Podcasts about Vrij Nederland

Jacqueline Oskamp is schrijver en muziekjournalist. Ze studeerde politicologie en kwam terecht in de muziekjournalistiek, met publicaties in onder meer de Volkskrant, Vrij Nederland en De Groene Amsterdammer. Ze werkte als muziekprogrammeur bij ‘Huis aan de Werf' en regisseerde de documentaire ‘Op zoek naar een vergeten toepassing' over componist Dick Raaijmakers. Tien jaar lang was ze actief op de redactie van de Boeddhistische Omroep, waar haar interesse in zen, kunst en maatschappij samenkwam. De afgelopen vijftien jaar richtte ze zich op het schrijven van boeken als ‘Radicaal gewoon' en ‘Een behoorlijk kabaal', waarin ze haar ervaringen uit de muzikale journalistiek verwerkt. Nu komt Oskamp met ‘Groots is de Liefde', een biografie van componist Louis Andriessen. Ze kreeg hiervoor toegang tot zijn privé-archief, sprak met mensen uit zijn omgeving en woonde belangrijke uitvoeringen van zijn werk bij. Eva Koreman gaat met Jacqueline Oskamp in gesprek.

De afgelopen dagen domineerden berichten uit Los Angeles het nieuws. Protesten, een avondklok, de nationale garde: de onrust vanwege het immigratiebeleid van president Trump en de botsing met de gouverneur van Californië en burgemeester van LA houdt ook hier de gemoederen bezig.Is het feitelijk verslaan van de gebeurtenissen voldoende of is er meer nodig om duidelijk te maken wat er aan de hand is in Amerika?  "Geen chocolade meer van te maken", zegt Laurens Vreekamp, journalist en AI-expert. Volgens hem lijkt het erop dat een van de dichts en rijkst bevolkte staten het aan de stok heeft met de federale staat. Maar de vraag is hoe het zit en of dat ook mag. "Een lastig conflict om te ontrafelen." Ward Wijndelts, voormalig hoofdredacteur Vrij Nederland, vindt het belangrijk dat de nieuwsconsument veel context geboden krijgt bij dit soort complexe verhalen. "De verstandhouding tussen de federale overheid en rechten van de staat is belangrijk, evenals te weten waar de grenzen liggen van dit soort interventies." David Cocheret, filmregisseur en Spraakmaker, stelt dat hij veel in Amerika komt en zijn vader er al lange tijd woont. "Ook ik snap nog steeds niet hoe het mogelijk is om op lokaal niveau iets totaal anders te doen dan op landelijk niveau. Het is belangrijk om te weten hoe het systeem van Amerika verschilt met het onze." Cocheret denkt dat Trump zelf al niet eens meer weet wat er allemaal precies aan de hand is. 

Sinds de val van het kabinet is de wisselwerking tussen politici en media groots. Ze weten elkaar gretig te vinden. De VVD leek een duidelijke lijn als reactie afgesproken te hebben: Ruben Brekelmans zat bij Vier Avonden op Rij, Eelco Heinen zat bij Eva en Dilan Yeşilgöz zat in principe overal. We hoorden ze allemaal hetzelfde reageren op dezelfde vraag: Men is 'pissig' en weet nog niet of men opnieuw met Wilders zou samenwerken. Politiek commentator Kees Boonman stelt dat de partij niets anders dan blij en opgelucht zal zijn dat het voorbij is met deze coalitie. In aanloop naar de verkiezingen pleit Boonman voor een verandering in hoe we stemmen: "Stop met het stemmen in het links-rechts-patroon. Smeed coalities vóór de verkiezingen." Volgens Boonman stemmen we tegenwoordig vooral op basis van teleurstelling, omdat beloften niet worden nagekomen en coalities worden gevormd die we verafschuwen. "Niet gek dat nog maar 10 procent van de Nederlanders vertrouwen heeft in de politiek." EO-programmamaker Kefah Allush stelt dat de media bijdragen aan dat wantrouwen. "Debatten lijken op sportwedstrijden: wie wint, wie verliest. Maar wat als we nou eens verslaan waar partijen elkaar wel in kunnen vinden?" Hij pleit voor diepgang in plaats van sensatie. "Zet partijen naast elkaar in plaats van tegenover elkaar." Sander Heijne, hoofdredacteur Vrij Nederland en Spraakmaker, wijst daarbij wel op de roze olifant in de kamer. "Onderschat hierin niet de rol van sociale media. Daar draait alles om soundbites." 

Annemieke Bosman in gesprek met Jacqueline Oskamp, journalist en recensent. Oskamp schreef de biografie Groots is de liefde, Biografie van Louis Andriessen (1939-2021). Louis Andriessen geldt als Nederlandse bekendste en radicaalste componisten. Met het verpleterrende stuk De Staat (1976) schreef hij geschiedenis. Ook andere grotere werken als De Materie en La Commedia gingen de hele wereld over. Jacqueline Oskamp kreeg toegang tot Andriessens privéarchief. dat ondermeer honderden ongepubliceerde brieven omvat. Zij schreef een pakkende biografie waarin ze onvermoede kanten van de componist belicht. Jacqueline Oskamp was jarenlang verbonden aan De Groene Amsterdammer, de Volkskrant en Vrij Nederland. Ze publiceerde meerdere boeken over Nederlandse muziek. In 2025 krijgt ze de Theo Bruins Prijs voor haar verdiensten voor de Nederlandse muziek.  In deze gecombineerde uitzending met NTR Podium wordt er live muziek gespeeld door pianist Ralph van Raat.

Marian Husken wordt ‘de Grande Dame van de misdaadjournalistiek' genoemd. Ze werkte als onderzoeksjournalist voor Vrij Nederland en schreef vele true crime non-fictieboeken. In haar nieuwe boek 'Misdaad en Liefde' gaat ze op zoek naar liefdesverhalen in criminele kringen. Waarom kiest iemand voor een criminele partner?  Presentator: Eric Corton

Brecht van Hulten in gesprek met Pieter Waterdrinker, schrijver en journalist. Waterdrinker bekend van zijn romans Tsjaikovskistraat 400, Biecht aan mijn vrouw en De rat van Amsterdam. In Waterdrinker's nieuwste roman Céline speelt de oorlog in Oekraine een grote rol. Hoofdpersonage Tolja heeft zich met zijn katje op een hotelkamer in Parijs gevestigd. Het is eind september 2023. Na zijn aftocht uit de oorlog in Oekraïne vertrok Tolja eerst naar Amsterdam, om zich daar te verenigen met zijn grote liefde Zita. Maar een onverwacht telefoontje gooide alles overhoop. In Parijs probeert hij krampachtig uit handen te blijven van iemand die werkt voor de mysterieuze Sjors van Kampen, de man door wie hij een jaar eerder naar Rusland was gestuurd. Al dwalend door de stad denkt Tolja terug aan zijn jeugd in Terneuzen en aan de verschrikkingen op het slagveld. Hoe kwam hij daar in de oorlog in Oekraïne terecht? En is hij inderdaad schuldig aan oorlogsmisdaden? Waterdrinker werkte als journalist voor onder meer De Telegraaf, de VPRO en Vrij Nederland. In 1996 vestigde de auteur zich in Rusland, waar hij in hoog tempo zijn boeken begon te publiceren die opvielen door de on-Nederlandse thematiek en toon.

Pieter Waterdrinker is schrijver en journalist. Hij studeerde Russisch, Frans en Nederlands recht aan de Universiteit van Amsterdam, woonde vervolgens jarenlang op de Canarische Eilanden en werkte als journalist voor onder andere De Telegraaf, de VPRO en Vrij Nederland. In 1996 vestigde hij zich in Rusland, dat hij inmiddels weer heeft verlaten vanwege de Russsiche invasie van Oekraïne. Daar schreef hij onder meer de boeken De rat van Amsterdam, Danslessen en Lenins balsem. Nu komt Waterdrinker met ‘Céline', een verhaal over Parijs, Rusland, liefde en oorlog. Een voormalig soldaat uit de oorlog in Oekraïne zoekt onderduik in Parijs, op de vlucht voor een duistere figuur en achtervolgd door herinneringen aan geweld, schuld en verloren liefde. Femke van der Laan gaat met Pieter Waterdrinker in gesprek.

With each presidential decree, Donald Trump pushes the boundaries of his executive power. Which direction will the future of American democracy take? In his second turn, President Trump weaponizes the legal system—rewarding his allies while taking revenge on his enemies. Capitol rioters who had received prison sentences up to twenty years were released overnight. Their prosecuters got fired. Trump disregards federal court rulings, ignores acts of Congress, and defies both the Constitution's text and Supreme Court precedents.Is American democracy resilient enough to withstand this assault on the rule of law? What does this mean for the U.S.'s role in the world? And what will happen to the liberal and democratic world order when America is no longer its main advocate?About the speakers:Kimberly Wehle is a tenured law professor, writer, public speaker, lawyer, and legal contributor for ABC News. She is an expert in civil procedure, constitutional law, administrative law, and the separation of powers.Prof. Dr. Geert-Jan Alexander Knoops is a lawyer in international and criminal law. He is a professor by special appointment of Politics of International Law at the University of Amsterdam and a visiting Professor of International Criminal Law at Shandong University in Jinan, China.Laila Frank is a journalist specializing in the United States. She writes for Vrij Nederland, created the in-depth podcast series Welkom in Washington (BNNVARA, NPO RADIO1), and is one of the hosts of Bureau Buitenland (VPRO). She spends part of the year in the U.S. and part in the Netherlands.Supported by Vfonds.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Al op de tweede dag van het conclaaf verscheen er witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Priester Robert Prevost werd benoemd tot paus Leo XIV, de eerste Amerikaanse paus in de geschiedenis. Extra nieuwsuitzendingen volgde. "Het voelt als een 'Wie is de mol-achtig' moment", zegt Wendelmoet Boersema, hoofdredacteur van Trouw. "Je bent benieuwd wie er tevoorschijn komt en wat hij gaat zeggen. Ward Wijndelts, oud-hoofdredacteur van Vrij Nederland en bestuurslid van het Persvrijheidsfonds, trekt een vergelijking met sportverslaggeving. Wie de bekendmaking van de nieuwe paus via de NOS volgde, werd vanaf het Sint-Pietersplein op de hoogte gehouden door correspondent Andrea Vreede die enthousiast sprak over de bekendmaking. "Dit gaat om rituelen en je mag door rituelen ontroerd worden, ook als journalist zijnde", zegt Wijndelts. Aan tafel zitten Wendelmoet Boersema, Ward Wijndelts en Spraakmaker Floris Kortie. Frank van Pamalen van het Taalteam sluit het mediaforum af.

Rosita Steenbeek is schrijver. Na haar studententijd vertrok ze naar Rome, waar ze midden in het culturele leven belandde. Ze raakte bevriend met grote namen als Alberto Moravia, Federico Fellini en Marcello Mastroianni. Vanuit Rome schreef ze voor onder andere Vrij Nederland en vertaalde ze werk van Moravia en Susanna Tamaro. Verder schreef ze succesvolle romans zoals ‘De laatste vrouw', ‘Intensive Care' en ‘Ander licht'.     Nu komt Steenbeek met haar nieuwe boek ‘Over antieke wegen'. Na het verlies van haar moeder ondernam Steenbeek samen met fotograaf Art Khachatrian een fietsreis van Rome naar Mycene. Ze volgden de eeuwenoude Via Appia dwars door Italië en staken vervolgens over naar Griekenland. Een zware fietstocht vol bergpassen en nachtelijke ritten werd een emotionele reis, waarin ontmoetingen met mythische plekken haar dichter bij het verleden en haar moeder brachten. Femke van der Laan gaat met Rosita Steenbeek in gesprek.

De dagorder die gisteren naar buiten kwam wordt als een uitzonderlijke vorm van communicatie in de krijgsmacht gezien. De hoogste militair van ons land, generaal Onno Eichelsheim, stuurde naar zijn personeel de boodschap dat militairen versneld in gereedheid gebracht moeten worden. In deze onzekere tijd is defensie van groot belang voor ons land. Maar defensie is óók een organisatie met belangen. Hoe zorg je dat je je als media niet voor een PR-karretje laat spannen? "laten we niet inzetten op angst en wat terughoudend zijn met dit soort berichtgeving", zegt Marc Veeningen, hoofdredacteur Talpa. Hij stelt dat mensen steeds banger zijn voor oorlog, maar dat je als journalist alsnog nieuws dient te verkondigen. "Het is daarbij aan de journalistiek om voldoende context te bieden." De NOS kwam als eerste naar buiten na getipt te zijn door iemand vanuit defensie. "Het is een nieuwsfeit en dat is belangrijk om te communiceren. Maar het is ook belangrijk om daar niet maar groots op in te steken", zegt Ward Wijndelts, voormalig hoofdredacteur Vrij Nederland. "Ik denk dat er een kritische houding moet blijven en dat was volgens mij ook aan bod. Daarom was het voor mijn idee niet excessief of 'bangmakerij'." Liza Mügge, universitair hoofddocent politicologie en Spraakmaker, stelt dat het wel degelijk belangrijk is om dit soort nieuws te verkondigen. "Ook omdat het in het verlengde ligt van recente berichtgevingen, zoals de onvoorspelbaarheid van de VS. Ik denk dat het een goede zaak is dat we hier goed over geïnformeerd zijn." Frank van Pamelen van het Taalteam sluit het mediaforum af.

Annemieke Bosman in gesprek met Gwen van der Zwan, schrijver documentairemaker en journalist. Van der Zwan onderzoek in de VPRO-serie Like voor een lijk waarom extreem geweld voortdurend viraal gaat. Extreem geweld is populair op het internet, en dat is niet nieuw. Wat wél nieuw is, is dat je het steeds vaker ongevraagd tegenkomt op sociale media, waar techbazen als Musk en Zuckerberg de teugels laten vieren. Steeds meer mensen – ook kinderen – komen er daarom mee in aanraking, of ze het nu willen of niet. Gwen van der Zwan schreef onder meer voor Vrij Nederland en De Groene Amsterdammer, werkt aan een tweede boek en was als host en researcher betrokken bij verschillende documentaires. In 2020 ging ze undercover als journalist op het livestreamplatform Twitch om onderzoek te doen naar de complexe rol van vrouwen daar. Haar ervaringen vormden de basis voor de documentaire Amstergwen, waarmee ze prijzen won op verschillende filmfestivals. Gwen gebruikt zichzelf vaak als instrument om onderbelichte, vreemde of schokkende werelden te onderzoeken.

Door 'lintjesgate' moest Marjolein Faber, minister van Asiel en Migratie, voor de Tweede Kamer verschijnen, maar zonder de steun van premier Schoof en de coalitiepartijen. Daarom wordt het debat uitgesteld tot Schoof erbij kan zijn. "Dat zegt iets over de cohesie in Vak K. Dat gaat over het landsbestuur", meent Ward Wijndelts, oud-hoofdredacteur van Vrij Nederland. "Het kabinet toont geen eenheid, dat is moeilijk regeren", aldus Giselle van Cann, hoofdredacteur van NOS. Tegelijkertijd zijn dit soort voorvallen niet nieuw in de politiek. "We moeten ook niet doen alsof dit niet voorkwam bij eerdere kabinetten. Ieder kabinet heeft in dit soort situaties gezeten", zegt Van Cann. Aan tafel zitten Ward Wijndelts, Giselle van Cann en Spraakmaker Arjen Gielen.

De documentaireseries van Nicolaas Veul staan bekend om hun maatschappelijke en vaak persoonlijke insteek. Hoe balanceert hij de persoonlijke kant van zijn werk met de bredere maatschappelijke vraagstukken die hij aankaart in zijn docuseries? Waar liggen zijn grootste twijfels tijdens het maakproces? En wat hoopt Veul te bereiken met zijn documentaireseries?In zijn meest recente documentairereeks Een valse start – 100 dagen in de jeugd- en gezinszorg ging Nicolaas Veul aan de slag als begeleider op een open groep in de jeugdzorg. Wat gaat er mis in gezinnen waardoor er zoveel kinderen in de jeugdzorg belanden? Wie zijn ze en hoe worden zij en hun ouders begeleid naar een weer goede en veilige thuissituatie? Nicolaas Veul (1984) is programmamaker en presentator bij de VPRO. Zo maakte hij onder meer de documentaireserie Nicolaas op oorlogspad (2016), waarin Veul onderzocht hoe de Tweede Wereldoorlog nog doorleeft in onze maatschappij. In 2019 maakte hij de documentaire Pisnicht: the movie over de grens tussen humor en homofobie: hoe tolerant is Nederland eigenlijk op het gebied van homoseksualiteit? Eerder werkte Veul al mee aan 100 dagen-series over onder meer de middelbare school en psychiatrie. Sinds 2023 schrijft Veul ook columns voor Vrij Nederland. In deze wekelijkse talkshow van De Balie interviewen programmamakers de makers die hen inspireren. Van cabaretiers tot schrijvers en van theatermakers tot kunstenaars.Interview door programmamaker Larissa Biemond.De podcast wordt geïntroduceerd door programmamaker Kees Foekema.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Donald Trump breekt opnieuw met traditie. Waar het standaard was dat de White House Correspondents Association de roulatie bepaalde van journalisten, heeft de huidige persvoorlichter Karoline Leavitt aangekondigd dat het bestuur van Trump dat nu zelf gaat doen. Daarbij worden ook andere media toegelaten, zoals influencers en minder gevestigde titels toegelaten. "Dit is wel heel cruciaal", vindt Ward Wijndelts, journalist en oud-hoofdredacteur van Vrij Nederland. "Dat is een grens die overschreven wordt. De vierde macht moet zelf kunnen bepalen hoe ze de andere machten controleren, dat is niet aan de president." Het zou er namelijk voor zorgen dat alleen "welgevallige media", zoals Fox News, toegang krijgen tot de president en zijn bestuur. "Is het heel gek dat er plekken zijn waar de president van zegt zelf te willen bepalen?" vraagt Hugo Logtenberg, journalist bij de NRC, zich af. Logtenberg erkent echter wel dat het "angstaanjagend" is als alleen de president dit soort keuzes kan maken. 

Rutte was te gast bij Buitenhof en daarin ging het onder andere over de mogelijke vredesonderhandelingen van Zelensky met Poetin. Volgens Rutte zou het niet verstandig zijn om te speculeren over hoe die onderhandelingen vormgegeven zullen worden. "Ik heb dan een beeld voor mij van Poetin die in die leunstoel in Moskou zit te wachten op wat wij hier allemaal bediscussiëren aan deze tafel en heel veel andere tafels", aldus de oud-premier bij Buitenhof. Volgens Diederik Samsom, voormalig PvdA-politicus, is die uitspraak een nieuwe variant op zijn beroemde verdedigingslinie. "Hij wil de vraag gewoon niet beantwoorden." Wat Samsom in dit geval ook goed kan begrijpen. Of we als media moeten stoppen met het bespreken van de mogelijkheden en de wensen rondom Oekraïne om Vladimir Poetin niet wijzer te maken? "Ik zie het echt niet voor mij dat er dan iemand een uitdraai zit te maken van wat er in Nederlandse talkshows wordt gezegd om dat aan Poetin te laten zien", zegt Mandy Woelkens, presentator bij Omroep Zwart. Volgens Ward Wijndelts, oud-hoofdredacteur bij Vrij Nederland, zou het naïef zijn om te denken dat wat mensen hier in Nederland in de media zeggen relevant is voor Poetin.

Edzard Mik is schrijver en hoofdredacteur van De Gids. Mik studeerde rechten, werkte drie jaar als sociaal advocaat en schreef over cultuur voor Vrij Nederland en NRC Handelsblad. In 1995 debuteerde hij met de roman ‘De Bouwmeester', die werd gevolgd door titels als ‘Goede tijden', ‘Mea Culpa' en ‘Waarom vogels'. Recent schreef Mik het boek ‘Damian', over een jongerenwerker die zijn oude moeder thuis afgeleverd krijgt, omdat ze een gevaar voor zichzelf zou vormen. Atze de Vrieze gaat met Edzard Mik in gesprek.

Nicolaas Veul is programmamaker en presentator. In 2012 maakte Veul samen met Tim den Besten zijn eerste documentaire ‘Gay-K'. Het duo maakte in de daaropvolgende jaren vaker programma's, zoals ‘Oudtopia', ‘100 dagen voor de klas' en ‘100 dagen in de vergeten wijk'. Ook maakte Veul documentaires als ‘#followme' en ‘Pisnicht: the movie'. Sinds 2023 schrijft hij columns voor Vrij Nederland. In de VPRO-serie ‘Een valse start - 100 dagen in de jeugd- en gezinszorg' onderzoekt Veul waarom er zoveel kinderen in de jeugdzorg belanden. Eva Koreman gaat met Nicolaas Veul in gesprek.

Op nieuwjaarsdag, een paar uur na zijn overlijden, werd de familie van het 14-jarige vuurwerkslachtoffer Jack geïnterviewd door Radio Rijnmond. De moeder van Jack wilde het beeld dat van haar zoon op sociale media ontstond rechtzetten. Maar is zo'n interview niet te vroeg? ‘Als moeder doe je wat iedere moeder zou doen; het beeld van haar zoon, zoals zij hem kende, rechtzetten', aldus Sakina Elkayouhi (lector journalistiek Windesheim) in het Mediaforum. ‘Maar als journalist kun je ook wachten, waarom moet dat net wanneer het vers is?' Volgens Ward Wijndelts (oud-hoofdredacteur Vrij Nederland) moet je als journalist goed nadenken voor je iemand hiermee in het nieuws brengt. ‘Die verantwoordelijkheid moet serieus genomen worden in ons vak. Mijn standpunt is helder: ik had dit interview niet gedaan.' Verder hebben we het in het mediaforum over een interview in NRC over de macht van grote techbedrijven, polarisatie en het traditionele Vierschansentoernooi in Garmisch Partenkirchen. Aan tafel zitten Ward Wijndelts, Sakina Elkayouhi en Spraakmaker Nine Kooiman.

Sander Heijne is onderzoeksjournalist en hoofdredacteur van Vrij Nederland. Voordat hij de functie van hoofdredacteur op zich nam, schreef hij veertien jaar voor NRC, de Volkskrant en de Correspondent over (sociale) economie en de publieke sector. Heijne debuteerde met zijn boek ‘Er zijn nog 17 miljoen wachtenden voor u. Dertig jaar marktwerking in Nederland' en toonde later met zijn boek ‘Fantoomgroei' dat werkenden in Nederland sinds de jaren tachtig niet langer profiteren van economische groei. Ook presenteert Heijne samen met Doortje Smithuijsen de podcast ‘Radio Vrij Nederland'. Femke van der Laan gaat met Sander Heijne in gesprek.

Joost Swarte is striptekenaar en grafisch ontwerper. Hij verwierf bekendheid met zijn tekeningen voor het blad Vrij Nederland. Internationaal brak hij door met zijn werk voor The New Yorker en Humo. Swarte is de bedenker van de term ‘klare lijn', waarmee de stijl van Hergé doorgaans wordt aangeduid. Ook is Swarte architect, en ontwierp hij onder andere De Schuur in Haarlem. In de biografie ‘Sleutelmomenten – Joost Swarte' beschrijft journalist Ward Wijndelts de ontwikkeling die Swarte doormaakte. Femke van der Laan gaat met Joost Swarte in gesprek.

Nadat de coalitiepartijen PVV, VVD NSC en BBB een akkoord hebben gesloten op asiel, klinken de kranten de volgende ochtend eensgezind negatief. Dan rijst de vraag; is de media té kritisch op het kabinet? "De Portugese kranten waren ook eensgezind over de nederlaag van Benfica tegen Feyenoord", aldus Ward Wijndelts (oud-hoofdredacteur Vrij Nederland). "Dus misschien is het wel een belabberde situatie waar je eensgezind negatief over kunt berichten", zegt hij, doelend op de politieke situatie in het kabinet. Johan Derksen was er bij Vandaag Inside duidelijk over: hij vindt dat alle journalisten praten als politici van PvdA-GroenLinks. "Borrelpraat", noemt Leonard Ornstein (politiek journalist) deze uitspraak."‘Het gaat om feiten. Er zou het strengste asielbeleid ooit komen. Tot op heden lijkt het om marginale maatregelen te gaan."

Aafke Romeijn is schrijver en muzikant. Ze maakte verschillende electropopalbums, en schrijft als journalist voor onder meer Vrij Nederland. Ze verwierf daarnaast bekendheid als schrijver van de sciencefiction-romans ‘Concept M' en ‘7B' en de dichtbundel ‘Leegstand'. Samen met Daan Heerma van Voss en Etchica Voorn verschijnt nu het boek ‘Morgen beginnen we weer opnieuw'. In drie fictieve verhalen onderzoeken de auteurs donkere gedachten naar de dood, en perspectieven om van die donkere verlangens los te breken. In dit interview wordt gepraat over zelfdoding. Luisteraars die daarover in gesprek willen kunnen bellen of chatten, via 113.nl. Femke van der laan gaat met Aafke Romeijn in gesprek.

Joël Broekaert is culinair journalist. Hij schrijft restaurantrecensies voor NRC en culinaire columns voor Vrij Nederland. Hij was daarnaast te zien in televisieprogramma's zoals ‘Joël Lokaal' en ‘De Smaak van Joël', en te horen in de podcast ‘Makkelijke eters'. Ook schreef Broekaert verschillende boeken. In zijn nieuwste boek, ‘Eet eens een wasbeer', nodigt hij de lezer uit om anders na te denken over eten: wat als we termieten, parkieten en andere exoten op ons menu zetten? Femke van der laan gaat met Joël Broekaert in gesprek.

Vrij Nederland: de Lancering op donderdag 26 september

NSC verkeert in zwaar weer. Niet alleen zit de partijleider Pieter Omtzigt ziek thuis, uit recente peilingen blijkt ook dat de partij behoorlijk wat zetels zou inleveren. Daarbovenop komt dat NSC-leden ontevreden zijn over de partij. Wat ligt daaraan ten grondslag? Volgens NSC-leden ligt het aan de beeldvorming rondom de partij, maar daar is Paul Römer, producent bij Talpa, het niet mee eens. "Partijen die enorm snel groeien, gaan ook enorm snel weer van het podium af", aldus Römer. Het ontbreekt aan een basis, een kader en leden die zich jarenlang politiek hebben opgevoed, denkt de producent. "De beeldvorming maakt zo'n groei wel mogelijk." Römer noemt BBB en de mediagenieke Caroline van der Plas als voorbeeld, maar ook Omtzigt die werd geroemd als "beste politicus van Nederland" door zijn werk aan de toeslagenaffaire. "NSC is aan het verkruimelen en dat komt ook niet meer goed, denk ik." Volgens Sander Heijne, hoofdredacteur van Vrij Nederland, doet NSC het tegenovergestelde van wat ze hadden beloofd tijdens de verkiezingen. "Je bent dan ongeloofwaardig." Onderzoeksjournalist Hansje van de Beek vindt het "slim" dat het wordt gegooid op de beeldvorming. "Het klinkt gewoon lekker." Daarnaast botst NSC met PVV, VVD en BBB, de andere regeringspartijen, over de spoedwet. "De logische gevolgtrekking is dat dit uit elkaar klapt", zegt Heijne. "Het experiment van het extraparlementaire kabinet is keihard aan het mislukken. Het is een sneltrein op een betonnen muur. Het is een kwestie van tijd, niet maanden maar weken, voor het uit elkaar spat", denkt Römer. 

Rutger Lemm is schrijver, scenarist en comedian. Lemm begon zijn carrière als stand-up comedian bij Comedy Train, en schreef hij voor onder andere NRC, Vrij Nederland, de Volkskrant en De Groene Amsterdammer. In 2015 verscheen zijn eerste boek ‘Een Grootse Mislukking', een verzameling van persoonlijke essays. Samen met Rein Mulder schreef Lemm aan ‘Beter wordt het niet', een comedy die vanaf donderdag 19 september wekelijks te zien is op NPO 3 en NPO Start. Femke van der Laan gaat met Rutger Lemm in gesprek. 

Thomas Heerma van Voss is schrijver. Na zijn romandebuut ‘Stern' in 2013 schreef hij meerdere romans en verhalenbundels waaronder ‘Condities' en ‘Passagiers/Achterblijvers'. Hij was zeven jaar redacteur van literair tijdschrift De Revisor, en zijn werk verscheen in onder meer Vrij Nederland, de Volkskrant en NRC. Zijn nieuwe roman ‘Het archief' is een ode aan de niche, rituelen en het onvermoeibaar vasthouden aan dingen die, zinvol of niet, het leven de moeite waard maken. Eva Koreman gaat met Thomas Heerma van Voss in gesprek.

Elles van Gelder is journalist en correspondent. Ze werkt als correspondent Afrika voor de NOS en verschillende andere media. Ze maakt documentaires, radioreportages, en schrijft verhalen voor Vrij Nederland, NRC en De Standaard. Ook publiceerde ze in Time Magazine en The New York Times. In 2012 won ze de World Press Photo Multimedia Award voor haar drieluik over de nasleep van een bomaanslag in Johannesburg. Ze woont sinds 2007 in Zuid-Afrika, maar is nu even in Nederland. Atze de Vrieze gaat met Elles van Gelder in gesprek.

Frank Heinen is schrijver, (sport)journalist en columnist. Hij schreef sportcolumns voor HP de Tijd, verhalen in Soigneur en Bahamontes en artikelen en recensies in onder andere de Volkskrant en Vrij Nederland. In 2009 ontving hij de Hard Gras prijs voor een verhaal in literair wielertijdschrift De Muur en in 2019 werd zijn werk Buiten de Lijnen bekroond als beste sportboek van het jaar. Ook werd hij uitgeroepen tot Sportjournalist van het Jaar. Zijn culturele landschap voert ons langs een Italiaanse abdij, een bijzondere film over alternatieve families en toneel tussen feit en fictie.

Daan Borrel is schrijver en journalist. Ze schrijft essays, proza en theater. Haar werk raakt vaak aan thema's als seksualiteit, relaties en feminisme. Ze publiceerde in onder meer NRC, de Volkskrant en Vrij Nederland en schreef eerder drie boeken. In haar debuutroman 'De dragers' zoeken de stemmen van Maria, Sanae en Vita naar de betekenis van dragen: kinderen en het moederschap, maar ook de tijd, het verleden en de toekomst. Femke van der Laan gaat met Daan Borrel in gesprek.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, waar te gast zijn de econoom prof. dr. Bas Jacobs (VU) over de plannen van het mogelijke nieuwe kabinet. Naast hem zit onderzoeksjournalist dr. Dieuwertje Kuijpers (o.a. Follow the Money en Vrij Nederland) die de Haagse wandelgangen, lobby en vooral defensie in de gaten houdt. En cultuurfilosoof dr. Jelle van Baardewijk (VU & Hogeschool Rotterdam) kijkt kritisch naar onze universiteiten in de tijden van onrust. 

“Op 4 mei herdenken we de doden en dat doen we in stilte, bewaar je protesten voor een ander moment.” Dat stelde Frans Timmermans onlangs, in een essay voor Vrij Nederland. Veel Nederlanders zullen dat met Timmermans eens zijn, maar tegelijkertijd is het een feit dat onze Dodenherdenking zoals hij nu is juist het product is van eerdere protesten. En ook dit jaar bestaat de kans dat er op 4 mei geprotesteerd zal worden. Hoe die herdenking tot stand kwam, en wat die ons toont over de Nederlandse herinneringscultuur, daarover is historica Maud van de Reijt te gast. Ze schreef eerder het boek Zestig jaar herrie om twee minuten stilte.

Terwijl de één nog even uitzoekt in welk jaartaal we ons momenteel ook alweer bevinden, steken de anderen alvast van wal. Tijdens het bijkletsen trakteert Ruben Nicolai ons op een kruiswoordpuzzel van Vrij Nederland. Iets waar de andere mannen aanvankelijk niets van willen weten, maar tot grote verbazing het het theaterverbod van Tijl in één klap oplost. Nicolai reisde onlangs af naar Kamp Westerbork. Dit bezoek ging hem niet bepaald in de koude kleren zitten en doet daarom een emotionele oproep aan alle luisteraars. Ruben van der Meer is aan het wandelen geslagen en dit zou wel eens zijn meest gezonde verslaving ooit kunnen worden. Hij pakt het daarom dan ook uiterst serieus aan en wordt hierin gelukkig ook gesupport door zijn vrienden. Tot slot is Tijl weer de wondere wereld van filmfeitjes ingedoken om erachter te komen dat er ook zoiets bestaat als een anti-Oscar en dat dit helemaal niet het einde, maar juist het begin van iemands carrière kan betekenen.

Doortje Smithuijsen is filosoof en journalist. Ze schrijft essays en reportages voor de Volkskrant en Vrij Nederland, en een tweewekelijkse column voor Trouw. Ook maakte ze drie documentaires en schreef ze twee boeken. Haar derde boek ‘Kapitalisme is seksisme' gaat over de onmogelijke spagaat van jonge vrouwen als het gaat om het maken van vrije keuzes. Smithuijsen schrijft over de spanning tussen een carrière en een gezin, en de invloed van moedervloggers en botox. Aan de hand van persoonlijke ervaringen analyseert ze een systeem dat vrouwen blijft marginaliseren. Femke van der Laan gaat met Doortje Smithuijsen in gesprek.

Coen Verbraak is journalist en programmamaker. Hij schreef voor titels als Vrij Nederland, NRC Handelsblad en De Volkskrant. Ook presenteert hij radioprogramma's Met het Oog op Morgen en De Publieke Tribune. Hij won in 2008 de Luis voor een interview in Vrij Nederland met psychiater Louis Tas en voor de gesprekken die hij voerde in zijn documentaire ‘Onze Jongens op Java' ontving hij in 2020 De Tegel. Zijn nieuwe boek ‘Nooit meer dezelfde' is een bundel van interviews die Verbraak hield met mensen die iets ingrijpends meemaakten. Femke van der Laan gaat met Coen Verbraak in gesprek.

Schrijver en podcastmaker Daan Doesborgh werd in 2010 Nederlands Kampioen Poetry Slam. Hij maakte meerdere podcasts, waaronder de maandelijkse Poëziepodcast, ‘De Mulisch-tapes' en ‘Sjef'. Ook schreef hij twee dichtbundels en was zijn werk onder andere te lezen in Het Parool en Vrij Nederland. In zijn nieuwe dichtbundel ‘Moet het zo' verkent en bevraagt hij de mogelijkheden van het gedicht. Zijn zoektocht leidt de ene keer tot strakke gedichten en klassieke versvormen, een andere keer tot vrije verzen. Femke van der Laan gaat met Daan Doesborgh in gesprek.

Vrij Nederland liep een dag mee met Marilyn A-Kum, de Arnhemse Coördinator tegen Discriminatie en Racisme, die ongelijkheid en uitsluiting op lokaal niveau bestrijdt. ‘En als Arnhem nog meer ballen had, dan was dit meer dan alleen een pilot. Want we wéten dat hier discriminatie is.' Audio door Hans Poel. Sam Peperkamp leest voor.

Bij de eerste Groene Amsterdammer in het nieuwe jaar hoort, zoals gebruikelijk, een gesprek met de hoofdredacteur, Xandra Schutte.Hoe gaat het met De Groene? Waarom is Vrij Nederland zo weggezakt en groeit De Groene? Is De Groene "loodzwaar en onleesbaar", zoals de Volkskrant in november schreef? Hoe gaat het blad berichten over het kabinet Wilders I? Welke woorden gebruikt De Groene om de oorlog in Gaza te beschrijven? Wat is de verantwoordelijkheid van het weekblad in deze tijd van polarisatie?Lees ook het eerste nummer van het jaar, met gasthoofdredacteur Marlene Dumas.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Geert Wilders noemde Ronald Plasterk tien jaar geleden nog de 'minister van ijdelheid', inmiddels roemt hij hem om zijn vrije, creatieve geest. Een creatieve geest zal hij als verkenner nodig hebben in deze week van de waarheid, want volgde week moet er een werkbaar voorstel liggen voor de formatie en vooralsnog lijkt de puzzel onlegbaar. Hoewel Plasterk aanvankelijk niet voor de hand leek te liggen als verkenner, heeft hij misschien wel de kwaliteiten die nodig zijn om de politieke impasse te doorbreken en mogelijk zelfs het ijs tussen met name Pieter Omtzigt en Geert Wilders wat te doen dooien, zegt onderzoeksjournalist Kim van Keken in deze podcast. Ze maakte voor Vrij Nederland een groot profiel over hem en vertelt hoe Plasterk het vak van ijsbreken goed verstaat. Maar is hij ook een verbinder? Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Brankele Frank is neurobioloog en auteur. Zij studeerde neurobiologie in Amsterdam, Londen en Parijs en schreef voor onder andere Hard/hoofd, nrc.next en Vrij Nederland. Voor haar eerste boek Over de kop onderzoekt zij, naar aanleiding van haar eigen burn-out, wat er in het lichaam aan de hand is tijdens een burn-out. Ze ging op onderzoek uit met het idee dat wie begrijpt wat het is, er ook sneller weer vanaf kan komen. Femke van der Laan gaat met Brankele Frank in gesprek.

Deze week geen Joram Kaat, maar Cocky Drost achter de knoppen. Ze zit aan tafel met Tom Mikkers en Talitha Muusse. Talitha was de afgelopen tijd druk met ‘Goed Nieuws Vandaag' maar ze werkt langzaam toe naar haar terugkeer in de podcast. Het viel Talitha deze week op dat de Israëlische ambassade in Den Haag een heftige compilatie liet zien van beelden van 7 oktober. Aan de hand van dit actuele nieuws vraagt ze zich af wat voor rol de media spelen in dit conflict.  Tom hield zich bezig met de verkiezingen. D66 veranderde deze week hun wetsvoorstel over het ‘voltooid leven'. Dat riep bij Tom enige vragen op. Waarom ze de burger bijvoorbeeld op het ene onderwerp dom noemen, en bij het andere onderwerp autonoom. Cocky was deze week vooral gechoqueerd door het nieuws rondom Jack de Vries. De voormalig spindocter van het CDA liet zich op een opmerkelijke manier uit over Kim van Keken, journalist bij Vrij Nederland. De hele situatie joeg Cocky de stuipen op het lijf.

Nederland wil in 2050 een circulaire economie hebben. Kan dat echt? En wat is daarvoor nodig? Vrij Nederland zoekt het uit per reststroom. Deze maand de laatste aflevering: afvalwater. Dit verhaal wordt voorgelezen door hoofdredacteur Ward Wijndelts. Audio door Hans Poel.

In deze aflevering gaat Paul Buitink in gesprek met Bas Jacobs. Bas is hoogleraar in de economie en openbare financiën aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Ook publiceert hij voor Vrij Nederland. Tijdens het gesprek gaat Bas dieper in op de oorzaken van de financiële crisis van 2007/2008 en de totstandkoming van de Europese begrotingsregels. Hij bespreekt het ontstaan en de tekortkomingen van de monetaire unie (euro). Hij is van mening dat een monetaire unie ook kan werken zonder politieke unie zoals in de Verenigde Staten. Daarnaast behandelt hij de actuele situatie van de euro. Bas is van mening dat er een problematische situatie is ontstaan door de verstrengeling van banken en overheden, wat hij de "doom loop" noemt. Zolang deze bestaat zijn er begrotingsregels nodig. Als de doom loop weg is en er is een Europees depositogarantiestelsel plus mogelijkheden om failliete landen af te wikkelen, kunnen begrotingsregels verdwijnen wat hem betreft en kan het aan de markt worden overgelaten. Landen die goed begroten betalen dan een lage rente en landen die slecht begroten een hoge. Tot slot gaat Bas dieper in op de kosten van klimaatmaatregelen, de digitale euro en de vraag of de komst van bijvoorbeeld een "Neuro" en "Zeuro" een oplossing kunnen bieden voor de problemen rondom de euro. Wilt u aanwezig zijn bij ons volgende evenement? Koop dan hier uw kaarten: ⁠⁠⁠https://www.hollandgold.nl/evenement2023/ Timestamps: 00:00 introductie 02:40 Stoppen met Europese begrotingsregels 11:15 Politieke unie en monetaire unie 19:03 Oplossing begrotingsregels 27:20 Europees deposito garantiefonds 31:32 Afwikkelmechanisme voor overheden 41:03 Kosten klimaatmaatregelen 46:33 Digitale euro 01:07:22 Neuro en Zeuro 1:10:32 Outro Let op: Holland Gold vindt het belangrijk dat iedereen vrijuit kan spreken. Wij willen u er graag op attenderen dat de uitspraken die worden gedaan door de geïnterviewde niet persé betekenen dat Holland Gold hier achter staat. Alle uitspraken zijn gedaan op persoonlijke titel door de geïnterviewde en dragen zo bij aan een breed, kleurrijk en voor de kijker interessant beeld van de onderwerpen. Zo willen en kunnen wij u een transparante bijdrage en een zo volledig mogelijk inzicht geven in de economische marktontwikkelingen. Al onze video's zijn er enkel op gericht u te informeren. De informatie en data die we presenteren kunnen verouderd zijn bij het bekijken van onze video's. Onze video's zijn geen financieel advies. U alleen kunt bepalen hoe het beste uw vermogen kunt beleggen. U draagt zelf de risico's van uw keuzes. Bekijk onze website: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://www.hollandgold.nl

Onze Spraakmaker is media en cultuurwetenschapper Dan Hassler Forrest. Vandaag komt namelijk een nieuwe film uit van het vermaarde Studio Ghibli uit Japan. Waarom kijken hij en zo veel anderen met hem hier naar uit? In Stand.nl praten we over vrouwenhaat in Nederland en of dit fenomeen hier onderschat wordt. In het Mediaforum hoor je Jaap van Zessen en Ward Wijndelts van Vrij Nederland. En het afgelopen jaar werden er 292 kinderen van- en naar Nederland ontvoerd. Dat zijn bijna 6 kinderen per week. We praten erover met Coşkun Çörüz, directeur Centrum Internationale Kinderontvoering en Anneke van Teijlingen, crossborder mediator.  En er is natuurlijk een Taalteam met Eveline van Rijswijk en we spelen de ontknoping van de Nationale Nieuwsquiz.

Hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer Xandra Schutte stelde met haar collega's een leeslijst samen met drieëntwintig dissidente romans, onder de titel ‘De dissidente leeslijst'. Een lijst van romans die in onderdrukking zijn geschreven. Schutte is voormalig hoofdredacteur van Vrij Nederland.  Presentatie: Frénk van der Linden 

Marente de Moor is schrijver. De Moor won in 2011 de AKO Literatuurprijs en in 2014 de Literatuurprijs van de Europese Unie voor haar roman De Nederlandse maagd. Ze had enkele jaren een vaste column in Vrij Nederland. Haar nieuwe boek De Schoft is een roman over de eeuwenoude traditie om vrouwen te vereren die hun lichamen opofferen aan idealen. Femke van der Laan gaat met Marente de Moor in gesprek.

Beri Shalmashi is scenarist, regisseur en publicist, zij wordt geïnterviewd door Clarice Gargard. Shalmashi heeft Iraans-Koerdische wortels en volgt de huidige opstand in tegen de Islamitsche Republiek in Iran via haar persoonlijke contacten in het land. Zij duidt de ontwikkelingen in diverse radio- en televisieprogramma's. Shalmashi studeerde in 2008 af aan de Amsterdamse Filmacademie. Ze won diverse prijzen, waaronder de Zilveren Camera voor Storytelling – met Big Village. Ze schreef columns voor onder meer De Volkskrant, is interim consulent bij het Filmfonds en directeur van programmabureau Avanti. Ze werkt aan de verfilming van Het huis van de moskee van Kader Abdollah. Clarice Gargard is publicist, film- en programmamaker. Ze schreef onder meer voor NRC, De Correspondent, Vogue en Vrij Nederland. Ze was programmamaker bij o.a. BNNVARA en de VPRO. Onlangs was haar documentaire Ga terug en haal het te zien op NPO 2. Haar interesses liggen bij (hedendaags) verzet, macht en onrechtvaardigheid. Dit is haar tweede Marathoninterview, in 2020 ging ze in gesprek met politicus en schrijver Tofik Dibi.

Hassnae Bouazza is schrijver en journalist. In opdracht van FNV tekende ze de verhalen op van zes arbeidsmigranten. Het resultaat is haar nieuwe boek, Arbeidsmigranten in Nederland, waarin soms schrijnende verhalen verteld worden over de omstandigheden waarin arbeidsmigranten in Nederland leven. Bouazza staat verder bekend om het bespreken van onderwerpen die taboe zijn in de Arabische wereld. Ook schrijft ze colums voor Vrij Nederland en Frontaal Naakt.   Femke van der Laan gaat met Hassnae Bouazza in gesprek.

P.F. Thomése is schrijver. Zijn nieuwe roman Swansdale is net verschenen. Het boek volgt twee gebroken gezinnen, in een liefdesverhaal dat zich afspeelt in het Engelse plaatsje Swansdale. Thomése schreef meer dan twintig romans en verhalenbundels: van zijn hand verschenen o.a. Schaduwkind (2003), De weldoener (2010), en Vaderliefde (2019). Zijn werk is beloond met o.a. de AKO Literatuurprijs en de Bob den Uyl-prijs. Verder was hij drie jaar redacteur van literair tijdschrift De Revisor, en schreef hij voor NRC Handelsblad en Vrij Nederland. Lotje IJzermans gaat met P.F. Thomése in gesprek.