Cryptocast | BNR

De cryptomarkt lijkt maar niet te herstellen van de harde klap die twee weken geleden viel. De koers van Bitcoin schommelt rond de 110.000 dollar en hoewel er vanochtend een kleine opleving te zien is, blijft de algehele trend broos. Altcoins doen het nog slechter, met verliezen tussen de vijf en tien procent. Daarmee groeit de vrees dat de stijgende trend van de afgelopen twee jaar zijn kracht begint te verliezen. In Europa laat Rusland zich ondertussen van een andere kant zien. Volgens nieuw onderzoek van Chainalysis is het land veruit koploper in het gebruik van cryptovaluta op het continent. In totaal werd er het afgelopen jaar voor bijna 400 miljard dollar aan waarde in crypto ontvangen. Daarna volgen het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Oekraïne, Frankrijk en Nederland. Opvallend is dat de interesse in crypto niet afneemt naarmate markten volwassener worden. Dat wijst erop dat er nog altijd veel groeipotentieel is in Europa. Een belangrijke rol in die ontwikkeling speelt de nieuwe Europese cryptowet, MICAR. Het is het eerste gezamenlijke regelgevend kader ter wereld voor digitale activa. Chainalysis merkt daarbij op dat de uitvoering per lidstaat verschilt, wat in de praktijk voor onduidelijkheid zorgt. Toch geldt MICAR als een stap vooruit, omdat het de cryptosector in Europa meer legitimiteit geeft en de deur opent voor institutionele beleggers en bedrijven die zich eerder afzijdig hielden. Ook stablecoins op basis van de euro winnen terrein. Tot nu toe domineren de op de dollar gebaseerde munten de markt, met Tether als koploper en inmiddels 180 miljard dollar aan reserves. Omdat Tether niet aan de Europese MICAR-regels voldoet, ligt daar ruimte voor eurostablecoins. De handel daarin groeide het afgelopen jaar met 2700 procent, al gaat dat nog steeds om relatief kleine bedragen. In totaal staan nu 25 verschillende stablecoins onder toezicht binnen de Europese regelgeving. Tot slot komt uit de Verenigde Staten het nieuws dat warenhuisketen Bealls betalingen in crypto gaat toestaan. Klanten kunnen voortaan afrekenen met Bitcoin, Ethereum en Tether. Bealls werkt daarvoor samen met betaalverwerker Flexa. Met 660 vestigingen is het een opvallende stap, al blijft de vraag of consumenten hun crypto daadwerkelijk gaan gebruiken aan de kassa. Deze week in de CryptocastEen gesprek met lightning-ontwikkelaar Jesse de Wit, actief bij Breez. Met Jesse spreken we over de laatste ontwikkelingen die Bitcoin écht moeten gaan omvormen tot bruikbaar betaalmiddel, want ondanks alle innovatie van de laatste jaren neemt die functie nog geen vlucht. Co-host is Raoul Esseboom.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Lightning Network is bezig aan een nieuwe fase van volwassenheid. In deze aflevering gaat het over de technische en maatschappelijke kant van deze ontwikkeling. Bitcoin wordt vaak gezien als waardeopslag, maar hoe staat het ervoor als betaalmiddel? De basisinfrastructuur werkt inmiddels betrouwbaar en snel, maar achter de schermen is niet alles rustig. Binnen de Bitcoin-gemeenschap speelt een felle discussie tussen verschillende groepen ontwikkelaars over de koers van het netwerk. De onenigheid, onder meer over het gebruik van bepaalde functies in de code, laat zien hoe fragiel samenwerking in open source-ontwikkeling kan zijn, maar hoort ook bij de manier waarop Bitcoin evolueert. Te gast is Jesse de Wit, lightning-ontwikkelaar bij Breez. Tegelijkertijd komt het Lightning Network zelf verder tot bloei. Sinds begin 2023 zijn er grote stappen gezet in stabiliteit en adoptie. De technologie wordt inmiddels beschouwd als de standaard voor betalingen met bitcoin. Er zijn professionele partijen actief geworden die de infrastructuur verder uitbouwen en voor meer gebruiksgemak zorgen. Toch is het netwerk nog niet overal even toegankelijk: wallets verschillen sterk in kwaliteit en het gebruiksgemak laat nog ruimte voor verbetering. Ook is de concurrentie van andere vormen van digitale betaling voelbaar. Stablecoins en tokenized dollars winnen terrein, vooral omdat ze aansluiten bij bestaande gewoontes in het betalingsverkeer. Dat roept de vraag op welke rol bitcoin als betaalmiddel op termijn kan spelen naast deze alternatieven. Een belangrijk deel van het gesprek gaat over de technische innovaties die het gebruik van Lightning eenvoudiger moeten maken. Daarbij komt onder meer een nieuw ontwikkelplatform aan bod waarmee toepassingen kunnen worden gebouwd die direct met het netwerk zijn verbonden. Dat moet het voor bedrijven makkelijker maken om Lightning-betalingen te integreren zonder zelf de volledige infrastructuur te beheren. Er wordt ook gekeken naar de mogelijkheden voor betaaloplossingen in winkels, zoals kassasystemen die automatisch verbinding maken met het netwerk. Ten slotte gaat het over de toekomst van schaalbaarheid. Wat gebeurt er als Lightning op grote schaal gebruikt gaat worden, bijvoorbeeld op evenementen met tienduizenden bezoekers? De technologie is er klaar voor, maar de uitdaging ligt in adoptie en gebruiksgemak. Want pas als gebruikers nauwelijks meer merken dat ze met bitcoin betalen, kan het netwerk zijn belofte echt waarmaken. Co-host is Raoul Esseboom. Gasten Jesse de Wit Raoul Esseboom Links Meedoen aan de hackathon van Breez? Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

BlackRock ziet een grote toekomst voor de tokenisering van financiële producten. Topman Larry Fink sprak bij CNBC over “de tokenization of all assets” en noemde het een ontwikkeling die de financiële wereld ingrijpend zal veranderen. Tokenisering maakt het mogelijk om bestaande bezittingen of rechten digitaal te vertegenwoordigen op een blockchain. Denk aan aandelen, obligaties, vastgoed of zelfs fiatgeld. Deze digitale tokens zijn sneller te verhandelen, kunnen worden opgesplitst in kleine stukjes en zijn transparanter omdat eigendom direct in de technologie wordt vastgelegd. BlackRock heeft inmiddels een eigen tokenized fonds in de markt gezet, het BUIDL-fonds, en ook andere grote instellingen zoals JPMorgan, Siemens en Franklin Templeton werken met deze technologie. Fink verwacht dat tokenisering de drempel verlaagt voor beleggers en financiële processen efficiënter maakt. De cryptomarkt kende ondertussen een zware periode. Na het forse koersverlies van twee weken geleden daalde de prijs van bitcoin opnieuw. Portfoliomanager Tim Stolte van Amdax ziet dat beleggers moeite hebben hun vertrouwen terug te vinden. De verkoopdruk bij altcoins was nog sterker, met flinke verliezen over de hele linie. Toch lijkt de markt zich langzaam te stabiliseren. De vraag is vooral of de opwaartse trend op langere termijn nog wel standhoudt. Verder kwam deze week het nieuws dat Amerikaanse autoriteiten een recordhoeveelheid bitcoins hebben in beslag genomen. Het gaat om ruim 127.000 bitcoin, met een waarde van zo’n 14 miljard dollar. De coins waren afkomstig van een crimineel netwerk onder leiding van de Chinees-Cambodjaanse zakenman Chen Zhi, dat wereldwijd actief was in beleggingsfraude, mensenhandel en witwassen. De opbrengsten van deze activiteiten werden omgezet in bitcoin om sporen te wissen. Via blockchainanalyse wist justitie de fondsen te herleiden en in beslag te nemen. De bitcoins worden voorlopig beheerd door de Amerikaanse overheid en later waarschijnlijk verkocht via officiële veilingen. Omdat de verkoop in tranches zal plaatsvinden, wordt geen groot prijs­effect verwacht. Co-host is Raoul Esseboom. Gasten Raoul Esseboom Links Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol Matthijs DamsteegSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De cryptomarkt heeft een zware week achter de rug. De koers van Bitcoin zakte tot 111.000 dollar, bijna 9 procent lager dan een week eerder. De markt kampt nog steeds met de naschok van de grote crash van vrijdag, die werd veroorzaakt door een reeks felle tweets van Donald Trump richting China. Na het sluiten van de Amerikaanse aandelenbeurzen zette de cryptomarkt een vrije val in. Op sommige handelsplatforms tikte Bitcoin zelfs de grens van 100.000 dollar aan. Verschillende altcoins verloren nog veel meer waarde. In enkele orderboeken droogde het aanbod volledig op, waardoor koersen met 90 procent daalden. Sommige tokens gingen zelfs voor minder dan een cent over de toonbank, terwijl ze daarvoor nog enkele dollars waard waren. Het toont opnieuw aan hoe kwetsbaar en onvolwassen delen van de cryptohandel nog altijd zijn. De klap kwam op de cryptomarkt veel harder aan dan op de aandelenbeurzen. Dat heeft meerdere oorzaken. De belangrijkste is dat cryptomarkten nu eenmaal minder diep zijn dan traditionele beurzen. Maar er speelde meer. Wanneer de Amerikaanse markten sluiten, neemt ook de liquiditeit in de cryptowereld sterk af. Op de derivatenmarkten werden handelaren uit hun posities geduwd, waardoor ze ook hun fysieke cryptobezittingen moesten verkopen om verliezen te dekken. Zo ontstond een kettingreactie van verkooporders, die het dalingsproces verder versterkte. In combinatie met de lage liquiditeit leverde dat vrijdagavond een ongekend bloedbad op. Ondertussen probeert Binance de schade te beperken met een opvallend plan. De beurs richt het ‘Together Initiative’ op, een compensatieprogramma van 400 miljoen dollar voor handelaren die zwaar zijn getroffen. Slachtoffers die minstens 30 procent van hun portefeuille verloren, krijgen tussen de 4000 en 6000 dollar uitgekeerd. Daarnaast stelt Binance een fonds van 100 miljoen dollar beschikbaar voor goedkope leningen, bedoeld om handelaren weer aan het werk te krijgen. De inzet lijkt duidelijk: loyale, risicovolle klanten behouden. En er is nieuws over Sam Bankman-Fried, de voormalige topman van het omgevallen FTX. Vanuit de gevangenis laat hij weten dat hij slachtoffer zou zijn van een politiek proces. Hij zegt miljoenen te hebben gedoneerd aan Republikeinen nadat de regering-Biden strengere cryptoregels invoerde. Kort daarna zou hij zijn opgepakt. Of zijn verhaal hout snijdt, is onduidelijk, maar volgens hem zijn relevante documenten bij toezichthouder SEC inmiddels spoorloos verdwenen. Deze week in de CryptocastIn de Cryptocast deze week: een gesprek met Bram van Roelen, head of product bij durfinvesteerder Maven11. Met hem praten we over voorspellingsmarkten zoals Polymarket, waar gebruikers kunnen inzetten op de uitkomst van verkiezingen, rentebesluiten of sportuitslagen. Co-host is Bert Slagter. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Prediction markets zijn in korte tijd uitgegroeid tot een opvallend fenomeen binnen de cryptowereld. Platforms als Polymarket laten gebruikers inzetten op de uitkomst van gebeurtenissen: van verkiezingen tot sportwedstrijden en zelfs Nobelprijzen. Wie gelijk krijgt, wint geld van andere deelnemers. Het is geen gok tegen het huis, maar tegen de menigte zelf. En juist dat maakt deze markten interessant, want ze brengen de theorie van de ‘wisdom of the crowds’ in de praktijk. Hoe beter de informatiepositie van alle deelnemers samen, hoe scherper de voorspelling. In deze aflevering vertelt Bram van Roelen, head of product bij investeerder Maven11, over het fenomeen van voorspellingsmarkten en de snellegroei van cryptoplatform Polymarket. Want als een markt iets met 75 procent kans inschat, wat betekent dat dan precies? En hoe betrouwbaar is die collectieve wijsheid eigenlijk? Volgens sommige analisten zijn prediction markets beter in staat verkiezingen of economische gebeurtenissen te voorspellen dan traditionele peilingen, juist omdat deelnemers financieel belang hebben bij een juiste inschatting – ze hebben zogenoemde skin in the game. Toch zijn prediction markets niet nieuw. De Amerikaanse overheid experimenteerde er ooit mee, maar cryptotechnologie heeft de deur opengezet voor een nieuwe generatie. Dankzij de blockchain zijn deze markten grotendeels transparant en kunnen ze functioneren zonder centrale autoriteit. Polymarket is daarbij de bekendste speler, met concurrenten als Manifold en Kalshi. Niet alles is echter even decentraal. Het geld staat in een wallet, maar de afwikkeling van weddenschappen – het settlen – blijft een discussiepunt. Dat gebeurt via protocollen als UMA, maar de vraag wie uiteindelijk bepaalt wat er “waar” is, blijft spannend. De groei van Polymarket gaat ondertussen razendsnel. Het bedrijf haalde onlangs twee miljard dollar op bij investeerders, onder wie de eigenaar van de New York Stock Exchange. De waardering kwam daarmee uit op acht miljard. Er gaan geruchten over een airdrop voor gebruikers, wat de populariteit verder aanwakkert. Tegelijkertijd roept de snelle groei vragen op over regelgeving: mag dit soort handel eigenlijk wel in Nederland of België? En hoe voorkom je dat mensen verslaafd raken aan het ‘gokken op nieuws’? Tot slot bespreekt de tafel hoe prediction markets zich verder kunnen ontwikkelen. Van kleine markten voor politiek en sport naar bredere toepassingen in beleid, onderzoek of risicomanagement. En hoe verhoudt zich dat tot risico’s als insider trading of zelfs manipulatie van gebeurtenissen? Co-host is Bert Slagter, analist bij kennisplatform Bitcoin Alpha. Gasten Bram van Roelen Bert Slagter Links Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol See omnystudio.com/listener for privacy information.

Morgan Stanley zet voorzichtig een stap richting crypto. Een interne commissie van de Amerikaanse bank adviseert vermogende klanten om een klein deel van hun portefeuille in digitale activa te beleggen. Daarmee laat Morgan Stanley de voorzichtige houding van de afgelopen jaren los: tot nu toe gold crypto als te risicovol voor traditionele beleggers. De bank versoepelt de beperkingen voor deelname aan cryptofondsen, maar het gaat nadrukkelijk om een beperkte blootstelling, bedoeld als spreiding. Ook Deutsche Bank liet zich uit over de toekomst van Bitcoin. In een nieuw rapport verwacht de bank dat centrale banken tegen 2030 een deel van hun reserves in Bitcoin kunnen aanhouden, naast goud en dollars. Dat zou een fundamentele verschuiving betekenen in de manier waarop monetaire reserves worden opgebouwd. Volgens de analisten groeit de rol van Bitcoin als waardeopslag en zou het een aanvulling kunnen vormen op traditionele activa. Samen laten beide rapporten zien dat de financiële sector Bitcoin steeds minder als curiositeit beschouwt, en meer als onderdeel van het reguliere systeem. Toch was de stemming op de markt deze week allesbehalve rustig. Wat begon als een gewone vrijdag eindigde in een van de heftigste correcties sinds de FTX-crash in 2022. Toen Donald Trump nieuwe importheffingen tegen China aankondigde, zakten de aandelenmarkten licht in. Maar pas na sluiting van Wall Street ging het echt mis: de cryptomarkt stortte plots in. Vooral altcoins kregen zware klappen, met verliezen van 80 tot zelfs 99 procent. Coins als Atom zagen hun waarde in minuten verdampen volledig verdampen, als gevolg van lege orderboeken. Bitcoin zelf hield beter stand. De koers daalde kortstondig, maar veerde snel terug tot rond de 110.000 dollar. Het herstel kwam net zo snel als de val, wat erop wijst dat er nog steeds sterke vraag is. De vergelijking met FTX dringt zich op, maar er zijn duidelijke verschillen. Waar de klap in 2022 voortkwam uit wanbeheer en fraude, was dit eerder het gevolg van disfunctionele markten, waar vraag- en aanbod niet langer op elkaar aansloten. De vraag is nu: is de bullmarkt, of stijgende trend waar de cryptomarkt zich in bevond, nog intact? Co-host is Bert Slagter. Gasten Bert Slagter Links Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol Matthijs DamsteegSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De cryptomarkt is deze week weer volop in beweging. Bitcoin noteert rond de 122.000 dollar, na begin van de week zelfs kortstondig een nieuw record van 126.000 dollar te hebben aangetikt. Sindsdien is de koers wat teruggevallen, maar de vraag blijft of bitcoin zich blijft gedragen als goud of als risicovol aandeel — of juist zijn eigen pad kiest. Altcoins laten een wisselend beeld zien. Uitschieter is BNB, de munt van Binance, die deze week met 26 procent steeg. Ondertussen blijft Donald Trump nadrukkelijk aanwezig in de cryptowereld. Het bedrijf achter zijn eigen memecoin, Fight Fight Fight LLC, wil 200 miljoen dollar investeren in digitale valuta. Daarmee wil het bedrijf zelf een zogenoemde ‘digital assets treasury company’ worden, vergelijkbaar met wat MicroStrategy doet. Eén van de eerste aankopen die op de lijst staat: de eigen Trump Coin. Daarmee probeert het bedrijf de waarde van die munt verder op te stuwen, al is dat plan niet zonder risico. De munt van Trump was begin dit jaar nog goed voor 45 dollar, maar staat inmiddels rond de 7,50 dollar. Een groot deel van de tokens is bovendien in handen van Trump zelf en de oprichters van het project — zo’n tachtig procent in totaal, waarvan slechts een derde vrij verhandelbaar is. Daarmee zit de voormalige president op een papieren winst van honderden miljoenen, maar het is onwaarschijnlijk dat hij die snel kan verzilveren. Voor de resterende houders van de munt betekent dat vooral veel toekomstige verkoopdruk. Verder lijkt de opmars van stablecoins niet te stoppen. Wereldwijd is inmiddels ruim 300 miljard dollar aan dit soort digitale dollars in omloop. En het zijn allang niet meer alleen cryptobedrijven die zich op deze markt storten. ING werkt samen met Europese banken aan een eigen stablecoin, terwijl ook internetbedrijf Cloudflare plannen heeft. Buiten Europa bouwen de Verenigde Arabische Emiraten aan een nationale blockchain met een eigen Dirham-stablecoin. En zelfs Alipay, onderdeel van de Chinese Ant Group, komt met een gereguleerde euro stablecoin vanuit Luxemburg — een opmerkelijke stap, want de euro-variant loopt nog sterk achter op de dollartokens. De beweegredenen verschillen per partij. Cryptobedrijven hopen mee te liften op het winstgevende model van Tether, dat vorig jaar dertien miljard dollar verdiende aan rente-inkomsten. Financiële instellingen als ING en Cloudflare zien vooral kansen om wereldwijde betalingen sneller en goedkoper te maken. Voor landen als de Emiraten spelen geopolitieke en strategische motieven een rol. En dat een Chinese partij mogelijk een belangrijke rol krijgt in het Europese stablecoinverkeer, zal ongetwijfeld nog stof doen opwaaien. Deze week in de CryptocastEen gesprek met multi-asset-belegger Jeroen Blokland, die kiest voor kwaliteitsaandelen, goud en bitcoin in zijn fonds. Hij heeft een boek geschreven, de 'Grote Herbalancering', waarin hij zijn visie op de economie schetst en vervolgens tot de conclusie komt dat de traditionele 60/40 portefeuille niet meer van deze tijd is. Co-host is Peter Slagter. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De wereldeconomie draait nog altijd op schuld, zegt multi-assetbelegger Jeroen Blokland. En volgens hem is dat precies het probleem. In zijn boek De Grote Herbalancering legt hij uit waarom economische groei in de moderne tijd niet meer zonder schulden kan, en waarom die groei inmiddels is vastgelopen. Jarenlang bleef de groei de schuldenlast voor, maar dat evenwicht is verdwenen. Overheden hebben hun belangrijkste instrumenten al verbruikt: renteverlagingen, begrotingsstimulering en kwantitatieve verruiming leveren nauwelijks nog extra groei op. De politiek lijkt machteloos, terwijl het systeem zelf zijn houdbaarheid verliest. In plaats van een oplossing voor het systeem zoekt Blokland een uitweg in zijn beleggingsstrategie. De kern daarvan is een verschuiving naar schaarse activa. Goud, dat sinds begin 2023 bijna verdubbelde in waarde, is volgens hem nog altijd een belangrijke bouwsteen in een portefeuille, juist omdat het geen schulden vertegenwoordigt. Of goud ooit weer een formele rol krijgt als monetair anker, is onzeker, maar het blijft volgens Blokland een betrouwbare maat voor waarde. Bitcoin vervult in zijn strategie een vergelijkbare rol, als digitale variant van goud. Beide assets hebben geen kasstromen, maar juist dat maakt ze onafhankelijk van het financiële systeem dat op schuld is gebaseerd. Het risico van Bitcoin blijft de volatiliteit en de politieke onzekerheid, maar de potentie als schaars digitaal goed blijft groot. Daarnaast ziet Blokland kansen in tokenisatie, waarbij echte bezittingen digitaal worden vastgelegd en verhandeld. De huidige experimenten zijn klein of mislukt, maar de onderliggende technologie biedt volgens hem een efficiëntere manier om eigendom te verdelen en markten toegankelijker te maken. Voor aandelen kijkt hij vooral naar kwaliteit: bedrijven met sterke balansen, stabiele winstgroei en een duurzaam concurrentievoordeel. De MSCI Quality World Index, waarin bedrijven als Nvidia zwaar wegen, illustreert volgens hem dat je soms beter de winnaars kunt kopen dan te vroeg speculeren. De titel De Grote Herbalancering verwijst naar de verschuiving die Blokland verwacht in de komende jaren: weg van staatsobligaties, die decennialang de ruggengraat vormden van beleggingsportefeuilles. Wereldwijd zitten er duizenden miljarden in die markt, maar het vertrouwen neemt af nu rendementen laag blijven en schulden oplopen. Pensioenfondsen en staatsfondsen zullen volgens hem op termijn meer gaan beleggen in schaarse activa zoals goud en bitcoin. Wie zich daar tijdig op aanpast, kan profiteren van de grote herschikking die volgens Blokland onvermijdelijk is. Co-host is Peter Slagter. Gasten Jeroen Blokland Peter Slagter Links De Grote Herbalancering Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De koers van bitcoin schoot de afgelopen week opnieuw omhoog, tot boven de eerdere records. Toch waarschuwt analist Bert Slagter van kennisplatform Bitcoin Alpha voor te veel euforie: volgens hem is “Uptober” geen natuurwet. De term verwijst naar de vaak stijgende markten in oktober, maar Slagter benadrukt dat het herstel alleen houdbaar is als het gepaard gaat met structurele signalen, zoals toenemende handelsvolumes en instroom in beleggingsproducten. De vraag is: wanneer is Bitcoin nu écht op weg naar veel hogere koersen? Of zit de markt al in die nieuwe fase? Ondertussen zorgt in Europa het advies van de European Systemic Risk Board voor opschudding. De belangrijke adviesraad wil een verbod op zogenoemde multi-issue stablecoins, digitale munten die worden gedekt door meerdere valuta of soorten activa. Volgens de ESRB is het toezicht op die munten onvoldoende, en kunnen ze in een crisis extra risico’s veroorzaken. Het verbod zou moeten voorkomen dat schokken op de cryptomarkt overslaan naar het bredere financiële systeem. Voor consumenten betekent het dat sommige stablecoins in de toekomst niet meer beschikbaar zullen zijn, terwijl bedrijven die de munten gebruiken hun betaalstructuren moeten aanpassen. Het advies is niet bindend, maar de kans is groot dat de Europese Commissie het meeneemt in verdere regelgeving. Daarmee past het in een bredere trend van toenemende controle op de cryptosector binnen de EU. De Europese Centrale Bank zette intussen een volgende stap richting de Digitale Euro. De ECB heeft de technische partners gekozen die de munt moeten helpen ontwikkelen. Onder meer Amazon Web Services, Worldline en CaixaBank gaan de komende maanden werken aan onderdelen zoals de infrastructuur en de koppeling met commerciële banken. De ECB bevindt zich in de laatste testfase van het project. Als die succesvol verloopt, kan in 2026 worden besloten of de Digitale Euro daadwerkelijk wordt ingevoerd. Aan de overkant van de oceaan is het vermogensbeheerder Vanguard die de cryptowereld in beweging brengt. Het bedrijf, dat jarenlang een afwachtende houding aannam, overweegt nu om handel in crypto mogelijk te maken op zijn platform. Volgens Bloomberg bekijkt Vanguard hoe het zich moet verhouden tot de groei van crypto-ETF’s, waarin miljarden dollars omgaan. Een dergelijke koerswijziging zou grote gevolgen hebben voor de legitimiteit van de sector. De Autoriteit Financiële Markten heeft voor het eerst sinds de invoering van de Europese cryptowet MiCAR een openbare waarschuwing uitgegeven. Het gaat om MEXC Global, een platform dat zonder vergunning actief is in Nederland. Volgens de AFM brengt dat risico’s met zich mee voor consumenten, omdat toezicht ontbreekt. Voor Nederlanders die gebruikmaken van MEXC betekent dit dat zij zelf opdraaien voor eventuele problemen, zoals verlies van tegoeden of conflicten met het platform. De waarschuwing zelf heeft geen juridische consequenties, maar is bedoeld om consumenten te waarschuwen. De timing van de waarschuwing valt samen met een bredere discussie over de effectiviteit van MiCAR. Bestuursvoorzitter van de AFM, Laura van Geest, schreef in het FD dat strengere regels en meer bevoegdheden voor de toezichthouder noodzakelijk zijn. Daarmee sluit zij aan bij een eerder pleidooi van de Franse toezichthouder, die twijfels uitte over de praktische toepasbaarheid van MiCAR. Het signaal uit Nederland kan worden gezien als een steun in de rug voor het Franse standpunt. De vraag blijft of het antwoord moet worden gezocht in nieuwe wetgeving, of in scherpere handhaving van bestaande regels. Voorlopig is duidelijk dat de AFM de publieke confrontatie niet schuwt. Op de markt zelf was het afgelopen week vooral onrustig rond de prijs van bitcoin. De koers zakte onder de 110.000 dollar, maar herstelde daarna tot zo’n 113.500 dollar. Tim Stolte, portfoliomanager bij Amdax, wijst erop dat bitcoin minder presteert dan andere markten zoals aandelen en goud. Terwijl aandelenindices nieuwe records neerzetten en goud profiteert van geopolitieke onzekerheid, blijft bitcoin achter. De afgelopen weken kabbelt de koers vooral voort. Of er binnenkort een uitbraak komt, is onzeker, maar de markt wacht zichtbaar op een nieuwe impuls. Verder kondigde ING samen met acht andere Europese banken de lancering aan van een gezamenlijke stablecoin. De munt, die wordt uitgegeven door een nieuw Nederlands bedrijf en onder toezicht van De Nederlandsche Bank komt te staan, moet een Europees tegenwicht vormen voor de dominante Amerikaanse stablecoins. Daarmee zetten de banken een stap in een markt die al grotendeels wordt beheerst door partijen als Tether en Circle. De vraag is of het initiatief niet te laat komt, en of het consumenten werkelijk iets oplevert. Critici wijzen erop dat een banken-stablecoin weinig toevoegt aan bestaande betaalmogelijkheden. Ook is het de vraag of dit project kan concurreren met de digitale euro waar de Europese Centrale Bank aan werkt. Co-host is Peter Slagter. Gasten Peter Slagter Links Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol Matthijs DamsteegSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De cryptomarkt kende de afgelopen week een opmerkelijke omslag. Waar het er eerder nog somber uitzag, is de stemming nu volledig gekanteld. Bitcoin steeg in drie dagen tijd met zo’n achtduizend dollar naar 118.500 dollar. Daarmee lijkt de munt mee te liften op de onrust rond de Amerikaanse government shutdown en de koers van goud te volgen. Altcoins bewegen zoals vaak net iets harder mee. Tegelijkertijd richt de blik zich op het vierde kwartaal. Daarin beloven talloze bedrijven en netwerken gratis munten uit te delen via zogeheten airdrops. Daarmee proberen zij hun populariteit verder te vergroten, en het lijkt alsof iedereen daar nu tegelijk mee begonnen is. Bekende partijen zoals Metamask werken aan een eigen coin, terwijl ook verschillende protocollen in de wereld van decentralized finance meedoen. Voor wie de juiste stappen zet, ligt er gratis geld voor het oprapen. Toch is de praktijk weerbarstiger. De grootste beloningen gaan naar de meest actieve gebruikers, die al vroegtijdig betrokken waren of dagelijks met hoge bedragen handelen. Zo kregen de eerste gebruikers van het Plasma-netwerk duizenden dollars aan gratis tokens. Bij decentrale handelsplatformen belanden de beloningen vaak bij de groep die met grote volumes speculeert. Soms is ook registratie of het afstaan van gegevens nodig om mee te doen. Het toont vooral dat de verwachtingen voor de komende maanden hooggespannen zijn, ook al is er inhoudelijk weinig reden voor. In Nederland is er nieuws over de invoering van de Europese cryptowetgeving MICAR. Het platform BLOX heeft als één van de eerste Nederlandse partijen een vergunning van de AFM gekregen. Daarmee mag het bedrijf ook buiten Nederland actief worden. De aanvraagprocedure verliep stroef en lang niet alle bedrijven zijn op tijd binnen. Zo wachten onder andere Bitonic en Coinmerce nog altijd op goedkeuring. Zij opereren formeel zonder vergunning, al heeft de AFM eerder aangegeven dat er sprake kan zijn van maatwerk. Dat komt neer op terughoudendheid in marketing en klantenwerving, in afwachting van een definitieve beoordeling. Tot slot wil Tether geld ophalen tegen een waardering van 500 miljard dollar. Daarmee zou het bedrijf in de buurt komen van de allergrootste Amerikaanse techspelers. Tether wil 15 tot 20 miljard dollar aantrekken, bovenop de enorme reserves die het al bezit. Waarvoor het geld nodig is, is niet duidelijk. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Bart van de Donk van Chainalysis, het bedrijf dat voor overheden en bedrijven, zoals de politie en crypto exchanges, de blockchainanalyse faciliteert. Zij hebben een redelijk compleet beeld van de criminaliteit op blockchains. Afgelopen jaar ging daar 61 miljard dollar in om, maar dat is relatief gezien dan weer een daling. Co-host is Mauro Halve. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Chainalysis is inmiddels een van de bekendste namen in de wereld van blockchainanalyse en opsporing van cryptocriminaliteit. et bedrijf zelf is sinds 2022 flink veranderd. Eerder in de Cryptocast spraken we met Bas Lemmens, inmiddels Chief Revenue Officer. Nu is Bart van de Donk te gast, regional sales manager bij het bedrijf. Sindsdien zijn er meerdere overnames gedaan en is de nadruk op misdaadpreventie nog sterker geworden. Chainalysis helpt overheden, toezichthouders en belastingdiensten, maar ook banken en cryptobedrijven om criminele activiteiten op te sporen en beter te begrijpen. Dat gebeurt met verschillende producten en analyses, die inzicht geven in hoe geldstromen zich op blockchains bewegen. Wat betreft cryptocriminaliteit vallen de trends van de afgelopen jaren op. Er is sprake van een voortdurend kat-en-muis-spel tussen opsporing en criminelen. 2025 liet zelfs recorddiefstallen zien, terwijl ransomware, dat eerder juist piekte, nu iets lijkt af te nemen. Mogelijk doordat preventiemethoden verbeteren en de pakkans stijgt. Stablecoins spelen ondertussen een steeds grotere rol in illegale geldstromen. Criminelen kiezen er vaak voor omdat de waarde stabiel blijft en transacties gemakkelijk zijn, ook buiten de publieke blockchain om. Toch blijven ook alternatieven als Lightning en handel via exchanges lastig in kaart te brengen. Een sprekend voorbeeld is de operatie Spincaster, waar Chainalysis aantoonde hoe blockchainanalyse kan leiden tot concrete resultaten in opsporing. Zulke casussen laten zien dat transparantie op de blockchain een wapen kan zijn tegen misbruik. Tot slot bespreken we het jaarlijkse Geography of Crypto Report van Chainalysis. Daarin springt een opvallende top vijf uit: India, de Verenigde Staten, Pakistan, Vietnam en Brazilië staan bovenaan wat betreft adoptie. Wereldwijd is het stablecoinvolume explosief gegroeid en in alle inkomensgroepen neemt het gebruik van crypto toe. Die stijging heeft te maken met inflatie, kapitaalrestricties en de zoektocht naar alternatieven voor traditionele valuta. Ook zien we dat crypto zich steeds verder verspreidt buiten de traditionele markten. Gasten Bart van de Donk Mauro Halve Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De Autoriteit Financiële Markten heeft voor het eerst sinds de invoering van de Europese cryptowet MiCAR een openbare waarschuwing uitgegeven. Het gaat om MEXC Global, een platform dat zonder vergunning actief is in Nederland. Volgens de AFM brengt dat risico’s met zich mee voor consumenten, omdat toezicht ontbreekt. Voor Nederlanders die gebruikmaken van MEXC betekent dit dat zij zelf opdraaien voor eventuele problemen, zoals verlies van tegoeden of conflicten met het platform. De waarschuwing zelf heeft geen juridische consequenties, maar is bedoeld om consumenten te waarschuwen. De timing van de waarschuwing valt samen met een bredere discussie over de effectiviteit van MiCAR. Bestuursvoorzitter van de AFM, Laura van Geest, schreef in het FD dat strengere regels en meer bevoegdheden voor de toezichthouder noodzakelijk zijn. Daarmee sluit zij aan bij een eerder pleidooi van de Franse toezichthouder, die twijfels uitte over de praktische toepasbaarheid van MiCAR. Het signaal uit Nederland kan worden gezien als een steun in de rug voor het Franse standpunt. De vraag blijft of het antwoord moet worden gezocht in nieuwe wetgeving, of in scherpere handhaving van bestaande regels. Voorlopig is duidelijk dat de AFM de publieke confrontatie niet schuwt. Op de markt zelf was het afgelopen week vooral onrustig rond de prijs van bitcoin. De koers zakte onder de 110.000 dollar, maar herstelde daarna tot zo’n 113.500 dollar. Tim Stolte, portfoliomanager bij Amdax, wijst erop dat bitcoin minder presteert dan andere markten zoals aandelen en goud. Terwijl aandelenindices nieuwe records neerzetten en goud profiteert van geopolitieke onzekerheid, blijft bitcoin achter. De afgelopen weken kabbelt de koers vooral voort. Of er binnenkort een uitbraak komt, is onzeker, maar de markt wacht zichtbaar op een nieuwe impuls. Verder kondigde ING samen met acht andere Europese banken de lancering aan van een gezamenlijke stablecoin. De munt, die wordt uitgegeven door een nieuw Nederlands bedrijf en onder toezicht van De Nederlandsche Bank komt te staan, moet een Europees tegenwicht vormen voor de dominante Amerikaanse stablecoins. Daarmee zetten de banken een stap in een markt die al grotendeels wordt beheerst door partijen als Tether en Circle. De vraag is of het initiatief niet te laat komt, en of het consumenten werkelijk iets oplevert. Critici wijzen erop dat een banken-stablecoin weinig toevoegt aan bestaande betaalmogelijkheden. Ook is het de vraag of dit project kan concurreren met de digitale euro waar de Europese Centrale Bank aan werkt. Gasten Mauro Halve Links Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol Matthijs DamsteegSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De cryptomarkt balanceert deze week tussen hoop en vrees. Bitcoin noteert rond de 111.500 dollar, zo’n 6000 dollar lager dan een week geleden. Beleggers reageerden teleurgesteld op de toespraak van Jerome Powell, die geen enkel signaal gaf dat een renteverlaging in oktober op tafel ligt. Sindsdien is de koers wankel en zien we ook bij altcoins forse verliezen. In de Tweede Kamer kwam onverwacht een voorstel voorbij om een strategische bitcoinreserve voor Nederland op te bouwen. Thierry Baudet diende de motie in tijdens het inflatiedebat. De kans dat dit werkelijkheid wordt is klein, maar het levert ongetwijfeld veel aandacht op sociale media op. De echo van het idee van Donald Trump en enkele buitenlandse politici bereikt zo ook ons parlement. Ondertussen werkt de Trump-familie verder aan hun cryptoplannen. Hun bedrijf World Liberty Financial bouwt aan een consumentenapp en een betaalkaart. Daarmee moet vooral hun eigen stablecoin meer onder de aandacht komen. De onderneming zoekt ook samenwerking met partijen als de Zuid-Koreaanse beurs Bitthumb, al zijn die gesprekken nog niet concreet. De eigen munt van het project ging begin september live, maar kende al meteen ophef. Toen Justin Sun zijn munten wilde verkopen, werd zijn wallet tijdelijk bevroren. Inmiddels ligt de koers rond twintig dollarcent, goed voor een marktwaarde van ongeveer vijf miljard. Verder lijkt Binance zijn positie op de Amerikaanse markt voorzichtig terug te krijgen. Na een periode waarin het platform zich moest terugtrekken, versoepelen toezichthouders hun houding. Ook het ministerie van Justitie lijkt minder streng te kijken naar de Amerikaanse tak. De vraag is wel of dat genoeg is om verloren vertrouwen te herstellen. De handel blijft tot nu toe achter en veel staten houden de deur nog dicht. Het bedrijf probeert gebruikers te lokken met bijna gratis transacties, maar of dat voldoende is om de opgelopen schade te repareren, zal de komende maanden blijken. Oud-topman ChangPeng Zhao heeft intussen zijn straf uitgezeten en is actief als investeerder, met de mogelijkheid om terug te keren in de spotlights. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Mahir Alkaya, voormalig tweede Kamerlid namens de SP en nu adviseur bij de Consumentenbond. Mahir is de expert in Nederland rond de digitale euro, en weet precies waar Nederlanders wel én niet op zitten te wachten. Vandaag verschijnen ook de resultaten van een groot onderzoek van de consumentenbond naar de digitale euro in Nederland. Op dit moment is het Europees parlement aan zet. Co-host is Paul Buitink. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De Consumentenbond houdt zich al langer bezig met digitale vraagstukken, maar sinds kort komt daar ook een opvallend dossier bij: de digitale euro. Onze gast van deze week is Mahir Alkaya, voormalig Kamerlid en nu adviseur bij de Consumentenbond. Vanuit zijn nieuwe rol kijkt hij naar de belangen van consumenten en adviseert hij de bond over de omgang met de politiek waar hij ooit onderdeel van was. Op het gebied van de digitale euro treedt hij ook op als expert namens de consumentenbond. Als Kamerlid stond hij bekend als een van de weinigen met cryptokennis en schreef hij in 2022 het boek Van wie wordt ons geld. Toen waarschuwde hij voor risico’s rond privacy en macht voor centrale banken. Inmiddels zijn we enkele jaren verder: hoe staat het project ervoor, en welke gevaren of kansen ziet hij nu? Het politieke debat over de digitale euro is niet verdwenen, maar in Nederland wel flink gekrompen. Een motie van de PVV om het project volledig te stoppen kreeg destijds zelfs zijn steun, ondanks dat hij er destijds intensief bij betrokken was. Tegelijkertijd ziet hij ook positieve ontwikkelingen: bepaalde waarborgen zijn inmiddels steviger geregeld, terwijl andere zorgen, zoals over de rol van commerciële banken, blijven bestaan. Want wat gebeurt er als burgers massaal geld bij de Europese Centrale Bank aanhouden? Diezelfde ECB onderhoudt regelmatig contact met maatschappelijke partijen. Mahir spreekt hen geregeld en schetst zijn indruk: hoe competent is de centrale bank in dit traject? In een recente blog van ECB’er Jürgen Schaaf werd ook al vooruitgeblikt op de rol van stablecoins. Dat thema bespreken we in de aflevering, samen met de vraag of stablecoins straks een plek krijgen naast een digitale euro, of juist door de centrale bank worden verdrongen. De Consumentenbond zelf deed onderzoek naar de ideale vorm van een digitale euro. Donderdag verschijnt daar een rapport over, maar in de aflevering geeft onze gast alvast een doorkijkje. Consumenten willen vooral privacy, gebruiksgemak en aantrekkelijke voorwaarden. Ook moet duidelijk zijn hoe een digitale euro zich verhoudt tot contant geld, en of winkeliers straks verplicht worden het te accepteren. Zonder deze garanties dreigt het project te stranden in wantrouwen of onverschilligheid. Tot slot kijken we vooruit: wanneer kan de digitale euro er daadwerkelijk zijn, en hoe groot is het risico dat het hele proces te stroperig verloopt? In de VS zien we ondertussen hoe Bitcoin inmiddels is omarmd door Wall Street. Wat betekent dat voor Europa, waar juist centrale banken het voortouw nemen met een eigen digitale munt? Gasten Mahir Alkaya Paul Buitink Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De Amerikaanse vermogensbeheerder Grayscale heeft een primeur te pakken in de cryptowereld. Voor het eerst is er in de VS een ETF gelanceerd die meerdere munten bundelt in één product. Beleggers krijgen daarmee in één klap toegang tot Bitcoin, Ethereum, XRP, Solana en Cardano. De eerste handelsdag leverde een omzet van bijna 22 miljoen dollar op, een teken dat de markt hongerig is naar dit soort mandjes. Het roept de vraag op wat het voordeel is van zo’n gecombineerde aanpak ten opzichte van fondsen die slechts één munt volgen. Zijn dit producten die vooral bedoeld zijn voor grote partijen, of juist geschikt voor de particuliere belegger die meer gespreid wil instappen? Opvallend is dat de markt voor cryptofondsen in hoog tempo breder wordt. Sinds vorige week zijn er ook ETF’s beschikbaar die enkel Ripple en Dogecoin volgen. Vooral de lancering van de Dogecoin-ETF zorgde voor opschudding, omdat het om een memecoin gaat die aanvankelijk als grap ontstond. Toch was ook hier het enthousiasme groot. Het roept de vraag op of dit de opmaat is naar nog meer exotische producten, en of de snelle opkomst van ETF’s uiteindelijk een bedreiging vormt voor de traditionele aanbieders van cryptodiensten. Ondertussen waren de prijsbewegingen deze week allesbehalve rustig. Op maandagochtend zakte de koers van Bitcoin in korte tijd enkele duizenden dollars, terwijl altcoins in dezelfde uren soms tien procent verloren. Later in de week lag de focus volledig op het rentebesluit van de Federal Reserve. De uitspraken van voorzitter Jerome Powell zorgden voor een opmerkelijke interpretatie: volgens analisten lijkt de centrale bank de huidige bullmarkt impliciet te steunen. In de nieuwsbrief van Bitcoin Alpha werd zelfs geschreven dat Powell de stijgende markt zijn zegen geeft. Hoe dat precies te duiden valt, komt in deze aflevering uitgebreid aan bod. Daarnaast speelt er nieuws rond bedrijven die bitcoin als onderdeel van hun bedrijfsstrategie aanhouden. Strive, een vermogensbeheerder die pas sinds enkele jaren actief is, kondigde aan Semler Scientific over te nemen. Dat is een medisch onderzoeksbedrijf dat ruim vijfduizend bitcoin in de kluis heeft liggen. Volgens experts kan deze overname het startschot zijn van een consolidatiegolf onder bedrijven met een grote bitcoinreserve. Veel van die ondernemingen hebben de afgelopen tijd met tegenwind te maken gehad. De stap van Strive laat zien dat er een nieuwe fase aanbreekt, waarin partijen elkaar opzoeken en posities consolideren. Gasten Paul Buitink Links Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol Matthijs DamsteegSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De cryptomarkt laat zich deze week van zijn beste kant zien. Bitcoin noteert 117.000 dollar, een paar procent hoger dan vorige week. Dat optimisme komt vooral door de draai bij de Amerikaanse Federal Reserve, waar voorzitter Jerome Powell een meer stimulerende toon aansloeg. Voor beleggers in crypto betekent dat een steuntje in de rug. Het sentiment is duidelijk breder: ook altcoins doen het goed, met flinke plussen voor Binance Coin, Solana en Dogecoin. Dat positieve beeld zien we terug bij de beleggingsfondsen. De Bitcoin ETF’s beleefden hun sterkste instroom sinds juni en ook de Ethereum ETF’s trekken nieuwe investeerders. Tegelijkertijd lijkt de markt overspoeld te worden met aanvragen voor nieuwe fondsen. Na de Dogecoin ETF volgen talloze andere plannen, waaronder een voorstel voor een BONK ETF. Die moet niet alleen inspelen op de prijs van de memecoin, maar ook via een optiestrategie maandelijks inkomen genereren. Daarmee wordt de gok eigenlijk dubbel: op de munt én op het slagen van de strategie. Sinds de Amerikaanse toezichthouder van koers veranderde, is het hek van de dam en lijken dit soort aanvragen eerder regel dan uitzondering. Ook rond crypto-exchange Gemini is er nieuws. Het bedrijf van de Winklevoss-tweeling maakt morgen zijn debuut op de beurs. Gemini stond jarenlang bekend als de braafste partij van de Verenigde Staten als het om regelgeving ging, maar inmiddels is dat speelveld veranderd. Toch blijkt de belangstelling groot: volgens Reuters was de vraag twintig keer groter dan het aanbod, zelfs nadat de prijs per aandeel al werd verhoogd. De beursgang levert 425 miljoen dollar op en waardeert het bedrijf op 3,3 miljard dollar. Daarmee lijkt opnieuw een cryptobedrijf succesvol de stap naar de beurs te zetten. In Zwitserland wordt ondertussen geschreven aan een primeur. Drie banken, waaronder UBS, claimen de eerste juridisch bindende betaling via een publieke blockchain te hebben gedaan. Daarbij ging het om getokeniseerde banktegoeden die werden verstuurd over Ethereum. Dat is opvallend, omdat grote banken traditioneel terughoudend zijn met publieke blockchains. Juist dit soort toepassingen kan de manier waarop bankbetalingen wereldwijd werken ingrijpend veranderen. Tegelijkertijd wordt er volop gewerkt aan stablecoins. In de Verenigde Staten bracht de Genius-wetgeving duidelijkheid en inmiddels zijn vrijwel alle grote banken, betaaldienstverleners en fintechs ermee bezig. In Europa zijn er initiatieven bij onder meer Societe Generale en Duitse banken, terwijl ook ING plannen heeft. De Europese Centrale Bank volgt dit met argusogen. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Solana-watcher Geale Simon Postma, over de tweede smartphone van Solana, de Seeker. Solana is het enige serieuze cryptonetwerk dat echt lijkt in te zetten op hardware, en deze smartphone is een heel aardige poging voor 450 dollar. Voor dat bedrag krijg je een midrange telefoon mét een aantal extra cryptofeatures, bijvoorbeeld een ingebouwde crypto-portemonnee en recht op -je raadt het al- allerlei gratis memecoins. Co-host is Jacob Boersma. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De nieuwe Solana Seeker staat centraal in deze aflevering van de Cryptocast, met Geale Simon Postma te gast. Geale Simon is fervent gebruiker van Solana en ambassadeur van de Solflare wallet, ook is hij contentmaker op Eyekon. De Seeker volgt de Solana Saga op, die aanvankelijk weinig aandacht kreeg maar later bekender werd door de airdrops die gekoppeld waren aan het toestel. Volgens gebruikers moet de Seeker meer zijn dan een gewone Android-telefoon. De hardware is speciaal ontworpen om cryptotoepassingen soepel te laten draaien, met functies die elders nog niet beschikbaar zijn. Toch is het beeld gemengd. Binnen het Solana-ecosysteem lijkt er veel enthousiasme, maar daarbuiten wordt de telefoon gezien als een soort prototype. Ook de techmedia hebben er nauwelijks aandacht aan besteed, wat vragen oproept over het succes op de langere termijn. De cryptofuncties van de telefoon zijn het belangrijkste verkoopargument. In de kern zit de Seed Vault, een beveiligde manier om private keys op te slaan, die zelfs kan dienen als alternatief voor een hardware wallet. Daarnaast biedt de Seeker ID een manier om publieke adressen te vervangen en is er sprake van een nieuw SKR-token. Daarover is nog weinig duidelijk, want een whitepaper ontbreekt. Wel staat vast dat airdrops opnieuw een rol spelen. Gebruikers krijgen toegang tot exclusieve uitgiftes van nieuwe tokens en projecten. Ook de decentrale app-store is een opvallend element, zeker nu Europese regels de mogelijkheden van bestaande platforms steeds meer beperken. De vraag blijft of de telefoon zonder crypto-element bestaansrecht heeft. Veel functies zouden in theorie ook naar andere toestellen gebracht kunnen worden. Voorlopig lijkt het model van Solana vooral te leunen op de combinatie van hardware en beloningen. Dat blijkt ook uit andere plannen in het ecosysteem. Zo wordt gewerkt aan een spelcomputer, de PSG1, die eveneens airdrops als lokkertje gebruikt. Daarnaast verschijnen er steeds meer producten rond het netwerk, zoals de Solflare-creditcard. Ondertussen is er ook ruimte voor kritiek. Memecoins spelen nog altijd een grote rol binnen Solana, maar de waarde van veel projecten zakt weg. Dat Donald Trump zijn eigen memecoin op Solana lanceerde, zorgde weliswaar voor veel aandacht, maar roept ook vragen op. Moet de gemeenschap zich niet meer richten op duurzame toepassingen in plaats van snelle hype? Het laat zien hoe breed de discussie in het ecosysteem is, tussen technologische innovatie en kortetermijnspeculatie. Co-host is Jacob Boersma, onafhankelijk blockchain-expert. Gasten Geale Simon Postma Jacob Boersma Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Frankrijk heeft opnieuw een stevige toon aangeslagen in het Europese debat over cryptoregulering. Het hoofd van de Franse financiële waakhond liet aan Reuters weten dat het land mogelijk stappen zal zetten om bedrijven met een vergunning uit een ander EU-land te weren van de Franse markt. Daarmee komt het zogeheten ‘paspoorten’ onder druk te staan, een kernonderdeel van de nieuwe MiCAR-wetgeving. Dit mechanisme maakt het voor cryptobedrijven mogelijk om met een vergunning uit één lidstaat in de hele Europese Unie actief te worden. Juist dat systeem zorgt in Parijs, maar ook in Rome en Wenen, voor zorgen. Mauro Halve, hoofd Compliance bij Amdax, legt uit dat de angst vooral zit in oneerlijke concurrentie. Lidstaten als Malta werden in het verleden al genoemd als voorbeeld van landen waar bedrijven makkelijker aan regels konden voldoen en toch toegang kregen tot de Europese markt. Frankrijk wil daarom, samen met Italië en Oostenrijk, dat het toezicht niet langer bij de afzonderlijke lidstaten ligt, maar ondergebracht wordt bij de Europese Autoriteit voor Effecten en Markten, ESMA. Dat zou zorgen voor meer centralisatie en een gelijker speelveld, maar roept ook vragen op waarom dit niet direct in MiCAR is verwerkt, zoals bij andere grote Europese wetgeving wel is gebeurd. De timing van deze kritiek wekt de indruk dat de discussie pas nu, bij de invoering van MiCAR, echt loskomt. Bij de Cryptocast reageert ook toezichthouder AFM voor het eerst. De autoriteit pleit al langer voor centraal toezicht en benadrukt dat MiCAR niet de heilige graal is. Het raamwerk kent beperkingen, bijvoorbeeld op het gebied van beleggersbescherming, en vraagt om doorontwikkeling. Daarbij noemt de AFM ook de Europese DORA-wet als een belangrijk aandachtspunt. De toezichthouder sluit zich dus voor een deel aan bij de oproep van Frankrijk, Italië en Oostenrijk. Op de markt zelf lijkt het sentiment voorzichtig te kantelen. Bitcoin en andere munten kropen afgelopen week wat omhoog, mede geholpen door de verwachting van een nieuw rentebesluit van de Amerikaanse Federal Reserve. Analist Tim Stolte wijst erop dat een meer ontspannen houding van de markt de afgelopen dagen zichtbaar is geworden. Opvallend was vooral Solana, dat kortstondig zelfs boven de 250 dollar uitkwam. En buiten de financiële markten speelde zich een politiek drama af in Nepal. Massale protesten door jongeren, bekend als de Gen Z-protesten, leidden tot de val van de regering. Wat begon als verzet tegen beperkingen op socialmediagebruik groeide uit tot een bredere beweging waarin ook crypto en de decentrale chatapp Bitchat een rol speelden. Via deze technologie konden demonstranten zich organiseren buiten het bereik van de overheid. Het laat zien hoe decentrale middelen in crisissituaties snel hun weg vinden, zelfs in een land waar crypto officieel verboden is. Gasten Jacob Boersma Mauro Halve Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De koers van Bitcoin blijft rond de 114.000 dollar hangen. Daarmee is er deze week weinig beweging te zien, terwijl altcoins opnieuw beter presteerden dan Bitcoin. Vooral Dogecoin valt op, de munt die ooit begon als grap en populair werd door steun van onder anderen Elon Musk. Op de Amerikaanse beurs lijkt er vandaag zelfs voor het eerst een ETF te worden gelanceerd voor Dogecoin. Een analist van Bloomberg merkte op dat het de eerste keer is dat er een beleggingsfonds wordt geïntroduceerd voor een digitale munt zonder daadwerkelijk nut of doel. Toch blijft het nieuws daar niet bij. Er is namelijk ook een nieuw opkoopbedrijf dat Dogecoin aan zijn balans toevoegt. De naam is CleanCore Solutions, dat aankondigde voor 68 miljoen dollar Dogecoin aan te schaffen. Het aandeel kreeg direct een klap van 50% op de beurs, al is er sindsdien enig herstel. De strategie roept vragen op: eerdere voorbeelden met Bitcoin en Ethereum kenden succes, maar of dit ook voor Dogecoin geldt moet nog blijken. Het past in een bredere trend. Eerst waren er bedrijven die hun kasreserves in Bitcoin staken, later volgden ondernemingen die hetzelfde met Ethereum deden. Nu zien we dus ook Dogecoin. Daarnaast zijn er andere opmerkelijke bewegingen. EightCo Holdings, een klein en voorheen onopvallend bedrijf, kondigde aan via een constructie 250 miljoen dollar te investeren in Worldcoin, het project van OpenAI-oprichter Sam Altman. Onder de betrokken partijen zit ook BitMine, dat zelf al miljarden aan Ethereum beit. Zo ontstaan complexe netwerken van bedrijven die elkaar versterken in hun gok op verschillende munten. Ondanks de aandacht doen de aandelen van deze zogenoemde opkoopbedrijven het over het algemeen niet goed. Microstrategy, jarenlang hét voorbeeld van bitcoinaccumulatie, verloor sinds de zomer een kwart van zijn beurswaarde, terwijl de koers van Bitcoin zelf minder dan 10% onder zijn recordniveau noteert. Vergelijkbare bedrijven als 21 en Metaplanet laten hetzelfde beeld zien. Toch schrikt dat nieuwe spelers niet af. Vanuit Taiwan liet Sora Ventures deze week weten voor een miljard dollar in Bitcoin te willen investeren, waarvan al 200 miljoen is toegezegd. Tot slot kwam er opvallend nieuws vanuit de Verenigde Staten. De derivatenwaakhond CFTC onderzoekt of bedrijven die voldoen aan de Europese cryptowet MiCAR ook in de VS zouden mogen opereren. Die wet, die in Europa sinds vorig jaar van kracht is, bevat regels voor transparantie, vermogensscheiding en consumentenbescherming. Amerikaanse toezichthouders lijken zo te zoeken naar manieren om crypto-ondernemingen die eerder het land verlieten weer terug te halen. Daarmee krijgt Europese regelgeving onverwacht een rol in de Amerikaanse discussie. Deze week in de CryptocastEen nieuwe Deep Dive, uiteraard met co-hosts Veronique Estié en Bert Slagter. Dit keer kijken we naar crypto op de beurs. Dan denk je natuurlijk direct aan die immens populaire ETF's voor Bitcoin en Ethereum, maar we kijken ook naar andere manieren om blootstelling aan de cryptomarkt te krijgen, En of dat nu meerwaarde heeft, als je al Bitcoin of Ethereum in portefeuille hebt. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Deze week kijken we in nieuwe Deep Dive met Veronique Estié en Bert Slagter naar een belangrijk thema dat steeds vaker opduikt: crypto op de beurs. Want waarom zou je ervoor kiezen om je bitcoin of ether niet zelf in een eigen wallet te bewaren, maar in de vorm van een beursgenoteerd product aan te houden? En voor wie is dat interessant – en voor wie juist niet? Er is een duidelijke hiërarchie te zien: van volledige zelf-custody, naar het bewaren bij een cryptodienstverlener, tot de stap naar een beursproduct. Maar de keuzes daartussen zijn groot, en de afwegingen verschillen per belegger. We vergelijken de situatie met die van grondstoffen zoals goud, waar je ook kunt kiezen voor fysiek bezit of een ETF. Bij crypto zie je iets soortgelijks ontstaan. Spot bitcoin of ether zelf bezitten heeft voordelen, zoals volledige controle en de mogelijkheid om te gebruiken voor staking of airdrops. Tegelijkertijd hebben beursproducten zoals ETP’s of ETF’s andere pluspunten. Ze zijn verhandelbaar via bekende brokers, vallen vaak onder financieel toezicht, en kunnen gebruikt worden als onderpand – iets wat met losse bitcoin niet kan. Daar staat tegenover dat je te maken hebt met lopende kosten, beperkte handelsuren en het missen van extra’s als staking of airdrops. We bespreken ook welke brokers en partijen momenteel crypto aanbieden en welke keuzes je als belegger kunt maken. Daarbij kijken we naar de verschillende soorten beursproducten: futures-ETF’s, spot-ETF’s en ETN’s. Waar ETF’s vaak een mandje van assets bevatten, geldt dat bij bitcoin-ETF’s meestal niet: die volgen vaak één onderliggende munt. In de Verenigde Staten zijn deze producten inmiddels enorm populair, mede dankzij de diepe liquiditeit en de mogelijkheid om er opties op te schrijven. Europese beleggers kijken met interesse mee, al zijn de Amerikaanse producten vaak alleen beschikbaar voor zogenoemde qualified investors. In Europa zijn er alternatieve producten te vinden, maar daarbij is het belangrijk om goed te letten op zaken als de total expense ratio, de onderliggende structuur, de tracking error, en of er sprake is van een uitkering of herbelegging van opbrengsten. Ook speelt mee of een product wel of geen staking ondersteunt. Naast directe crypto en ETF’s zijn er nog andere manieren om blootstelling te krijgen aan de cryptomarkt via de beurs. Denk aan industry-ETF’s die meerdere bedrijven in de sector bundelen, aandelen van cryptobedrijven zoals Coinbase of Circle, investeringen in bitcoinminers of in fintechbedrijven die steeds meer met digitale assets doen. De vraag is daarbij altijd of dit voor de gemiddelde belegger de moeite waard is, zeker als diegene al direct crypto bezit. Tot slot kijken we vooruit. Tokenized aandelen zouden wel eens een volgende stap kunnen zijn in de vervlechting van traditionele financiële markten en de wereld van crypto. Als aandelen en andere financiële producten op de blockchain beschikbaar komen, kan dat de rol van traditionele brokers flink veranderen en mogelijk onder druk zetten. Wat dat voor beleggers betekent, bespreken we in deze aflevering. Gasten Veronique Estié Bert Slagter Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Bitcoin en Ethereum zijn dankzij de komst van de beursgenoteerde ETF’s niet meer weg te denken uit de beleggingswereld. Waar de cryptomarkt voorheen vooral afhankelijk was van gespecialiseerde handelsplatforms, hebben de nieuwe fondsen de weg geopend naar een veel breder publiek. Beursaanbieders in de Verenigde Staten zien dat het animo enorm is: de Bitcoin-ETF’s behoren inmiddels tot de meest succesvolle beleggingsproducten ooit, en ook de onlangs geïntroduceerde Ethereum-ETF’s weten beleggers goed te vinden. Dat succes smaakt naar meer. Verschillende partijen hebben bij toezichthouder SEC een voorstel ingediend voor een nieuw, versimpeld goedkeuringsproces waarmee ook andere cryptomunten de beurs op zouden kunnen. De vraag is echter hoe dat in zijn werk moet gaan. Bij de eerdere goedkeuringen duurde het maanden, soms zelfs jaren, voordat er duidelijkheid kwam. Het voorgestelde ‘fast track’-proces van Galaxy moet dat aanzienlijk versnellen. Daarmee zou niet iedere aanvraag opnieuw het volledige traject hoeven doorlopen, iets wat de markt volgens Galaxy nodeloos vertraagt. Maar niet elke munt komt zomaar in aanmerking. Het project moet onder een zeker toezicht staan, bijvoorbeeld door handel op een gereguleerde beurs. Voor beleggers roept dit de vraag op wat de gevolgen zijn. Meer ETF’s zou kunnen betekenen dat ook andere grote cryptomunten toegankelijk worden voor een breed publiek dat normaal gesproken geen gebruik maakt van cryptoplatforms. Bitcoin steeg de afgelopen week met een paar procent. Op zichzelf niet noemenswaardig. De vraag is wel: heeft Bitcoin een tijdelijke bodem neergezet, of volgt er opnieuw een duik omlaag? Kijkend naar de lange termijn lijkt het scenario 'eerst zoet, dan zuur'. Overheden zullen eerst stimuleren -doorgaans goed nieuws voor de cryptomarkt- waarna de inflatie opnieuw zal oplopen. Tot slot bespreken we de lancering van de eigen munt van de Trump-familie: World Liberty Financial. Bij de introductie maakte de token een stormachtige start, met flinke koersschommelingen en meteen ook berichten over hacks. Bovendien kwam er snel een conflict met crypto-ondernemer Justin Sun, die een deel van zijn munten bevroren zag worden door World Liberty Financial. Daarmee rees de vraag of dit vooral een politiek project is of dat er serieus gebouwd wordt aan een nieuwe crypto-onderneming. De Trump-familie heeft in het verleden al eerder munten uitgebracht, waar veel geld mee werd verdiend. Gasten Bert Slagter Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De cryptomarkt laat deze week nauwelijks beweging zien. Bitcoin noteert nog altijd rond de 110.000 dollar, precies hetzelfde niveau als een week geleden. Ook bij de altcoins is er weinig verandering te bespeuren, al staan de meeste munten licht in de min met verliezen tussen de drie en vijf procent. Daarmee lijkt het een rustige periode zonder grote koersschommelingen. Toch gebeurt er op de markten zelf wel degelijk wat. Na AMDAX is er nu een tweede bedrijf dat de strategie van Microstrategy naar de Amsterdamse beurs brengt. Treasury, zoals het nieuwe initiatief heet, wil zich profileren als Bitcoinopkoopbedrijf. Bekende namen staan achter deze constructie. De Winklevoss-broers, oprichters van cryptobeurs Gemini, investeerden mee, net als David Bailey, een Amerikaanse ondernemer die dicht tegen president Trump aanzit. In totaal is er 126 miljoen euro opgehaald, waarmee inmiddels al duizend bitcoin zijn aangeschaft. Treasury kiest voor een omgekeerde beursgang door de notering van het kleine bedrijf Nedsense over te nemen. Een exacte datum voor de beursnotering is nog niet bekend. Daarmee staat Amsterdam in korte tijd twee van dit soort projecten toe. AMDAX kondigde eerder de Amsterdam Bitcoin Treasury Strategy aan. Daar is in de eerste ronde deze week twintig miljoen euro opgehaald, met de mogelijkheid om dit bedrag op te schalen naar dertig miljoen. Ook hier is het doel om zoveel mogelijk bitcoin in te kopen en op de balans te zetten. Daarmee sluit Nederland aan bij een bredere Europese trend: in Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zweden bestaan al langer beursgenoteerde bedrijven die deze strategie volgen. De komst van Treasury valt vooral op door de omvang van de investering en de prominente namen die zich eraan verbinden. Verder ligt cryptobedrijf OKX onder vuur van De Nederlandsche Bank. Het van oorsprong Chinese bedrijf heeft inmiddels een Europese vergunning via Malta, maar opereerde eerder zonder de verplichte registratie in Nederland. Daarvoor legt DNB nu een boete op van 2,25 miljoen euro. Dat bedrag ligt onder de maximale straf van vier miljoen euro, omdat OKX stappen heeft gezet om overtredingen te voorkomen en ondertussen een Europese vergunning volgens de nieuwe MiCAR-regels heeft verkregen. Toch is de straf niet onomstreden: OKX was actief in Nederland terwijl andere grote partijen, zoals Binance, Coinbase en Bybit, zich wél aan de registratieverplichtingen hielden. Tot slot verbreedt DeGiro zijn aanbod. Vanaf maandag kunnen Nederlandse klanten via het platform twintig van de grootste cryptovaluta verhandelen. Het bedrijf benadrukt dat er geen plannen zijn om een volwaardige crypto-exchange te worden, maar positioneert zich wel in de kopgroep wat betreft transactiekosten. Met een miljoen Nederlandse klanten is DeGiro een van de belangrijkste beleggingsplatforms in het land, al is de verwachting dat de stap richting crypto geen grote verschuiving op de markt zal veroorzaken. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Martijn Siebrand, program manager Digital Assets bij ABN AMRO. En dat is toch wel bijzonder, want banken waren voorheen altijd érg mediaschuw rond hun plannen met crypto en blockchain. Achter de schermen is er toch een hoop aan de hand: ABN zet stappen met het digitaal, via blockchain dus, uitgeven van obligaties en ziet in bijna alle stappen van dat proces een use case voor crypto. En ook op andere vlakken zijn ze druk bezig. Co-host is Mauro Halve. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocast See omnystudio.com/listener for privacy information.

Grote Nederlandse banken bewegen met veel meer zekerheid op de cryptomarkt. Zo ook ABN Amro, dat een ruim Digital Assets team heeft, onder leiding van Martijn Siebrand, program manager bij dat team. Hij is deze week te gast in de Cryptocast. Eén van de opvallendste projecten is de ontwikkeling van digitale obligaties. ABN Amro experimenteert al enkele jaren met de eerste digitale obligaties en registreerde die op een publieke blockchain. Het doel: sneller, makkelijker en goedkoper werken met meer transparantie. Inmiddels is er zelfs een eigen tokenstandaard gelanceerd. Daarmee verschuift het project van experiment naar structureel gebruik. Toch blijft de vraag bestaan welke blockchain uiteindelijk het meest geschikt is. Voorlopig kiest ABN Amro voor Ethereum, Polygon, Solana of een andere oplossing. Elders krijgen ook stablecoins steeds meer aandacht. Het succes van deze vorm van tokenisatie roept de vraag op of banken zelf ook een rol moeten pakken. Geruchten over een eigen stablecoin bij Europese banken steken regelmatig de kop op. Het idee van een bankgebonden munt is dat het waarde toevoegt in transacties en vertrouwen kan bieden in een markt waar nu vooral private partijen domineren. Tegelijkertijd speelt de bank een rol op internationaal niveau. Zo is ABN Amro clearing een van de authorized participants voor de Amerikaanse BlackRock Bitcoin ETF. Daarmee staat de bank direct aan de poort van een van de belangrijkste nieuwe producten in de markt. Daarnaast kijken banken naar andere toepassingen van tokenisatie, zoals tokenised deposits en tokenised aandelen. En wanneer kan je -eindelijk- bitcoin en andere crypto aanschaffen in de app van ABN AMRO? Co-host is Mauro Halve. Gasten Martijn Siebrand Mauro Halve Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Een kwart van de Nederlandse beleggers heeft tegenwoordig crypto in de portefeuille. Dat blijkt uit een enquête van de Rabobank. Daarmee wordt duidelijk dat digitale munten geen niche meer zijn die alleen jongeren aanspreekt. De cijfers laten zien dat 26 procent van alle beleggende Nederlanders cryptomunten of cryptotrackers bezit. De bank gooit die twee categorieën op één hoop, maar in de praktijk is er wel degelijk verschil tussen directe blootstelling en beleggingsproducten die crypto volgen. Opvallend is ook dat slechts een kwart van alle Nederlanders überhaupt belegt. Dat percentage ligt lager dan in veel andere landen, wat vragen oproept over hoe de Nederlandse beleggingscultuur zich ontwikkelt. In de Verenigde Staten liggen de verhoudingen duidelijk anders en is de deelname aan financiële markten groter. Ondertussen bleef de bitcoinprijs onder druk staan. Na een opleving eerder dit jaar zakte de koers opnieuw wat weg. Volgens analist Bert Slagter staat deze bullmarkt in het teken van de strijd om de grens van 100.000 dollar. De vraag is of bitcoin boven dat niveau kan blijven of dat de markt nog een terugval tegemoet gaat. Het einde van de bullmarkt lijkt in ieder geval niet in zicht, maar de bewegingen zijn grillig. Ook altcoins, die even leken te profiteren van een zogenoemde altseason, gaven hun winsten weer prijs. Solana blijft daarbij in beeld doordat bedrijven de munt opnemen in hun reserves, vergelijkbaar met wat eerder gebeurde bij bitcoin en ether. Dat roept de vraag op of dit een verstandige strategie is of simpelweg het volgen van een trend. Verder bracht Google nieuwe informatie naar buiten over zijn blockchainproject, de Universal Ledger. Dat systeem moet in 2026 operationeel zijn en richt zich vooral op financiële instellingen. Met de Universal Ledger wil Google een neutraal alternatief bieden voor bedrijven als Stripe en Circle. Dat roept vragen op, want als een van de grootste techbedrijven ter wereld kan Google moeilijk als volledig neutraal worden gezien. Toch probeert het concern zich zo te positioneren om een plek te veroveren in het snel ontwikkelende landschap van digitale betaalinfrastructuur. Kritiek is er ook: de Universal Ledger zou geen echt open blockchain zijn, maar een systeem waarin Google zelf de regie stevig in handen houdt. Of de technologie uiteindelijk kan concurreren met bestaande spelers moet de komende jaren blijken. Gasten Bert Slagter Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De cryptomarkt heeft het lastig deze week. Bitcoin schommelt rond de 113.000 dollar en dat is duidelijk lager dan de recordstanden van twee weken geleden, toen de koers nog 124.000 dollar aantikte. Daarmee heerst er een sfeer van onzekerheid. Toch zijn er altcoins die beter presteren. Ethereum houdt al weken een sterke lijn vast en noteert rond de 4.600 dollar, dichtbij het oude koersrecord. Solana valt eveneens op met een stijging van dertien procent tot 210 dollar. De markt balanceert zo tussen hoop op nieuwe records en vrees voor een verdere terugval. Tegen deze achtergrond liet Google nieuwe plannen zien om de cryptowereld binnen te stappen. Het bedrijf presenteerde Google Cloud’s Universal Ledger, een blockchainplatform dat in 2026 operationeel moet zijn. Het platform is gericht op financiële instellingen die toepassingen willen ontwikkelen met cryptotechnologie. Denk daarbij aan de uitgifte van stablecoins of het tokeniseren van financiële assets, waarbij eigendomsrechten en waardepapieren via de blockchain beheerd kunnen worden. Google richt zich nadrukkelijk niet op consumenten, maar positioneert het platform als infrastructuur voor banken, fintechs en andere bedrijven. Volgens Google is het onderscheidend vermogen van het Universal Ledger dat het een neutraal alternatief wil bieden. Waar bedrijven als Stripe en Circle hun eigen commerciële belangen hebben, zegt Google niet gebonden te zijn aan de financiële wereld. Daarmee hoopt het concern een breed scala aan klanten aan te trekken. Bovendien beschikt Google over een groot voordeel: de bestaande gebruikersbasis van Google Cloud, waar de blockchain-diensten eenvoudig aan toegevoegd kunnen worden. Toch blijven er volop alternatieven bestaan, van publieke netwerken als Ethereum en Solana tot infrastructuur van andere grote fintechs. Solana zelf komt ondertussen met een opvallende uitbreiding richting hardware. Het bedrijf Play Solana, los van de officiële Solana Foundation, kondigde een eigen gamingconsole aan: de PSG1. Dit apparaat doet qua uiterlijk denken aan de klassieke handheld-consoles, maar heeft ingebouwde functies voor cryptowallets en Web3-toepassingen. Het succes van de PSG1 hangt voor een groot deel af van de beschikbaarheid van spellen. Een groot ecosysteem van ontwikkelaars ontbreekt vooralsnog, maar bij de aanschaf van de console krijgen kopers gratis cryptomunten, wat voor extra belangstelling zorgt. Daar blijft het niet bij, want ook de tweede Solana-smartphone, de Seeker, is inmiddels uitgeleverd. Deze midrange-telefoon kost ongeveer 500 euro en trok vooral kopers door de belofte van gratis tokens, voornamelijk memecoins. Daarmee weet Solana zich te onderscheiden als een van de weinige cryptoprojecten die ook hardwareproducten ontwikkelt. Voorlopig lijkt het succes van de apparaten vooral samen te hangen met de waarde van de extra crypto die bij aanschaf wordt meegeleverd. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Jasper Bets van de Autoriteit Financiële Markten. De AFM is toezichthouder op de cryptosector sinds de introductie van de Europese cryptowet MICAR, en samen met Bert Slagter blikken we terug op het uitdelen van de eerste vergunningen. Daar ging een hoop goed, maar ook wat dingen fout. En we kijken naar de rest van Europa, want in andere landen, zoals Malta, zitten toezichthouders die wat minder streng zijn... En die bedrijven mogen nu wél op de Nederlandse markt opereren. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocast See omnystudio.com/listener for privacy information.

De AFM heeft de eerste maanden met MiCAR achter de rug. Voor het eerst moest de toezichthouder een compleet nieuw veld reguleren, en dat bracht uitdagingen met zich mee. Het vergunningsproces voor cryptobedrijven kende een hoge dynamiek, met aanvragen in verschillende stadia en een veelheid aan aanvullende wetgeving die gaandeweg van kracht werd. Uiteindelijk zijn er nu veertien partijen met een vergunning, waaronder Bitvavo, BTC Direct en Amdax. Toch valt op dat er nog een aantal bedrijven ontbreken. Sommige aanvragen werden afgewezen, anderen zitten nog steeds in de procedure. Formeel opereren partijen zonder vergunning inmiddels illegaal, al verleent de AFM maatwerk aan bedrijven die aantoonbaar ver in het proces zitten. De vraag blijft hoe lang dit nog gedoogd wordt. Voor de AFM zelf betekende MiCAR een forse uitbreiding van de capaciteit: het team groeide van een handvol medewerkers naar inmiddels twintig collega’s. Daarbij is het toezicht uitdagend omdat de wetgeving nog niet volledig is uitgewerkt. Nieuwe richtlijnen en aanpassingen blijven binnenstromen, waardoor vergunningverlening en toezicht voortdurend in beweging zijn. Ook de Europese verschillen zijn groot. In sommige landen gingen toezichthouders voortvarend te werk, terwijl andere nog zoekende zijn. Nederland schaart zich bij de strengere landen, samen met Luxemburg, Duitsland en Frankrijk. Malta geldt als veel losser. In dat speelveld is de vraag hoe ver de AFM kan en wil gaan bij partijen die zich in andere landen vestigen maar in Nederland actief zijn. Voor de sector zelf betekende MiCAR dat dossiers breder moesten worden aangepakt dan verwacht. Regelgeving zoals DORA werd halverwege alsnog toegevoegd. Toch ziet de AFM het niet als goldplating: de bedoeling is vooral om de markt in lijn met Europese kaders te krijgen. Tegelijk liggen er al nieuwe vragen klaar, zoals de omgang met DeFi, staking en lending, die buiten MiCAR vallen maar wel steeds belangrijker worden. Ook komt er dit jaar een evaluatie van MiCAR 2, waarmee opnieuw bekeken wordt of de wet aansluit bij de praktijk. Gasten Jasper Bets Bert Slagter Links Crypto bij de AFM Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De Europese Unie wil sneller werk maken van de digitale euro. Dat meldt de Financial Times op basis van gesprekken met betrokkenen. De angst leeft in Brussel dat dollar-stablecoins de euro buitenspel zetten, vooral in het internationale betalingsverkeer. In de plannen wordt zelfs gedacht aan het gebruik van publieke blockchains, zoals Ethereum en Solana. Dat zou een opmerkelijke stap zijn, want centrale banken kiezen doorgaans voor gesloten systemen. De vraag is welke risico’s daaraan kleven, en of Europa hiermee in dezelfde richting beweegt als andere landen die hun digitale valuta deels op publieke netwerken laten draaien. Tegelijk speelt de discussie of het gebruik van Amerikaanse stablecoins in Europa daadwerkelijk zo’n bedreiging vormt. In ieder geval lijkt het erop dat beleidsmakers haast hebben, al is nog onduidelijk wanneer een digitale euro echt op de agenda komt te staan. Ondertussen blijft de cryptomarkt volatiel. Na een stevige daling afgelopen weekend noteert Bitcoin nu rond de 110.000 dollar. Twee weken geleden bereikte de munt nog een nieuwe recordkoers, maar die kracht hield niet lang stand. Een plotselinge correctie zondag liet zien dat de markt nog altijd kwetsbaar is voor snelle bewegingen. Wel reageerden beleggers optimistisch toen Fed-voorzitter Jerome Powell vrijdag hintte op renteverlagingen in september, wat risicovolle assets zoals Bitcoin tijdelijk omhoog duwde. De vraag is wat zo’n rentestap op de langere termijn gaat betekenen voor de koersontwikkeling. Ook Ethereum deed weer van zich spreken en bereikte een nieuwe all time high, wat aangeeft dat de belangstelling voor het netwerk onverminderd groot is. Verder is er nieuws van Jack Dorsey. Zijn bedrijf Block heeft Proto gelanceerd, een combinatie van modulaire mininghardware en software. Het doel is om het minen van Bitcoin goedkoper, duurzamer en betrouwbaarder te maken. De hardware moet flexibeler inzetbaar zijn, terwijl de open-source software het beheer van grote miningoperaties vereenvoudigt. Daarmee wil Block de sector toegankelijker maken en tegelijk de duurzaamheid verbeteren. Dorsey benadrukt al jaren dat hij Bitcoin vooral als betaalmiddel ziet, niet alleen als beleggingsinstrument, en met Proto lijkt hij die visie verder te onderstrepen. Gasten Bert Slagter Links Europa maakt haast met digitale euro Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol Matthijs DamsteegSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Het sentiment op de cryptomarkt is voorzichtig te noemen. De koersen op alle financiële markten, en dus zeker de cryptomarkt, schieten alle kanten op. De koersdaling van de afgelopen week had ook te maken met uitspraken van Scott Bessent, minister van Financiën in de VS. In een interview liet hij optekenen dat de VS voorlopig géén nieuwe bitcoin gaat toevoegen aan de strategische reserve. Dat bleek een flinke teleurstelling voor de markt. In een later interview krabbelde hij wat terug, maar Bessent zorgt hier voor nóg meer onzekerheid rond die reserve. Want inmiddels is het ook onduidelijk hoeveel Bitcoin daar nu eigenlijk inzitten. En Bo Hines, voormalig hoofd van de cryptowerkgroep van het Witte Huis, gaat aan de slag bij Tether, de grote stablecoin. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Samuel Hubner Casado over crypto games. Co-host is Wouter Hoes. Met Bart Mol bespreken we deze week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocast See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deel twee van de Cryptocast deze week duiken we in de wereld van crypto games. Het is een jaar geleden dat we dit onderwerp bespraken en sindsdien is er veel gebeurd. Te gast is Samuel Hubner Casado, gamejournalist die al jarenlang schrijft voor Power Unlimited en inmiddels ook voor verschillende cryptobedrijven actief was. Hij vertelt hoe hij ooit met crypto in aanraking kwam, waarom hij na meer dan tien jaar bij Power Unlimited tijdelijk stopte en welk soort games hem zelf het meest aanspreken. Het gesprek gaat al snel richting de eerste crypto games die indruk maakten. Daarbij komen zowel de voordelen als de nadelen van web3-gaming aan bod. Nieuwe spelers krijgen bijvoorbeeld de mogelijkheid om daadwerkelijk eigenaar te zijn van digitale bezittingen, terwijl het nadeel vaak is dat de beloftes groot zijn maar de uitvoering beperkt blijft. Een concreet voorbeeld daarvan is Rebel Cars, een game die we vorig jaar al bespraken. Een andere opvallende titel van het afgelopen jaar is Hamster Combat, dat veel aandacht trok met de belofte om spelers financieel te belonen. De vraag blijft hoe goed die beloftes uiteindelijk zijn ingelost. Samuel vertelt ook over zijn favoriet StrayShot, een web3-shooter die opvalt door zijn blockchain-integratie. De game is nog volop in ontwikkeling, maar laat zien hoe traditionele gameplay gecombineerd kan worden met digitale eigendom. Ondertussen staan bij DappRadar de grootste titels van het moment vermeld, met World of Dypians als nummer één. Daarmee komen ook de grote uitgevers aan bod. Ubisoft lanceerde enkele jaren geleden Ubisoft Quartz, maar dat project werd geen succes. Square Enix introduceerde eind 2023 Symbiogenesis, maar trok daar inmiddels alweer de stekker uit. Het sentiment onder gamers blijkt nog steeds kritisch, en de vraag is of de markt al klaar is voor web3-integraties. Tot slot gaat het gesprek over de onderliggende platforms. Veel games bouwen op Ethereum of Solana, maar ook gespecialiseerde bedrijven als Immutable en Skale Labs spelen een belangrijke rol. Immutable is inmiddels uitgegroeid tot de grootste naam in dit segment, terwijl Skale Labs zich met een eigen layer-1-oplossing profileert. De conclusie een jaar na de vorige aflevering blijft dat er veel ontwikkeling is, maar dat de grootste doorbraken nog moeten komen. Gast Samuel Hubner Casado Co-host Wouter Hoes Links Crypto games podcast vorig jaar Host Meindert Schut Redactie Wouter HoesSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Amdax heeft deze week grootse plannen gepresenteerd. Het Nederlandse handelsplatform uit Amsterdam wil een eigen Bitcoin Treasury opzetten. Met de “Amsterdam Bitcoin Treasury Strategy” (AMBTS) mikt het bedrijf op niets minder dan één procent van alle Bitcoin in omloop. Dat klinkt overzichtelijk, maar de rekensom leert dat dit neerkomt op 210.000 bitcoin. Tegen de huidige koers van ongeveer een ton per stuk is daarvoor zo’n 21 miljard euro nodig. De schatkist moet een losstaand beursgenoteerd bedrijf worden, met Amdax als grote investeerder en aanjager. Private investeerders krijgen de kans om mee te doen en zo indirect blootstelling te krijgen aan bitcoin. Daarmee kiest Amdax voor een constructie die doet denken aan de strategie van MicroStrategy, dat sinds 2020 miljarden in bitcoin parkeerde en sindsdien als hét voorbeeld geldt voor beursbedrijven die hun kaspositie deels in crypto willen aanhouden. Concurrentie in Europa is er nauwelijks. Internationaal zijn er wel enkele voorbeelden: MicroStrategy staat met ruim 600.000 bitcoin bovenaan de lijst van bedrijven met de grootste reserves, goed voor een waarde van 73 miljard dollar. In Japan bezit Metaplanet meer dan 18.000 bitcoin en in Duitsland heeft Bitcoin Group er zo’n 3500. Vergeleken daarmee zou Amdax met zijn ambitie tot de grootste spelers ter wereld behoren. Een exacte startdatum is er nog niet. Naast dit nieuws leek Monero deze week het slachtoffer te worden van een 51%-aanval. Het privacyproject, opgericht in 2014, staat bekend om zijn focus op anonieme transacties en is daarmee een buitenbeentje in de markt. Toen het bedrijf Qubic op zijn website meldde dat het een “51% Monero Network Takeover Demonstration” had uitgevoerd, sloeg de onrust toe. Het handelsplatform Kraken besloot uit voorzorg alle stortingen in Monero tijdelijk stil te leggen. Later bleek dat Qubic slechts ongeveer 34% van de rekenkracht in handen had en dat van een geslaagde aanval dus geen sprake was. Inmiddels zijn de stortingen van Monero bij Kraken weer geopend. Opvallend is wel dat Qubic liet weten nu Dogecoin op het oog te hebben, al is de kans klein dat dit netwerk gevaar loopt. Co-host Wouter Hoes Links Host Meindert Schut Redactie Wouter HoesSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Begin dit jaar kwam er een opvallende wending voor GUTS, het blockchain-ticketingbedrijf dat jarenlang werkte aan een eerlijker en transparanter systeem voor evenementenkaartjes. Het werd overgenomen door CM.com, een grote speler in de wereld van communicatie- en betaaloplossingen. Voor oprichter Maarten Bloemers was het een logische stap: de ticketingmarkt is bij uitstek een “winner takes all”-markt en schaal is cruciaal. CM.com zag in GUTS een kans om toegang te krijgen om een unieke groep klanten (lees: artiesten) in handen te krijgen. De onderliggende infrastructuur blijft Bloemers ontwikkelen. Met die vrijheid richt hij zich nu volledig op OPEN, de datastandaard waar GUTS al op draaide. Daar komen nu nog veel meer toepassingen van CM.com bij. Maar daar blijft het niet bij. Zo is er een on-chain tweedehandsmarkt waarmee concurrenten als Ticketswap worden uitgedaagd, en DeFi moet een rol gaan spelen in het financieren van allerlei soorten kosten van evenementen. Voor Bloemers betekent het een verschuiving in zijn rol: minder die van de klassieke startupfounder, meer die van ontwikkelaar. De financiële ruimte is echter beperkt; de runway is op, waardoor nieuwe stappen afhangen van het vinden van extra middelen. Ondertussen blijft de ticketingmarkt zelf volop in beweging. In de Verenigde Staten loopt een grote antitrustzaak tegen Ticketmaster/Live Nation, wat mogelijk grote gevolgen kan hebben voor de hele sector. In het Verenigd Koninkrijk zorgde de reünie van Oasis voor een stormloop op kaartjes, en ook daar klinkt de roep om eerlijkere verdeling en transparantie. Bloemers ziet dat er nog altijd geen “WordPress voor ticketing” bestaat – een universeel, open systeem dat overal ter wereld eenvoudig kan worden ingezet. Die leemte biedt kansen, zeker nu de discussie over marktmacht en open systemen weer oplaait. Met de technologie achter OPEN hoopt hij daar in de toekomst van te profiteren. Gasten Maarten Bloemers Jacob Boersma Links CM.com neemt GUTS over VBNL zoekt nieuwe voorzitter Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De Europese richtlijn DAC8 moet belastingontduiking met cryptocurrency tegengaan, maar uit recente adviezen blijkt dat dit doel in de praktijk ver uit zicht blijft. Zowel de Raad van State als de Belastingdienst plaatsen forse vraagtekens bij de effectiviteit van de wet. Op papier verplicht DAC8 cryptobedrijven in de Europese Unie om klantgegevens en transacties te rapporteren aan nationale belastingdiensten, die deze informatie vervolgens met elkaar uitwisselen. Het idee is dat belastingontduiking zo sneller aan het licht komt. Maar de Belastingdienst waarschuwt dat de uitvoering complex en kostbaar is. Dat komt onder meer doordat cryptotransacties vaak over verschillende platforms en jurisdicties lopen, waardoor het lastig is om een compleet en betrouwbaar beeld te krijgen. Ook zijn gegevens niet altijd in het juiste formaat of op tijd beschikbaar, wat de bruikbaarheid beperkt. Ook cryptobedrijven staan niet te springen om de nieuwe eisen te implementeren, maar zij hebben weinig keus. Europese lidstaten en bedrijven hebben tot eind dit jaar om DAC8 in te voeren, maar de ruimte om de richtlijn nog fundamenteel te wijzigen is klein. Bovendien zal de richtlijn belastingontduiking nauwelijks terugdringen. Met voldoende technische kennis en de juiste constructies blijft het mogelijk om vermogen buiten het zicht van de fiscus te houden. Daarmee rijst de vraag of wetgeving überhaupt in staat is om dit probleem volledig op te lossen. Sommige experts betwijfelen zelfs of het probleem zo groot is als vaak wordt voorgesteld, omdat veel crypto-investeerders hun winsten inmiddels vrijwillig opgeven of via gereguleerde platforms werken. Op de markt bewoog Bitcoin dit weekend stevig omhoog, met een bijna-doorbraak van het recordniveau. Volgens Tim Stolte, portfoliomanager bij Amdax, was het sentiment al weken positief, maar gaf de recente koersactie extra vertrouwen. Of we echt in een nieuwe opgaande trend zitten, hangt af van verdere bevestiging in de komende weken. Ethereum passeerde voor het eerst sinds december de grens van 4000 euro, wat de vraag oproept of een nieuwe all time high in zicht is. Kleinere altcoins bewegen deels mee, vooral als ze verbonden zijn aan het Ethereum-ecosysteem. Verder ondertekende Donald Trump een executive order waardoor Amerikanen via hun 401K-pensioenplannen makkelijker in digitale valuta kunnen investeren. Die pensioenpotjes bevatten gezamenlijk duizenden miljarden dollars. Het besluit past in een bredere trend waarin Amerikaanse politici en instellingen crypto steeds meer omarmen. Europese pensioenfondsen blijven vooralsnog terughoudend. Co-host is Jacob Boersma. Gasten Jacob Boersma Links Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol Matthijs DamsteegSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De cryptomarkt staat deze week iets lager dan vorige week. Bitcoin noteert rond de 115.000 dollar, een daling die vooral te wijten is aan tegenvallende banencijfers uit de Verenigde Staten. Die veroorzaakten onrust op de beurs, en dat sentiment werkt door in de cryptomarkt. Altcoins zakken gemiddeld met vijf procent of meer en ook de ETF’s verliezen terrein. Waar er normaal gesproken miljoenen aan instroom is in fondsen voor Bitcoin en Ethereum, halen beleggers nu juist geld weg. In China neemt de overheid maatregelen tegen wat zij zien als een bedreiging: het verzamelen van biometrische data door een buitenlands bedrijf in ruil voor cryptovaluta. Hoewel de naam niet wordt genoemd, lijkt het vrijwel zeker te gaan om het Worldcoin-project van Sam Altman, de CEO van OpenAI. Met Worldcoin probeert Altman de iris van elke wereldburger te scannen, om zo fraudevrij een wereldwijd basisinkomen in cryptovaluta mogelijk te maken. Dat idee stuit wereldwijd op weerstand. In Kenia heeft het hooggerechtshof bevolen dat alle verzamelde gegevens worden vernietigd. In Duitsland zijn de scanapparaten verdwenen uit het straatbeeld, vermoedelijk op last van de privacywaakhond, en in Frankrijk greep de overheid eerder al in. De koers van de bijbehorende munt beweegt al maanden rond één dollar. Het is de vraag of Worldcoin het momentum kan terugvinden. Ondertussen is in de Verenigde Staten een opvallende koerswijziging zichtbaar bij de toezichthouder SEC. Onder de naam ‘Project Crypto’ wordt ingezet op grootschalige adoptie van blockchaintechnologie. De onafhankelijke beurswaakhond toont zich opvallend enthousiast over stablecoins, en lijkt nu actief beleid te voeren dat crypto-innovatie moet stimuleren. Daarmee wordt een verkiezingsbelofte van president Trump ingelost: de VS moet het centrum van de cryptowereld worden. In de praktijk wordt dat inmiddels zichtbaar. Beleggingsfondsen mogen achter de schermen niet langer alleen handelen in dollars, maar ook direct in crypto. Daarmee wordt de markt efficiënter, iets waar grote namen als BlackRock al langer op aandringen. Tegelijkertijd versoepelt de SEC regels rond decentralized finance, worden rechtszaken tegen cryptobedrijven geschrapt en is er zicht op een nieuwe lichting ETF’s, waaronder mogelijk ook voor kleinere munten. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Han Dieperink, van vermogensbeheerder Auréus. Ik ging het gesprek in met het idee dat Han enorm kritisch zou zijn op Bitcoin. Hij is immers een man van de beurs. Maar tijdens het gesprek werd toch duidelijk dat hij best een toekomst voor Bitcoin ziet weggelegd. Hij mag het van Nederlandse toezichthouders alleen nog niet aanbieden. Hij durfde zelfs een prijsvoorspelling aan! Co-host is Paul Buitink Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Voor het eerst schuift Han Dieperink aan in de Cryptocast. Dieperink is Chief Investment Officer bij vermogensbeheerder Auréus en zit al decennia in het vak. Auréus heeft zo'n 4 miljard euro onder beheer en is daarmee een serieuze partij in Nederland. Met Bitcoin doen ze op dit moment nog niets. Als man van de beurs is Han zo nu en dan ook bezig met Bitcoin. Hij schrijft er op zijn blog graag over. De introductie van spot-ETF’s in de Verenigde Staten heeft volgens hem gezorgd voor een grotere institutionele interesse. Producten van BlackRock en Fidelity hebben miljarden aan kapitaal aangetrokken en bieden een gemakkelijke manier om blootstelling aan Bitcoin te krijgen. en als hij vraag en aanbod naast elkaar legt, sluit hij verdere stijging niet uit. Trumps plannen om van de VS de crypto-hoofdstad van de wereld te maken en zijn eigen betrokkenheid bij Bitcoin en crypto kunnen voor verdere legitimering van de sector zorgen. Co-host is Paul Buitink, managing director van Holland Gold. Gasten Han Dieperink Paul Buitink Links Eén van de (vele) blogs van Han Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De Amerikaanse beurswaakhond SEC heeft voor het eerst uitgebreide beleidsplannen voor de cryptosector gepresenteerd. Onder de noemer ‘Project Crypto’ wil voorzitter Paul Atkins de financiële markten hervormen en tegelijkertijd de positie van de Verenigde Staten als wereldleider in de cryptowereld veiligstellen. Het project is bedoeld om regelgeving aan te passen aan de moderne digitale economie. Atkins wil onder meer stappen zetten om markten ‘on-chain’ te brengen: transacties moeten worden vastgelegd op een blockchain, wat de transparantie en efficiëntie ten goede moet komen. Daarmee verschilt de nieuwe koers van eerdere SEC-benaderingen die vooral werden gekenmerkt door rechtszaken en handhaving. De toespraak van Atkins is een mijlpaal, juist omdat het de eerste keer is dat er zo concreet beleid wordt geformuleerd door de toezichthouder. Daarmee wordt bevestigd dat de SEC onder Atkins definitief een andere koers vaart. De speech volgde bovendien op een crypto-rapport dat het Witte Huis eerder publiceerde. Daarin zijn plannen vastgelegd die onder supervisie van voormalig president Donald Trump zijn opgesteld. De werkgroep die dit rapport samenstelde, wijst onder andere het gebruik van centrale bank digitale valuta’s (CBDC’s) af en zet in op een duidelijke scheiding tussen overheidscontrole en gedecentraliseerde financiële toepassingen (DeFi). Opvallend is dat over de eerder aangekondigde strategische Bitcoinreserve, een speerpunt in Trumps eerdere toespraken, nauwelijks nog wordt gesproken. In de plannen van de SEC en het Witte Huis is de aandacht verschoven naar meer concrete maatregelen op gebied van infrastructuur, regelgeving en innovatie. Toch keren zowel in de speech van Atkins als in het Witte Huis-rapport slogans terug waarin de VS wordt neergezet als ‘Crypto-Capital of the World’. Of dat meer is dan retoriek moet nog blijken, al wijst de toegenomen beleidsactiviteit erop dat het meer is dan een marketingterm. Ook in het nieuws deze week: de grootste Bitcoinroof uit de geschiedenis is mogelijk alsnog aan het licht gekomen. Analysebedrijf Arkham traceerde op basis van blockchaindata een diefstal van ruim 125.000 bitcoin bij een Chinese mining pool, vermoedelijk al in 2020. Op dat moment was de roof nog niet bekend, en ook nu is onduidelijk wie erachter zit. De diefstal bleef lange tijd onopgemerkt, mogelijk doordat de wallet pas recent in verband werd gebracht met de verdwenen bitcoin. Waar de gestolen bitcoin zich nu bevinden is onbekend. Gasten Paul Buitink Links Host Daniël Mol Redactie Daniël Mol Matthijs DamsteegSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De bitcoinprijs beweegt deze week opvallend stabiel rond de 118.500 dollar. Dat is opmerkelijk, gezien de plotselinge verkoop van 80.000 bitcoin ter waarde van 9 miljard dollar eind vorige week. Hoewel de koers kortstondig daalde tot onder de 115.000 dollar, herstelde deze zich snel. De sterke vraag naar bitcoin lijkt hier de bepalende factor. Ethereum presteert intussen beter dan de meeste andere munten, geholpen door toenemende institutionele belangstelling. Een andere ontwikkeling komt van de Amerikaanse cryptobeurs Kraken, die plannen heeft voor een beursgang op een waardering van 15 miljard dollar. Daarmee zou Kraken, dat dagelijks ruim een miljard dollar aan handelsvolume draait en ook actief is in Nederland, de tweede grote cryptobeurs op de NASDAQ worden, na Coinbase. Het moment is niet toevallig gekozen: onder president Trump is de houding tegenover crypto duidelijk positiever geworden. Eerder dit jaar maakte ook stablecoinbedrijf Circle zijn beursdebuut. De aandelen van Circle zijn sinds de introductie in prijs verveelvoudigd, van 31 naar 180 dollar. Die positieve trend geldt overigens vooral voor de grote namen. Microstrategy staat nog maar tien procent onder zijn hoogste koers ooit en Coinbase is inmiddels ook weer bijna honderd miljard dollar waard. Daaronder is het beeld minder rooskleurig. De zogeheten Microstrategy-cloons – bedrijven die Saylor's strategie van geleend geld inzetten om bitcoin te kopen – presteren matig. Ook beursgenoteerde miners hebben het moeilijk. Zij kampen met hevige concurrentie en zoeken naar alternatieve verdienmodellen, zoals het inzetten van hun infrastructuur voor AI-toepassingen. Vanuit politiek Washington is er deze week ook nieuws. De werkgroep Digital Assets van het Witte Huis presenteerde een rapport dat voortbouwt op een eerdere belofte van president Trump. In zijn eerste 180 dagen zou hij laten onderzoeken hoe de VS zijn positie op het gebied van digitale financiële technologie kan versterken. Het rapport onderstreept vooral de noodzaak tot innovatie, en verwijst naar wetgeving die inmiddels in gang is gezet, zoals de aangenomen GENIUS Act. Verder herhaalt het document veel van de verkiezingsretoriek van Trump over het streven naar een leidende rol voor de VS op crypto-gebied. Opvallend afwezig in het rapport is een duidelijke strategie rond nationale cryptoreserves. De passage over 'budgetneutrale' aankopen van bitcoin blijft vaag en biedt weinig nieuwe inzichten. Een gemiste kans voor wie rekende op concrete aankopen of plannen. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Bert en Peter Slagter over de staat van de Bitcoinmarkt. Zij betogen: we staan op een kruispunt. In de komende weken zou weleens duidelijk kunnen worden of we in de manische fase van de bullmarkt gaan belanden, of dat we voor langere tijd blijven steken op dit punt, en misschien zelfs terugvallen naar de 100.000 dollar per Bitcoin. Alle signalen staan op groen, maar aan de andere kant gaat de economie ook gebukt onder veel onzekerheid. Het is spannend op de cryptomarkt. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Bitcoin staat in dollars gemeten rond recordhoogtes, maar van een echte uitbraak is nog geen sprake. De koers blijft schommelen rond de grens van 100.000 dollar, een niveau waar eerder al 5,4 miljoen bitcoin van eigenaar wisselden. In euro’s is een record nog ver weg. Komt die stijging dan vooral door een zwakkere dollar? En niet per se door een sterkere bitcoin? Het sentiment op de cryptomarkt blijft complex. Vanaf welke koers is er dan wél sprake van een overtuigende uitbraak? En wat zeggen de huidige omstandigheden in de macro-economie? Er is onrust, maar ook kracht. Centrale banken proberen de economie te stimuleren, terwijl beurzen en economische cijfers relatief sterk blijven. Welk effect gaat dat hebben op de markt? Korte- en langetermijnverwachtingen lopen wat uiteen. Op korte termijn lijkt voorzichtigheid op zijn plaats, maar de structurele ontwikkelingen wijzen op een bullish scenario, mogelijk als onderdeel van een grotere conjuncturele omwenteling. Een andere belangrijke rol is weggelegd voor de Amerikaanse wetgeving. De juridische kaders rond crypto in de VS verschuiven van streng en onduidelijk naar constructief en helder. Tegelijkertijd lijkt de dynamiek op de cryptomarkt vooral gestuurd door professionele partijen. De retailbelegger is nog afwezig, maar op de achtergrond zien we wel de eerste tekenen van toenemende activiteit. Onder meer bij zogeheten Bitcoin Treasury Companies, die bitcoin opnemen in hun balans. Is dat het begin van een nieuwe golf? Of is daar eigenlijk al hysterie gaande? En komt er nog een 'altseason'? Ethereum toont tekenen van herstel, onder meer dankzij het toenemende aantal treasurybedrijven dat nu ook deze munt toevoegt. De vraag is of dit een voorbode is van een nieuwe manie zoals in 2021, of dat het daarvoor te gefragmenteerd en kapitaalintensief is geworden. En hoe verhouden 2017, 2021 en nu zich eigenlijk tot elkaar? Met Bert en Peter Slagter, beiden analist bij kennisplatform Bitcoin Alpha, bespreken we de staat van de cryptomarkt. Gasten Bert Slagter Peter Slagter Links De marktanalyse van Bert in een korte video De vorige podcast over de markt Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Steeds meer institutionele partijen stappen in crypto. Dat blijkt uit een nieuw rapport van het Amerikaanse advocatenkantoor Barnes & Thornburg. In dat rapport zijn honderden professionele beleggers en fondsbeheerders ondervraagd, die actief zijn in de Verenigde Staten. Het gaat daarbij nadrukkelijk niet om een zelf-feliciterend onderzoekje uit de cryptowereld zelf, maar om een juridisch kantoor dat opereert binnen het traditionele financiële systeem. De respondenten geven aan dat ze cryptovaluta inmiddels serieus overwegen als onderdeel van hun portfolio. Veel van hen investeren niet voor het eerst, en ook niet op goed geluk. Dat suggereert dat het om strategische langetermijnkeuzes gaat, waarbij onder meer risicoafdekking en rendement een rol spelen. Ook biedt de institutionele interesse mogelijk houvast voor verdere groei van de sector. Daarbij wordt vaak naar de Verenigde Staten gekeken, maar ook in Europa en Nederland zien partijen de eerste bewegingen. De verschillen zijn echter groot: in Europa lijken de eerste instanties net wakker te worden. Toch is het beeld duidelijk dat de cryptosector wereldwijd serieuzer wordt genomen door professionele investeerders. Ondertussen kende Bitcoin zelf een onrustige week. De koers daalde richting de 115.000 dollar, nadat een groot volume Bitcoin op de markt zou zijn gebracht door Galaxy Digital, een bekende partij binnen de industrie. Volgens berichten ging het om 80.000 munten, een hoeveelheid die normaal gesproken veel grotere impact zou hebben. Dat de koers vervolgens weer snel richting de 120.000 dollar herstelde, wijst mogelijk op robuuste vraag in de markt. Daarnaast zijn ook altcoins in opmars, met Ethereum als koploper. Analisten zien dat de zogenoemde bitcoindominantie afneemt: het aandeel van Bitcoin ten opzichte van de rest van de cryptomarkt wordt kleiner. Dat kan duiden op een nieuwe fase in de cyclus, waarbij beleggers meer risico durven nemen. Verder stelt ECB-adviseur Jürgen Schaaf dat de digitale euro het moeilijk gaat krijgen tegenover stabiele cryptodollars. In een nieuw blog noemt hij dollar-stablecoins zelfs een mogelijk risico voor het Europese financiële systeem. Tegelijk stelt hij dat Europa meer moet doen om euro-stablecoins te steunen. Schaaf laat daarmee een ander geluid horen dan in 2022, toen hij Bitcoin nog afschreef als voorbijgaand fenomeen. Co-hosts zijn Bert en Peter Slagter, beiden analist bij kennisplatform Bitcoin Alpha. Gasten Bert Slagter Peter Slagter Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De koers van Bitcoin blijft opvallend stabiel rond de 118.000 dollar. Dat is slechts een paar procent onder het recordniveau, maar het zorgt ook voor een tamme markt. De echte beweging zit deze week opnieuw bij altcoins. Ethereum springt eruit, geholpen door het positieve sentiment dat volgde op de Amerikaanse stablecoinwet. Ook Solana, Dogecoin en XRP lieten flinke plussen zien, maar vielen in de nacht van woensdag op donderdag ook stevig terug. Voor Ethereum lijkt bovendien een nieuwe trend te ontstaan. Waar eerder vooral Bitcoin door bedrijven werd opgekocht, zien we nu ook grote en kleine partijen die Ethereum toevoegen aan hun balans. Sharplink Gaming, een relatief onbekende Amerikaanse speler, bezit inmiddels 360.000 Ether, goed voor zo’n 1,3 miljard dollar. Daarnaast is begin deze week The Ether Machine aangekondigd, een groep investeerders die in één klap wil beginnen met 400.000 Ether. Omdat het moet via beursgenoteerde voertuigen, kunnen alleen beleggers met een sterke maag mee in deze rit: de aandelenkoersen van dit soort bedrijven zijn nóg volatieler dan de cryptomarkt zelf. Tegelijkertijd gaat Michael Saylor onvermoeibaar door met het uitbreiden van zijn Bitcoinbezit. Zijn bedrijf Strategy – voorheen Microstrategy – koopt structureel nieuwe bitcoin door aandelen uit te geven. Daarnaast heeft hij een reeks nieuwe financiële producten gelanceerd, met namen als Strike, Strife, Stride en Stretch. Die leveren hem wekelijks tientallen tot honderden miljoenen aan kapitaal op, waarmee hij vervolgens nóg meer bitcoin kan kopen. Tot slot is er aandacht voor de opkomst van quantumcomputers. Als zulke krachtige machines werkelijkheid worden, kunnen ze de beveiliging van oude Bitcoin-adressen ondermijnen. Vooral de bekende miljoen bitcoin van Satoshi Nakamoto zou dan kwetsbaar zijn. Ontwikkelaar Jameson Lopp pleit daarom voor maatregelen: kwetsbare adressen blokkeren voor inkomende transacties en tegoeden uiteindelijk bevriezen. Zijn voorstel stuit op stevige kritiek, omdat het raakt aan het principe dat munten – hoe gevaarlijk ook – nooit mogen worden aangeraakt zonder toestemming. Toch groeit de consensus dat er nu al moet worden nagedacht over oplossingen, voor het geval quantumdreiging realiteit wordt. Deze week in de CryptocastWe hebben het over een verse trend in de cryptowereld: bedrijven die massaal Ethereum inslaan, volgens het voorbeeld van Michael Saylor van Microstrategy. Inderdaad: met geleend geld geen Bitcoin, maar Ether kopen. Daarvoor is Jasper Oelers te gast, mede-oprichter van beleggingsplatform De Lange Termijn. Hij volgt alle obscure bedrijfjes die dit nu al doen. Co-host is Raoul Esseboom. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De beweging waarbij bedrijven beursgenoteerde aandelen gebruiken om grote hoeveelheden crypto aan te kopen, is overgeslagen van Bitcoin naar Ethereum. Het fenomeen begon enkele jaren geleden met MicroStrategy, maar inmiddels duiken ook zogeheten Ethereum Treasury Companies op. Deze bedrijven gebruiken hun beursnotering om Ethereum aan te kopen en op de balans te zetten. De belofte is simpel: meer Ethereum voor je euro, via een omweg op de beurs. Dat roept vragen op over hun strategie, geloofwaardigheid en toekomst. De eerste noemenswaardige onderneming die deze stap zette was Sharplink Gaming, kortweg SBET. Een kleine partij, zonder duidelijke omzetstromen, maar wél met een uitgesproken plan: alleen Ether op de balans. De koersbeweging van het aandeel laat een patroon zien dat vaker voorkomt bij dit soort bedrijven: eerst een forse stijging, gevolgd door een correctie, en daarna een periode van herstel. SBET wil uiteindelijk voor maximaal vijf miljard dollar aan Ethereum kopen. Of dat realistisch is, hangt mede af van hun vermogen om geld op te halen via de aandelenmarkt. SBET is niet de enige partij die deze richting inslaat. Kort na hen kondigde Bit Mine Immersion Technologies aan zich om te vormen tot een Ethereum Treasury Company. Oorspronkelijk was dit een miner, actief op het Bitcoin-netwerk. Ook Bit Digital en BTCS zijn bezig hun strategie aan te passen. Het meest in het oog springend is echter DYNX, een bedrijf dat inmiddels al 400.000 Ether heeft aangekocht — ter waarde van ongeveer anderhalf miljard dollar. De namen achter deze onderneming zijn nog niet publiek bekend, maar in de markt wordt gespeculeerd over overnames en samenwerkingen. Er lijkt zich langzaam een nieuwe hype te vormen, vergelijkbaar met die rond Bitcoin-aandelen zoals MicroStrategy. Toch presteren veel van die bedrijven op de beurs niet bijzonder goed, mede door hun afhankelijkheid van het sentiment op de cryptomarkt. De vraag is of Ethereum Treasury Companies hetzelfde lot te wachten staat, of dat ze op tijd kunnen bouwen aan een overtuigend narratief. Ondertussen kijkt de bredere DLT-community met argusogen toe. Tools en platforms ontstaan om beleggers te helpen navigeren in dit nieuwe speelveld. Is dit het begin van een nieuwe fase in de cryptomarkt, of juist het einde van een zeepbel? Gasten Jasper Oelers Raoul Esseboom Links De Lange Termijn Strategicethreserve.xyz Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In het Amerikaanse congres is de zogenoemde cryptoweek positief afgesloten. Alle wetsvoorstellen die op tafel lagen, zijn aangenomen of mogen door naar een volgende fase in het wetgevende proces. De meest opvallende ontwikkeling is de goedkeuring van de GENIUS-act, een wet die zich richt op stablecoins. Deze wet is inmiddels ondertekend door voormalig president Donald Trump en wordt door velen gezien als de belangrijkste stap in de regulering van digitale dollars. Dat de wet erdoor is, betekent dat er voor het eerst in de Amerikaanse geschiedenis duidelijke federale wetgeving is voor stablecoins. Daarmee krijgt de sector het langverwachte kader dat adoptie en innovatie moet aanjagen. Tijdens het proces werd de wet nog tegengehouden door enkele senatoren, die twijfels hadden over de impact en reikwijdte. Volgens ingewijden zou Trump persoonlijk ingegrepen hebben om die weerstand te breken, waarbij hij senatoren aan hun loyaliteit herinnerde. De CLARITY-act, een andere wet die duidelijkheid moet bieden over de vraag wat nu precies een ‘crypto effect’ is en wat niet, kreeg ook brede steun. De verwachting is dat deze wet snel de volgende fase ingaat, al blijven er politieke obstakels mogelijk. Verder is aangekondigd dat Trump wil toestaan dat pensioengeld belegd mag worden in crypto, goud en andere alternatieve activa. Een wetsvoorstel daartoe wordt in voorbereiding gebracht. Ondertussen bleef de koers van Bitcoin relatief stabiel, net onder de 120.000 dollar. Na het record van vorige week lijkt er nu sprake van een adempauze. Volgens portfoliomanager Tim Stolte van Amdax is er geen reden tot zorg: de markt laat gezonde consolidatie zien. Opvallender is de opmars van altcoins, die juist hard stijgen. Ethereum trekt daarbij de meeste aandacht. Na maanden van negatief sentiment is het beeld ineens gekeerd, vooral door de opkomst van zogeheten treasury companies die Ethereum op de balans zetten. Deze bedrijven lijken zich razendsnel te verspreiden en dragen bij aan een hernieuwde risicobereidheid onder beleggers. Tot slot heeft Coinbase een ‘everything app’ gelanceerd, die de bestaande wallet moet vervangen. De app, die momenteel enkel via een wachtlijst beschikbaar is, moet uitgroeien tot een centrale hub voor cryptogebruik, met functionaliteiten voor handel, opslag, identiteit en interactie met het web3-ecosysteem. Coinbase zet daarbij zwaar in op BASE, hun eigen blockchain, om gebruikers in een decentrale omgeving vast te houden. Een strategische stap, in lijn met de ambities om meer te zijn dan een handelsplatform. Gasten Raoul Esseboom Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De prijs van Bitcoin is weer flink gestegen en lijkt een nieuwe fase van de bullmarkt in te luiden. Begin deze week piekte de koers op 123.000 dollar en hoewel de munt iets terugzakte, was het herstel snel. Dat duidt op stevige vraag en weinig geduld bij kopers. Ook altcoins profiteren mee: Ethereum steeg 20 procent, XRP 25 procent, Dogecoin 17 procent en Solana 10 procent. Kleinere tokens lieten stijgingen tot wel 75 procent zien. Veel van die stijging lijkt speculatief, maar het laat vooral zien dat beleggers weer risico durven nemen. De Amerikaanse crypto-ETF’s varen ook wel bij het positieve sentiment. Bitcoinfondsen zagen een dagelijkse instroom van honderden miljoenen. Marktleider BlackRock bezit inmiddels meer dan 720.000 Bitcoin, goed voor ongeveer 80 miljard dollar. Opmerkelijk is dat het bedrijf meer verdient aan zijn Bitcoinfonds dan aan de S&P500-ETF, een van de grootste beleggingsproducten ter wereld. Ook de Ethereum-ETF’s laten eindelijk leven zien: met een nieuwe instroompiek staat het totaal aan beheerd vermogen nu op 11 miljard dollar. Tegelijkertijd is het ‘cryptoweek’ in het Amerikaanse congres, met stemmingen over drie wetsvoorstellen. De CLARITY-act moet helderheid geven over welke tokens onder effectenwetgeving vallen, de ANTI-CBDC-act moet een digitale dollar vanuit de overheid definitief blokkeren, en de GENIUS-act regelt het juridische kader voor stablecoins. Over die laatste wet ontstond tumult. Een groep MAGA-republikeinen verzette zich tegen de wet omdat zij vreesden dat de centrale bank alsnog een eigen stablecoin zou kunnen uitbrengen. Na een gesprek met Donald Trump draaiden elf van de twaalf zich echter om, waardoor de wet nu alsnog op voldoende steun kan rekenen. De Amerikaanse cryptosector bereidt zich ondertussen voor op de tussentijdse verkiezingen van 2026. In de vorige campagne gaven belangengroepen als Fairshake honderden miljoenen aan zowel Republikeinse als Democratische kandidaten. Inmiddels is er weer een oorlogskas van 141 miljoen dollar opgebouwd, mede dankzij een donatie van Coinbase. De sector lijkt dus opnieuw stevig in te zetten op politieke invloed. Tot slot blijkt dat de Verenigde Staten geen 200.000 maar slechts 29.000 Bitcoin in bezit hebben. Dat kwam aan het licht na een openbaarmakingsverzoek van een journalist. Trump had eerder aangekondigd die strategische reserve te willen behouden. De vraag is nu of hij zal proberen de ontbrekende munten alsnog aan te kopen. Bitcoin noteerde woensdagavond warrempel een nieuwe recordkoers: iets boven de 112.000 dollar. Inmiddels is de koers iets teruggezakt. Opvallend is dat daar geen échte retailhype omheen hangt. De vraag naar Bitcoin lijkt vooral te komen van bedrijven die massaal bitcoin inslaan voor op hun balans. Opmerkelijk is de aankoop van 70 miljoen dollar aan Bitcoin door designplatform Figma – zonder grote aankondiging of ronkend persbericht. Het lijkt steeds normaler te worden voor Amerikaanse bedrijven om in Bitcoin te stappen. Ethereum en XRP boekten deze week een winst van zo’n 10 procent. In Europa heeft de Spaanse grootbank BBVA een primeur. Als eerste grote Europese bank lanceert het een crypto-platform voor klanten. Via de bankapp kunnen gebruikers nu Bitcoin en Ethereum kopen en bewaren. De stap volgt na eerdere experimenten in Turkije en Zwitserland en betekent dat BBVA zich in eigen land profileert als koploper op het gebied van digitale assets. De bank spreekt de ambitie uit om in de toekomst ook stablecoins, getokeniseerde obligaties en fondsen aan te bieden. De Europese cryptowetgeving, bekend als MiCAR, speelt hierbij een belangrijke rol. Omdat banken als BBVA al onder streng financieel toezicht staan, kunnen ze relatief eenvoudig instappen. In Nederland blijft het vooralsnog stil: alleen Bunq biedt crypto aan, al zijn de kosten daar relatief hoog. Verder viel er iets bijzonders te zien op het Bitcoin-netwerk: een oude wallet met tachtigduizend Bitcoin, ter waarde van zo’n 8 miljard dollar, werd na meer dan een decennium weer actief. De munten dateren uit 2011, toen Bitcoin nog een nicheproject was. Op sociale media wordt gespeculeerd dat deze coins in handen zijn van Roger Ver, ook wel bekend als 'Bitcoin Jesus'. Hij raakte in ongenade na een scheuring binnen de bitcoingemeenschap en zit momenteel vast in Spanje wegens belastingontduiking. De munten lijken niet direct richting een beurs te zijn gestuurd, wat erop wijst dat ze vooralsnog niet verkocht worden. Mogelijk zijn ze enkel verplaatst naar een veiliger en nieuwer type adres. Deze week in de CryptocastEen gesprek met Ramon Korpel, over zijn project Bitcoin Babies. Hij steunt een groep moeders in Kenia met iedere week een kleine hoeveelheid bitcoin, terwijl hij hen én lokale ondernemers wat bijbrengt over de digitale munt. En hij gebruikt daarvoor het lighting network, de supersnelle tweede laag bovenop bitcoin. Co-host is Jacob Boersma. Met Daniël Mol bespreken we elke week de stand van de cryptomarkt. Luister live donderdagochtend rond 8:50 in De Ochtendspits, of wanneer je wilt via bnr.nl/podcast/cryptocastSee omnystudio.com/listener for privacy information.