POPULARITY
Inniu an deichiú lá de mhí na Bealtaine. Is mise Oisín Mac Conamhna.Toghadh Robert Prevost mar Pápa Leo a Ceathair Déag, ag an gceathrú vóta de chomhthionóil na gcairdinéal sa Séipéal Sistíneach sa Róimh Déardaoin. Is eisean an dá chéad seachtó seachtú Pápa ó Pheadar. Is as Chicago dó, an chéad Phápa as na Stáit Aontaithe, agus chaith sé cuid mhór dá shaol i bPeiriú. Rinne an Pápa Proinsias easpag de in 2014, agus cairdinéal de in 2023. Nuair a fógraíodh é tar éis an toghcháin, labhair sé in Iodáilís, in Spáinnís, agus i Laidin. Tá leid i rogha a ainm phápaigh go mbeidh an ceartas sóisialta ina théama tábhachtach dá phápacht. Tá cáil ar an bPápa Leo deireanach, a Trí Déag, as a imlitir Rerum Novarum, a chuir cearta an lucht oibre go lárnach i dteagasc na heaglaise Rómánaí.Tá cluiche ceannais camógaíochta na Mumhan idir Corcaigh agus Port Láirge curtha siar ag Camógaíocht na Mumhan, mar tá an dá fhoireann ag diúltú scórtaí a chaitheamh. Bhi agóid eile faoin cheist an deireadh seachtaine seo caite, nuair a d'fheistigh foirne Bhaile Átha Cliath agus Chill Cheannaigh chun cluiche ag caitheamh brístí gearra, acht bhí orthu na bristí gearra a athrú go scórtaí sular cuireadh tús leis an gcluiche. An babhta seo tá na himreoirí uilig go soiléir nach nglacfaidh siad leis na scórtaí in aon chur. Beidh comhdháil speisialta ag an gCumann Camógaíochta ar an dara lá is fiche den mhí seo, chun riail na scórtaí éigeantacha a phlé.Bhuaigh Zhao Xintong craobh an domhain sa snúcar in Amharclann an Bhreogáin in Sheffield Dé Luain, an chéad bhuaiteoir ón tSín riamh. Bhuaigh sé ocht bhfráma dhéag in aghaidh a dó dhéag i gcoinne Mark Williams, iarchuradh ón mBreatain Bheag, sa chluiche ceannais; agus bhuaigh sé ar Ronnie O'Sullivan, duine de na himreoirí snúcair is fearr riamh, le seisiún le spáráil sa chluiche leathcheannais. Dar le máthair Zhao, toisc nach raibh sé ró-ard nuair a raibh sé ina ghasúr, bhí nós aige cleachtadh ag caitheamh scataí rollála, mar gheall ar na horlaí breise a thug siad dó.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISceartas sóisialta - social justiceimlitir - circular (letter)scórtaí - skortsAmharclann an Bhreogáin - the Crucible Theatreiarchuradh - former championscataí rollála - roller skates
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an tríú lá de mhí na Bealtaine. Is mise Liam Ó Brádaigh. Sa Spáinn, leantar le himscrúduithe ar cad ba chúis le gearradh cumhachta tubaisteach an tseachtain seo, ceann de na bristeacha leictreachais is mó san Eoraip riamh. De réir anailísithe, thit an mhinicíocht ar eangach leictreachais na Spáinne go tobann, rud a chuir tús le múchadh go leor stáisiún cumhachta. Tá sé ráite ag Príomh-aire na Spáinne, Pedro Sánchez, go bhfuil an rialtas ag fiosrú gach cúis fhéideartha. Mar sin féin, tá polaiteoirí an fhreasúra ag cur an mhilleáin ar spleáchas na Spáinne ar fhuinneamh in-athnuaite. Fágadh thart ar 55 milliún duine sa Spáinn, sa Phortaingéil agus in áiteanna eile i ndeisceart na Fraince gan leictreachas Dé Luain. I measc na ngnéithe den saol ar cuireadh isteach orthu bhí comharthaí soghluaiste, soilse tráchta agus baincéireacht dhigiteach.Tá an grúpa rapcheoil ó Bhéal Feirste Kneecap á fhiosrú ag póilíní frithsceimhlitheoireachta sa Ríocht Aontaithe tar éis físeáin a tháinig chun cinn ina dtaispeántar an banna, de réir líomhaintí, ag iarraidh básanna Feisirí de chuid an Pháirtí Choimeádaigh agus ag béicíl "Up Hamas, up Hezbollah". D'eisigh Kneecap ráiteas ag rá nach nglacann siad leis an bhforéigean agus nach dtacaíonn siad le Hamas ná Hezbollah, ach gur cuireadh feachtas smearaidh orthu mar gheall ar a dtacaíocht leanúnach don Phalaistín agus ar a gcáineadh ar Iosrael. Tá litir oscailte sínithe ag na scórtha de cheoltóirí as Éirinn agus an Ríocht Aontaithe araon ag tacú leis an triúr agus ag rá go raibh “iarracht shoiléir, chomhbheartaithe idir lámha chun cinsireacht a dhéanamh ar an mbanna agus ar deireadh thiar iad a chur ó ardán”.Sna Toghcháin do Theach na dTeachtaí i gCeanada tá téarma eile i gcumhacht faighte ag an bPáirtí Liobrálach. Tá na Liobrálaithe i gcumhacht ó bhí 2015 ann ach seo é an chéad bhua ag an bpáirtí faoin bPríomh-Aire Mark Carney. Oíche Dé Luain labhair Mark Carney faoi theannas leanúnach taidhleoireachta agus eacnamaíoch le Stáit Aontaithe Mheiriceá agus a n-uachtarán, ag rá, “Tá an tUachtarán Trump ag iarraidh sinn a bhriseadh ionas go mbeimid i seilbh Mheiriceá. Ní dhéanfaidh sé sin - ní tharlóidh sé sin choíche.”*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISgearradh cumhachta - power cutfuinneamh in-athnuaite - renewable energypóilíní frithsceimhlitheoireachta - anti-terrorism policefeachtas smearaidh - smear campaigna chur ó ardán - to deplatformseilbh - possession
Beidh Uachtarán Mheiriceá Donald Trump ag ceiliúradh an chéid níos deireanaí inniu. Is é sin céad lá ó insealbhaíodh é arís mar Uachtarán na tíre.
Ar an gclár seo , labhraíomar le Hilary Mhic Suibhnefaoi uachtaránacht Trump go dtí seo, a chuairt ar an Róimh do shocraidh an Phápa Pronsias agus na scéalta is deireanaí ó na Stáit Aontaithe.
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2csee66f Contact: irishlingos@gmail.com Meeting of the American President with President Zelensky in Rome. Cruinniú ag Uachtarán Mheiriceá le hUachtarán Zelensky sa Róimh. US President Donald Trump had a 15-minute conversation with Ukrainian President Volodymyr Zelensky in Rome this morning. Bhí comhrá a mhair 15 nóiméad ag Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump le hUachtarán na hÚcráine Volodymyr Zelensky sa Róimh ar maidin. The meeting was held in St. Peter's Basilica before the funeral of Pope Francis. Tionóladh an cruinniú i mBaisleac Pheadair roimh shochraid an Phápa Proinsias. The White House said the two leaders had a ''very productive meeting''. Dúirt an Teach Bán go raibh ''cruinniú an-thairbheach'' ag an dá cheannaire. Ukrainian presidential spokesman Serhiy Nykyforov says arrangements are being made to hold further talks. Deir úrlabhraí uachtaránachta na hÚcráine Serhiy Nykyforov go bhfuil socruithe á ndéanamh chun tuilleadh cainteanna a reáchtáil. The President of Ukraine said that if the matters discussed today are achieved, it could be a historic meeting. Dúirt Uachtarán na hÚcráine má bhaintear na nithe a pléadh inniu amach go bhféadfadh sé tarlú gur cruinniú stairiúil a bhí ann. This was the first meeting between the Presidents since a heated meeting between the two leaders at the White House in Washington in February. Ba é seo an chéad chruinniú a bhí ag na hUachtaráin ó bhí cruinniú teasaí idir an dá cheannaire sa Teach Bán i Washington i Mí Feabhra. The American President left Rome on Air Force One after attending the Pope's funeral in Rome. D'fhág Uachtarán Mheiriceá an Róimh ar Air Force One i ndiaidh do freastal ar shochraid an Phápa sa Róimh. Following the meeting, President Trump criticized Russian President Vladimir Putin and said he is considering imposing further sanctions on Russia, something the Ukrainian President has repeatedly called for. I ndiaidh an chruinnithe, cháin an tUachtarán Trump, Uachtarán na Rúise Vladimir Putin agus dúirt sé go bhfuil sé i mbun macnaimh maidir le tuilleadh smachtbhannaí a ghearradh ar an Rúis, rud atá á lorg ag Uachtarán na hÚcráine arís agus arís eile. President Zelensky said that a complete ceasefire and how to achieve a peace that would last and prevent another war from starting were discussed. Dúirt an tUachtarán Zelensky gur pléadh sos comhairc iomlán agus conas síocháin a mhairfeadh agus a chuirfeadh stop le cogadh eile tosnú a bhaint amach. Meanwhile, Russian attacks on Ukraine continue. Idir an dá linn, leanann ionsaithe na Rúise ar an Úcráin. The President of the United States and the President of Ukraine are speaking in Rome this morning The President of the United States and the President of Ukraine are speaking in Rome this morning Uachtarán na Stát Aontaithe agus Uachtarán na hÚcráine i mbun cainte sa Róimh ar maidin Uachtarán na Stát Aontaithe agus Uachtarán na hÚcráine i mbun cainte sa Róimh ar maidin
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an séú lá fiche de mhí Aibreán. Is mise Sibéal Dempsey.Fuair an Pápa Proinsias bás Dé Luain de bharr stróc agus cliseadh croí, tar éis dó a bheith thíos le tinneas riospráide den chuid is mó den bhliain seo. Glacadh isteach san ospidéal éden chéad uair ar an gceathrú lá déag de mhí Feabhra mar gheall ar thinneas a d'fhorbair ina niúmóine dúbailte sa deireadh. Bhí an Pápa, a bhí ochtó a hocht mbliana d'aois, ar an gcéad phontaif as Meiriceá Laidineach agus bhí cáil air, i measc rudaí eile, as dúshlán a thabhairt do ghníomhaíochtaí polaiteoirí agus iad ag tabhairt aghaidh ar an ngéarchéim aeráide agus as a bheith ina ghuth do na boicht. Bhí a láithreas poiblí deireanach ar an Domhnach nuair a thug sé beannacht na Cásca i gcearnóg Naomh Peadar. Tá Kevin Farrell, a rugadh i mBaile Átha Cliath, chun an Vatacáin a stiúradh go dtí godtoghfar pápa nua, rud a bhfuiltear ag súil leis sna seachtainí beaga amach romhainn.Tá tuairiscí ar an dara seomra comhrá Signal a úsáideadh chun oibríochtaí míleata na Stát Aontaithe a phlé ag cur brú ar rúnaí cosanta na Stát Aontaithe, Pete Hegseth, éirí as. I measc an chomhrá bhí Hegseth, a bhean chéile, a dheartháir agus timpeall dosaen duine eile. Sa chomhrá, tá sé i gceist gur roinn Hegseth sonraí faoi ionsaí na Stát Aontaithe ar reibiliúnaigh Yemeni Houthi an mhí seo caite lena n-áirítear sceidil eitilte, cosúil leis an méid a roinneadh sa chéad chomhrá Signal go poiblí an mhí seo caite. Chosain Trump Hegseth agócáid chaitheamh Uibheacha na Cásca sa Teach Bán ag rá go raibh jab iontach á dhéanamh aige.É sin ráite, deir saineolaithe slándála gur féidir go mbeidh spiairí idirnáisiúnta ag díriú ar Hegseth anois.Fógraíodh rialacha nua maidir le roghnú na mbuaiteoirí Oscar an tseachtain seo. Chuir ceann amháin díobh sin, go gcaithfidh an painéal moltóirí féachaint ar na scannáin ábhartha ar fad, fearg ar dhaoine nach raibh sé seo ina riachtanas cheana féin. Mar thoradh ar riail nua eile, go bhféadfaí scannáin atá ag brath ar Intleacht Shaorga a roghnú mar bhuaiteoirí, tá díospóireacht theasaí ar siúl, cé go bhfuil sé ráite ag an Acadamh freisin go measfadh sé rannpháirtíocht an duine sa phróiseas roghnúcháin. Tháinig fadhb chun cinn maidir le húsáid intleacht shaorga i scannáin bhuaiteacha tar éis é a úsáid chun an scannán The Brutalist a fhorbairt, go háirithe chun blas an phríomh-aisteora a fheabhsú nuair a labhair sé san Ungáiris. Tá béim curtha ag roinnt aisteoirí agus scríbhneoirí scáileáin ar an mbaol go gcaillfí saothar le intleacht shaorga agus go n-úsáidfí é chun mí-úsáid a bhaint as a n-íomhá féin.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAIScliseadh croí - heart failuretinneas riospráide - respiratory illnesssceidil eitilte - flight schedulesspiairí idirnáisiúnta - international spiesdíospóireacht theasaí - heated debateintleacht shaorga - artificial intelligence
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/25bofwlj Contact: irishlingos@gmail.com 150k people have paid their respects to the Pope so far. 150k duine atá tar éis a n-ómós a léiriú don Phápa go dtí seo. The Vatican has said that 150,000 people have already come to pay their respects to Pope Francis, who is lying in state in St. Peter's Basilica in Vatican City for the third consecutive day. Tá sé ráite ag an Vatacáin go bhfuil 150,000 duine tar éis teacht cheana féin chun a n-ómós a thabhairt don Phápa Proinsias, atá ina luí faoi ghradam i mBaisleac Pheadair i gCathair na Vatacáine don tríú lá as a chéile. People are waiting up to four hours in queues to pay their respects. Tá daoine ag fanacht suas le ceithre huaire i scuainí lena n-ómós a léiriú. Pope Francis passed away on Easter Monday. Cailleadh an Pápa Proinsias Luan na Cásca. He was 88 years old. Bhí sé 88 bliain d'aois. The President of Ireland, Michael D. Bhí Uachtarán na hÉireann, Michael D. Higgins, and his wife, Sabina in St. Peter's Basilica earlier. Higgins, agus a bhean chéile, Sabina i mBaisleac Pheadair níos túisce. With world leaders expected to attend the funeral tomorrow morning, Italy is preparing for a tight security measure. Agus súil le ceannairí domhanda teacht chuig an tsochraid maidin amárach, tá beart dian slándála á réiteach ag an Iodáil. President Michael D. Beidh an tUachtarán Michael D. Higgins and Taoiseach Micheál Martin are among the heads of state and government who will represent the countries of the world in Peter's Square. Higgins agus an Taoiseach Micheál Martin i measc na gceann stáit agus na gceann rialtais a dhéanfaidh ionadaíocht ar son thíortha an domhain i gCearnóg Pheadair. They will be joined by US President Trump, British Prime Minister Keir Starmer, President Emmanuel Macron and Ukrainian President Volodymur Zelenskyy. Ina gcomhluadar beidh Uachtarán Trump na Stát Aontaithe, Príomh-Aire na Breataine Keir Starmer, an tUachtarán Emmanuel Macron agus Uachtarán na hÚcráine, Volodymur Zelenskyy. It was announced shortly afterwards that the First Minister of Northern Ireland, Michelle O'Neill, will be present at the funeral. Fógraíodh ar ball beag go mbeidh Céad-Aire Thuaisceart Éireann, Michelle O'Neill, i láthair ag an tsochraid. Former US President Joe Biden will also be there. Beidh iarUachtarán Mheirceá, Joe Biden, ann freisin. In addition, hundreds of thousands of visitors are expected in Rome between now and Easter Sunday, when Pope Francis was last seen making a short circuit through St. Peter's Square. Anuas air sin, tá súil leis na céadta míle cuairteoir sa Róimh as seo go dtí an Satharn Domhnach na Cásca an uair dheireanach a chonacthas an Pápa Proinsias agus é ag déanamh cúrsa gearr thrí Chearnóg Pheadair. Less than 24 hours later he died of a stroke that had struck him during the night. Níos lú ná 24 uair níos deanaí bhí sé básaithe den stróc a bhuail é i gcaitheamh na hoíche. He was recovering in the Vatican from a pneumonia infection that had put him in the hospital for 5 weeks. Bhí sé ag teacht chuige fein sa Vatacáin ó infhabhtú niúmóine a chuir san ospidéal ar feadh 5 seachtaine é. After the funeral, his body will be taken to his favorite church in Rome, the Basilica of Santa Maria Maggiore, and will be laid to rest under a simple slab with a single word engraved on it, Franciscus. Tar éis na sochraide, tabharfar a chorp chuig an séipéal b'ansa leis sa Róimh, baisleac Santa Maria Maggiore agus cuirfear ann é faoi leac simplí a mbeidh aon fhocal amháin greanta air, Franciscus. In Ireland, a Solemn Mass was held this morning in St. Mary's Parish Church where prayers were held for the eternal rest of the Pope's soul. In Éirinn, bhí Aifreann Sollúnta ar siúl ar maidin i Leas-Eaglais Naomh Muire inar guíodh ar son suaimhneas síoraí d'anam an Phápa.
Inniu an naoú lá déag de mhí Aibreáin. Is mise Niall Ó Siadhail.Tá sé ráite ag Uachtarán na Rúise Vladimir Putin inniu go mbeidh sos cogaidh ann go dtí deireadh Dhomhnach na Cásca, agus go bhfuil sé ag súil go ndéanfaidh an Úcráin an rud céanna. Bhí muintir na hÚcráine amhrasach faoin fhógairt, áfach, ós rud é go bhfuil a lán sos cogaidh briste ag na Rúisigh ó bhí 2014 ann. Tá an scéal amuigh go bhfuil na Stáit Aontaithe sásta leithinis na Crimé a ligean don Rúis chun socrú síochána a bhaint amach, rud a sháródh Cairt na Náisiún Aontaithe, agus dúirt Uachtarán Mheiriceá Donald Trump "go mbogfadh na Stáit Aontaithe ar aghaidh" mura dtiocfaí ar shocrú síochána gan mhoill. Níl An Úcráin toilteanach na críocha atá gafa ag an Rúis a thabhairt suas.Sa Ríocht Aontaithe, tá an Chúirt Uachtarach i ndiaidh rialú a fhógairt ina ndeirtear go mbaineann na téarmaí 'bean' agus 'gnéas' le bean bhitheolaíoch agus gnéas bitheolaíoch amháin, rud a fhágann mná trasinscneacha taobh amuigh den sainmhíniú. Chuir feachtasóirí inscne-chriticiúla fáilte roimh an rialú, ach ar an taobh eile tá imní ann nach dtabharfar cosaint cheart don phobal trascinscneach amach anseo. Tagann an fhógairt seo go gairid i ndiaidh céimeanna eile ar gcúl maidir le cearta daoine trasinscneacha sna Stáit Aontaithe agus san Ungáir.Bhain an galfaire Rory McIlroy sprioc mór amach Dé Domhnaigh nuair a bhain sé Comórtas na Máistrí in Augusta, Georgia, sna Stáit Aontaithe. Ciallaíonn sé sin go bhfuil an Chaithréim Mhór bainte amach aige anois: Comórtas na Máistrí, Comórtas Oscailte na Stát Aontaithe, Comórtas Oscailte na Breataine agus Comórtas PGS na Stát Aontaithe. Níor éirigh ach le cúigear eile an éacht seo a dhéanamh roimhe seo, agus ba é Tiger Woods an duine deireanach chun an Chaithréim Mhór a chur i gcrích cúig bliana is fiche ó shin. Chomh maith leis an onóir sin, bhain McIlroy seaicéad glas na Máistrí den chéad uair agus níos mó ná ceithre mhilliún dollar. is as Ard Mhic Neasa i gContae an Dúin é McIlroy, atá ag imirt gailf ó bhí sé ina pháiste óg. *Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISsos cogaidh - trucesocrú síochána - peace settlementbitheolaíoch - biologicalsainmhíniú - definitionan Chaithréim Mhór - the Grand Slaméacht - feat
An dréachtchomhaontú idir Meiriceá agus an Úcráin - dearcadh an Uachtaráin Trump i leith fuinnimh inathnuaite.
Labhraíonn Emmet Ryan le Cuán faoi scéalta móra nuachta na seachtaine, Tucker Carlson agus Conor McGregor; an rabhadh atá tugtha domhic léinn ag dul ar an J1; agus caighdeán maireachtála ó thuaidh agus ó dheas; agus pléightear an cheist 'An mbeidh sé róchostasach Éire Aontaithe a bheith againn?'
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/26r9gjxz Contact: irishlingos@gmail.com The number of pharmaceutical products exported from Ireland is increasing. An líon táirgí cógaisíochta a easpórtáltar as Éirinn ag méadú. The value of pharmaceutical products exported from this country in February this year was €15.6 billion, compared with €9.2 billion in February last year, according to preliminary figures from the Central Statistics Office. Luach €15.6 billiún a bhí sna táirgí cógaisíochta a heaspórtáladh as an tír seo i mí Feabhra i mbliana, i gcomórtas le €9.2 billiún i mí Feabhra anuraidh, de réir réamhfhigiúirí ón bPríomh-Oifig Staidrimh. This was an increase of 145.7% over the year and a share of 63.2% of the total number of goods exported from Ireland in February 2025. B'in méadú de 145.7 faoin gcéad in imeacht bliana agus sciar 63.2 faoin gcéad den líon iomlán earraí a heaspórtáladh as Éirinn i mí Feabhra 2025. It is also a testament to the importance of the pharmaceutical sector in Ireland and the harm that tariffs would cause to that sector and the economy as a whole. Is solaoid é freisin ar thábhacht na hearnála cógaisíochta in Éirinn agus ar an dochar a dhéanfadh taraifí don earnáil sin agus don gheilleagar trí chéile. The preliminary figures also show that the value of goods purchased by the United States from this country in February this year was €12.9 billion, compared to €4.2 billion in February last year, an increase of 210.5% over the course of a year. Léiríonn na réamhfhigiúirí chomh maith go raibh luach €12.9 billiún sna hearraí a cheannaigh na Stáit Aontaithe ón tír seo i mí Feabhra i mbliana, i gcomórtas le €4.2 billiún i mí Feabhra anuraidh, ar méadú de 210.5 faoin gcéad é sin in imeacht bliana. It accounted for 52.5% of the total number of goods exported from Ireland in February 2025, compared to 26.1% in the same month last year. Ba sciar 52.5 faoin gcéad é den líon iomlán earraí a heaspórtáladh as Éirinn i mí Feabhra 2025, le hais 26.1 faoin gcéad sa mhí chéanna anuraidh. Economists have often said, however, that we in Ireland are overly reliant on corporate tax from multinational companies such as pharmaceutical companies. Is minic é ráite ag eacnamaithe, áfach, go bhfuilimidne in Éirinn ag brath an iomarca ar cháin chorparáideach ó chomhlachtaí ilnáisiúnta fearacht na gcomhlachtaí cógaisíochta. They say that there is always a risk that the Exchequer will be unexpectedly undermined because of this unequal dependence. Deir siad go bhfuil an baol ann i gcónaí go mbainfear an bonn den Státchiste gan choinne mar gheall ar an spleáchas éagothrom sin. With Trump's tariffs looming, there are now concerns that the prophecy will come true. Agus taraifí Trump os ár gcionn, táthar imníoch anois go dtiocfaidh an tuar faoin tairngreacht. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
Bhí Coimisinéir Trádála an Aontais Eorpaigh Maroš Šefcovic i mbun comhráite le hionadaithe ó rialtas na Stát Aontaithe in Washington inné faoin cheist na dtaraifí idir an Meiriceá agus an Eoraip.
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2xrcctvg Contact: irishlingos@gmail.com The number of pharmaceutical products exported from Ireland is increasing. An líon táirgí cógaisíochta a easpórtáltar as Éirinn ag méadú. The value of pharmaceutical products exported from this country in February this year was €15.6 billion, compared with €9.2 billion in February last year, according to preliminary figures from the Central Statistics Office. Luach €15.6 billiún a bhí sna táirgí cógaisíochta a heaspórtáladh as an tír seo i mí Feabhra i mbliana, i gcomórtas le €9.2 billiún i mí Feabhra anuraidh, de réir réamhfhigiúirí ón bPríomh-Oifig Staidrimh. This was an increase of 145.7% over the year and a share of 63.2% of the total number of goods exported from Ireland in February 2025. B'in méadú de 145.7 faoin gcéad in imeacht bliana agus sciar 63.2 faoin gcéad den líon iomlán earraí a heaspórtáladh as Éirinn i mí Feabhra 2025. It is also a testament to the importance of the pharmaceutical sector in Ireland and the harm that tariffs would cause to that sector and the economy as a whole. Is solaoid é freisin ar thábhacht na hearnála cógaisíochta in Éirinn agus ar an dochar a dhéanfadh taraifí don earnáil sin agus don gheilleagar trí chéile. The preliminary figures also show that the value of goods purchased by the United States from this country in February this year was €12.9 billion, compared to €4.2 billion in February last year, an increase of 210.5% over the course of a year. Léiríonn na réamhfhigiúirí chomh maith go raibh luach €12.9 billiún sna hearraí a cheannaigh na Stáit Aontaithe ón tír seo i mí Feabhra i mbliana, i gcomórtas le €4.2 billiún i mí Feabhra anuraidh, ar méadú de 210.5 faoin gcéad é sin in imeacht bliana. It accounted for 52.5% of the total number of goods exported from Ireland in February 2025, compared to 26.1% in the same month last year. Ba sciar 52.5 faoin gcéad é den líon iomlán earraí a heaspórtáladh as Éirinn i mí Feabhra 2025, le hais 26.1 faoin gcéad sa mhí chéanna anuraidh. Economists have often said, however, that we in Ireland are overly reliant on corporate tax from multinational companies such as pharmaceutical companies. Is minic é ráite ag eacnamaithe, áfach, go bhfuilimidne in Éirinn ag brath an iomarca ar cháin chorparáideach ó chomhlachtaí ilnáisiúnta fearacht na gcomhlachtaí cógaisíochta. They say that there is always a risk that the Exchequer will be unexpectedly undermined because of this unequal dependence. Deir siad go bhfuil an baol ann i gcónaí go mbainfear an bonn den Státchiste gan choinne mar gheall ar an spleáchas éagothrom sin. With Trump's tariffs looming, there are now concerns that the prophecy will come true. Agus taraifí Trump os ár gcionn, táthar imníoch anois go dtiocfaidh an tuar faoin tairngreacht. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/25ut5yg9 Contact: irishlingos@gmail.com China to impose 125% tariffs on American goods. An tSín le taraifí de 125 faoin gcéad a ghearradh ar earraí ó Mheiriceá. China is to impose tariffs of 125% on goods from the United States from tomorrow instead of the 84% previously announced. Tá an tSín le taraifí de 125 faoin gcéad a ghearradh ar earraí ó na Stáit Aontaithe ó amárach seachas an 84 faoin gcéad a fógraíodh cheana. The Chinese have raised the tariffs after US President Donald Trump raised tariffs on goods from China to up to 145%. Tá na taraifí ardaithe ag na Sínigh tar éis d'Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump taraifí ar earraí ón tSín a ardú go dtí suas le 145 faoin gcéad . While Trump is lashing out at everyone, his focus is particularly on China at the moment. Cé gur ag diúracadh an cháich sa tor atá Trump is sa tSín go háirithe atá a gha i láthair na huaire. In this regard, and in accordance with the well-established art of war, China is seeking to ally itself with those other countries that Trump is imposing tariffs on, including member states of the European Union. Ina dhíol sin, agus de réir ealaín sheanbhunaithe an chogaidh, tá an tSín ag féachaint le comhghuaillíocht a dhéanamh leis na tíortha eile sin a bhfuil Trump ag taraifthromaíocht orthu, lena n-áirítear ballstáit an Aontais Eorpaigh. Chinese President Xi Jinping met with Spanish Prime Minister Pedro Sánchez in Beijing today to discuss the major transformation of the global economic order. Bhí cruinniú ag Uachtarán na Síne Xi Jinping le Príomh-Aire na Spáinne Pedro Sánchez i mBéising inniu leis an gclaochló mór ar eagar eacnamaíochta an domhain a chíoradh. Xi reportedly called on the Spaniard, and by extension the rest of the European Union, to join hands with China and stand firm against Trump's "unilateral bullying." Tuairiscítear gur iarr Xi ar fhear na Spáinne, agus dá réir sin ar an gcuid eile den Aontas Eorpach, dul i gcomhar leis an tSín agus an fód a sheasamh in aghaidh "mhaistíneacht aontaobhach" Trump. At a press conference after the meeting, Sánchez said that the international trade conflict should not be allowed to affect relations between the European Union and China. Ag preasócáid i ndiaidh an chruinnithe, dúirt Sánchez nár cheart ligean don choimhlint trádála idirnáisiúnta cur isteach ar an gcaidreamh idir an tAontas Eorpach agus an tSín. He indeed suggested that the Union intended to expand that relationship and sell much more goods to China in the future. Thug sé le tuiscint go deimhin go raibh faoin Aontas cur leis an gcaidreamh sin agus i bhfad níos mó earraí a dhíol leis an tSín san am le teacht. Without stopping China and the European Union, Trump's 'I ask for a reason' doesn't seem to be slowing down and he announced last night that he would impose tariffs and sanctions on Mexico if that country did not provide flood water from the Rio Grande to the state of Texas. Gan an tSín agus an tAontas Eorpach a bhac, is cosúil nach bhfuil 'Iarraim cúis' Trump ag maolú pioc agus d'fhogair sé go taghdach aréir go ngearrfadh sé taraifí agus smachtbhannaí ar Mheicsiceo mura gcuirfeadh an tír sin tuiileadh uisce ón Rio Grande ar fáil do stát Texas. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an dara lá déag de mhí Aibreáin. Is mise Niall Ó Cuileagáin.Bhí an stocmhargadh ina chíor thuathail an tseachtain seo tar éis fhógra Donald Trump go mbeadh taraifí á ngearradh ag na Stáit Aontaithe ar earraí ó thíortha ar fud na cruinne. Bhí eagla ag infheisteoirí go gcuirfeadh na taraifí tús le cogadh trádála agus, dá bharr san, le cúlú eacnamaíochta chomh maith. Bhí an chuma orthu go raibh an ceart acu Dé Céadaoin nuair a chuir Trump taraifí móra ar an tSín agus ansan nuair a d'fhreagraíodar le taraif bhreise de 84%. Bhí imní ann go leanfadh an cion sa chion so ar aghaidh ar feadh tamall eile ach ansan d'athraigh Trump a mheon agus chuir sé briseadh 90 lá ar na taraifí ar bheagnach gach tír seachas an tSín. Tháinig borradh faoi na stocmhargaí an lá dár gcionn mar gheall ar an athrú intinne so. Le linn an ruaille buaille go léir, chuaigh an Tánaiste Simon Harris go Washington Dé Céadaoin chun cruinniú a fháil le hoifigigh ó Rialtas na Stát Aontaithe. Is léir go bhfuil Rialtas na hÉireann buartha faoi luaineacht Trump agus go háirithe a gheallúint go gcuirfeadh sé taraifí ar tháirgí cógaisíochta chun comhlachtaí a mhealladh thar n-ais go Meiriceá. Dá bhfágfadh na comhlachtaí san an tír, chaillfeadh Éire sciar maith dá cuid cáin chorparáide, chomh maith leis na mílte post.Cé go raibh aimsir bhreá thirim in Éirinn an tseachtain seo, bhí fadhbanna le tinte portaigh i gcúpla ceantar chomh maith. Bhí scrios déanta ar an gCnoc Colbha agus ar an mBearnas Mór i nDún na nGall nuair a thosnaigh loscadh tráthnóna Dé Domhnaigh. Sheol Seirbhís Dóiteáin Dhún na nGall cúig aonad dóiteáin agus héileacaptar amach chun dul i ngleic leis an loscadh. Bhí loscadh sléibhe sna Beanna Boirche i gContae an Dúin an tseachtain seo chomh maith agus bhí níos mó ná 75 coimhraiceoir dóiteáin ag tabhairt faoi na tinte. Meastar gur coirloscadh atá i gceist. Tá amhras ann gur coirloscadh is cúis leis an ndamáiste a bhí déanta ar an gcosán siúlóide sa pháirc náisiúnta i Maigh Eo freisin. Cuireadh drochbhail ar an siúlbhealach le linn na hoíche ag an deireadh seachtaine agus dúirt an tSeirbhís Páirceanna Náisiúnta agus Fiadhúlra go bhfuil siad croíbhriste mar gheall air. Tá fiosrú ar bun anois chun fáil amach conas – nó cé – a thosnaigh an loscadh.Chuaigh buíon mac léinn ó Ollscoil na Banríona i mBéal Féirste i mbun agóide an tseachtain seo mar gheall ar an easpa comharthaí dátheangacha ar an gcampas. D'eagraigh an Cumann Gaelach an agóid agus fuaireadar breis is 1,000 síniú ó mhic léinn ag tacú leis an bhfeachtas, ‘éacht a léiríonn an tacaíocht agus an tsuim atá ag pobal na hollscoile sa Ghaeilge', de réir Uachtarán an Chumann Ghaelaigh Anna Nic Gafraidh. Bhíodh comharthaí dátheangacha san fhoirgneamh aontas mac léinn ach baineadh anuas iad in 1997. Tá an grúpa “Aontachtaithe Óga” i gcoinne na gcomharthaí dátheangacha agus iad ag maíomh go gcosnóidís an iomarca agus go gcruthóidís atmaisféar doicheallach. Ach dúirt Eoghan Ó Conghaile ón gCumann Gaelach go léiríonn an stair go bhfuil an Ghaeilge do chách; mar shampla, ba Phrotastúnach, William Mac Arthur, a bhunaigh an Cumann Gaelach san ollscoil níos mó ná céad bliain ó shin. Dúirt urlabhraí ón ollscoil go rabhadar sásta an cheist seo a phlé leis an gCumann agus go bhfuil dul chun cinn déanta cheana féin i leith na Gaeilge san ollscoil. Mar shampla, tá scéim chónaithe Gaeilge do mhic léinn anois agus Oifigeach Tacaíochta Gaeilge freisin.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAIScion sa chion - tit-for-tatborradh - boom, growthcoirloscadh - arsoncoimhraiceoir dóiteáin - firefightercomharthaí dátheangacha - bilingual signsdoicheallach - unwelcoming
Thit luachanna sa stocmhargadh i Meiriceá inné théis fógra Donald Trump Dé Céadaoin go raibh sé chun tarraingt siar ó na taraifí arda a bhí le gearradh ar thíortha eile ach amháin i gcás na Síne.
Ag plé Sraitheanna Sacair Dhún na nGall agus mar atá ag éirigh le foirne Gaeltachta i sraitheanna na bliana seo.
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2bcqpbhp Contact: irishlingos@gmail.com Stock markets surge due to Trump's change of heart. Borradh faoi stocmhargaí de bharr athintinn Trump. Stock markets around the world – except in China – saw a significant surge after US President Donald Trump suspended punitive tariffs he was set to impose on various countries for the next 90 days. Tháinig borradh suntasach faoi stocmhargaí ar fud an domhain – seachas sa tSín – tar éis d'Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump na taraifí pionósacha a bhí le gearradh aige ar thíortha éagsúla a chur ar fionraí go ceann 90 lá. The sudden sale of US Treasury bonds – and the resulting increase in borrowing costs – appears to have prompted Trump's reconsideration. Bannaí Státchiste Mheiriceá a bheith á ndíol as éadan – agus an t-ardú a thiocfadh ar chostas iasachtaí dá dheasca sin – ba shiocair le hathchomhairle Trump, is cosúil. If Trump got a bad rap yesterday, his courage has not completely failed and he is sticking to the 10% tariffs he is imposing on certain goods. Má fuair Trump dual na droinne de inné, níor theip ar a mhisneach ar fad agus tá sé ag cloí leis na taraifí de 10 faoin gcéad atá á ngearradh aige ar earraí áirithe. In addition, he has vowed to impose "beautiful" tariffs on pharmaceutical products in due course, he said in his usual barefoot speech. Chomh maith leis sin, tá sé mionnaithe taraifí "álainne" a ghearradh ar tháirgí cógaisíochta i gceann na haimsire, a dúirt sé sa chaint chosnochta ar sraith is dual dó. China is a special case and Trump is imposing a 125% tariff on that country. Cás faoi leith atá sa tSín agus is barr binne taraífí de 125 faoin gcéad atá á ngearradh ag Trump ar an tír sin. As a blow to the blow, China has imposed tariffs of 84% on the United States. Mar bhuille ar an mbuille, tá taraifí de 84 faoin gcéad gearrtha ag an tSín ar na Stáit Aontaithe. It seems that the rest of the world is set to hunt the prey and prevent the pursuit of Trump's volatility until who knows when. Dealraíonn sé go bhfuil sé de bheith ag an gcuid eile den domhan an chreach a sheilg agus an tóir a chosc i dtaca le luaineacht Trump go ceann cá bhfios cén uair. Ireland's Minister for Foreign Affairs and Trade, Tánaiste Simon Harris, seems to believe that this volatility should be seized upon in the hope of finally convincing Trump that his ultimate goal was to impose tariffs on the continent. Aire Gnóthaí Eachtracha agus Trádála na hÉireann, an Tánaiste Simon Harris, is cosúil go bhfuil sé den bharúil gur cheart an luaineacht sin a thapú le súil cur i bhfáth ar Trump ar deireadh go mba é a bhuaic taraifí a chaitheamh i dtraipisí. Simon Harris discussed the issue with US Commerce Secretary Howard Lutnick in Washington yesterday and said after the meeting that further discussions were needed. Phléigh Simon Harris an cheist le Rúnaí Tráchtála Mheiriceá Howard Lutnick in Washington inné agus dúirt sé i ndiaidh an chruinnithe gur theastaigh tuilleadh comhráite. RTÉ News and Current Affairs Japan stock market rises after Trump backs down on punitive tariffs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ Ardú ar stocmhargadh na Seapáine tar éis do Trump dul siar ar tharaifí pionósacha
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an cúigiú lá de mhí Aibreáin. Is mise Alanna Ní Ghallachóir. De réir fianaise nua a tháinig chun solais le linn na seachtaine, is dócha gur mharaigh fórsaí Iosraelacha 15 oibrí leighis agus oibrí daonnúil le piléair a bhí scaoilte i neasraon, seachas ó raon fada. Chuaigh na hoibrithe cabhracha ar iarraidh ar 23 Márta agus iad i mbun misean tarrthála i gceantar Tal as-Sultan in Rafah, nuair a rinne na fórsaí Iosraelacha ionsaí orthu. Déardaoin, thángthas ar corpáin na n-oibrithe, seachas duine amháin atá fós ar iarraidh, seachtain i ndiaidh an ionsaithe, in olluaigh sa ghaineamh, dar le hOifig na Náisiún Aontaithe. Dúirt urlabhraí milítea Iosraelach gur “thosaigh na fórsaí ag scaoileadh ar sceimhlitheoirí a bhí ag gluaiseacht chun tosaigh in otharcairr” agus go raibh fiosrúchán faoin eachtra idir lámha. Is minic a bhíonn ionsaithe dírithe ar oibríthe daonnúla sa chogadh in Gaza, agus maraíodh 408 díobh go dtí seo. In Hertfordshire sa Bhreatain, gabhadh seabhac Harris, a bhí ag déanamh ionsaí ar mhuintir an tsráidbhaile arís agus arís eile. Tá an t-ainm céanna ag an fhear áitiúil a ghabh an seabhac: dúirt Steve Harris gur éirigh leis an seabhac a ghabhal go daonnachtúil ina ghairdín féin in Flamstead, Hertfordshire. Creidtear gur éalaigh an seabhac ón ghéibheann agus, le roinnt seachtainí, thug an seabhac sitheadh anuas ar thart fá 50 duine, agus d'éirigh leis fuil a tharraingt ó roinnt daoine. Tugadh Jim Hewitt go dtí an t-ospidéal agus é ag cur fola i ndiaidh dó buille a mhothú ar chúl a chinn ar a bhealach go dtí an siopa. Dúirt an fear, atá cúig bliana is seachtó d'aois, go raibh "ríméad" air gur gabhadh an seabhac, agus gheall sé: "Ní bhfaighidh éan mallaithe an ceann is fearr ormsa." Dúirt Steve Harris gur faoiseamh a bhí ann go raibh an seabhac gafa faoi dheireadh. Anois, tá an t-éan faoi chúram seabhcóra, a dúirt go raibh an chuma ar an seabhac gur tógadh i ngéibheann é ach is dócha go raibh sé scaoilte le bliain anuas.Déardaoin, fógraíodh go raibh iarbhainisteoir fhoireann peile Chiarraí Mick O'Dwyer i ndiaidh bháis agus é ocht mbliana is ceithre scór d'aois. Bhuaigh sé ceithre Chraobh na hÉireann idir 1959 agus 1970 mar imreoir agus ansin ocht gcinn mar bhainisteoir ceannródaíoch i rith na seachtóidí agus na n-ochtóidí. Foireann den scoth a bhí i bhfoireann Chiarraí, a bhí i ndianiomaíocht le Baile Átha Cliath sa tréimhse sin. Bhuaigh Micko, mar a thugtar air, Craobh na Mumhan 23 uair agus an tSraith Náisúnta aon uair déag mar imreoir agus mar bhainisteoir fosta. Thacaigh sé le foirne i gCill Dara, Laois, Cill Mhantáin agus sa Chlár, agus é ina bhainisteoir leo. Cé go raibh slíte beatha éagsúla aige amuigh ón pháirc imeartha, is as an pheil Ghaelach a mbeidh clú air go deo, mar dhuine de na daoine is fearr sa chluiche riamh. Mar a dúirt an fear é féin, “Níl tada eile le déanamh agam. Tá achan rud déanta agam. Agus bhain mé an-taitneamh as agus ní athróinn ar ór ná airgead é.”*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. *GLUAISi neasraon - at close rangeolluaigh - mass graveseabhac - hawksitheadh - swoopceannródaíoch - trailblazingdianiomaíocht - intense rivalry
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2aydqonu Contact: irishlingos@gmail.com Israel intends to seize more land in Gaza. Rún ag Iosrael tuilleadh talaimh a ghabháil in Gaza. The Israelis are determined to consolidate their grip on Gaza and seize even more land in the Palestinian territory. Tá na hIosraelaigh leis an ngreim atá acu ar Gaza a dhaingniú agus seilbh a ghabháil ar a thuilleadh talaimh fós sa limistéar Palaistíneach. That land will be added to the "security zones" already occupied by the Israelis in Gaza, the country's defense minister Israel Katz announced. Cuirfear an talamh úd leis na "ceantair shlándála" atá ina seilbh atá ag na hIosraelaigh in Gaza cheana, a d'fhógair aire cosanta na tíre Israel Katz. Israel Katz did not say how much land is involved but indicated that the population would be expelled from those areas to be made available to the soldiers. Ní dúirt Israel Katz cé mhéad talaimh atá i gceist ach thug le fios go ndíbreofaí an pobal as na ceantair sin lena bhfáil faoi réir do na saighdiúirí. The Israelis already control a wide east-west corridor in central Gaza, with the enclave roughly in half. Tá conair leathan soir- siar i lár Gaza faoina smacht ag na hIosraelaigh cheana agus an iamhchríoch dluite ina leath acu. The Israelis have also said they intend to "help" Palestinians who wish to leave Gaza "of their own accord". Tá sé ráite ag na hIosraelaigh freisin go bhfuil rún acu "cuidiú le" Palaistínigh a bhfuil fonn orthu Gaza a fhágáil "dá ndeoin féin". Palestinians believe this "assistance" is another sign of the Israelis' long- term intention to drive them out of their homes and completely occupy Gaza. Creideann Palaistínigh gur comhartha eile an "cuidiú" sin ar rún fadaimseartha na nIosraelach iad a chur as a mbailte agus forghabháil iomlán a dhéanamh ar Gaza. The Israelis have been continuing the massacre they have been committing in Gaza for two and a half years. Tá na hIosraelaigh ag leanúint den ollmharú atá siad a dhéanamh in Gaza le dhá bhliain go leith. Gaza's civil defense says at least fifteen people, including children, were killed when the Israeli air force bombed refugee camps in Khan Yunis in the south and Nuseirat in the center of the enclave. Deir cosaint shibhialta Gaza gur maraíodh cúig dhuine dhéag ar a laghad, leanaí ina measc, nuair a bhuamáil aerfhórsa Iosrael campaí teifeach in Khan Yunis sa deisceart agus in Nuseirat i lár na hiamhchríche. It is also reported that nine children were among the sixteen people killed in an airstrike on a United Nations clinic in Jabalia in northern Gaza. Tuairiscítear freisin go raibh naonúr leanbh i measc na sé dhuine dhéag a maraíodh in aerionsaí a rinneadh ar chlinic leis na Náisiúin Aontaithe in Jabalia i dtuaisceart Gaza. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
Fógra Uachtarán Mheiriceá Donald Trump aréir agus an méid a bhí le rá aige.
Ag caint leis An Teachta Dála Piaras Ó Dochartaigh. Le hEoin Ó Catháin, Stiúrthóir Chumann Uisce Beatha na hÉireann. Michelle Murphy, Ceartas Sóisialta na hÉireann agus le Karen Campbell Bainisteoir Lóistíochta Fáisc Miotail Éireann ar Pháirc Ghnó Ghaoth.Dobhair.
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2xjredca Contact: irishlingos@gmail.com Trade tariffs: countries on edge ahead of Trump's announcement. Taraifí trádála: tíortha ar tinneall roimh fhógra Trump. The tariffs that the United States Government plans to impose on goods from various countries around the world will be revealed later today. Nochtfar níos deireanaí inniu na taraifí atá beartaithe ag Rialtas na Stát Aontaithe a ghearradh ar earraí ó thíortha éagsúla ar fud an domhain. US President Donald Trump will provide more information about the tariffs at a press conference at the White House in Washington tonight. Tabharfaidh Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump tuilleadh eolais faoi na taraifí ag preasócáid sa Teach Bán in Washington anocht. Trump met with trade officials last night to finalize the details of the tariffs that will take effect tomorrow. Bhi cruinniú ag Trump le hoifigigh trádála aréir le bailchríoch a chur ar mhionsonraí na dtaraifí a dtiocfaidh feidhm leo ó amárach. Trump says other countries are "stealing" the United States on trade and has claimed that the tariffs are ushering in a "golden age" for American manufacturers and the country's economy as a whole. Dar le Trump go bhfuil tíortha eile "ag sailleadh" na Stát Aonaithe ó thaobh cúrsaí trádála de agus tá maíte aige go bhfuil "ré órga" i ndán do dhéantúsóirí Meiriceánacha agus do gheilleagar na tíre trí chéile de thoradh na dtaraifí. On the contrary, others believe that it will be expensive for the American public and that prices will rise dramatically in that country. Os a choinne sin, creideann daoine eile go mbeidh daor ar phobal Mheiriceá agus go n-ardóidh praghsanna as éadan sa tír sin. There is also a risk, say the same people, that a global economic recession will be another of the results of the new era. Tá baol ann freisin, a deir na daoine céanna, go mbeidh cúlú eacnamaíochta domhanda ar cheann eile de thorthaí na ré nua. The countries most targeted by the tariffs are still trying – as late as this – to convince the Americans that every country in the world will lose out on what they are planning. Na tíortha is mó a bhfuil na taraifí dírithe orthu, tá siad fós ag iarraidh – chomh déanach seo – cur ina luí ar na Meiriceánaigh gur gach tír ar domhan a bheas caillteach lena bhfuil beartaithe acu. Trump has already indicated, however, that he has no interest in that. Tá sé tugtha le fios cheana ag Trump, áfach, nár mhairg ar bith aige é sin. However, a US government spokesman indicated that Trump would be willing to make a deal with other countries at the last minute. Ar a shon sin, thug urlabhraí ó Rialtas Mheiriceá le fios go mbeadh Trump sásta margadh a dhéanamh le tíortha eile ag an nóiméad deireanach. There is a lot of speculation in Ireland about what Trump has in mind, especially regarding the pharmaceutical sector. Táthar i ngad an bhuigiúin in Éirinn faoina bhfuil ar aigne ag Trump, go háirithe i dtaobh na hearnála cógaisíochta. As a member state of the European Union, however, Ireland is in a different place and all policies are common policies. Mar bhallstát den Aontas Eorpach, áfach, tá Éire i ngad eile agus gach beartas ina chomhbheartas. After all, strength lies in coming together, according to European Commission President Ursula von der Leyen. Ina dhiaidh sin, is sa chur le chéile atá an neart, dar le hUachtarán an Choimisiúin Eorpaigh Ursula von der Leyen. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
Deir Uachtarán Mheiriceá Donald Trump go bhfuil sé dáiríre faoi sheasamh sa gcéad toghchán uachtaránachta eile, cé go bhfuil sé leagtha síos i mbunreacht na tíre nach féidir le duine a bheith tofa chuig ról na hUachtaránachta ach faoi dhó.
Agallamh le Cuan Ó Seireadáin - Eagraí Polaitíochta le RTÉ Raidió na Gaeltachta - faoi chúrsaí sna Stáit Aontaithe le gairid
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an dara lá is fiche de mhí an Mhárta. Is mise Siubhán Nic Amhlaoibh.Ainmníodh an Fhionlainn mar an tír is sona ar domhan den ochtú bliain as a chéile sa Tuarascáil Dhomhanda ar Shonas, agus thug muintir na háite agus saineolaithe creidiúint dá lochanna móra agus dá córas leasa shóisialaigh láidir mar chúiseanna leis an dea-ghiúmar. Ainmníodh Éire sa 15ú háit, ag bogadh suas ón 17ú háit in 2023. Tá an Afganastáin, atá buailte ag tubaiste dhaonnúil ó tháinig an Talaban ar ais i gcumhacht in 2020, ina tír is míshona ar domhan arís eile. D'fhan na tíortha Nordacha go léir i measc na ndeich dtír is sona, leis an Danmhairg, an Íoslainn agus an tSualainn ag teacht i ndiaidh na Fionlainne, a mhéadaigh beagán ar a buntáiste ar an Danmhairg sa dara háit. Chuaigh Cósta Ríce agus Meicsiceo isteach sa deich dtír is fearr den chéad uair, ag teacht sa séú háit agus sa deichiú háit. Idir an dá linn, thit na Stáit Aontaithe go dtí an 24ú háit, áit amháin taobh thiar den Riocht Aontaithe. Is é seo an scór is ísle a fuair na Stáit Aontaithe ó foilsíodh an tuarascáil den chéad uair in 2012, nuair a bhí siad san 11ú háit, an seasamh ab airde riamh dóibh. "Tá méadú 53% tagtha ar an líon daoine atá ag ithe béilí ina n-aonar sna Stáit Aontaithe le fiche bliain anuas," a dúirt údair na tuarascála, ag tabhairt le fios go bhfuil béilí a roinnt le daoine eile "nasctha go láidir le folláine".Tá an chéad taispeántas riamh sa Ghaeilge a reáchtáladh in Oifig Taifead Poiblí Thuaisceart Éireann (PRONI) oscailte. Insíonn an taispeántas Mná na hAthbheochana scéal na mban a chuir athbheochan ar úsáid na Gaeilge i dTuaisceart Éireann. Bhí ról lárnach acu i mbunú na chéad Ghaeltachta uirbí agus na chéad scoile lán-Ghaeilge sna 1960idí déanacha agus sna 1970idí luatha. Bhí mná óga ó Choláiste Feirste i mBéal Feirste thiar i measc na ndaoine a chuir an taispeántas le chéile. Dúirt Aoibhín McConnell, scoláire seacht mbliana déag d'aois ó Choláiste Feirste, go raibh sé “spreagúil” foghlaim faoi na mná a thug athbheochan ar an Ghaeilge."Tá labhairt na Gaeilge thar a bheith tábhachtach domsa agus do mo phobal," a dúirt sí. "Bhí mo mhamó ar dhuine de na daoine a bhunaigh an dara scoil lán-Ghaeilge agus an chéad cheann neamhdhominiceanach. "Is séadchomhartha iontach é dár n-oidhreacht agus don ról a imrímid laistigh de Bhéal Feirste mar phobal roinnte sa lá atá inniu ann." Dúirt sí go raibh sé tábhachtach ról na mban i stair na Gaeilge a cheiliúradh. "Tá cónaí orainn i sochaí atá go fóill an-phatrarcach, ach sílim go mbíonn ról na mban á mheas faoina luach go minic," a dúirt sí. "Bhí an ról is riachtanaí agus is tábhachtaí ag na mná in athbheochan na Gaeilge. Leanann siad orthu do mo spreagadh gach uile lá i ngach gníomh a dhéanaim féin mar Ghael óg."* Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain*GLUAISsonas - happinesstubaiste dhaonnúil - humanitarian disasterathbheochan - revivalneamhdhominiceanach - non-dominican
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2bcz49bu Contact: irishlingos@gmail.com Ukraine: American peace proposal being discussed by European leaders. An Úcráin: moladh síochána Mheiriceá á phlé ag ceannairí Eorpacha. Taoiseach Micheál Martin is attending a summit in Brussels today, where European Union leaders are discussing the war in Ukraine and other major international issues. Tá an Taoiseach Micheál Martin ag freastal ar chruinniú mullaigh sa Bhruiséil inniu, áit a bhfuil an cogadh san Úcráin agus mórcheisteanna idirnáisiúnta eile á gcíoradh ag ceannairí an Aontais Eorpaigh. The meeting will discuss, in particular, the ceasefire and peace agreement proposed by the United States Government. Faoi chaibidil sa chruinnú go háirithe, tá an sos cogaidh agus an comhaontú síochána atá Rialtas na Stát Aontaithe a mholadh. Ukrainian President Volodymyr Zelensky's views on what US President Donald Trump is proposing will be heard when he participates in the meeting via video link later. Tabharfar cluas éisteachta do thuairimí Uachtarán na hÚcráine Volodymyr Zelensky i dtaobh a bhfuil á mholadh ag Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump nuair a ghlacfas sé páirt sa chruinniú ar nasc físe ar ball. Talks on the details of the peace deal will take place in Saudi Arabia next weekend and Zelensky is ready to present what he knows about the agenda to the other leaders. Beidh comhráite faoi mhionsonraí na síochána ar siúl san Araib Shádach a an deireadh seachtaine seo chugainn agus tá Zelensky lena bhfuil ar eolas aige faoin gclár oibre a chur os comhair na gceannairí eile. Donald Trump told Zelensky yesterday that the United States government wants to take over Ukraine's nuclear power plants and operate them as part of a peace agreement. Dúirt Donald Trump le Zelensky inné gur mian le Rialtas na Stát Aontaithe seilbh a ghabháil ar stáisiúin núicléacha na hÚcráine agus iad a riar feasta mar chuid de chomhaontú síochána. At today's meeting in Brussels, it is understood that the leaders will give their blessing to a plan to significantly increase the military and economic support that the European Union already provides to Ukraine. Sa chruinniú sa Bhruiséil inniu, tuigtear go dtabharfaidh na ceannairí a mbeannacht do phlean cur go mór leis an tacaíocht mhíleata agus eacnamaíochta a thugann an tAontas Eorpach don Úcráin cheana féin. They will also discuss the Israeli massacre in Gaza, the crisis in Syria and international trade issues in light of President Trump's policies. Pléifidh siad freisin an t-ollmharú atá Iosrael a dhéanamh in Gaza, an ghéarchéim sa tSiria agus cúrsaí trádála idirnáisiúnta i bhfianaise pholasaithe an Uachtaráin Trump. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
Tá cruinniú den Chomhairle Gnóthaí Eachtracha ar siúl ar maidin sa mBruiséil le plé ar an gcogadh san Úcráin, cúrsaí sa Mheánoirthear agus ar an gcaidreamh idir an tAontas Eorpach agus na Stáit Aontaithe.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an cúigiú lá déag de mhí an Mhárta. Is mise Eoin Ó Seachnasaigh.Dúirt Uachtarán na Stát Aontaithe, Donald Trump, ag a chruinniú leis an Taoiseach, Micheál Martin, sa Teach Bán tráthnóna Dé Máirt go bhfuil “grá mór” ag muintir na hÉireann dó. Dúirt sé freisin, áfach, go bhfuil “ár gcomhlachtaí pharma ag Éirinn”. Ba mhaith leis an Uachtarán iad a thabhairt ar ais chuig na Stáit Aontaithe, cé gur mhol sé na hÉireannaigh as ucht na comhlachtaí sin a mhealladh. Ní raibh aon cheilt ag an Trumpach ach an oiread ar a naimhdeas leis an Aontas Eorpach, agus mar sin de ba bheag an t-iontas gurbh iad na taraifí an téama ba lárnaí ag an bpreasócáid san Oifig Ubhchruthach. Nuair a fuair an Taoiseach deis cainte, luaigh sé an caidreamh stairiúil idir an dá thír, agus dúirt sé gurb í an fhadhb is mó a bhí le réiteach in Éirinn ná an ghéarchéim tithíochta. Maidir leis na cogaí in Gaza agus san Úcráin, thug sé freagraí taidhleoireachta gan cur isteach ar an Uachtarán ná ar an Leas-Uachtarán, J.D. Vance, a rinne argóint phoiblí le déanaí le hUachtarán na hÚcráine, Volodymyr Zelenskyy.Bhí an Ghaeilge á labhairt den chéad uair riamh le linn Cheisteanna an Phríomh-Aire in Westminster an tseachtain seo. Luaigh ceannaire an SDLP, Claire Hanna, go bhfuil Seachtain na Gaeilge ar siúl anois, agus go bhfuil ceiliúradh Lá Fhéile Pádraig ar na bacáin freisin. An méid sin ráite, lean sí uirthi ansin i mBéarla, agus mhol sí an Príomh-Aire, Keir Starmer, as caidreamh “cairdiúil agus dlúth” a chothú idir Éire agus an Bhreatain. Thug sí cuireadh dó freisin teacht go Béal Feirste an bhliain seo chugainn chun freastal ar Fhleadh Cheoil na hÉireann. Ghabh an Príomh-Aire buíochas léi agus ghuigh sé Lá Fhéile Pádraig sona dóibh siúd a bheadh ag ceiliúradh na féile. Dúirt an SDLP gur gníomh “siombalach” don Ghaeilge é ráiteas a gceannaire.Tá póilíní na Gearmáine sa tóir ar changarú a bhí caillte de réir dealraimh tar éis do thiománaí a chur in iúl go raibh sé ag léimneach síos an bóthar in aice le baile Sebnitz gar don teorainn leis an tSeicia. Tar éis an radharc neamhghnách a fheiceáil, ghlaoigh an tiománaí ar na póilíní agus chuir sé grianghraf chucu mar fhianaise. Ach faoin am a tháinig siad ar an láthair, bhí an cangarú imithe glan. Is beag eolas atá ar fáil faoin ainmhí, a dúirt na póilíní, ach an lá dár gcionn thuairiscigh bean go raibh cangarú áirithe ar iarraidh. In 2023, tharla oibríocht ollmhór póilíneachta i mBeirlín nuair a tuairiscíodh go raibh leon scaoilte ar shráideanna na cathrach. Chuir siad deireadh leis an gcuardach, áfach, tar éis dóibh anailís a dhéanamh ar an bhfíseán agus a thuiscint nach leon a bhí ann, ach torc.taraifí - tariffsfreagraí taidhleoireachta - diplomatic answersar na bacáin - coming soon, in the pipelinecuireadh - invitation
Beidh deis ag muintir Ghaeltacht na Mí a gcuid tuairimí a thabhairt faoin bhfís atá acu d'Éire Aontaithe ag an Tionól Pobail Bhaile Ghib a bheas á reáchtáil ag Sinn Féin anocht i Halla Bhaile Ghib.
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/24yz5g4c Contact: irishlingos@gmail.com Earthquake damage in southern Italy. Damáiste déanta ag crith talún i ndeisceart na hIodáile. An earthquake struck the Naples area in southern Italy overnight, damaging several buildings and causing power outages. Tharla crith talún i gceantar Napoli i ndeisceart na hIodáile i gcaitheamh na hoíche agus rinneadh damáiste do roinnt foirgneamh agus gearradh an chumhacht ann dá bharr. Many locals spent the night sleeping outside – on the street or in cars – for fear that their houses would collapse on them. Chaith go leor de mhuintir na háite an oíche ag codladh amuigh – ar an tsráid nó i ngluaisteáin – ar fhaitíos go dtitfeadh a dtithe i mullach orthu. According to experts in Italy, the quake had a seismic magnitude of 4.4 three kilometers underground, but geological surveyors in the United States say it was 4.2 ten kilometers underground. Dar le saineolaithe san Iodáil gur méid sheismeach de 4.4 a bhí sa chrith trí chiliméadar faoi thalamh ach deir suirbhéirí geolaíochta sna Stáit Aontaithe gur 4.2 a bhí ann deich gciliméadar faoi thalamh. In any case, the earthquake was reportedly felt throughout the Campania region and is also said to be the strongest earthquake in the area in forty years. Pé scéal é, tuairiscítear gur airíodh an crith ar fud réigiún Campania agus deirtear freisin gurbh é an crith ba láidre sa limistéar é le daichead bliain. Pozzuoli, west of the city of Naples, was the town closest to the epicenter of the quake and one man was reportedly injured there when a wall of his house collapsed. Pozzuoli, siar ó chathair Napoli, an baile ba ghaire do chroílár an chreatha agus tuairiscitear gur gortaíodh fear amháin ansin nuair a thug balla a thí uaidh. Naples is located on a caldera, or volcanic crater, which is quite volatile and earthquakes occur from time to time. Tá Napoli suite ar chaildéara, nó cráitéar bolcánach, atá luaineach go maith agus tarlaíonn creathanna talún ann ó am go chéile. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2dyaj3jr Contact: irishlingos@gmail.com Ukraine ready to make peace, says Trump. An Úcráin réidh chun síocháin a bhaint amach, a deir Trump. US President Donald Trump says the Ukrainian government is ready to achieve peace in Ukraine and is ready to sign an agreement on Ukraine's rare minerals. Deir Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump go bhfuil Rialtas na hÚcráine réidh chun síocháin a bhaint amach san Úcráin agus ullamh chun comhaontú maidir le mianraí neamhchoitianta na hÚcráine a shíniú. President Trump made the announcement in a speech he gave overnight, one day after the President announced that the United States was halting the military assistance it currently provides to Ukraine. D'fhógair an tUachtarán Trump an méid sin in óráid a thug sé thar oíche, lá amháin i ndiaidh don Uachtarán a thabhairt le fios go raibh na Stáit Aontaithe ag cur stop leis an gcúnamh míleata a chuireann siad ar fáil don Úcráin faoi láthair. Trump said that Ukraine is willing to start peace talks as soon as possible and there are strong signs that Russia is ready to reach a peace agreement as well. Dúirt Trump go bhfuil an Úcráin faoi réir le tús a chur le cainteanna síochána chomh luath agus is féidir agus comharthaí láidre ann go bhfuil an Rúis réidh chun comhaontú síochána a bhaint amach chomh maith. While President Trump was giving a speech to the United States Congress, the President read aloud a letter he had received from Ukrainian President Volodymyr Zelenskyy. Le linn don Uachtarán Trump a bheith ag tabhairt óráide do Chomhdháil na Stát Aontaithe, léigh an tUachtarán litir a fuair sé ó Uachtarán na hÚcráine,Volodymyr Zelenskyy, amach os ard. Trump said he appreciated the letter sent by the Ukrainian President. Dúirt Trump gur mór aige an litir a sheol Uachtarán na hÚcráine. The Kremlin welcomed Trump's positive speech. Chuir an Chreimil fáilte roimh óráid dhearfach Trump. Some of the opposition booed President Trump during the speech and Democratic Party member Al Green was thrown out of the room. Bhí cuid den bhfreasúra ag béiceadh ar an Uachtarán Trump le linn na horáide agus caitheadh an feisire Al Green ón bPáirtí Daonlathach amach as an seomra. Ukraine ready to achieve peace, says Trump An Úcráin réidh chun síocháin a bhaint amach, a deir Trump
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2a7xaqcr Contact: irishlingos@gmail.com The Taoiseach was shocked by what happened in the White House. Alltacht ar an Taoiseach faoinar tharla sa Teach Bán. 'I believe that Europe will stand with Ukraine' said An Taoiseach, Micheál Martin tonight. 'Creidim go seasfaidh An Eoraip leis an Ucráin' a dúirt An Taoiseach,Micheál Martin anocht. He was being interviewed on RTÉ's television program 'The Late Late Show', giving his opinion on the White House standoff between American President Donald Trump and Ukrainian President Volodymyr Zelenskyy. Bhí sé i mbun agallaimh ar an chlár teilifíse de chuid RTÉ 'The Late Late Show' agus é ag tabhairt a thuairime faoin achrann sa Teach Bán idir Uachtarán Mheiriceá,Donald Trump agus Uachtarán na hÚcráine,Volodymyr Zelenskyy. The Taoiseach said it was an incident that would hurt many people and that everything that happened was 'unbelievable'. Dúirt an Taoiseach gur eachtra í a ghoillfeadh ar chuid mhór daoine agus go raibh gach ar tharla 'dochreidte'. 'But we can't lose hope because of this' said Micheál Martin. 'Ach ní féidir linn dóchas a chailleadh dá bharr' a dúirt Micheál Martin. 'We must keep a close eye on ourselves, always maintain relations with the United States and other parties so that the security that comes from Ukraine can be ensured,' he also said. 'Caithfidh muid guaim a choinneáil orainn féin, an caidreamh a choinneáil i gcónaí leis na Stáit Aontaithe agus páirtithe eile ionas gur féidir an tslándáil atá ón Úcráin a chinntiú' a dúirt sé freisin. The Taoiseach referred to the sanctions imposed by Europe on Russia, saying 'Russia is not as strong as people think'. Thagair An Taoiseach do na smachtbhannaí atá buailte ag an Eoraip ar an Rúis ag rá 'nach bhfuil An Rúis chomh láidir is a cheapann daoine'. The Tánaiste, Simon Harris, also stood with Ukraine tonight. Sheas An Tánaiste,Simon Harris leis an Úcráin freisin anocht. 'There is a risk that World War 3 is not far away if you don't change your ways'. 'Tá an baol ann ná fada uainn Cogadh Domhanda 3 mura n-athraíonn tusa do chuid béasaí'. That was the threatening message that President Trump had for President Zelenskyy at the White House in Washington this evening. Sé sin an teachtaireacht bhagartha a bhí ag an Uachtarán Trump don Uachtarán Zelenskyy sa Teach Bán i Washington tráthnóna. Donald Trump said that it is swimming against a waterfall for Ukraine to expect to win the war against Russia now, that President Zelinsky should 'be grateful to America' and not be 'disrespectful' as he put it. Dúirt Donald Trump gur snámh in aghaidh easa don Úcráin a bheith ag súil an cogadh in aghaidh na Rúise a bhuachan anois, gur cheart don Uachtarán Zelinsky 'a bheith buíoch do Mheiriceá' agus gan a bheith 'dí-mheasúil' mar a dúirt sé. No press conference was held after the meeting, President Zelinskyy was ordered out of the White House and Trump later said he could return when he felt like 'talking about peace'. Níor tionóladh aon phreasagallamh i ndiaidh an chruinnithe, ordaíodh amach as an Teach Bán An tUachtarán Zelinskyy agus dúirt Trump ina dhiaidh go bhféadfadh sé filleadh nuair a bheadh fonn air 'labhairt faoin tsíochán'. The Taoiseach with President Zelenskyy yesterday An Taoiseach leis an Uachtarán Zelenskyy inné
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an chéad lá de mhí an Mhárta. Is mise Oisín Mac Conamhna.Dé hAoine, bhí argóint mhór phoiblí idir Volodymyr Zelenskyy, Uachtarán na hÚcráine, ar thaobh amháin, agus Donald Trump agus J.D. Vance, Uachtarán agus Leas-Uachtaráin Stáit Aontaithe Mheiriceá, ar an taobh eile, san Oifig Ubhchruthach sa Teach Bán in Washington. Bhí Zelenskyy ann chun comhaontú a shíniú le Trump chun bealach isteach ar acmhainní mianra na hÚcráine a thabhairt do na Stáit Aontaithe, acht d'imigh sé gan réiteach tar éis na raice. Thosaigh siad agsáraíocht ar a chéile nuair a chuir Vance ina leith go raibh Zelenskyy ag cur dímheas orthu, agus chuaigh gach rud i gcúl ó shin; chuir Trump ina leith go raibh Zelenskyy ag dul sa seans leis an Tríú Cogadh Domhanda. Tharla an cruinniú i gcomhthéacs iarrachtaí Trump deireadh a chur leis an gcogadhsan Úcráin ar théarmaí i bhfad níos fearr don Rúis ná a bhí ar intinn ag an iar-rialtas Meiriceánach.Tá Seachtain na Gaeilge ag tosnú inniu, agus leanfaidh sí ar aghaidh ar feadh seacht lá déag go dtí Lá Fhéile Pádraig. Beidh imeachtaí Gaelacha ar siúl ar fud na tíre agus ar fud an domhain. Is deis iontach í an Ghaeilge a labhairt agus a chleachtadh. Tharla an seoladh náisiúnta i mbaile Loch Garman DéSathairn seo caite, agus beidh Lá na gCiorcal Comhrá ar siúl ar fud na tíre Dé Céadaoin an dara lá déag, i measc go leor imeachtaí eile. Téigh ar líne go snag.ie le haghaidh tuilleadh eolais faoi Sheachtain na Gaeilge.Tá na cúig phláinéad chlasaiceacha le feiceáil sa spéir tráthnónta an deiridh seachtaine seo, chomh maith le hÚránas agus Neiptiún, an uair dheireanach roimh 2040 a mbeidh siad uilig le feiceáil le chéile. Tá Satarn go han-íseal i mbreo an chlapsholais, fiche nó tríocha nóiméad tar éis luí na gréine; táMearcair beagán níos airde, Veineas níos airde fós, agus an-gheal; agus níos faide sa spéir ó luí na gréine tá Iúpatar agus Mars, a bhfuil dath dearg soiléir air. Ní féidir Úránas agus Neiptiún a fheiceáil gan déshúiligh nó teileascóp, agus tá fíor na spéire glan de dhíth le haghaidh Satarn agus Mearcair, agus bheadh déshúiligh cuidiúil dóibh freisin. Tá na trí cinn eile éasca. Téigh ar line go www.skyandtelescope.com chun léarscáil díobh uilig a aimsiú, agus guíonn muid spéir ghlan ar gach duine.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phochraolta.*GLUAISubhchruthach - ovalacmhainní mianra - mineral resourcesseoladh - launchbreo an chlapsholais - the glow of twilightdéshúiligh - binocularsfíor na spéire - horizon
Cruinniú a bhí idir Uachtarán na Fraince Emmanuel Macron agus Uachtarán Mheiriceá Donald Trump inné.
Tá Cathaoirleach ar Chomhairle Contae Chiarraí ag dul go na Stáit Aontaithe do cheiliuradh Lá le Padraig ach de réir leis an Teachta Dála is ceart nach mbeidh aon baint ag Mary Lou MacDonald le Donald Trump.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an dara lá is fiche de mhí Feabhra. Is mise Liam Ó Brádaigh.Dé Domhnaigh, vótálfaidh muintir na Gearmáine i dtoghchán ríthábhachtach a chinnfidh treo na tíre do na ceithre bliana amach romhainn agus a mbeidh tionchar suntasach aige ar thodhchaí polaitiúil na hEorpa. De réir pobalbhreithe táthar ag súil go méadóidh an páirtí fíordheis Alternative for Germany a sciar vótaí go mór. Gheall na páirtithe eile, áfach, nach rachaidh siad i gcomhrialtas leis an AfD. Ciallaíonn an 'balla dóiteáin' seo nach dócha go mbeidh an AfD in áit ar bith ach sa Fhreasúra. Tar éis thorthaí iomlána an toghcháin, meastar go mbeidh caibidlíocht ar siúl go ceann roinnt seachtainí agus na páirtithe ag iarraidh comhrialtas a bhunú.Athraíodh saol ceathrar leanaí a rugadh dall mar gheall ar thriail thurgnamhach géinteiripe a d'fheabhsaigh a radharc. Dúirt an tOllamh James Bainbridge, máinlia na reitine ag Ospidéal Súl Moorfields, a chabhraigh leis an triail a stiúradh, go bhféadfadh an obráid seo difríocht mhór a dhéanamh d'fhorbairt na leanaí agus dá gcumas idirghníomhaithe le daoine eile. Cuireadh cóireáil ar shúil amháin an duine ar na leanaí (ar as na Stáit Aontaithe, an Tuirc agus an Túinéis iad) ar eagla go mbeadh aon éifeachtaí diúltacha ag an gcóireáil. Tugann na torthaí go dtí seo dóchas, áfach, go bhféadfadh buntáistí móra a bheith ag idirghabháil luath i gcoinníollacha súl géiniteacha óige.Nocht an Éigipt an chéad tuama ríoga ársa ó tugadh Tutankhamun chun solais níos mó ná céad bliain ó shin. Is leis an Rí Thutmose II an tuama, rí den 18ú ríora a mhair beagnach 3,500 bliain ó shin, a thángthas air in aice le Gleann na Ríthe in Luxor i ndeisceart na hÉigipte. Cé go dtugann réamhstaidéir le fios gur athraíodh a inneachar san am ársa, rud a d'fhág an tuama gan aon mhumaí ná seoda cosúil le fionnachtain Tutankhamun, dúirt an Aireacht seaniarsmaí go bhfuil an fionnachtain "ar cheann de na fionnachtana is suntasaí seandálaíochta le blianta beaga anuas".*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISballa dóiteáin - firewallcaibidlíocht - negotiationdall - blindmáinlia na reitine - retina surgeonríora - dynastyfionnachtain - discovery
Scéalta na seachtaine le Ceannasaí Cumarsáide Ghluaiseacht na hEorpa in Éirinn Aisling Ní Bhrádaigh
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/2dzq6kmj Contact: irishlingos@gmail.com Trump made a cold case of Ukrainian hypocrisy. File fuar déanta ag Trump de cheasacht na hÚcráine. US President Donald Trump has dismissed Ukrainian President Volodymyr Zelensky's rhetoric regarding ongoing talks to end the war in that country. Tá neamhshuim déanta ag Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump de chlamhsán Uachtarán na hÚcráine Volodymyr Zelensky maidir leis na comhráite atá ar bun faoi dheireadh a chur leis an gcogadh sa tír sin. Ukrainians are deeply unhappy that they were excluded from the peace talks that were taking place between the United States and Russia in Saudi Arabia yesterday. Tá na hÚcránaigh thar a bheith míshásta gur fágadh as an áireamh iad sna comhráite síochána a bhí ar bun idir na Stáit Aontaithe agus an Rúis san Araib Shádach inné. Trump openly stated that he was disappointed that the Ukrainians were suffering from their fate and it appears from his speech that he blamed the war on them. Dúirt Trump go neamhbhalbh go raibh díomá air go raibh na hÚcránaigh ag ceasacht ar a gcinniúint agus dealraíonn sé óna chuid amhlabhra gur chuir sé an milleán faoin gcogadh orthusan. Zelensky responded by saying that Trump was under the spell of misinformation. D'fhreagair Zelensky agus dúirt go raibh Trump faoi gheasa ag mífhaisnéis. Trump responded by saying that Zelensky was a dictator who did not call a general election in Ukraine. D'aisfhreagair Trump agus dúirt seisean gur deachtóir ab ea Zelensky nár ghair olltoghchán san Úcráin. Russia invaded Ukraine three years ago and hundreds of thousands of people are estimated to have been killed – both soldiers and civilians – as a result of the fighting since then. Rinne an Rúis ionradh ar an Úcráin trí bliana go ham seo agus áirítear na céadta míle duine a bheith maraithe – idir shaighdiúirí agus shibhialtaigh – de bharr na cogaíochta ó shin. If Trump's speech is any indication, it seems that the Ukrainians will also be left out in the future and that an agreement could be reached without any regard to what they or other countries in Europe want. Más comhartha ar bith caint Trump, is cosúil go bhfágfar na hÚcránaigh as an áireamh san am le teacht freisin agus go bhféadfaí teacht ar chomhaontú gan aon bheann ar a bhfuil uathusan ná ó thíortha eile san Eoraip. In fact, Trump claimed that he was now more optimistic about a peace agreement in light of what emerged from yesterday's talks. Go deimhin, mhaígh Trump go raibh sé níos dóchasaí anois faoi chomhaontú síochána i bhfianaise ar tháinig as na comhráite inné. He also indicated that he and Russian President Vladimir Putin may meet before the end of this month. Thug sé le fios freisin go mb'fhéidir go dtiocfadh sé féin agus Uachtarán na Rúise Vladimir Putin le chéile roimh dheireadh na míosa seo. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
Cuirfear tús ar chainteanna síochána idir toscairí ón Rúis agus na Stáit Aontaithe san Araib Shádach inniu - ach ní bheidh ionadaithe ón Úcráin ná ón Eoraip páirteach sa bplé.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniú an cúigiú lá déag de mhí Feabhra. Is mise Sibéal Dempsey.Bhí Elon Musk le feiceáil go poiblí ag an Teach Bán an tseachtain seo, ina cháil mar cheannaire na roinne nua, Roinn Éifeachtacht an Rialtais. Dúirt sé go raibh oifigigh sa Ghníomhaireacht na Stát Aontaithe um Fhorbairt Idirnáisiúnta, ar a dtugtar USAID, i mbun calaoise trí ghlacadh le síntí láimhe. D'áitigh sé freisin go raibh a fhoireann trédhearcach maidir le hoifigigh éagsúla a bhaint de ranna rialtais. Ní faisnéis phoiblí é tuarastal Musk féin, chomh maith le fostaithe na roinne a bhainistíonn sé. Tháinig Musk go dtí an Teach Bán in éineacht lena mhac, X, chomh maith leis an Uachtarán Donald Trump, a shínigh ordú feidhmiúcháin an tseachtain seo á cheangal ar ghníomhaireachtaí comhoibriú le roinn Musk.Tá moltaí á mbreithniú chun rialú an chórais tithíochta in Éirinn a athrú. Go háirithe, d'fhéadfadh an margadh cíosa athrú ón gcóras reatha “crios brú cíosa” go córas nua “cíos tagartha”. Faoin gcóras nua, chinnfí méaduithe cíosa trí thithe áitiúla den cháilíocht chéanna a bhreithniú. D'áitigh an Taoiseach go bhfuil gá le timpeallacht polasaí níos seasmhaí chun infheistíocht phríobháideach a spreagadh. Fuarthas amach i dtuarascáil ón gCoimisiún Tithíochta, a foilsíodh anuraidh, go raibh roinnt saincheisteanna ann maidir leis an gcóras reatha lena n-áirítear neamhchomhlíonadh, agus an difríocht idir cíosanna tionóntaí reatha agus tionóntaí nua. Tá imní ann, áfach, go bhféadfadh cíosanna níos airde a bheith ag tionóntaí reatha mar thoradh ar an gcóras nua.Dhiúltaigh an Ríocht Aontaithe agus na Stáit Aontaithe dearbhú idirnáisiúnta ar AI a shíniú ag cruinniú mullaigh i bPáras an tseachtain seo. Geallann an ráiteas, atá sínithe ag go leor tíortha, lena n-áirítear an Fhrainc agus an tSín, cur chuige “oscailte”, “uilechuimsitheach”, agus “eiticiúil” chun an teicneolaíocht a fhorbairt. Dúirt rialtas na Ríochta Aontaithe nár síníodh é mar gheall ar imní faoi shlándáil náisiúnta agus rialachas domhanda. Dúirt LeasUachtarán na Stát Aontaithe, JD Vance, leis an gcruinniú mullaigh gur cheart tosaíocht a thabhairt do “bheartais AI ar son an fháis” thar shábháilteacht. Tagann sé seo tar éis na nuachta an tseachtain seo caite go bhfuil múnla AI cruthaithe ag comhlacht Síneach, DeepSeek, a tháirgeann aschur ar chostais níos ísle ná ChatGPT, a tháinig ó na Stáit Aontaithe.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISRoinn Éifeachtacht an Rialtais - Department of Government Efficiencysíntí láimhe - kickbackscrios brú cíosa - rent pressure zoneneamhchomhlíonadh - non-compliancecruinniú mullaigh - summit meetingaschur - output
Tá Uachtarán Mheiriceá Donald Trump théis treoir a thabhairt dá fhoireann breathnú ar bhealaí chun taraifí a ghearradh ar thíortha eile a bhíonn ag trádáil leis na Stáit Aontaithe.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an t-ochtú lá de mhí Feabhra. Is mise Barra Mac Giolla Aoláin.Rinne Uachtarán na Stát Aontaithe, Donald Trump, ráiteas neamhghnáth maidir le "togáil" Gaza, nuair a bhuail sé le Príomh-Aire Iosrael, Benjamin Netanyahu, le labhairt faoi chúrsaí síochána le Hamas. Dúirt Trump go dtógfadh Meiriceá smacht ar Gaza agus go gcabhrófaí leis an limistéar le fostaíocht agus tithíocht a chruthú. Mhínigh sé freisin gur chóir do na Palaistínigh imeacht go tíortha eile, amhail an Éigipt agus an Iordáin, rud a diúltaíodh go láidir sna tíortha seo. Ba mhaith le Trump go mbeadh Gaza ina "Riviera an Mheán-Oirthir," ach dhiúltaigh na Palaistínigh agus oifigigh Hamas go léir an plean go géar. Dúirt an Tánaiste go bhfuil réiteach dhá stáit riachtanach do mhuintir na Palaistíne agus Iosrael, agus d'aithin sé a imní faoi mholadh Uachtarán na Stát Aontaithe, Donald Trump, Gaza a "thógail". Ba é Eanáir na bliana seo, an mhí seo caite, an mhí Eanáir is teo riamh ar an domhan, a deir eolaithe, rud a chuireann ceisteanna faoi luas an athraithe aeráide. Ceapadh go mbeadh Eanáir 2025 níos fuaire ná Eanáir 2024 mar gheall ar El Niño, ach bhris an mhí seo caite taifead Eanáir 2024. Tá téamh na cruinne ag tarlú mar gheall ar astaíochtaí gásanna ó ghníomhaíochtaí daonna, ach níl eolaithe cinnte céard a rinne an mhí seo caite chomh te. Leanann sé seo sraith de thaifid teochta níos airde ó lár 2023. "Táimid ag briseadh taifid toisc go bhfuil níos mó gásanna ceaptha teasa san atmaisféar," a dúirt Gavin Schmidt, stiúrthóir Institiúid Goddard de chuid NASA. "Táimid ag iarraidh tuiscint a fháil ar na cúiseanna beaga atá ann." Faoi láthair, tá an chuid is mó taighdeoirí fós ag súil go mbeidh 2025 beagán níos fuaire ná 2023 agus 2024.Tá Túr Grenfell i Londain, a scriosadh i dtine chraosach sa bhliain 2017, le bheith briste anuas. Maraíodh 72 duine sa tine, a scaip go gasta tríd an fhoirgneamh mar gheall ar chumhdach so-lasta. Tháinig fiosrúchán chun críche an mhí Mheán Fómhair seo caite, agus dúradh gur tháinig an tragóid as laigí ón rialtas. Dúirt an Leas-Phríomh-Aire Angela Rayner le hoidhreachtaí agus le teaghlaigh na n-iarrthóirí go bhfuil an cinneadh déanta ag an rialtas an foirgneamh a leagan chun talaimh. Beidh freagraí measctha ag an chinneadh seo. Tá roinnt daoine sa phobal sásta go mbeadh sé á bhaint síos. Ach tá daoine eile ag iarraidh go mairfeadh Túr Grenfell mar chuimhne ar an tragóid.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISráiteas neamhghnách - extraordinary statementriachtanach - necessaryluas an athraithe aeráide - the speed of climate changeastaíochtaí gásanna - gas emissionstine chraosach - conflagrationcumhdach so-lasta - flammable cladding
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an chéad lá de mhí Feabhra. Is mise Niall Ó Cuileagáin. Tharla timpiste eitleáin in Washington oíche Dé Céadaoin nuair a bhuail eitleán paisinéirí le héileacaptar Black Hawk. Bhí an t-eitleán de chuid American Airlines ag teacht anuas chuig an rúidbhealach nuair a tharla an tuairt leis an héileacaptar. Thit an dá aerárthach isteach san abhainn Potomac agus cuireadh tús le misean cuardaigh agus tarrthála ar an bpointe. Mar sin féin, is cosúil nar tháinig duine ar bith de na 60 paisinéirí eitleáin nó den triúr saighdiúirí sa héileacaptar slán ón dtimpiste. Tá sé tagtha chun solais go raibh go leor scátálaithe fíoracha ar an eitleán ag teacht thar n-ais go Washington tar éis craobhchomórtais in Kansas. D'fhógair an Kremlin sa Rúis go raibh na hiarchuraidh domhanda Yevgenia Shishkova agus Vadim Naumov ar bord an eitleáin. Tharla ócáidí comórtha ar fud an domhain dosna daoine a fuair bás agus a mhair tríd an Uileloscadh an tseachtain seo. Bhí an ócáid is mó ar siúl sa champa géibhinn in Auschwitz sa Pholainn. Saoradh an campa sin ar an 27 Eanáir 1945 agus mar gheallair sin, bíonn Lá Comórtha an Uileloiscthe ar siúl ar an lá sin gach bliain. Fuair sé mhilliún Giúdach bás san Uileloscadh, chomh maith le daoine de mhionlaigh eitneacha eile, mar thoradh ar na coireanna in aghaidh na daonnachta déanta ag na Naitsithe le linn an Dara Cogadh Domhanda. D'fhreastail an Taoiseach Micheál Martin ar an ócáid in Auschwitz agus réachtáladh ócáid chuimhneacháin i mBaile Átha Cliath chomh maith inar thug an tUachtarán Michael D. Higgins óráid. Tharraing a óráid conspóid, áfach, nuair a rinne sé tagairt don scrios in Gaza faoi láthair. Baineadh croitheadh as rialtas Mheiriceá agus as na comhlachtaí in Silicon Valley an tseachtain seo nuair a eisíodh samhail Intleachta Saorga nua sa tSín darb ainm DeepSeek. Is bota cómhrá é DeepSeek, cosúil le ChatGPT, agus tá saineolaithe ana-thógtha leis an dteicneolaíocht. Chuaigh an aip go barr na liostaí íoslódála, rud a chuir imní ar cheannairí teicneolaíochta i Meiriceá, toisc gur mhaígh DeepSeek gurchruthaíodar an tsamhail go saor i comparáid le samhlacha Meiriceánacha ar nós OpenAI. Tá DeepSeek níos saoire mar ní úsáideann sé mórán sliseanna agus de bhrí na nuachta san, chaill an comhlacht sliseanna, Nvidia, $600 milliún Dé Luain– an caillteanas margaidh is mó i stair na Stát Aontaithe. Léirigh an tUachtarán Trump a imní faoin dteicneolaíocht bíodh is gur cheiliúir rialtas na Síne an aip nua. Ach is léir nach bhfuil an Intleacht Shaorga so saor ón mbolscaireacht: nuair a chuir an BBC ceist air faoi na heachtraí i gCearnóg Tiananmen sa bhliain 1989, dúirt DeepSeek nach raibh sé ábalta an cheist a fhreagairt. * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an aip ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS aerárthach - aircraft scátálaithe fíoracha - figure skaters an Uileloscadh - the Holocaust coireanna in aghaidh na daonnachta - crimes against humanity samhail - prototype sliseanna - (computer) chips
Tá treoir foilsithe ag an gCoimisiún Eorpach a leagan amach plean le go mbeidh an tAontas Eorpach níos láidre le dul in iomaíocht le tíortha ar nós na Stáit Aontaithe agus an tSín.
An timpiste aeir a tharla i Washington go gairid roimh a naoi a chloig aréir.
Insealbhófar Donald Trump mar Uachtarán Mheiriceá inniu don dara huair.
Tá tús curtha le Sraitheanna Sacair Dhún na nGall anois don bhliain úr, plé le Pól faoi mar atá cúrsaí sacair sa chontae.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an t-aonú lá déag de mhí Eanáir. is mise Siubhán Nic Amhlaoibh.Dhiúltaigh an tAire Oideachais ó Fheidhmeannas Thuaisceart Éireann Paul Givan iarratas ón scoil is mó sna Sé Chontae le bheith ina scoil imeasctha. Thacaigh tromlach soiléir thuismitheoirí na ndaltaí leis an athrú in Acadamh Bheannchair, a bhfuil timpeall 1,850 dalta ann. Ach tá cinneadh déanta anois ag Paul Givan nár cheart dul ar aghaidh leis na pleananna. Diúltíodh togra ó scoil eile i mBeannchar fosta, Bunscoil an Rátha Mhóir, chun athrú a dhéanamh ina scoil imeasctha. De réir doiciméad a d'fhoilsigh an Roinn Oideachais, mhol oifigigh go n-athrófaí an dá scoil le bheith imeasctha ach chinn an tAire gan an moladh sin a cheadú. Agus é ag diúltú do na tairiscintí, dúirt Givan nach raibh go leor fianaise ann go mbeadh dóthain daltaí Caitliceacha ag gach scoil chun oideachas imeasctha a chur ar fáil. Luaigh sé reachtaíocht Stormont ina ndeirtear gur cheart go mbeadh líon réasúnta leanaí Caitliceacha agus Protastúnacha araon i scoileanna imeasctha. "Fiú ar an anailís is dóchasaí, tá an chuma ar an scéal go mbeadh sé iontach deacair líon réasúnta a bhaint amach," a scríobh Givan.Tá an comhlacht teicneolaíochta Meta ag fáil réidh lena chuid seiceálaithe fíricí neamhspleácha ar Facebook agus Instagram, agus ag cur “nótaí pobail” i stíl cosúil leis an ardán X ina n-áit ina bhfágtar trácht ar chruinneas postálacha de chuid úsáideoirí. I bhfíseán Meta, dúirt an príomhfheidhmeannach Mark Zuckerberg go raibh modhnóirí tríú páirtí “róchlaonta ó thaobh na polaitíochta de” agus go raibh sé “in am dul ar ais go dtí ár bhfréamhacha maidir le saoirse cainte”. Tagann an t-aistriú seo agus Zuckerberg agus feidhmeannaigh eile i dtionscal na teicneolaíochta ag iarraidh caidreamh a fheabhsú le hUachtarán tofa na Stát Aontaithe, Donald Trump, sula rachaidh sé in oifig níos déanaí an mhí seo. Cháin Trump agus a chomhghuaillithe Poblachtacha Meta as a pholasaí seiceála fíricí, ag rá go ndéanann an comhlacht cinsireacht ar ghuthanna na heite deise. Ag labhairt dó i ndiaidh na hathruithe a fhógairt, dúirt Trump ag comhdháil nuachta go raibh sé an-tógtha le cinneadh Zuckerberg.Tá an Gael, scríobhneoir, agus foilseoitheoir Pádraig Ó Snodaigh ar shlí na bhfírinne. Tháinig na sluaite daoine le chéile fá choinne thórramh Phádraig, a fuair bás agus é 89 bliain d'aois, i mBaile Dúill, Baile Átha Cliath. Ba Ghael go smior é an tUasal Ó Snodaigh, agus ba dhuine mór le rá é i measc gníomhaithe Gaeilge agus chúis na teanga ó dheas. Ba iar-uachtarán Chonradh na Gaeilge é, a chaith a shaol ar fad ag troid ar son cearta teanga, agus é ag obair leis an ESB agus an iarsmalann náisiúnta. Chuir Pádraig an comhlacht foilsiú Coiscéim ar bun, le £1000 a bhfuair sé ar iasacht ó chara dá chuid in 1980, comhlacht a d'fhoilsigh níos mó ná 1,700 leabhar. Bhí seisear mac aige lena bhean, an t-ealaíontóir Clíodhna Cussen, a cailleadh dhá bhliain go leith ó shin; Teachta Dála is ea é mac amháin, agus tá triúr eile bainte leis an ghrúpa ceoil Kíla. Bhí a chónra caoladóireachta clúdaithe faoi bhratach scal ghréine an Chonartha agus í á tabhairt isteach go Séipéal Naomh Peadar agus Pól. * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS scoil imeasctha - integrated school reachtaíocht - legislation seiceálaithe fíricí neamhspleácha - independent fact checkers modhnóirí - moderators cónra caoladóireachta - wicker coffin scal ghréine - sunburst
Tá sé ina imní anois ar eagraíochtaí deonacha atá ag cuir cúnamh ar fáil do dhaoine I nGaza go dtitfidh cúrsaí as a chéile ansin mar shocraíonn Iosrael gan comhoibriú leis na Náisiúin Aontaithe, mar a gheall siad