Podcasts about tyrklands

Bítið á Bylgjunni með Heimi, Lilju og Ómar Úlf.   Bragi Bjarnason, bæjarstjóri Árborgar, kíkti í spjall og fór yfir málefni sveitarfélagsins. Harpa Magnúsdóttir, forstjóri Hoobla, ræddi við okkur um sjálfstætt starfandi fólk sem ríkir misskilningur um.   Kristrún Frostadóttir, forsætisráðherra settist niður með okkur og fór yfir nýlega ferð til Færeyja. Eiríkur Bergmann og Hulda Þórisdóttir, stjórnendur Skuggavaldsins, ræddu við okkur um leyniregluna Illuminati og samsæriskenningar.   Svavar Elliði Svavarsson, kennari og tónlistarmaður, fór í hárígræðslu til Tyrklands og sagði okkur af því.   Trausti Hjálmarsson, formaður Bændasamtakanna, ræddi við okkur um nýja herferð samtakanna.

Fiskverð skiptir sjómenn öllu, segir Valmundur Valmundsson, formaður Sjómannasambandsins. Ef verð á uppsjávarfiski hefur verið vanmetið árum saman eiga sjómenn inni hjá útgerðinni og hljóta að sækja það aftur í tímann - þó ekki sé enn ljóst hvernig. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Valmund. Mótmæli brutust út í Istanbúl og fleiri borgum Tyrklands í liðinni viku, þegar út spurðist að borgarstjórinn Ekrem Imamoglu hefði verið handtekinn og úrskurðaður í gæsluvarðhald, sakaður um spillingu og hryðjuverkastarfsemi. Áður hafði Istanbúl-háskóli ógilt háskólagráðu hans, en háskólapróf er forsenda þess að menn geti farið í forsetaframboð í Tyrklandi - en Imamoglu þykir manna líklegsastur til að geta fellt Recep Tayyip Erdogan í forsetakosningum eftir þrjú ár. Sema Erla Serdaroglu stjórnmálafræðingur og aðjúnkt segir það ekki nýtt, að ráðist sé að pólitískum andstæðingum Erdogans með þessum hætti. Ævar Örn Jósepsson ræðir við hana. Evrópuráðið ákvað nýlega að skipa Þórdísi Kolbrúnu Gylfadóttur fyrrverandi utanríkisráðherra sem sérstakan sendifulltrúa ráðsins í málefnum barna í Úkraínu. Þórdís var í síðustu viku í Kyiv til að kynna sér aðstæður. Björn Malmquist fréttamaður var þá staddur í borginni og ræddi við Þórdísi. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson

Landsleikur Íslands og Tyrklands var gerður upp í þætti kvöldsins. Lokatölur urðu 2-4 fyrir gestina frá Tyrklandi. Fréttamenn Fótbolta.net, þeir Sæbjörn Steinke, Haraldur Örn og Sölvi Haralds fóru yfir leikinn, vafaatriðin og frammistöðuna. Það var ekki mikil ánægja með dómara leiksins og VAR myndbandstæknina á Laugardalsvelli. Þá var einnig rætt hvers vegna Gylfi Þór Sigurðsson kom ekki við sögu í leiknum og þetta örlitla sem hefði þurft að gerast svo Ísland ætti möguleika á sigri í riðlinum.

Kaupið okkur kaffi : buymeacoffee.com/JaokÍ þessum þætti reyna Villi og Fjölnir að skilja dómstóla Tyrklands, en fyrst og fremst eru þeir mjög kátir að sjá hvorn annan í stúdíóinu eftir langan aðskilnað.

Þúsundir stjórnmála- og embættismanna, vísindamanna, fulltrúa hagsmunaaðila, umhverfissamtaka að ógleymdum herskara fjölmiðlafólks flykkjast brátt á 28.loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, sem hefst í Sameinuðu arabísku furstadæmunum um mánaðamótin. Finnur Ricart Andrason, forseti ungra umhverfissinna segir þetta mikilvægan vettvang en bara eitt tól af mörgum. VR stóð í dag fyrir fundi um leikskólamál út frá ýmsum sjónarhornum. Victor Karl Magnússon sérfræðingur hjá VR fjallaði um tekjuskerðingu foreldra í fæðingarorlofi og hinu margumrædda umönnunarbili á milli fæðingarorlofs og leikskóla. Seðlabanki Tyrklands hækkaði í dag stýrivexti um fimm prósentustig í þeirri viðleitni að slá á verðbólguna. Þeir eru komnir í fjörutíu prósent og eru hvergi hærri í nýmarkaðsríkjum heimsins. Umsjón: Anna Krístin Jónsdóttir. Tæknimaður Mark Eldred

Þúsundir stjórnmála- og embættismanna, vísindamanna, fulltrúa hagsmunaaðila, umhverfissamtaka að ógleymdum herskara fjölmiðlafólks flykkjast brátt á 28.loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, sem hefst í Sameinuðu arabísku furstadæmunum um mánaðamótin. Finnur Ricart Andrason, forseti ungra umhverfissinna segir þetta mikilvægan vettvang en bara eitt tól af mörgum. VR stóð í dag fyrir fundi um leikskólamál út frá ýmsum sjónarhornum. Victor Karl Magnússon sérfræðingur hjá VR fjallaði um tekjuskerðingu foreldra í fæðingarorlofi og hinu margumrædda umönnunarbili á milli fæðingarorlofs og leikskóla. Seðlabanki Tyrklands hækkaði í dag stýrivexti um fimm prósentustig í þeirri viðleitni að slá á verðbólguna. Þeir eru komnir í fjörutíu prósent og eru hvergi hærri í nýmarkaðsríkjum heimsins. Umsjón: Anna Krístin Jónsdóttir. Tæknimaður Mark Eldred

Ólafur Ragnar Grímsson, fyrrverandi forseti Íslands, lýsti áhyggjum af framhaldi rannsóknasamstarfs á norðurslóðum á málþingi sem haldið var í Háskóla Íslands fyrr í vikunni. Málþingið var um mikilvægi samstarfsins. Ólafur Ragnar benti á að það hefði lengst af verið laust við afskipti alþjóðastjórnmála, vísindamenn hefðu lengi starfað í þeim anda að vísindin skipti öllu, stjórnmál ættu ekki að flækjast fyrir. En nú væri staðan önnur og Ólafur Ragnar velti fyrir sér hver áhrif innrásarinnar í Úkraínu yrðu, hvort samstarfið geti haldið áfram án Rússa og aðgangs að rannsóknarniðurstöðum þeirra í til dæmis í loftslagsmálum. Öllu samstarfi við Rússa var rift eftir innrásina í Úkraínu og engar horfur á að vísindasamstarf við þá verði tekið upp að nýju í bráð. Bogi Ágústsson ræddi þessi mál við Gunnar Stefánsson, prófessor í verkfræði við Háskóla Íslands, sem er að taka við stöðu aðstoðarrektors vísinda hjá Háskóla norðurslóða, sem hefur verið vettvangur vísindarannsókna á norðurslóðum. Að auki ræddu Þórunn Elísabet Bogadóttir og Vera Illugadóttir við Boga um loftárásir í Úkraínu og hvort líklegt væri að Erdogan léti af andstöðu við inngöngu Svía í Atlantshafsbandalagið eftir að hann var endurkjörinn forseti Tyrklands.

Ólafur Ragnar Grímsson, fyrrverandi forseti Íslands, lýsti áhyggjum af framhaldi rannsóknasamstarfs á norðurslóðum á málþingi sem haldið var í Háskóla Íslands fyrr í vikunni. Málþingið var um mikilvægi samstarfsins. Ólafur Ragnar benti á að það hefði lengst af verið laust við afskipti alþjóðastjórnmála, vísindamenn hefðu lengi starfað í þeim anda að vísindin skipti öllu, stjórnmál ættu ekki að flækjast fyrir. En nú væri staðan önnur og Ólafur Ragnar velti fyrir sér hver áhrif innrásarinnar í Úkraínu yrðu, hvort samstarfið geti haldið áfram án Rússa og aðgangs að rannsóknarniðurstöðum þeirra í til dæmis í loftslagsmálum. Öllu samstarfi við Rússa var rift eftir innrásina í Úkraínu og engar horfur á að vísindasamstarf við þá verði tekið upp að nýju í bráð. Bogi Ágústsson ræddi þessi mál við Gunnar Stefánsson, prófessor í verkfræði við Háskóla Íslands, sem er að taka við stöðu aðstoðarrektors vísinda hjá Háskóla norðurslóða, sem hefur verið vettvangur vísindarannsókna á norðurslóðum. Að auki ræddu Þórunn Elísabet Bogadóttir og Vera Illugadóttir við Boga um loftárásir í Úkraínu og hvort líklegt væri að Erdogan léti af andstöðu við inngöngu Svía í Atlantshafsbandalagið eftir að hann var endurkjörinn forseti Tyrklands.

Spegillinn 30. maí 2023. Kolbrún Halldórsdóttir formaður BHM furðar sig á launahækkun ráðamanna, einungis tveimur mánuðum eftir samið var við ríkið og BHM félagar þurftu að sætta sig við krónutöluhámark. Matvælastofnun rannsakar hvort fuglaflensa varð fjölda lunda á Faxaflóa að aldurtila. Bandarísk stjórnvöld segjast ekki styðja árásir innan Rússlands. Tvö íbúðarhús í Moskvu urðu fyrir drónaárás í morgun. Rússlandsforseti kennir Úkraínu um árásirnar en Úkraínumenn neita sök. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir skynsamlegt að leyfa áfram tollfrjálsan innflutning landbúnaðarvara frá Úkraínu. Tímabundin tollaundanþága fellur að óbreyttu niður um mánaðamótin. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar sakar ríkisstjórnina um seinagang Íslenskir framleiðendur niðursoðinnar þorsklifrar anna ekki eftirspurn vegna vinsælda á erlendum markaði segir Dagur Arnarsson, rekstrarstjóri hjá Iðunni Seafood. Sigrún Þuríður Runólfsson ræddi við hann. ------------------- Blikur eru á lofti á húsnæðismarkaði, segir Anna Guðmunda Ingvarsdóttir aðstoðarforstjóri Húsnæðis og mannvirkjastofnunar. Hún hefur áhyggjur af samdrætti í íbúðabyggingum - það auki enn á húsnæðisvanda fólks eftir tvö til þrjú ár. Hún hvetur til þess að staðið sé við áætlun um byggingu 4000 þúsund íbúða á ári næstu árin. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Önnu Guðmundu. Ekkert miðar í samningsátt í deilu BSRB og sveitarfélaga. Helst steytir á kröfu BSRB um hækkanir sem miðist við ársbyrjun en ekki 1. apríl þegar fyrri samningur rann út. Lára V. Júlíusdóttir, lögmaður og sérfræðingur í vinnurétti segir að hægt sé að fara með ýmis mál til Félagsdóms en þau verði þá annað hvort að varða brot á kjarasamningi eða á lögum um stéttarfélög og vinnudeilur. Krafa um leiðréttingu á launum sem var löngu gerður og er runninn út á ekki undir Félagsdóm. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Láru. Von er á öllum utanríkisráðherrum NATO til Oslóar á morgun ? öllum nema utanríkisráðherra Tyrklands. Sjálfgefið er að rætt verður um möguleg stríðslok í Úkraínu og stefnuna eftir það. Mörg sömu ríki senda sína ráðherra og komu á Evrópuráðsfundinn í Hörpu. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 30. maí 2023. Kolbrún Halldórsdóttir formaður BHM furðar sig á launahækkun ráðamanna, einungis tveimur mánuðum eftir samið var við ríkið og BHM félagar þurftu að sætta sig við krónutöluhámark. Matvælastofnun rannsakar hvort fuglaflensa varð fjölda lunda á Faxaflóa að aldurtila. Bandarísk stjórnvöld segjast ekki styðja árásir innan Rússlands. Tvö íbúðarhús í Moskvu urðu fyrir drónaárás í morgun. Rússlandsforseti kennir Úkraínu um árásirnar en Úkraínumenn neita sök. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir skynsamlegt að leyfa áfram tollfrjálsan innflutning landbúnaðarvara frá Úkraínu. Tímabundin tollaundanþága fellur að óbreyttu niður um mánaðamótin. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar sakar ríkisstjórnina um seinagang Íslenskir framleiðendur niðursoðinnar þorsklifrar anna ekki eftirspurn vegna vinsælda á erlendum markaði segir Dagur Arnarsson, rekstrarstjóri hjá Iðunni Seafood. Sigrún Þuríður Runólfsson ræddi við hann. ------------------- Blikur eru á lofti á húsnæðismarkaði, segir Anna Guðmunda Ingvarsdóttir aðstoðarforstjóri Húsnæðis og mannvirkjastofnunar. Hún hefur áhyggjur af samdrætti í íbúðabyggingum - það auki enn á húsnæðisvanda fólks eftir tvö til þrjú ár. Hún hvetur til þess að staðið sé við áætlun um byggingu 4000 þúsund íbúða á ári næstu árin. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Önnu Guðmundu. Ekkert miðar í samningsátt í deilu BSRB og sveitarfélaga. Helst steytir á kröfu BSRB um hækkanir sem miðist við ársbyrjun en ekki 1. apríl þegar fyrri samningur rann út. Lára V. Júlíusdóttir, lögmaður og sérfræðingur í vinnurétti segir að hægt sé að fara með ýmis mál til Félagsdóms en þau verði þá annað hvort að varða brot á kjarasamningi eða á lögum um stéttarfélög og vinnudeilur. Krafa um leiðréttingu á launum sem var löngu gerður og er runninn út á ekki undir Félagsdóm. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Láru. Von er á öllum utanríkisráðherrum NATO til Oslóar á morgun ? öllum nema utanríkisráðherra Tyrklands. Sjálfgefið er að rætt verður um möguleg stríðslok í Úkraínu og stefnuna eftir það. Mörg sömu ríki senda sína ráðherra og komu á Evrópuráðsfundinn í Hörpu. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 11. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórnandi fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Félagar í Eflingu samþykktu í dag að félagið segði sig úr Starfsgreinasambandinu. Fimm prósent félagsmanna tóku þátt í atkvæðagreiðslunni og sjötíu prósent þeirra samþykktu úrsögn. Formaður Eflingar fagnar niðurstöðunni og formaður Starfsgreinasambandsins segir hana ekki koma á óvart. Faðir langveikrar stúlku gagnrýnir að hafa misst aðgang að Heilsuveru hjá dóttur sinni eftir að hún varð sextán ára. Hún er ekki fær um að sækja sjálf um rafræn skilríki og stendur þar af leiðandi réttindalaus. Fjöldi sveitarfélaga hefur gefist upp á að reka hjúkrunarheimili fyrir ríkið og hafa mörg þeirra skilað rekstrinum til að þurfa ekki að borga tugi milljóna með honum á hverju ári. Starfsfólk Landspítala er hætt að fá sérstakar viðbótargreiðslur tengdar covid faraldrinum. Starfsfólk bráðamóttöku spítalans fær þó greiðslur í maí. Lífslíkur ómenntaðra eru talsvert lægri en þeirra sem hafa háskólamenntun. Þetta kemur fram í nýlegum tölum Hagstofunnar. Lífslíkur ómenntaðra kvenna hafa lækkað mest frá heimsfaraldri. ----- Félagar í Eflingu samþykktu í dag að félagið myndi segja sig úr Starfsgreinasambandinu. Tæplega 70 prósent þeirra sem greiddu atkvæði samþykktu úrsögnina. Einungis 5 prósent félagsmanna tóku þátt í atkvæðagreiðslunni. Rætt er við Sólveigu Önnu Jónsdóttur, formann Eflingar, og Vilhjálm Birgisson, formann SGS. Á vormánuðum skipaði mennta- og barnamálaráðherra stýrihóp um eflingu framhaldsskóla. Að hans frumkvæði er hafið samtal um sameiningu Verkmenntaskólans og Menntaskólans á Akureyri, Kvennaskólans í Reykjavík og Menntaskólans við Sund, Fjölbrautaskólans á Suðurnesjum og Keilis, og svo Flensborgar og Tækniskólans. Þessi vinna er í fullum gangi og skýrslu um kosti og galla á að skila fyrir lok mánaðar. Sýnist sitt hverjum eins og komið hefur fram í fréttum, gagnrýnisraddir verið nokkuð háværar. Af hálfu ráðuneytisins hefur meðal annars verið vísað til þess að efla þurfi verk- og starfsnám og auka farsæld barna og ungmenna. Hildur Ingvarsdóttir skólameistari í Tækniskólanum fagnar því sem gert er til að efla starfsnám. Áform Receps Tayyips Erdogans, forseta Tyrklands, um að lengja tuttugu ára valdatíma sinn um fimm ár að minnsta kosti virðast vera að renna út í sandinn. Samkvæmt skoðanakönnun sem tyrkneska rannsókna- og ráðgjafarfyrirtækið Konda birtir í dag mælist fylgi hans fyrir forsetakosningarnar á sunnudag 43,7 prósent. Helsti keppinautur hans, Kemal.

Spegillinn 11. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórnandi fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Félagar í Eflingu samþykktu í dag að félagið segði sig úr Starfsgreinasambandinu. Fimm prósent félagsmanna tóku þátt í atkvæðagreiðslunni og sjötíu prósent þeirra samþykktu úrsögn. Formaður Eflingar fagnar niðurstöðunni og formaður Starfsgreinasambandsins segir hana ekki koma á óvart. Faðir langveikrar stúlku gagnrýnir að hafa misst aðgang að Heilsuveru hjá dóttur sinni eftir að hún varð sextán ára. Hún er ekki fær um að sækja sjálf um rafræn skilríki og stendur þar af leiðandi réttindalaus. Fjöldi sveitarfélaga hefur gefist upp á að reka hjúkrunarheimili fyrir ríkið og hafa mörg þeirra skilað rekstrinum til að þurfa ekki að borga tugi milljóna með honum á hverju ári. Starfsfólk Landspítala er hætt að fá sérstakar viðbótargreiðslur tengdar covid faraldrinum. Starfsfólk bráðamóttöku spítalans fær þó greiðslur í maí. Lífslíkur ómenntaðra eru talsvert lægri en þeirra sem hafa háskólamenntun. Þetta kemur fram í nýlegum tölum Hagstofunnar. Lífslíkur ómenntaðra kvenna hafa lækkað mest frá heimsfaraldri. ----- Félagar í Eflingu samþykktu í dag að félagið myndi segja sig úr Starfsgreinasambandinu. Tæplega 70 prósent þeirra sem greiddu atkvæði samþykktu úrsögnina. Einungis 5 prósent félagsmanna tóku þátt í atkvæðagreiðslunni. Rætt er við Sólveigu Önnu Jónsdóttur, formann Eflingar, og Vilhjálm Birgisson, formann SGS. Á vormánuðum skipaði mennta- og barnamálaráðherra stýrihóp um eflingu framhaldsskóla. Að hans frumkvæði er hafið samtal um sameiningu Verkmenntaskólans og Menntaskólans á Akureyri, Kvennaskólans í Reykjavík og Menntaskólans við Sund, Fjölbrautaskólans á Suðurnesjum og Keilis, og svo Flensborgar og Tækniskólans. Þessi vinna er í fullum gangi og skýrslu um kosti og galla á að skila fyrir lok mánaðar. Sýnist sitt hverjum eins og komið hefur fram í fréttum, gagnrýnisraddir verið nokkuð háværar. Af hálfu ráðuneytisins hefur meðal annars verið vísað til þess að efla þurfi verk- og starfsnám og auka farsæld barna og ungmenna. Hildur Ingvarsdóttir skólameistari í Tækniskólanum fagnar því sem gert er til að efla starfsnám. Áform Receps Tayyips Erdogans, forseta Tyrklands, um að lengja tuttugu ára valdatíma sinn um fimm ár að minnsta kosti virðast vera að renna út í sandinn. Samkvæmt skoðanakönnun sem tyrkneska rannsókna- og ráðgjafarfyrirtækið Konda birtir í dag mælist fylgi hans fyrir forsetakosningarnar á sunnudag 43,7 prósent. Helsti keppinautur hans, Kemal.

Yngvi Ragnar Kristjánsson, eigandi hótel Sels í Mývatnssveit, segir að sumarið sé nánast fullbókað á hótelinu og í þessari viku og þeirri næstu eru eldri borgarar í heimsókn á hótelinu og boðið upp á ýmsa afþreyingu fyrir gesti af því tilefni. Yngvi Ragnar segir að Covid-19 hafi haft mikil áhrif á stöðu ferðaþjónustunnar og það sem eftir sitji sé álagið á þá sem reki ferðaþjónustufyrirtæki. Hann óttast áhrif þess á fyrirtækin í sumar á sama tíma og útlit sé fyrir að ferðamenn verði fleiri en nokkru sinni fyrr. Bogi Ágústsson fréttamaður settist við Heimsgluggann og ræddi við Rasmus Gjedsö Bertelsen, prófessor við háskólann í Tromsö, sem þekkir vel til Norðurslóðamála. Bogi ræddi einnig um njósnir Rússa í Norðursjó og áætlun þeirra um að vinna skemmdarverk á innviðum norrænu ríkjanna. Færeysk yfirvöld hafa verið hvött til að slíta fiskveiðisamkomulagi við Rússa en meðal annars hefur komið í ljós að fiskiskip sem þar hafa komið til hafnar hafa einnig verið með njósnabúnað falinn um borð. Svava Ólafsdóttir björgunarsveitarkona er ein þeirra 11 sem fóru til Tyrklands í kjölfar jarðskjálftanna í febrúar. Hún sagði frá stöðu mála í Tyrklandi en hún kom þaðan í gær eftir að hafa tekið við viðurkenningu frá tyrkneskum stjórnvöldum fyrir vel unnin störf á hamfarasvæðunum fyrir hönd íslenska hópsins. Enn eru um þrjár milljónir á vergangi og ljóst að það mun taka mörg ár að byggja upp að nýju. Sumar borgir eru algjörlega í rúst en hamfarasvæðið er gríðarlega stórt. Brynhildur Pétursdóttir, framkvæmdastjóri Neytendasamtakanna, sagði frá þrautagöngu sinni í heilbrigðiskerfinu en hún hefur glímt við verki árum saman. Hún sagði sögu sína á Morgunvaktinni en hægt er að lesa nánar um reynslu Brynhildar á slóðinni konaikerfi.com. Tónlist: Við gengum tvö - Ingibjörg Smith, My Funny Valentine - Sarah Vaughan, Some Velvet Morning - Lee Hazelwood og Nancy Sinatra. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson og Guðrún Hálfdánardóttir.

Yngvi Ragnar Kristjánsson, eigandi hótel Sels í Mývatnssveit, segir að sumarið sé nánast fullbókað á hótelinu og í þessari viku og þeirri næstu eru eldri borgarar í heimsókn á hótelinu og boðið upp á ýmsa afþreyingu fyrir gesti af því tilefni. Yngvi Ragnar segir að Covid-19 hafi haft mikil áhrif á stöðu ferðaþjónustunnar og það sem eftir sitji sé álagið á þá sem reki ferðaþjónustufyrirtæki. Hann óttast áhrif þess á fyrirtækin í sumar á sama tíma og útlit sé fyrir að ferðamenn verði fleiri en nokkru sinni fyrr. Bogi Ágústsson fréttamaður settist við Heimsgluggann og ræddi við Rasmus Gjedsö Bertelsen, prófessor við háskólann í Tromsö, sem þekkir vel til Norðurslóðamála. Bogi ræddi einnig um njósnir Rússa í Norðursjó og áætlun þeirra um að vinna skemmdarverk á innviðum norrænu ríkjanna. Færeysk yfirvöld hafa verið hvött til að slíta fiskveiðisamkomulagi við Rússa en meðal annars hefur komið í ljós að fiskiskip sem þar hafa komið til hafnar hafa einnig verið með njósnabúnað falinn um borð. Svava Ólafsdóttir björgunarsveitarkona er ein þeirra 11 sem fóru til Tyrklands í kjölfar jarðskjálftanna í febrúar. Hún sagði frá stöðu mála í Tyrklandi en hún kom þaðan í gær eftir að hafa tekið við viðurkenningu frá tyrkneskum stjórnvöldum fyrir vel unnin störf á hamfarasvæðunum fyrir hönd íslenska hópsins. Enn eru um þrjár milljónir á vergangi og ljóst að það mun taka mörg ár að byggja upp að nýju. Sumar borgir eru algjörlega í rúst en hamfarasvæðið er gríðarlega stórt. Brynhildur Pétursdóttir, framkvæmdastjóri Neytendasamtakanna, sagði frá þrautagöngu sinni í heilbrigðiskerfinu en hún hefur glímt við verki árum saman. Hún sagði sögu sína á Morgunvaktinni en hægt er að lesa nánar um reynslu Brynhildar á slóðinni konaikerfi.com. Tónlist: Við gengum tvö - Ingibjörg Smith, My Funny Valentine - Sarah Vaughan, Some Velvet Morning - Lee Hazelwood og Nancy Sinatra. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson og Guðrún Hálfdánardóttir.

Í næstu þáttum ætlum við að einbeita okkur að ákveðnum svæðum á kortinu, hafa eins konar þemu, sem eru annað hvort landfræðileg eða hugmyndafræðileg. Þetta er fyrsti Þema-þáttur Heimskviða og við færum okkur suðaustur á bóginn. Til miðausturlanda, þar sem óútreiknanleg plánetan sýndi ógurlega krafta sína í byrjun vikunnar, með skelfilegum afleiðingum. Við förum til Tyrklands, Sýrlands, Sádí Arabíu og Líbanon í þætti dagsins. Við byrjum í nágrannaríkinu Líbanon, um fimm hundruð kílómetra suður af upptökum stóru skjálftanna. Í höfuðborginni Beirút fann fólk vel fyrir skjálftunum og þeir vöktu upp slæmar minningar af sprengingunni miklu fyrir einu og hálfu ári. Yfir 200 létust og þúsundir slösuðust en ekki er enn ljóst hvað gerðist nákvæmlega þennan dag. Ólöf Ragnarsdóttir fræðir okkur um Líbanon og þá algjöru pattstöðu sem er komin upp í rannsókn málsins. Í síðari hluta þáttarins fjallar Sunna Valgerðardóttir um jarðskjálftana stóru sem skóku Tyrkland og Sýrland fyrr í vikunni. Hún ræddi skjálftana og afleiðingar þeirra við Sigurjón Jónsson, prófessor í jarðeðlisfræði.

Í næstu þáttum ætlum við að einbeita okkur að ákveðnum svæðum á kortinu, hafa eins konar þemu, sem eru annað hvort landfræðileg eða hugmyndafræðileg. Þetta er fyrsti Þema-þáttur Heimskviða og við færum okkur suðaustur á bóginn. Til miðausturlanda, þar sem óútreiknanleg plánetan sýndi ógurlega krafta sína í byrjun vikunnar, með skelfilegum afleiðingum. Við förum til Tyrklands, Sýrlands, Sádí Arabíu og Líbanon í þætti dagsins. Við byrjum í nágrannaríkinu Líbanon, um fimm hundruð kílómetra suður af upptökum stóru skjálftanna. Í höfuðborginni Beirút fann fólk vel fyrir skjálftunum og þeir vöktu upp slæmar minningar af sprengingunni miklu fyrir einu og hálfu ári. Yfir 200 létust og þúsundir slösuðust en ekki er enn ljóst hvað gerðist nákvæmlega þennan dag. Ólöf Ragnarsdóttir fræðir okkur um Líbanon og þá algjöru pattstöðu sem er komin upp í rannsókn málsins. Í síðari hluta þáttarins fjallar Sunna Valgerðardóttir um jarðskjálftana stóru sem skóku Tyrkland og Sýrland fyrr í vikunni. Hún ræddi skjálftana og afleiðingar þeirra við Sigurjón Jónsson, prófessor í jarðeðlisfræði.

Spegillinn 7. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknmaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Staðfest er að á sjöunda þúsund fórst í jarðskjálftum í Tyrklandi og Sýrlandi í gær, en óttast er að þau séu miklu fleiri. Íslenskt björgunarlið flýgur til Tyrklands í kvöld. Oddur Þórðarson sagði frá. Ríkissáttasemjari segir Eflingu bera lagalega skyldu til að afhenda félagatal sitt. Hann sendi aðfararbeiðni til sýslumanns í morgun til þess að fá það í hendurnar. Róbert Jóhannsson tók saman og ræddi við Aðalstein Leifsson, ríkissáttasemjara, einnig rætt við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar. Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra sakaði Pírata á Alþingi í dag um að beita grímulausu málþófi í umræðu um útlendingafrumvarpið. Örfáir þingmenn hafi tekið þingið í gíslingu. Andrés Ingi Jónsson þingmaður Pírata mælti fyrir tillögu við upphaf þingfundar í dag um að taka frumvarpið af dagskrá. Höskuldur Kári Schram tók saman. Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi síðdegis hjónum í vil í máli þeirra gegn Landsbankanum um lögmæti skilmála um breytilega vexti á lánum. Hjónin nutu fulltingis Neytendasamtakanna við rekstur málsins og Breki Karlsson, formaður þeirra, telur að dómurinn geti haft fordæmisgildi fyrir þúsundir annarra lána hjá íslenskum bönkum. Benedikt Sigurðsson ræddi við Breka. THC. virka efnið í kannabis fannst í hampolíu frá íslensku vörumerki. Olían hefur verið innkölluð. Amanda Guðrún Bjarnadóttir sagði frá og talaði við Óskar Ísfeld Sigurðsson, hjá Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur. Illviðrin sem gengið hafa yfir landið undanfarnar vikur hafa ekki aðeins áhrif á ferðir fólks, heldur líka fugla við landið. Litli sjófuglinn haftyrðill hefur fundist langt inni á landi eftir óveðurslægðir og Náttúrufræðistofnun biður þá sem rekast á haftyrðla í vanda, að koma þeim aftur á haf út. Ólöf Erlendsdóttir talaði við Borgnýju Katrínardóttur. ------- Efling hefur krafist þess að Aðalsteinn Leifsson víki sem ríkissáttasemjari og ætlar ekki að sinna beiðni hans um að afhenda félagatal strax þrátt fyrir niðurstöðu um það í Héraðsdómi Reykjavíkur. Deila Eflingar og Samtaka atvinnulífsins virðist í síharðnandi hnút. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Kristján Þórð Snæbjarnarson forseta Alþýðusambands Íslands um stöðu ríkissáttasemjara. Sergei Shoigu, varnarmálaráðherra Rússlands, segir að þungavopnasendingar vestrænna ríkja til Úkraínu dragi Atlantshafsbandalagið NATÓ inn í átökin í Úkraínu með beinum hætti. Þetta geti leitt til þess að þau harðni enn frekar með óf

Spegillinn 7. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknmaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Staðfest er að á sjöunda þúsund fórst í jarðskjálftum í Tyrklandi og Sýrlandi í gær, en óttast er að þau séu miklu fleiri. Íslenskt björgunarlið flýgur til Tyrklands í kvöld. Oddur Þórðarson sagði frá. Ríkissáttasemjari segir Eflingu bera lagalega skyldu til að afhenda félagatal sitt. Hann sendi aðfararbeiðni til sýslumanns í morgun til þess að fá það í hendurnar. Róbert Jóhannsson tók saman og ræddi við Aðalstein Leifsson, ríkissáttasemjara, einnig rætt við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar. Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra sakaði Pírata á Alþingi í dag um að beita grímulausu málþófi í umræðu um útlendingafrumvarpið. Örfáir þingmenn hafi tekið þingið í gíslingu. Andrés Ingi Jónsson þingmaður Pírata mælti fyrir tillögu við upphaf þingfundar í dag um að taka frumvarpið af dagskrá. Höskuldur Kári Schram tók saman. Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi síðdegis hjónum í vil í máli þeirra gegn Landsbankanum um lögmæti skilmála um breytilega vexti á lánum. Hjónin nutu fulltingis Neytendasamtakanna við rekstur málsins og Breki Karlsson, formaður þeirra, telur að dómurinn geti haft fordæmisgildi fyrir þúsundir annarra lána hjá íslenskum bönkum. Benedikt Sigurðsson ræddi við Breka. THC. virka efnið í kannabis fannst í hampolíu frá íslensku vörumerki. Olían hefur verið innkölluð. Amanda Guðrún Bjarnadóttir sagði frá og talaði við Óskar Ísfeld Sigurðsson, hjá Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur. Illviðrin sem gengið hafa yfir landið undanfarnar vikur hafa ekki aðeins áhrif á ferðir fólks, heldur líka fugla við landið. Litli sjófuglinn haftyrðill hefur fundist langt inni á landi eftir óveðurslægðir og Náttúrufræðistofnun biður þá sem rekast á haftyrðla í vanda, að koma þeim aftur á haf út. Ólöf Erlendsdóttir talaði við Borgnýju Katrínardóttur. ------- Efling hefur krafist þess að Aðalsteinn Leifsson víki sem ríkissáttasemjari og ætlar ekki að sinna beiðni hans um að afhenda félagatal strax þrátt fyrir niðurstöðu um það í Héraðsdómi Reykjavíkur. Deila Eflingar og Samtaka atvinnulífsins virðist í síharðnandi hnút. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Kristján Þórð Snæbjarnarson forseta Alþýðusambands Íslands um stöðu ríkissáttasemjara. Sergei Shoigu, varnarmálaráðherra Rússlands, segir að þungavopnasendingar vestrænna ríkja til Úkraínu dragi Atlantshafsbandalagið NATÓ inn í átökin í Úkraínu með beinum hætti. Þetta geti leitt til þess að þau harðni enn frekar með óf

Að minnsta kosti 5000 eru látin í Tyrklandi og Sýrlandi eftir öfluga jarðskjálftahrinu sem hófst aðfararnótt 6. febrúar. Óttast er að miklu fleiri hafi látist og mjög margir slasast. Þúsundir húsa hrundu í skjálftunum og björgunarfólk leggur allt kapp á að ná til fólks sem er fast í rústum mannvirkja. Tveir stórir skjálftar urðu, sá fyrri snemma á mánudagsmorgun 7.8 að stærð og sá seinni um kl. 13.30. Sá var af stærðinni 7.5. Að mati Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar er líklegt að skjálftarnir hafi áhrif á um 23 milljónir manna í Tyrklandi og Sýrlandi. Við ætlum að tala um þessar hamfarir við Kristínu Jónsdóttur, hópstjóra náttúruvár hjá Veðurstofunnijarðskjálftafræðing og fá að vita betur hvað gerðist þarna. Og núna á eftir mun hópur Íslendinga fljúga með flugvél Landhelgisgæslunnar til Tyrklands og taka þátt í björgunarstörfum. Slysavarnarfélagið Landsbjörg og utanríkisráðuneytið hófu þegar að undirbúa slíka aðstoð í gærmorgun. Um 80 alþjóðlegar sveitir taka þátt í björgunaraðgerðum vegna jarðskjálftanna. Við heyrum meira af þessu og ræðum við Jón Þór Víglundsson upplýsingafulltrúa Landsbjargar Það blasir við að þessum öflugu jarðskjálftum í Tyrklandi og Sýrlandi fylgir mikil neyð og mikilvægt að bregðast hratt við. Það hefur Rauði krossinn gert, eins og jafnan þegar slík áföll dynja yfir. Samtökin hér á landi hafa þegar hafið neyðarsöfnun. Atli Viðar Thorstensen er sviðsstjóri alþjóðasviðs Rauða krossins á Íslandi. Atli kemur til okkar. VIð ræðum líka um býflugur, því Evrópusambandið hefur gefið tilskipun til sinna aðildaríkja sinna um að nú sé nauðsynlegt að grípa til aðgerða til að bjarga þeim, en þeim hefur fækkað mjög vegna landbúnaðarhátta og eiturefnanotkunar. Þau í Brussel hafa líka reiknað út að býflugurnar koma með hundruði miljarða inn í evrópskan landbúnað með sínu vinnuframlagi - sem er auðvitað sjálfboðastarf. Hvaða aðgerðir getur Evrópa gripið til og ætti Ísland að gera eitthvað líka? Við ræðum við Tómas Óskar Guðjónsson líffræðing og býflugnabónda.

Að minnsta kosti 5000 eru látin í Tyrklandi og Sýrlandi eftir öfluga jarðskjálftahrinu sem hófst aðfararnótt 6. febrúar. Óttast er að miklu fleiri hafi látist og mjög margir slasast. Þúsundir húsa hrundu í skjálftunum og björgunarfólk leggur allt kapp á að ná til fólks sem er fast í rústum mannvirkja. Tveir stórir skjálftar urðu, sá fyrri snemma á mánudagsmorgun 7.8 að stærð og sá seinni um kl. 13.30. Sá var af stærðinni 7.5. Að mati Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar er líklegt að skjálftarnir hafi áhrif á um 23 milljónir manna í Tyrklandi og Sýrlandi. Við ætlum að tala um þessar hamfarir við Kristínu Jónsdóttur, hópstjóra náttúruvár hjá Veðurstofunnijarðskjálftafræðing og fá að vita betur hvað gerðist þarna. Og núna á eftir mun hópur Íslendinga fljúga með flugvél Landhelgisgæslunnar til Tyrklands og taka þátt í björgunarstörfum. Slysavarnarfélagið Landsbjörg og utanríkisráðuneytið hófu þegar að undirbúa slíka aðstoð í gærmorgun. Um 80 alþjóðlegar sveitir taka þátt í björgunaraðgerðum vegna jarðskjálftanna. Við heyrum meira af þessu og ræðum við Jón Þór Víglundsson upplýsingafulltrúa Landsbjargar Það blasir við að þessum öflugu jarðskjálftum í Tyrklandi og Sýrlandi fylgir mikil neyð og mikilvægt að bregðast hratt við. Það hefur Rauði krossinn gert, eins og jafnan þegar slík áföll dynja yfir. Samtökin hér á landi hafa þegar hafið neyðarsöfnun. Atli Viðar Thorstensen er sviðsstjóri alþjóðasviðs Rauða krossins á Íslandi. Atli kemur til okkar. VIð ræðum líka um býflugur, því Evrópusambandið hefur gefið tilskipun til sinna aðildaríkja sinna um að nú sé nauðsynlegt að grípa til aðgerða til að bjarga þeim, en þeim hefur fækkað mjög vegna landbúnaðarhátta og eiturefnanotkunar. Þau í Brussel hafa líka reiknað út að býflugurnar koma með hundruði miljarða inn í evrópskan landbúnað með sínu vinnuframlagi - sem er auðvitað sjálfboðastarf. Hvaða aðgerðir getur Evrópa gripið til og ætti Ísland að gera eitthvað líka? Við ræðum við Tómas Óskar Guðjónsson líffræðing og býflugnabónda.

Spegillinn 06.02. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Hryðjuverkamálinu svonefnda var í dag vísað frá dómi þar sem dómari komst að þeirri niðurstöðu að ákæran væri svo óskýr að sakborningar gætu ekki gripið til viðhlítandi varna. Minnst fimmtán hundruð manns létu lífið í jarðskjálfta í Tyrklandi í nótt og morgun. Íslendingur búsettur á skjálftasvæðinu segir eyðilegginguna afar mikla. Verkföll Eflingar, sem hefjast eiga á morgun, eru lögmæt, en félaginu ber að afhenda ríkissáttasemjara félagaskrá sína, svo hægt sé að efna til atkvæðagreiðslu um miðlunartillögu hans. Ríkissáttasemjari hefur boðað deiluaðila á fund á morgun. Stjórnsýsla og eftirlit með sjókvíaeldi hafa reynst veikburða og brotakennd og vart í stakk búin til að takast á við ört vaxandi umsvif greinarinnar á síðustu árum. Þetta kemur fram í skýrslu ríkisendurskoðunar --------- Tveir dómar féllu mánudaginn 6. febrúar í kjaradeilu Samtaka atvinnulífsins og Eflingar, sem er sem fyrr í miklum rembihnút. Fyrst féll dómur í Héraðsdómi Reykjavíkur þar sem Efling var skikkuð til að láta af hendi félagaskrá sína svo að greiða mætti atkvæði um miðlunartillögu ríkissáttasemjara. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, var harðorð þegar dómur hafði fallið og sagði dóminn rangan og ósanngjarnan og hyggst áfrýja. Halldór Benjamín Þorbergsson framkvæmdastjóri Samtaka Atvinnulífisns segist þess fullviss að Eflingarfólk muni samþykkja miðlunartillöguna fyrr eða síðar. Skömmu síðar dæmdi Félagsdómur Eflingu í hag, þegar þrír af fimm dómurum komust að þeirri niðurstöðu að boðuð verkföll félagsins væru lögmæt. Yfir fimmtán hundruð dauðsföll voru staðfest í Tyrklandi, um hálfum sólarhring eftir að tveir öflugir jarðskjálftar riðu þar yfir, sá stærri 7,8 að stærð. Rúmlega 800 dauðsföll voru staðfest í Sýrlandi. Recep Tayyip Erdogan, forseti Tyrklands, segir jarðskjálftann þann öflugasta í landinu frá árinu 1939. Að hans sögn hrundu hátt í þrjú þúsund byggingar í suðausturhluta landsins. Þeirra á meðal er Gaziantep kastalinn, sögulegt mannvirki sem reist var fyrir meira en tvö þúsund árum. Óttast er að mun fleiri hafið fallið, en sífellt fleiri lík hafa fundist eftir því sem liðið hefur á daginn. Þúsundir slösuðust. Svört skýrsla um úttekt Ríkisendurskoðunar á lagaframkvæmd, stjórnsýslu og eftirliti í sjókvíaeldi hér við land, unnin að beiðni matvælaráðuneytisins, var kynnt á fundi stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis í morgun. Rætt var við ríkisendurskoðanda.

Spegillinn 06.02. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Hryðjuverkamálinu svonefnda var í dag vísað frá dómi þar sem dómari komst að þeirri niðurstöðu að ákæran væri svo óskýr að sakborningar gætu ekki gripið til viðhlítandi varna. Minnst fimmtán hundruð manns létu lífið í jarðskjálfta í Tyrklandi í nótt og morgun. Íslendingur búsettur á skjálftasvæðinu segir eyðilegginguna afar mikla. Verkföll Eflingar, sem hefjast eiga á morgun, eru lögmæt, en félaginu ber að afhenda ríkissáttasemjara félagaskrá sína, svo hægt sé að efna til atkvæðagreiðslu um miðlunartillögu hans. Ríkissáttasemjari hefur boðað deiluaðila á fund á morgun. Stjórnsýsla og eftirlit með sjókvíaeldi hafa reynst veikburða og brotakennd og vart í stakk búin til að takast á við ört vaxandi umsvif greinarinnar á síðustu árum. Þetta kemur fram í skýrslu ríkisendurskoðunar --------- Tveir dómar féllu mánudaginn 6. febrúar í kjaradeilu Samtaka atvinnulífsins og Eflingar, sem er sem fyrr í miklum rembihnút. Fyrst féll dómur í Héraðsdómi Reykjavíkur þar sem Efling var skikkuð til að láta af hendi félagaskrá sína svo að greiða mætti atkvæði um miðlunartillögu ríkissáttasemjara. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, var harðorð þegar dómur hafði fallið og sagði dóminn rangan og ósanngjarnan og hyggst áfrýja. Halldór Benjamín Þorbergsson framkvæmdastjóri Samtaka Atvinnulífisns segist þess fullviss að Eflingarfólk muni samþykkja miðlunartillöguna fyrr eða síðar. Skömmu síðar dæmdi Félagsdómur Eflingu í hag, þegar þrír af fimm dómurum komust að þeirri niðurstöðu að boðuð verkföll félagsins væru lögmæt. Yfir fimmtán hundruð dauðsföll voru staðfest í Tyrklandi, um hálfum sólarhring eftir að tveir öflugir jarðskjálftar riðu þar yfir, sá stærri 7,8 að stærð. Rúmlega 800 dauðsföll voru staðfest í Sýrlandi. Recep Tayyip Erdogan, forseti Tyrklands, segir jarðskjálftann þann öflugasta í landinu frá árinu 1939. Að hans sögn hrundu hátt í þrjú þúsund byggingar í suðausturhluta landsins. Þeirra á meðal er Gaziantep kastalinn, sögulegt mannvirki sem reist var fyrir meira en tvö þúsund árum. Óttast er að mun fleiri hafið fallið, en sífellt fleiri lík hafa fundist eftir því sem liðið hefur á daginn. Þúsundir slösuðust. Svört skýrsla um úttekt Ríkisendurskoðunar á lagaframkvæmd, stjórnsýslu og eftirliti í sjókvíaeldi hér við land, unnin að beiðni matvælaráðuneytisins, var kynnt á fundi stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis í morgun. Rætt var við ríkisendurskoðanda.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir Austan stormur með snjókomu er skollinn á landinu sunnan- og vestanverðu. Appelsínugul viðvörun er í gildi fá Vestfjörðum suður og austur með landinu allt að Djúpavogi að höfuðborgarsvæðinu undanskildu. Þar er gul viðvörun fram á nótt en víða er bæði blint og hált. Magnús Geir Eyjólfsson fréttamaður hefur verið á ferðinni á Suðurlandi Rafmagn fór af í Vík, Landeyjum og Vestmannaeyjum um tíma síðdegis en ætti að vera komið á. Rimakotslína 1 er komin í lag, samkvæmt upplýsingum frá Landsneti. Varaafl var sett í gang í Vestmannaeyjum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Efling hefur lagt fram stjórnsýslukæru til félagsmálaráðuneytis vegna framgöngu ríkissáttasemjara í kjaradeilu félagsins og SA. Krafa ríkissáttasemjara um að Efling afhendi félagatal sitt, var tekin fyrir í héraðsdómi í dag. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar segir mjög ríkan vilja vilji til þess að fá úr því skorið hvernig fara á með þessa miðlunartillögu. Alexander Kristjánsson tók saman. Minnst 59 létust í sprengjuárás á mosku í Peshawar-borg í Pakistan í dag. Enginn hefur lýst ódæðinu á hendur sér. Forsætisráðherra landsins segir sprengjutilræðið vera árás á Pakistan. Oddur Þórðarson sagði frá. Vinna er hafin við úttekt á stöðu fjarskiptamála á Vesturlandi til að tryggja betur öryggi íbúa og ferðamanna á svæðinu. Páll Brynjarsson framkvæmdastjóri Samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi segir víða gloppur í sambandi og úr því verði að bæta. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við hann. ---------- Í lögum um stéttarfélög og vinnudeilur er ríkissáttasemjara heimilað að leggja fram miðlunartillögu er samningaumleitanir bera ekki árangur, honum beri að ráðgast við samninganefndir áður en hann ber fram miðlunartillögu. Gísli Tryggvason lögmaður segir engan vafa leika á því að ríkissáttasemjari sé bær til þess að setja fram miðlunartillögu en deila megi um hve mikið samráð felist í því að ráðgast, það kalli á meira samráð en að tilkynna bara um hana. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa opnað á þann möguleika að Finnar geti sótt um aðild að Atlantshafsbandalaginu, NATÓ, en að Svíar verði úti í kuldanum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í Recep Tayip Erdogan, forseta Tyrklands, Magnus Christiansson, lektor í herfræðum við sænska varnarmálaháskólann, Bitte Hammargren, sérfræðingur í málefnum Tyrklands og Miðausturlanda. Pekka Haavisto utanríkisráðherra Finnlands og John Bolton, fyrrverandi

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir Austan stormur með snjókomu er skollinn á landinu sunnan- og vestanverðu. Appelsínugul viðvörun er í gildi fá Vestfjörðum suður og austur með landinu allt að Djúpavogi að höfuðborgarsvæðinu undanskildu. Þar er gul viðvörun fram á nótt en víða er bæði blint og hált. Magnús Geir Eyjólfsson fréttamaður hefur verið á ferðinni á Suðurlandi Rafmagn fór af í Vík, Landeyjum og Vestmannaeyjum um tíma síðdegis en ætti að vera komið á. Rimakotslína 1 er komin í lag, samkvæmt upplýsingum frá Landsneti. Varaafl var sett í gang í Vestmannaeyjum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Efling hefur lagt fram stjórnsýslukæru til félagsmálaráðuneytis vegna framgöngu ríkissáttasemjara í kjaradeilu félagsins og SA. Krafa ríkissáttasemjara um að Efling afhendi félagatal sitt, var tekin fyrir í héraðsdómi í dag. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar segir mjög ríkan vilja vilji til þess að fá úr því skorið hvernig fara á með þessa miðlunartillögu. Alexander Kristjánsson tók saman. Minnst 59 létust í sprengjuárás á mosku í Peshawar-borg í Pakistan í dag. Enginn hefur lýst ódæðinu á hendur sér. Forsætisráðherra landsins segir sprengjutilræðið vera árás á Pakistan. Oddur Þórðarson sagði frá. Vinna er hafin við úttekt á stöðu fjarskiptamála á Vesturlandi til að tryggja betur öryggi íbúa og ferðamanna á svæðinu. Páll Brynjarsson framkvæmdastjóri Samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi segir víða gloppur í sambandi og úr því verði að bæta. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við hann. ---------- Í lögum um stéttarfélög og vinnudeilur er ríkissáttasemjara heimilað að leggja fram miðlunartillögu er samningaumleitanir bera ekki árangur, honum beri að ráðgast við samninganefndir áður en hann ber fram miðlunartillögu. Gísli Tryggvason lögmaður segir engan vafa leika á því að ríkissáttasemjari sé bær til þess að setja fram miðlunartillögu en deila megi um hve mikið samráð felist í því að ráðgast, það kalli á meira samráð en að tilkynna bara um hana. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa opnað á þann möguleika að Finnar geti sótt um aðild að Atlantshafsbandalaginu, NATÓ, en að Svíar verði úti í kuldanum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í Recep Tayip Erdogan, forseta Tyrklands, Magnus Christiansson, lektor í herfræðum við sænska varnarmálaháskólann, Bitte Hammargren, sérfræðingur í málefnum Tyrklands og Miðausturlanda. Pekka Haavisto utanríkisráðherra Finnlands og John Bolton, fyrrverandi

Vonskuveður hefur sett samgöngur úr skorðum í dag. Ófært er víðast hvar á Suðurlandi, Suðurnesjum og vestur á land. Flugsamgöngur eru í flækju vegna veðursins. Áframhaldi veðurofsi er í kortunum. Ferðamaður sem er strandaglópur á Keflavíkurflugvelli segir Icelandair ekkert hafa aðstoðað ferðalanga sem séu fastir þar. Forstjóri flugfélagsins segir stöðuna í millilandaflugi afar krefjandi. Allt verði gert til að koma farþegum á áfangastaði sína. Hæstiréttur Svíþjóðar hefur hafnað því að tyrkneskur blaðamaður verði framseldur til Tyrklands. Stjórnvöld í Ankara hafa gert framsal hans og annarra að skilyrði til að samþykkja aðild Svíþjóðar að Atlantshafsbandalaginu. ----- Formaður Starfsgreinasambandsins fagnar samþykkt 17 félaga innan þess á nýjum kjarasamningi. Þar hafi náðst að verja kjör verkafólks í landinu. Hann harmar að formaður Eflingar hafi beitt sér gegn samningnum en félagsmenn hafi sagt skoðun sína. Í hádeginu lauk atkvæðagreiðslu hjá 17 félögum innan Starfsgreinasambandsins um kjarasamning sem skrifað var undir 3. desember. Hann var samþykktur af um 86% þeirra sem greiddu atkvæði, 11% voru á móti og um 3% tóku ekki afstöðu. Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness fagnar niðurstöðunni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Argentína er heimsmeistari í fótbolta karla í þriðja sinn eftir frækin sigur í vítaspyrnukeppni gegn Frökkum í gær. Lionel Messi fyrirliði Argentínu lyfi bikarnum íklæddur svokallaðri Bisht (BISÐ)-skikkju sem emírinn af Katar, Tamim bin Hamad Al Thani, færði Messi áður en hann fékk gullhnöttinn afhendan. Í arabalöndum er skikkjan merki um mikla upphefð og auðlegð þess sem henni klæðist. Mörgum þótti þetta skjóta skökku við, segja athæfið táknrænt fyrir mótið í heild sinni, en það hefur verið gagnrýnt harðlega að mótið hafi verið haldið í Katar, í skugga mannréttindabrota og skorts á tjáningarfrelsi. En sigurinn er Argentínumönnum kærkominn engu að síður. Argentína varð síðast heimsmeistari árið 1986, fyrir liðlega 35 árum, og á hverju heimsmeistaramótinu á fætur öðru hafa vonbrigðin verið mikil hjá liðinu, og ekki síst hjá þjóðinni sem beið og vonaði. En gleði þjóðarinnar er þeim mun meiri nú þegar titillinn er þeirra. Ólæti og áhugaleysi barna í Noregi virðist hafa aukist mikið eftir faraldurinn. Helmingi fleiri börn en áður enda með ADHD-greiningu og jafnvel lyf. Þetta veldur deilum og það eru fyrst og fremst sálfræðingar og aðrir sérfræðingar sem efast um allar þessar greiningar. Gísli Kristjánsson segir okkur frá umræðunni um þ

Vonskuveður hefur sett samgöngur úr skorðum í dag. Ófært er víðast hvar á Suðurlandi, Suðurnesjum og vestur á land. Flugsamgöngur eru í flækju vegna veðursins. Áframhaldi veðurofsi er í kortunum. Ferðamaður sem er strandaglópur á Keflavíkurflugvelli segir Icelandair ekkert hafa aðstoðað ferðalanga sem séu fastir þar. Forstjóri flugfélagsins segir stöðuna í millilandaflugi afar krefjandi. Allt verði gert til að koma farþegum á áfangastaði sína. Hæstiréttur Svíþjóðar hefur hafnað því að tyrkneskur blaðamaður verði framseldur til Tyrklands. Stjórnvöld í Ankara hafa gert framsal hans og annarra að skilyrði til að samþykkja aðild Svíþjóðar að Atlantshafsbandalaginu. ----- Formaður Starfsgreinasambandsins fagnar samþykkt 17 félaga innan þess á nýjum kjarasamningi. Þar hafi náðst að verja kjör verkafólks í landinu. Hann harmar að formaður Eflingar hafi beitt sér gegn samningnum en félagsmenn hafi sagt skoðun sína. Í hádeginu lauk atkvæðagreiðslu hjá 17 félögum innan Starfsgreinasambandsins um kjarasamning sem skrifað var undir 3. desember. Hann var samþykktur af um 86% þeirra sem greiddu atkvæði, 11% voru á móti og um 3% tóku ekki afstöðu. Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness fagnar niðurstöðunni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Argentína er heimsmeistari í fótbolta karla í þriðja sinn eftir frækin sigur í vítaspyrnukeppni gegn Frökkum í gær. Lionel Messi fyrirliði Argentínu lyfi bikarnum íklæddur svokallaðri Bisht (BISÐ)-skikkju sem emírinn af Katar, Tamim bin Hamad Al Thani, færði Messi áður en hann fékk gullhnöttinn afhendan. Í arabalöndum er skikkjan merki um mikla upphefð og auðlegð þess sem henni klæðist. Mörgum þótti þetta skjóta skökku við, segja athæfið táknrænt fyrir mótið í heild sinni, en það hefur verið gagnrýnt harðlega að mótið hafi verið haldið í Katar, í skugga mannréttindabrota og skorts á tjáningarfrelsi. En sigurinn er Argentínumönnum kærkominn engu að síður. Argentína varð síðast heimsmeistari árið 1986, fyrir liðlega 35 árum, og á hverju heimsmeistaramótinu á fætur öðru hafa vonbrigðin verið mikil hjá liðinu, og ekki síst hjá þjóðinni sem beið og vonaði. En gleði þjóðarinnar er þeim mun meiri nú þegar titillinn er þeirra. Ólæti og áhugaleysi barna í Noregi virðist hafa aukist mikið eftir faraldurinn. Helmingi fleiri börn en áður enda með ADHD-greiningu og jafnvel lyf. Þetta veldur deilum og það eru fyrst og fremst sálfræðingar og aðrir sérfræðingar sem efast um allar þessar greiningar. Gísli Kristjánsson segir okkur frá umræðunni um þ

Spegillinn 5.október 2022 Fiskiskip strandaði í innsiglingunni á Raufarhöfn í dag eftir að það rak undan sterkum vindi. Vel gekk að koma skipinu á flot. Sænskur grínþáttur hefur valdið fjaðrafoki í Tyrklandi vegna gríns á kostnað forseta Tyrklands. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa boðað sendiherra Svíþjóðar á fund vegna málsins, sem gæti haft víðtækar afleiðingar. Menntamálaráðherra hefur boðað alla skólameistara framhaldsskóla á sinn fund til að fara yfir viðbragðsáætlanir þeirra við kynferðisofbeldi. Rektor Menntaskólans við Hamrahlíð bað fyrrverandi nemanda skólans í dag afsökunar á viðbrögðum skólastjórnenda við ásökunum hennar um ofbeldi af hálfu samnemanda. Mælingar sýna að andlegri líðan ungmenna hefur hrakað hér á landi. Talið er að svefnleysi og samfélagsmiðlanotkun eigi stóran þátt í þessari þróun. Forvarnadagurinn er í dag. ------- Eins og fingri væri smellt var kosningabaráttan í Danmörku komin á fullt skrið nánast um leið og Mette Frederiksen greindi frá því í morgun að að kosið yrði til þings í landinu fyrsta nóvember. Hún sagði þegar hún tilkynnti ákvörðun sína að það væri vissulega undarlegt að Danir gengju til þingkosninga á ótryggum tímum jafnt innanlands sem utan, en þetta væri vilji meirihluta danska þingsins. Því hefði hún farið á fund Margrétar Þórhildar drottningar í morgun og tilkynnt henni að kosningar væru fram undan. Stýrivextir hækkuðu í morgun um 0,25 prósent. Þeir eru nú komnir í 5,75 prósent og hafa ekki verið hærri síðan 2016. Í yfirlýsingu peningastefnunefndar segir að þrátt fyrir að verðbólga hafi hjaðnað frá ágústfundi nefndarinnar, hafi undirliggjandi verðbólga og óvissa hins vegar aukist. Greinendur spáðu því að stýrivextir yrðu hækkaðir um 0,25 til 0,5 prósent. Verðbólga er langt yfir markmiði Seðlabankans um tveggja og hálfs prósenta verðbólgu, mælist nú um 9,3 prósent. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri vonar að þetta sé seinasta stýrivaxtahækkunin, en bankinn hefur hækkað vexti í seinustu níu stýrivaxtaákvörðunum sínum. Hann segir að áhrifa hækkana stýrivaxta sé farið að gæta hér á landi, en efnahagshorfur utan landsteinanna gefi tilefni til að vera á varðbergi. En hvað kallar á hækkun stýrivaxta nú? Kristján Þórður Snæbjarnarson forseti Alþýðusambandsins vonar að sátt náist innan verkalýðshreyfingarinnar eftir þing sambandsins sem haldið verður í næstu viku og nýr forseti kjörinn. Framundan eru stórar samningalotur og hann kysi frekar að einfalda verkfallsboðun en að auka vald ríkissáttasemjara. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaú

Spegillinn 5.október 2022 Fiskiskip strandaði í innsiglingunni á Raufarhöfn í dag eftir að það rak undan sterkum vindi. Vel gekk að koma skipinu á flot. Sænskur grínþáttur hefur valdið fjaðrafoki í Tyrklandi vegna gríns á kostnað forseta Tyrklands. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa boðað sendiherra Svíþjóðar á fund vegna málsins, sem gæti haft víðtækar afleiðingar. Menntamálaráðherra hefur boðað alla skólameistara framhaldsskóla á sinn fund til að fara yfir viðbragðsáætlanir þeirra við kynferðisofbeldi. Rektor Menntaskólans við Hamrahlíð bað fyrrverandi nemanda skólans í dag afsökunar á viðbrögðum skólastjórnenda við ásökunum hennar um ofbeldi af hálfu samnemanda. Mælingar sýna að andlegri líðan ungmenna hefur hrakað hér á landi. Talið er að svefnleysi og samfélagsmiðlanotkun eigi stóran þátt í þessari þróun. Forvarnadagurinn er í dag. ------- Eins og fingri væri smellt var kosningabaráttan í Danmörku komin á fullt skrið nánast um leið og Mette Frederiksen greindi frá því í morgun að að kosið yrði til þings í landinu fyrsta nóvember. Hún sagði þegar hún tilkynnti ákvörðun sína að það væri vissulega undarlegt að Danir gengju til þingkosninga á ótryggum tímum jafnt innanlands sem utan, en þetta væri vilji meirihluta danska þingsins. Því hefði hún farið á fund Margrétar Þórhildar drottningar í morgun og tilkynnt henni að kosningar væru fram undan. Stýrivextir hækkuðu í morgun um 0,25 prósent. Þeir eru nú komnir í 5,75 prósent og hafa ekki verið hærri síðan 2016. Í yfirlýsingu peningastefnunefndar segir að þrátt fyrir að verðbólga hafi hjaðnað frá ágústfundi nefndarinnar, hafi undirliggjandi verðbólga og óvissa hins vegar aukist. Greinendur spáðu því að stýrivextir yrðu hækkaðir um 0,25 til 0,5 prósent. Verðbólga er langt yfir markmiði Seðlabankans um tveggja og hálfs prósenta verðbólgu, mælist nú um 9,3 prósent. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri vonar að þetta sé seinasta stýrivaxtahækkunin, en bankinn hefur hækkað vexti í seinustu níu stýrivaxtaákvörðunum sínum. Hann segir að áhrifa hækkana stýrivaxta sé farið að gæta hér á landi, en efnahagshorfur utan landsteinanna gefi tilefni til að vera á varðbergi. En hvað kallar á hækkun stýrivaxta nú? Kristján Þórður Snæbjarnarson forseti Alþýðusambandsins vonar að sátt náist innan verkalýðshreyfingarinnar eftir þing sambandsins sem haldið verður í næstu viku og nýr forseti kjörinn. Framundan eru stórar samningalotur og hann kysi frekar að einfalda verkfallsboðun en að auka vald ríkissáttasemjara. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaú

Spegillinn 5.október 2022 Fiskiskip strandaði í innsiglingunni á Raufarhöfn í dag eftir að það rak undan sterkum vindi. Vel gekk að koma skipinu á flot. Sænskur grínþáttur hefur valdið fjaðrafoki í Tyrklandi vegna gríns á kostnað forseta Tyrklands. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa boðað sendiherra Svíþjóðar á fund vegna málsins, sem gæti haft víðtækar afleiðingar. Menntamálaráðherra hefur boðað alla skólameistara framhaldsskóla á sinn fund til að fara yfir viðbragðsáætlanir þeirra við kynferðisofbeldi. Rektor Menntaskólans við Hamrahlíð bað fyrrverandi nemanda skólans í dag afsökunar á viðbrögðum skólastjórnenda við ásökunum hennar um ofbeldi af hálfu samnemanda. Mælingar sýna að andlegri líðan ungmenna hefur hrakað hér á landi. Talið er að svefnleysi og samfélagsmiðlanotkun eigi stóran þátt í þessari þróun. Forvarnadagurinn er í dag. ------- Eins og fingri væri smellt var kosningabaráttan í Danmörku komin á fullt skrið nánast um leið og Mette Frederiksen greindi frá því í morgun að að kosið yrði til þings í landinu fyrsta nóvember. Hún sagði þegar hún tilkynnti ákvörðun sína að það væri vissulega undarlegt að Danir gengju til þingkosninga á ótryggum tímum jafnt innanlands sem utan, en þetta væri vilji meirihluta danska þingsins. Því hefði hún farið á fund Margrétar Þórhildar drottningar í morgun og tilkynnt henni að kosningar væru fram undan. Stýrivextir hækkuðu í morgun um 0,25 prósent. Þeir eru nú komnir í 5,75 prósent og hafa ekki verið hærri síðan 2016. Í yfirlýsingu peningastefnunefndar segir að þrátt fyrir að verðbólga hafi hjaðnað frá ágústfundi nefndarinnar, hafi undirliggjandi verðbólga og óvissa hins vegar aukist. Greinendur spáðu því að stýrivextir yrðu hækkaðir um 0,25 til 0,5 prósent. Verðbólga er langt yfir markmiði Seðlabankans um tveggja og hálfs prósenta verðbólgu, mælist nú um 9,3 prósent. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri vonar að þetta sé seinasta stýrivaxtahækkunin, en bankinn hefur hækkað vexti í seinustu níu stýrivaxtaákvörðunum sínum. Hann segir að áhrifa hækkana stýrivaxta sé farið að gæta hér á landi, en efnahagshorfur utan landsteinanna gefi tilefni til að vera á varðbergi. En hvað kallar á hækkun stýrivaxta nú? Kristján Þórður Snæbjarnarson forseti Alþýðusambandsins vonar að sátt náist innan verkalýðshreyfingarinnar eftir þing sambandsins sem haldið verður í næstu viku og nýr forseti kjörinn. Framundan eru stórar samningalotur og hann kysi frekar að einfalda verkfallsboðun en að auka vald ríkissáttasemjara. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaú

Illugi Jökulsson rifjar upp vel þekktan atburð frá árinu 1920, en þá var framtíð Tyrklands mjög óráðin eftir fyrri heimsstyrjöldina. Það munaði furðulega litlu að þetta stóra land yrði limað alveg sundur.

Bráð úr gosinu frá því í fyrra hefur runnið undan nýja hrauninu. Þó yfirborðið sé storknað getur hraunkvika leynst undir og því stórhættulegt að ganga á hrauninu. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman og talaði við Hjördísi Guðmundsdóttir. Hópur flóttafólks frá Sýrlandi fannst á lítilli eyju við landamæri Tyrklands og Grikklands. Fólkið hafði verið þar síðan í júlí. Rebekka Líf Ingadóttir tók saman. Menningarnótt verður haldin í Reykjavík á laugardag í 27. sinn, eftir tveggja ára hlé vegna heimsfaraldurs. Guðmundur Birgir Halldórsson, verkefnisstjóri hátíðarinnar segir að hún byrji snemma til að koma í veg fyrir ómenningu fram eftir morgni. Oddur Þórðarson tók saman. Pysjutímabilið er hafið í Vestmannaeyjum og þá eru börnin á vaktinni, sem og fullorðnir sem breytast í börn, samkvæmt Margréti Lilju Magnúsdóttur hjá Pysjueftirlitinu. Haukur Holm talaði við hana. Hraunflóð, brauðterta Önnu Margrétar Magnúsdóttur, bar sigur úr býtum í Brauðtertukeppninni Eldgosið 2022. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir ræddi við Erlu Hlynsdóttur annan forsprakka keppninnar. ------------------ Samfélagslegt átak þarf til að sinna þörfum yngstu leikskólabarnanna svo vel sé segir Hrönn Pálmadóttir, doktor í menntunarfræði ungra barna sem óttast að þarfir þeirra séu ekki í forgrunni við úrlausn leikskólavandans. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hana. Dregið hefur úr hraunflæði í Meradölum og er það nú um þriðjungur þess sem var fyrstu daga gossins Ekki er þó hægt að skera úr um hvort því lýkur senn eða hvort þetta er tímabundin lægð. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Magnús Tuma Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði við HÍ. Hungursneyð blasir við milljónum Sómala vegna þurrka og verðhækkana á korni. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Bráð úr gosinu frá því í fyrra hefur runnið undan nýja hrauninu. Þó yfirborðið sé storknað getur hraunkvika leynst undir og því stórhættulegt að ganga á hrauninu. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman og talaði við Hjördísi Guðmundsdóttir. Hópur flóttafólks frá Sýrlandi fannst á lítilli eyju við landamæri Tyrklands og Grikklands. Fólkið hafði verið þar síðan í júlí. Rebekka Líf Ingadóttir tók saman. Menningarnótt verður haldin í Reykjavík á laugardag í 27. sinn, eftir tveggja ára hlé vegna heimsfaraldurs. Guðmundur Birgir Halldórsson, verkefnisstjóri hátíðarinnar segir að hún byrji snemma til að koma í veg fyrir ómenningu fram eftir morgni. Oddur Þórðarson tók saman. Pysjutímabilið er hafið í Vestmannaeyjum og þá eru börnin á vaktinni, sem og fullorðnir sem breytast í börn, samkvæmt Margréti Lilju Magnúsdóttur hjá Pysjueftirlitinu. Haukur Holm talaði við hana. Hraunflóð, brauðterta Önnu Margrétar Magnúsdóttur, bar sigur úr býtum í Brauðtertukeppninni Eldgosið 2022. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir ræddi við Erlu Hlynsdóttur annan forsprakka keppninnar. ------------------ Samfélagslegt átak þarf til að sinna þörfum yngstu leikskólabarnanna svo vel sé segir Hrönn Pálmadóttir, doktor í menntunarfræði ungra barna sem óttast að þarfir þeirra séu ekki í forgrunni við úrlausn leikskólavandans. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hana. Dregið hefur úr hraunflæði í Meradölum og er það nú um þriðjungur þess sem var fyrstu daga gossins Ekki er þó hægt að skera úr um hvort því lýkur senn eða hvort þetta er tímabundin lægð. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Magnús Tuma Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði við HÍ. Hungursneyð blasir við milljónum Sómala vegna þurrka og verðhækkana á korni. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Bráð úr gosinu frá því í fyrra hefur runnið undan nýja hrauninu. Þó yfirborðið sé storknað getur hraunkvika leynst undir og því stórhættulegt að ganga á hrauninu. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman og talaði við Hjördísi Guðmundsdóttir. Hópur flóttafólks frá Sýrlandi fannst á lítilli eyju við landamæri Tyrklands og Grikklands. Fólkið hafði verið þar síðan í júlí. Rebekka Líf Ingadóttir tók saman. Menningarnótt verður haldin í Reykjavík á laugardag í 27. sinn, eftir tveggja ára hlé vegna heimsfaraldurs. Guðmundur Birgir Halldórsson, verkefnisstjóri hátíðarinnar segir að hún byrji snemma til að koma í veg fyrir ómenningu fram eftir morgni. Oddur Þórðarson tók saman. Pysjutímabilið er hafið í Vestmannaeyjum og þá eru börnin á vaktinni, sem og fullorðnir sem breytast í börn, samkvæmt Margréti Lilju Magnúsdóttur hjá Pysjueftirlitinu. Haukur Holm talaði við hana. Hraunflóð, brauðterta Önnu Margrétar Magnúsdóttur, bar sigur úr býtum í Brauðtertukeppninni Eldgosið 2022. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir ræddi við Erlu Hlynsdóttur annan forsprakka keppninnar. ------------------ Samfélagslegt átak þarf til að sinna þörfum yngstu leikskólabarnanna svo vel sé segir Hrönn Pálmadóttir, doktor í menntunarfræði ungra barna sem óttast að þarfir þeirra séu ekki í forgrunni við úrlausn leikskólavandans. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hana. Dregið hefur úr hraunflæði í Meradölum og er það nú um þriðjungur þess sem var fyrstu daga gossins Ekki er þó hægt að skera úr um hvort því lýkur senn eða hvort þetta er tímabundin lægð. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Magnús Tuma Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði við HÍ. Hungursneyð blasir við milljónum Sómala vegna þurrka og verðhækkana á korni. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Umhverfis- og skipulagsráð Vestmannaeyja samþykkti á dögunum að heimila lundaveiðar í Vestmannaeyjum dagana 1. til 15. ágúst - en undanfarin ár hefur verið leyft að veiða í eina viku. Við ræddum við Erp Snæ Hansen, forstöðumann Náttúrustofu Suðurlands. RÚV hefur nú sett aukinn kraft í verkefni sem ber heitið Auðskilið mál en í því felst að skrifa nokkrar helstu fréttir dagsins á íslensku sem flestir ættu að skilja. Þroskahjálp fagnaði þessu framlagi fyrr í vikunni og sagði meðal annars að um mikilvægt mannréttindamál væri að ræða því öll eigum við rétt á að fá upplýsingar á máli sem við skiljum. Atli Sigþórsson hefur það verkefni fyrir höndum að skrifa þessar fréttir og kom til okkar til að segja frá því. Það vakti talsverða athygli í gær þegar Heimkaup tilkynnti að fyrirtækið hefði hafið sölu og heimsendingu á áfengi. Við ræddum við Pálma Jónsson, forstjóra Heimkaupa, sem hafnar því að þessi viðskipti séu á gráu svæði. Eitt vinsælasta hlaðvarp landsins, Hismið - sem hefur boðið upp á vikulega umfjöllun um málefni líðandi stundar, er að koma til lendingar eftir níu ár í loftinu. Umsjónarmenn hlaðvarpsins, Grétar Theodórsson og Árni Helgason, komu til okkar og gerðu upp síðustu níu ár í hlaðvarpsgerð og íslensku samfélagi. Tyrkland stendur ekki í vegi fyrir því lengur að Svíar og Finnar gangi inn í NATO en landið fékk flestum, ef ekki öllum, sínum skilyrðum uppfyllt í samningaviðræðum landanna. Við fórum yfir það hvaða skilmála Tyrkland setti og hvaða þýðingu það hafi að gengið hafi verið að þeim við Semu Erlu Serdar, Evrópufræðing, sem á ættir að rekja til Tyrklands. Í gær var gefin út vísitala neysluverðs og þar kom í ljós að verðbólga standi í 8,8%. Húsnæði og eldsneyti þykir vega þar þyngst inn en nú þegar eru komin teikn á loft um að húsnæðisverðið sé eitthvað að gefa eftir. Við ræddum við Hannes Steindórsson formann félags fasteignasala. Tónlist: Laufey Lín - Everything I know about love Purple Disco Machine - In the Dark Boy Meets Girl - Waiting for a star to fall The Weeknd - Sacrifice Bill Wethers - Lovely Day Dúkkulísurnar - Svarthvíta hetjan mín Roxy Music - Love is the Music Jet - Are you gonna be my girl

Umhverfis- og skipulagsráð Vestmannaeyja samþykkti á dögunum að heimila lundaveiðar í Vestmannaeyjum dagana 1. til 15. ágúst - en undanfarin ár hefur verið leyft að veiða í eina viku. Við ræddum við Erp Snæ Hansen, forstöðumann Náttúrustofu Suðurlands. RÚV hefur nú sett aukinn kraft í verkefni sem ber heitið Auðskilið mál en í því felst að skrifa nokkrar helstu fréttir dagsins á íslensku sem flestir ættu að skilja. Þroskahjálp fagnaði þessu framlagi fyrr í vikunni og sagði meðal annars að um mikilvægt mannréttindamál væri að ræða því öll eigum við rétt á að fá upplýsingar á máli sem við skiljum. Atli Sigþórsson hefur það verkefni fyrir höndum að skrifa þessar fréttir og kom til okkar til að segja frá því. Það vakti talsverða athygli í gær þegar Heimkaup tilkynnti að fyrirtækið hefði hafið sölu og heimsendingu á áfengi. Við ræddum við Pálma Jónsson, forstjóra Heimkaupa, sem hafnar því að þessi viðskipti séu á gráu svæði. Eitt vinsælasta hlaðvarp landsins, Hismið - sem hefur boðið upp á vikulega umfjöllun um málefni líðandi stundar, er að koma til lendingar eftir níu ár í loftinu. Umsjónarmenn hlaðvarpsins, Grétar Theodórsson og Árni Helgason, komu til okkar og gerðu upp síðustu níu ár í hlaðvarpsgerð og íslensku samfélagi. Tyrkland stendur ekki í vegi fyrir því lengur að Svíar og Finnar gangi inn í NATO en landið fékk flestum, ef ekki öllum, sínum skilyrðum uppfyllt í samningaviðræðum landanna. Við fórum yfir það hvaða skilmála Tyrkland setti og hvaða þýðingu það hafi að gengið hafi verið að þeim við Semu Erlu Serdar, Evrópufræðing, sem á ættir að rekja til Tyrklands. Í gær var gefin út vísitala neysluverðs og þar kom í ljós að verðbólga standi í 8,8%. Húsnæði og eldsneyti þykir vega þar þyngst inn en nú þegar eru komin teikn á loft um að húsnæðisverðið sé eitthvað að gefa eftir. Við ræddum við Hannes Steindórsson formann félags fasteignasala. Tónlist: Laufey Lín - Everything I know about love Purple Disco Machine - In the Dark Boy Meets Girl - Waiting for a star to fall The Weeknd - Sacrifice Bill Wethers - Lovely Day Dúkkulísurnar - Svarthvíta hetjan mín Roxy Music - Love is the Music Jet - Are you gonna be my girl

Umhverfis- og skipulagsráð Vestmannaeyja samþykkti á dögunum að heimila lundaveiðar í Vestmannaeyjum dagana 1. til 15. ágúst - en undanfarin ár hefur verið leyft að veiða í eina viku. Við ræddum við Erp Snæ Hansen, forstöðumann Náttúrustofu Suðurlands. RÚV hefur nú sett aukinn kraft í verkefni sem ber heitið Auðskilið mál en í því felst að skrifa nokkrar helstu fréttir dagsins á íslensku sem flestir ættu að skilja. Þroskahjálp fagnaði þessu framlagi fyrr í vikunni og sagði meðal annars að um mikilvægt mannréttindamál væri að ræða því öll eigum við rétt á að fá upplýsingar á máli sem við skiljum. Atli Sigþórsson hefur það verkefni fyrir höndum að skrifa þessar fréttir og kom til okkar til að segja frá því. Það vakti talsverða athygli í gær þegar Heimkaup tilkynnti að fyrirtækið hefði hafið sölu og heimsendingu á áfengi. Við ræddum við Pálma Jónsson, forstjóra Heimkaupa, sem hafnar því að þessi viðskipti séu á gráu svæði. Eitt vinsælasta hlaðvarp landsins, Hismið - sem hefur boðið upp á vikulega umfjöllun um málefni líðandi stundar, er að koma til lendingar eftir níu ár í loftinu. Umsjónarmenn hlaðvarpsins, Grétar Theodórsson og Árni Helgason, komu til okkar og gerðu upp síðustu níu ár í hlaðvarpsgerð og íslensku samfélagi. Tyrkland stendur ekki í vegi fyrir því lengur að Svíar og Finnar gangi inn í NATO en landið fékk flestum, ef ekki öllum, sínum skilyrðum uppfyllt í samningaviðræðum landanna. Við fórum yfir það hvaða skilmála Tyrkland setti og hvaða þýðingu það hafi að gengið hafi verið að þeim við Semu Erlu Serdar, Evrópufræðing, sem á ættir að rekja til Tyrklands. Í gær var gefin út vísitala neysluverðs og þar kom í ljós að verðbólga standi í 8,8%. Húsnæði og eldsneyti þykir vega þar þyngst inn en nú þegar eru komin teikn á loft um að húsnæðisverðið sé eitthvað að gefa eftir. Við ræddum við Hannes Steindórsson formann félags fasteignasala. Tónlist: Laufey Lín - Everything I know about love Purple Disco Machine - In the Dark Boy Meets Girl - Waiting for a star to fall The Weeknd - Sacrifice Bill Wethers - Lovely Day Dúkkulísurnar - Svarthvíta hetjan mín Roxy Music - Love is the Music Jet - Are you gonna be my girl

Spegillinn 20. júní 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Á fjórða hundrað íbúðir fyrir efnaminni einstaklinga bætast á leigumarkað eftir nýjustu úthlutun Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar. Tæplega helmingur þeirra verður á landsbyggðinni. Framboð annar þó ekki eftirspurn. Kjósa átti nýjan íslenskan dómara við Mannréttindadómstól Evrópu í vikunni. Ekki verður af því þar sem tveir umsækjendur drógu umsókn sína til baka. Hefja þarf umsóknarferlið að nýju. Fulltrúar Finnlands, Svíþjóðar og Tyrklands hittust í dag vegna aðildarumsóknar Finna og Svía að Atlantshafsbandalaginu. Tyrkland hefur eitt aðildarríkja lagst gegn aðild Finnlands og Svíþjóðar og sagt ríkin skjóta skjólshúsi yfir hryðjuverkamenn. Ný lög frá Alþingi eiga eftir að hjálpa þolendum ofbeldis í sambandi að komast út úr hjónabandi, segir framkvæmdastýra Kvennaathvarfsins. Þó megi velta því upp hvort ganga hefði átt lengra í löggjöfinni. Hópur starfandi kennara um allt land hefur sent áskorun til sveitarstjórna um að setja menntun til sjálfbærni í forgang. Hún mæti afgangi en ætti, að mati kennaranna, að vera kjarninn í skólastarfinu. Fjallað um hugsanlega tilfinningasemi gervigreindar. Lengri umfjöllun: Frá árinu 2016, þegar lög um almennar íbúðir tóku gildi hafa ríki og sveitarfélög úthlutað 30 milljörðum í gegnum stofnframlög til uppbyggingar á yfir 3.000 leiguíbúðum víðs vegar um landið. Íbúðirnar þurfa að uppfylla skilyrði um hagkvæmni og eru ætlaðar fyrir tekjulága og eignalitla. En eru framlögin nú þegar farin að hafa áhrif á stöðu tekjulágra á leigumarkaði? Sigrún Helga Kristjánsdóttir er sérfræðingur í teymi stofnframlaga hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun. Hafdís Helga Helgadóttir ræðir við hana og Jón Björn Hákonarson bæjarstjóra Fjarðabyggðar. "Þið hafið orðið vitni að sögulegum viðburði. Ekki aðeins í Kólumbíu, heldur líka í Suður Ameríku og heiminum öllum". Svona komst Gustavo Petro nýkjörinn forseti Kólumbíu að orði í sigurræðu sinni í gær. Sigurinn markar tímamót í stjórnmálum landsins, en aldrei áður hefur vinstri sinnaður forseti verið við völd í Kólumbíu. Petro bar naumlega sigurorð af mótframbjóðanda sínum í seinni umferð kosninganna, milljarðamæringnum Rodolfo Hernandez, eftir mjög jafna og spennandi kosningabáráttu. Kristján Sigurjónsson ræðir við Dylan Herrera, kólumbískan stjórnmálafræðing sem búsettur er á Íslandi og fylgst hefur vel með stjórnmálum í heimalandi sínu. Hann er reyndar staddur í Bógota höfuðborg Kólumbíu og varð því vitni að lokasprettinum í kosningabaráttunni og viðbrögðunum

Spegillinn 20. júní 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Á fjórða hundrað íbúðir fyrir efnaminni einstaklinga bætast á leigumarkað eftir nýjustu úthlutun Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar. Tæplega helmingur þeirra verður á landsbyggðinni. Framboð annar þó ekki eftirspurn. Kjósa átti nýjan íslenskan dómara við Mannréttindadómstól Evrópu í vikunni. Ekki verður af því þar sem tveir umsækjendur drógu umsókn sína til baka. Hefja þarf umsóknarferlið að nýju. Fulltrúar Finnlands, Svíþjóðar og Tyrklands hittust í dag vegna aðildarumsóknar Finna og Svía að Atlantshafsbandalaginu. Tyrkland hefur eitt aðildarríkja lagst gegn aðild Finnlands og Svíþjóðar og sagt ríkin skjóta skjólshúsi yfir hryðjuverkamenn. Ný lög frá Alþingi eiga eftir að hjálpa þolendum ofbeldis í sambandi að komast út úr hjónabandi, segir framkvæmdastýra Kvennaathvarfsins. Þó megi velta því upp hvort ganga hefði átt lengra í löggjöfinni. Hópur starfandi kennara um allt land hefur sent áskorun til sveitarstjórna um að setja menntun til sjálfbærni í forgang. Hún mæti afgangi en ætti, að mati kennaranna, að vera kjarninn í skólastarfinu. Fjallað um hugsanlega tilfinningasemi gervigreindar. Lengri umfjöllun: Frá árinu 2016, þegar lög um almennar íbúðir tóku gildi hafa ríki og sveitarfélög úthlutað 30 milljörðum í gegnum stofnframlög til uppbyggingar á yfir 3.000 leiguíbúðum víðs vegar um landið. Íbúðirnar þurfa að uppfylla skilyrði um hagkvæmni og eru ætlaðar fyrir tekjulága og eignalitla. En eru framlögin nú þegar farin að hafa áhrif á stöðu tekjulágra á leigumarkaði? Sigrún Helga Kristjánsdóttir er sérfræðingur í teymi stofnframlaga hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun. Hafdís Helga Helgadóttir ræðir við hana og Jón Björn Hákonarson bæjarstjóra Fjarðabyggðar. "Þið hafið orðið vitni að sögulegum viðburði. Ekki aðeins í Kólumbíu, heldur líka í Suður Ameríku og heiminum öllum". Svona komst Gustavo Petro nýkjörinn forseti Kólumbíu að orði í sigurræðu sinni í gær. Sigurinn markar tímamót í stjórnmálum landsins, en aldrei áður hefur vinstri sinnaður forseti verið við völd í Kólumbíu. Petro bar naumlega sigurorð af mótframbjóðanda sínum í seinni umferð kosninganna, milljarðamæringnum Rodolfo Hernandez, eftir mjög jafna og spennandi kosningabáráttu. Kristján Sigurjónsson ræðir við Dylan Herrera, kólumbískan stjórnmálafræðing sem búsettur er á Íslandi og fylgst hefur vel með stjórnmálum í heimalandi sínu. Hann er reyndar staddur í Bógota höfuðborg Kólumbíu og varð því vitni að lokasprettinum í kosningabaráttunni og viðbrögðunum

Spegillinn 20. júní 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Á fjórða hundrað íbúðir fyrir efnaminni einstaklinga bætast á leigumarkað eftir nýjustu úthlutun Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar. Tæplega helmingur þeirra verður á landsbyggðinni. Framboð annar þó ekki eftirspurn. Kjósa átti nýjan íslenskan dómara við Mannréttindadómstól Evrópu í vikunni. Ekki verður af því þar sem tveir umsækjendur drógu umsókn sína til baka. Hefja þarf umsóknarferlið að nýju. Fulltrúar Finnlands, Svíþjóðar og Tyrklands hittust í dag vegna aðildarumsóknar Finna og Svía að Atlantshafsbandalaginu. Tyrkland hefur eitt aðildarríkja lagst gegn aðild Finnlands og Svíþjóðar og sagt ríkin skjóta skjólshúsi yfir hryðjuverkamenn. Ný lög frá Alþingi eiga eftir að hjálpa þolendum ofbeldis í sambandi að komast út úr hjónabandi, segir framkvæmdastýra Kvennaathvarfsins. Þó megi velta því upp hvort ganga hefði átt lengra í löggjöfinni. Hópur starfandi kennara um allt land hefur sent áskorun til sveitarstjórna um að setja menntun til sjálfbærni í forgang. Hún mæti afgangi en ætti, að mati kennaranna, að vera kjarninn í skólastarfinu. Fjallað um hugsanlega tilfinningasemi gervigreindar. Lengri umfjöllun: Frá árinu 2016, þegar lög um almennar íbúðir tóku gildi hafa ríki og sveitarfélög úthlutað 30 milljörðum í gegnum stofnframlög til uppbyggingar á yfir 3.000 leiguíbúðum víðs vegar um landið. Íbúðirnar þurfa að uppfylla skilyrði um hagkvæmni og eru ætlaðar fyrir tekjulága og eignalitla. En eru framlögin nú þegar farin að hafa áhrif á stöðu tekjulágra á leigumarkaði? Sigrún Helga Kristjánsdóttir er sérfræðingur í teymi stofnframlaga hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun. Hafdís Helga Helgadóttir ræðir við hana og Jón Björn Hákonarson bæjarstjóra Fjarðabyggðar. "Þið hafið orðið vitni að sögulegum viðburði. Ekki aðeins í Kólumbíu, heldur líka í Suður Ameríku og heiminum öllum". Svona komst Gustavo Petro nýkjörinn forseti Kólumbíu að orði í sigurræðu sinni í gær. Sigurinn markar tímamót í stjórnmálum landsins, en aldrei áður hefur vinstri sinnaður forseti verið við völd í Kólumbíu. Petro bar naumlega sigurorð af mótframbjóðanda sínum í seinni umferð kosninganna, milljarðamæringnum Rodolfo Hernandez, eftir mjög jafna og spennandi kosningabáráttu. Kristján Sigurjónsson ræðir við Dylan Herrera, kólumbískan stjórnmálafræðing sem búsettur er á Íslandi og fylgst hefur vel með stjórnmálum í heimalandi sínu. Hann er reyndar staddur í Bógota höfuðborg Kólumbíu og varð því vitni að lokasprettinum í kosningabaráttunni og viðbrögðunum

Hreyfing er mikilvæg öllum, það vitum við, ekki síður eldra fólki. Brúkum bekki er samfélagsverkefni sem miðar að því að auðvelda eldra fólki að stunda útivist og göngur. Gunnlaugur Briem formaður Félags sjúkraþjálfara kíkti til okkar og sagði okkur meira. Málefni öryrkja hafa setið á hakanum frá hruni. Þeir tóku á sig byrðar í kjölfar hrunsins en nutu ekki uppgangs efnahagslífsins á árunum fyrir COVID-19 í sama mæli og íbúar landsins almennt. Þetta er meðal niðurstaðna í skýrslu Kolbeins Hólmars Stefánssonar, dósents við félagsvísindasvið Háskóla Ísland, um 69. grein laga um almannatryggingar. Þar kemur jafnframt fram að enn séu vinnuletjandi hvatar í örorkulífeyriskerfinu. Við ræddum niðurstöður skýrslunnar við Kolbein og Þuríði Hörpu Sigurðardóttur, formann Öryrkjabandalags Íslands. Við forvitnuðumst líka um bókina Raunvitund sem Gunnar Dofri Ólafsson hefur þýtt. Bókinni er ætlað að hjálpa okkur að sjá kerfisbundnar ranghugmyndir sem blinda okkur á þær framfarir sem hafa orðið undanfarin ár, áratugi og árhundruð og að í raun sé heimurinn mun betri en við teljum. Við fengum Gunnar Dofra til að útskýra þetta frekar fyrir okkur. Það hefur heldur betur dregið til tíðinda í heimspólitíkinni undanfarið en í gær var tilkynnt að Ísland styddi umsóknir Svíþjóðar og Finnlands í Atlantshafsbandalagið en löndin hyggjast sækja um inngöngu vegna innrásar Rússa í Úkraínu. Erdogan, forseti Tyrklands, fór hins vegar mikinn í vikunni og segist ætla að hafna umsókninni þar sem löndin styðji viðskiptaþvinganir gegn landinu. Brynja Huld Óskarsdóttir öryggis- og varnarmálasérfræðingur kom til okkar um miðbik þáttar og ræddi hvaða þýðingu innganga þessara Norðurlanda hefði og hvort Tyrkir geti komið í veg fyrir inngönguna einir og óstuddir. Aðeins 35 prósent stúlkna í framhaldsskóla hér á landi meta andlega heilsu sína góða en þær virðast jafnframt neyta meira áfengis en drengir. Þetta eru niðurstöður nýrrar samantektar sem Rannsóknir og greining gerðu og á að beina sjónum að líðan ungmenna í heimsfaraldrinum. Margrét Lilja Guðmundsdóttir sérfræðingur hjá greiningarfyrirtækinu sagði okkur frá helstu niðurstöðum þessarar rannsóknar. Sævar Helgi Bragason kom við í vísindahorni vikunnar og ræddi m.a. sólarvörn og svarthol. Tónlist: Júníus Meyvant og KK - Skýjaglópur. A-ha - Take on me. Helena Eyjólfsdóttir - Reykur. Madness - Must be love. Friðrik Dór - Hvílíkur dagur. Chris Rea - The road to hell. Björk - Big time sensuality. Elton John - Rocket Man. JóiPé og Króli - Í átt að tunglinu.

Hreyfing er mikilvæg öllum, það vitum við, ekki síður eldra fólki. Brúkum bekki er samfélagsverkefni sem miðar að því að auðvelda eldra fólki að stunda útivist og göngur. Gunnlaugur Briem formaður Félags sjúkraþjálfara kíkti til okkar og sagði okkur meira. Málefni öryrkja hafa setið á hakanum frá hruni. Þeir tóku á sig byrðar í kjölfar hrunsins en nutu ekki uppgangs efnahagslífsins á árunum fyrir COVID-19 í sama mæli og íbúar landsins almennt. Þetta er meðal niðurstaðna í skýrslu Kolbeins Hólmars Stefánssonar, dósents við félagsvísindasvið Háskóla Ísland, um 69. grein laga um almannatryggingar. Þar kemur jafnframt fram að enn séu vinnuletjandi hvatar í örorkulífeyriskerfinu. Við ræddum niðurstöður skýrslunnar við Kolbein og Þuríði Hörpu Sigurðardóttur, formann Öryrkjabandalags Íslands. Við forvitnuðumst líka um bókina Raunvitund sem Gunnar Dofri Ólafsson hefur þýtt. Bókinni er ætlað að hjálpa okkur að sjá kerfisbundnar ranghugmyndir sem blinda okkur á þær framfarir sem hafa orðið undanfarin ár, áratugi og árhundruð og að í raun sé heimurinn mun betri en við teljum. Við fengum Gunnar Dofra til að útskýra þetta frekar fyrir okkur. Það hefur heldur betur dregið til tíðinda í heimspólitíkinni undanfarið en í gær var tilkynnt að Ísland styddi umsóknir Svíþjóðar og Finnlands í Atlantshafsbandalagið en löndin hyggjast sækja um inngöngu vegna innrásar Rússa í Úkraínu. Erdogan, forseti Tyrklands, fór hins vegar mikinn í vikunni og segist ætla að hafna umsókninni þar sem löndin styðji viðskiptaþvinganir gegn landinu. Brynja Huld Óskarsdóttir öryggis- og varnarmálasérfræðingur kom til okkar um miðbik þáttar og ræddi hvaða þýðingu innganga þessara Norðurlanda hefði og hvort Tyrkir geti komið í veg fyrir inngönguna einir og óstuddir. Aðeins 35 prósent stúlkna í framhaldsskóla hér á landi meta andlega heilsu sína góða en þær virðast jafnframt neyta meira áfengis en drengir. Þetta eru niðurstöður nýrrar samantektar sem Rannsóknir og greining gerðu og á að beina sjónum að líðan ungmenna í heimsfaraldrinum. Margrét Lilja Guðmundsdóttir sérfræðingur hjá greiningarfyrirtækinu sagði okkur frá helstu niðurstöðum þessarar rannsóknar. Sævar Helgi Bragason kom við í vísindahorni vikunnar og ræddi m.a. sólarvörn og svarthol. Tónlist: Júníus Meyvant og KK - Skýjaglópur. A-ha - Take on me. Helena Eyjólfsdóttir - Reykur. Madness - Must be love. Friðrik Dór - Hvílíkur dagur. Chris Rea - The road to hell. Björk - Big time sensuality. Elton John - Rocket Man. JóiPé og Króli - Í átt að tunglinu.

Hreyfing er mikilvæg öllum, það vitum við, ekki síður eldra fólki. Brúkum bekki er samfélagsverkefni sem miðar að því að auðvelda eldra fólki að stunda útivist og göngur. Gunnlaugur Briem formaður Félags sjúkraþjálfara kíkti til okkar og sagði okkur meira. Málefni öryrkja hafa setið á hakanum frá hruni. Þeir tóku á sig byrðar í kjölfar hrunsins en nutu ekki uppgangs efnahagslífsins á árunum fyrir COVID-19 í sama mæli og íbúar landsins almennt. Þetta er meðal niðurstaðna í skýrslu Kolbeins Hólmars Stefánssonar, dósents við félagsvísindasvið Háskóla Ísland, um 69. grein laga um almannatryggingar. Þar kemur jafnframt fram að enn séu vinnuletjandi hvatar í örorkulífeyriskerfinu. Við ræddum niðurstöður skýrslunnar við Kolbein og Þuríði Hörpu Sigurðardóttur, formann Öryrkjabandalags Íslands. Við forvitnuðumst líka um bókina Raunvitund sem Gunnar Dofri Ólafsson hefur þýtt. Bókinni er ætlað að hjálpa okkur að sjá kerfisbundnar ranghugmyndir sem blinda okkur á þær framfarir sem hafa orðið undanfarin ár, áratugi og árhundruð og að í raun sé heimurinn mun betri en við teljum. Við fengum Gunnar Dofra til að útskýra þetta frekar fyrir okkur. Það hefur heldur betur dregið til tíðinda í heimspólitíkinni undanfarið en í gær var tilkynnt að Ísland styddi umsóknir Svíþjóðar og Finnlands í Atlantshafsbandalagið en löndin hyggjast sækja um inngöngu vegna innrásar Rússa í Úkraínu. Erdogan, forseti Tyrklands, fór hins vegar mikinn í vikunni og segist ætla að hafna umsókninni þar sem löndin styðji viðskiptaþvinganir gegn landinu. Brynja Huld Óskarsdóttir öryggis- og varnarmálasérfræðingur kom til okkar um miðbik þáttar og ræddi hvaða þýðingu innganga þessara Norðurlanda hefði og hvort Tyrkir geti komið í veg fyrir inngönguna einir og óstuddir. Aðeins 35 prósent stúlkna í framhaldsskóla hér á landi meta andlega heilsu sína góða en þær virðast jafnframt neyta meira áfengis en drengir. Þetta eru niðurstöður nýrrar samantektar sem Rannsóknir og greining gerðu og á að beina sjónum að líðan ungmenna í heimsfaraldrinum. Margrét Lilja Guðmundsdóttir sérfræðingur hjá greiningarfyrirtækinu sagði okkur frá helstu niðurstöðum þessarar rannsóknar. Sævar Helgi Bragason kom við í vísindahorni vikunnar og ræddi m.a. sólarvörn og svarthol. Tónlist: Júníus Meyvant og KK - Skýjaglópur. A-ha - Take on me. Helena Eyjólfsdóttir - Reykur. Madness - Must be love. Friðrik Dór - Hvílíkur dagur. Chris Rea - The road to hell. Björk - Big time sensuality. Elton John - Rocket Man. JóiPé og Króli - Í átt að tunglinu.

Spegillinn 16.maí 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Óformleg samtöl milli oddvita stjórnmálaflokkanna í Reykjavík um hugsanlegt meirihlutasamstarf hafa farið fram í dag. Óvíst er hvort Framsókn hallar sér til hægri eða vinstri í formlegum viðræðum. Utanríkisráðherra ætlar að leggja fyrir Alþingi síðar í vikunni þingsályktunartillögu um að ísland samþykki væntanlegar umsóknir Finna og Svía um aðild að Atlantshafsbandalaginu. Ríkisstjórnin samþykkti þetta á aukafundi í morgun. Recep Tayyip Erdogan forseti Tyrklands ætlar ekki að samþykkja umsóknir Finna og Svía um aðild að Atlantshafsbandalaginu. Hann sagði skömmu fyrir fréttir ótækt að samþykkja umsóknina þar sem ríkin hefðu ekki beitt sér af nægri hörku gegn hryðjuverkasamtökum. Þau hefðu skotið rótum í Finnlandi og Svíþjóð. Öll bandalagsríkin, Tyrkland þar með talið, þurfa að samþykkja nýjar aðildarumsóknir og því ljóst að afstaða Tyrkja þarf að breytast ef Finnland og Svíþjóð eiga að fá inngöngu í bandalagið. Læknir sem sætir lögreglurannsókn, grunaður um að hafa valdið ótímabæru andláti níu sjúklinga, er farinn í leyfi frá störfum á Landspítalanum. Rúm milljón hefur smitast af kórónuveirunni í Norður Kóreu. Kim Jong-un einræðisherra landsins kennir embættismönnum og stjórnendum innan heilbrigðiskerfisins um misheppnuð viðbrögð við veirunni. Lengri umfjöllun: Það fylgir lýðræðislegum kosningum, hvort sem er til þings eða sveitarstjórna, að sumir vinna, aðrir tapa og einhverjir standa í stað. Frambjóðendur, flokkar og stuðningsmenn túlka síðan úrslitn eftir sínu höfði og oft snýst tap upp í sigur og sigur í tap eftir því hver talar og skrifar. Það er þó tæplega hægt að deila um að tveir af sigurvegurum sveitarstjórnarkosninganna á laugardag eru þau Halla Karen Kristjánsdóttir oddviti Framsóknarflokksins í Mosfellsbæ og Guðmundur Árni Stefánsson sem leiddi lista Samfylkingarinnar í Hafnarfirði. Framsóknarmenn voru með engan bæjarfulltrúa í Mosfellsbæ og fengu 2,9 prósent atkvæða í kosningunum fyrir fjórum árum. Núnar fékk flokkurinn 32,2 prósent atkvæða og fjóra bæjarfulltrúa undir forystu Höllu Karenar. Samfylkinging í Hafnarfirði með Guðmund Árna efstan jók fylgi sitt úr 20,1 prósenti í 29 prósent og fékk fjóra bæjarfulltrúa en var með tvo áður. Halla Karen Kristjánsdóttir og Guðmundur Árni Stefánsson ræða við Kristján Sigurjónsson. Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra hefur lýst yfir óvissustigi vegna jarðskjálftahrinu á Reykjanesskaga. Þar hafa orðið 16 skjálftar yfir þremur að stærð síðustu tvo só

Spegillinn 16.maí 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Óformleg samtöl milli oddvita stjórnmálaflokkanna í Reykjavík um hugsanlegt meirihlutasamstarf hafa farið fram í dag. Óvíst er hvort Framsókn hallar sér til hægri eða vinstri í formlegum viðræðum. Utanríkisráðherra ætlar að leggja fyrir Alþingi síðar í vikunni þingsályktunartillögu um að ísland samþykki væntanlegar umsóknir Finna og Svía um aðild að Atlantshafsbandalaginu. Ríkisstjórnin samþykkti þetta á aukafundi í morgun. Recep Tayyip Erdogan forseti Tyrklands ætlar ekki að samþykkja umsóknir Finna og Svía um aðild að Atlantshafsbandalaginu. Hann sagði skömmu fyrir fréttir ótækt að samþykkja umsóknina þar sem ríkin hefðu ekki beitt sér af nægri hörku gegn hryðjuverkasamtökum. Þau hefðu skotið rótum í Finnlandi og Svíþjóð. Öll bandalagsríkin, Tyrkland þar með talið, þurfa að samþykkja nýjar aðildarumsóknir og því ljóst að afstaða Tyrkja þarf að breytast ef Finnland og Svíþjóð eiga að fá inngöngu í bandalagið. Læknir sem sætir lögreglurannsókn, grunaður um að hafa valdið ótímabæru andláti níu sjúklinga, er farinn í leyfi frá störfum á Landspítalanum. Rúm milljón hefur smitast af kórónuveirunni í Norður Kóreu. Kim Jong-un einræðisherra landsins kennir embættismönnum og stjórnendum innan heilbrigðiskerfisins um misheppnuð viðbrögð við veirunni. Lengri umfjöllun: Það fylgir lýðræðislegum kosningum, hvort sem er til þings eða sveitarstjórna, að sumir vinna, aðrir tapa og einhverjir standa í stað. Frambjóðendur, flokkar og stuðningsmenn túlka síðan úrslitn eftir sínu höfði og oft snýst tap upp í sigur og sigur í tap eftir því hver talar og skrifar. Það er þó tæplega hægt að deila um að tveir af sigurvegurum sveitarstjórnarkosninganna á laugardag eru þau Halla Karen Kristjánsdóttir oddviti Framsóknarflokksins í Mosfellsbæ og Guðmundur Árni Stefánsson sem leiddi lista Samfylkingarinnar í Hafnarfirði. Framsóknarmenn voru með engan bæjarfulltrúa í Mosfellsbæ og fengu 2,9 prósent atkvæða í kosningunum fyrir fjórum árum. Núnar fékk flokkurinn 32,2 prósent atkvæða og fjóra bæjarfulltrúa undir forystu Höllu Karenar. Samfylkinging í Hafnarfirði með Guðmund Árna efstan jók fylgi sitt úr 20,1 prósenti í 29 prósent og fékk fjóra bæjarfulltrúa en var með tvo áður. Halla Karen Kristjánsdóttir og Guðmundur Árni Stefánsson ræða við Kristján Sigurjónsson. Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra hefur lýst yfir óvissustigi vegna jarðskjálftahrinu á Reykjanesskaga. Þar hafa orðið 16 skjálftar yfir þremur að stærð síðustu tvo só

Spegillinn 16.maí 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Óformleg samtöl milli oddvita stjórnmálaflokkanna í Reykjavík um hugsanlegt meirihlutasamstarf hafa farið fram í dag. Óvíst er hvort Framsókn hallar sér til hægri eða vinstri í formlegum viðræðum. Utanríkisráðherra ætlar að leggja fyrir Alþingi síðar í vikunni þingsályktunartillögu um að ísland samþykki væntanlegar umsóknir Finna og Svía um aðild að Atlantshafsbandalaginu. Ríkisstjórnin samþykkti þetta á aukafundi í morgun. Recep Tayyip Erdogan forseti Tyrklands ætlar ekki að samþykkja umsóknir Finna og Svía um aðild að Atlantshafsbandalaginu. Hann sagði skömmu fyrir fréttir ótækt að samþykkja umsóknina þar sem ríkin hefðu ekki beitt sér af nægri hörku gegn hryðjuverkasamtökum. Þau hefðu skotið rótum í Finnlandi og Svíþjóð. Öll bandalagsríkin, Tyrkland þar með talið, þurfa að samþykkja nýjar aðildarumsóknir og því ljóst að afstaða Tyrkja þarf að breytast ef Finnland og Svíþjóð eiga að fá inngöngu í bandalagið. Læknir sem sætir lögreglurannsókn, grunaður um að hafa valdið ótímabæru andláti níu sjúklinga, er farinn í leyfi frá störfum á Landspítalanum. Rúm milljón hefur smitast af kórónuveirunni í Norður Kóreu. Kim Jong-un einræðisherra landsins kennir embættismönnum og stjórnendum innan heilbrigðiskerfisins um misheppnuð viðbrögð við veirunni. Lengri umfjöllun: Það fylgir lýðræðislegum kosningum, hvort sem er til þings eða sveitarstjórna, að sumir vinna, aðrir tapa og einhverjir standa í stað. Frambjóðendur, flokkar og stuðningsmenn túlka síðan úrslitn eftir sínu höfði og oft snýst tap upp í sigur og sigur í tap eftir því hver talar og skrifar. Það er þó tæplega hægt að deila um að tveir af sigurvegurum sveitarstjórnarkosninganna á laugardag eru þau Halla Karen Kristjánsdóttir oddviti Framsóknarflokksins í Mosfellsbæ og Guðmundur Árni Stefánsson sem leiddi lista Samfylkingarinnar í Hafnarfirði. Framsóknarmenn voru með engan bæjarfulltrúa í Mosfellsbæ og fengu 2,9 prósent atkvæða í kosningunum fyrir fjórum árum. Núnar fékk flokkurinn 32,2 prósent atkvæða og fjóra bæjarfulltrúa undir forystu Höllu Karenar. Samfylkinging í Hafnarfirði með Guðmund Árna efstan jók fylgi sitt úr 20,1 prósenti í 29 prósent og fékk fjóra bæjarfulltrúa en var með tvo áður. Halla Karen Kristjánsdóttir og Guðmundur Árni Stefánsson ræða við Kristján Sigurjónsson. Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra hefur lýst yfir óvissustigi vegna jarðskjálftahrinu á Reykjanesskaga. Þar hafa orðið 16 skjálftar yfir þremur að stærð síðustu tvo só

Spegillinn 3. maí 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Jökull Karlsson Staðfest var nú síðdegis að fuglaflensuveira sem greinst hefur hér á landi er af tegundinni H5N1 sem er skætt afbrigði sem geisað hefur í Evrópu. Brigitte Brugge, sérgreinalæknir alifuglasjúkdóma, segir málið grafalvarlegt. Smithætta fyrir alifugla er mikil og brýnt að fuglaeigendur gæti ýtrustu sóttvarna, segir í tilkynningu á vef Matvælastofnunar. Formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands segir það skref í rétta átt að ráðherra loftslagsmála tali hreint út um að frekari aðgerða sé þörf í málaflokknum. Hann man ekki eftir svo afdráttarlausri afstöðu ráðherra. Íslenska þjóðin gæti þurft að kljást við verðbólgu næstu 10 árin, segir Katrín Ólafsdóttir hagfræðingur. Ársverðbólgan mælist nú 7,2 prósent, sú mesta í 12 ár. Hagstjórn peninga- og ríkisfjármála verður vandasöm næstu árin. Erdogan forseti Tyrklands tilkynnti í dag að stjórnvöld þar ætluðu að byggja íbúðir og nauðsynlega innviði í Sýrlandi í von um að geta hvatt milljón sýrlenskra flóttamanna til þess að flytja aftur heim. Fjörgamalt fólk situr lasið heima og fær ekki þá aðhlynningu sem það þarfnast. Þetta segir Landssamband eldri borgara og krefst skjótra viðbragða við uppbyggingu nýrra hjúkrunarheimila. Mikilvægt er að huga sérstaklega að stöðu kvenna og stúlkna á flótta segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra sem er nýsest í stjórn UN Women á Íslandi. Samtökin hrintu úr vör nýrri herferð í gær. Sjö þúsund manns hafa þegar tekið kosningapróf RÚV sem birtist á vefnum ruv.is í hádeginu í dag. Prófið er sambærilegt þeim sem lagt hefur verið fyrir kjósendur og frambjóðendur í þing- og sveitarstjórnarkosningum áður. Lengri umfjöllun: Verðbólga síðustu tólf mánaða mælist nú 7,2 prósent hér á landi. Það er mesta verðbólga í 12 ár. Og útlitið er ekki gott, hvorki til skemmri eða lengri tíma. Íslendingar eru ekki einir um að kljást við verðbólgudrauginn, flest nágrannalönd standa í svipuðum sporum. Stríðið í Úkraínu og Covid faraldurinn eiga stóran þátt í verðbólgunni, en fleira kemur til. Spegillinn fékk Katrínu Ólafsdóttur hagfræðing og dósent við Háskólann í Reykjavík til þess að greina stöðuna. Kristján Sigurjónsson ræðir við hana. Kolefnisbinding vegna skógræktar hefur sautjánfaldast á síðustu þrjátíu árum. Þrátt fyrir það er skógrækt enn mjög umfangslítil á Íslandi miðað við nágrannalönd. Flatarmál ræktaðra skóga hefur aukist um 38 þúsund hektara frá árinu 1990 og flatarmál náttúrulegs birkiskógar hefur aukist um 11 þúsund hektara. Þessi aukn

Spegillinn 3. maí 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Jökull Karlsson Staðfest var nú síðdegis að fuglaflensuveira sem greinst hefur hér á landi er af tegundinni H5N1 sem er skætt afbrigði sem geisað hefur í Evrópu. Brigitte Brugge, sérgreinalæknir alifuglasjúkdóma, segir málið grafalvarlegt. Smithætta fyrir alifugla er mikil og brýnt að fuglaeigendur gæti ýtrustu sóttvarna, segir í tilkynningu á vef Matvælastofnunar. Formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands segir það skref í rétta átt að ráðherra loftslagsmála tali hreint út um að frekari aðgerða sé þörf í málaflokknum. Hann man ekki eftir svo afdráttarlausri afstöðu ráðherra. Íslenska þjóðin gæti þurft að kljást við verðbólgu næstu 10 árin, segir Katrín Ólafsdóttir hagfræðingur. Ársverðbólgan mælist nú 7,2 prósent, sú mesta í 12 ár. Hagstjórn peninga- og ríkisfjármála verður vandasöm næstu árin. Erdogan forseti Tyrklands tilkynnti í dag að stjórnvöld þar ætluðu að byggja íbúðir og nauðsynlega innviði í Sýrlandi í von um að geta hvatt milljón sýrlenskra flóttamanna til þess að flytja aftur heim. Fjörgamalt fólk situr lasið heima og fær ekki þá aðhlynningu sem það þarfnast. Þetta segir Landssamband eldri borgara og krefst skjótra viðbragða við uppbyggingu nýrra hjúkrunarheimila. Mikilvægt er að huga sérstaklega að stöðu kvenna og stúlkna á flótta segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra sem er nýsest í stjórn UN Women á Íslandi. Samtökin hrintu úr vör nýrri herferð í gær. Sjö þúsund manns hafa þegar tekið kosningapróf RÚV sem birtist á vefnum ruv.is í hádeginu í dag. Prófið er sambærilegt þeim sem lagt hefur verið fyrir kjósendur og frambjóðendur í þing- og sveitarstjórnarkosningum áður. Lengri umfjöllun: Verðbólga síðustu tólf mánaða mælist nú 7,2 prósent hér á landi. Það er mesta verðbólga í 12 ár. Og útlitið er ekki gott, hvorki til skemmri eða lengri tíma. Íslendingar eru ekki einir um að kljást við verðbólgudrauginn, flest nágrannalönd standa í svipuðum sporum. Stríðið í Úkraínu og Covid faraldurinn eiga stóran þátt í verðbólgunni, en fleira kemur til. Spegillinn fékk Katrínu Ólafsdóttur hagfræðing og dósent við Háskólann í Reykjavík til þess að greina stöðuna. Kristján Sigurjónsson ræðir við hana. Kolefnisbinding vegna skógræktar hefur sautjánfaldast á síðustu þrjátíu árum. Þrátt fyrir það er skógrækt enn mjög umfangslítil á Íslandi miðað við nágrannalönd. Flatarmál ræktaðra skóga hefur aukist um 38 þúsund hektara frá árinu 1990 og flatarmál náttúrulegs birkiskógar hefur aukist um 11 þúsund hektara. Þessi aukn

Spegillinn 3. maí 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Jökull Karlsson Staðfest var nú síðdegis að fuglaflensuveira sem greinst hefur hér á landi er af tegundinni H5N1 sem er skætt afbrigði sem geisað hefur í Evrópu. Brigitte Brugge, sérgreinalæknir alifuglasjúkdóma, segir málið grafalvarlegt. Smithætta fyrir alifugla er mikil og brýnt að fuglaeigendur gæti ýtrustu sóttvarna, segir í tilkynningu á vef Matvælastofnunar. Formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands segir það skref í rétta átt að ráðherra loftslagsmála tali hreint út um að frekari aðgerða sé þörf í málaflokknum. Hann man ekki eftir svo afdráttarlausri afstöðu ráðherra. Íslenska þjóðin gæti þurft að kljást við verðbólgu næstu 10 árin, segir Katrín Ólafsdóttir hagfræðingur. Ársverðbólgan mælist nú 7,2 prósent, sú mesta í 12 ár. Hagstjórn peninga- og ríkisfjármála verður vandasöm næstu árin. Erdogan forseti Tyrklands tilkynnti í dag að stjórnvöld þar ætluðu að byggja íbúðir og nauðsynlega innviði í Sýrlandi í von um að geta hvatt milljón sýrlenskra flóttamanna til þess að flytja aftur heim. Fjörgamalt fólk situr lasið heima og fær ekki þá aðhlynningu sem það þarfnast. Þetta segir Landssamband eldri borgara og krefst skjótra viðbragða við uppbyggingu nýrra hjúkrunarheimila. Mikilvægt er að huga sérstaklega að stöðu kvenna og stúlkna á flótta segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra sem er nýsest í stjórn UN Women á Íslandi. Samtökin hrintu úr vör nýrri herferð í gær. Sjö þúsund manns hafa þegar tekið kosningapróf RÚV sem birtist á vefnum ruv.is í hádeginu í dag. Prófið er sambærilegt þeim sem lagt hefur verið fyrir kjósendur og frambjóðendur í þing- og sveitarstjórnarkosningum áður. Lengri umfjöllun: Verðbólga síðustu tólf mánaða mælist nú 7,2 prósent hér á landi. Það er mesta verðbólga í 12 ár. Og útlitið er ekki gott, hvorki til skemmri eða lengri tíma. Íslendingar eru ekki einir um að kljást við verðbólgudrauginn, flest nágrannalönd standa í svipuðum sporum. Stríðið í Úkraínu og Covid faraldurinn eiga stóran þátt í verðbólgunni, en fleira kemur til. Spegillinn fékk Katrínu Ólafsdóttur hagfræðing og dósent við Háskólann í Reykjavík til þess að greina stöðuna. Kristján Sigurjónsson ræðir við hana. Kolefnisbinding vegna skógræktar hefur sautjánfaldast á síðustu þrjátíu árum. Þrátt fyrir það er skógrækt enn mjög umfangslítil á Íslandi miðað við nágrannalönd. Flatarmál ræktaðra skóga hefur aukist um 38 þúsund hektara frá árinu 1990 og flatarmál náttúrulegs birkiskógar hefur aukist um 11 þúsund hektara. Þessi aukn

Deilur um útflutning bóluefna frá ríkjum Evrópusambandsins hafa valdið titringi í sambúð ESB-ríkja við granna sína, einkum Breta. Þórunn Elísabet Bogadóttir og Bogi Ágústsson ræddu þá flóknu stöðu sem upp er kominn eftir að framkvæmdastjórn ESB lagði til verulegar takmarkanir á útflutningi bóluefna. Upphaflega voru Ísland og Noregur á lista þeirra landa sem ekki fengju bóluefni en forystumenn sambandsins hafa fullvissað íslenska ráðamenn um að ákvörðun ESB hafi ekki áhrif á samninga um afhendingu bóluefna til Íslands. Nicola Sturgeon, fyrsti ráðherra Skotlands og leiðtogi Skoska þjóðarflokksins SNP, stóð af sér vantrauststillögu sem Íhaldsflokkurinn lagði fram vegna þess að flokkurinn telur Sturgeon ekki hafa skýrt þinginu rétt frá varðandi rannsókn á málefnum Alex Salmond, fyrrverandi leiðtoga SNP. Salmond hefur verið sakaður um kynferðislegt ofbeldi. Þó að þingið hafi lýst trausti á Sturgeon er ljóst að málið hefur skaðað hana og flokkinn aðeins rúmum mánuði fyrir kosningar til skoska þingsins. Erdogan forseti Tyrklands stendur í ströngu. Hann hefur rekið þriðja seðlabankastjórann á innan við tveimur árum vegna þess að hann var ósáttur við vaxtahækkun sem Erdogan segir kynda undir verðbólgu sem er alvarlegt vandamál í tyrknesku efnahagslífi. Þá eru víðtæk mótmæli í landinu vegna ákvörðuna forsetans um að segja Tyrkland frá Istanbúl-sáttmálanum, fyrsta bindandi alþjóðasáttmálanum sem gerður hefur verið með það að markmiði að draga úr kynbundnu ofbeldi. Tyrkneskar konur sem mótmæltu og stjórnarandstaðan segja að með því að segja Tyrkland frá sáttmálanum séu stjórnvöld í raun að senda ofbeldismönnum skilaboð um að heimilisofbeldi, nauðganir og jafnvel dráp á konum verði látin sitja á hakanum í réttarkerfinu.

Deilur um útflutning bóluefna frá ríkjum Evrópusambandsins hafa valdið titringi í sambúð ESB-ríkja við granna sína, einkum Breta. Þórunn Elísabet Bogadóttir og Bogi Ágústsson ræddu þá flóknu stöðu sem upp er kominn eftir að framkvæmdastjórn ESB lagði til verulegar takmarkanir á útflutningi bóluefna. Upphaflega voru Ísland og Noregur á lista þeirra landa sem ekki fengju bóluefni en forystumenn sambandsins hafa fullvissað íslenska ráðamenn um að ákvörðun ESB hafi ekki áhrif á samninga um afhendingu bóluefna til Íslands. Nicola Sturgeon, fyrsti ráðherra Skotlands og leiðtogi Skoska þjóðarflokksins SNP, stóð af sér vantrauststillögu sem Íhaldsflokkurinn lagði fram vegna þess að flokkurinn telur Sturgeon ekki hafa skýrt þinginu rétt frá varðandi rannsókn á málefnum Alex Salmond, fyrrverandi leiðtoga SNP. Salmond hefur verið sakaður um kynferðislegt ofbeldi. Þó að þingið hafi lýst trausti á Sturgeon er ljóst að málið hefur skaðað hana og flokkinn aðeins rúmum mánuði fyrir kosningar til skoska þingsins. Erdogan forseti Tyrklands stendur í ströngu. Hann hefur rekið þriðja seðlabankastjórann á innan við tveimur árum vegna þess að hann var ósáttur við vaxtahækkun sem Erdogan segir kynda undir verðbólgu sem er alvarlegt vandamál í tyrknesku efnahagslífi. Þá eru víðtæk mótmæli í landinu vegna ákvörðuna forsetans um að segja Tyrkland frá Istanbúl-sáttmálanum, fyrsta bindandi alþjóðasáttmálanum sem gerður hefur verið með það að markmiði að draga úr kynbundnu ofbeldi. Tyrkneskar konur sem mótmæltu og stjórnarandstaðan segja að með því að segja Tyrkland frá sáttmálanum séu stjórnvöld í raun að senda ofbeldismönnum skilaboð um að heimilisofbeldi, nauðganir og jafnvel dráp á konum verði látin sitja á hakanum í réttarkerfinu.