De Wereld | BNR

Hoe hard president Trump het ook probeert. Poetin is niet aan tafel te krijgen, sterker nog hij voert de aanvallen op Oekraïne alleen maar verder op. Het laat zien dat Poetin wil vrede wil, maar alleen op zijn voorwaarden. Dat stelt Hubert Smeets, medeoprichter van het platform Raam op Rusland en columnist voor NRC in deze speciale uitzending van BNR De Wereld. Luister ook | Trump heeft nog geen enkele oorlog opgelost Tijdens de NAVO-top in Den Haag zal er waarschijnlijk geen NAVO-Oekraïne-raad plaatsvinden. Dit was op voorgaande toppen wel het geval. 'Als Zelensky in het zijkamertje moet zitten is dat wel een nederlaag voor Europa', aldus Smeets. Een nieuw marshallplan Duidelijk is dat de situatie voor de Oekraïners steeds nijpender wordt. Om Oekraïne er weer echt bovenop te helpen moeten de Europese landen met een Marshallplan komen vindt Smeets, verwijzend naar het Amerikaanse plan voor Europa na de Tweede Wereldoorlog.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Twee dingen gaan de komende maanden gebeuren: een deel van de NAVO-landen haalt de 2 procentnorm niet (laat staan 3,5 procent), en Poetin stopt niet met het opvoeren van zijn strijd tegen Oekraïne. Poetin wil winnen, niet onderhandelen. Eerst die NAVO-bijdrage. Daar doen we allemaal heel opgewonden over, zeker na de voorzet van secretaris-generaal Mark Rutte, die in de vorm van een geveinsde verspreking het streefgetal van 5 procent liet vallen. Maar we weten dat het een slag in de lucht is. België, bijvoorbeeld, zegt het geld simpelweg niet te hebben. Of dat ook geldt voor bijvoorbeeld Spanje, Slovenië, Italië, Portugal en Canada is de vraag, maar die zitten allemaal nog ver onder de 2 procent. Maar ook als alle 33 NAVO-lidstaten aan de strengste norm willen voldoen, weten we dat ze daar nog tot ver na Trumps ambtstermijn mee bezig zijn, en vergeten we de vraag te stellen wat we dan precies hebben bereikt, zeker op de korte termijn. Bewapening is vooral bedoeld als afschrikking, en als het nog jaren duurt voordat we zover zijn, kan Poetin doen wat hij wil. Al zit een mogelijke aanval, bijvoorbeeld op de Baltische staten, meer in ons hoofd dan in het zijne. Poetin kijkt, net als wij allen, afwisselend met verbazing en verwondering naar Donald Trump. Het Kremlin ziet hem niet als de machtigste man ter wereld, maar als een stampvoetende, verwende kleuter die zijn zin niet krijgt. Zondag zei Trump, als reactie op de zware Russische bombardementen op Oekraïense burgerdoelen over Poetin: ‘Hij is knettergek’. Poetins woordvoerder Peskov reageerde als de leraar die orde houdt in de klas. Hij noemde Trumps uitval ‘emotionele overbelasting’ en dus een ‘emotionele reactie’. Elk signaal dat het Kremlin bereid is te matigen ontbrak. En het gaan ook niet komen. Poetin heeft met een arsenaal aan trucs Trump en de westerse wereld aan het lijntje gehouden. Boodschappen dat hij Trumps inspanningen zeer waardeert, een telefoongesprek van twee uur, dankbaarheid dat Amerika in de VN-Veiligheidsraad een paar keer de Russische kant koos – het zijn beleefdheidsfrasen. Sinds Trump met zijn Oekraïne-initiatief begon, is de oorlog alleen maar verhard, voert Rusland het offensief drastisch op en verschrompelt de kans van Oekraïne. Sinds de oorlog uitbrak, is de NAVO consequent met alle hulp te laat. Dat geldt ook voor de komende NAVO-top in Den Haag: of de lidstaten nu 1 procent in hun defensie steken of ooit 5 procent, voor Oekraïne maakt het niet meer uit. Zonder onvoorwaardelijke, onmiddellijke en concrete extra hulp, ook van Trump, gaat Poetin onverstoorbaar en vastberaden op zijn doel af: winnen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De druk op Israël om de bombardementen op Gaza te stoppen en meer hulp toe te laten in het gebied neemt steeds verder toe. Toch lijkt Israël geen stap terug te willen nemen. Ondertussen beginnen steeds meer instanties, waaronder de VN, het woord genocide te gebruiken voor de situatie in Gaza. Te gast is Robert Serry, voormalig VN-gezant voor het vredesproces in het Midden-Oosten. ‘Er is geen twijfel over oorlogsmisdaden van Israël", stelt Serry. 'Wat we zien is disproportioneel geweld, maar of dit genocide is, staat voor mij niet vast'. Luister ook | Debatterend Europa maakt geen indruk in Israël In de eerste persconferentie in vijf maanden zegt Netanyahu dat de gedwongen verplaatsing van Palestijnen uit de Gazastrook een voorwaarde voor het einde van de oorlog. Hij herhaalt daarmee het standpunt van Trump uit februari. Maar hoe essentieel is dit voor een oplossing? ‘Zonder het probleem Hamas op te lossen, komt er geen einde aan de oorlog', zegt Serry. Luister ook | 'Poetin is er niet op uit om meerdere landen aan te vallen' Teleurstelling in Oekraïne Volgens Trump gaan Poetin en Zelensky binnenkort onderhandelen, maar Poetin zegt dat dat nog helemaal niet het geval is. Een zoveelste misser van Trump in het veiligstellen van de Nobelprijs voor de Vrede. Oekraïners zijn zwaar teleurgesteld in Donald Trumps onvermogen om Poetin aan tafel te krijgen. Daarover Jeroen Ketting, ondernemer, maar bovenal hulpverlener voor de hulporganisatie Lifeline Ukraine. Europaverslaggever Geert Jan Hahn reisde eerder met hem mee naar Oekraïne, is nu schuift hij in de studio van BNR De Wereld. Lees ook | Zelensky tegen BNR: 'Gesprekken eerste stapjes naar vrede’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Tijdens zijn bezoek aan Qatar heeft Donald Trump een deal gesloten voor de verkoop van 160 Boeing 777 en 787 toestellen. Een order van 200 miljard dollar, de grootste uit de geschiedenis van de vliegtuigbouwer. Wat Qatar Airways, dat al een vloot van 250 vliegtuigen heeft, ermee wil nog een raadsel. Maar de mega-deal zet de gift van een Boeing-747-800 door de Emir aan Donald Trump, als nieuwe Air Force One, een beetje in de schaduw. Dat is jammer, want achter die gift schuilt een best grappig verhaal. Het gaat om een van twaalf superluxe privéjets van de koninklijke familie. Deze vliegende villa werd in 2012 gekocht, en staat sinds 2020 te koop, al heeft het twee jaar geregistreerd gestaan bij Global Jet Isle of Man, een verhuurbedrijf van ’s werelds aller-chicste vliegtuigen. De royals kunnen het toestel aan de straatstenen niet kwijt , want niemand wil nog een viermotorige benzineslurper van deze omvang, nu de markt wordt gedomineerd door veel zuiniger en stillere 2-motorige toestellen. In 2018 gaf de emir een kopie van dit toestel cadeau aan de Turkse president Erdogan. Slag in de lucht Ze liepen er dus mee te leuren. De prijs die voortdurend wordt genoemd, 400 miljoen dollar, is – excuus voor de pun – een slag in de lucht voor een 13 jaar oud, verouderd toestel, al heeft het maar 1069 vlieguren, ofwel twee uur per week. Bloomberg houdt de waarde op 75 tot 100 miljoen. Ook het verhaal over het aanbod van Qatar om de het toestel als Air Force One aan Trump aan te bieden klopt niet. Volgens CNN en andere media heeft Trumps Midden-Oosten-onderhandelaar Steve Witkoff Qatar benaderd of ze een Boeing 747 hadden die door Trump als Air Force One gebruikt kon worden. Ze gingen dus bietsen, Dat was opmerkelijk, want Boeing, dat zelf werkt aan twee 747’s die als Air Force One dienst gaan doen, gaf de regering een lijst van landen die best tijdelijk een toestel konden afstaan. Heeft allemaal te maken met Trumps ongeduld. Hij is boos dat de bestelde toestellen pas in 2027 klaar zijn. Dat laatste is de crux. De Air Force One is een vliegend Witte Huis, unitrust met de meest geavanceerde elektronica, een compleet militair commandocentrum, anti-raket afweer, een compleet ingerichte eerste hulp post voor de altijd meereizende dokter, een ventiel op het dak om tijdens de vlucht te worden bijgetankt. Het toestel moet bij een atoomaanval dagenlang in de lucht kunnen blijven. Als ze het toestel uit Qatar zouden aannemen, dan moet dat allemaal ook worden ingebouwd. Kosten: paar honderd miljoen, assemblagetijd minimaal anderhalf jaar. Kortom: Qatar Farce One mag terug naar Marktplaats.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Verkiezingen in 3 landen die lid zijn van de EU en de NAVO, de grootste drone-aanval op Kyiv sinds het begin van de Russische oorlog en Donald Trump die vandaag belt met Vladimir Poetin - en daarna ook met Zelensky. Hoe Europa en de NAVO ervoor staan, bespreken Bernard Hammelburg en Geert Jan Hahn in De Ochtendspits bij Bas van Werven.See omnystudio.com/listener for privacy information.

President Poetin blijft weg uit Istanbul en weigert dus in gesprek te gaan met president Zelensky. Een oplossing voor de oorlog is ver weg, maar dat vindt Poetin niet erg. ‘Zolang de oorlog loopt zit Poetin goed', zegt Gijs Kessler, senior onderzoeker bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en schrijver van het boek ‘Rusland - land dat anders wil zijn'. Luister ook | 'Oorlogsdreiging tussen India en Pakistan is serieus' Kessler plaatst wel een kanttekening, want hoewel de economie nog redelijk goed draait doemt er wel een probleem op. ‘De Russische overheidsuitgaven zijn enorm. Dat veroorzaakt een schuldenberg en dat is een probleem. De situatie is precair’. Mede daarom denkt Kessler dat Poetin geen andere oorlog wil beginnen. 'Poetin is er niet op uit om meerdere landen aan te vallen. Het gaat om invloedssfeer: achtertuinimperialisme.' Lees ook | Zelensky naar Turkije, Poetin blijft thuis, 'Zelensky heeft gebluft, wist dat Poetin niet zou komen' De Westerse liberale democratie onder druk Rechters die onder vuur liggen, de wetenschap die niet meer vertrouwd wordt en media die worden beschuldigd van het brengen van nepnieuws. De Westerse liberale democratie is niet langer een vanzelfsprekendheid. Hoe komt het dat de democratie hier geen antwoord op heeft? Daarover schreef schrijver Roxane van Iperen het essay ‘Eigen Planeet Eerst’. Luister ook | Handel met Trump, overleg zonder Poetin - 15 mei 2025 Kosovo houdt (nog) van Amerika Europa mag dan een beetje zijn uitgekeken op Amerika. In Kosovo denken ze daar heel anders over, ziet Europa-verslaggever Geert Jan Hahn. Maar het stopzetten van Amerikaanse hulpgoederen van USAID zorgt wel voor gefronste wenkbrauwen in de Kosovaarse hoofdstad Pristina.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat bij het bezoek van Donald Trump aan het Midden-Oosten het meest opvalt is wat hij níet doet: hij slaat Israël over. Het is een bewuste keuze, die niet over het land of volk gaat, maar over Bibi Netanyahu, aan wie Trump opnieuw een keiharde linkse directe uitdeelt. Die kwam net zo hard aan als de met succes beloonde poging die Trump deed om de Amerikaans-Israëlische gijzelaar Edan Alexander te bevrijden. Door rechtstreekse onderhandelingen met Hamas. De rest van de gijzelaars zit nog vast. Aan vreugde over de terugkeer van Alexander ontbrak het in Israël zeker niet. Maar de overgrote meerderheid van het Israëlische volk is razend op Bibi. Dat die het zo ver heeft laten komen dat Trump hem openlijk negeert en dat, buiten Bibi om, één gijzelaar werd bevrijd en de rest niet, is een genadeloze schoffering door Trump van de Israëlische premier. Dit ondanks de sussende commentaren van Trumps medewerkers. De hervatting van de oorlog tegen Hamas, het voornemen om Gaza weer te bezetten, de tragiek van geblokkeerde voedseltransporten – het zijn allemaal kwesties waarmee de meerderheid van de Israëliërs evenzeer worstelt als de buitenwereld. Al liggen de accenten iets anders. Team-Bibi zegt: winnen is belangrijker dan de gijzelaars. De meerderheid van het volk zegt: de gijzelaars zijn belangrijker dan winnen. Waarom delft de meerderheid dan toch het onderspit? Door een situatie die vergelijkbaar is met de Nederlandse. Het kabinet-Schoof leunt op een coalitie van vier partijen, waarvan er bij verkiezingen twee nagenoeg of geheel zouden verdwijnen. Het kabinet-Netanyahu heeft een meerderheid in de Knesset door de steun van enkele extreemrechtse, ultranationalistische partijen. Bij verkiezingen zou de coalitie naar alle waarschijnlijkheid die meerderheid verliezen. Eén probleem: de verkiezingen zijn pas eind oktober volgend jaar. Tenzij het kabinet valt, maar zoals in alle coalitiesystemen gebeurt dat alleen als een van de regeringsfracties de stekker eruit trekt – en die kijken wel uit. Bibi speelt een levensgevaarlijk spel, want ruzie met de Amerikaanse president kan leiden tot sancties. Het geitenpaadje waarvoor Bibi waarschijnlijk kiest is het herstel van voedseltransporten. Dat haalt de grootste druk van de ketel, maar lost niets op. En al zeker niet het lot van de gijzelaars.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het conflict tussen India en Pakistan in de regio Kashmir loopt verder op. Na een aanslag in het Indiase deel van Kashmir sloeg India terug en nu zijn er raketbeschietingen over en weer. Maar dit conflict bestaat al sinds de onafhankelijkheid van Brits-Indië. Te gast is Wilma van der Maten, correspondent vanuit Pakistan. Luister ook | 'Oekraïense mineralendeal laat zien dat we de VS niet kwijt zijn' Volgens Van der Maten wordt de dreiging op een nieuwe oorlog nu echt 'serieus'. Het heeft volgens haar ook te maken met de rol die president Modi in India speelt. Zijn Hindoenationalistische koers brengt moslims in het nauw. Toch blijft Modi een graag geziene gast in het Westen en doen we uit geopolitieke overwegingen flink zaken met India. Luister ook | Mercron: Merz en Macron als Europa's nieuwste maatjes - 7 mei 2025 Friedrich Merz begint met een flinke deuk aan kanselierschap Friedrich Merz is begonnen als bondskanselier van Duitsland. Maar meteen kreeg hij een flinke tik te verwerken. Merz werd in eerste instantie niet gekozen door de Bondsdag, maar later op de dag in een nieuwe stemming toch wel. En Merz wil het radicaal anders gaan doen dan zijn voorganger Scholz, ziet Duitsland-expert van Instituut Clingendael René Cuperus. Europa-verslaggever Michal van der Toorn legt uit wat Merz op zijn eerste volledige werkdag in Frankrijk en Polen wilde uitstralen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoewel de berichten en speculaties over een bestand in Oekraïne koppig standhouden, is er weinig reden tot optimisme. Het meest deprimerende bericht is een berekening van het enorme aantal doden aan Russische kant – niet alleen triest voor de gesneuvelde soldaten en hun nabestaanden, maar voor het uitzicht op een wapenstilstand. Als Vladimir Poetin, zelfs met zulke enorme verliezen, geen serieus signaal geeft te willen onderhandelen, is een spoedig einde van de oorlog een illusie. De BBC zette wat getallen op een rijtje. In 2024, het bloedigste jaar sinds het begin van de oorlog, sneuvelden 45.287 Russen bij de verovering van 4.168 vierkante kilometer Oekraïens grondgebied – minder dan de provincie Gelderland. Omgerekend in territoriale winst kwam dat neer op 27 doden per veroverde kilometer . Van 107.000 Russische soldaten die sinds de invasie van februari 2022 omkwamen is de naam bekend. Het totale aantal is aanmerkelijk hoger: volgens de BBC tussen 172.000 en 237.000 man. De afgelopen dagen is het offensief van beide kanten opgevoerd. Maar Rusland, dat de oorlog begon, en waarvan wij elkaar en onszelf aanpraten dat het er erg slecht voorstaat, heeft een duidelijke boodschap: wij gaan niet alleen door, we hebben voldoende wapens en via mobilisaties voldoende manschappen. Op zichzelf is dat geen nieuws. Maar het staat haaks op de strategie van Donald Trump. Zijn verhaal was tot nu toe: ik heb een vredesplan, Poetin werkt daaraan mee, en die kan dus ook op mijn steun rekenen. Trump legt de schuld van de oorlog bij Zelensky, verdedigt Poetin, bijvoorbeeld in de VN-Veiligheidsraad en belooft de sancties op te heffen. Dat alles in de verwachting dat Poetin zijn vredesplan – wat neerkomt op een verdeling van Oekraïne in een Russisch en Oekraïens deel – enthousiast zou omarmen. Maar Poetin laat in woord en daad zien het Trump-plan feitelijk te negeren. Trump en zijn roeptoeters, JD Vance en Marco Rubio, zeggen nu dat de klok tikt, en dat Trump op het punt staat zijn bemiddeling op te geven, zeker nu hij met Oekraïne nog snel een lucratieve grondstoffendeal heeft gesloten. Dan zijn we terug bij af. Niet dat Europa niet in staat is Oekraïne overeind te houden, maar we krijgen nu al buikpijn over de pro-Russische Europese dwarsliggers, Hongarije, Slowakije en Roemenië. Dat worden weer heel veel Europese toppen, en heel veel Europees tobben. En een tevreden glimlachende Poetin.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De mineralendeal tussen Amerika en Oekraïne is na lang onderhandelen eindelijk ondertekend. Volgens Ron Keller, oud-ambassadeur in onder meer Oekraïne en Rusland laat dat zien dat wij in Europa de VS nog niet kwijt zijn. Luister ook | 'Niet gerust op hoe oorlog in Oekraïne afloopt zonder Amerika' Trump zegt dat er ook snel een deal moet komen over een bestand tussen Oekraïne en Rusland. Keller denkt dan ook dat Poetin 'knarsetandend' naar die grondstoffendeal heeft gekeken. Europaverslaggever Michal van der Toorn legt uit wat Europa hier tegenover stelt. Volgens Keller moet Europa meer naar zichzelf kijken. 'Europa praat te weinig met Trump, en dat zal moeten want er gaan nog onderhandelingen komen over bijvoorbeeld de importheffingen.' Lees ook | Israël hervat aanvallen in Libanon en Gaza: 'Staakt het vuren bestaat eigenlijk niet meer' De impact van de situatie in Gaza op de regio De situatie in Gaza wordt steeds schrijnender. Voedselvoorraden raken op en hulp is steeds moeilijker te verlenen. Dat heeft ook invloed op de omringende landen, ziet GroenLinks-PvdA-buitenlandwoordvoerder Kati Piri. Maar daar hebben die omringende landen zelf ook een aparte rol in. Luister ook | Amerika Podcast 'Slechte economie komt door Biden' | Postma in Amerika De economische cijfers uit Amerika vallen tegen. Maar dat ligt volgens Trump allemaal aan Biden. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Precies 50 jaar geleden dropen de laatste Amerikanen, de ambassadeur en de mariniers die hem bewaakten, af uit Saigon. Binnen enkele uren was de stad, het laatste Amerikaanse bastion in Vietnam, in handen van het Noord-Vietnamese leger en de guerrillabeweging Viet Cong. Twaalf jaar lang hadden de Amerikanen er vergeefs gevochten om verspreiding van het communisme tegen te gaan, een hersenschim die zij de ‘dominotheorie’ noemden. 58.000 Amerikaanse soldaten, 3 miljoen Vietnamezen, en nog eens 600.000 Cambodjanen en Laotianen verloren het leven. Journalisten, zoals ik, waren verbijsterd door de gruwelijke wreedheden waarvan wij getuige waren, in plaatsenals Da Nang en Tai Ninh, en langs de Mekongrivier. En uit de meedogenloze wijze waarop Amerikaanse soldaten massaal in de pan werden gehakt. Uit de ogen van de Vietnamezen straalde wilskracht, uit die van de Amerikanen ongeloof en angst. Thuis, in Amerika, groeide het protest. De meeste burgers begrepen dat dit een verkeerde en on-winbare oorlog was. Uitgescholden veteranen Het pijnlijkst was het lot van veteranen, meestal dienstplichtigen, die bij terugkeer niet met respect werden onthaald, maar werden uitgescholden voor collaborateur en massamoordenaar. De huidige opperbevelhebber wist dienstplicht in Vietnam trouwens te ontlopen door afkeuring wegens een verzonnen en door een specialist bevestigde zere hiel. Trump herdenkt 30 april 1975 op Trumpiaanse wijze. Hij heeft zijn ambassadeur in Hanoi orders gegeven zich niet te laten zien bij officiële evenementen. Als onderdeel van de handelsoorlog heeft hij Vietnam getroffen met een extra zware heffing van 46 procent. Vietnam denkt ook deze oorlog te winnen. Guerrillabeweging Vietnam was een waarschuwing die door de wereld is genegeerd. Zelfs het machtigste leger kan niet winnen van een guerrillabeweging. Amerika verloor van de Viet Cong, Rusland verloor in Afghanistan van de mudjahidien, Amerika verloor in Afghanistan van de taliban en in Irak van sjiitische milities. In Colombia vecht de regering al 60 jaar tegen de linkse rebellen van ELN. Israël vecht al sinds 1987 tegen Hamas. Daarmee hebben al die guerrillabewegingen geen gelijk. Maar ze zijn taaier, koppiger, stugger, behendiger en onzichtbaarder dan reguliere legers, en het enige oorlogsrecht dat ze kennen is het vermorzelen van hun vijand. De tragedie op een dag als deze is dat kennelijk niemand gelooft in dat oude mantra: de geschiedenis herhaalt zich.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een bestand in Oekraïne lijkt verder weg dan ooit nu Rusland Oekraïne weer met grote aanvallen bestookt en Amerika Zelensky verder onder druk zet. Robert Serry, voormalig ambassadeur in Oekraïne, is net terug uit het land en ziet hoe de mensen in het land moe worden van al het nieuws en zich terneergeslagen voelen. ‘Trump probeert Oekraïne onder de bus te duwen. Ik ben er niet gerust op hoe dit afloopt zonder Amerika.' Luister ook | Wopke Hoekstra waarschuwt: naïef om Amerika links te laten liggen Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio besloot op het laatste moment niet op te komen dagen op een Westerse top in Londen met Oekraïne. Nu gaat Trumps gezant Witkoff wel naar Moskou, legt Europa-verslaggever Geert Jan Hahn uit. Serry hoorde dat zijn schoonfamilie heeft moeten schuilen voor de grote luchtaanval in Kyiv. Zelf is hij net terug van een reis waarin hij al bezig was met de wederopbouw van het land. Hij wil meehelpen bij het bouwen van ruim driehonderdvijftigduizend huizen in het land. Lees ook | 'Amerikanen zijn klaar met Oekraïne' Het vergeten conflict in Soedan waar wij in het Westen vooral naar Oekraïne en Gaza kijken vergeten we de bloedige burgeroorlog in Soedan. Onacceptabel, vindt VVD-buitenlandwoordvoerder Eric van der Burg. Hij is te gast over dit conflict, maar uiteraard praten we ook over het laatste nieuws uit Oekraïne. Luister ook | #291 Trumps paasrapport Ruzie met Musk | Postma in Amerika Heel wat mensen in het Witte Huis zijn maar al te blij dat Elon Musk binnenkort een stapje terugdoet uit de omgeving van Trump. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

President Donald Trumps agenda van massadeportatie is een ‘aanslag op de waardigheid van vele mannen en vrouwen, en hele families’. En iemand ‘die alleen maar denkt aan het bouwen van muren, en niet van bruggen, is geen christen’. Een typerende uitspraak van paus Franciscus. Met een even typerend antwoord van Donald Trump: ‘Als het Vaticaan wordt aangevallen door IS, zou de paus wensen en bidden dat Donald Trump president was’. Deze kwalificaties dateren uit 2017, rondom de enige ontmoeting tussen Franciscus en Trump ooit, in het Vaticaan. Tot zijn dood zou de paus zich fel blijven verzetten tegen de jacht op migranten, die Trump in zijn eerste termijn begon en die de belangrijkste pijler is waarop zijn succes in eigen land steunt. Het is een fascinerende strijd. Trump blijft volhouden dat zijn land is overstroomd door miljoenen terroristen, verkrachters, bendeleden, drugshandelaren en prostituees. Ook de paus, die als Argentijn te midden van armoe, achterstand en discriminatie is opgegroeid, maakte van het onderwerp migratie een van zijn belangrijkste pijlers. Zijn eerste buitenlandse bezoek, in 2013, was aan Lampedusa, op dat moment de metafoor van het asielzoekersvraagstuk. Zijn pleidooi voor het opnemen van migranten stond diametraal tegenover de Trump-doctrine. Het scheiden van ouders en kinderen, een van de hoekstenen van de doctrine, noemde Franciscus ‘immoreel en in strijd met de katholieke beginselen’. Vlak voordat hij ziek werd, schreef de paus nog een brief aan de Amerikaanse bisschoppen, waarin hij Trumps uitzettingscampagne een schande noemde. ‘Ik spoor alle katholieken aan niet te zwichten voor het narratief van discriminatie tegen, en het onnodig verzwaren van het lot van onze vluchtelingen broeders en zusters’. Wat is nou zo fascinerend? Dat Amerika het op drie na hoogste aantal rooms-katholieke burgers ter wereld telt, zo’n 80 miljoen – een kwart van de bevolking. Je zou verwachten dat het woord van de paus dus behoorlijk invloed zou hebben op de publieke opinie over migratie. Maar ook op de evangelische beweging, die dezelfde opvatting over naastenliefde en het in de Bijbel opgelegde bieden van onderdak aan vreemden koestert. Onder katholieken blijkt die boodschap bij minder dan de helft aan te slaan. Onder evangelisten moet je liefde voor vreemdelingen met een loep zoeken. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Handelsoorlog of niet. We kunnen niet om Amerika heen zegt Wopke Hoekstra, Eurocommissaris voor Klimaat, Schone Groei en Fiscaliteit, in BNR De Wereld. Hij wijst er ook op dat we in tijden van (handels)oorlogen niet moeten vergeten om ook in de strijd tegen klimaatverandering te blijven investeren. Luister ook | 'Als het niet met Amerika kan, dan maar zonder' Waar president Trump weer vol inzet op fossiele energie, daar denkt Hoekstra dat er geen businessmodel meer in zit en dat Europa moet blijven investeren in duurzaamheid. 'Er gaat in toenemende mate helemaal geen businesscase meer zijn voor drill, baby, drill', aldus Hoekstra. Lees ook | Meloni bezoekt Trump in Washington: balanceren op dun koord Meloni de ideale 'realpoliticus'? De Italiaanse premier Giorgia Meloni ziet zichzelf als de bruggenbouwer tussen Amerika en Europa. Maar de handelsoorlog brengt haar in een lastig parket, want Italië is erg afhankelijk van Amerika. Tegelijkertijd vinden Trump en Meloni elkaar in hun conservatieve denkbeelden, maar is Meloni wel weer vóór steun aan Oekraïne. Te gast is Arthur Weststeijn, historicus verbonden aan de Universiteit Utrecht en Italië-kenner. Luister ook | Amerika Podcast Trump gezonder dan ooit? | Postma in Amerika Trump versterkt zijn grip op de journalisten in het Witte Huis. En dat is ook te horen aan de vragen die er nu tijdens de persconferenties worden gesteld, legt Amerika-correspondent Jan Postma uit.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dat Donald Trump zijn heffingen heeft uitgesteld betekent niet dat de problemen voorbij zijn. 'Wat Trump aan het doen is is niet alleen de relaties met de EU aan het verslechteren. Hij is het hele multilaterale systeem aan het ontmantelen', daarvoor waarschuwt D66-Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy. 'Als het niet met Amerika kan, dan maar zonder Amerika.' Luister ook | Trump viert Liberation Day 'extreem ongenuanceerd' Gerbrandy wijst op de relaties die Amerika heeft opgebouwd met de Verenigde Naties, de Wereldhandelsorganisatie WTO en het Klimaatakkoord van Parijs. 'Hij gelooft niet in internationale afspraken. Hij wil altijd kunnen doen wat hij zelf wil', vervolgt Gerbrandy die juist gelooft dat de multilaterale wereld zoveel waard is. 'Die hebben we opgebouwd na de Tweede Wereldoorlog en heeft ons vrede, veiligheid en welvaart gebracht.' EU schaakt op meerdere borden De Europese Unie moet zich op andere markten richten. Ook in landen die niet dezelfde liberale waarden erop na houden. Bijvoorbeeld in Centraal-Azië en Afrika. Europaverslaggever Geert Jan Hahn legt uit hoe Europa daarmee omgaat en Gerbrandy legt uit dat daar realpolitik bij nodig is tot op zekere hoogte. Lees ook | 'China kan op een hele nare manier terugslaan' China en Amerika smijten met heffingen naar elkaar Waar Amerika de heffingen voor 90 dagen pauzeert voor de rest voert het die voor China juist op. Trump heeft China 125 procent aan heffingen opgelegd nadat China kwam met heffingen ter waarde van 84 procent. Sinoloog Henk Schulte Nordholt legt uit welke strategie daar aan de Chinese zijde achter schuilt. Luister ook | Amerika Podcast 'Trumps pauze was altijd al het plan!' | Postma in Amerika Trump krabbelde terug met zijn wederkerige importheffingen. Maar het Witte Huis kraait victorie. Dit was namelijk altijd al het plan, zo legt het Witte Huis uit! Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat je in deze handelsoorlog en barrage van Trump-decreten niet zo gemakkelijk in cijfers kunt uitdrukken, zijn factoren als emotie, gevoel en angst. Amerikanen zien massaal af van een reis naar Europa. Europeanen kiezen andere bestemmingen dan de VS. Om nog maar niet te spreken van Canadezen, die spontaan een boycot zijn begonnen. Amerikanen vrezen niet meer welkom te zijn, omdat ze persoonlijk verantwoordelijk worden gehouden voor de strapatsen van Trump. En ze hebben gelijk, cijfers van CNN bevestigen dat beeld. In Zweden, Duitsland, Frankrijk en het VK staat nog maar een derde van de bevolking positief tegenover Amerikaanse toeristen. In Denemarken, waar ze altijd erg populair waren, ziet nog maar 20 procent ze graag komen – uiteraard door de kwestie-Groenland. Voor Europeanen is het vooral de angst om bij aankomst in de boeien te worden geslagen , voor dagen of weken de cel in te gaan en te worden vernederd. Dat is inmiddels een hoop reizigers overkomen, om administratieve wissewasjes , of om helemaal niets. Of omdat ze op de sociale media op je tablet of telefoon iets vinden dat ze staatsgevaarlijk vinden, zoals hevige kritiek op de Grote Leider. Transgenders moeten helemaal uitkijken. Aangezien Amerika sinds 20 januari als geslacht alleen man of vrouw erkent, moeten zij op hun inreisformulier invullen wat ze bij hun geboorte waren. Aankomen in Amerika was vroeger al intimiderend, maar nu zijn de reizigers vaak doodnerveus. Ik kan ervan meepraten, want ik reis er vandaag heen – als ingezetene, op weg naar huis. Je weet maar nooit. Echte clash En zo komen we bij de echte tragedie van de clash met Trump. Toeristen en ondernemers waren altijd weg van de VS, ook tijdens omstreden presidenten als Johnson, Nixon en Bush 2. De uitdagende steden, de adembenemende natuur, country & western, Bruce Springsteen, Leonard Bernstein, de kunst, de wetenschap – het waren magneten. En omgekeerd ook, steden als Kopenhagen, Londen, Rome, Parijs, Amsterdam – onze Amerikaanse vrienden stroomden erheen. Ze hadden ons in 1945 bevrijd, ze waren onze bondgenoten, onze beschermers. En dat is nu allemaal weg. Er heerst een gevoel van rouw. Bijna een vijfde van de expats in Amerika overweegt het land te verlaten. Tref ik vandaag een drukkere vertrekhal aan dan de aankomsthal? Het zou me niet verbazen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Trump heeft ‘Bevrijdingsdag’ gevierd nu zijn heffingen zijn ingegaan. Als het aan hem ligt is het het begin van een nieuwe periode van welvaart. Amerikanist Koen Petersen denkt dat Trump vooral op het sentiment in wil spelen dat Amerika jarenlang benadeeld is door andere landen. Luister ook | 'EU heeft veel te veel te verliezen als het de deur naar Turkije dichtsmijt' Economen waarschuwen voor de negatieve effecten die het op Amerika zelf kan hebben. 'We moeten ook nog maar zien of de beloofde welvaart er ook echt gaat komen', aldus Petersen. Volgens Amerika-correspondent Jan Postma geven Republikeinen Trump het voordeel van de twijfel, al klinken daar ook kritische geluiden. Luister ook | Onrust in Gaza neemt verder toe nu Israël het offensief uitbreidt Israël trekt verder Gaza in en Netanyahu ligt onder een vergrootglas Israël breidt de militaire operatie in Gaza verder uit. Volgens minister van Defensie Katz wil Israël gebieden toevoegen aan veiligheidszones. Premier Netanyahu ligt ondertussen onder een vergrootglas door een corruptieschandaal waarvan hij wordt beschuldigd. Het heeft allemaal te maken met banden die hij met Qatar zou hebben. Qatar is weer de steun en toeverlaat van Hamas. Te gast is Jan van Benthem, buitenlandcommentator van het Nederlands Dagblad. Luister ook | Amerika PodcastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag viert Amerika ‘Bevrijdingsdag’. Zou er vuurwerk komen? Waarschijnlijk niet, want dat komt uit China, en als één land is onder het juk waarvan dat arme Amerika decennialang niet uit wist te komen, dan is het de Volksrepubliek, met haar geniepige staatssteun aan bedrijven die die arme Yanks naar de bedelstaf concurreerden. Om nog maar niet te spreken van het elitaire Europa, dat met zijn champagne, BMW’s en kaas tegen afbraakprijzen nietsvermoedende burgers verleidde om het eigen product uit Californië, Wisconsin en Idaho te negeren. ‘Bevrijdingsdag’ is het moment waarop de heffingen ingaan, de extra invoerrechten waarmee de Grote Roerganger het voor zijn onderdanen voordelig zegt te maken om producten uit eigen land te kopen. De Noord-Amerikaanse buurlanden Canada en Mexico, tot vandaag de grootste handelspartners, kruipen met gebogen hoofd terug in hun hok, het hooghartige Europa zoekt vergeefs geitenpaadjes om onder de toorn van de Grote Roerganger uit te komen. Denkt de Grote Roerganger, ten onrechte. Als prijzen, bijvoorbeeld door heffingen, omhooggaan – en we praten hier over 20 tot 50 procent, dan is er iemand die daarvoor betaalt: de fabrikant, de exporteur, de importeur of de eindgebruiker. In die keten zit geen enkele winnaar, want er zijn vrijwel geen producten waarin geen buitenlandse bestanddelen, onderdelen of grondstoffen zitten, van veevoer, tot kunstmest, tot bougies, tot batterijen, tot staal, tot lijm voor vliegtuigvleugels. Bevrijdingsdag wordt dus het begin van chaos, onder consumenten, ondernemers en beleggers. Het lastigst is dat eigenlijk niemand enig idee heeft met welke heffingen de Grote Roerganger komt. Vragen daarover heeft hij tot nu toe ontweken, voor zover bekend ook onder zijn naaste medewerkers. Verrassingen zijn er al wel. Dat de EU zou zeggen: kom maar op, wij staan klaar om terug te meppen – ongeveer wat Ursula von der Leyen zei. Wat niemand had verwacht, zeker de Grote Roerganger niet, was dat China, Japan en Zuid-Korea, bepaald niet elkaars boezemvrienden, gaan samenwerken. De Chinese boodschap is: als Amerika niet met eigen bondgenoten wil dealen, neemt China die rol met genoegen over. Aan ‘Bevrijdingsdag’ gaat een dag van herdenken en treurnis vooraf. Wij hebben vooral associaties met dat laatste. Want het wordt steeds duidelijker dat onze belangrijkste bondgenoot noch een bondgenoot is, noch een vriend. In elk geval voor de nabije toekomst.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Turken blijven de straat op gaan tegen het arresteren van de burgemeester van Istanbul Ekrem Imamoglu. Hij wordt gezien als de belangrijkste opponent van president Erdogan. Vanuit Europa zijn de reacties voorzichtig. Oud-correspondent Joost Lagendijk denkt dat Europa te veel te verliezen heeft omdat Turkije zo'n belangrijke NAVO-bondgenoot is. Luister ook | 'Trump was niet voorbereid op Poetins manier van onderhandelen' Europa-verslaggever Michal van der Toorn legt uit dat er vanuit de Europese hoofdsteden wel reacties zijn gekomen, maar die roepen Erdogan vooral op om de demonstranten te beschermen. Ze legt uit hoe de relatie tussen Europa en Turkije er nu uitziet. De protesten braken vorige week los nadat Imamoglu werd opgepakt. Volgens Lagendijk wil Erdogan voorkomen dat Imamoglu het tegen hem op kan nemen bij de volgende presidentsverkiezingen. Die moet Erdogan waarschijnlijk voor 2028 al houden, omdat hij anders volgens de grondwet niet meer mee mag doen. Luister ook | China ziet niets in voorstel Trump verkoop TikTok China hoopt op onze investeringen De Chinese economie heeft het nog altijd moeilijk, maar president Xi hoopt te profiteren van de onrust tussen Amerika en Europa. Sinoloog Valérie Hoeks, oprichter van China Inroads, ziet dat het sentiment in China aan het veranderen is. En of er een deal tussen Trump en Xi komt? Daar zijn ze sceptisch over. Lees ook | Signal-gate vergroot politieke twijfel over Amerikaanse steun Geest van 'Signal-gate' nog niet in de fles | Postma in Amerika President Trump steunde tot nu toe de maker van de beruchte Signal appgroep, Mike Waltz. Maar dat gaat niet altijd van harte. Meerdere Republikeinse senatoren eisen nu een onderzoek, legt Amerika-correspondent Jan Postma uit. Luister ook | Amerika PodcastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Er is zeer veel ophef over de plannenmakerij voor de recente Amerikaanse aanval op doelen van de Houthi’s in Jemen. Want de politieke hoofdrolspelers deelden hun discussie op Signal, wat in strijd is met de Spionagewet. Maar spannender is dat nationaal veiligheidsadviseur Mike Waltz hoofdredacteur Jeffrey Goldberg van het maandblad The Atlantic klaarblijkelijk aan de groep had toegevoegd. Schoolvoorbeeld van een lek, maar niet het gevolg van journalistiek graafwerk. Goldberg kon ongevraagd meekijken. De meest logische verklaring is dat Waltz naar buiten wilde brengen dat vicepresident JD Vance tegen de aanval was. Maar 3 procent van de Amerikaanse scheepvaart gaat door de Rode Zee en het Suezkanaal, maar voor Europa is dat 40 procent. Regiefout Vance had daarom zwaar de pest in dat Amerika Europa uit de brand hielp. Minister van defensie Hegseth noemde het ‘bietsende Europa armzalig’ . Dat was de politieke boodschap. Waltz had die boodschap beter anoniem kunnen lekken. We zijn dus vermoedelijk getuigen van een regiefout. Het heeft alles te maken met het mediabeleid van team-Trump. En daar is behoorlijk wat aan de hand. Zo zijn media als de New York Times, CBS News, NBC en CNN hun vaste plaatsen in de perskamer van het Witte Huis kwijt, want dat zijn ‘fake media’ . Daarvoor in de plaats zitten nu bloggers en podcastmakers met de MAGA-signatuur. Associated Press, een van de beste en zorgvuldigste persbureaus, is eruit gegooid omdat het de Golf van Mexico nog steeds Golf van Mexico noemt, en niet Golf van Amerika, wat Trump eist. Zwijgen opgelegd De geëxcommuniceerde media zijn behendig genoeg om toch aan hun nieuws te komen. Dat geldt niet meer voor de Voice of America, Radio Free Europe, Radio Liberty, Radio Free Asia en het Middle East Broadcasting Network, die Trump inmiddels het zwijgen heeft opgelegd. Het zijn radiostations die sinds de Tweede Wereldoorlog nieuws brengen in landen die geen vrije pers kennen, zoals China, Iran, Venezuela, Cuba en Rusland. Ze doen dat in meer dan vijftig talen, zijn opmerkelijk onpartijdig en concentreren zich veelal op het nieuws in die landen zelf. Zoals de Deutsche Welle en de BBC World Service dat ook doen. Klinkt een beetje ouderwets, en dat is het ook, maar alleen al de Amerikaanse zenders trekken meer dan 400 miljoen luisteraars. Waarom wil Trump de knop omdraaien? Omdat het geld kost, en dat is waar. En omdat ze ‘fake’, dus anti-Trump nieuws verspreiden, wat pertinente onzin is. Ware klopjacht Is dit alles een inbreuk op de persvrijheid? Staat Amerika terecht op de 55ste plaats op de wereldranglijst ? Beetje wel. De persvrijheid lekt weg. Je mag in de VS nog steeds schrijven en zeggen wat je wilt. Maar op de media die dat faciliteren wordt een ware klopjacht gehouden. Het is een landmijn waarop Jeffrey Goldberg toevallig trapte. Door een regiefout van team-Trump.See omnystudio.com/listener for privacy information.

het telefoontje tussen Trump en Poetin heeft één ding duidelijk gemaakt: 'The Donald' is niet opgewassen tegen 'Vladimir Vladimirovich'. Volgens Hella Rottenberg, Ruslandkenner verbonden aan Raam op Rusland, was Trump niet voorbereid op de manier waarop Poetin onderhandelingen ingaat. De bedoeling is dat Rusland en Oekraïne elkaars energiecentrales en infrastructuur dertig dagen niet aan zullen vallen. De bedoeling was eigenlijk dat er een algeheel staakt-het-vuren zou komen. Luister ook | 'We moeten met het zwartste scenario rekening houden zo lang Trump in het Witte Huis zit' Hoe gevaarlijk is Iran? Het geweld in het Midden-Oosten is weer ontbrand. Israël heeft het bestand met Hamas eenzijdig beëindigd en is een nieuw offensief gestart. Even daarvoor voerde Amerika nieuwe aanvallen uit op de Houthi-rebellen in Jemen. De grote boosdoener is en blijft volgens Amerika Iran. Volgens hoogleraar irreguliere oorlogsvoering Martijn Kitzen is het gevaar van Iran afgenomen in de zin dat de proxy's van dat land zwakker zijn geworden. Maar we mogen volgens hem niet onderschatten hoe groot het Iraanse leger is en hoe geavanceerd de Iraanse wapens zijn. Lees ook | 'Amerikaanse aanval op Houthi's is waarschuwing aan Iran'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Sinds de moord op elf Joden in een synagoge in Pittsburgh, in 2018, de meest fatale antisemitische aanval in de Amerikaanse geschiedenis, gaat er een discussie rond op sociale media over het motief van de dader, vrachtautochauffeur Robert Bowers. Die zou hebben geloofd in de theorie van ‘blanke genocide’, zogenaamd een Joods complot dat niet-blanken aanmoedigt naar Amerika te emigreren met als doel het blanke ras te ‘elimineren’. Je zou zeggen dat ‘blanke genocide’ op de stapel kan van de vele andere antisemitische en racistische theorieën die zoal de ronde doen, ook in de Verenigde Staten. Maar wat de massamoord in Pittsburgh nog extra ernstig maakte was dat Elon Musk in 2023, een jaar nadat hij het toenmalige Twitter had gekocht, op zijn eigen platform de theorie onderschreef. Hij noemde ‘blanke genocide’ simpelweg ‘de waarheid’. Dat leidde tot een stevige rel en een felle reprimande van de toenmalige president Biden. ‘Wij veroordelen deze weerzinwekkende promotie van antisemitische en racistische haat in de sterkst denkbare termen’, zei Bidens woordvoerder. IBM en Apple trokken zich terug als adverteerder op X. Een jaar geleden eiste Musk via de rechtbank in Californië dat het Centrum voor het Bestrijden van Digitale Haat zou stoppen met het publiceren van rapporten over het toenemende racisme, antisemitisme en extremistische op X sinds hij eigenaar was. De rechter wees de eis af, tot vreugde van de directeur van het de organisatie, Imran Ahmed. Vorige week deelde Musk op X het bericht van een gebruiker die beweerde dat Josef Stalin, Adolf Hitler en Mao Zedong niet de oorzaak waren van de dood van miljoenen mensen, maar werknemers in overheidsdienst. Met andere woorden: het was de schuld van ambtenaren. Dat paste, dacht hij ongetwijfeld, naadloos in zijn onvermoeibare ijver bij het huidige massaontslag van ambtenaren dat hij voor en namens president Trump uitvoert. Ambtenaren zijn immers schurken. Er ontstond een hoop stampij, waarop Musk zijn bericht verwijderde. Maar een deel van zijn 219 miljoen volgers heeft het ongetwijfeld gelezen. Hetzelfde geldt voor zijn enthousiaste steun voor ultrarechtse politici als Javier Milei in Argentinië, Jair Bolsonaro in Brazilië, Narendra Modi in India en Alice Weidel, leider van de Duitse AfD. Elon Musk is een antisemiet en racist, daar kan geen twijfel over bestaan. En zijn baas, de president van de Verenigde Staten? In het Engels is daar een uitstekende term voor: guilty by association.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Of Amerika nog onze bondgenoot is durft GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans niet te zeggen. 'Ik durf niet mijn veiligheid op het spel te zetten om te denken dat Amerika aan onze kant blijft staan.' Hij voegt eraan toe Rusland Europa gaat testen, bijvoorbeeld in de Baltische staten. Luister ook | 'Onze veiligheidsoplossing ligt buiten de EU en de NAVO' Europa wil zichzelf herbewapenen. Premier Schoof heeft de steun voor ReArm Europe toegezegd, maar de Tweede Kamer is in meerderheid tegen. 'Premier Schoof is door drie partijen onder de bus gegooid.' Timmermans stoort zich vooral aan NSC-leider Pieter Omtzigt. 'De redenering van Omtzigt is van een kortzichtigheid en een domheid die ik zelden ben tegengekomen.' Om die investeringen in defensie te financieren moet er geleend worden, maar ook ziet Timmermans dat investeringen in wapens door pensioenfondsen geen taboe meer mogen zijn. Lees ook | Leden GL-PvdA stemmen eerder over nieuwe partij, Timmermans herhaalt leiderschapsambitie Onzekerheid over het nieuwe Syrië Het geweld in Syrië is weer opgelaaid afgelopen week. Interim-president Al-Sharaa spreekt van een onacceptabele daad en heeft onderzoek en maatregelen beloofd. Wat betreft Isa Kahraman, buitenlandwoordvoerder voor NSC in de Tweede Kamer moet Al-Sharaa het voordeel van de twijfel krijgen. Maar hij is wel 'extreem bezorgd'. Luister ook | Amerika Podcast Autoverkoper Trump | Postma in Amerika President Trump ziet dat het slecht gaat met het aandeel Tesla van zijn kameraad Musk. En dus prijst Trump nu als een ware autoverkoper Tesla's aan. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een doorbraak in de vredesbesprekingen over een eind aan de Russische oorlog in Oekraïne. De Verenigde Staten en Oekraïne zijn met een gezamenlijk voorstel voor een staakt-het-vuren gekomen. De bal ligt nu in Moskou. Hoe zal Poetin reageren? Bernard Hammelburg en Geert Jan Hahn praten je in 13 minuten bij.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Als je tegen een Franse president zegt dat Europa in levensgevaar is en moet worden gered, wordt hij subiet een gereïncarneerde Napoleon. Nu, geruststellende woorden van minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken ten spijt, Donald Trump zich afwendt van de NAVO, gaat Emmanuel Macron maar al te graag in op de Duitse suggestie om zijn nucleaire arsenaal als een paraplu op te slaan, zodat wij Europeanen er, met onze oorlogsnoodpakketten, onder kunnen schuilen. De Britse premier Keith Starmer speelt zijn Churchill rol en doet mee. Daar heb je niet van terug, Vladimir., we zitten klaar, met onze onverzettelijkheid, onze wilskracht, onze noodpakketten en onze atoombommen. Onze Britten en Fransen zijn niet van de straat. Het is allemaal van een verbijsterende naïviteit. Rusland heeft, net als Amerika, ruim 5.000 atoomkoppen, zoals we atoombommen nu noemen. Die kunnen met een stuk of 10 tegelijk in zo’n hele grote intercontinentale raket, zodat je vanuit Omsk Los Angeles kunt platleggen en vanuit Kansas City Irkoetsk, of stuk voor stuk met kleinere raketten. Elk van die kernkoppen is minstens tien tot honderd keer zo vernietigend als de eerste, en gelukkig tot nu toe enige atoombommen, in augustus 1945 op Hiroshima en Nagasaki. Frankrijk heeft zo’n 250 bommen, af te schieten vanaf schepen of onderzeeërs of vliegtuigen. Het VK heeft er ongeveer evenveel, ook vooral inzetbaar door de marine en luchtmacht, maar dat is een beetje een nepverhaal, want het zijn voornamelijk Amerikaanse wapens of coproducties, die volkomen afhankelijk zijn van Amerikaans onderhoud. Als de ruzie tussen Trump en Europa verder oploopt, dan staat Starmer, met Churchill-ambities en al, voor joker. De EU of de niet-Amerikaanse NAVO-partners – bijna hetzelfde – moeten dus onmiddellijk stoppen met snoeven over hun nucleaire capaciteit. Want dat nucleaire schimmenspel stelt niets voor vergeleken met wat Rusland in huis heeft, en reken maar dat Poetin, met het zinspelen op atoomwapens, wel beter weet. Hij kan Europa laten verdampen, maar met die minuscule Brits-Franse kernmacht kan Europa in Rusland ook een hoop Hiroshima’s en Nagasaki’s veroorzaken. De Russen winnen, en het wordt misschien een Pyrrusoverwinning, maar het doet er niet toe: wij kunnen het niet navertellen. Geen idee wat we dan aan die oorlogsnoodpakken hebben. Hooguit dat toekomstige archeologen zich wellicht afvragen wat daar de zin van was en waarom water in plastic flessen zat. Kortom: het is handiger om te onderhandelen over een bestand. Dat wordt pijnlijk, want Rusland is dan ontegenzeggelijk de winnaar, maar de rest van Europa gaat niet ten onder door fall-out of een nucleaire winter, en dat is ook wat waard.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oplossing voor ons veiligheidsprobleem in Europa ligt buiten de EU en de NAVO als het aan VVD-Europarlementariër Bart Groothuis ligt. Binnen de NAVO heb je te maken met een Amerikaanse commandant (SACEUR) en binnen de EU liggen landen als Hongarije en Slowakije dwars. De coalition of the willing waar zondag in Londen een aanzet voor is gegeven is kan volgens Groothuis historisch zijn. Luister ook | Jaap de Hoop Scheffer: 'NAVO-norm moet in 2030 naar 3,5 procent' De discussies over wat Europa moet doen om de eigen defensie te versterken wordt de komende tijd gevoerd en gaat van EU-top naar EU-top. De roep om snellere beslissingen neemt toe. Toch is Groothuis optimistisch. 'Europa beweegt nu met de lichtsnelheid'. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn duidt wat Oekraïne tekort komt door de beslissing van Amerika om steun op te schorten. Luister ook | 'Trump gebruikt importheffingen als straf' Het gaat Trump enkel om China Donald Trump wil graag kans maken op de Nobelprijs voor de Vrede. Dat gaat niet alleen over het oplossen van de crises in Oekraïne en Gaza, maar vooral over het inperken van de macht van China. Met die analyse komt oud-minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal. Hij is te gast. Luister ook | Amerika Podcast Trump blij met peiling over toespraak | Postma in Amerika De reacties op de toespraak van Trump in het Congres waren gemengd. Maar het Witte Huis licht dolgraag één peiling uit. Maar wat willen de Amerikanen nou echt? Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zo erg zal het allemaal niet zijn, is de gedachte die velen hebben. Trump gaat Oekraïne toch niet écht uitleveren aan Rusland? Die knallende ruzie met Zelensky wordt toch wel weer bijgelegd? Hij zal de hulp aan Oekraïne toch wel hervatten? Europa is niet van de straat, en kan toch ook een vuist maken? Of veiligheidstroepen leveren? Of een nieuwe mega-investering doen in de Oekraïense verdediging? Wat zou het heerlijk zijn als dat allemaal waar was. Maar het zijn illusies. NAVO-baas Mark Rutte, die als geen ander de kunst van het lijmen verstaat, adviseerde na Zelensky’s openlijke ruzie met Trump en vicepresident J.D. Vance om het simpel te houden: biedt excuses aan en help daarmee de relatie met de VS te redden. Dat deed Zelensky niet, hij koos voor het betuigen van spijt voor die ruzie en bood opnieuw een deal aan over grondstoffen, in de veronderstelling dat hij dealmaker Trump daarmee kon kalmeren. Een misverstand, want hoewel Trump die grondstoffendeal aantrekkelijk vindt, heeft hij een uitgesproken hekel aan Zelensky en wil hij samen met Poetin een bestandsovereenkomst voor Oekraïne afdwingen. Hij wil Poetin uit zijn isolement halen door de sancties op te heffen en het handels- en betalingsverkeer voor Rusland te herstellen. Zo’n bestand zou niet alleen betekenen dat Poetin wint, maar ook dat er veiligheidstroepen moeten komen om Poetin ervan de weerhouden een nieuwe aanval op Oekraïne te doen. De Britse premier Starmer zegde 20.000 Britse soldaten toe, als Amerika rugdekking belooft. Dat leidde tot beledigend commentaar van Vance, die het had over ’20.000 soldaten uit een of ander willekeurig land dat in geen 30 of 40 jaar in oorlog is geweest’. Een spijkerharde leugen. Het VK is militair en politiek een trouwe bondgenoot, vocht twintig jaar met 150.000 man met de Amerikanen mee in Afghanistan, en met 46.000 man is het al even hopeloze avontuur in Irak. En dan de Europese illusie, bij monde van Ursula vonder der Leyen, president van de Europese Commissie. 800 miljard euro moet de Unie ophoesten, om in vier jaar tijd de defensie van de Unie op peil te brengen, 650 miljard euro uit de begrotingen van de lidstaten en 150 miljard euro in de vorm van leningen – de omstreden eurobonds. Het geld is bestemd voor investeringen in lucht- en raketafweer, artillerie, raketten, drones, munitie en cyberverdediging. Daar gaan de 27 lidstaten nooit mee akkoord, en wat heeft Oekraïne eraan, dat niet in jaren telt maar in weken en maanden. We kijken naar een schimmenspel, in de hoop invloed te hebben op het plan van Trump om een deal te maken met Poetin, zonder Zelensky en zonder Europa. De nachtmerries van 1001 nacht.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een coalition of the willing van Europese landen moet de veiligheid van Oekraïne garanderen. Samen zullen zij een plan maken wat ze voor zullen leggen aan de VS. Dit volgt allemaal na de ongekende clash tussen Donald Trump, JD Vance en Volodimir Zelensky in de Oval Office. Kan Europa Oekraïne en de relatie met de VS nog redden? Om die vraag te beantwoorden roepen we de geopolitieke alliantie van BNR weer bij elkaar voor een extra aflevering van 3 jaar oorlog in Oekraïne. De geopolitieke kopstukken van BNR Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de podcasts Make Europe Great Again en de BNR Perestrojkast Luister ook | De Alliantie: Drie jaar oorlog in Oekraïne (deel 1 t/m 4)See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Oekraïense president Zelensky is voor het oog van de wereld uit het Witte Huis gegooid. Dat gebeurde na een knetterende ruzie met Donald Trump en vicepresident J.D. Vance in het Oval Office. De relatie tussen Trump en Zelensky staat extreem onder druk. Trump zegt geen zin meer te hebben in een grondstoffendeal met Zelensky en binnen de Republikeinse Partij wordt er zelfs hardop over nagedacht over het einde Zelensky als president van Oekraïne. Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Amerika-correspondent Jan Postma nemen je mee in het Oval Office, met extra uitgebreide fragmenten. Ze leiden je door die spanningen en wat ze betekenen. Ook hoor je de laatste reacties uit Den Haag en de rest van de wereld. Bijlezen? Dat kan hier Trump schreeuwt naar Zelensky tijdens ruzie: ‘Je moet dankbaar zijn!’ Zelensky teleurgesteld in Trump na aanvaring: ‘Ik wil dat hij meer aan onze kant staat’ Steun voor Zelensky na rampgesprek met Trump: ‘Gênante vertoning speelt enkel Poetin in de kaart’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nu Amerika de druk op de Europese landen bevindt de NAVO zich in 'code geel', aldus voormalig secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer. En dus moet er in de komende vijf jaar veel meer geld naar defensie. 'We moeten aan het einde van dit decennium in 2030 evenveel aan defensie uitgeven als de VS. Wat mij betreft moet de norm dan op 3,5 procent uitkomen.' Wat net zo belangrijk is volgens De Hoop Scheffer is dat we onze apparatuur op elkaar aansluiten. Dus niet meer verschillende soorten tanks en munitie. Al blijft het volgens hem ondenkbaar dat Europa alleen garant kan staan voor Oekraïne. ‘We kunnen Oekraïne niet alleen redden, maar we zullen wel in staat moeten zijn om dat te kunnen.’ Luister ook | Defensieminister Brekelmans: 'NAVO is voor de VS relevanter dan ooit' 'Discussie over vredesmacht volstrekt prematuur' Dat er nu al over een eventuele Europese vredesmacht wordt gesproken in Oekraïne gaat De Hoop Scheffer te ver. Wat hem betreft moeten Europese landen in 'coalitions of the willing' besluiten wat ze gaan doen. Hier horen ook de Britten bij aan tafel te zitten. Nog belangrijker is misschien wel om 'niet als vazallen op de knieën naar Washington te gaan'. Luister ook | Nederlanders willen Europees leger, maar zelf vechten gaat te ver - 26 februari 2025 Paternotte: Europees leger is nu nodig Door de Amerikaanse koerswijziging moeten we wat D66 betreft nu weer gaan nadenken aan een Europees leger. Dit is een gevoelig onderwerp, want wie beslist dan over militairen van een ander land? Volgens D66-buitenlandwoordvoerder Jan Paternotte moet je SACEUR van de NAVO als voorbeeld nemen. De Supreme Allied Commander Europe is de Amerikaanse militair die de NAVO-troepen aanstuurt. Zo'n soort instrument moet er wat hem betreft ook in Europa komen. Luister ook | Amerika Podcast Trump beledigt zichzelf | Postma in Amerika Trump zet zijn handelsoorlog tegen Canada en Mexico voort. Dat is volgens hem nodig vanwege de slechte handelsdeal die er ligt. Wie zou die nou ondertekenen? Dat blijkt Trump zelf te hebben gedaan in zijn eerste termijn. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Al voordat hij tot president werd gekozen was het duidelijk dat Donald Trump de relatie met Vladimir Poetin wilde normaliseren en Oekraïne wilde dwingen tot enorme concessies. Met de politieke soapopera van de afgelopen dagen in de Verenigde Naties heeft hij laten zien dat het hem menens is. Het is nu een openlijk bonje met de bondgenoten. Alleen moeten we niet net doen of dat voor het eerst is, en een beetje historisch perspectief kan geen kwaad. Zomaar een paar voorbeelden. In 1956 nationaliseerde Egypte het Suezkanaal, dat toen werd geëxploiteerd door een Brits-Frans bedrijf. Israël, het VK en Frankrijk begonnen een oorlog tegen Egypte, tot woede van de Amerikaanse president Eisenhower. Het leidde tot een enorme crisis binnen de NAVO. Frankrijk ergerde zich zo aan de ‘Amerikaanse arrogantie’ dat president De Gaulle in 1966 zelfs uit het militaire pakt stapte. De NAVO moest ook opkrassen uit Parijs, en verhuisde naar Brussel. Pas in 2009 werd het land, onder Sarkozy, weer volledig lid. Eind jaren 70 ontstond er knallende ruzie over de plaatsing van Pershings en kruisraketten, onder meer in Nederland, waar in 1981 het anti-Amerikaanse verzet zo overweldigend was dat journalist en commentator Walter Laqueur het een ziekte noemde: Hollanditis. Koningin Beatrix werd naar Washington gestuurd om het Congres sussend toe te spreken. Tegelijkertijd was er knallende ruzie tussen de VS en de Europese NAVO-leden over de aanleg van een gaspijplijn van Siberië naar Duitsland. De regering-Reagan legde sancties op aan alle Europese bedrijven die aan het project meewerkten. Toen hadden we nog nooit van Nordstream gehoord. In 2003 ontstond een diepe crisis binnen de NAVO, toen Amerika Irak binnenviel. Frankrijk en Duitsland keerden zich tegen president Bush. Minister Rumsfeld van Defensie vergeleek de dwarsliggers met Libië en Cuba. Met Frankrijk liep de spanning zo hoog op dat Franse frietjes geen ‘French fries’ meer werden genoemd maar ‘freedom fries’. Over en weer heerste een stemming van haat en minachting. De afkeer van de oorlog in Irak spreidde zich uit over de hele NAVO, toen duidelijk werd dat de aanleiding voor de invasie – Iraks bezit van massavernietigingswapens – een verzinsel was. Kortom: het beeld van de NAVO als blok van nederige volgelingen van het oppermachtige Amerika is historische apekool. Voor Nederland is het extra navrant vanwege de open wond van MH17, maar dat Trump vindt dat het tijd is om de oorlog in Oekraïne te beëindigen en Poetin uit zijn isolement te halen is geen oprisping, maar een doctrine. Wij kunnen stoer toppen blijven beleggen over onderlinge samenwerking en leven zonder Amerika, maar tegen de tijd dat de EU is uitgepraat is Oekraïne allang opgedeeld en is Trump met pensioen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Oekraïense president Zelensky is bereid om het presidentschap op te geven in ruil voor vrede. Dat zei hij in een speciale persconferentie in aanloop naar vandaag: de derde verjaardag van de oorlog. Zelensky voegde er ook aan toe om op te willen stappen in ruil voor het NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne. Ook wil hij snel een ontmoeting met Trump. Bas van Werven en Iwan Verrips praten erover met buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Europaverslaggever Geert Jan Hahn.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oorlog in Oekraïne heeft zijn tragische derde verjaardag bereikt. Voor BNR dé gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een alliantie, onder leiding van Liesbeth Staats. In vier afleveringen praten we je bij over deze oorlog. Met deze laatste aflevering aandacht voor de nieuwe Amerikaanse koers onder president Trump. De geopolitieke kopstukken van BNR Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de podcasts Make Europe Great Again en de BNR Perestrojkast 'Dictator' Zelensky President Trump keert zich steeds verder af van Oekraïne en Zelensky. Hij noemt zijn Oekraïense collega nu zelfs een dictator. Die uitspraak vond plaats na de opname van deze Alliantie en dus zijn Bernard, Geert Jan en Rob nog eens de studio in gedoken. Dat en de eerdere opname onder leiding met Liesbeth Staats hoor je in deze aflevering. Wat betekent het Amerikaanse beleid voor Oekraïne en voor ons?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Friedrich Merz heeft zijn CDU/CSU aan de verkiezingszege in Duitsland geholpen. Met bijna dertig procent is de partij de helft groter dan die andere grote winnaar, de AfD. Die haalt twintig procent. Voor bondskanselier Scholz zijn de verkiezingen uitgedraaid op een deceptie. De SPD leidt een recordverlies met 16 procent. Waar de Groenen van Robert Habeck zich handhaven met dertien procent bungelt de liberale FDP rond de kiesdrempel van vijf procent. Dat geldt ook voor Sahra Wagenknecht met haar partij BSW. Opvallende winnaar zijn de socialisten van Die Linke. Zij behalen 8,5 procent ruim drie procentpunt meer dan in 2021. In dit uur van Studio Duitsland praat Hugo Reitsma, presentator van Boekestijn & De Wijk met: Duitsland-correspondent Derk Marseille, maker van Studio Duitsland. Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg, maker van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Europaverslaggever Michal van der Toorn van de podcast Make Europe Great Again See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oorlog in Oekraïne heeft zijn tragische derde verjaardag bereikt. Voor BNR dé gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een alliantie, onder leiding van Liesbeth Staats. In vier afleveringen praten we je bij over deze oorlog. Met in de derde aflevering aandacht voor de positie van Europa. De geopolitieke kopstukken van BNR Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de podcasts Make Europe Great Again en de BNR Perestrojkast Europa staat er alleen voor In deze aflevering bespreken we de positie van Europa. Het waarborgen van de veiligheid in Oekraïne wordt als het aan Amerika ligt primair een taak van Europa. Maar kan Europa dat wel zonder de steun van Amerika? En wat kunnen we doen om samen sterker te staan?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Minister van Defensie Ruben Brekelmans maakt zich geen zorgen over het eventueel niet doorgaan van de NAVO-top in Den Haag van deze zomer. Dat zegt hij in BNR De Wereld. Verschillende defensie- en veiligheidsdeskundigen lieten aan BNR weten grote twijfels te hebben over het lot van de top. Bernard Hammelburg en Geert Jan Hahn spreken Brekelmans in BNR De Wereld. Lees ook | Groeiende vrees voor annulering NAVO-top in Den Haag Brekelmans ziet juist dat de NAVO voor Amerika 'belangrijker is dan ooit'. Opvallend, gezien de recente uitspraken van president Trump. Tegelijkertijd maakt Brekelmans zich wel zorgen over de retoriek van Trump. 'De uitspraken van Trump over Zelensky zijn zorgelijk.' Hij benadrukt nog maar eens dat niet Oekraïne maar Rusland de oorlog is gestart. Luister ook | De Alliantie: Drie jaar oorlog in Oekraïne Tot nu toe zit Europa niet aan tafel bij de onderhandelingen tussen Amerika en Rusland. 'Als er concreter wordt gesproken over hoe de veiligheidsgaranties in Oekraïne eruit zien dat wij dan meepraten.' Bij die steun voor Oekraïne is betrokkenheid van Amerika 'altijd nodig', aldus Brekelmans. Luister ook | 'Europa is niet klaar om de veiligheid van Oekraïne te waarborgen' Komt de volgende oorlog er al aan? Als de oorlog in Oekraïne voorbij is staat de volgende Europese oorlog ons misschien al te wachten. In het noorden van Kosovo roeren de Kosovaren en etnische Serviërs zich steeds meer. Journalist Bram Vermeulen, maker van de VPRO-documentaireserie Frontlinie zag hoe gespannen de situatie is, en dat er een link is met de oorlog in Oekraïne. Luister ook | #282 Gedumpt door Trump 'Ontspannen' spotjes tegen migranten | Postma in Amerika Trump heeft een spotje gelanceerd gericht tegen immigranten. Hij beweert dat dit een spotje is met 'Autonomous sensory meridian response' (ASMR), geluid waar je van ontspant. Maar of dat ook echt zo is? Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

President Trump zoekt steeds meer toenadering tot Poetin. Zijn belediging aan het adres van de Oekraïense president Zelensky is daar een perfect voorbeeld van. Hij noemde hem een dictator die niemand meer achter zich heeft staan en geeft Oekraïne ook nog eens de schuld van de oorlog. Europaverslaggever Geert Jan Hahn en buitenlandcommentator Bernard Hammelburg leggen uit wat daar achter schuilt.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oorlog in Oekraïne heeft zijn tragische derde verjaardag bereikt. Voor BNR dé gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een alliantie, onder leiding van Liesbeth Staats. In vier afleveringen praten we je bij over deze oorlog. Met in de tweede aflevering aandacht voor Rusland. Wat wil Poetin? De geopolitieke kopstukken van BNR Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de podcasts Make Europe Great Again en de BNR Perestrojkast Wat wil Poetin? Inmiddels hebben Amerika en Rusland met elkaar gesproken in Saoedi-Arabië. Trump is er alles aan gelegen om de oorlog te beëindigen. Maar wil Poetin dat nu ook al? En hoe gaat het met Rusland? Die vragen worden in deze aflevering beantwoord.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nog 1.432 nachtjes slapen en dan is Donald Trump geen president meer van de Verenigde Staten. Dat staat vast. Wat niet zeker is, maar wel waarschijnlijk, is dat de EU dan nog steeds bezig is met het beleggen van de ene na de andere top. Dat daar ooit iets uit komt over gezamenlijke defensie of een buitenlandbeleid is zo goed als uitgesloten. Als er ooit reden is geweest om dat als de wiedeweerga te doen, was het vanaf het moment waarop Donald Trump Republikeins presidentskandidaat werd. Trump heeft exact gezegd wat hij van plan was: de steun aan Oekraïne opzeggen, een deal sluiten met Vladimir Poetin, en het hele probleem dumpen waar het volgens hem hoort: bij Europa. Vanaf de zijlijn heeft hij de afgelopen jaren de Republikeinen in het Congres zwaar onder druk gezet om zich te distantiëren van Oekraïne. Het is naïef maar nog wel begrijpelijk dat Europa zo lang heeft gedacht dat Kamala Harris de verkiezingen zou winnen, maar vanaf 6 november wist iedereen dat Amerika had gekozen voor het isolationismel. Big brother is misschien nog steeds big, maar geen brother meer. Hetzelfde geldt voor de NAVO. Trump zegt het lidmaatschap niet op, maar hij ziet het meer als een vereniging waaraan hij wat contributie betaalt dan het machtige blok dat Amerika-als-hoeder-van-de-vrije-wereld bestiert. Het bondgenootschap dat Emmanuel Macron in 2019 ‘hersendood’ noemde, en dat bij de tweede Russische invasie in Oekraïne, op 24 februari 2022, weer even opleefde, is een soort scoutingtroep, ondanks het bewonderenswaardige optimisme van hopman Mark Rutte. Macron riep in Parijs een Europese top bijeen – jawel, alweer een top. Drie dingen vielen op: het VK was even terug van weggeweest, er kwam geen gezamenlijk standpunt over de Europese rol en het leveren van vredestroepen, en het was niet de hele EU, maar slechts een handjevol landen. Waar was de rest? Er komt ongetwijfeld een top om daarover uitgebreid te discussiëren. In Saoedi-Arabië is het eerste contact tussen de Russische en Amerikaanse ministers van buitenlandse zaken redelijk verlopen. Onderhandelaars van beide landen gaan nu serieus aan de slag. Opnieuw werd duidelijk dat Europa daarbij geen rol speelt, hooguit bij het leveren van vredestroepen na een staakt-het-vuren. Eigen schuld. Er is geen gezamenlijk standpunt en geen gezamenlijk beleid. Met welke Europeaan zouden Amerika en Rusland trouwens moeten praten, en waarover? Daarover gaan we vast weer… over de top.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oorlog in Oekraïne heeft zijn tragische derde verjaardag bereikt. Voor BNR dé gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een alliantie, onder leiding van Liesbeth Staats. In vier afleveringen praten we je bij over deze oorlog. Met in de eerste aflevering aandacht voor het Oekraïense perspectief. De geopolitieke kopstukken van BNR Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de podcasts Make Europe Great Again en de BNR Perestrojkast Wat wil Oekraïne? In deze aflevering leggen we de focus op Oekraïne. Hoe staat dat land ervoor aan het front? Wat kan het met de Westerse wapens? Of is Oekraïne in de steek gelaten door de beslissing van Trump om in Saoedi-Arabië te gaan praten met Rusland? Je hoort het in deze aflevering.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een groepje Europese leiders, waaronder premier Dick Schoof, kwamen maandag bijeen in Parijs voor spoedberaad over Oekraïne. Maar of er nou echt iets uit is gekomen valt te bezien. Europa is het vooral eens dat wij zelf nodig zijn om de veiligheid in Oekraïne te garanderen. Maar hoe dat dan moet en met welke toezeggingen? Bernard Hammelburg en Geert Jan Hahn praten er met Bas van Werven en Iwan Verrips over in De Ochtendspits.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De uitspraken van Trump en zijn defensieminister Hegseth over onderhandelingen met Poetin zijn een klap in het gezicht van Oekraïne en Europa, vindt voormalig ambassadeur in Rusland en Oekraïne Ron Keller. Amerika vindt dat er voor Oekraïne geen plaats is binnen de NAVO, dat de grenzen van voor 2014 niet reëel zijn, en dat Europa moet zorgen voor de veiligheidsgaranties. 'Europa is niet klaar om de veiligheid van Oekraïne te waarborgen', aldus Keller. Luister ook | 'Door Trump is Hamas weer een serieuze gesprekspartner' Dat komt omdat wij daar geen instrumentarium voor hebben, beschrijft Keller. Bij de opzet van de EU hebben we gekozen voor een monetaire unie en niet voor een gezamenlijk buitenlands- en veiligheidsbeleid. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn beaamt dat Europa er alleen voor staat nu. Keller vreest dat Poetin het nu niet meer bij Oekraïne alleen zal laten. En dat terwijl Oekraïne en de NAVO juist al decennialang samen werken, zo zag Keller al begin jaren 90. Luister ook | Onderhandelingen over Oekraïne beginnen: 'dit is een soort Jalta' Poetin juicht Voor Poetin zijn de uitspraken van Trump een geschenk uit de hemel. 'Dit wordt echt gezien als een overwinning voor Rusland', zegt correspondent Joost Bosman. Hij denkt dat Poetin ook echt wel vrede wil omdat het met de economie in het land steeds moeilijker gaat. Al gaat het ook weer niet zo slecht dat Rusland de oorlog niet meer vol kan houden, integendeel zelfs. Luister ook | Amerika Podcast President Musk? | Postma in Amerika Elon Musk is de Amerikaanse overheid flink aan het saneren. In de Oval Office beantwoorde hij daar van de week allerlei vragen over, terwijl Trump vooral toekeek. TIME Magazine beeldde Musk zelfs af als de president. En zo denken meer Amerikaanse media erover, legt Amerika-correspondent Jan Postma uit.See omnystudio.com/listener for privacy information.