Podcasts about undanfarna

Undanfarna mánuði hafa hrúgast í innhólfið mitt tilkynningar um þekkta erlenda tónlistarmenn sem ætla sér að leika á tónleikum á Íslandi í sumar. Þessar hljómsveitir eru þó flestar komnar af léttasta skeiði, og markhópurinn kannski líka. Við ætlum að kynna okkur hvaða stóru erlendu listamenn eru að spila á Íslandi í sumar og reikna út meðalaldur markhópsins. Við ætlum líka að kynna okkur drama í bresku tónlistarlífi, deilur rapparans Little Simz og samstarfsmanns hennar InFlo. Þau hafa unnið saman að einhverri mest spennandi tónlist undanfarinna ára í bretlandi, framsækinni rapptónlist og svo pólitískri nýsálartónlist í verkefninu Sault. En nú virðist vinskapurinn kominn á endastöð. Una Schram segir frá. Og svo ætlum við að velta fyrir okkur hagstjórnarstefna úr sögubókunum, Merkantílismi, sem sumir segja að sé snúin aftur með Donald Trump.

Undanfarna mánuði hafa farið fram einhver stærstu mótmæli í sögu Serbíu. Þau hófust eftir að 15 manns létust í slysi á lestarstöð í Novi Sad, næststærstu borg landsins, en hafa farið að snúast um spillingu og stjórn forsetans Aleksandar Vucic. Háskólastúdentar hafa drifið mótmælin áfram með setuverkföllum, götulokunum, flautum og risastórum samlokum. Við spjöllum við Zarko Urosevic, lífeindafræðing sem starfar við Landsspítalann, en mætti á mótmælin þegar hán var heima í Serbíu í janúar. Hermann Stefánsson flytur okku þriðja pistilinn í pistlaröð sem hann kallar bíslagið. Að þessu sinni ákveður hann að stofna stjórnmálaflokk og flytur okkur stefnuræðu sína - og það er bannað að hlæja. Rappgoðsögnin Talib Kweli úr hljómsveitinni Black Star kemur fram á tónleikum í Gamla Bíó næsta fimmtudag. Davíð Roach Gunnarsson segir frá rapparanum hagyrta.

Undanfarna mánuði hefur bandaríski tónlistarmaðurinn og útgefandinn Sean Combs, betur þekktur sem Puff Daddy eða Diddy, verið reglulega í fréttum. Ástæðan eru holskefla hryllilegra ásakana um ofbeldi, kynferðisofbeldi, kúganir - ákærur fyrir mansal og skipulagða glæpastarfsemi. En þrátt fyrir ásakanirnar hafa hlustunartölur Diddy á streymisveitum rokið upp síðustu vikur - og þetta virðist raunar vera reglan frekar en undantekningin þegar stórstjörnur eru sakaðar um ofbeldi. Við pælum í slaufunum og streymisveitum. Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir, er doktorsnemi við Háskóla Íslands þar sem hún rannsóknar hvernig stafræn þróun hjá hinu opinbera hefur áhrif á réttindi fatlaðs fólks. Á dögunum fór hún af stað með nýja Facebook síðu, Tækni án hindrana. Tónlistarkeppnin Pan-Arctic Vision var haldin í Nuuk þann 12. Október síðastliðinn. Keppnin er svipuð Eurovision í sniði en ólík að því leyti til að hún er yfirlýst pólitísk og hafnar hugmyndum um þjóðríkið og landamæri, en miðjusetur jaðarett þjóðbrot á norðurslóðum. Katrín Helga Ólafsdóttir ræðir við Snæbjörn Helga Arnarson Jack um hátíðina.

Undanfarna daga hefur Morgunvaktin fjallað um Rússland og Úkraínu, í tilefni þess að á laugardag voru tvö ár liðin frá innrás Rússa í Úkraínu. Jón Ólafsson, prófessor við Háskóla Íslands, var gestur okkar klukkan hálf átta og við ræddum um stöðuna í Rússlandi - og stöðu Rússlands í alþjóðasamfélaginu. Björn Malmquist fréttamaður í Brussel sagði okkur tíðindi frá Evrópu að loknum fréttum klukkan átta. Við ræddum um stöðuna gagnvart Úkraínu, áhrifin sem innrásin þar hefur haft á varnarmál bæði innan Evrópusambandsins og Atlantshafsbandalagsins – en allt bendir til þess að Svíar verði samþykktir inn í bandalagið síðar í dag af ungverska þinginu, sem er það síðasta til að samþykkja. Örnefni á Reykjanesinu eru til umfjöllunar í síðasta hluta þáttarins. Sesselja G. Guðmundsdóttir hóf að skrásetja örnefni í Vatnsleysustrandarhreppi, sem nú er sveitarfélagið Vogar, fyrir meira en fjórum áratugum en hluti þeirra örnefna sem eru í hennar skráningu þar hafa hlotið landsfrægð eftir að jörð tók að hristast á Reykjanesi. Girl - The Beatles. Monday, Monday - Mamas and Papas. My girl - Mamas and Papas.

Undanfarna 17 daga hefur staðið yfir mikil björgunaraðgerð í Himalayafjöllunum þar sem 41 verkamaður festist í jarðgöngum sem féllu saman. Mennirnir náðust allir út úr göngunum heilir á húfi í gær og voru dregnir á börum eftir 90 sentímetra breiðu röri. Rætt við Magnús Örn Hákonarson björgunarsveitarmann og sérfræðing á sviði rústabjörgunar. Ólíkt því sem gerist annars staðar á Norðurlöndum eru litlar sem engar kröfur gerðar um góða ljósvist í íslenskum byggingum - jú, samkvæmt byggingareglugerð þurfa að vera gluggar en það er ekkert því til fyrirstöðu að byggja annað hús beint fyrir utan þá. Þessu vill vinnuhópur sem hefur unnið að tillögum til breytinga á byggingareglugerðinni breyta. Við ræðum lýsingu og ljósvist við Ástu Logadóttur, verkfræðing og lýsingarsérfræðing hjá Lotu en hún á sæti í nefndinni og kynnti tillögurnar í dag. Við heyrum eina málfarsmínútu og endurflytjum svo vísindaspjall við Eddu Olgudóttur frá því fyrr á árinu.

Undanfarna 17 daga hefur staðið yfir mikil björgunaraðgerð í Himalayafjöllunum þar sem 41 verkamaður festist í jarðgöngum sem féllu saman. Mennirnir náðust allir út úr göngunum heilir á húfi í gær og voru dregnir á börum eftir 90 sentímetra breiðu röri. Rætt við Magnús Örn Hákonarson björgunarsveitarmann og sérfræðing á sviði rústabjörgunar. Ólíkt því sem gerist annars staðar á Norðurlöndum eru litlar sem engar kröfur gerðar um góða ljósvist í íslenskum byggingum - jú, samkvæmt byggingareglugerð þurfa að vera gluggar en það er ekkert því til fyrirstöðu að byggja annað hús beint fyrir utan þá. Þessu vill vinnuhópur sem hefur unnið að tillögum til breytinga á byggingareglugerðinni breyta. Við ræðum lýsingu og ljósvist við Ástu Logadóttur, verkfræðing og lýsingarsérfræðing hjá Lotu en hún á sæti í nefndinni og kynnti tillögurnar í dag. Við heyrum eina málfarsmínútu og endurflytjum svo vísindaspjall við Eddu Olgudóttur frá því fyrr á árinu.

Lóa veltir fyrir hvort hún eigi að pósta eða sleppa því að pósta í story um stríð. Undanfarna þrjá áratugi hafa óvenjulega margir íslenskir popptónlistarmenn notið vinsælda utan landsteinana. Björk ruddi brautina og í kjölfarið komu hljómsveitir eins og Sigur Rós og Múm, seinna Of monsters and Men og Kaleo, og núna síðast Laufey. Þessum listamönnum hefur mörgum hverjum verið troðið inn í ákveðnar þjóðarklisjur en hafa líka notfært sér þær. Við spjöllum við Þorbjörg Daphne Hall og Nína Hjálmarsdóttir um þessar ímyndir Íslands og birtingarmyndir þeirra í samtímalistum. Chanel Björk Sturludóttir horfir aftur á eina af sínum uppáhaldsmyndum úr barnæsku, The Blind Side, i ljósi nýrra upplýsinga Myndin fjallar um hvíta fjölskyldu frá suðurríkjunum í Ameríku sem tekur ungan svartan mann, Michael Oher, og undir sinn verndarvæng og gera hann að yfirburðar íþróttamanni í amerískum fótbolta. Nú hefur Oher kvartað yfir því hvernig saga hans var misnotuð.

Lóa veltir fyrir hvort hún eigi að pósta eða sleppa því að pósta í story um stríð. Undanfarna þrjá áratugi hafa óvenjulega margir íslenskir popptónlistarmenn notið vinsælda utan landsteinana. Björk ruddi brautina og í kjölfarið komu hljómsveitir eins og Sigur Rós og Múm, seinna Of monsters and Men og Kaleo, og núna síðast Laufey. Þessum listamönnum hefur mörgum hverjum verið troðið inn í ákveðnar þjóðarklisjur en hafa líka notfært sér þær. Við spjöllum við Þorbjörg Daphne Hall og Nína Hjálmarsdóttir um þessar ímyndir Íslands og birtingarmyndir þeirra í samtímalistum. Chanel Björk Sturludóttir horfir aftur á eina af sínum uppáhaldsmyndum úr barnæsku, The Blind Side, i ljósi nýrra upplýsinga Myndin fjallar um hvíta fjölskyldu frá suðurríkjunum í Ameríku sem tekur ungan svartan mann, Michael Oher, og undir sinn verndarvæng og gera hann að yfirburðar íþróttamanni í amerískum fótbolta. Nú hefur Oher kvartað yfir því hvernig saga hans var misnotuð.

Undanfarna daga hafa staðið yfir menningarátök um ævintýrið um þægu kóngsdótturina Dimmalimm. Nú í mánuðinum kemur út hjá bókaforlaginu Óðinsauga ný útgáfa af ævintýrinu þar sem hinar klassísku myndir Muggs hafa verið endurgerðar í nýjum stíl og nýjum myndum bætt við við upprunalega textann. Í tilkynningu frá forlaginu segir: Ný útgáfa er óður til sögunnar um Dimmalimm eftir Guðmund Thorsteinsson, bæði textans og myndanna sem þessi stórsnjalli listamaður skóp. Fljótlega eftir að fréttist af útgáfunni sendu ættingjar Muggs frá sér yfirlýsingu þar sem þeir lýstu yfir óánægju sinni með útgáfunni - og sögðu verkið brjóta gegn sæmdarrétti höfundar. í þætti dagsins ræðum við við Geir Rögnvaldsson, dótturson Guðrúnar, systur Muggs, Huginn Þór Grétarsson hjá Óðinsauga og Önnu Magnúsdóttur Eirúnardóttur, sem skilaði BA-ritgerð í vor um Samspil mynda og texta í nokkrum útgáfum Sögunnar af Dimmalimm eftir Mugg. Sigríður Regína Sigurþórsdóttir rýnir í þrjár myndir á RIFF, The Settlers, How To Have Sex og Tilverur, frumraun leikstjórans Ninnu Pálmadóttur. Við fáum að heyra áttunda og seinast þátt Guðna Tómassonar og Þorgerðar E. Sigurðardóttur, Nokkrir dagar í frjálsu falli, frá árinu 2018. Yfirskrift þessa þáttar er Ræðan.

Undanfarna daga hafa staðið yfir menningarátök um ævintýrið um þægu kóngsdótturina Dimmalimm. Nú í mánuðinum kemur út hjá bókaforlaginu Óðinsauga ný útgáfa af ævintýrinu þar sem hinar klassísku myndir Muggs hafa verið endurgerðar í nýjum stíl og nýjum myndum bætt við við upprunalega textann. Í tilkynningu frá forlaginu segir: Ný útgáfa er óður til sögunnar um Dimmalimm eftir Guðmund Thorsteinsson, bæði textans og myndanna sem þessi stórsnjalli listamaður skóp. Fljótlega eftir að fréttist af útgáfunni sendu ættingjar Muggs frá sér yfirlýsingu þar sem þeir lýstu yfir óánægju sinni með útgáfunni - og sögðu verkið brjóta gegn sæmdarrétti höfundar. í þætti dagsins ræðum við við Geir Rögnvaldsson, dótturson Guðrúnar, systur Muggs, Huginn Þór Grétarsson hjá Óðinsauga og Önnu Magnúsdóttur Eirúnardóttur, sem skilaði BA-ritgerð í vor um Samspil mynda og texta í nokkrum útgáfum Sögunnar af Dimmalimm eftir Mugg. Sigríður Regína Sigurþórsdóttir rýnir í þrjár myndir á RIFF, The Settlers, How To Have Sex og Tilverur, frumraun leikstjórans Ninnu Pálmadóttur. Við fáum að heyra áttunda og seinast þátt Guðna Tómassonar og Þorgerðar E. Sigurðardóttur, Nokkrir dagar í frjálsu falli, frá árinu 2018. Yfirskrift þessa þáttar er Ræðan.

Sveinn, Daníel og Bjarki fara yfir helstu leikina sem kynntir voru á PlayStation Showcase 2023 sýningunni. Undanfarna daga hafa strákarnir svo verið að spila The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom og í síðari hluta þáttar segja þeir frá sínum fyrstu hughrifum á leiknum (umræður án söguspilla).    Tónlist: "Overworld" Kevin MacLeod (incompetech.com) Licensed under Creative Commons: By Attribution 4.0 License http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/

Undanfarna tvo daga hefur lestrarkennsla verið mikið rædd í kjölfarið á færslu Ilmar Kristjánsdóttur leikkonu á Facebook, þar gagnrýndi hún sérstaklega áherslu á hraðlestur í lestrarkennslu. Þessi færsla vakti gríðarlega athygli og umræðu og í kjölfarið kom Ilmur í viðtal hingað í Mannlega þáttinn á þriðjudaginn. Í gær voru svo tvö viðtöl hér á Rás 1 um þetta mál, Hermundur Sigmundsson prófessor kom á Morgunvaktina í gærmorgun og Svava Þórhildur Hjaltalín, lestrarkennari í Vestmannaeyjum, var í Samfélaginu í gær. Við fengum í dag Freyju Birgisdóttur, dósent í þroskasálfræði við Háskóla Íslands, til þess að fara með okkur í ljósi umræðunnar aðeins betur í þetta kerfi sem notast er við í lestrarkennslu og hvað felst í hugtakinu lesfimi. Við fjölluðum svo um áhugavert meistaraverkefni í næringarfræði við Háskóla Íslands en næringarfræðingurinn Guðmundur Gaukur Vigfússon komst að því að hefðbundin umönnun á Íslandi er ófullnægjandi fyrir eldra fólk sem útskrifast af spítala með áhættu fyrir vannæringu. Dæmi eru um að fólk sé jafnvel svo vannært eftir að heim er komið að það sé undir hungurmörkum og greinileg tengsl eru á milli endurinnlagna á spítala hjá þeim hópi sem léttist eftir heimkomu. Hins vegar getur fjölþátta næringarmeðferð yfir sex mánuði dregið úr algengi vannæringar ásamt því að hafa jákvæð áhrif á næringarástand aldraðra. Guðmundur Gaukur kom í þáttinn í dag. Svo heyrðum við í Jóhanni Steindórssyni, grenjaskyttu á Breiðdalsvík, en hann hefur safnað hreindýrshornum í nærri tvo áratugi, sem sagt hornum sem hreindýrin fella árlega. Hann hefur nú byggt úr hornunum sem hann hefur safnað rúmlega tveggja metra hátt jólatré sem er um 300 kíló að þyngd. Við fengum Jóhann til að segja okkur aðeins frá þessu og því að vera refaskytta. TÓNLIST Í ÞÆTTINUM Í rökkurró / Helena Eyjólfsdóttir (Nevins, Nevins, Dunn og Jón Sigurðsson) You Turn Me On, I am a Radio / Joni Mitchell (Joni Mitchell) Þrjú tonn af sandi / Haukar (Winfield, Blackwell og Þorsteinn Eggertsson) Enginn Veit / Sigrún Harðardóttir og Oríon (Lennon & McCartney og Eysteinn Jónasson) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Undanfarna tvo daga hefur lestrarkennsla verið mikið rædd í kjölfarið á færslu Ilmar Kristjánsdóttur leikkonu á Facebook, þar gagnrýndi hún sérstaklega áherslu á hraðlestur í lestrarkennslu. Þessi færsla vakti gríðarlega athygli og umræðu og í kjölfarið kom Ilmur í viðtal hingað í Mannlega þáttinn á þriðjudaginn. Í gær voru svo tvö viðtöl hér á Rás 1 um þetta mál, Hermundur Sigmundsson prófessor kom á Morgunvaktina í gærmorgun og Svava Þórhildur Hjaltalín, lestrarkennari í Vestmannaeyjum, var í Samfélaginu í gær. Við fengum í dag Freyju Birgisdóttur, dósent í þroskasálfræði við Háskóla Íslands, til þess að fara með okkur í ljósi umræðunnar aðeins betur í þetta kerfi sem notast er við í lestrarkennslu og hvað felst í hugtakinu lesfimi. Við fjölluðum svo um áhugavert meistaraverkefni í næringarfræði við Háskóla Íslands en næringarfræðingurinn Guðmundur Gaukur Vigfússon komst að því að hefðbundin umönnun á Íslandi er ófullnægjandi fyrir eldra fólk sem útskrifast af spítala með áhættu fyrir vannæringu. Dæmi eru um að fólk sé jafnvel svo vannært eftir að heim er komið að það sé undir hungurmörkum og greinileg tengsl eru á milli endurinnlagna á spítala hjá þeim hópi sem léttist eftir heimkomu. Hins vegar getur fjölþátta næringarmeðferð yfir sex mánuði dregið úr algengi vannæringar ásamt því að hafa jákvæð áhrif á næringarástand aldraðra. Guðmundur Gaukur kom í þáttinn í dag. Svo heyrðum við í Jóhanni Steindórssyni, grenjaskyttu á Breiðdalsvík, en hann hefur safnað hreindýrshornum í nærri tvo áratugi, sem sagt hornum sem hreindýrin fella árlega. Hann hefur nú byggt úr hornunum sem hann hefur safnað rúmlega tveggja metra hátt jólatré sem er um 300 kíló að þyngd. Við fengum Jóhann til að segja okkur aðeins frá þessu og því að vera refaskytta. TÓNLIST Í ÞÆTTINUM Í rökkurró / Helena Eyjólfsdóttir (Nevins, Nevins, Dunn og Jón Sigurðsson) You Turn Me On, I am a Radio / Joni Mitchell (Joni Mitchell) Þrjú tonn af sandi / Haukar (Winfield, Blackwell og Þorsteinn Eggertsson) Enginn Veit / Sigrún Harðardóttir og Oríon (Lennon & McCartney og Eysteinn Jónasson) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Undanfarna tíu daga hafa fjölmiðlar verið mettaðir af umfjöllun um dauðsfall elísabetar bretlandsdrottningu, jarðaförina, Bresku konungsfjölskylduna, Karl, nýja konunginn. Fólkið sem fær vald sitt frá guði. Inn á milli er að finna fréttir sem varpa gagnrýnu ljósi á þetta allt saman, þessa stofnun, fjölskylduna, breska heimsveldið, illa fengnu demantana. Og svo framvegis. Í morgun fylgdist að því er virðist hálf jörðin með útförinni, frá Westminister Abbey, þar sem ungir kórdrengir sungu og fjölskylda og þjóðarleiðtogar syrgðu saman. Syrgðu konu, ömmu, tákmynd, mýþólógíu. Í athöfn sem er eins og vel æft leikrit. Vel æft, stíft, kalt en líka fallegt. Við hin fáum að vera með, í beinni útsendingu, fyllumst lotningu, syrgjum með, almúginn stendur fyrir utan. Lóa fór á fund Ragnheiðar Kristjánsdóttur, prófessors í sagnfræði við Háskóla Íslands - því að það er allt í einu eins og allir séu orðnir royalistar við fráfall þessarar krúttlegu gömlu konu. Dórófónn er elektró-akústískt selló hannað af Halldóri Úlfarssyni, upphaflega sem hálfgerður leikmunur í myndlistarverki. En 15 árum síðar hefur hljóðfærið verið notað í óskarsverðlaunatónlist og verður nú sýnt í hinni fornfrægu hljóðfæraborg Cremona á Ítalíu. Við hringjum í Halldór til Aþenu og fræðumst það hvernig maður kemur nýju og óhefðbundnu hljóðfæri í notkun hjá tónlistarfólki. Heiða Vigdís Sigfúsdóttir flytur sinn þriðja pistil í Lestinni um sögu og menningu Argentínu. Að þessu sinni beinir hún sjónum sínum að bókum, Jorge Luis Borges og fleiri hetja argentískrar bókmenntasögu.

Undanfarna tíu daga hafa fjölmiðlar verið mettaðir af umfjöllun um dauðsfall elísabetar bretlandsdrottningu, jarðaförina, Bresku konungsfjölskylduna, Karl, nýja konunginn. Fólkið sem fær vald sitt frá guði. Inn á milli er að finna fréttir sem varpa gagnrýnu ljósi á þetta allt saman, þessa stofnun, fjölskylduna, breska heimsveldið, illa fengnu demantana. Og svo framvegis. Í morgun fylgdist að því er virðist hálf jörðin með útförinni, frá Westminister Abbey, þar sem ungir kórdrengir sungu og fjölskylda og þjóðarleiðtogar syrgðu saman. Syrgðu konu, ömmu, tákmynd, mýþólógíu. Í athöfn sem er eins og vel æft leikrit. Vel æft, stíft, kalt en líka fallegt. Við hin fáum að vera með, í beinni útsendingu, fyllumst lotningu, syrgjum með, almúginn stendur fyrir utan. Lóa fór á fund Ragnheiðar Kristjánsdóttur, prófessors í sagnfræði við Háskóla Íslands - því að það er allt í einu eins og allir séu orðnir royalistar við fráfall þessarar krúttlegu gömlu konu. Dórófónn er elektró-akústískt selló hannað af Halldóri Úlfarssyni, upphaflega sem hálfgerður leikmunur í myndlistarverki. En 15 árum síðar hefur hljóðfærið verið notað í óskarsverðlaunatónlist og verður nú sýnt í hinni fornfrægu hljóðfæraborg Cremona á Ítalíu. Við hringjum í Halldór til Aþenu og fræðumst það hvernig maður kemur nýju og óhefðbundnu hljóðfæri í notkun hjá tónlistarfólki. Heiða Vigdís Sigfúsdóttir flytur sinn þriðja pistil í Lestinni um sögu og menningu Argentínu. Að þessu sinni beinir hún sjónum sínum að bókum, Jorge Luis Borges og fleiri hetja argentískrar bókmenntasögu.

Undanfarna tíu daga hafa fjölmiðlar verið mettaðir af umfjöllun um dauðsfall elísabetar bretlandsdrottningu, jarðaförina, Bresku konungsfjölskylduna, Karl, nýja konunginn. Fólkið sem fær vald sitt frá guði. Inn á milli er að finna fréttir sem varpa gagnrýnu ljósi á þetta allt saman, þessa stofnun, fjölskylduna, breska heimsveldið, illa fengnu demantana. Og svo framvegis. Í morgun fylgdist að því er virðist hálf jörðin með útförinni, frá Westminister Abbey, þar sem ungir kórdrengir sungu og fjölskylda og þjóðarleiðtogar syrgðu saman. Syrgðu konu, ömmu, tákmynd, mýþólógíu. Í athöfn sem er eins og vel æft leikrit. Vel æft, stíft, kalt en líka fallegt. Við hin fáum að vera með, í beinni útsendingu, fyllumst lotningu, syrgjum með, almúginn stendur fyrir utan. Lóa fór á fund Ragnheiðar Kristjánsdóttur, prófessors í sagnfræði við Háskóla Íslands - því að það er allt í einu eins og allir séu orðnir royalistar við fráfall þessarar krúttlegu gömlu konu. Dórófónn er elektró-akústískt selló hannað af Halldóri Úlfarssyni, upphaflega sem hálfgerður leikmunur í myndlistarverki. En 15 árum síðar hefur hljóðfærið verið notað í óskarsverðlaunatónlist og verður nú sýnt í hinni fornfrægu hljóðfæraborg Cremona á Ítalíu. Við hringjum í Halldór til Aþenu og fræðumst það hvernig maður kemur nýju og óhefðbundnu hljóðfæri í notkun hjá tónlistarfólki. Heiða Vigdís Sigfúsdóttir flytur sinn þriðja pistil í Lestinni um sögu og menningu Argentínu. Að þessu sinni beinir hún sjónum sínum að bókum, Jorge Luis Borges og fleiri hetja argentískrar bókmenntasögu.

Kvikmyndin Svar við bréfi Helgu í leikstjórn Ásu Helgu Hjörleifsdóttur var frumsýnd síðastliðin föstudag. Nýr kvikmyndagagnrýnandi Lestarinnar Guðrún Elsa Bragadóttir rýnir í Svarið. Hún fór í bíó, örlítið efins um að hægt væri að gera kvikmynd um bændur í dag, án þess að útkoman yrði klisjukennd. Framtíð tónleika og viðburðahalds í post-húsinu og tóma rýminu, gróskumiklum listarýmum í Skerjafirðinum, er í hættu. Tónleikum hefur verið frestað ótímabundið. Undanfarna daga hafa verið sagðar fréttir af því að kvartanir nágranna yfir hávaða séu ástæðan. Við hringjum í einn aðstandenda póst-hússins, Bjarna Daníel Þorvaldsson. Ný íslensk hrollvekja verður frumsýnd á föstudag. Myndin nefnist Mara á íslensku en á ensku ber hún titilinn It hatched. Við ræðum við leikstjóra myndarinnar Elvar Gunnarsson, um b-myndir, um áhrifin sem skilnaður hefur á eftirvinnslu bíómyndar og af hverju svona margar hrollvekjur fjalla um barnsburð.

Kvikmyndin Svar við bréfi Helgu í leikstjórn Ásu Helgu Hjörleifsdóttur var frumsýnd síðastliðin föstudag. Nýr kvikmyndagagnrýnandi Lestarinnar Guðrún Elsa Bragadóttir rýnir í Svarið. Hún fór í bíó, örlítið efins um að hægt væri að gera kvikmynd um bændur í dag, án þess að útkoman yrði klisjukennd. Framtíð tónleika og viðburðahalds í post-húsinu og tóma rýminu, gróskumiklum listarýmum í Skerjafirðinum, er í hættu. Tónleikum hefur verið frestað ótímabundið. Undanfarna daga hafa verið sagðar fréttir af því að kvartanir nágranna yfir hávaða séu ástæðan. Við hringjum í einn aðstandenda póst-hússins, Bjarna Daníel Þorvaldsson. Ný íslensk hrollvekja verður frumsýnd á föstudag. Myndin nefnist Mara á íslensku en á ensku ber hún titilinn It hatched. Við ræðum við leikstjóra myndarinnar Elvar Gunnarsson, um b-myndir, um áhrifin sem skilnaður hefur á eftirvinnslu bíómyndar og af hverju svona margar hrollvekjur fjalla um barnsburð.

Kvikmyndin Svar við bréfi Helgu í leikstjórn Ásu Helgu Hjörleifsdóttur var frumsýnd síðastliðin föstudag. Nýr kvikmyndagagnrýnandi Lestarinnar Guðrún Elsa Bragadóttir rýnir í Svarið. Hún fór í bíó, örlítið efins um að hægt væri að gera kvikmynd um bændur í dag, án þess að útkoman yrði klisjukennd. Framtíð tónleika og viðburðahalds í post-húsinu og tóma rýminu, gróskumiklum listarýmum í Skerjafirðinum, er í hættu. Tónleikum hefur verið frestað ótímabundið. Undanfarna daga hafa verið sagðar fréttir af því að kvartanir nágranna yfir hávaða séu ástæðan. Við hringjum í einn aðstandenda póst-hússins, Bjarna Daníel Þorvaldsson. Ný íslensk hrollvekja verður frumsýnd á föstudag. Myndin nefnist Mara á íslensku en á ensku ber hún titilinn It hatched. Við ræðum við leikstjóra myndarinnar Elvar Gunnarsson, um b-myndir, um áhrifin sem skilnaður hefur á eftirvinnslu bíómyndar og af hverju svona margar hrollvekjur fjalla um barnsburð.

Kvikmyndin Svar við bréfi Helgu í leikstjórn Ásu Helgu Hjörleifsdóttur var frumsýnd síðastliðin föstudag. Nýr kvikmyndagagnrýnandi Lestarinnar Guðrún Elsa Bragadóttir rýnir í Svarið. Hún fór í bíó, örlítið efins um að hægt væri að gera kvikmynd um bændur í dag, án þess að útkoman yrði klisjukennd. Framtíð tónleika og viðburðahalds í post-húsinu og tóma rýminu, gróskumiklum listarýmum í Skerjafirðinum, er í hættu. Tónleikum hefur verið frestað ótímabundið. Undanfarna daga hafa verið sagðar fréttir af því að kvartanir nágranna yfir hávaða séu ástæðan. Við hringjum í einn aðstandenda póst-hússins, Bjarna Daníel Þorvaldsson. Ný íslensk hrollvekja verður frumsýnd á föstudag. Myndin nefnist Mara á íslensku en á ensku ber hún titilinn It hatched. Við ræðum við leikstjóra myndarinnar Elvar Gunnarsson, um b-myndir, um áhrifin sem skilnaður hefur á eftirvinnslu bíómyndar og af hverju svona margar hrollvekjur fjalla um barnsburð.

Töðugjöld eru nú haldin í 27. skiptið en þau hafa verið haldin frá árinu 1994 að undanskildu 2020 og 2021 vegna faraldursins og eru því með elstu bæjarhátíðum landsins. Hnallþórukeppni, Fegurðar - og hæfileikakeppni dýra og söngvakeppni barna er meðal þess sem boðið er uppá. Eiríkur Vilhelm Sigurðarson veit allt um Töðugjöldin og var á línunni. Norðurlandamót í hestaíþróttum á íslenskum hestum stendur nú sem hæst á Álandseyjum og Íslendingar taka að sjálfsögðu þátt með fjölskipað lið sem að mestu er skipað yngri knöpum. Hulda sló á þráðinn til Heklu Katharinu Kristinsdóttur landsliðsþjálfara undir 21 árs liðsins og heyrði af gengi íslenska liðsins. Mikið hefur gengið í innan verkalýðshreyfingarinnar í vikunni eftir að Drífa Snædal, forseti ASÍ, tilkynnti um afsögn sína. Formaður Bandalags háskólamanna sagði í kvöldfréttum í gær að ef átök haldi áfram innan ASÍ tefji það kjarasamningaviðræður á opinbera markaðnum. Við ræddum við Guðmund Inga Guðbrandsson, félags- og vinnumarkaðsráðherra. Fréttir vikunnar voru á sínum stað eftir átta fréttir. Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, og Elísabet Inga Sigurðardóttir, fréttakona á stöð 2, Bylgjunni og Vísi, komu til okkar. Ritstjórn Fréttablaðsins hefur hafnað kröfu rússneska sendiráðsins um afsökunarbeiðni vegna mynd­birtingar af fótum troðnum rússneskum fána. Þá hefur netárás sem gerð var á vef blaðsins í gær verið kærð til lögreglu. Sigmundur Ernir Rúnarsson, ritstjóri Fréttablaðsins, ræddi málið við okkur. Undanfarna föstudaga höfum við fengið til okkar lífskúnstnerinn, hárgreiðslumeistarann og Eyjamanninn Óla Bogga Heiðarsson til að fara aðeins yfir það sem er að gerast hjá landanum í mannlífi, menningu og mat. Óli Boggi kom í kaffi. Tónlist: KK - I got a woman Laufey - Everything I know about love Fleetwood Mac - Go your own way Mumford and sons - I will wait Bríet - Sólblóm Birgir Hansen - Poki Sigga, Beta og Elín - Með hækkandi sól

Töðugjöld eru nú haldin í 27. skiptið en þau hafa verið haldin frá árinu 1994 að undanskildu 2020 og 2021 vegna faraldursins og eru því með elstu bæjarhátíðum landsins. Hnallþórukeppni, Fegurðar - og hæfileikakeppni dýra og söngvakeppni barna er meðal þess sem boðið er uppá. Eiríkur Vilhelm Sigurðarson veit allt um Töðugjöldin og var á línunni. Norðurlandamót í hestaíþróttum á íslenskum hestum stendur nú sem hæst á Álandseyjum og Íslendingar taka að sjálfsögðu þátt með fjölskipað lið sem að mestu er skipað yngri knöpum. Hulda sló á þráðinn til Heklu Katharinu Kristinsdóttur landsliðsþjálfara undir 21 árs liðsins og heyrði af gengi íslenska liðsins. Mikið hefur gengið í innan verkalýðshreyfingarinnar í vikunni eftir að Drífa Snædal, forseti ASÍ, tilkynnti um afsögn sína. Formaður Bandalags háskólamanna sagði í kvöldfréttum í gær að ef átök haldi áfram innan ASÍ tefji það kjarasamningaviðræður á opinbera markaðnum. Við ræddum við Guðmund Inga Guðbrandsson, félags- og vinnumarkaðsráðherra. Fréttir vikunnar voru á sínum stað eftir átta fréttir. Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, og Elísabet Inga Sigurðardóttir, fréttakona á stöð 2, Bylgjunni og Vísi, komu til okkar. Ritstjórn Fréttablaðsins hefur hafnað kröfu rússneska sendiráðsins um afsökunarbeiðni vegna mynd­birtingar af fótum troðnum rússneskum fána. Þá hefur netárás sem gerð var á vef blaðsins í gær verið kærð til lögreglu. Sigmundur Ernir Rúnarsson, ritstjóri Fréttablaðsins, ræddi málið við okkur. Undanfarna föstudaga höfum við fengið til okkar lífskúnstnerinn, hárgreiðslumeistarann og Eyjamanninn Óla Bogga Heiðarsson til að fara aðeins yfir það sem er að gerast hjá landanum í mannlífi, menningu og mat. Óli Boggi kom í kaffi. Tónlist: KK - I got a woman Laufey - Everything I know about love Fleetwood Mac - Go your own way Mumford and sons - I will wait Bríet - Sólblóm Birgir Hansen - Poki Sigga, Beta og Elín - Með hækkandi sól

Töðugjöld eru nú haldin í 27. skiptið en þau hafa verið haldin frá árinu 1994 að undanskildu 2020 og 2021 vegna faraldursins og eru því með elstu bæjarhátíðum landsins. Hnallþórukeppni, Fegurðar - og hæfileikakeppni dýra og söngvakeppni barna er meðal þess sem boðið er uppá. Eiríkur Vilhelm Sigurðarson veit allt um Töðugjöldin og var á línunni. Norðurlandamót í hestaíþróttum á íslenskum hestum stendur nú sem hæst á Álandseyjum og Íslendingar taka að sjálfsögðu þátt með fjölskipað lið sem að mestu er skipað yngri knöpum. Hulda sló á þráðinn til Heklu Katharinu Kristinsdóttur landsliðsþjálfara undir 21 árs liðsins og heyrði af gengi íslenska liðsins. Mikið hefur gengið í innan verkalýðshreyfingarinnar í vikunni eftir að Drífa Snædal, forseti ASÍ, tilkynnti um afsögn sína. Formaður Bandalags háskólamanna sagði í kvöldfréttum í gær að ef átök haldi áfram innan ASÍ tefji það kjarasamningaviðræður á opinbera markaðnum. Við ræddum við Guðmund Inga Guðbrandsson, félags- og vinnumarkaðsráðherra. Fréttir vikunnar voru á sínum stað eftir átta fréttir. Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, og Elísabet Inga Sigurðardóttir, fréttakona á stöð 2, Bylgjunni og Vísi, komu til okkar. Ritstjórn Fréttablaðsins hefur hafnað kröfu rússneska sendiráðsins um afsökunarbeiðni vegna mynd­birtingar af fótum troðnum rússneskum fána. Þá hefur netárás sem gerð var á vef blaðsins í gær verið kærð til lögreglu. Sigmundur Ernir Rúnarsson, ritstjóri Fréttablaðsins, ræddi málið við okkur. Undanfarna föstudaga höfum við fengið til okkar lífskúnstnerinn, hárgreiðslumeistarann og Eyjamanninn Óla Bogga Heiðarsson til að fara aðeins yfir það sem er að gerast hjá landanum í mannlífi, menningu og mat. Óli Boggi kom í kaffi. Tónlist: KK - I got a woman Laufey - Everything I know about love Fleetwood Mac - Go your own way Mumford and sons - I will wait Bríet - Sólblóm Birgir Hansen - Poki Sigga, Beta og Elín - Með hækkandi sól

Um helgina fara í loftið nýir sjónvarpsþættir á RÚV sem heita Náttúran mín. Lára Ómarsdóttir, sem er umsjónarmaður þáttanna, kíkti til okkar og sagði okkur meira af þessum þáttum þar sem maður og náttúra og samspil þeirra leika aðalhlutverk. Við heyrðum af heilmiklum framkvæmdum í Árneshreppi, en þar er margt í gangi, m.a. ljósleiðaravæðing, hafnarframkvæmdir og hitaveita. Skúli Gautason er verkefnastjóri hjá Áfram Árneshreppi sem heyrir undir brothættar byggðir og við slógum á þráðinn til hans og forvitnuðumst um gang mála. Ragnhildur Gísladóttir heldur sína fyrstu stórtónleika í Eldborg þann 1. október næstkomandi þar sem hún flytut lög frá sínum litríka tónlistarferli. Þetta heyrir til tíðinda enda er hún ein virtasta tónlistarkona og tónskáld landsins og sannanlega brautryðjandi þegar kemur að konum í tónlist. Ragga Gísla kom til okkar í drottningaviðtal eins og henni sæmir. Hápunktur Hinsegin daga er iðulega Gleðigangan og hún fer fram á morgun. Til að heyra allt um skipulag, götulokanir og fjölda þátttakenda hringdum við í göngu- og öryggisstjórann, Evu Jóhannsdóttur. Undanfarna föstudaga höfum við fengið til okkar lífskúnstnerinn, hárgreiðslumeistarann og Eyjamanninn Óla Bogga Heiðarsson til að fara aðeins yfir það sem er að gerast hjá landanum í mannlífi, menningu og mat, strauma og stefnur. Óli Boggi kíkti við. Tónlist: Sycamore tree - La flamme. Elvis Presley - Suspicious minds. Miley Cyrus - Midnight sky. Birgir Hansen - Poki. Sniglabandið - Í góðu skapi. Björgvin Halldórsson og Ragnhildur Gísladóttir - Dagar og nætur (brot) Grýlurnar - Sísí (brot) Stuðmenn - Manstu ekki eftir mér (brot) Páll Óskar - Allt fyrir ástina. Vök - Illuminating. Raggi Bjarna - Flottur jakki.

Um helgina fara í loftið nýir sjónvarpsþættir á RÚV sem heita Náttúran mín. Lára Ómarsdóttir, sem er umsjónarmaður þáttanna, kíkti til okkar og sagði okkur meira af þessum þáttum þar sem maður og náttúra og samspil þeirra leika aðalhlutverk. Við heyrðum af heilmiklum framkvæmdum í Árneshreppi, en þar er margt í gangi, m.a. ljósleiðaravæðing, hafnarframkvæmdir og hitaveita. Skúli Gautason er verkefnastjóri hjá Áfram Árneshreppi sem heyrir undir brothættar byggðir og við slógum á þráðinn til hans og forvitnuðumst um gang mála. Ragnhildur Gísladóttir heldur sína fyrstu stórtónleika í Eldborg þann 1. október næstkomandi þar sem hún flytut lög frá sínum litríka tónlistarferli. Þetta heyrir til tíðinda enda er hún ein virtasta tónlistarkona og tónskáld landsins og sannanlega brautryðjandi þegar kemur að konum í tónlist. Ragga Gísla kom til okkar í drottningaviðtal eins og henni sæmir. Hápunktur Hinsegin daga er iðulega Gleðigangan og hún fer fram á morgun. Til að heyra allt um skipulag, götulokanir og fjölda þátttakenda hringdum við í göngu- og öryggisstjórann, Evu Jóhannsdóttur. Undanfarna föstudaga höfum við fengið til okkar lífskúnstnerinn, hárgreiðslumeistarann og Eyjamanninn Óla Bogga Heiðarsson til að fara aðeins yfir það sem er að gerast hjá landanum í mannlífi, menningu og mat, strauma og stefnur. Óli Boggi kíkti við. Tónlist: Sycamore tree - La flamme. Elvis Presley - Suspicious minds. Miley Cyrus - Midnight sky. Birgir Hansen - Poki. Sniglabandið - Í góðu skapi. Björgvin Halldórsson og Ragnhildur Gísladóttir - Dagar og nætur (brot) Grýlurnar - Sísí (brot) Stuðmenn - Manstu ekki eftir mér (brot) Páll Óskar - Allt fyrir ástina. Vök - Illuminating. Raggi Bjarna - Flottur jakki.

Um helgina fara í loftið nýir sjónvarpsþættir á RÚV sem heita Náttúran mín. Lára Ómarsdóttir, sem er umsjónarmaður þáttanna, kíkti til okkar og sagði okkur meira af þessum þáttum þar sem maður og náttúra og samspil þeirra leika aðalhlutverk. Við heyrðum af heilmiklum framkvæmdum í Árneshreppi, en þar er margt í gangi, m.a. ljósleiðaravæðing, hafnarframkvæmdir og hitaveita. Skúli Gautason er verkefnastjóri hjá Áfram Árneshreppi sem heyrir undir brothættar byggðir og við slógum á þráðinn til hans og forvitnuðumst um gang mála. Ragnhildur Gísladóttir heldur sína fyrstu stórtónleika í Eldborg þann 1. október næstkomandi þar sem hún flytut lög frá sínum litríka tónlistarferli. Þetta heyrir til tíðinda enda er hún ein virtasta tónlistarkona og tónskáld landsins og sannanlega brautryðjandi þegar kemur að konum í tónlist. Ragga Gísla kom til okkar í drottningaviðtal eins og henni sæmir. Hápunktur Hinsegin daga er iðulega Gleðigangan og hún fer fram á morgun. Til að heyra allt um skipulag, götulokanir og fjölda þátttakenda hringdum við í göngu- og öryggisstjórann, Evu Jóhannsdóttur. Undanfarna föstudaga höfum við fengið til okkar lífskúnstnerinn, hárgreiðslumeistarann og Eyjamanninn Óla Bogga Heiðarsson til að fara aðeins yfir það sem er að gerast hjá landanum í mannlífi, menningu og mat, strauma og stefnur. Óli Boggi kíkti við. Tónlist: Sycamore tree - La flamme. Elvis Presley - Suspicious minds. Miley Cyrus - Midnight sky. Birgir Hansen - Poki. Sniglabandið - Í góðu skapi. Björgvin Halldórsson og Ragnhildur Gísladóttir - Dagar og nætur (brot) Grýlurnar - Sísí (brot) Stuðmenn - Manstu ekki eftir mér (brot) Páll Óskar - Allt fyrir ástina. Vök - Illuminating. Raggi Bjarna - Flottur jakki.

Hreinsun Víkur í Mýrdal eftir mikið sandfok í vetur kostar Mýrdalshrepp tugi milljóna króna. Við ræddum við Einar Frey Elínarson, oddvita Mýrdalshrepps, en gera á ráðstafanir til að sporna við öðru eins sandfoki. Það hefur orðið mikil breyting í áherslum heilsugúrúa og einkaþjálfara undanfarin ár. Nálgunin snýst nú, sem betur fer, minna um það að minnka og léttast og meira um það að styrkjast og halda heilsu um ókomna tíð. Einkaþjálfarinn Nanna Kaaber er ein þeirra þjálfara sem hafa tekið svokallað þyngdarlausa nálgun á þjálfun sína en það þýðir ekki að prógrammið sé einhverjir göngutúrar og hláturjóga. . Í apríl efnir hún til hreyfiáskorunar sem gengur út á það að hreyfa sig á hverjum einasta degi. Staðhæfingar atvinnurekenda um að ekkert svigrúm sé til launahækkana eru óvenju langt frá veruleikanum í komandi kjarasamningum, líkt og miklar launahækkanir forstjóra fyrirtækja hérlendis og arðgreiðslur til hluthafa sýna. Þetta skrifar Stefán Ólandsson, prófessor emeritus í félagsfræði við Háskóla Íslands og sérfræðingur hjá Eflingu, í grein sinni í nýjasta tölublaði Vísbendingar. Við ræddum efni greinarinnar við Stefán. Undanfarna daga hafa borist skuggalegar fréttir af stöðu Au Pair stúlkna hér á landi. Nicole Leigh Mosty, formaður félags kvenna af erlendum uppruna, var gestur okkar upp úr klukkan átta. Það er ansi mörgum þessa dagana sem veitir ekki af smá aðstoð í krísustjórnun. Bryndís Ísfold Hlöðversdóttir ráðgjafi og aðjúnkt við háskólann á Bifröst í krísusamskiptum kíkti til okkar með helstu krísufræðin í farteskinu. Út árið 2023 býðst kaupendum nýrra rafbíla skattaívilnun sem getur hæst orðið 1.560.000 kr. Björn Teitsson, sérfræðingur hjá Skipulagsstofnun, varpaði því fram á dögunum að ríkisvaldið ætti að borga bíllausum sambærilega upphæð sem mætti þá til dæmis nýta til kaupa á rafhjóli og hvetja þar með fleiri til að losa sig við bílinn, umhverfisins vegna. Við heyrðum betur í Birni varðandi þessar forvitnilegu hugmyndir. Tónlist: Emiliana Torrini - Vertu Úlfur Teitur Magnússon - Monika Lexzi - Before I fall Whitney Houston - Higher Love EYJAA - Ultraviolet BSÍ - Vesturbæjar Beach Bríet - Fimm Ariana Grande - Thank you, next Flott - Mér er drull

Hreinsun Víkur í Mýrdal eftir mikið sandfok í vetur kostar Mýrdalshrepp tugi milljóna króna. Við ræddum við Einar Frey Elínarson, oddvita Mýrdalshrepps, en gera á ráðstafanir til að sporna við öðru eins sandfoki. Það hefur orðið mikil breyting í áherslum heilsugúrúa og einkaþjálfara undanfarin ár. Nálgunin snýst nú, sem betur fer, minna um það að minnka og léttast og meira um það að styrkjast og halda heilsu um ókomna tíð. Einkaþjálfarinn Nanna Kaaber er ein þeirra þjálfara sem hafa tekið svokallað þyngdarlausa nálgun á þjálfun sína en það þýðir ekki að prógrammið sé einhverjir göngutúrar og hláturjóga. . Í apríl efnir hún til hreyfiáskorunar sem gengur út á það að hreyfa sig á hverjum einasta degi. Staðhæfingar atvinnurekenda um að ekkert svigrúm sé til launahækkana eru óvenju langt frá veruleikanum í komandi kjarasamningum, líkt og miklar launahækkanir forstjóra fyrirtækja hérlendis og arðgreiðslur til hluthafa sýna. Þetta skrifar Stefán Ólandsson, prófessor emeritus í félagsfræði við Háskóla Íslands og sérfræðingur hjá Eflingu, í grein sinni í nýjasta tölublaði Vísbendingar. Við ræddum efni greinarinnar við Stefán. Undanfarna daga hafa borist skuggalegar fréttir af stöðu Au Pair stúlkna hér á landi. Nicole Leigh Mosty, formaður félags kvenna af erlendum uppruna, var gestur okkar upp úr klukkan átta. Það er ansi mörgum þessa dagana sem veitir ekki af smá aðstoð í krísustjórnun. Bryndís Ísfold Hlöðversdóttir ráðgjafi og aðjúnkt við háskólann á Bifröst í krísusamskiptum kíkti til okkar með helstu krísufræðin í farteskinu. Út árið 2023 býðst kaupendum nýrra rafbíla skattaívilnun sem getur hæst orðið 1.560.000 kr. Björn Teitsson, sérfræðingur hjá Skipulagsstofnun, varpaði því fram á dögunum að ríkisvaldið ætti að borga bíllausum sambærilega upphæð sem mætti þá til dæmis nýta til kaupa á rafhjóli og hvetja þar með fleiri til að losa sig við bílinn, umhverfisins vegna. Við heyrðum betur í Birni varðandi þessar forvitnilegu hugmyndir. Tónlist: Emiliana Torrini - Vertu Úlfur Teitur Magnússon - Monika Lexzi - Before I fall Whitney Houston - Higher Love EYJAA - Ultraviolet BSÍ - Vesturbæjar Beach Bríet - Fimm Ariana Grande - Thank you, next Flott - Mér er drull

Hreinsun Víkur í Mýrdal eftir mikið sandfok í vetur kostar Mýrdalshrepp tugi milljóna króna. Við ræddum við Einar Frey Elínarson, oddvita Mýrdalshrepps, en gera á ráðstafanir til að sporna við öðru eins sandfoki. Það hefur orðið mikil breyting í áherslum heilsugúrúa og einkaþjálfara undanfarin ár. Nálgunin snýst nú, sem betur fer, minna um það að minnka og léttast og meira um það að styrkjast og halda heilsu um ókomna tíð. Einkaþjálfarinn Nanna Kaaber er ein þeirra þjálfara sem hafa tekið svokallað þyngdarlausa nálgun á þjálfun sína en það þýðir ekki að prógrammið sé einhverjir göngutúrar og hláturjóga. . Í apríl efnir hún til hreyfiáskorunar sem gengur út á það að hreyfa sig á hverjum einasta degi. Staðhæfingar atvinnurekenda um að ekkert svigrúm sé til launahækkana eru óvenju langt frá veruleikanum í komandi kjarasamningum, líkt og miklar launahækkanir forstjóra fyrirtækja hérlendis og arðgreiðslur til hluthafa sýna. Þetta skrifar Stefán Ólandsson, prófessor emeritus í félagsfræði við Háskóla Íslands og sérfræðingur hjá Eflingu, í grein sinni í nýjasta tölublaði Vísbendingar. Við ræddum efni greinarinnar við Stefán. Undanfarna daga hafa borist skuggalegar fréttir af stöðu Au Pair stúlkna hér á landi. Nicole Leigh Mosty, formaður félags kvenna af erlendum uppruna, var gestur okkar upp úr klukkan átta. Það er ansi mörgum þessa dagana sem veitir ekki af smá aðstoð í krísustjórnun. Bryndís Ísfold Hlöðversdóttir ráðgjafi og aðjúnkt við háskólann á Bifröst í krísusamskiptum kíkti til okkar með helstu krísufræðin í farteskinu. Út árið 2023 býðst kaupendum nýrra rafbíla skattaívilnun sem getur hæst orðið 1.560.000 kr. Björn Teitsson, sérfræðingur hjá Skipulagsstofnun, varpaði því fram á dögunum að ríkisvaldið ætti að borga bíllausum sambærilega upphæð sem mætti þá til dæmis nýta til kaupa á rafhjóli og hvetja þar með fleiri til að losa sig við bílinn, umhverfisins vegna. Við heyrðum betur í Birni varðandi þessar forvitnilegu hugmyndir. Tónlist: Emiliana Torrini - Vertu Úlfur Teitur Magnússon - Monika Lexzi - Before I fall Whitney Houston - Higher Love EYJAA - Ultraviolet BSÍ - Vesturbæjar Beach Bríet - Fimm Ariana Grande - Thank you, next Flott - Mér er drull

Undanfarna daga hafa Ingólfur Bjarni Sigfússon fréttamaður og Ingvar Haukur Guðmundsson tökumaður flutt fréttir fyrir ríkisútvarpið frá Úkraínu. Fréttir þeirra hafa vakið mikla athygli, fyrst þegar Ingólfur Bjarni varð klökkur í beinni útsendingu daginn sem innrásin hófst, þegar hann lýsti viðbrögðum venjulegs fólks sem þeir hittu í höfuðborginni. Síðan þá hafa reglulega birst innslög frá þeim félögum, fyrst frá Kænugarði og síðan eftir að ástandið versnaði þar, úr bílalest á þjóðveginum frá borginni, og síðan frá landamærunum þar sem fjöldi Úkraínumanna reynir að komast úr landi. Nokkuð hefur borið á gagnrýni á samfélagsmiðlum að í stað þess að varpa ljósi á ástandið, beina myndavélunum að umhverfinu og hljóðnemanum að heimafólki, hafi bjarmalönds fréttamannanna sjálfra verið helsta umfjöllunarefnið. Við ræðum við Þóru Arnórsdóttur um stríðsfréttaritun og sjálfhverfa fréttamennsku. Við ræðum við Tönju Björk Ómarsdóttur leikkonu sem leikur íslensku kappaksturskonuna Aðalbjörgu í kvikmyndinni Vélarniður, Les Bruit des Moteurs, sem var lokamynd Franskrar kvikmyndahátíðar í Bíó Paradís. Tanja er tilnefnd til Kanadísku kvikmynda- og sjónvarpsverðlaunanna fyrir leik sinn í myndinni. Og við heyrum pistil frá Sölva Halldórssyni um þá frómu list að bíða.

Undanfarna daga hafa Ingólfur Bjarni Sigfússon fréttamaður og Ingvar Haukur Guðmundsson tökumaður flutt fréttir fyrir ríkisútvarpið frá Úkraínu. Fréttir þeirra hafa vakið mikla athygli, fyrst þegar Ingólfur Bjarni varð klökkur í beinni útsendingu daginn sem innrásin hófst, þegar hann lýsti viðbrögðum venjulegs fólks sem þeir hittu í höfuðborginni. Síðan þá hafa reglulega birst innslög frá þeim félögum, fyrst frá Kænugarði og síðan eftir að ástandið versnaði þar, úr bílalest á þjóðveginum frá borginni, og síðan frá landamærunum þar sem fjöldi Úkraínumanna reynir að komast úr landi. Nokkuð hefur borið á gagnrýni á samfélagsmiðlum að í stað þess að varpa ljósi á ástandið, beina myndavélunum að umhverfinu og hljóðnemanum að heimafólki, hafi bjarmalönds fréttamannanna sjálfra verið helsta umfjöllunarefnið. Við ræðum við Þóru Arnórsdóttur um stríðsfréttaritun og sjálfhverfa fréttamennsku. Við ræðum við Tönju Björk Ómarsdóttur leikkonu sem leikur íslensku kappaksturskonuna Aðalbjörgu í kvikmyndinni Vélarniður, Les Bruit des Moteurs, sem var lokamynd Franskrar kvikmyndahátíðar í Bíó Paradís. Tanja er tilnefnd til Kanadísku kvikmynda- og sjónvarpsverðlaunanna fyrir leik sinn í myndinni. Og við heyrum pistil frá Sölva Halldórssyni um þá frómu list að bíða.

Undanfarna daga hafa Ingólfur Bjarni Sigfússon fréttamaður og Ingvar Haukur Guðmundsson tökumaður flutt fréttir fyrir ríkisútvarpið frá Úkraínu. Fréttir þeirra hafa vakið mikla athygli, fyrst þegar Ingólfur Bjarni varð klökkur í beinni útsendingu daginn sem innrásin hófst, þegar hann lýsti viðbrögðum venjulegs fólks sem þeir hittu í höfuðborginni. Síðan þá hafa reglulega birst innslög frá þeim félögum, fyrst frá Kænugarði og síðan eftir að ástandið versnaði þar, úr bílalest á þjóðveginum frá borginni, og síðan frá landamærunum þar sem fjöldi Úkraínumanna reynir að komast úr landi. Nokkuð hefur borið á gagnrýni á samfélagsmiðlum að í stað þess að varpa ljósi á ástandið, beina myndavélunum að umhverfinu og hljóðnemanum að heimafólki, hafi bjarmalönds fréttamannanna sjálfra verið helsta umfjöllunarefnið. Við ræðum við Þóru Arnórsdóttur um stríðsfréttaritun og sjálfhverfa fréttamennsku. Við ræðum við Tönju Björk Ómarsdóttur leikkonu sem leikur íslensku kappaksturskonuna Aðalbjörgu í kvikmyndinni Vélarniður, Les Bruit des Moteurs, sem var lokamynd Franskrar kvikmyndahátíðar í Bíó Paradís. Tanja er tilnefnd til Kanadísku kvikmynda- og sjónvarpsverðlaunanna fyrir leik sinn í myndinni. Og við heyrum pistil frá Sölva Halldórssyni um þá frómu list að bíða.

Við fjölluðum um karla og áföll í síðustu viku með Guðrúnu Ebbu Ólafsdóttur, í dag fengum við Sigrúnu Sigurðardóttur, dósent við heilbrigðisvísindasvið Háskólans á Akureyri, í viðtal. Hún hefur rannsakað áföll og afleiðingar áfalla, sérstaklega áföll eftir að hafa orðið fyrir kynferðisofbeldi. Nú þegar umræðan hefur opnast og sífellt fleiri stíga fram og segja frá sinni reynslu af kynferðisofbeldi, jafnvel löngu eftir að það átti sér stað, þá verður líka að gefa gaum að kveikjunum (triggerum) sem geta kveikt á gömlum minningum og vakið gömul sár. Við ræddum við Sigrúnu í dag um áföll og kveikjur. Undanfarna sunnudaga höfum við séð í Sjónvarpinu mjög áhugaverða íslenska þáttaröð í átta hlutum um líf fólks sem býr við skerta starfsgetu og/eða líkamlega fötlun af ýmsum toga. Í þáttunum er fylgst með fólki á öllum aldri, víða um land, í ýmsum störfum, með ólíka fötlun og fjölskyldugerð. Elín Sveinsdóttir dagskrár- og kvikmyndagerðarkona hefur haft veg og vanda af þessum þáttum, en hún hefur einnig haft umsjón með þáttunum Með okkar augum sem hafa notið mikilla vinsælda hér á RÚV. Elín kom í þáttinn í dag. Hjónin Björk Ingvarsdóttir og Pétur Matthíasson tóku nýverið við Útgerðinni Vissu á Hólmavík. Kristín Einarsdóttir, okkar kona á Ströndum, hitti Björk þar sem hún stóð við að beita og ræddi við hana um dagleg störf í útgerð. UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Við fjölluðum um karla og áföll í síðustu viku með Guðrúnu Ebbu Ólafsdóttur, í dag fengum við Sigrúnu Sigurðardóttur, dósent við heilbrigðisvísindasvið Háskólans á Akureyri, í viðtal. Hún hefur rannsakað áföll og afleiðingar áfalla, sérstaklega áföll eftir að hafa orðið fyrir kynferðisofbeldi. Nú þegar umræðan hefur opnast og sífellt fleiri stíga fram og segja frá sinni reynslu af kynferðisofbeldi, jafnvel löngu eftir að það átti sér stað, þá verður líka að gefa gaum að kveikjunum (triggerum) sem geta kveikt á gömlum minningum og vakið gömul sár. Við ræddum við Sigrúnu í dag um áföll og kveikjur. Undanfarna sunnudaga höfum við séð í Sjónvarpinu mjög áhugaverða íslenska þáttaröð í átta hlutum um líf fólks sem býr við skerta starfsgetu og/eða líkamlega fötlun af ýmsum toga. Í þáttunum er fylgst með fólki á öllum aldri, víða um land, í ýmsum störfum, með ólíka fötlun og fjölskyldugerð. Elín Sveinsdóttir dagskrár- og kvikmyndagerðarkona hefur haft veg og vanda af þessum þáttum, en hún hefur einnig haft umsjón með þáttunum Með okkar augum sem hafa notið mikilla vinsælda hér á RÚV. Elín kom í þáttinn í dag. Hjónin Björk Ingvarsdóttir og Pétur Matthíasson tóku nýverið við Útgerðinni Vissu á Hólmavík. Kristín Einarsdóttir, okkar kona á Ströndum, hitti Björk þar sem hún stóð við að beita og ræddi við hana um dagleg störf í útgerð. UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Morgunútvarpið 15.10.21 Umsjón: Rúnar Róbertsson og Gígja Hólmgeirsdóttir Undanfarna daga hefur skapast töluverð umræða um framboð á fjarnámi hjá íslenskum háskólum. Í gær kom til okkar aðstoðarrektor Háskóla Íslands og svaraði þeirri gagnrýni um að HÍ sé ekki í takt við tímann þegar kemur að fjarnámi. Í dag slógum við á þráðinn til Eyjólfs Guðmundssonar, rektors Háskólans á Akureyri, og fengum hans viðbrögð við umræðunni. Sóttvarnarlæknir hefur lagt áherslu á að ekki yrði opið fram á nótt á skemmtistöðum ef slakað verður á samkomutakmörkunum. Sagði hann ljóst að þær bylgjur sem mest vandræði hafi skapað hafi tengst skemmtanalífinu. Þetta væri hægt að sjá í raðgreiningargögnum. Kolbrún Garðarsdóttir lögmaður segir að þetta sé brot á stjórnarskrárvörðum rétti til eignaréttar og atvinnufrelsis. Við heyrðum í Kolbrúnu. Um síðustu helgi fjallaði Morgunblaðið um að óvenju mörg mál hefðu borist í haust til Barnaverndar Hafnarfjarðar, þar sem hópur barna hefur beitt annað barn ofbeldi. En þýðir þetta að ofbeldi meðal barna sé almennt að aukast? Til þess að svara þessu fengum við til okkar Mörtu Kristínu Hreiðarsdóttur, deildarstjóra Áætlana- og upplýsingadeildar hjá Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu, en hún hefur lengi fylgst með þróun ofbeldishegðunar meðal íslenskra barna og ungmenna. Fréttir vikunnar voru á sínum stað eins og vanalega hér á föstudögum. Í þetta skiptið kom til okkar Karítas Ríkharðsdóttir, blaðamaður á Morgunblaðinu. Og fréttamaðurinn knái, Freyr Gígja Gunnarsson, kom til okkar í Hégómavísindahornið í lok þáttar. Hann sagði okkur fréttir af Coldplay, Stones og Cher. Tónlist: Júníus Meyvant - Color decay Moses hightower - Lífsgleði Abba - Don't shut me down U2 - Sweetest thing GDRN - Næsta líf Flott - Mér er drull Madness - It must be love Tómas Welding - Here they come The Rolling stones - Under my thumb Adele - Easy on me

Undanfarna áratugi hafa orðið gífurlegar breytingar á aðgengi upplýsinga og gagna af ýmsu tagi. Bylting hefur orðið með internetinu en nú má nálgast ýmis gagnasöfn á stafrænu formi, meðal annars safngögn sem tengjast þjóðfræði. Notkunarmöguleikar slíkra gagnagrunna eru ótrúlega fjölbreyttir og því skiptir miklu máli að til þeirra sé vandað og þeir séu notendavænir. Trausti Dagsson er þjóðfræðingur og starfar sem verkefnisstjóri og forritari hjá Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Hann vinnur meðal annars að þróun og uppfærslum á gagnasöfnum stofnunarinnar og tekur þátt í miðlun efnisins. Trausti segir meðal annars frá Sagnagrunni (www.sagnagrunnur.com) þar sem lesa má útdrátt úr íslenskum þjóðsögum og skoða á korti þá staði sem að þær tengjast. Trausti segir einnig frá öðrum gagnasöfnum stofnunarinnar, meðal annars Ísmús (www.ismus.is) þar sem finna má hljóðrit, tónlist, kveðskap, sögur, viðtöl og fleira. Trausti segir frá framtíðarþróun þessara gagnasafna og fyrirhugaðri sameiningu þeirra. Trausti segir frá norrænu og alþjóðlegu samstarfi um gagnagrunna fyrir þjóðsögur og spennandi samstarfsverkefni um Miðstöð stafrænna hugvísinda og lista, sem stendur til að verði miðlæg gátt þar sem margir ólíkar gagnagrunnar verða tengdir saman. Trausti hefur ritað þó nokkuð um gagnagrunna og miðlun og mun flytja erindi um efnið á Þjóðarspegli – ráðstefnu um rannsóknir í félagsvísindum sem haldin verður í Háskóla Íslands 29. október næstkomandi. Þjóðhættir er hlaðvarp sem fjallar um nýjar rannsóknir og fjölbreytta miðlun í þjóðfræði. Umsjón hafa Dagrún Ósk Jónsdóttir og Vilhelmína Jónsdóttir doktorsnemar í þjóðfræði.

Um næstu mánaðamót verða bæði útlendingar og Íslendingar sem koma til landsins að greiða 15 þúsund krónur fyrir skimun, velji þeir að fara ekki í 14 daga sóttkví. Formaður Samtaka ferðaþjónustunnar hefur áhyggjur af að skimunargjaldið verði til þess að þeir sem áttu bókaðar ferðir hætti við að koma til Íslands. Vegna þessa nýja gjalds, sé mögulegt að afbóka án þess að greiða afbókunargjald. Tvær danskar ferðaskrifstofur sem sérhæfa sig í ferðum til sólarlanda eru byrjaðar að bjóða pakkaferðir til Íslands og Færeyja. Árangurslaus samningafundur var í kjaradeilu hjúkrunarfræðinga og ríkisins í dag. Sáttasemjari sér ekki ástæðu til að boða nýjan fund að svo stöddu. Hjúkrunarfræðingar hafa boðað verkfall frá 22. júní. Undanfarna sex mánuði fjölgaði mest í Siðmennt og mest var fækkunin í Þjóðkirkjunni. Yfir 50 trúfélög eru skráð á Íslandi. Fyrsta skrefið að því að opna landamæri Íslands verður stigið eftir viku, 15. júní. Í mjög stuttu máli verða allir sem koma til landsins skimaðir fyrir kórónuveirunni eða þeir sem kjósa að fara ekki í sóttkví. Hún verður ókeypis fystu tvær vikurnar en eftir það verða ferðamenn að greiða 15 þúsund krónur. Landamæri Íslands hafa reyndar verið opin frá því að veiran byrjaði að herja hér en allir sem hafa komið og koma til landsins hafa þurft að fara í 14 daga sóttkví. Arnar Páll Hauksson talar við Bjarnheiði Hallsdóttur. Tölur um COVID-19 smit og dauðsföll meðal heilbrigðisstarfsfólks er eitt af því sem Alþjóða heilbrigðisstofnunin telur brýnt að kanna og draga lærdóm af, meðal annars til að draga úr smithættu og efla öryggi heilbrigðisstarfsfólks. Upplýsingum um smit í þessum hópi er ekki safnað á Íslandi. Sigrún Davíðsdóttir segir frá.

Um næstu mánaðamót verða bæði útlendingar og Íslendingar sem koma til landsins að greiða 15 þúsund krónur fyrir skimun, velji þeir að fara ekki í 14 daga sóttkví. Formaður Samtaka ferðaþjónustunnar hefur áhyggjur af að skimunargjaldið verði til þess að þeir sem áttu bókaðar ferðir hætti við að koma til Íslands. Vegna þessa nýja gjalds, sé mögulegt að afbóka án þess að greiða afbókunargjald. Tvær danskar ferðaskrifstofur sem sérhæfa sig í ferðum til sólarlanda eru byrjaðar að bjóða pakkaferðir til Íslands og Færeyja. Árangurslaus samningafundur var í kjaradeilu hjúkrunarfræðinga og ríkisins í dag. Sáttasemjari sér ekki ástæðu til að boða nýjan fund að svo stöddu. Hjúkrunarfræðingar hafa boðað verkfall frá 22. júní. Undanfarna sex mánuði fjölgaði mest í Siðmennt og mest var fækkunin í Þjóðkirkjunni. Yfir 50 trúfélög eru skráð á Íslandi. Fyrsta skrefið að því að opna landamæri Íslands verður stigið eftir viku, 15. júní. Í mjög stuttu máli verða allir sem koma til landsins skimaðir fyrir kórónuveirunni eða þeir sem kjósa að fara ekki í sóttkví. Hún verður ókeypis fystu tvær vikurnar en eftir það verða ferðamenn að greiða 15 þúsund krónur. Landamæri Íslands hafa reyndar verið opin frá því að veiran byrjaði að herja hér en allir sem hafa komið og koma til landsins hafa þurft að fara í 14 daga sóttkví. Arnar Páll Hauksson talar við Bjarnheiði Hallsdóttur. Tölur um COVID-19 smit og dauðsföll meðal heilbrigðisstarfsfólks er eitt af því sem Alþjóða heilbrigðisstofnunin telur brýnt að kanna og draga lærdóm af, meðal annars til að draga úr smithættu og efla öryggi heilbrigðisstarfsfólks. Upplýsingum um smit í þessum hópi er ekki safnað á Íslandi. Sigrún Davíðsdóttir segir frá.

Íslendingar hafa gaman af því að gefa smáfuglunum yfir vetrartímann og sumir hverjir leggja sig mikið fram um að þetta sé vel gert. Sérstakt námskeið er haldið til að fræða fólk um garðfugla, fæði og aðbúnað, er haldið hjá Endurmenntun Háskóla Íslands og þar er fjallað í máli og myndum um helstu tegundir garðfugla sem búast má við á Íslandi, einnig þær sjaldgæfari, og mismunandi fæði sem hentar hverri tegund. Einnig er fjallað um tré, blóm og runna sem laða að fjölbreyttar tegundir garðfugla en rúmlega 50 fuglategundir hafa sést í einstökum görðum á Íslandi. Við töluðum við Örn Óskarsson fuglaáhugamann sem stjórnar námskeiðinu. Í næstu viku fara fram Ólympíuleikar ungkokka í Indlandi og mun Ísland eiga keppanda þar. Alls taka 32 þjóðir þátt í keppninni hvaðanæva frá í heiminum. Síðast þegar Ísland keppti hreppti Ísland 6. sætið. Keppnin fer fram í 6 borgum víðsvegar um Indland og mun Ísland keppa í Deli, Goa og Kolkata. Anton Elí Ingason frá Akranesi keppir fyrir Íslands hönd. Við heyrðum í þjálfara hans í keppninni Hinriki Carli Ellertssyni í þættinum. Undanfarna þrjá fimmtudaga höfum við heyrt innslög sem Daníel Ólason hefur gert fyrir okkur um flughræðslu. Hann hefur sjálfur þjáðst af mikilli flughræðslu í gegnum tíðina og fékk þá góðu hugmynd að kynna sér málin almennilega og spyrja fagfólk þeirra spurninga sem vakna hjá honum þegar hann fer í flug, með þá von í brjósti að sigrast á flughræðslunni. Í fyrstu þremur innslögunum talaði Daníel við flugmannn og þjálfunarstjóra flugliða. Í 4.innslaginu, sem við heyrðum í dag hitti Daníel einn þeirra sem tryggir að flugvélarnar séu í lagi og geti yfir höfuð flogið, Hörð Má Harðarson, yfirflugvirkja hjá Icelandair,í starfstöð þeirra á Keflavíkurflugvelli. UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Íslendingar hafa gaman af því að gefa smáfuglunum yfir vetrartímann og sumir hverjir leggja sig mikið fram um að þetta sé vel gert. Sérstakt námskeið er haldið til að fræða fólk um garðfugla, fæði og aðbúnað, er haldið hjá Endurmenntun Háskóla Íslands og þar er fjallað í máli og myndum um helstu tegundir garðfugla sem búast má við á Íslandi, einnig þær sjaldgæfari, og mismunandi fæði sem hentar hverri tegund. Einnig er fjallað um tré, blóm og runna sem laða að fjölbreyttar tegundir garðfugla en rúmlega 50 fuglategundir hafa sést í einstökum görðum á Íslandi. Við töluðum við Örn Óskarsson fuglaáhugamann sem stjórnar námskeiðinu. Í næstu viku fara fram Ólympíuleikar ungkokka í Indlandi og mun Ísland eiga keppanda þar. Alls taka 32 þjóðir þátt í keppninni hvaðanæva frá í heiminum. Síðast þegar Ísland keppti hreppti Ísland 6. sætið. Keppnin fer fram í 6 borgum víðsvegar um Indland og mun Ísland keppa í Deli, Goa og Kolkata. Anton Elí Ingason frá Akranesi keppir fyrir Íslands hönd. Við heyrðum í þjálfara hans í keppninni Hinriki Carli Ellertssyni í þættinum. Undanfarna þrjá fimmtudaga höfum við heyrt innslög sem Daníel Ólason hefur gert fyrir okkur um flughræðslu. Hann hefur sjálfur þjáðst af mikilli flughræðslu í gegnum tíðina og fékk þá góðu hugmynd að kynna sér málin almennilega og spyrja fagfólk þeirra spurninga sem vakna hjá honum þegar hann fer í flug, með þá von í brjósti að sigrast á flughræðslunni. Í fyrstu þremur innslögunum talaði Daníel við flugmannn og þjálfunarstjóra flugliða. Í 4.innslaginu, sem við heyrðum í dag hitti Daníel einn þeirra sem tryggir að flugvélarnar séu í lagi og geti yfir höfuð flogið, Hörð Má Harðarson, yfirflugvirkja hjá Icelandair,í starfstöð þeirra á Keflavíkurflugvelli. UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Berglind Erna Tryggvadóttir og Sigurrós Guðbjörg Björnsdóttir leiða hlustendur um sögu hnallþórunnar, þróun þessarar þjóðargersemar í gegnum árin og hið síbreytilega íslenska sætabrauðslandslag. Undanfarna mánuði hafa þær lagst í rannsóknarleiðangur um hnallþóruna, forvitnast um sögu hennar, velt fyrir sér hvort hefðin sé að deyja út með breyttum áherslum í mat eða hvort og hvernig hún muni þróast á næstu árum og áratugum.

Berglind Erna Tryggvadóttir og Sigurrós Guðbjörg Björnsdóttir leiða hlustendur um sögu hnallþórunnar, þróun þessarar þjóðargersemar í gegnum árin og hið síbreytilega íslenska sætabrauðslandslag. Undanfarna mánuði hafa þær lagst í rannsóknarleiðangur um hnallþóruna, forvitnast um sögu hennar, velt fyrir sér hvort hefðin sé að deyja út með breyttum áherslum í mat eða hvort og hvernig hún muni þróast á næstu árum og áratugum.

Ástandið í kælibransanum minnir á villta vestrið, eftirliti er ábótavant og hvati til að láta fílsterkar gróðurhúsalofttegundir gossa út í andrúmsloftið í stað þess að skila þeim í förgun. Þetta segja starfsmenn Kælitækni, fyrirtækis sem flytur inn um helming flúoraðra gróðurhúsalofttegunda sem notaðar eru sem kælimiðlar hér á landi. Það séu glufur í regluverkinu og brotalamir í kerfinu. Arnhildur Hálfdánardóttir segir frá. Lögregluyfirvöld í Svíþjóð hafa lýst yfir sérstöku viðbúnaðarástandi á landsvísu, vegna tíðra og alvarlegra ódæðisverka glæpasamtaka í suðurhluta landsins. Undanfarna mánuði hafa tugir sprengjutilræða átt sér stað í Malmö, og þar framin afar kaldrifjuð morð. Anna Kristín Jónsdóttir talar við Kára Gylfason í Gautaborg.

Ár hvert er haldin mikil matarhátíð í New York undir yfirskriftinni: Summer Fancy Food Show. Þangað mæta frumlegir og uppfinningsamir matarframleiðendur til þess að sýna og bjóða upp á nýjar og skemmtilegar matarafurðir. Mikið er lagt upp úr lífrænum mat og einn helsti tilgangurinn með þessari vörusýningu að vekja athygli stóru risanna, eins og Whole Foods, á nýjum og spennandi matarvörum. Summer Fancy Food Show er líka einskonar tískusýning í mat - því þarna eru lagðar línurnar fyrir matartísku hvers árs. Freyr Eyjólfsson kíkti á viðburðinn og kynnti matartískunar árið 2019 fyrir hlustendum. Einn helsti stórviðburður íþróttaársins stendur nú sem hæst: Tour de France-hjólreiðakeppnin. Þetta er í hundraðasta og sjötta sinn sem fremstu hjólreiðamenn heims þreyta þessa miklu þolraun á vegum Frakklands og grannríkja. En „túrinn“ hefur breyst mikið frá fyrstu árum hans, þegar keppendur voru áhugamenn og drukku ótæpilegt magn af rauðvíni á meðan keppninni stóð. Morgunvaktin fór yfir sögu Tour de France. Undanfarna daga hafa vísindamenn víða að úr heiminum setið ráðstefnu í Hofi á Akureyri og velt fyrir sér hreyfiveiki (e. motion sickness). Þarna er um að ræða sjóveiki, flugveiki, bílveiki, geimveiki - semsagt þessa hvimleiðu ferðaveiki sem við þekkjum mörg. Þessir fræðimenn eru að rannsaka ástæður þess að við verðum hreyfiveik og hugsanlegar lausnir til að losna við þessi óþægindi. Hannes Petersen, sérfræðingur í háls- nef- og eyrnalækningum og dósent við Háskóla Íslands, stendur fyrir þessarri ráðstefnu, en hann er líklega fremsti sérfræðingur á þessu sviði hér á landi. Ágúst Ólafsson fréttamaður ræddi við Hannes um hreyfiveiki. Tónlist: Lady Godiva - Peter & Gordon Leyndarmál - Dátar Chega de Saudade - Joao Gilberto Mais Que Nada - Sergio Mendes & Brasil 66 Day Tripper - Sergio Mendes & Brasil 66 Samba da Bencao - Bebel Gilberto Jeremy Frerot - Revoir The Girl from Ipanema - Joao Gilberto, Astrud Gilberto

Á sunnudaginn verður 10. og lokaþáttur Ófærðar sýndur í sjónvarpinu. Undanfarna 9 sunnudaga hafa farið fram líflegar umræður á facebook síðu rithöfundarins Gerðar Kristnýjar sem hún kallar Ófærðarstofuna. Þar hefur mikill fjöldi áhorfenda Ófærðar skipst á skemmtilegum athugasemdum og kenningum tengdum þáttunum en mörg hundruð athugasemdir hafa komið við hverja færslu þar sem jafnvel leikarar og höfundar þáttarins hafa blandað sér í umræðuna. Í tilefni af lokaþættinum fengum við Gerði Kristnýju ásamt Steinunni Arnþrúði Björnsdóttur prest í Neskirkju, sem hefur tekið virkan þátt í Ófærðarstofunni, í þáttinn til þess að fara yfir stöðuna, skemmtilegar athugasemdir og kenningar. Sigurlaug Margrét Jónasdóttir, besti vinur bragðlaukanna er stödd í Þýskalandi, en það stöðvaði hana ekki í að vera með matarspjall í þættinum í dag. Við hringdum í hana þar sem hún er stödd í Munchen og heyrðum af pylsum, sinnepi, súrkáli og heimsókn hennar á ítalska veitingastaðinn Eataly (eða Átalíu í þýðingu Hallgríms Helgasonar). UMSJÓN: GUNNAR HANSSON

Ákveðið hefur verið að draga úr niðurskurði til Hafrannsóknastofnunar. Hvorki þarf að segja upp starfsfólki né að leggja rannsóknarskipinu Bjarna Sæmundssyni. Vegagerðin hefur ákveðið að lækka hámarkshraða í 50 kílómetra á klukkustund yfir einbreiðar brýr á þjóðvegum þar sem fleiri en 300 bílar aka yfir á dag. Ný ríkisstjórn er í burðarliðnum í Svíþjóð. Minnihlutastjórn Jafnaðarmanna og Umhverfisflokksins sem miðjuflokkarnir, Frjálslyndir og Miðflokkurinn hyggjast styðja. Formaður Starfsgreinasambandsins segir að það hafi verið jákvæður gangur í samningaviðræðum sambandsins og Samtaka atvinnulífsins í þessari viku. Hann er þó ekki bjartsýnn á að samningar takist fyrir mánaðamót. Fulltrúar Bændasamtaka Íslands og stjórnvalda undirrituðu í dag samkomulag um endurskoðun á samningi um starfsskilyrði sauðfjárræktar. Ný ríkisstjórn í Svíþjóð. Arnar Páll Hauksson talar við Boga Ágústsson. Björn Snæbjörnsson, formaður Starfsgreinasambandsins segir að það hafi verið jákvæður gangur í samningaviðræðum sambandsins og Samtaka atvinnulífsins í þessari viku. Búið sé að fækka ágreiningsefnunum en mörg séu enn eftir. Hann segist ekki vera bjartsýnn á að samningar takist fyrir mánaðamót. Arnar Páll Hauksson talar við Björn Snæbjörnsson. Enn er risin umræða um klukku og sólargang á Íslandi. Almenningur er hvattur til að leggja sitt í púkkið um þrjá kosti sem forsætisráðuneytið kynnti í vikunni. Undanfarna áratugi hefur oft verið rætt um að breyta klukkunni, lengi var talað um að taka upp sumartíma og flýta klukkunni enn á sumrin. Síðustu ár hefur meira borið á umræðu um hvort seinka eigi klukkunni því hollara væri að vakna nær því er birtir. Anna Kristín Jónsdóttir segir frá. Umsjón Arnar Páll Hauksson Tæknimaður Ragnar Gunnarsson.

Efni Lestarinnar í dag: Undanfarna daga hafa tónlistarfjölmiðlar um allan heim verið að gera upp árið og birta lista yfir þær plötur og útgáfur sem hafa staðið upp úr á árinu 2018. Í Lestinni í dag verður rennt yfir árslistana og skoðað hvaða plötur og listamenn skjóta upp kollinum hvað víðast, bestu poppplötur ársins 2018. Í þættinum í dag verður einnig haldið áfram að fá fólk til mæla með bókum sem tala inn í okkar samtíma, með einum eða öðrum hætti, mæla með bókum sem við eigum einhverra hluta vegna að lesa hér og nú. Í dag er röðin komin að Sigurbjörgu Þrastardóttur rithöfundi, hún velur bók og rökstyður val sitt. Áslaug Torfadóttir fjallar um bresk-bandarísku sjónvarpsþættina Little Drummer Girl sem byggja á samnefndri skáldsögu eftir breska rithöfundinn John le Carré, og hlotið hafa góðar viðtökur. Umsjón: Kristján Guðjónsson og Eiríkur Guðmundsson

Plokkarar landsins flykktust út á degi jarðar í gær og tíndu rusl. Einar Bárðarson sem stýrir FB síðunni Plokk á Íslandi var á línunni. Alma Möller landlæknir tók við embættinu í byrjun mánaðar, fyrst kvenna. Við ræddum við Ölmu um þarfir, væntingar og loforð stjórnvalda er lúta að heilbrigðiskerfinu. Undanfarna mánuði hefur lögreglan á höfuðborgarsvæðinu þurft að leita að óvenju mörgum týndum börnum og forða þeim úr ömurlegum aðstæðum. Guðmundur Fylkisson lögreglumaður fór yfir þessi mál með okkur. Einar Örn Jónsson íþróttafréttamaður fór yfir íþróttaviðburði helgarinnar með okkur og ræddi líka brotthvarf Arsene Wenger úr enska boltanum. Anna Sigríður Þráinsdóttir, málfarsráðunautur RÚV, ræddi íslenskt mál við okkur, m.a. "illa lagða bíla." Tónlist: Mannakorn - Elska þig. Commodores - Easy. Das Kapital - Leyndarmál frægðarinnar. Suzanne Vega - Left of center. Nýdönsk - Hversdagsprins. Paul Young - Love of the common people. Elton John & Kiki Dee - Don't go breaking my heart. Van Morrison - Moondance.