De Universiteit van Nederland Podcast

Bijen, vliegen, muggen en lieveheersbeestjes zijn uitstekende vliegers, maar het ziet er toch altijd een beetje onbeholpen uit. Waarom gaan ze nooit recht op hun doel af? Biologen hadden hun vermoedens, maar een drone-expert van de TU Delft heeft het bewijs gevonden. Insecten wiebelen om hun positie te bepalen, stelt Guido de Croon vast. Dat gegeven heeft een grote impact op de drones die hij wil bouwen nu en in de toekomst.

Mocht je goede voornemens hebben qua taille en kilo's? Dan doe je er goed aan om de herhaling van deze podcast te luisteren. Hoogleraar Ingrid Steenhuis (Vrije Universiteit) geeft wetenschappelijk bewezen tips voor een succesvol dieet. Hou vol!

Had jij ook een oudejaarslot gekocht? En, iets gewonnen? Je weet heus wel dat de kans dat je wint superklein is en dat je dus eigenlijk je geld weggooit. Maar tóch doe je mee aan de loterij. Waarom? Econome Esther-Mirjam Sent (Radboud Universiteit) deed een onderzoek naar het geluksgevoel van deelnemers aan de Staatsloterij en kan je uitleggen waarom we gelukkig worden van de loterij terwijl we er helemaal niet van houden om te verliezen.

Die exotische groene halsbandparkieten in de Hollandse steden lijken kleurrijk en gezellig, maar ze beginnen onze fruitvoorraden op te eten. En malariamuggen komen rechtstreeks uit Afrika met het vliegtuig hier naartoe. Zo zijn er nog veel meer soorten die (zonder dat ze er zelf veel aan kunnen doen) Nederland als habitat kiezen, en hier voor problemen zorgen. Bioloog prof. dr. Jelle Reumer (UU) vertelt welke lastige soorten zich in Nederland zijn gaan vestigen, en hoe we ze weer wegkrijgen. Spoiler alert: gaat niet lukken.

De geur van warme chocolademelk of van je kerstboom. Het brengt je terug in de tijd en wakkert positieve herinneringen aan. Nostalgie kan eenzaamheid verminderen en je in de koude wintermaanden letterlijk warmer doen voelen. Wat is nostalgie en hoe kan het zulke positieve gevoelens aanwakkeren? Ad Vingerhoets (emeritus-hoogleraar Emoties en Welbevinden aan de Tilburg University) vertelt het je tijdens deze bijzondere kerstaflevering. Fijne dagen allemaal!

Hoe komen we erbij dat er drie koningen kwamen kijken naar de pasgeboren Jezus? Of dat er een os en een ezel bij de kribbe waren? In de bijbel staat er niks over. Mensen hebben in de loop van de geschiedenis zelf van alles toegevoegd aan het kerstverhaal. Theoloog Frank Bosman (Tilburg University) legt je uit waarom ze dat deden - en dat dat eigenlijk niet uitmaakt.

Kauwen. Je doet het iedere dag en denkt er waarschijnlijk niet bij na. Ook de wetenschap heeft nog niet zo lang belangstelling voor malende kaken. Terwijl goed kauwen bijvoorbeeld kan helpen tegen overgewicht. Guido Camps (onderzoeker Wageningen Universiteit en OnePlanet Research Center) doet in The Hungry Robots Lab onderzoek naar kauwen en verzadiging. Om goed onderzoek te doen, gebruikt hij kunstmatige intelligentie, slimme snackdoosjes en een minuscule pil die in je darmen data verzamelt.

Iedere nacht dromen we - ja, zelfs als je je droom niet kunt herinneren. Je belandt in de gekste situaties, of kunt zelfs vliegen. Maar waarom dromen we eigenlijk? En kunnen we zelf bepalen wat we dromen? Dat hoor je van neuroloog Maartje Louter (Erasmusmc).

Iedereen hallucineert en dat is maar goed ook; anders wordt je gek. Om een trip te maken hoe je dus geen drugs te gebruiken of gek te zijn. Hallucineren is een totaal normale en onschuldige reactie van je brein. Wat er precies gebeurt tijdens zo'n hallucinatie, hoor je van neurowetenschapper Franciska de Beer (Universitair Medisch Centrum Groningen)

Als je een huisdier neemt, wordt het dan een hond of toch een kat? Soms lijkt het alsof je per se en honden- of kattenmens moet zijn. Waar komen de verschillen tussen deze viervoeters vandaan? Dat hoor je van gedragsbioloog Claudia Vinke (Universiteit Utrecht).

Bij een coma is de patiënt niet bij bewustzijn en ontstaat er schade aan de hersenen. Hoe ernstig die schade is, weet je pas als iemand wakker wordt. Of niet? Met het onderzoek van Michel van Putten (Universiteit Twente) kan hij binnen 24 uur voor 50 tot 60 procent van de mensen in coma een goede voorspelling doen van hoe diegene uit de coma komt. En het enige dat hij daarvoor hoeft te doen, is zo snel mogelijk een hersenfilmpje maken bij de patiënt.

Over smaak valt niet te twisten, of toch wel? 25 jaar lang deed professor Paul Hekkert van de TU Delft onderzoek naar schoonheid. In deze aflevering hoor je hoe de wetenschap het geheim van 'mooi' ontrafelt.

Vliegtuigen zien er al decennia min of meer hetzelfde uit. Dat moet anders vindt Roelof Vos, luchtvaartdeskundige van de TU Delft. Hij ontwikkelt met zijn team een vliegtuig dat er totaal anders uitziet en daardoor ook nog eens een stuk zuiniger vliegt. Daarbij komt hij nog wel wat obstakels tegen die hij nog moet oplossen.

Deze bonusaflevering is onderdeel van onze podcast serie 'Op de proef gesteld'. Hierin koppelen we twee ogenschijnlijk verschillende werelden aan elkaar: die van bekende youtubers en wetenschappers. Dit is de laatste aflevering van de serie. Youtuber Mastermilo gaat in gesprek met werktuigbouwkundige Tom van der Sande (TU Eindhoven) over zelfrijdende auto's. Kun je straks in de auto stappen, een dutje doen en aankomen op de juiste bestemming?

Door de grote hoeveelheid prikkels om ons heen lukt het een derde van de Nederlanders niet om goed te slapen. En val je dan toch in slaap, dan hoeft er maar iets te gebeuren - een passerend vliegtuig, borrelende buren of een sirene die langs sjeest - en we zijn zo weer wakker... Lucia Talamini van de Universiteit van Amsterdam werkt in haar slaaplab aan een manier om jou beter te laten slapen. En dan voornamelijk dieper, zodat jij je volledig kan afsluiten van die herrie om je heen. Grappig genoeg zit haar oplossing 'm juist in: méér geluid. Door op exact het juiste moment een geluidspulsje je hoofd in de te sturen, kunnen we jouw hersenen als het ware in een diepe slaap wiegen. Bent u zelf een slechte slaper en heeft u interesse in deelname aan onderzoek? Klik dan hier: bit.ly/3OeVxY9

Het is geen geheim dat de wachtlijsten voor donororganen ellenlang zijn. Wat nou, als je die lijst kunt omzeilen en gewoon een nieuw hart of nieuwe nier uit de 3D-printer kunt laten rollen. Bioproces-technoloog Jos Malda van de Universiteit Utrecht, vertelt je of dat kan. Live vanaf het Betweterfestival in Utrecht. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Deze podcast is hier ook te bekijken. Dappere dodo, domme dodo. Iedereen kent de uitgestorven dodo, maar wat voor vogel was het nou eigenlijk? Als er iemand is die dat weet, dan is het de Leon Claessens van Maastricht University. Hij heeft een compleet skelet herontdekt, ingescand en een 3D-print gemaakt die in z'n werkkamer staat. Hij vindt de dodo helemaal niet dom, nee de dodo stierf uit door dikke pech. De pech dat Nederlanders 'zijn' eiland, Mauritius, ontdekten, want dat betekende z'n dood.

Ken jij iemand die moeite heeft met sorry zeggen? Grote kans van wel. Maar waarom vinden de meeste mensen sorry zeggen zo lastig? En waar moet een goed excuus eigenlijk aan voldoen? Je hoort het van neerlandicus Daniel Janssen (Universiteit Utrecht), live vanaf het Betweter-festival. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Aanrader! Doe je ogen ook een plezier. Bekijk deze podcast hier. Om meer bewijs te vinden voor de oerknaltheorie moeten we naar de maan, volgens sterrenkundige Marc Klein Wolt van de Radboud Universiteit. Op de maan is het rustig en stil. Het is dé plek om radiogolven uit de 'Dark Ages' te op te vangen. Dat is de tijd tussen de oerknal en het ontstaan van de eerste sterren, toen er nog geen licht was. Om de golven op te vangen wil Marc duizend antennes plaatsen op de achterkant van de maan.

Lieve luisteraar, We komen met een compleet nieuwe podcast-serie die je ook kan bekijken. Dat roept vast veel vragen op, maar zoals je van ons gewend bent, leggen we het allemaal haarfijn uit in deze bonusaflevering. Groetjes, Anne, Anouk, Djoeke, Eliane, Josephine, Larissa, Loes, Mariette, Maurice, Merijn, Sophie, Tijmen, Tuur en Wouter Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Je weet dat het eigenlijk niet hoort, maar omdat iedereen het doet, heb jij het ook wel eens gedaan: illegaal downloaden. Maar als je die film alleen thuis kijkt, is er niks aan het handje, toch? Bart Schermer (Universiteit Leiden) legt uit of je daarvoor in de gevangenis kan belanden. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

"Laat maar zitten, het is teveel gedoe". Psycholoog Gerdien de Vries (TU Delft) hoort het maar al te vaak. Gedoe zit onze goede voornemens geregeld in de weg: wanneer we gezonder willen eten, geld willen sparen of ons duurzamer willen gedragen. Hier hoor je hoe je daarmee afrekent.

Wist jij dat grote vissen ook naar de tandarts gaan en dat sommige dieren ook babysitters hebben? Fenomenen die niet helemaal rijmen met Darwins evolutietheorie. Evolutionair bioloog Sjouke Kingma (Wageningen University & Research) vertelt hoe dit zit.

Wat gebeurt er in ons brein tijdens seks? En waarom doen we 'het' eigenlijk? Alleen maar om ons voort te planten? Neurowetenschapper Janniko Georgiadis (Rijksuniversiteit Groningen), denkt van niet en hij vertelt er alles over in dit college.

Hoe kan een ervaring in Virtual Reality je echte leven veranderen? Kan VR bij mensen gedragsverandering of traumaverwerking tot stand brengen? Dr. ir. Willem-Paul Brinkman van de TU Delft legt het uit in dit college.

Zal je zien: valt je boterham precies met de besmeerde kant naar beneden. Voor veel mensen een herkenbare situatie, maar valt die boterham ècht altijd ongelukkig? Daar heeft werktuigbouwkundige Minke Berghuis (Universiteit Twente) een antwoord op.

Leuk hoor, een schilderijtje van het Haarlems platteland door Jacob van Ruysdael. Maar wat is er zo speciaal aan deze landerijen? Zijn onze vlakke polders dan zo spectaculair? Kunsthistoricus prof. dr. Henk van Os (UvA) legt uit waarom landschappen een bijzondere betekenis hebben gekregen in onze kunstgeschiedenis en wat de rol hierin was van de oude Hollandse meesters.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Je ziet een vacature voor jouw ultieme droombaan. Zorgvuldig schrijf je een motivatiebrief en dan.. mag je op gesprek! Kan de wetenschap dan helpen bij het perfecte gesprek zodat jij die baan krijgt? Dat hoor je van arbeidspsycholoog Karin Proost van de Open Universiteit.

Volgens kleurentherapie kunnen verschillende kleuren effect hebben op je gezondheid: zo zou blauw licht goed zijn tegen spierpijn en helpt geel bij de stoelgang. Ook wordt gekleurd licht ingezet om contact te maken met mensen met een beperking. Maar werkt het ook echt? Cultuurwetenschapper Bregt Lameris (Open Universiteit) legt het uit.

Volkssport nummer 1 in het Romeinse Rijk was wagenrennen. De supporters-cultuur rondom deze wedstrijden was groots. Fans dosten zich uit in de kleuren van hun favoriete 'team' oftewel renstal. Niet heel anders dan onze tegenwoordige voetbalcultuur. En rellen, die waren er ook. Classicus Fik Meijer (UvA) vertelt over hooligans in de oudheid en hoe er in Constantinopel tijdens een massale rel 30.000 supporters om het leven kwamen.

Anorexia is de dodelijkste psychiatrische ziekte. Ondanks dat patiënten graatmager zijn, vinden ze zichzelf nog steeds te dik. In dit college vertelt kinderarts Annemarie van Bellegem (Amsterdam UMC) wat er precies omgaat in het hoofd van iemand met anorexia.Ben jij gevoelig voor of heb je een eetstoornis? Dan kan deze content triggerend werken. Meer info over eetstoornissen(zorg) vind je op https://www.firsteetkit.nl/Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

We gaan ervan uit dat alles dat in ons brein zit, privé is. Als je er zelf niet over praat, weet niemand wat je denkt. Maar wat als nieuwe technologie, neurotechnologie, het mogelijk maakt om jouw gedachten te ‘lezen'? Hoe privé zijn die gedachten dan nog? Commerciële bedrijven als Neuralink van Elon Musk, investeren flink in ‘neuro-tech'. Over een paar jaar kun je met gedachtes, misschien zelfs je favoriete Netflix serie aanzetten.Maar hoe zet deze nieuwe technologie de privacy van onze eigen gedachten onder druk? En hoe kunnen we die privacy gaan beschermen? Je hoort het in deze podcast, met prof. dr. Pim Haselager, Hoogleraar Artificiële intelligentie.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Waarom willen we altijd meer? Prof. dr. Marcel Zeelenberg (Tilburg University) onderzocht het fenomeen waar we allemaal last van lijken te hebben: hebzucht. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Iedere club wil het beste talent scouten. Want hoe beter je team, hoe groter de kans dat jouw club kampioen wordt. Kan de wetenschap een handje helpen in het selecteren van nieuwe voetbaltalenten? Dat hoor je van sportwetenschapper Tom Bergkamp (Rijksuniversiteit Groningen).

Alle mensen zeggen JA tegen chocola. In dit smaakvolle college legt Remco Havermans (Maastricht University) uit waarom dit cacao goedje zo onweerstaanbaar is.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Minder vliegen, minder plastic, minder vlees eten - allemaal goede manieren om het klimaat een handje te helpen. Maar daarbij zien we één ding over het hoofd: voedselverspilling. Een vijfde van al het geproduceerde eten belandt in de prullenbak en dat zorgt voor zo'n 10% van de wereldwijde CO2-uitstoot. Dr. Erica van Herpen (Wageningen University) vertelt hoe dat anders kan.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Onze economie is stuk: de ene crisis volgt de andere op. Econoom Irene van Staveren (Erasmus Universiteit Rotterdam) legt uit of en hoe we af kunnen komen van het kapitalisme.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Ruim 1 miljoen Nederlanders lijden aan angststoornissen variërend van injectiefobie, claustrofobie, hondenfobie tot paniekaanvallen in de auto. Ze weten dat hun angst niet reëel is. Toch lukt het zelden om zo'n angst weg te redeneren. Merel Kindt (Universiteit van Amsterdam) legt uit hoe je aan zo'n angst komt en nog belangrijker, hoe je er vanaf kan komen.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Star Trek, een regelrechte cultklassieker op sciencefiction gebied. Tussen 1966 en 1969 worden drie seizoenen opgenomen van 79 afleveringen. Elk seizoen krijgt de serie echter een nominatie om geschrapt te worden, maar steeds weten fanatieke fans dit te voorkomen. Deze hardcore ‘Trekkies' zorgden niet alleen voor het voortbestaan van Spock en de hele Starfleet, maar volgens filmwetenschapper dr. Hassler-Forest (UvA) ook voor een ingrijpende verandering in het moderne medialandschap.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Het is een situatie waarin je hoopt nooit te belanden: een geliefde of vriend raakt in coma en het is onzeker of diegene ooit nog wakker wordt. Wat gebeurt er op dat moment in de hersenen? Neuroloog en natuurkundig ingenieur Michel van Putten (Universiteit Twente) legt het uit. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Wil jij jezelf gelukkige maken? In dit college krijg je simpele maar succesvolle tips. Je hoort Prof. dr. Nele Jacobs van de Open Universiteit.Dit is een college in samenwerking met de Nationale Wetenschapsagenda (NWA). De NWA is een verzameling van zo'n 12.000 prikkelende vragen die door het Nederlandse publiek gesteld zijn over zo'n beetje ALLES en waarmee wetenschappers aan de slag zijn gegaan. Vragen van "Hoe zwaar is licht?" tot "Hoeveel mensen kan de wereld aan?" Nieuwsgierig naar de andere vragen gesteld aan de Wetenschapsagenda? Check de digitale agenda om te grasduinen of gericht te zoeken tussen al deze vragen (https://vragen.wetenschapsagenda.nl/).☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show--pagina!

Bestaat er een liedje dat succes garandeert tussen de lakens? We vragen het aan cultuur socioloog Samira van Bohemen van de Erasmus Universiteit. Zij onderzocht hoe jongeren muziek gebruiken om hun seksleven te verbeteren.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Wie is er beter in beleggen: een aap die pijltjes gooit naar een beurspagina, of een doorgewinterde expert? Econoom Mathijs van Dijk van de Erasmus Universiteit gaat in deze podcast na of beleggen echt totale willekeur is. En misschien geeft hij je ook nog wel wat bruikbare adviezen, zodat je weet hoe je het beste kan investeren...☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Heb jij wel eens het gevoel dat je een enorme bedrieger bent? En dat je collega's of klasgenoten er ieder moment achter kunnen komen dat je helemaal niks kan? Dan ben je lang niet de enige - heel veel mensen hebben last van het impostersyndroom. Psycholoog Aukje Nauta (Universiteit Leiden) legt je uit wat het is en hoe je van dat nare gevoel af komt dat je ieder moment door de mand kan vallen.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

"Wil-hèèèl-mus- va-han Na-ha-ssouuu- we....", hoe vaak zou je ons volkslied al gezongen hebben in je leven? Maar heb je ook een idee wat je zingt en waarom nou dat ene lied ons volkslied geworden is? Sterker nog, wist je dat we zelfs een tijdlang een ander volkslied gehad hebben? Waarom dit volkslied helemaal niet populair werd en zelfs tot op de dag van vandaag omstreden is, weet historisch letterkundige dr. Lotte Jensen (Radboud Universiteit). Als klap op de vuurpijl bespreekt ze ook een recenter, niet erg succesvol, "volkslied": het Koningslied. Kijken en meezingen dus!☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Niet iedereen is helemaal in de zevende hemel na het krijgen van een kind. Hoe komt dat? Onderzoeker en vroedvrouw Roxanne Bleijenbergh (Universiteit Antwerpen) legt het uit in deze aflevering.De site waar Roxanne naar verwijst is deze: https://www.mentaalvitaal.nl/oefenen/whats-up-mama(Deze zomer delen we de beste podcasts van de Universiteit van Vlaanderen met je. Want onze zuiderburen maken prachtige afleveringen. Geniet ervan!)☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Als je 's nachts door de stad loopt valt het je vast op dat het nooit echt donker of stil is. Vogels gaan zich daardoor anders gedragen. Maar wat heeft dat met vreemdgaan te maken? Ecoloog Wouter Halfwerk (Vrije Universiteit Amsterdam) legt het uit in dit college.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Je hebt ongetwijfeld nog nooit gefantaseerd over het seksleven van paddenstoelen. Daar komt misschien verandering in nadat mycoloog Prof. dr. Mieke Verbeken (Universiteit Gent) heeft verteld wat er onder de grond allemaal gebeurt.(Deze zomer delen we de beste podcasts van de Universiteit van Vlaanderen met je. Want onze zuiderburen maken prachtige afleveringen. Geniet ervan!)☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Ben jij lid van een vakbond of politieke actiegroep? Als je het vroeger ergens niet mee eens was, kon je je daar mooi bij aansluiten. Lekker handig, want die verzonnen ook meteen een mooie actieslogan voor je! Maar de huidige generatie doet dat toch net even wat anders. Hoe protesteren 2.0 werkt en welke rol je daar zelf bij kunt spelen, hoor je in dit college van mediawetenschapper Thomas Poell (UvA).☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

Je hebt vast een prachtig beeld van Samoerai: heldhaftige Japanse krijgers, gedreven door een code van moed en eer, die zeer vaardig zijn met grote zwaarden. Maar hoeveel is daar echt van waar? Onze collega's van de Universiteit van Vlaanderen doken samen met Japanoloog Andreas Niehaus (Universiteit Gent) in de geschiedenis.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!

De schappen van de supermarkt liggen er vol mee en elke healthinfluencer praat er wel een keer over; middeltjes met probiotica om je darmflora te verbeteren. Wat we hierover weten en hoe je nu écht je darmen gezond houdt, vertelt microbioloog Remco Kort (Vrije Universiteit) je in dit college.☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicebericht achter op onze Vriend van de Show-pagina!