POPULARITY
Sigríður Ingibjörg Ingadóttir, hagfræðingur BSRB og Steinunn Bragadóttir, hagfræðingur hjá ASÍ hafa reglulega skrifað greinar í fjölmiðla á kvennaárinu 2025 og í nýjustu grein þeirra, sem birtist á vísi.is undir fyrirsögninni Ólaunuð vinna kvenna, tala þær um könnun sem Varða, Rannsóknastofnun vinnumarkaðarins, gerði í sumar meðal félagsfólks stéttarfélaga innan ASÍ og BSRB. Þar voru kynntar niðurstöður um skiptingu ólaunaðrar vinnu á heimilum sambúðarfólks, bæði svokallaðrar annarrar vaktar og þriðju vaktar. Það sé áhyggjuefni að karlar taki hlutfallslega miklu styttra fæðingarorlof en konur, og að konur dragi oftar úr vinnu til að brúa bilið á milli fæðingarorlofs og leikskóla. Sigríður og Steinunn komu í þáttinn í dag. Sölufélag garðyrkjumanna hefur undanfarin ár valið ræktendur ársins innan sinna raða. Hjónin Inga Sigríður Snorradóttir og Óli Finnsson á garðyrkjustöðinni Heiðmörk í Laugarási hlutu þennan heiður árið 2023 og í ár fengu þau hvatningarverðlaun sölufélagsins. Fjölskyldan flutti árið 2021 úr Grafarvogi í Laugarás í Bláskógarbyggð eftir að hafa fest kaup á garðyrkjustöðinni Heiðmörk. Við slógum á þráðinn austur fyrir fjall og ræddum við hjónin í dag. Er ekki allt í lagi heima hjá þér er heimildaleikhúsverk um fjórar manneskjur sem allar ólust upp hjá móður með alvarlegan geðsjúkdóm. Verkið verður flutt í útvarpinu á Rás 1 annan í jólum kl.17. Við fengum Evu Rún Snorradóttur, leikstjóra og handritshöfund og Ragnar Ísleif Bragason, einn fjögurra þáttakenda í verkinu, til að segja okkur betur frá verkinu. Tónlist í þættinum í dag: Af álfum / Friðrik Ómar og Margrét Eir (Karl Olgeirsson) Undrastjarnan / Hljómar (lagahöfundur ókunnur, texti Rúnar Júlíusson) Den store stjerna / Sissel Kyrkebö og Bergen Fílharmóníusveit (Svein Gundersen & Trygve Hoff) It's Beginning to Look a lot Like Christmas / Björgvin Halldórsson (Meredith Wilson) UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON
Af hverju hættir fólk að nota eitthvað sem virkar? Og af hverju gerir fólk ekki það sem það segist ætla að gera til að efla heilsuna sína? Þessar spurningar urðu kveikjan að rannsókn Hrefnu Óskarsdóttur iðjuþjálfa á Reykjalundi og aðjúnkt við Háskólann á Akureyri. En hún kom í þáttinn í dag og sagði okkur frá niðurstöðum rannsóknarinnar, sem hún segir að hafi verið bæði óvæntar og í raun mannlegar. Lausnin felst í meiri eftirfylgni sem getur í framhaldi sparað gríðarlegar upphæðir fyrir heilbrigðiskerfið. Svo var það Heilsuvaktin með Helgu Arnardóttur. Lífi Lilju Óskar Snorradóttur kvikmyndaframleiðanda var umturnað í einu vetfangi eftir slys sem hún lenti í árið 2021 með þeim afleiðingum að hún hlaut heilahristing með alvarlegum eftirköstum á borð við minnisleysi, úthaldsleysi, sjóntruflanir, hljóðviðkvæmni, erfiðleika við að lesa, mynda setningar og skilja samtöl, en Lilja upplifði djúpt þunglyndi í kjölfarið. Það tók Lilju hátt í þrjú ár að ná bata en hún byrjaði að skrifa dagbók um líðan sína sem endaði í nýútkominni bók: Heimsins besti dagur í helvíti. Bókin er lýsing á því erfiða líkamlega og andlega ferðalagi sem hún neyddist til að undirgangast til að ná heilsu á ný. Helga Arnardóttir ræddi við Lilju í tilefni af útkomu bókarinnar. Lög í þættinum í dag: Fólkið í blokkinni/Eggert Þorleifsson(Ólafur Haukur Símonarson) Eitt af blómunum / Páll Óskar og Benni Hemm Hemm (Páll Óskar Hjálmtýsson og Benedikt Hermann Hermannsson) Vísa um veginn / Stína Ágústsdóttir (höf. Ókunnur, texti Kristín Birgitta Ágústsdóttir) I Feel the Earth Move / Carole King (Carole King) UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON
Öll viðtölin úr þætti dagsins ásamt símatíma: Sigurdís Haraldsdóttir krabbameinslæknir um langhlaup og líkur á krabbamein í ristli Jóhann Páll Jóhannsson umhverfis- orku og loftslagsráðherra um miklu meiri jarðvarma Símatími Þorvaldur Gissurarson forstjóri ÞG Verks Sigurður Þór Helgason hjá DJI Reykjavík um dróna Breki Karlsson formaður Neytendasamtakanna um bókun 35 Lilja Ósk Snorradóttir kvikmyndaframleiðandi fékk höfuðhögg og glímir enn við afleiðingar þess
Óskarsverðlaunahátíðin fór fram í nótt, með tiltölulega lágstemmdu pompi og prakt. Við hringjum til Los Angeles og förum yfir helstu verðlaunahafa með Dröfn Ösp Snorradóttir-Rozas. Við sökkvum okkur svo ofan í Anora sem hlaut verðlaun sem besta myndin, mynd sem fjallar um ástir kynlífsverkakonu og sonar rússnesks ólígarka. Það er bolludagur í dag. Anna Gyða fór á stúfana, kíkti í bakaríið Sandholt og forvitnaðist um hefðir tengdar deginum hjá Kristni Schram þjóðfræðingi.
,,Ég treysti sjálfri mér og hef trú á þessu tæki sem listmeðferðin er. Hún er tæki til að tjá tilfinningar sínar og vinna með og losa sig við erfiðar tilfinningar. Myndsköpunin er þá notuð til að vinna með sig persónulega og til að þroskast í gegnum." - er meðal þess sem haft er eftir myndlistarkonunni og listþerapistanum Sigríði Björnsdóttur í bók þeirra Ágústu Oddsdóttur og Egils Sæbjörnssonar um ævistarf Sigríðar, Art can Heal. Á fimmtudag verður blásið til málþings um listmeðferð til heiðurs Sigríði, á vegum Listasafns Íslands og Myndlistarmiðstöðvar. Þau Ágústa og Egill koma við í hljóðstofu og segja okkur frá eiginleikum listmeðferðar og starfi Sigríðar. Við fáum líka pistil frá Gauta Kristmannssyni, sem að þessu sinni fjallar um ljóðasafn norska stórskáldsins Olav Hauge, Undir eplatrénu. Ljóðasafnið er að mestu fengið úr síðustu þremur bókum Hauges en Gyrðir Elíasson íslenskaði og ritaði formála. Við höldum líka áfram umfjöllun um kvikmyndaleikstjórann David Lynch. Lynch málaði heiminn í sterkum, dulúðugum og súrrealískum litum, sem virðast á stundum koma úr annari vídd, og bjó til andrúmsloft sem hefur einfaldlega verið kallað lynchían. Við ætlum að velta þessari lynchian tilfinningu fyrir okkur í þætti dagsins með Rúnari Rúnarssyni kvikmyndaleikstjóra, Ásgrími Sverrissyni kvikmyndagerðamanni, Hrönn Sveinsdóttur framkvæmdastýru bíó paradís og Evu Rún Snorradóttur rithöfundi og sviðslistakonu. Umsjón: Halla Harðardóttir og Melkorka Ólafsdóttir
Í dag leggjum við leið okkar á rakarastofu í Reykjavík til þess að hitta þau Sólveigu Sigurðardóttur og Þórhall Auð Helgason, söngvara og forsprakka sviðslistahóspins Óðs, sem sem sýnir nú Rakarann frá Sevilla í Sjálfstæðissalnum við Austurvöll. Við setjumst einnig niður við píanóið með Snorra Ásmundssyni, myndlistarmanni og besta píanóleikara heims og heyrum rýni Soffíu Auðar Birgisdóttur í Eldri konur eftir Evu Rún Snorradóttur.
Við lítum í heimsókn til Evu Rúnar Snorradóttur, rithöfundar og sviðslistakonu, í þætti dagsins. Eva Rún var að gefa út Eldri konur, sína fyrstu skáldsögu, en áður hefur Eva Rún gefið skáldverkið Óskilamuni og þrjár ljóðabækur. Eldri konur fjallar um konu með þráhyggju fyrir eldri konum. Aðalpersónan rekur líf sitt frá barnæsku til fullorðinsáranna gegnum frásagnir af konum sem hafa heltekið hana. Bókina byggir Eva Rún að einhverju leyti á eigin reynslu. Arndís Björk Ásgeirsdóttir rýnir í tónleika Nordic Affect sem fóru fram í Mengi þann 18.nóvember, og óperugalatónleika Norðuróps sem fóru fram þann 16.nóvember í Hljómahöllinni í Reykjanesbæ. Gréta Sigríður Einarsdóttir rýnir í Jarðljós, tíundu ljóðabók Gerðar Kristnýjar.
Kære lytter Vi befinder os i tiden mellem efterårsjævndøgn og allehelgenes aften på årshjulet. Og du bliver denne gang inviteret indenfor til en samtale med Hanna Snorradóttir. Hanna er uddannet miljøingeniør, men oplevede et strækt træk mod en anden måde at bruge livet på. Hun arbejder i dag med storytelling, storydance og shamanistisk naturkundskab, og hun er forfatter til bogen "Nordisk gudindekraft". Vi taler i denne episode om nordisk mytologi og shamanisme, om den cirkulære bevidsthed, om forbindelsen med naturen og om mørket. Vi tuner særlig ind på eterårsjævndøgnet og allehelgenes aften som årstidsmarkeringer. Har du lyst til at læse mere om Hanna, så finder du hendes hjemmeside her: https://www.storydancing.com Du finder min patreonplatform her: https://www.patreon.com/Cykluspodcast Kontakt: kontakt@mettehyldgaard.dk Kærlig hilsen Mette
Í þættinum ræðir Dagrún við Katrínu Snorradóttur og Sigurlaugu Dagsdóttur þjóðfræðinga.
Sænski fáninn verður dreginn að húni við höfuðstöðvar Atlantshafsbandalagsins eftir nokkrar klukkustundir, eftir að formlega innganga Svíþjóðar í varnarbandalagið gekk í gegn í síðustu viku. Við ræddum um inngöngu Svía, umræðuna þar í landi og stjórnmálin við Gunnhildi Lily Magnúsdóttur stjórnmálafræðing í Malmö. Við ræddum um Evrópuþingskosningarnar í júní við Björn Malmquist fréttamann og Dóru Tynes lögmann. Nú þegar tæpir þrír mánuðir eru í kosningar hafa kannanir sýnt að hægriflokkar og harðlínu-hægriflokkar séu að sækja í sig veðrið. Hvað þýðir það og hvaða áhrif hefði slík sveifla á Evrópusambandið? Og í síðasta hluta þáttarins: Það færist í aukana að alls kyns fólk deili upplýsingum og ráðum um matvæli og mataræði á samfélagsmiðlum, og ráðin eru út og suður. Til dæmis sáu næringarfræðingar sig nýlega knúna til að grípa til varna fyrir hafragrautinn, og það er bara eitt af fjölmörgum dæmum. Ætli sé margt fólk hreinlega farið að upplifa kvíða vegna allra þessara misvísandi upplýsinga um hvað sé hollt og æskilegt og hvað ekki? Við spurðum Heiðdísi Snorradóttur næringarfræðing að því. Tónlist: Prysock, Arthur - The folks who live on the hill. Eilish, Billie - What Was I Made For. Eilish, Billie - No Time To Die. Melchor, Adam - i'm not okay Una Torfadóttir - Um mig og þig.
Norðmenn óttast að Haraldur konungur sé alvarlega veikur þar sem hann liggur á sjúkrahúsi í Malasíu. Hann er þar í fríi frá störfum. Búið er að senda sjúkraþotu á vegum hersins og lið lækna á staðinn en alls er óvíst hvenær konungur verður fluttur heim. Gísli Kristjánsson sagði frá. Gerður Gestsdóttir, ormaður flóttamannanefndar, vonar að hægt verði að að taka við kvótaflóttamönnum í ár en það hefur ekki verið gert frá 2020. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Kristín Snorradóttir, teymisstjóri í Bjarmahlíð, þolendamiðstöð á Akureyri, segist finna fyrir því að þolendur af öllum kynjum verði fyrir alvarlegri brotum en áður. Aðeins einn starfsmaður starfar í miðstöðinni sem stendur þrátt fyrir að hún þjónusti þolendur um allt land. Selma Margrét Sverrisdóttir tók saman.
Sýningin D-vítamín verður opnuð gestum næstkomandi föstudag í hafnarhúsi Listasafns Reykjavíkur en þar kemur saman úrval upprennandi listamanna með glæný og nýleg verk í anda þeirrar hefðar sem mótast hefur í áralangri sýningarröð Listasafnsins í D-sal. Við náum tali af Aldísi Snorradóttur, og Björk Hrafnsdóttur, sýningarstjórum í þætti dagsins. Ljósið og ruslið er marglaga sviðs- og tónverk eftir Benedikt Hermann Hermannsson tónskáld og Ásrúnu Magnúsdóttur danshöfund en það verður frumsýnt í Tjarnarbíói núna á fimmtudaginn. Verkið er samið fyrir og flutt af kvennakór og hljómsveit, og samanstendur sýningin af 10 lögum sem hvert felur í sér sitt eigið sögusvið og hljóðheim. Við ræðum við Benna Hemm Hemm og Maríu Rán Guðjónsdóttur, útgefanda, sem er einn kórmeðlima. Við rifjum einnig upp erindi Snorra Rafns Hallssonar um Kafka, skrifræði og draumaland reglnanna og mun hann grípa niður í Réttarhöldin og bók bandaríska mannfræðingsins og anarkistans David Graeber, Utopia of rules.
Það getur fylgt því ný sjálfsmynd að skilja, það myndast gapandi tóm, sorgin er talin annars flokks, við erum öll að fylgja ósýnilegu handriti. Við ræðum þetta og meira við sviðslistakonurnar Evu Rún Snorradóttur og Vilborgu Ólafsdóttur í Kviss Búmm Bang. Þær eru að hefja rannsóknarvinnu fyrir nýtt sjálfsævisögulegt verk sem fjallar um menningu og arfleið hjónabandsins - og ekki síst algengnan fylgifisk þess, skilnað. Svo rifjum við upp ástarrannsóknir, viðtal við hjónabandsráðgjafa og framsögur frá 1958, þar sem ástæðum hjónaskilnaða var velt fyrir sér. Það er bara eitt mál á dagskrá í Lestinni í dag, algengur fylgifiskur hjónabandsins, skilnaður.
Það getur fylgt því ný sjálfsmynd að skilja, það myndast gapandi tóm, sorgin er talin annars flokks, við erum öll að fylgja ósýnilegu handriti. Við ræðum þetta og meira við sviðslistakonurnar Evu Rún Snorradóttur og Vilborgu Ólafsdóttur í Kviss Búmm Bang. Þær eru að hefja rannsóknarvinnu fyrir nýtt sjálfsævisögulegt verk sem fjallar um menningu og arfleið hjónabandsins - og ekki síst algengnan fylgifisk þess, skilnað. Svo rifjum við upp ástarrannsóknir, viðtal við hjónabandsráðgjafa og framsögur frá 1958, þar sem ástæðum hjónaskilnaða var velt fyrir sér. Það er bara eitt mál á dagskrá í Lestinni í dag, algengur fylgifiskur hjónabandsins, skilnaður.
Stjórnmál voru á dagskrá Morgunvaktarinnar í dag. Þingmennirnir Ingibjörg Isaksen og Þórunn Sveinbjarnardóttir frá Framsókn og Samfylkingu sitja báðar í umhverfis- og samgöngunefnd þingsins og við ræddum um samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins og umhverfis- og loftslagsmál. Kristján Sigurjónsson, ritstjóri Túrista, sagði frá því helsta í ferðamálum. Airbnb er ekki lengur aufúsugestur í New York, Sádi-Arabar vilja fá 150 milljónir ferðamanna til landsins árlega og 33 flugferðir eru í boði til Tenerife fyrir jólin. Síðar í dag verður því fagnað að 50 ár eru liðin frá því farið var að kenna hjúkrun á háskólastigi hér á landi. Ýmsum þótti það óþarfi á sínum tíma. Sóley Bender var í þessum fyrsta hópi nemenda og varð svo prófessor við deildina. Hún kom til okkar ásamt Lovísu Snorradóttur, sem er nýútskrifaður hjúkrunarfræðingur. Tónlist: King, Ben E. - Spanish Harlem. Ellen Kristjánsdóttir, Egill Ólafsson - Ónumin lönd. Tatarar hljómsveit - Dimmar rósir. Þuríður Sigurðardóttir - Ég á mig sjálf.
Stjórnmál voru á dagskrá Morgunvaktarinnar í dag. Þingmennirnir Ingibjörg Isaksen og Þórunn Sveinbjarnardóttir frá Framsókn og Samfylkingu sitja báðar í umhverfis- og samgöngunefnd þingsins og við ræddum um samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins og umhverfis- og loftslagsmál. Kristján Sigurjónsson, ritstjóri Túrista, sagði frá því helsta í ferðamálum. Airbnb er ekki lengur aufúsugestur í New York, Sádi-Arabar vilja fá 150 milljónir ferðamanna til landsins árlega og 33 flugferðir eru í boði til Tenerife fyrir jólin. Síðar í dag verður því fagnað að 50 ár eru liðin frá því farið var að kenna hjúkrun á háskólastigi hér á landi. Ýmsum þótti það óþarfi á sínum tíma. Sóley Bender var í þessum fyrsta hópi nemenda og varð svo prófessor við deildina. Hún kom til okkar ásamt Lovísu Snorradóttur, sem er nýútskrifaður hjúkrunarfræðingur. Tónlist: King, Ben E. - Spanish Harlem. Ellen Kristjánsdóttir, Egill Ólafsson - Ónumin lönd. Tatarar hljómsveit - Dimmar rósir. Þuríður Sigurðardóttir - Ég á mig sjálf.
Þátturinn er í boði World Class og Eimskips! Heiðdís er stofnandi og meðeigandi Endurnæringar og næringarfræðingur með áherslu á lýðheilsu. Hún sérhæfir sig í að hjálpa einstaklingum að byggja upp heilbrigt sambandi við mat. Í þessum þætti fræðir Heiðdís okkur m.a. um svengdarvitund, emotional eating, matarkvíða hjá börnum og hvernig greiningar eins og ADHD og einhverfa geta haft áhrif á matarinntöku.
Þann 6. mars árið 1973 fyrir sléttum fimmtíu árum kom út fyrsta plata tónlistarmannsins Tom Waits, Closing time. Barnum var þá auðvitað ekkert að loka á ferli söngvaskáldsins. Waits er enn sprækur, 73 ára og á að baki ógrynni af plötum og bíómyndir en hann hefur reglulega sýnt sig á hvíta tjaldinu í gegnum tíðina. Á þessari frumraun sinni frá 1973 var Waits bara 23 ára en hljómar eins og maður sem hefur lifað heila mannsævi og jafnvel nokkrar. Jóhannes Ólafsson ræddi við tónlistarmanninn og leikstjórann Eyvind Karlsson um þessa merkilegu plötu. Jakub Stachowiak er nýr pistlahöfundur í Lestinni. Að þessu sinni fer hann með okkur í ferðalag til Abú Dabí þar sem PCR-próf og rakningarúr koma við sögu. Ferðalag sem minnir á vísindaskáldskap. Við ætlum að kynna okkur nánar fyrirbærið steypiboð, eða svokölluð baby shower. Um er að ræða nýjan sið á Íslandi þar sem ófrískum mæðrum eru haldnar óvæntar veislur stuttu fyrir fæðingu. Við ræðum við Hugrúnu Snorradóttur, sem skrifaði BA-ritgerð sína í mannfræði um upptöku þessarar hefðar hér á landi, en steypiboð eiga rætur sínar að rekja til Bandaríkjanna.
Þann 6. mars árið 1973 fyrir sléttum fimmtíu árum kom út fyrsta plata tónlistarmannsins Tom Waits, Closing time. Barnum var þá auðvitað ekkert að loka á ferli söngvaskáldsins. Waits er enn sprækur, 73 ára og á að baki ógrynni af plötum og bíómyndir en hann hefur reglulega sýnt sig á hvíta tjaldinu í gegnum tíðina. Á þessari frumraun sinni frá 1973 var Waits bara 23 ára en hljómar eins og maður sem hefur lifað heila mannsævi og jafnvel nokkrar. Jóhannes Ólafsson ræddi við tónlistarmanninn og leikstjórann Eyvind Karlsson um þessa merkilegu plötu. Jakub Stachowiak er nýr pistlahöfundur í Lestinni. Að þessu sinni fer hann með okkur í ferðalag til Abú Dabí þar sem PCR-próf og rakningarúr koma við sögu. Ferðalag sem minnir á vísindaskáldskap. Við ætlum að kynna okkur nánar fyrirbærið steypiboð, eða svokölluð baby shower. Um er að ræða nýjan sið á Íslandi þar sem ófrískum mæðrum eru haldnar óvæntar veislur stuttu fyrir fæðingu. Við ræðum við Hugrúnu Snorradóttur, sem skrifaði BA-ritgerð sína í mannfræði um upptöku þessarar hefðar hér á landi, en steypiboð eiga rætur sínar að rekja til Bandaríkjanna.
Páll Ragnar Pálsson tónskáld, er nýkominn heim frá París þar sem hann var við upptökur á kammerverkinu Lamenta. Það var franska ríkisútvarpið, Radio France, sem pantaði hjá honum verkið eftir að hann hlaut fyrstu verðlaun á alþljóðlega tónskáldaþinginu Rostrum. Við heyrum meira af því ævintýri í þætti dagsins. "Það þarf ekki bara eitthvað eitt leikhúsverk, það þarf mörg leikhúsverk, það þarf margar bækur, margar bíómyndir. Það eru svo ótal margir vinklar og margt sem þarf að skoða, margt sem er óþægilegt og margt erfitt," segir Eva Rún Snorradóttir, sviðshöfundur, en í verkinu Góða ferð inn í gömul sár, sem sýnt er í Borgarleikhúsinu um þessar mundir, freistar hún þess að gera upp HIV faraldurinn á Íslandi með heimilda- og þátttökuleikúsi. Við hittum Evu Rún og fáum að vita meira. Og í dag fáum við pistil frá Freyju Þórsdóttur, heimspekingi, sem steig hér á stokk með sinn fyrsta pistil fyrir 2 vikum síðan og verður hér með okkur fram á vorið. Í dag Freyja fjallar í dag um leiki lífsins og mýkt sem styrk. Í því samhengi skoðar hún m.a. hvaða hvernig auglýsingar stórfyrirtækja geta endurspeglað úreltar hugmyndir um náttúruna, og hvaða áhrif það getur haft þegar umhyggja er ekki metin að verðleikum í samfélagi. Þjáist heimurinn mögulega af lífshættulegum umhyggjuskorti? Umsjón: Halla Harðardóttir og Melkorka Ólafsdóttir
Páll Ragnar Pálsson tónskáld, er nýkominn heim frá París þar sem hann var við upptökur á kammerverkinu Lamenta. Það var franska ríkisútvarpið, Radio France, sem pantaði hjá honum verkið eftir að hann hlaut fyrstu verðlaun á alþljóðlega tónskáldaþinginu Rostrum. Við heyrum meira af því ævintýri í þætti dagsins. "Það þarf ekki bara eitthvað eitt leikhúsverk, það þarf mörg leikhúsverk, það þarf margar bækur, margar bíómyndir. Það eru svo ótal margir vinklar og margt sem þarf að skoða, margt sem er óþægilegt og margt erfitt," segir Eva Rún Snorradóttir, sviðshöfundur, en í verkinu Góða ferð inn í gömul sár, sem sýnt er í Borgarleikhúsinu um þessar mundir, freistar hún þess að gera upp HIV faraldurinn á Íslandi með heimilda- og þátttökuleikúsi. Við hittum Evu Rún og fáum að vita meira. Og í dag fáum við pistil frá Freyju Þórsdóttur, heimspekingi, sem steig hér á stokk með sinn fyrsta pistil fyrir 2 vikum síðan og verður hér með okkur fram á vorið. Í dag Freyja fjallar í dag um leiki lífsins og mýkt sem styrk. Í því samhengi skoðar hún m.a. hvaða hvernig auglýsingar stórfyrirtækja geta endurspeglað úreltar hugmyndir um náttúruna, og hvaða áhrif það getur haft þegar umhyggja er ekki metin að verðleikum í samfélagi. Þjáist heimurinn mögulega af lífshættulegum umhyggjuskorti? Umsjón: Halla Harðardóttir og Melkorka Ólafsdóttir
Tímamót og kaflaskil, ólíkir kraftar, upphaf og endalok eru eitthvað sem Áslaug Íris Katrín Friðjónsdóttir er að takast á við í nýjum verkum, sem hægt er að sjá í safnaðarheimili Neskirkju um þessar mundir á sýningu sem kallast SKil / Skjól. Verk hennar einkennast meðal annars af mikilli efniskennd en á þessari sýningu vinnur hún í fyrsta sinn heilu verkin með marmara. Við lítum inn í Neskirkju með Áslaugu í þætti dagsins Við hittum líka Æsu Sigurjónsdóttur dósent í listfræði við Háskóla Íslands, en hún ætlar í hádegisfyrirlestri RIKK - Rannsóknastofnunar í jafnréttisfræðum sem fer fram í hádeginu á morgun í Þjóðminjasafninu að fjalla um Hvítleikann í íslenskri samtímalist. Hvítleikahugtakið hefur sjaldan verið notað í myndlistargagnrýni á Íslandi þrátt fyrir að fræðimenn hafi um nokkurt skeið beitt því til að afhjúpa kynþáttahyggju og karllægar staðalímyndir tungumáls og íslenskrar menningar. Við spyrjum út í hvítleikann og samtímalistina í þætti dagsins. Góða ferð inn í gömul sár, eftir Evu Rún Snorradóttur, var frumsýnt í Borgarleikhúsinu um liðna helgi. Eva Halldóra Guðmundsdóttir rýnir í verkið. Umsjón: Guðni Tómasson og Halla Harðardóttir
Tímamót og kaflaskil, ólíkir kraftar, upphaf og endalok eru eitthvað sem Áslaug Íris Katrín Friðjónsdóttir er að takast á við í nýjum verkum, sem hægt er að sjá í safnaðarheimili Neskirkju um þessar mundir á sýningu sem kallast SKil / Skjól. Verk hennar einkennast meðal annars af mikilli efniskennd en á þessari sýningu vinnur hún í fyrsta sinn heilu verkin með marmara. Við lítum inn í Neskirkju með Áslaugu í þætti dagsins Við hittum líka Æsu Sigurjónsdóttur dósent í listfræði við Háskóla Íslands, en hún ætlar í hádegisfyrirlestri RIKK - Rannsóknastofnunar í jafnréttisfræðum sem fer fram í hádeginu á morgun í Þjóðminjasafninu að fjalla um Hvítleikann í íslenskri samtímalist. Hvítleikahugtakið hefur sjaldan verið notað í myndlistargagnrýni á Íslandi þrátt fyrir að fræðimenn hafi um nokkurt skeið beitt því til að afhjúpa kynþáttahyggju og karllægar staðalímyndir tungumáls og íslenskrar menningar. Við spyrjum út í hvítleikann og samtímalistina í þætti dagsins. Góða ferð inn í gömul sár, eftir Evu Rún Snorradóttur, var frumsýnt í Borgarleikhúsinu um liðna helgi. Eva Halldóra Guðmundsdóttir rýnir í verkið. Umsjón: Guðni Tómasson og Halla Harðardóttir
Tilkoma Borgarlínu gæti haft ýmiss konar ávinning fyrir lýðheilsu okkar. Þetta er niðurstaða nýs lýðheilsumats sem gert var og kynnt á dögunum. Þar eru lagðar til alls konar leiðir til að gera almenningssamgöngurnar aðgengilegri, allt frá bókstaflegu aðgengi að biðstöðvum og að því að hægt sé að borga með fjölbreyttari hætti. Þær Hugrún Snorradóttir og Harpa Þorsteinsdóttir unnu að lýðheilsumatinu og komu til okkar. Í síðasta mánuði lést kona á tíræðisaldri sem titluð var í fjölmiðlum síðasta prinsessa Havaí. Abigail Kawananakoa var níutíu og sex ára gömul og gat rakið ættir sínar til konungsfjölskyldunnar sem réði ríkjum á Havaí-eyjum áður en Bandaríkjamenn tóku þær yfir. Prinsessan var vellauðug og stóð í deilum um auðævi sín á síðustu æviárunum. Vera Illugadóttir sagði okkur frá prinsessunni og kóngafólki Havaí. Kjarvalsstaðir verða 50 ára á þessu ári, dyrnar voru opnaðar í mars árið 1973. Safnið er hluti Listasafns Reykjavíkur og þessum tímamótum verður fagnað með margvíslegum hætti á árinu. Ólöf Kristín Sigurðardóttir safnstjóri sagði frá Kjarvalsstöðum og árinu framundan. Umsjón: Bogi Ágústsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir. Tónlist: Á venjulegum degi - KK Jeg Har Elsket Dig, Så Længe Jeg Kan Mindes - Anne Linnet Aloha Oe - Johnny Cash
Tilkoma Borgarlínu gæti haft ýmiss konar ávinning fyrir lýðheilsu okkar. Þetta er niðurstaða nýs lýðheilsumats sem gert var og kynnt á dögunum. Þar eru lagðar til alls konar leiðir til að gera almenningssamgöngurnar aðgengilegri, allt frá bókstaflegu aðgengi að biðstöðvum og að því að hægt sé að borga með fjölbreyttari hætti. Þær Hugrún Snorradóttir og Harpa Þorsteinsdóttir unnu að lýðheilsumatinu og komu til okkar. Í síðasta mánuði lést kona á tíræðisaldri sem titluð var í fjölmiðlum síðasta prinsessa Havaí. Abigail Kawananakoa var níutíu og sex ára gömul og gat rakið ættir sínar til konungsfjölskyldunnar sem réði ríkjum á Havaí-eyjum áður en Bandaríkjamenn tóku þær yfir. Prinsessan var vellauðug og stóð í deilum um auðævi sín á síðustu æviárunum. Vera Illugadóttir sagði okkur frá prinsessunni og kóngafólki Havaí. Kjarvalsstaðir verða 50 ára á þessu ári, dyrnar voru opnaðar í mars árið 1973. Safnið er hluti Listasafns Reykjavíkur og þessum tímamótum verður fagnað með margvíslegum hætti á árinu. Ólöf Kristín Sigurðardóttir safnstjóri sagði frá Kjarvalsstöðum og árinu framundan. Umsjón: Bogi Ágústsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir. Tónlist: Á venjulegum degi - KK Jeg Har Elsket Dig, Så Længe Jeg Kan Mindes - Anne Linnet Aloha Oe - Johnny Cash
í þessum fyrsta þætti Orða um bækur á nýju ári er litið um öxl og rifjuð upp fyrstu kynni af nýjum ljóðröddum. Fluttir bútar úr viðtal við Natöshu S. um ljóðabókina Máltaka á stríðstímum. Einnig brot úr vitali við ljóðskáldin Sunnu Dís Másdóttur og Jakub Stachiowich um ljóðabækurnar Plómur eftir Sunnu og Úti bíður skáldleg veröld eftir Jakub. Þá er hugað að skáldverkum þar sem höfundar sækja efnivið í eigin líf. Flutt brot úr samtali Önnu Maríu Björnsdóttur við þær Auði Jónsdóttur, Evu Rún Snorradóttur og Fríðu Íslberg um það hvort afstaða til slíkra bókmennta fari eftir því hvort höfundur er karl eða kona. Að lokum er rifjuð upp heimsókn í Bókasamlagið sem þá var nýstofnað og ætlaði sér stóra hluti í öllu mögulegu viðkomandi bókum þar sem rætt var við forsvarskonurnar Danýju Maggýardóttur og Kikku KM Sigurðardóttur einnig flutt nýtt viðtal við Kikku KM um hvernig tókst til á síðasta ári og hvernig Bókasamlagið fer inn í nýtt ár. Umsjón Jórunn Sigurðardóttir
í þessum fyrsta þætti Orða um bækur á nýju ári er litið um öxl og rifjuð upp fyrstu kynni af nýjum ljóðröddum. Fluttir bútar úr viðtal við Natöshu S. um ljóðabókina Máltaka á stríðstímum. Einnig brot úr vitali við ljóðskáldin Sunnu Dís Másdóttur og Jakub Stachiowich um ljóðabækurnar Plómur eftir Sunnu og Úti bíður skáldleg veröld eftir Jakub. Þá er hugað að skáldverkum þar sem höfundar sækja efnivið í eigin líf. Flutt brot úr samtali Önnu Maríu Björnsdóttur við þær Auði Jónsdóttur, Evu Rún Snorradóttur og Fríðu Íslberg um það hvort afstaða til slíkra bókmennta fari eftir því hvort höfundur er karl eða kona. Að lokum er rifjuð upp heimsókn í Bókasamlagið sem þá var nýstofnað og ætlaði sér stóra hluti í öllu mögulegu viðkomandi bókum þar sem rætt var við forsvarskonurnar Danýju Maggýardóttur og Kikku KM Sigurðardóttur einnig flutt nýtt viðtal við Kikku KM um hvernig tókst til á síðasta ári og hvernig Bókasamlagið fer inn í nýtt ár. Umsjón Jórunn Sigurðardóttir
í þessum fyrsta þætti Orða um bækur á nýju ári er litið um öxl og rifjuð upp fyrstu kynni af nýjum ljóðröddum. Fluttir bútar úr viðtal við Natöshu S. um ljóðabókina Máltaka á stríðstímum. Einnig brot úr vitali við ljóðskáldin Sunnu Dís Másdóttur og Jakub Stachiowich um ljóðabækurnar Plómur eftir Sunnu og Úti bíður skáldleg veröld eftir Jakub. Þá er hugað að skáldverkum þar sem höfundar sækja efnivið í eigin líf. Flutt brot úr samtali Önnu Maríu Björnsdóttur við þær Auði Jónsdóttur, Evu Rún Snorradóttur og Fríðu Íslberg um það hvort afstaða til slíkra bókmennta fari eftir því hvort höfundur er karl eða kona. Að lokum er rifjuð upp heimsókn í Bókasamlagið sem þá var nýstofnað og ætlaði sér stóra hluti í öllu mögulegu viðkomandi bókum þar sem rætt var við forsvarskonurnar Danýju Maggýardóttur og Kikku KM Sigurðardóttur einnig flutt nýtt viðtal við Kikku KM um hvernig tókst til á síðasta ári og hvernig Bókasamlagið fer inn í nýtt ár. Umsjón Jórunn Sigurðardóttir
Óskarverðlaunahátíðin fór fram í Los Angeles í nótt. Dröfn Ösp Snorradóttir er búsett í borginni og sá um að lýsa verðlaununum á Stöð 2 og varð vitni að því þegar leikarinn Will Smith kýldi grínistann Chris Rock, sem hafði gert ósmekklegt grín að Jada Pinkett Smith eiginkonu hans. Nú á dögunum var tilkynnt um tilnefningar í FÍT keppninni. Þar er keppt um það besta í grafískri hönnun og myndlýsingum á Íslandi. Þar er meðal annars veitt verðlaun fyrir plötuumslög, en af fimm tilnefndum umslögum er þrjú hönnuð af sama manninum, Viktori Weisshappel. Við kíkjum í kaffi til Viktors og ræðum plötuumslög á tímum þegar stór hluti tónlistar kemur út hvorki út á plötum né í umslögum. Og Sverrir Norland flytur sitt fjórða og síðasta brot úr sögu athyglinnar. Að þessu sinni veltir hann fyrir sér fallegum andlitum og því hvernig andlitsfarðinn öðlaðist pólitískt mikilvægi í fyrstu sjónvörpuðu forsetakappræðunum í Bandaríkjunum árið 1960. Þar sem Richard Nixon gerði þau grundvallarmistök að fúlsa við farðanum.
Óskarverðlaunahátíðin fór fram í Los Angeles í nótt. Dröfn Ösp Snorradóttir er búsett í borginni og sá um að lýsa verðlaununum á Stöð 2 og varð vitni að því þegar leikarinn Will Smith kýldi grínistann Chris Rock, sem hafði gert ósmekklegt grín að Jada Pinkett Smith eiginkonu hans. Nú á dögunum var tilkynnt um tilnefningar í FÍT keppninni. Þar er keppt um það besta í grafískri hönnun og myndlýsingum á Íslandi. Þar er meðal annars veitt verðlaun fyrir plötuumslög, en af fimm tilnefndum umslögum er þrjú hönnuð af sama manninum, Viktori Weisshappel. Við kíkjum í kaffi til Viktors og ræðum plötuumslög á tímum þegar stór hluti tónlistar kemur út hvorki út á plötum né í umslögum. Og Sverrir Norland flytur sitt fjórða og síðasta brot úr sögu athyglinnar. Að þessu sinni veltir hann fyrir sér fallegum andlitum og því hvernig andlitsfarðinn öðlaðist pólitískt mikilvægi í fyrstu sjónvörpuðu forsetakappræðunum í Bandaríkjunum árið 1960. Þar sem Richard Nixon gerði þau grundvallarmistök að fúlsa við farðanum.
Óskarverðlaunahátíðin fór fram í Los Angeles í nótt. Dröfn Ösp Snorradóttir er búsett í borginni og sá um að lýsa verðlaununum á Stöð 2 og varð vitni að því þegar leikarinn Will Smith kýldi grínistann Chris Rock, sem hafði gert ósmekklegt grín að Jada Pinkett Smith eiginkonu hans. Nú á dögunum var tilkynnt um tilnefningar í FÍT keppninni. Þar er keppt um það besta í grafískri hönnun og myndlýsingum á Íslandi. Þar er meðal annars veitt verðlaun fyrir plötuumslög, en af fimm tilnefndum umslögum er þrjú hönnuð af sama manninum, Viktori Weisshappel. Við kíkjum í kaffi til Viktors og ræðum plötuumslög á tímum þegar stór hluti tónlistar kemur út hvorki út á plötum né í umslögum. Og Sverrir Norland flytur sitt fjórða og síðasta brot úr sögu athyglinnar. Að þessu sinni veltir hann fyrir sér fallegum andlitum og því hvernig andlitsfarðinn öðlaðist pólitískt mikilvægi í fyrstu sjónvörpuðu forsetakappræðunum í Bandaríkjunum árið 1960. Þar sem Richard Nixon gerði þau grundvallarmistök að fúlsa við farðanum.
Eins langt og augað eygir kallast umfangsmikil yfirlitssýning á verkum Birgis Andréssonar sem tekur yfir nær alla Kjarvalstaði. Birgir var leiðandi afl í myndlistarsenu Reykjavíkur í áratugi og skapar stóran sess í listasögu Íslands, en hann lést langt fyrir aldur fram, árið 2007. Birgir hélt fjölda sýninga hérlendis og erlendis á litríkum ferli sínum og var valinn til að taka þátt í Feneyjatvíæringnum árið 1995 fyrir hönd Íslands. Í Víðsjá dagsins verður rætt við aðstandendur yfirlitssýningarinnar; sýningarstjórann Robert Hobbs, hönnuðinn Ásmund Hrafn Sturluson, Aldísi Snorradóttur verkefnastjóra sýninga hjá Listasafni Reykjavíkur og Börk Arnarsson eiganda i8 gallerí. Þar að auki verða viðtöl við Birgi sjálfan sótt í safn Ríkisútvarpsins. Umsjón: Guðni Tómasson og Halla Harðardóttir.
Eins langt og augað eygir kallast umfangsmikil yfirlitssýning á verkum Birgis Andréssonar sem tekur yfir nær alla Kjarvalstaði. Birgir var leiðandi afl í myndlistarsenu Reykjavíkur í áratugi og skapar stóran sess í listasögu Íslands, en hann lést langt fyrir aldur fram, árið 2007. Birgir hélt fjölda sýninga hérlendis og erlendis á litríkum ferli sínum og var valinn til að taka þátt í Feneyjatvíæringnum árið 1995 fyrir hönd Íslands. Í Víðsjá dagsins verður rætt við aðstandendur yfirlitssýningarinnar; sýningarstjórann Robert Hobbs, hönnuðinn Ásmund Hrafn Sturluson, Aldísi Snorradóttur verkefnastjóra sýninga hjá Listasafni Reykjavíkur og Börk Arnarsson eiganda i8 gallerí. Þar að auki verða viðtöl við Birgi sjálfan sótt í safn Ríkisútvarpsins. Umsjón: Guðni Tómasson og Halla Harðardóttir.
Eins langt og augað eygir kallast umfangsmikil yfirlitssýning á verkum Birgis Andréssonar sem tekur yfir nær alla Kjarvalstaði. Birgir var leiðandi afl í myndlistarsenu Reykjavíkur í áratugi og skapar stóran sess í listasögu Íslands, en hann lést langt fyrir aldur fram, árið 2007. Birgir hélt fjölda sýninga hérlendis og erlendis á litríkum ferli sínum og var valinn til að taka þátt í Feneyjatvíæringnum árið 1995 fyrir hönd Íslands. Í Víðsjá dagsins verður rætt við aðstandendur yfirlitssýningarinnar; sýningarstjórann Robert Hobbs, hönnuðinn Ásmund Hrafn Sturluson, Aldísi Snorradóttur verkefnastjóra sýninga hjá Listasafni Reykjavíkur og Börk Arnarsson eiganda i8 gallerí. Þar að auki verða viðtöl við Birgi sjálfan sótt í safn Ríkisútvarpsins. Umsjón: Guðni Tómasson og Halla Harðardóttir.
Það er komið að seinni undanúrslitaviðureigninni í sjónvarps- og kvikmyndahristingi. Hvert verður síðara liðið sem tryggir sér sæti í úrslitum á annan dag jóla? Í keppni dagsins mæta Dröfn Ösp Snorradóttir Rozas og Hrafn Jónsson liði Hafsteins Sæmundssonar og Donnu Cruz í æsispennandi viðureign.
Síðasta sætið í undanúrslitum er í boði í þætti dagsins. Lið Kanarífuglana, þau Steiney Skúladóttir og Guðmundur Felixson mæta kvikmyndagerðarfólkinu Hrafni Jónssyni og Dröfn Ösp Snorradóttir Rozas í bráðskemmtilegri viðureign.
Ragnar Kjartansson opnar næstkomandi laugardag, 4. desember, sýningu í splunkunýju samtímalistasafni í miðborg Moskvu. Verk Ragnars er opnunarverk þessa nýja listasafns, sem kallast GES-2, en það er staðsett í ríflega aldargömlu orkuveri, sem áður knúði sprovagnakerfi borgarinnar, og sem nú hefur verið umbreytt í stærðarinnar menningarmiðstöð af arkitektinum Renzo Piano. Líkt og oft í verkum Ragnars þá er það sköpunarferlið sjálft sem er kjarni verksins, en það kallast Santa Barbara, eftir samnefndri bandarískri sápuóperu, sem byrjað var að sýna í rússneska sjónvarpinu viku eftir hrun sovétríkjanna. Verkið, sem Ragnar vinnur í samstarfi við Ásu Helgu Hjörleifsdóttur kvikmyndaleikstjóra, snýst um að endurgera Santa Barbara sápuóperuna, í listasafninu, með stórum hópi rússneskra leikara og tæknifólks. Sýningin er engin smá smíði, en Ragnar lýsir henni sem tilfinningalegum skúlptur í viðtali við Guðna Tómasson sem við hlýðum á í þætti dagsins. Einnig fáum við rýni frá Gauta Kristmannssyni í þætti dagsins, en hann mun að þessu sinni fjalla um Óskilamuni eftir Evu Rún Snorradóttur. Og við heyrum vangaveltur Dags Hjartarsonar um listsköpun, hvaða galdur gerist þegar hugmyndir kvikna og listaverk fæðast, og getur gervigreind skapað góðan texta? Dagur leitar svara við þessum gátum í dag, til dæmis með því að gera tilraunir með höfundarverk Jóns Kalmans. Elín Sigurðardóttir og Guðfinna Jónsdóttir frá Hömrum voru báðar fæddar fyrir þar síðustu aldamót og búsettar í Þingeyjarsveit. Þorgerður Ása brá sér aftur í heimsókn til Magneu Þuríðar Ingvarsdóttir sem heldur úti Facebook síðunni Tófan, ljóða- og fræðasetur og rýndu þær í þetta sinn í ljóðabækur þessara þingeysku kvenna.
Sigríður Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri hjúkrunar á Landspítalanum, segir eðlilegt að horfa til Landspítalans þegar kemur að tilslökunum á sóttvarnareglum. Hver geta samfélagsins er að takast á við faraldur eins og Covid. Hún tekur undir neyðaróp hjúkrunarfræðinga og annarra starfsmanna vegna ástandsins á Landspítalanum en þar leikur mannekla og skortur á úrræðum fyrir aldraða lykilhlutverk. Kristján Sigurjónsson, ritstjóri Túrista, fór yfir fjölgun ítalskra ferðamanna á haustdögum og gistimöguleika bæði hér og í Kaupmannahöfn. Það kostar yfir 100 þúsund að gista á hótelum í miðborg Reykjavíkur um næstu helgi. Nýtt hótel hóf starfsemi í vikunni en það er staðsett við Hörpu og er fyrsta fimm stjörnu hótelið í Reykjavík. Lilja Ósk Snorradóttir, kvikmyndaframleiðandi og framkvæmdastjóri Pegasus, tekur vel í hugmyndir Sigurðar Inga Jóhannssonar, formanns Framsóknarflokksins um að fjölga störfum í kvikmyndageiranum á næstu tíu árum. Nú starfa um 2.600 við kvikmyndagerð á Íslandi en Sigurður Ingi vill fjölga þeim í 10 þúsund á tíu árum. Veltan í kvikmyndageiranum nam um 18 milljörðum í fyrra. Lilja framleiðir kvikmyndina Leynilögga sem verður frumsýnd í kvikmyndahúsum 22. október. Tónlist: Stefið úr Bleika pardusnum, Önnur sjónarmið með Eddu Heiðrúnu Backman, Stella í Orlofi með Diddú og Hjálpaðu mér upp með Ný danskri. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson og Guðrún Hálfdánardóttir.
Við ræddum við Jón Heiðar Andrésson, fjallaleiðsögumann, sem jafnframt starfa í Fjallakofanum en í útivistarverslunum hefur verið óvenju mikið að gera þar sem fólk er kaupa búnaði fyrir ferð að gosstöðvum. Hann gaf okkur góð ráð fyrir ferð að gosinu. Garðyrkjuskólinn að Reykjum hefur verið starfræktur í 82 ár en nú hillir undir breytingar þar sem til stendur að flytja starfsmenntanámið í garðyrkju frá Landbúnaðarháskóla Íslands og til Fjölbrautaskóla Suðurlands. Velunnarar skólans telja hann í hættu og hafa biðlað til stjórnvalda. Tvö ár eru liðin frá því að hagsmunafélög garðyrkju óskuðu formlega eftir því að samráð yrði haft við þau og tryggja þyrfti framtíð námsins og að ákvarðanir yrðu teknar í raunverulegu samráði við þá sem starfa við fagið. Kristín Snorradóttir, garðyrkjumeistari og garðyrkjustjóri Hveragerðis, fór yfir þetta með okkur. Sverrir Norland ræddi við okkur en hann hefur gefið út bók sem er hugleiðingar og pælingar um náttúru tækni og hugarflug og andlega líðan okkar mannanna. Í sjónvarpsþættinum Hvað getum við gert? sem er umsjón Sævars Helga Bragasonar og sýndur var á RÚV á mánudagskvöldið var fjallað um gróðurlaust land á Íslandi og kom þar fram sú skoðun að það væri helst íslensku sauðkindinni að kenna. Viðbrögð bænda við þættinum voru mikil. Ein þeirra er Ágústa Ágústdóttir sauðfjárbondi. Hún var á línunni hjá okkur og fór yfir málið. Sjónvarpsþættirnir Systrabönd eru væntanlegir í Sjónvarp Símans nú um Páskana. Þar segir af þremur æskuvinkonum sem þurfa að horfast í augu við voðaverk er líkamsleifar ungrar stúlku finnast aldarfjórðungi eftir hvarf hennar. Leikstjóri þáttanna er Silja Hauksdóttir og hún kom til okkar og segja okkur meira af þessum spennandi íslensku þáttum. Tónlist: Of monsters and men - Dirty paws Hreimur - Gegnum tárin A-ha - Foot of the mountain Bubbi og Bríet - Ástrós Hjaltalín - Feels like sugar Madness - Wings of a dove White town - Your woman Ellen Kristjánsdóttir og John Grant - Veldu stjörnu
Síðasta viðureign í fyrstu umferðinni. Ari Eldjárn, skemmtikrafur og tónlistarspekúlant og Páll Óskar Hjálmtýsson mynda lið sem mæta Dröfn Ösp Snorradóttur Rozas, eða DD-Unit, fyrrum Rokklingi og Steinþóri Helga Arnsteinssyni, umboðsmanni og tónlistargrúskara í stórskemmtilegri viðureign.
Þórólfur Guðnason, sóttvarnalæknir segist hafa lagt áherslu á að miða fjöldatakmarkanir áfram við tíu. Með því sé verið að senda skilaboð um að fólk eigi ekki að safnast saman. Þótt tekist hafi að sveigja kúrfuna niður sé veiran enn þarna úti og lítið þurfi til að hún nái sér aftur á strik. Stjórnvöld hafa ákveðið að áfrýja niðurstöðu Héraðsdóms Reykjavíkur um ólögmæti uppgreiðslugjalda Íbúðalánasjóðs. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir eðlilegt að láta reyna á dóminn því miklir hagsmunir séu í húfi. Höskuldur Kári Schram ræddi við hann. Guðmundur Ingi Guðbrandsson, umhverfisráðherra vonar að Alþingi nýti sér einstakt tækifæri og samþykki frumvarp hans um stofnun hálendisþjóðgarðs. Jón Gunnarsson varaformaður umhverfis - og samgöngunefndar telur ágreining um málið hafa aukist. Kórónuveirusmitin í Evrópu eru komin yfir tuttugu milljónir frá því að veiran barst til álfunnar í ársbyrjun. Bretar urðu í dag fyrstir vestrænna ríkja til að bólusetja gegn henni. Ásgeir Tómasson tók saman. Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra varar við fölsuðum bóluefnum. Anna Lilja Þórisdótttir sagði frá. Hafsteinn Halldórsson, aðstoðarvarðstjóri í slökkviliði höfuðborgarsvæðisins segir að nú sé rétti tíminn fyrir fólk að fara yfir eldvarnir á heimilinu. Ingvar Þór Björnsson ræddi við hann. Svandís Svavarsdóttir kynnti á ríkisstjórnarfundi í morgun varfærnar tilslakanir sem taka gildi á fimmtudag og gilda að óbreyttu til 12. janúar. Höskuldur Kári Schram ræddi við hana. Andrés Magnússon, framkvæmdastjóri Samtaka verslunar og þjónustu segir að tilslakanir gerbreyti stöðunni. Jóhannes Þór Skúlasyni framkvæmdastjóra Samtaka ferðaþjónustunnar þykir ekki nóg að gert. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við þá. Undirbúningur vegna bólusetningar gegn kórónuveirunni er í fullum gangi. Von er á kynningarefni fá Landlækni í lok vikunnar . Arnar Páll Hauksson ræddi við Önnu Maríu Snorradóttur. Glíma Breta við Covid-19 hefur verið erfið en í dag náðu þeir þeim áfanga að hefja bólusetningu gegn veirunni. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.
Stéttabaráttan heldur áfram í dag. Fólk í kvikmyndagerð, Dröfn Ösp Snorradóttir Rozas og Jóhann Ævar Grímsson mæta liði jarðvísindamanna, sem mynda þau Sæmundur Ari Halldórsson og Vordís Eiríksdóttir.
Björg Magnúsdóttir og Gísli Marteinn eru í laufléttu stuði á vorjafndægrum. Engir gestir eru í húsi vegna samkomubanns og sóttvarna, en þau skötuhjú heyra í Bubba Morthens, Dröfn Ösp Snorradóttur og Helga Björnssyni í síma. Mikið af góðri tónlist og gírandi sönglögum.
Um helgina lést einn helsti frumkvöðull iðnaðar-tónlistarinnar Genesis Breyer P-Orridge, 70 ára að aldri. Genesis stofnaði hljómsveitirnar Throbbing Gristle og Psychic-TV sem báðar léku háværa og tilraunakennda tónlist, og vakti athygli fyrir ágenga framkomu, óvenjulegan persónuleika og óvenjulegar lýtaaðgerðir. Við ræðum þennan sérstæða tónlistarmann í Lestinni í dag. Gestir eru Curver Thoroddsen og Hilmar Örn Hilmarsson, fyrrum meðlimur Psychic TV Bjarki Þór Jónsson heldur áfram að flytja okkur pistla úr heimi tölvuleikjanna. Í sínum þriðja pistli veltir hann fyrir sér hvort skilgreina megi tölvuleiki sem menningarverðmæti og skoðar áhrif þeirra á menningu okkar og samfélag. Nokkuð hefur borið á því síðustu daga að landsmenn hamstri klósettpappír í verslunum. Eins og margir hafa bent á kemur klósettpappír ekki í veg fyrir veirusmit en að einhverju leyti kann að vera um sálfræðileg viðbrögð að ræða þar sem mannskepnan bregst við hættu með því að huga að sínum helstu grunnþörfum. Ef Íslendingar væru lengra komnir í klósettmenningu þyrfti hinsvegar enginn að hamstra. Klósettáhugakonurnar Marta Sigríður Pétursdóttir og Dröfn Ösp Snorradóttir taka sér far með Lestinni.
Gestur þáttarins er Guðrún Snorradóttir. Hún starfar sem stjórnendamarkþjálfi og er nýbúin að opna eigin heimasíðu sem heitir gudrunsnorra.com. Spjallið okkar Guðrúnar einkenndist af því hverjir eru styrkleikar stjórnenda, hvernig mannlegi þátturinn er grundvöllur í árangri þeirra og hvernig kynslóðabilið getur haft áhrif á aðferðir stjórnenda til þess að ná árangri með sína starfsmenn. Svo töluðum við um hvað framtíðin ber í skauti sér hvað varðar störf, teymisvinnu og aðrar mannauðstengdar áherslur sem eru að ryðja sér til rúms í dag. Þátturinn er í boði 50skills og Origo.
Í Víðsjá í dag rýnir Gauti Kristmannsson í skáldsöguna Svanafólkið eftir Kristínu Ómarsdóttur. Flutt verður tónverkið Skrauthvörf, sem frumflutt var á Tónlistarhátíð Rásar 1 - Orðin hljóð - sem fram fór í Norðurljósasal Hörpu í lok nóvembermánaðar. Verkið er samstarfsverkefni Kjartans Holms og Jóhannesar Ólafssonar, Ingibjörg Fríða Helgadóttir og Strokkvartettinn Siggi flytja. María Kristjánsdóttir fjallar í dag um leikverkið Opening Ceremony, sem nýtt sviðslistafyrirtæki, Reykjavik Ensemble, frumsýndi í Tjarnarbíói í síðustu viku. Og bók vikunnar að þessu sinni er ljóðabókin Fræ sem frjóvga myrkrið eftir Evu Rún Snorradóttur en Eva hlaut Maístjörnuna, viðurkenningu Rithöfundasambands Íslands og Landsbókasafnsins, fyrir þessa bók fyrr á þessu ári. Hlustendur heyra í Evu í Víðsjá í dag. Umsjón: Guðni Tómasson og Eiríkur Guðmundsson
Rúmlega tveir af hverjum tíu hafa orðið fyrir einelti á vinnustað og eru konur líklegri en karlar til að greina frá því. Þetta er meðal niðurstaðna aðgerðarhóps stjórnvalda sem Ásta Snorradóttir situr í en hún kynnir niðurstöðurnar á alþjóðlegri ráðstefnu í Hörpu sem hefst á morgun. Ásta var á línunni, en ráðstefnan er haldin þar sem nú eru tvö ár liðin frá því að MeToo-byltingin hófst. Hjalti Már Björnsson, kennslustjóri bráðalækninga á LSH, kom til okkar, en á dögunum var greint frá því að spítalinn má framvegis bjóða upp á framhaldsnám í bráðalækningum. Við ræddum það og ástandið á bráðadeildinni en hjúkrunarfræðingurinn Elín Tryggvadóttir steig fram um helgina og skrifaði pistil um aðstæður á deildinni sem séu niðurlægjandi fyrir sjúklinga sem þurfa í sumum tilfellum að afklæðast á göngunum vegna plássleysis. Arnar Gunnlaugsson, þjálfari Víkings, fagnaði sigri með sínum mönnum í bikarkeppninni á laugardag eftir sigur á FH. Þetta var fyrsti bikartitill Víkinga síðan 1971 og Arnar kom í heimsókn til okkar. Runólfur Ólafsson, framkvæmdastjóri FÍB, kom til okkar, en mikil umræða hefur verið að undanförnu um veggjöld á höfuðborgarsvæðinu og stefnir í að áform um slíkt verði kynnt á næstu dögum. Einnig má búast við að bensínverð hækki á næstunni vegna árása á olíuvinnslustöðvar í Sádí Arabíu eins og fram kom í fréttum um helgina. Við fórum yfir íþróttir helgarinnar með íþróttadeildinni.
Alþjóðlega leiklistarhátíðin Lókal hefst um helgina, en þetta er í ellefta sinn sem hátíðin er haldin. Hátíðin var fyrst haldin árið 2008 og þar hefur verið lögð áhersla á að bjóða upp á það markverðasta sem er að gerast í samtímaleikhúsi hér heima og í löndunum í kringum okkur. Að þessu sinni er hátíðin helguð verkum í vinnslu, verkum sem staðsett eru í miðju rannsóknar- eða þróunarferli. Eva Rún Snorradóttir, listrænn stjórnandi Lókal, og Ragnar Ísleifur Bragason, sviðslistamaður, verða gestir Víðsjár í dag og segja frá Lókal. Litið verður við í Þjóðminjasafni Íslands þar sem nú stendur yfir sýning á ljósmyndum eftir breska fiskaupmanninn Pike Ward sem var á Íslandi um aldamótin 1900, rætt verður við Ingu Láru Baldvinsdóttur fagstjóra ljósmynda í safninu. Á dögunum komu út nýjar útgáfur á tveimur þekktustu skáldsögum Halldórs Laxness, Sölku Völku og Sjálfstæðu fólki, sem ætlaðar eru framhaldsskólanemum. Útgáfurnar eru með venjulegri nútímastafsetningu og orðskýringum. Í Víðsjá í dag verður spurt: Er ungt fólk hætt að geta lesið verk Laxness án neðanmálsgreina, og útskýringa? Fyrir svörum verður Oddný Sigurrós Jónsdóttir sem ritstýrir þessum nýju útgáfum. Og Gauti Kristmannsson bókmenntagagnrýnandi Víðsjár fjallar í dag um nýútkomið ljóðaúrval Geirlaugs Magnússonar, 100 ljóð. Umsjón: Eiríkur Guðmundsson og Guðni Tómasson.
Íslenska kokkalandsliðinu hefur gengið vel á heimsmeistaramótinu í matreiðslu í Lúxemborg. Að baki liggur mikill undirbúningur og uppskeran því sérlega ánægjuleg. Við slógum á þráðinn til Lúxemborgar og heyrðum í Ylfu Helgadóttur matreiðslumeistara, þjálfara liðsins. Geir Konráð Theodórsson uppfinningamaður í Borgarnesi hefur búið til versta nammi í heimi að eigin sögn. Um er að ræða vegan hákarlanammi og segir Geir miklar og ítarlegar bragðprófanir að baki, sem að mestu hafi bitnað á fjölskyldunni, en nú sé framleiðsla hafin. Við heyrðum í Geir. Píratar vilja að Alþingi álykti um að heilbrigiðsráherra undirbúi og leggi fram frumvarp um notkun og framleiðslu lyfjahamps. Í daglegu tali er talað um kannabis í lækningarskyni og telja þingmennirnir að líta þurfi til rannsókna og reynslu nágrannalanda. Halldóra Mogensen, fyrsti flutningsmaður, sagði á Stöð 2 um helgina að ekki ætti að gera fólk að glæpamönnum fyrir að nýta sér kannabis í veikindum sínum. Ólafur Baldursson, framkvæmdastjóri lækninga hjá Landsspítalanum, kom til okkar og ræddi þetta mál. Í þættinum Sítengd, sem sýndur var í sjónvarpinu í gær kom glögglega fram hversu háð fólk getur orðið samfélagsmiðlum. Halldóra Snorradóttir, menntaskólanemi, sagði þar sögu sína og einnig var rætt við Eyjólf Örn Jónsson, sálfræðing. Þau komu til okkar og fóru nánar yfir þetta. Þorkell Gunnar Sigurbjörnsson íþróttafréttamaður leit við og við fórum yfir þau svakalegu læti sem eru í kringum viðureign argentínsku liðanna River Plate og Boca Juniors í meistardeild S-Ameríku. Tónlist: Emilíana Torrini - Blame it on the sun. Rag N Bone Man - Human. Justin Timberlake og Michael Jackson - Love never felt so good. Bryan Ferry - Don't stop the dance. Drangar - Bál. Warmland - Nicest. Amabadama - Dágóða stund. Lenny Kravitz - It aint over til its over. Johnny Marr - Spiral cities.
,,Núna þurfum við, á góðlátlegan hátt, að hætta að bera virðingu fyrir ákveðnum leiðum, ákveðnum hugsunum, hefðum, og huga að því sem við höfum þaggað niður'' segir Eva Rún Snorradóttir, sviðslistakona og ljóðskáld um karllæga skekkju og feðraveldið. Eva gaf nýverið út sína þriðju ljóðabók; Fræ sem frjóvga myrkrið. Við heimsóttum Evu eldsnemma í morgun, fengum að skyggnast inn í hugarheim hennar. Við ræddum meðal annars niðursoðna snáka, gamalgróna siði og hefðir, reiði, og margt margt fleira. Meira um það í þætti dagsins. Heimildaþættirnir Making a Murderer ullu miklum usla með fyrstu þáttaröð sinni þar sem fjallað var um gölluð réttarhöld yfir Steven Avery og Brendan Dassey. Nú hefur önnur þáttaröð þessarar seríu verið frumsýnd. En hefur hún einhverju við að bæta? Áslaug Torfadóttir skoðar málið í Lestinni í dag. Birna Bjarnadóttir bókmenntafræðingur mælir með bók sem hlustendur ættu að lesa hér og nú og fallegasta lag í heimi hljómar í hljóðkerfi Lestarinnar í dag. Umsjón: Anna Gyða Sigurgísladóttir og Eiríkur Guðmundsson