Podcasts about landhelgisg

Í þessum þætti er rætt við Viðar Jökul Björnsson flugvallarstjóra á Reykjavíkurflugvelli og umdæmisstjóra ISAVIA á Suðurlandi. Á Reykjavíkurflugvelli vinna hundruð manna í sérhæfðum störfum. Völlurinn er miðstöð fyrir Landhelgisgæslu Íslands og er mikilvægasti völlurinn fyrir sjúkraflug í landinu ásamt því að gegna hlutverki sem varaflugvöllur og þar er líka miðstöð fyrir kennsluflug og einkaflug. Nú er unnið að nýjum skipulagsreglum fyrir völlinn sem hafa ekki verið endurnýjaðar síðan 2009. Starfsleyfi heilbrigðiseftirlits borgarinnar þarnast einnig endurnýjunar og á sama tíma óskar borgarráð eftir að takmarka enn frekar umferð um völlinn. Viðar Jökull flugvallarstjóri berst fyrir því að völlurinn geti sinnt sínu hlutverki með sóma og fer hér yfir ýmis mál sem tengjast starfsemi þessa mikilvæga samgöngumannvirkis allra landsmanna.

Íslendingar hafa sýnt af sér ákveðna værukærð hvað varðar eftirlit með hafinu og auðlindum þess. Þótt ekki sé hægt að segja að við höfum trassað ábyrgð okkar í varnarmálum þurfa menn að stíga upp og tryggja við séum verðugir bandamenn í alþjóðlegu samstarfi, segir Auðunn Kristinsson, aðgerðastjóri Landhelgisgæslunnar, í samtali við Önnu Kristínu Jónsdóttur. Fyrirhugaðar breytingar á veiðigjaldi gætu haft mikil áhrif í sjávarbyggðum víða um land. Vífill Karlsson, prófessor í hagfræði, telur að ef breytingarnar valdi erfiðleikum í sjávarútvegi bitni það frekar á fiskvinnslu í landi en fiskveiðum. Afar mikilvægt sé að gefa sér góðan tíma og skoða vandlega áhrif af stórum ákvörðunum eins og um hækkun veiðigjalds. Ágúst Ólafsson ræðir við Vífil. Stjórnvöld og markaðir víða um heim bíða nánast með öndina í hálsinum eftir tilkynningu Donalds Trumps Bandaríkjaforseta um það, á hvaða innflutta varning hann hyggst leggja nýja eða hærri tolla en áður, og hversu háir þeir verða. Forsetinn er enda búinn að byggja upp heilmiklar væntingar - eða áhyggjur - með málflutningi sínum um boðaða frelsun Bandaríkjanna frá þeim mikla órétti sem hann telur Bandaríkin hafa verið beitt áratugum saman af nánast öllum sínum viðskiptaríkjum. Ekki eru allir sannfærðir um að forsetinn nái markmiðum sínum með tollunum og sjá nokkrar grundvallar mótsagnir í stefnu hans. Ævar Örn Jósepsson skoðaði málið. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred

Við ætlum að fjalla um það hvernig Landhelgisgæsla Íslands bregst við skipsbrunum, árekstrum skipa á hafi úti og alvarlegum umhverfisslysum. Í gær sigldi portúgalska flutningaskipið Solong á bandaríska olíuskipið Stena Immaculate, sem lá fyrir akkeri í Norðursjó, 16 kílómetra úti fyrir höfninni í Hull. Bæði skipin standa í ljósum lögum. Mikið magn flugvélaeldsneytis lekur í sjóinn og til að bæta gráu ofan á svart er óttast að þangað berist líka baneitrað natríumblásýrusalt. Þetta hefði allt eins getað gerst innan björgunar- og leitarsvæðis Landhelgisgæslu Íslands og hvað þá? Auðunn F. Kristinsson, framkvæmdastjóri Aðgerðarsviðs Landhelgisgæslu Íslands, kemur til okkar og ræðir þessi mál. Síðan ætlum við að flytja tvö viðtöl sem við tókum á hugvísindaþingi í Háskóla Íslands síðasta föstudag, við Toby Erik Wikström og Svövu Sigurðardóttur. Og að lokum fáum við pistil frá Páli Líndal, umhverfissálfræðingi og pistlahöfundi. Tónlist úr þættinum. PAUL SIMON - Graceland. Tutu - Qulliit. GDRN - Vorið.

Jakob Ólafsson fyrrverandi flugstjóri á þyrlum og flugvélum Landhelgisgæslunnar segir hér frá ýmsu áhugaverðu sem á daga hans dreif á áratugaferli sem atvinnuflugmaður, lengst af í björgunar- og sjúkraflugi fyrir Landhelgisgæslu Íslands og síðustu árin í gæsluflugi fyrir Frontex. Jakob var einnig flugmaður um tíma hjá flugfélaginu Erni á Ísafirði um það leyti þegar hörmuleg slys urðu hjá félaginu sem m.a. ollu því að hann söðlaði um og fór til Landhelgisgæslunnar. Jakob rifjar upp fyrstu árin í þyrlufluginu, baráttu fyrir að komast í nám í Bandaríkjunum og við að safna reynslu áður en hann var ráðinn til þyrlusveitar Landhelgisgæslunnar árið 1987. Þá segir hann frá ýmsum merkilegum atburðum sem hann upplifði á sínum langa starfsferli í flugsveit gæslunnar og ekki síst á þyrlunum TF-SIF og TF-LÍF.

Rætt er við þá Benóný Ásgrímsson, Júlíus Ó. Einarsson og Pál Halldórsson en þeir eru höfundar nýrrar bókar sem heitir Til taks – þyrlusaga Landhelgisgæslu Íslands – fyrstu 40 árin. Í þættinum er farið yfir aðdraganda þess að þeir réðust saman í þessi skrif og stiklað á nokkrum þáttum úr efni bókarinnar.

Fyrsti hvítabjörninn sem gengið hefur á land síðan 2016 var felldur í fjörunni á Höfðaströnd í Jökulfjörðum skömmu fyrir klukkan fjögur í dag. Helgi Jensson, lögreglustjóri á Vestfjörðum, segir dýrið hafa verið aflífað eins snyrtilega og hægt var en vill ekki gefa upp hverjir það voru sem felldu björnin en bæði lögreglumenn frá lögreglunni á Vestfjörðum og séraðgerðardeild Landhelgisgæslunnar voru á staðnum, lögreglumennirnir á björgunarbátnum Kobba Lák en sérðagerðardeildin um borð í þyrlu Landhelgisgæslunnar. Freyr Gígja Gunnarsson ræddi við Sigrúnu Ágústsdóttur, forstjóra Umhverfisstofnunar, um verklagið sem er viðhaft þegar hvítabjörn gengur á land á Íslandi. Á fjórða tug létust og á fjórða þúsund særðust, þar af eru nær þrjú hundruð með lífshættulega áverka, þegar þúsundir símboða og talstöðva voru sprengdar í loft upp í Líbanon í gær og fyrradag. Talið er að litlu magni af mjög öflugu sprengiefni hafi verið komið fyrir í tækjunum á einhverju stigi framleiðslunnar, og sprengibúnaðurinn svo virkjaður með því að senda boð í tækin. Allt þykir benda til þess að Ísraelar hafi verið að verki, nánar tiltekið ísraelska leyniþjónustan Mossad. Vesturlandabúar búast flestir við því að allt verði nú vitlaust í herbúðum Hezbollah, sem hyggi á skjótar og grimmilegar hefndir. Guðrún Margrét Guðmundsdóttir mannfræðingur, sem þekkir vel til í Líbanon, segir það misskilning. Ævar Örn Jósepsson ræðir við hana. Tveir karlmenn, sem báðir hafa hagnast vel á rafrettusölu til Íslendinga, hafa verið ákærðir fyrir eitt mesta sígarettusvindl Íslandssögunnar ásamt starfsmanni flutningafyrirtækis. Á árunum 2015 til 2018 eru athafnamennirnir tveir sagðir hafa flutt til landsins rúmlega 125 þúsund karton af sígarettum í gegnum félag án þess að greitt væri tóbaksgjald af vörunum upp á rúmlega 740 milljónir. Freyr Gígja Gunnarsson segir frá. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred

Hinar stóru og öflugu björgunarþyrlur Landhelgisgæslu Íslands eru flestum auðþekktar þegar þær birtast og hverfa úr augsýn yfir höfuðborgarsvæðinu, þær eru í stöðugum verkefnum í þágu veikra,slasaðra og nauðstaddra. Allt bendir til þess að Lárus Eggertsson hafi verið fyrsti Íslendingurinn sem flaug þyrlu. Lárus sem var fæddur á Akureyri árið 1921 stundaði um tíma þyrluflugnám meðfram þjálfun í björgunarstörfum og köfun hjá bandarísku strandgæslunni á árunum 1944-1946 .Út er komin ný bók um þyrlusögu Íslands-fyrstu 40 árin. Höfundar bókarinnar, Júlíus Ó Einarsson, þjóðfræðingur og fyrrum lögreglumaður, Benóný Ásgrímsson og Páll Halldórsson, tveir af okkar reyndustu þyrluflugmönnum, komu í þáttinn í dag. Við fengum svo póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni. Í korti dagsins sagði Magnús fyrst frá ferð í útrýminga- og fangabúðirnar í Auschwitz, sem eru skammt frá Kraká í Póllandi. Auschwitz var langstærst allra útrýmingabúða nasista og hefur verið breytt í minningarreit og safn. Í síðari hluta póstkortsins fjallaði Magnús um sveimhygli sem og muninum á upplifun og reynslu gagnvart forgengilegum hlutum og eignum. Tónlist í þættinum: Það þarf fólk eins og þig / Rúnar Júlíusson (Buck Owens, texti Rúnar Júlíusson) Girl from before /Blood Harmony(Örn Eldjárn Kristjánsson) Undir stórasteini / Sigurður Guðmundsson og Memfismafían (Jón Múli Árnason, texti Jónas Árnason) UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Bogi Agnarsson flugstjóri segir hér frá atriðum á stórmerkum ferli sínum fyrst hjá Landhelgisgæslu Íslands og síðar hjá Air Atlanta á B747 jumbó. Bogi rifjar hér m.a. upp fræknar björgunarferðir við erfiðar aðstæður á gömlu Dauphin þyrlu gæslunnar TF-SIF og hvernig flugreksturinn tók gríðarlegum stakkaskiptum á níunda áratugnum með tilkomu nýrra tækja, betri verkferla og aukinni þjálfun. Bogi söðlaði um á miðjum aldri, hætti hjá Landhelgisgæslunni og fór að fljúga Boeing þotum hjá Air Atlanta þar sem hann fékk útrás fyrir flakk heimshorna á milli og lauk sínum atvinnuflugmannsferli á B747. Hann átti einnig stóran þátt í að sameina flugmenn Atlanta undir hatti Félags íslenskra atvinnuflugmanna og varð um leið síðasti formaður Frjálsa flugmannafélagsins.

Rætt er við Steinunni Maríu Sveinsdóttur safnstjóra Flugsafns Íslands. Flugsafnið hefur vaxið og dafnað á síðustu árum og stór verkefni blasa við á næstunni, en safnið fagnar 25 ára afmæli í vor. Steinunn segir hér frá fjölmörgum áhugaverðum verkefnum til þessa og hvernig ætlunin er að þróa starf safnsins enn frekar í þá átt að ekki eingöngu að varðveita muni og sögu heldur einnig að opna heim flugsins fyrir þeim sem ekki þekkja. Hún segir mikinn velvilja gangavart Flugsafninu og þar fer Örninn hollvinafélagið einna fremst í flokki. Viðtalið var tekið upp á Flugsafni Íslands um borð í TF-SYN gömlu Fokker flugvél Landhelgisgæslunnar.

Spegillinn 25. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Helga Þórisdóttir, formaður Félags forstöðumanna ríkisstofnanna, segir að það sé viðvarandi krafa frá almenningi að stofnanir geri sífellt meira og betur. Stefnt er að því að lækka launakostnað ríkisins um fimm milljarða króna. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. Formenn þriggja stjórnarandstöðuflokka, þau Sigmundur Davíð Gunnlugsson, Kristrún Frostadóttir og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, gefa lítið fyrir þær áætlanir sem fjármálaráðherra kynnti í dag. Stjórnvöld hyggjast fara í 17 milljarða hagræðingu í ríkisrekstri eftir bætta afkomu ríkissjóðs. Ísak Regal tók saman. Sarah Palin, fyrrverandi ríkisstjóri og varaforsetaefni Repúblikanaflokksins, segir borgarastyrjöld yfirvofandi í Bandaríkjunum verði ákærum á hendur Donald Trump, fyrrverandi forseta, haldið til streitu. Ásta Hlín Magnúsdóttir sagði frá. Fulltrúar Indó Sparisjóðs funduðu í vikunni með Samkeppniseftirlitinu vegna mögulegra samkeppnisbrota stóru viðskiptabankanna. Íslandsbanki krefst þess að fólk eigi launareikning í bankanum ef það vill kaupa gjaldeyri. Valgerður Gréta Gröndal sagði frá og talaði við Hauk Skúlason, annan stofnenda Indó. Vegagerðin hefur varið yfir 300 milljónum króna í viðgerðir og viðhald á Grímseyjarferjunni Sæfara, undanfarin fjögur ár. 250 milljónir hafa farið í viðgerðir það sem af er þessu ári. Ólöf Erlendsdóttir sagði frá. Luis Rubiales, forseti spænska knattspyrnusambandsins, neitaði í dag að segja af sér fyrir að hafa kysst fyrirliða kvennalandsliðsins á munninn. Bjartsýnismenn í Noregi spá því að friðarviðræður milli Úkraínumanna og Rússa hefjist í haust. Gísli Kristjánsson sagði frá. Björn Gunnarsson, yfirlæknir sjúkraflugs á Akureyri, óttast að vankantar á útboði sjúkraflugs verði til þess að þjónustunni fari aftur. Hann kysi að þyrlur Landhelgisgæslunnar væru nýttar meira í sjúkraflug. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman. Afkoma ríkissjóðs er langt umfram væntingar og spár frá því undir áramót, fá ríki hafa vaxið hraðar úr faraldrinum. Urður Örlygsdóttir ræddi við Bjarna Benediktsson fjármálaráðherra um stöðuna. Bandaríska kántrístjarnan Dolly Parton vinnur að rokkplötu sem á að koma út í haust. Fjöldi þekktra tónlistarmanna tekur lagið með henni, þar á meðal Paul McCartney, Ringo Starr, Sting, Elton John og Debbie Harry. Ásgeir Tómasson tók saman.

Spegillinn 25. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Helga Þórisdóttir, formaður Félags forstöðumanna ríkisstofnanna, segir að það sé viðvarandi krafa frá almenningi að stofnanir geri sífellt meira og betur. Stefnt er að því að lækka launakostnað ríkisins um fimm milljarða króna. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. Formenn þriggja stjórnarandstöðuflokka, þau Sigmundur Davíð Gunnlugsson, Kristrún Frostadóttir og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, gefa lítið fyrir þær áætlanir sem fjármálaráðherra kynnti í dag. Stjórnvöld hyggjast fara í 17 milljarða hagræðingu í ríkisrekstri eftir bætta afkomu ríkissjóðs. Ísak Regal tók saman. Sarah Palin, fyrrverandi ríkisstjóri og varaforsetaefni Repúblikanaflokksins, segir borgarastyrjöld yfirvofandi í Bandaríkjunum verði ákærum á hendur Donald Trump, fyrrverandi forseta, haldið til streitu. Ásta Hlín Magnúsdóttir sagði frá. Fulltrúar Indó Sparisjóðs funduðu í vikunni með Samkeppniseftirlitinu vegna mögulegra samkeppnisbrota stóru viðskiptabankanna. Íslandsbanki krefst þess að fólk eigi launareikning í bankanum ef það vill kaupa gjaldeyri. Valgerður Gréta Gröndal sagði frá og talaði við Hauk Skúlason, annan stofnenda Indó. Vegagerðin hefur varið yfir 300 milljónum króna í viðgerðir og viðhald á Grímseyjarferjunni Sæfara, undanfarin fjögur ár. 250 milljónir hafa farið í viðgerðir það sem af er þessu ári. Ólöf Erlendsdóttir sagði frá. Luis Rubiales, forseti spænska knattspyrnusambandsins, neitaði í dag að segja af sér fyrir að hafa kysst fyrirliða kvennalandsliðsins á munninn. Bjartsýnismenn í Noregi spá því að friðarviðræður milli Úkraínumanna og Rússa hefjist í haust. Gísli Kristjánsson sagði frá. Björn Gunnarsson, yfirlæknir sjúkraflugs á Akureyri, óttast að vankantar á útboði sjúkraflugs verði til þess að þjónustunni fari aftur. Hann kysi að þyrlur Landhelgisgæslunnar væru nýttar meira í sjúkraflug. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman. Afkoma ríkissjóðs er langt umfram væntingar og spár frá því undir áramót, fá ríki hafa vaxið hraðar úr faraldrinum. Urður Örlygsdóttir ræddi við Bjarna Benediktsson fjármálaráðherra um stöðuna. Bandaríska kántrístjarnan Dolly Parton vinnur að rokkplötu sem á að koma út í haust. Fjöldi þekktra tónlistarmanna tekur lagið með henni, þar á meðal Paul McCartney, Ringo Starr, Sting, Elton John og Debbie Harry. Ásgeir Tómasson tók saman.

Rætt er við Þengil Oddsson yfirlækni á heilbrigðisskor Samgöngustofu, en hann á að baki magnaðan áratuga feril í bæði flugi og lækningum og er sá sem leitað er til þegar upp koma vafamál varðandi heilbrigðisvottorð fyrir flugáhafnir. Þengill sinnir alþjóðlegu samstarfi fyrir hönd Íslands og þekkir vel hvaða mál eru þar helst til umræðu og hvaða breytingar eru í farvatninu eins og varðandi hámarksaldur flugmanna, geðheilbrigðismál og fleira. Hann hefur frá um árabil verið forystumaður í fluglækningum á Íslandi, en starfaði einnig lengi sem héraðslæknir á Vopnafirði og fluglæknir hjá Landhelgisgæslunni.

Spegillinn 11. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Svandís Svavarsdóttir segir ákvörðun um framhald hvalveiða liggja fyrir síðar í þessum mánuði. Haukur Holm ræddi við hana. Landhelgisgæslan ætlar að hafa bakvakt þyrlusveitarinnar víðar en í Reykjavík um helgar þegar ferðamannastraumurinn er sem mestur. Ari Páll Karlsson ræddi málið við Ásgeir Erlendsson, upplýsingafulltrúa stofnunarinnar. Drífa Snædal, talskona Stígamóta, telur líkur á að fólk sem vísa á úr landi og svipt er öllum stuðningi fari í felur og grípi til örþrifaráða. Þrjár konur af nígerískum uppruna voru fluttar á sjúkrahús um miðjan dag eftir að þær voru sviptar félagslegum stuðningi og húsnæði. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Drífu Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra segist enga vankanta sjá á nýju útlendingalögunum. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hana. Ekki liggur fyrir hversu mörg börn hér á landi eiga foreldri í fangelsi, þótt alþjóðsamþykktir kveði á um að halda skuli utan um slíkar upplýsingar. Salvör Nordal, umboðsmaður barna, segir brýnt að huga betur að börnum í þessum aðstæðum. Ævar Örn Jósepsson talaði við hana. Hleðslustöðvar fyrir rafmagnsbíla í Danmörku eru orðnar tvöfalt fleiri en þær voru fyrir ári. Líkur minnka dag frá degi á að valdaræningjum í Afríkuríkinu Níger verði komið frá. Ásgeir Tómasson sagði frá. Íslandsbankahúsið á Kirkjusandi verður rifið í haust að sögn Kjartans Smára Höskuldssonar, framkvæmdastjóra eigandans, Íslandssjóða. Kærunefnd jafnréttismála hefur úrskurðað að Rauði krossinn á Íslandi hafi brotið lög um jafna stöðu kynjanna við launaákvörðun kvenkyns lögfræðings. Kristín Hjálmtýsdóttir, framkvæmdastýra Rauða krossins, segir í viðtali við Ástrós Signýjardóttur að svona mál séu óheppileg.

Spegillinn 11. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Svandís Svavarsdóttir segir ákvörðun um framhald hvalveiða liggja fyrir síðar í þessum mánuði. Haukur Holm ræddi við hana. Landhelgisgæslan ætlar að hafa bakvakt þyrlusveitarinnar víðar en í Reykjavík um helgar þegar ferðamannastraumurinn er sem mestur. Ari Páll Karlsson ræddi málið við Ásgeir Erlendsson, upplýsingafulltrúa stofnunarinnar. Drífa Snædal, talskona Stígamóta, telur líkur á að fólk sem vísa á úr landi og svipt er öllum stuðningi fari í felur og grípi til örþrifaráða. Þrjár konur af nígerískum uppruna voru fluttar á sjúkrahús um miðjan dag eftir að þær voru sviptar félagslegum stuðningi og húsnæði. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Drífu Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra segist enga vankanta sjá á nýju útlendingalögunum. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hana. Ekki liggur fyrir hversu mörg börn hér á landi eiga foreldri í fangelsi, þótt alþjóðsamþykktir kveði á um að halda skuli utan um slíkar upplýsingar. Salvör Nordal, umboðsmaður barna, segir brýnt að huga betur að börnum í þessum aðstæðum. Ævar Örn Jósepsson talaði við hana. Hleðslustöðvar fyrir rafmagnsbíla í Danmörku eru orðnar tvöfalt fleiri en þær voru fyrir ári. Líkur minnka dag frá degi á að valdaræningjum í Afríkuríkinu Níger verði komið frá. Ásgeir Tómasson sagði frá. Íslandsbankahúsið á Kirkjusandi verður rifið í haust að sögn Kjartans Smára Höskuldssonar, framkvæmdastjóra eigandans, Íslandssjóða. Kærunefnd jafnréttismála hefur úrskurðað að Rauði krossinn á Íslandi hafi brotið lög um jafna stöðu kynjanna við launaákvörðun kvenkyns lögfræðings. Kristín Hjálmtýsdóttir, framkvæmdastýra Rauða krossins, segir í viðtali við Ástrós Signýjardóttur að svona mál séu óheppileg.

Rasmus Gjedsø Bertelsen var gestur Heimsgluggans. Rasmus er Dani sem talar íslensku og er prófessor í norðurslóðafræðum í Tromsø og Nansen-prófessor við Háskólann á Akureyri. Þeir Bogi Ágústsson ræddu stöðu Norðurskautsráðsins og samskipti þjóða á norðurslóðum. Rasmus segir að Norðurskautsráðið sé nánast í dauðadái. Björn Þór Sigbjörnsson, Guðrún Hálfdánardóttir og Bogi ræddu svo þættina Skuggastríð, sem norrænu almannaþjónustustöðvarnar í Danmörku, Noregi, Svíþjóð og Finnlandi hafa unnið í sameiningu. Þættirnir fjalla um njósnir Rússa. Í síðustu viku var sagt frá njósnum í Eystrasalti og Norðursjó með svokölluðum rannsóknarskipum og fiskiskipum. Í þáttunum hefur verið afhjúpað að ekki færri en þrjátíu og átta Rússar sem hafa starfað í sendiráðum Rússlands hafa haft njósnir að aðalstarfi. Þeir eru nafngreindir í þáttunum. Eftir að sýning þáttanna hófst hafa norsk stjórnvöld vísað fimmtán rússneskum sendiráðsstarfsmönnum úr landi og Svíar fimm. Danir ráku 15 úr landi í fyrra. Rússar hafa svarað með því að reka tíu starfsmenn sendiráðs Noregs úr landi. Georg Lárusson, forstjóri íslensku Landhelgisgæslunnar, segir ekki hafa komið á óvart að rússnesk skip stundi njósnir og kortleggi sæstrengi og vindmyllur, Nokkur athygli hefur beinst að Færeyjum vegna rússneskra skipa sem koma mjög oft til hafnar þar. Færeyingar hafa verið með fiskveiðisamning við Rússland síðan 1977 og er hann endurnýjaður árlega. Mikill þrýstingur er á Færeyinga að rifta þessum samningi. Færeyingar hafa á hagnast verulega á útflutningi fisks til Rússlands á undanförnum árum eftir að Rússar svöruðu refsiaðgerðum vestrænna þjóða með því að banna innflutning frá ríkjunum. Færeyingar hafa hins vegar mátt selja fisk í Rússlandi. Færeyingar eru að endurskoða fiskveiðisamninginn og lögmaður hefur boðað ákvörðun innan tíðar. Málið hefur valdið spennu í samskiptum Færeyinga og Dana og vakið spurningar um hver eigi að taka ákvarðanir þegar málefni skarast innan danska ríkissambandsins. Ákvarðanir í sjávarútvegs- og efnahagsmálum eru á ábyrgð færeysku stjórnarinnar en Danir fara með utanríkis- og varnarmál.

Rasmus Gjedsø Bertelsen var gestur Heimsgluggans. Rasmus er Dani sem talar íslensku og er prófessor í norðurslóðafræðum í Tromsø og Nansen-prófessor við Háskólann á Akureyri. Þeir Bogi Ágústsson ræddu stöðu Norðurskautsráðsins og samskipti þjóða á norðurslóðum. Rasmus segir að Norðurskautsráðið sé nánast í dauðadái. Björn Þór Sigbjörnsson, Guðrún Hálfdánardóttir og Bogi ræddu svo þættina Skuggastríð, sem norrænu almannaþjónustustöðvarnar í Danmörku, Noregi, Svíþjóð og Finnlandi hafa unnið í sameiningu. Þættirnir fjalla um njósnir Rússa. Í síðustu viku var sagt frá njósnum í Eystrasalti og Norðursjó með svokölluðum rannsóknarskipum og fiskiskipum. Í þáttunum hefur verið afhjúpað að ekki færri en þrjátíu og átta Rússar sem hafa starfað í sendiráðum Rússlands hafa haft njósnir að aðalstarfi. Þeir eru nafngreindir í þáttunum. Eftir að sýning þáttanna hófst hafa norsk stjórnvöld vísað fimmtán rússneskum sendiráðsstarfsmönnum úr landi og Svíar fimm. Danir ráku 15 úr landi í fyrra. Rússar hafa svarað með því að reka tíu starfsmenn sendiráðs Noregs úr landi. Georg Lárusson, forstjóri íslensku Landhelgisgæslunnar, segir ekki hafa komið á óvart að rússnesk skip stundi njósnir og kortleggi sæstrengi og vindmyllur, Nokkur athygli hefur beinst að Færeyjum vegna rússneskra skipa sem koma mjög oft til hafnar þar. Færeyingar hafa verið með fiskveiðisamning við Rússland síðan 1977 og er hann endurnýjaður árlega. Mikill þrýstingur er á Færeyinga að rifta þessum samningi. Færeyingar hafa á hagnast verulega á útflutningi fisks til Rússlands á undanförnum árum eftir að Rússar svöruðu refsiaðgerðum vestrænna þjóða með því að banna innflutning frá ríkjunum. Færeyingar hafa hins vegar mátt selja fisk í Rússlandi. Færeyingar eru að endurskoða fiskveiðisamninginn og lögmaður hefur boðað ákvörðun innan tíðar. Málið hefur valdið spennu í samskiptum Færeyinga og Dana og vakið spurningar um hver eigi að taka ákvarðanir þegar málefni skarast innan danska ríkissambandsins. Ákvarðanir í sjávarútvegs- og efnahagsmálum eru á ábyrgð færeysku stjórnarinnar en Danir fara með utanríkis- og varnarmál.

Spegillinn 18. apríl 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Erlent flutningaskip strandaði við Ennishöfða á Húnaflóa í dag. Magnús Pálmar Jónsson stýrimaður og sigmaður hjá Landhelgisgæslunni segir áhöfnina bera sig vel og ekki þörf á að flytja fólk frá borði. Ekki verður reynt að losa skipið í kvöld. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Magnús. Búið er að lóga öllu fé á bænum Syðri-Urriðaá í Miðfirði og setja hræin í lekahelda gáma segir Sigurborg Daðadóttir yfirdýralæknir, urðunarstaður finnist vonandi fljótlega. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. 1.373 börn fengu leikskólapláss á borgarreknum leikskólum Reykjavíkur í fyrsta hluta, úthlutunar ársins. Helgi Grímsson, sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs Reykjavíkurborgar telur þetta á pari við síðustu misseri. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Helga. Mörg hundruð manns koma að undirbúningi fundar Evrópuráðsins sem verður í Reykjavík í maí segir Rósa Björk Brynjólfsdóttir verkefnisstjóri alþjóðamála hjá forsætisráðuneytisins. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við Rósu. Kristinn starfsmaður bandarísku póstþjónustunnar USPS krefst þess að fá að halda hvíldardaginn heilagan. Krafa hans verður tekin fyrir í hæstarétti Bandaríkjanna í dag, og gæti niðurstaða hans haft mikil áhrif á réttindi starfsmanna á vinnustöðum. Róbert Jóhannsson tók saman. ------------ Kristján Þórður Snæbjarnarson, forseti Alþýðusambands Íslands er nokkuð bjartsýnn að á þingi þess í næstu viku takist félögum að ná saman þó að vissulega sé ágreiningur um ýmis mál hjá sambandinu. Öllu skipti ap ASÍ geti sem heild unnið saman að brýnum verkefnum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Það styttist í fund Evrópuráðsins í Reykjavík. Fundinum fylgir mikil öryggisgæsla og umstang, Bjarni Rúnarsson sagði frá og rifjaði upp leiðtogafundinn í Höfða 1986. Glefsur með Ingva Hrafni Jónssyni, Gunnari Kvaran og Ómari Ragnarssyni. Leiðtogar Skoska þjóðarflokksins voru boðaðir til fundar í skyndi eftir að lögregla greindi frá því 71 árs karlmaður væri í haldi vegna rannsóknar á fjármálum og fjármögnun flokksins. Colin Beattie gjaldkeri flokksins var reyndar ekki nafngreindur, en engin fór um grafgötur um að hann væri sá handtekni. Ásgeir Tómasson tók saman. Nýkjörinn leiðtogi Skoska þjóðarflokksins og fyrsti ráðherra heimastjórnarinnar, Humza Yousaf, varð klumsa við fréttirnar.

Spegillinn 18. apríl 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Erlent flutningaskip strandaði við Ennishöfða á Húnaflóa í dag. Magnús Pálmar Jónsson stýrimaður og sigmaður hjá Landhelgisgæslunni segir áhöfnina bera sig vel og ekki þörf á að flytja fólk frá borði. Ekki verður reynt að losa skipið í kvöld. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Magnús. Búið er að lóga öllu fé á bænum Syðri-Urriðaá í Miðfirði og setja hræin í lekahelda gáma segir Sigurborg Daðadóttir yfirdýralæknir, urðunarstaður finnist vonandi fljótlega. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. 1.373 börn fengu leikskólapláss á borgarreknum leikskólum Reykjavíkur í fyrsta hluta, úthlutunar ársins. Helgi Grímsson, sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs Reykjavíkurborgar telur þetta á pari við síðustu misseri. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Helga. Mörg hundruð manns koma að undirbúningi fundar Evrópuráðsins sem verður í Reykjavík í maí segir Rósa Björk Brynjólfsdóttir verkefnisstjóri alþjóðamála hjá forsætisráðuneytisins. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við Rósu. Kristinn starfsmaður bandarísku póstþjónustunnar USPS krefst þess að fá að halda hvíldardaginn heilagan. Krafa hans verður tekin fyrir í hæstarétti Bandaríkjanna í dag, og gæti niðurstaða hans haft mikil áhrif á réttindi starfsmanna á vinnustöðum. Róbert Jóhannsson tók saman. ------------ Kristján Þórður Snæbjarnarson, forseti Alþýðusambands Íslands er nokkuð bjartsýnn að á þingi þess í næstu viku takist félögum að ná saman þó að vissulega sé ágreiningur um ýmis mál hjá sambandinu. Öllu skipti ap ASÍ geti sem heild unnið saman að brýnum verkefnum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Það styttist í fund Evrópuráðsins í Reykjavík. Fundinum fylgir mikil öryggisgæsla og umstang, Bjarni Rúnarsson sagði frá og rifjaði upp leiðtogafundinn í Höfða 1986. Glefsur með Ingva Hrafni Jónssyni, Gunnari Kvaran og Ómari Ragnarssyni. Leiðtogar Skoska þjóðarflokksins voru boðaðir til fundar í skyndi eftir að lögregla greindi frá því 71 árs karlmaður væri í haldi vegna rannsóknar á fjármálum og fjármögnun flokksins. Colin Beattie gjaldkeri flokksins var reyndar ekki nafngreindur, en engin fór um grafgötur um að hann væri sá handtekni. Ásgeir Tómasson tók saman. Nýkjörinn leiðtogi Skoska þjóðarflokksins og fyrsti ráðherra heimastjórnarinnar, Humza Yousaf, varð klumsa við fréttirnar.

Að minnsta kosti 5000 eru látin í Tyrklandi og Sýrlandi eftir öfluga jarðskjálftahrinu sem hófst aðfararnótt 6. febrúar. Óttast er að miklu fleiri hafi látist og mjög margir slasast. Þúsundir húsa hrundu í skjálftunum og björgunarfólk leggur allt kapp á að ná til fólks sem er fast í rústum mannvirkja. Tveir stórir skjálftar urðu, sá fyrri snemma á mánudagsmorgun 7.8 að stærð og sá seinni um kl. 13.30. Sá var af stærðinni 7.5. Að mati Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar er líklegt að skjálftarnir hafi áhrif á um 23 milljónir manna í Tyrklandi og Sýrlandi. Við ætlum að tala um þessar hamfarir við Kristínu Jónsdóttur, hópstjóra náttúruvár hjá Veðurstofunnijarðskjálftafræðing og fá að vita betur hvað gerðist þarna. Og núna á eftir mun hópur Íslendinga fljúga með flugvél Landhelgisgæslunnar til Tyrklands og taka þátt í björgunarstörfum. Slysavarnarfélagið Landsbjörg og utanríkisráðuneytið hófu þegar að undirbúa slíka aðstoð í gærmorgun. Um 80 alþjóðlegar sveitir taka þátt í björgunaraðgerðum vegna jarðskjálftanna. Við heyrum meira af þessu og ræðum við Jón Þór Víglundsson upplýsingafulltrúa Landsbjargar Það blasir við að þessum öflugu jarðskjálftum í Tyrklandi og Sýrlandi fylgir mikil neyð og mikilvægt að bregðast hratt við. Það hefur Rauði krossinn gert, eins og jafnan þegar slík áföll dynja yfir. Samtökin hér á landi hafa þegar hafið neyðarsöfnun. Atli Viðar Thorstensen er sviðsstjóri alþjóðasviðs Rauða krossins á Íslandi. Atli kemur til okkar. VIð ræðum líka um býflugur, því Evrópusambandið hefur gefið tilskipun til sinna aðildaríkja sinna um að nú sé nauðsynlegt að grípa til aðgerða til að bjarga þeim, en þeim hefur fækkað mjög vegna landbúnaðarhátta og eiturefnanotkunar. Þau í Brussel hafa líka reiknað út að býflugurnar koma með hundruði miljarða inn í evrópskan landbúnað með sínu vinnuframlagi - sem er auðvitað sjálfboðastarf. Hvaða aðgerðir getur Evrópa gripið til og ætti Ísland að gera eitthvað líka? Við ræðum við Tómas Óskar Guðjónsson líffræðing og býflugnabónda.

Að minnsta kosti 5000 eru látin í Tyrklandi og Sýrlandi eftir öfluga jarðskjálftahrinu sem hófst aðfararnótt 6. febrúar. Óttast er að miklu fleiri hafi látist og mjög margir slasast. Þúsundir húsa hrundu í skjálftunum og björgunarfólk leggur allt kapp á að ná til fólks sem er fast í rústum mannvirkja. Tveir stórir skjálftar urðu, sá fyrri snemma á mánudagsmorgun 7.8 að stærð og sá seinni um kl. 13.30. Sá var af stærðinni 7.5. Að mati Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar er líklegt að skjálftarnir hafi áhrif á um 23 milljónir manna í Tyrklandi og Sýrlandi. Við ætlum að tala um þessar hamfarir við Kristínu Jónsdóttur, hópstjóra náttúruvár hjá Veðurstofunnijarðskjálftafræðing og fá að vita betur hvað gerðist þarna. Og núna á eftir mun hópur Íslendinga fljúga með flugvél Landhelgisgæslunnar til Tyrklands og taka þátt í björgunarstörfum. Slysavarnarfélagið Landsbjörg og utanríkisráðuneytið hófu þegar að undirbúa slíka aðstoð í gærmorgun. Um 80 alþjóðlegar sveitir taka þátt í björgunaraðgerðum vegna jarðskjálftanna. Við heyrum meira af þessu og ræðum við Jón Þór Víglundsson upplýsingafulltrúa Landsbjargar Það blasir við að þessum öflugu jarðskjálftum í Tyrklandi og Sýrlandi fylgir mikil neyð og mikilvægt að bregðast hratt við. Það hefur Rauði krossinn gert, eins og jafnan þegar slík áföll dynja yfir. Samtökin hér á landi hafa þegar hafið neyðarsöfnun. Atli Viðar Thorstensen er sviðsstjóri alþjóðasviðs Rauða krossins á Íslandi. Atli kemur til okkar. VIð ræðum líka um býflugur, því Evrópusambandið hefur gefið tilskipun til sinna aðildaríkja sinna um að nú sé nauðsynlegt að grípa til aðgerða til að bjarga þeim, en þeim hefur fækkað mjög vegna landbúnaðarhátta og eiturefnanotkunar. Þau í Brussel hafa líka reiknað út að býflugurnar koma með hundruði miljarða inn í evrópskan landbúnað með sínu vinnuframlagi - sem er auðvitað sjálfboðastarf. Hvaða aðgerðir getur Evrópa gripið til og ætti Ísland að gera eitthvað líka? Við ræðum við Tómas Óskar Guðjónsson líffræðing og býflugnabónda.

Flugvél Landhelgisgæslunnar TF-SIF hefur mikið verið í fréttum undanfarið vegna fyrirætlana um að selja hana. Þær hugmyndir mættu mikilli andstöðu úr ýmsum áttum og nú virðast þær hafa verið settar á ís - eða hætt við þær. Við heimsækjum flugskýli Gæslunnar á eftir og skoðum þessa umtöluðu flugvél. Rætt við VIggó Sigurðsson stýrimaður hjá Gæslunni. Við ræðum líka útrýmingu mannkyns. Er hún yfirvofandi? Hvernig þá og getum við komið í veg fyrir slíkt? Stórt er spurt. Við ræðum við Hlyn Orra Stefánsson heimspeking við Stokkhólmsháskóla sem vinnur innan nýrrar rannsóknarstofnanar í Svíþjóð sem skoðar hamfaraáhættur og kynnir stjórnvöldum heimsins hvernig þau geti brugðist við. Minnir þau á þörf þess að hætta að hugsa í kjörtímabilum og fara að spá í árhundruðum. Það eru tæknimilljarðarmæringar sem fjármagna þessar rannsóknir, hvers vegna? Málfarsmínuta um skrípi. Safnaspjall með safnstjóra RÚV, Helgu Láru Þorsteinsdóttur: Viðtal sem Margrét Indriðadóttir tók við dr. Sigurð Þórarinsson jarðfræðing í apríl árið 1949 um Náttúrugripasafnið í Reykjavík.

Flugvél Landhelgisgæslunnar TF-SIF hefur mikið verið í fréttum undanfarið vegna fyrirætlana um að selja hana. Þær hugmyndir mættu mikilli andstöðu úr ýmsum áttum og nú virðast þær hafa verið settar á ís - eða hætt við þær. Við heimsækjum flugskýli Gæslunnar á eftir og skoðum þessa umtöluðu flugvél. Rætt við VIggó Sigurðsson stýrimaður hjá Gæslunni. Við ræðum líka útrýmingu mannkyns. Er hún yfirvofandi? Hvernig þá og getum við komið í veg fyrir slíkt? Stórt er spurt. Við ræðum við Hlyn Orra Stefánsson heimspeking við Stokkhólmsháskóla sem vinnur innan nýrrar rannsóknarstofnanar í Svíþjóð sem skoðar hamfaraáhættur og kynnir stjórnvöldum heimsins hvernig þau geti brugðist við. Minnir þau á þörf þess að hætta að hugsa í kjörtímabilum og fara að spá í árhundruðum. Það eru tæknimilljarðarmæringar sem fjármagna þessar rannsóknir, hvers vegna? Málfarsmínuta um skrípi. Safnaspjall með safnstjóra RÚV, Helgu Láru Þorsteinsdóttur: Viðtal sem Margrét Indriðadóttir tók við dr. Sigurð Þórarinsson jarðfræðing í apríl árið 1949 um Náttúrugripasafnið í Reykjavík.

Spegillinn 2. febrúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Dómsmálaráðherra og forstjóri Landhelgisgæslunnar sátu fyrir svörum á fundum utanríkismála- og fjárlaganefnda Alþingis í dag vegna tillögu dómsmálaráðherra um að selja TF SIF flugvél Gæslunnar. Formenn nefndanna segja mörgum spurningum ósvarað. Georg Lárusson forstjóri Gæslunnar segir vélina vera eina þá allra öflugustu í heiminum til leitar, björgunar og almannavarna. Hann segir nauðsynlegt að vélin sé hér til taks tíu mánuði á ári. Haukur Holm ræddi við Georg, Sigurð Inga Jóhannsson, formann Framsóknarflokksins, Bjarkeyju Olsen, formann fjárlaganefndar og Bjarna Jónsson formann utanríkismálanefndar. Ríkissáttasemjari krafðist þess fyrir héraðsdómi í morgun að stéttarfélagið Efling afhenti félagatal sitt, svo greiða megi atkvæði um miðlunartillögu hans, sem hann lagði fram í kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins 26. janúar. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Deila Samtaka atvinnulífsins og Eflingar var bæði fyrir héraðsdómi og Félagsdómi í dag. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, kallar málflutninginn valdaránstilraun. Halldór Benjamín Þorbergsson á von á að Félagsdómur dæmi verkföll Eflingarfélaga á Íslandshótelum ólögmæt. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Sólveigu Önnu og Halldór Benjamín. Sjónvarpsstöðin N4 hefur óskað eftir gjaldþrotaskiptum hjá Héraðsdómi Norðurlands eystra. Tilraunir til að tryggja framtíð fyrirtækisins báru ekki árangur. Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna ,hefur frestað heimsókn sinni til Kína í næstu viku vegna loftbelgs sem svifið hefur yfir Bandaríkjunum undanfarna daga. Bandaríkin telja kínverskan njósnabelg þar á ferð en Kínverjar segja þetta veðurbelg sem villtist af leið. Róbert Jóhannsson tók saman. Með endurheimt votlendis er staðbundin losun koltvísýrings skert verulega en með ræktun skógar er koltvísýringur sem er í andrúmsloftinu fangaður og bundinn. Loftslagssjóðurinn Kolviður og Skógrækt ríkisins bjóða upp á síðari kostinn. Ævar Örn Jósepsson sagði frá og talaði við Þröst Eysteinsson skógræktarstjóra og Reyni Kristinsson, framkvæmdastjóra Kolviðar. Græn bylting stendur fyrir dyrum í Evrópusambandinu, Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, kynnti í vikunni áform um að einfalda regluverk um græna eða vistvæna atvinnustarfsemi í ESB-ríkjunum og heimila aukinn ríkisstuðning við hann. Með því móti er ætlunin að vernda evrópsk fyrirtæki fyrir aukinni samkeppni á þessu svið

Spegillinn 2. febrúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Dómsmálaráðherra og forstjóri Landhelgisgæslunnar sátu fyrir svörum á fundum utanríkismála- og fjárlaganefnda Alþingis í dag vegna tillögu dómsmálaráðherra um að selja TF SIF flugvél Gæslunnar. Formenn nefndanna segja mörgum spurningum ósvarað. Georg Lárusson forstjóri Gæslunnar segir vélina vera eina þá allra öflugustu í heiminum til leitar, björgunar og almannavarna. Hann segir nauðsynlegt að vélin sé hér til taks tíu mánuði á ári. Haukur Holm ræddi við Georg, Sigurð Inga Jóhannsson, formann Framsóknarflokksins, Bjarkeyju Olsen, formann fjárlaganefndar og Bjarna Jónsson formann utanríkismálanefndar. Ríkissáttasemjari krafðist þess fyrir héraðsdómi í morgun að stéttarfélagið Efling afhenti félagatal sitt, svo greiða megi atkvæði um miðlunartillögu hans, sem hann lagði fram í kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins 26. janúar. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Deila Samtaka atvinnulífsins og Eflingar var bæði fyrir héraðsdómi og Félagsdómi í dag. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, kallar málflutninginn valdaránstilraun. Halldór Benjamín Þorbergsson á von á að Félagsdómur dæmi verkföll Eflingarfélaga á Íslandshótelum ólögmæt. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Sólveigu Önnu og Halldór Benjamín. Sjónvarpsstöðin N4 hefur óskað eftir gjaldþrotaskiptum hjá Héraðsdómi Norðurlands eystra. Tilraunir til að tryggja framtíð fyrirtækisins báru ekki árangur. Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna ,hefur frestað heimsókn sinni til Kína í næstu viku vegna loftbelgs sem svifið hefur yfir Bandaríkjunum undanfarna daga. Bandaríkin telja kínverskan njósnabelg þar á ferð en Kínverjar segja þetta veðurbelg sem villtist af leið. Róbert Jóhannsson tók saman. Með endurheimt votlendis er staðbundin losun koltvísýrings skert verulega en með ræktun skógar er koltvísýringur sem er í andrúmsloftinu fangaður og bundinn. Loftslagssjóðurinn Kolviður og Skógrækt ríkisins bjóða upp á síðari kostinn. Ævar Örn Jósepsson sagði frá og talaði við Þröst Eysteinsson skógræktarstjóra og Reyni Kristinsson, framkvæmdastjóra Kolviðar. Græn bylting stendur fyrir dyrum í Evrópusambandinu, Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, kynnti í vikunni áform um að einfalda regluverk um græna eða vistvæna atvinnustarfsemi í ESB-ríkjunum og heimila aukinn ríkisstuðning við hann. Með því móti er ætlunin að vernda evrópsk fyrirtæki fyrir aukinni samkeppni á þessu svið

"Róttækar" og "afdrifaríkar" eru orðin sem forstjóri Landhelgisgæslunnar notaði í samskiptum við dómsmálaráðuneytið um nauðsynlegar niðurskurðarleiðir ef ekki fengjust frekari fjárheimildir. Meðal hugmynda voru sala flugvélar og varðskips. Samfylkingin fær mest fylgi allra flokka í nýjum Þjóðarpúlsi Gallup í fyrsta sinn síðan 2009 og mælist stærri en Sjálfstæðisflokkurinn. Velferðarráð Reykjavíkurborgar ákvað í gær að hækka gistináttagjald annarra sveitarfélaga í gistiskýlum borgarinnar. Um þriðjungur þeirra sem dvelja í skýlunum er frá öðrum sveitarfélögum. Landbúnaðar- og matvælaráðherra stendur að eigin sögn alls staðar frammi fyrir sömu áskorunum. Þar á meðal hvernig draga megi úr losun og gera landbúnað aðlaðandi fyrir ungt fólk þegar raunin er sú að býlum fækkar. Vladimír Pútín líkir innrásarstríði Rússa í Úkraínu við það þegar Sovétríkin hrintu innrás nasista í síðari heimsstyrjöld. Áttatíu ár eru í dag frá lokum orrustunnar við Stalíngrad. Votlendissjóður er hættur að selja kolefniseiningar til kolefnisjöfnunar en Landgræðslan gerir sér vonir um að alþjóðleg vottun fáist á þetta verkefni fyrir árslok. ------------------------ Búvörusamningar þeir sem nú eru í gildi voru gerðir til tíu ára 2016. Í þeim er fjallað um stjórn á framleiðslu búvara og framlög til landbúnaðar. Um 18 milljörðum króna er ráðstafað til greinarinnar árlega. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir að tækifæri til endurskoðunar gefist tvisvar á gildistíma samningsins. Í seinni endurskoðun hans, sem gerð verður á þessu ári, segir hún stefnt að einföldun samningsins. Ráðstefna Arctic Frontiers var haldin í Tromsö í Noregi vikuna 30. janúar til 3. febrúar. Um 900 manns sóttu ráðstefnuna, sem haldin var í skugga Úkraínustríðsins. Þar komu saman stjórnmálamenn, vísindamenn, fulltrúar staðbundinan samfélaga, þar á meðal frumbyggja, og leiðtogar fryirtækja og hagsmunaaðila á norðurslóðum til skrafs og ráðagerða. Rússar, sem gegndu formennsku í samtökunum til skamms tíma, voru ekki á staðnum en þó allt yfir og allt um kring. Votlendissjóður hefur hætt sölu kolefniseininga til kolefnisjöfnunar og mun draga úr allri starfsemi þar til alþjóðleg vottun hefur fengist. Sjóðurinn hefur stundað sína endurheimt í samstarfi við Landgræðsluna að hluta, en Landgræðslan stundar líka sína eigin votlendisendurheimt. Spegillinn 2. febrúar 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

"Róttækar" og "afdrifaríkar" eru orðin sem forstjóri Landhelgisgæslunnar notaði í samskiptum við dómsmálaráðuneytið um nauðsynlegar niðurskurðarleiðir ef ekki fengjust frekari fjárheimildir. Meðal hugmynda voru sala flugvélar og varðskips. Samfylkingin fær mest fylgi allra flokka í nýjum Þjóðarpúlsi Gallup í fyrsta sinn síðan 2009 og mælist stærri en Sjálfstæðisflokkurinn. Velferðarráð Reykjavíkurborgar ákvað í gær að hækka gistináttagjald annarra sveitarfélaga í gistiskýlum borgarinnar. Um þriðjungur þeirra sem dvelja í skýlunum er frá öðrum sveitarfélögum. Landbúnaðar- og matvælaráðherra stendur að eigin sögn alls staðar frammi fyrir sömu áskorunum. Þar á meðal hvernig draga megi úr losun og gera landbúnað aðlaðandi fyrir ungt fólk þegar raunin er sú að býlum fækkar. Vladimír Pútín líkir innrásarstríði Rússa í Úkraínu við það þegar Sovétríkin hrintu innrás nasista í síðari heimsstyrjöld. Áttatíu ár eru í dag frá lokum orrustunnar við Stalíngrad. Votlendissjóður er hættur að selja kolefniseiningar til kolefnisjöfnunar en Landgræðslan gerir sér vonir um að alþjóðleg vottun fáist á þetta verkefni fyrir árslok. ------------------------ Búvörusamningar þeir sem nú eru í gildi voru gerðir til tíu ára 2016. Í þeim er fjallað um stjórn á framleiðslu búvara og framlög til landbúnaðar. Um 18 milljörðum króna er ráðstafað til greinarinnar árlega. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir að tækifæri til endurskoðunar gefist tvisvar á gildistíma samningsins. Í seinni endurskoðun hans, sem gerð verður á þessu ári, segir hún stefnt að einföldun samningsins. Ráðstefna Arctic Frontiers var haldin í Tromsö í Noregi vikuna 30. janúar til 3. febrúar. Um 900 manns sóttu ráðstefnuna, sem haldin var í skugga Úkraínustríðsins. Þar komu saman stjórnmálamenn, vísindamenn, fulltrúar staðbundinan samfélaga, þar á meðal frumbyggja, og leiðtogar fryirtækja og hagsmunaaðila á norðurslóðum til skrafs og ráðagerða. Rússar, sem gegndu formennsku í samtökunum til skamms tíma, voru ekki á staðnum en þó allt yfir og allt um kring. Votlendissjóður hefur hætt sölu kolefniseininga til kolefnisjöfnunar og mun draga úr allri starfsemi þar til alþjóðleg vottun hefur fengist. Sjóðurinn hefur stundað sína endurheimt í samstarfi við Landgræðsluna að hluta, en Landgræðslan stundar líka sína eigin votlendisendurheimt. Spegillinn 2. febrúar 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Forstjóri Landhelgisgæslunnar segir það gríðarleg vonbrigði og mikla afturför að þurfa að selja eftirlitsflugvélina TF-SIF . Hún sé ein af grunnstoðum gæslunnar. Húsleit stendur yfir í strandhúsi Bandaríkjaforseta í Delaware. Húsleitin er sú þriðja á tveimur mánuðum, en áður hafa fundist leynileg skjöl á skrifstofu forsetans og á heimili hans. Komi til verkfalls Eflingar tæmast eldsneytistankar bensínstöðva á nokkrum dögum. Framkvæmdastjóri Olís segir aðgerðirnar ábyrgðarlausar í ljósi almannahagsmuna. Allt kapp verður lagt á að tryggja Eyjamönnum rafmagn meðan viðgerð á Vestmannaeyjastreng þrjú stendur. Búist er við að bilanagreining og viðgerð taki langan tíma. Þó svo að samið yrði um nýjan urðunarstað nú þegar til að leysa Álfsnes af hólmi þá tæki það 3-5 ár að taka hann í notkun. Stefnt er á að flytja almennan úrgang úr landi í auknum mæli. Andstæðingar breytinga á lífeyrislögunum í Frakklandi segja að mótmæli gegn þeim snúist um fleira en áformaða hækkun á eftirlaunaaldri. -------- Það vilja fæstir hafa rusl í bakgarðinum hjá sér - og enn síður ruslahauga - en eitthvað þarf að gera við ruslið. Það styttist óðfluga í að starfsleyfi stærsta urðunarstaðar landsins renni út. Samkvæmt samkomulagi frá árinu 2020 á það að gerast í árslok. Engu að síður er ekki komin nein lausn um hvað eigi að taka við. Íslendingar henda mun meira af rusli en nágrannaþjóðirnar. Hver íbúi henti 666 kílóum af heimilissorpi í fyrra sem er aukning frá árinu á undan. Ísland á talsvert langt í land til að ná markmiðum ESB landanna um hlutfall endurvinnslu. Á þessu ári verður sorphirða á landinu samræmd sem þýðir að heimili þurfa að flokka sorp í fjórar tunnur; pappír, plast, lífrænt og almennt sorp.Regína Ásvaldsdóttir er bæjarstjóri í Mosfellsbæ og formaður Sambands sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Hvað eru sveitarfélögin að gera til að leysa Álfsnes af hólmi? Bjarni Rúnarsson ræðir við hana. Þótt skipuleggjendur mótmælanna í Frakklandi og lögregluna greini á um fjölda þeirra sem tóku þátt í andófsaðgerðunum í gær eru allir sammála um að fjöldinn var mun meiri en 19. janúar, - síðast þegar landsmenn létu í ljós andúð sína á áformum stjórnvalda um að hækka eftirlaunaaldurinn úr 62 árum í 64. - CGT, fjölmennasta félag opinberra starfsmanna í landinu, áætlar að 2,8 milljónir hafi mætt á mótmælafundi og í göngur í gær, þar af hálf milljón í Parísarborg. Lögreglan er töluvert hófsamari; fjöldinn hafi farið eitthvað yfir tólf hundruð þúsund á landsvísu og líkast til um 87 þúsund í höfuðborginni. Ásgeir Tómasson segir frá. Argentí

Forstjóri Landhelgisgæslunnar segir það gríðarleg vonbrigði og mikla afturför að þurfa að selja eftirlitsflugvélina TF-SIF . Hún sé ein af grunnstoðum gæslunnar. Húsleit stendur yfir í strandhúsi Bandaríkjaforseta í Delaware. Húsleitin er sú þriðja á tveimur mánuðum, en áður hafa fundist leynileg skjöl á skrifstofu forsetans og á heimili hans. Komi til verkfalls Eflingar tæmast eldsneytistankar bensínstöðva á nokkrum dögum. Framkvæmdastjóri Olís segir aðgerðirnar ábyrgðarlausar í ljósi almannahagsmuna. Allt kapp verður lagt á að tryggja Eyjamönnum rafmagn meðan viðgerð á Vestmannaeyjastreng þrjú stendur. Búist er við að bilanagreining og viðgerð taki langan tíma. Þó svo að samið yrði um nýjan urðunarstað nú þegar til að leysa Álfsnes af hólmi þá tæki það 3-5 ár að taka hann í notkun. Stefnt er á að flytja almennan úrgang úr landi í auknum mæli. Andstæðingar breytinga á lífeyrislögunum í Frakklandi segja að mótmæli gegn þeim snúist um fleira en áformaða hækkun á eftirlaunaaldri. -------- Það vilja fæstir hafa rusl í bakgarðinum hjá sér - og enn síður ruslahauga - en eitthvað þarf að gera við ruslið. Það styttist óðfluga í að starfsleyfi stærsta urðunarstaðar landsins renni út. Samkvæmt samkomulagi frá árinu 2020 á það að gerast í árslok. Engu að síður er ekki komin nein lausn um hvað eigi að taka við. Íslendingar henda mun meira af rusli en nágrannaþjóðirnar. Hver íbúi henti 666 kílóum af heimilissorpi í fyrra sem er aukning frá árinu á undan. Ísland á talsvert langt í land til að ná markmiðum ESB landanna um hlutfall endurvinnslu. Á þessu ári verður sorphirða á landinu samræmd sem þýðir að heimili þurfa að flokka sorp í fjórar tunnur; pappír, plast, lífrænt og almennt sorp.Regína Ásvaldsdóttir er bæjarstjóri í Mosfellsbæ og formaður Sambands sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Hvað eru sveitarfélögin að gera til að leysa Álfsnes af hólmi? Bjarni Rúnarsson ræðir við hana. Þótt skipuleggjendur mótmælanna í Frakklandi og lögregluna greini á um fjölda þeirra sem tóku þátt í andófsaðgerðunum í gær eru allir sammála um að fjöldinn var mun meiri en 19. janúar, - síðast þegar landsmenn létu í ljós andúð sína á áformum stjórnvalda um að hækka eftirlaunaaldurinn úr 62 árum í 64. - CGT, fjölmennasta félag opinberra starfsmanna í landinu, áætlar að 2,8 milljónir hafi mætt á mótmælafundi og í göngur í gær, þar af hálf milljón í Parísarborg. Lögreglan er töluvert hófsamari; fjöldinn hafi farið eitthvað yfir tólf hundruð þúsund á landsvísu og líkast til um 87 þúsund í höfuðborginni. Ásgeir Tómasson segir frá. Argentí

Spegillinn 24. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Davíð Torfi Ólafsson framkvæmdastjóri Íslandshótela telur að starfsmenn þar samþykki ekki verkfallsboðun Eflingar.Bjarni Pétur Jónsson talaði við hann. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra og Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra harma bæði að verkfall þurfi til að lausnar kjaradeilu. Þau vona að deila Eflingar og SA leysist fljótt en eru ekki bjartsýnir á að svo verði. Kristín Sigurðardóttir ræddi við þau. Víða er snjó sem skafinn er af götum sturtað beint í hafnir. Í höfuðborginni er það bannað og Umhverfisstofnun telur að skerpa þurfi á verklagi um hvenær og hvar sé öruggt að fara með snjó útí sjó. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman og ræddi við Andri Teitsson formann umhverfis- og mannvirkjaráðs Akureyrar og Katrínu Sóleyju Bjarnadóttur frá Umhverfisstofnun. Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra hefur miklar áhyggjur af aukningu á notkun unglinga á nikótínpúðum, það hafi verið ákvörðun Alþingis að seinka gildistöku reglna sem draga úr sýnileika nikótínpúða á sölustöðum. Kristín Sigurðardóttir talaði við hann. Hafíss hefur orðið vart undan Vestfjörðum síðustu daga. Þó er nokkuð minna af honum en búist var við, að sögn Ásgríms L. Ásgrímssonar framkvæmdastjóra aðgerðasviðs Landhelgisgæslunnar. Stjórnarandstæðingar í Svíþjóð krefjast afsagnar nánasta samstarfsmanns Ulfs Kristersson, forsætisráðherra Svíþjóðar. Ráðuneytisstjórinn í forsætisráðuneytinu er sakaður um ólöglegar álaveiðar. Pétur Magnúson sagði frá. Leikstjórinn Sara Gunnarsdóttir fékk í dag tilnefningu til Óskarsverðlauna. Þórdís Arnljótsdóttir talaði við hana. -------------- Útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra er umdeilt. Bryndís Haraldsdóttir, formaður allsherjar og menntamálanefndar segir frumvarpið til bóta, en Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir þingmaður Pírata segir það fara gegn stjórnarskrárvörðum réttindum fólks. Bjarni Rúnarsson talaði við þær. Það bjátar sitthvað á í Bretlandi um þessar mundir. Efnahagsvandi, verkföll opinberra starfsmanna, róstusamt á stjórnarheimilinu, umhleypingar í veðri og öðru hvoru berast fregnir af hrakningum ólöglegra innflytjenda á Ermarsundi. Ásgeir Tómasson sagði frá, heyrist í Töru Pownall, húsmóður í Doncaster og Söruh Chambers sem báðar spara rafmagnið.

Spegillinn 24. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Davíð Torfi Ólafsson framkvæmdastjóri Íslandshótela telur að starfsmenn þar samþykki ekki verkfallsboðun Eflingar.Bjarni Pétur Jónsson talaði við hann. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra og Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra harma bæði að verkfall þurfi til að lausnar kjaradeilu. Þau vona að deila Eflingar og SA leysist fljótt en eru ekki bjartsýnir á að svo verði. Kristín Sigurðardóttir ræddi við þau. Víða er snjó sem skafinn er af götum sturtað beint í hafnir. Í höfuðborginni er það bannað og Umhverfisstofnun telur að skerpa þurfi á verklagi um hvenær og hvar sé öruggt að fara með snjó útí sjó. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman og ræddi við Andri Teitsson formann umhverfis- og mannvirkjaráðs Akureyrar og Katrínu Sóleyju Bjarnadóttur frá Umhverfisstofnun. Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra hefur miklar áhyggjur af aukningu á notkun unglinga á nikótínpúðum, það hafi verið ákvörðun Alþingis að seinka gildistöku reglna sem draga úr sýnileika nikótínpúða á sölustöðum. Kristín Sigurðardóttir talaði við hann. Hafíss hefur orðið vart undan Vestfjörðum síðustu daga. Þó er nokkuð minna af honum en búist var við, að sögn Ásgríms L. Ásgrímssonar framkvæmdastjóra aðgerðasviðs Landhelgisgæslunnar. Stjórnarandstæðingar í Svíþjóð krefjast afsagnar nánasta samstarfsmanns Ulfs Kristersson, forsætisráðherra Svíþjóðar. Ráðuneytisstjórinn í forsætisráðuneytinu er sakaður um ólöglegar álaveiðar. Pétur Magnúson sagði frá. Leikstjórinn Sara Gunnarsdóttir fékk í dag tilnefningu til Óskarsverðlauna. Þórdís Arnljótsdóttir talaði við hana. -------------- Útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra er umdeilt. Bryndís Haraldsdóttir, formaður allsherjar og menntamálanefndar segir frumvarpið til bóta, en Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir þingmaður Pírata segir það fara gegn stjórnarskrárvörðum réttindum fólks. Bjarni Rúnarsson talaði við þær. Það bjátar sitthvað á í Bretlandi um þessar mundir. Efnahagsvandi, verkföll opinberra starfsmanna, róstusamt á stjórnarheimilinu, umhleypingar í veðri og öðru hvoru berast fregnir af hrakningum ólöglegra innflytjenda á Ermarsundi. Ásgeir Tómasson sagði frá, heyrist í Töru Pownall, húsmóður í Doncaster og Söruh Chambers sem báðar spara rafmagnið.

Rætt er við tvo af reynslumestu þyrluflugstjórum Íslands þá Benóný Ásgrímsson og Pál Halldórsson um þyrlurekstur Landhelgisgæslunnar. Báðir tóku þeir þátt í að endurskipuleggja allt starf þyrlusveitar gæslunnar frá grunni eftir mannskætt slys sem varð á TF-RÁN í Jökulfjörðum árið 1983. Benóný og Páll segja hér frá ýmsum erfiðleikum og átökum við að byggja upp þyrlurekstur LHG og frá sínum einstaka ferli í leitar- og björgunarflugi á Íslandi.

Eyrún Ólöf Sigurðardóttir er fædd 1982 í Reykjavík og alin upp í Hveragerði. Hún starfaði í barnastarfi Reykjavíkurborgar í nokkur ár (og þannig lenti hún í tómstundafræðinni) og hefur líka unnið mikið með öldruðum, bæði við aðhlynningu og sem tómstundafræðingur. Eyrún kom stuttlega við í unglingastarfi hjá borginni og hefur verið í grasrótarverkefninu Stelpur rokka! frá 2015 (hún skrifaði einmitt BA um kynjaskipt frítímastarf). Svo hefur hún verið talsvert á flakki um heiminn, var í fjarnámi fyrst þegar hún byrjaði í mannfræðinni og skrifaði verkefni á bókasöfnum og kaffihúsum hér og þar. Einnig hefur Eyrún unnið með No Border samtökunum fyrir réttindum flóttafólks og stundað annan aktívisma. Hún er mikið náttúrubarn og komu fjallaskálarnir inn í líf hennar sem sumarstarf þegar hún var í mannfræðinni, eitt það besta, segir hún, sem hefur komið fyrir hana er að fá að dvelja á fjöllum í langan tíma í senn. Eyrún er aðjúnkt í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ. Megin áherslur í fræðum Eyrúnar eru: orðræður, staðalmyndir, fólksflutningar, vald og andóf, aktívismi og anarkismi, tómstunda- og félagsmálafræði. Í þessu samtali er fjallað um orðræðu tengda fólki á flótta, m.a. útfrá starfi íslensku Landhelgisgæslunnar við landamæragæslu í Miðjarðarhafinu, sem einnig fól í sér aðkomu að björgun flóttafólks í sjávarháska, en Eyrún skrifaði MA ritgerð sína um það mál. Rætt er um hervæðingu öryggismála og öryggisvæðingu mannúðarmála og útvistun verkefna því tengdu til einkaaðila, og fleira í þeim dúr, þar sem hugmyndir um þjóðernishyggju, yfirburðarhyggju og rasisma koma við sögu.

Þyrlustjóri hjá Landhelgisgæslunni er kominn í leyfi frá störfum vegna máls sem er til rannsóknar hjá lögreglu. Þórgnýr Einar Albertsson sagði frá. Sjálfkjörið verður í tveimur sveitarfélögum í sveitarstjórnarkosningunum á morgun, þar sem aðeins einn framboðslisti barst. Þetta er í Tjörneshreppi og Sveitarfélaginu Skagaströnd. Ágúst Ólafsson talaði við Halldór Gunnar Ólafsson. Nýskipaður forsætisráðherra Sri Lanka segir að efnahagur landsins eigi enn eftir að versna áður en hann tekur að batna að nýju. Hann reynir að mynda þjóðstjórn til að taka á vandanum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Rafmyntir hafa verið í frjálsu falli í vikunni og ástandið á markaðnum er sagt líkjast hruninu 2008. Virði Bitcoin hefur minnkað um þriðjung. ------------------------ Meirihluti borgarstjórnar í Reykjavík er fallinn samkvæmt nýjum Þjóðarpúlsi Gallups. Framsókn sækir verulega í sig veðrið og bætir fjórum mönnum við sig en sjálfstæðisflokkur missir tæp níu prósentustig. Eva Heiða Önnudóttir stjórnmálafræðingur fór yfir niðurstöður. Við höldum áfram að velta fyrir okkur sveitarstjórnarkosningunum og kosningabaráttunni. Spennan magnast, ekki síst hjá þeim þúsundum sem eru í framboði og eiga mikið undir í því að fanga athygli og atkvæði kjósenda. Hvernig hefur það gengið þetta vorið? Jón Gunnar Ólafsson er doktor í fjölmiðlafræði við Háskóla Íslands. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Undirskrift sem fylgdi yfirlýsingu um að Birgitta Jónsdóttir tæki sæti á framboðslista Reykjavíkur; bestu borgarinnar er gjörólík undirritun Birgittu við drengskaparheit að stjórnarskrá þegar hún tók sæti á Alþingi. Brynjólfur Þór Guðmundsson ræddi við Inga Vífil um málið.

Þyrlustjóri hjá Landhelgisgæslunni er kominn í leyfi frá störfum vegna máls sem er til rannsóknar hjá lögreglu. Þórgnýr Einar Albertsson sagði frá. Sjálfkjörið verður í tveimur sveitarfélögum í sveitarstjórnarkosningunum á morgun, þar sem aðeins einn framboðslisti barst. Þetta er í Tjörneshreppi og Sveitarfélaginu Skagaströnd. Ágúst Ólafsson talaði við Halldór Gunnar Ólafsson. Nýskipaður forsætisráðherra Sri Lanka segir að efnahagur landsins eigi enn eftir að versna áður en hann tekur að batna að nýju. Hann reynir að mynda þjóðstjórn til að taka á vandanum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Rafmyntir hafa verið í frjálsu falli í vikunni og ástandið á markaðnum er sagt líkjast hruninu 2008. Virði Bitcoin hefur minnkað um þriðjung. ------------------------ Meirihluti borgarstjórnar í Reykjavík er fallinn samkvæmt nýjum Þjóðarpúlsi Gallups. Framsókn sækir verulega í sig veðrið og bætir fjórum mönnum við sig en sjálfstæðisflokkur missir tæp níu prósentustig. Eva Heiða Önnudóttir stjórnmálafræðingur fór yfir niðurstöður. Við höldum áfram að velta fyrir okkur sveitarstjórnarkosningunum og kosningabaráttunni. Spennan magnast, ekki síst hjá þeim þúsundum sem eru í framboði og eiga mikið undir í því að fanga athygli og atkvæði kjósenda. Hvernig hefur það gengið þetta vorið? Jón Gunnar Ólafsson er doktor í fjölmiðlafræði við Háskóla Íslands. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Undirskrift sem fylgdi yfirlýsingu um að Birgitta Jónsdóttir tæki sæti á framboðslista Reykjavíkur; bestu borgarinnar er gjörólík undirritun Birgittu við drengskaparheit að stjórnarskrá þegar hún tók sæti á Alþingi. Brynjólfur Þór Guðmundsson ræddi við Inga Vífil um málið.

Þyrlustjóri hjá Landhelgisgæslunni er kominn í leyfi frá störfum vegna máls sem er til rannsóknar hjá lögreglu. Þórgnýr Einar Albertsson sagði frá. Sjálfkjörið verður í tveimur sveitarfélögum í sveitarstjórnarkosningunum á morgun, þar sem aðeins einn framboðslisti barst. Þetta er í Tjörneshreppi og Sveitarfélaginu Skagaströnd. Ágúst Ólafsson talaði við Halldór Gunnar Ólafsson. Nýskipaður forsætisráðherra Sri Lanka segir að efnahagur landsins eigi enn eftir að versna áður en hann tekur að batna að nýju. Hann reynir að mynda þjóðstjórn til að taka á vandanum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Rafmyntir hafa verið í frjálsu falli í vikunni og ástandið á markaðnum er sagt líkjast hruninu 2008. Virði Bitcoin hefur minnkað um þriðjung. ------------------------ Meirihluti borgarstjórnar í Reykjavík er fallinn samkvæmt nýjum Þjóðarpúlsi Gallups. Framsókn sækir verulega í sig veðrið og bætir fjórum mönnum við sig en sjálfstæðisflokkur missir tæp níu prósentustig. Eva Heiða Önnudóttir stjórnmálafræðingur fór yfir niðurstöður. Við höldum áfram að velta fyrir okkur sveitarstjórnarkosningunum og kosningabaráttunni. Spennan magnast, ekki síst hjá þeim þúsundum sem eru í framboði og eiga mikið undir í því að fanga athygli og atkvæði kjósenda. Hvernig hefur það gengið þetta vorið? Jón Gunnar Ólafsson er doktor í fjölmiðlafræði við Háskóla Íslands. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Undirskrift sem fylgdi yfirlýsingu um að Birgitta Jónsdóttir tæki sæti á framboðslista Reykjavíkur; bestu borgarinnar er gjörólík undirritun Birgittu við drengskaparheit að stjórnarskrá þegar hún tók sæti á Alþingi. Brynjólfur Þór Guðmundsson ræddi við Inga Vífil um málið.

Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra vill fjölga þyrluflugmönnum hjá Landhelgisgæslunni. Það sé óboðlegt að ekki sé hægt að manna áhöfn vegna veikinda starfsmanns. Alma Ómarsdóttir ræddi við hann. Herinn á Sri Lanka hefur fengið fyrirmæli um að skjóta alla sem staðnir eru að verki við lögbrot. Skálmöld er í landinu og útgöngubann, sem stjórnarandstæðingar virða að vettugi. Ásgeir Tómasson tók saman. Kristinn Þorsteinsson, formaður Skólameistarafélags Íslands telur að skólayfirvöld í Flensborgarskóla hafi brugðist eðlilega við líkamsárás á árshátíð skólans í mars. Möguleikar til að reka nemendur séu takmarkaðir. Urður Örlygsdóttir talaði við hann. Maður sem hafði benslað fjöldann allan af rafhlaupahjólum í Reykjavík gaf sig fram við fyrirtækið Hopp í dag og kvaðst hafa gert þetta í mótmælaskyni. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við Sæunni Ósk Unnsteinsdóttur, framkvæmdastjóra Hopps. Á Íslandi hafa um þrjú hundruð manns greinst með lupus. Alþjóðlegum degi sjúkdómsins er ætlað að vekja á honum athygli og vonir standa til að það geti flýtt fyrir greiningum og auðvelda líf þeirra sem af honum þjást. Rebekka Líf Ingadóttir talaði við Hrönn Stefánsdóttur, formann Lupus-hóps Gigtarfélags Íslands. Systur freista þess að komast áfram í Júróvisjón í kvöld. Urður Örlygsdóttir tók saman og talaði við Ellen Kristjánsdóttur og Eyþór Gunnarsson foreldra Systra. ---- Hlutabréf féllu í kauphöllum víða um heim og líka á Íslandi í gær. Stýrivextir voru hækkaðir í síðustu viku um eitt prósentustig og litlar horfur á að þeir lækki í bráð. Seðlabankinn spáir því að verðbólgan sem var 7,2% í síðasta mánuði gæti farið í 8% í haust og líkur á að enn þurfi að herða tökin til að hemja verðbólgu. Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur Íslandsbanka, játar því bæði og neitar að við stöndum á tímamótum í efnahagsmálum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Vísindamenn Íslenskrar erfðagreiningar hafa fundið tengsl áður óþekktra erfðabreytileika við iktsýki í stærstu erfðarannsókn sem gerð hefur verið á sjúkdómnum. Hafdís Helga Helgadóttir settist niður með Sædísi Sævarsdóttur og Ingileif Jónsdóttur. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Gísli Kjaran Kristjánsdóttir.

Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra vill fjölga þyrluflugmönnum hjá Landhelgisgæslunni. Það sé óboðlegt að ekki sé hægt að manna áhöfn vegna veikinda starfsmanns. Alma Ómarsdóttir ræddi við hann. Herinn á Sri Lanka hefur fengið fyrirmæli um að skjóta alla sem staðnir eru að verki við lögbrot. Skálmöld er í landinu og útgöngubann, sem stjórnarandstæðingar virða að vettugi. Ásgeir Tómasson tók saman. Kristinn Þorsteinsson, formaður Skólameistarafélags Íslands telur að skólayfirvöld í Flensborgarskóla hafi brugðist eðlilega við líkamsárás á árshátíð skólans í mars. Möguleikar til að reka nemendur séu takmarkaðir. Urður Örlygsdóttir talaði við hann. Maður sem hafði benslað fjöldann allan af rafhlaupahjólum í Reykjavík gaf sig fram við fyrirtækið Hopp í dag og kvaðst hafa gert þetta í mótmælaskyni. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við Sæunni Ósk Unnsteinsdóttur, framkvæmdastjóra Hopps. Á Íslandi hafa um þrjú hundruð manns greinst með lupus. Alþjóðlegum degi sjúkdómsins er ætlað að vekja á honum athygli og vonir standa til að það geti flýtt fyrir greiningum og auðvelda líf þeirra sem af honum þjást. Rebekka Líf Ingadóttir talaði við Hrönn Stefánsdóttur, formann Lupus-hóps Gigtarfélags Íslands. Systur freista þess að komast áfram í Júróvisjón í kvöld. Urður Örlygsdóttir tók saman og talaði við Ellen Kristjánsdóttur og Eyþór Gunnarsson foreldra Systra. ---- Hlutabréf féllu í kauphöllum víða um heim og líka á Íslandi í gær. Stýrivextir voru hækkaðir í síðustu viku um eitt prósentustig og litlar horfur á að þeir lækki í bráð. Seðlabankinn spáir því að verðbólgan sem var 7,2% í síðasta mánuði gæti farið í 8% í haust og líkur á að enn þurfi að herða tökin til að hemja verðbólgu. Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur Íslandsbanka, játar því bæði og neitar að við stöndum á tímamótum í efnahagsmálum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Vísindamenn Íslenskrar erfðagreiningar hafa fundið tengsl áður óþekktra erfðabreytileika við iktsýki í stærstu erfðarannsókn sem gerð hefur verið á sjúkdómnum. Hafdís Helga Helgadóttir settist niður með Sædísi Sævarsdóttur og Ingileif Jónsdóttur. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Gísli Kjaran Kristjánsdóttir.

Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra vill fjölga þyrluflugmönnum hjá Landhelgisgæslunni. Það sé óboðlegt að ekki sé hægt að manna áhöfn vegna veikinda starfsmanns. Alma Ómarsdóttir ræddi við hann. Herinn á Sri Lanka hefur fengið fyrirmæli um að skjóta alla sem staðnir eru að verki við lögbrot. Skálmöld er í landinu og útgöngubann, sem stjórnarandstæðingar virða að vettugi. Ásgeir Tómasson tók saman. Kristinn Þorsteinsson, formaður Skólameistarafélags Íslands telur að skólayfirvöld í Flensborgarskóla hafi brugðist eðlilega við líkamsárás á árshátíð skólans í mars. Möguleikar til að reka nemendur séu takmarkaðir. Urður Örlygsdóttir talaði við hann. Maður sem hafði benslað fjöldann allan af rafhlaupahjólum í Reykjavík gaf sig fram við fyrirtækið Hopp í dag og kvaðst hafa gert þetta í mótmælaskyni. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við Sæunni Ósk Unnsteinsdóttur, framkvæmdastjóra Hopps. Á Íslandi hafa um þrjú hundruð manns greinst með lupus. Alþjóðlegum degi sjúkdómsins er ætlað að vekja á honum athygli og vonir standa til að það geti flýtt fyrir greiningum og auðvelda líf þeirra sem af honum þjást. Rebekka Líf Ingadóttir talaði við Hrönn Stefánsdóttur, formann Lupus-hóps Gigtarfélags Íslands. Systur freista þess að komast áfram í Júróvisjón í kvöld. Urður Örlygsdóttir tók saman og talaði við Ellen Kristjánsdóttur og Eyþór Gunnarsson foreldra Systra. ---- Hlutabréf féllu í kauphöllum víða um heim og líka á Íslandi í gær. Stýrivextir voru hækkaðir í síðustu viku um eitt prósentustig og litlar horfur á að þeir lækki í bráð. Seðlabankinn spáir því að verðbólgan sem var 7,2% í síðasta mánuði gæti farið í 8% í haust og líkur á að enn þurfi að herða tökin til að hemja verðbólgu. Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur Íslandsbanka, játar því bæði og neitar að við stöndum á tímamótum í efnahagsmálum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Vísindamenn Íslenskrar erfðagreiningar hafa fundið tengsl áður óþekktra erfðabreytileika við iktsýki í stærstu erfðarannsókn sem gerð hefur verið á sjúkdómnum. Hafdís Helga Helgadóttir settist niður með Sædísi Sævarsdóttur og Ingileif Jónsdóttur. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Gísli Kjaran Kristjánsdóttir.

Spegillinn 11.apríl 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Forstjóri Bankasýslunnar segir útboðið á nær fjórðungshlut í Íslandsbanka hafa verið afar farsælt. Gott verð hafi fengist fyrir hlut ríkisins og framkvæmdin hafi verið nákvæmlega eins og kynnt hafi verið í aðdraganda útboðsins. Enginn ráðherra óskaði eftir að færa til bókar gagnrýni á fyrirkomulagið við sölu á hlutabréfum ríkisins í Íslandsbanka áður en salan fór fram. Þetta segir forsætisráðherra. Kosningabarátta Emmanuels Macrons Frakklandsforseta fyrir endurkjöri er hafin af krafti. Hlutabréfavísitölur hækkuðu og gengi evrunnar styrktist þegar staðfest var að hann hefði fengið flest atkvæði í fyrri umferð forsetakosninganna í gær. Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála hefur fellt úr gildi framkvæmdaleyfi bæjarstjórnar Kópavogs fyrir breikkun á Suðurlandsvegi. Framkvæmdir hafa verið stöðvaðar. Sergei Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, segir að rússneski herinn muni ekki gera hlé á árásum sínum í aðdraganda næstu lotu friðarviðræðna við Úkraínumenn. Landhelgisgæslan og bandarískar hersveitir tóku í dag þátt í sameiginlegri varnaræfingu í Hvalfirði sem er hluti af æfingunni Norður-Víkingur 2022. Og lundinn er kominn til Borgarfjarðar eystra. Lengri umfjöllun: Framboðsfrestur til sveitarstjórnarkosninga 14. maí rann út á föstudag. Ellefu framboð bjóða fram í Reykjavík, níu á Akureyri og níu í Kópavogi svo dæmi séu tekin. Í Reykjavík hefur framboðum fækkað um fimm frá síðustu kosningum. Nú bjóða fram að nýju allir þeir átta flokkar sem fengu borgarfulltrúa síðast, auk Framsóknarflokksins og tveggja nýrra framboða. Spegillinn ræddi í dag við Grétar Þór Eyþórsson stjórnmálafræðing og prófessor við Háskólann á Akureyri um kosningabaráttuna framundan í stærstu sveitarfélögunum og um hvað verði kosið. En hvers vegna bjóði færri sig fram núna í höfuðborginni en fyrir fjórum árum? Kristján Sigurjónson talar við Grétar. Emmanuel Macron Frakklandsforseti og Marine le Pen skiptu með sér rétt rúmum helmingi atkvæða í fyrri umferð forsetakosninga í landinu um helgina. Macron fékk um 28% og Le Pen 23%. Í þriðja sæti var Jean-Luc Melanchon sem er frambjóðandi vinstri manna og fékk hann um 22% atkvæða. Melanchon hefur skorað á kjósendur sína að kjósa ekki Le Pen þó að ekki hafi hann lýst stuðningi við Macron. Atkvæði þeirra sem kusu Melancho í fyrri umferðinni gætu skipt öllu þegar kosið verður eftir tvær vikur milli Macrons og Le Pen. Fyrir fimm árum var líka kosið milli þeirra Marine Le Pen og Macron í seinni umferð forse

Spegillinn 11.apríl 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Forstjóri Bankasýslunnar segir útboðið á nær fjórðungshlut í Íslandsbanka hafa verið afar farsælt. Gott verð hafi fengist fyrir hlut ríkisins og framkvæmdin hafi verið nákvæmlega eins og kynnt hafi verið í aðdraganda útboðsins. Enginn ráðherra óskaði eftir að færa til bókar gagnrýni á fyrirkomulagið við sölu á hlutabréfum ríkisins í Íslandsbanka áður en salan fór fram. Þetta segir forsætisráðherra. Kosningabarátta Emmanuels Macrons Frakklandsforseta fyrir endurkjöri er hafin af krafti. Hlutabréfavísitölur hækkuðu og gengi evrunnar styrktist þegar staðfest var að hann hefði fengið flest atkvæði í fyrri umferð forsetakosninganna í gær. Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála hefur fellt úr gildi framkvæmdaleyfi bæjarstjórnar Kópavogs fyrir breikkun á Suðurlandsvegi. Framkvæmdir hafa verið stöðvaðar. Sergei Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, segir að rússneski herinn muni ekki gera hlé á árásum sínum í aðdraganda næstu lotu friðarviðræðna við Úkraínumenn. Landhelgisgæslan og bandarískar hersveitir tóku í dag þátt í sameiginlegri varnaræfingu í Hvalfirði sem er hluti af æfingunni Norður-Víkingur 2022. Og lundinn er kominn til Borgarfjarðar eystra. Lengri umfjöllun: Framboðsfrestur til sveitarstjórnarkosninga 14. maí rann út á föstudag. Ellefu framboð bjóða fram í Reykjavík, níu á Akureyri og níu í Kópavogi svo dæmi séu tekin. Í Reykjavík hefur framboðum fækkað um fimm frá síðustu kosningum. Nú bjóða fram að nýju allir þeir átta flokkar sem fengu borgarfulltrúa síðast, auk Framsóknarflokksins og tveggja nýrra framboða. Spegillinn ræddi í dag við Grétar Þór Eyþórsson stjórnmálafræðing og prófessor við Háskólann á Akureyri um kosningabaráttuna framundan í stærstu sveitarfélögunum og um hvað verði kosið. En hvers vegna bjóði færri sig fram núna í höfuðborginni en fyrir fjórum árum? Kristján Sigurjónson talar við Grétar. Emmanuel Macron Frakklandsforseti og Marine le Pen skiptu með sér rétt rúmum helmingi atkvæða í fyrri umferð forsetakosninga í landinu um helgina. Macron fékk um 28% og Le Pen 23%. Í þriðja sæti var Jean-Luc Melanchon sem er frambjóðandi vinstri manna og fékk hann um 22% atkvæða. Melanchon hefur skorað á kjósendur sína að kjósa ekki Le Pen þó að ekki hafi hann lýst stuðningi við Macron. Atkvæði þeirra sem kusu Melancho í fyrri umferðinni gætu skipt öllu þegar kosið verður eftir tvær vikur milli Macrons og Le Pen. Fyrir fimm árum var líka kosið milli þeirra Marine Le Pen og Macron í seinni umferð forse

Spegillinn 11.apríl 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Forstjóri Bankasýslunnar segir útboðið á nær fjórðungshlut í Íslandsbanka hafa verið afar farsælt. Gott verð hafi fengist fyrir hlut ríkisins og framkvæmdin hafi verið nákvæmlega eins og kynnt hafi verið í aðdraganda útboðsins. Enginn ráðherra óskaði eftir að færa til bókar gagnrýni á fyrirkomulagið við sölu á hlutabréfum ríkisins í Íslandsbanka áður en salan fór fram. Þetta segir forsætisráðherra. Kosningabarátta Emmanuels Macrons Frakklandsforseta fyrir endurkjöri er hafin af krafti. Hlutabréfavísitölur hækkuðu og gengi evrunnar styrktist þegar staðfest var að hann hefði fengið flest atkvæði í fyrri umferð forsetakosninganna í gær. Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála hefur fellt úr gildi framkvæmdaleyfi bæjarstjórnar Kópavogs fyrir breikkun á Suðurlandsvegi. Framkvæmdir hafa verið stöðvaðar. Sergei Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, segir að rússneski herinn muni ekki gera hlé á árásum sínum í aðdraganda næstu lotu friðarviðræðna við Úkraínumenn. Landhelgisgæslan og bandarískar hersveitir tóku í dag þátt í sameiginlegri varnaræfingu í Hvalfirði sem er hluti af æfingunni Norður-Víkingur 2022. Og lundinn er kominn til Borgarfjarðar eystra. Lengri umfjöllun: Framboðsfrestur til sveitarstjórnarkosninga 14. maí rann út á föstudag. Ellefu framboð bjóða fram í Reykjavík, níu á Akureyri og níu í Kópavogi svo dæmi séu tekin. Í Reykjavík hefur framboðum fækkað um fimm frá síðustu kosningum. Nú bjóða fram að nýju allir þeir átta flokkar sem fengu borgarfulltrúa síðast, auk Framsóknarflokksins og tveggja nýrra framboða. Spegillinn ræddi í dag við Grétar Þór Eyþórsson stjórnmálafræðing og prófessor við Háskólann á Akureyri um kosningabaráttuna framundan í stærstu sveitarfélögunum og um hvað verði kosið. En hvers vegna bjóði færri sig fram núna í höfuðborginni en fyrir fjórum árum? Kristján Sigurjónson talar við Grétar. Emmanuel Macron Frakklandsforseti og Marine le Pen skiptu með sér rétt rúmum helmingi atkvæða í fyrri umferð forsetakosninga í landinu um helgina. Macron fékk um 28% og Le Pen 23%. Í þriðja sæti var Jean-Luc Melanchon sem er frambjóðandi vinstri manna og fékk hann um 22% atkvæða. Melanchon hefur skorað á kjósendur sína að kjósa ekki Le Pen þó að ekki hafi hann lýst stuðningi við Macron. Atkvæði þeirra sem kusu Melancho í fyrri umferðinni gætu skipt öllu þegar kosið verður eftir tvær vikur milli Macrons og Le Pen. Fyrir fimm árum var líka kosið milli þeirra Marine Le Pen og Macron í seinni umferð forse

Tvívegis á síðustu vikum hafa þyrlur Landhelgisgæslunnar ekki getað flogið út fyrir tuttugu sjómílur til að sækja veika eða slasaða sjófarendur. Í nokkra klukkutíma á fimmtudag var engin þyrla tiltæk og ekki hægt að sinna útkalli sem barst. Við ræddum stöðuna á flota Landhelgisgæslunnar við Ásgeir Erlendsson, upplýsingafulltrúa hennar. Kjarninn greindi nýlega frá því að fyrirtækið Eden Mining áformi að vinna 15 milljónir rúmmetra af jarðefni úr Litla-Sandfelli við Þrengslaveg í Ölfusi sem verður að hluta nýtt í framkvæmdir á svæðinu og að hluta sem íblöndunarefni í sement. Miðað við matsáætlun myndi fjallið hverfa á þrjátíu árum. Við ræddum við Eydísi Líndal Finnbogadóttur, forstjóra Náttúrufræðistofnunar Íslands, um þessi áform, en í umsögn stofnunarinnar kemur fram að skoða þurfi frá ýmsum hliðum og þá staðreynd að fyrirhugað sé að fjarlægja heilt fjall úr náttúru Íslands og flytja úr landi. Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir, þingmaður Framsóknarflokksins, hefur lagt til að getnaðarvarnir verði ókeypis fyrir einstaklinga sem eru yngri en 25 ára. Peningaskortur geti komið í veg fyrir að ungt fólk noti slíkar varnir. Á morgun fer fram ráðstefna á vegum evrópska samstarfsvettvangsins FASA sem snýst um að efla færni fagaðila sem sinna þolendum heimilisofbeldis sem eiga við vímuefnavanda að etja. Þetta er ákaflega viðkvæmur hópur en oftar en ekki hefur fólk, og þá sérstaklega konur, með fíknivanda orðið fyrir ofbeldi á lífsleiðinni. Við fengum til okkar tvær fagkonur sem verða í pallborði á ráðstefnunni, þær Rögnu Björgu Guðbrandsdóttur sem var verkefnastjóri í Bjarkarhlíð og Soffíu Hjördísi Ólafsdóttur en hún er yfir VOR teymi Reykjavíkurborgar sem aðstoðar heimilislaust fólk með fíknivanda. Heimsmeistarakeppni osta fór fram á dögunum í Wisconsin í Bandaríkjunum. Í fyrsta sinn var íslenskur ostur meðal keppenda, Feykir 24 plús, sem framleiddur er af Kaupfélagi Skagfirðinga. Osturinn lenti í áttunda sæti í sínum flokki sem þykir stórgóður árangur og við ræddum við Jón Þór Jósepsson, framleiðslustjóra hjá KS og mjólkurfræðing, um Feyki og ostagerð hér á landi. Í lok þáttar fór Guðmundur Jóhannsson yfir tíðindi úr heimi tækninnar, eins og alltaf annan hvern þriðjudag. Tónlist: Friður - Sóldögg Akureyri - Árný Margrét Need Your Tonight -INXS Is it true - Gusgus og Vök Running up that hill - Kate Bush Bad Guy - Billie Eilish Bleikur og blár - Friðrik Dór Put Your Records on - Corinne Bailey Rae Big Jumps - Emilíana Torrini Boys don't cry - Cure

Tvívegis á síðustu vikum hafa þyrlur Landhelgisgæslunnar ekki getað flogið út fyrir tuttugu sjómílur til að sækja veika eða slasaða sjófarendur. Í nokkra klukkutíma á fimmtudag var engin þyrla tiltæk og ekki hægt að sinna útkalli sem barst. Við ræddum stöðuna á flota Landhelgisgæslunnar við Ásgeir Erlendsson, upplýsingafulltrúa hennar. Kjarninn greindi nýlega frá því að fyrirtækið Eden Mining áformi að vinna 15 milljónir rúmmetra af jarðefni úr Litla-Sandfelli við Þrengslaveg í Ölfusi sem verður að hluta nýtt í framkvæmdir á svæðinu og að hluta sem íblöndunarefni í sement. Miðað við matsáætlun myndi fjallið hverfa á þrjátíu árum. Við ræddum við Eydísi Líndal Finnbogadóttur, forstjóra Náttúrufræðistofnunar Íslands, um þessi áform, en í umsögn stofnunarinnar kemur fram að skoða þurfi frá ýmsum hliðum og þá staðreynd að fyrirhugað sé að fjarlægja heilt fjall úr náttúru Íslands og flytja úr landi. Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir, þingmaður Framsóknarflokksins, hefur lagt til að getnaðarvarnir verði ókeypis fyrir einstaklinga sem eru yngri en 25 ára. Peningaskortur geti komið í veg fyrir að ungt fólk noti slíkar varnir. Á morgun fer fram ráðstefna á vegum evrópska samstarfsvettvangsins FASA sem snýst um að efla færni fagaðila sem sinna þolendum heimilisofbeldis sem eiga við vímuefnavanda að etja. Þetta er ákaflega viðkvæmur hópur en oftar en ekki hefur fólk, og þá sérstaklega konur, með fíknivanda orðið fyrir ofbeldi á lífsleiðinni. Við fengum til okkar tvær fagkonur sem verða í pallborði á ráðstefnunni, þær Rögnu Björgu Guðbrandsdóttur sem var verkefnastjóri í Bjarkarhlíð og Soffíu Hjördísi Ólafsdóttur en hún er yfir VOR teymi Reykjavíkurborgar sem aðstoðar heimilislaust fólk með fíknivanda. Heimsmeistarakeppni osta fór fram á dögunum í Wisconsin í Bandaríkjunum. Í fyrsta sinn var íslenskur ostur meðal keppenda, Feykir 24 plús, sem framleiddur er af Kaupfélagi Skagfirðinga. Osturinn lenti í áttunda sæti í sínum flokki sem þykir stórgóður árangur og við ræddum við Jón Þór Jósepsson, framleiðslustjóra hjá KS og mjólkurfræðing, um Feyki og ostagerð hér á landi. Í lok þáttar fór Guðmundur Jóhannsson yfir tíðindi úr heimi tækninnar, eins og alltaf annan hvern þriðjudag. Tónlist: Friður - Sóldögg Akureyri - Árný Margrét Need Your Tonight -INXS Is it true - Gusgus og Vök Running up that hill - Kate Bush Bad Guy - Billie Eilish Bleikur og blár - Friðrik Dór Put Your Records on - Corinne Bailey Rae Big Jumps - Emilíana Torrini Boys don't cry - Cure

Tvívegis á síðustu vikum hafa þyrlur Landhelgisgæslunnar ekki getað flogið út fyrir tuttugu sjómílur til að sækja veika eða slasaða sjófarendur. Í nokkra klukkutíma á fimmtudag var engin þyrla tiltæk og ekki hægt að sinna útkalli sem barst. Við ræddum stöðuna á flota Landhelgisgæslunnar við Ásgeir Erlendsson, upplýsingafulltrúa hennar. Kjarninn greindi nýlega frá því að fyrirtækið Eden Mining áformi að vinna 15 milljónir rúmmetra af jarðefni úr Litla-Sandfelli við Þrengslaveg í Ölfusi sem verður að hluta nýtt í framkvæmdir á svæðinu og að hluta sem íblöndunarefni í sement. Miðað við matsáætlun myndi fjallið hverfa á þrjátíu árum. Við ræddum við Eydísi Líndal Finnbogadóttur, forstjóra Náttúrufræðistofnunar Íslands, um þessi áform, en í umsögn stofnunarinnar kemur fram að skoða þurfi frá ýmsum hliðum og þá staðreynd að fyrirhugað sé að fjarlægja heilt fjall úr náttúru Íslands og flytja úr landi. Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir, þingmaður Framsóknarflokksins, hefur lagt til að getnaðarvarnir verði ókeypis fyrir einstaklinga sem eru yngri en 25 ára. Peningaskortur geti komið í veg fyrir að ungt fólk noti slíkar varnir. Á morgun fer fram ráðstefna á vegum evrópska samstarfsvettvangsins FASA sem snýst um að efla færni fagaðila sem sinna þolendum heimilisofbeldis sem eiga við vímuefnavanda að etja. Þetta er ákaflega viðkvæmur hópur en oftar en ekki hefur fólk, og þá sérstaklega konur, með fíknivanda orðið fyrir ofbeldi á lífsleiðinni. Við fengum til okkar tvær fagkonur sem verða í pallborði á ráðstefnunni, þær Rögnu Björgu Guðbrandsdóttur sem var verkefnastjóri í Bjarkarhlíð og Soffíu Hjördísi Ólafsdóttur en hún er yfir VOR teymi Reykjavíkurborgar sem aðstoðar heimilislaust fólk með fíknivanda. Heimsmeistarakeppni osta fór fram á dögunum í Wisconsin í Bandaríkjunum. Í fyrsta sinn var íslenskur ostur meðal keppenda, Feykir 24 plús, sem framleiddur er af Kaupfélagi Skagfirðinga. Osturinn lenti í áttunda sæti í sínum flokki sem þykir stórgóður árangur og við ræddum við Jón Þór Jósepsson, framleiðslustjóra hjá KS og mjólkurfræðing, um Feyki og ostagerð hér á landi. Í lok þáttar fór Guðmundur Jóhannsson yfir tíðindi úr heimi tækninnar, eins og alltaf annan hvern þriðjudag. Tónlist: Friður - Sóldögg Akureyri - Árný Margrét Need Your Tonight -INXS Is it true - Gusgus og Vök Running up that hill - Kate Bush Bad Guy - Billie Eilish Bleikur og blár - Friðrik Dór Put Your Records on - Corinne Bailey Rae Big Jumps - Emilíana Torrini Boys don't cry - Cure

Síðdegis í gær var tilkynnt um sölu á rúmlega fimmtungs hlut ríkisins í Íslandsbanka. Eftirspurn var mikil og fékk ríkið 52 og hálfan milljarð fyrir hlutina sem voru seldir og á nú 42,5% í bankanum; ekki kemur í ljós hverjir keyptu fyrr en í næstu viku en hlutirnir voru boðnir stofnfjárfestum ekki almenningi. Már Wolfgang Mixa, lektor við viðskiptadeild Háskólans í Reykjavík, segir ýmislegt skýra það að þessu sinni séu hlutir boðnir fagfjárfestum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Má. Alltof margir spá lítið sem ekkert í lífeyrisréttindum sínum og fólk er helst til kærulaust með að ganga úr skugga um að allt sé með felldu. Lífeyrisréttindi sambúðarfólks geta verið misjöfn og það þarf að passa tímanlega að réttindi hvers og eins séu tryggð. Bjarni Rúnarsson ræddi við Þóreyju S. Þórðardóttur, framkvæmdastjóra Landssambands lífeyrissjóða og fyrst var spurt hverju fólk flaskar helst á í lífeyrismálum. Helstu atriði frétta: Fjármálaráðherra segir að við söluna á bréfum í Íslandsbanka hafi áhersla verið lögð á að fá kaupendur að borðinu sem ekki væru að leita að skjótfengnum gróða. Tvennt var flutt með þyrlu Landhelgisgæslunnar til Reykjavíkur eftir sprengingu í verksmiðju á Grenivík síðdegis í dag. Báðir eru mikið slasaðir. Íbúum úkraínsku borgarinnar Chernihiv er haldið í gíslingu af rússneska hernum að sögn umboðsmanns mannréttindamála í Úkraínu. Framkvæmdastjóri NATO boðar aukinn viðbúnað í Austur-Evrópu. Fráfarandi formaður Starfsgreinasambandsins vonast til að öldur innan verkalýðshreyfingarnar lægi á næstunni. Þar geti eftirmaður hans lagt hönd á plóg. Frá og með fyrsta apríl verða hraðpróf hjá einkafyrirtækjum ekki lengur ókeypis. Spegillinn 23. mars 2022. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendinga: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Síðdegis í gær var tilkynnt um sölu á rúmlega fimmtungs hlut ríkisins í Íslandsbanka. Eftirspurn var mikil og fékk ríkið 52 og hálfan milljarð fyrir hlutina sem voru seldir og á nú 42,5% í bankanum; ekki kemur í ljós hverjir keyptu fyrr en í næstu viku en hlutirnir voru boðnir stofnfjárfestum ekki almenningi. Már Wolfgang Mixa, lektor við viðskiptadeild Háskólans í Reykjavík, segir ýmislegt skýra það að þessu sinni séu hlutir boðnir fagfjárfestum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Má. Alltof margir spá lítið sem ekkert í lífeyrisréttindum sínum og fólk er helst til kærulaust með að ganga úr skugga um að allt sé með felldu. Lífeyrisréttindi sambúðarfólks geta verið misjöfn og það þarf að passa tímanlega að réttindi hvers og eins séu tryggð. Bjarni Rúnarsson ræddi við Þóreyju S. Þórðardóttur, framkvæmdastjóra Landssambands lífeyrissjóða og fyrst var spurt hverju fólk flaskar helst á í lífeyrismálum. Helstu atriði frétta: Fjármálaráðherra segir að við söluna á bréfum í Íslandsbanka hafi áhersla verið lögð á að fá kaupendur að borðinu sem ekki væru að leita að skjótfengnum gróða. Tvennt var flutt með þyrlu Landhelgisgæslunnar til Reykjavíkur eftir sprengingu í verksmiðju á Grenivík síðdegis í dag. Báðir eru mikið slasaðir. Íbúum úkraínsku borgarinnar Chernihiv er haldið í gíslingu af rússneska hernum að sögn umboðsmanns mannréttindamála í Úkraínu. Framkvæmdastjóri NATO boðar aukinn viðbúnað í Austur-Evrópu. Fráfarandi formaður Starfsgreinasambandsins vonast til að öldur innan verkalýðshreyfingarnar lægi á næstunni. Þar geti eftirmaður hans lagt hönd á plóg. Frá og með fyrsta apríl verða hraðpróf hjá einkafyrirtækjum ekki lengur ókeypis. Spegillinn 23. mars 2022. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendinga: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Síðdegis í gær var tilkynnt um sölu á rúmlega fimmtungs hlut ríkisins í Íslandsbanka. Eftirspurn var mikil og fékk ríkið 52 og hálfan milljarð fyrir hlutina sem voru seldir og á nú 42,5% í bankanum; ekki kemur í ljós hverjir keyptu fyrr en í næstu viku en hlutirnir voru boðnir stofnfjárfestum ekki almenningi. Már Wolfgang Mixa, lektor við viðskiptadeild Háskólans í Reykjavík, segir ýmislegt skýra það að þessu sinni séu hlutir boðnir fagfjárfestum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Má. Alltof margir spá lítið sem ekkert í lífeyrisréttindum sínum og fólk er helst til kærulaust með að ganga úr skugga um að allt sé með felldu. Lífeyrisréttindi sambúðarfólks geta verið misjöfn og það þarf að passa tímanlega að réttindi hvers og eins séu tryggð. Bjarni Rúnarsson ræddi við Þóreyju S. Þórðardóttur, framkvæmdastjóra Landssambands lífeyrissjóða og fyrst var spurt hverju fólk flaskar helst á í lífeyrismálum. Helstu atriði frétta: Fjármálaráðherra segir að við söluna á bréfum í Íslandsbanka hafi áhersla verið lögð á að fá kaupendur að borðinu sem ekki væru að leita að skjótfengnum gróða. Tvennt var flutt með þyrlu Landhelgisgæslunnar til Reykjavíkur eftir sprengingu í verksmiðju á Grenivík síðdegis í dag. Báðir eru mikið slasaðir. Íbúum úkraínsku borgarinnar Chernihiv er haldið í gíslingu af rússneska hernum að sögn umboðsmanns mannréttindamála í Úkraínu. Framkvæmdastjóri NATO boðar aukinn viðbúnað í Austur-Evrópu. Fráfarandi formaður Starfsgreinasambandsins vonast til að öldur innan verkalýðshreyfingarnar lægi á næstunni. Þar geti eftirmaður hans lagt hönd á plóg. Frá og með fyrsta apríl verða hraðpróf hjá einkafyrirtækjum ekki lengur ókeypis. Spegillinn 23. mars 2022. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendinga: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 11.febrúar 2022 Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Mark Eldred. Ríkisstjórnin ræddi fullt afnám samkomutakmarkana á fundi sínum í morgun, en niðurstaðan var að bíða með það í tvær vikur, að sögn fjármálaráðherra. Hann segist eftir tveggja ára faraldur ekki gera stórmál úr síðustu tveimur vikunum. Ekki er verjandi að leggja mannskap í hættu til að kafa eftir flugvél á botn ísilagðs Þingvallavatns. Þetta segir yfirmaður séraðgerðasveitar Landhelgisgæslunnar. Bandaríkjaforseti vill að fjármunir seðlabankans í Afganistan, sem eru geymdir í Bandaríkjunum, fari til fórnarlamba hryðjuverkaárásanna ellefta september og í mannúðaraðstoð í Afganistan. Tilskipun þessa efnis verður undirrituð í dag. Árið 2018 fóru um 45 milljarðar króna í greiðslumiðlun hér á landi. Betur færi á því að koma á fót innlendu greiðslukerfi að mati formanns Neytendasamtakanna. Það myndi spara neytendum stórfé. Lengri umfjöllun: Í fréttum okkar í gær var rætt við Gylfa Zoega hagfræðiprófessor um kosti þess að koma á fót innlendu greiðslukerfi, það er kerfið sem við notum flest hver til að greiða fyrir vörur og þjónustu. Benti hann á að viðskiptabankarnir hér á landi græddu milljarða á þjónustu og greiðslugjöldum. Hér á landi ríki fákeppni á bankamarkaði og þjónustu og greiðslugjöld séu bæði flókin, falin og alltof há miðað við aðrar þjóðir sem við berum okkur saman við. Þetta kunna að vera litlir fjármunir hjá hverjum og einum, en safnast þegar saman kemur. Neytendur geri sér ekki alltaf grein fyrir umfangi þessara fjármuna. Í gær var tilkynnt um rúmlega 80 milljarða samanlagðan hagnað stóru viðskiptabankanna þriggja. Til skoðunar er hjá Seðlabanka Íslands að taka upp og útfæra innlent greiðslukerfi. Bjarni Rúnarsson ræddi við Breka Karlsson, formann Neytendasamtakanna. Meðalævilengd karla á Íslandi var 81 ár í hitteðfyrra og meðalævilengd kvenna 84,3 ár. Lífslíkur Íslendinga eru með þeim mestu í Evrópu og hafa tölurnar hækkað umtalsvert á síðustu áratugum. Á síðustu þrjátíu árum hafa karlar bætt við sig rúmlega sex árum og konur rúmlega fjórum. Lengri ævi þýðir auðvitað líka lengri tími sem fólk tekur lífeyri og meiri útgjöld fyrir lífeyrissjóði. Undnafarið hefur verið rætt um hækka lífeyristökualdur eða að lækka lífeyrinn. Stefán Ólafsson, prófessor og sérfræðingur hjá Eflingu fjallar um þetta í Kjarafréttum hennar og þar er spurt hvort lengri ævi menntafólks eigi að skerða lífeyri verkafólks - því einföld meðaltöl segja sjaldnast alla söguna. Ævi karla með grunnskólapróf er að jafnaði um 5 árum skemmri en karla með h

Spegillinn 11.febrúar 2022 Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Mark Eldred. Ríkisstjórnin ræddi fullt afnám samkomutakmarkana á fundi sínum í morgun, en niðurstaðan var að bíða með það í tvær vikur, að sögn fjármálaráðherra. Hann segist eftir tveggja ára faraldur ekki gera stórmál úr síðustu tveimur vikunum. Ekki er verjandi að leggja mannskap í hættu til að kafa eftir flugvél á botn ísilagðs Þingvallavatns. Þetta segir yfirmaður séraðgerðasveitar Landhelgisgæslunnar. Bandaríkjaforseti vill að fjármunir seðlabankans í Afganistan, sem eru geymdir í Bandaríkjunum, fari til fórnarlamba hryðjuverkaárásanna ellefta september og í mannúðaraðstoð í Afganistan. Tilskipun þessa efnis verður undirrituð í dag. Árið 2018 fóru um 45 milljarðar króna í greiðslumiðlun hér á landi. Betur færi á því að koma á fót innlendu greiðslukerfi að mati formanns Neytendasamtakanna. Það myndi spara neytendum stórfé. Lengri umfjöllun: Í fréttum okkar í gær var rætt við Gylfa Zoega hagfræðiprófessor um kosti þess að koma á fót innlendu greiðslukerfi, það er kerfið sem við notum flest hver til að greiða fyrir vörur og þjónustu. Benti hann á að viðskiptabankarnir hér á landi græddu milljarða á þjónustu og greiðslugjöldum. Hér á landi ríki fákeppni á bankamarkaði og þjónustu og greiðslugjöld séu bæði flókin, falin og alltof há miðað við aðrar þjóðir sem við berum okkur saman við. Þetta kunna að vera litlir fjármunir hjá hverjum og einum, en safnast þegar saman kemur. Neytendur geri sér ekki alltaf grein fyrir umfangi þessara fjármuna. Í gær var tilkynnt um rúmlega 80 milljarða samanlagðan hagnað stóru viðskiptabankanna þriggja. Til skoðunar er hjá Seðlabanka Íslands að taka upp og útfæra innlent greiðslukerfi. Bjarni Rúnarsson ræddi við Breka Karlsson, formann Neytendasamtakanna. Meðalævilengd karla á Íslandi var 81 ár í hitteðfyrra og meðalævilengd kvenna 84,3 ár. Lífslíkur Íslendinga eru með þeim mestu í Evrópu og hafa tölurnar hækkað umtalsvert á síðustu áratugum. Á síðustu þrjátíu árum hafa karlar bætt við sig rúmlega sex árum og konur rúmlega fjórum. Lengri ævi þýðir auðvitað líka lengri tími sem fólk tekur lífeyri og meiri útgjöld fyrir lífeyrissjóði. Undnafarið hefur verið rætt um hækka lífeyristökualdur eða að lækka lífeyrinn. Stefán Ólafsson, prófessor og sérfræðingur hjá Eflingu fjallar um þetta í Kjarafréttum hennar og þar er spurt hvort lengri ævi menntafólks eigi að skerða lífeyri verkafólks - því einföld meðaltöl segja sjaldnast alla söguna. Ævi karla með grunnskólapróf er að jafnaði um 5 árum skemmri en karla með h

Spegillinn 4. febrúar 2022 Umsjón: Bjarni Rúnarsson og Bogi Ágústsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Enn hefur ekkert spurst til flugvélar sem saknað hefur verið frá því um hádegi í gær. Fjöldi fólks kemur að leitinni, frá Landhelgisgæslu, lögreglu og björgunarsveitum. Einangrun verður stytt úr sjö dögum í fimm, frá og með mánudegi. Heilbrigðisráðherra er bjartsýnn á að slakað verði töluvert á sóttvarnaraðgerðum í næstu viku. Hluti sýna sem tekin eru í skimunum fyrir leghálskrabbameini verða áfram send til Danmerkur til greiningar. Landspítali hóf greiningar í byrjun mánaðarins og gerir þær allar frá næstu áramótum. Danska stjórnin hefur markað nýja fjölmiðlastefnu og rætt verður um hana við við Elfu Ýr Gylfadóttur, framkvæmdastjóra Fjölmiðlanefndar, og Sigríði Dögg Auðunsdóttur, formann Blaðamannafélags Íslands. Rúmlega helmingur ungmenna á framhaldsskólaaldri hefur verið beðinn um að senda af sér nektarmyndir. Stærstum hluta ungmenna sem fá slíkar beiðnir finnst það ekki mikið tiltökumál. Yfirleitt koma óskir um nektarmyndir af ungmennum frá ókunnugum. Lengri umfjöllun: Ane Halsboe-Jørgensen, menningarmálaráðherra, sagði í gær að það væri löng hefð í Danmörku fyrir öflugum fjölmiðlum sem gegndu þýðingarmiklu lýðræðishlutverki. Þeir veittu valdhöfum aðhald og gerðu borgurunum kleift að taka þátt í lýðræðislegri umræðu.Bogi Ágústsson ræddi við Elfu Ýr Gylfadóttur, framkvæmdastjóra Fjölmiðlanefndar, og Sigríði Dögg Auðunsdóttur, formann Blaðamannafélags Íslands. Rúmlega helmingur ungmenna á framhaldsskólaaldri hefur verið beðinn um að senda af sér nektarmyndir og 40 prósent barna í 8.-10. bekk. Algengast er að slíkar beiðnir komi frá ókunnugum einstaklingum á netinu. Líklegra er að stúlkur fái beiðnir um slíkar myndsendingar en drengir. Tæplega 7 af hverjum 10 stelpum sem hafa fengið beiðni um nektarmynd sögðu hana hafa komið frá ókunnugum á netinu, samanborið við 3 af hverjum 10 strákanna. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri könnun sem Menntavísindastofnun gerði fyrir Fjölmiðlanefnd. Bjarni Rúnarsson ræddi við Skúla Braga Geirdal, verkefnastjóra Fjölmiðlanefndar.