Iedere werkdag van 19.00 tot 19.30 uur op NPO Radio 1 met nieuws en achtergronden uit het buitenland.
Vandaag te gast: journalist, fotograaf en documentairemaker Ruben Terlou, die de afgelopen jaren meermaals afreisde naar Myanmar, waar sinds de militaire staatsgreep in 2021 in een bloedige burgeroorlog woedt. Zijn heldin is Maythe, een 22-jarige verpleegster die werkt aan het front. Hoe is het leven aan het front en wat motiveert haar en andere jonge verzetsstrijders in Myanmar om te vechten? In Bureau Buitenland Zomerhelden spreken we met onze gasten over hun persoonlijke held of heldin: mensen die tegen de stroom in gaan, die ons inspireren en die bouwen in plaats van afbreken. Presentatie: Tim de Wit
Vandaag in de studio: NOS-journalist en oud-Amerikacorrespondent Marieke de Vries over de staat van de Amerikaanse pers en democratie. Ze spreekt over haar heldin, politiek cartoonist Ann Telnaes, die na zestien jaar vertrok bij The Washington Post. Directe aanleiding was een kritische spotprent over eigenaar Jeff Bezos, die intern op veel weerstand stuitte. Een pijnlijk voorbeeld van hoe politieke en commerciële druk steeds vaker doordringt tot de redactievloer. Presentatie: Tim de Wit
Vandaag staan we stil bij de kritieke situatie in Gaza, waar de honger om zich heen grijpt. VN-chef Antonio Guterres spreekt van een ‘horrorshow' en een ‘mate van dood en verderf die haar gelijke niet kent in onze tijd'. Intussen trekt het Israëlische leger voor het eerst het relatief veilige Deir al-Balah binnen, vertelt correspondent Ruth Vandewalle. De kritiek vanuit Europese landen neemt toe, maar concrete actie lijkt voorlopig uit te blijven. Wat betekent die houding voor de internationale rechtsorde? Dat bespreken we met Christine van den Wyngaert, die jarenlang rechter was bij het Internationaal Strafhof, en Alette Smeulers, hoogleraar internationale misdrijven aan de Rijksuniversiteit Groningen.
In Bureau Buitenland Zomerhelden spreken we met onze gasten over hun persoonlijke held of heldin: mensen die tegen de stroom in gaan, die ons inspireren en die bouwen in plaats van afbreken. Congo kent een lang verleden van conflict en geweld, strijd om grondstoffen en corruptie. Een geschiedenis die opnieuw zichtbaar is in de oorlog die in oosten van het land afgelopen half jaar is opgelaaid. De held van VRT-journalist Katrien Vanderschoot, probeert al sinds haar 21ste de koers van het land te veranderen. Rebecca Kabugho doet dat temidden van alle strijd slechts gewapend met woorden. In een tijd waarin vredesakkoorden om de oorlog te stoppen de krant halen, maar de diepere oorzaken minder worden besproken, laat het levensverhaal van Rebecca één ding glashelder zien: echte verandering begint van binnenuit. Presentatie: Tim de Wit.
In Bureau Buitenland Zomerhelden spreken we met deskundigen over hun held of heldin, mensen die tegen de stroom in gaan, die ons inspireren en die bouwen in plaats van afbreken. Activist Maria Galindo zet Boliviaanse politici en functionarissen op scherp, doordat ze hun tekortkomingen op geheel eigen wijze aankaart. Zeker nu, in aanloop naar de verkiezingen in het land. Soledad Valdivia van de Universiteit Leiden doet al jaren onderzoek in Bolivia en stelt ons voor aan deze excentrieke activist.
Zuid-Afrika telt de meeste hiv-gevallen ter wereld. De strijd tegen aids sleept al decennia voort, gehinderd door politiek en taboes. Nu internationale steun afneemt, breekt een onzeker nieuw hoofdstuk aan. Toch blijft Vuyiseka Dubula strijden: onvermoeibaar en compromisloos. Ze is een inspiratiebron voor arts Marijke Wijnroks, voormalig aidsambassadeur en nu actief bij hulporganisatie het Global Fund. Presentatie: Chris Kijne
Antropoloog Erella Grassiani onderzoekt al jaren hoe diep het Israëlische leger vervlochten is geraakt in het dagelijks leven van burgers. Haar grote inspiratiebron is activist Rela Mazali, medeoprichter van de organisatie New Profile, die zich verzet tegen de vanzelfsprekendheid van dienstplicht en oorlog. Waarom is het zo moeilijk om in Israël kritisch te zijn op het leger en de militarisering van de samenleving? Presentatie: Chris Kijne
Arabist en voormalig diplomaat Petra Stienen leerde de Syrische Basma El Husseiny dertig jaar geleden kennen. Sindsdien ziet ze haar als dé gids in cultureel activisme. Terwijl Syrië langzaam opkrabbelt uit een verwoestende oorlog, gebruikt Basma muziek, theater en verhalen om vluchtelingen weer mens te laten voelen. Wat drijft haar? En waarom is juist cultuur zo belangrijk bij de wederopbouw van Syrië? Presentatie: Maaike Schoon
Tien jaar geleden werd correspondent Michiel Driebergen in Oekraïne uit het oorlogsgebied in de Donbas geëvacueerd door Oleg Tkatsjenko. De Oekraïense predikant zet dit riskante werk nog altijd voort, ondanks de steeds geavanceerdere drones en het felle zomeroffensief van Rusland. Wat drijft hem om dichtbij het front te blijven werken? En waarom zijn mensen zoals hij van cruciaal belang voor Oekraïne? Presentatie: Chris Kijne.
Conflictonderzoeker Nora Stel van de Radboud Universiteit ziet onder haar vrienden in Libanon hoop op betere tijden groeien. De nieuwe Libanese premier Nawaf Salam heeft het vertrouwen van een grote groep jongeren in het land. Maar feit blijft dat hij een land erft met grote uitdagingen: de nog altijd machtige paramilitaire groep Hezbollah moet ontwapend worden en corruptie blijft een hardnekkig probleem. Toch ziet Stel aan de horizon een betere toekomst gloren. Presentatie: Chris Kijne
In Bureau Buitenland 'Zomerhelden' spreken we met deskundigen over hun held of heldin, mensen die tegen de stroom in gaan, die bouwen in plaats van breken, en inspireren. Vandaag is antropoloog Willy Sier te gast. Zij doet al jaren onderzoek naar vrouwen op het Chinese platteland. Eén van de vrouwen die haar bijzonder raakte is Olie: een ambitieuze Chinese die vanwege haar carrière geen geschikte schoondochter meer wordt gevonden. Haar moeder en haar hele familie beschouwen haar daarom als mislukt. Hoe kan het dat in China succes juist tegen je kan werken als vrouw? Wat vertelt Olie's verhaal over de sociale druk waarmee veel Chinese vrouwen te maken hebben? En hoe kijken vrouwen in China eigenlijk zélf naar feminisme en hun rol in de samenleving? Presentatie: Chris Kijne
Niet alleen in Bosnië maar wereldwijd staan mensen vandaag stil bij de moord op meer dan achtduizend mannen en jongemannen in Srebrenica. Nu precies dertig jaar geleden. Terwijl nabestaanden massaal naar Srebrenica trekken om hun geliefden te herdenken, verheerlijken vooraanstaande Bosnische-Serviërs de commandanten die de genocide pleegden. De genocide wordt nog steeds ontkend en etnische spanningen zijn weer actueel: Republika Sprksa dreigt zich van de rest van Bosnië af te scheiden. Hierover journalist en Balkankenner Marjolein Koster. (06:50) Islam, Europa en de verbeelding Waarom verdient de beruchte Franse schrijver Michel Houellebecq meer krediet als het om de islam gaat? Waarom moeten wij het werk kennen van de Duitse schrijver van Iraanse afkomst Navid Kermani? In zijn nieuwe boek toont arabist Carool Kersten de lange gedeelde geschiedenis tussen Europa en de islam. Hij doet dat via de moderne Europese literatuur. Lukt het al lezend om diep ingesleten stereotypen over islam en moslims te overwinnen? Presentatie: Sophie Derkzen
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio kondigt sancties aan tegen VN-rapporteur Francesca Albanese. Ze noemde Israëls optreden in Gaza vorig jaar al genocide en riep het Strafhof op ook Amerikaanse en Israëlische functionarissen aan te pakken. Volgens Rubio is haar aanpak “economische oorlogsvoering” tegen de VS en Israël. Te gast is Peter Malcontent van Universiteit Utrecht, die gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijnse conflict. (11:27) Zet Slovenië de toon voor twijfel aan de Navo-norm? Kort na instemming met de 5-procent-norm op de Navo-top, kondigt de Sloveense premier een referendum aan over hogere defensie-uitgaven. Waarom juist nu die terughoudendheid? En volgen andere Navo-landen? We praten erover met Oost-Europa-correspondent Mark Middel en defensie-expert Rob de Wijk. Presentatie: Sophie Derkzen.
Terwijl Rusland oprukt in de Donbas, houden Oekraïense elektriciteitsmedewerkers het stroomnet overeind- met gevaar voor eigen leven. Een reportage van correspondent Michiel Driebergen die meetrok met monteurs in een dorp nabij frontstad Pokrovsk. (12.10): Afghaanse vluchtelingen klagen de Duitse staat aan Ze kregen toestemming om naar Duitsland te komen, maar de nieuwe regering houdt de deur dicht. Een groep Afghaanse asielzoekers klaagt de Duitse staat aan wegens het niet nakomen van afspraken. Intussen leven ze in onzekerheid in buurland Pakistan, waar uitzetting voortdurend dreigt. Bureau Buitenland-redacteur en Duitslandkenner Djuna Kramer sprak met een van hen. Presentatie: Sophie Derkzen.
Verspreid over Kenia zijn opnieuw felle anti-regeringsprotesten uitgebroken. Aanleiding is de herdenking van Saba Saba, de historische opstand van 7 juli 1990. Bij de demonstraties vielen zeker tien doden en tientallen gewonden. Vanuit Nairobi doet correspondent Koert Lindijer verslag van de onrust in het Oost-Afrikaanse land. (10:54) Van likes naar terreur in de Sahel De Sahelregio in Afrika is het epicentrum van terreur, nergens eisen aanslagen zoveel levens. Vooral jongeren op het platteland raken steeds vaker geradicaliseerd. Mirjam de Bruijn van het Afrika-Studiecentrum in Leiden bezocht onlangs het gebied en merkt op dat sociale media hier een belangrijke rol in spelen. Hoe zetten terreurgroepen online platforms in, en welke rol speelt Rusland? Presentatie: Sophie Derkzen
Musks politieke carrière is nog niet ten einde. De techmiljardair heeft een nieuwe Amerikaanse politieke partij aangekondigd: The American Party. Waar staat die partij voor, wordt het een soort MAGA-light en vormt deze nieuwe partij de komende midterms al een bedreiging voor Trump? Daarover Amerika-deskundige Paul Verhagen. (10:32) Sanctievrij Syrië zoekt toenadering met Israël Zoals Donald Trump eerder bekend maakte, hebben de VS nu effectief de meeste sancties tegen Syrië opgeheven, een onmisbare stap voor de wederopbouw van het land. Maar dit cadeau komt met een prijskaartje: Syrië moet zijn betrekkingen met Israël normaliseren en zich net als andere Arabische landen bij de zogenaamde Abraham-akkoorden aansluiten. Midden-Oosten journalist Eline Derakhshan over wat deze toenadering voor Syrië betekent. Presentatie: Laila Frank
Na een zenuwslopende stemming heeft in Amerika het Huis van Afgevaardigden Trumps megawet, zijn zogenoemde Big Beautiful Bill, definitief aangenomen. Daarmee is de wet definitief: belastingverlagingen voor de rijksten, harde bezuinigingen op zorg en voedselhulp, én een dreigende, exploderende staatsschuld. De wet leidde tot stevige oppositie en verzet, zelfs binnen de Republikeinse Partij. Wat doet dit met de steun voor Trump, nu de tussentijdse verkiezingen helemaal niet zo ver weg meer lijken? Daarover Casper Thomas, oud-correspondent en Amerika-kenner van De Groene Amsterdammer. (12:02) Is het eerste jaar van Starmer een teleurstelling? De oppositie en zelfs leden van zijn eigen partij spreken van een "historisch" slechte start voor premier Starmer. Twaalf maanden na zijn aantreden lijkt er weinig veranderd, ondanks zijn belofte om Groot-Brittannië te “veranderen”. Keir Starmer's Labour-regering trad aan met een verpletterende meerderheid en grootse ambities. Maar worden deze beloften nog waargemaakt? VK-deskundige en VRT-journalist Ivan Ollevier over de toekomst van het VK en premier Starmer. Presentatie: Sophie Derkzen
De spanningen tussen Thailand en Cambodja lopen op, en ineens wordt de Thaise premier opzij geschoven. Aanleiding is een opvallend telefoongesprek met de Cambodjaanse oud-premier Hun Sen, die ze liefkozend “oompje” noemde. Maar is dat werkelijk de reden voor haar val? Of is het Thaise leger bezig schaakstukken te verzetten in een groter machtsspel? We praten erover met Kris Janssens, correspondent in Cambodja, en Thailandkenner Rogier Busser. (15:47) De onzichtbare schade van oorlog in Libanon Ondanks het staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah wordt er nog altijd heen-en-weer geschoten. In Libanon vielen er sinds het bestand vorig jaar zelfs meer dan 170 doden. Nienke Edelenbosch en Jaap van der Biesen gingen naar Beiroet, waar kinderen theaterles krijgen om de trauma's van bombardementen te verwerken. Presentatie: Sophie Derkzen
Israël heeft ingestemd met een zestig dagen durend staakt-het-vuren in Gaza – dat meldt de Amerikaanse president Trump vanochtend vroeg. Maar het lijkt erop dat de garanties waar Hamas om vraagt, ook dit keer niet gegeven kunnen worden. Zijn de partijen wel écht uit op een duurzame oplossing? Daarover is voormalig Israël-correspondent Derk Walters te gast. (10:54) Goed nieuws voor Trumps deportatiedromen De Amerikaanse Senaat nam gisteren nipt de ‘Big Beautiful Bill' aan, het megapakket aan wetgeving waarmee Donald Trump al zijn politieke dromen wil waarmaken. Een van die dromen is een enorme uitbreiding van het budget voor de immigratiediensten, zodat mensen zonder verblijfsvergunning op grote schaal kunnen worden vastgezet of gedeporteerd. Wat betekent het voor Trumps deportatiecampagne als de Big Beautiful Bill werkelijkheid wordt? Daarover Lou Errens, expert op het gebied van Amerikaans recht, verbonden aan de UvA en ngo Justice for Prosperity. Presentatie: Sophie Derkzen.
In Sevilla is vandaag de vierde VN-conferentie over ontwikkelingsfinanciering gestart, met meer dan zeventig wereldleiders – maar opvallend afwezig: de Verenigde Staten. Na jaren van topdonatie trekt de VS zich terug. Een studie in het gezaghebbende medische tiijdschrijft The Lancet waarschuwt dat dat binnen vijf jaar kan leiden tot 14 miljoen extra doden, waaronder 4,5 miljoen kinderen. We spreken hierover met Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies. (08:20) Monsterverbond belemmert Europees klimaatbeleid Een monsterverbond van fossiele bedrijven, radicaal-rechtse partijen en buitenlandse denktanks werkt doelbewust klimaatbeleid tegen met misleidende campagnes, blijkt uit een rapport van het International Panel on the Information Environment (IPIE), een wetenschappelijk consortium dat misinformatie onderzoekt. Intussen plant de Europese Commissie een ‘Omnibus‑wet' die milieuregels versoepelt om de industrie te steunen. Draagt dit samenspel van desinformatie, politieke druk en deregulering bij aan het afnemende gevoel van urgentie rond klimaat? We spreken hierover met klimaatredacteur Jaap Tielbeke (De Groene Amsterdammer) en Donald Pols, directeur Milieudefensie. Presentatie: Chris Kijne
In steeds meer Amerikaanse staten worden immigranten op klaarlichte dag bruut opgepakt door gemaskerde agenten. En verdwijnen vervolgens in detentiecentra, naar nu blijkt onder zeer erbarmelijke omstandigheden. Mensenrechtenorganisaties slaan alarm en spreken van een tikkende tijdbom. Correspondent Mari Meyer zit in Los Angeles, waar de situatie schrijnend is. (12:03) Chinese politie vervolgt schrijvers homo-erotische literatuur Tientallen schrijfsters zijn in de afgelopen maanden gearresteerd in China en riskeren celstraffen tot tien jaar. Ze worden beschuldigd van het publiceren van ‘danmei' op sociale media, een door manga geïnspireerde queer literatuurgenre vooral populair onder vrouwen. Nu dat President Xi Jingpin de geboortecijfers van het land omhoog wil krijgen, past afwijkende seksuele literatuur niet in het plaatje en wordt hard aangepakt. We spreken met China-kenner Manya Koetse. Presentatie: Laila Frank
In de Hongaarse hoofdstad Boedapest zou morgen de Pride plaatsvinden: de jaarlijkse optocht van de lhtbi-gemeenschap. Maar de Hongaarse premier Orbán heeft die verboden - ook tot onvrede van de Europese Commissie. Van de burgemeester van Boedapest mag de pride wél doorgaan, inmiddels vertrekt een hele optocht van steunbetuigers uit de rest van Europa - hoe loopt dat af? En Hongarije blokkeert, met Slowakije, een nieuw sanctiepakket tegen Rusland. Wat beweegt deze twee dwarsliggers? Daarover NRC-correspondent Mark Middel en Krisztina Lajosi, Hongarije-kenner en onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Europa Draait Door spreekt Robert Kaplan Hoog tijd voor een nieuwe aflevering van onze podcast Europa Draait Door. Met daarin een bijzondere gast: de Amerikaanse journalist Robert David Kaplan, die in zijn nieuwe boek 'Het barre land' waarschuwt voor een permanente crisis in het Westen.
Zohran Mamdani is jong, moslim, noemt zichzelf ‘democratische socialist' en maakt grote kans burgemeester van New York te worden namens de Democratische partij. Hij versloeg in de voorverkiezingen Andrew Cuomo, de favoriet van de partijtop, dankzij een sterk progressieve campagne. We spreken met Amerika-deskundige Bianca Pander over wat deze overwinning betekent voor de in crisis verkerende Democratische partij. (11:21) Brengt Trump vrede in Congo? President Trump kondigt trots aan dat de VS een vredesdeal tussen Rwanda en de Democratische Republiek Congo heeft bemiddeld, die vrijdag getekend wordt. Waarom krijgt hij de Nobelprijs voor de Vrede toch niet? Maar de belangrijkste strijdende partij – de door Rwanda gesteunde M23-rebellen – nemen niet deel aan de onderhandelingen. Hoe realistisch is vrede dan? Daarover Congokenner Sandrine Ekofo. Presentatie: Chris Kijne
Op de NAVO-top wordt volhardend benadrukt dat de Russische dreiging verder reikt dan enkel Oekraïne. Net op dat moment slaat Italië alarm over Russische militaire expansie aan de zuidflank van Europa. De Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antonio Tajani, waarschuwt dat Moskou van plan is zijn marinebasis in Syrië te verplaatsen naar Oost-Libië. Wat drijft Rusland, en wat staat Europa te wachten? We vragen het aan Ruslandkenner Hubert Smeets van Raam op Rusland. Israël blijft Gazanen verhongeren en doden Qatar wil binnen twee dagen nieuwe indirecte gesprekken opstarten tussen Israël en Hamas. Volgens Al Jazeera kwamen gisteren meer dan tachtig mensen om, vooral bij het ophalen van voedselhulp. Over het groeiende humanitaire lijden daar spreken we met Brigitte Herremans van het Human Rights Center (UGent). Presentatie: Sophie Derkzen
Vanmorgen klonk er nog opluchting over een staakt-het-vuren tussen Israël en Iran. Maar inmiddels is er twijfel over hoe stabiel dat bestand eigenlijk is. Beide landen beschuldigen elkaar ervan het staakt-het-vuren te schenden. Over wat 12 dagen van confrontatie uiteindelijk aan beide kanten heeft opgeleverd, schuift collega Abdou Bouzerda aan. (10:12) Zelensky ‘hangt erbij' op NAVO-top Als je NAVO-chef Rutte moet geloven is Oekraïne nog steeds een grote prioriteit van deze top. Maar Zelensky is diplomatiek wel gedegradeerd. Hoe denken ze er in Oekraïne zelf over, wat verwacht men daar van deze top? Daarover Michiel Driebergen, die ook een bijzondere reportage maakte achter het front. Presentatie: Sophie Derkzen
Na de Amerikaanse bombardementen op Iraanse nucleaire installaties hangt verdere escalatie in de lucht. Hoe zal Teheran reageren? Iran-kenner Peyman Jafari duidt het mogelijke Iraanse antwoord. Tegelijkertijd onderzoeken we de bredere geopolitieke gevolgen van de Amerikaanse inmenging. Hoe kijken grootmachten als China en Rusland naar het conflict in het Midden-Oosten? En is er nog ruimte voor de-escalatie? Daarover filosoof en hoogleraar Haroon Sheikh. Presentatie: Laila Frank
De Israëlische regering is openlijk uit op een regimewissel in Iran. Opperste leider Khamenei zou volgens de minister van Defensie ‘niet mogen bestaan'. Volgens Iran-kenner Peyman Jafari kun je weliswaar veel generaals en leiders doden, maar is het beëindigen van het regime zelf een heel ander verhaal. Een oorlog beginnen is één, maar hoe stop je 'm en waar loopt die op uit? (13:08) Argentijnse vrouwen eisen de tango terug De tango is belangrijk in de Argentijnse cultuur, maar ook érg macho, vindt een groep muzikanten. Met werk van vrouwelijke componisten en danskoppels van hetzelfde geslacht willen zij daar verandering in brengen. Maar dat is bepaald niet makkelijk in het Argentinië van de uiterst rechtse president Javier Milei, die de aanval heeft geopend op alles wat te maken heeft met vrouwenrechten. Latijns-Amerikacorrespondent Nina Jurna vertelt. Presentatie: Tim de Wit
Sinds de aanval van Israël staat de wereld van Iraniërs radicaal op de kop. De inwoners van Iran maken zich grote zorgen over hun veiligheid door de aanvallen van Israël. Velen proberen de hoofdstad Teheran te ontvluchten, maar dat is niet makkelijk. Wat is de reactie van Iraniërs op Netanyahu's dreiging het Iraanse regime ten val te brengen? Daarover journalist Mina Etemad. (12:00) Nieuwe opera kaart wereldwijd misbruik van grondstoffen aan Hoe ver reiken we voor koper, kobalt en olie? Die vraag staat centraal in de opera ‘Ring of our time', die volgende week op het Holland Festival te zien is. Operaregisseur Miranda Lakerveld reflecteert op maatschappelijke kwesties en in haar nieuwste opera staan de consequenties van onze grondstoffendrang centraal. Lakerveld vertelt erover in Bureau Buitenland. Presentatie: Sophie Derkzen
Terwijl de wereld gespannen toekijkt hoe de situatie in Iran en Israël zich ontwikkelt, maakt Den Haag zich op voor de NAVO-top van volgende week. Volgens secretaris-generaal Mark Rutte kan de urgentie nauwelijks overschat worden: de alliantie moet zich voorbereiden op oorlog en daarvoor moeten de defensie-uitgaven fors omhoog. Hoe groot is de noodzaak om in defensie te investeren? En is deze alliantie met president Trump nog in het belang van Europa? We bespreken het met geopolitiek hoogleraar en Eerste Kamer lid namens de SP Bastiaan van Apeldoorn, VVD-Europarlementariër Bart Groothuis en defensieonderzoeker Michelle Haas van het Egmont Instituut. Presentatie: Sophie Derkzen
Teheran schuift opvallend met de stukken. De hoogste militaire post – lang in handen van de Revolutionaire Garde, een paramilitaire elite-eenheid – gaat nu naar een generaal uit het reguliere leger. Dat na jaren waarin de Revolutionaire Garde het militaire gezicht van Iran was. Tegelijk weigert Israël een wapenstilstand en stuurt de VS oorlogsschepen naar de regio. Waarom kiest Iran juist nú voor deze wissel? Is het paniek na Israëlische aanvallen op topgeneraals – of markeert dit een strategische koerswijziging? VPRO-journalist en Midden-Oostenkenner Abdou Bouzerda over de Iraanse strategie. (12:43) Sánchez in de problemen De Spaanse premier Pedro Sánchez zit in een lastig parket: een van zijn vertrouwelingen wordt verdacht van corruptie. En dat terwijl hij zelf aan de macht kwam met de belofte om met de corruptie af te rekenen die de Spaanse politiek al zo lang teistert. Wat maakt die corruptie zo hardnekkig? En wat betekent een mogelijke regeringscrisis voor de opkomst van de rechts-populistische partijen Partido Popular en Vox? Daarover Spanje-kenner Gijs Mulder van de Radboud Universiteit. Presentatie: Laila Frank
Sinds een paar dagen woedt er een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten. Israël stelt een Iraanse kernbom te willen voorkomen en is mogelijk uit op de val van het Iraanse regime zelf. Met aanvallen op de energie-infrastructuur over en weer, gaat de strijd een nieuwe fase in. Valt de oorlog nog in de hand te houden? Daarover conflictanalist Erwin van Veen (Instituut Clingendael) en Tim Sweijs, onderzoeksdirecteur aan het HCSS. Presentatie: Laila Frank
Israël viel Iran aan in een poging het nucleaire programma van Iran te beëindigen, maar ook in een poging om het Iraanse regime ten val te brengen. In een persconferantie roept Netanyahu Iraanse burgers op om in opstand te komen, maar werkt zo'n oproep wel? En wat is überhaupt het ultieme doel van Israël? We bespreken het met Ghassan Dahhan, chef nieuws bij Trouw. (16:15) Waarom wordt cocaïne zo goedkoop? En onrust in de wereld van de drugssmokkel. Want de prijs van een kilo cocaïne is in een jaar tijd gehalveerd. Misdaadjournalist Jan Meeus legt ons uit hoe dat komt en wat de gevolgen ervan zijn. Presentatie: Tim de Wit
Met operatie Rising Lion heeft Israël harde klappen uitgedeeld aan Iran. De aanval richtte zich op het hart van het nucleaire programma: installaties werden geraakt, prominente Iraanse wetenschappers uitgeschakeld en topcommandanten van de Islamitische Revolutionaire Garde getroffen. Iran slaat terug met een grootschalige drone-aanval. Is dit het begin van een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten? Wat staat Israël en Iran te wachten? We bespreken het met Peyman Jafari, Irankenner, Gilad Perez, Israël-correspondent, en Jens Franssen, defensie-expert. Presentatie: Sophie Derkzen.
Het aantal rechtsextremisten is in Duitsland met een kwart gestegen, volgens de binnenlandse veiligheidsdienst. Daarvan zijn er steeds meer bereid tot geweld, én opvallend jong. Wie zijn deze mensen, en wat kan de nieuwe Duitse regering doen om extreemrechts geweld te voorkomen? Daarover Marja Verburg van het Duitsland Instituut. (12:51) Israëlische gijzelaars de speelbal van conflict Nog steeds houdt Hamas 53 gegijzelden vast in Gaza, waarvan naar schatting slechts een klein aantal nog in leven is. De hoop op vrijlating van de overgebleven gijzelaars lijkt met de tijd te vervagen. Wat is er bekend over hun lot en dat van hun families? En welke rol speelt diplomatie in het al dan niet tot stand komen van hun terugkeer? Israëlkenner Hilla Dayan licht het toe. Presentatie: Sophie Derkzen
Er is volgens de International Crisis Group sprake van een systematische aanpak waarbij de bevolking structureel net onder de hongerdrempel wordt gehouden. Uithongering maakt onderdeel uit van de Israëlische militaire strategie. Midden-Oostendeskundige Joost Hiltermann van de International Crisis Group en directeur-generaal van het Nederlandse Rode Kruis Harm Goossens, over de nakende hongersnood in Gaza. (14:28) Hoe een Italiaans dorp harmonie vond met de beer Terwijl Nederland worstelt met de terugkeer van de wolf, wandelen in het Italiaanse dorpje Pettorano sul Gizio regelmatig beren de tuinen in. Om conflict tussen mens en beer te voorkomen, is het dorp de eerste ‘bear smart community' van Europa geworden. Correspondent Angelo van Schaik over het Italiaanse leven tussen de beren. Presentatie: Sophie Derkzen
De Amerikaanse minister van Gezondheid Robbert Kennedy heeft een complete commissie die de regering adviseert op het gebied van inentingen op straat gezet. De leden zouden het vertrouwen in vaccinaties ondermijnen. Kennedy zelf staat bekend als vaccin-scepticus. Waarom doet hij dit en wat kan dit betekenen voor de gezondheid van Amerika en de rest van de wereld? Te gast zijn onderzoeksjournalist Alexander Beunder en hoogleraar virologie Marion Koopmans. (13.02) Marokkaanse droom krijgt Europese steun Voor Marokko is het een lang gekoesterde wens: de Westelijke Sahara als integraal onderdeel van het Marokkaanse Koninkrijk. Het gebied is al decennialang onderwerp van een slepend conflict met een lokale beweging die een eigen staat wil. Lange tijd erkenden Europese landen de Marokkaanse claim niet. Maar vorige week ging het Verenigd Koninkrijk om, en volgde daarmee Frankrijk en Spanje die zich al eerder achter Marokko schaarden. Daarover correspondent Samira Jadir.
De protesten tegen de uitzettingen van immigranten dit weekend in Californië hebben een onverwachte wending genomen door de inzet van de Nationale Garde door president Trump. Hij beroept zich op een wet die bedoeld is voor buitenlandse dreigingen en daagt daarmee de autoriteit van de Democratische gouverneur openlijk uit. We spreken met VS-correspondent Mari Meyer en Amerika-kenner en jurist Kenneth Manusama. (12:55) Zorgen over Meloni's omgang met democratie In een tweedaags referendum kunnen Italianen hun stem uitbrengen dat de weg naar staatsburgerschap voor naar schatting 2,5 miljoen arbeidsmigranten verkort. Maar premier Meloni is fel tégen en roept haar achterban om niet te gaan stemmen. Het leidt tot controverse in het land en tot zorgen over de democratische koers van Italië. Daarover historicus en Italië-kenner Arthur Weststeijn. Presentatie: Laila Frank
Het leek een week van tegenslagen voor Rusland met onder meer die vernietigende drone-aanval van de Oekraïners. Dus hoe is de stemming in het Kremlin? En wat gaat Poetin doen? We vragen het Rusland-kenner Hubert Smeets. (16:20) Elon Musk vs. Bill Gates in Afrika twee tech-miljardairs in Afrika. Elon Musk zet een streep door de Amerikaanse hulp, maar Bill Gates zei deze week juist dat hij het grootste deel van zijn geld gaat uitgeven aan ontwikkeling van Afrika. Wat betekent dat? Professor Sara Kinsbergen legt het uit. Presentatie: Sophie Derkzen
Deze week werden in El Salvador drie mannen veroordeeld voor de moord op de vier Nederlandse journalisten in 1982. Deze uitspraak lijkt El Salvador op de kaart te zetten als een land waar het recht zegeviert, en president Nayib Bukele als de man die staat voor strijd tegen onrecht en misdaad. Maar uitgerekend in dezelfde week moesten de laatste kritische journalisten als dieven in de nacht het land verlaten om niet te worden opgepakt. In de studio collega en Latijns-Amerikaredacteur Edwin Koopman. (09:39) Saskia Dekkers in Europa draait door Deze week de gast in onze podcast Europa draait door: Europa-correspondent Saskia Dekkers. (11:25) Hoe het Congolese regenwoud de wereld kan redden Minder bekend dan de Amazone, maar minstens zo belangrijk: het Congolese regenwoud. Volgens journalist en schrijver John Vandaele is het de grootste groene long ter wereld en een bron van biodiversiteit. Voor zijn boek Kan Congo de wereld redden? reisde hij door het bedreigde woud, sprak met bewoners, wetenschappers en ministers, en zag van dichtbij hoe groot de dreiging is. Wat is er nodig om dit groene wonder te redden? Presentatie: Tim de Wit.
Na een oproep van minister Veldkamp onderzoekt de Europese Commissie of Israël het humanitair recht schendt. Maar uit een gelekt rapport blijkt: dat onderzoek is allang gedaan. Al in november concludeerde de EU dat Israël mogelijk oorlogsmisdaden pleegt. Waarom het rapport niet eerder gepubliceerd werd, bespreken we met Alejandro Tauber van EUobserver, die het document in handen kreeg. (10:31) Hongarije schendt EU-waarden voor lhbti'ers Een belangrijk advies in de EU-rechtszaak tegen Hongarije: de wet die lhbti-uitingen beperkt, schendt de fundamentele waarden van de Unie. Een tussentijdse overwinning voor wie op 28 juni naar de Pride in Boedapest wil – ondanks het officiële verbod. Mensenrechtenactivist Rémy Bonny noemt het meer dan solidariteit: het is opkomen voor Europese kernwaarden. Europarlementariër Tineke Strik (GroenLinks-PvdA) pleit intussen voor een nieuwe zaak tegen het verbod zelf. Presentatie: Tim de Wit.
Met de val van kabinet-Schoof komt er een einde aan de eerste regering met een rechts-populistische signatuur. Welke invloed heeft dit op de internationale positie van Nederland? En hoe moet het demissionaire kabinet nu verder met het buitenlandbeleid? We spreken daarover met oud-diplomaat en VN-onderhandelaar Robert Serry, en met Jozias van Aartsen, voormalig minister van Buitenlandse Zaken. Presentatie: Tim de Wit
en Soedan: grootste humanitaire crisis ter wereld (00:47) Val van het kabinet: Hoe nu verder met de NAVO-top? De val van het kabinet komt op een moment van onzekerheid op het wereldtoneel. Defensie en steun voor Oekraïne staan centraal, en eind deze maand is Nederland gastheer van de NAVO-top. Wat betekent de politieke instabiliteit voor Nederlands positie in de EU en voor ons buitenlandbeleid? We bespreken het met EU-correspondent Romana Abels en Europarlementariër Tijs Reuten (GroenLinks–PvdA). (06:02)Ook in Duitsland leidt migratiebeleid tot botsing met de rechter Heibel om asielplannen: het is niet alleen in Nederland, waar het kabinet er net over struikelde, het gesprek van de dag. Ook in Duitsland kampt de nieuwe coalitie met de haalbaarheid van het campagnebeloften, nu de rechter heeft bepaald dat het terugwijzen van asielzoekers aan de grens zonder proces onwettig is. Toch zet Bondskanselier Friedrich Merz door. Dat heeft niet alleen gevolgen voor het binnenland, maar ook voor de Europese samenwerking, vertelt Hanco Jürgens. (13:43)Soedan: grootste humaniare crisis ter wereld De burgeroorlog in Soedan woedt onverminderd voort, met groot gevaar voor de bevolking. Miljoenen mensen zijn op de vlucht geslagen. Meerdere hulporganisaties bestempelen de situatie als de grootste humanitaire crisis ter wereld. Wat betekent deze bloedige strijd voor de bevolking in Soedan? Daarover Afrika-correspondent Joost Bastmeijer. Presentatie: Laila Frank