Podcasts about nollag

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an fichiú lá de mhí na Nollag. Is mise Eoin Ó Seachnasaigh.Maraíodh cúig dhuine dhéag, paiste deich mbliana d'aois san áireamh, in ionsaí sceimhlitheoireachta ar Thrá Bondi in Sydney na hAstráile Dé Domhnaigh seo caite. Is iad an bheirt atá ainmnithe leis an sléacht Sajid Akram, a bhí 50 bliain d'aois, agus a mhac Naveed Akram, 24 bliain d'aois. Maraíodh an Akram ba shine ar an láthair agus gortaíodh an mac go dona sular tugadh chun ospidéil é. Scaoil an bheirt acu urchair ar shlua a bhí bailithe ar an trá chun ceiliúradh a dhéanamh ar fhéile mhór na nGiúdach, Hanukkah. D'éirigh le fear darb ainm Ahmed al-Ahmed an t-arm a bhaint ó dhuine de na gunnadóirí, agus dúirt príomh-aire New South Wales gur mhair go leor daoine mar thoradh ar an gcrógacht a léirigh sé.I ráiteas a d'eisigh Pobal Giúdach na hÉireann, chuir siad a gcomhbhrón in iúl dá ngaolta agus dá gcairde thar lear san Astráil atá ag fulaingt mar gheall ar na hionsaithe. Dúirt Coimisinéir na nGardaí, Justin Kelly, go dtabharfaí tacaíocht agus cosaint bhreise don phobal Giúdach in Éirinn. Bhí agóid i Londain oíche Dé Céadaoin, lasmuigh d'Aireacht Dlí agus Cirt na Breataine, i gcoinne an diúltaithe cead a thabhairt do stailceoirí ocrais dul go hospidéal. Bhí an teannas idir na póilíní agus na hagóideoirí le brath agus breis is míle duine bailithe chun tacaíocht a léiriú do Qesser Zuhrah, 20 bliain d'aois, agus Amy Gardiner-Gibson, 30 bliain d'aois, atá ar stailc ocrais anois le breis is daichead a sé lá agus ag fulaingt go dona. Gabhadh beirt ar an láthair agus baineadh frith-agóideoir amháin amach as an slua. I mí Iúil, d'fhógair Rialtas na Breataine go raibh cosc i bhfeidhm ar an ngrúpa Palestine Action. Ó shin i leith, tá beagnach 2,500 duine gafa ag na póilíní agus tá seisear priosúnach ar stailc ocrais anois mar agóid i gcoinne mí-úsáid chumhachta an stáit. Faoi dheireadh, tar éis iarrachtaí fada ó bhaill den phobal agus ó pholaiteoirí ar nós Zarah Sultana agus Jeremy Corbyn, a chuir brú ar na húdaráis, thug otharcarr Zuhrah go dtí an t-ospidéal chun cúram éigeandála a fháil. Tá an tAire Dlí agus Cirt, David Lammy, fós ag diúltiú labhairt le teaghlaigh na stailceoirí.Tá sceideal cuimsitheach fógartha ag TG4 don Nollaig agus réimse leathan de scannáin, de chláir faisnéise agus de chláir cheoil acu, chomh maith le rogha mhór mhillteach d'ábhar do pháistí, buíochas le Cúla4. Beidh lucht leanúna an cheoil thraidisiúnta ag tnúth go mór le Geantraí na Nollag 2025, a chraolfar ag 7pm Lá Nollag, agus le roinnt clár dírithe ar Oireachtas na Samhna, a chraolfar le linn an deireadh seachtaine i ndiaidh na Nollag. I measc na mbuaicphointí eile, ó thaobh cláir faisnéise de, beidh George Best i gCorcaigh le feiceáil Lá Fhéile Stiofáin ag 8.15pm, ag insint scéal na tréimhse gairide a chaith an peileadóir cáiliúil thíos i gCúige Mumhan caoga bliain ó shin. Idir an dá linn, bainfidh daoine beaga sult as an scannán beochana Nollaí, scéal lách faoi fhia óg, atá ar fáil ar an seinnteoir anois. Is féidir an sceideal iomlán a fháil ag tg4.ie.Agus sin nuacht na Nollag. Feicfimid go luath sibh, ach go dtí sin, Nollaig mhór mhaith daoibh uilig ó chuile dhuine anseo ar Nuacht Mhall.*

Ag caint faoi imeacht na Nollag a bheas a reáchtáil ag an chlub rothaíochta i nGleann Fhinne.

Pléann na lads agus Paddy Desmond na mór-rásaí go léir a bheidh ar siúl ag deireadh na bliana agus san athbhliain. Tugann Paddy cúpla moladh maidir le cén capall ar féidir leat do chuid airgid a chur air.

Bhuel a chairde, tá an t-eagrán seo lán de cheiliúradh – ní hamháin gurb í an Nollaig í, ach mhair muid an céad! San eip seo , tá súil siar á caitheamh againn ar an aistear atá théis a bheith againn ó thús HTG go dtí an 100ú eip. Pléimid na cuimhneacháin is fearr, na cuimhneacháin is náirí, and some that are a healthy dose of both. We also develop trust issues from a bad batch of Christmas crackers... They don't always crack, mar a tharlaíonn sé. Cinnte, ba mhaith linn lua anseo go bhfuilimid ana-bhuíoch go deo díbhse, ár n-éisteoirí. Murach sibhse, ní bheimis ar an turas seo ar chor ar bith. So, settle in i gcomhair eagráin atá níos faide agus níos chaotic than usual – the prosecco is flowing, tá na hataí Nollag orainn, agus táimid ag FIZZEÁIL! Learn more about your ad choices. Visit podcastchoices.com/adchoices

Tá Crannchur Mór na Nollag á eagrú ag CLG Mícheál Breathnach agus beidh an t-airgead a bhaileofar ag dul i dtreo ionad aclaíochta nua a fhorbairt don chumann.

Tá siopa sealadach ag SA Sports agus Garraí na Nollag i gComhairle Ceantar na nOileán.

Oliver speaks to our favourite Gaeilgeoir, Doireann Ní Ghlacáin, who will be here to share cúpla frása a bhaineann leis an nollaig, and why the expression Sí an Nollaig í, gives you an excuse for indulgent behaviour at this time of year.

Láithriú - Gormfhlaith Ní Thuairisg.

Bainteach le Margadh na Nollag i bPobalscoil Chorca Dhuibhne ar an Máirt.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an tríú lá déag de mhí na Nollag. Is mise Siubhán Nic Amhlaoibh.Tá teaghlach Patrick Rooney, an chéad leanbh a fuair bás sna Trioblóidí, le "cúiteamh suntasach" a fháil tar éis caingean dlí i gcoinne Sheirbhís Póilíní Thuaisceart Éireann as a dhúnmharú mídhleathach sa bhliain 1969. Lámhachadh Patrick, buachaill 9 mbliana d'aois, ina cheann ag Árasáin Dhuibhise i mBéal Feirste le linn oibríochta ag Constáblacht Ríoga Uladh (RUC), a scaoil suas le 200 babhta ó ghunnaí meaisín suite i bhfeithiclí. Bhí Patrick ina árasán lena theaghlach, ag lorg foscadh i seomra leapa, nuair a bhuail piléar é. Chuir an RUC bac ar imscrúduithe ina dhiaidh sin, agus fuair tuarascáil Ombudsman na bpóilíní in 2021 teipeanna suntasacha oibríochtúla agus imscrúdaitheacha. Mar thoradh ar an chaingean dlí, a ghlac máthair Patrick, Alice Rooney, thángthas ar shocrú lena n-áirítear leithscéal foirmiúil ón PSNI, ina n-aithneofar fulaingt an teaghlaigh. Tugann an socrú, tar éis 56 bliain, roinnt ceartais don teaghlach.Seoladh foclóir nua Gaeilge an tseachtain seo ag an iarsmalann EPIC i mBaile Átha Cliath. Is é an foclóir seo, a sheol an tUachtarán Catherine Connolly ag imeacht Dé Máirt, an chéad fhoclóir cuimsitheach aonteangach Gaeilge-Gaeilge. Dúirt an tUachtarán Connolly gur "acmhainn ríthábhachtach in aon teanga bheo é foclóir aonteangach nua-aimseartha, ina leagann pobal na teanga amach saibhreas agus uathúlacht na teanga ina cuid focal féin, seachas trí mhéan teanga eile". Cuireadh tús le hobair ar An Foclóir Nua Gaeilge i mí Mheán Fómhair 2022, agus bhí príomheagarthóir foclóir Fhoras na Gaeilge Pádraig Ó Mianáin agus clárbhainisteoir foclóra Cormac Breathnach i gceannas ar an tionscadal. Tá sciar tosaigh de 20,000 iontráil, ina bhfuil 40,000 ciall focail, beo ar Focloir.ie. Tá príomhchéim an tionscadail foclóra le bheith críochnaithe faoi Lúnasa 2027, agus faoin am sin beidh 30,000 iontráil agus 80,000 ciall ann.Tá balla ollmhór faoi uisce aimsithe ag seandálaithe mara na Fraince amach ó chósta na Briotáine, atá thart ar 7,000 bliain d'aois. Síltear gur ó shochaí na Clochaoise a d'fhéadfadh sé a bheith agus gurbh é a imeacht faoi na farraigí mar bhunús le finscéal faoi chathair áitiúil a chuaigh faoi uisce. Creideann na seandálaithe gur gaiste éisc nó claí a bhí sa bhalla 120 méadar (394 troigh) – an foirgneamh faoi uisce is mó a fuarthas riamh sa Fhrainc – chun cosaint a thabhairt i gcoinne leibhéil na farraige ag ardú. Nuair a tógadh é ar Île de Sein ag rinn thiar na Briotáine, bhí an balla ar an chladach, ach tá sé faoi naoi méadar uisce sa lá atá inniu ann. Tá an balla 20 méadar ar leithead agus dhá mhéadar ar airde ar an mheán. Fuair tumadóirí clocha móra eibhir – nó monailití – ag gobadh amach os cionn an bhalla i dhá líne chomhthreomhara. Más ceart an hipitéis faoin ghaiste éisc, is dócha go mbíodh líonra déanta as bataí agus craobhacha faoi chúram na monailítí ag gobadh amach chun iasc a ghabháil de réir mar a tharraing an taoide siar. Le mais iomlán de 3,300 tonna, is cinnte gur obair phobail shuntasach a bhí sa bhalla.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAIScúiteamh - compensationcaingean dlí - action at lawacmhainn - resourceaonteangach - monolingualgaiste éisc - fish trapclocha móra eibhir - large granite stones

Láithriú - Gormfhlaith Ní Thuairisg.

Tús le ceol agus amhráin na Nollag le amhránaí na nGort nDubh.

Eolas faoi cheant ar líne ar siúl faoi láthair ag Cumann Letterkenny Lions agus iad ag iarraidh airgead a bhailiú do Bhancanna Bí sa chontae agus faoi imeachtaí na Nollag in Ionad Naomh Pádraig, Dobhar.

Láithriú - Gormfhlaith Ní Thuairisg.

Láithriú - Gormfhlaith Ní Thuairisg.

Beidh Ceolchoirm na Nollag, Saipéal Naomh Mhuire le Cór agus Ceolfhoireann Nua Cheoil an Daingin ar siúl an tseachtain seo chugainn.

Láithriú - Gormfhlaith Ní Thuairisg.

[English version below] - Gearrliosta 'Leabhar Ficsin Gaeilge na Bliana' ag Gradaim An Post 2025 Foilsíodh leaganacha d'fhormhór na scéalta seo i gcolún an údair ‘Crobhingne' san Irish Times aimsir na Nollag le fiche bliain anuas. Is geall le fabhalscéalta nó athinsintí samhlaíocha iad ar a bhfuil sa Bhíobla, nó neachtar acu, eachtraí atá bunaithe ar thomhaltachas Nollaig na linne seo. Scéal níos faide is ea ‘Lá Breithe' ar óige Íosa nach bhfuil aon leagan de le fáil sa Tiomna Nua in aon chor, in aon chor. Bhuaigh an scéal seo duais do shaothar spioradáltachta ag Comórtais Liteartha an Oireachtais 2024. Láithreoir: Seán Ó Catháin Aíonna: Sorcha de Brún [Leagan Gaeilge thuas] - Shortlisted for 'Irish Language Fiction Book of the Year' at the An Post Irish Book Awards 2025 Versions of most of these stories were previously published in the author's column ‘Crobhingne' in The Irish Times at Christmastime over the past twenty years. Some could be described as fables or imaginative retellings of Bible stories. Others are tales inspired by modern-day Christmas consumerism. ‘Lá Breithe' is a longer story about Jesus' childhood. No version of this story exists in the New Testament at all, at all. This story won a prize in the spiritual writing category at the 2024 Oireachtas Literary Competitions. Presenter: Seán Ó Catháin Guests: Sorcha de Brún Show less

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an séú lá de mhí na Nollag. Is mise Oisín Mac Conamhna.I Stáit Aontaithe Mheiriceá Déardaoin, thug an tAimiréal Frank Bradley fianaise don Chomhdháil faoi dhá ionsaí a rinne Cabhlach Mheiriceá ar bhád a bhí ag iompar drugaí, de réir Washington, ar an dara lá de mhí Mheán Fómhair. Scaoil siad dhá dhiúracán ar an mbád ar dtús, a bhris as a chéile ina dhá chuid é,agus a mharaigh gach duine ar bord seachas beirt, a bhí fágtha, de réir cosúlachta, agus iad longbhriste sa raic. Ansin scaoil an Cabhlach dhá dhiúracán eile chun an bheirt údaí a mharú, agus d'éirigh leo. Is coir chogaidh é, agus sárú ar Choinbhinsiún na Ginéive, mairnéalaigh longbhriste a mharú. Ta sé ráite ag an rialtas le Uachtarán Trump go bhfuil cogadh ar siúl idir Stáit Aontaithe Mheiriceá agus na cairtéil atá ag iomportáil drugaí ann, acht is conspóideach an cogadh é, ó thaobh an dlí de, mar sin féin.I Sasana, tá fiche a hocht duine a bhí ar scoil le Nigel Farage i gColáiste Dulwich, Londain, tar éis a rá don nuachtán The Guardian go bhfaca siad bulaíocht chiníoch nó fhrith-sheimíteach uaidh ag an am sin. Dúirt Peter Ettedgui, stiúrthóir scannán mór le rá atá ina Ghiúdach, go raibh sé mar nós agFarage a rá leis go raibh an ceart ag Hitler, nó a bheith ag siosarnach leis amhail is dá mbeadh gás nimhiúil ann. Dúirt Yinke Bankole gur thosaigh sé ar scoil ann nuair a raibh sé naoi mbliana d'aois, agus bhí Farage thart ar seacht déag, agus gur cuimhin leis Farage ag díriú a láimhe agus ag rá leis gur sin an bealach ar ais go dtí an Afraic. Dúirt comhscoláirí éagsúla gur chonaic siad Farage ag canadh “Gásaigh iad uilig”, nó agmí-úsáid a chumhachta mar chinnire go ciníoch; agus dúirt roinnt comhscoláirí go bhfaca siad Farage ag caitheamh maslaí ciníocha go minic. Ghlac Farage páirt ollmhór i bhfeachtas an Bhreatimeachta, agus anois tá sé i gceannas ar an bpáirtí Reform UK, atá chun tosaigh ar leibhéil náisiúnta ar thart ar 30% snaphobalbreitheanna sa Ríocht Aontaithe. Dúirt Farage nár thug sé íde béil chiníoch d'aon ghnó riamh, agus nach ndearna sé iarracht dhíreach, dháiríre daoine a ghortú.Bhí tráthnóna mór ann in Áras Inis Gluaire i mBéal an Mhuirthead Dé hAoine, le tacaiocht mhór ón eagraíocht Gaeilge Iorrais, nuair a sheol Aire na Gaeltachta Dara Calleary an leabhar “Scéal Muirí Mhuigh Eo” le Breandán Mac Conamhna, foilsithe ag Mayo Books Press. Insíonn an leabhar scéal oidhreacht mhuirí an chontae ón gClochaois go dtí an lá áta inniu ann. Tá sé scríofa go hiomlán i gcanúint Iorrais, tuaisceart Mhuigh Eo, agus dár leis an údar, a rugadh i mBéal Deirg ar chósta thuaidh an chontae sa bhliain 1936, is é an chéad leabhar dá leithéid ar feadh seachtó bliain, ó tháinig an Caighdeán Oifigiúil an an bhfód. Do mhol an tAire an saothar, tábhacht na canúna, agus an leabharmar bhrontannas Nollag; agus tar éis an seolta bhí béile agus ól, ceol, damhsa, amhránaíocht, caint agus craic.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAIScoir chogaidh - war crimemairnéalaigh longbhriste - shipwrecked sailorsbulaíocht chiníoch nó fhrith-sheimíteach - racist or anti-semitic bullyingd'aon ghnó - on purposeoidhreacht mhuirí - maritime heritagean Chlochaois - the Stone Age

Dhéanfar Soilse na Nollag i mbaile an Fháil Charraigh a lasadh go hoifigiúil tráthnóna Dé Domhnaigh.

Tá Arcade an Chlocháin Léith foscailte arís agus imeachtaí éagsúla ar siúl ann ar nós an ceann a bheas ar siúl Dé Domhnaigh seo ag teacht – Margadh na Nollag.

Mír grinn seachtainiúil le Mary Aggie agus í ag caint ar mhaisiúcháin na Nollag agus bannaí ceoil.

Láithriú - Gormfhlaith Ní Thuairisg.

Pádraig Ó Dubhghaill, Bainisteoir Tograí Comharchumman Sailearna & Aoife Ní Choisdealbha, Micil Poitín & Mary Carr Faherty, Múirnín Beo & Fil Uí Dhubhghaill, Bácús Baile. Beidh Margadh na Nollag ar bun i Seancoil Sailearna Dé Domhnaigh

Ag labhairt faoi shladmhargadh na Nollag de chuid Chló-Iar Chonnacht.

Láithriú - Gormfhlaith Ní Thuairisg.

Plé le Félim Ó Maolmhana faoi scéalta reatha: An chonspóid faoi ainm Páirc Herzog i Rath Gharbh, Netanyahu ag lorg pardún ó uachtaran na hIosraela sa chás caimiléireachta ina choinne, an dlí faoi chlúmhilleadh ag dul trí Thithe an Oireachtais go fadálach, an bhfuil todhchaí ann do chomhghuaillíocht ar an eite chlé sa tír seo? Láithreoir: Barra Mac Aodha Bhuí "Rithim na Cathrach" An chéad lá de mhí na Nollag 2025

Bríd Ní Sheighin, Príomhoide Scoil Cheathrú Thaidhg. Ceardlann agus Carúil Nollag i gCeantar Iorrais.

Maureen Concannon, OPT Inis Meáin & Leah Nic Giolla Dubh & Damien Marshal díoltóirí ag margadh Nollag. Beidh Margadh na Nollag ar bun i Halla Naomh Eoin in Inis Meáin amárach.

Beidh Ceolchoirm na Nollag le Cór Chois Fharraige ar siúl i Séipéal an Chnoic Dé hAoine 5 Nollaig.

Tá Seomra na Nollag oscailte i dTigh Nicolas anois.

Labhraíonn Emmet Ryan le Cuán faoi Troy Parrott, Sports Tech, Pascal Donohue ag fágáil, S.A.D. (Seasonal Affective Disorder) agus margaidh na Nollag.

Labhraíonn Adam Hutton le Seán faoin Gladstone Band, gig a bheidh ag teacht aníos acu i Whelans i mí na Nollag, agus a haistear ceoil go dtí seo.

Dúirt Cumann Tráchtála Leitir Ceanainn gur ábhar imní an tionchar a bheas ag oibreacha bóthair atá ag toiseacht i Leitir Ceanainn ar lucht gnó an bhaile, agus gnóanna ag ullmhú do shéasúr na Nollag. Bíonn Annmarie ag taisteal ar an bhealach seo gach lá agus tá sí ag ple seo linn.

Fáilte ar ais chuig eagrán nua de Ar An Lá Seo ar an 22ú lá de mí Dheireadh Fómhair, liomsa Lauren Ní Loingsigh. I 1980 bhí triúir fear sa chúirt ar triail do dhúnmharú de Gharda I Ros Comáin. I 1993 tháinig sé amach go mbeadh an plean forbairt don rialtas leis an chostas 20 billiúin punt, laghdaithe go 16 billiúin punt I 6 bhliain. I 2004 bhí na Gardaí ag fiosrú an ghadaíocht de a lán báid timpeall Lough Derg sa Chláir agus i Thiobraid Árann. Chuaigh timpeall 6 bháid ar iarradh agus 14 inneall timpeall an abhainn is mó sa tSionainn. Chuaigh giar iascaireacht ar iarradh chomh maith. I 2012 chuir siad isteach an chéad dífhibrileoir I Liberty Square san Arch Bar. Chuir Par Hayes an cheist cén fáth nach raibh aon ann agus rinne sé an iarracht é a fháil. Bhí a lán airgead ag teacht ó Chrannchur na Nollag an bhliain roimhe. Sin Meat Loaf le I'd Do Anything For Love – an t-amhrán is mó ar an lá seo I 1993. Ag lean ar aghaidh le nuacht cheoil ar an lá seo I 1999 tháinig sé amach go raibh Sinéad O'Connor ag iarradh eaglais a cheannach – áit a oirníodh ina gCaitliceach í. Bhí an eaglais ar dhíol do 70 míle punt. I 2005 tháinig sé amach go raibh Waterloo ó ABBA an t-amhrán is fearr ón Eurovision riamh. D'fhéach daoine ar seó speisialta I 31 tír timpeall an Eoraip agus bhí vótáil ag dul ar aghaidh chun ceiliúradh a dhéanamh do 50 bhliain. Agus ar deireadh breithlá daoine cáiliúla ar an lá seo rugadh aisteoir Jeff Goldblum I Meiriceá I 1952 agus rugadh aisteoir Christopher Lloyd I Meiriceá ar an lá seo I 1938 agus seo chuid de na rudaí a rinne sé. Beidh mé ar ais libh amárach le heagrán nua de Ar An Lá Seo. Welcome back to another edition of Ar An Lá Seo on the 22nd of October, with me Lauren Ní Loingsigh 1980: 3 men facing charges of the capital murder of a garda in roscommon was on trial before the special criminal court. 1993: The governments much valued £20bn National development plan will be worth only £16bn or less in six years 2004 - The theft of several boats and outboard engines from a number of shoreside locations around Lough Derg in Clare and north Tipperary was investigated by gardai. Up to six boats and fourteen outboard engines went missing sparking concern by anglers and boat owner around the Shannon's largest lake. Fishing gear stored in boal sheds has also gone missing.  2012 - The first ever defibrillator was installed at Liberty Square in the Arch Bar, following an initiative by Pat Hayes (Jnr) to provide the life-saving machine. The proceeds from the well-known local hostelry's Christmas Draw 2011 have been put to good use.  That was Meat Loaf - I'd Do Anything For Love – the biggest song on this day in 1993 Onto music news on this day In 1999 It was reported that Sinead O'Connor was attempting to buy the church where she was ordained into the Catholic sisterhood. The church was on the market for £70,000. 2005 Waterloo by ABBA was voted the best song in the history of the Eurovision Song Contest. Viewers in 31 countries across Europe voted during a special show in Copenhagen to celebrate the annual event's 50th birthday. And finally celebrity birthdays on this day – actor Jeff Goldblum was born in America in 1952 and actor Christopher Lloyd was born in America on this day in 1938 and this is some of the stuff he has done. I'll be back with you tomorrow with another edition of Ar An Lá Seo.

Beidh an crann Nollag i gCill Chiaráin i mbliana déanta go hiomlán as ábhair athúsáidte.

Tá Síle Nic Aoidh linn ar maidin le labhairt ar fheactas Boscaí Bróg na Nollag na bliana seo.

Micheál S. Mac Donnacha, Bord Bainistíochta Tigh Nan Dooley & Aodán Mac Donnacha, Éanna Ó Gionnáin, Shaun Ó Cadhain, coiste Truckrun ag labhairt faoin ócaid a bhéas siad a chur ar bun aimsir na Nollag le hairgead a bhailiú do Tigh Nan Dooley ar an gCeathrú Rua.

Tá sé ag dul chun na Róimhe ar an Luain agus tús á chur leis na hullmhúcháin do chomóradh 100 bliain oirniú an Mhoinsíneora Hugh O'Flaherty sa Róimh i mí na Nollag 1925.

Nollag Shona Daoibhse.I enjoy Christmas time. It a time for family and friends and for relaxation. For children and Dadaí na Nollaig and presents. For visiting family. For good food – often too much good food - good craic and sitting at home watching a movie, listening to music and reading a good book. It's a time for remembering those who are no longer with us or for visiting those sick or in hospital.60 Years A Growing. As this year draws to a close it strikes me that I first became an activist sixty years ago. It was in September 1964. I was a student in St. Mary's Grammar School in Barrack Street at the bottom of Divis Street.  On my way to school I noticed that a shop front in Divis Street was plastered with election posters for the upcoming British General Election.  Liam McMillan, a local republican had his election office there. He displayed the Irish national flag in the shop window. The flag was illegal and the RUC, at the behest of Ian Paisley, an up and coming demagogue, using crowbars and pickaxes smashed their way into the election office and seized the flag. The republicans replaced it and there were a few days of street disturbances. The Divis Street Riots.  2024 – A defining year for UnityLast February the North's political institutions were re-established. This was an important development but more crucially Michelle O'Neill was elected as First Minister of the Executive. This was a historic moment in the constitutional transformation that commenced with the Good Friday Agreement in 1998. 

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an t-ochtú lá is fiche de mhí na Nollag. Is mise Niall Ó Siadhail. Cailleadh tríocha a hocht duine Lá Nollag nuair a thuirling eitleán ón Asarbaiseáin de thuairt sa Chasacstáin. Bhí beagnach seachtó duine ar bord an eitleáin, a d'fhág Baku, príomhchathair na hAsarbaiseáine, go luath maidin Dé Céadaoin. Bhí an t-eitleán ag iarraidh tuirlingt in Grozny sa tSeisnia nuair a mhothaigh na paisinéirí trí phléasc agus cuireadh an t-eitleán ar atreo trasna Mhuir Chaisp go cósta thiar na Casacstáine, 450 ciliméadar soir. Tuairiscíodh sa Rúis gur bhuail ealta éan an t-eitleán ach cuireadh an locht ar an Rúis féin ina dhiaidh sin, agus saineolaithe ag rá gurbh iad diúracáin aerchosanta a bhuail an t-eitleán. Tá aerlínte náisiúnta na hAsarbaiseáine agus na Casacstáine i ndiaidh cosc a chur ar eitiltí áirithe go dtí an Rúis. Tá an tsaoráid sláinte dheireanach i dtuaisceart Gaza as seirbhís, de réir na hEagraíochta Domhanda Sláinte. Tá ranna tábhachtacha san ospidéal scriosta agus faoi thine i ndiaidh ionsaithe a rinne arm Iosrael, a deir gur “daingean na sceimhlitheoirí” atá san ospidéal. Tá 25 othar atá go dona tinn fós san fhoirgneamh, ach bogadh iad siúd nach bhfuil ach measartha tinn amach go láthair eile atá scriosta, otharlann a tógadh le hairgead ón Indinéis sa bhliain 2016 ach atá ina fothrach anois. Maraíodh cúigear iriseoirí in Gaza Déardaoin agus rinneadh aerionsaithe ar shúiomhanna in Éimin fosta. Tá tíogar Sumatrach darb ainm Dao tagtha go Páirc Dhúlra Fhóite i gContae Chorcaí. Deirtear go bhfuil an tíogar, atá dhá bhliain d'aois, ag socrú isteach go maith agus go gcuirfear le chéile le tíogar baineann darb ainm Jambi é in iarracht an speiceas a chaomhnú. Tá tíogair Shumatracha ar an speiceas is lú de thíogar agus tá siad i mbaol a ndíothaithe ina ngnáthóg nádúrtha mar gheall ar dhífhoraoisiú agus ar phóitseáil. Tá níos lú ná 350 tíogar Sumatrach fágtha anois ach táthar ag súil go mbeidh coileáin ag Dao agus Jambi gan mhoill. Rugadh an tíogar Sumatrach deireanach i bPáirc Dhúlra Fhóite sa bhliain 2019 agus rugadh dhá choileán don tíogar sin i Zú Chester i Sasana ó shin. Go n-éirí go geal le Dao agus Jambi. * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS tuairt - crash ealta éan - a flock of birds saoráid sláinte - health facility daingean na sceimhlitheoirí - stronghold of terrorists gnáthóg nádúrtha - natural habitat coileán - cub

Beidh deis ag daoine atá ina gcónaí leo féin nó atá ar an ghannchuid Dinnéar Nollag a fháil saor in aisce inniu i Halla Paróiste Chonbhall i Leitir Ceanainn, san Exchange i mBun Cránacha nó ina gcuid tithe féin.   

http://www.copperplatemailorder.com                   Copperplate Time 492            presented by Alan O'Leary                                                www.copperplatemailorder.com                   A Christmas Miscellany 1. Bothy Band:  Green Groves/Flowers of Red Hill.   1975 2. Eileen Ivers:  Christas Eve/Oiche Nollag/High Road to Linton.                 An Irish Christmas 3. The Outside Track: Christmas in Killarney. Christmas Star 4. Tommy Sands: A Christmas Childhood.  To Shorten the Winter 6. Johnny Og Connolly & Brian McGrath:       Christmas in Spiddal/12 to the Bar.  Dreaming Up the Tunes 7. Christy Moore:  A Fairy Tale of New York.                    Smoke & Strong Whiskey 8. The Outside Track: Winter Jigs.  Christmas Star 9. Tim Dennehy: The Kerry Christmas Carol.                 Between the Mountains & the Sea 10. Frank Kelly:  The 12 Days of Christmas .   Download 11. Cor Chois Fharraige:   An Chéad Noel.  Carúil Nollag 12. The Young Tradition: Shepherds Arise.                                     The Holly Bears the Crown 13. William Shakespeare:               Prologue from Hamlet.  The Holly Bears the Crown 14. Shirley & Dolly Collins: The Cherry Tree Carol.              The Holly Bears the Crown 15. Ensemble Choral du Bout du Monde:              Joyful Mysterys. Noels Celtiques   16. Mick Moloney: Celebration/Miss Fogarty's Christmas Cake.                An Irish Christmas 17. Moloney/McComiskey/Tergis: The Girl Who Broke My Heart/My Love is in America/Christmas Eve. An Irish Christmas 18. John McCutcheon:   Christmas in the Trenches.   Download 19. Jerry Lynch:   Silent Night (Christmas 1915).               The Dimming of the Day 20. Joni Mitchell:  River.  Blue 21. Dick Gaughan: The Snows They Melt the Soonest.                Handful of Earth22. Moving Hearts:   May Morning Dew. The Storm 23. Bert Jansch:   In the Bleak Midwinter.                 LA Turnaround 24. Ralph McTell:  Things You Wish Yourself.   Single

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an t-aonú lá is fiche de mhí na Nollag. Is mise Oisín Mac Conamhna. In Éirinn, tá an idirbheartaíocht idir Fianna Fáil, Fine Gael agus an Grúpa Réigiúnach Neamhspleách chun rialtas nua a bhunú fós ar siúl. Toghadh Verona Murphy ina Ceann Comhairle Dé Céadaoin, an chéad bhean tofa san oifig údaí i stair an stáit. Is Teachta Dála neamhspléach ó Loch Garman í, agus dúirt sí gur mór an onóir di an ról a ghlacadh. Gheall sí go mbeidh sí cothrom agus stuama, agus gheall sí freisin a cuid Gaeilge a fheabhsú go leibhéal i gcomhréir leis an ról. Dé Máirt, fógraíodh go mbeidh an calafort Holyhead ar Inis Món dúnta go dtí an cúigiú lá déag de mhí Eanáir, ar a laghad, mar gheall ar an dochar a rinne Stoirm Darragh ann. Cuirfidh an dúnadh isteach go mór ar dhaoine ag taisteal abhaile don Nollaig, agus ar an bpost idir Éire agus an Bhreatain. Dúirt urlabhraí ó Chomhlachas Tarlú Bóthair na hÉireann gur géarchéim atá ann, go mbeidh tionchar ollmhór ag an dúnadh ar an tionscal, agus go bhfuil baill dá gcuid ag cailleadh trí chéad míle euro gach seachtain mar gheall air. De ghnáth, téann 60% d'earraí a thagann isteach in Éirinn trí chalafort Holyhead. Tá an rialtas i gcomhoibriú le rialtas na Breataine Bige chun an tionchar a laghdú, agus an trácht a chur ar mhalairt slí trí Fishguard, Learpholl, nó Càrn Rìoghain in Albain. D'éag Gearóid Ó Cairealláin, laoch na Gaeilge i mBéal Feirste agus iar-Uachtarán Chonradh na Gaeilge, Dé hAoine. Is iomaí gaisce a baineadh amach ar son na teanga faoina cheannasaíocht fhíseach, lena n-áirítear: an chéad nuachtán laethúil as Gaeilge in Éirinn, Lá, a thosaigh in 1984; Coláiste Feirste, meánscoil lán-Ghaeilge a bunaíodh in 1991; Raidió Fáilte, a fuair ceadúnas in 2006; Aisling Ghéar, an compántas drámaíochta Gaelaí; agus Cultúrlann MacAdam-Ó Fiaich, i gcroílár na ceathrún Gaeltachta i mBéal Feirste. Tá clú agus cáil bainte amach ag a mhac Naoise, nó Móglaí Bap mar is fearr aithne air, sa bhanna ceoil Kneecap. Suaimhneas síoraí ar a anam uasal Gaelach. Guíonn muid Nollaig shona, agus bliain úr faoi shéan is faoi mhaise, dár lucht éisteachta ar fud an domhain. * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS idirbheartaíocht - negotiation Grúpa Réigiúnach Neamhspleách - Regional Group of Independents Inis Món - Ynys Môn/Anglesey Comhlachas Tarlú Bóthair na hÉireann - Irish Road Haulage Association ceannasaíocht fhíseach - visionary leadership ceadúnas - licence

Deimhníodh an tseachtain seo go mbeadh an calafort dúnta go dtí an 15ú Eanáir mar gheall ar an damáiste a rinneadh le linn stoirm Darragh. I measc na ndaoine a bhí ag súil le taisteal tríd Holyhead le linn tréimhse na Nollag, bhí Labhras Sonny Choilm Learaí.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an ceathrú lá déag de mhí na Nollag. Is mise Liam Ó Brádaigh. Ar an ochtú lá de mhí na Nollag, ghabh reibiliúnaithe armtha príomhchathair na Siria, an Damaisc, rud a spreag an rialóir fadtréimhseach forlámhach, an tUachtarán Bashar al-Assad, chun teitheadh as an tír. Fógraíodh Dé Domhnaigh go bhfuil tearmann tugtha do Assad sa Rúis. Tagann an t-aistriú seo tar éis 13 bliana de chogadh cathartha agus tugann sé deireadh éifeachtach le riail réimeas Assad. D'iarr príomh-aire eatramhach nua na Siria, Mohamed al-Bashir, ar na Siriaigh a theith ó réimeas Assad agus atá ag lorg tearmainn ar fud na cruinne “teacht ar ais”. “Ní mór dúinn atógáil, ár dtír a fháil ar a cosa arís agus tá cúnamh gach duine ag teastáil,” a dúirt sé in agallamh le meáin na hIodáile. Chuir tráchtairí timpeall an domhain fáilte chúramach roimh dheireadh réimeas Assad, a tháinig i gcumhacht tar éis bhás a athar sa bhliain 2000. Gabhadh fear óg mar amhrastach as marú Príomhoifigeach Feidhmiúcháin árachas sláinte ardphróifíle i Nua-Eabhrac. Caitheadh Brian Thompson go luath ar maidin an tseachtain seo caite in Manhattan. Tá aird shuntasach agus tráchtaireacht tarraingthe ar an gcás ar líne agus sna meáin, rud a léiríonn an frustrachas agus fearg atá ar go leor Meiriceánach faoi chóras leighis príobháideach Mheiriceá. Gabhadh Luigi Mangione, atá 26 bliain d'aois, in Pennsylvania tar éis leid ó oibrí McDonald's agus tá sé cúisithe as an dúnmharú. Cé gur mhol roinnt tráchtairí ar líne é mar laoch, rinne daoine eile anailís ar a phoist ar líne agus iad ar thóir leideanna idé-eolaíocha maidir lena spreagadh. Chuir Uachtarán na Fraince, Emmanuel Macron, fáilte roimh aíonna lena n-áirítear Donald Trump chuig Ardeaglais Notre-Dame i bPáras dá searmanas athoscailte, cúig bliana go leith tar éis dóiteán ollmhór gur bheag nár scrios an Ardeaglais go huile is go hiomlán. Athchóiríodh an foirgneamh meánaoiseach atá 860 bliain d'aois go dícheallach, le spuaic nua agus a taca crochta agus gargúilí cloiche snoite athchóirithe ar ais mar a bhí siad roimhe. D'oibrigh na mílte saineolaithe - idir siúinéirí agus saoir chloiche agus ealaíontóirí fuinneoga gloine dhaite - ag baint úsáide as seanmhodhanna chun gach rud a scriosadh nó a ndearnadh damáiste dóibh a dheisiú nó a athsholáthar. * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS cogadh cathartha - civil war príomh-aire eatramhach - interim prime minister amhrastach - suspect (person) árachas sláinte - health insurance searmanas athoscailte - reopening ceremony spuaic - spire

Láithriú - Gormfhlaith Ní Thuairisg.

In this special Christmas edition of the Bitesize Irish Podcast, Eoin and Niall discuss their favourite Christmas memory, song, movie, decoration, day, food and tradition.Cad iar bhur gcuid roghanna féin? What are your own choices?Find out more and join the discussion at: https://www.bitesize.irish/blog/rogha-na-nollagTake our Gaeilge Gach Lá 1-Week Challenge! https://www.challenge.irish/Get a 10% discount off Bitesize Irish membership at offer.irish.Support the showGo to www.bitesize.irish/links to find out more about courses and membership #GaeilgeGachLá

Tugadh cead d'Oidhreacht Chorca Dhuibhne Teach Siamsa na Carraige a a usáid Dé hAoine seo caite, chun fáilte a chur roimh Dhaidí na Nollag ar lá Fhéile San Nioclás.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an 7ú lá de mhí na Nollag. Is mise Niall Ó Cuileagáin. Tá torthaí olltoghchán na hÉireann go léir istigh anois agus is cosúil go mbeidh Fianna Fáil agus Fine Gael thar n-ais sa rialtas san athbhliain. Bhí toghchán rathúil ag Fianna Fáil go háirithe; tá 48 suíochán acu anois, méadú suntasach ón olltoghchán in 2020. Bhuaigh Fine Gael 38 suíochán agus mar sin tá 86 suíochán idir an dá pháirtí. Toisc go bhfuil 88 suíochán de dhíth chun móramh a bhaint amach, beidh siad ag caint le páirtithe eile agus le Teachtaí Dála neamhspleácha chun rialtas a chur le chéile. Bhí lá maith ag na Daonlathaigh Shóisialta agus le Páirtí an Lucht Oibre agus tá seans ann go mbeidh ról acusan sa chéad rialtas eile. Dúradar go mbeidís ag caint le páirtithe eile ar an eite chlé ar dtús, Sinn Féin san áireamh. Bhí idir mhaith agus olc sna torthaí ó thaobh Shinn Féin de. Cé go bhfuil méadú ar an líon Teachtaí Dála atá acu, laghdaigh a sciar den vóta 24.5% i 2020 go dtí 19% i mbliana. Bhí torthaí tubaisteacha ag an gComhaontas Glas, a bhí sa rialtas deireanach. Chailleadargach Teachta Dála a bhí acu seachas ceannaire an pháirtí, Roderic O'Gorman. Tá rialtas na Fraince tar éis titim nuair a chaill an Príomh-Aire, Michel Barnier, vóta mímhuiníne tráthnóna Dé Céadaoin. Bhí Barnier ag iarraidh buiséad a bhrú tríd an bparlaimint ach níor thaitin sé so leis an eite chlé ná leis an eite dheas. D'ardaigh Le Front Populaire, atá ar an eite chlé, rún mímhuiníne i rialtas Barnier agus thacaigh Le Rassemblement National, atá amach ar an eite dheas, leis. Bhí Barnier ag iarraidh €60 billiún a shabháil sa bhuiséad so, chun easnamh na tíre a réiteach ach dúirt na páirtithe eile go raibh na bearta ródhian ar ghnáthdhaoine. Is é an chéad uair ó 1962 gur chaill rialtas na Fraince vóta mímhuiníne agus d'éirigh Barnier as a phost mar Phríomh-Aire maidin Déardaoin. Tá Uachtarán na Fraince, Emmanuel Macron, faoi níos mó brú anois tar éis samhradh tubaisteach, nuair a chaill sé móramh a pháirtí sa rialtas, agus neamhchinnteacht sa mhargadh anois. Beidh sé deacair dóréiteach a fháil leis an bparlaimint gan tromlach atá sa tír faoi láthair agus ní féidir leis toghchán eile a ghairm go dtí mí Iúil 2025. Bhuaigh an banna rapcheoil, Kneecap, a chás cúirte i gcoinne iar-Aire Rialtais sa Bhreatain, Kemi Badenoch. Chuir Badenoch in éadan an deontais ealaíne a bhuadar anuraidh nuair a dúirt sí nach raibh sí sásta airgead cáiníocóra a thabhairt “do dhaoine atá i gcoinne na Ríochta Aontaithe”. Mhaígh baill Kneecap go ndearnadh leithcheal orthu mar gheall ar a bhféiniúlacht agus d'aontaigh an Ard-Chúirt leo. Gheobhaidh siad an deontas atá dlíte dóibh ach dúradar go mbeidís ag tabhairt an airgid, €17,000 san iomlán, do dhá ghrúpa i mBéal Feirste, ceann amháin a oibríonn le daoine óga ó chúlra náisiúnach agus an ceann eile le daoine óga ó chúlra aontachtach. Tar éis an fhógra, dúirt Kemi Badenoch go raibh cinneadh na cúirte “dochreidte”. * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS móramh - majority an Comhaontas Glas - the Green Party rún mímhuiníne - motion of no confidence easnamh - deficit leithcheal - discrimination féiniúlacht - identity