Eerste hulp bij klassiek

Giuseppe Verdi – La donna è mobile uit Rigoletto 1851, Verdi schreef op 40 dagen tijd een nieuwe opera: Rigoletto met de beroemde aria La donna è mobile. De Italiaanse componist wist meteen dat hij een dikke hit had geschreven. Clara en Sander zingen deze oorwurm luid mee, tot ze de tekst eindelijk eens opzoeken. Want blijkbaar zingt het personage nogal wat vrouwonvriendelijke vuilbekkerij bij elkaar. En dan is er nog dit grote vraagstuk: wat is de link tussen Verdi en tomate-crevettes?

1772, Joseph Haydn schrijft tijdens een lange zomer zijn 45e symfonie, de Afscheidssymfonie. Muziek waar een plan achter zat, Haydn wou de muzikanten van zijn orkest zo eindelijk naar huis laten gaan. Dus schreef hij muziek als een echte vakbondsman! Clara en Sander zoeken uit hoe dat masterplan nu precies in elkaar zat. En ook wat het verhaal is achter de twee schedels in het graf van Hadyn en waarom zijn bijnaam papa Haydn is - sexy daddy of niet?!

1976. De Amerikaanse componist Steve Reich zet een nieuwe stap in zijn carrière met Music for 18 Musicians en breekt ermee helemaal door bij het grote publiek. Een heerlijke trip en monument van de minimal music! Al twijfelt Clara toch nog of dit ook muziek is voor tijdens haar barbecue en ze heeft zeker niet genoeg stoelen voor Sander zijn 18 vrienden. Geen probleem voor Sander, hij vindt wel een andere manier om Clara helemaal te overtuigen van de kunst van deze muziek.

1855. De Hongaarse componist Frans Liszt verbluft iedereen met zijn eerste pianoconcerto. Als een echte rockster vult hij bomvolle concertzalen met superfans op de eerste rij, die allemaal vechten om een plukje haar van hem. Hoe komt het dan dat het werk nu zo weinig gekozen wordt tijdens de Koningin Elisabethwedstrijd? Clara en Sander voelen de Lisztomania en checken hoeveel noten ze per seconde kunnen spelen.

1911, de Spaanse componist Enrique Granados schrijft misschien wel zijn bekendste hit: zijn Goyescas. 6 delen, geïnspireerd door zijn held, de Spaanse kunstenaar De Goya. Sander en Clara vertoeven helemaal in Spaanse sferen. Het worden dus een dikke 20 minuten vol Spaans met serieus wat haar op, misschien net zoveel haar als de snor van Granados zelf. Maar ook eindelijk het antwoord op wat die pedalen aan een piano nu eigenlijk doen, en het tragische verhaal van hoe Granados aan zijn einde kwam.

1689, de Engelse componist Henry Purcell is nog geen dertig wanneer hij misschien wel de ontroerendste aria ooit schrijft: When I am laid in earth. Een klaaglied gezongen door de mythologische koningin Dido die achtergelaten wordt door de knappe held Aeneas. Ook al was Purcell componist in Westminster Abbey, toch schreef hij deze tearjerker voor een amateurkoor op een kostschool. Clara kan haar tranen niet bedwingen bij deze muziek, maar waarom begint Sander te roepen als het emotioneel wordt?

1943, de Hongaarse componist Béla Bartók vindt nieuwe levenskracht wanneer hij de opdracht krijgt om een werk voor het Boston Symphony Orchestra te componeren. Het resultaat is een enorme tour de force, zijn Concerto voor orkest. Muziek waar heel het orkest een belangrijke rol speelt. Maar wat heeft dit met wedstrijdpaarden te maken? Clara moet een beurs aanvragen om volksmuziek op te nemen en Sander strooit deze aflevering kwistig in het rond met levenslessen.

1897, Paul Dukas tovert L'Apprenti sorcier uit zijn componeerhoed. Een symfonisch gedicht over een tovenaarsleerling die zijn spreuk niet meer kan terugroepen. Clara denkt meteen aan de Fantasia films van Disney, waar Mickey Mouse de tovenaarsleerling speelt. Sander die herkent zich dan weer zelf in de tovenaarsleerling, want hij kuist ook met véél te veel water. Een ondergelopen aflevering vol zelfverzonnen spreuken en aanstekelijke muzikale thema's.

1925. Pianiste en componiste Amy Beach schrijft het prachtige kleine pianowerkje By The Still Waters. Minder groots dan haar Eerste Symfonie waar ze bekend mee werd, maar Clara en Sander worden er helemaal stil van. Het leven van Beach was daarentegen minder rustig, van haar relatie met een rijke topdokter uit Boston, tot een lege erfenis… spannend genoeg om heel wat roddelboekskes mee te vullen. En doet Beach haar muziek jou ook zo denken aan die van Satie? Hoe zou dat komen?

1680, Johann Pachelbel componeert de ultieme one-hit wonder van de klassieke muziek: zijn Canon en gigue voor drie violen en basso continuo. Maar wat is die basso continuo nu eigenlijk? Hoe heeft prinses Diana ervoor gezorgd dat deze muziek dé hit tijdens huwelijksceremonies werd? En herkennen Clara en Sander nu echt de Canon en gigue in de muziek van Maroon 5?

1957, Leonard Bernstein componeert de ultieme musical: West Side Story. Een hartverscheurend liefdesverhaal over Tony en Maria, gevangen tussen twee rivaliserende bendes in NY. Tijdens deze XL live-opname duiken Clara en Sander in de musical, samen met relatietherapeut en grote fan Rika Ponnet. Welk liefdesadvies zou zij Tony en Maria geven? En waarom is de hit Maria zo moeilijk om te zingen? Over niet geleefde liefdes, de swingende ritmes in West Side Story en het vurige karakter van Bernstein.

1573, de Engelse componist Thomas Tallis schrijft Spem in Alium, een koorwerk voor 40 stemmen. Niet toevallig 40 want hij schreef het voor de 40e verjaardag van Queen Elisabeth I. Clara en Sander stressen over wie wanneer dan precies moet invallen tijdens deze indrukwekkende muziek. En wat heeft dit muziekwerk met knoflook te maken? Er wordt alleszins al gefantaseerd over scampi's in knoflooksausje door deze twee foodies.

1829, Felix Mendelssohn vaart naar de Hebriden, een eilandengroep voor de Schotse Westkust. Hij is zo onder de indruk van dit natuurwonder dat hij meteen zijn zus een bericht stuurt met de eerste maten van wat zijn Hebriden Ouverture zou worden. Muziek die golft, klotst én naar gezouten kabeljauw smaakt. De zeeziekte nam Mendelssohn er maar bij en ook Sander voelt al een golf misselijkheid opkomen bij deze muziek. Clara daarentegen plant haar volgende vakantie al, richting de Hebriden.

1977, de Poolse componist Henryk Górecki schrijft zijn derde symfonie, oftewel de Klaagsymfonie. Hij baseert zich op drie klaagliederen, over moeders die hun kind missen en omgekeerd. Een herkenbaar verdriet voor Górecki want hij verloor zijn moeder zelf al vroeg. Zijn muziek is breekbaar, minimalistisch en snijdt recht door je hart. Vooral het tweede deel van de symfonie werd een megahit na het vallen van het IJzeren Gordijn. Zo'n succes dat Górecki niet wist wat hij aan moest met al het geld.

1874, Offenbach componeert zijn eerste operette Orphée aux Enfers. Eentje waar hij meteen mee tegen de schenen van het publiek schopt. Maar slechte reclame is gelukkig ook reclame: iedereen in Parijs wil de operette gezien hebben. Ook Clara en Sander werpen de beentjes in de lucht. Een verhaal van dronken goden en Orpheus die het liefst zijn vrouw Eurydice helemaal niet wil redden. Maar ook: hoe dans je die Can Can nu? Sander heeft nog steeds spierpijn en Clara doet auditie als Crazy Girl.

1873. De Russische componist Modest Moessorgski krijgt het droevige nieuws te horen dat zijn goede vriend en kunstenaar Viktor Harmann plots is overleden. Een grote postuum overzichtstentoonstelling met schilderijen brengt Moessorgski op ideeën voor een nieuw pianowerk: de Schilderijententoonstelling. Een aflevering vol kabouters en kuikens maar ook een prachtig eerbetoon van Moessorgski aan zijn bestie.

Dit moet de stilste aflevering van Eerste hulp bij klassiek ooit zijn. De Amerikaanse componist John Cage schrijft in de jaren 50 van de vorige eeuw zijn compositie 4'33'', vier minuten 33 seconden – nu ja – stilte. De een vindt het geniaal, de andere een grap. Sander is enthousiast, maar hoe spannend kan 4'33'' stilte echt zijn? En wat is dat met John Cage en zijn paddenstoelen, zitten die hier voor iets tussen? Moeilijke woorden: prepared piano, aleatorische muziek.

1927. De Franse componiste Germaine Tailleferre laat Parijs achter zich en verhuist naar New York. Voor haar kersverse Amerikaanse echtgenoot schrijft ze een concertino voor harp en orkest. Opvallend want hun huwelijk klinkt helemaal niet als muziek in de oren. Maar ondanks haar zware leven klinkt dit concertino licht en vrolijk en wordt zo een groot succes in de roaring twenties. Germaine Tailleferre, een vrouw van contrasten! Moeilijke woorden: Les Six, concertino. Uitvoering: Nicanor Zabaleta

1816, de Italiaanse componist Giaochino Rossini schrijft zijn komische opera Il barbiere di Siviglia, over een barbier uit Sevilla. Die barbier moet de graaf Almaviva helpen bij zijn aanzoek aan een knappe vrouw. En Figaro bewees ook Rossini een dienst, want de opera werd een instant hit. De beroemde aria, Largo al factotum, is een huzarenstukje voor elke bariton en behoort nog steeds tot de bekendste aria's aller tijden. Moeilijke woorden: opera buffa, cavatina. Uitvoering: Sherill Milnes.

1914. Bij het uitbreken van WO I begint de Engelse componist Ralph Vaughan Williams aan The Lark Ascending, een vioolwerk over een opstijgende leeuwerik. Tijdens een strandwandeling schrijft Vaughan Williams de eerste noten op, waardoor hij verkeerdelijk gearresteerd wordt op verdenking van oorlogsspionage. Het keert uiteindelijk helemaal voor deze vogelmuziek, want het groeit uit tot het symbool van troost in woelige tijden. Moeilijke woorden: senza misura, pastorale. Uitvoering: Hilary Hahn.

1638. De Italiaanse componist en koorzanger Gregorio Allegri schrijft voor de Sixtijnse kapel een uniek werk, zijn Miserere. Ontroerende muziek die alleen mocht gezongen worden binnen de muren van het Vaticaan. Maar dat was buiten Mozart gerekend, die het na één beluistering helemaal uit het hoofd neerschreef. Het Miserere werd wereldberoemd door de hoge do. Alleen jammer dat dit een schrijffout blijkt te zijn. Moeilijke woorden: Miserere. Uitvoering: Choir of King's College Cambridge.

1834. De getalenteerde Fanny Mendelssohn leeft lang in de schaduw van haar broer Felix. Tot ze trouwt met de schilder Wilhelm Hensel, die haar enorm aanmoedigt om te blijven componeren. Een reis naar Rome verandert alles en motiveert Fanny om haar eigen muziek te componeren en uit te geven. Zo schrijft ze op haar 29 een eigenzinnig strijkkwartet, los van alle regels. Moeilijke woorden: fantasie. Uitvoering: Quatuor Ebène.

1982. De Amerikaanse componist Philip Glass krijgt een platencontract en komt naar buiten met Glassworks. Een album als een kamersymfonie in zakformaat. Met de combinatie van akoestische en elektronische instrumenten, korte tracks en repetitieve patronen speelt Glass in op de smaak van een breed publiek. Niet voor niets werd van deze klassieker ook een speciale versie gemixt om je walkman te kunnen beluisteren. Moeilijke woorden: minimal music, polyritmiek. Uitvoering: Philip Glass Ensemble.

1875. De Franse componist Camille Saint-Saëns schrijft de perfecte Halloweenmuziek met zijn Danse Macabre. Een orkestwerk waarin alle doden uit hun graf komen en samen walsen op het kerkhof, met de xylofoon die bibbert als dansende skeletten. Ook de viool maakt een duivelse entree! Clara en Sander vertellen er alles over in deze live-aflevering met publiek vanop het festival Iedereen Klassiek in Brugge. Moeilijke woorden: duivelsinterval, tremolo. Uitvoering: Renaud Capuçon (viool).

1935. De Russische componist Sergej Prokofjev keert na een carrière in Amerika en Parijs terug naar de Sovjet Unie. Hij componeert er het ballet Romeo en Julia. Net zoals het verhaal was ook de productie tragisch. De muziek werd ondansbaar verklaard en Prokofjev stond erop de Shakespeare-klassieker een happy end te geven. Uiteindelijk kon het ballet toch in première gaan en werd het een immens succes. Moeilijke woorden: Romeo en Julia, leidmotief. Uitvoering: Brussels Philharmonic.

1939. De Spaanse componist Joaquín Rodrigo krijgt van een bevriend gitarist de vraag om een gitaarconcerto te schrijven: Concierto de Aranjuez. Een ode aan de Spaanse flamenco met als inspiratie de koninklijke tuinen van Aranjuez, waar je de Spaanse burgeroorlog even kon vergeten. Joaquín Rodrigo maakte van de gitaar een volwaardig concertinstrument, waar zelfs jazztrompettist Miles Davis een versie van maakte. Moeilijke woorden: flamenco, rasgueado. Uitvoering: Paco de Lucia.

1875. Tegen zijn zin verzorgt de Noorse componist Edvard Grieg de muziek voor een nieuw toneelstuk van Henrik Ibsen. Peer Gynt groeit uit tot Grieg zijn grote hit en wordt hét schoolvoorbeeld van romantische klassieke muziek. In tegenstelling tot wat je zou denken, hoor je in de muziek de Sahara en niet de Noorse fjorden. En is Peer Gynt meer een egoïst dan een volksheld. Moeilijke woorden: Hardanger, pentatoniek. Uitvoering: Bergen Philharmonic Orchestra o.l.v. Ole Kristian Ruud.

12e eeuw. Hildegard von Bingen zag niet alleen sterren tijdens haar visioenen of maakte brouwsels met organen van draken, ze componeerde in haar vrouwenklooster ook prachtige muziek zoals 'O Virtus Sapientiae'. Ze was een vrouw met vele talenten en ook muzikaal bevestigde ze haar plaats in de geschiedenis. Maar is zij nu echt de eerste vrouwelijke componiste? Moeilijke woorden: gregoriaans, melisme. Uitvoering: Armonico

1905. Het woelig liefdesleven van de Franse componist Claude Debussy staat in fel contrast met zijn zorgeloze 'Clair de Lune'. Al is deze pianohit wel ideaal op te zetten tijdens je romantische date. Dat weten ook alle film- en reclamemakers, want deze schilderachtige muziek duikt nog steeds overal op in films en reclamespots. Moeilijke woorden: Suite Bergamasque, impressionisme. Uitvoering: Hélène Grimaud.

In 1945 schreef de Engelse componist Benjamin Britten de soundtrack voor Instruments of the Orchestra. Een film waarmee hij een bende pubers elk instrument van het symfonisch orkest leert kennen. Of toch bijna, want Sander en Clara missen wel hun favoriete instrument. Toch blijft The Young Person's Guide to the Orchestra van Britten de perfecte introductie tot klassieke muziek. Herken jij alle instrumenten? Moeilijke woorden: fuga. Uitvoering: London Symphony Orchestra o.l.v. Benjamin Britten

1678, Venetië. Antonio Vivaldi wordt tijdens een aardbeving geboren. Om zijn moeder een plezier te doen wordt hij priester. Maar hij onderbreekt zijn missen regelmatig wanneer hij een muzikale ingeving heeft. Componeren is zijn echte roeping. Hij reist heel Europa rond en zo belandt hij voor een job ook in Mantua. Daar, met uitzicht op de velden schrijft hij zijn grootste meesterwerk: De Vier Seizoenen. Moeilijke woorden: sonnet, programmamuziek Uitvoering: B'Rock

1819 Leipzig. Clara Schumann wordt geboren als Clara Wieck. Haar vader heeft maar één missie: van zijn dochter de beste pianiste van Europa maken. En dat lukt hem. Clara debuteert op haar negen en niet veel later schrijft ze haar pianoconcerto, met de hulp van haar toekomstige man Robert Schumann. Samen vormen ze het eerste powerkoppel uit de klassieke muziek. Moeilijke woorden: romance, rondo Uitvoering: Isata Kanneh-Mason

1929. De 8-jarige Astor Piazzolla krijgt van zijn vader een bandoneon. Het tango-instrument wordt een cadeau dat de rest van zijn leven zou bepalen. Maar niet zonder tegenslag, want na een moeilijke start van zijn carrière gaat Piazzolla in de leer bij Nadia Boulanger in Parijs. Zij geeft hem een gouden tip: vergeet nooit wie Piazzolla écht is. De componist keert terug naar Argentinië en geeft de tango een grondige facelift. De Tango Nuevo is geboren. moeilijke woorden: bandoneon

1913. De Engelse componist Gustav Holst zit in een depressie en zoekt naar antwoorden in zijn sterrenbeeld. Door een boek over astrologie begint hij aan een nieuw orkestwerk: The Planets. Een zevendelige suite waarin elke deel opgedragen is aan een planeet. Alsof het in de sterren geschreven stond, was de première in 1920 een groot succes. Ook filmcomponist John Williams haalde voor Star Wars de mosterd bij dit meesterwerk. Moeilijk woord: col legno Uitvoering: London Symphony Orchestra

1933. Het gaat niet goed met de Amerikaanse componiste Florence Price. Als moeder van twee kinderen zit ze in een vechtscheiding en als zwarte vrouwelijke componiste moet ze vechten voor erkenning. Een muziekwedstrijd verandert alles. Plots staat Florence Price op het podium van de Wereldtentoonstelling in Chicago met haar eerste symfonie. Een uniek werk waarin ze haar eigen roots en stijl laat horen. moeilijke woorden: juba uitvoering: Philadelphia Orchestra o.l.v. Yannick Nézet-Séguin.

1828. De 28-jarige Frédéric Chopin kampt met een zwakke gezondheid en overwintert in Mallorca. De vakantie valt in het water, want er is geen zon te bespeuren en de componist moet maanden op een piano wachten. Met zijn vriendin George Sand vindt Chopin onderdak in een klooster in Valldemossa waar hij zijn 24 pianopreludes componeert. Tegen Chopin zijn zin hoorde George Sand de regendruppels vallen in het ritme van de vijftiende prelude. moeilijke woorden: prelude uitvoering: Maurizio Pollini

1878. De Russische componist Peter Tsjaikovski zit gevangen in een ongelukkig huwelijk en vlucht weg van zijn vrouw richting Clarens. In alle rust aan het meer van Genève begint Tsjaikovski aan zijn vioolconcerto, met de assistentie van violist en minnaar Iosif Kotek. Drie jaar later werd het werk onspeelbaar verklaard door muzikanten en critici, maar vandaag kan je met dit meesterwerk de Koningin Elisabethwedstrijd winnen. moeilijke woorden: attacca uitvoering: Vadim Repin

25 maart 1436. De Vlaamse polyfonist Guillaume Dufay componeert voor de paus een nieuw vocaal werk voor de nieuwe kathedraal in Firenze. Op een ingenieuze manier verwerkt hij de architecturale verhoudingen van de legendarische Duomo in de ritmische verhoudingen van de stemmen. Als de Van Eyck van de muziek is Dufay de belangrijkste componist van de eerste helft van de 15de eeuw. Moeilijke woorden: polyfonie, isoritmisch motet Uitvoering: Huelgas Ensemble o.l.v. Paul Van Nevel

17 juli 1717. De Duitse componist Georg Friedrich Händel componeerde voor de Engelse King Georg I feestmuziek voor een boottocht op de River Thames in Londen. 50 muzikanten speelden 5 uur lang op het water en kwamen na middernacht aan op hun bestemming. Om goed hoorbaar te zijn voor het publiek aan de kade gebruikte Händel voor deze danssuites niet toevallig veel blaasinstrumenten die met hun volle klank ver te horen waren. Moeilijke woorden: sarabande Uitvoering: Akademie für alte Music Berlin

1874. De Tsjechische componist Bedřich Smetana heeft een groot hart voor zijn vaderland en componeert Má Vlast, een verzameling van zes symfonische gedichten, waaronder Vltava: de Moldau. Als een spannende soundtrack horen we hoe de rivier ontspringt uit twee bronnen en verder stroomt langs een jachtpartij, boerenbruiloft, zeemeerminnen, watervallen en uiteindelijk aankomt in Praag. Moeilijke woorden: Symfonisch gedicht, sordino uitvoering: Czech Philharmonic Orchestra o.l.v. Jiří Bělohlávek

1804. Ludwig van Beethoven kampt met zware gehoorproblemen en schrijft de frustratie van zich af met de Vijfde Symfonie. Een overweldigend werk met het beroemd openingsmotief dat in alle vier delen subtiel terugkomt. Deze dubbele aflevering is opgenomen met livepubliek tijdens het live podcastevent van VRT MAX met special guest Marcel Vanthilt. Hij hoort in de 5de symfonie 'de roetsjbaan van het leven.' Moeilijke woorden: fermate Uitvoering: Orchester Wiener Akademie o.l.v. Martin Haselböck

1736. De Italiaanse componist Giovanni Battista Pergolesi blaast een nieuwe wind door de kerk met zijn versie van het Stabat Mater. Vocale muziek op een hartverscheurend middeleeuws gedicht over Moeder Maria bij haar gekruisigde zoon Jezus. Met dit ontroerend werk werd Pergolesi de one-hit wonder uit de klassieke muziek. Zijn Stabat Mater werd de meest gedrukte muziek uit de 18de eeuw. Moeilijke woorden: Stabat Mater, castraatzanger, syncope Uitvoering: Philippe Jaroussky, Julia Lezhneva

1913. Het grootste schandaal uit de muziekgeschiedenis vindt plaats in Parijs. Igor Stravinsky schrijft met Le Sacre du Printemps een nieuw ballet voor Les Ballets Russes waarin een jonge maagd zichzelf de dood indanst. Door het gruwelijke verhaal, de atypische instrumenten en de woeste muziek breekt in de zaal een gevecht los. Veertig mensen worden gearresteerd en de dirigent ontsnapt uit een wc-raam. Moeilijke woorden: guiro Uitvoering: Orchestre de Paris o.l.v. Klaus Mäkelä

1888. De Franse componist Erik Satie woont in Parijs op een appartement van enkele vierkante meters groot, maar leeft vooral in zijn eigen muzikale wereld. Als tegengif voor alle bombastische en abstracte orkestmuziek componeert hij zijn Trois Gymnopédies. Voor een componist die alleen maar witte dingen at, voelt deze muziek als opnieuw beginnen van een wit blad papier. Moeilijke woorden: Gymnopédie, septiemakkoord Uitvoering: Reinbert De Leeuw

1875. Prends garde à toi! De Franse componist Georges Bizet zorgt in Parijs voor een klein schandaal met zijn opera Carmen, een levensecht verhaal waarin een Spaanse femme fatale alle mannen tegen elkaar opzet. Bizet stierf plots na de 33ste uitvoering, maar blijft onsterfelijk met de grote aria L'amour est un oiseau rebelle. moeilijke woorden: verisme, habanera uitvoering: Elina Garanca

1924. De Amerikaanse componist George Gershwin is aan het biljarten met zijn broer wanneer hij in de krant leest dat hij een nieuw werk moet schrijven. Gershwin valt uit de lucht maar begint meteen aan zijn Rhapsody in Blue. Een speels concerto voor piano en jazzband waarin hij klassiek en jazz combineert. Na zijn succes op Broadway als musicalcomponist slaat Gershwin een nieuwe weg in. De Rhapsody in Blue is een schot in de roos. Moeilijke woorden: Rapsodie Uitvoering: Leonard Bernstein

1919. De Engelse componist Edward Elgar laat zijn amandelen trekken en ontwaakt uit de verdoving met nieuwe ideeën voor een celloconcerto. De eerste noten van dit meeslepend werk maken definitief komaf met zijn writer's block. De cello klaagt, zucht en weent, alsof Elgar de pijn laat voelen die de Eerste Wereldoorlog had nagelaten. Sindsdien is dit werk niet meer weg te denken uit de muziekgeschiedenis. moeilijke woorden: pizzicato, zestiende noten uitvoering: Jacqueline du Pré

1610. Als zoon van een apotheker vindt Claudio Monteverdi het beste medicijn in muziek. Op de rand van een burn-out stopt hij met zijn muziekjob in Mantua en solliciteert hij bij paus Paulus V in Rome. Monteverdi solliciteert met indrukwekkende avondgezangen voor Moeder Maria: de Mariavespers. Een muzikale show waar Monteverdi uitpakt met muzikale effecten en waar hij focust op de verstaanbaarheid van de tekst. Moeilijke woorden: Mariavespers Uitvoering: Ensemble Pygmalion o.l.v. Raphael Pichon

1885. Johannes Brahms is 52 en componeert zijn laatste symfonie: de vierde. Met invloeden van Bach en Beethoven laat Brahms horen dat hij de derde grote ‘B' uit de muziekgeschiedenis zal worden. Als een origineel Ottolenghi-recept is dit werk een kleurrijke mix van smaken en stijlen en voegt Brahms nieuwe ingrediënten toe aan de eeuwenoude traditie van het symfonisch genre. Moeilijke woorden: passacaglia Uitvoering: London Philharmonic Orchestra o.l.v. Marin Alsop

1979. De Nederlandse componist Simeon ten Holt laat de complexe afstandelijke muziek achter zich en keert terug naar een eenvoud met zijn Canto Ostinato. Een minimalistisch werk voor 4 piano's waar de muzikanten heel wat vrijheid krijgen en mee de koers bepalen. Elke uitvoering is uniek. De Canto Ostinato maakte van ten Holt één van de belangrijkste componisten uit Nederland. Moeilijke woorden: serialisme, Canto Ostinato Uitvoering: Jeroen en Sandra Van Veen, Irene Russo, Fred Oldenburg

1791, Wenen. Mozart lag op zijn sterfbed toen er plots een anonieme opdrachtgever aan zijn deur stond. Hij vroeg hem om een requiem te schrijven. Ondanks zijn slechte gezondheid en drukke agenda nam Mozart de opdracht toch aan. Maar zonder dat hij het wist, schreef hij zijn eigen dodenmis. Nog voor hij het werk kon voltooien, stierf Mozart en liet hij één van de grootste mysteries uit de klassieke muziek na. Moeilijke woorden: requiem en basso continuo Uitvoering: René Jacobs