Podcasts about krabbameinsf

Við erum að nálgast miðjan Mottumars, slagorð þessa árlega átaks Krabbameinsfélagsins, gegn krabbameinum hjá körlum, þetta árið er: Ertu að grínast með þinn lífsstíl? Þar er vakin athygli á óheilbrigðum og heilbrigðum lífsvenjum sem við getum haft. Guðni Gíslason, ritstjóri Fjarðarfrétta, kom til okkar í dag og deildi sögu sinni, en hann greindist með blöðruhálskrabbamein nánast fyrir tilviljun fyrir rúmu ári. Með Guðna kom Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsfélagsins. Í Hafnarfirði hefur börnum og ungmennum með margvíslegan vanda staðið til boða að fara í músíkmeðferð hjá Ingu Björk Ingadóttur músíkmeðferðarfræðingi. En hvað er músíkmeðferð? Inga segir að hver og einn hafi sinn eigin grunntón, takt, flæði og hraða og þegar unnið sé markvisst með tónlistina sé hún ótrúlega öflug. Meðferðin hentar vel þeim sem eigi erfitt með hefðbundna tjáningu og henti einmitt þar sem samtalsmeðferð geri það ekki. Við ræddum við Ingu Björk í þættinum og sungum með henni lag, sem hún hafði sérstaklega samið texta fyrir okkur og þáttinn. Leikdeild Ungmennafélags Gnúpverja sýnir um þessar mundir í Árnesi gleðileikinn Sex í sveit í leikstjórn Bjarkar Jakobsdóttur. Fyrstu sýningum hefur verið mjög vel tekið enda fjörmikil sýning og hlutverkin eru auðvitað í höndum fólks úr sveitinni, fólk sem leggur á sig að æfa hvert einasta kvöld í margar vikur eftir fullan vinnudag. Oddrún Ýr Sigurðardóttir er ein þeirra sem leikur í sýningunni, hún er líka garðyrkjubóndi í Garðyrkjustöðinni í Hrunamannahreppi, þroskaþjálfi og reiðkennari. Við heyrðum í Oddrúnu í dag. Tónlist í þættinum í dag: Við viljum lifa / Ríó Tríó (L. Alberto, texti Helgi Pétursson) Lífið er lotterí / Þrjú á palli (höf lags ókunnur, texti Jónas Árnason) Í ró / Inga Björk Ingadóttir (Inga Björk Ingadóttir) Leikur að vonum / Mánar (Ólafur Þórarinsson, texti Jónas Friðrik Guðnason) UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Krabbameinsfélagið Framför, félag karlmanna með krabbamein í blöðruhálskirtli og aðstandenda var stofnað þann 12. febrúar 2007. Tilgangur félagsins er að styðja karlmenn sem hafa greinst með krabbamein í blöðruhálskirtli og maka þeirra og aðstandendur. Krabbameinsfélagið Framför starfar á landsvísu sem sjálfstætt stuðnings- og áhugamannafélag. Nú í nóvember er verið að selja Bláa trefilinn til styrktar félaginu og við fengum þá Stefán Stefánsson framkvæmdastjóra og Guðmund Pál Ásgeirsson formann í spjall í dag. Við fengum svo vinkil í dag frá Guðjóni Helga Ólafssyni og vinkill dagsins var að þessu sinni víðs fjarri dægurþrasi um stjórnmál, væntanlegar kosningar, möguleg og ómöguleg úrslit þeirra, eldgos og aðrar hamfarir bæði í tíma og rúmi, því austur í Innri Mongólíu eru borgarrústir sem vöktu áhuga Guðjóns. Hvaða fólk byggði staðinn og hvers vegna þarna í miðri eyðimörk? Hvernig stóð á því að staðurinn fór í eyði? Og hverjum datt í hug að grafa borgina upp úr sandinum? Lesandi vikunnar í þetta sinn var Ragnheiður Jónsdóttir rithöfundur og íslenskufræðingur. Hún hlaut glæpasagnaverðlaunin Svartfuglinn fyrir fyrstu bók sína, Blóðmjólk, en nú er komin út ný bók eftir hana, Svikaslóð. Við fengum hana til að segja okkur aðeins frá þeirri bók, en svo auðvitað aðallega frá þeim bókum sem hún hefur verið að lesa undanfarið og svo hvaða bækur og höfundar hafa haft mest áhrif á hana í gegnum tíðina. Tónlist í þættinum: Fönn fönn fönn / Stuðmenn (Egill Ólafsson, Jakob Frímann Magnússon og texti Þórður Árnason) Ástarorð / Ragnheiður Gröndal (Ragnheiður Gröndal) Á skíðum skemmti ég mér / Bogomil Font (B.Berg, G. Rucher & H. Meyer, texti Ásta Sigurðardóttir) UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Næstkomandi laugardag heldur Félag um átjándu aldar fræði málþing undir yfirskriftinni Rannsóknir ungra sagnfræðinga á sögu Íslands á átjándu og nítjándu öld. Þór Martinsson, sagnfræðingur og kynningarfulltrúi Reykjavíkur Akademíunnar, er fundarstjóri á málþinginu, hann kom í þáttinn í dag ásamt Kolbeini Sturlu G. Heiðusyni sagnfræðingi, en hann heldur erindi á málþinginu um eigur vinnuhjúa í Skagafirði um miðja nítjándu öld. Í ár er 25 ára afmæli Bleiku slaufunnar fagnað. Slagorðið í ár er „Þú breytir öllu“ og er sjónum beint að aðstandendum og þeim þakkað, þeim sem hvorki búast við né ætlast til að fá þakkir, fólkinu sem er svo mikilvægt en á það til það að gleymast. Athyglinni er beint að aðstæðum þeirra, því mikilvæga hlutverki sem þeir gegna í alvarlegum veikindum en líka þeim áhrifum sem veikindi ástvinar hafa óhjákvæmilega á líf þeirra. Lóa Björk Ólafsdóttir hjúkrunarfræðingur og ráðgjafi hjá Krabbameinsfélaginu kom til okkar. Breytingaskeiðið er miklu meira en „bara“ hitakóf. Þetta tímabíl í lífi okkar kvenna, er langt og margar konur eru með margþætt og óþægileg einkenni eins og svefntruflanir, streitu, heilaþoku, minnisleysi, blæðingatruflanir, liðverki, þurrk í slímhúð og þrálátar blöðrubólgur. Fleiri hundruð konur hafa sótt námskeið Þorbjargar Hafsteinsdóttur Konur, hormónar og hollusta. Þorbjörg hefur skrifað margar bækur um samspil mataræðis og heilsu og haldið ótal mörg námskeið hér heima og erlendis. Þorbjörg kom til okkar í dag sagði okkur líka frá mataræði sem gagnast við gigt og bólgum. Tónlist í þættinum: Í minni skel – Bogomil Font og Salsakommúnan (Sölvi Rögnvaldsson, texti Sæmundur Rögnvaldsson ásamt Sölva) Bíldudals grænar baunir / Jolli og Kóla (Valgeir Guðjónsson) Í gegnum hollt og hæðir / Þursaflokkurinn (Egill Ólafsson, texti Þórarinn Eldjárn) (If paradise is) Half as Nice / Amen Corner (Battisti, Fishman & Mogol) UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Í dag standa tvö ráðuneyti, heilbrigðisráðuneytið og félags- og vinnumarkaðsráðuneytið fyrir málþingi um fóstur- og nýburaskimanir. Markmiðið er að skapa þarna samtalsvettvang um þessi mál og hvaða hvaða tækifæri og áskoranir fylgja tækniframförum á þessu sviði. Þarna verða líka rædd ýmis siðferðileg álitamál sem tengjast fóstur og nýburaskimunum. Til að ræða þetta fáum til okkar Rannveigu Traustadóttur prófessor og forstöðumann Rannsóknaseturs í fötlunarfræði hjá Háskóla Íslands og Henry Alexander Henryson, doktor í heimspeki við Siðfræðistofnun Háskóla Íslands. Í dag er alþjóðlegur dagur krabbameinsrannsókna - og af því tilefni býður Krabbameinsfélagið til málþings þar sem fjallað verður um niðurstöður nýjustu rannsókna á þessu sviði, mikilvægi þeirra og framfarir sem orðið hafa á grunni rannsókna. Þórhildur Halldórsdóttir, lektor í klínískri sálfræði og erfðafræði við Háskóla Íslands, Heiðdís Björk Valdimarsdóttir, prófessor við sálfræðideild HR og Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsfélagsins, koma til okkar og fara yfir það helsta. Og í lok þáttar fáum við til okkar Önnu Sigríði Þráinsdóttur, málfarsráðunaut Ríkisútvarpsins, í málspjall.

Krabbameinsskrá Íslands fagnar 70 ára afmæli nú í maí og af því tilefni verður blásið til afmælismálþings seinna í dag. Þetta er löng saga og ýmislegt sem hefur gerst og breyst á 70 árum. Þær Sigríður Gunnarsdóttir, forstöðumaður Rannsókna- og skráningarseturs Krabbameinsfélagsins og Laufey Tryggvadóttir, faraldsfræðingur og prófessor ræða þessi tímamót. VIð fræðumst um íslensku nýsköpunarvikuna sem hófst í dag, hátíð sem laðar að stórfiska úr heimi tækni og nýsköpunar en snertir líka á listum. Við ræðum við stofnendur hátíðarinnar, þær Eddu Konráðsdóttur og Melkorku Sigríði Magnúsdóttur. Edda Olgudóttir kemur svo í vísindaspjall í lok þáttar - hún segir okkur frá möguleikum crispr-tækninnar, meðal annars til þess að lækna blindu. Tónlist: Hljómsveit Magnúsar Ingimarssonar, Ingibjörg Smith - Nú liggur vel á mér. TRAVIS - The Weight. Beatles, The - While my guitar gently weeps.

Rúnar Róbertsson leysir Felix Bergsson af þennan laugardaginn. Bergsveinn Arilíusson, tónlistarmaður, var gestur í Fimmunni og sagði frá fimm stöðum sem hann hefur búið á ásamt því að tengja það við hljómsveitirnar sem hann hefur verið í. Þá tók Rúnar stöðuna á söfnun Krabbameinsfélagsins í Mottumars og talaði við Árna Reyni Alfreðsson hjá Krabbameinsfélaginu og síðar var Rannveig Grétarsdóttir hjá Eldingu á línununi vegna Páskaeggjaleitar í Viðey. Lagalisti Sóldögg - Hennar Leiðir Vinir vors og blóma - Bál (2010) Hreimur Örn Heimisson, Katla Njálsdóttir, Vinir vors og blóma - Lífið er núna. Bríet - Hann er ekki þú. Bogomil Font og Greiningardeildin - Sjóddu frekar egg. Hjálmar - Gakktu alla leið. GDRN - Þú sagðir. Emilíana Torrini - Big Jumps. Júlí Heiðar og Patri!k - Heim. Malen og Raven- Right?. T Rex - Get it on. Tom Petty - Learning To Fly.

Blöðruhálskirtilskrabbamein er algengasta krabbamein karla, 240 greinast árlega að meðaltali. Blöðruhálskirtilkrabbamein hagar sér að mörgu leiti öðruvísi en önnur krabbamein og rannsóknir benda til að allt að 80% af öllum körlum 80 ára og eldri séu með blöðruhálskirtilskrabbamein í einhverri mynd. Málþing í tilefni af Mottumars verður haldið í húsnæði Krabbameinsfélagsins í Skógarhlíð á morgun kl.16:30. Þar verður fjallað um blöðruhálskirtilskrabbamein út frá víðu sjónarhorni. Rafn Hilmarsson, þvagfæraskurðlæknir á Landspítala, verður með erindi á málþinginu undir yfirskriftinni Skimun eða ekki - meðferðarkostir - ávinningur og aukaverkanir. Rafn kom til okkar í dag og sagði frá erindi sínu og með honum kom Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsfélagsins. Í haust mun ferðaskrifstofan VITA bjóða uppá siglingu um firði Alaska. Landslagið er stórbrotið, tignarleg fjöll með hvíta toppa, djúpgrænir regnskógar og falleg höfuðborg Juneau sem ekki er auðvelt að komast til nema fljúga þangað eða sigla. Héðinn Svarfdal Björnsson verður fararstjóri í þessari ferð fyrir Íslendinga en pláss er fyrir um 25 manns. Við heyrðum í honum í þættinum í dag. Svo kom Einar Sveinbjörnsson til okkar í veðurspjallið. Í þetta sinn rifjaði hann upp með okkur upp frægt óveður, Hákonarhretið sem skall á í dymbilvikunni 1963 og svo skoðuðum við með honum páskaveðrið. Tónlist í þættinum: Gleðin með þér / Þuríður Sigurðardóttir (A Jaén og Helgi Pétursson) If paradise is half as nice / Amen Corner (Battisti, Fishman, Mogol) Alaska / Maggie Rogers (Doug Schadt & Maggie Rogers) Árstíðirnar þrjár/Karl Olgeirsson Orgeltríó og Kristjana Stefánsdóttir (Karl Olgeirsson ) UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Vísbendingar eru um að ójöfnuður í tengslum við krabbamein færist í aukana hér á landi. Til dæmis býr fólk sem hefur hærra menntunarstig og tekjur almennt við betri heilsu en þau sem hafa minni menntun og tekjur. Krabbameinsfélagið hefur ýmsar hugmyndir um það sem betur mætti fara og Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri félagsins, kom til okkar. Björn Malmquist í Brussel ræddi líka við okkur á Morgunvaktinni um leiðtogafund Evrópusambandsins í síðustu viku og bændamótmæli víða í Evrópu, og við veltum fyrir okkur hvort ný ríkisstjórn í Hollandi kunni að líta dagsins ljós innan tíðar. Svo töluðum við um samfélagsmiðla. Þeir eru um margt ágætir en þeir geta líka verið skaðlegir. Það veit Mark Zuckerberg, forstjóri Facebook og fleiri miðla, líklega manna best og hann baðst á dögunum afsökunar á þeim skaða sem fólk hefur orðið fyrir af þeirra völdum frammi fyrir bandarískri þingnefnd. Björn Hjálmarsson læknir þekkir líka hættuna af samfélagsmiðlunum og hefur lengi varað við þeim. Tónlist: Laufey - While You Were Sleeping. Laufey - Lovesick. Laufey - Bewitched. Laufey - Promise. Sarstedt, Peter - Where do you go to my lovely.

Kraftur, stuðningsfélag fyrir ungt fólk sem greinst hefur með krabbamein og aðstandendur, hefur hleypt af stokkunum árlegu átaki sínu, Lífið er núna. Hulda Hjálmarsdóttir, framkvæmdastjóri Krafts kom til okkar í dag og sagði okkur frá átakinu og starfsemi Krafts, sem er 25 ára í ár og með henni kom Melrós Eiríksdóttir, en hún sagði okkur erfiða reynslusögu sína en hún greindist 33 ára með 4. stigs leghálskrabbamein. Næsta fimmtudag mun Kraftur standa fyrir því að fá fólk til sín að perla ný armbönd, frá kl. 16-20 í húsnæði Krabbameinsfélagsins í Skógarhlíð. K2 Tækni- og vísindabraut Tækniskólans er framsækið þriggja ára stúdentsnám í bekkjakerfi þar sem megináhersla er á verkefnavinnu, lausnaleit og gagnrýna og skapandi hugsun. Það eru 90 nemendur á brautinni og áhersla er lögð á að hver og einn nemandi nái árangri og vel sé haldið utan um þá. Sigríður Halldóra Pálsdóttir brautarstjóri kom í þáttinn og sagði okkur betur frá þessari námsbraut. Einar Sveinbjörnsson veðurfræðingur kom svo til okkar í veðurspjallið í dag. Hann ræddi við okkur um tíðina og spána fram undan og illviðri í Noregi sem tengist þessu öllu saman. Svo rifjaði Einar upp snjóþyngsli úr fortíðinni, nánar tiltekið frá lok janúar árið 1952. Tónlist í þætti dagsins: Fallegur dagur / Bubbi Morthens (Bubbi) Berglind Björk Jónasdóttir / Hvert er heimurinn að fara? (Hrafn Pálsson) The Consequences of Falling / K.D. Lang (Billy Steinberg, Rick Nowels & Marie Claire D'Ubaldo) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

20. október 2023 Skortur er farinn að sverfa að á Gaza og enn hefur flutningabílum sem bíða með hjálpargögn við landamæri Egyptalands ekki verið hleypt í gegn. Hamas sagðist hafa sleppt tveimur bandarískum gíslum af mannúðarástæðum síðdegis. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra tók í morgun við undirskriftum meira en tvö þúsund manns sem hvetja stjórnvöld til að fordæma stríðsglæpi Ísraelshers og fjöldamorð á Gaza. Heilbrigðisráðherra segir brýnt að auka forvarnir og fræðslu um skaðsemi ljósabekkja, sé notkun þeirra að aukast hjá ungmennum. Tveir hafa farist í flóðum í Skotlandi þar sem rauð veðurviðvörun er í gildi. Fárviðri og flóð hrella Dani og ekki er búist við að veðrið gangi niður fyrr en á sunnudag. Starfsfólk heilsugæslunnar á Akureyri er uggandi vegna uppsagna og skipulagsbreytinga sem kynntar voru á dögunum. Stjórnendur segja breytingarnar til bóta og þjónusta við bæjarbúa skerðist ekki. Bleiki dagurinn, hápunktur árvekniátaks Krabbameinsfélagsins vegna krabbameina hjá konum er í dag. Árlega greinast 916 konur með krabbamein. Fastagestir í Laugardalslauginni kættust þegar hún var opnuð í dag eftir þriggja vikna lokun og viðgerðir. ----------- Áratuga átök milli Ísraels- og Palestínumanna eru blóðugri en nokkru sinni og engin lausn möguleg önnur en viðurkenning á báðum ríkjum segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir en hún er ekki í augsýn í bráð. Síðustu 20 ár hefur sjávarhitinn verið hár hér við land, sérstaklega fyrir norðan land og líklegt að svo verði áfram, breytingar á sjávarhita og straumum eiga eftir að verða miklar á næstu tíu árum og svo gæti farið að loðna til dæmis hverfi frá Íslandi til Grænlands. Sjónum beint að sjónum í umfjöllun um áhrif loftslagsbreytinga. Í dag er glatt í gömlum hjörtum, - allnokkrum að minnsta kosti því brýnin í Rolling stones gáfu út plötu í dag, þá fyrstu með frumsömdu efni í átján ár. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

20. október 2023 Skortur er farinn að sverfa að á Gaza og enn hefur flutningabílum sem bíða með hjálpargögn við landamæri Egyptalands ekki verið hleypt í gegn. Hamas sagðist hafa sleppt tveimur bandarískum gíslum af mannúðarástæðum síðdegis. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra tók í morgun við undirskriftum meira en tvö þúsund manns sem hvetja stjórnvöld til að fordæma stríðsglæpi Ísraelshers og fjöldamorð á Gaza. Heilbrigðisráðherra segir brýnt að auka forvarnir og fræðslu um skaðsemi ljósabekkja, sé notkun þeirra að aukast hjá ungmennum. Tveir hafa farist í flóðum í Skotlandi þar sem rauð veðurviðvörun er í gildi. Fárviðri og flóð hrella Dani og ekki er búist við að veðrið gangi niður fyrr en á sunnudag. Starfsfólk heilsugæslunnar á Akureyri er uggandi vegna uppsagna og skipulagsbreytinga sem kynntar voru á dögunum. Stjórnendur segja breytingarnar til bóta og þjónusta við bæjarbúa skerðist ekki. Bleiki dagurinn, hápunktur árvekniátaks Krabbameinsfélagsins vegna krabbameina hjá konum er í dag. Árlega greinast 916 konur með krabbamein. Fastagestir í Laugardalslauginni kættust þegar hún var opnuð í dag eftir þriggja vikna lokun og viðgerðir. ----------- Áratuga átök milli Ísraels- og Palestínumanna eru blóðugri en nokkru sinni og engin lausn möguleg önnur en viðurkenning á báðum ríkjum segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir en hún er ekki í augsýn í bráð. Síðustu 20 ár hefur sjávarhitinn verið hár hér við land, sérstaklega fyrir norðan land og líklegt að svo verði áfram, breytingar á sjávarhita og straumum eiga eftir að verða miklar á næstu tíu árum og svo gæti farið að loðna til dæmis hverfi frá Íslandi til Grænlands. Sjónum beint að sjónum í umfjöllun um áhrif loftslagsbreytinga. Í dag er glatt í gömlum hjörtum, - allnokkrum að minnsta kosti því brýnin í Rolling stones gáfu út plötu í dag, þá fyrstu með frumsömdu efni í átján ár. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Á málþingi sem haldið er í tilefni alþjóðadags krabbameinsrannsókna, kl.16:30 í dag í húsi Krabbameinsfélagsins, verður veitt innsýn í mikilvægi krabbameinsrannsókna, þar sem vísindafólk og læknar og fólk sem nýtur ávinnings af framförum í meðferð sinna krabbameina tala á mannamáli um sína reynslu. Í dag fengum við í heimsókn til okkar Valgerði Jakobínu Hjaltalín, sem hefur unnið að fjölmörgum rannsóknum tengdum myndun og meinvörpun æxla þar sem notast er við ávaxtaflugur og við heyrðum einnig í Sigurbirni Árna Arngrímssyni, sem greindist með fjórða stigs sortuæxli fyrir rúmum tveimur árum. Í dag er alþjóðlegur Alzheimerdagur og í tilefni þess halda Alzheimersamtökin ráðstefnu undir heitinu Er mamma bara með heilabilun þrisvar sinnum í viku? - Úrræði og þjónusta fyrir fólk með heilabilun á landsvísu. Meðal þeirra sem munu taka til máls á ráðstefnunni eru systurnar Dagný Björg Gunnarsdóttir og Hera Kristín Óðinsdóttir sem ætla að segja frá upplifun sinni af því þegar móðir þeirra fékk staðfesta greiningu fyrir Alzheimer og tímanum eftir greiningu. Einnig mun Bergþóra Guðmundsdóttir segja frá reynslu sinni á ráðstefnunni, en hún er líka aðstandandi Alzheimersjúklings. Við ræddum við þær Dagnýju, Heru og Bergþóru í þættinum í dag. Samtökin Landsbyggðin lifi er hreyfing fólks sem vill örva og efla byggð um land allt, bæði í efnahags- og menningarmálum. Samtökin taka þátt í erlendum verkefnum með öðrum jaðarbyggðum, til dæmis í Evrópusambandinu, þar sem þau meðal annars deila reynslu sinni af því að vinna gegn fólksfækkun og glötun menningar í heimabyggð. Framundan er aðalfundur félagsins og málþing á Egilsstöðum og við fengum þær Hildi Þórðardóttur og Sigríði Svavarsdóttur til að segja okkur meira frá samtökunum, aðalfundinum og hvað er á döfinni hjá þeim. Tónlist í þættinum Brúnaljósin brúnu / Páll Óskar Hjálmtýsson ( Jenni Jóns) I?m still standing / Elton John (Elton John & Bernie Taupin) Falling Slowly / The Swell Season (Glen Hansard & Markéta Irglová) Aftur heim til þín / Eyþór Ingi og Lay Low (Baldur Hjörleifsson og Jónína Guðrún Eysteinsdóttir) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GÍGJA HÓLMGEIRSDÓTTIR

Á málþingi sem haldið er í tilefni alþjóðadags krabbameinsrannsókna, kl.16:30 í dag í húsi Krabbameinsfélagsins, verður veitt innsýn í mikilvægi krabbameinsrannsókna, þar sem vísindafólk og læknar og fólk sem nýtur ávinnings af framförum í meðferð sinna krabbameina tala á mannamáli um sína reynslu. Í dag fengum við í heimsókn til okkar Valgerði Jakobínu Hjaltalín, sem hefur unnið að fjölmörgum rannsóknum tengdum myndun og meinvörpun æxla þar sem notast er við ávaxtaflugur og við heyrðum einnig í Sigurbirni Árna Arngrímssyni, sem greindist með fjórða stigs sortuæxli fyrir rúmum tveimur árum. Í dag er alþjóðlegur Alzheimerdagur og í tilefni þess halda Alzheimersamtökin ráðstefnu undir heitinu Er mamma bara með heilabilun þrisvar sinnum í viku? - Úrræði og þjónusta fyrir fólk með heilabilun á landsvísu. Meðal þeirra sem munu taka til máls á ráðstefnunni eru systurnar Dagný Björg Gunnarsdóttir og Hera Kristín Óðinsdóttir sem ætla að segja frá upplifun sinni af því þegar móðir þeirra fékk staðfesta greiningu fyrir Alzheimer og tímanum eftir greiningu. Einnig mun Bergþóra Guðmundsdóttir segja frá reynslu sinni á ráðstefnunni, en hún er líka aðstandandi Alzheimersjúklings. Við ræddum við þær Dagnýju, Heru og Bergþóru í þættinum í dag. Samtökin Landsbyggðin lifi er hreyfing fólks sem vill örva og efla byggð um land allt, bæði í efnahags- og menningarmálum. Samtökin taka þátt í erlendum verkefnum með öðrum jaðarbyggðum, til dæmis í Evrópusambandinu, þar sem þau meðal annars deila reynslu sinni af því að vinna gegn fólksfækkun og glötun menningar í heimabyggð. Framundan er aðalfundur félagsins og málþing á Egilsstöðum og við fengum þær Hildi Þórðardóttur og Sigríði Svavarsdóttur til að segja okkur meira frá samtökunum, aðalfundinum og hvað er á döfinni hjá þeim. Tónlist í þættinum Brúnaljósin brúnu / Páll Óskar Hjálmtýsson ( Jenni Jóns) I?m still standing / Elton John (Elton John & Bernie Taupin) Falling Slowly / The Swell Season (Glen Hansard & Markéta Irglová) Aftur heim til þín / Eyþór Ingi og Lay Low (Baldur Hjörleifsson og Jónína Guðrún Eysteinsdóttir) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GÍGJA HÓLMGEIRSDÓTTIR

Við forvitnumst um endurvinnslu á veiðarfærum í Samfélaginu í dag. Hampiðjan sendir árlega nokkur mikið magn af veiðarfærum sem ekki eru lengur ?notkun úr landi í endurvinnslu. Þetta eru að miklu leyti veiðarfæri úr nælonefnum en líka málmar og gúmmí. Georg Haney er, umhverfisstjóri Hampiðjunnar segir okkur betur frá þessu. Þegar krabbameinsmeðferð lýkur gera sjúklingar og aðstandendur oft ráð fyrir að heilsan verði aftur eins og hún var áður en krabbameinið greindist. Það er þó ekki raunin hjá öllum. Margir búa við andlegar og líkamlegar aukaverkanir af völdum krabbameinsins eða meðferðarinnar sem geta haft mikil áhrif á líðan fólks. Krabbameinsfélagið vill taka betur utan um þennan hóp og við ræðum við sérfræðing hjá þeim, Vigdísi Guðmundsdóttur, um áskoranir þessa hóps og hvaða eftirfylgni þau þurfa. Bryndís Marteinsdóttir flytur okkur svo umhverfispistil í lok þáttar.

Við forvitnumst um endurvinnslu á veiðarfærum í Samfélaginu í dag. Hampiðjan sendir árlega nokkur mikið magn af veiðarfærum sem ekki eru lengur ?notkun úr landi í endurvinnslu. Þetta eru að miklu leyti veiðarfæri úr nælonefnum en líka málmar og gúmmí. Georg Haney er, umhverfisstjóri Hampiðjunnar segir okkur betur frá þessu. Þegar krabbameinsmeðferð lýkur gera sjúklingar og aðstandendur oft ráð fyrir að heilsan verði aftur eins og hún var áður en krabbameinið greindist. Það er þó ekki raunin hjá öllum. Margir búa við andlegar og líkamlegar aukaverkanir af völdum krabbameinsins eða meðferðarinnar sem geta haft mikil áhrif á líðan fólks. Krabbameinsfélagið vill taka betur utan um þennan hóp og við ræðum við sérfræðing hjá þeim, Vigdísi Guðmundsdóttur, um áskoranir þessa hóps og hvaða eftirfylgni þau þurfa. Bryndís Marteinsdóttir flytur okkur svo umhverfispistil í lok þáttar.

Tatjana Latinovic var endurkjörin formaður Kvenréttindafélags Íslands á aðalfundi félagsins í síðustu viku. Fundurinn sendi einnig frá sér tvær ályktanir með hvatningu til stjórnvalda. Annars vegar um að kynjafræði skuli vera skyldufag í kennaramenntun á Íslandi og hins vegar áskorun til íslenskra stjórnvalda að sýna femíníska og pólitíska forystu og ábyrgð gagnvart mannréttindabrotum á konum. Tatjana kom i þáttinn og fræddi okkur meira um þessar tvær ályktanir. Á föstudaginn, 31.mars, stendur Krabbameinsfélagið fyrir málþingi sem ber yfirskriftina Ekki humma fram af þér heilsuna. Meðal þeirra sem taka til máls eru Sigríður Gunnarsdóttir forstöðumaður rannsókna- og skráningaseturs Krabbameinsfélagsins sem mun segja frá niðurstöðu könnunar á reynslu þeirra sem greindust með krabbamein á árunum 2015-1019 af greiningar- og meðferðarferlinu. Þorri Snæbjörnsson, sálfræðingur og teymisstjóri hjá ráðgjafarþjónustu Krabbameinsfélagsins talar einnig á málþinginu, erindi hans ber titilinn: Ástæður þess að karlmenn humma fram af sér heilsuna. Sigríður og Þorri komu í þáttinn í dag. Við fengum svo póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni í dag og í korti dagsins sagði hann spítalasögu, sögu Charité spítalans í Berlín sem er sagður einn sá besti í Evrópu. Magnús kynnti sér spítalann af eigin raun á dögunum og meðan hann dvaldi á Charité þá hugsaði hann meðal annars um dans, en almenn dansiðkun hefur snarminnkað í hinum vestræna heimi. Dansstaðir eru varla til lengur, diskótekin horfin úr flestum borgum og dansiðkun, ein af frumþörfum mannsins, fer hverfandi. Hvers vegna og hvað kom í staðinn? Tónlist í þættinum í dag Sjaddi Mollo / South River Band (Ólafur Þórðarson og Magnús R. Einarsson) Ástarorð / Ragga Gröndal (Ragga Gröndal) Mississippi / The Cactus Blossoms (Torrey) Quinteto Fuga / El Cambá UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Tatjana Latinovic var endurkjörin formaður Kvenréttindafélags Íslands á aðalfundi félagsins í síðustu viku. Fundurinn sendi einnig frá sér tvær ályktanir með hvatningu til stjórnvalda. Annars vegar um að kynjafræði skuli vera skyldufag í kennaramenntun á Íslandi og hins vegar áskorun til íslenskra stjórnvalda að sýna femíníska og pólitíska forystu og ábyrgð gagnvart mannréttindabrotum á konum. Tatjana kom i þáttinn og fræddi okkur meira um þessar tvær ályktanir. Á föstudaginn, 31.mars, stendur Krabbameinsfélagið fyrir málþingi sem ber yfirskriftina Ekki humma fram af þér heilsuna. Meðal þeirra sem taka til máls eru Sigríður Gunnarsdóttir forstöðumaður rannsókna- og skráningaseturs Krabbameinsfélagsins sem mun segja frá niðurstöðu könnunar á reynslu þeirra sem greindust með krabbamein á árunum 2015-1019 af greiningar- og meðferðarferlinu. Þorri Snæbjörnsson, sálfræðingur og teymisstjóri hjá ráðgjafarþjónustu Krabbameinsfélagsins talar einnig á málþinginu, erindi hans ber titilinn: Ástæður þess að karlmenn humma fram af sér heilsuna. Sigríður og Þorri komu í þáttinn í dag. Við fengum svo póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni í dag og í korti dagsins sagði hann spítalasögu, sögu Charité spítalans í Berlín sem er sagður einn sá besti í Evrópu. Magnús kynnti sér spítalann af eigin raun á dögunum og meðan hann dvaldi á Charité þá hugsaði hann meðal annars um dans, en almenn dansiðkun hefur snarminnkað í hinum vestræna heimi. Dansstaðir eru varla til lengur, diskótekin horfin úr flestum borgum og dansiðkun, ein af frumþörfum mannsins, fer hverfandi. Hvers vegna og hvað kom í staðinn? Tónlist í þættinum í dag Sjaddi Mollo / South River Band (Ólafur Þórðarson og Magnús R. Einarsson) Ástarorð / Ragga Gröndal (Ragga Gröndal) Mississippi / The Cactus Blossoms (Torrey) Quinteto Fuga / El Cambá UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Sigríður Gunnarsdóttir, forstöðumaður Rannsókna- og skráningarseturs Krabbameinsfélagins kemur til okkar en nýverið var gefin út spá um fjölgun nýrra krabbameinstilfella til ársins 2040 og þar kom í ljós að gert er ráð fyrir yfir fimmtíu prósent hlutfallslegri aukningu hér á landi. Þetta er unnið upp úr gögnum eins og þeim sem meðal annars Sigríður og hennar fólk safnar. Við fáum að vita allt um fræbanka norrænu erfðaauðlindastofnunarinnar, NordGen á Svalbarða. Þessi frægeymsla er stundum kölluð dómsdagshvelfingin - sem hljómar dálítið eins og mannvirki í James Bond mynd. Árni Bragason landgræðslustjóri, starfaði um árabil sem forstjóri NordGen og hefur margoft heimsótt Svalbarða og hvelfinguna. Hann verður á línunni. Malfarsmínútan er á sínum stað - og svo er dýraspjall í dag - og við ætlum að ræða við Arnar Pálsson erfðafræðing og prófessor í lífupplýsingafræði

Sigríður Gunnarsdóttir, forstöðumaður Rannsókna- og skráningarseturs Krabbameinsfélagins kemur til okkar en nýverið var gefin út spá um fjölgun nýrra krabbameinstilfella til ársins 2040 og þar kom í ljós að gert er ráð fyrir yfir fimmtíu prósent hlutfallslegri aukningu hér á landi. Þetta er unnið upp úr gögnum eins og þeim sem meðal annars Sigríður og hennar fólk safnar. Við fáum að vita allt um fræbanka norrænu erfðaauðlindastofnunarinnar, NordGen á Svalbarða. Þessi frægeymsla er stundum kölluð dómsdagshvelfingin - sem hljómar dálítið eins og mannvirki í James Bond mynd. Árni Bragason landgræðslustjóri, starfaði um árabil sem forstjóri NordGen og hefur margoft heimsótt Svalbarða og hvelfinguna. Hann verður á línunni. Malfarsmínútan er á sínum stað - og svo er dýraspjall í dag - og við ætlum að ræða við Arnar Pálsson erfðafræðing og prófessor í lífupplýsingafræði

Ragna Sólveig Þórðardóttir kom í þáttinn til okkar í dag og sagði sína reynslusögu af því að fá sjálfsofnæmissjúkdóminn Alopecia. Fyrir rúmum þremur árum fór Ragna að taka eftir skallablettum á höfði sínu, en hún hafði alla tíð verið með þykkt og mikið rautt hár. Fljótlega var hún greind með Alopecia. Ragna segir sjálf að hún sé ekki veik þótt hún sé vissulega með sjúkdóm en hún vill ekki að sjúkdómurinn skilgreini sig. Ragna sagði sína sögu og fræddi okkur um Alopecia í dag. Krabbameinsfélagið Framför, sem var stofnað árið 2007, er félag karla með krabbamein í blöðruhálsi og aðstandenda. Félagið stendur fyrir árverkni- og fjáröflunarátakinu Blái trefillinn í nóvember, en félagið leggur til að hér eftir verði nóvember mánuður krabbameins í blöðruhálsi á Íslandi. Markmiðið með þessu átaki er í fyrsta lagi vitundarvakning um krabbamein í blöðruhálsi og í öðru lagi styrktarverkefni til að afla fjár við stuðnings- og þjónustuumhverfið hjá Framför. Yfirskrift átaksins í ár er Þú gengur aldrei einn. Guðmundur G. Hauksson, framkvæmdastjóri Framfarar og Stefán Stefánsson, sem er nýkominn til starfa hjá félaginu, komu í þáttinn í dag. Tónlist í þættinum í dag: Glaumbær / Dúmbó og Steini (Jóhann G. Jóhannsson) Aint no Cure for Love / Leonard Cohen (Leonard Cohen) Lítil Börn / B.G. og Ingibjörg (Booker T Jones, textahöfundur ókunnur) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Ragna Sólveig Þórðardóttir kom í þáttinn til okkar í dag og sagði sína reynslusögu af því að fá sjálfsofnæmissjúkdóminn Alopecia. Fyrir rúmum þremur árum fór Ragna að taka eftir skallablettum á höfði sínu, en hún hafði alla tíð verið með þykkt og mikið rautt hár. Fljótlega var hún greind með Alopecia. Ragna segir sjálf að hún sé ekki veik þótt hún sé vissulega með sjúkdóm en hún vill ekki að sjúkdómurinn skilgreini sig. Ragna sagði sína sögu og fræddi okkur um Alopecia í dag. Krabbameinsfélagið Framför, sem var stofnað árið 2007, er félag karla með krabbamein í blöðruhálsi og aðstandenda. Félagið stendur fyrir árverkni- og fjáröflunarátakinu Blái trefillinn í nóvember, en félagið leggur til að hér eftir verði nóvember mánuður krabbameins í blöðruhálsi á Íslandi. Markmiðið með þessu átaki er í fyrsta lagi vitundarvakning um krabbamein í blöðruhálsi og í öðru lagi styrktarverkefni til að afla fjár við stuðnings- og þjónustuumhverfið hjá Framför. Yfirskrift átaksins í ár er Þú gengur aldrei einn. Guðmundur G. Hauksson, framkvæmdastjóri Framfarar og Stefán Stefánsson, sem er nýkominn til starfa hjá félaginu, komu í þáttinn í dag. Tónlist í þættinum í dag: Glaumbær / Dúmbó og Steini (Jóhann G. Jóhannsson) Aint no Cure for Love / Leonard Cohen (Leonard Cohen) Lítil Börn / B.G. og Ingibjörg (Booker T Jones, textahöfundur ókunnur) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Spegillinn: 6. október 2022 Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að orkureikningar séu að sliga heimili og fyrirtæki í Evrópu. Orkuskortur og óvissa í öryggismálum voru til umræðu á nýstofnuðum vettvangi þjóðarleiðtoga álfunnar í dag. Bjarni Rúnarsson tók saman. Tveir menn sem grunaðir eru um skipulagningu hryðjuverka verða áfram í gæsluvarðhaldi og einangrun. Þeir hafa verið í einangrun frá handtöku 21. september og verjendur þeirra hafa kært úrskurðinn til Landsréttar Möguleg verkfallsboðun verður rædd á formannafundi Sjómannasambandsins í Vestmannaeyjum um helgina. Fyrsta desember verða þrjú ár liðin frá því að kjarasamningur sjómanna rann út. Arnar Björnsson sagði frá. Mennta- og barnamálaráðherra segir of langan tíma hafa tekið að bregðast við röddum þolenda. Steinn Jóhannsson, rektor Menntaskólans við Hamrahlíð segir að gera megi betur en að hlustað sé á raddir framhaldsskólanema sem þrýsta á stjórnvöld og skólastjórnendur að taka á ásökunum um kynferðisofbeldi af meiri þunga. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Heyrist líka í Urði Bartelsdóttur af samstöðufundi nemenda. Tveir eru sárir eftir skotárás í sænsku borginni Södertälje. Þetta er fimmta skotárásin þar á tveimur vikum. Spariútgáfa bleiku slaufunnar til styrktar Krabbameinsfélaginu seldist upp í dag. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Árna Reyni Alfreðsson, forstöðumann markaðsmála hjá Krabbameinsfélaginu. ------- Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að framundan séu erfiðir tímar í orkumálum í Evrópu. Ísland njóti forréttinda af því að vera auðugt af orkuauðlindum. Björn Malmquist talaði við hana. Ólíkt hafast þeir að, fjármálaráðherrarnir í Noregi og Bretlandi, nú þegar almúganum er boðið upp á ný kreppufjárlög. Fólk í báðum löndum býr við vaxandi verðbólgu, vaxtahækkanir og óbærilega rafmagnsreikninga. Gísli Kristjánsson skýrir hvernig þessu víkur við. Björgunarsveitir í borginni Zaporizhzhia í Úkraínu hafa í dag leitað að fólki á lífi í rústum fjölbýlishúsa sem urðu fyrir flugskeytaárás síðla nætur og í morgun. Að minnsta kosti þrír létust í árásinni. Ásgeir Tómasson tók saman. Oleksandr Starukh, ríkisstjóri Úkraínustjórnar í Zaporizhzhia, Stéphane Dujarric talsmaður Sameinuðu þjóðanna. Laura Rockwood, kjarnorkusérfræðingur .

Spegillinn: 6. október 2022 Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að orkureikningar séu að sliga heimili og fyrirtæki í Evrópu. Orkuskortur og óvissa í öryggismálum voru til umræðu á nýstofnuðum vettvangi þjóðarleiðtoga álfunnar í dag. Bjarni Rúnarsson tók saman. Tveir menn sem grunaðir eru um skipulagningu hryðjuverka verða áfram í gæsluvarðhaldi og einangrun. Þeir hafa verið í einangrun frá handtöku 21. september og verjendur þeirra hafa kært úrskurðinn til Landsréttar Möguleg verkfallsboðun verður rædd á formannafundi Sjómannasambandsins í Vestmannaeyjum um helgina. Fyrsta desember verða þrjú ár liðin frá því að kjarasamningur sjómanna rann út. Arnar Björnsson sagði frá. Mennta- og barnamálaráðherra segir of langan tíma hafa tekið að bregðast við röddum þolenda. Steinn Jóhannsson, rektor Menntaskólans við Hamrahlíð segir að gera megi betur en að hlustað sé á raddir framhaldsskólanema sem þrýsta á stjórnvöld og skólastjórnendur að taka á ásökunum um kynferðisofbeldi af meiri þunga. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Heyrist líka í Urði Bartelsdóttur af samstöðufundi nemenda. Tveir eru sárir eftir skotárás í sænsku borginni Södertälje. Þetta er fimmta skotárásin þar á tveimur vikum. Spariútgáfa bleiku slaufunnar til styrktar Krabbameinsfélaginu seldist upp í dag. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Árna Reyni Alfreðsson, forstöðumann markaðsmála hjá Krabbameinsfélaginu. ------- Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að framundan séu erfiðir tímar í orkumálum í Evrópu. Ísland njóti forréttinda af því að vera auðugt af orkuauðlindum. Björn Malmquist talaði við hana. Ólíkt hafast þeir að, fjármálaráðherrarnir í Noregi og Bretlandi, nú þegar almúganum er boðið upp á ný kreppufjárlög. Fólk í báðum löndum býr við vaxandi verðbólgu, vaxtahækkanir og óbærilega rafmagnsreikninga. Gísli Kristjánsson skýrir hvernig þessu víkur við. Björgunarsveitir í borginni Zaporizhzhia í Úkraínu hafa í dag leitað að fólki á lífi í rústum fjölbýlishúsa sem urðu fyrir flugskeytaárás síðla nætur og í morgun. Að minnsta kosti þrír létust í árásinni. Ásgeir Tómasson tók saman. Oleksandr Starukh, ríkisstjóri Úkraínustjórnar í Zaporizhzhia, Stéphane Dujarric talsmaður Sameinuðu þjóðanna. Laura Rockwood, kjarnorkusérfræðingur .

Spegillinn: 6. október 2022 Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að orkureikningar séu að sliga heimili og fyrirtæki í Evrópu. Orkuskortur og óvissa í öryggismálum voru til umræðu á nýstofnuðum vettvangi þjóðarleiðtoga álfunnar í dag. Bjarni Rúnarsson tók saman. Tveir menn sem grunaðir eru um skipulagningu hryðjuverka verða áfram í gæsluvarðhaldi og einangrun. Þeir hafa verið í einangrun frá handtöku 21. september og verjendur þeirra hafa kært úrskurðinn til Landsréttar Möguleg verkfallsboðun verður rædd á formannafundi Sjómannasambandsins í Vestmannaeyjum um helgina. Fyrsta desember verða þrjú ár liðin frá því að kjarasamningur sjómanna rann út. Arnar Björnsson sagði frá. Mennta- og barnamálaráðherra segir of langan tíma hafa tekið að bregðast við röddum þolenda. Steinn Jóhannsson, rektor Menntaskólans við Hamrahlíð segir að gera megi betur en að hlustað sé á raddir framhaldsskólanema sem þrýsta á stjórnvöld og skólastjórnendur að taka á ásökunum um kynferðisofbeldi af meiri þunga. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Heyrist líka í Urði Bartelsdóttur af samstöðufundi nemenda. Tveir eru sárir eftir skotárás í sænsku borginni Södertälje. Þetta er fimmta skotárásin þar á tveimur vikum. Spariútgáfa bleiku slaufunnar til styrktar Krabbameinsfélaginu seldist upp í dag. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Árna Reyni Alfreðsson, forstöðumann markaðsmála hjá Krabbameinsfélaginu. ------- Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að framundan séu erfiðir tímar í orkumálum í Evrópu. Ísland njóti forréttinda af því að vera auðugt af orkuauðlindum. Björn Malmquist talaði við hana. Ólíkt hafast þeir að, fjármálaráðherrarnir í Noregi og Bretlandi, nú þegar almúganum er boðið upp á ný kreppufjárlög. Fólk í báðum löndum býr við vaxandi verðbólgu, vaxtahækkanir og óbærilega rafmagnsreikninga. Gísli Kristjánsson skýrir hvernig þessu víkur við. Björgunarsveitir í borginni Zaporizhzhia í Úkraínu hafa í dag leitað að fólki á lífi í rústum fjölbýlishúsa sem urðu fyrir flugskeytaárás síðla nætur og í morgun. Að minnsta kosti þrír létust í árásinni. Ásgeir Tómasson tók saman. Oleksandr Starukh, ríkisstjóri Úkraínustjórnar í Zaporizhzhia, Stéphane Dujarric talsmaður Sameinuðu þjóðanna. Laura Rockwood, kjarnorkusérfræðingur .

Hið árlega árveknis- og fjáröflunarátak Krabbameinsfélagsins Bleika slaufan hófst í vikunni. Slagorðið í ár er Sýnum lit, en Bleika slaufan er tileinkuð baráttunni gegn krabbameini hjá konum. Við fengum þær Ásdísi Ingólfsdóttur, framhaldsskólakennara og rithöfund, sem greindist með brjóstakrabbamein í tvígang með fimm ára millibili, og Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélagsins, í þáttinn til að fræða okkur um átakið í ár. Matvendni hjá börnum er algeng og yfirleitt í hámarki á leikskólaaldri. Oft einskorðast fæðuvalið við fáar eða einhæfar fæðutegundir og skortir fjölbreytileika, ekki síst er varðar fjölda tegunda og magn af grænmeti og ávöxtum. Við töluðum við Berglindi Lilju Guðlaugsdóttur doktorsnema í Heilsueflingu í þættinum í dag en hún sagði okkur frá doktorsrannsókn sinni Bragðlaukaþjálfun: Fæðumiðuð íhlutun í leikskólum með þátttöku leikskólastarfsfólks og foreldra. Hún vann að svipaðri rannsókn meðal grunnskólabarna á yngsta stigi með Önnu Sigríði Ólafsdóttur prófessor í næringarfræði við Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Niðurstöður þeirrar rannsóknar verða kynntar á Menntakvikudögum sem fara fram 6. og 7. október. Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn er haldinn 10.október ár hvert víðsvegar um heiminn. Markmiðið er að vekja athygli á geðheilbrigðismálum, fræða almenning um geðrækt og geðsjúkdóma og sporna gegn fordómum í garð geðsjúkra. Við fengum þau Guðrúnu Stellu Ágústsdóttur og Orra Hilmarsson til að fræða okkur frekar um alþjóðlega geðheilbrigðisdaginn, en slagorð dagsins í ár er Geðheilbrigði að góðri heilsu. Tónlist í þættinum í dag: Er hann birtist / Hljómar (Gunnar Þórðarson og Þorsteinn Eggertsson) Besame mucho / Cesaria Evora (Consuela Velazquez) Harvest Moon / Krummi, KK, Ragnheiður Gröndal (Neil Young) Lífið / Heiða Halls (Sigríður Heiða Hallsdóttir) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Hið árlega árveknis- og fjáröflunarátak Krabbameinsfélagsins Bleika slaufan hófst í vikunni. Slagorðið í ár er Sýnum lit, en Bleika slaufan er tileinkuð baráttunni gegn krabbameini hjá konum. Við fengum þær Ásdísi Ingólfsdóttur, framhaldsskólakennara og rithöfund, sem greindist með brjóstakrabbamein í tvígang með fimm ára millibili, og Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélagsins, í þáttinn til að fræða okkur um átakið í ár. Matvendni hjá börnum er algeng og yfirleitt í hámarki á leikskólaaldri. Oft einskorðast fæðuvalið við fáar eða einhæfar fæðutegundir og skortir fjölbreytileika, ekki síst er varðar fjölda tegunda og magn af grænmeti og ávöxtum. Við töluðum við Berglindi Lilju Guðlaugsdóttur doktorsnema í Heilsueflingu í þættinum í dag en hún sagði okkur frá doktorsrannsókn sinni Bragðlaukaþjálfun: Fæðumiðuð íhlutun í leikskólum með þátttöku leikskólastarfsfólks og foreldra. Hún vann að svipaðri rannsókn meðal grunnskólabarna á yngsta stigi með Önnu Sigríði Ólafsdóttur prófessor í næringarfræði við Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Niðurstöður þeirrar rannsóknar verða kynntar á Menntakvikudögum sem fara fram 6. og 7. október. Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn er haldinn 10.október ár hvert víðsvegar um heiminn. Markmiðið er að vekja athygli á geðheilbrigðismálum, fræða almenning um geðrækt og geðsjúkdóma og sporna gegn fordómum í garð geðsjúkra. Við fengum þau Guðrúnu Stellu Ágústsdóttur og Orra Hilmarsson til að fræða okkur frekar um alþjóðlega geðheilbrigðisdaginn, en slagorð dagsins í ár er Geðheilbrigði að góðri heilsu. Tónlist í þættinum í dag: Er hann birtist / Hljómar (Gunnar Þórðarson og Þorsteinn Eggertsson) Besame mucho / Cesaria Evora (Consuela Velazquez) Harvest Moon / Krummi, KK, Ragnheiður Gröndal (Neil Young) Lífið / Heiða Halls (Sigríður Heiða Hallsdóttir) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Hið árlega árveknis- og fjáröflunarátak Krabbameinsfélagsins Bleika slaufan hófst í vikunni. Slagorðið í ár er Sýnum lit, en Bleika slaufan er tileinkuð baráttunni gegn krabbameini hjá konum. Við fengum þær Ásdísi Ingólfsdóttur, framhaldsskólakennara og rithöfund, sem greindist með brjóstakrabbamein í tvígang með fimm ára millibili, og Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélagsins, í þáttinn til að fræða okkur um átakið í ár. Matvendni hjá börnum er algeng og yfirleitt í hámarki á leikskólaaldri. Oft einskorðast fæðuvalið við fáar eða einhæfar fæðutegundir og skortir fjölbreytileika, ekki síst er varðar fjölda tegunda og magn af grænmeti og ávöxtum. Við töluðum við Berglindi Lilju Guðlaugsdóttur doktorsnema í Heilsueflingu í þættinum í dag en hún sagði okkur frá doktorsrannsókn sinni Bragðlaukaþjálfun: Fæðumiðuð íhlutun í leikskólum með þátttöku leikskólastarfsfólks og foreldra. Hún vann að svipaðri rannsókn meðal grunnskólabarna á yngsta stigi með Önnu Sigríði Ólafsdóttur prófessor í næringarfræði við Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Niðurstöður þeirrar rannsóknar verða kynntar á Menntakvikudögum sem fara fram 6. og 7. október. Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn er haldinn 10.október ár hvert víðsvegar um heiminn. Markmiðið er að vekja athygli á geðheilbrigðismálum, fræða almenning um geðrækt og geðsjúkdóma og sporna gegn fordómum í garð geðsjúkra. Við fengum þau Guðrúnu Stellu Ágústsdóttur og Orra Hilmarsson til að fræða okkur frekar um alþjóðlega geðheilbrigðisdaginn, en slagorð dagsins í ár er Geðheilbrigði að góðri heilsu. Tónlist í þættinum í dag: Er hann birtist / Hljómar (Gunnar Þórðarson og Þorsteinn Eggertsson) Besame mucho / Cesaria Evora (Consuela Velazquez) Harvest Moon / Krummi, KK, Ragnheiður Gröndal (Neil Young) Lífið / Heiða Halls (Sigríður Heiða Hallsdóttir) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Hið árlega árveknis- og fjáröflunarátak Krabbameinsfélagsins Bleika slaufan hófst í vikunni. Slagorðið í ár er Sýnum lit, en Bleika slaufan er tileinkuð baráttunni gegn krabbameini hjá konum. Við fengum þær Ásdísi Ingólfsdóttur, framhaldsskólakennara og rithöfund, sem greindist með brjóstakrabbamein í tvígang með fimm ára millibili, og Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélagsins, í þáttinn til að fræða okkur um átakið í ár. Matvendni hjá börnum er algeng og yfirleitt í hámarki á leikskólaaldri. Oft einskorðast fæðuvalið við fáar eða einhæfar fæðutegundir og skortir fjölbreytileika, ekki síst er varðar fjölda tegunda og magn af grænmeti og ávöxtum. Við töluðum við Berglindi Lilju Guðlaugsdóttur doktorsnema í Heilsueflingu í þættinum í dag en hún sagði okkur frá doktorsrannsókn sinni Bragðlaukaþjálfun: Fæðumiðuð íhlutun í leikskólum með þátttöku leikskólastarfsfólks og foreldra. Hún vann að svipaðri rannsókn meðal grunnskólabarna á yngsta stigi með Önnu Sigríði Ólafsdóttur prófessor í næringarfræði við Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Niðurstöður þeirrar rannsóknar verða kynntar á Menntakvikudögum sem fara fram 6. og 7. október. Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn er haldinn 10.október ár hvert víðsvegar um heiminn. Markmiðið er að vekja athygli á geðheilbrigðismálum, fræða almenning um geðrækt og geðsjúkdóma og sporna gegn fordómum í garð geðsjúkra. Við fengum þau Guðrúnu Stellu Ágústsdóttur og Orra Hilmarsson til að fræða okkur frekar um alþjóðlega geðheilbrigðisdaginn, en slagorð dagsins í ár er Geðheilbrigði að góðri heilsu. Tónlist í þættinum í dag: Er hann birtist / Hljómar (Gunnar Þórðarson og Þorsteinn Eggertsson) Besame mucho / Cesaria Evora (Consuela Velazquez) Harvest Moon / Krummi, KK, Ragnheiður Gröndal (Neil Young) Lífið / Heiða Halls (Sigríður Heiða Hallsdóttir) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Mark Eldred Fjórir voru handteknir í umfangsmiklum aðgerðum sérsveitar ríkislögreglustjóra á höfuðborgarsvæðinu í dag. Embættið segir að hættuástandi hafi verið afstýrt. Tveir mannanna eru sagðir hafa verið vopnaðir og hættulegir. Ferðamálaráðherra hefur sett af stað vinnu til þess að stuðla að auknu öryggi ferðamanna hér á landi. Þetta gerir ráðherra í kjölfar frásagnar fjölskyldu sem lenti í bílslysi við Núpsvötn 2018 og birtist í Kveik í gær. Við heyrðum í Lilju Dögg Alfreðsdóttur í viðtali við Rúnar Snæ Reynisson. Fleiri greinast með krabbamein vegna reykinga og offitu á Suðurnesjum samanborið við aðra landshluta. Þetta eru niðurstöður rannsóknar Krabbameinsfélagsins. Áhrif vatnsbólsmengunar, af völdum hersetuliðs í Keflavík á heilsufar Suðurnesjabúa, voru mun minni en óttast var. Oddur Þórðarson sagði frá. Bandaríkjaforseti sakar Rússlandsstjórn um gróft brot á stofnsáttmála Sameinuðu þjóðanna. Hann gagnrýnir yfirvofandi atkvæðagreiðslur um að innlima fjögur úkraínsk héruð í Rússlandi. Þórgnýr Einar Albertsson tók saman. Þrátt fyrir að endurupptökudómstóll hafi synjað beiðni Erlu Bolladóttur vegna sakfellingar í Guðmundar og Geirfinnsmálinu ætlar hún að berjast áfram. Hún segist enga ósk eiga heitari en að réttlætið nái fram að ganga. Rætt var við Erlu Bolladóttur og Sigrúnu Gísladóttur. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. ---------------------------------------------------- Rússneski herinn er laskaður eftir stríðsreksturinn í Úkraínu, það hefur gengið á vopnabúrið og mannfallið hefur verið töluvert. Rússnesk stjórnvöld segja að um 6 þúsund hermenn þeirra hafi dáið í Úkraínu í ár en aðrir, þar á meðal bandarísk varnarmálayfirvöld, telja að sú tala gæti verið næstum þrisvar sinnum hærri. Kvaðning 300 þúsund manna varaliðs í Rússlandi endurspeglar vonda stöðu hersins að mati Alberts Jónssonar, fyrrverandi sendiherra og sérfræðings í öryggis og varnarmálum, en hún á líklega ekki eftir að breyta miklu um gang stríðsins. Því fer fjarri að sjái fyrir endann á bardögum en þó telur Albert líklegt að úr þeim dragi þegar haustar og ekki meiri hætta á að kjarnavopnum verði beitt en áður. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Albert Jónsson. Enn er unnið samkvæmt þeirri áætlun að þjóðarhöll verði risin í Laugardal árið 2025, segir Gunnar Einarsson, formaður nýskipaðrar framkvæmdanefndar um málið. Hann trúir ekki öðru en að ríkið standi við fyrri áætlanir, þótt innviðaráðherra hafi gefið í skyn að verkefninu seinki. Alexander Kristjánsson tók saman talaði við Gunnar

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Mark Eldred Fjórir voru handteknir í umfangsmiklum aðgerðum sérsveitar ríkislögreglustjóra á höfuðborgarsvæðinu í dag. Embættið segir að hættuástandi hafi verið afstýrt. Tveir mannanna eru sagðir hafa verið vopnaðir og hættulegir. Ferðamálaráðherra hefur sett af stað vinnu til þess að stuðla að auknu öryggi ferðamanna hér á landi. Þetta gerir ráðherra í kjölfar frásagnar fjölskyldu sem lenti í bílslysi við Núpsvötn 2018 og birtist í Kveik í gær. Við heyrðum í Lilju Dögg Alfreðsdóttur í viðtali við Rúnar Snæ Reynisson. Fleiri greinast með krabbamein vegna reykinga og offitu á Suðurnesjum samanborið við aðra landshluta. Þetta eru niðurstöður rannsóknar Krabbameinsfélagsins. Áhrif vatnsbólsmengunar, af völdum hersetuliðs í Keflavík á heilsufar Suðurnesjabúa, voru mun minni en óttast var. Oddur Þórðarson sagði frá. Bandaríkjaforseti sakar Rússlandsstjórn um gróft brot á stofnsáttmála Sameinuðu þjóðanna. Hann gagnrýnir yfirvofandi atkvæðagreiðslur um að innlima fjögur úkraínsk héruð í Rússlandi. Þórgnýr Einar Albertsson tók saman. Þrátt fyrir að endurupptökudómstóll hafi synjað beiðni Erlu Bolladóttur vegna sakfellingar í Guðmundar og Geirfinnsmálinu ætlar hún að berjast áfram. Hún segist enga ósk eiga heitari en að réttlætið nái fram að ganga. Rætt var við Erlu Bolladóttur og Sigrúnu Gísladóttur. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. ---------------------------------------------------- Rússneski herinn er laskaður eftir stríðsreksturinn í Úkraínu, það hefur gengið á vopnabúrið og mannfallið hefur verið töluvert. Rússnesk stjórnvöld segja að um 6 þúsund hermenn þeirra hafi dáið í Úkraínu í ár en aðrir, þar á meðal bandarísk varnarmálayfirvöld, telja að sú tala gæti verið næstum þrisvar sinnum hærri. Kvaðning 300 þúsund manna varaliðs í Rússlandi endurspeglar vonda stöðu hersins að mati Alberts Jónssonar, fyrrverandi sendiherra og sérfræðings í öryggis og varnarmálum, en hún á líklega ekki eftir að breyta miklu um gang stríðsins. Því fer fjarri að sjái fyrir endann á bardögum en þó telur Albert líklegt að úr þeim dragi þegar haustar og ekki meiri hætta á að kjarnavopnum verði beitt en áður. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Albert Jónsson. Enn er unnið samkvæmt þeirri áætlun að þjóðarhöll verði risin í Laugardal árið 2025, segir Gunnar Einarsson, formaður nýskipaðrar framkvæmdanefndar um málið. Hann trúir ekki öðru en að ríkið standi við fyrri áætlanir, þótt innviðaráðherra hafi gefið í skyn að verkefninu seinki. Alexander Kristjánsson tók saman talaði við Gunnar

Í dag verður haldið árlegt málþing um krabbameinsrannsóknir á vegum Krabbameinsfélagsins undir yfirskriftinni Enn liggur leiðin fram á við. Álfheiður Haraldsdóttir, sérfræðingur hjá Rannsókna- og skráningarsetri félagsins, sem verður með erindi á málþinginu, kom í þáttinn í dag og sagði okkur frá efni þess, en erindið heitir Brjóstakrabbamein á Íslandi 2000-2020. Þar fjallar hún um samanburð á gæðum skimunar og meinafræðilegum forspárþáttum. Og með Álfheiði kom Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsfélagsins, en hún sagði okkur betur frá málþinginu í heild. Lifum betur er yfirskrift Umhverfis og Heilsumálþings sem fer fram 7.-9. okt. Við fengum Guðbjörgu Gissurardótturr og Hrefnu Guðmundsdóttur í þáttinn í dag, en þær munu flytja erindi við þetta tækifæri. Það fjallar um hamingjuna, hvort hægt sé að mæla hana og hvað það er sem gerir okkur hamingjusöm. Í síðustu viku fengum við fyrirspurn frá hlustanda af hverju það kemur stundum vond lykt úr niðurföllum, jafnvel í nýjum húsum, og hvað sé hægt að gera við því. Við fengum Böðvar Inga Guðbjartsson, pípulagningameistara, til að aðstoða okkur við að svara því í þættinum. Tónlist í þættinum í dag: Ég vil bara beat músík / Ríó Tríó (Mason, Dixon og Ómar Ragnarsson) Myndin af þér / Vilhjálmur Vilhjálmsson (Bob Russel og Iðunn Steinsdóttir) Þrek og tár / Erla Þorsteinsdóttir og Haukur Morthens (Otto Lindblad og Guðmundur Guðmundsson) UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir. Krabbameinsfélagið hefur hætt við að gefa 450 milljónir til nýrrar krabbameinsgöngudeildar á Landspítalanum og segist engin viðbrögð hafa fengið við tilboði sínu. Urður Örlygsdóttir talaði við Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélags íslands. Danir kjósa í dag um hvort þeir eigi að taka þátt í varnarsamstarfi Evrópusambandsins, útgönguspár birtast klukkan sex. Björn Malmquist sagði Önnu Kristínu Jónsdóttur frá. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra segir mikla hagsmuni í húfi með aðild Finnlands og Svíþjóðar að NATO. Hún mælti fyrir tillögu á Alþingi í dag sem heimilar ríkisstjórninni að staðfesta samninga við NATO um aðildina. Fjöldi landsbyggðarfólks er ósátt við verð og þjónustu í innanlandsflugi eftir að Icelandair tók það yfir af dótturfélagi. Bogi Nils Bogason, forstjóri Icelandair segir óverulega hækkun hafa orðið á fargjöldum en sveigjanleikinn sé minni en áður var. Urður Örlygsdóttir talaði við Boga. Skipstjóri á Vestmannaey VE, sem er í eigu dótturfélags Síldarvinnslunnar, hefur verið sektaður um 700 þúsund krónur fyrir ólöglegar veiðar á lokuðu svæði. Rúnar Snær Reynisson sagði frá. ------------ Ferðaþjónustan er komin á mikið skrið og gistinætur á hótelum voru fimm sinnum fleiri í apríl en þær voru í fyrra. En þó að viðsnúningurinn virðist skarpur og jafnvel hraðari en búist var við blasir líka við að mönnun getur orðið erfið og miklar hækkanir orðið til dæmis á eldsneyti sem skilar sér beint inn í ferðakostnað, hvort sem er í verði á flugmiðum eða bensíni. Skarphéðinn Berg Steinarsson, ferðamálastjóri, segir að fjöldi ferðamanna sem fara um Keflavíkurflugvöll sé farinn að nálgast það sem var fyrir faraldurinn. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Í Uvalde í Texas, bæ þar sem jarða á ellefu börn sem dóu í skólanum sínum í vikunni eru menn líka farnir að velta því fyrir sér hvað á að gera við skólahúsið sem verður nú alltaf tengt þessum sorgaratburðum. Ásrún Brynja Ingvarsdóttir segir frá. Fimmtán ár eru í dag síðan reykingar voru bannaðar með öllu inni á veitinga- og skemmtistöðum. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Þorgrím Þráinsson, fyrrverandi framvkæmdastjóra Tóbaksvarnarnefndar og Kormák Geirharðsson, veitingamann um bannið.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir. Krabbameinsfélagið hefur hætt við að gefa 450 milljónir til nýrrar krabbameinsgöngudeildar á Landspítalanum og segist engin viðbrögð hafa fengið við tilboði sínu. Urður Örlygsdóttir talaði við Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélags íslands. Danir kjósa í dag um hvort þeir eigi að taka þátt í varnarsamstarfi Evrópusambandsins, útgönguspár birtast klukkan sex. Björn Malmquist sagði Önnu Kristínu Jónsdóttur frá. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra segir mikla hagsmuni í húfi með aðild Finnlands og Svíþjóðar að NATO. Hún mælti fyrir tillögu á Alþingi í dag sem heimilar ríkisstjórninni að staðfesta samninga við NATO um aðildina. Fjöldi landsbyggðarfólks er ósátt við verð og þjónustu í innanlandsflugi eftir að Icelandair tók það yfir af dótturfélagi. Bogi Nils Bogason, forstjóri Icelandair segir óverulega hækkun hafa orðið á fargjöldum en sveigjanleikinn sé minni en áður var. Urður Örlygsdóttir talaði við Boga. Skipstjóri á Vestmannaey VE, sem er í eigu dótturfélags Síldarvinnslunnar, hefur verið sektaður um 700 þúsund krónur fyrir ólöglegar veiðar á lokuðu svæði. Rúnar Snær Reynisson sagði frá. ------------ Ferðaþjónustan er komin á mikið skrið og gistinætur á hótelum voru fimm sinnum fleiri í apríl en þær voru í fyrra. En þó að viðsnúningurinn virðist skarpur og jafnvel hraðari en búist var við blasir líka við að mönnun getur orðið erfið og miklar hækkanir orðið til dæmis á eldsneyti sem skilar sér beint inn í ferðakostnað, hvort sem er í verði á flugmiðum eða bensíni. Skarphéðinn Berg Steinarsson, ferðamálastjóri, segir að fjöldi ferðamanna sem fara um Keflavíkurflugvöll sé farinn að nálgast það sem var fyrir faraldurinn. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Í Uvalde í Texas, bæ þar sem jarða á ellefu börn sem dóu í skólanum sínum í vikunni eru menn líka farnir að velta því fyrir sér hvað á að gera við skólahúsið sem verður nú alltaf tengt þessum sorgaratburðum. Ásrún Brynja Ingvarsdóttir segir frá. Fimmtán ár eru í dag síðan reykingar voru bannaðar með öllu inni á veitinga- og skemmtistöðum. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Þorgrím Þráinsson, fyrrverandi framvkæmdastjóra Tóbaksvarnarnefndar og Kormák Geirharðsson, veitingamann um bannið.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir. Krabbameinsfélagið hefur hætt við að gefa 450 milljónir til nýrrar krabbameinsgöngudeildar á Landspítalanum og segist engin viðbrögð hafa fengið við tilboði sínu. Urður Örlygsdóttir talaði við Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélags íslands. Danir kjósa í dag um hvort þeir eigi að taka þátt í varnarsamstarfi Evrópusambandsins, útgönguspár birtast klukkan sex. Björn Malmquist sagði Önnu Kristínu Jónsdóttur frá. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra segir mikla hagsmuni í húfi með aðild Finnlands og Svíþjóðar að NATO. Hún mælti fyrir tillögu á Alþingi í dag sem heimilar ríkisstjórninni að staðfesta samninga við NATO um aðildina. Fjöldi landsbyggðarfólks er ósátt við verð og þjónustu í innanlandsflugi eftir að Icelandair tók það yfir af dótturfélagi. Bogi Nils Bogason, forstjóri Icelandair segir óverulega hækkun hafa orðið á fargjöldum en sveigjanleikinn sé minni en áður var. Urður Örlygsdóttir talaði við Boga. Skipstjóri á Vestmannaey VE, sem er í eigu dótturfélags Síldarvinnslunnar, hefur verið sektaður um 700 þúsund krónur fyrir ólöglegar veiðar á lokuðu svæði. Rúnar Snær Reynisson sagði frá. ------------ Ferðaþjónustan er komin á mikið skrið og gistinætur á hótelum voru fimm sinnum fleiri í apríl en þær voru í fyrra. En þó að viðsnúningurinn virðist skarpur og jafnvel hraðari en búist var við blasir líka við að mönnun getur orðið erfið og miklar hækkanir orðið til dæmis á eldsneyti sem skilar sér beint inn í ferðakostnað, hvort sem er í verði á flugmiðum eða bensíni. Skarphéðinn Berg Steinarsson, ferðamálastjóri, segir að fjöldi ferðamanna sem fara um Keflavíkurflugvöll sé farinn að nálgast það sem var fyrir faraldurinn. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Í Uvalde í Texas, bæ þar sem jarða á ellefu börn sem dóu í skólanum sínum í vikunni eru menn líka farnir að velta því fyrir sér hvað á að gera við skólahúsið sem verður nú alltaf tengt þessum sorgaratburðum. Ásrún Brynja Ingvarsdóttir segir frá. Fimmtán ár eru í dag síðan reykingar voru bannaðar með öllu inni á veitinga- og skemmtistöðum. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Þorgrím Þráinsson, fyrrverandi framvkæmdastjóra Tóbaksvarnarnefndar og Kormák Geirharðsson, veitingamann um bannið.

Eldgos á eða við Reykjanes á þessu ári er raunhæfur möguleiki að mati Þorvalds Þórðarsonar eldfjallafræðings, eins og við heyrðum í kvöldfréttum sjónvarps í gær. Hann telur helmingslíkur á að gos hefjist áður en árið er úti. Jarðskjálftahrina hófst suðvestur af Reykjanestá á Sunnudaginn en það hefur verið nokkuð rólegt yfir Reykjaneshryggnum síðast og fáir stærri jarðskjálftar mælst. Salóme Jórunn Bernharðsdóttir, náttúruvársérfræðing á Veðurstofu íslands, kom til okkar í byrjun þáttar. Krabbameinsfélag Íslands hefur gengið til liðs við samtök í eigu Ameríska krabbameinsfélagsins, til þess að geta haldið viðburðinn Relay for Life hér á landi en viðburðurinn hefur fengið íslenska nafnið Styrkleikarnir. Markmiðið er að fjölskyldur, fyrirtæki/starfsmannafélög, íþróttafélög, félagasamtök eða aðrir skrá sig sem lið og vinni saman að því að hafa fulltrúa á hreyfingu með boðhlaupskefli allan sólarhringinn sem er táknrænt fyrir þá litlu hvíld sem fólk sem glímir við krabbamein fær. Þau Eva Íris Eyjólfsdóttir og Herbert Bjarnason frá Styrkleikunum kíktu til okkar. Minnst sjö létust og ellefu særðust í flugskeytaárásum á úkraínsku borgina Lviv í gær. Borgin er skammt frá landamærunum að Póllandi og hefur verið helsti viðkomustaður Úkraínumanna á flótta á leiðinni yfir landamærin í vestri. Við heyrðum í Margeiri Péturssyni, sem rekur Bank Lviv í samnefndri borg þar sem hann er búsettur, um þessar árásir og hvort íbúar í borginni hafi nú auknar áhyggjur af stöðu mála. Og talandi um landamæri Póllands og Úkraínu. Hinn rúmlegi tvítugi Elvar Orri Brynjarsson hefur verið sjálfboðaliði þar undanfarnar vikur, aðstoðar Úkraínumenn að komast úr landi og flytur nauðsynjar á milli landamæranna. Við heyrðum einnig í honum - en hann segir ástandið versna dag frá degi. Á miðvikudag fer fram ráðstefna á vegum Alþjóðamálastofnunnar Háskóla Íslands þar sem spurt er Hvert stefnir Ísland? Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra ætlar þar að ræða hvort brestir séu í alþjóðakerfinu og hvort hið frjálslynda heimsskipulag sé í uppnámi. Hún var gestur okkar. Íþróttasumarið hófst formlega í gær. Við ræddum íþróttir helgarinnar við Kristjönu Arnarsdóttur. Sævar Helgi Bragason kom til okkar í lok þáttar og spjallaði um vísindin eins og annan hvern þriðjudag.

Eldgos á eða við Reykjanes á þessu ári er raunhæfur möguleiki að mati Þorvalds Þórðarsonar eldfjallafræðings, eins og við heyrðum í kvöldfréttum sjónvarps í gær. Hann telur helmingslíkur á að gos hefjist áður en árið er úti. Jarðskjálftahrina hófst suðvestur af Reykjanestá á Sunnudaginn en það hefur verið nokkuð rólegt yfir Reykjaneshryggnum síðast og fáir stærri jarðskjálftar mælst. Salóme Jórunn Bernharðsdóttir, náttúruvársérfræðing á Veðurstofu íslands, kom til okkar í byrjun þáttar. Krabbameinsfélag Íslands hefur gengið til liðs við samtök í eigu Ameríska krabbameinsfélagsins, til þess að geta haldið viðburðinn Relay for Life hér á landi en viðburðurinn hefur fengið íslenska nafnið Styrkleikarnir. Markmiðið er að fjölskyldur, fyrirtæki/starfsmannafélög, íþróttafélög, félagasamtök eða aðrir skrá sig sem lið og vinni saman að því að hafa fulltrúa á hreyfingu með boðhlaupskefli allan sólarhringinn sem er táknrænt fyrir þá litlu hvíld sem fólk sem glímir við krabbamein fær. Þau Eva Íris Eyjólfsdóttir og Herbert Bjarnason frá Styrkleikunum kíktu til okkar. Minnst sjö létust og ellefu særðust í flugskeytaárásum á úkraínsku borgina Lviv í gær. Borgin er skammt frá landamærunum að Póllandi og hefur verið helsti viðkomustaður Úkraínumanna á flótta á leiðinni yfir landamærin í vestri. Við heyrðum í Margeiri Péturssyni, sem rekur Bank Lviv í samnefndri borg þar sem hann er búsettur, um þessar árásir og hvort íbúar í borginni hafi nú auknar áhyggjur af stöðu mála. Og talandi um landamæri Póllands og Úkraínu. Hinn rúmlegi tvítugi Elvar Orri Brynjarsson hefur verið sjálfboðaliði þar undanfarnar vikur, aðstoðar Úkraínumenn að komast úr landi og flytur nauðsynjar á milli landamæranna. Við heyrðum einnig í honum - en hann segir ástandið versna dag frá degi. Á miðvikudag fer fram ráðstefna á vegum Alþjóðamálastofnunnar Háskóla Íslands þar sem spurt er Hvert stefnir Ísland? Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra ætlar þar að ræða hvort brestir séu í alþjóðakerfinu og hvort hið frjálslynda heimsskipulag sé í uppnámi. Hún var gestur okkar. Íþróttasumarið hófst formlega í gær. Við ræddum íþróttir helgarinnar við Kristjönu Arnarsdóttur. Sævar Helgi Bragason kom til okkar í lok þáttar og spjallaði um vísindin eins og annan hvern þriðjudag.

Eldgos á eða við Reykjanes á þessu ári er raunhæfur möguleiki að mati Þorvalds Þórðarsonar eldfjallafræðings, eins og við heyrðum í kvöldfréttum sjónvarps í gær. Hann telur helmingslíkur á að gos hefjist áður en árið er úti. Jarðskjálftahrina hófst suðvestur af Reykjanestá á Sunnudaginn en það hefur verið nokkuð rólegt yfir Reykjaneshryggnum síðast og fáir stærri jarðskjálftar mælst. Salóme Jórunn Bernharðsdóttir, náttúruvársérfræðing á Veðurstofu íslands, kom til okkar í byrjun þáttar. Krabbameinsfélag Íslands hefur gengið til liðs við samtök í eigu Ameríska krabbameinsfélagsins, til þess að geta haldið viðburðinn Relay for Life hér á landi en viðburðurinn hefur fengið íslenska nafnið Styrkleikarnir. Markmiðið er að fjölskyldur, fyrirtæki/starfsmannafélög, íþróttafélög, félagasamtök eða aðrir skrá sig sem lið og vinni saman að því að hafa fulltrúa á hreyfingu með boðhlaupskefli allan sólarhringinn sem er táknrænt fyrir þá litlu hvíld sem fólk sem glímir við krabbamein fær. Þau Eva Íris Eyjólfsdóttir og Herbert Bjarnason frá Styrkleikunum kíktu til okkar. Minnst sjö létust og ellefu særðust í flugskeytaárásum á úkraínsku borgina Lviv í gær. Borgin er skammt frá landamærunum að Póllandi og hefur verið helsti viðkomustaður Úkraínumanna á flótta á leiðinni yfir landamærin í vestri. Við heyrðum í Margeiri Péturssyni, sem rekur Bank Lviv í samnefndri borg þar sem hann er búsettur, um þessar árásir og hvort íbúar í borginni hafi nú auknar áhyggjur af stöðu mála. Og talandi um landamæri Póllands og Úkraínu. Hinn rúmlegi tvítugi Elvar Orri Brynjarsson hefur verið sjálfboðaliði þar undanfarnar vikur, aðstoðar Úkraínumenn að komast úr landi og flytur nauðsynjar á milli landamæranna. Við heyrðum einnig í honum - en hann segir ástandið versna dag frá degi. Á miðvikudag fer fram ráðstefna á vegum Alþjóðamálastofnunnar Háskóla Íslands þar sem spurt er Hvert stefnir Ísland? Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra ætlar þar að ræða hvort brestir séu í alþjóðakerfinu og hvort hið frjálslynda heimsskipulag sé í uppnámi. Hún var gestur okkar. Íþróttasumarið hófst formlega í gær. Við ræddum íþróttir helgarinnar við Kristjönu Arnarsdóttur. Sævar Helgi Bragason kom til okkar í lok þáttar og spjallaði um vísindin eins og annan hvern þriðjudag.

Spegillinn 7.mars 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Vesturlönd skoða nú að hætta að kaupa rússneska olíu og gas. Forsætisráðherra Bretlands segir þörf á að gera það í skrefum með samstilltu átaki en Þýskalandskanslari telur það ómögulegt. Ekki er þörf á herliði með fasta setu hér á landi miðað við núverandi stöðu heimsmála segir sérfræðingur í varnarmálum. Heilbrigðisráðherra segir virðingarvert hjá Krabbameinsfélaginu að bjóða nærri hálfs milljarðs króna styrk til uppbyggingar göngudeildar á Landspítala. Boðið verði þó að skoða í samhengi við aðra þætti uppbyggingar spítalans. Tólf sjúklingar liggja nú á Sjúkrahúsinu á Akureyri með Covid 19 og hafa aldrei verið fleiri. Enn fækkar þeim sem skráðir eru í íslensku þjóðkirkjuna. Tæp átta prósent landsmanna kjósa að standa utan trú- og lífsskoðunarfélaga. Félags- og vinnumálaráðherra hefur skipað sérstakt aðgerðateymi sem ætlað er að skipuleggja móttöku flóttafólks frá Úkraínu. Gylfi Þór Þorsteinsson fer fyrir hópnum. Hann segir enn óljóst hversu margir eigi eftir að leita hingað til lands. Hlutabréfaverð allra fyrirtækja í Kauphöllinni nema eins lækkaði í dag. Mest lækkaði gengi í Icelandair um tæp níu prósent. Hæstiréttur Bandaríkjanna hafnaði í dag að taka fyrir mál Bills Cosby. Leikarinn var leystur úr haldi í fyrra eftir að áfrýjunardómstóll ógilti fangelsisdóm yfir honum. Alþjóðahandknattleikssambandið hefur bannað öllum rússneskum liðum og dómurum að taka þátt í viðburðum á vegum sambandsins. Fjöruverðlaunin voru afhent í dag. Lengri umfjöllun: Yfir milljón Úkraínumanna eru nú landflótta og óttast er að jafnvel nokkrar milljónir í viðbót flýji land á næstu vikum. Tólf dagar eru nú liðnir síðan rússnesk stjórnvöld sendu her sinn inn í landið. Í Speglinum er rætt við Albert Jónsson fyrrverandi sendiherra og sérfræðing í varnarmálum um ástand mála í Úkraínu. Hann veltir líka fyrir sér hvort stríðsátökin í Úkrínau breyti hernaðrlegri stöðu Íslands.Kristján Sigurjónsson talar við hann. Efnasúpan allt í kringum okkur er fjölbreyttari og hefur meiri áhrif á okkur en við gerum okkur endilega grein fyrir. Í Speglinum höldum við áfram umfjöllun Kveiks um hormónaraskandi efni og ræðum um opinbert eftirlit með efnainnflutningi. Bjarni Rúnarsson talar við Ísak Sigurjón Bragason, teymisstjóra efnamála hjá Umhverfisstofnun.

Spegillinn 7.mars 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Vesturlönd skoða nú að hætta að kaupa rússneska olíu og gas. Forsætisráðherra Bretlands segir þörf á að gera það í skrefum með samstilltu átaki en Þýskalandskanslari telur það ómögulegt. Ekki er þörf á herliði með fasta setu hér á landi miðað við núverandi stöðu heimsmála segir sérfræðingur í varnarmálum. Heilbrigðisráðherra segir virðingarvert hjá Krabbameinsfélaginu að bjóða nærri hálfs milljarðs króna styrk til uppbyggingar göngudeildar á Landspítala. Boðið verði þó að skoða í samhengi við aðra þætti uppbyggingar spítalans. Tólf sjúklingar liggja nú á Sjúkrahúsinu á Akureyri með Covid 19 og hafa aldrei verið fleiri. Enn fækkar þeim sem skráðir eru í íslensku þjóðkirkjuna. Tæp átta prósent landsmanna kjósa að standa utan trú- og lífsskoðunarfélaga. Félags- og vinnumálaráðherra hefur skipað sérstakt aðgerðateymi sem ætlað er að skipuleggja móttöku flóttafólks frá Úkraínu. Gylfi Þór Þorsteinsson fer fyrir hópnum. Hann segir enn óljóst hversu margir eigi eftir að leita hingað til lands. Hlutabréfaverð allra fyrirtækja í Kauphöllinni nema eins lækkaði í dag. Mest lækkaði gengi í Icelandair um tæp níu prósent. Hæstiréttur Bandaríkjanna hafnaði í dag að taka fyrir mál Bills Cosby. Leikarinn var leystur úr haldi í fyrra eftir að áfrýjunardómstóll ógilti fangelsisdóm yfir honum. Alþjóðahandknattleikssambandið hefur bannað öllum rússneskum liðum og dómurum að taka þátt í viðburðum á vegum sambandsins. Fjöruverðlaunin voru afhent í dag. Lengri umfjöllun: Yfir milljón Úkraínumanna eru nú landflótta og óttast er að jafnvel nokkrar milljónir í viðbót flýji land á næstu vikum. Tólf dagar eru nú liðnir síðan rússnesk stjórnvöld sendu her sinn inn í landið. Í Speglinum er rætt við Albert Jónsson fyrrverandi sendiherra og sérfræðing í varnarmálum um ástand mála í Úkraínu. Hann veltir líka fyrir sér hvort stríðsátökin í Úkrínau breyti hernaðrlegri stöðu Íslands.Kristján Sigurjónsson talar við hann. Efnasúpan allt í kringum okkur er fjölbreyttari og hefur meiri áhrif á okkur en við gerum okkur endilega grein fyrir. Í Speglinum höldum við áfram umfjöllun Kveiks um hormónaraskandi efni og ræðum um opinbert eftirlit með efnainnflutningi. Bjarni Rúnarsson talar við Ísak Sigurjón Bragason, teymisstjóra efnamála hjá Umhverfisstofnun.

Spegillinn 7.mars 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Vesturlönd skoða nú að hætta að kaupa rússneska olíu og gas. Forsætisráðherra Bretlands segir þörf á að gera það í skrefum með samstilltu átaki en Þýskalandskanslari telur það ómögulegt. Ekki er þörf á herliði með fasta setu hér á landi miðað við núverandi stöðu heimsmála segir sérfræðingur í varnarmálum. Heilbrigðisráðherra segir virðingarvert hjá Krabbameinsfélaginu að bjóða nærri hálfs milljarðs króna styrk til uppbyggingar göngudeildar á Landspítala. Boðið verði þó að skoða í samhengi við aðra þætti uppbyggingar spítalans. Tólf sjúklingar liggja nú á Sjúkrahúsinu á Akureyri með Covid 19 og hafa aldrei verið fleiri. Enn fækkar þeim sem skráðir eru í íslensku þjóðkirkjuna. Tæp átta prósent landsmanna kjósa að standa utan trú- og lífsskoðunarfélaga. Félags- og vinnumálaráðherra hefur skipað sérstakt aðgerðateymi sem ætlað er að skipuleggja móttöku flóttafólks frá Úkraínu. Gylfi Þór Þorsteinsson fer fyrir hópnum. Hann segir enn óljóst hversu margir eigi eftir að leita hingað til lands. Hlutabréfaverð allra fyrirtækja í Kauphöllinni nema eins lækkaði í dag. Mest lækkaði gengi í Icelandair um tæp níu prósent. Hæstiréttur Bandaríkjanna hafnaði í dag að taka fyrir mál Bills Cosby. Leikarinn var leystur úr haldi í fyrra eftir að áfrýjunardómstóll ógilti fangelsisdóm yfir honum. Alþjóðahandknattleikssambandið hefur bannað öllum rússneskum liðum og dómurum að taka þátt í viðburðum á vegum sambandsins. Fjöruverðlaunin voru afhent í dag. Lengri umfjöllun: Yfir milljón Úkraínumanna eru nú landflótta og óttast er að jafnvel nokkrar milljónir í viðbót flýji land á næstu vikum. Tólf dagar eru nú liðnir síðan rússnesk stjórnvöld sendu her sinn inn í landið. Í Speglinum er rætt við Albert Jónsson fyrrverandi sendiherra og sérfræðing í varnarmálum um ástand mála í Úkraínu. Hann veltir líka fyrir sér hvort stríðsátökin í Úkrínau breyti hernaðrlegri stöðu Íslands.Kristján Sigurjónsson talar við hann. Efnasúpan allt í kringum okkur er fjölbreyttari og hefur meiri áhrif á okkur en við gerum okkur endilega grein fyrir. Í Speglinum höldum við áfram umfjöllun Kveiks um hormónaraskandi efni og ræðum um opinbert eftirlit með efnainnflutningi. Bjarni Rúnarsson talar við Ísak Sigurjón Bragason, teymisstjóra efnamála hjá Umhverfisstofnun.

Í Spegli kvöldsins verður fjallað um nýútkomna skýrslu um aðlögun að loftslagsbreytingum. Þá ræðum við um það hvernig eigi að ræða við börn um stríðsátök, líkt og þau sem geysa nú í Úkraínu. Milli átta og níu hundruð íslenskir karlar greinast með krabbamein árlega. Algengasta meinið er krabbi í blöðruhálskirtli. En karlarnir eru dáltíð tregir að leita til læknis jafnvel þó þá gruni að ekki sé allt með felldu. Þessu vill Krabbameinsfélagið breyta nú þegar Mottumars er byrjaður. Helstu atriði frétta: Fimm fórust í árás rússneska hersins á sjónvarpsturn sem stendur nærri minnisvarða um fórnarlömb helfararinnar í Kænugarði. Nærri 700.000 hafa flúið land frá upphafi innrásar. Mannréttindasérfræðingur segir stöðuna í Rússlandi, vegna innrásar í Úkraínu, vera lok alls þess sem frjálslyndir Rússar hafi trúað á varðandi evrópsk gildi í landinu. Forsætisráðherra segir ljóst að hingað komi fólk á flótta undan stríðinu í Úkraínu. Ísland ætli að svara því kalli. Þegar hafa um 20 manns sótt um hæli hér síðan átökin brutust út. Fjármálaráðherra segir stríðið geta valdið verðhækkunum og dregið úr landsframleiðslu hér á landi. Um 130 þúsund manns hafa greinst hér á landi með covid 19 frá því að fyrsta smitið greindist hér á landi fyrir 2 árum síðan. Reiknað er með að faraldurinn nái hámarki sínu eftir um 2-3 vikur. Fylgni er á milli frelsis í skemmtanalífi og tilkynntra nauðgana. Átak er hafið um að fylgjast með að allt sé í lagi á djamminu. Lengri umfjöllun: Samfélög þurfa að laga sig að loftslagsbreytingum og grípa til tafarlausra aðgerða. Tíðari þurrkar með tilheyrandi gróðureldum og öfgafyllra veðurfar er veruleiki sem fólk þarf að búa sig undir. Þetta er meðal þess sem kemur fram í skýrslu vinnuhóps milliríkjanefndar Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar sem kom út í gær. Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (IPCC) gefur á nokkurra ára fresti út matskýrslur þar sem vísindaleg þekking á loftslagsbreytingum er dregin saman með megináherslu á breytingar af mannavöldum. Verkinu er skipt niður á þrjá vinnuhópa og skoðar sá fyrsti orsakir og umfang loftslagsbreytinga. Annar hópurinn, sem hér er fjallað um, skoðar afleiðingar þeirra fyrir náttúru og samfélög og til hvaða úrræða megi grípa til að aðlagast breytingunum. Þriðji hópurinn skoðar síðan hvernig hægt er að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda. Skýrsla vinnuhóps 1, í sjöttu matskýrslunni, kom út í ágúst. Bjarni Rúnarsson ræddi við Önnu Huldu Ólafsdóttur, forstöðumann skrifstofu loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands. Á

Í Spegli kvöldsins verður fjallað um nýútkomna skýrslu um aðlögun að loftslagsbreytingum. Þá ræðum við um það hvernig eigi að ræða við börn um stríðsátök, líkt og þau sem geysa nú í Úkraínu. Milli átta og níu hundruð íslenskir karlar greinast með krabbamein árlega. Algengasta meinið er krabbi í blöðruhálskirtli. En karlarnir eru dáltíð tregir að leita til læknis jafnvel þó þá gruni að ekki sé allt með felldu. Þessu vill Krabbameinsfélagið breyta nú þegar Mottumars er byrjaður. Helstu atriði frétta: Fimm fórust í árás rússneska hersins á sjónvarpsturn sem stendur nærri minnisvarða um fórnarlömb helfararinnar í Kænugarði. Nærri 700.000 hafa flúið land frá upphafi innrásar. Mannréttindasérfræðingur segir stöðuna í Rússlandi, vegna innrásar í Úkraínu, vera lok alls þess sem frjálslyndir Rússar hafi trúað á varðandi evrópsk gildi í landinu. Forsætisráðherra segir ljóst að hingað komi fólk á flótta undan stríðinu í Úkraínu. Ísland ætli að svara því kalli. Þegar hafa um 20 manns sótt um hæli hér síðan átökin brutust út. Fjármálaráðherra segir stríðið geta valdið verðhækkunum og dregið úr landsframleiðslu hér á landi. Um 130 þúsund manns hafa greinst hér á landi með covid 19 frá því að fyrsta smitið greindist hér á landi fyrir 2 árum síðan. Reiknað er með að faraldurinn nái hámarki sínu eftir um 2-3 vikur. Fylgni er á milli frelsis í skemmtanalífi og tilkynntra nauðgana. Átak er hafið um að fylgjast með að allt sé í lagi á djamminu. Lengri umfjöllun: Samfélög þurfa að laga sig að loftslagsbreytingum og grípa til tafarlausra aðgerða. Tíðari þurrkar með tilheyrandi gróðureldum og öfgafyllra veðurfar er veruleiki sem fólk þarf að búa sig undir. Þetta er meðal þess sem kemur fram í skýrslu vinnuhóps milliríkjanefndar Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar sem kom út í gær. Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (IPCC) gefur á nokkurra ára fresti út matskýrslur þar sem vísindaleg þekking á loftslagsbreytingum er dregin saman með megináherslu á breytingar af mannavöldum. Verkinu er skipt niður á þrjá vinnuhópa og skoðar sá fyrsti orsakir og umfang loftslagsbreytinga. Annar hópurinn, sem hér er fjallað um, skoðar afleiðingar þeirra fyrir náttúru og samfélög og til hvaða úrræða megi grípa til að aðlagast breytingunum. Þriðji hópurinn skoðar síðan hvernig hægt er að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda. Skýrsla vinnuhóps 1, í sjöttu matskýrslunni, kom út í ágúst. Bjarni Rúnarsson ræddi við Önnu Huldu Ólafsdóttur, forstöðumann skrifstofu loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands. Á

Ekkert lát er á átökunum í Úkraínu en í gær funduðu sendinefndir Rússa og Úkraínumanna í Hvíta-Rússlandi, þar sem Úkraínumenn kröfðust vopnahlés án tafar. Við heyrðum í Karli Þormóðssyni, sem býr ásamt eiginkonu sinni í austurhluta landsins í borginni Zhaporozhye þar sem meirihluti fólks eru Rússar. Við ræddum við Karl þar sem hann var staðsettur í loftvarnarbyrgi heimilisins, en þangað hafa þau þurft að flýja nokkrum sinnum á dag. Mottumars hófst í dag en eins og flestir vita er það árlegt árvekni- og fjáröflunarátak Krabbameinsfélagsins tileinkað baráttunni gegn krabbameinum í körlum. Við töluðum við Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélagins, um átakið og stöðu krabbameinsskimana. Stríð hefur margvísleg áhrif, þar á meðal á netöryggi. Talið er að Rússar gætu ráðist á netinnviði ríkja Atlantshafsbandalagsins ef þau dragast í meira mæli inn í átökin og við ræddum við Guðmund Arnar Sigmundsson, forstjóra íslensku netöryggissveitarinnar CERT-IS, um netárásir og stafrænan hluta stríðsins. Formaður flóttamannanefndar segir að stjórnvöld hér og annars staðar verði að taka ákvörðun fljótt um hvernig bregðast eigi við straumi flóttamanna frá Úkraínu, en um hálf milljón manna er á flótta vegna átakanna. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra, kom til okkar og við fórum yfir stefnu stjórnvalda í þessum efnum og átökin í Úkraínu. Stjórn Knattspyrnusambands Íslands hefur ákveðið að ekkert íslenskt knattspyrnulandslið leiki við landslið frá Rússlandi meðan á hernaði Rússa stendur. Þá muni landslið Íslands ekki leika á heimavelli Hvíta-Rússlands. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, var á línunni upp hjá okkur og ræddi þessa ákvörðun. Hún var endurkjörin formaður á aðalfundi um síðustu helgi og við ræddum því einnig hvað tekur við hjá henni næstu mánuðina. Guðmundur Jóhannsson fræddi okkur um heim tækninnar og rakti m.a. kosti og galla Airtags. Tónlist: Mannakorn - Einhvers staðar, einhvern tíma aftur. Lana Del Rey - Video Games. Eddie Vedder - Brother the cloud. Magnús Þór Sigmundsson - Blue Jean Queen. Sálin hans Jóns míns - Getur verið. Fleetwood Mac - Everywhere. Red Hot Chili Peppers - Black summer

Ekkert lát er á átökunum í Úkraínu en í gær funduðu sendinefndir Rússa og Úkraínumanna í Hvíta-Rússlandi, þar sem Úkraínumenn kröfðust vopnahlés án tafar. Við heyrðum í Karli Þormóðssyni, sem býr ásamt eiginkonu sinni í austurhluta landsins í borginni Zhaporozhye þar sem meirihluti fólks eru Rússar. Við ræddum við Karl þar sem hann var staðsettur í loftvarnarbyrgi heimilisins, en þangað hafa þau þurft að flýja nokkrum sinnum á dag. Mottumars hófst í dag en eins og flestir vita er það árlegt árvekni- og fjáröflunarátak Krabbameinsfélagsins tileinkað baráttunni gegn krabbameinum í körlum. Við töluðum við Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélagins, um átakið og stöðu krabbameinsskimana. Stríð hefur margvísleg áhrif, þar á meðal á netöryggi. Talið er að Rússar gætu ráðist á netinnviði ríkja Atlantshafsbandalagsins ef þau dragast í meira mæli inn í átökin og við ræddum við Guðmund Arnar Sigmundsson, forstjóra íslensku netöryggissveitarinnar CERT-IS, um netárásir og stafrænan hluta stríðsins. Formaður flóttamannanefndar segir að stjórnvöld hér og annars staðar verði að taka ákvörðun fljótt um hvernig bregðast eigi við straumi flóttamanna frá Úkraínu, en um hálf milljón manna er á flótta vegna átakanna. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra, kom til okkar og við fórum yfir stefnu stjórnvalda í þessum efnum og átökin í Úkraínu. Stjórn Knattspyrnusambands Íslands hefur ákveðið að ekkert íslenskt knattspyrnulandslið leiki við landslið frá Rússlandi meðan á hernaði Rússa stendur. Þá muni landslið Íslands ekki leika á heimavelli Hvíta-Rússlands. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, var á línunni upp hjá okkur og ræddi þessa ákvörðun. Hún var endurkjörin formaður á aðalfundi um síðustu helgi og við ræddum því einnig hvað tekur við hjá henni næstu mánuðina. Guðmundur Jóhannsson fræddi okkur um heim tækninnar og rakti m.a. kosti og galla Airtags. Tónlist: Mannakorn - Einhvers staðar, einhvern tíma aftur. Lana Del Rey - Video Games. Eddie Vedder - Brother the cloud. Magnús Þór Sigmundsson - Blue Jean Queen. Sálin hans Jóns míns - Getur verið. Fleetwood Mac - Everywhere. Red Hot Chili Peppers - Black summer

Ekkert lát er á átökunum í Úkraínu en í gær funduðu sendinefndir Rússa og Úkraínumanna í Hvíta-Rússlandi, þar sem Úkraínumenn kröfðust vopnahlés án tafar. Við heyrðum í Karli Þormóðssyni, sem býr ásamt eiginkonu sinni í austurhluta landsins í borginni Zhaporozhye þar sem meirihluti fólks eru Rússar. Við ræddum við Karl þar sem hann var staðsettur í loftvarnarbyrgi heimilisins, en þangað hafa þau þurft að flýja nokkrum sinnum á dag. Mottumars hófst í dag en eins og flestir vita er það árlegt árvekni- og fjáröflunarátak Krabbameinsfélagsins tileinkað baráttunni gegn krabbameinum í körlum. Við töluðum við Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélagins, um átakið og stöðu krabbameinsskimana. Stríð hefur margvísleg áhrif, þar á meðal á netöryggi. Talið er að Rússar gætu ráðist á netinnviði ríkja Atlantshafsbandalagsins ef þau dragast í meira mæli inn í átökin og við ræddum við Guðmund Arnar Sigmundsson, forstjóra íslensku netöryggissveitarinnar CERT-IS, um netárásir og stafrænan hluta stríðsins. Formaður flóttamannanefndar segir að stjórnvöld hér og annars staðar verði að taka ákvörðun fljótt um hvernig bregðast eigi við straumi flóttamanna frá Úkraínu, en um hálf milljón manna er á flótta vegna átakanna. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra, kom til okkar og við fórum yfir stefnu stjórnvalda í þessum efnum og átökin í Úkraínu. Stjórn Knattspyrnusambands Íslands hefur ákveðið að ekkert íslenskt knattspyrnulandslið leiki við landslið frá Rússlandi meðan á hernaði Rússa stendur. Þá muni landslið Íslands ekki leika á heimavelli Hvíta-Rússlands. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, var á línunni upp hjá okkur og ræddi þessa ákvörðun. Hún var endurkjörin formaður á aðalfundi um síðustu helgi og við ræddum því einnig hvað tekur við hjá henni næstu mánuðina. Guðmundur Jóhannsson fræddi okkur um heim tækninnar og rakti m.a. kosti og galla Airtags. Tónlist: Mannakorn - Einhvers staðar, einhvern tíma aftur. Lana Del Rey - Video Games. Eddie Vedder - Brother the cloud. Magnús Þór Sigmundsson - Blue Jean Queen. Sálin hans Jóns míns - Getur verið. Fleetwood Mac - Everywhere. Red Hot Chili Peppers - Black summer

Komiði sæl og velkomin að Speglinum. Ásrún Brynja Ingvarsdóttir er umsjónarmaður. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Starfsfólk heilsugæslustöðvarinnar Höfða hefur sinnt neyðarkalli stjórnvalda frá því kórónuveirufaraldurinn hófst án þess að nokkrar greiðslur hafi komið fyrir, en kostnaðurinn er líklega á annan tug milljóna króna. Framkvæmdastjóri Höfða segir að kallinu verði áfram sinnt þrátt fyrir það. Helmingi fleiri leita nú til Ljóssins, stuðningsmiðstöðvar fyrir fólk með krabbamein, en fyrir tveimur árum og húsnæðið er sprungið. Þörfin fyrir slík úrræði eykst mikið á næstu árum því krabbameinstilvikum fjölgar og fleiri lifa meinið af. Hátt í þrettán hundruð tilfelli omíkron-afbrigðis kórónuveirunnar hafa verið greind í Danmörku. Flest eru þau á Kaupmannahafnarsvæðinu. Foreldrar þurfa að kynna sér hvernig Instagram-skilaboð virka, jafnvel opna eigin TikTok-aðgang til að skilja betur umhverfi barna sinna á netinu. Þetta segir deildarstjóri í Frístundamiðstöðinni Tjörninni í Reykjavík. Lengri umfjöllun: Foreldrar þurfa að kynna sér hvernig Instagram-skilaboð virka, jafnvel opna eigin TikTok-aðgang til að skilja betur umhverfi barna sinna á netinu. Þetta segir Andrea Marel, deildarstjóri unglingastarfs hjá Frístundamiðstöðinni Tjörninni í Vesturbæ Reykjavíkur. Hún hefur um árabil farið í skóla og félagsmiðstöðvar og frætt börn og unglinga um samskipti og mörk á samfélagsmiðlum. Sigríður Hagalín Björnsdóttir ræddi við Andreu í dag, meðal annars í tengslum við alvarlegt kynferðisbrotamál gegn 14 ára stúlku sem greint var frá í gær. SHB Einn af hverjum þremur Íslendingum getur búist við því að fá einhvern tímann krabbamein. Um miðbik síðustu aldar var það oftast dauðadómur, 70 prósent þeirra sem greindust létust innan fimm ára. Nú hefur staðan snúist við. Um tveir af hverjum þremur sem greinast lifa af. Það fjölgar sífelltí þessum hópi sem Krabbameinsfélagið kallar lifendur og svo verður vonandi áfram á næstu árum. Það kallar á að kerfið bregðist við, því þessi hópur þarf margs konar þjónustu. ARH

Í upphafi þáttar veltum við fyrir okkur baltneskum jólahefðum en norræna húsið býður öllum að taka þátt í balknesku jólaföndri á sunnudag. Til okkar komu Jurgita Motiejunaite, myndlistarmaður og hönnuður og Hrafnhildur Gissurardóttir, fræðslufulltrúi Norræna hússins. Þingmenn allra flokka í Suðurkjördæmi hafa lagt fram þingsályktunartillögu þar sem heilbrigðisráðherra er hvattur til að gera samning við Rannsókna- og skráningarsetur Krabbameinsfélags Íslands um rannsókn á nýgengi og áhættuþáttum krabbameina á Suðurnesjum, en þar er nýgengi hæst á öllu landinu. Við ræddum við Kjartan Má Kjartansson, bæjarstjóra í Reykjanesbæ, um mögulega rannsókn. Í gær ræddum við brottkast sem hefur tífaldast síðan Fiskistofa tók upp eftirlit með dróna, við framkvæmdastjóra Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi. Landssamband smábátaeigenda hefur mótmælt því að fiskistofa hafi heimild til að nota dróna við þetta eftirlit. Til okkar kom Arthúr Bogason formaður smábátaeigenda en honum þykir drónaeftirlitið minna á njósnir og varða við persónuvernd. Á föstudögum förum við yfir fréttir vikunnar með góðum viðmælendum, í dag voru það fjölmiðlafólkið Fanndís Birna Logadóttir á Vísi og Stöð 2 og Benedikt Bóas Hinriksson á Fréttablaðinu. Af nógu er að - vandræði innan KSÍ, kosningabaráttan er að hefjast í borginni og sóttvarnaráðstafanir verða óbreyttar næstu vikurnar. Áfengisgjald hækkar um 2,5 prósent næstu áramót samkvæmt fjárlagafrumvarpi. Félag atvinnurekenda segir að áfengisgjöld hér á landi séu mörg hundruð prósentustigum hærri en tíðkist annars staðar í Evrópu - og að Íslendingar eigi Evrópumetið í áfengissköttum. Við ræddum við ÓIaf Stephensen, formann félagsins. Tónlist: Bubbi Morthens - Sumar konur Queen - Thank god its christmas Big Red Machine - Renegade Wham! - Last Christmas Inspector Spacetime - Bára Tom Petty - Christmas all over again Björgvin og Svala - Fyrir jól

Komiði sæl og velkomin að Speglinum. Arnhildur Hálfdánardóttir er umsjónarmaður. Hæstiréttur segir eigendur HD verks ekki hafa gert nægjanlega grein fyrir hvers vegna þeir hafa selt stærstan hluta fasteigna sinna eftir brunann á Bræðraborgarstíg í fyrra. Dómurinn staðfesti í dag að kyrrsetja ætti eignir fyrirtækisins vegna skaðabótakröfu eftirlifenda og aðstandenda þeirra sem fórust. Samþykki Umhverfisstofnun nýtt starfsleyfi lyftæknifyrirtækisins Ísteka verða fylfullar blóðmerar fjórfalt fleiri en nú. Umboðsmaður Alþingis brýnir mennta- og barnamálaráðherra til að kanna hvort reglur um heimildir og verklag varðandi svokölluð einveruherbergi í grunnskólum séu nægilega skýrar. Indverskir bændur eru formlega hættir eins árs mótmælum gegn umbótaáformum stjórnvalda sem þeir segja að hefðu komið stórfyrirtækjum til góða. Lengri umfjallanir: Jólaboð frá í fyrra er enn efst á baugi í breskum stjórnmálum. Í fyrirspurnartíma forsætisráðherra í gær kom á óvart að forsætisráðherra baðst afsökunar á myndbandi samstarfsfólks síns. Tárvot afsögn aðalpersónunnar þar, fyrrum talsmanns forsætisráðherra, er engin sögulok. Óvæntar Covid reglur í Englandi áttu kannski að leiða athyglina frá jólaboðinu en tókst ekki. Í morgun eignaðist forsætisráðherra barn, að öllum líkindum sjöunda barn hans og fjármögnun á forsætisráðherraíbúðinni, enn eitt mallandi mál, tengt forsætisráðherra kom aftur í fréttaveltunni. Sigrún Davíðsdóttir segir frá. Hættan á því að þú eða ég fái krabbamein er minni en hún var og batalíkur þeirra sem greinast meiri. Á móti kemur hækkandi meðalaldur þjóðarinnar. Á næstu 15 árum er útlit fyrir að krabbameinstilvikum fjölgi um tæpan þriðjung. Forsvarsmenn Krabbameinsfélagsins segja löngu tímabært að stjórnvöld bregðist við og fjármagni stefnu til framtíðar. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélags Íslands og Laufeyju Tryggvadóttur forstöðumann rannsókna- og skráningaseturs félagsins. Þriðjungur af veltu á bókamarkaði skrifast á hljóðbækur. Stjórnarformaður Forlagsins telur að hefðbundnar bókaútgáfur hafi sofið á verðinum, líkt og plötuútgáfurnar gerðu margar þegar streymisveiturnar tóku völdin á tónlistarmarkaðnum. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Halldór Guðmundsson, rithöfund og stjórnarformann Forlagsins.

Umsjón: Rúnar Róbertsson og Gígja Hólmgeirsdóttir Fréttastofa Stöðvar2 sagði frá þvi um helgina að viðgerð á bílskýli vegna sprungu og leka hafi kostað tugmilljóna króna vegna hönnunargalla og ónógs eftirlits að hálfu verkfræðistofu og viðgerðin er ekki fullkláruð. Stofan hafi fengið verktaka með brotaferil að baki, segir í fréttinni, til að vinna verkið sem hafi algjörlega mislukkast. Þegar hann fór í þrot í miðju verki var samið við hann á ný á nýrri kennitöliu. Við fengum formann Neytendasamtakanna, Breka Karlsson, til okkar til að fara almennt yfir þessi mál. Hvar stendur neytandinn í svona málum og eru þau algeng inná borð Neytendasamtakanna? Í nýrri skýrslu Perform Europe, þar sem styrkjakerfi sviðslista í 41 Evrópulandi er skoðað, kemur í ljós að Ísland raðar sér í neðstu sætin þegar kemur að styrkjum til sýningarferða og samstarfs íslensks sviðslistafólks utan landssteinanna. Við fengum til okkar Friðrik Friðriksson, framkvæmdastjóra Bandalags sjálfsstæðra leikhúsa, til að segja okkur nánar frá niðurstöðum skýrslunnar og fara almennt yfir styrkjaumhverfi íslenska sviðslista. Mikil úrkoma hefur verið á Norðurlandi eystra og hafa aurskriður fallið víða. Ástandið er sérstaklega slæmt í Þingeyjarsveit og í gær var sjötti bærinn rýmdur vegna mikillar úrkomu og skriðuhættu, bærinn Nípá í Útkinn. Við hringdum í Braga Kárason, bónda á Nípá, og athugum hvernig staðan er hjá þeim núna í morgunsárið. Og tókum svo stöðuna hjá Hermanni Karlssyni aðalvarðstjóra í aðgerðarstjórn hjá lögreglustjóranum á Norðurlandi eystra um sama mál. Á föstudaginn 1. október hófst árlegt árvekni- og fjáröflunarátak Krabbameinsfélags Íslands, Bleika slaufan, undir slagorðinu ?VERUM TIL?. Í ár segir Lára okkur sína sögu í auglýsingunum. Saga hennar er persónuleg og einstök. Lára Guðrún Jóhönnudóttir og Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsfélagsins, komu til okkar. Og svo við fórum yfir íþróttir helgarinnar með Kristjönu Arnarsdóttur. Tónlist: Friðrik Dór - Segðu mér Kacey Musgraves - Justified Queen - You're my best friend Robbie Williams - Come undone Dikta - Just getting started Of monsters and men - Circles Paul Simon - Graceland Unnsteinn Manúel - Lúser Friðrik Ómar - Hvað ef ég get ekki elskað Jamiroquai - Alright Eddie Vedder - Long way

Krabbameinsfélagið fagnar 70 ára starfsafmæli um þessar mundir, m.a. með afmælisráðstefnu á morgun. Við slógum á þráðinn til Höllu Þorvaldsdóttur framkvæmdastjóra Krabbameinsfélagsins í tilefni af þessum tímamótum. Listasafn Einars Jónssonar og verkfræðistofan EFLA í samstarfi við List fyrir alla hlutu styrk frá Barnamenningarsjóði til að myndmæla 10 styttur eftir Einar Jónsson, fyrsta íslenska myndhöggvarann. En hvað er að myndmæla og hvernig skoðar maður stafrænar styttur? Þau AlmaDís Kristinsdóttir safnstjóri listasafns Einar Jónssonar og Þröstur Thor Bragason þrívíddarhönnuður hjá Eflu komu til okkar og sögðu okkur frá þessu forvitnilega verkefni. Í gær féll 13 ára gamalt hitamet þegar hiti mældist 29,4 stig á Hallormsstað. Áfram verður heitt í veðri í dag og spurning hvort íslenska hitametið frá 1939 gæti fallið? Theodór Freyr Hervarsson veðurfræðingur var á línunni og útskýrði fyrir okkur hvað veldur þessum óvenjulega hita í ágústlok. Sú harmafregn barst úr tónlistarheiminum í gær að Charlie Watts trommari Rolling Stones væri fallinn frá, 80 ára að aldri. Af því tilefni fengum við hingað félagana og Stones aðdáendurna Dr. Arnar Eggert Thoroddsen og Birgi Ísleif Gunnarsson til að renna yfir feril sveitarinnar þar sem má fullyrða að þeir þrír liðsmenn sem eftir eru á lífi séu goðsögn í lifanda lífi. Starfsmannamál flugfélagsins Play hafa verið í brennidepli upp á síðkastið en starfsfólki hins nýstofnaða félags hefur meðal annars verið boðið að lækka við sig starfshlutfall til að hljóta fastráðningu hjá félaginu. Birgir Jónsson, forstjóri Play, kom til okkar og ræddi málefni flugfélagsins. Tónlist: Benedikt Gylfason - Diamond. Axel O - Þjóðvegurinn. Lights on the highway - Ólgusjór. Snorri Helgason - Haustið 97. Rolling Stones - Charlie Watts. Rolling Stones - Gimme shelter. Vök - Skin. Aretha Franklin - Rescue me. Elín Hall - Komdu til baka. Supertramp - Give a little bit.