Bureau Buitenland

Na een week hoog overleg is de kogel door de kerk: de EU leent 90 miljard aan Oekraïne. Het plan om de bevroren Russische tegoeden in te zetten als steun voor Oekraïne is daarmee voorlopig van de baan. Terwijl dat de grote inzet was deze week in Europa. Dit weekeinde praten Rusland en de Amerikaanse delegatie door over de oorlog in Oekraïne in Miami. We maken de balans op met  Oekraïne verslaggever Michiel Driebergen en Eva Cukier, Rusland-correspondent van NRC. (12:29) Trump wil Latijns-Amerika terug De overwinning van de radicaal rechtse kandidaat José Antonio Kast in Chili markeert niet alleen een ommezwaai voor zijn eigen land. Heel Latijns-Amerika vaart een conservatieve koers, en er is een man daar alles aan gelegen is: Donald Trump. Na jaren van verwaarlozing doet hij er alles aan om de verloren invloed in de regio terug te pakken.  In de studio Latijns -Amerika redacteur Edwin Koopman. Presentatie: Laila Frank

Op de Europese Top in Brussel wordt vandaag beslist over de vraag hoe Oekraïne verder gesteund kan worden. De Duitse bondskanselier Merz lijkt daarin steeds meer het voortouw te nemen en stuurt stevig aan op het gebruik van de Russische bevroren tegoeden. Maar hoeveel kans van slagen heeft dat? En kan Merz wel een Europees leider zijn, terwijl in eigen land de kritiek aanzwelt? Daarover Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut en Brussel-correspondent Tijn Sadée. (14:43) Oekraïense militairen verwerken trauma's De oorlog in Oekraïne leidt niet alleen tot veel doden en gewonden, maar ook tot psychisch trauma. Niet in de laatste plaats bij de militairen aan het front. Militair psycholoog Roman Kandybur leert soldaten met hun mentale problemen om te gaan. Als burger was Roman psychotherapeut, en twee jaar geleden meldde hij zich vrijwillig bij het leger. Verslaggever Michiel Driebergen gaat met hem mee als hij een groep militairen begeleidt in de regio Soemy, in het noorden bij de grens met Rusland.

Morgen vindt een belangrijke Europese top waar leiders zullen onderhandelen over het vrijmaken van de bevroren Russische tegoeden die de EU overweegt aan Oekraïne te geven. Nu Amerika een onzekere factor is geworden, lijkt ook Europa meer verdeeld over de prijs die het bereid is te betalen voor steun aan Oekraïne. Hoe hard is de vuist die Europa echt kan maken voor Oekraïne? Daarover Oost-Europa kenner bij Clingendael Bob Deen. (14:02): Cannabis light aan banden in Italië De Italiaanse regering wil de zogenaamde cannabis light, marijuana met lage hoeveelheid THC, weer aan banden leggen. Door versoepeling van het Italiaanse drugsbeleid in 2016 was er juist een hele nieuwe sector ontstaan. Nu riskeren ruim 20.000 vooral jonge mensen hun baan als hennepboer kwijt te raken. Correspondent Angelo van Schaik bracht een bezoek aan het centraal gelegen Narni, een van de vele hennepplantages in Italië. Presentatie: Sophie Derkzen. Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog 

(00:35) Tussen alle toponderhandelingen door, over een mogelijk bestand, is president Zelensky vandaag in Den Haag. Hij spreekt de Eerste en Tweede Kamer toe en is aanwezig bij de oprichting van een compensatiecommissie, om Oekraïne te compenseren voor oorlogsschade. Er zijn voorzichtig optimistische geluiden dat er kans is op slagen van de onderhandelingen, in elk geval in de VS en Europa. Maar welke veiligheidsgaranties kunnen de bondgenoten Oekraïne bieden? In Bureau Buitenland hierover Oekraïnerkenner Vita Kovalenko en defensiespecialist van de VRT Jens Franssen. (13:48) Angst na aanslag Sydney De dodelijke terreuraanslag in Sydney op een Chanoeka-viering veroorzaakt een wereldwijde schokgolf. In verschillende landen wordt de beveiliging voor joodse bijeenkomsten nu opgehoogd. Maar er is ook harde kritiek: er worden te weinig veiligheidsmaatregelen getroffen en ook te laat. Over de zorgen in Joodse gemeenschappen spreken we Jaïr Stranders, bestuurslid bij de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam. Presentatie: Sophie Derkzen.

​​Het was een jaar van ongekend getouwtrek tussen Poetin, Xi en Trump. Na alle importheffingen, conflicten en slepende onderhandelingen over oorlog en vrede vragen wij ons af: Wie van de drie zit er straks tevreden onder de kerstboom? Te gast zijn Helga Salemon, Garrie van Pinxteren en Arend Jan Boekestijn.

Is er nu echt een einde in zicht aan de oorlog in Oekraïne? In Berlijn praten Zelensky, Europese leiders en de Amerikanen daar vandaag over door. Als we de Amerikanen mogen geloven, is er gisteren al veel vooruitgang geboekt. Hoe zijn de kaarten geschud? Daarover spreken Ruslandkenner Hubert Smeets en Alexander Mattelaer, onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel en het Egmont Institute.  (13:16) Ook links wil grenzen bewaken  ‘'Om onze democratie te beschermen, moeten we onze grenzen bewaken.'' Deze woorden komen niet van rechts, maar van twee sociaaldemocratische premiers: van Denemarken en Groot-Brittannië. In een open brief afgelopen week pleiten Starmer en Frederiksen voor een strenger migratiebeleid. De brief is een boodschap aan de Europese collega's om ‘'de zorgen van bewoners serieus te nemen en zo winst van populisten te voorkomen.'' Daarover politicoloog Saskia Bonjour van de Universiteit van Amsterdam. Presentatie: Laila Frank   

Het werd vol bravoure gepresenteerd door president Trump: het staakt-het-vuren in Gaza dat nu een kritische tweede fase in lijkt te gaan. Toch vinden er dagelijks aanvallen plaats en trekt de VN aan de bel over de alarmerende situatie op de grond. Te gast is Sigrid Kaag, voormalig VN-gezant voor het Midden-Oosten en wederopbouw van Gaza.   (13:07) Trumps aanval op de tegenmacht  Hoeveel heeft de Amerikaanse president te zeggen over traditioneel onafhankelijke instellingen binnen de overheid? Mag hij bepalen wie er wordt aangenomen, en wie wordt ontslagen? Over die vragen buigt het Amerikaanse Hooggerechtshof zich deze week. Het zou kunnen leiden tot een grote uitbreiding van de presidentiële macht, die heel lastig weer terug te draaien is, vertelt Casper Thomas, journalist en VS-kenner van De Groene Amsterdammer. Presentatie: Chris Kijne. Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog 

Sinds de RSF-rebellen de stad Al-Fasher hebben veroverd, dendert hun opmars door. Tegelijkertijd komt steeds meer informatie naar buiten over het waarschijnlijk zeer hoge aantal burgerslachtoffers dat in de stad is gevallen. Onderzoekers hebben berekend dat er mogelijk 60.000 mensen in drie weken door de RSF zijn gedood. Staat de bevolking in andere gebieden nu hetzelfde lot te wachten? Daarover Anette Hoffmann, Soedan-expert bij Instituut Clingendael. (15:46) Russische zielen redden Oleksiy Yukov uit de Donbas heeft een heel uitzonderlijke ‘baan' aan het front: hij ruimt lichamen van gesneuvelde soldaten op. Niet alleen Oekraïners, maar ook Russen. Want gesneuvelde Russische soldaten worden geruild tegen Oekraïense. Onder levensgevaarlijke omstandigheden probeert Oleksiy zelf mens te blijven en de waardigheid van de omgekomen militairen te bewaken. Hij ziet elke dode als een levende ziel, die recht heeft op een fatsoenlijke begrafenis. Ook Russen hebben een familie die op ze wacht. Onze verslaggever Michiel Driebergen zocht Oleksiy op. Presentatie: Nadia Moussaid.

De Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado krijgt vanmiddag de Nobelprijs voor de Vrede uitgereikt. Tot het laatste moment bleef het de vraag of ze daarvoor zelf naar Oslo zou komen. Nu neemt toch haar dochter de prijs voor haar in ontvangst. Dat Machado de prijs krijgt, leidt tot discussie. Niet in de laatste plaats vanwege haar toenadering tot de Amerikaanse president Trump, vertelt collega en Latijns-Amerikadeskundige Edwin Koopman.  (11:40) Ondernemers slaan munt uit grensconflict Cambodja-Thailand Cambodja en Thailand zijn op ramkoers, nu opnieuw een oud grensconflict is opgelaaid. Wat eind mei begon met een schermutseling aan de grens, groeide deze zomer uit tot een gewapend conflict met een broos staakt-het-vuren, onder toeziend oog van Donald Trump. Inmiddels hebben beide landen hebben honderdduizenden mensen geëvacueerd aan het grensgebied. Maar de gesloten grenzen en de economische boycot maken bij de Cambodjanen een ondernemerszin wakker. Toelichting bij het conflict en aansluitend een reportage van Kris Janssens, correspondent Cambodja en Thailand-kenner. Presentatie: Nadia Moussaid 

Israël heeft afgelopen nacht luchtaanvallen uitgevoerd op doelen van Hezbollah in Zuid-Libanon. De aanvallen sluiten aan op een reeks van eerdere aanvallen en vormen een dreiging voor het wankele bestand tussen Hezbollah en Israël, dat sinds vorig jaar geldt. Ondertussen kwamen vorige week nog Israëlische en Libanese delegaties voor het eerst in decennia bij elkaar, in een poging om de gevechten te stoppen. Hoe nu verder? Daarover correspondent Jenne Jan Holtland. (08:44) Bondgenootschap EU-VS onder grote druk ‘Als je een bondgenoot bent, moet je je ook als bondgenoot gedragen', aldus de voorzitter van de Europese Raad António Costa. Het is een reactie op de nieuw gepubliceerde veiligheidsstrategie van de regering-Trump, die enkele dagen geleden onverwacht naar buiten kwam. Daaruit blijkt dat het trans-Atlantische bondgenootschap onder historisch grote druk staat: niet alleen wordt van Europa verwacht dat het militair op eigen benen staat, ook moet de Europese Unie volgens het document minder invloed krijgen. Wat dit betekent voor ons continent, vragen we aan Europa-deskundige Luuk van Middelaar. Presentatie: Sophie Derkzen Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog 

In Londen overleggen Starmer, Macron en Merz met Zelensky, vandaag over een reddingsplan voor Oekraïne. De VS lijkt onder leiding van Trump vastbesloten een einde aan de oorlog te maken op basis van een plan dat vooral voor Rusland gunstig is.  Extra reden voor alarm voor de Europese leiders is de nieuwe Nationale Veiligheidsstrategie van de VS die de nadruk legt op herstel van de relatie met Rusland en juist de EU tot ‘boeman' verklaart. We spreken erover met VRT-journalist en internationale veiligheidsexpert Bert De Vroey. (13:26) Canada's inzet in het Arctische gebied De Noordpool is hét toneel geworden van geopolitieke spanningen. Grootmachten als de VS, China en Rusland rollen al te graag hun spierballen over het Arctische gebied. Door het smeltende poolijs komen nieuwe vaarroutes en ook grondstoffen vrij. Maar het machtsvertoon van de grootmachten, baart de Canadezen grote zorgen. Canada probeert op haar eigen manier de invloed op de Noordpool te vergroten. Over die Canadese inspanningen spreken we correspondent Tom Bijvoet. Presentatie: Sophie Derkzen  Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog 

Door het smelten van het poolijs zijn vaarroutes geopend die eeuwenlang gesloten waren. Daarmee is de Noordpool een achterdeur geworden voor de Russische oorlogseconomie - en ook China, de VS en de EU mengen zich in de strijd om toegang tot die Arctische routes en de grondstoffen. Te gast twee poolreizigers: correspondent Olaf Koens en fotograaf Kadir van Lohuizen. Presentatie: Bram Vermeulen.

Onder koeienletters met “delivering peace” tekenden in Washington president Kagame van Rwanda en de Congolese president Tshishekedi gisteren een vredesakkoord. Volgens bemiddelaar Trump komt hiermee een einde aan de oorlog in het Oosten van Congo die al tientallen jaren duurt. Maar gisteren rukte het rebellenleger M23, dat gesteund wordt door Rwanda, juist nog verder op richting de stad Uvira. Wat is dan de waarde van dit akkoord? Bureau Buitenland vraagt het aan journalist en Congo-kenner Elien Spillebeen. (11:25) Jongeren Iran claimen vrijheid In Iran lijkt het straatbeeld een flinke omslag te maken. Waar voorheen niet zoveel mocht, worden nu openluchtconcerten georganiseerd, dansen mensen in het openbaar en gaan jonge vrouwen de straat op zonder hoofddoek. Vooral Iraanse jongeren maken volop gebruik van deze nieuwe vrijheid. Het Iraanse regime lijkt sinds kort meer toe te staan, maar waarom?  Daarover publicist en documentairemaker Beri Shalmashi.  Presentatie: Nadia Moussaid

(00:42) Na een opvallende uitspraak van de Japanse premier Takaichi over Taiwan, is China een diplomatiek tegenoffensief begonnen. Van een negatief reisadvies tot een importstop op Japanse vis, probeert China Japan onder druk te zetten. Ondertussen lijkt de Amerikaanse president Trump gevoelig te zijn voor de Chinese retoriek. Wat zegt dat alles over de toekomst van Taiwan? Hierover Casper Wits, sinoloog en japanoloog aan de Universiteit van Leiden. (16:14) Dichter aan het Front: het verhaal van Yarina Niet alleen mannen, maar ook veel vrouwen vechten aan het front in Oekraïne. Yarina Chronohuz is zo een vechter. Naast dat ze leidinggeeft aan een team soldaten die drones lanceert, is zij ook dichter. Verslaggever Michiel Driebergen ging met haar mee op een militaire missie voor de podcast “Dichter aan het front”. Presentatie: Sophie Derkzen.

Voor Europese landen is het een schrikbeeld; dat Rusland en Amerika over het lot van Oekraïne zouden beschikken, zonder hen erbij te betrekken. Vanmiddag komen de ministers van Buitenlandse zaken van de Navo-landen bijeen in Brussel. Maar opvallend genoeg zónder de Amerikaanse minister Marco Rubio. Wat kan de Navo nog betekenen voor Oekraïne? Daarover defensiespecialist en voormalig luitenant-kolonel Patrick Bolder. (11:59) Frontlinie: Syrië In de VPRO-podcast Frontlinie spreekt Abdou Bouzerda met Midden-Oostenkenner Eline Derakshan.  (13:13) Meloni's dubbelspel met migranten  De Italiaanse premier Giorgia Meloni staat bekend om haar harde anti-migratietaal. Maar achter die retoriek gaat een opvallende realiteit schuil: onder haar leiding is Italië uitgegroeid tot een van de grootste migratielanden van Europa. Sterker nog, de regering wil de komende drie jaar nog eens een half miljoen arbeidsmigranten aantrekken. Hoogleraar politicologie en Italië-kenner Catherine de Vries over het paradoxale migratiebeleid van Meloni.  Presentatie: Sophie Derkzen.

Het Verenigd Koninkrijk trekt ruim 1 miljard euro steun aan het grote LNG-project van TotalEnergies in Mozambique in, vanwege toegenomen veiligheidsrisico's. Ook Nederland is bij het project betrokken. Waarom haken landen nu af, terwijl TotalEnergies juist wil herstarten? Met VPRO-journalist Bram Vermeulen en Anne de Jonghe van mensenrechtenorganisatie Both Ends Nieuwe extreemrechtse jongerenpartij in Duitsland De radicaal-rechtse AfD heeft een nieuwe jongerenorganisatie gelanceerd, nadat de eerdere jongerenafdeling Junge Alternative onder verscherpt toezicht werd geplaatst wegens extremistische uitingen en banden met mogelijk gewelddadige groeperingen. Om verdere reputatieschade te voorkomen, verbrak de partij formeel de banden. Met de nieuwe jongerenbeweging probeert de AfD een frisse start te presenteren,  maar is er werkelijk iets veranderd, of gaat het om dezelfde ideeën in een nieuw jasje . We vragen het aan Duitslandkenner Ulrike Nagel schuift aan. Presentatie: Sophie Derkzen

Het Amerikaanse Congres heeft een onderzoek aangekondigd naar minister van Defensie Pete Hegseth, naar aanleiding van onthullingen over raketaanvallen op Venezolaanse boten. Volgens The Washington Post zou Hegseth hebben bevolen alle opvarenden te doden, zelfs overlevenden. Zelf ontkent hij deze beschuldiging. Maar critici, waaronder Democraten en Republikeinen, waarschuwen dat dit mogelijk een oorlogsmisdaad is. Ook is het nog maar de vraag wat waar blijkt van de Amerikaanse drugsoorlogsretoriek. Bewijs voor de aanwezigheid van drugs op deze bootjes is bijvoorbeeld nooit geleverd door de regering Trump. Amerika-kenner en jurist Kenneth Manusama licht de zaak toe. (16:29) Finse en Zweedse weerbaarheid Het NAVO-bondgenootschap wankelt door de grillige opstelling van grote broer Amerika. En Europa maakt zich grote zorgen over de eigen veiligheid. In onze tv-uitzending ging het over de vraag wat Europese landen zelf kunnen doen. Wij zoomen in op de twee jongste NAVO-lidstaten: Zweden en Finland. Hoe wordt er in deze twee landen naar de veiligheid van Europa gekeken, en welke discussies spelen er daar op defensiegebied? Daarover correspondent Tjade Michels. Presentatie: Nadia Moussaid Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog 

Een boekje voor noodsituaties, drones boven vliegvelden en zorgen over de eenheid binnen de NAVO: Kan Europa zich in deze geopolitieke herfst-storm staande houden zonder de Amerikaanse paraplu?  Twee defensie-experts, oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif en onderzoeker Michelle Haas, vertellen over de militaire macht van Europa.

(00:43) Vanochtend zijn de Oekraïense anticorruptiediensten de ambtswoning van Andriy Yermak binnengevallen. Hij geldt als een van de machtigste figuren in het land en is hoofdonderhandelaar namens Oekraïne. De inval komt op een gevoelig moment, nu er onderhandelingen op hoog niveau plaatsvinden tussen de Amerikanen, Russen en Oekraïners. Daarover Verslaggever in Oekraïne Michiel Driebergen en Ruslandkenner Hubert Smeets. (11:04) Afghaanse vrouwen knokken door Presentator en journalist Hila Noorzai ging voor het eerst terug naar Afghanistan, het land dat haar ouders moesten ontvluchten toen zij een baby was. Ze is te gast over haar serie Hila voorbij de Taliban, waarin Afghaanse vrouwen haar vertellen over hun leven en hun dromen. Presentatie: Nadia Moussaid.

Het Israëlische leger is een grootschalige operatie begonnen in de Westelijke Jordaanoever en heeft verschillende steden en dorpen omsingeld. Israël spreekt van een ‘antiterroristische operatie' waarbij Palestijnen uit hun huizen worden verdreven. De angst neemt toe dat de Westelijke Jordaanoever hetzelfde lot staat te wachten als Gaza. Daarbij rijst de vraag: Wat is de endgame van Israël? Daarover Conflict-analist bij Instituut Clingendael: Erwin van Veen.  Dichter aan het front: Maksym Poëzie is voor hen een middel om uit te drukken wat eigenlijk niet in woorden te zeggen valt: wat doet oorlog met een mens? Voor de nieuwe verhalende podcast "Dichter aan het front" zocht onze verslaggever Michiel Driebergen een aantal van deze dichtende soldaten op in de loopgraven. Presentatie: Nadia Moussaid

Bloed, zweet en tranen in de Britse politiek: vandaag presenteert de regering de nieuwe begrotingsplannen voor het komende jaar. Alle ogen zijn gericht op premier Starmer, die vorig jaar nog overtuigend de verkiezingen won, maar nu in zwaar weer verkeert. Daarover correspondent Anne Saenen en Casper Kirkels, politicoloog gespecialiseerd in het Verenigd Koninkrijk en verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen. (15:41) Vredesvoorstel Soedan lijkt kansloos Een nieuw voorstel voor een vredesbestand in Soedan is door beide strijdende partijen vrijwel direct afgewezen. Toch kondigt Hemedti van de paramilitaire RSF nu een staakt-het-vuren aan. Hoe betrouwbaar is dat, zeker nu steeds meer duidelijk wordt over de oorlogsmisdaden die zijn gepleegd in El Fasher? Daarover analist en Soedan-kenner van Instituut Clingendael Anette Hoffmann. Presentatie: Nadia Moussaid Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog 

De regering Trump zet Nigeria onder druk na nieuw geweld en dreigt met militair ingrijpen. Achter de schermen moedigen vooral evangelische groepen Trump aan tot harder optreden, ondanks het feit dat het geweld in Nigeria zich niet alleen tegen christenen richt. Zij spreken zelfs over genocide tegen Nigeriaanse christenen. Amerikanist Manon Portos Minetti van de Universiteit Leiden over de invloed van de evangelisten op de Amerikaanse president. (14:55) Ook metaalmoeheid in Moskou Sinds de aankondiging van het nieuwe Amerikaans-Russische ‘vredesplan' voor de oorlog in Oekraïne, zijn alle ogen gericht op Kyiv en de benarde positie van Zelensky. Maar volgens Rusland-deskundige Helga Salemon kampt ook het Kremlin met ‘metaalmoeheid' door vier jaar oorlog. Wat gaat er niet goed aan Russische zijde en welke spanningen levert dat op voor het regime van president Poetin? Presentatie: Sophie Derkzen Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog 

De VS, Oekraïne en Europa zijn druk aan het onderhandelen over het ‘28-puntenplan' dat moet leiden tot vrede in Oekraïne. Gisteren hebben Europese leiders in Genève een tegenvoorstel geformuleerd op het vredesplan van Donald Trump. Hoe kijken ze in Oekraïne naar de 28 punten? Daarover verslaggever Michiel Driebergen. (12:45)Wie bouwt Syrië weer op? Bijna een jaar na de val van het Syrische regime balanceert Syrië tussen hoop en instabiliteit. De wederopbouw verloopt moeizaam: de staatskas is leeg en zware internationale sancties remmen herstel. Ondertussen investeren landen als China, Rusland en de Golfstaten actief in het land. Maar wat zijn hun belangen? En laat Europa daardoor belangrijke kansen liggen? Midden-Oostenjournalist Eline Derakhshan. Presentatie: Sophie Derkzen Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog 

Een jaar na de val van de dictator Bashar al-Assad zijn wereldwijd miljoenen Syriërs bezig met dezelfde vraag: ga ik terug? In Bureau Buitenland kijken we deze week in wat voor land de terug-keerders terecht komen. Waar is veilig? En wie verdient er aan die wederbouw? Te gast  in Bureau Buitenland TV zijn Midden-Oost-kenner Abdou Bouzerda, net terug uit Syrië, en oud-diplomaat Petra Stienen.

In de eerste fase van de wapenstilstand tussen Israël en Hamas, stemde Israël ermee in zich terug te trekken tot een grens die zich ten noorden, zuiden en oosten van Gaza uitstrekte. Ondank duidelijke afspraken blijkt de grens, gemarkeerd met een “gele lijn”, al 300 meter te zijn opgeschoven richting het leefgebied van de Gazanen. Ook vinden er over en weer nog steeds bombardementen plaats, met hoge aantallen doden aan Palestijnse kant tot gevolg. Dit allemaal in de week dat de VN-resolutie over Gaza is aangenomen. Is er nog wel te spreken over een bestand? En zo ja, welke waarde heeft die? Daarover Peter Malcontent, onderzoeker aan de Universiteit van Utrecht, gespecialiseerd in het Isarelisch Palestijnse conflict.  (11:13) Overal op zoek naar Suriname Volgende week viert Suriname 50 jaar onafhankelijkheid: een dag die ook bij de Nederlandse diaspora groot gevierd zal worden. Schrijver Raoul de Jong leerde het land van zijn vader pas als volwassene kennen. Zijn zoektocht naar zijn Surinaamse herkomst bracht hem niet alleen naar het land zelf. De afgelopen jaren vond hij verspreid over de hele wereld stukjes gedeelde geschiedenis. Ook op plekken waar je die niet zou verwachten.  Presentatie: Sophie Derkzen

Samen met Rusland werkt de VS aan een vredesplan voor Oekraïne. Veel eisen van Poetin zijn in dat plan verwerkt, dat verder helemaal zonder Oekraïense betrokkenheid ontwikkeld lijkt. Maar ook Europa staat erbij en kijkt ernaar. Wordt er zo ‘vrede' over Oekraïne uitgerold? En wat kan Europa nog doen om te voorkomen dat de Russische invasie te veel beloond wordt? Daarover Bob Deen, Oost-Europa deskundige bij Instituut Clingendael. (11:31) Dichter aan het front Hoe kun je mens blijven te midden van oorlog? En, hoe vertel je over alle verschrikkelijke ervaringen, over de gevolgen van het geweld? Die vragen staan centraal in onze nieuwe podcast ‘Dichter aan het front'. Daarin wordt het antwoord op die vragen gezocht in de poëzie, want opvallend veel soldaten blijken te dichten. Maker Edwin Koopman over het ontstaan van deze nieuwe podcastserie. Presentatie: Sophie Derkzen  Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog (https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog) 

Wat doet oorlog met je? Hoe kun je in de loopgraven van Oekraïne nog mens blijven? En, hoe vertel je over indringende ervaringen van het front: die ‘andere zone' waar de wetten van het normale leven niet gelden? De vierdelige verhalende podcastserie Dichter aan het front zoekt het antwoord in de poëzie. Want opvallend veel Oekraïense soldaten blijken te dichten. Via hun gedichten en persoonlijke notities maken deze oorlogsdichters invoelbaar wat in gewone taal niet te vangen is. En proberen ze hun eigen menselijkheid te redden. Van de makers van de podcast Stad in oorlog: Michiel Driebergen, Edwin Koopman en Kateryna Shutalova. Een productie van VPRO's Bureau Buitenland voor NPO Radio 1. Luister 'Dichter aan het front' via NPO Luister (https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog) of de andere podcastapps.

Het streng reguleren van grote techbedrijven was ooit de trots van Brusselse politici. Maar die aanpak lijkt te worden afgezwakt, met een voorstel van de Europese Commissie om regelgeving rond data en AI te versoepelen. Als belangrijkste reden wordt genoemd dat de positie van Europese bedrijven in het geding zou zijn, maar is dit niet ook een knieval voor Amerikaanse druk? Daarover Marietje Schaake, voormalig Europarlementariër voor D66 en expert techbeleid verbonden aan de Stanford Universiteit. (11:37) Achter de Frontlinie met Arnon Grunberg In een nieuwe aflevering van de VPRO-podcast achter de Frontlinie is Arnon Grunberg te gast.  (12:35) Stopzetten ontwikkelingshulp zal miljoenen levens kosten Terwijl landen als de VS, Duitsland, Frankrijk en Nederland flink snijden in ontwikkelingshulp, waarschuwt een nieuwe studie van het Global Health Institute voor de gevaren daarvan: bezuinigingen op ontwikkelingshulp kunnen tegen 2030 miljoenen levens kosten. Hoogleraar ontwikkelingshulp Sara Kinsbergen is net terug uit Kenia, waar de gevolgen al voelbaar zijn. Presentatie: Sophie Derkzen. 

Na veel gesteggel wordt er vanavond in het Amerikaanse Congres tóch gestemd over het vrijgeven van de veelbesproken ‘Epstein-files'. Maar volgens criticasters van binnen zijn eigen partij, is Trump vooral bezig de aandacht af te leiden van waar het werkelijk over zou moeten gaan: America First. Voor het eerst in zijn presidentschap wordt duidelijk dat Trumps grip op de partij niet eeuwig zal duren, ziet VRT-correspondent Thomas De Graeve. (14:53) Polen slaat alarm over explosie aan het spoor Een ongeziene daad van sabotage, zo noemt de Poolse premier Donald Tusk de explosie bij een spoorlijn waarover goederen aan Oekraïne geleverd worden. Volgens Tusk zou er een buitenlandse inlichtingendienst achter zitten. Kan dit een verdere escalatie betekenen in de hybride oorlog van Rusland? En hoe zou een reactie eruit moeten zien? Daarover Koen Aartsma, specialist inlichtingen en veiligheid bij Instituut Clingendael. Presentatie: Sophie Derkzen

Morgen begint het cruciale driedaagse bezoek van kroonprins Mohammed bin Salman aan Donald Trump in het Witte Huis. Voor de Saoedische kroonprins is het de eerste ontmoeting met Trump in zeven jaar, en de agenda zit bomvol. Een van de belangrijkste onderwerpen is de toekomst van Gaza en de mogelijke toetreding van Saoedi-Arabië tot de Abraham-akkoorden. Arabist Leo Kwarten geeft duiding. (13:16) Dilemma rond zakendoen met de Taliban De Taliban maken stilletjes een opmars naar het wereldtoneel. Steeds meer landen zoeken toenadering tot het regime in Afghanistan en willen er economische relaties mee opbouwen. Wat betekent dat voor de Afghanen zelf, die leven onder een streng en repressief bewind? Journalist Saber Perzad, die vijf jaar geleden uit Afghanistan vluchtte, is te gast om dit te bespreken. Presentatie: Nadia Moussaid

Wat maakt dat Europese landen weer zaken doen met het Talibanregime? NRC-correspondent Lisa Dupuy legt het uit. Presentatie: Sophie Derkzen

Duitsland heroverweegt koers richting China Het Duitse parlement heeft een commissie van deskundigen benoemd die het handelsbeleid ten opzichte van China moet heroverwegen. Dit besluit volgt op recente exportbeperkingen vanuit China, die Duitse industrieën kwetsbaar maken. Hoe is het zover gekomen dat Duitsland zo afhankelijk is geworden van China? En wat betekent het als een van de grootste economieën van Europa de hete adem van China niet meer lijkt te kunnen weerstaan? Hierover Duitslandverslaggever Jeroen Reygaert. (09:42): Het nieuwe Syrië Terwijl de Syrische president goede sier maakte op het wereldtoneel door een bezoek aan onder meer Saoedi-Arabië en de VS, reisde VPRO-collega en Midden-Oostenkenner Abdou Bouzerda door land. Wat is er overgebleven van de feestvreugde na de val van Assad? En hebben de Syriërs hoop op een beter toekomst nu hun staatshoofd goede zaken lijkt te doen in het buitenland? Presentatie: Nadia Moussaid.

Twee ministers moesten inmiddels vertrekken, maar het corruptieschandaal binnen de energiesector in Oekraïne krijgt nog een staart: ook militairen uiten nu hun woede over de verdwenen miljoenen. In hoeverre raakt het schandaal de positie van president Zelensky, is de vraag aan Michiel Driebergen. (09:48) Europa Draait Door Kysia Hekster is te gast in onze podcast Europa Draait Door.  (11:31) Anti-feminisme is springlevend 'Je vrouw is niet je vriend, maar je ondergeschikte', zei de uiterst-rechtse Amerikaanse commentator Nick Fuentes deze week. Het is maar één voorbeeld van het antifeministische geluid dat aan kracht wint in de VS en daarbuiten. Eva Hofman, onderzoeksjournalist van De Groene Amsterdammer, dook voor haar nieuwe boek Man neemt vrouw in deze conservatieve beweging, die de pijlen ook op Europa gericht heeft. Presentatie: Nadia Moussaid.

De spanningen tussen India en Pakistan hebben een nieuw hoogtepunt bereikt nu er ook bloedige aanslagen op de hoofdsteden New Delhi en Islamabad zijn uitgevoerd. Hoewel de onderzoeken nog lopen is het grote vingerwijzen al begonnen en heeft Pakistan een ‘staat van oorlog' uitgeroepen. Over de escalatie spreken we met Pakistankenner Suzanna Koster en Lisa Dupuy, correspondent India bij NRC.  (12:48) De stille helden van Soedan Hoe bouw je een toekomst op als je land al 2,5 jaar lang wordt verwoest door oorlog? In Soedan zorgen lokale organisaties via gaarkeukens ervoor dat de bewoners, ondanks alle obstakels en gevaren, toch hulp krijgen. Maar sinds de steun van de Amerikaanse overheid is weggevallen en het geweld blijft aanhouden, dreigt dit netwerk van gaarkeukens in te storten. Daarover Collega-redacteur Noëlle Habraken. Presentatie: Laila Frank

(00:39) De Hongaarse premier Viktor Orbán claimt een financieel hulppakket van Donald Trump te hebben gekregen, bedoeld om Hongarije te beschermen tegen druk uit Brussel. Dat nieuws komt precies op het moment dat Orbán's partij achterloopt in de peilingen en het land afstevent op verkiezingen. Wat weten we van die geheime deal tussen Washington en Boedapest? En hoe kijken Hongaren naar de Amerikaanse steun aan hun controversiële leider? NRC-correspondent Mark Middel praat ons bij.   (11:24) Teheran staat droog Als het de komende weken en maanden niet regent in de Iraanse hoofdstad Teheran, moeten de inwoners verregaande maatregelen nemen, waarschuwt president Masoud Pezeshkian. In het ergste scenario moet de stad worden ontruimd. Over de crisis in de Iraanse hoofdstad Iran-kenner en journalist Mina Etemad.   Presentatie: Laila Frank

In zijn nieuwe serie De verborgen strijd van Myanmar volgt VPRO-collega Ruben Terlou verzetsstrijders in de Myanmarese jungle tijdens hun bittere strijd voor vrijheid en tegen de militaire junta. Maar het lot van Myanmar wordt niet alleen in het land zelf bepaald. Op de achtergrond trekt een enorm machtige speler aan de touwtjes: China. Wat wil de Chinese regering in Myanmar? Daarover voormalig correspondent Garrie van Pinxteren.  (12:06) Einde shutdown in Amerika in zicht In de Verenigde Staten lijkt de langste shutdown in de Amerikaanse geschiedenis tot een einde te komen. De nationale overheid kwam stil te liggen omdat Democraten en Republikeinen het maar niet eens konden worden over de nieuwe begroting. Daardoor vielen overheidsdiensten stil, kregen ambtenaren geen loon. Daarover Casper Thomas, voormalig Amerika-correspondent en journalist bij De Groene Amsterdammer. Presentatie: Laila Frank 

Het is nog altijd het meest gewilde waardepapier ter wereld: de Amerikaanse dollar. Maar waarom blijft die zo machtig? En moeten we ons in Europa niet eens losmaken van die Amerikaanse munt? We bespreken het met econoom Marieke Blom. Presentatie: Bram Vermeulen.

Russische soldaten zitten al in de strategische stad Pokrovsk in de Donbas, al doet het Oekraïense leger er alles aan om ze te verjagen. Er woedt al meer dan een jaar een bloedige strijd om deze plaats, die waarschijnlijk in de komende dagen of weken veroverd zal worden. Verslaggever Michiel Driebergen hierover. (11:47) In de huid van een jonge Taliban-soldaat In de bijzondere documentaire Kabul, Between Prayers neemt regisseur Aboozar Amini je mee in het leven van de 23-jarige Taliban-soldaat Samim. De observerende scènes van de film laten het sterke contrast zien tussen een jongeman die een fundamentalistische ideologie aanhangt, maar tegelijkertijd worstelt met menselijke problemen zoals een slecht huwelijk. Over deze bijzondere inkijk bij de Taliban vertelt Nathalie Paarlberg, die zelf acht jaar door Afghanistan trok en in Kaboel woonde. Presentatie: Chris Kijne

Maandag begint in Brazilië de wereldwijde klimaattop, waar landen gezamenlijk hun klimaatambities bespreken. Maar de twee belangrijkste spelers zorgen voor onrust: de VS trokken zich al terug uit het Parijsakkoord, en nu zwakt ook Europa haar klimaatdoelen af. Hoe relevant is de klimaattop nog in dat licht? Daarover spreken we met Hilde Stroot, Beleidsverantwoordelijke Klimaat bij Oxfam Novib. (12:08) Israëlische rechtsstaat onder druk  Israël is in de greep van een schandaal rond een uitgelekte video waarin te zien was dat vijf Israëlische reservisten een politieofficier van Hamas mishandelen. Terwijl de militaire aanklager die het filmpje lekte dit weekend werd opgepakt, zijn de vijf reservisten nog steeds op vrije voet. In hoeverre functioneert de Israëlische rechtsstaat nog als een onafhankelijke democratische institutie? Daarover Erella Grassiani, universitair hoofddocent antropologie aan de Universiteit van Amsterdam, die onderzoek heeft gedaan naar de militarisering van Israël. Presentatie: Chris Kijne

Dagen na de overname door rebellenleger RSF van de hoofdstad van Darfur in Soedan, wordt er gevreesd voor ongekende slachtofferaantallen in de stad. Een onderzoeker aan Yale vermoedt dat de paramilitairen nu massagraven graven, om de sporen van massamoord uit te wissen. De overgebleven mensen hebben te maken met honger, sommigen proberen te vluchten. Over de situatie ter plekke Derk Segaar van het Rode Kruis, die nog steeds in het gebied actief zijn. (10:51) Cheneys erfenis in Midden-Oosten Het overlijden van Dick Cheney, vice-president onder George W. Bush, maakt niet alleen in de VS veel los. In het Midden-Oosten is Cheney nog steeds berucht vanwege de oorlogen die hij ontketende in Irak en Afghanistan. Over de stempel die Cheney op de regio drukte, en de gevolgen die nog steeds voelbaar zijn, spreken we met historicus Peyman Jafari en Midden-Oostenkenner Koert Debeuf. Presentatie: Laila Frank

De aan al-Qaida gelieerde groepering JNIM heeft de Malinese hoofdstad Bamako omsingeld. Brandstof en voedsel worden er schaars. Een eventuele aanval op de hoofdstad kan tot enorme chaos en geweld leiden. Hoe heeft het zover kunnen komen? Daarover Kars de Bruijne van Instituut Clingendael. Zingen tegen het Kremlin Moedige en jonge Russische artiesten gaan de straat op en tarten met kritische liedjes het strenge regime van Poetin. Ondanks Poetins harde optreden tegen deze jonge muzikanten en hun publiek, raken anderen juist gemotiveerd om ook te protesteren. Over dit zeldzame protest journalist en Ruslandkenner Dénis van Vliet. Presentatie: Sophie Derkzen

In Nigeria worden christenen massaal afgeslacht door moslimextremisten, zo claimt Donald Trump. Volgens de Amerikaanse president is er een genocide gaande. Hij dreigt daarom niet alleen met een militaire aanval op Nigeria, maar ook met het stopzetten van alle hulp aan het land. Nigeriaanse autoriteiten spreken van een valse claim en ontkennen alle beschuldigingen. Daarover correspondent Femke van Zeijl. (11:32) VS speelt voor eigen rechter Sinds september voert de VS dodelijke aanvallen uit op vermeende drugsboten bij Zuid-Amerika. De Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth claimt dat de opvarenden drugs vervoerden, maar levert daar geen bewijs voor. In hoeverre kan de VS voor eigen rechter blijven spelen en wat zegt dit over het vermogen van internationale instituties om effectief grenzen te stellen aan machtige staten? Daarover jurist en Amerika-kenner Lou Errens.  Presentatie: Laila Frank