POPULARITY
WHO or WHAT is the Abominable Whistler? What uncanny powers do they possess? These and other questions will be thoroughly elided in this week's episode as we return to the Gesta Romanorum for more so-called "deeds of the Romans". Tune in to learn the best way to catch fish and how to lie to God. Don't miss it! Join our discord community! Support us on patreon! Check out our merch! Socials: Website Twitter Instagram Citations & References: Hypnogoria - on Toads: Link
Our return to the Gesta Romanorum in this episode provides a wide variety of tools for your TTRPGs. Need an unsolvable riddle for your players? What about a grave insult paired with the gift of a golden apple? Or perhaps you're looking for a more Lovecraftian plot element? Whatever you're looking for, this episode has it all. Plus, hear YOUR results from our first Tournament! Join our discord community! Support us on patreon! Check out our merch! Socials: Website Twitter Instagram Citations & References: Afanasyev, Alexander. "The Tale of Ivan Tsarevich, the Bird of Light, and the Grey Wolf." Russian Folk-Tales, translated by Leonard Magnus, Kegan Paul, Trench, Trubner & Co., 1916, pp. 78-90. Link. Read the Gesta Romanorum here
Episode Notes Welcome back to the Gesta Romanorum! This time, we discuss wise men giving out wisdom while in towers, good-looking princes in disguise, and how to reverse engineer divination! Send us your feedback online: https://pinecast.com/feedback/the-maniculum-podcast/fc066868-2eba-44ef-add9-04af204d90bc
Heute gibt es Ratgeber, wie man mit besonderen Schwierigkeiten besser zurechtkommt. Früher gab es dafür Exempel-Sammlungen: Die «Gesta Romanorum» sind ein solches Werk. Was ist das aber genau?
Not to be outdone by our other texts, the Gesta Romanorum continues it's wild foray into ahistorical legends and poorly written exegesis. This week, we are taking a look at seven new tales, many of which play on ancient tropes you might recognize.
Here's part two of our second episode featuring the Gesta Romanorum! This tale features tropes galore, though they may not be consistent enough to tell a single story. The Leech's Corner also spotlights medievalism meeting modern science, and answers hard questions like "Where do you find a medieval leek?"
We're back this week with the Gesta Romanorum, those weird collections of folktales with questionable morals. This episode contains some diversions into the study of semiotics and a few rambles into Greek philosophy, so we've made it a two-parter!
Check out the Maniculum Podast this week as we dive into a wacky bunch of old "Roman" folk tales which include a variety of incredibly strange occurrences including talking deer, holy dog water, and blood sigils.
De fabis et praesertim de lentibus Catherina Timotheusque colloquuntur. Indicant nomina nonnulla Romanorum antiquorum satis clarorum quae e variis fabis ducta sunt. Praecepta lentum parandarum et suam Lentulitatem ostendunt. Cave: Timotheus monet auditores ut spectaculum in Coquamus nomine "Fabae" spectent, sed nondum exstat, date igitur veniam.
Non è possibile stabilire oggi il giorno e il mese esatto della fondazione dell’Abbazia di Santa Maria ma è possibile dire che la fondazione corrisponde al momento in cui San Nilo riceve in dono da Gregorio I, Conte di Tuscolo, Senator Romanorum e figlio di Alberico II, un vasto territorio dove sono presenti i resti degli edifici di una antica villa di epoca romana datati al I secolo a.C. e da alcuni studiosi attribuiti alla villa tuscolana di Cicerone, certamente ancora in condizione di essere utilizzati. San Bartolomeo, discepolo prediletto di San Nilo, narra infatti che il Santo, giunto nel territorio della città di Tuscolo, viene ospitato nel monastero di Sant’Agata prossimo al castello della Molara, probabilmente fondato nell’anno 370 dell’era volgare dall’Abate Giovanni di Cappadocia, discepolo di San Basilio.
Wie schmeckte das Essen bei den Römern? Und was haben sie überhaupt gegessen? Zur Beantwortung dieser Fragen wurden drei Spezialisten ins Fernseh-Kochstudio geladen, die sich den unterschiedlichen Themengebieten rund um die römische Ernährung verschrieben haben. Gastgeber und Chefkoch ist Horst Lichter, der nach original römischen Rezepten ein dreigängiges Menü bereitet. (Online-Signatur Medienzentren: 4984973)
Liber Sextus - Capitula 29-43 Index rerum quae geruntur in his capitulis: Capitula 29-31: Caesar, postquam Seuvos sese in silvas recepisse comperit, constitituit non progredi longius in Germania. Praesidio apud pontem relicto iterum ad bellum Ambiorigis proficiscitur. Ambiorix forte et casu mortem effugit atque copiae eius (Eburones) se in paludibus, silvis, insulis occultant. Capitulum 32-34: Caesar copiis suis in tres partes distributis impedimenta omnium legionum in castello cui nomen est Aduatucum relinquit. Quintus Tullius Cicero huic castello praeest cum una legione. Caesar, Labienus, Treboniusque diversi in varias partes proficiscuntur ut Ambiorigem et copias eius inveniant. Constituunt reverti ad Aduatucum post diem septimum. Caesar etiam, ut Gallorum vita potius quam vita suorum militum in silvis periclitetur, ad finitimas civitates nuntios dimittit atque evocat eos ad diripiendos Eburones. Capitulum 35-40: Nuntii Caesaris de Eburonibus diripiendis ad Germanos quosdam qui vocantur Sugambri perveniunt. Sugambri igitur spe praedae invitati Rhenum transeunt et agros Eboronum populantur. Hoc autem facto constituunt ire Aduatucam et oppugnare Romanos. Celeriter in castra Romana irrumpere conantur; Romani eos repellere vix possunt sed tandem, aliquot militibus Romanis interfectis, Germani oppugnatione desistunt. Capitulum 41-43: Germani trans Rhenum sese recipiunt. Caesar ad castra Romana revertitur atque iterum ad vexandos hostes proficiscitur. Ambiorigem invenire non potest sed omnes vicos atque aedificia Eburonum vastat atque incendit. Denique concilio habito atque legionibus in hibernis collocatis in Italiam proficiscitur. Quaedam de Bello Gallico deque libro sexto generatim Haud necessarium videtur ut multum scribam de libro qui Commentarii de Bello Gallico sive Bellum Gallicum inscribitur, quippe qui fere omnibus hominibus etiam rerum antiquarum imperitis iam diu notissimus sit. Itaque quam brevissime potero capita rerum tantum leviter perstringam. Patet hoc opus constare ex commentariis quos Gaius Iulius Caesar, illustrissimus omnium Romanorum scripsit de bello quod in Gallia gessit ab anno duodesexagesimo a.C.n usque ad annum quinquagesimum (h.e. 58 - 50). Totum opus divisum est in octo libros sive volumina quorum tamen octavus non ab Caesare ipso sed ab Aulo Hirtio conscriptus est. In hoc sexto libro, Caesar motum Galliae expectans copias suas auget, varias civitates Gallicas subigit, Gallum quendam nomine Ambiorigem, qui anno proximo castra Romana quaedam obsedit multosque milites Romanos perfidiose trucidavit, persequitur. Hac de causa et ne saepius Germani rebus Romanis obsistant Caesar iterum Rhenum transit. Inde medulla libri constat ex comparatione Gallorum et Germanorum, praesertim quod pertinet ad mores, instituta, religionem. Accedit etiam brevis descriptio cuiusdam maximae silvae in finibus Germaniae in qua multa et mirabilia animilia habitare dicuntur. Denique Caesar revertitur et in Gallos quosdam qui Eburones appellantur contendit, copiis Romanis divisis et Quinto Tullio Cicerone cum aliquot militibus relicto in castello qui vocatur Aduatuca. Cum Eburones in omnes partes dispersi sint, nuntios Caesar ad finitimas civitates demittit atque evocat eos ad diripiendos Eburones. Quo nuntio audito, Germani quidam qui Sugambri vocantur Rhenum transeunt; Eburones aliquot excipiunt; castellum Ciceronis obsident et fere expugnant; expugnatione desperata discedunt. Denique Ambiorige nusquam invento, agris autem finibusque eius regionis vastatis, Caesar legiones in hibernis collocat et in Italiam proficiscitur. Infra in hac pagina invenientur nexus ad paucas editiones utiles, quarum exstat fere infinitus numerus in rete universali si animus tales conquirere atque invenire tulerit. Editiones Utiles 1) Editio Totius Operis ab Harper et Tollman Confecta In hac editione quodque verbum typis crassioribus (ut ita dicam) excussum est cum primum apparet, eo consilio ut lector possit statim cognoscere in quaque pagina quae vocabula debeant esse sibi incognita quaeque nota Multae etiam insunt notae Anglice perscriptae, chartae geographicae, imagines variarum rerum Ad calcem inveniuntur indices varii atque proprium lexicon sive dictionarium Harper et Tollman 2) Editio Totius Operis in Usum Delphini (sextus liber incipit circa paginam 220am): Editio In Usum Delphini 3) Editio Totius Operis ab Allen, Greenough, D'Ooge, Daniell Confecta Editio primi libri lectu facilior
Liber Sextus - Capitula 21-28 Index rerum quae geruntur in his capitulis: Capitula 21-22: Germani multum ab consuetudine Gallorum differunt. Deos tantum colunt quos cernere sensibus possunt, ut Solem et Lunam. Victum quaerunt venando, et pellibus utuntur pro vestimentis. Agri culturae non student, neque quisquam agri modum certum aut fines habet proprios. Quotannis cives coguntur ab magistratibus principibusque relinquere eos agros quos coluerant atque ad alios transire; quo more Germani arbitrantur vires atque animos suos corroborari. Capitulum 23-24: Civitatibus maxima laus est quam latissime circum se vastatis finibus solitudines habere. In bello magistratus deliguntur qui bello praesint et habeant vitae necisque potestatem; in pace autem nullus est communis magistratus. Germani non putant latrociniam esse turpem quae extra fines cuiusque civitatis fit. Principes sunt duces talium expeditionum. Hospitem violare fas non putant. Fuit tempus cum Galli virtute Germanos superarent, sed paulatim Galli propter propinquitatem provinciae enervati sunt. Capitulum 25-26: Silva est magna in Germania quae vocatur Hercynia. Multa in ea silva genera ferarum nasci dicuntur quae reliquis in locis visa non sunt, ut bos cervo similis cui unum est cornu inter aures. Capitulum 27 -28: Est etiam in silva Hercynia animal quod appellatur alces. Similes sunt capris figura atque varietate pellium, sed paulo maiores magnitudine. Crura eorum nodis articulisque carent quam ob rem flecti non possunt ad considendum aut in solo iacendum. Etiam est genus animalium quae uri vocantur, similes magnitudine elephanto et figura tauro. Uros venando adulescentes Germani se exercent. Quaedam de Bello Gallico deque libro sexto generatim Haud necessarium videtur ut multum scribam de libro qui Commentarii de Bello Gallico sive Bellum Gallicum inscribitur, quippe qui fere omnibus hominibus etiam rerum antiquarum imperitis iam diu notissimus sit. Itaque quam brevissime potero capita rerum tantum leviter perstringam. Patet hoc opus constare ex commentariis quos Gaius Iulius Caesar, illustrissimus omnium Romanorum scripsit de bello quod in Gallia gessit ab anno duodesexagesimo a.C.n usque ad annum quinquagesimum (h.e. 58 - 50). Totum opus divisum est in octo libros sive volumina quorum tamen octavus non ab Caesare ipso sed ab Aulo Hirtio conscriptus est. In hoc sexto libro, Caesar motum Galliae expectans copias suas auget, varias civitates Gallicas subigit, Gallum quendam nomine Ambiorigem, qui anno proximo castra Romana quaedam obsedit multosque milites Romanos perfidiose trucidavit, persequitur. Hac de causa et ne saepius Germani rebus Romanis obsistant Caesar iterum Rhenum transit. Inde medulla libri constat ex comparatione Gallorum et Germanorum, praesertim quod pertinet ad mores, instituta, religionem. Accedit etiam brevis descriptio cuiusdam maximae silvae in finibus Germaniae in qua multa et mirabilia animilia habitare dicuntur. Denique Caesar revertitur et in Gallos quosdam qui Eburones appellantur contendit, copiis Romanis divisis et Quinto Tullio Cicerone cum aliquot militibus relicto in castello qui vocatur Aduatuca. Cum Eburones in omnes partes dispersi sint, nuntios Caesar ad finitimas civitates demittit atque evocat eos ad diripiendos Eburones. Quo nuntio audito, Germani quidam qui Sugambri vocantur Rhenum transeunt; Eburones aliquot excipiunt; castellum Ciceronis obsident et fere expugnant; expugnatione desperata discedunt. Denique Ambiorige nusquam invento, agris autem finibusque eius regionis vastatis, Caesar legiones in hibernis collocat et in Italiam proficiscitur. Infra in hac pagina invenientur nexus ad paucas editiones utiles, quarum exstat fere infinitus numerus in rete universali si animus tales conquirere atque invenire tulerit. Editiones Utiles 1) Editio Totius Operis ab Harper et Tollman Confecta In hac editione quodque verbum typis crassioribus (ut ita dicam) excussum est cum primum apparet, eo consilio ut lector possit statim cognoscere in quaque pagina quae vocabula debeant esse sibi incognita quaeque nota Multae etiam insunt notae Anglice perscriptae, chartae geographicae, imagines variarum rerum Ad calcem inveniuntur indices varii atque proprium lexicon sive dictionarium Harper et Tollman 2) Editio Totius Operis in Usum Delphini (sextus liber incipit circa paginam 220am): Editio In Usum Delphini 3) Editio Totius Operis ab Allen, Greenough, D'Ooge, Daniell Confecta Editio primi libri lectu facilior
Liber Sextus - Capitula 11-20 Index rerum quae geruntur in his capitulis: Capitula 11-12: Caesar decernit mores Gallorum atque Germanorum exponere. In Gallia non solum in omnibus civitatibus sed paene etiam in singulis domibus sunt duae factiones. Ante adventum Caesaris Haedui et Sequani fuerunt principes factiones; post adventum eius Haedui sunt longe principes et Remi secundum locum obtinent. Capitula 13: Duo sunt genera hominum nobilium in Gallia, druidum et equitum. Druides rebus divinis intersunt et fere de omnibus controversiis publicis privatisque constituunt. Capitulum 14-15: Druides novi multos annos in disciplina permanent ut magnum numerum versuum sacrorum ediscant. Multa de rerum natura disputant et iuventuti tradunt. Alterum genus nobilium est equitum; hi sunt bellatores. Capitulum 16-17: Omnis natio Gallorum admodum dedita est religionibus; multas victimas, nonnumquam etiam humanas, immolant atque mactant. Deos multos et plerosque Romanis deis similes colunt. Capitulum 18-20: Galli dicunt se ab Plutone prognatos esse. Viri in uxores sicut in liberos vitae necisque habent potestatem. Funera Gallorum sunt magnifica et sumptuosa. Civitates Gallicae quae bene gubernantur interdicunt civibus rumores cum aliis civibus communicare. Quaedam de Bello Gallico deque libro sexto generatim Haud necessarium videtur ut multum scribam de libro qui Commentarii de Bello Gallico sive Bellum Gallicum inscribitur, quippe qui fere omnibus hominibus etiam rerum antiquarum imperitis iam diu notissimus sit. Itaque quam brevissime potero capita rerum tantum leviter perstringam. Patet hoc opus constare ex commentariis quos Gaius Iulius Caesar, illustrissimus omnium Romanorum scripsit de bello quod in Gallia gessit ab anno duodesexagesimo a.C.n usque ad annum quinquagesimum (h.e. 58 - 50). Totum opus divisum est in octo libros sive volumina quorum tamen octavus non ab Caesare ipso sed ab Aulo Hirtio conscriptus est. In hoc sexto libro, Caesar motum Galliae expectans copias suas auget, varias civitates Gallicas subigit, Gallum quendam nomine Ambiorigem, qui anno proximo castra Romana quaedam obsedit multosque milites Romanos perfidiose trucidavit, persequitur. Hac de causa et ne saepius Germani rebus Romanis obsistant Caesar iterum Rhenum transit. Inde medulla libri constat ex comparatione Gallorum et Germanorum, praesertim quod pertinet ad mores, instituta, religionem. Accedit etiam brevis descriptio cuiusdam maximae silvae in finibus Germaniae in qua multa et mirabilia animilia habitare dicuntur. Denique Caesar revertitur et in Gallos quosdam qui Eburones appellantur contendit, copiis Romanis divisis et Quinto Tullio Cicerone cum aliquot militibus relicto in castello qui vocatur Aduatuca. Cum Eburones in omnes partes dispersi sint, nuntios Caesar ad finitimas civitates demittit atque evocat eos ad diripiendos Eburones. Quo nuntio audito, Germani quidam qui Sugambri vocantur Rhenum transeunt; Eburones aliquot excipiunt; castellum Ciceronis obsident et fere expugnant; expugnatione desperata discedunt. Denique Ambiorige nusquam invento, agris autem finibusque eius regionis vastatis, Caesar legiones in hibernis collocat et in Italiam proficiscitur. Infra in hac pagina invenientur nexus ad paucas editiones utiles, quarum exstat fere infinitus numerus in rete universali si animus tales conquirere atque invenire tulerit. Editiones Utiles 1) Editio Totius Operis ab Harper et Tollman Confecta In hac editione quodque verbum typis crassioribus (ut ita dicam) excussum est cum primum apparet, eo consilio ut lector possit statim cognoscere in quaque pagina quae vocabula debeant esse sibi incognita quaeque nota Multae etiam insunt notae Anglice perscriptae, chartae geographicae, imagines variarum rerum Ad calcem inveniuntur indices varii atque proprium lexicon sive dictionarium Harper et Tollman 2) Editio Totius Operis in Usum Delphini (sextus liber incipit circa paginam 220am): Editio In Usum Delphini 3) Editio Totius Operis ab Allen, Greenough, D'Ooge, Daniell Confecta Editio primi libri lectu facilior
Liber Sextus - Capitula 1-10 Index rerum quae geruntur in his capitulis: Capitula 1-2: Caesar, tot militibus anno proximo ob insidias Ambiorigis amissis, novas legiones atque cohortes comparat ad maiorem Galliae motum reprimendum. Capitula 3-5: Cum a multis civitatibus Gallicis bellum parari videat, celeriter magnam partem eorum populationibus atque etiam ipso exercitus Romani adventu ad officium redire cogit. Capitula 6-8: Hac parte Galliae pacata et Treveris (aliis Gallis deficientibus) ab Labieno legato victis, totus Caesar mente et animo in bellum Ambiorigis insistit. Capitula 9-10: Decernit autem primum Rhenum flumen iterum transire, duabus de causis, primum quod Germani auxilia contra se Treveris miserant, tum, ne Ambiorix illic se occultare possit. Copiis suis traductis certior factus est Suebos, Germanos ab quibus auxilia Treveris missa sunt quique ob hanc rem metuerunt adventum Romanorum, ad extremos fines se recepisse iuxta silvam maximam. Quaedam de Bello Gallico deque libro sexto generatim Haud necessarium videtur ut multum scribam de libro qui Commentarii de Bello Gallico sive Bellum Gallicum inscribitur, quippe qui fere omnibus hominibus etiam rerum antiquarum imperitis iam diu notissimus sit. Itaque quam brevissime potero capita rerum tantum leviter perstringam. Patet hoc opus constare ex commentariis quos Gaius Iulius Caesar, illustrissimus omnium Romanorum scripsit de bello quod in Gallia gessit ab anno duodesexagesimo a.C.n usque ad annum quinquagesimum (h.e. 58 - 50). Totum opus divisum est in octo libros sive volumina quorum tamen octavus non ab Caesare ipso sed ab Aulo Hirtio conscriptus est. In hoc sexto libro, Caesar motum Galliae expectans copias suas auget, varias civitates Gallicas subigit, Gallum quendam nomine Ambiorigem, qui anno proximo castra Romana quaedam obsedit multosque milites Romanos perfidiose trucidavit, persequitur. Hac de causa et ne saepius Germani rebus Romanis obsistant Caesar iterum Rhenum transit. Inde medulla libri constat ex comparatione Gallorum et Germanorum, praesertim quod pertinet ad mores, instituta, religionem. Accedit etiam brevis descriptio cuiusdam maximae silvae in finibus Germaniae in qua multa et mirabilia animilia habitare dicuntur. Denique Caesar revertitur et in Gallos quosdam qui Eburones appellantur contendit, copiis Romanis divisis et Quinto Tullio Cicerone cum aliquot militibus relicto in castello qui vocatur Aduatuca. Cum Eburones in omnes partes dispersi sint, nuntios Caesar ad finitimas civitates demittit atque evocat eos ad diripiendos Eburones. Quo nuntio audito, Germani quidam qui Sugambri vocantur Rhenum transeunt; Eburones aliquot excipiunt; castellum Ciceronis obsident et fere expugnant; expugnatione desperata discedunt. Denique Ambiorige nusquam invento, agris autem finibusque eius regionis vastatis, Caesar legiones in hibernis collocat et in Italiam proficiscitur. Infra in hac pagina invenientur nexus ad paucas editiones utiles, quarum exstat fere infinitus numerus in rete universali si animus tales conquirere atque invenire tulerit. Editiones Utiles 1) Editio Totius Operis ab Harper et Tollman Confecta In hac editione quodque verbum typis crassioribus (ut ita dicam) excussum est cum primum apparet, eo consilio ut lector possit statim cognoscere in quaque pagina quae vocabula debeant esse sibi incognita quaeque nota Multae etiam insunt notae Anglice perscriptae, chartae geographicae, imagines variarum rerum Ad calcem inveniuntur indices varii atque proprium lexicon sive dictionarium Harper et Tollman 2) Editio Totius Operis in Usum Delphini (sextus liber incipit circa paginam 220am): Editio In Usum Delphini 3) Editio Totius Operis ab Allen, Greenough, D'Ooge, Daniell Confecta Editio primi libri lectu facilior
Saluēte amīci, amīcae uosque omnes qui Latinitāti hodiernae fauētis. Illa erit Schola Romāna undécima. Reginaldus loquor. Hodie loquemur de chronologia Reipublicae Romanae a regibus expulsis usque ad Gracchos.. Incipiamus. Quamdiu aetas ea durauit quae ab anno quingentesimo nono cum Tarquinius Superbus, ultimus rex Romae expulsus est, usque ad necem tribuni Tiberii Gracchi, tamdiu Romani regimen politicum sui generis elaborauerunt in quo imperium quotannis binis consulibus electis mandabant. Tunc temporis potentia plebis gradatim creuit donec ciues Romani uniuersi, i.e. patricii plebeique, similibus iuribus fruerentur. Romani, primum undique oppugnati, Italiam occupauerunt, deinde prouincias circum mare mediterraneum sibi apparauerunt. Ast dum haec gerunt, tot diuitias seruosque Romam contulerunt ut differentiae inter pauperes et diuites magnopere creuerint. Inde ortum est discrimen cuius annus centesimus tricesimus tertius ante Christum natum pro initio haberi potest. Deinde Respublica multis tumultibus agitata mutationes per unum fere saeculum subiuit dum Octauus imperium inuaderet, ut in proximā lectione uidebimus. Nunc mentionem faciam nouem annorum quibus regimen consulare institutum usque ad secundum saeculum ante Christum natum oreretur, cresceret, culmen attingeret. Anno quingentesimo nono ante Christum natum, Romani regibus Etruscis expulsis imperium duobus magistratibus electis mandauerunt. Quos singulis annis creatos primum praetores deinde consules uocauerunt. Anno quadringentesimo quinquagesimo, decem ciues, decemuiri dicti, leges primum conscripserunt in duodecim tabulas quae iuris Romani fundamenta forent. Inter annum trecentesimum nonagesimum octauum et annum trecentesimum nonagesimum sextum, dux Camillus Ueiis superatis finem fecit belli Etrusci, quae uictoria initium quoque fuit potentiae Romanae in Italia. Anno trecentesimo nonagesimo, Brennus, rex Gallicus, Romam inuasit suisque militibus dedit diripiendam. Huius grauitatem cladis minuit illa fabula mythologica quā anseres in Capitolio Romanos certiores fecissent hostes appropinquare. Anno ducentesimo septuagesimo secundo Romani Tarentum expugnaverunt cui rex Pyrrhus frustra subsidio uenerat. Hac parte Italiae meridionalis occupatā cultum ciuilem Graecum simul asciscere coeperunt. Anno ducentesimo quadragesimo sexto bellum primum Punicum dictum ortum est inter Romam et Carthaginem. Romani quinque annis post Poenos uicerunt ut Siciliam captam primam fecerint prouinciam Romanam. Deinde Sardiniam Corsicamque expugnauerunt quas imperio maritimo addiderunt. Ab anno ducentesimo undeuicesimo usque ad annum ducentesimum primum perdurauit secundum bellum Punicum quo dux Carthaginiensis Hannibal ab Hispaniā profectus Alpes cum elephantis transiuit ac cum Romanis in Italiā pugnauit. At Carthago postquam a Scipione Africano deuicta est, tributum ingens Romanis soluere debuit. Ab anno centesimo quadragesimo nono usque ad annum centesimum quadragesimum sextum tertio bello Punico saeuiente Scipio Aemilianus Carthaginem expugnatam deleuit ut Africa prouincia Romana facta sit. Interim Mummius Corinthios deuicit ut Graecia Macedoniaque in dicionem Romanorum ceciderint. Tandem anno centesimo tricesimo tertio Scipio Aemilianus, uictor Carthaginis, post pugnam apud Numantiam Hispaniam rebellantem in dicionem Romanorum redegit. Haec paucis uerbis resumamus: Quinto quartoque saeculo ante Christum natum Etruscis depulsis res publica sui iuris facta est. Deinde tertio saeculo cum iam Italiae imperaret, cultum ciuilem Graecorum comperit ac cum Carthaginiensibus bis punauit. Denique secundo saeculo ante Christum natum, Romani Carthaginiensibus, Corinthiis Numantinisque uictis colonias ubique circum Mare Mediterraneum habent ut multae diuitiae Romam affluxerint. Illa quoque mihi uidentur mentione digna quo facilius intelligatis cur annum centesimum tricesimum tertium existimemus praemissa occasus Reipublicae monuisse. Namque cum Scipio Aemilianus Hispaniam domaret, plebs Romana reclamare coepit quod etsi nationes multae longinquaeque uictae erant, plebei pauca recipiebant de praedis rapinisque. Serui enim aurum frumentum omnia quae duces e nationibus deuictis non modo ab ciuibus ditioribus captabantur sed etiam tantam ruinam propter uilitatem Italis inferebant ut ciues iam locupletiores agros pauperiorum redimerent. Itaque Tiberius Gracchus eiusque frater Gaius proposuerunt ut fundi maximi pauperibus diuiderentur iique ipsi suos agros colerent. At Scipio Nasica loco patricio ortus Tiberium necauit quamuis familiaris eius esset. Hoc homicidium illustrat quantum iam inter diuites et pauperes distarent utilitates. Saeculo sequenti bella ciuilia saeuire coeperunt odiumque concordiae ciuili successit usque ad initium imperii. Nunc peruenimus ad finem huius emissionis. Gratias uobis ago. Curate ut ualeatis amici, amicae uosque omnes qui Latinitati hodiernae fauetis.
Saluete amici, amicae, uosque omnes qui Latinitati hodiernae fauetis. Illud erit Schola Romana e Guiana 10. Reginaldus loquor. Hodie de origine linguae Latinae loquemur. Incipiamus. Cum populi Indo-europaei (i.e. Proto-uillanouiani) Italiam ingressi Latium occupauerunt, suam quoque linguam importauerunt. Lingua Latina, siue sermo Latius, quâ pauci ex regione Latiâ loquebantur, primum cum aliis italicis dialectis uix certabat utputa cum Osca uel Umbrica quae in territoriis uastioribus adhibebantur. Praeterea cum colôni Graeci suâ linguâ in Italia meridionali utebantur tum Etrusci a septentrionibus Romam bello opprimebant. Itaque usus linguae Latinae instar finium Romanorum creuit prout ciuitates uicinae et deuictae et partes imperii factae sunt. Etsi lingua Latina gradatim in provinciis occidentalibus sub imperio Romano se propagauit, tamen incòlae partis orientalis non desierunt lingua Graeca uti. Quomodo pleraeque linguae quae ex Indo-europaeis ortae sunt, utputa Graeca, Russica uel Islandica, sic Latina flexionibus scatet. E uocabulis, uerba coniugantur ut pro modis, temporibus, personis, numeris, uocibusque uarientur. Quod ad nomina, pronomina, adiectiuaque spectat, sunt in lingua Latina tria genera (masculinum, femininum, neutrumque) ac tres numeri quatenus tempora prisca obseruamus, i. e. singularis, pluralis, dualisque quod in raris uocabulis aetate classica superfuit. Item nomina declinatione afficiuntur quae ex sex casibus constat (aut septem cum de uocabulis loca designantibus agitur). Hi sex casus sunt nominatiuus, uocatiuus, accusatiuus, genitiuus, datiuus, ablatiuus. Inde finis cuiusque nominis senis mutationibus cum in singulari tum in plurali adfici potest ut proprie exprimatur quali munere grammatico nomen quodque fungatur. Propter declinationes uocabula in sententiis liberius ordinantur ac stilo auctorum libentius respondet. Nihilominus si ordo communis obseruatur, subiecti initio sententiarum uerbaque in fine ponuntur ut lingua Latina in typologia linguarum interesse dicatur linguis SOV, quia subiecti, obiecti, uerba in tali ordine exprìmi solent. De alphabeto Romani Etruscorum litteras usurpauerunt quas hi sibi a Graecis asciuerant. Litteras quarum nonnullae ad usum linguae Latinae mutatae sunt, dinumeramus uiginti tres: A B C D E F G H I K L M N O P Q R S T V X Y Z De his litteris addam quod: -Forma litterae G exsistit e C atque inuenta est quia lingua Etrusca gutturalibus sonôris carebat. -I littera hic uocalem i ut in libris illic consonantem ut in ieiunio exprimit. -K deserta est aetate rei publicae nisi in abbreuiationibus uel in formulis priscis. -Q nisi in abbreuiationibus semper litteram u antecêdit ut ambae unā pronuntiandae sint. -Adinstar i, littera V hic uocalem ut in cucullo illic consonantem ut in uiuo exprimit. -Ab aetate Renascentiae, distingui coeptum est inter modos scribendi I/J et U/V litteras. Usus etiamnunc uariat quamuis saepe animaduertamus unam formam litterae i seruari sed duas prout u/v aut consonantem aut uocalem reddit. -W addita est Antiquitate exeunte ad sonum wa nominum Germanicorum exprimendum cum littera V iam tanquam in Victoria regina Anglorum pronuntiaretur. De aetatibus linguae Latinae Historia linguae Latinae, quod ad Antiquitatem spectat, diuiditur in aetates tres e quibus distinguuntur: -Latînitas prisca (quae usque ad finem secundi saeculi ante Christum natum perdurat) -Latinitas classica (quae primum saeculum a.C.n. et primum saeculum p.C.n. complectitur) -Latinitas post aetatem classicam (quae usque ad finem Antiquitatis sequitur donec initio medii aeui a septimo fere saeculo in dialectos transformata nostras linguas romanicas hodiernas generaret, utputa Italianam, Francogallicam, Hispanicam, Lusitanicam, Dacoromanicamque) Haec omnia resumamus: Ex Indo-europaeis orta, lingua Latina flexionibus abundat quae uerba coniugationibus nomina, pronomina, adiectiuaque declinationibus affectant. Quam si ad typologiam linguarum referimus, sermonibus SOV apponere oportet quia sententiae Latinae subiectis ineunt uerbisque saepius exeunt. In Italia ipsa lingua Latina linguis italofaliscis propter affinitatem mutuam agreganda est. Romani litteras Etruscorum usurparuerunt quae ex Graecis ortae erant. Ad haec mihi mentione digna esse uidentur illa: Nonnulla enim uestigia linguae Etruscae in uocabulis Latinis remanserunt ut Roma, nomen urbis, quod Rumon, siue Tiberim fluuium Etrusce, mémorat. Fibula quaedam, Praenestina dicta quod ibi reperta est, eademque sexto saeculo a.C.n. confecta, uetustissimam nobis notam inscriptionem habet: Manios med fhefhaked Numasioi. Quod classice dicamus: Manius me fecit Numerio. Experti etiamnunc dubitant utrum tale uestigium genuînum sit necne. Nunc peruenimus ad finem huius emissionis. Gratias uobis ago. Curate ut valeatis, amici, amicae, uosque omnes qui Latinitati hodiernae fauetis.
Saluete amici, amicae uosque omnes qui Latinitati hodiernae fauetis. Illud erit soliloquium e Guiana. Reginaldus loquor. Abhinc paucis septimanis ego uobis de Cornelio Nepote uerba feci. Tunc explicaui cur mihi prodesset eum scriptorem legere. Nuper enim opera omnia eius oculis triui, nec retineri possum concludere multa mentione digna ubique in his abundare. Itaque hodie uelim uobis nonnulla tradere de praefatione eius libri in quo Cornelius tractat de excellentibus imperatoribus. Hoc enim opus Nepos Âttico, sibi amicissimo, dedicauit. Dum initium facit, praefatur usus Graecorum non esse iudicandos ex consuetudinibus Romanorum, sed ex suis moribus maiorum. Deinde paucis exemplis illustrat quantum uterque populus utrumque tempus inter se dîfferant. Dum haec facit, non solum de Graecia loquitur, sed mores Romanorum ingeniose depingit ut figurae Romanorum ex contrariis Graecorum prodeant uel, ut ita dicam, e forma figlinâ appareant. Ad haec illustranda uobis eius praefationis locos iam prodam quattuor. Primum Cimonem citat de quo locum illum uobis tradam : « Neque enim Cimoni fuit turpe, Atheniensium summo uiro, sororem germanam habere in matrimonio, quippe cum ciues eius eodem uterentur instituto. » Etenim Nepos indubittae cum Atheniensibus fas esset germanas uxores ducere, eodem têmpore mêmorat matrimonia eius farinae Romae pro incestis haberi. Haud procul addit quod « laudi in Creta ducitur adulescentulis quam plurimos habuisse amatores ». Cornelius Nepos dum haec dicit, item significat corpora liberorum Romanorum sacra esse. Quod pro côgnito habemus siquidem pueri Romani usque ad togas uirîles amulêta in bullis gerebant. His signis indicabant eos tangere nefas esse. Praeterea, ut idem alio loco declarauit, quamuis laudabile Graecis fuerit in scaenam prodire, tamen Romani non sine macula morali talia faciunt. Namque scribit : « Quae omnia apud nos partim infamia partim humilia atque ab honestate remota ponuntur. » Postremo, id quod equidem potissimum existimo, Cornelius Nepos cum de mulieribus in ciuitate agitur, subito rationem inuertit concinnandi exempla. Sic exclamat : « Quem enim Romanorum pudet uxorem ducere in conuiuium ? » Dein sîmili utitur interrogatione oratoriâ et demonstrat matronas apud Romanos primum locum tenere ac in celebritate uersari. Postea tandem incidit sermo in gynaeconîtides ubi feminae Graecae retinebantur. Haud dubium est quin haec omnia exempla Romanis conspicua fuerint. Itaque nonne nostrâ interest cur Cornelius Nepos locos id genus memorauerit ? Ipse elementum responsi adfert cum ait homines errare si tantum pro recto habeant quod moribus ipsorum conueniat. Sic nullum aliud praeceptum profitetur quam illud recentius « cuius regio eius religio », uel principium relatiuismi nostri. At quamquam inter aetates et ciuitates distinguit, tamen non curat ut alias res ab aliis semoueat. Quantum enim existimare possum, non credo Cornelium Nepotem tot taliaque exempla gratuito citauisse. Dum contraria inter Romanos et Graecos expônit, meâ sententiâ, Romanos hortatur ut non solum Graecos more Graeco considerent, sed etiam uice uersa mores suos respiciant atque inquirant cur res Romanae apud eos ita se habeant. Nunc peruenimus ad finem huius emissionis. Quoniam multa supersunt quae uobis tradere cupiam, ego sine morâ ad uos reuersus ero ut idem argumentum porro tracter ac plura de Cornelio Nepote dicam.
Saluete amici, amicae uosque omnes qui Latinitati hodiernae fauetis. Illud erit soliloquium e Guiana ultimum huius anni. Reginaldus loquor. Hodie de scriptore Romano Cornelio Nepôte uobis loquar. At priusquam argumentum aggrediar, cum Saturnalia appropinquent, cupio uobis finem anni et serenum et iucundum exoptare. In dies magis gaudere nobis licet quod Latinitas hodierna ubique mundi floret. Namque etsi numquam desiimus Latine scribere, tamen multi iam ardent nostra lingua commûni loqui. Neque equidem audeo emissiones enumerare ne quam propter multitudinem obliuiscar. Sed nos effugere non potest oratores hodiernos non solum bonitate loquellae sed uarietate quoque argumentorum praecêllere. Usus Latinitatis uiuae ubique gliscit, e peritorum circulis exit, in scholas feliciter inrêpit. Uirtutes huius rei haud difficile comparent e quibus si unum commodum mihi seligendum fuerit, illud praeter omnia potissimum designem, quod, cum linguam Latinam uiua uoce colimus, non solum uoluptate loquendi fruimur, sed etiam gradatim discimus linguam ipsam aliter considerare ac methodo philologica. Quae res sine dubio liquet : si Latino tanquam aliis sermonibus hodiernis utimur, incipimus haud secus scripta Latina legere atque Anglica, Francogallica, eaque composita ceteris linguis quas in scholis didicimus. Hanc uoluptatem primum expertus sum cum in Islandia vixi. Sicut fortasse scitis lingua Islandica hodierna minime differt ab usu medii aeui ut et sagas antiquas et acta diurna legere nobis pariter liceat. Idem nunc experior dum Latine loquor. Haec fuit causa cur ea mente statuissem scriptores classicos denuo legere ut aestimarem quantum modum legendi mutassem. Tandem igitur ad argumentum huius diei peruenio. Nuper enim consilium cepi opera Cornelii Nepotis in extenso, ut ita dicam, iterum legere. Hic scriptor Romanus initio primi saeculi loco nobili natus est, atque et aequalis et amicus fuit Ciceronis, Âttici poetaeque Catulli. Itaque iure existimare possumus eum documenta Latinitatis classicissimae nobis tradidisse. Sedecim libros composuit de uiris illustribus necnon alia uaria opera. Ex his superfuerunt liber tertius de uiris illustribus, uita Attici, uitaque Catonis. Ferunt stilum Cornelii Nepotis quamuis lingua pura fuerit, insulsum esse. Professores mei in Uniuersitate iterabant Cornelium Nepotem historicum fuisse cui nobis parum fidendum esset quippe cum moribus magis studeret quam rebus gestis. Itaque nonnullos locos magistri plerumque dant discipulis uertendos cum nemo putet Nepotem dignum esse cuius opus totum pellegatur. Nihilominus dum uitas inspicio, mihi notaui nonnulla indicia quibus mihi uideretur nos Nepotem citius iudicasse. Ergo ne uobis molestus sim, tres locos sententia mea mirandos tradam. Primo mentionem facere uelim de uita Hannîbalis. Cuius prudentiam aliasque uirtutes contra Titum Liuium laudat Cornelius Nepos ubique libri. Praeterea sic depinxint ultimas horas Carthaginiensis cum salutem in Prusiae regno petiuisset. Partem recito capituli duodecimi : « Hânnibal enim uno loco se tenebat, in castello quod ei a rege datum erat muneri, idque sic aedificarat, ut in omnibus partibus aedificii exitus haberet, scilicet uerens ne usu ueniret, quod accidit. Huc cum legati Romanorum uenissent ac multitudine domum eius circumdedissent, puer ab ianua prospiciens Hannibali dixit plures praeter consuetudinem armatos apparere. Qui imperauit ei ut omnes fores aedificii circumiret ac propere sibi nuntiaret num eodem modo undique obsideretur. Puer cum celeriter, quid uidisset, renuntiasset omnesque exitus occupatos ostendisset, sensit id non fortuito factum, sed se peti neque sibi diutius uitam esse retinendam. Quam ne alieno arbitrio dimitteret, memor pristinarum uirtutum uenenum, quod semper secum habere consuerat, sumpsit. » Quod ad me attinet, animi non moueri nequeo cum, dum haec lego, imaginor Romanos appropinquare, puerum ruere arcem circumitum ac renuntiare res ita desperatas esse ut Hannibal ueneno sibi mortem consciuerit. Nonne conspicua in Nepote inest calliditas qua tales imagines in animis nostris suscitaret ? Alio loco idem testimonium amicitiae egregium lectoribus tradit. Sic in uitae Attici capitulo decimo tertio. Ibi enim cum explicat quantas pecunias quotmensibus Atticus impenderet ut omnium ordinum homines inuitaret, fatetur : « Atque hoc non auditum sed cognitum praedicamus : saepe enim propter familiaritatem domesticis rebus interfuimus. » Si meminimus Atticum, uirum locupletissimum, procul a ciuili tumultu mansisse atque pecuniâ suâ hominibus factionum omnium opitulatum esse ut fortasse nonnullis uideretur in dubio haesitans uictis uictoribusque morigerari, uel potius blandiri, mihi non displicet suspicari Atticum qui pacem fortunis ingentibus suis sibi concilare soleret, undique ob id uituperari, immo uero ignauiae accusari. Nonne est amicorum inter se auxiliari ? Inde quod haud absurdum credo, facile mihi fingo Cornelium Nepotem uice patroni fretumque optimatum auctoritate Atticum defendere. Itaque, ut testis oculatus, plûrimis argumentis demonstrat Atticum pecunias ingentes soluisse non sibi suisue sed ciuitati bellis ciuilibus lacessitae. Inde Atticus qui ignauus iudicari poterat, uestimentum euergetae induit ; quin etiam philosophus fit, ut sapiens apud Lucretium qui ab litore procellam contemplatur. Praeterea Nepos multis locis explanat Atticum ab uniuersis amatum esse quod omni malitiâ abstineret. Nihilominus pluriens cum fortunis emigrat, amicis inimicisque opem fert e quibus nonnulli sanguine Romano aspersi erant. Hic procul dubio non destino Atticum in ius uocare, sed illud solum cupio manifestum facere Cornelium Nepotem scriptorem memoriâ digniorem esse quam etiamnunc dicitur, propterea quod non tantum imagines apud lectores scite suscitat sed etiam genera litteraria miscet ut opus apologeticum sub specie uitam componendi scriberet. Postremo plura de uitis uirorum Graecorum dicam. Etenim dum has lego, aliquid lepidi animaduerti. Nam cum de uiginti fere ducibus tractet, qui quinto quartoue saeculo uiuentes plerique aequales fuerunt, profecto usu uenit ut iidem in pluribus uitis apparerent. Sic Cononi Atheniensi Lysandroque Lacedaemonio qui alter in sua alteriusque uita partes hostium agunt. Inde oblectamentum lectoribus apparatur, salis plenum, in quo imagines diuersae eorundem uirorum inter se confliguntur. Idem Graece sine dubio faciet Plutarchus. Sed quod ad Latinitatem spectat, Cornelius Nepos fortasse uiam aperuit tanquam Balzac in Comoediâ humanâ apud Francogallos. Haec emissio non fuit thesis de Cornelio Nepote, sed, ut spero, humilis gustatio quâ ministratâ hortor ut opera eius denuo oculisque innocentibus inspiciatis. Nunc peruenimus ad finem huius emissionis. Gratias uobis ago, amici amicae uosque omnes qui Latinitati hodiernae fauetis, atque iterum optimum anni finem uobis exopto. Curate ut ualeatis.
Wed, 1 Jan 1592 12:00:00 +0100 http://epub.ub.uni-muenchen.de/11797/ http://epub.ub.uni-muenchen.de/11797/1/W8Vetus1458.pdf Gislo, Jacobus Gislo, Jacobus: Chronologia seu temporum series, ab initio mundi ad nostra haec tempora praesentia, in cuius medio contexitur genealogia Christi ab Adamo per sem filium Nohe. A Dextro Latere Positi Svnt Reges Gothorum Sueonumq[ue]; tam extra patriam quàm in patria à Magogo filio Iapheti oriundi, teste Ieronymo, Isidoro lib: 9. et alijs dignis Authoribus. In sinistro latere quartae Monarchiae ordinantur. Ad Quartam Monarchiam, Romanorum scilicet, adpositi sunt Romani Pontifices, ad praesentem Roma