Podcasts about frakka

Í framhaldi af hundrað þátta hittingi Söguskoðunarmanna í Norður-Noregi lögðu hlaðvarpsmenn land undir fót og héldu í vettvangsferð á söguslóður í Narvik. Þann 9. apríl 1940 gerðu Þjóðverjar innrás í Danmörku og Noreg. Danmörk féll strax, en upphófst þá þriggja mánaða barátta um Noreg. Baráttan um Noreg hófst og lauk í Narvik, litlum hafnarbæ í Norður-Noregi þar sem sænskt járn hefur ætíð verið flutt úr landi. Ástæður innrásarinnar til að byrja með snérust að miklu leiti um aðgang að þessari höfn, og Þjóðverjar lentu með herlið í Narvik strax 9. apríl. Alþjóðlegt lið Norðmanna, Breta, Frakka og Pólverja mætti þar svo talsvert minna liði Þjóðverja í orrustunni um Narvik. Baráttunni um Noreg lauk í Narvik þegar herir bandamanna yfirgáfu bæinn 10. juní 1940 og var landið hernumið í fjögur ár.Hlaðvarpið Söguskoðun má nálgast hér:Soguskodun.com | soguskodun@gmail.comEinnig á Facebook og Youtube. Hægt er að styrkja hlaðvarpið með því að bjóða okkur upp á kaffibolla.

Þátturinn byrjar á 53. mínútu.Söguskoðunarmenn snúa aftur eftir sumarið til að taka gott spjall um nýlendur Englendinga og Frakka í Norður-Ameríku á síðari hluta 18. aldar. Englendingar komu á fót nýlendum sínum þrettán meðfram austurströnd Norður-Ameríku á 17. öld. Frakkar settu á stofn gríðarstóra nýlendu meðfram Mississippifljóti frá Louisiana í suðri, og í norðri á því svæði sem í dag er Quebec.Árin 1754-1763 var háð mikið nýlendustríð á milli Frakka og Englendinga, sem varð til þess að Frakkar misstu nær allt sitt land í Norður-Ameríku. Bretar réðu nú yfir nær hálfu meginlandi Norður-Ameríku, öllu austan við Missisippi frá Flórída til Kanada. Rúmum áratug síðar risu nýlendurnar þrettán upp gegn Bretum og urðu að Bandaríkjum Norður-Ameríku.Hlaðvarpið Söguskoðun má nálgast hér:Soguskodun.com | soguskodun@gmail.comEinnig á Facebook og Youtube. Hægt er að styrkja hlaðvarpið með því að bjóða okkur upp á kaffibolla.

5. júní 2024 Það eru um sjö mánuðir síðan Grindavík var rýmd, jarðhræringarnar halda áfram og verkefnin sem við blasa eru mörg og krefjandi. Atvinnu- og húsnæðismálin kannski mest aðkallandi segir Árni Þór Sigurðsson, formaður nýrrar framkvæmdanefndar um málefni Grindavíkur, í viðtali við Önnu Kristínu Jónsdóttur. Um þrjú hundruð og sjötíu milljónir eru á kjörskrá fyrir kosningar til Evrópuþingsins sem hefjast á morgun og standa fram á sunnudag. Þingið var í upphafi valda- og áhrifalítið en hefur í seinni tíð fengið aukið vægi innan Evrópusambandsins. Búist er við að harðlínu-hægriflokkar auki fylgi sitt í kosningunum, þótt líklegt sé talið að hófsamir miðjuflokkar haldi meirihluta. Björn Malmquist, fréttamaður RÚV í Brussel, segir frá. Sergei Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, gefur lítið fyrir leiðtoga- og friðarráðstefnu vegna stríðsins í Úkraínu, sem sem haldin verður í Sviss um miðjan mánuð, og varar Frakka við því, að sendi þeir franska hernaðarsérfræðinga til Úkraínu til að þjálfa þarlenda hermenn í notkun franskra og vestrænna vopna, þá teljist þeir lögmæt skotmörk rússneska hersins. Ævar Örn Jósepsson fjallar um ráðstefnuna og afstöðu Rússa. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

Andri og Ólafur ræða í þessum þætti gang og afleiðingar Krímstríðsins 1853-1856 milli Rússa annars vegar og Frakka, Breta, Tyrkja og Sardiníumanna hins vegar. Krímstríðið var fyrsta styrjöldin sem háð var á milli evrópsku stórveldanna eftir Vínarfundinn 1815. Hún var einnig fyrsta stórveldastríðið í Evrópu eftir að iðnbyltingin hóf innreið sína með tilheyrandi tækninýjungum. Þetta var svo að segja fyrsta stríðið sem fékk daglega athygli fjölmiðla heimafyrir, og í fyrsta sinn sem beint var athygli að velferð og heilsu hins óbreytta hermanns á vígvellinum, þar sem m.a. áttu sér stað framfarir í hjúkrun særðra.Krímstríðið var afleiðing og orsök þess að hið margumrædda valdajafnvægi Evrópukonsertsins fór að sveiflast og skjálfa, og í kjölfar hennar hófst þróun í samskiptum stórveldanna sem leiddi að lokum til fyrri heimsstyrjaldar. 

4. janúar 2024 Umskurður á drengjum af trúarlegum ástæðum er umdeilt mál hér á landi. Sigurður Kristinsson, prófessor í heimspeki segir mikilvægt að mismunandi lífsskoðanir séu virtar og telur það geta haft skaðaminnkandi áhrif, ef umskurður standi til boða á heilbrigðisstofnunum. Umskurður drengja hafi djúpstæða, táknræna og trúarlega merkingu fyrir lítinn hóp fólks hér á landi, og beri þvi frekar vitni um umhyggju foreldra en vanhæfni. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við SIgurð. Stríðið í Úkraínu hefur staðið í tæp tvö ár. Svo virðist sem heldur hafi dregið úr stuðningi Vesturlanda við Úkraínu í stríði þeirra við innrásarher Rússa. Þar er þó ekki allt sem sýnist, segir Erlingur Erlingsson, hernaðarsagnfræðingur. Bæði Evrópusambandið og Bandaríkin geti gert ýmislegt til að styðja við bakið á Úkraínumönnum, þrátt fyrir andstöðu ákveðinna afla á báðum stöðum. Hann telur Úkraínumenn geta bætt vígstöðu sína með áframhaldandi stuðningi Vesturlanda, en sér þó ekki fyrir endann á stríðinu í bráð. Ævar Örn Jósepsson talaði við Erling. Frakkar kalla hann Þurs og vísa þar til hvorutveggja útlits hans og hegðunar. Kunnasti og umdeildasti kvikmyndaleikari Frakka, Gérard Depardieu, er enn og aftur í sviðsljósinu en ekki fyrir kvikmyndaleik frekar en fyrri daginn. Að þessu sinni þótti mörgum hann fara yfir strikið með hneykslanlegum ummælum sem birtust fyrir jól, þótt jafnvel sjálfur Frakklandsforseti reyni að koma þessari þjóðargersemi til varnar. Jón Björgvinsson segir frá. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Markús Hjaltason

4. janúar 2024 Umskurður á drengjum af trúarlegum ástæðum er umdeilt mál hér á landi. Sigurður Kristinsson, prófessor í heimspeki segir mikilvægt að mismunandi lífsskoðanir séu virtar og telur það geta haft skaðaminnkandi áhrif, ef umskurður standi til boða á heilbrigðisstofnunum. Umskurður drengja hafi djúpstæða, táknræna og trúarlega merkingu fyrir lítinn hóp fólks hér á landi, og beri þvi frekar vitni um umhyggju foreldra en vanhæfni. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við SIgurð. Stríðið í Úkraínu hefur staðið í tæp tvö ár. Svo virðist sem heldur hafi dregið úr stuðningi Vesturlanda við Úkraínu í stríði þeirra við innrásarher Rússa. Þar er þó ekki allt sem sýnist, segir Erlingur Erlingsson, hernaðarsagnfræðingur. Bæði Evrópusambandið og Bandaríkin geti gert ýmislegt til að styðja við bakið á Úkraínumönnum, þrátt fyrir andstöðu ákveðinna afla á báðum stöðum. Hann telur Úkraínumenn geta bætt vígstöðu sína með áframhaldandi stuðningi Vesturlanda, en sér þó ekki fyrir endann á stríðinu í bráð. Ævar Örn Jósepsson talaði við Erling. Frakkar kalla hann Þurs og vísa þar til hvorutveggja útlits hans og hegðunar. Kunnasti og umdeildasti kvikmyndaleikari Frakka, Gérard Depardieu, er enn og aftur í sviðsljósinu en ekki fyrir kvikmyndaleik frekar en fyrri daginn. Að þessu sinni þótti mörgum hann fara yfir strikið með hneykslanlegum ummælum sem birtust fyrir jól, þótt jafnvel sjálfur Frakklandsforseti reyni að koma þessari þjóðargersemi til varnar. Jón Björgvinsson segir frá. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Markús Hjaltason

Þátturinn byrjar á 18 mínútu.Í þættinum í dag ræða Andri og Ólafur aðdraganda Krímstríðsins 1853-1856 og hið pólitíska landslag Vínarfundarins í Evrópu sem komið var á laggirnar 1815 þegar Napóleon var yfirbugaður. Styrjöldin var háð á milli Rússneska keisaradæmisins og bandalags Frakka, Breta, Sardiníumanna og Tyrkja, en hún batt enda á áratuga langt friðartímabil í Evrópu sem kennt hefur verið við evrópska konsertinn, eða "evrópsku hljómkviðuna". 

Hagvöxtur og ámóta mælikvarðar eru gjarnan notaðir til að mæla ástand þjóðar og bera þjóðir saman. Mikilvægt er að mæla líka aðra þætti samfélagsins, svokölluð óáþreifanleg verðmæti sem eru t.d. líðan, heilbrigði og félagsauður. Tinna Laufey Ásgeirsdóttir, prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands, hefur rannsakað mælingar á hagsæld í víðum skilningi og telur rétt að slíkar mælingar verði teknar upp með formlegum hætti og setta fram með svipuðu móti og hagvöxturinn. Valdarán hafa verið framin í sjö Afríkuríkjum á síðustu þremur árum, nú síðast í Gabon og Níger. Geir Konráð Theodórsson býr í Eþíópíu en bjó áður í Níger. Hann sagði frá þessum valdaránum og ástandi mála í nokkrum ríkjanna. Flest eiga þau sameiginlegt að hafa verið nýlendur Frakka en þrátt fyrir sjálfstæði fyrir um 60 árum hafa Frakkar ekki alveg sleppt hendinni af stjórn landanna og meðferð auðlinda þeirra. Á húsnæðisþingi í síðustu viku var Arnhildur Pálmadóttir arkitekt heiðruð fyrir störf sín á sviði vistvænnar mannvirkjagerðar og -hönnunar. Hún ræddi vítt og breitt um efnið en brýnt er að hennar mati að huga að vistlegum þáttum á öllum stigum byggingaframkvæmda og endurnýta byggingarefni. Tónlist: The last farwell - Roger Whittaker, Kvennaskólapía - Ríó tríó, Umboðsmenn drottins - Jakob Frímann Magnússon. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson

Hagvöxtur og ámóta mælikvarðar eru gjarnan notaðir til að mæla ástand þjóðar og bera þjóðir saman. Mikilvægt er að mæla líka aðra þætti samfélagsins, svokölluð óáþreifanleg verðmæti sem eru t.d. líðan, heilbrigði og félagsauður. Tinna Laufey Ásgeirsdóttir, prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands, hefur rannsakað mælingar á hagsæld í víðum skilningi og telur rétt að slíkar mælingar verði teknar upp með formlegum hætti og setta fram með svipuðu móti og hagvöxturinn. Valdarán hafa verið framin í sjö Afríkuríkjum á síðustu þremur árum, nú síðast í Gabon og Níger. Geir Konráð Theodórsson býr í Eþíópíu en bjó áður í Níger. Hann sagði frá þessum valdaránum og ástandi mála í nokkrum ríkjanna. Flest eiga þau sameiginlegt að hafa verið nýlendur Frakka en þrátt fyrir sjálfstæði fyrir um 60 árum hafa Frakkar ekki alveg sleppt hendinni af stjórn landanna og meðferð auðlinda þeirra. Á húsnæðisþingi í síðustu viku var Arnhildur Pálmadóttir arkitekt heiðruð fyrir störf sín á sviði vistvænnar mannvirkjagerðar og -hönnunar. Hún ræddi vítt og breitt um efnið en brýnt er að hennar mati að huga að vistlegum þáttum á öllum stigum byggingaframkvæmda og endurnýta byggingarefni. Tónlist: The last farwell - Roger Whittaker, Kvennaskólapía - Ríó tríó, Umboðsmenn drottins - Jakob Frímann Magnússon. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson

Í tilefni af þjóðhátíðardegi Frakka spjallaði Torfi Tulinius, prófessor við HÍ, um ýmislegt er varðar land og þjóð. Einkum var rætt um stöðu Frakklands í alþjóðasamfélaginu og sambúð ólíkra þjóðfélagshópa í Frakklandi. HM kvenna í fótbolta hefst í næstu viku. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, talaði um mótið, íslenska kvennalandsliðsins og konur og fótbolta. Guttormur Þorsteinsson, bókavörður á Kringlusafni Borgarbókasafnsins, gaf hlustendum hugmyndir að lesefni yfir sumarmánuðina. Tónlist: Guð gaf mér eyra - Engel Lund, La vie en rose - Zaz, Leggjabrjótur - Spaðar, Obb bobb bobb - Spaðar. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson.

Í tilefni af þjóðhátíðardegi Frakka spjallaði Torfi Tulinius, prófessor við HÍ, um ýmislegt er varðar land og þjóð. Einkum var rætt um stöðu Frakklands í alþjóðasamfélaginu og sambúð ólíkra þjóðfélagshópa í Frakklandi. HM kvenna í fótbolta hefst í næstu viku. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, talaði um mótið, íslenska kvennalandsliðsins og konur og fótbolta. Guttormur Þorsteinsson, bókavörður á Kringlusafni Borgarbókasafnsins, gaf hlustendum hugmyndir að lesefni yfir sumarmánuðina. Tónlist: Guð gaf mér eyra - Engel Lund, La vie en rose - Zaz, Leggjabrjótur - Spaðar, Obb bobb bobb - Spaðar. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson.

Í tilefni af þjóðhátíðardegi Frakka spjallaði Torfi Tulinius, prófessor við HÍ, um ýmislegt er varðar land og þjóð. Einkum var rætt um stöðu Frakklands í alþjóðasamfélaginu og sambúð ólíkra þjóðfélagshópa í Frakklandi. HM kvenna í fótbolta hefst í næstu viku. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, talaði um mótið, íslenska kvennalandsliðsins og konur og fótbolta. Guttormur Þorsteinsson, bókavörður á Kringlusafni Borgarbókasafnsins, gaf hlustendum hugmyndir að lesefni yfir sumarmánuðina. Tónlist: Guð gaf mér eyra - Engel Lund, La vie en rose - Zaz, Leggjabrjótur - Spaðar, Obb bobb bobb - Spaðar. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson.

Í þættinum í dag ræða Andri og Ólafur miðaldakonungsríkið Kongó í Mið-Afríku sem stofnað var undir lok 14. aldar og leið ekki formlega undir lok fyrr en á 20. öld. Fá miðstýrð ríki voru til staðar í Afríku sunnan Sahara fyrir nýlenduvæðinguna, en konungsríkið Kongó varð til við samruna ættbálka og samþjöppun valds í kringum höfuðstaðinn Mbanza-Kongo sem nú er í norðanverðri Angóla. Kongó varð fljótt upp úr 15. öld að miðstöð portúgölsku þrælaverslunarinnar og rann hægt og rólega inn í portúgalska heimsveldið.  Konungur Kongó varð lénsmaður portúgalska konungsins  í Angóla og árið 1885 var Kongósvæðinu formlega útdeilt á milli Belga, Frakka og Portúgala.

Við fjölluðum um gjaldmiðilinn okkar; krónuna, í dag. Hún hefur veikst blessuð; fyrir þúsund íslenskar krónur fást í dag sjö bandarískir dalir en síðastliðið sumar fengust næstum átta dalir fyrir þúsund kallinn. Og fyrir tæpum fjórum árum fengust næstum níu Bandaríkjadalir fyrir þúsund íslenskar krónur. Krónan sveiflast upp og niður og hún hefur svo sem oft verið enn veikari en í dag. Þórður Snær Júlíusson ritstjóri Heimildarinnar ræddi þetta og fleira. Arthúr Björgvin Bollason var svo á sínum stað og sagði okkur frá því sem er efst á baugi í Þýskalandi. Hann fjallaði um samband nágrannanna Frakka og Þjóðverja, og um skriðdreka sem Þjóðverjar hafa ekki tekið ákvörðun um hvort þeir vilji senda til Úkraínu eða ekki. Góð bók er þyngdar sinnar virði í gulli. Íslensku bókmenntaverðlaunin verða veitt í kvöld við hátíðlega athöfn að Bessastöðum. Af því tilefni kom formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, Heiðar Ingi Svansson, til okkar og rabbaði um bækur vítt og breitt. Tónlist: Við arineld - Erla Stefánsdóttir None of us are free - Solomon Burke D?Allemagne - Patricia Kaas

Við fjölluðum um gjaldmiðilinn okkar; krónuna, í dag. Hún hefur veikst blessuð; fyrir þúsund íslenskar krónur fást í dag sjö bandarískir dalir en síðastliðið sumar fengust næstum átta dalir fyrir þúsund kallinn. Og fyrir tæpum fjórum árum fengust næstum níu Bandaríkjadalir fyrir þúsund íslenskar krónur. Krónan sveiflast upp og niður og hún hefur svo sem oft verið enn veikari en í dag. Þórður Snær Júlíusson ritstjóri Heimildarinnar ræddi þetta og fleira. Arthúr Björgvin Bollason var svo á sínum stað og sagði okkur frá því sem er efst á baugi í Þýskalandi. Hann fjallaði um samband nágrannanna Frakka og Þjóðverja, og um skriðdreka sem Þjóðverjar hafa ekki tekið ákvörðun um hvort þeir vilji senda til Úkraínu eða ekki. Góð bók er þyngdar sinnar virði í gulli. Íslensku bókmenntaverðlaunin verða veitt í kvöld við hátíðlega athöfn að Bessastöðum. Af því tilefni kom formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, Heiðar Ingi Svansson, til okkar og rabbaði um bækur vítt og breitt. Tónlist: Við arineld - Erla Stefánsdóttir None of us are free - Solomon Burke D?Allemagne - Patricia Kaas

Það ætti nú ekki að hafa farið framhjá mörgum að argentínska karlalandsliðið varð heimsmeistari í knattspyrnu á sunnudaginn eftir að hafa sigrað Frakka í úrslitaleik HM. Þar var auðvitað fremstur í flokki Lionel Messi og má segja að með heimsmeistaratitlinum sé hann búinn að vinna nánast öll stærstu verðlaun sem í boði eru í knattspyrnuheiminum og sum þeirra hefur hann meira að segja unnið oftar en nokkur annar. Þetta vita flestir, en það eru samt kannski ekki margir sem vita mikið meira um þennan frábæra 35 ára knattspyrnumann, því hann gefur nánast aldrei færi á sér í viðtöl og fyrir utan knattspyrnuvöllinn vill hann helst ekki láta mikið á sér bera. Illugi Jökulsson hefur skrifað tvær bækur um Messi og hefur kynnt sér sögu hans betur en flestir. Því fengum við Illuga til að koma í þáttinn í dag til þess að segja okkur aðeins frá manninum á bak við alla þessa titla og met. Elín Björk Jónasdóttir kom svo til okkar í dag með sitt vikulega veðurspjall og það er ekki hægt að segja annað en að veðrið hafi mætt og minnt á sig undanfarna daga. Jólaveðrið, færðin og ferðaveðrið voru til umræðu með Elínu í veðurspjallinu. Svo fengum við póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni. Í síðasta póstkorti sínu fyrir jól segir Magnús frá sumarjólum sem hann átti á Nýja Sjálandi fyrir áratugum en þar eru sumarsólstöður og alls ekki jólalegt um að litast eins og við eigum að venjast. Hann segir líka frá hve miklar tilfinningar voru tengdar leik Marokkóa og Frakka á heimsmeistaramótinu fyrir viku. Frakkar voru nýlenduherrar í Marokkó og beittu ótrúlegri harðneskju sem ekki er gleymd. Tónlist í þættinum í dag: Yfir fannhvíta jörð / KK og Ellen Kristjánsdóttir (R. Miller og Ólafur Gaukur Þórhallsson) I ll be Home For Christmas / Dean Martin & Scarlett Johansson (Kim Gannon, Buck Ram og Ken Walter) Myrra / Baggalútur og GDRN (Bragi Valdimar Skúlason) Someday at Christmas / Stevie Wonder (Ron Miller & Bryan Wells) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Það ætti nú ekki að hafa farið framhjá mörgum að argentínska karlalandsliðið varð heimsmeistari í knattspyrnu á sunnudaginn eftir að hafa sigrað Frakka í úrslitaleik HM. Þar var auðvitað fremstur í flokki Lionel Messi og má segja að með heimsmeistaratitlinum sé hann búinn að vinna nánast öll stærstu verðlaun sem í boði eru í knattspyrnuheiminum og sum þeirra hefur hann meira að segja unnið oftar en nokkur annar. Þetta vita flestir, en það eru samt kannski ekki margir sem vita mikið meira um þennan frábæra 35 ára knattspyrnumann, því hann gefur nánast aldrei færi á sér í viðtöl og fyrir utan knattspyrnuvöllinn vill hann helst ekki láta mikið á sér bera. Illugi Jökulsson hefur skrifað tvær bækur um Messi og hefur kynnt sér sögu hans betur en flestir. Því fengum við Illuga til að koma í þáttinn í dag til þess að segja okkur aðeins frá manninum á bak við alla þessa titla og met. Elín Björk Jónasdóttir kom svo til okkar í dag með sitt vikulega veðurspjall og það er ekki hægt að segja annað en að veðrið hafi mætt og minnt á sig undanfarna daga. Jólaveðrið, færðin og ferðaveðrið voru til umræðu með Elínu í veðurspjallinu. Svo fengum við póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni. Í síðasta póstkorti sínu fyrir jól segir Magnús frá sumarjólum sem hann átti á Nýja Sjálandi fyrir áratugum en þar eru sumarsólstöður og alls ekki jólalegt um að litast eins og við eigum að venjast. Hann segir líka frá hve miklar tilfinningar voru tengdar leik Marokkóa og Frakka á heimsmeistaramótinu fyrir viku. Frakkar voru nýlenduherrar í Marokkó og beittu ótrúlegri harðneskju sem ekki er gleymd. Tónlist í þættinum í dag: Yfir fannhvíta jörð / KK og Ellen Kristjánsdóttir (R. Miller og Ólafur Gaukur Þórhallsson) I ll be Home For Christmas / Dean Martin & Scarlett Johansson (Kim Gannon, Buck Ram og Ken Walter) Myrra / Baggalútur og GDRN (Bragi Valdimar Skúlason) Someday at Christmas / Stevie Wonder (Ron Miller & Bryan Wells) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Fjögur lið eru komin í 8-liða úrslitin. Elvar Geir, Sæbjörn Steinke og Guðmundur Aðalsteinn gera upp fyrstu fjóra leiki 16-liða úrslitanna. Vængbakverðir Hollands fóru illa með Bandaríkin, Messi leiddi Argentínu áfram en Ástralía getur borið höfuðið hátt, Mbappe var magnaður fyrir Frakka og Jude Bellingham heillaði í sigri Englands gegn Senegal.

Líklega þekkja flestir til byltinganna í Ameríku 1776 og Frakklandi 1789. Þessir atburðir eru oft nefndir sem mikilvægt skref í átt að frelsi og lýðræði í veröldinni. Vissulega eru þetta merkisatburðir og höfðu gífurleg áhrif. Þó vill oft gleymast að þessar þjóðir veittu ekki öllum í ríkinu frelsi og réttindi. Í ríkjunum voru enn margar milljónir fólks sem höfðu verið svipt frelsi sínu og það breyttist ekki. Bæði Bandaríkin og Frakkland héldu áfram þrælahaldi með tilheyrandi ofbeldi og dauða. Lang arðbærasta nýlenda Frakka var Saint - Domingue, á eyjunni Hispaniola. Þar stritaði mikil fjöldi þræla við hryllilegan aðbúnað. Þeir sem ekki létust vegna harðræðis þrælahaldara máttu þola ásókn moskítóflugna sem báru með sér banvæna sjúkdóma eins og malaríu og gulusótt. Harðneskjan var svo grimmileg að jafnvel konungur Frakklands reyndi að stemma stigu við ofbeldinu. En allt kom fyrir ekki. Að lokum sauð upp úr og þrælarnir gerðu uppreisn gegn kvölurum sínum. Byltingin á Haítí er eina þrælabylting sögunnar sem ekki tókst að berja niður. Hún er ein áhrifamesta og merkilegasta uppreisn sögunnar og á skilið meiri umfjöllun. Viltu heyra fleiri þætti? Kynntu þér Draugana á Patreon Vefverslun Drauganna Tónlistin úr þáttunum Umræðuhópur Drauganna á Facebook

Rósa Björk Brynjólfsdóttir, fyrrverandi alþingismaður, er búsett í París en í dag er þjóðhátíðardagur Frakka. Rósa Björk fór yfir lífið í Frakklandi eftir Covid, þær breytingar sem hafa orðið á París undanfarin ár og hitabylgjuna sem nú er í landinu. Það gengur á ýmsu í frönskum stjórnmálum og minnihlutastjórn flokks Emmanuels Macrons Frakklandsforseta þarf að reiða sig á stjórnarandstöðuna. Bogi Ágústsson fréttamaður settist við Heimsgluggann og fór yfir mál breska Íhaldsflokksins en þar fer fram leiðtogakjör þessa dagana. Lýðræðið á undir högg að sækja víða og hafa bæði Håkan Juholt, fyrrverandi leiðtoga sænskra jafnaðarmanna og sendiherra á Íslandi, og Barack Obama, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna, tjáð sig um það á opinberum vettvangi. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, var á línunni frá Manchester á Englandi en Ísland mætir Ítalíu í öðrum leik sínum á Evrópumótinu í knattspyrnu síðar í dag. Tónlist: Improvisation en ut mineur (hommage à Edith Piaf ? Eric le Sage, Sorry Angel - Jane Birkin, L'amour à la papa - Juliette Gréco, Three lions - Lightning Seeds, On Ira - Zaz. Umsjón: Guðrún Hálfdánardóttir og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Rósa Björk Brynjólfsdóttir, fyrrverandi alþingismaður, er búsett í París en í dag er þjóðhátíðardagur Frakka. Rósa Björk fór yfir lífið í Frakklandi eftir Covid, þær breytingar sem hafa orðið á París undanfarin ár og hitabylgjuna sem nú er í landinu. Það gengur á ýmsu í frönskum stjórnmálum og minnihlutastjórn flokks Emmanuels Macrons Frakklandsforseta þarf að reiða sig á stjórnarandstöðuna. Bogi Ágústsson fréttamaður settist við Heimsgluggann og fór yfir mál breska Íhaldsflokksins en þar fer fram leiðtogakjör þessa dagana. Lýðræðið á undir högg að sækja víða og hafa bæði Håkan Juholt, fyrrverandi leiðtoga sænskra jafnaðarmanna og sendiherra á Íslandi, og Barack Obama, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna, tjáð sig um það á opinberum vettvangi. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, var á línunni frá Manchester á Englandi en Ísland mætir Ítalíu í öðrum leik sínum á Evrópumótinu í knattspyrnu síðar í dag. Tónlist: Improvisation en ut mineur (hommage à Edith Piaf ? Eric le Sage, Sorry Angel - Jane Birkin, L'amour à la papa - Juliette Gréco, Three lions - Lightning Seeds, On Ira - Zaz. Umsjón: Guðrún Hálfdánardóttir og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Rósa Björk Brynjólfsdóttir, fyrrverandi alþingismaður, er búsett í París en í dag er þjóðhátíðardagur Frakka. Rósa Björk fór yfir lífið í Frakklandi eftir Covid, þær breytingar sem hafa orðið á París undanfarin ár og hitabylgjuna sem nú er í landinu. Það gengur á ýmsu í frönskum stjórnmálum og minnihlutastjórn flokks Emmanuels Macrons Frakklandsforseta þarf að reiða sig á stjórnarandstöðuna. Bogi Ágústsson fréttamaður settist við Heimsgluggann og fór yfir mál breska Íhaldsflokksins en þar fer fram leiðtogakjör þessa dagana. Lýðræðið á undir högg að sækja víða og hafa bæði Håkan Juholt, fyrrverandi leiðtoga sænskra jafnaðarmanna og sendiherra á Íslandi, og Barack Obama, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna, tjáð sig um það á opinberum vettvangi. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, var á línunni frá Manchester á Englandi en Ísland mætir Ítalíu í öðrum leik sínum á Evrópumótinu í knattspyrnu síðar í dag. Tónlist: Improvisation en ut mineur (hommage à Edith Piaf ? Eric le Sage, Sorry Angel - Jane Birkin, L'amour à la papa - Juliette Gréco, Three lions - Lightning Seeds, On Ira - Zaz. Umsjón: Guðrún Hálfdánardóttir og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Spegillinn 8. febrúar 2022 Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Markús Hjaltason. Átta íbúðarhús voru rýmd á Patreksfirði í dag vegna snjóflóðahættu. Varðskipið Freyja er á leiðinni vestur og verður til taks. Forseti Frakklands vonast til að málamiðlun finnist með Rússum um lausn á Úkraínudeilunni. Stefnt er að því að leiðtogar Rússa, Frakka og Þjóðverja fundi á næstunni um stöðuna. Menningarmálaráðherra boðar að Ríkisútvarpið verði tekið af auglýsingamarkaði. Forsætisráðherra segir þá aðgerð ekki mega skerða stöðu RÚV. Formaður Flokks fólksins skorar á atvinnuveganefnd Alþingis að taka frumvarp hennar um bann við blóðmerahaldi til umfjöllunar. Fjöldi umsagna hefur borist um frumvarpið. Um 1.200 manns hafa fengið sanngirnisbætur vegna illrar meðferðar á vistheimilum á seinustu öld. Hátt í fjórir milljarðar hafa verið greiddir í bætur. Peningar græða þó ekki þau sár sem fólk hlaut að mati umsjónarmanns sanngirnisbóta. Lengri umfjöllun Í Speglinum í gær var rætt við Ólaf K. Nielsen formann Fuglaverndar, en hann hefur ásamt fjömörgum öðrum gagnrýnt áform Reykjavíkurborgar um landfyllingu í Grófavík í Skerjafirði. Landfyllingin er fylgifiskur fyrirhugaðrar 1300 íbúða byggðar vestan við suðurenda Reykjavíkurflugvallar. Landfyllingu verður á ríflega 700 metra löngum kafla, sem næði 100 metra út í sjó. Í frummatsskýrslu sem verkfræðistofan Efla gerði fyrir Reykjavíkurborg kemur fram að framkvæmdin hefði talsverð neikvæð áhrif á fuglalíf og verndarsvæði og verulega neikvæð áhrif á gróður, strand- og sjávarlífríki. Pawel Bartoszek er formaður Skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar. Kristján Sigurjónsson ræddi við hann. Frá því að Breiðavíkurmálið kom upp fyrir 15 árum hafa hátt í fjórir milljarðar verið greiddir í sanngirnisbætur til þeirra sem bjuggu við slæman kost og meðferð á vistheimilum á vegum ríkisins og sveitarfélaga. Um 1.200 manns hafa fengið bætur. Peningar duga þó ekki til að græða sár þeirra sem máttu þola illa meðferð í æsku. Í gær var rætt við Bárð R. Jónsson, sem er einn Breiðavíkurdrengjanna sem stigu fram og sögðu sögu sína fyrir 15 árum. Frá þeim tíma hafa fjöldamörg mál komið fram þar sem upp komst um slæma meðferð á börnum og fullorðnum á seinustu öld. Yfirleitt dvaldi fólk á þessum heimilum af illri nauðsyn og var komið þar fyrir vegna vandamála sinna, stórra og smárra. Bjarni Rúnarsson ræddi við Halldór Þormar Halldórsson, umsjónarmann sanngirnisbóta. Hann annaðist bótagreiðslur í Breiðavíkurmálinu og einnig í fleiri sambærilegum málum.

Spegillinn 8. febrúar 2022 Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Markús Hjaltason. Átta íbúðarhús voru rýmd á Patreksfirði í dag vegna snjóflóðahættu. Varðskipið Freyja er á leiðinni vestur og verður til taks. Forseti Frakklands vonast til að málamiðlun finnist með Rússum um lausn á Úkraínudeilunni. Stefnt er að því að leiðtogar Rússa, Frakka og Þjóðverja fundi á næstunni um stöðuna. Menningarmálaráðherra boðar að Ríkisútvarpið verði tekið af auglýsingamarkaði. Forsætisráðherra segir þá aðgerð ekki mega skerða stöðu RÚV. Formaður Flokks fólksins skorar á atvinnuveganefnd Alþingis að taka frumvarp hennar um bann við blóðmerahaldi til umfjöllunar. Fjöldi umsagna hefur borist um frumvarpið. Um 1.200 manns hafa fengið sanngirnisbætur vegna illrar meðferðar á vistheimilum á seinustu öld. Hátt í fjórir milljarðar hafa verið greiddir í bætur. Peningar græða þó ekki þau sár sem fólk hlaut að mati umsjónarmanns sanngirnisbóta. Lengri umfjöllun Í Speglinum í gær var rætt við Ólaf K. Nielsen formann Fuglaverndar, en hann hefur ásamt fjömörgum öðrum gagnrýnt áform Reykjavíkurborgar um landfyllingu í Grófavík í Skerjafirði. Landfyllingin er fylgifiskur fyrirhugaðrar 1300 íbúða byggðar vestan við suðurenda Reykjavíkurflugvallar. Landfyllingu verður á ríflega 700 metra löngum kafla, sem næði 100 metra út í sjó. Í frummatsskýrslu sem verkfræðistofan Efla gerði fyrir Reykjavíkurborg kemur fram að framkvæmdin hefði talsverð neikvæð áhrif á fuglalíf og verndarsvæði og verulega neikvæð áhrif á gróður, strand- og sjávarlífríki. Pawel Bartoszek er formaður Skipulags- og samgönguráðs Reykjavíkurborgar. Kristján Sigurjónsson ræddi við hann. Frá því að Breiðavíkurmálið kom upp fyrir 15 árum hafa hátt í fjórir milljarðar verið greiddir í sanngirnisbætur til þeirra sem bjuggu við slæman kost og meðferð á vistheimilum á vegum ríkisins og sveitarfélaga. Um 1.200 manns hafa fengið bætur. Peningar duga þó ekki til að græða sár þeirra sem máttu þola illa meðferð í æsku. Í gær var rætt við Bárð R. Jónsson, sem er einn Breiðavíkurdrengjanna sem stigu fram og sögðu sögu sína fyrir 15 árum. Frá þeim tíma hafa fjöldamörg mál komið fram þar sem upp komst um slæma meðferð á börnum og fullorðnum á seinustu öld. Yfirleitt dvaldi fólk á þessum heimilum af illri nauðsyn og var komið þar fyrir vegna vandamála sinna, stórra og smárra. Bjarni Rúnarsson ræddi við Halldór Þormar Halldórsson, umsjónarmann sanngirnisbóta. Hann annaðist bótagreiðslur í Breiðavíkurmálinu og einnig í fleiri sambærilegum málum.

Spegillinn 7.febrúar 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Vetrarfærð er um land allt eftir óveður næturinnar og morgunsins. Spáð er leiðindaveðri næsta sólarhringinn. Rafmagnsleysi var víða á Suðurlandi í dag, Fjármálaráðherra segir að stilla verði stjórntækin vel svo vaxandi verðbólga verði skammtímavandamál en fylgi þjóðinni ekki inní lengri framtíð. Icelandair sagði í dag upp lánalínu hjá Íslandsbanka og Landsbanka sem gaf fyrirtækinu færi á að taka allt að 120 milljón dollara lán þar sem ríkið ábyrgðist 90%. Undirbúningur við að ná upp líkum mannanna fjögurra sem fórust í flugslysinu í Þingvallavatni er langt kominn. Forseti Rússlands fagnar viðleitni Frakka til að leysa Úkraínudeiluna með friðsömum hætti. Þjóðarleiðtogar hafa hist víða um heim í dag til að ræða stöðuna í landinu. Lengri umfjöllun: Áform borgaryfirvalda um landfyllingu í Grófavík í Skerjafirði, í öðrum áfanga nýrrar byggðar þar, hafa fallið í grýttan jarðveg hjá mörgum sem sent hafa inn umsagnir í skipulagsferli málsins. Til stendur að byggja í svokallaðri Gróf, svæði á milli suðurenda Reykjavíkurflugvallar og eystri enda núverandi byggðar í Skerjafirði, allt að 1300 íbúðir. Í frummatsskýrslu sem verkfræðistofan Efla gerði fyrir Reykjavíkurborg kemur fram að framkvæmdin hefði talsverð neikvæð áhrif á fuglalíf og verndarsvæði og verulega neikvæð áhrif á gróður, strand- og sjávarlífríki. Til mótvægis þessu er ætlunin að móta strandlengju landfyllingarinnar þannig að hún líki eftir náttúrlegri strönd til að auka líkur á að þar myndist leirur á ný. Ólafur K. Níelssen, formaður Fuglaverndar og Jóhann Óli Hilmarsson, fyrrverandi formaður félagsins gagnrýna þessar hugmyndir harðlega í grein sem þeir skrifuðu í Kjarnann um helgina. Kristján Sigurjónsson ræðir nánar við Ólaf um gagnrýni þeirra félaga. Nú eru 15 ár liðin frá að upp komst um illa meðferð á drengjum í Breiðavík á síðari hluta seinustu aldar. Drengirnir urðu fyrir andlegu, líkamlegu og kynferðislegu ofbeldi, bæði frá eldri drengjum sem dvöldu þar og starfsmönnum heimilisins. Í Breiðavík voru um 130 drengir sendir í vist fyrir slæma hegðun og árið 2007 stigu nokkrir þeirra fram og sögðu frá meðferðinni sem þeir máttu sæta mörgum árum fyrr. Þeirra á meðal var Bárður R. Jónsson sem sagði sögu sögu sína í viðtali við Margréti Marteinsdóttur í Kastljósi árið 2007. Bjarni Rúnarsson ræðir að nýju við Bárð um hvernig tekið hefur verið á þessum málum síðan.

Spegillinn 7.febrúar 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Vetrarfærð er um land allt eftir óveður næturinnar og morgunsins. Spáð er leiðindaveðri næsta sólarhringinn. Rafmagnsleysi var víða á Suðurlandi í dag, Fjármálaráðherra segir að stilla verði stjórntækin vel svo vaxandi verðbólga verði skammtímavandamál en fylgi þjóðinni ekki inní lengri framtíð. Icelandair sagði í dag upp lánalínu hjá Íslandsbanka og Landsbanka sem gaf fyrirtækinu færi á að taka allt að 120 milljón dollara lán þar sem ríkið ábyrgðist 90%. Undirbúningur við að ná upp líkum mannanna fjögurra sem fórust í flugslysinu í Þingvallavatni er langt kominn. Forseti Rússlands fagnar viðleitni Frakka til að leysa Úkraínudeiluna með friðsömum hætti. Þjóðarleiðtogar hafa hist víða um heim í dag til að ræða stöðuna í landinu. Lengri umfjöllun: Áform borgaryfirvalda um landfyllingu í Grófavík í Skerjafirði, í öðrum áfanga nýrrar byggðar þar, hafa fallið í grýttan jarðveg hjá mörgum sem sent hafa inn umsagnir í skipulagsferli málsins. Til stendur að byggja í svokallaðri Gróf, svæði á milli suðurenda Reykjavíkurflugvallar og eystri enda núverandi byggðar í Skerjafirði, allt að 1300 íbúðir. Í frummatsskýrslu sem verkfræðistofan Efla gerði fyrir Reykjavíkurborg kemur fram að framkvæmdin hefði talsverð neikvæð áhrif á fuglalíf og verndarsvæði og verulega neikvæð áhrif á gróður, strand- og sjávarlífríki. Til mótvægis þessu er ætlunin að móta strandlengju landfyllingarinnar þannig að hún líki eftir náttúrlegri strönd til að auka líkur á að þar myndist leirur á ný. Ólafur K. Níelssen, formaður Fuglaverndar og Jóhann Óli Hilmarsson, fyrrverandi formaður félagsins gagnrýna þessar hugmyndir harðlega í grein sem þeir skrifuðu í Kjarnann um helgina. Kristján Sigurjónsson ræðir nánar við Ólaf um gagnrýni þeirra félaga. Nú eru 15 ár liðin frá að upp komst um illa meðferð á drengjum í Breiðavík á síðari hluta seinustu aldar. Drengirnir urðu fyrir andlegu, líkamlegu og kynferðislegu ofbeldi, bæði frá eldri drengjum sem dvöldu þar og starfsmönnum heimilisins. Í Breiðavík voru um 130 drengir sendir í vist fyrir slæma hegðun og árið 2007 stigu nokkrir þeirra fram og sögðu frá meðferðinni sem þeir máttu sæta mörgum árum fyrr. Þeirra á meðal var Bárður R. Jónsson sem sagði sögu sögu sína í viðtali við Margréti Marteinsdóttur í Kastljósi árið 2007. Bjarni Rúnarsson ræðir að nýju við Bárð um hvernig tekið hefur verið á þessum málum síðan.

Spegillinn 26. janúar 2022 Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar frétta: Valgerður Þorsteinsdóttir. Sóttvarnalæknir segir hægt að sleppa veirunni lausri því afleiðingar smita séu miklu minni en áður. Forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar segir áhættu tekna, en ávinningurinn verði þess virði. Hingað og ekki lengra, meirihluti og minnihluti verða að taka höndum saman og tryggja 350 þúsund króna laun skatta- og skerðingarlaus. Þetta sagði Tómas A. Tómasson á Alþingi síðdegis í umræðu um tillögu Flokks fólksins . Handboltalandsliðið vann stórsigur á Svartfellingum í dag og liggur nú á bæn um að Danir vinni Frakka í kvöld svo liðið komist í undanúrslit. Þingmenn á ítalska þinginu hafa enn ekki komið sér saman um hver verði næsti forseti landsins. Þriðja atkvæðagreiðslan fór fram í dag. Fjórir af hverjum tíu skiluðu auðu. Lengri umfjöllun: Á miðnætti tóku gildi nýjar reglur um sóttkví. Nú þurfa eingöngu þeir sem eru útsettir á heimili sínu að fara í sóttkví. Sem fyrr varir sóttkví í fimm daga og PCR-próf þarf til að losna. Þríbólusettir fara hins vegar eingöngu í smitgát sem lýkur með PCR-prófi á fimmta degi. Hins vegar þurfa þeir sem eru útsettir fyrir smiti utan heimilis ekki að fara sóttkví heldur að viðhafa smitgát. Ekki er þörf á sýnatöku lengur til að losna úr smitgát og börn á leik- og grunnskólaaldri eru undanþegin smitgát nema smit sé inni á heimili. Bjarni Rúnarsson ræddi við Magnús Gottfreðsson, lækni og prófessor í smitsjúkdómum. Um fjórðungur þeirra sem hefja nám í íslenskum framhaldsskólum hefur ekki lokið því fjórum árum síðar. Brotthvarf hér er nokkuð mikið í alþjóðlegu samhengi segir Helgi Eiríkur Eyjólfsson, annar höfunda nýrrar skýrslu þar sem efnahagslegur og félagslegur bakgrunnur þeirra sem hverfa frá námi er kannaður og brotthvarfið talið sýna ójöfn tækifæri fólks. Nú er það svo að nærri allir skrá sig í framhaldsskóla eftir grunnskólann. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Helga og Kolbein Stefánsson Mjög er umdeilt hvort Norðmenn hafi gert rétt í að bjóða fulltrúum Talibana frá Afganistan viðræðna í Osló. Er þetta viðurkenning á stjórn ofbeldismanna? Er þessum mönnum treystandi? Núna eru þeir farnir heim tómhentir en á kostnað norska ríkisins ? en reikna má með framhaldi á viðræðum. Gísli Kristjánsson fjallar um heimsókn Talibana.

Spegillinn 26. janúar 2022 Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar frétta: Valgerður Þorsteinsdóttir. Sóttvarnalæknir segir hægt að sleppa veirunni lausri því afleiðingar smita séu miklu minni en áður. Forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar segir áhættu tekna, en ávinningurinn verði þess virði. Hingað og ekki lengra, meirihluti og minnihluti verða að taka höndum saman og tryggja 350 þúsund króna laun skatta- og skerðingarlaus. Þetta sagði Tómas A. Tómasson á Alþingi síðdegis í umræðu um tillögu Flokks fólksins . Handboltalandsliðið vann stórsigur á Svartfellingum í dag og liggur nú á bæn um að Danir vinni Frakka í kvöld svo liðið komist í undanúrslit. Þingmenn á ítalska þinginu hafa enn ekki komið sér saman um hver verði næsti forseti landsins. Þriðja atkvæðagreiðslan fór fram í dag. Fjórir af hverjum tíu skiluðu auðu. Lengri umfjöllun: Á miðnætti tóku gildi nýjar reglur um sóttkví. Nú þurfa eingöngu þeir sem eru útsettir á heimili sínu að fara í sóttkví. Sem fyrr varir sóttkví í fimm daga og PCR-próf þarf til að losna. Þríbólusettir fara hins vegar eingöngu í smitgát sem lýkur með PCR-prófi á fimmta degi. Hins vegar þurfa þeir sem eru útsettir fyrir smiti utan heimilis ekki að fara sóttkví heldur að viðhafa smitgát. Ekki er þörf á sýnatöku lengur til að losna úr smitgát og börn á leik- og grunnskólaaldri eru undanþegin smitgát nema smit sé inni á heimili. Bjarni Rúnarsson ræddi við Magnús Gottfreðsson, lækni og prófessor í smitsjúkdómum. Um fjórðungur þeirra sem hefja nám í íslenskum framhaldsskólum hefur ekki lokið því fjórum árum síðar. Brotthvarf hér er nokkuð mikið í alþjóðlegu samhengi segir Helgi Eiríkur Eyjólfsson, annar höfunda nýrrar skýrslu þar sem efnahagslegur og félagslegur bakgrunnur þeirra sem hverfa frá námi er kannaður og brotthvarfið talið sýna ójöfn tækifæri fólks. Nú er það svo að nærri allir skrá sig í framhaldsskóla eftir grunnskólann. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Helga og Kolbein Stefánsson Mjög er umdeilt hvort Norðmenn hafi gert rétt í að bjóða fulltrúum Talibana frá Afganistan viðræðna í Osló. Er þetta viðurkenning á stjórn ofbeldismanna? Er þessum mönnum treystandi? Núna eru þeir farnir heim tómhentir en á kostnað norska ríkisins ? en reikna má með framhaldi á viðræðum. Gísli Kristjánsson fjallar um heimsókn Talibana.

Þrítugasti og þriðji þáttur af hlaðvarpsþættinum Handboltinn okkar kom út í kvöld. Umsjónarmenn þáttarins að þessu sinni voru þeir Gestur Guðrúnarson, Jói Lange og Arnar Gunnarsson. Í þættinum að þessu sinni fóru þeir félagar yfir leik Íslands og Svartfjallalands þar sem að íslenska liðið mætti af miklum krafti til leiks og gerðu útum leikinn fljótlega. Þeir félagar hrósuðu leikmönnum liðsins fyrir það hvernig þeir mættu til leiks en hins vegar fannst þeim að Guðmundur hefði mátt rúlla meira á liðinu sér í lagi þar sem að forystan var örugg mest allan tímann.  Leikmenn eins og Teitur Einarsson og Kristján Kristjánsson hefðu mátt fá meira en fimm mínútur í þessum leik. Vonbrigði umsjónarmanna með úrslitin úr leik Dana og Frakka leyndu sér ekki en þeir voru sammála því að það er aldrei gott að þurfa treysta á aðra og draumurinn um undanúrslitin hefðu í raun horfið eftir tapið gegn Króötum. Framundan er leikur við Noreg um 5.sætið á mótinu og það er gríðarlega mikilvægur leikur fyrir framhaldið í framþróun íslenska liðsins því 5.sætið gefur öruggt sæti á HM sem og möguleika á því að fá sæti í forkeppni Ólympíuleikanna.

Þriðja elsta þekkta ljósmyndin frá Íslandi fannst á dögunum þegar opnaður var nýr vefur með hluta af ljósmyndasafni dönsku konungsfjölskyldunnar. Myndin, sem sýnir norðurenda Tjarnarinnar í Reykjavík, hefur sögulegt gildi en hún er talin tekin af Frakkanum Louis Rousseau í leiðangri Napóleons prins um Norðurlönd sumarið 1856. Við heyrðum í Ingu Láru Baldvinsdóttur, sagnfræðingi og fyrrum sviðsstjóra ljósmyndadeildar Þjóðminjasafns Íslands, um myndina. Lestrarkeppni grunnskólanna er í fullum gangi og er hluti af þeim verkefnum sem eru í gangi til að efla íslenskuna. Lilja Alfreðsdóttir, ráðherra menningarmála fer með málaflokkinn og við ræddum við hana um stöðu íslenskunnar og áherslur í baráttunni við að vernda tungumálið okkar í sífellt alþjóðlegri heimi. Orkubú Vestfjarða býst við að þurfa að brenna olíu í allt að þrjá mánuði til að tryggja húsakyndingu eftir að Landsvirkjun tilkynnti að hún afhendi nú enga raforku til kaupenda að skerðanlengri orku vegna orkuskorts. Við heyrðum í Elíasi Jónatanssyni, forstjóra Orkubús Vestfjarða, um málið og framtíðarsýn þeirra í orkumálum. Reynir Traustason fréttastjóri Mannlífs hefur staðið í sannkallaðri orrahríð síðan áður en brotist var inn á skrifstofur fjölmiðilsins aðfaranótt föstudags og atlaga gerð að því að leggja miðilinn niður. Róbert Wessmann forstjóri Alvogen sendi frá sér yfirlýsingu um helgina þar sem hann segist hvergi hafa komið nærri innbrotinu en Reynir lítur þó svo á að þeir eigi í einhverskonar stríði. Reynir var gestur okkar. Drulluleiðist þér í sóttkví eða einangrun? Að þessu spyrja þær Ebba Sig uppistandari og Róberta Michelle Hall húllumhæ húllastelpan. Þær taka að sér að skemmta fólki við alls kyns aðstæður og í öllum veðrum og við fengum þær í heimsókn til að segja okkur meira. Óhætt er að segja að íslenska karlalandsliðið í handbolta hafi fyllt á hamingjuhormón þjóðarinnar sl. laugardag með alveg hreint stórkostlegum sigri á Ólympíumeisturum Frakka. Við heyrðum í okkar manni í Búdapest, sem líkt og níu leikmenn, varð fyrir barðinu á veirufjandanum, og lýsti Frakkaleiknum úr einangrun í hótelherbergi sínu. Við tókum EM stöðuna hjá Einar Erni Jónssyni. Tónlist: Jóhann G. Jóhannsson - Dont try to fool me. Amy Winehouse - Back to black. Júlí Heiðar - Ástin heldur vöku. Robert Plant og Alison Krauss - Cant let go. Erla og Gréta - Ég á heiminn með þér. Sigrún Stella - Baby blue. Ásgeir Trausti - Sunday drive. Post Malone - Only wanna be with you. Eddie Vedder - Long way. Björk - Army of me.

Þriðja elsta þekkta ljósmyndin frá Íslandi fannst á dögunum þegar opnaður var nýr vefur með hluta af ljósmyndasafni dönsku konungsfjölskyldunnar. Myndin, sem sýnir norðurenda Tjarnarinnar í Reykjavík, hefur sögulegt gildi en hún er talin tekin af Frakkanum Louis Rousseau í leiðangri Napóleons prins um Norðurlönd sumarið 1856. Við heyrðum í Ingu Láru Baldvinsdóttur, sagnfræðingi og fyrrum sviðsstjóra ljósmyndadeildar Þjóðminjasafns Íslands, um myndina. Lestrarkeppni grunnskólanna er í fullum gangi og er hluti af þeim verkefnum sem eru í gangi til að efla íslenskuna. Lilja Alfreðsdóttir, ráðherra menningarmála fer með málaflokkinn og við ræddum við hana um stöðu íslenskunnar og áherslur í baráttunni við að vernda tungumálið okkar í sífellt alþjóðlegri heimi. Orkubú Vestfjarða býst við að þurfa að brenna olíu í allt að þrjá mánuði til að tryggja húsakyndingu eftir að Landsvirkjun tilkynnti að hún afhendi nú enga raforku til kaupenda að skerðanlengri orku vegna orkuskorts. Við heyrðum í Elíasi Jónatanssyni, forstjóra Orkubús Vestfjarða, um málið og framtíðarsýn þeirra í orkumálum. Reynir Traustason fréttastjóri Mannlífs hefur staðið í sannkallaðri orrahríð síðan áður en brotist var inn á skrifstofur fjölmiðilsins aðfaranótt föstudags og atlaga gerð að því að leggja miðilinn niður. Róbert Wessmann forstjóri Alvogen sendi frá sér yfirlýsingu um helgina þar sem hann segist hvergi hafa komið nærri innbrotinu en Reynir lítur þó svo á að þeir eigi í einhverskonar stríði. Reynir var gestur okkar. Drulluleiðist þér í sóttkví eða einangrun? Að þessu spyrja þær Ebba Sig uppistandari og Róberta Michelle Hall húllumhæ húllastelpan. Þær taka að sér að skemmta fólki við alls kyns aðstæður og í öllum veðrum og við fengum þær í heimsókn til að segja okkur meira. Óhætt er að segja að íslenska karlalandsliðið í handbolta hafi fyllt á hamingjuhormón þjóðarinnar sl. laugardag með alveg hreint stórkostlegum sigri á Ólympíumeisturum Frakka. Við heyrðum í okkar manni í Búdapest, sem líkt og níu leikmenn, varð fyrir barðinu á veirufjandanum, og lýsti Frakkaleiknum úr einangrun í hótelherbergi sínu. Við tókum EM stöðuna hjá Einar Erni Jónssyni. Tónlist: Jóhann G. Jóhannsson - Dont try to fool me. Amy Winehouse - Back to black. Júlí Heiðar - Ástin heldur vöku. Robert Plant og Alison Krauss - Cant let go. Erla og Gréta - Ég á heiminn með þér. Sigrún Stella - Baby blue. Ásgeir Trausti - Sunday drive. Post Malone - Only wanna be with you. Eddie Vedder - Long way. Björk - Army of me.

Ísland vann ótrúlegan sigur á Frakklandi, 29-21 í milliriðlakeppni EM karla í handbolta í Búdapest í gærkvöld. Guðjón Valur Sigurðsson markahæsti landsliðsmaður sögunnar, næstleikjahæsti landsliðsmaður Íslands frá upphafi, fyrrverandi landsliðsfyrirliði og núverandi þjálfari Gummersbach í Þýskalandi er á línunni hjá okkur í Íþróttavarpi dagsins. Hann fer yfir leikinn við Frakka, spáir í spilin fyrir leikinn við Króata á morgun og fer vítt og breitt yfir sviðið. Umsjón: Þorkell Gunnar Sigurbjörnsson og Gunnar Birgisson.

Ísland vann ótrúlegan sigur á Frakklandi, 29-21 í milliriðlakeppni EM karla í handbolta í Búdapest í gærkvöld. Guðjón Valur Sigurðsson markahæsti landsliðsmaður sögunnar, næstleikjahæsti landsliðsmaður Íslands frá upphafi, fyrrverandi landsliðsfyrirliði og núverandi þjálfari Gummersbach í Þýskalandi er á línunni hjá okkur í Íþróttavarpi dagsins. Hann fer yfir leikinn við Frakka, spáir í spilin fyrir leikinn við Króata á morgun og fer vítt og breitt yfir sviðið. Umsjón: Þorkell Gunnar Sigurbjörnsson og Gunnar Birgisson.

Ísland vann ótrúlegan sigur á Frakklandi, 29-21 í milliriðlakeppni EM karla í handbolta í Búdapest í gærkvöld. Guðjón Valur Sigurðsson markahæsti landsliðsmaður sögunnar, næstleikjahæsti landsliðsmaður Íslands frá upphafi, fyrrverandi landsliðsfyrirliði og núverandi þjálfari Gummersbach í Þýskalandi er á línunni hjá okkur í Íþróttavarpi dagsins. Hann fer yfir leikinn við Frakka, spáir í spilin fyrir leikinn við Króata á morgun og fer vítt og breitt yfir sviðið. Umsjón: Þorkell Gunnar Sigurbjörnsson og Gunnar Birgisson.

Íslendingar börðust hetjulega gegn Dönum á handboltavellinum í gærkvöldi og framundan er annar erfiður leikur, við Frakka. Við heyrðum í okkar manni í Búdapest, Einar Erni Jónssyni um framhaldið, en íslenska liðið fær m.a. liðsstyrk að heiman fyrir næsta leik. Tæplega þriðjungur vinnandi fólk á erfitt með að ná endum saman samkvæmt nýrri könnun sem Varða,Rannsóknarstofnun vinnumarkaðarins framkvæmdi nýverið. Þá hefur andlegri heilsu launafólks hrakað, en rúmlega þrjár af hverjum tíu konum og tæplega þrír af hverju tíu körlum mældust með slæma andlega heilsu. Við ræddum við Drífu Snædal, forseta ASÍ, um niðurstöður könnunarinnar og kjarabaráttuna framundan. Framkvæmdastjóri N1 baðst í gær afsökunar á að N1 rafmagn hefði ekki brugðist fyrr við athugasemdum um hátt verð sem fólk greiðir sé það flutt sjálfkrafa í viðskipti við fyrirtækið í gegnum þrautavaraleið. Við fórum yfir málið við Breka Karlssyni, formanni Neytendasamtakanna, en hann hefur sakað N1 um blekkingar. Við ræddum einnig við Breka um vaxtamálið svokallaða en samtökin hyggjast stefna stóru viðskiptabönkunum þremur vegna meintra ólögmætra lána. Það var af nógu að taka í fréttum vikunnar að þessu sinni en til þess að fara yfir það sem bar hæst komu til okkar þau Sunna Valgerðardóttir fréttakona á Stöð 2 og Valur Grettisson ritstjóri Grapevine. Stóra lausagöngumálið er hlustendum ábyggilega minnisstætt, en mikil umræða skapaðist um lausagöngu katta eftir að Akureyrarbær samþykkti bann við henni innan fárra ára. Í kjölfarið gerði Maskína könnun sem sýnir, eins og segir í frétt á vef fyrirtækisins, að Íslendingar séu mjákvæðir gagnvart köttum. Við rýndum í niðurstöður könnunarinnar með Hönnu Evensen rekstrarstjóra Kattholts. Í kvöld frumsýnir sketsahópurinn Kanarí glænýja grínþætti á RÚV. Þetta er ekki frumraun hópsins því fyrir nokkrum árum sendi Kanarí frá sér nokkra sketsa í gegnum RÚV núll en einnig stóð hópurinn fyrir stórskemmtilegri grínsýningu í Þjóðleikhúskjallaranum í vetur. Kanarí þættirnir sem nú eru að fara í loftið eru þó stærsta verkefni hópsins til þessa. Þau komu til okkar frá Kanarí, Eygló Hilmarsdóttir og Guðmundur Felixson, og sögðu okkur frá ferlinu. Tónlist: Lay Low - Þorralitirnir. Al Green - Here I am, come and take me. Pearl Jam - Just breathe. Eurythmics - Here comes the rain again. Ásgeir Trausti - Öldurótið. Daði og Gagnamagnið - Ten years. Björk - Big time sensuality. Righeira - Vamos a la playa.

Íslendingar börðust hetjulega gegn Dönum á handboltavellinum í gærkvöldi og framundan er annar erfiður leikur, við Frakka. Við heyrðum í okkar manni í Búdapest, Einar Erni Jónssyni um framhaldið, en íslenska liðið fær m.a. liðsstyrk að heiman fyrir næsta leik. Tæplega þriðjungur vinnandi fólk á erfitt með að ná endum saman samkvæmt nýrri könnun sem Varða,Rannsóknarstofnun vinnumarkaðarins framkvæmdi nýverið. Þá hefur andlegri heilsu launafólks hrakað, en rúmlega þrjár af hverjum tíu konum og tæplega þrír af hverju tíu körlum mældust með slæma andlega heilsu. Við ræddum við Drífu Snædal, forseta ASÍ, um niðurstöður könnunarinnar og kjarabaráttuna framundan. Framkvæmdastjóri N1 baðst í gær afsökunar á að N1 rafmagn hefði ekki brugðist fyrr við athugasemdum um hátt verð sem fólk greiðir sé það flutt sjálfkrafa í viðskipti við fyrirtækið í gegnum þrautavaraleið. Við fórum yfir málið við Breka Karlssyni, formanni Neytendasamtakanna, en hann hefur sakað N1 um blekkingar. Við ræddum einnig við Breka um vaxtamálið svokallaða en samtökin hyggjast stefna stóru viðskiptabönkunum þremur vegna meintra ólögmætra lána. Það var af nógu að taka í fréttum vikunnar að þessu sinni en til þess að fara yfir það sem bar hæst komu til okkar þau Sunna Valgerðardóttir fréttakona á Stöð 2 og Valur Grettisson ritstjóri Grapevine. Stóra lausagöngumálið er hlustendum ábyggilega minnisstætt, en mikil umræða skapaðist um lausagöngu katta eftir að Akureyrarbær samþykkti bann við henni innan fárra ára. Í kjölfarið gerði Maskína könnun sem sýnir, eins og segir í frétt á vef fyrirtækisins, að Íslendingar séu mjákvæðir gagnvart köttum. Við rýndum í niðurstöður könnunarinnar með Hönnu Evensen rekstrarstjóra Kattholts. Í kvöld frumsýnir sketsahópurinn Kanarí glænýja grínþætti á RÚV. Þetta er ekki frumraun hópsins því fyrir nokkrum árum sendi Kanarí frá sér nokkra sketsa í gegnum RÚV núll en einnig stóð hópurinn fyrir stórskemmtilegri grínsýningu í Þjóðleikhúskjallaranum í vetur. Kanarí þættirnir sem nú eru að fara í loftið eru þó stærsta verkefni hópsins til þessa. Þau komu til okkar frá Kanarí, Eygló Hilmarsdóttir og Guðmundur Felixson, og sögðu okkur frá ferlinu. Tónlist: Lay Low - Þorralitirnir. Al Green - Here I am, come and take me. Pearl Jam - Just breathe. Eurythmics - Here comes the rain again. Ásgeir Trausti - Öldurótið. Daði og Gagnamagnið - Ten years. Björk - Big time sensuality. Righeira - Vamos a la playa.

Patrekur Jóhannesson fyrrverandi landsliðsmaður í handbolta, fyrrverandi landsliðsþjálfari Austurríkis og núverandi þjálfari Stjörnunnar var gestur Íþróttavarpsins í dag. Patrekur ræddi leik Íslands við Danmörku í gær, stöðuna í íslenska liðinu með COVID vofandi yfir, og leikinn við Frakka á morgun. Hann talaði líka um Duranona, Alfreð Gísla, Jóa Pé, bróður sinn, Guðna Th. Jóhannesson forseta Íslands og margt fleira. Umsjón: Þorkell Gunnar Sigurbjörnsson og Gunnar Birgisson.

Patrekur Jóhannesson fyrrverandi landsliðsmaður í handbolta, fyrrverandi landsliðsþjálfari Austurríkis og núverandi þjálfari Stjörnunnar var gestur Íþróttavarpsins í dag. Patrekur ræddi leik Íslands við Danmörku í gær, stöðuna í íslenska liðinu með COVID vofandi yfir, og leikinn við Frakka á morgun. Hann talaði líka um Duranona, Alfreð Gísla, Jóa Pé, bróður sinn, Guðna Th. Jóhannesson forseta Íslands og margt fleira. Umsjón: Þorkell Gunnar Sigurbjörnsson og Gunnar Birgisson.

Patrekur Jóhannesson fyrrverandi landsliðsmaður í handbolta, fyrrverandi landsliðsþjálfari Austurríkis og núverandi þjálfari Stjörnunnar var gestur Íþróttavarpsins í dag. Patrekur ræddi leik Íslands við Danmörku í gær, stöðuna í íslenska liðinu með COVID vofandi yfir, og leikinn við Frakka á morgun. Hann talaði líka um Duranona, Alfreð Gísla, Jóa Pé, bróður sinn, Guðna Th. Jóhannesson forseta Íslands og margt fleira. Umsjón: Þorkell Gunnar Sigurbjörnsson og Gunnar Birgisson.

Við forvituðumst um Grindarbotnsþjálfa svokallaðan í þættinum í dag. Þetta er byltingarkennd lausn til að styrkja grindarbotnsvöðva og minnka þannig hættu á þvagleka og legsigi en einnig til þess að auka unað af kynlífi. Notandinn spilar skemmtilega tölvuleiki í símanum sem hann stýrir með grindarbotnsvöðvunum en þessir leikir eru þróaðir í samvinnu með helstu sérfræðingum Frakka í grindarbotnslækningum. Svanlaug Jóhannsdóttir frá Osteostrong kom í þáttinn í dag og sagði okkur betur frá þessari nýju leið til að þjálfa grindarbotninn. Ferðafélag Íslands hefur kynnt ferðaáætlun fyrir árið 2022 og er hún fjölbreytt og viðamikil að venju. Við fengum Sigrúnu Valbergsdóttur, varaforseta stjórnar og formann ferðanefndar félagsins til að segja okkur frá ferðaáætlun ársins sem var að byrja, þar var af nógu að taka enda er ferðaáætlunin vel á annað hundrað blaðsíður. Eins sagði Sigrún okkur frá árbók ferðafélagsins sem kemur nú út í 95.sinn, í þetta skipti fjallar hún um þjóðgarðinn Snæfellsjökul. Kristín okkar Einarsdóttir ætti að vera hlustendum Mannlega þáttarins góðu kunn, en hún hefur sent okkur pistla og viðtöl lengi og mun gera það áfram. Í dag brugðum við þó aðeins út af vananum því við spjölluðum við Kristínu í beinni útsendingu. Hún sagði okkur frá ástandinu á Ströndum í kófinu og svo sagði hún okkur frá norskum og skoskum leiðum til að spá fyrir um næsta árið, kannski misáreiðanlegar. Sem sagt áramótahugleiðingar á þessum tímamótum og svo ræddi hún aðeins um Skaupið í ár og hvað mátti jafnvel lesa útúr því gríni sem þar var. UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Við forvituðumst um Grindarbotnsþjálfa svokallaðan í þættinum í dag. Þetta er byltingarkennd lausn til að styrkja grindarbotnsvöðva og minnka þannig hættu á þvagleka og legsigi en einnig til þess að auka unað af kynlífi. Notandinn spilar skemmtilega tölvuleiki í símanum sem hann stýrir með grindarbotnsvöðvunum en þessir leikir eru þróaðir í samvinnu með helstu sérfræðingum Frakka í grindarbotnslækningum. Svanlaug Jóhannsdóttir frá Osteostrong kom í þáttinn í dag og sagði okkur betur frá þessari nýju leið til að þjálfa grindarbotninn. Ferðafélag Íslands hefur kynnt ferðaáætlun fyrir árið 2022 og er hún fjölbreytt og viðamikil að venju. Við fengum Sigrúnu Valbergsdóttur, varaforseta stjórnar og formann ferðanefndar félagsins til að segja okkur frá ferðaáætlun ársins sem var að byrja, þar var af nógu að taka enda er ferðaáætlunin vel á annað hundrað blaðsíður. Eins sagði Sigrún okkur frá árbók ferðafélagsins sem kemur nú út í 95.sinn, í þetta skipti fjallar hún um þjóðgarðinn Snæfellsjökul. Kristín okkar Einarsdóttir ætti að vera hlustendum Mannlega þáttarins góðu kunn, en hún hefur sent okkur pistla og viðtöl lengi og mun gera það áfram. Í dag brugðum við þó aðeins út af vananum því við spjölluðum við Kristínu í beinni útsendingu. Hún sagði okkur frá ástandinu á Ströndum í kófinu og svo sagði hún okkur frá norskum og skoskum leiðum til að spá fyrir um næsta árið, kannski misáreiðanlegar. Sem sagt áramótahugleiðingar á þessum tímamótum og svo ræddi hún aðeins um Skaupið í ár og hvað mátti jafnvel lesa útúr því gríni sem þar var. UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Spegillinn 22. Nóvember Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Fyrrverandi félagsmálastjóri á Akureyri kvartaði undan vistheimili barna á Hjalteyri á sínum tíma. Þeirri kvörtun var að hans mati stungið undir stól. Fólk sem þar dvaldi steig fram í gær og greindi frá ofbeldi af hálfu umsjónarmanna heimilisins. Undirbúningskjörbréfanefnd situr nú á fundi og freistar þess að komast að niðurstöðu sem lögð verður fyrir Alþingi á morgun. Þingmaður Pírata segir enn margt óljóst um niðurstöðu nefndarinnar en hann ætli ekki að styðja seinni talninguna. Andlát af völdum COVID-19 eru komin yfir eitt þúsund í Noregi. Hátt í fimmtán hundruð smit voru greind í landinu í gær. Matvælastofnun rannsakar nú myndefni frá dýraverndarsamtökum sem sýnir óviðunandi verklag við blóðtöku úr svokölluðum blóðmerum. Formaður Flokks fólksins, vill banna blóðtöku úr fylfullum hryssum um leið og þing kemur saman. Lengri umfjöllun: Bretar gengu úr Evrópusambandinu í lok janúar í fyrra en Brexit-vandinn er ekki búinn. Það er Brexit-kergja í sambandi Breta og Frakka og því gengur ekki vel að leysa úr málum flóttamanna sem koma á bátum frá Frakklandi. Og það er nokkuð ljóst að þrátt fyrir loforð, getur breska stjórnin ein ekki leyst sinn flóttamannavanda. Brexit gerir stjórninni erfiðara fyrir, það þarf samstarf í þessum efnum. En flóttamannamálið er aðeins eitt af fleiri Brexit-málum, sem breska stjórnin freistar að leysa en gengur hægt. Sigrún Davíðsdóttir segir frá. Alþingi verður sett á morgun. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar er sá núverandi þingmaður sem á lengstan þingferil að baki og sest því í stól þingforseta og stýrir þingsetningarfundi. Hún kemur í Spegilinn ásamt Bryndísi Haraldsdóttur, Sjálfstæðisflokki. Kristján Sigurjónsson ræðir við þær í beinni útsendingu.

Spegillinn 22. Nóvember Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Fyrrverandi félagsmálastjóri á Akureyri kvartaði undan vistheimili barna á Hjalteyri á sínum tíma. Þeirri kvörtun var að hans mati stungið undir stól. Fólk sem þar dvaldi steig fram í gær og greindi frá ofbeldi af hálfu umsjónarmanna heimilisins. Undirbúningskjörbréfanefnd situr nú á fundi og freistar þess að komast að niðurstöðu sem lögð verður fyrir Alþingi á morgun. Þingmaður Pírata segir enn margt óljóst um niðurstöðu nefndarinnar en hann ætli ekki að styðja seinni talninguna. Andlát af völdum COVID-19 eru komin yfir eitt þúsund í Noregi. Hátt í fimmtán hundruð smit voru greind í landinu í gær. Matvælastofnun rannsakar nú myndefni frá dýraverndarsamtökum sem sýnir óviðunandi verklag við blóðtöku úr svokölluðum blóðmerum. Formaður Flokks fólksins, vill banna blóðtöku úr fylfullum hryssum um leið og þing kemur saman. Lengri umfjöllun: Bretar gengu úr Evrópusambandinu í lok janúar í fyrra en Brexit-vandinn er ekki búinn. Það er Brexit-kergja í sambandi Breta og Frakka og því gengur ekki vel að leysa úr málum flóttamanna sem koma á bátum frá Frakklandi. Og það er nokkuð ljóst að þrátt fyrir loforð, getur breska stjórnin ein ekki leyst sinn flóttamannavanda. Brexit gerir stjórninni erfiðara fyrir, það þarf samstarf í þessum efnum. En flóttamannamálið er aðeins eitt af fleiri Brexit-málum, sem breska stjórnin freistar að leysa en gengur hægt. Sigrún Davíðsdóttir segir frá. Alþingi verður sett á morgun. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar er sá núverandi þingmaður sem á lengstan þingferil að baki og sest því í stól þingforseta og stýrir þingsetningarfundi. Hún kemur í Spegilinn ásamt Bryndísi Haraldsdóttur, Sjálfstæðisflokki. Kristján Sigurjónsson ræðir við þær í beinni útsendingu.

Ráða þarf hjúkrunarfræðinga í 200 stöðugildi til að Landspítalinn geti starfað með eðlilegum hætti. Þetta segir starfandi forstjóri spítalans. Spítalann bráðvantar líka ljósmæður á bakvarðalista. Samkeppniseftirlitið telur tilefni til að skoða kaup sjóðastýringarfyrirtækisins Ardian á Mílu, dótturfélagi Símans, á grundvelli samrunaákvæða samkeppnislaga. Ung kona sem smitast hefur tvisvar af kórónuveirunni segist myndu þiggja örvunarskammt ef hann stæði til boða. Hún vill ekki hætta á verri veikindi í þriðja skiptið. Forseti Frakklands segir Frakka ætla að halda áfram að berjast fyrir sjómenn landsins og áfram verði krafist sama fjölda veiðiheimilda við Jersey og fyrir útgöngu Breta úr Evrópusambandinu. Lengri umfjallanir (frá 10. mínútu) Margir norskir þingmenn virðast hafa misskilið reglur um húsnæðisstyrk sér í hag. Forseti norska stórþingsins sagði af sér í dag. Gísli Kristjánsson í Noregi segir frá þessu. Forstjóri Hrafnistu segir hjúkrunarheimili nauðsynlega þurfa stuðning sérfræðinga til að sinna tannheilsu íbúa. Þarfirnar séu orðnar flóknari og einstaklingsbundnari en áður. Hjúkrunarheimili virðast meðvituð um vandann en verkefni til að bæta þjónustuna hafa tafist eða strandað vegna heimsfaraldurs, fjárskorts og meints áhugaleysis tannlækna. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Maríu Fjólu Harðardóttur, forstjóra Hrafnistu, Helgu Ágústsdóttur, sérfræðing í öldrunartannlækningum, Kristrúnu Sigurðardóttur tannfræðing og Hólmfríði Guðmundsdóttur, tannlækni hjá Embætti landlæknis. Stundum gengur svo mikið á í stjórnmálunum að einstaka dagar verða sögulegir. Þannig var miðvikudagurinn í Bretlandi. Hörð átök í breska þinginu þar sem þingforsetinn þaggaði einarðlega niður í Boris Johnson forsætisráðherra. Stóru átakaefnin eru aukastörf þingmanna, lestarframkvæmdir og jöfnun aðstöðumunar milli landshluta og umönnun utan sjúkrastofnana. Sigrún Davíðsdóttir segir frá.

Ráða þarf hjúkrunarfræðinga í 200 stöðugildi til að Landspítalinn geti starfað með eðlilegum hætti. Þetta segir starfandi forstjóri spítalans. Spítalann bráðvantar líka ljósmæður á bakvarðalista. Samkeppniseftirlitið telur tilefni til að skoða kaup sjóðastýringarfyrirtækisins Ardian á Mílu, dótturfélagi Símans, á grundvelli samrunaákvæða samkeppnislaga. Ung kona sem smitast hefur tvisvar af kórónuveirunni segist myndu þiggja örvunarskammt ef hann stæði til boða. Hún vill ekki hætta á verri veikindi í þriðja skiptið. Forseti Frakklands segir Frakka ætla að halda áfram að berjast fyrir sjómenn landsins og áfram verði krafist sama fjölda veiðiheimilda við Jersey og fyrir útgöngu Breta úr Evrópusambandinu. Lengri umfjallanir (frá 10. mínútu) Margir norskir þingmenn virðast hafa misskilið reglur um húsnæðisstyrk sér í hag. Forseti norska stórþingsins sagði af sér í dag. Gísli Kristjánsson í Noregi segir frá þessu. Forstjóri Hrafnistu segir hjúkrunarheimili nauðsynlega þurfa stuðning sérfræðinga til að sinna tannheilsu íbúa. Þarfirnar séu orðnar flóknari og einstaklingsbundnari en áður. Hjúkrunarheimili virðast meðvituð um vandann en verkefni til að bæta þjónustuna hafa tafist eða strandað vegna heimsfaraldurs, fjárskorts og meints áhugaleysis tannlækna. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Maríu Fjólu Harðardóttur, forstjóra Hrafnistu, Helgu Ágústsdóttur, sérfræðing í öldrunartannlækningum, Kristrúnu Sigurðardóttur tannfræðing og Hólmfríði Guðmundsdóttur, tannlækni hjá Embætti landlæknis. Stundum gengur svo mikið á í stjórnmálunum að einstaka dagar verða sögulegir. Þannig var miðvikudagurinn í Bretlandi. Hörð átök í breska þinginu þar sem þingforsetinn þaggaði einarðlega niður í Boris Johnson forsætisráðherra. Stóru átakaefnin eru aukastörf þingmanna, lestarframkvæmdir og jöfnun aðstöðumunar milli landshluta og umönnun utan sjúkrastofnana. Sigrún Davíðsdóttir segir frá.

Helgi Grímsson, sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs Reykjavíkur segir að berist alvarleg kvörtun vegna starfsmanna í skólum skuli starfsmenn fara í leyfi á meðan mál er rannsakað. Kannað verði hvort það hafi ekki verið gert þegar starfsmaður leikskólans Sælukots var kærður til lögreglu. Hátt í sjö þúsund manns mættu í þriðju sprautu í Laugardalshöll á fyrsta degi örvunarbólusetningar. Sigríður Dóra Magnúsdóttir, framkvæmdastjóri lækninga á Heilsugæslu höfuðborgarsvæðiisns segir að óbólusettir íþyngi heilbrigðiskerfinu. Viðbúnaður vegna yfirvofandi hryðjuverka hefur verið aukinn í Bretlandi eftir að sprengja sprakk í leigubíl í Liverpool í gær. Ásgeir Tómasson sagði frá. Óbólusettu fólki í Berlín, höfuðborg Þýskalands, er frá og með deginum í dag óheimilt að borða á veitingahúsum, fara á bari eða í kvikmyndahús svo nokkuð sé nefnt. Kórónuveirusmitum hefur fjölgað mjög í landinu að undanförnu. Ásgeir Tómasson sagði frá. Stórtónleikum tenórsins Andrea Bocelli hefur verið frestað í þriðja sinn vegna faraldursins. Ísleifur Þórhallsson, talsmaður Senu segir yfirvöld þurfa að finna lausnir svo hægt sé að halda stóra viðburði. --------- Það var ys og þys í Laugardalshöll í Reykjavík í dag þegar fyrsti boðaði hópurinn kom í örvunarbólusetningu - fékk þriðja skammtinn af bóluefni gegn Covid. Alls voru 9.700 boðuð í bólusetningu. 6.615 mættu eða um 68 prósent. Í fyrsta hópnum í dag voru sextugir og eldri og fólk með undirliggjandi sjúkdóma. Kristján Sigurjónsson ræddi við Sigríði Dóru Magnúsdóttur, framkvæmdastjóra lækninga hjá Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Á næstu árum hverfa mjög fjölmennar kynslóðir af vinnumarkaði á Íslandi, fólk sem er um sjötugt eða nærri því, og við það gerist ýmislegt, meðal annars lækkar hlutfall þeirra sem eru starfandi á móti þeim sem komnir eru á eftirlaun segir Ólöf Garðarsdóttir, prófessor í sagnfræði og forseti hugvísindadeildar Háskóla Íslands. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Ólöfu. Í kvöld funda innanríkisráðherrar Frakka og Breta í París um flóttamannamál eftir að hnútur hafa flogið á milli þeirra. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Helgi Grímsson, sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs Reykjavíkur segir að berist alvarleg kvörtun vegna starfsmanna í skólum skuli starfsmenn fara í leyfi á meðan mál er rannsakað. Kannað verði hvort það hafi ekki verið gert þegar starfsmaður leikskólans Sælukots var kærður til lögreglu. Hátt í sjö þúsund manns mættu í þriðju sprautu í Laugardalshöll á fyrsta degi örvunarbólusetningar. Sigríður Dóra Magnúsdóttir, framkvæmdastjóri lækninga á Heilsugæslu höfuðborgarsvæðiisns segir að óbólusettir íþyngi heilbrigðiskerfinu. Viðbúnaður vegna yfirvofandi hryðjuverka hefur verið aukinn í Bretlandi eftir að sprengja sprakk í leigubíl í Liverpool í gær. Ásgeir Tómasson sagði frá. Óbólusettu fólki í Berlín, höfuðborg Þýskalands, er frá og með deginum í dag óheimilt að borða á veitingahúsum, fara á bari eða í kvikmyndahús svo nokkuð sé nefnt. Kórónuveirusmitum hefur fjölgað mjög í landinu að undanförnu. Ásgeir Tómasson sagði frá. Stórtónleikum tenórsins Andrea Bocelli hefur verið frestað í þriðja sinn vegna faraldursins. Ísleifur Þórhallsson, talsmaður Senu segir yfirvöld þurfa að finna lausnir svo hægt sé að halda stóra viðburði. --------- Það var ys og þys í Laugardalshöll í Reykjavík í dag þegar fyrsti boðaði hópurinn kom í örvunarbólusetningu - fékk þriðja skammtinn af bóluefni gegn Covid. Alls voru 9.700 boðuð í bólusetningu. 6.615 mættu eða um 68 prósent. Í fyrsta hópnum í dag voru sextugir og eldri og fólk með undirliggjandi sjúkdóma. Kristján Sigurjónsson ræddi við Sigríði Dóru Magnúsdóttur, framkvæmdastjóra lækninga hjá Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Á næstu árum hverfa mjög fjölmennar kynslóðir af vinnumarkaði á Íslandi, fólk sem er um sjötugt eða nærri því, og við það gerist ýmislegt, meðal annars lækkar hlutfall þeirra sem eru starfandi á móti þeim sem komnir eru á eftirlaun segir Ólöf Garðarsdóttir, prófessor í sagnfræði og forseti hugvísindadeildar Háskóla Íslands. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Ólöfu. Í kvöld funda innanríkisráðherrar Frakka og Breta í París um flóttamannamál eftir að hnútur hafa flogið á milli þeirra. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Dagur B. Eggertsson, borgarstjóri þvertekur fyrir að lóðaskortur í borginni hafi valdið samdrætti í uppbyggingu. Samdrátturinn stafi frekar af því að bankarnir hafi hætt að lána til byggingaframkvæmda í hitteðfyrra. Landssamband eldri borgara segri það brjóta gegn stjórnarskrá að ríkið skerði ellilífeyri, fái fólk greiðslur úr lífeyrissjóði, Ásrún Brynja Ingvarsdóttir tók saman. Haukur Holm ræddi við Helga Pétursson formann LEB og Flóka Ásgeirsson lögmann þess. Meðaldilkurinn var talsvert þyngri í sláturhúsinu á Hvammstanga í ár en í fyrra og það þakkar sláturhússtjórinn sífellt betri árangri bænda við ræktun. Ágúst Ólafsson tók saman og ræddi við Davíð Gestsson, sláturhússtjóra. Víkingaskipið sem rak mannlaust upp í fjöru á Álftanesi í morgun var dregið út á háflóði og til hafnar í Kópavogi. Ólöf Rún Erlendsdóttir sagði frá. Síðan Miðgarðskirkja brann í Grímsey upp úr miðjum september hefur verið safnað fé til að byggja nýja kirkju. Aðstoð hefur borist úr ýmsum áttum; sóknarnefnd Hallgrímskirkju ætlar að leggja fé í kirkjubyggingu í eynni. Anna Þorbjörg Jónasdóttir talaði við Alfreð Garðarsson formann sóknarnefndar Miðgarðssóknar og Sigurð Árna Þóraðrson Hallgrímskirkjuprest. Hefja á gjaldtöku fyrir bílastæði í miðbæ Akureyrar um áramót, í 15 ár hafa menn bara notað þar bílastæðaklukkur. Óðin Svan Óðinsson sagði frá og talaði við Andra Teitsson formann umhverfis- og skipulagsnefndar Akureyrarbæjar. ------- Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna hefst á sunnudag í Glasgow á Skotlandi. Ragnhildur Thorlacius fer yfir verkefni fundarmanna. Afstaða fólks til þess hvort varsla á neysluskömmtum fíkniefna skuli gerð refsilaus hefur breyst. Meirihluti aðspurðra var því fylgjandi í könnun sem gerð var í ár og var það í fyrsta sinn. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Helga Gunnlaugsson prófessor við Háskóla Íslands. Það eru enn óafgreidd Brexit-mál milli Breta og Evrópusambandsins og fiskveiðideilur Frakka og Breta eru angi þeirra deilna. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Björg Guðlaugsdóttir

Dagur B. Eggertsson, borgarstjóri þvertekur fyrir að lóðaskortur í borginni hafi valdið samdrætti í uppbyggingu. Samdrátturinn stafi frekar af því að bankarnir hafi hætt að lána til byggingaframkvæmda í hitteðfyrra. Landssamband eldri borgara segri það brjóta gegn stjórnarskrá að ríkið skerði ellilífeyri, fái fólk greiðslur úr lífeyrissjóði, Ásrún Brynja Ingvarsdóttir tók saman. Haukur Holm ræddi við Helga Pétursson formann LEB og Flóka Ásgeirsson lögmann þess. Meðaldilkurinn var talsvert þyngri í sláturhúsinu á Hvammstanga í ár en í fyrra og það þakkar sláturhússtjórinn sífellt betri árangri bænda við ræktun. Ágúst Ólafsson tók saman og ræddi við Davíð Gestsson, sláturhússtjóra. Víkingaskipið sem rak mannlaust upp í fjöru á Álftanesi í morgun var dregið út á háflóði og til hafnar í Kópavogi. Ólöf Rún Erlendsdóttir sagði frá. Síðan Miðgarðskirkja brann í Grímsey upp úr miðjum september hefur verið safnað fé til að byggja nýja kirkju. Aðstoð hefur borist úr ýmsum áttum; sóknarnefnd Hallgrímskirkju ætlar að leggja fé í kirkjubyggingu í eynni. Anna Þorbjörg Jónasdóttir talaði við Alfreð Garðarsson formann sóknarnefndar Miðgarðssóknar og Sigurð Árna Þóraðrson Hallgrímskirkjuprest. Hefja á gjaldtöku fyrir bílastæði í miðbæ Akureyrar um áramót, í 15 ár hafa menn bara notað þar bílastæðaklukkur. Óðin Svan Óðinsson sagði frá og talaði við Andra Teitsson formann umhverfis- og skipulagsnefndar Akureyrarbæjar. ------- Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna hefst á sunnudag í Glasgow á Skotlandi. Ragnhildur Thorlacius fer yfir verkefni fundarmanna. Afstaða fólks til þess hvort varsla á neysluskömmtum fíkniefna skuli gerð refsilaus hefur breyst. Meirihluti aðspurðra var því fylgjandi í könnun sem gerð var í ár og var það í fyrsta sinn. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Helga Gunnlaugsson prófessor við Háskóla Íslands. Það eru enn óafgreidd Brexit-mál milli Breta og Evrópusambandsins og fiskveiðideilur Frakka og Breta eru angi þeirra deilna. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Björg Guðlaugsdóttir

Við höldum áfram að spjalla um samtímamenningu ólíkra þjóða. Að þessu sinni höldum við til Evrópu. Anna Gyða Sigurgísladóttir segir okkur hvað ungir hinsegin parísarbúar eru að hlusta á og horfa á - jahh.. Eða ekki horfa á. Þriðja þáttaröð Ófærðar eftir Baltasar Kormák hófst í gær. Heitfengi lögreglubangsinn Andri er mættur aftur norður á land til að rannsaka morð. Að þessu sinni þarf hann að sökkva sér ofan í skuggalegan heim mótorhjólagengja og ásatrúar-kakókölts. Sérstakt Ófærðarhlaðvarp er nú framleitt af RÚV en eftir því sem við best vitum er þetta í fyrsta skipti sem opinbert hlaðvarp fylgir leikinni sjónvarpsþáttaröð hér á landi. Við heyrum brot úr hlaðvarpinu Með Ófærð á heilanum í þætti dagsins. Kristlín Dís Ingilínardóttir tekur sér far með Lestinni í dag. Í haust hefur hún flutt okkur pistla sem gætu gengið undir yfirskriftinni Beðmál í borginni.

Við höldum áfram að spjalla um samtímamenningu ólíkra þjóða. Að þessu sinni höldum við til Evrópu. Anna Gyða Sigurgísladóttir segir okkur hvað ungir hinsegin parísarbúar eru að hlusta á og horfa á - jahh.. Eða ekki horfa á. Þriðja þáttaröð Ófærðar eftir Baltasar Kormák hófst í gær. Heitfengi lögreglubangsinn Andri er mættur aftur norður á land til að rannsaka morð. Að þessu sinni þarf hann að sökkva sér ofan í skuggalegan heim mótorhjólagengja og ásatrúar-kakókölts. Sérstakt Ófærðarhlaðvarp er nú framleitt af RÚV en eftir því sem við best vitum er þetta í fyrsta skipti sem opinbert hlaðvarp fylgir leikinni sjónvarpsþáttaröð hér á landi. Við heyrum brot úr hlaðvarpinu Með Ófærð á heilanum í þætti dagsins. Kristlín Dís Ingilínardóttir tekur sér far með Lestinni í dag. Í haust hefur hún flutt okkur pistla sem gætu gengið undir yfirskriftinni Beðmál í borginni.

Íþróttavarpið fór mikinn í dag. Við ræddum magnaðan árangur San Marínó á leikunum og fórum yfir verðlaunatöflu -stan landanna. Frjálsar voru krufnar, afrek Frakka í liðsíþróttum og við þökkuðum starfsmönnum aðalstjórnar RÚV fyrir þeirra þátt í öllu saman. Svo voru tækninýjungar reyndar og afrek þáttastjórnenda í að slefa í sýnatökuglas tíunduð.

Íþróttavarpið fór mikinn í dag. Við ræddum magnaðan árangur San Marínó á leikunum og fórum yfir verðlaunatöflu -stan landanna. Frjálsar voru krufnar, afrek Frakka í liðsíþróttum og við þökkuðum starfsmönnum aðalstjórnar RÚV fyrir þeirra þátt í öllu saman. Svo voru tækninýjungar reyndar og afrek þáttastjórnenda í að slefa í sýnatökuglas tíunduð.

Íþróttavarpið fór mikinn í dag. Við ræddum magnaðan árangur San Marínó á leikunum og fórum yfir verðlaunatöflu -stan landanna. Frjálsar voru krufnar, afrek Frakka í liðsíþróttum og við þökkuðum starfsmönnum aðalstjórnar RÚV fyrir þeirra þátt í öllu saman. Svo voru tækninýjungar reyndar og afrek þáttastjórnenda í að slefa í sýnatökuglas tíunduð.

,,Der er noget galt i Danmark," söng John Mogensen fyrir margt löngu og segja má með sanni að margt hafi gengið úrskeiðis hjá Dönum undanfarið, njósnaskandall þar sem Bandaríkjamenn nutu aðstoðar Dana við að hlera nána bandamenn eins og Norðmenn, Svía, Frakka og Þjóðverja. Þá var rætt um minka sem var lógað vegna ótta við kórónuveiruna, voru grafnir, grafnir upp og verða brenndir, bólusetningaráætlanir sem ekki standast, bóluefni sem ekki má nota en má svo kannski nota. Mette Frederiksen telur allt í lukkunnar velstandi þrátt fyrir reiði og pirring náinna bandamanna, neitar að svara spurningum um hleranir leyniþjónustu hersins, hið sama gerir Trine Bramsen varnarmálaráðherra. Hún fullvissaði þó Guðlaug Þór Þórðarson utanríkisráðherra í símtali í gær um að ekkert hefði verið njósnað um Íslendinga. Í lokin, allt of stutt, minntumst við Björn Þór Sigbjörnsson Pouls Schlüters, fyrrverandi forsætisráðherra, sem lést í síðustu viku. Schlüter hafði ríkulega kímnigáfu og það sem Danir nefna ,,glimt i øjet."

,,Der er noget galt i Danmark," söng John Mogensen fyrir margt löngu og segja má með sanni að margt hafi gengið úrskeiðis hjá Dönum undanfarið, njósnaskandall þar sem Bandaríkjamenn nutu aðstoðar Dana við að hlera nána bandamenn eins og Norðmenn, Svía, Frakka og Þjóðverja. Þá var rætt um minka sem var lógað vegna ótta við kórónuveiruna, voru grafnir, grafnir upp og verða brenndir, bólusetningaráætlanir sem ekki standast, bóluefni sem ekki má nota en má svo kannski nota. Mette Frederiksen telur allt í lukkunnar velstandi þrátt fyrir reiði og pirring náinna bandamanna, neitar að svara spurningum um hleranir leyniþjónustu hersins, hið sama gerir Trine Bramsen varnarmálaráðherra. Hún fullvissaði þó Guðlaug Þór Þórðarson utanríkisráðherra í símtali í gær um að ekkert hefði verið njósnað um Íslendinga. Í lokin, allt of stutt, minntumst við Björn Þór Sigbjörnsson Pouls Schlüters, fyrrverandi forsætisráðherra, sem lést í síðustu viku. Schlüter hafði ríkulega kímnigáfu og það sem Danir nefna ,,glimt i øjet."

,,Der er noget galt i Danmark," söng John Mogensen fyrir margt löngu og segja má með sanni að margt hafi gengið úrskeiðis hjá Dönum undanfarið, njósnaskandall þar sem Bandaríkjamenn nutu aðstoðar Dana við að hlera nána bandamenn eins og Norðmenn, Svía, Frakka og Þjóðverja. Þá var rætt um minka sem var lógað vegna ótta við kórónuveiruna, voru grafnir, grafnir upp og verða brenndir, bólusetningaráætlanir sem ekki standast, bóluefni sem ekki má nota en má svo kannski nota. Mette Frederiksen telur allt í lukkunnar velstandi þrátt fyrir reiði og pirring náinna bandamanna, neitar að svara spurningum um hleranir leyniþjónustu hersins, hið sama gerir Trine Bramsen varnarmálaráðherra. Hún fullvissaði þó Guðlaug Þór Þórðarson utanríkisráðherra í símtali í gær um að ekkert hefði verið njósnað um Íslendinga. Í lokin, allt of stutt, minntumst við Björn Þór Sigbjörnsson Pouls Schlüters, fyrrverandi forsætisráðherra, sem lést í síðustu viku. Schlüter hafði ríkulega kímnigáfu og það sem Danir nefna ,,glimt i øjet."

Spegillinn 27. maí 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Hæstiréttur sýknaði Íbúðalánasjóð í dag í máli vegna uppgreiðslugjalda lána og ómerkti niðurstöðu Héraðsdóms Reykjavíkur í öðru svipuðu máli. Rætt við Jónas Fr. Jónsson lögmann hjónanna sem þurfa að fara aftur með sitt mál til héraðsdóms. Víðir Reynisson segir nýja rakningarappið auðvelda rakningu og fækka þeim sem þurfa að fara í sóttkví. Hann hvetur ungt fólk sem ætlar að djammið um helgina að hlaða appinu niður. Frakklandsforseti viðurkenndi í dag þátt Frakka í þjóðarmorðinu í Rúanda fyrir 27 árum og baðst fyrirgefningar fyrir hönd þjóðarinnar. Utanríkisráðherrar sjö helstu iðnríkja heims krefjast þess að yfirvöld í Hvíta-Rússlandi láti blaðamanninn og stjórnarandstæðinginn Roman Protasevich lausan án tafar og nokkurra skilyrða. Mannabein sem rak á land í Vopnafirði og fundust fyrsta apríl síðastliðinn eru af skipverja sem féll fyrir borð á fiskiskipinu Erling KE-140 í maí í fyrra. Mikill meirihluti vaktavinnufólks á Landspítalanum ætlar að auka við starfshlutfall sitt vegna styttingar vaktavinnu. Deildarstjóri segir að vegna styttingarinnar gæti orðið erfiðara að manna stöður í sumar. Arnar Páll Hauksson, ræddi við Helgu Sigurðardóttur, deildarstjóra mönnunar- og starfsumhverfisdeildar Landspítalans Svandís Svavarsdóttir, heilbrigðisráðherra telur að ekki liggi fyrir fullnægjandi greining á hvert fjárframlag ríkisins ætti að vera í rekstri hjúkrunarheimilanna. Þetta sagði hún á málþingi um greiningu á rekstrarkostnaði þeirra sem haldið var í dag. Einnig heyrist í Gylfa Magnússyni, prófessor við HÍ sem fór fyrir verkefnisstjórn um rekstur heimilanna og rætt við Aldísi Hafsteinsdóttur, formann Sambands íslenskra sveitarfélaga. Hún segir að sveitarfélögin vilji að brugðist sé við skýrslu verkefnastjórnarinnar með fjármagni því að öðrum kosti verði ófremdarástand í þessum geira Bjarnheiður Hallsdóttir, formaður Samtaka ferðaþjónustunnar segir að teikn séu á loft um að landið sé að rísa í ferðaþjónustunni. Batamerki séu greinileg. Mestu máli skipti hverskonar ferða menn komi hingað. Þeir ferðamenn sem þegar eru búnir að bóka ferðir hingað ætli að dvelja hér lengur en í meðalári.

Spegillinn 27. maí 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Hæstiréttur sýknaði Íbúðalánasjóð í dag í máli vegna uppgreiðslugjalda lána og ómerkti niðurstöðu Héraðsdóms Reykjavíkur í öðru svipuðu máli. Rætt við Jónas Fr. Jónsson lögmann hjónanna sem þurfa að fara aftur með sitt mál til héraðsdóms. Víðir Reynisson segir nýja rakningarappið auðvelda rakningu og fækka þeim sem þurfa að fara í sóttkví. Hann hvetur ungt fólk sem ætlar að djammið um helgina að hlaða appinu niður. Frakklandsforseti viðurkenndi í dag þátt Frakka í þjóðarmorðinu í Rúanda fyrir 27 árum og baðst fyrirgefningar fyrir hönd þjóðarinnar. Utanríkisráðherrar sjö helstu iðnríkja heims krefjast þess að yfirvöld í Hvíta-Rússlandi láti blaðamanninn og stjórnarandstæðinginn Roman Protasevich lausan án tafar og nokkurra skilyrða. Mannabein sem rak á land í Vopnafirði og fundust fyrsta apríl síðastliðinn eru af skipverja sem féll fyrir borð á fiskiskipinu Erling KE-140 í maí í fyrra. Mikill meirihluti vaktavinnufólks á Landspítalanum ætlar að auka við starfshlutfall sitt vegna styttingar vaktavinnu. Deildarstjóri segir að vegna styttingarinnar gæti orðið erfiðara að manna stöður í sumar. Arnar Páll Hauksson, ræddi við Helgu Sigurðardóttur, deildarstjóra mönnunar- og starfsumhverfisdeildar Landspítalans Svandís Svavarsdóttir, heilbrigðisráðherra telur að ekki liggi fyrir fullnægjandi greining á hvert fjárframlag ríkisins ætti að vera í rekstri hjúkrunarheimilanna. Þetta sagði hún á málþingi um greiningu á rekstrarkostnaði þeirra sem haldið var í dag. Einnig heyrist í Gylfa Magnússyni, prófessor við HÍ sem fór fyrir verkefnisstjórn um rekstur heimilanna og rætt við Aldísi Hafsteinsdóttur, formann Sambands íslenskra sveitarfélaga. Hún segir að sveitarfélögin vilji að brugðist sé við skýrslu verkefnastjórnarinnar með fjármagni því að öðrum kosti verði ófremdarástand í þessum geira Bjarnheiður Hallsdóttir, formaður Samtaka ferðaþjónustunnar segir að teikn séu á loft um að landið sé að rísa í ferðaþjónustunni. Batamerki séu greinileg. Mestu máli skipti hverskonar ferða menn komi hingað. Þeir ferðamenn sem þegar eru búnir að bóka ferðir hingað ætli að dvelja hér lengur en í meðalári.

Reynir segir frá eiginkonu sinni Steinunni Jónu Sveinsdóttur sem hann missti 2018 eftir baráttu við krabbamein, þau voru heppin með hvort annað og voru mjög samrýmd. Hann var í erilsömu starfi sem yfirmaður á Landspítalanum og háskólaprófessor. Steinunn þýddi skáldssöguna Dvergurinn frá Normandí eftir Lars-Henrik-Olsen en hún fjallar um hvernig hinn frægi Bayeux refill var saumaður í léreft að öllum líkindum í Kent á Englandi um 1076. Refillinn er samfelld myndaröð og lýsir einni mestu orrustu sem orðið hefur á Bretlandseyjum, orustunni við Hastings árið 1066 þegar innrásarlið frá Normandí réðst inn í England og hafði sigur. Refillinn sem er 70,34 metra langur er eitt mesta þjóðargersemi Frakka enn í dag. Steinunn lést áður en henni tókst að ljúka útgáfu bókarinnar og Reynir lofaði henni að hann myndi ljúka verkinu, og nú er bókin komin út. Reynir Tómas er mættur á söguloftið á Landnámssetrinu og segir ekki frá tilurð refilsins, saumaaðferðinni, ? refilsaum sem er frá tímum víkinga og hvernig refillinn hefur varðveist í gegnum aldirnar. Einnig rekur hann söguna sem myndirnar á reflinum túlka.

Reynir segir frá eiginkonu sinni Steinunni Jónu Sveinsdóttur sem hann missti 2018 eftir baráttu við krabbamein, þau voru heppin með hvort annað og voru mjög samrýmd. Hann var í erilsömu starfi sem yfirmaður á Landspítalanum og háskólaprófessor. Steinunn þýddi skáldssöguna Dvergurinn frá Normandí eftir Lars-Henrik-Olsen en hún fjallar um hvernig hinn frægi Bayeux refill var saumaður í léreft að öllum líkindum í Kent á Englandi um 1076. Refillinn er samfelld myndaröð og lýsir einni mestu orrustu sem orðið hefur á Bretlandseyjum, orustunni við Hastings árið 1066 þegar innrásarlið frá Normandí réðst inn í England og hafði sigur. Refillinn sem er 70,34 metra langur er eitt mesta þjóðargersemi Frakka enn í dag. Steinunn lést áður en henni tókst að ljúka útgáfu bókarinnar og Reynir lofaði henni að hann myndi ljúka verkinu, og nú er bókin komin út. Reynir Tómas er mættur á söguloftið á Landnámssetrinu og segir ekki frá tilurð refilsins, saumaaðferðinni, ? refilsaum sem er frá tímum víkinga og hvernig refillinn hefur varðveist í gegnum aldirnar. Einnig rekur hann söguna sem myndirnar á reflinum túlka.

Spennandi kosningar eru á Bretlandi í dag þar sem kosið er til þings í Skotlandi og Wales og til fjölmargra bæjar- og sveitarstjórna. Þá eru aukakosningar um þingsæti í Hartlepool í norðausturhluta Englands. Því er spáð að Íhaldsflokkurinn vinni það sæti, en Verkamannaflokkurinn hefur átt þingmann kjördæmisins frá 1964. Spennan er mest í Skotlandi þar sem Skoski þjóðarflokkurinn, SNP, gæti unnið hreinan meirihluta á skoska þinginu. Undir lok Heimsgluggans ræddu Þórhildur Þorkelsdóttir og Þórunn Elísabet Bogadóttir við Boga Ágústsson um 200 ára ártíð Napóleons Frakkakeisara. Hann lést í útlegð á smáeyjunni Sankti Helenu sem er útnári í miðju Suður-Atlantshafi. Arfleifð hans er afar umdeild í Frakklandi. Napóleon gerbreytti stjórnskipan Frakklands, vann mikla hernaðarsigra en var að lokum borinn ofurliði í orrustunni við Waterloo í Belgíu 1815. Frakkland nútímans ber enn svip af þeim breytingum sem Napóleon gerði. En hann skerti einnig réttindi kvenna og kom þrælahaldi á að nýju í nýlendum Frakka og þess vegna finnst mörgum ótilhlýðilegt að halda upp á ártíð hans. Emmanuel Macron Frakklandsforseti reyndi að skauta fram hjá deilunum í ræðu í gær en sagði að ekki væri hægt að þurrka út fortíðina vegna þess að hún passaði ekki við hugmyndir samtímans. Nei, Napóleon Bonaparte er hluti af okkur, sagði Macron.

Spennandi kosningar eru á Bretlandi í dag þar sem kosið er til þings í Skotlandi og Wales og til fjölmargra bæjar- og sveitarstjórna. Þá eru aukakosningar um þingsæti í Hartlepool í norðausturhluta Englands. Því er spáð að Íhaldsflokkurinn vinni það sæti, en Verkamannaflokkurinn hefur átt þingmann kjördæmisins frá 1964. Spennan er mest í Skotlandi þar sem Skoski þjóðarflokkurinn, SNP, gæti unnið hreinan meirihluta á skoska þinginu. Undir lok Heimsgluggans ræddu Þórhildur Þorkelsdóttir og Þórunn Elísabet Bogadóttir við Boga Ágústsson um 200 ára ártíð Napóleons Frakkakeisara. Hann lést í útlegð á smáeyjunni Sankti Helenu sem er útnári í miðju Suður-Atlantshafi. Arfleifð hans er afar umdeild í Frakklandi. Napóleon gerbreytti stjórnskipan Frakklands, vann mikla hernaðarsigra en var að lokum borinn ofurliði í orrustunni við Waterloo í Belgíu 1815. Frakkland nútímans ber enn svip af þeim breytingum sem Napóleon gerði. En hann skerti einnig réttindi kvenna og kom þrælahaldi á að nýju í nýlendum Frakka og þess vegna finnst mörgum ótilhlýðilegt að halda upp á ártíð hans. Emmanuel Macron Frakklandsforseti reyndi að skauta fram hjá deilunum í ræðu í gær en sagði að ekki væri hægt að þurrka út fortíðina vegna þess að hún passaði ekki við hugmyndir samtímans. Nei, Napóleon Bonaparte er hluti af okkur, sagði Macron.

Spennandi kosningar eru á Bretlandi í dag þar sem kosið er til þings í Skotlandi og Wales og til fjölmargra bæjar- og sveitarstjórna. Þá eru aukakosningar um þingsæti í Hartlepool í norðausturhluta Englands. Því er spáð að Íhaldsflokkurinn vinni það sæti, en Verkamannaflokkurinn hefur átt þingmann kjördæmisins frá 1964. Spennan er mest í Skotlandi þar sem Skoski þjóðarflokkurinn, SNP, gæti unnið hreinan meirihluta á skoska þinginu. Undir lok Heimsgluggans ræddu Þórhildur Þorkelsdóttir og Þórunn Elísabet Bogadóttir við Boga Ágústsson um 200 ára ártíð Napóleons Frakkakeisara. Hann lést í útlegð á smáeyjunni Sankti Helenu sem er útnári í miðju Suður-Atlantshafi. Arfleifð hans er afar umdeild í Frakklandi. Napóleon gerbreytti stjórnskipan Frakklands, vann mikla hernaðarsigra en var að lokum borinn ofurliði í orrustunni við Waterloo í Belgíu 1815. Frakkland nútímans ber enn svip af þeim breytingum sem Napóleon gerði. En hann skerti einnig réttindi kvenna og kom þrælahaldi á að nýju í nýlendum Frakka og þess vegna finnst mörgum ótilhlýðilegt að halda upp á ártíð hans. Emmanuel Macron Frakklandsforseti reyndi að skauta fram hjá deilunum í ræðu í gær en sagði að ekki væri hægt að þurrka út fortíðina vegna þess að hún passaði ekki við hugmyndir samtímans. Nei, Napóleon Bonaparte er hluti af okkur, sagði Macron.

Spegillinn 15.4 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Stjórnvöld í Noregi ætla að bíða með að taka ákvörðun um notkun á bóluefni Astrazeneca. Norska lýðheilsustofnunin vill að bóluefnið verði tekið úr umferð. Embætti ríkissaksóknara hefur ákveðið að hækka ekki sektir fyrir brot á sóttkví. Ríkissaksóknari telur að sú heimild sóttvarnalæknis að skikka fólk sem rýfur sóttkví til að ljúka henni í sóttvarnarhúsi hafi mun meiri fælingarmátt en hækkun sekta. Sjúkratryggingar Íslands hafa samið við Heilsuvernd um yfirtöku á rekstri Öldrunarheimila Akureyrar. Bæjarstjórinn fagnar samningnum en reksturinn kostaði Akureyrarbæ 400 miljónir króna á síðasta ári. Rætt við Ásthildi Sturludóttur, bæjarstjóra á Akureyri Fjármálaeftirlitið hefur óskað eftir gögnum frá fyrirtækinu sem sendi innheimtukröfur á fólk vegna smálána. Neytendastofa hefur málið einnig til skoðunar. Fyrirtækið ætlar að breyta kröfunum þannig að þær endurspegli einungis höfuðstól lánanna. Skoða þarf hvort vistun kvenna og karla saman í opnum fangelsum taki nægjanlegt mið af öryggi og þörfum kvenna. Þetta kemur fram í skýrslu setts umboðsmanns Alþingis. Lengra efni: Stefnt að því að leggja rafmagn upp að gosinu í Geldingadölum og í dag var byrjað að bera möl í stíginn að gosstöðvunum. Þá verða ráðnir landverðir eða starfsmenn til að taka við af björgunarsveitarmönnum. Arnar Páll Hauksson ræddi við Fannar Jónasson, bæjarstjora í Grindavík og Ólaf Jónsson, sviðssstjóra hjá Umhverfisstofnun Aukin eftirspurn eftir vörum og þjónustu og hagstætt vaxtaumhverfi ætti að auka svigrúm fyrirtækja til að lækka verð segir, Auður Alfa Ólafsdóttir, verkefnisstjóri verðlagseftirlits ASÍ. Róbert Farestveit, sviðstjóri og hagfræðingur ASÍ telur að vaxtahækkanir séu ekki heppilegar til að halda aftur af verðbólgu. Bergljót Baldursdóttir ræddi við Auði og Róbert um verðhækkanir og verðbólgu. Í janúar 2018 heimsótti Emmanuel Macron Frakklandsforseti Theresu May þáverandi forsætisráðherra til að ræða erfitt mál, flóttamannamálin. En Macron kom einnig færandi hendi: boð um að árið 2022 myndu Frakkar lána Bretum Bayeux-refilinn, eina mestu þjóðargersemi Frakka. Nú er tvísýnt hvort úr því verði og aðstæður reyndar aðrar en þegar boðið kom. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá

Spegillinn 15.4 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Stjórnvöld í Noregi ætla að bíða með að taka ákvörðun um notkun á bóluefni Astrazeneca. Norska lýðheilsustofnunin vill að bóluefnið verði tekið úr umferð. Embætti ríkissaksóknara hefur ákveðið að hækka ekki sektir fyrir brot á sóttkví. Ríkissaksóknari telur að sú heimild sóttvarnalæknis að skikka fólk sem rýfur sóttkví til að ljúka henni í sóttvarnarhúsi hafi mun meiri fælingarmátt en hækkun sekta. Sjúkratryggingar Íslands hafa samið við Heilsuvernd um yfirtöku á rekstri Öldrunarheimila Akureyrar. Bæjarstjórinn fagnar samningnum en reksturinn kostaði Akureyrarbæ 400 miljónir króna á síðasta ári. Rætt við Ásthildi Sturludóttur, bæjarstjóra á Akureyri Fjármálaeftirlitið hefur óskað eftir gögnum frá fyrirtækinu sem sendi innheimtukröfur á fólk vegna smálána. Neytendastofa hefur málið einnig til skoðunar. Fyrirtækið ætlar að breyta kröfunum þannig að þær endurspegli einungis höfuðstól lánanna. Skoða þarf hvort vistun kvenna og karla saman í opnum fangelsum taki nægjanlegt mið af öryggi og þörfum kvenna. Þetta kemur fram í skýrslu setts umboðsmanns Alþingis. Lengra efni: Stefnt að því að leggja rafmagn upp að gosinu í Geldingadölum og í dag var byrjað að bera möl í stíginn að gosstöðvunum. Þá verða ráðnir landverðir eða starfsmenn til að taka við af björgunarsveitarmönnum. Arnar Páll Hauksson ræddi við Fannar Jónasson, bæjarstjora í Grindavík og Ólaf Jónsson, sviðssstjóra hjá Umhverfisstofnun Aukin eftirspurn eftir vörum og þjónustu og hagstætt vaxtaumhverfi ætti að auka svigrúm fyrirtækja til að lækka verð segir, Auður Alfa Ólafsdóttir, verkefnisstjóri verðlagseftirlits ASÍ. Róbert Farestveit, sviðstjóri og hagfræðingur ASÍ telur að vaxtahækkanir séu ekki heppilegar til að halda aftur af verðbólgu. Bergljót Baldursdóttir ræddi við Auði og Róbert um verðhækkanir og verðbólgu. Í janúar 2018 heimsótti Emmanuel Macron Frakklandsforseti Theresu May þáverandi forsætisráðherra til að ræða erfitt mál, flóttamannamálin. En Macron kom einnig færandi hendi: boð um að árið 2022 myndu Frakkar lána Bretum Bayeux-refilinn, eina mestu þjóðargersemi Frakka. Nú er tvísýnt hvort úr því verði og aðstæður reyndar aðrar en þegar boðið kom. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá

Skiptar skoðanir eru á vettvangi stjórnmálanna um ágæti þeirrar ákvörðunar að heimila bólusettu fólki utan Schengen að koma til Íslands. Tekist var á um málið á Alþingi í vikunni, líkt og Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir þingfréttamaður rakti í spjalli um þingstörfin og stjórnmálin í vikunni. Fólk í ferðaþjónustu sér fram á bjartari tíð eftir að bólusettum Bretum og Bandaríkjamönnum er heimilt að koma til landsins. Kristján Sigurjónsson, ritstjóri Túrista, mat horfurnar í spjalli. Hann sagði okkur líka frá Kórónuveiruvegabréfi Evrópusambandsins og tilraunum Frakka til að laða til sín ferðamenn. Förum okkur hægt og ferðumst vistvænt, segja Frakkarnir. Karlalandsliðið í fótbolta hefur í næstu viku leik í undankeppni Heimsmeistaramótsins sem fram fer í Katar á næsta ári. Fram undan eru þrír leikir á sjö dögum og fyrsta viðureignin er við Þjóðverja sem er einhver sigursælasta knattspyrnuþjóð sögunnar. Guðni Bergsson, formaður Knattspyrnusambands Íslands, spjallaði við okkur um möguleikana á komast á HM og fótboltann vítt og breitt. Tónlist: Það er draumur að vera með dáta - Soffía Karlsdóttir Það sést ekki sætari mey - Soffía Karlsdóttir Husavik - Molly Sandén

Skiptar skoðanir eru á vettvangi stjórnmálanna um ágæti þeirrar ákvörðunar að heimila bólusettu fólki utan Schengen að koma til Íslands. Tekist var á um málið á Alþingi í vikunni, líkt og Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir þingfréttamaður rakti í spjalli um þingstörfin og stjórnmálin í vikunni. Fólk í ferðaþjónustu sér fram á bjartari tíð eftir að bólusettum Bretum og Bandaríkjamönnum er heimilt að koma til landsins. Kristján Sigurjónsson, ritstjóri Túrista, mat horfurnar í spjalli. Hann sagði okkur líka frá Kórónuveiruvegabréfi Evrópusambandsins og tilraunum Frakka til að laða til sín ferðamenn. Förum okkur hægt og ferðumst vistvænt, segja Frakkarnir. Karlalandsliðið í fótbolta hefur í næstu viku leik í undankeppni Heimsmeistaramótsins sem fram fer í Katar á næsta ári. Fram undan eru þrír leikir á sjö dögum og fyrsta viðureignin er við Þjóðverja sem er einhver sigursælasta knattspyrnuþjóð sögunnar. Guðni Bergsson, formaður Knattspyrnusambands Íslands, spjallaði við okkur um möguleikana á komast á HM og fótboltann vítt og breitt. Tónlist: Það er draumur að vera með dáta - Soffía Karlsdóttir Það sést ekki sætari mey - Soffía Karlsdóttir Husavik - Molly Sandén

Spegillinn 28.október 2020 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Marteinn Marteinsson Ástandið vegna kórónuveirufaraldursins fer versnandi segir sóttvarnalæknir. Hann skilar nýjum sóttvarnartillögum til heilbrigðisráðherra fyrir helgi. Ekki verður slakað á. Frönsk stjórnvöld biðja Evrópusambandið að beita sér gegn forseta Tyrklands vegna ögrana hans í garð Frakka að undanförnu. Einelti og kynbundin og kynferðisleg áreitni eru rótgróinn vandi innan sviðslista á Íslandi. Þetta kemur fram í nýrri rannsókn Háskóla íslands. Jólin verða mörgum erfið og þungbær, segja þeir sem þiggja aðstoð hjá Fjölskylduhjálp Íslands. Mun fleiri hafa leitað til Hjálparstarfs kirkjunnar í ár en í fyrra. Hótel Sögu í Reykjavík verður lokað um mánaðamótin. Bændahöllin og Hótel Saga hafa verið í greiðsluskjóli gagnvart kröfuhöfum sínum síðan í júlí. Heilbrigðisráðuneytið hefur ákveðið að nemendur í Verkmenntaskóla Austurlands og Menntaskólanum á Egilsstöðum fái að mæta í skólann að nýju. Markmiðið er að umbylta svefnheiminum, segir lektor sem leiðir tveggja og hálfs milljarðs króna rannsókn á svefni og svefntengdum öndunartruflunum. Lengri umfjöllun: Aðeins tæp vika er nú í að kjördagur renni upp í forsetakosningunum í Bandaríkjunum - þriðjudagurinn 3. nóvember. Um 250 milljón manns hafa rétt á að kjósa í Bandaríkjunum. Yfir 70 milljón manns hafa þegar kosið utan kjörfundar eða í póstkosningum og er það mun hærri tala en í kosningunum 2016. Um 137 milljón manns kusu í forsetakosningunum 2016 sem er um 56 prósent kjörsókn. Flest bendir til þess að kjörsókn verði meiri nú. Eins og kunnugt er þá er kosningakerfið í Bandaríkjunum all frábrugðið kerfinu hér heima. Íbúar í hverju ríki kjósa kjörmenn, sem síðan kjósa forsetann. Kosnir eru 538 kjörmenn, mismargir í hverju ríki eftir íbúafjölda. Fjölmenn ríki eins og Kalifornía og Texas fá miklu fleiri kjörmenn en fámenn ríki eins og Wyoming og Vermont. Sá frambjóðandi sem sigrar í tilteknu ríki fær alla kjörmenn þess. Frambjóðendur keppa því að því að fá samtals 270 kjörmenn eða fleiri kosna. Þá er kominn meirihluti kjörmanna og björninn þar með unninn. Kosningabaráttan fer einkum fram í þeim ríkjum þar sem mjótt er á munum á milli frambjóðenda, svokölluðum sveifluríkjum. Þau eru fjórtán, þar á meðal fjölmenn ríki eins og Texas, Pennsylvanía og Flórída þar sem margir kjörmenn eru undir. Frambjóðendur láta ríki eins og Connecticut og Oklahóma nánast eiga sig í kosningabaráttunni. Biden er öruggur með sigur í Connecticut og Trump í Oklahóma og því til lítils að eyða miklu púðri þa

Spegillinn 28.október 2020 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Marteinn Marteinsson Ástandið vegna kórónuveirufaraldursins fer versnandi segir sóttvarnalæknir. Hann skilar nýjum sóttvarnartillögum til heilbrigðisráðherra fyrir helgi. Ekki verður slakað á. Frönsk stjórnvöld biðja Evrópusambandið að beita sér gegn forseta Tyrklands vegna ögrana hans í garð Frakka að undanförnu. Einelti og kynbundin og kynferðisleg áreitni eru rótgróinn vandi innan sviðslista á Íslandi. Þetta kemur fram í nýrri rannsókn Háskóla íslands. Jólin verða mörgum erfið og þungbær, segja þeir sem þiggja aðstoð hjá Fjölskylduhjálp Íslands. Mun fleiri hafa leitað til Hjálparstarfs kirkjunnar í ár en í fyrra. Hótel Sögu í Reykjavík verður lokað um mánaðamótin. Bændahöllin og Hótel Saga hafa verið í greiðsluskjóli gagnvart kröfuhöfum sínum síðan í júlí. Heilbrigðisráðuneytið hefur ákveðið að nemendur í Verkmenntaskóla Austurlands og Menntaskólanum á Egilsstöðum fái að mæta í skólann að nýju. Markmiðið er að umbylta svefnheiminum, segir lektor sem leiðir tveggja og hálfs milljarðs króna rannsókn á svefni og svefntengdum öndunartruflunum. Lengri umfjöllun: Aðeins tæp vika er nú í að kjördagur renni upp í forsetakosningunum í Bandaríkjunum - þriðjudagurinn 3. nóvember. Um 250 milljón manns hafa rétt á að kjósa í Bandaríkjunum. Yfir 70 milljón manns hafa þegar kosið utan kjörfundar eða í póstkosningum og er það mun hærri tala en í kosningunum 2016. Um 137 milljón manns kusu í forsetakosningunum 2016 sem er um 56 prósent kjörsókn. Flest bendir til þess að kjörsókn verði meiri nú. Eins og kunnugt er þá er kosningakerfið í Bandaríkjunum all frábrugðið kerfinu hér heima. Íbúar í hverju ríki kjósa kjörmenn, sem síðan kjósa forsetann. Kosnir eru 538 kjörmenn, mismargir í hverju ríki eftir íbúafjölda. Fjölmenn ríki eins og Kalifornía og Texas fá miklu fleiri kjörmenn en fámenn ríki eins og Wyoming og Vermont. Sá frambjóðandi sem sigrar í tilteknu ríki fær alla kjörmenn þess. Frambjóðendur keppa því að því að fá samtals 270 kjörmenn eða fleiri kosna. Þá er kominn meirihluti kjörmanna og björninn þar með unninn. Kosningabaráttan fer einkum fram í þeim ríkjum þar sem mjótt er á munum á milli frambjóðenda, svokölluðum sveifluríkjum. Þau eru fjórtán, þar á meðal fjölmenn ríki eins og Texas, Pennsylvanía og Flórída þar sem margir kjörmenn eru undir. Frambjóðendur láta ríki eins og Connecticut og Oklahóma nánast eiga sig í kosningabaráttunni. Biden er öruggur með sigur í Connecticut og Trump í Oklahóma og því til lítils að eyða miklu púðri þa

Í þættinum er fjallað um leiðangur ungra franskra herforingja frá Senegal að Tsjad-vatni í vestanverðri Afríku, með mörg hundruð manna lið, í lok 19. aldar. Ferð þeirra einkenndist af grimmd og ofbeldi í garð innfæddra sem urðu á vegi þeirra, sem og annarra Frakka.

Í þættinum er fjallað um leiðangur ungra franskra herforingja frá Senegal að Tsjad-vatni í vestanverðri Afríku, með mörg hundruð manna lið, í lok 19. aldar. Ferð þeirra einkenndist af grimmd og ofbeldi í garð innfæddra sem urðu á vegi þeirra, sem og annarra Frakka.

Doc, Mike og Höfðinginn voru mættir í Tuborg Turninn Kópavogi.

Markvörðurinn Birkir Kristinsson á merkilegan feril. Hann spilaði í meistaraflokki í rúmlega 20 ár, spilaði fjórum sinnum við Barcelona, og stórleikina við Frakka fyrir aldamótin auk þess að kveðja fyrir framan rúmlega 20 þúsund áhorfendur á Laugardalsvelli. Hann fagnaði líka Evrópumeistaratitli með Barcelona liðinu árið 2009 og sat svo í fangelsi hér á landi og lauk endanlega afplánun í lok síðasta árs. Birkir er gestur podcastþáttarins Miðjunnar hér á Fótbolta.net í dag. Meðal efnis: - Rekur safn í Perlunni í dag - Bjargað af leikmanni andstæðings í leik eftir ljótt fótbrot - Svissuðu á Evrópuleikjum til að geta fengið sér í tána - Skammaður í búðinni eftir tapleiki á Akranesi - Með Akraborginni á æfingar alla daga - Mætti Barcelona fjórum sinnum á tveimur árum með Fram - Allsber maður kom nokkrum sinnum inn á völlinn - Týndi takkanum úr skónum í fæti Gumma Steins - Borðaði hvað sem er og kláraði af diskum liðsfélaganna - Hetja þegar hann sló PSV Eindhoven út í Evrópukeppni - Tolleraður og baðaður kampavíni á flugvellinum í Bergen - Steve Bruce drakk til 03:00 nóttina fyrir leik - Bannað að spila gegn Liverpool eftir stutt stopp í Birmingham - Fór til Stoke til að skoða bókhaldið en settur strax í hópinn - Fékk á sig mörk í landsleikjum gegn Cantona og Ronaldo - Barthez hljóp inn í klefa og fór að gráta - Kveðjuleikur fyrir framan rúmlega 20 þúsund á Laugardalsvelli - Djammaði með Barcelona liðinu eftir að þeir urðu Evrópumeistarar - Upplifunin af því að sitja í fangelsi

Málflutningur verður í Landsréttarmálinu fyrir yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu í Strassborg í fyrramálið. Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna telur ekki réttlætanlegt að fjölskyldur sem sótt hafa um hæli hér á landi séu sendar aftur til Grikklands. Aðstæður þar séu afar bágbornar. Flest bendir til þess að sólarhringsverkfall Eflingar verði á fimmtudaginn. Í dag voru um 3500 leikskólabörn send heim vegna aðgerða Eflingar. Ný skýrsla um áhrifin af loðnubrestinum í fyrra leiðir í ljós að áhrifin voru enn meiri í Vestmannaeyjum en óttast var. Þetta segir bæjarstjórinn í Eyjum. Veðurstofan spáir mikilli leysingu á morgun og fimmtudag, úrkomu og hlýindum. Þetta veldur vatnavöxtum víða um land. Samfylkingin er næststærsti flokkurinn á Alþingi samkvæmt Þjóðarpúlsi Gallups. Fylgi hennar eykst úr 14 prósentum í 18. Sjálfstæðisflokkurinn mælist með 22 prósenta fylgi. Fjallað um baráttufund Eflingar í Iðnó í dag. Arnar Páll Hauksson talar við Sólveigu Önnu Jónsdóttur, formann Eflingar. Öryggisógnir tengdar uppbyggingu 5G háhraðanetsins hafa mikið verið til umræðu í Evrópu, þá sérstaklega meintar ógnir tengdar aðkomu kínverska fjarskiptarisans Huawei. Íslensk stjórnvöld hafa lítið skipt sér af þessu en nú hefur orðið breyting þar á. Arnhildur Hálfdánardóttir segir frá og talar við Hrafnkel V. Gíslason og Heiðar Guðjónsson. Hamfarahlýnun er að gera út af við Feneyjar Afríku. Saint-Louis í Senegal var höfuðborg nýlenduveldis Frakka í 250 ár en er nú að sökkva í sæ eins og fjöldi annarra borga og bæja. Rúmlega hundrað milljónir manna á vesturströnd Afríku þurfa hugsanlega að flýja flóðasvæði í náinni framtíð. Pálmi Jónasson segir frá.

Málflutningur verður í Landsréttarmálinu fyrir yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu í Strassborg í fyrramálið. Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna telur ekki réttlætanlegt að fjölskyldur sem sótt hafa um hæli hér á landi séu sendar aftur til Grikklands. Aðstæður þar séu afar bágbornar. Flest bendir til þess að sólarhringsverkfall Eflingar verði á fimmtudaginn. Í dag voru um 3500 leikskólabörn send heim vegna aðgerða Eflingar. Ný skýrsla um áhrifin af loðnubrestinum í fyrra leiðir í ljós að áhrifin voru enn meiri í Vestmannaeyjum en óttast var. Þetta segir bæjarstjórinn í Eyjum. Veðurstofan spáir mikilli leysingu á morgun og fimmtudag, úrkomu og hlýindum. Þetta veldur vatnavöxtum víða um land. Samfylkingin er næststærsti flokkurinn á Alþingi samkvæmt Þjóðarpúlsi Gallups. Fylgi hennar eykst úr 14 prósentum í 18. Sjálfstæðisflokkurinn mælist með 22 prósenta fylgi. Fjallað um baráttufund Eflingar í Iðnó í dag. Arnar Páll Hauksson talar við Sólveigu Önnu Jónsdóttur, formann Eflingar. Öryggisógnir tengdar uppbyggingu 5G háhraðanetsins hafa mikið verið til umræðu í Evrópu, þá sérstaklega meintar ógnir tengdar aðkomu kínverska fjarskiptarisans Huawei. Íslensk stjórnvöld hafa lítið skipt sér af þessu en nú hefur orðið breyting þar á. Arnhildur Hálfdánardóttir segir frá og talar við Hrafnkel V. Gíslason og Heiðar Guðjónsson. Hamfarahlýnun er að gera út af við Feneyjar Afríku. Saint-Louis í Senegal var höfuðborg nýlenduveldis Frakka í 250 ár en er nú að sökkva í sæ eins og fjöldi annarra borga og bæja. Rúmlega hundrað milljónir manna á vesturströnd Afríku þurfa hugsanlega að flýja flóðasvæði í náinni framtíð. Pálmi Jónasson segir frá.

Málflutningur verður í Landsréttarmálinu fyrir yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu í Strassborg í fyrramálið. Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna telur ekki réttlætanlegt að fjölskyldur sem sótt hafa um hæli hér á landi séu sendar aftur til Grikklands. Aðstæður þar séu afar bágbornar. Flest bendir til þess að sólarhringsverkfall Eflingar verði á fimmtudaginn. Í dag voru um 3500 leikskólabörn send heim vegna aðgerða Eflingar. Ný skýrsla um áhrifin af loðnubrestinum í fyrra leiðir í ljós að áhrifin voru enn meiri í Vestmannaeyjum en óttast var. Þetta segir bæjarstjórinn í Eyjum. Veðurstofan spáir mikilli leysingu á morgun og fimmtudag, úrkomu og hlýindum. Þetta veldur vatnavöxtum víða um land. Samfylkingin er næststærsti flokkurinn á Alþingi samkvæmt Þjóðarpúlsi Gallups. Fylgi hennar eykst úr 14 prósentum í 18. Sjálfstæðisflokkurinn mælist með 22 prósenta fylgi. Fjallað um baráttufund Eflingar í Iðnó í dag. Arnar Páll Hauksson talar við Sólveigu Önnu Jónsdóttur, formann Eflingar. Öryggisógnir tengdar uppbyggingu 5G háhraðanetsins hafa mikið verið til umræðu í Evrópu, þá sérstaklega meintar ógnir tengdar aðkomu kínverska fjarskiptarisans Huawei. Íslensk stjórnvöld hafa lítið skipt sér af þessu en nú hefur orðið breyting þar á. Arnhildur Hálfdánardóttir segir frá og talar við Hrafnkel V. Gíslason og Heiðar Guðjónsson. Hamfarahlýnun er að gera út af við Feneyjar Afríku. Saint-Louis í Senegal var höfuðborg nýlenduveldis Frakka í 250 ár en er nú að sökkva í sæ eins og fjöldi annarra borga og bæja. Rúmlega hundrað milljónir manna á vesturströnd Afríku þurfa hugsanlega að flýja flóðasvæði í náinni framtíð. Pálmi Jónasson segir frá.

Síðastliðinn laugardag, 4. janúar, voru 60 ár liðin síðan franski rithöfundurinn og heimspekingurinn Albert Camus fórst í bílslysi, skammt frá París. Camus var 47 ára gamall, þremur árum fyrr hafði hann fengið Nóbelsverðlaun í bókmenntum, aðeins 43ja ára gamall. Camus var einhver áhrifamesti rithöfundur Frakka á öldinni sem leið, þekktur fyrir skáldsögur á borð við Útlendinginn, Pláguna og Fallið, auk þess sem hann skrifaði margar áhrifamiklar ritgerðir. Rætt verður við Guðmund Brynjólfsson, rithöfund og djákna, um Albert Camus af þessu tilefni í Víðsjá í dag. Snæbjörn Brynjarsson leiklistarrýnir þáttarins fjallar í dag um leikritið Meistarann og Margarítu sem Þjóðleikhúsið frumsýndi um jól, en verkið, sem er í leikstjórn Hilmars Jónssonar, byggir á samnefndri skáldsögu eftir rússneska rithöfundinn Mikhail Búlgakov. Bók vikunnar að þessu sinni er skáldsagan Villueyjar eftir Ragnhildi Hólmgeirsdóttur. Rætt verður við Ragnhildi í Víðsjá í dag og hún les brot úr verkinu. Einnig verður í þætti dagsins fjallað að gefnu tilefni um kraftinn í útgáfu á sígildri tónlist á heimsvísu. Umsjón: Guðni Tómasson og Eiríkur Guðmundsson.

Í átjánda þætti Heimskviðna er fjallað um stórsigur Íhaldsflokksins í bresku þingkosningunum á fimmtudag. Boris Johnson tókst ætlunarverk sitt, en hvort hann komi Brexit í gegnum breska þingið, er áfram óleyst ráðgáta. Hann hefur allavega sterkara vopnabúr en áður. Hallgrímur Indriðason um þau mótmæli og verkföll sem hafa staðið yfir í Frakklandi undanfarna viku, og þau áhrif sem þau hafa haft á franskt atvinnu- og þjóðlíf. Frakkar eru mun duglegri að mótmæla en flestar aðrar Evrópuþjóðir og það má rekja til ýmiss konar sérstöðu í franska kerfinu. Við skoðum hana nánar, og rýnum jafnframt í áhrif núverandi mótmæla og ástæðuna fyrir þeim, sem og fyrirhugaðar breytingar á eftirlaunakerfi Frakka. Þá er einnig fjallað um frelsishetjuna og friðarverðlaunahafann Aung San Suu Kyi, valdamestu konu Mjanmar. Hún mætti fyrir Alþjóðadómstóllinn í Haag í vikunni. Stjórnvöld þar í landi eru ásökuð um þjóðarmorð og þjóðernishreinsari á Róhingjum í Rakhine héraði í vesturhluta Mjanmar. Fjallað er um Suu Kyi, baráttu hennar fyrir mannréttindum í Mjanmar, hvernig hún komst til valda, og hvernig hún virðist nú bera ábyrgð á dauða þúsunda saklausra borgara. Guðmundur Björn ræðir við Ingólf Bjarna Sigfússon, fréttamann, sem fór til Rakhine héraðs á síðasta ári. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í átjánda þætti Heimskviðna er fjallað um stórsigur Íhaldsflokksins í bresku þingkosningunum á fimmtudag. Boris Johnson tókst ætlunarverk sitt, en hvort hann komi Brexit í gegnum breska þingið, er áfram óleyst ráðgáta. Hann hefur allavega sterkara vopnabúr en áður. Hallgrímur Indriðason um þau mótmæli og verkföll sem hafa staðið yfir í Frakklandi undanfarna viku, og þau áhrif sem þau hafa haft á franskt atvinnu- og þjóðlíf. Frakkar eru mun duglegri að mótmæla en flestar aðrar Evrópuþjóðir og það má rekja til ýmiss konar sérstöðu í franska kerfinu. Við skoðum hana nánar, og rýnum jafnframt í áhrif núverandi mótmæla og ástæðuna fyrir þeim, sem og fyrirhugaðar breytingar á eftirlaunakerfi Frakka. Þá er einnig fjallað um frelsishetjuna og friðarverðlaunahafann Aung San Suu Kyi, valdamestu konu Mjanmar. Hún mætti fyrir Alþjóðadómstóllinn í Haag í vikunni. Stjórnvöld þar í landi eru ásökuð um þjóðarmorð og þjóðernishreinsari á Róhingjum í Rakhine héraði í vesturhluta Mjanmar. Fjallað er um Suu Kyi, baráttu hennar fyrir mannréttindum í Mjanmar, hvernig hún komst til valda, og hvernig hún virðist nú bera ábyrgð á dauða þúsunda saklausra borgara. Guðmundur Björn ræðir við Ingólf Bjarna Sigfússon, fréttamann, sem fór til Rakhine héraðs á síðasta ári. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í átjánda þætti Heimskviðna er fjallað um stórsigur Íhaldsflokksins í bresku þingkosningunum á fimmtudag. Boris Johnson tókst ætlunarverk sitt, en hvort hann komi Brexit í gegnum breska þingið, er áfram óleyst ráðgáta. Hann hefur allavega sterkara vopnabúr en áður. Hallgrímur Indriðason um þau mótmæli og verkföll sem hafa staðið yfir í Frakklandi undanfarna viku, og þau áhrif sem þau hafa haft á franskt atvinnu- og þjóðlíf. Frakkar eru mun duglegri að mótmæla en flestar aðrar Evrópuþjóðir og það má rekja til ýmiss konar sérstöðu í franska kerfinu. Við skoðum hana nánar, og rýnum jafnframt í áhrif núverandi mótmæla og ástæðuna fyrir þeim, sem og fyrirhugaðar breytingar á eftirlaunakerfi Frakka. Þá er einnig fjallað um frelsishetjuna og friðarverðlaunahafann Aung San Suu Kyi, valdamestu konu Mjanmar. Hún mætti fyrir Alþjóðadómstóllinn í Haag í vikunni. Stjórnvöld þar í landi eru ásökuð um þjóðarmorð og þjóðernishreinsari á Róhingjum í Rakhine héraði í vesturhluta Mjanmar. Fjallað er um Suu Kyi, baráttu hennar fyrir mannréttindum í Mjanmar, hvernig hún komst til valda, og hvernig hún virðist nú bera ábyrgð á dauða þúsunda saklausra borgara. Guðmundur Björn ræðir við Ingólf Bjarna Sigfússon, fréttamann, sem fór til Rakhine héraðs á síðasta ári. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í átjánda þætti Heimskviðna er fjallað um stórsigur Íhaldsflokksins í bresku þingkosningunum á fimmtudag. Boris Johnson tókst ætlunarverk sitt, en hvort hann komi Brexit í gegnum breska þingið, er áfram óleyst ráðgáta. Hann hefur allavega sterkara vopnabúr en áður. Hallgrímur Indriðason um þau mótmæli og verkföll sem hafa staðið yfir í Frakklandi undanfarna viku, og þau áhrif sem þau hafa haft á franskt atvinnu- og þjóðlíf. Frakkar eru mun duglegri að mótmæla en flestar aðrar Evrópuþjóðir og það má rekja til ýmiss konar sérstöðu í franska kerfinu. Við skoðum hana nánar, og rýnum jafnframt í áhrif núverandi mótmæla og ástæðuna fyrir þeim, sem og fyrirhugaðar breytingar á eftirlaunakerfi Frakka. Þá er einnig fjallað um frelsishetjuna og friðarverðlaunahafann Aung San Suu Kyi, valdamestu konu Mjanmar. Hún mætti fyrir Alþjóðadómstóllinn í Haag í vikunni. Stjórnvöld þar í landi eru ásökuð um þjóðarmorð og þjóðernishreinsari á Róhingjum í Rakhine héraði í vesturhluta Mjanmar. Fjallað er um Suu Kyi, baráttu hennar fyrir mannréttindum í Mjanmar, hvernig hún komst til valda, og hvernig hún virðist nú bera ábyrgð á dauða þúsunda saklausra borgara. Guðmundur Björn ræðir við Ingólf Bjarna Sigfússon, fréttamann, sem fór til Rakhine héraðs á síðasta ári. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í Lestinni í dag er meðal annars fjallað um Notre dame kirkjuna í París þar sem upp kom eldur í gær. Kirkjan var reist á árunum 1163 til 1345, geymir mikla menningarsögu og skipar stóran sess í hjörtum Frakka. Gestur Lestarinnar verður Ragnheiður Gyða Jónsdóttir sem bjó lengi í París og þekkir sögu Kirkju vorrar frúar mjög vel. Fontain, Uppsprettan, er listaverk sem margir hafa klórað sér í hausnum yfir. Árituð klósettskál úr öllu samhengi. Lengst af hefur verkið verið eignað listamanninum Marcel Duchamp en spurningar hafa vaknað um það hver raunverulegur upphafsmaður þess sé. Mögulega er það listakonan Baroness Elsa von Freytag-Loringhoven. Rætt verður um þetta dularfulla listaverk og eignaréttinn á því í Lestinni í dag, gestur þáttarins verður Benedikt Hjartarson bókmenntafræðingur. Í pistli sínum í dag heldur Tómas Ævar Ólafsson áfram Evrópu-ferðalagi sínu og endar að þessu sinni í Sansevero-kapellunni í Napólí sem reist var á 16. öld. Í kjallara byggingarinnar rekst hann á óhugnanlega fyrirboða um framtíðarmanneskjuna og segir frá í þætti dagsins. Og Halldór Armand Ásgeirsson rithöfundur flytur pistil í Lestinni á þriðjudegi og fjallar í dag um handtökuna á ástralska blaðamanninum Julian Assange, stofnanda Wikileaks.

Íslenska landsliðið hefur leikið fyrstu tvo leiki sína í Undankeppni fyrir EM2020. Í Andorra á föstudaginn vann íslenska landsliðið 2-0 sigur á heimamönnum og í gærkvöldi voru það heimsmeistararar Frakka sem unnu Íslendinga 4-0 á Stade de France í París. Einar Örn Jónsson íþróttafréttamaður á RÚV og Kristján Guðmundsson knattspyrnuþjálfari voru gestir Miðjunnar að þessu sinni. Þeir fóru yfir þessa tvo leiki og spáðu í spilin fyrir næstu leiki landsliðsins sem fara fram í júní gegn Albaníu og Tyrklandi á Laugardalsvelli.

Ólafur S. Ástþórsson hjá Hafrannsóknarstofnun: Áhrif hitabreytinga í sjó á lífríkið. Erling Ólafsson hjá Náttúrufræðistofnun. Fjöldi skordýrategunda í útrýmingarhættu. Friðrik Páll Jónsson: Deilur Frakka og Ítala vegna gulvestunga.

Þótt í landinu séu starfrækt mörg stór og öflug fyrirtæki á ýmsum sviðum eru aðeins átján félög skráð á aðallista Kauphallar Íslands og fimm á svonefndan First North markað. Þarna eru tryggingafélögin og fasteignafélögin og smásölukeðjur svo eitthvað sé nefnt. En eru mikil viðskipti með skráð hlutabréf og hvernig þróaðist gengið - og þar með virði - þessara skráðu félaga á síðasta ári? Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, fór yfir hlutabréfamarkaðinn í spjalli um efnahag og samfélag. - Þá heyrðum við af nýjum vináttusamningi Frakka og Þjóðverja, sem þau Macron og Merkel undirrituðu í borginni Aachen í síðustu viku. Samningurinn er staðfesting á vináttusambandi þessara fornu fjenda, honum er ætlað að stuðla að einingu Evrópu og um leið beinist hann gegn uppgangi þjóðernispopúlisma sem ógnar Evrópusamstarfinu. Vaxandi áhyggjur eru í Þýskalandi vegna vanþekkingar um útrýmingu gyðinga á dögum nasista. Arthúr Björgvin Bollason sagði frá eftir 8-fréttirnar. - Bóksala í landinu hefur dregist mjög saman á síðustu árum, eða um 40 prósent á áratug. Nú eru vonir bundnar við að vörn verði snúið í sókn vegna aðgerða hins opinbera, en á þessu ári geta útgefendur fengið endurgreidd 25 prósent af kostnaði vegna útgáfu bóka á íslensku. Hólmfríður Matthíasdóttir, útgáfustjóri Forlagsins ræddi um bækur og bókaútgáfu en í kvöld verða Íslensku bókmenntaverðlaunin afhent. - Tónlist: John Delafose - Oh negresse; The richest guy in the graveyard.

Efni Lestarinnar í dag: Sarah Bernhardt var ekki aðeins frægasta leikkona Frakka á 19. öld heldur þekktasta leikkona heims á sínum tíma. Áhrifamikil list og fjölskrúðugt, ævintýralegt líf hennar hefur mótað þá goðsagnakennda mynd sem við þekkjum í af henni í dag, enda stundum kölluð hin guðlega Sarah Bernhardt. Goðsögn hennar lifir í skrifum, sögubókum, bíómyndum, styttum, á plakötum, og á Youtube en hér á Íslandi lifir nafn hennar kannski einna helst sem heiti á smáköku, í ljúffengu Sörunum. En hvers vegna eru kökurnar skírðar í höfuðið á Söruh Bernhardt? Þetta er saga sem á rætur að rekja til upphafs 9. áratugarins. Lestin skoðar málið nánar í þætti dagsins. Heimildamaður verður Ástríður Guðmundsdóttir. Einnig verður í þættinum í dag rifjuð upp hljómplatan A Christmas Gift for You from Phil Spector, sem margir telja einhverja bestu jólaplötu allra tíma. Platan kom út árið 1963 og lifir góðu lífi enn þann dag í dag. Umsjón: Anna Gyða Sigurgísladóttir og Eiríkur Guðmundsson

Elvar Geir og Tómas Þór ræddu um íslenska landsliðið í útvarpsþættinum Fótbolti.net á X977. Farið var yfir jafnteflið gegn heimsmeisturum Frakka og frábæra frammistöðu Íslands. Elvar er nýlentur frá Frakklandi og Tómas lýsti leiknum á Stöð 2 Sport. Leikurinn gegn Sviss á mánudag er mikilvægari en margan grunar. Hvernig verður byrjunarlið Íslands?

Komið er nýtt Innkast frá Frakklandi, þar sem Ísland leikur vináttulandsleik gegn heimsmeisturunum annað kvöld. Elvar Geir Magnússon, Daníel Rúnarsson og Henry Birgir Gunnarsson hituðu upp fyrir leikinn. Rætt var um sýningaræfingu Frakka, líklegt byrjunarlið Íslands, gagnrýni á Þjóðadeildina og fleira.

Er fótboltinn að koma heim? Davíð Snorri Jónasson er HM-sérfræðingur útvarpsþáttarins Fótbolti.net og fór yfir leikina í 8-liða úrslitum. Hann skoðaði sigurleiki Frakka og Belga í gær og ræddi um leiki dagsins við Elvar Geir Magnússon og Benedikt Bóas Hinriksson. Davíð var einn af leikgreinendum íslenska landsliðsins á HM í Rússlandi.

Mæðrastyrksnefnd Reykjavíkur mun fagna 90 ára afmæli um næstu helgi. Ástæðan fyrir því að valinn er sjómannadagurinn fyrir fögnuðinn er að nefndin var stofnuð árið 1928 þegar togarinn Jón forseti sökk og 15 heimili urðu fyrirvinnulaus. Þetta var gert til að hlúa að ekkjunum og börnum þeirra. Anna Pétursdóttir, formaður Mæðrarstyrksnefndar kom í þáttinn í dag og sagði okkur allt frá starfi og sögu nefndarinnar. Við fengum póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni í París í dag. Í þetta sinn sagði hann okkur frá miklu vatnsveðri , hjaðnandi mótmælum og verkföllum og líka af unga manninum frá Malí sem varð hetja á nokkrum sekúndum á sunnudaginn var, einkennilegum og skrítnum lögum sem eru í gildi í Frakklandi og minnkandi tóbaksneyslu Frakka. Vaka er vinaleg þjóðlistahátíð á Akureyri sem fer fram núna um helgina og þar verður nú eitthvað fyrir alla Til dæmis verða kaffitónleikar á Bláu könnunni, kvöldtónleikar í Hömrum í Hofi, námskeið í dansi, söng og hljóðfæraleik, hádegishugvekjur og samspilsstundir í Hofi og á Götubarnum. Einnig verða tónleikar með listamönnum Vöku í byggðarlögum í nágrenni Akureyrar. Guðrún Ingimundardóttir var í símanum að norðan. Umsjón í dag, Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson

Við byrjuðum í Þýskalandi þennan miðvikudaginn. Arthúr Björgvin Bollason í Berlín sagði frá viðleitni Angelu Merkel Þýskalandskanslara til að miðla málum í Sýrlandsdeilunni. Merkel er sögð hafa hug á að nýta samband sitt við Pútín til að finna lausn á þessari erfiðu deilu. Hún er eins og Katrín Jakobsdóttir hér heima ekki eindregin í stuðningi við hernaðaraðgerðir Bandaríkjamenn, Breta og Frakka. - Íslendingar eru enn fjarri því að ná markmiðum Parísarsamkomulagsins í loftslagsmálum. Lítið hefur miðað á síðustu árum, tíminn hefur ekki verið nýttur vel. Nú er beðið aðgerðaáætlunar nýrrar ríkisstjórnar. Fleiri umhverfismál valda áhyggjum, ekki síst mengun í hafinu. Árni Finnsson, formaður Náttúruverndarsamtaka íslands, ræddi þessi mál en brást fyrst við fréttum af því að hvalveiðar hefjist að nýju í sumar.- Shinzo Abe, forsætisráðherra Japans, er í opinberri heimsókn í Bandaríkjunum og fundaði með Trump Bandaríkjaforseta í gær. En heima fyrir á Abe í miklum erfiðleikum, þar sem hann og ekki síst eiginkona hans hafa verið bendluð við lífseig spillingarmál. Er nú jafnvel talið að forsætisráðherrann endist ekki út kjörtímabilið. Vera Illugadóttir sagði frá þessu. - Flutt var lagið I´m through with love, fyrst söng Marilyn Monroe það að hluta en síðan lék Keith Jarrett sína útfærslu á píanó. - Eiríkur Björn Björgvinsson hættir sem bæjarstjóri Akureyrar í vor. Hann var ráðinn sem ópólitískur bæjarstjóri fyrir átta árum og leit að yfir farinn veg með Sunnu Valgerðardóttur og rýndi í spilin fyrir komandi kosningar.

Theresa May, forsætisráðherra Bretlands segir að þátttaka Breta í loftárás á efnavopnastöðvar Sýrlendinga á laugardag hafi verið lögmæt og siðferðislega rétt. Sérfræðingar frá Alþjóðlegu efnavopnastofnuninni hafa enn ekki fengið að fara til bæjarins Douma í Sýrlandi, þar sem talið er að gerð hafi verið efnavopnaárás í síðustu viku. Dómsmálaráðherra telur sjálfstæði ákæruvalds og löggæslu vel tryggt með núverandi fyrirkomulagi. Samtök ríkja gegn spillingu segja hættu á pólitískum afskiptum af störfum lögreglu. Formaður Samtaka atvinnulífsins vill að stjórnvöld efni þegar í stað til viðræðna um breytingar á tekjuskatts- og bótakerfum msem gagnist þeim með lægstu launin. Kærunefnd útlendingamála gagnrýnir Útlendingastofnun í úrskurði vegna hælisleitanda sem senda átti til Danmerkur í október á síðasta ári. Héraðsdómur Reykjavíkur sýknaði í dag Framsóknarflokkinn af kröfu ráðgjafafyrirtækisins Forystu. Flokkurinn þarf því ekki að borga kosningabaráttu Sigmundar Davíðs eins og það er orðað. Norska ríkisstjórnin hefur ekki lýst yfir stuðningi við aðgerðir Bandaríkjananna, Breta og Frakka eftir efnavopnaárásina í Douma í Sýrlandi. Norskir ráðamenn hafa látið orðalagið „ að hafa skilning á“ duga en styðja þó yfirlýsingu NATO um stuðning. Þetta hefir vakið upp spurningar um hvað ráðherrar í ríkisstjórn Erna Solberg séu eiginlega að fara. Gísli Kristjánsson í Noregi fer yfir málið í Speglinum. Viðtal George Stephanopolous við James Comey fyrrverandi forstjóra bandarísku alríkislögreglunnar FBI sem sýnt var í gærkvöld á ABC sjónvarpsstöðinni hefur vakið mikla athygli. Hann segir að Donald Trump sé siðferðislega óhæfur til að gegna embætti forseta Bandaríkjanna. Pálmi Jónasson rekur málið í Speglinum. Fleiri þúsund Berlínarbúar komu saman um helgina og mótmæltu hækkandi húsnæðisverði í borginni. Borg sem hefur verið rómuð fyrir að vera suðupottur menningar og laðar að sér nýja íbúa og ferðamenn en er nú líka suðupottur erlendrar fjárfestingar. Nýlega var greint frá því að Berlín sé sú borg þar sem húsnæðisverð hækkaði mest í heiminum árið 2017. Halla Ólafsdóttir fjallar um málið í Speglinum. Umsjónarmaður: Pálmi Jónasson

Stjórn United Silicon óskaði eftir gjaldþrotaskiptum í dag. Harmleikur, segir forseti bæjarstjórnar Reykjanesbæjar. Milljarðar séu að verða að engu. Demókratar og Repúblíkanar í öldungadeild bandaríkjaþings komust að samkomulagi nú síðdegis um að aflétta greiðslustöðvun bandaríska alríkisins. Helgi Hrafn Gunnarsson þingmaður Pírata krafðist þess á Alþingi í dag að dómsmálaráðherra segði af sér. Kínverska ríkisolíufélagið CNOOC hefur ákveðið að hætta olíuleit á Drekasvæðinu. Orkustofnun telur að Eykon energy hafi ekki bolmagn til að halda rannsóknum á svæðinu áfram. Arnhildur Hálfdánardóttir fjallar í Speglinum um gjalþrotabeiðni og sögu United Silicon Arnar Páll Hauksson fjallar um ákvörðun Kínverja og Norðmanna að hætta olíuleit á Drekasvæðinu. Sigrún Davíðsdóttir fjallar um mismunandi sýn Frakka og Breta á Brexit.