider misschien CDU-fractieleider Jens Spahn? Profileert hij zich straks tegen de SPD - en dus ook tegen Merz - voor zijn eigen kansen? En hoe gretig is de Beierse CSU-leider Markus Söder nog? Ruikt hij zijn laatste kans? Is de 70-jarige Merz daardoor snel een zwakke schakel of denkt hij: de grote Konrad Adenauer begon op z'n 73ste als bondskanselier en bleef eindeloos lang?En Olaf Scholz? Is die nu al vergeten? Op zijn laatste dag liet hij de militaire kapel van de Bundeswehr de Beatles, Bach en Aretha Franklin spelen: graag een beetje respect, ja!***Verder luisteren490 – Duitslands grote draai. Friedrich Merz, Europa en Nederland483 - Friedrich Merz, eerzuchtig en onbesuisd497 – De krankzinnige tarievenoorlog van Donald Trump492 – Macrons Europese atoombom484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO474 – Parlementair historicus Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los"467 - De twee levens van Angela Merkel465 – Nederland en Duitsland, labiel en leiderloos. En: de opmerkelijke overeenkomsten met Noordrijn-Westfalen451 - 75 jaar Duitse Democratie421 - Bewonderd en gevreesd. De memoires van Wolfgang Schäuble399 - Politieke problemen in Duitsland, Nederland en Europa: de grote zorgen van Bondsdaglid Otto Fricke366 - De zieke man van Europa: hoe komt Duitsland uit de economische verlamming?321 - Umwertung aller Werte - Parijs en Berlijn van elkaar vervreemd op hun eigen feest302 - De Frans-Duitse motor hapert. Gesprek met Bondsdaglid Otto Fricke290 - Bondskanselier Olaf Scholz en de razendsnelle ontwikkeling van de EU47 - Adenauer, de eerste bondskanselier***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:33:32 – Deel 201:04:58 – Deel 301:20:00 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Al bijna vier jaar zit de Tweede Kamer in een tijdelijke locatie. En ook de Eerste Kamer en het ministerie van Algemene Zaken moesten naar een ander onderkomen terwijl het oude Binnenhof verbouwd wordt. Het einde van de verbouwing, die maar vijf jaar zou duren, is nog lang niet in zicht.Maar ondanks die verbouwing is er nog genoeg politiek te vinden. Bij de verbouwing zijn allerlei archeologische vondsten gedaan - en ook de meer recente parlementaire geschiedenis vertelt een verhaal. Samen met Titia Ketelaar en Hanna Hosman gaan we deze week op reis door de rijke geschiedenis van het Binnenhof. Gasten: Hanna Hosman en Titia Ketelaar Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisteren De Tweede Kamerlift als sociaal experimentHet Binnenhof had in de dertiende eeuw een ‘keizerlijk paleis' moeten wordenPremier Schoof wil langer in Torentje blijven, ondanks zorgen over brandveiligheidPodcast Haagse Zaken - Wat je niet mocht weten over de BinnenhofverbouwingPodcast Haagse Zaken - De soap die de verbouwing van het Binnenhof heet Podcast Haagse Zaken - (Voorlopig) afscheid van het BinnenhofPodcast Haagse Zaken - Een jaar op het Malieveld Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Aan de vooravond van Dodenherdenking en Bevrijdingsdag herdenken we niet alleen, maar herkennen ook. Dat is leerzaam, maar ook confronterend. Het boek De tien van Den Haag van Stephan Steinmetz is dat zeker in tijden dat ambtenaren worstelen met vragen van loyaliteit. In Amerika bij de omgang met de regering-Trump. En ook in eigen land met vragen over controversieel beleid.Jaap Jansen en PG Kroeger praten met Stephan Steinmetz over de belevenissen van de tien hoogste ambtenaren op de Haagse ministeries toen in mei 1940 Nazi-Duitsland Nederland binnenviel en al na enkele dagen dwong tot capitulatie.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van Lendahand.com - gebruik de code betrouwbarebronnen500 bij je eerste investering (geldig t/m 31 mei 2025)Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Ineens stonden de secretarissen-generaal moederziel alleen, zonder gezamenlijke beleidslijn. Met een naar Londen gevluchte regering die radeloos was en met een vijandige overwinnaar die scherp had afgewogen hoe de Nederlanders te paaien en te onderwerpen. "Maak er het beste van", zei minister Pieter Sjoerds Gerbrandy bij het afscheid tegen zijn SG.Steinmetz vertelt met rijke details hoe de ambtelijke top niet alleen een eigen werkwijze moest vinden - die was er voorheen nauwelijks - maar ook moest leren omgaan met een bezetter die geheel anders te werk ging dan waar men zozeer voor gevreesd werd. Een merkwaardige mengeling van opluchting, daadkracht, argwaan en onbestemde vrees nam de overhand. En stiekem waren 'de tien' zelfs blij dat ze zonder ministers, parlement, verdeelde partijen en verzuilde polder nu eens flink en 'modern' aan de slag konden.Adolf Hitler wilde ‘het Germaanse broedervolk' paaien en de Nederlandse economie inzetten voor zijn oorlogsmachine. Steinmetz laat zien hoe bij alle geruststellend klinkende boodschappen - ook over 'het Jodenvraagstuk'- al in de zomer van 1940 doelgericht werd gewerkt aan de voorbereiding van het maatschappelijk isolement en de ondergang van Joden - ook in Nederland.De tien SG's kozen daarbij voor een lijn van formele samenwerking met de bezetter, om bestuur, economie en grondwettelijke rechten zoveel mogelijk overeind te houden. En ze ontdekten dat ze met de bezetter - onder leiding van Hitlers 'stadhouder' Arthur Seyss-Inquart - één doel deelden: NSB'ers zoveel mogelijk buiten de deur houden.Zo probeerden ze vanuit een defensieve houding te doen wat de vader van Jan de Koning zijn tienerzoon destijds voorhield: 'het onderscheid tussen een greppel en de laatste gracht' in de gaten houden. Dat ze zich met hun houding op ‘een hellend vlak' begaven, beseften sommigen al aan het begin van de bezetting. Anderen hielden zich vast aan hun drijfveer ‘erger te voorkomen'. De sterke man onder de SG's, Hans Hirschfeld, noemde het de principiële keuze tussen 'Gesinnungsethik' en 'Verantwortungsethik', naar de terminologie van Max Weber.Een manier om de dialoog met Seyss-Inquart en zijn staf gaande te houden was het niet agenderen van mogelijke conflictstof, maar wel formele protesten uiten als het niet anders kon. Daarna poogden ze de scherpe kantjes eraf te halen, vaak met procedurele trucjes. Toen Joodse Nederlanders geen parken meer mochten bezoeken, ontstond een hele discussie over de definitie van 'een park'.Intussen kaapte de bezetter een perfectionistisch ambtelijk project dat het mogelijk maakte iedere inwoner nauwkeurig te identificeren en registreren. Stephan Steinmetz laat zien hoe naïef professionalisme, cowboygedrag en gebrek aan toezicht vanuit de top rampzalige gevolgen kreeg.Ondertussen droegen veel Nederlanders op de verjaardag van prins Bernhard een anjer – als stil protest. De aanhankelijkheid aan het Oranjehuis deed Nazi-propagandachef Joseph Goebbels tijdens een bezoek aan Den Haag in woede ontsteken. Steinmetz vertelt buitengewoon beeldend van een confrontatie tussen Hermann Göring en opperbevelhebber Winkelman.De NSB buiten de deur houden lukte uiteindelijk niet. Allengs werden Duitsgezinde SG's in vacatures benoemd. Toch probeerden de resterenden van de oorspronkelijke tien ook met hen erbij het land draaiende te houden. De bezetter besefte dat met name Hirschfeld onmisbaar was voor de economische situatie en de loyaliteit van het bedrijfsleven.Hoogst opmerkelijk - en verrassend actueel - is hoe hij de land- en tuinbouw drastisch aanpakte om mogelijke hongersnood te voorkomen. Niet minder hoe hij zo nodig bruut de confrontatie zocht als geweld dreigde, bijvoorbeeld bij een mijnstaking. "Wilt u kolen of lijken?" zei hij ijskoud tegen de generaals.Na de bevrijding werden de SG's vooral beoordeeld op wat zij hadden gedaan om 'het verzet' te helpen. Dat zij hun taak zagen als 'erger voorkomen', de NSB tegenhouden en 'het land draaiende houden' werd minder zwaar gewogen.Des te opvallender is dat de regering na 1945 Hirschfeld toch hoge posten bleef gunnen. Impliciet besefte men blijkbaar dat "Maak er het beste van" het enige was, dat hem en zijn collega's was meegegeven in onmogelijke omstandigheden.***Verder luisteren322 - 30 januari 1933, een fatale dag voor Duitsland en de wereld105 - Dagelijks leven in Nazi-Duitsland478 - Was Hitler een socialist?314 - Prins Heinrich XIII en het verlangen naar een autoritair Duisland385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht479 - Winston Churchill. Staatsman. Redenaar. Excentriekeling.32 - Churchill en Europa: biografen Andrew Roberts en Felix Klos (vanaf 1 uur 3)300 - Ethische politiek: het bijzondere Nederland met zijn 'moreel hoogstaande opvattingen'441 - Extra zomeraflevering: boekenspecial! (oa over de secretarissen-generaal)186 - Hoe je een ministerie bestuurt, terreur bestrijdt en Poetin op je dak krijgt: Tjibbe Joustra over crisis en controle120 - Roel Bekker: Waarom bij de overheid dingen zo vaak fout gaan489 – Trump, Musk en de aanval op de privacy408 – FBI-chef J. Edgar Hoover, de machtigste ambtenaar van Amerika208 - Max Weber: wetenschap als beroep en politiek als beroep200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:52:00 – Deel 201:38:00 – Deel 302:00:51 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
De verbouwing van het Binnenhof is één van de grote uitdagingen die de Rijksbouwmeester heeft. Maar als onafhankelijke functionaris houdt hij zich ook bezig met hoe Nederland zich tegen problemen als woningtekorten, klimaatverandering en bevolkingsgroei bewapend. En wat laat hij zo achter voor zijn opvolger? Te gast in BNR Zakendoen: Francesco Veenstra, Rijksbouwmeester en voorzitter van het College van Rijksadviseurs is te gast in BNR Zakendoen. Macro met Mujagić/Boot Elke dag een intrigerende gedachtewisseling over de stand van de macro-economie. Op maandag en vrijdag gaat presentator Thomas van Zijl in gesprek met econoom Arnoud Boot, de rest van de week praat Van Zijl met econoom Edin Mujagić. Lobbypanel Vlak voor de start van het meireces presenteerde het kabinet de plannen voor de aanpak van de stikstofcrisis. Welke partijen zijn tevreden en wie zit er met de handen in de haren? En: Minister Judith Uitermark is voornemens om de Algemene Bestuursdienst te "versoberen”. Lobbyen topambtenaren achter de schermen tegen de plannen van de minister? Dat en meer bespreken we in het lobbypanel met: - Tristan Bons (adjunct-directeur van Vastgoed Nederland) - Jurgen Warmerdam (Public affairs advisor Trias Politica) Luister l lobbypanel Contact & Abonneren BNR Zakendoen zendt elke werkdag live uit van 11:00 tot 13:30 uur. Je kunt de redactie bereiken via e-mail. Abonneren op de podcast van BNR Zakendoen kan via bnr.nl/zakendoen, of via Apple Podcast en Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Vorige week, op de avond van Goede Vrijdag, kondigde Pieter Omtzigt zijn vertrek uit politiek Den Haag aan. Zijn nummer twee, Nicolien van Vroonhoven, werd meteen naar voren geschoven als nieuwe leider. Maar wat is NSC zonder de geestelijk vader? Een vraag die meteen actueel werd, want een dag nadat Van Vroonhoven de voorzittershamer in ontvangst nam, was er een debat over pensioenen, een belangrijk onderwerp voor NSC. In dat debat kwam NSC-Tweede Kamerlid Agnes Joseph hard in botsing met haar partijgenoot, vicepremier en minister Eddy van Hijum. De eenheid binnen NSC werd onmiddellijk getest, en iedereen binnen de partij zag dat het een rampzalig debat werd. In deze Haagse Zaken hoor je van Christiaan Pelgrim en Lamyae Aharouay over die botsing, het pensioendebat en over de toekomst van NSC zonder Pieter Omtzigt.Gasten: Lamyae Aharouay en Christiaan PelgrimPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nlVerder lezen en luisterenPodcast Haagse Zaken - Negentig uur pensioendebat onder een uur samengevatPodcast Vandaag - De erfenis van Omtzigt: hoe hij politiek persoonlijk maaktePodcast Vandaag - Komt er na 15 jaar discussie eindelijk duidelijkheid over ons pensioen?In pensioendebat opent NSC de aanval op Raad van State, toezichthouders en de eigen vicepremierAl in haar eerste week wordt het leiderschap van Nicolien van Vroonhoven getestNSC-Kamerlid Agnes Joseph zet haar omstreden referenda-plan door: ‘We gaan heel Nederland resetten op pensioengebied'Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Het voltrok zich gelijktijdig. Pieter Omtzigts vertrek en in de coalitie het rommelige compromis over de Voorjaarsnota. Dat ze samenhangen lijdt geen twijfel. Terwijl NSC rondbazuinde hoe tevreden men was nadat dapper was gedreigd met een breuk, besloot de partijleider zonder enig intern overleg met partijintimi dat het genoeg was geweest.Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren hoe eerlijk Omtzigts uitzwaaifilmpje was en wat er nu eigenlijk echt in de Voorjaarsnota is geregeld.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***In de kern heeft de coalitie alle wezenlijke dossiers en maatregelen uitgesteld, soms voor meerdere jaren. Als er ook maar iets mis gaat – de wereldeconomie! – schendt Nederland de norm van maximaal 3% begrotingstekort van de landen in de Eurozone.De financiële ingrepen werden niet gedaan door de ministerraad onder premier Dick Schoof, maar door de vier fractieleiders en hun secondanten. Met Omtzigt als zoom-deelnemer op afstand. Ze vonden elkaar na een marathon-overleg van 25 uur met heftige botsingen in het vooruitschuiven van bijna alles naar de ‘augustusbesluitvorming'.Er werd € 6 miljard euro 'onder-uitputting' als 'kasschuif' verplaatst. Voor een rechtgeaard VVD'er als minister Eelco Heinen (Financiën) vloeken in de Kerk van de Zalmnorm. Zo kon hij de miljardeneisen van NSC en BBB onderschoffelen. Dat was hem wel wat waard.Uitgesteld werden het stikstof-probleem, klimaat- en energie investeringen, defensie-investeringen, woningbouw, arbeidsmarkttekorten en het Europese begrotingskader voor de komende zeven jaar. Opvallend is dat grote klappen vallen in de portefeuilles van alle vier de vicepremiers. Elke fractieleider heeft zijn of haar vicepremier als baksteen laten vallen.Premier Schoof zat hierbij te antichambreren voordat hij het vliegtuig naar Japan pakte voor een uitje naar de wereldtentoonstelling. Hoe hij als irrelevant behandeld werd, herinnert PG aan de vernederingen die in het kabinet Van Agt/Wiegel (1977-1981) VVD-minister Arie Pais zijn CDA-collega Frans Andriessen aandeed.Eelco Heinen schetste de gebeurtenissen kleurrijk in De Telegraaf. Drie van de vier partijleiders bleken onverantwoordelijke, amateuristische knoeiers. Tot enige financiële dekking voor hun eisen voor de achterbannen bleken ze niet in staat. Serieuze besluiten werden niet genomen.De werkwijze van de coalitie was intussen diametraal omgekeerd aan wat Omtzigt had laten vastleggen door informateur Kim Putters. Het opschuiven naar augustus werd bovendien door minister Heinen direct lamgelegd: een dreigende recessie in plaats van de miljarden aan meevallers waar NSC mee schermde zou voorlopig dwingen tot uiterste prudentie.Omtzigts vertrek leek de fundamenten onder het kabinet verder te doen wankelen, toen de nieuwe NSC-chef Nicolien van Vroonhoven gretig inging op gedachtenspinsels over een verzoening en fusie met oppositiepartij CDA. Alleen bleek zij de historie van haar - slechts anderhalf jaar oude - club niet helemaal scherp te hebben. Al blijft verzoening wel een nobele paasgedachte.Helder werd in elk geval dat de beslissingen van de coalitie en de capitulatie van de ministers voor de echte chefs ervoor zorgden dat ons land niet klaar is voor grote ontwikkelingen. Niet voor de NAVO-top in Den Haag in juni. Niet voor de Europese meerjarenbegroting. Niet voor het aantreden van de nieuwe Duitse regering en haar enorme investeringsprogramma. En niet voor de concrete uitvoering van het Rapport-Draghi als investeringsprogram voor Europa in turbulente tijden.***Verder luisteren495 - De zeven burgeroorlogen van Dick Schoof491 - De voortdurende twijfels van Nieuw Sociaal Contract490 – Duitslands grote draai. Friedrich Merz, Europa en Nederland477 - De VVD staat sterk, maar zit ook klem474 – Parlementair historicus Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los"470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine466 - Behandeling Onderwijsbegroting werd parcours vol struikelpartijen en miskleunen456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof452 - Wie is de baas in de coalitie?448 - Premier zonder kompas446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt393 - Kabinetsformatie 2024: op naar een extraparlementair kabinet!372 - Nieuwe partijen als Nederlandse traditie - en de afgrond die altijd weer dreigt364 - Een krankzinnige campagne (oa over de ideologische grondslag van NSC)438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen428 – Dick Schoof, de 'premier van buiten', is de ultieme insider425 - Een oprecht akkoord***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:45:39 – Deel 201:07:51 – Deel 301:30:35 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Geen Nederlands politicus steeg zo jong zo hoog en stortte na 19 jaar op de toppen van de macht in Europa zo diep de afgrond in. Het is het verhaal - en een indrukwekkende tentoonstelling in Dordrecht - van een politiek leven in tijden van mercantiele macht wereldwijd en expansie over heel de aardbol. Van een leven in tijden van ongekende weelde en culturele bloei. Ook een leven van intellectuele brille en vriendschappen en een verhaal van een grote liefde. Een leven dat gruwelijk eindigt. In een staatsgreep, moord en een wanhopige oorlog tegen de grootmachten van Europa. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in deze vijfhonderdste editie van Betrouwbare Bronnen in het leven en werk en de mens Johan de Witt (1625 - 1672). In dit verhaal komen alle thema's samen die deze podcast sinds het begin in 2018 kenmerken. Van Habsburg tot Lubbers. Van Rutte tot India. Van Kissinger tot West-Afrika, innovatie, wetenschap, kunsten, Machiavelli, de Oranjes en krachtige vrouwen. Gast is kenner en romancier over Johan de Wit, Jean-Marc van Tol, zonder wie er bovendien geen Fokke & Sukke zouden zijn. We duiken in vragen als 'Had De Witt humor?' 'Haatte hij de Oranjes heus zo erg?' 'Wat was zijn geheim als wiskundig genie?' ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Vrienden kunnen meedingen naar een van de vijf door Uitgeverij Catullus beschikbaar gestelde exemplaren van Vrouwen rondom Johan de Witt met een exclusieve tekening door Jean-Marc!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Johan de Witts jeugd was die van een razend slimme scholier in Dordrecht; een bemiddelde jongen die op 'Grand Tour' kon gaan. Plots werd hij politicus in een diepe politieke crisis. Hijzelf en zijn omgeving ontdekten toen zijn uitzonderlijk talent voor 'persuasie'. Doordacht, bijna wiskundig-rationeel argumenteren en overtuigen.De Witt bleek een volleerd polderaar, een subliem onderhandelaar, scherp rekenaar met macht, geld, timing en daadkracht. Verrassend modern ook zijn bewuste soberheid en scherp oog voor integriteit. Er zit veel Mark Rutte in hem en minstens zoveel Ruud Lubbers.Hij saneerde krachtdadig en uitermate effectief de begrotingschaos van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Zijn wiskundig vernuft bleek onmisbaar. Zijn visionaire investeringen in wetenschap, innovatie en kunsten vormden het fundament voor zijn 'nationaal groeifonds' waarmee hij over jaren kon investeren in de meest geavanceerde, technologisch up to date zeemacht. Zijn admiraal Michiel de Ruyter konden rekenen op het allerbeste van hightech der marine. De Witt was geen dorknoper. Hij ging met een leuke Nassau-prinses naar de kermis en genoot met volle teugen. Roddels gonsden over het Binnenhof. Hij speelde viola da gamba en was een gangmaker op feesten en partijen. Maar zijn echte passies waren zijn innig geliefde Wendela Bicker, mathematische raadsels en regeren. Vanuit een klein ambtelijk vertrek in het gebouw waar in onze tijd de Eerste Kamer zit, leidde hij met enkele klerken het Republikeins bewind dynamisch en met korte lijnen. Met zijn netwerk van 'de vrunden' regeerde hij de Staten van Holland, de Staten-Generaal, de hele Republiek, maar ook over de machtsverhoudingen in Europa en de wereldwijde koloniale handelsimperia. Onder zijn bondgenoten zelfs de sultan in Istanboel en de Mughal heersers van India.Twee mensen met een groot machtsinstinct en grote allure als vorsten waren cruciaal voor zijn succes. En voor zijn ondergang. Oranje-weduwe Amalia van Solms koos - in het belang van haar strategie voor de dynastie - voor een alliantie met Johan de Witt, tegen de manipulaties van het Britse hof. De jonge koning Lodewijk de Veertiende van Frankrijk vleide 'mon bon ami et allié conféderé', maar kreeg allengs schoon genoeg van De Witts gedurige triomfen in het verdeel- en heersspel van de grootmachten. Lodewijk bleek een machiavellist waar zelfs De Witt door overrompeld werd. 'L'état c'est moi' hield een gewetenloosheid en strategische visie in die hij zich vermoedelijk niet kon voorstellen.Johans geopolitieke visie en zijn hondsbrutale militaire acties joegen de vijanden in Londen en Versailles in elkaars armen. Ineens trokken ze samen op tegen de mercantiele en koloniale oppermacht van dat kleine, overmoedige staatje aan de Noordzee. De Witt moest een kopje kleiner gemaakt. Hun oorlog mikte erop dat Frankrijk België, Brabant en Limburg zou kapen, Duitse vorsten het Oosten en Noorden van de Republiek en de Britten Holland en Zeeland als vazalstaatje onder Oranje bewind. Paniek brak los. Het volk was redeloos, het land reddeloos en de regering radeloos.De Witt verloor de greep op de Haagse politiek. De Oranje-factie greep de macht, hitste het volk op en liet Johan en zijn broer Cornelis in 1672 gruwelijk vermoorden.De jonge prins Willem III – als ‘Kind van Staat' opgevoed onder leiding van Johan - won de oorlog met veel geluk en vernuft. Kissinger was niet voor niks zo'n bewonderaar van Willem III. Zijn triomf in 'the Glorious Revolution' van 1688-89 - een soort anti-Brexit! - was postuum ook die van De Witt en zijn grootmoeder Amalia.400 haar geleden is Johan de Witt geboren. Met Jean-Marc van Tol belichten Jaap en PG vele nieuwe aspecten van zijn leven en werk. Zijn ruim 25.000 brieven die nu worden ontsloten, de documenten en kunstwerken in de grote expositie en de psychologische inzichten dankzij Van Tols romans maken het beeld van zo'n turbulent en rijk leven fris en vernieuwd. De Witt is weer helemaal van nu.***Verder lezenJohan de Witt en EngelandJohan de Witt en FrankrijkJohan de Witt en het RampjaarVrouwen rondom Johan de WittMuschBuatNog meer van Jean-Marc van Tol***Verder kijkenLezing Jean-Marc van Tol over Buat***Verder luisterenDe Witt en leiders na hem461 - Ruud Lubbers zag het een slag anders193 - Kabinetsformatie 2021: Mark Rutte en de slijtage van zijn leiderschap (oa over De Witt en Oldenbarnevelt)De Witt en zijn tijd472 - Winterboekeneditie - Premiers, Leiderschap, Macht441 - Extra zomeraflevering: boekenspecial! (oa over de Bickers)08 - Paul Rem over Willem III, de Britten en Het Loo387 - Niets is zó politiek als opera - 100 jaar Maria Callas (oa over Lodewijk XIV, balletdanser)284 - Quatorze Juillet: komt onder Macron een einde aan De Gaulles Vijfde Republiek? (over Franse heersers)311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore (oa over Minette)49 - De koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd158 - Aan zee is een land nooit klein: EU-voorzitter Portugal (oa: de relatie van Portugal met de Republiek)313 - Zweden, land met een roemruchte geschiedenis (rivaal van de Republiek)262 - Waarom India - ook voor Nederland - steeds belangrijker wordt (bondgenoot van de Republiek)48 - Adam Smith en De Welvaart van LandenDe Witt en zijn actualiteit200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel359 - Nederland en de slavernij, 150 jaar na de afschaffing312 - Schurend verleden - over cancelculture, politiek en geschiedenis300 - Ethische politiek: het bijzondere Nederland met zijn 'moreel hoogstaande opvattingen'350 - 100 jaar Henry Kissinger***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:42:27 – Deel 201:39:09 – Deel 301:57:31 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
De leiders van PVV, VVD, NSC en BBB hadden er een marathonsessie van 25 uur voor nodig, maar toen was daar toch eindelijk een Voorjaarsnota. Deze nota was cruciaal voor beslissingen over belangrijke zaken als defensie, kinderopvang en sociale zekerheid. Maar de nota was ook cruciaal voor het voortbestaan van deze coalitie. Het kabinet-Schoof is er nog, maar heeft wéér een crisis moeten bezweren. In deze Haagse Zaken hoor je van Petra de Koning en Marko de Haan wat er in de langverwachte nota staat, hoe die tot stand is gekomen en wat het ons leert over de verhoudingen in politiek Den Haag. Gasten: Marko de Haan & Petra de KoningPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Misja van Waterschoot Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenPodcast Vandaag - Waarom de Voorjaarsnota dit jaar anders loopt dan andersPodcast Haagse Zaken - De voorjaarsnota en een coalitie vol wantrouwenPodcast Haagse Zaken - Waarom gedoe over de Voorjaarsnota de VVD goed uitkomtLiveblog over de Voorjaarsnota - 17 april De crisisnacht van de coalitie: premier Schoof kwam langs maar wachtte op de gangJuist in de nachtelijke uren kan het spoken in politiek Den HaagZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
"We zitten allemaal in dezelfde boot.” Hoe moeizaam en complex onderhandelingen over klimaatverdragen ook zijn, dit besef dringt uiteindelijk steeds weer door. Ook nu Donald Trump de Verenigde Staten ten tweeden male uit het Verdrag van Parijs terugtrok blijft dat cruciaal, ook al maakt dit het wereldwijde klimaatbeleid moeilijker. Dat vertelt Tony Agotha, de klimaatgezant – ‘ambassadeur at large, special envoy for climate and environment' - van de Europese Unie.Jaap Jansen en PG Kroeger praten met Agotha over wat dat eigenlijk inhoudt, klimaatdiplomatie. En hoe werkt zoiets in een Unie van 27 lidstaten die deels ook hun eigen klimaatbeleid voeren, hun eigen nationale belangen en relaties onderhouden, maar tegelijkertijd wel in dat Europees verband die belangen moeten zien te delen om samen sterker te staan.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***De Nederlander Tony Agotha werkte op Buitenlandse Zaken en in Brussel. Hij zat in het team van Eurocommissaris Frans Timmermans in de eerste Commissie-Von der Leyen. Nu is hij als klimaatgezant onderdeel van de buitenlandse dienst van de EU en valt daarmee tijdens Von der Leyen II onder de buitenlandchef van de Europese Unie Kaja Kallas. De inhoud van zijn diplomatieke werk stemt hij dan weer nauw af met de Europese Commissie: vicepresident Teresa Ribera en haar portefeuille ‘Schone, Rechtvaardige en Competitieve Transitie' en commissarissen als Wopke Hoekstra (Klimaat, Nettonul en Schone Groei) en Jessika Roswall (Milieu, Waterweerbaarheid en Circulaire Economie). Bovendien stemt hij zijn rol als EU-gezant nauw af met de 23 klimaatgezanten die vanuit de lidstaten actief zijn. “Het is heel belangrijk dat je elkaars signalen uit contacten wereldwijd goed oppikt en waar nodig doorspeelt en daar naar handelt. En dat je ervoor zorgt dat je vanuit dezelfde partituur je muziek maakt. Nee, niet helemaal zoals bij Bach of Mahler. Het is meer Jazz. Want je moet af en toe wel kunnen improviseren.”Agotha vertelt kleurrijk hoe hij als gezant te werk gaat en hoe het toegaat op de wereldwijde klimaatconferenties zoals afgelopen november de COP (Conference of the Parties) in Bakoe (Azerbeidzjan) en direct daarna een heftige bijeenkomst in Busan (Zuid-Korea) over het plasticprobleem. Daar in Busan klonk heel veel jazz, maar de gedurfde improvisaties leverden wel een coalitie van welwillenden op waarmee de EU verder kon bouwen.Zo'n COP is een verhaal apart. Die duurt twee weken en kent een heel eigen choreografie. Een soort Congres van Wenen anno nu. Onderhandelen gebeurt - zeker daar - in fasen en in bijeenkomsten van expertgroepen om de kaders en de mogelijkheden in kaart te brengen. In de tweede week verschijnen de politieke krachtpatsers en moeten deals gemaakt worden.Tony Agotha verheelt niet dat het in Bakoe kantje boord was. Hij en zijn EU-collega's moesten vol aan de bak. “Het voorzitterschap van het gastland kan als het de zaak goed aanpakt veel bereiken, maar ook - als het de zaak slecht leidt - een hoop narigheid veroorzaken.”In Bakoe moest de EU-delegatie met de nieuwe Eurocommissaris Wopke Hoekstra in het gat springen om te redden wat er te redden viel. Agotha is stiekem best een beetje trots op hoe dat uiteindelijk slaagde.Diplomatie is dan ook een vak apart. “Het op een na oudste beroep ter wereld”, zegt hij met zelfspot. Essentieel is dat je de belangen van je gesprekspartners niet alleen kent, maar ook begrijpt. “Nee zeggen is tot daar aan toe, maar weten waarom iemand nee zegt is veel belangrijker.” Hij wijst erop hoe Klemens von Metternich er in onderhandelingen met Napoleon achter kwam dat die bij elke concessie meteen doorging met eisen opvoeren. “Diplomatie blijft altijd mensenwerk, altijd. Het is daarom heel belangrijk dat je met je gesprekspartners uit andere landen en culturen een verstandhouding ontwikkelt. Idealiter moet je onderhandelingen zo kunnen beginnen: ik lees nu uit mijn hoofd de instructies voor die jij van thuis meekreeg en jij die van mij.”Zijn Chinese collega noemt hem ‘my old friend'. Maar Agotha is niet naïef over de relatie EU-China. Het zijn harde onderhandelaars en nog recent kreeg hij de volle laag met een waslijst aan verwijten. Ook daar moet je mee leren omgaan. De Chinezen zijn heel slim, maar essentieel noemt Agotha dat zij aanspreekbaar zijn op de fundamentele afspraken rond het klimaatbeleid. Daarom is het voor de EU zelf wezenlijk dat de Unie als betrouwbare, transparante en eensgezinde groep landen weet op te treden, juist in deze turbulente tijd.Minstens zo gelaagd zijn de relaties met belangrijke spelers als India en Saoedi-Arabië. Heel verschillende naties met heel diverse belangen en cultuur waar je mee moet leren werken.Hoe de relaties met Amerika zich ontwikkelen zullen is ook voor Agotha nog onhelder. Wel zijn er staten binnen de VS die blijven hechten aan een gedegen klimaatbeleid. Ook voor hen geldt wat Agotha de centrale boodschap noemt: “We doen dit beleid niet voor de Aarde want die kon zich miljarden jaren ook zonder ons bedruipen. We doen dit voor onszelf - voor onze gezondheid, onze banen en de komende generaties.”Het klimaatvraagstuk is omvangrijk en maakt mensen soms defaitistisch, maar Agotha is er daar niet een van. Hij wijst op winstpunten als het Europese emissiehandelssysteem, wat China en India dermate interessant vinden dat zij inmiddels ook in deze richting denken. “Europa is toonaangevend. Wij kunnen een stevige stem kunnen laten horen. De EU blijft een enorm project dat zich juist bewijst in tijden van crisis.” ***Verder lezenSpeech by President von der Leyen at the EU Ambassadors Conference 2025Von der Leyen: "Wir haben keine Bros und keine Oligarchen" (Die Zeit, 15 april 2025)***Verder luisteren471 - De verduurzaming is Nederlands grootste verbouwing ooit462 - Allard Castelein moet essentiële grondstoffen veiligstellen460 - VVD'er Silvio Erkens strijdt voor versnelling van het klimaatbeleid446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd435 - Klimaat en Groene Groei: Sophie Hermans heeft grote ambities, maar wordt het haar mogelijk gemaakt?427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa411 - Negen opmerkelijke aspecten van de Europese Unie389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland378 - Dertig jaar na 'Maastricht' is Europa toe aan een nieuwe sprong voorwaarts369 - Klimaatminister Rob Jetten358 - Ligt het ambitieuze klimaat- en energiebeleid op koers? Gesprek met Henri Bontenbal (CDA)344 - Nederland in Europa: een masterclass door Tom de Bruijn340 – Caroline van der Plas ontvangt Frans Timmermans. Vijf misverstanden over Europa338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat244 - Frans Timmermans over klimaatbeleid, geopolitiek en weerbare democratie106 - Diederik Samsom over het Europese klimaatbeleid en het crisisherstelplan36 - Wopke Hoekstra: EU moet geopolitieke machtsfactor worden***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:46:23 – Deel 200:57:52 – Deel 301:06:41 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
In mei viert Amsterdam een uniek muziekfestival. Wat past beter bij 750 Jaar Amsterdam dan de uitvoering van heel het werk van Gustav Mahler door de beroemdste orkesten, dirigenten en solisten uit heel de wereld? Mahler, de Weense componist van het 'Fin de Siècle' die Amsterdam als de tweede stad van zijn muziek beschouwde. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met Thomas de Jonker, musicoloog van het Concertgebouw, over dit festival, Mahlers muziek, zijn leven in turbulente politieke tijden, in een periode van culturele bloei en over zijn unieke band met Nederland en het Concertgebouw.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door het Concertgebouw en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Als vriend word je uitgenodigd om op zaterdag 17 mei met Jaap en PG in het Mahler Paviljoen op het Museumplein in Amsterdam te genieten van Mahlers Negende symfonie!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Gustav Mahler (1860-1911) was de beroemdste musicus van zijn tijd. Nog voor hij 40 werd, had de stokoude keizer Frans Jozef hem benoemd tot chef van de Hofopera in Wenen. Dát was al zeer politiek, want in Oostenrijk-Hongarije hadden joden maar net volledige burgerrechten, dus deze benoeming op de top van de kunsten was een sensatie. Door die artistieke roem en komeetachtige carrière was Mahler doelwit van heel wat vuige kritieken. De jaren tussen 1890 en 1914 leken wel onbezorgd, feestelijk in cultuur en vele contacten, maar de gouden jaren na het Weens Congres van 1815 waren voorbij. Het Habsburgse Rijk wankelde, oorlogen langs de randen braken uit en donderwolken aan de horizon trokken samen.Mahlers werk klinkt daarom soms bijna profetisch. Zijn Wenen bloeide, maar in de krotten en stegen leefden sloebers als Adolf Hitler en Josip Broz Tito en ondergedoken Russen als Vladimir Lenin, Leon Trotski en Jozef Stalin. De komende eeuw begon in de sloppen van deze stad.Gustav Mahler was inmiddels een wereldburger van de eerste golven van de globalisering. Hij werd chef van de Opera en de New York Philharmonic, dirigeerde van Ljubljana en Boston tot Rotterdam. Stoomschepen, treinen en zelfs de auto voerden hem over heel de wereld. Amsterdam werd zijn 'tweede stad'. In 1903, 1904, 1906 en 1909 kwam hij zijn eigen symfonieën dirigeren. Zo ontstond een unieke, organische relatie met de musici van het Concertgebouw en dirigent Willem Mengelberg. Samen schreven zij muziekgeschiedenis. Het belette de erg veeleisende 'divo' Mahler overigens niet gedurig te klagen over de regen, de kille wind en het lawaai van de havenstad. Na Mahlers dood in 1911 werd Amsterdam het cultureel centrum waar men hem bleef eren en spelen. In 1920 - meteen na de Vrede van Versailles - bracht de stad de kunstenaars van heel de wereld bijeen voor het eerste 'Mahler Feest'. Het vredesappel tijdens dat festival bewees nog eens hoezeer men politiek en menselijk snakte naar verzoening in een vreedzaam Europa. Dat ontstond pas na de jaren waarin Mahler door de Nazi's verboden was en hij in de vergetelheid leek te raken. Maar niet in Amsterdam en evenmin in New York. Dirigenten als Bernard Haitink en Leonard Bernstein zorgden voor een renaissance van Mahlers liederen en symfonieën. De nieuwe welvaart, de technologie van de elpee en de televisie én de filmkunst maakten Mahler een begrip voor velen. Hij werd de componist van een modern, verzoend Europa. In Amsterdam komt nu in 2025 in het festival de wereld bijeen. Hopelijk ook nu voor een moment en appèl tot vrede en verzoening. Toporkesten uit Chicago, Boedapest, Tokyo en Berlijn, jonge maestro's als Klaus Mäkelä en fameuze dirigenten als Kirill Petrenko komen Mahler dirigeren. ***Verder luisterenIn MAHLER! De symfonieën nemen Gijs Groenteman, Thomas Oliemans en Thomas de Jonker de negen voltooide symfonieën van Mahler minutieus onder de loep.387 - Niets is zó politiek als opera - 100 jaar Maria Callas373 - Nederland en België: de scheiding die niemand wilde Hoe een opera België van Nederland afscheurde346 - Alle Menschen werden Brüder!43 - Mozart op het Binnenhof198 - Slovenië met Mahlers Ljubljana305 - Andrea Wulf, Hoe rebelse genieën twee eeuwen later nog ons denken, cultuur en politiek beïnvloeden488 - Het Congres van Wenen (1814-1815) als briljant machtsspel71 - Caroline de Gruyter en Habsburg455 - De bufferstaat als historische - maar ongewenste - oplossing voor Oekraïne (met verwijzingen naar Habsburg)207 - Zomer 2021: Boekentips van PG! oa Händel in London, the making of a genius148 - Stefan Zweig als inspirator van Europa als culturele en politieke gemeenschap en schrijver van opera's38 - Oostenrijk als brug naar Rusland339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:28:51 – Deel 201:24:07 – Deel 301:57:58 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Decennialang ontkwamen Haagse politici niet aan Wouke van Scherrenburg met haar snijdende vragen en loepzuivere observaties. Gevreesd én geliefd, een zeldzame combinatie die ze tot de dag van vandaag moeiteloos draagt. In haar terugblik passeren een faxende Wilders en een vernieuwende Fortuyn met wie ze een haat-liefde verhouding had. Een ijzeren gordijntje hier, een cuba-crisisje daar, dat waren volgens onze vriendin nog de kersen op een lugubere vlaai, kinderspel vergeleken met de geopolitieke lavacake van nu. Het is dan ook naïef om te denken dat onze kinderen het beter zullen hebben. Want naast de geopolitiek is het Binnenhof inmiddels verworden tot een schoolplein, compleet met pestkoppen, meelopers en veel geschreeuw zonder inhoud. Toch blijft ze kijken. Met dezelfde scherpte, maar met meer bezorgdheid. Want gelukkig is Wouke er nog altijd, klaar om het schoolplein weer even stil te krijgen. Of op z'n minst het geroezemoes te duiden en te laten zien wie er nog een beetje op let in de klas.Met Priority van Ziggo zit je altijd goed! Van extra cadeaus tot leuke uitjes, via de Vodafone & Ziggo app kan je direct het aanbod zien en verzilveren. Ideaal! Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Luister dit keer na de outrotune nog even door: dan hoor je de Q&A die is opgenomen met het publiek. Was je er dit keer niet bij? Niet getreurd: er komen meer opnames van Haagse Zaken waar je bij kan zijn. Houd onze kanalen in de gaten om te weten wanneer we bij jou in de buurt komen. Terwijl de wereldeconomie langs de rand van de afgrond scheerde, gaat het in Den Haag deze week ook veel over geld, maar dan over de voorjaarsnota. De deadline voor deze update van de begroting nadert snel. En coalitiepartijen PVV, NSC, VVD en BBB zijn nog lang niet klaar met onderhandelen.In deze Haagse Zaken, opgenomen voor live publiek in het academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen, hebben we het over die onderhandelingen. Van Lamyae Aharouay en Pim van den Dool hoor je waarom er zelfs gedoe is over de hoeveelheid geld die te verdelen is, hoe de vier partijen er maar niet in slagen om samen te werken en welk effect het gebrek aan beleid heeft op het vertrouwen van de kiezer.Gasten: Lamyae Aharouay, Pim van den Dool & Marko de HaanPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris Verhulsdonk & Ruben Baudoin Montage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenPodcast Vandaag - Waarom de Voorjaarsnota dit jaar anders loopt dan andersNog weinig schot in de onderhandelingen over de Voorjaarsnota, wantrouwen in de coalitie werkt vertragendDe coalitie heeft zichzelf vijf dagen gegeven. Lukt het om vrijdag de voorjaarsnota af te ronden?Nicolien van Vroonhoven: ‘We maken onze beloftes als NSC nu niet waar'Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
An Easter egg scramble begins in The Hague as ministers try to grab a morsel of the €8 billion available in his spring budget statement. The Binnenhof's history as a medieval palace turns out to be even longer and richer than we suspected. Academics at Dutch universities face extra screening to prevent them stealing scientific knowledge, while students are warned about a rise in rent scams. Dutch badminton players fear for the future of the sport after its funding is slashed. And a coot's nest that became a treasure trove of Amsterdam trash is being moved to a museum in The Hague.
Sander Tordoir (35) is hoofdeconoom van de denktank Centre for European Reform met standplaats Berlijn. Het werk daar van de jonge Nederlander - die eerder al voor Mario Draghi en Christine Lagarde werkte bij de Europese Centrale Bank - is analyseren en adviseren over de wereldeconomie, een beter functionerende Europese Unie en de rol daarin van Duitsland.Dit zijn voor hem dan ook heftige dagen. Met Jaap Jansen en PG Kroeger bespreekt hij de over elkaar buitelende gebeurtenissen in de tarievenoorlog van Donald Trump. Een oorlogsverklaring aan ieder land ter wereld. Van China en Japan tot het straatarme Lesotho. En ons.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***"Paniek." Dat is Tordoirs eerste antwoord als je hem vraagt de actuele toestand van de wereldeconomie en financiën te beschrijven. De crux daarvan is het besef, dat deze handelsoorlog niet alleen irrationeel lijkt, maar vooral ook de essentiële basis van de relaties tussen naties heeft weggeslagen. Vertrouwen.De feitelijke grondslag ervan noemt hij ronduit ‘krankzinnig'. Het zou hem niet eens verbazen als een jonge assistent van Elon Musk met behulp van ChatGTP de berekeningen heeft gedaan. Ergens midden in de nacht.Of de president een plan heeft? Dat blijft ongrijpbaar. Trump heeft vier soorten rivaliserende adviseurs en zij strijden permanent om aandacht en instemming. Wie hij volgt is steeds weer een verrassing. De ingrepen van dit moment veroorzaken hoe dan ook een forse sprong in de inflatie en daar is Amerika in 't geheel niet op voorbereid.In plaats van een impuls aan industrialisatie en bloei die onder Joe Biden in gang was gezet, beschadigen Trumps tarieven de positieve wending op juist dit punt. Doelwit zijn de EU – “it was started to screw us” - en vooral China. Xi Jinpings bewind is economisch, geopolitiek en ideologisch de grote opponent.Sander Tordoir duikt diep in de contrasten tussen de strategie en economie van Amerika en China. Xi zal moeten kiezen tussen opjagen van de binnenlandse vraag en consumptie; dumping van de enorme overschotten van exportproducten als auto's en machines; of devaluatie van de Chinese munt. En dat laatste is zeer riskant.Dit raakt natuurlijk direct die andere wereldmacht in de handel, de Europese Unie. Samen optrekken tegen Trump met China zal stuurmanskunst vereisen, vooral van Ursula von der Leyen en de nieuwe Duitse regering van Friedrich Merz. 'Rebalancing' is nu het motto: een meer evenwichtige handelsrelatie bereiken waarmee beiden met succes Amerika kunnen weerstaan.De gedurfde expansie van de aanpak van CDU en SPD (met hulp van De Groenen) is precies wat nu nodig is en helpt ook de EU.Duitsland trekt intussen op met Frankrijk, Polen en ook het Verenigd Koninkrijk – alsof de Brexit er nooit was. Alles pleit ervoor dat de sterk geïntegreerde Nederlandse en Duitse economie hier zoveel mogelijk samen doen. Maar Nederland staat met het kabinet-Schoof in Europa volstrekt geïsoleerd. "De motie-Eerdmans is ook in Berlijn een begrip; en niet gunstig."De Schoof-coalitie is onderwijl bezig met een 'mini-formatie' rond de Voorjaarsnota en munt uit in onderling wantrouwen. Maar discussies over staatsschuld inzetten voor koopkrachtgeschenken of consumptieve uitgaven zijn irrelevant. Investeringen in defensie en de concrete stappen uit het rapport-Draghi vormen nu de agenda, onderstreept Sander Tordoir. De EU moet bovendien de gestagneerde Interne Markt in fiks tempo vlottrekken en voltooien. Dat levert meer dynamiek en groei op dan de schade die Trump kan aanrichten.***Verder luisteren495 - De zeven burgeroorlogen van Dick Schoof490 – Duitslands grote draai. Friedrich Merz, Europa en Nederland484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO481 - Donald Trumps nieuwe idool William McKinley, ‘de tarievenkoning'475 – Trumps rolmodel Andrew Jackson465 – Nederland en Duitsland, labiel en leiderloos. En: de opmerkelijke overeenkomsten met Noordrijn-Westfalen453 – 75 jaar Volksrepubliek China, waar is het feestje?447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd431 - Handelsland Nederland staat op het spel427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben409 - Nederland wereldwijd handelspartner, ook van communistisch Vietnam306 - De gevoelige geopolitieke relatie met China***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:41:06 – Deel 201:05:31 – deel 301:33:34 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Welke koers vaart Italië onder Giorgia Meloni? Zij staat nu voor een duivels dilemma. Donald of Ursula?Wie is Meloni, waarom zit zij vol schijnbare tegenstrijdigheden? Geëmancipeerd en reactionair. Kneiterrechts en steunpilaar van 'het midden' in Europa. Keihard in sociaal beleid, maar ook 'vrouw van het volk'. Vurig pro-Zelensky, maar ook partner van Poetins vazal Matteo Salvini. "Ik ben Giorgia. Een vrouw, een moeder, een Italiaanse." Jaap Jansen en PG Kroeger schetsen een portret van Giorgia Meloni, volgens Politico ‘the most powerful person in Europe 2025'. En hoe je haar met al die contradicties pas kunt begrijpen als je Italië beter kent. Als land, als cultuur en als politiek fenomeen. ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Haar Fratelli d'italia werd de grootste partij nadat Salvini met zijn ultrarechtse Lega de regering opblies van Mario Draghi. De rechtse coalitie die toen kwam, was het laatste kunstje van Silvio Berlusconi.Meloni liet daarbij toen merken dat ze snapt hoe je moet onderhandelen, compromissen sluiten én - anders dan Wilders – dat je door de wol geverfde experts aan je kabinet moet verbinden. Ze regeert sindsdien stabiel, onder toezicht van president Sergio Mattarella en Draghi, zodat 'Brussel' er vertrouwen in heeft. Wel loopt haar coalitie een fors risico. Doordat Salvini's Lega instortte verliest hun verbond regelmatig regionale en grootstedelijke verkiezingen. Centrumlinkse combinaties winnen weer en ook partnerpartij Forza Italia van Berlusconi herleeft onverwacht. Dat is niet waar de Fratelli op hadden gerekend; dit kan Meloni's kabinet destabiliseren. De innerlijke tegenstrijdigheden in haar beleid en aanpak hangen nauw samen met de heel aparte - vaak eeuwenoude - Italiaanse politieke cultuur. In de lange geschiedenis was Italië nooit een eenheid; geen 'natiestaat', maar een lappendeken van versnipperde regio's en steden. De echte heersers waren vaak machtige vorsten van buiten, zoals de Habsburgers, de Fransen, de Spanjaarden. Na Napoleon en het Weens Congres van 1815 kwam door het verlichtingsideaal en de Romantiek een links en liberaal nationalisme op; vijandig tegen buitenlandse heersers. De bloedbaden tijdens opstanden en burgeroorlogen waren gruwelijk. Wie nu enthousiast meeklapt met de Radetzkymars beseft niet wat voor massamoordenaar daarmee bejubeld wordt. Pas na 1860 slaagde de nationale beweging en werd het land verenigd. Opera's van de liberale nationalist Giuseppe Verdi waren daarvoor een bron van inspiratie. Het politieke compromis was de vorming van één koninkrijk, maar met behoud van grote regionale variëteiten. "Alles moet veranderen opdat alles blijft als het is", was het motto over deze jaren in de roman De Tijgerkat.Benito Mussolini bracht na de Eerste Wereldoorlog twee autoritaire emoties aan de macht. Rancune, een bitter gevoel van verraad, en imperialistische dromen, alsof men het oude Rome zou herstellen. Il Duce mislukte in alles, maar de Italianen zijn meer Japan dan Duitsland in de verwerking van dat verleden: ze kijken maar liever weg. Meloni en haar Fratelli hebben vanuit dit verleden diepe wortels van onverwerkte frustraties in politiek en cultuur. Dat vat vol tegenstrijdigheden is dan ook in de loop van vele eeuwen gevuld. Toen de Muur viel kwam Silvio Berlusconi als de man van de nieuwe politiek, hij speelde de succesvolle ondernemer die wel even schoon schip kwam maken. Hij was en blijft 'het origineel' van populisten als Pim Fortuyn en nu Donald Trump. Toen Meloni ging regeren, brak de 'post-Silvio'-fase aan. Hij stierf en Poetin begon zijn oorlog. Zij bouwde een tot nog toe stabiele regering - iets heel bijzonders in Rome! - steunde Kyiv en voerde de hervormingen uit die Mario Draghi had geformuleerd.Zeg niet dat haar innerlijke tegenstrijdigheden saai en voorspelbaar zijn. Ze blijft verrassen.***Verder luisteren494 - Trumps aanval op de geschiedenis en de geest van Amerika488 - Het Congres van Wenen (1814-1815) als briljant machtsspel484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft450 - Keizerin Ursula II447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd432 – Verkiezingen Europees Parlement 2024: het midden houdt stand427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben387 - Niets is zó politiek als opera - 100 jaar Maria Callas356 - Sivio Berlusconi, het einde van een tijdperk223 - De degelijke daadkracht van Mario Draghi's Italië***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:42:38 – Deel 201:03:52 – Deel 301:29:33 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Wat begon als een ruzie over koninklijke onderscheidingen, werd al snel een grote politieke affaire: over de eenheid van het kabinetsbeleid, verhoudingen in de coalitie en het gezag van premier Dick Schoof. In deze Haagse Zaken ontleden we het lintjesdebat. Wafa Al Ali en Petra de Koning vertellen over een minister die haar eigen koers vaart. Over een kabinet dat niet functioneert. En over een coalitie die onder grote druk staat.Gasten: Wafa Al Ali & Petra de Koning Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Ignace SchootMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenGeen overleg, vluchtend in oneliners: minister Faber vaart stoïcijns haar eigen koersFaber hoeft van de Tweede Kamer niet weg, Wilders komt met dubbele boodschapLees hier meer over de Marc Chavannesprijs.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Staatssecretaris Ingrid Coenradie (PVV) is van plan om gevangenen eerder vrij te laten. Omdat, zegt zij zelf, er geen andere oplossing is. Tot grote onvrede van VVD, BBB én diezelfde PVV. Afgelopen dinsdag diende de BBB een motie in waarin het kabinet werd verzocht gedetineerden niet eerder vrij te laten: het was gelijkspel en de stemmen staakten. In deze Haagse Zaken bespreken justitieredacteur Camil Driessen en politiek verslaggever Lamyae Aharouay het verhaal dat schuilgaat achter dit moment. Je hoort hoe het gevangeniswezen in Nederland is ingericht, over wat ‘Code Zwart' inhoudt en waarom dat ‘gelijkspel' steeds vaker voor lijkt te komen. En over de botsing tussen verkiezingsbeloftes en de realiteit van bestuur. Gasten: Camil Driessen & Lamyae Aharouay Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisterenPodcast Vandaag - De gevangeniscrisis die de PVV klemzetWilders matigt zijn toon over de volle gevangenissen, en over CoenradiePVV botst met eigen staatssecretaris: ‘Zet gevangenen met acht man op een cel en laat ze staand slapen'In de grootste gevangenis van Nederland zoekt Coenradie haar gelijk. ‘Ook hier blijkt weer dat je niet méér gevangenen op een cel kan zetten'Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Alle seinen staan op groen: een fusie tussen GroenLinks en PvdA lijkt onontkoombaar. Vorige week maakten de partijen bekend dat op 21 juni gestemd zal worden of ze inderdaad officieel samen verdergaan. Maar niet iedereen is daar even blij mee.In deze Haagse Zaken hoor je van Liam van de Ven en Pim van den Dool over de ontstaansgeschiedenis van beide partijen, de soul-searching die sindsdien heeft plaatsgevonden en hoe die nog doorklinkt vandaag de dag, juist in dit fusieprocesGasten: Pim van den Dool en Liam van de Ven Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Koop hier je kaarten voor Haagse Zaken live in Groningen, op 10 april. Verder lezenVoor kiezers is fusie GroenLinks-PvdA bijna een voldongen feit. Een paar PvdA-kopstukken liggen dwarsHet is zover: ‘antiwoke' heeft ‘woke' volledig in de tangZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
De geopolitieke crisis is in Den Haag nu echt naar binnen geslagen en bedreigt de broze coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB. Had premier Dick Schoof vorige week nog ingestemd met de contouren van een Europees plan ter waarde van zo'n 800 miljard euro om Oekraïne te steunen, nu lag er een kamermotie die Nederland opriep daar juist niet mee verder te gaan. Met als gevolg weer problemen voor het kabinet-Schoof: want drie van de vier coalitiepartijen steunden de motie.In deze Haagse Zaken hoor je van Lamyae Aharouay, Rik Rutten en Marko de Haan over de crisissfeer in Den Haag van de afgelopen dagen. We bespreken de financiële wereld die schuilgaat achter deze discussie, of die Europese leningen nou wél of niet eurobonds zijn en hoe er vanuit Brussel naar de Nederlandse positie wordt gekeken.Koop hier je kaarten voor Haagse Zaken live in Groningen, op 10 april. Gasten: Lamyae Aharouay, Marko de Haan & Rik Rutten Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris Verhulsdonk Montage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezenZijn het nou Eurobonds of niet, waar de Europese Commissie de defensieplannen mee wil financieren? En was de VVD daar niet tegen?Dick Schoof says no en krijgt deels zijn zinNa ingelast overleg: coalitiepartijen en premier Schoof vinden een oplossing voor motie over herbewapenen EuropaHoe de motie van Eerdmans Dick Schoof én Pieter Omtzigt met een enorm probleem opzadeldeNederland blijft stug en kritisch over herbewapening in Brussel, tot verbazing van andere landenPodcast zo simpel is het niet - Hoe betaalt Europa zijn herbewapening?Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Het geopolitieke nieuws is bijna niet meer bij te houden. Europa's oude bondgenoot Amerika walst over Europese landen heen, die het nakijken hebben. Dus kijken de Europese landen nu naar elkaar.In deze aflevering van Haagse Zaken zoomen we met politiek verslaggevers Lamyae Aharouay en Petra de Koning in op de Haagse reactie op deze grote veranderingen. En dat doen we door het debat van afgelopen woensdag over de steun aan Oekraïne uitgebreid te analyseren. Hoe verandert deze internationale crisis de verhoudingen in de Nederlandse politiek?Gasten: Petra de Koning en Lamyae Aharouay Presentatie: Guus Valk Redactie & productie: Iris VerhulsdonkMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Verder lezen en luisteren:Podcast Vandaag - Is Wilders' flirt met Rusland voorbij?Podcast Zo simpel is het Niet - Hoe betaalt Europa zijn herbewapening?Wilders' houding tegenover Rusland: laveren tussen toenadering zoeken en afstand houdenRuzie in coalitie over 3,5 miljard voor Oekraïne: PVV en BBB voelen zich overvallen en willen nu uitleg van SchoofEU-leiders unaniem voor herbewapeningsplan Europa, steunverklaring voor Oekraïne zonder HongarijeDen Haag liep tachtig jaar achter Amerika aan. Nu ervaren veel politici iets als liefdesverdrietZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Net als in veel andere Europese landen, wint radicaal-rechts steeds meer terrein. Bij de Duitse verkiezingen afgelopen weekend verdubbelde Alternative für Deutschland zijn zetelaantal en werd de tweede partij, maar blijft uitgesloten van coalitieonderhandelingen.In deze aflevering van Haagse Zaken bespreken we het cordon sanitaire rond radicaal- en extreemrechts. Hoe gaan gevestigde partijen hiermee om: negeren, bestrijden of samenwerken? En wat betekent het doorbreken van dit cordon voor de andere partijen in Nederland?Gast: Petra de Koning en Rik RuttenPresentatie: Guus Valk Redactie & productie: Fleur KleinhuisMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Verder lezenRadicaal-rechts in Europa was de afgelopen decennia nooit zo groot als nu, blijkt uit analyseDe electorale superkracht van radicaal-rechts: ook al lukt er weinig, de kiezer blijft trouw'Niet gek als iemand anders de CD leidt'; CD-Kamerlid Zonneveld over Janmaat NRC Haagse Zaken | Alles wat je moet weten om de PVV te begrijpenZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.