POPULARITY
Tá sé deimhnithe ag an eagraíocht Muintearas i dTír an Fhia i gceantar na nOileán nach mbeidh Naíolann na nOileán ag glacadh le páistí faoi bhun bliain d'aois ó Mheán Fómhair seo chugainn ar aghaidh.
Ag cur síos ar thuras a rinne sí le gairid le hobair dheonach a dhéanamh i scoileanna sa Ghaimbia, comhrá faoi easpa seirbhisí atá thall agus an dóigh a bhfuil an córas oideachais thall i gcomparáid le mar atá sa bhaile.
Seamus Mhaggie Ó Conghaile, Nua Shéalainn ag labhairt faoina shaol ó d'fhág sé an baile os cionn 50 bliain ó shin agus Máire Uí Ráinne ag aithris dán "Baile Deas Thír an Fhia".
Tháinig sé chun solas inné go bhfuil an comhlacht fuinneamh gaoithe Wingleaf ag obair ar iarratas nua chun feirm ghaoithe a fhorbairt i gceantar Ghúgán Barra agus Chéim an Fhia. Labhair Tadhg Ó Duinnín le Conn Ó Muíneacháin.
La transmisión nuestra que menos se ha visto este año es la de ayer que dedicamos el tiempo al drama de los caficultores. Por alguna razón la formación de opinión pública en nuestro país está desligada de las necesidades y problemas de la mayoría y extrañamente cuando la comunicación se orienta a los problemas comunes la población se desinteresa. Los productores de plátano que también están afectados por la crisis de la mano de obra haitiana tienen otro problema y es que hay una sobre oferta que ha deprimido los precios en finca a números casi extremos. El plátano Fhia que es el más barato del mercado se está vendiendo en finca entre uno y dos pesos mientras que el plátano 3-4 se vende entre cinco y ocho pesos. Esos precios no garantizan el retorno de la inversión de los productores e increíblemente no se traducen en menores precios en los colmados que es la fuente de abasto por excelencia en las zonas urbanas. El plátano en los colmados sigue entre 25 y 30 pesos. Es casi seguro que tendré que ver gente escribiendo sandeces sobre la gente que produce y uno que otro que dirá que por qué no regalan la producción pero con eso hay que vivir porque la estupidez es un derecho. En los países desarrollados los gobiernos garantizan la sustentación de un precio. Aquí ocurre más o menos con el arroz pero no hemos llegado al otro producto agrícola de gran consumo que es el plátano. Lamentablemente lo que ocurre en RD cuando hay una sobreproducción agrícola es primero una gran pérdida para los productores y luego una escasez porque los precios ultra bajos desalientan al agricultor. Anoten la fecha, a partir de fin de mes los precios del plátano volverán a subir por dos razones: la primera es la estación porque empieza el periodo de menos luz solar y la segunda será la depresión de los productores que reducen las áreas de siembra. En fin mientras los diputados nos entretienen con resoluciones sobre los artistas urbanos y los senadores con las solicitudes de visas, hay una realidad de los comunes que comen tres veces al día y de los productores que viven de producir comida.
TG4 has made significant strides toward sustainable broadcasting by integrating solar power into its energy supply. While TG4 does not operate solely on solar energy, it supplements its electricity usage throughout most of the year and even has the capacity to run entirely on solar power. Neil Keaveney, TG4's Director of Technology, said, "We are proud to contribute to the journey toward fully sustainable broadcasting. With the recent addition of a 100kW solar array, we now have the capability, to power the station entirely with renewable energy. In fact, over the past few weeks, there have been several hours during which the station operated without drawing any power from the grid. We hope this marks a new standard for the industry." Project Duration and Installation: The project implementation was completed over a seven-month period, with on-site work lasting six weeks. Due to the sensitive nature of the land surrounding TG4's headquarters, a highly delicate installation process was conducted to ensure the preservation of the local environment. Despite challenging terrain, including the boggy conditions of the area, TG4 and EnergieXPro successfully adhered to all specifications and requirements needed to comply with the granting of planning permission. Collaboration with EnergieXPro: TG4's sustainability efforts were made possible through its successful partnership with EnergieXPro, one of Ireland's most progressive commercial solar installers and a leader in battery storage systems. EnergieXPro installed a 100.70 kWp Ground Mounted Solar PV System at TG4's headquarters in Connemara, helping the station significantly reduce its carbon footprint. Ger Barry, a representative from EnergieXPro, said, "Partnering with TG4 on this groundbreaking solar project has been an incredibly rewarding experience. By integrating our cutting-edge solar technology with TG4's commitment to sustainability, we are setting a new benchmark for energy efficiency in the broadcasting industry." "This collaboration not only highlights the potential of renewable energy but also underscores the importance of innovative solutions in tackling climate change. We look forward to continuing our partnership with TG4 and driving forward the future of sustainable broadcasting," said Barry. EnergieXPro has completed several projects in the Gaeltacht region, including Ti Ruairí on Inis Oírr, (Aran Islands) Irish Seaspray, - Tír An Fhia, Leitir Móir, Co. Galway, and now TG4, with more projects planned. Their work in both local and international markets - including ongoing projects in Ireland, Sardinia, and the Philippines - highlights their role in contributing to sustainability and environmental preservation globally. The TG4 project, which is part of an ongoing collaboration, marks just the first phase of future sustainability initiatives. EnergieXPro is committed to continuing its partnership with TG4, ensuring long-term energy savings and sustainability through its high-performance PV modules. System Details and Sustainability Impact The installed 100.70 kWp Ground Mounted Solar PV System is expected to reduce TG4's carbon emissions by approximately 51.4 tons annually. This reduction is equivalent to planting between 1,550 and 2,330 trees each year. Pioneering Environmental Sustainability As part of its commitment to environmental sustainability, TG4 has set ambitious targets to achieve 50% energy efficiency and a 50% reduction in CO2 emissions by 2030. The station is already generating 5% of its energy from renewable sources, equivalent to 300,000 kWh, and reducing CO2 emissions by 104,000 kg per year. The installation of the solar panel collector at TG4's headquarters, along with other initiatives such as LED lighting upgrades, are key steps toward achieving these goals. Aligning with Ireland's Climate Goals TG4's use of solar energy aligns with Ireland's Climate Action Framework and its participation in the Sustainable Energy Authority of Ireland (SEAI) r...
Colm Mac Donnacha, Tír an Fhia ag labhairt faoin teanga Chomharthaíochta.
Doireann Ní Ghlacáin learns all about Máire Bhuí Ní Laoghaire's epic Cath Chéim an Fhia from acclaimed singer Nell Ní Chróinín in Kilkenny. In Bewleys Café, Dagogo Hart puts the piece in a global context.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an tríú lá déag de mhí Eanáir. Is mise Siubhán Nic Amhlaoibh.Bhí an bhliain seo caite ar an bhliain ba theo ar an taifead, a deir seirbhís athraithe aeráide an Aontais Eorpaigh. Nochtaigh figiúirí nua go raibh an teas domhanda gar do 1.5°C os cionn an leibhéil a bhí ann sa saol réamhthionsclaíoch de dheasca athrú aeráide. Deir lucht eolaíochta Sheirbhís Athraithe Aeráide Copernicus gur dócha go sárófar an 1.5 Celsius sa bhliain 2024. Bhí an bhliain 2023 1.48C ní ba theo ná an meán fadtéarmach agus bhí an mheánteocht in 2023 0.17C ní b'airde ná mar a bhí in 2016, an bhliain ba mheasa ó thaobh an teasa dhomhanda roimhe seo. Tá figiúr na bliana seo caite cóngarach don sprioc a comhaontaíodh i bPáras in 2015 – go gcaithfí an teas domhanda a choimeád faoi bhun 1.5 Celsius. Deir lucht na heolaíochta go gcaithfidh tíortha imeacht ó bhreoslaí iontaise láithreach bonn má táthar chun an tubaiste a sheachaint. Má fhanann cúrsaí mar atá, deir na Náisiúin Aontaithe gur téamh 3 céim Celsius atá i ndán dúinn agus gur “tubaiste aeráide” an toradh a bheadh air sin.Tá cainteoirí laethúla Gaeilge ina mionlach i mbeagnach 90% de na ceantair Ghaeltachta. Léiríonn anailís atá déanta ag Tuairisc ar fhigiúirí an daonáirimh nua, nach bhfuil cainteoirí laethúla Gaeilge ina dtromlach ach in 20 den bhreis is 150 toghroinn Ghaeltachta sa stát. De réir na hanailíse, níl oiread is toghroinn amháin sa Ghaeltacht ina labhraíonn níos mó ná dhá thrian den phobal an Ghaeilge gach lá taobh amuigh den chóras oideachais. Is é atá i gceist le cainteoirí laethúla Gaeilge san anailís seo ná daoine atá trí bliana d'aois nó os a chionn a labhraíonn Gaeilge gach lá lasmuigh den chóras oideachais, an tslat tomhais is cruinne ar staid na teanga i measc an phobail. Idir Daonáireamh 2016-2022, tháinig laghdú ar chéatadán na gcainteoirí laethúla Gaeilge in 82 de na toghranna sin, beagán os cionn a leath. Tháinig ardú ar líon na gcainteoirí laethúla idir 2016-2022 i 32 toghroinn Ghaeltachta agus mar a chéile a bhí an céatadán cainteoirí laethúla sa 39 toghroinn eile. De réir Dhaonáireamh 2016, bhí trí thoghroinn in iardheisceart Chonamara – Garmna (Tír an Fhia agus Leitir Mealláin), Leitir Móir, agus Loch na Scainmhe (Carna agus Cill Chiaráin) – ina raibh breis is dhá thrian den phobal ina gcainteoirí laethúla Gaeilge. Ba iad na trí cheantar ba láidre sa stát ó thaobh céatadán na gcainteoirí laethúla Gaeilge de ach fágann an laghdú ar líon na gcainteoirí sna trí cheantar ó shin nach bhfuil aon toghroinn sa tír ina bhfuil beirt as gach triúr inti ina gcainteoirí laethúla Gaeilge.Sa Ríocht Aontaithe, tá iar-cheannasaí Oifig an Phoist Paula Vennells ag tabhairt a CBE ar ais láithreach tar éis di dul i ngleic le brú méadaithe faoi scannal Horizon IT. Ionchúisíodh níos mó ná 700 fo-mháistrí poist bunaithe ar shonraí ó bhogearraí lochtacha Horizon idir 1999 agus 2015. Chuaigh roinnt daoine chun príosúin mar gheall ar chuntasaíocht bhréagach agus gadaíocht, agus bhí go leor scriosta ó thaobh airgid de. Shínigh níos mó ná milliún duine achainí ag iarraidh go ndéanfaí an CBE a bhaint de Ms Vennells i ndiaidh chlár teilifíse ITV a tháinig amach ag tús na míosa. I ráiteas, dúirt Ms Vennells, a bhí ina príomhfheidhmeannach ar Oifig an Phoist idir 2012 agus 2019, gur "éist sí" leis na fo-mháistrí poist agus le daoine eile ag iarraidh uirthi a CBE a thabhairt ar ais. “Tá fíor-bhrón orm as an léirscrios a rinneadh do na fo-mháistrí poist agus dá dteaghlaigh, a raibh a saol stróicthe as a chéile de bharr iad a bheith cúisithe go mícheart agus iad a ionchúiseamh go mícheart mar thoradh ar chóras Horizon.” * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS réamhthionsclaíoch - pre-industrial i ndán dúinn - in store for us toghroinn - electoral division céatadán - percentage fo-mháistrí poist - sub-postmasters stróicthe as a chéile - ripped apart
Labhair Tommy Ó hAilín leis na gasúir i Scoil Thír an Fhia agus Scoil Sailearna faoi Oíche Shamhna.
Gasúir Scoil Náisiúnta Thír an Fhia linn ar Ardán na nóg.
bunachar úr ar scéalta Fiannaíochta
Tá cúrsa ar bun i dTír an Fhia faoi láthair do dhaoine a bhfuil suim acu foghlaim le currach a dhéanamh
Seisiún Eolais faoi chúrsaí fuinneamh i Halla Pobail Thír an Fhia trathnóna inniu.
Bhí Sailí ag éisteacht leis an gclár inné agus chum sí dán faoina fir atá tar éis Cloch Bhradley a chrochadh, a deartháir féin ina measc.
Tá daoine i gceantar na nOileán thar a bheith míshásta leis an soláthar uisce atá á chur ar fáil dóibh ó scéim uisce Thír an Fhia. Labhair Cóilín Ó Neachtain le Máirtín Ó Laoi, duine den ghrúpa atá ag eagrú an chruinnithe seo.
Bhí clár speisialta againn ón gClúid inniu mar go bhfuil an Príomhfheidhmeannach Seán Ó Coisdealbha atá ag obair le Muintearas ó 1985 ag dul ar scor Dé Máirt.
Diarmuid Ó Súilleabháin;Cath Chéim an Fhia.Bernard Ó Súilleabháin;CLG. Noel Ó Murchú;Imeachtaí Chogadh na gCarad deireadh na bliana 1922. Felicity Hayes McCoy;Laoch na siopaí leabhar.Daire Ó hUallacháin;Leasú ar an mBunreacht d'fhonn cosaint na bithéagsúlachta.Bríd Ní Luing;CNUDP
Clár beo ó bhialann Mhuintearais, An Chlúid, atá lonnaithe i dTír an Fhia. Labhair Treasa Bhreathnach le muintir na Clúide agus le muintir na háite.
Deacrachtaí le scéim uisce Thír an Fhia. Bíonn daoine i Leitir Caladh ó Thuaidh agus sa Doirín Glas fágtha go rialta gan aon deoir uisce.
Is le Sailí Uí Ghionnáin as Tír an Fhia a labhair le Fionnuala an tseachtain seo d'agallamh na hAoine.
Tráthnóna inniu a dhéanfas Cathaoirleach Bhord Údarás na Gaeltachta Anna Ní Ghallachóir an oscailt oifigiúil ar an ionad nua G Teic atá i dTír an Fhia.
Is le Peigí Ní Chonghaile as Tír an Fhia ó dhúchas a labhair Fionnuala an tseachtain seo d'agallamh na hAoine.
Tá Caoimhe Ní Thuathail as Tír an Fhia agus Feidhlim Ó Cualáin as Baile na Cille ag freastal ar Scoil Chuimsitheach Chiaráin linn agus tá Aisling Ní Niaidh as Rosmuc a bhí ag freastal ar Choláiste na bPiarsach i Rosmuc ag labhairt linn ar maidin, triúr scoláire a fuair a gcuid torthaí Ardteiste ar maidin.
Cúrsaí snámha agus tarrthála ag tosú go luath i gCill Chiaráin, ar an gCeathrú Rua agus i dTír an Fhia.
Copperplate Time 358 Presented by Alan O'Leary www.copperplatemailorder.com 1. Bothy Band: Green Groves. After Hours 2. Mulcahy Family: The Fog on the Hill/Dave White’s/Peg McGrath’s. The Reel Note 3. Molloy/Keane/McGlynn: Golden Keyboard/Mayor Harrison’s Fedora. Contentment is Wealth4. Andy Irvine/Mozaik: O’Donoghue’s. Changing Trains 5. Seamus Ennis: Ask My Father/Pat Ward’s Jig. The Best of Irish Piping 6. Le Cheile: The Bucks of Oranmore. Lord Mayo 7. Brian Conway: Mullingar Lea/Dowd’s #9/ The Lass of Carracastle. First Thru The Gate8. Patsy Moloney: The Sweetheart/Farewell to London. The Temple in the Glen 9. Goitse: Ireland’s Green Shore. Inspired by Chance 10. Liam O’Flynn: Cath Cheim an Fhia. O’Riada Retrospective11. John McEvoy & John McEvoy: Pride of the West/Kilglass Lakese. Pride of the West 12. Mick & Aoife O’Brien & Emer Mayock: The Yeoman’s Reel/The Ladies Cup of Tea. Tunes from The Goodman Manuscripts 13. Caoimhin O’Fearghaill & Paddy Tutty: Palm Sunday/Mulqueenie’s. Flute & Fiddle 14. Paul Brennan/Carrig: The Pleasure of Hope/O’Donnell’s HP. Airs & Graces 15. Jake Walton: The Lake Isle of Innisfree. Silver Muse 16. Ciara McElholm: Clan March of Amergin. Amergin Fire 17. Maeve Donnelly & Tony McManus: The Primorse Polka Flame On The Banks 18. Flowers & Frolics: Mickey’s Son & Daughter. Bees On Horseback 19. Steve Tilston & Maggie Boyle: Slip Jig & Reels. Of Moor & Mesa 20. Planxty: Timedance. Retrospective 21. Bothy Band: Green Groves/Flowers of Red Hill. After Hours
Copperplate Time 354 Presented by Alan O'Leary www.copperplatemailorder.com 1. Bothy Band: Green Groves. After Hours 2. De Danann: Coleraine Jig/Joe Derrane’s/Stenson’s/The Moher Reel. The Star Spangled Molly 3. Peter Carberry & Padraig McGovern: The Road to Town/Rip The Calico/Joe Kilmurray’s. Forgotten Gems4. Mike Hipkiss: Ballyheigue. Erim’s Lovely Lee 5. Liam O’Flynn: Cath Cheim an Fhia. O’Riada Retrospective 6. Hynes/Lennon/Cooney: Micheal’s Welcome to Charlie/The 12 Bens. Ceol Sidhe 7. Des Donnelly: The Floggin’/Maud Miller/Sean Maguire. Remember Des Donnelly8. Dezi Donnelly: Conor Tully’s #1/Maud Miller/Sean Maguire’s. Familiar Footsteps9. Ciara O’Sullivan: I Live Not Where I Live. Humours of Scariff10. Paddy Carty: Paddy Kelly’s/Mullingar Lea. Shanachie 34017 11. Danny O’Mahony: My Former Wife/Paidin O’Raifeartaigh. In Retrospect . 12. Christy O’Leary & Bert Deivert: Green Fields of Gweedore. Song’s Sweet Caress 13. Con Cassidy: The Lazy Dog Highland. Fiddle Music from Donegal 14. John Keehan: A Parcel of Land/The Hairy Chested Frog/Kiss Me Kate. Humours of Scariff 15. Mick O’Brien: Statia Donnelly/I Will If I Can/Patsy Geary’s. May Morning Dew 16. Liam Clancy: Annach Cuin. Liam Clancy 17. Tommy Peoples: Ban Chnoic Eirinn O/Trip to Durrow. Tommy Peoples 18. De Danann: Morrison’s/The Tailor’s Thimble/Wellington’s. The Star Spangled Molly 19. We Banjo 3: Bunch of Green Rushes/. Live in Galway 20. Gerry Diver: The Bath Set. Diversions
Tarraingíodh anuas scéim uisce Thír an Fhia ag cruinniú míosúil Chomhairle Contae na Gaillimhe inné, agus an mhoill atá ar pháirt ar leith a theastaíonn leis an gcóras a dheisiú.
Tá sé ráite ag Uisce Éireann nach mbeidh siad in ann aon obair a dhéanamh ar obair ar scéim uisce Thír an Fhia faoi láthair mar gheall nach bhfuil an maoiniú ar fáil dhóibh.
D’fhógair Uisce Éireann ar an deireadh seachtaine go bhfuil deacrachtaí in athuair le scéim Uisce Thír an Fhia. Le tamall bíonn an pobail ansin fágtha laethanta as a chéile gan aon deoir uisce.
Ba chóir do Bhord Fáilte agus Údarás na Gaeltachta suí síos le chéile agus bealach glas turasóireachta a thógáil idir Beal a’ Daingin agus Tír an Fhia, a dúirt Seán Ó Loinsigh, ó Ghalf Chumann Chonamara.
Tá athchomharc déanta ag an gcomhlacht Wingleaf i gcoinne chinneadh Chomhairle Contae Chorcaí, cead a dhiúltú dóibh feirm ghaoithe a forbairt i gcomharsanacht Ghúgán Barra agus Chéim an Fhia i Múscraí.
Tá cead pleanála diúltaithe ag Comhairle Contae Chorcaí d’iarratas an chomhlachta Wingleaf, feirm ghaoithe a forbairt i gcomharsanacht Chéim an Fhia i Múscraí.
Copperplate Time 320 presented by Alan O'Leary www.copperplatemailorder.com 1. The Bothy Band: Green Groves of Erin/Flowers of Red Hill. 1975 2. Noel Hi; & Tony McMahon: The Ashplant/Humours of Castlefinn. Knock na Gree 3. Patrick Street: Up To Your Neck in Sand/Coffey’s Reel/ John Brennan’s. Made in Cork4. Seamus Creagh: In Praise of Mullingar. It’s No Secret5. Moving Cloud: Cape Breton Dream/ The Champion’s Jig. Foxglove 6. Caoimhin O’Fearghaill: Johnny Cope. Uilleann Piping from Waterford 7. Karen Ryan: Mr’s Lawrie/Karen Ryan’s HPs. The Coast Road 8. Eilis Kennedy: Ciumhais Charraig Aonair. So Ends This Day 9. Tommy McCarthy: Na Ceannabhain Bhana/ Will You Come Down to Limerick. Sporting Nell 10. Liam Flynn: Cath Cheim an Fhia. O’Riada Retrospective 87 11. Bobby Casey: Reel of Mullinavat/Tie the Ribbons. Maestro 12. Peter O’Loughlin/ Paddy Murphy,Paddy Canny/Geraldine Cotter: The Traveller/Ah Surely. Friends of Note 13. Tim Dennehy: A Winter’s Tear. Old Boots & Flying Sandals 14. Urnua: Inishboffin. Urnua 15. John McCarthy & Brian Rooney: The Bunch of Green Rushes/The Stone in the Field/ Corry Hilly. At Complete Ease 16. Open the Door For Three:The Boy in the Tree. The Joyful Hour 17. Paddy Breen: Sweet Iniscarra. The Voice of the People Vol 4 18. Gerry Harrington: Out of the Mist/Bells of Lismore/Furze in Bloom. At Home 19. Noel Hill: Clancy & Ennis Set. Live in New York 20. Le Cheile: Brook Reel/Offaly Reel/Castlekelly/ Maids of Castlebar. Out of the West 21. The Bothy Band: Green Groves of Erin/Flowers of Red Hill. 1975
Tá Bingo mór le bheith ag Coiste Tuismitheoirí Scoil Thír Fhia, oíche Dé Sathairn seo chugainn i nIonad Pobail Leitir Móir ar mhaithe le airgead a bhailiú den obair fheabhsúcháin atá le déanamh ar an scoil. Tá súil acu tosaigh ar chlós nua agus ar pháirc Astro go gairid.
Felicitas Payk - Scoil Cheoil an Earraigh: Geraldine Gannon - obair fheabhsúcháin Scoil Thír an Fhia.
Chuaigh Fionnuala siar chomh fada le Scoil Thír an Fhia agus labhair sí le roinnt de na gasúir ansin faoin Nollaig.
Chuaigh Máirtín Davy siar chomh fada le scoil Náisiúnta Thír an Fhia i mí Dheireadh Fómhair 1979 agus cloiseann muid é ag caint le gasúir a bhí thart ar deich mbliana ag an am sin sa scoil.
"我依然愛你" le Leehom Wang "Callin' Baton Rouge" le Matthew O'Donnell "Người Hãy Quên Em Đi" le Mỹ Tâm "Deoraí Thír an Fhia" le John Beag Ó Flaithearta "Hij Is Van Mij" le Kriss Kross Amsterdam "הזוג הזה" le Mergui "Cinta Luar Biasa" le hAndmesh "Raske Briller" le Nicolay Ramm "Yapma" le C ARMA "Klakar" le Herra Hnetusmjör & Huginn
Amhráin: " טרמינל3" le Dudu Aharon "ฝากไว้กับดาว" le Whal & Dolph "An Abhainn Mhór" le Nan Tom Teaimín "Nein Mann" le hOktoberfest Gaudiband "Si tu savais" le Shy'm "Dragostea DIn Tei" le hO-Zone "Deoraí Thír an Fhia" le John Beag Ó Flaithearta "No me ames" le Jennifer López & Marc Anthony
An píobaire Liam Ó Floinn mar a taifeadadh é do Radio Éireann ag deireadh na 60adaí agus Cath Chéim an Fhia ar siúl aige.