Podcasts about bernhar

Ísraelar hafa gert fjölda loftárása á Líbanon síðustu daga og innrás Ísraelshers á jörðu niðri er hafin. Hátt í þúsund manns hafa fallið í Líbanon á síðustu dögum og hundruð þúsunda eru á flótta. Eins og fram kom í fréttum hefndu Íranir árásanna á Hezbollah og drápsins á leiðtoga samtakanna með eldflaugaárás síðdegis í dag. Ólöf Ragnarsdóttir fréttamaður ræddi við Magnús Þorkel Bernharðsson sérfræðing í málefnum Miðausturlanda skömmu áður en þær árásir hófust spurði hvernig hann mæti stöðu mála í Líbanon. Hvorki veður né náttúruvá útiloka að flugvöllur verði gerður í Hvassahrauni. Starfshópur sem hefur verið að störfum frá því sumarið 2020 kynnti í morgun niðurstöður sínar og þar er lagt til að frekari rannsóknir verði gerðar til að mynda á ókyrrð, unnið verði áhættumat vegna fjárfestingar og að tekið verði frá svæði upp af Hvassahrauni fyrir tvær allt að þriggja kílómetra langar flugbrautir og þá þriðju sem yrði einn og hálfur kílómetri. Hlutfall ungs fólks með íslenskt ríkisfang sem á fasteign er með mesta móti miðað við undanfarin 15 ár. Þetta kemur fram í nýlegu minnisblaði fjármálaráðuneytisins. Þetta segir þó aðeins hálfa söguna því meirihluti fyrstu kaupenda virðist njóta fjárhagslegrar aðstoðar og vísbendingar eru um að hún sé meiri en nokkru sinni áður.

Nýr forseti tekur við völdum í ÍRan á þriðjudag. Hann hefur lofað breytingum sem Magnús Þorkell Bernharðsson, prófsesor í Mið-Austurlandafræðum, segir að gæti orðið erfitt að standa við. Ólöf Ragnarsdóttir ræðir við Magnús Þorkel. Ísbirnir eru til vaxandi vandræða í byggð á Grænlandi. Lögum hefur verið breytt til að auðvelda fólki að skjóta svokallaða vandræðabirni, sem láta sér ekki segjast þótt þeir séu marghraktir í burtu frá mannabyggðum heldur snúa ítrekað aftur á sömu slóðir. Ævar Örn Jósepsson segir frá. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred

2. maí 2024 Frumvarp að nýjum lögum um lagareldi styrkir sjókvíaeldi í sessi en herðir kröfur til fyrirtækja í geiranum. Eftirlitsaðilar segja nýju lögin bragarbót en náttúruverndarsinnar mótmæla frumvarpinu. Gréta Sigríður Einarsdóttir rýnir í lögin og ræðir við Hafstein Dan Kristjánsson lektor við lagadeild HR, Hrönn Ólínu Jörundsdóttur, forstjóra Matvælastofnunar og Jón Kaldal, talsmann Íslenska náttúruverndarsjóðsins. Á annað þúsund manns hafa verið handtekin í mikilli mótmælaöldu sem riðið hefur yfir bandaríska háskóla síðustu tvær vikur. Öll tengjast mótmælin stríðsrekstri Ísraelsmanna á Gaza og koma í framhaldi af svipuðum aðgerðum sem staðið hafa með hléum allt frá upphafi stríðsins 7. október. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Magnús Þorkel Bernharðsson, prófessor við Williams-háskóla í Massachusetts og sérfræðing í málefnum Miðausturlanda. Nýlegar tölur sýna að gistinætur voru fleiri í mars en á sama tíma í fyrra og ferðamönnum fjölgaði fyrstu mánuði ársins en útlit er fyrir að þeim fækki í sumar. Pétur Óskarsson, nýkjörinn formaður Samtaka ferðaþjónustunnar, segir að jafnvel þó að fjöldinn verði svipaður þá staldri ferðamenn skemur við en áður. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Pétur um ástand og horfur í greininni. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred

Fer hún fram eða ekki? Hrekkur hún eða stekkur? Hvenær segir hún af eða á? Stjórnmálastéttin og ekki síður þeir sem stefna á forsetaframboð bíða þess í ofvæni að forsætisráðherra tilkynni hvort hún ætlar sjálf fram. Spáð var í spilin með Jóhönnu Vigdísi Hjaltadóttur. Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í nútímasögu Mið-Austurlanda, segir spennuna á svæðinu hafa aukist til muna eftir árás Ísraelshers á ræðismannaskrifstofu Írans í Sýrlandi. Þótt íranskir ráðamenn segi að árásinni verði svarað sé óvíst hvernig það verði gert. Komnar eru fram stórhuga hugmyndir um endurreisn þjóðmenningarseturs á Hólum í Hjaltadal. En til að það gangi eftir vilja heimamenn nyrðra að eigandi Hólastaðar, íslenska ríkið, komi enn frekar að málum. Staðarhald Hólastaðar er í lausu lofti eftir að grein um slíka ábyrgð var tekin út úr starfsreglum Háskólans á Hólum.

Mánudagurinn 25. mars Tveggja ríkja lausn, þingið, morðin á Sjöundá og sveltistefna. Magnús Bernharðsson prófessor ræðir hörmungarnar á Gaza og hvort nokkur von sé um frið. ÞINGIÐ - umræðuliður um pólitík og þingmál verður á sínum stað. Jón Gunnarsson þingmaður Sjálfstæðisflokksins og Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir, þinkona pírata takast á og Höskuldur Kári Schram þingfréttaritari kemur í heimsókn og ræðir breytta tíma á Alþingi. Már Jónsson sagnfræðingur ræðir morðin á Sjöundá, réttarskjölin sjálf en ekki síður af hverju við erum enn að hugsa um Steinunni og Bjarna. Sveinn Máni Jóhannesson nýdoktor ræðir svo niðurskurðarhyggju eða sveltistefnu, ekki í dag heldur fyrir hundrað árum þegar hér komst til valda ríkisstjórn sem skar gríðarlega niður ríkisútgjöld

Magnús Þorkell Bernharðsson var gestur Heimsgluggans og þeir Bogi Ágústsson ræddu hörmungarástandið á Gaza og átökin þar sem hafa kostað meir en 30 þúsund manns lífið á undanförnum mánuðum.

Bogi Ágústsson settist við Heimsgluggann og með var honum Magnús Þorkell Bernharðsson, doktor og prófessor í sögu Mið-Austurlanda. Til umræðu var ástandið og átökin fyrir botni Miðjarðarhafs. 150 ár eru í dag síðan Friðriksgáfa, hús amtmannsins á Möðruvöllum í Hörgárdal, brann. Þetta var hvorki fyrsti né síðasti húsbruninn á prests- og menntasetrinu Möðruvöllum; brunasagan er raunar með miklum ólíkindum. Við hringdum til Möðruvalla og spjölluðum við Odd Bjarna Þorkelsson prest sem þar hefur þjónað í að verða tíu ár. Við töluðum um söguna en líka um lífið og tilveruna, og trúna. Og úr Eyjafirðinum lá leiðin vestur á firði. Hjá Vestfjarðastofu er nú unnið markvisst að kynningu landshlutans til að laða að fjárfestingu sem nýtir gæði og náttúruauðlindir á ábyrgan hátt. Í þessu augnamiði hefur nýjum vef verið hleypt af stokkunum; slóðin er Inwest.is - vaffið er tvöfalt; þetta er leikur að orðum og stöfum. Sigríður Kristjánsdóttir, framkvæmdastjóri Vestfjarðastofu, sagði okkur frá þessu en gangi öll áform eftir þarf meðal annars að byggja um eittþúsund íbúðir á næstu árum. Tónlist: Haukur Morthens, Tríó Jörn Grauengård - Suður um höfin. Haukur Heiðar Ingólfsson og félagar - You belong to me. Ljótu hálfvitarnir - Paradísarmissir.

1. febrúar 2024 Sögulegar og pólitískar ástæður fyrir því að palestínska flóttamannahjálpin er að mestu fjármögnuð af nokkrum öflugum Vesturlöndum. Það gildir líka um ástæður þess að hin vellauðugu olíuríki við Persaflóann skuli ekki einfaldlega taka við keflinu undir þeim aðstæðum sem nú eru uppi, og líka því, að Egyptar vilja ekki opna landamærin að Gaza og taka á móti þeim milljónum Palestínumanna sem þar búa við sárustu neyð. Magnús Þorkell Bernharðsson heldur áfram að skýra nokkrar helstu flækjurnar í þeirri skelfilegu stöðu sem uppi er fyrir botni Miðjarðarhafs. Ungverjar létu í dag af andstöðu sinni við áframhaldandi stuðning Evrópusambandsins við stríðsrekstur Úkraínumanna gegn Rússum. Á þessu er fyrst og fremst ein skýring að mati stjórnmálaskýrenda: Viktor Orban, forseti Ungverjalands, taldi sig ekki komast lengra í andófi sínu gegn stefnu ESB í þessu máli og lúffaði, til að tryggja landi sínu þá 50 milljarða Evra, sem Ungverjar hafa ekki fengið úthlutað úr þróunarsjóði sambandsins. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Björn Malmquist, fréttaritara RÚV í Brussel. Fjölmiðlar í Úkraínu hafa síðustu daga fullyrt og vitnað í ónafngreinda heimildarmenn innan stjórnkerfisins að Volodymyr Zelensky forseti vilji losna við Valerii Zaluzhny hershöfðingja sem æðsta yfirmann hersins. Nokkrir þingmenn á úkraínska þinginu hafa einnig gefið í skyn að yfirmannaskipti liggi í loftinu og Zaluzhny hafi verið boðið að taka við stjórn Þjóðaröryggis- og varnarmálaráðs landsins. Ásgeir Tómasson segir frá. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

31. janúar 2024 Meira en helmingur bygginga á Gaza hafa skemmst eða verið jafnaðar við jörðu frá því að stríðið milli Ísraelsmanna og Hamas braust út í haust. Nákvæmur samanburður á gervihnattarmyndum af landshlutanum 12. október til 29. janúar leiðir þetta í ljós, að því er breska ríkisútvarpið BBC greinir frá á fréttavef sínum. Ásgeir Tómasson tók saman. Algjört þrot blasir við UNRWA, flóttamannahjálp Sameinuðu þjóðanna í Palestínu, ef nokkur lykilríki á Vesturlöndum frysta framlög sín til stofnunarinnar til langframa. Og þá spyrja margir: Hvar eru hin vellríku og öflugu Arabaríki við Persaflóann þegar á reynir? Rætt við Magnús Þorkel Bernharðsson. Lítil orkuframleiðsla, takmörkuð flutningsgeta og annmarkar á dreifikerfi rafmagns gera Vestfirðingum erfitt fyrir að taka þátt í boðuðum orkuskiptum landsins. Einn virkjanakostur sem gæti leyst stóran hluta vandans ylli jafnframt miklu raski í Vatnsfirði, þar sem hefur verið friðland í fimmtíu ár. Gréta Sigríður Einarsdóttir ræðir við Guðlaug Þór Þórðarson umhverfis- og orkumálaráðherra, Elías Jónatansson, orkubússtjóra og Gísla Má Gíslason prófessor í vatnalíffræði. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

Þriðjudagurinn 9. janúar Mið-Austurlönd, dauðalisti fíkla og norræna samningslíkanið Magnús Bernharðsson prófessor kemur til okkar og skýrir stöðuna í Mið-Austurlöndum og hættuna á að átökin þar breiðist út. Dagbjört Ósk Steindórsdóttir, Anna Steindórsdóttir og Þröstur Ólafsson eru öll aðstandendur sem taka þátt í aðgerðarhópi til að berjast fyrir rétti fíkla til heilbrigðisþjónustu og mannvirðingu. Þau segja okkur frá baráttunni. Sonur Guðmundu Guðmundsdóttur hefur verið lengi á bið eftir meðferð. Hún segir okkur frá stöðu sonar síns og barnabarn hennar, María Mist Þórs Sigursteinsdóttir, segir okkur frá reynslu sinni sem barn fíkils. Í lokin fer Magnús Norðdahl lögmaður Alþýðusambandsins yfir norræna vinnumarkaðsmódelið, hvað þarf til að það virki og hvers vegna Íslendingar hafa farið aðra leið.

Þórarinn ræðir við Magnús Þorkel Bernharðsson um stöðu mála við botni Miðjarðarhafs. Magnús Þorkell er prófessor við Williams College þar sem hann kennir Mið-austurlandafræði. Rætt er um stöðuna í víðu samhengi og hvaða áhrif stríðið mun koma til með að hafa á Mið-Austurlönd í heild sinni.Hlaðvarpið er hægt að finna í heild sinni á www.pardus.is/einpaeling

Þriðjudagurinn 10. október Bjarni, Palestína, kalt stríð og flóttafólk Við fáum Ásgeir Brynjar Torfason sérfræðing í fjármálum til að fjalla um afsögn Bjarna Benediktssonar út frá Íslandsbankasölunni og Ólaf Þ. Harðarson stjórnmálafræðing til að meta afsögnina póilitískt. Magnús Bernharðsson prófessor reynir að meta stöðuna í Palestínu, sem er ill. Við ræðum síðan um kalda stríðið, sem margir segja að minni á nútímann. Haukur Ingvarsson bókmenntafræðingur og Rósa Magnúsdóttir sagnfræðingur segja frá menningarlegum afskipum stórveldanna á tímum kalda stríðsins. Í lokin koma Hjördís Kristinsdóttir kafteinn í Hjálpræðishernum, Ingunn Fjóla Ingþórsdóttir frá Geta-hjálparsamtökunum í Hafnarfjarðarkirkju og Helgi Guðnason prestur í Fíladelfíu og segja frá starfi sínu með flóttafólki frá Venesúela.

Við ræðum við Jónas Atli Gunnarsson hagfræðing um verðbólgu, vexti og efnahagskreppu í Bretlandi. Guðmundur Hrafn Arngrímsson segir okkur fréttir af leigjendum. Magnús Bernharðsson prófessor segir okkur frá ástandinu í Ísrael og Mið-Austurlöndum. Sævar Daníel Kolandavelu segir okkur sjúkrasögu sína. Við ræðum við Ársæll Már Arnarsson prófessor á menntavísindasviði um vanlíðan barna og ungmenni. Og við segjum fréttir dagsins.

Þátturinn er í boði: Chitocare - www.chitocare.is - afsláttarkóði: Helgaspjallið IceHerbs - www.iceherbs.is Dr. Teals - Lyf & Heilsa, Hagkaup, Lyfja, Fjarðarkaup og fl Neutral þvotta og húðvörur - fáanlegt í Bónus og öðrum verslunum Við Alexsandra Bernharð setjumst niður í fyrsta skipti eftir að stormurinn í fjölmiðlum stóð yfir fyrir tæplega ári. Við förum yfir allt milli himins og jarðar, meðal annars að við kynntumst henni á dýpra leveli, förum yfir andlegt ferðalag hennar og hún deilir með okkur traumanu sem mótaði hana hvað mest sem manneskju. Ég er þakklátur fyrir að hafa fengið hana til mín í Helgaspjallið og um er að ræða einstaklega hógværa og góða manneskju sem hefur verið mikil ánægja að kynnast síðustu mánuði, og hér erum við loksins, að hittast í fyrsta skipti að fara yfir málin með ykkur hlustendum. Þátturinn var tekinn upp í Nóa Síríus Stúdíó-i Podcaststöðvarinnar

Bann við palestínska fánanum á almannafæri, fleiri landtökubyggðir á landsvæði Palestínumanna og umdeild yfirhalning á dómskerfinu eru á meðal þess sem ný ríkisstjórn í Ísrael hefur boðað. Benjamín Netanjahú er snúinn aftur sem forsætisráðherra í ríkisstjórn sem er sögð mesta harðlínustjórn í sögu Ísraels. Ólöf Ragnarsdóttir ræddi við Magnús Þorkel Bernharðsson, prófessor í sögu Miðausturlanda, um áherslur nýrrar ríkisstjórnar. Og við sérfræðing í málefnum Ísraels og Palestínu og stjórnmálaskýranda í Tel Aviv sem er ekki bjartsýn á friðarferlið og segir að draumurinn um sjálfstæða Palestínu hafi aldrei verið jafn fjarlægur. Svo fjöllum við líka um dauðarefsingar. Íranska ríkið hefur verið harðlega gagnrýnt af alþjóðasamfélaginu síðan mótmælin gegn klerkastjórninni brutust þar út í september. Og þeir sem stjórna í Íran hika ekki við að taka fólk af lífi. Mannréttindaskrifstofa Sameinuðu þjóðanna og Evrópusambandið fordæma aftökurnar sem eru sagðar byggja á ósanngjörnum réttarhöldum og þvinguðum játningum. Ríkisstjórnir hinna ýmsu vestrænu ríkja hafa sömuleiðis fordæmt aftökurnar, meðal annars ríkisstjórn Bandaríkjanna, en Bandaríkin eru einmitt eitt af löndum heims þar sem dauðarefsingar eru enn uppi á borðinu. Að minnsta kosti 579 fangar í 18 löndum voru teknir af lífi árið 2021, samkvæmt skýrslu Amnesty International. Samtökin benda á að dauðadómum og aftökum hafi fjölgað í ríkjum sem hafa beitt henni mikið hingað til. 108 lönd heimsins hafa afnumið dauðarefsingar. En hvað réttlætir dauðarefsingar, hvernig er þeim beitt í heiminum og hver eru rökin á móti þeim? Sunna Valgerðardóttir ræddi við heimspekiprófessorinn og siðfræðinginn Salvöru Nordal - um fortíð, nútíð og mögulega framtíð, þessarar refsingar refsinganna, hinn óaftturkræfa dauða, sem enn er við lýði í 55 löndum heimsins. Umsjónarmenn þáttarins eru Birta Björnsdóttir, Bjarni Pétur Jónsson og Sunna Valgerðardóttir.

Bann við palestínska fánanum á almannafæri, fleiri landtökubyggðir á landsvæði Palestínumanna og umdeild yfirhalning á dómskerfinu eru á meðal þess sem ný ríkisstjórn í Ísrael hefur boðað. Benjamín Netanjahú er snúinn aftur sem forsætisráðherra í ríkisstjórn sem er sögð mesta harðlínustjórn í sögu Ísraels. Ólöf Ragnarsdóttir ræddi við Magnús Þorkel Bernharðsson, prófessor í sögu Miðausturlanda, um áherslur nýrrar ríkisstjórnar. Og við sérfræðing í málefnum Ísraels og Palestínu og stjórnmálaskýranda í Tel Aviv sem er ekki bjartsýn á friðarferlið og segir að draumurinn um sjálfstæða Palestínu hafi aldrei verið jafn fjarlægur. Svo fjöllum við líka um dauðarefsingar. Íranska ríkið hefur verið harðlega gagnrýnt af alþjóðasamfélaginu síðan mótmælin gegn klerkastjórninni brutust þar út í september. Og þeir sem stjórna í Íran hika ekki við að taka fólk af lífi. Mannréttindaskrifstofa Sameinuðu þjóðanna og Evrópusambandið fordæma aftökurnar sem eru sagðar byggja á ósanngjörnum réttarhöldum og þvinguðum játningum. Ríkisstjórnir hinna ýmsu vestrænu ríkja hafa sömuleiðis fordæmt aftökurnar, meðal annars ríkisstjórn Bandaríkjanna, en Bandaríkin eru einmitt eitt af löndum heims þar sem dauðarefsingar eru enn uppi á borðinu. Að minnsta kosti 579 fangar í 18 löndum voru teknir af lífi árið 2021, samkvæmt skýrslu Amnesty International. Samtökin benda á að dauðadómum og aftökum hafi fjölgað í ríkjum sem hafa beitt henni mikið hingað til. 108 lönd heimsins hafa afnumið dauðarefsingar. En hvað réttlætir dauðarefsingar, hvernig er þeim beitt í heiminum og hver eru rökin á móti þeim? Sunna Valgerðardóttir ræddi við heimspekiprófessorinn og siðfræðinginn Salvöru Nordal - um fortíð, nútíð og mögulega framtíð, þessarar refsingar refsinganna, hinn óaftturkræfa dauða, sem enn er við lýði í 55 löndum heimsins. Umsjónarmenn þáttarins eru Birta Björnsdóttir, Bjarni Pétur Jónsson og Sunna Valgerðardóttir.

Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams-háskóla í Bandaríkjunum, var gestur Morgunvaktarinnar í stað hefðbundins Heimsglugga á fimmtudegi. Magnús er svartsýnn á breytingar í Íran. Víðtæk mótmæli hafa verið í landinu frá því um miðjan september í fyrra. Kveikja þeirra var dauði ungrar konu, Mahsa Amini, í haldi siðgæðislögreglu landsins. Hún var handtekin fyrir meint brot á reglum um höfuðslæðu; fyrir að hafa ekki hulið hár sitt nægilega vel. Talið er að Amini hafi verið barin til bana í haldi lögreglunnar. Magnús segir engin merki um að klerkastjórnin ætli að slaka á harðstjórn sinni, þvert á móti færist harðneskjan í vöxt og mótmælendur hafi verið teknir af lífi opinberlega. Litlar vonir séu um breytingar.

Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams-háskóla í Bandaríkjunum, var gestur Morgunvaktarinnar í stað hefðbundins Heimsglugga á fimmtudegi. Magnús er svartsýnn á breytingar í Íran. Víðtæk mótmæli hafa verið í landinu frá því um miðjan september í fyrra. Kveikja þeirra var dauði ungrar konu, Mahsa Amini, í haldi siðgæðislögreglu landsins. Hún var handtekin fyrir meint brot á reglum um höfuðslæðu; fyrir að hafa ekki hulið hár sitt nægilega vel. Talið er að Amini hafi verið barin til bana í haldi lögreglunnar. Magnús segir engin merki um að klerkastjórnin ætli að slaka á harðstjórn sinni, þvert á móti færist harðneskjan í vöxt og mótmælendur hafi verið teknir af lífi opinberlega. Litlar vonir séu um breytingar.

Magnús Þorkell Bernharðsson prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams-háskólann í Bandaríkjunum ræddi mótmælin í Íran, Katar og fleiri málefni Mið-Austurlanda. Íslendingar hefja keppni á heimsmeistaramóti karla í handbolta klukkan 19:30 í kvöld og fyrsti leikurinn er við Portúgal. Það er ?einu sinni sem oftar- talsverð bjartsýni um gott gengi íslenska liðsins. Einar Örn Jónsson íþróttafréttamaður og fyrrverandi landsliðsmaður í handbolta er í Svíþjóð og ræddi við okkur. Helgi Laxdal, fyrrverandi formaður Vélstjórafélags Íslands og fyrsti formaður sameiginlegs verkalýðsfélags vélstjóra og járniðnaðarmanna sem stofnað var 2006, hefur ritað margar greinar í sjómannablaðið Víking um síðutogara Íslendinga. Við töluðum við hann um þennan merka þátt í sjósóknarsögu Íslendinga, en alls eignuðust Íslendingar 137 síðutogara á 67 árum. Á morgun hefst norræn kvikmyndahátíð í Reykjavík, þar sem aðeins verða sýndar myndir eftir konur. Kolbrún Ýr Einarsdóttir og Lea Ævarsdóttir komu til okkar í lok þáttar. Umsjón: Bogi Ágústsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir Tónlist: You shook me - Jeff Beck Baraye - Shervin Hajipour Sakta vi går genom stan - Edda Magnason

Magnús Þorkell Bernharðsson prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams-háskólann í Bandaríkjunum ræddi mótmælin í Íran, Katar og fleiri málefni Mið-Austurlanda. Íslendingar hefja keppni á heimsmeistaramóti karla í handbolta klukkan 19:30 í kvöld og fyrsti leikurinn er við Portúgal. Það er ?einu sinni sem oftar- talsverð bjartsýni um gott gengi íslenska liðsins. Einar Örn Jónsson íþróttafréttamaður og fyrrverandi landsliðsmaður í handbolta er í Svíþjóð og ræddi við okkur. Helgi Laxdal, fyrrverandi formaður Vélstjórafélags Íslands og fyrsti formaður sameiginlegs verkalýðsfélags vélstjóra og járniðnaðarmanna sem stofnað var 2006, hefur ritað margar greinar í sjómannablaðið Víking um síðutogara Íslendinga. Við töluðum við hann um þennan merka þátt í sjósóknarsögu Íslendinga, en alls eignuðust Íslendingar 137 síðutogara á 67 árum. Á morgun hefst norræn kvikmyndahátíð í Reykjavík, þar sem aðeins verða sýndar myndir eftir konur. Kolbrún Ýr Einarsdóttir og Lea Ævarsdóttir komu til okkar í lok þáttar. Umsjón: Bogi Ágústsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir Tónlist: You shook me - Jeff Beck Baraye - Shervin Hajipour Sakta vi går genom stan - Edda Magnason

5. þáttur: Fall Afganistan og framtíð lands og þjóðar 13. nóvember 2021 Umsjón hefur Brynja Dögg Friðrikisdóttir en um framleiðslu sér Guðni Tómasson. Fjallað er um þetta mikla land, Afganistan; sögu og menningu landsins og þjóðina sem þar býr. Þættirnir eru fimm talsins og byggja á viðtölum við Íslendinga og Afgana og frásögn umsjónarmanns af veru sinni í landinu. Umsjón hefur Brynja Dögg Friðrikisdóttir en um framleiðslu sér Guðni Tómasson. Viðmælendur í þessum þætti - Árni Arnþórsson, aðstoðarrektor American University of Afghanistan - Lars Kristian Sandvik, majór í norska hernum - Christina Lamb, yfirmaður erlendra frétta hjá The Sunday Times, rithöfundur og fréttaritari í Afganistan - Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams College í Bandaríkjunum - Erna Huld Ibrahimsdóttir, þýðandi og túlkur - Ali Reza Matin, svefnmælingarfræðingur á Landspítalanum - Maríanna Csillag hjúkrunarfræðingur og fyrrum sendifulltrú Rauða kross Íslands í Afganistan

3. þáttur: Sagan Afganistan II Fjallað er um þetta mikla land, Afganistan; sögu og menningu landsins og þjóðina sem þar býr. Þættirnir eru fimm talsins og byggja á viðtölum við Íslendinga og Afgana og frásögn umsjónarmanns af veru sinni í landinu. Umsjón hefur Brynja Dögg Friðrikisdóttir en um framleiðslu sér Guðni Tómasson. Viðmælendur í þessum þætti: Christina Lamb, yfirmaður erlendra frétta hjá The Sunday Times, blaðakona og rithöfundur. Ali Reza Matin, svefnmælingafræðingur á Landspítalanum Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams College í Bandaríkjunum

1. þáttur Saga Afganistan I Fjallað er um þetta mikla land, Afganistan; sögu og menningu landsins og þjóðina sem þar býr. Þættirnir eru fimm talsins og byggja á viðtölum við Íslendinga og Afgana og frásögn umsjónarmanns af veru sinni í landinu. Umsjón hefur Brynja Dögg Friðrikisdóttir en um framleiðslu sér Guðni Tómasson. Viðmælendur í 1. þætti: Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams College í Bandaríkjunum. Maríanna Csillag, hjúkrunarfræðingur.

1. þáttur Saga Afganistan I Fjallað er um þetta mikla land, Afganistan; sögu og menningu landsins og þjóðina sem þar býr. Þættirnir eru fimm talsins og byggja á viðtölum við Íslendinga og Afgana og frásögn umsjónarmanns af veru sinni í landinu. Umsjón hefur Brynja Dögg Friðrikisdóttir en um framleiðslu sér Guðni Tómasson. Viðmælendur í 1. þætti: Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams College í Bandaríkjunum. Maríanna Csillag, hjúkrunarfræðingur.

3. þáttur: Sagan Afganistan II Fjallað er um þetta mikla land, Afganistan; sögu og menningu landsins og þjóðina sem þar býr. Þættirnir eru fimm talsins og byggja á viðtölum við Íslendinga og Afgana og frásögn umsjónarmanns af veru sinni í landinu. Umsjón hefur Brynja Dögg Friðrikisdóttir en um framleiðslu sér Guðni Tómasson. Viðmælendur í þessum þætti: Christina Lamb, yfirmaður erlendra frétta hjá The Sunday Times, blaðakona og rithöfundur. Ali Reza Matin, svefnmælingafræðingur á Landspítalanum Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams College í Bandaríkjunum

5. þáttur: Fall Afganistan og framtíð lands og þjóðar 13. nóvember 2021 Umsjón hefur Brynja Dögg Friðrikisdóttir en um framleiðslu sér Guðni Tómasson. Fjallað er um þetta mikla land, Afganistan; sögu og menningu landsins og þjóðina sem þar býr. Þættirnir eru fimm talsins og byggja á viðtölum við Íslendinga og Afgana og frásögn umsjónarmanns af veru sinni í landinu. Umsjón hefur Brynja Dögg Friðrikisdóttir en um framleiðslu sér Guðni Tómasson. Viðmælendur í þessum þætti - Árni Arnþórsson, aðstoðarrektor American University of Afghanistan - Lars Kristian Sandvik, majór í norska hernum - Christina Lamb, yfirmaður erlendra frétta hjá The Sunday Times, rithöfundur og fréttaritari í Afganistan - Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams College í Bandaríkjunum - Erna Huld Ibrahimsdóttir, þýðandi og túlkur - Ali Reza Matin, svefnmælingarfræðingur á Landspítalanum - Maríanna Csillag hjúkrunarfræðingur og fyrrum sendifulltrú Rauða kross Íslands í Afganistan

Eldgos á eða við Reykjanes á þessu ári er raunhæfur möguleiki að mati Þorvalds Þórðarsonar eldfjallafræðings, eins og við heyrðum í kvöldfréttum sjónvarps í gær. Hann telur helmingslíkur á að gos hefjist áður en árið er úti. Jarðskjálftahrina hófst suðvestur af Reykjanestá á Sunnudaginn en það hefur verið nokkuð rólegt yfir Reykjaneshryggnum síðast og fáir stærri jarðskjálftar mælst. Salóme Jórunn Bernharðsdóttir, náttúruvársérfræðing á Veðurstofu íslands, kom til okkar í byrjun þáttar. Krabbameinsfélag Íslands hefur gengið til liðs við samtök í eigu Ameríska krabbameinsfélagsins, til þess að geta haldið viðburðinn Relay for Life hér á landi en viðburðurinn hefur fengið íslenska nafnið Styrkleikarnir. Markmiðið er að fjölskyldur, fyrirtæki/starfsmannafélög, íþróttafélög, félagasamtök eða aðrir skrá sig sem lið og vinni saman að því að hafa fulltrúa á hreyfingu með boðhlaupskefli allan sólarhringinn sem er táknrænt fyrir þá litlu hvíld sem fólk sem glímir við krabbamein fær. Þau Eva Íris Eyjólfsdóttir og Herbert Bjarnason frá Styrkleikunum kíktu til okkar. Minnst sjö létust og ellefu særðust í flugskeytaárásum á úkraínsku borgina Lviv í gær. Borgin er skammt frá landamærunum að Póllandi og hefur verið helsti viðkomustaður Úkraínumanna á flótta á leiðinni yfir landamærin í vestri. Við heyrðum í Margeiri Péturssyni, sem rekur Bank Lviv í samnefndri borg þar sem hann er búsettur, um þessar árásir og hvort íbúar í borginni hafi nú auknar áhyggjur af stöðu mála. Og talandi um landamæri Póllands og Úkraínu. Hinn rúmlegi tvítugi Elvar Orri Brynjarsson hefur verið sjálfboðaliði þar undanfarnar vikur, aðstoðar Úkraínumenn að komast úr landi og flytur nauðsynjar á milli landamæranna. Við heyrðum einnig í honum - en hann segir ástandið versna dag frá degi. Á miðvikudag fer fram ráðstefna á vegum Alþjóðamálastofnunnar Háskóla Íslands þar sem spurt er Hvert stefnir Ísland? Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra ætlar þar að ræða hvort brestir séu í alþjóðakerfinu og hvort hið frjálslynda heimsskipulag sé í uppnámi. Hún var gestur okkar. Íþróttasumarið hófst formlega í gær. Við ræddum íþróttir helgarinnar við Kristjönu Arnarsdóttur. Sævar Helgi Bragason kom til okkar í lok þáttar og spjallaði um vísindin eins og annan hvern þriðjudag.

Eldgos á eða við Reykjanes á þessu ári er raunhæfur möguleiki að mati Þorvalds Þórðarsonar eldfjallafræðings, eins og við heyrðum í kvöldfréttum sjónvarps í gær. Hann telur helmingslíkur á að gos hefjist áður en árið er úti. Jarðskjálftahrina hófst suðvestur af Reykjanestá á Sunnudaginn en það hefur verið nokkuð rólegt yfir Reykjaneshryggnum síðast og fáir stærri jarðskjálftar mælst. Salóme Jórunn Bernharðsdóttir, náttúruvársérfræðing á Veðurstofu íslands, kom til okkar í byrjun þáttar. Krabbameinsfélag Íslands hefur gengið til liðs við samtök í eigu Ameríska krabbameinsfélagsins, til þess að geta haldið viðburðinn Relay for Life hér á landi en viðburðurinn hefur fengið íslenska nafnið Styrkleikarnir. Markmiðið er að fjölskyldur, fyrirtæki/starfsmannafélög, íþróttafélög, félagasamtök eða aðrir skrá sig sem lið og vinni saman að því að hafa fulltrúa á hreyfingu með boðhlaupskefli allan sólarhringinn sem er táknrænt fyrir þá litlu hvíld sem fólk sem glímir við krabbamein fær. Þau Eva Íris Eyjólfsdóttir og Herbert Bjarnason frá Styrkleikunum kíktu til okkar. Minnst sjö létust og ellefu særðust í flugskeytaárásum á úkraínsku borgina Lviv í gær. Borgin er skammt frá landamærunum að Póllandi og hefur verið helsti viðkomustaður Úkraínumanna á flótta á leiðinni yfir landamærin í vestri. Við heyrðum í Margeiri Péturssyni, sem rekur Bank Lviv í samnefndri borg þar sem hann er búsettur, um þessar árásir og hvort íbúar í borginni hafi nú auknar áhyggjur af stöðu mála. Og talandi um landamæri Póllands og Úkraínu. Hinn rúmlegi tvítugi Elvar Orri Brynjarsson hefur verið sjálfboðaliði þar undanfarnar vikur, aðstoðar Úkraínumenn að komast úr landi og flytur nauðsynjar á milli landamæranna. Við heyrðum einnig í honum - en hann segir ástandið versna dag frá degi. Á miðvikudag fer fram ráðstefna á vegum Alþjóðamálastofnunnar Háskóla Íslands þar sem spurt er Hvert stefnir Ísland? Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra ætlar þar að ræða hvort brestir séu í alþjóðakerfinu og hvort hið frjálslynda heimsskipulag sé í uppnámi. Hún var gestur okkar. Íþróttasumarið hófst formlega í gær. Við ræddum íþróttir helgarinnar við Kristjönu Arnarsdóttur. Sævar Helgi Bragason kom til okkar í lok þáttar og spjallaði um vísindin eins og annan hvern þriðjudag.

Eldgos á eða við Reykjanes á þessu ári er raunhæfur möguleiki að mati Þorvalds Þórðarsonar eldfjallafræðings, eins og við heyrðum í kvöldfréttum sjónvarps í gær. Hann telur helmingslíkur á að gos hefjist áður en árið er úti. Jarðskjálftahrina hófst suðvestur af Reykjanestá á Sunnudaginn en það hefur verið nokkuð rólegt yfir Reykjaneshryggnum síðast og fáir stærri jarðskjálftar mælst. Salóme Jórunn Bernharðsdóttir, náttúruvársérfræðing á Veðurstofu íslands, kom til okkar í byrjun þáttar. Krabbameinsfélag Íslands hefur gengið til liðs við samtök í eigu Ameríska krabbameinsfélagsins, til þess að geta haldið viðburðinn Relay for Life hér á landi en viðburðurinn hefur fengið íslenska nafnið Styrkleikarnir. Markmiðið er að fjölskyldur, fyrirtæki/starfsmannafélög, íþróttafélög, félagasamtök eða aðrir skrá sig sem lið og vinni saman að því að hafa fulltrúa á hreyfingu með boðhlaupskefli allan sólarhringinn sem er táknrænt fyrir þá litlu hvíld sem fólk sem glímir við krabbamein fær. Þau Eva Íris Eyjólfsdóttir og Herbert Bjarnason frá Styrkleikunum kíktu til okkar. Minnst sjö létust og ellefu særðust í flugskeytaárásum á úkraínsku borgina Lviv í gær. Borgin er skammt frá landamærunum að Póllandi og hefur verið helsti viðkomustaður Úkraínumanna á flótta á leiðinni yfir landamærin í vestri. Við heyrðum í Margeiri Péturssyni, sem rekur Bank Lviv í samnefndri borg þar sem hann er búsettur, um þessar árásir og hvort íbúar í borginni hafi nú auknar áhyggjur af stöðu mála. Og talandi um landamæri Póllands og Úkraínu. Hinn rúmlegi tvítugi Elvar Orri Brynjarsson hefur verið sjálfboðaliði þar undanfarnar vikur, aðstoðar Úkraínumenn að komast úr landi og flytur nauðsynjar á milli landamæranna. Við heyrðum einnig í honum - en hann segir ástandið versna dag frá degi. Á miðvikudag fer fram ráðstefna á vegum Alþjóðamálastofnunnar Háskóla Íslands þar sem spurt er Hvert stefnir Ísland? Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra ætlar þar að ræða hvort brestir séu í alþjóðakerfinu og hvort hið frjálslynda heimsskipulag sé í uppnámi. Hún var gestur okkar. Íþróttasumarið hófst formlega í gær. Við ræddum íþróttir helgarinnar við Kristjönu Arnarsdóttur. Sævar Helgi Bragason kom til okkar í lok þáttar og spjallaði um vísindin eins og annan hvern þriðjudag.

Það eru eðlileg mannréttindi að geta farið út undir bert loft, segir Maríanna Bernharðsdóttir, deildarstjóri fíknigeðdeildar Landspítalans, en það er ekki hægt á lokuðum geðdeildum við Hringbraut. Sunna Valgerðardóttir ræddi við hann. Hlaup er hafið í Vestari-Jökulsá í Skagafirði Sex hundruð manns eru á biðlista eftir húsnæði hjá Öryrkjabandalaginu og á annað hundrað bíða árum saman hjá borginni. Það blasir við hverjum manni að svona gengur þetta ekki lengur með húsnæðismál fatlaðra, segir Grétar P. Geirsson, formaður Sjálfsbjargar á höfuðborgarsvæðinu. Þýska lyfjaþróunarfyrirtækið BioNTech, sem þróaði Pfizer-bóluefnið gegn COVID-19, hyggst sækja um markaðsleyfi fyrir covid-bóluefni fyrir börn á aldrinum 5-11 ára fyrir miðjan október, meðal annars í Evrópu. Hildur Margrét Jóhannsdóttir sagði frá. Framkvæmdastjóri bresku öryggisþjónustunnar óttast að valdataka Talibana í Afganistan auki á hryðjuverkaógn í Bretlandi. Undanfarin fjögur ár hafi rúmlega þrjátíu hryðjuverkaárásum verið afstýrt þar. Ný skýrsla sýnir að hver íbúi Langanesbyggðar og Svalbarðshrepps hefur greitt sem svarar um 50 þúsund krónum á ári með rekstri hjúkrunar- og dvalarheimilisins Nausts á Þórshöfn. Heimilið er í eigu sveitarfélagsins og hefur rekstrarsamning við Sjúkratryggingar Íslands. Jónas Egilsson, sveitarstjóri segir það neyðarbrauð að skila rekstrinum til ríkisins. Óðinn Svan Óðinsson talaði við hann. Íbúi bjargaði nágranna sínum þegar eldur kviknaði í kjallaraíbúð við Týsgötu í Reykjavík í dag. Töluverður reykur var í íbúðinni þegar slökkvilið kom á vettvang. Kristín Sigurðardóttir talaði við Hjálmar Hallgrímsson, varðstjóra hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Breiðablik er komið í riðlakeppni Meistaradeildar kvenna í fótbolta, fyrst íslenskra liða. Það ætti að hvetja önnur félög til að leggja enn meiri áherslu á kvennaboltann segir Helena Ólafsdóttir sparkspekingur við Einar Örn Jónsson fréttamann. --------- Á geðdeild í Bretlandi, sem færð var úr aldargömlu húsnæði yfir í nýtt, fækkaði legudögum og dró úr árásargirni sjúklinga. Rannsóknir á arkitektúr sýna að náttúruleg birta og gott aðgengi að gróðri hefur áhrif á líðan sjúklinga segir Hildigunnur Sverrisdóttir, deildarforseti arkitektadeildar Listaháskólans. Áratugum saman hefur kosninga- og stjórnmálahegðun íslenskra kjósenda verið könnuð í Íslensku kosningarannsókninni. Jón Gunnar Ólafsson, nýdoktor í fjölmiðlafræði við Háskóla Íslands, heldur utan um fjölmiðahluta þessarar stóru rannsóknar og þar er verið að bæta í, skoða miðlun pólitískra upplýsinga í ko

Það eru eðlileg mannréttindi að geta farið út undir bert loft, segir Maríanna Bernharðsdóttir, deildarstjóri fíknigeðdeildar Landspítalans, en það er ekki hægt á lokuðum geðdeildum við Hringbraut. Sunna Valgerðardóttir ræddi við hann. Hlaup er hafið í Vestari-Jökulsá í Skagafirði Sex hundruð manns eru á biðlista eftir húsnæði hjá Öryrkjabandalaginu og á annað hundrað bíða árum saman hjá borginni. Það blasir við hverjum manni að svona gengur þetta ekki lengur með húsnæðismál fatlaðra, segir Grétar P. Geirsson, formaður Sjálfsbjargar á höfuðborgarsvæðinu. Þýska lyfjaþróunarfyrirtækið BioNTech, sem þróaði Pfizer-bóluefnið gegn COVID-19, hyggst sækja um markaðsleyfi fyrir covid-bóluefni fyrir börn á aldrinum 5-11 ára fyrir miðjan október, meðal annars í Evrópu. Hildur Margrét Jóhannsdóttir sagði frá. Framkvæmdastjóri bresku öryggisþjónustunnar óttast að valdataka Talibana í Afganistan auki á hryðjuverkaógn í Bretlandi. Undanfarin fjögur ár hafi rúmlega þrjátíu hryðjuverkaárásum verið afstýrt þar. Ný skýrsla sýnir að hver íbúi Langanesbyggðar og Svalbarðshrepps hefur greitt sem svarar um 50 þúsund krónum á ári með rekstri hjúkrunar- og dvalarheimilisins Nausts á Þórshöfn. Heimilið er í eigu sveitarfélagsins og hefur rekstrarsamning við Sjúkratryggingar Íslands. Jónas Egilsson, sveitarstjóri segir það neyðarbrauð að skila rekstrinum til ríkisins. Óðinn Svan Óðinsson talaði við hann. Íbúi bjargaði nágranna sínum þegar eldur kviknaði í kjallaraíbúð við Týsgötu í Reykjavík í dag. Töluverður reykur var í íbúðinni þegar slökkvilið kom á vettvang. Kristín Sigurðardóttir talaði við Hjálmar Hallgrímsson, varðstjóra hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Breiðablik er komið í riðlakeppni Meistaradeildar kvenna í fótbolta, fyrst íslenskra liða. Það ætti að hvetja önnur félög til að leggja enn meiri áherslu á kvennaboltann segir Helena Ólafsdóttir sparkspekingur við Einar Örn Jónsson fréttamann. --------- Á geðdeild í Bretlandi, sem færð var úr aldargömlu húsnæði yfir í nýtt, fækkaði legudögum og dró úr árásargirni sjúklinga. Rannsóknir á arkitektúr sýna að náttúruleg birta og gott aðgengi að gróðri hefur áhrif á líðan sjúklinga segir Hildigunnur Sverrisdóttir, deildarforseti arkitektadeildar Listaháskólans. Áratugum saman hefur kosninga- og stjórnmálahegðun íslenskra kjósenda verið könnuð í Íslensku kosningarannsókninni. Jón Gunnar Ólafsson, nýdoktor í fjölmiðlafræði við Háskóla Íslands, heldur utan um fjölmiðahluta þessarar stóru rannsóknar og þar er verið að bæta í, skoða miðlun pólitískra upplýsinga í ko

Magnús Þorkell er prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams College í Massachusetts. Þórarinn ræðir við Magnús um ástandið í Afghanistan sem Magnús segir í grunninn vera sorgarsögu. Umræðuefnin snúa að hugmyndafræði talíbana, stjórnmál, bæði í Bandaríkjunum og á alþjóðavísu, hvort að yfirtökunni fylgi aukin hryðjuverkaógn, áhrif internetsins, flóttamannamál og fleira.Efnisyfirlit: 00:00:00 Miðausturlönd Fortíð, nútið og framtíð00:02:00 Hvað er að gerast í Afghanistan?00:06:45 Hversu mikilvægt er samband Vestrænna ríkja við Afghanistan?00:12:30 Valdatómarúm00:17:30 Miðstöð hryðjuverka?00:20:00 Áhrif á Bandarísk stjórnmál00:27:00 Hvar voru allir þessir hermenn?00:30:00 Hvernig er að lifa í samfélagi þar sem Sharia er framfylgt?00:34:00 Ofríki og áhrif internetsins00:37:30 Flóttamenn00:43:00 Er Afghanistan á leið í myrku aldirnar?00:47:30 Hafa Bandaríkjamenn lært af reynslu afskiptastefnunnar?

Spegillinn 23. ágúst 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Heilbrigðisráðherra hefur heimilað sölu á ákveðnum tegundum hrað- og sjálfsprófa. Þeir sem fá jákvæða niðurstöðu úr prófunum þurfa að staðfesta niðurstöðuna með hefðbundnu covid-prófi. Enginn sjúklingur á Landakotsspítala hefur greinst með kórónuveiruna eftir að starfsmaður greindist smitaður á föstudag. Verkefnastjóri farsóttanefndar Landspítala segir mikið hafa verið gert til að forðast aðra hópsýkingu á spítalanum. Rætt við Hildi Helgadóttur, verkefnisstjóra farsóttanefndar Landspítala Bólusetning 12-15 ára barna hófst í Laugardalshöll í dag. Foreldrar og börn sem fréttastofa tók tali segja að kostir og gallar við bólusetningu hafi verið ræddir heima fyrir áður en ákvörðun var tekin. Rætt við Árna Jónsson, föður barns sem var bólusett og Maríu Skúladóttur og Matthildi Freyju Árnadóttur, sem voru bólusettar í dag Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í Mið-Austurlandafræðum segir að yfirtaka Talíbana í Afganistan sé algjör vendipunktur í sögu Mið-Asíu. Gæsaveiðitímabilið hófst um helgina. Ómar Örn jónsson, formaður Skotfélags Akureyrar hvetur veiðimenn til að herja á heiðargæs en gæta hófs í veiðum á grágæs. Glæpahópar færðu starfsemi sína að miklu leyti yfir á netið í kórónuveirufaraldrinum, segir varahéraðssaksóknari og yfirlögregluþjónn segir merki um að brotum gegn börnum hafi fjölgað í faraldrinum. Fjallað verður um verkefni lögreglunnar síðar í Speglinum. Alma Ómarsdóttir, ræðir við Grím Grímsson, yfirlögregluþjón á rannsóknarsviði lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu og Kolbrúnu Benediktsdóttur, varahéraðssaksóknara Varp við Tjörnina í Reykjavík var lélegt í ár eins og undanfarin ár, segir fuglafræðingur sem fylgst hefur með fuglalífinu þar í áratugi. Einungis um þrjátíu ungar komust á legg. Bergljót Baldursdóttir ræðir við Ólaf K Nielsen, fuglafræðing hjá Náttúrufræðistofnun Íslands

Spegillinn 23. ágúst 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Heilbrigðisráðherra hefur heimilað sölu á ákveðnum tegundum hrað- og sjálfsprófa. Þeir sem fá jákvæða niðurstöðu úr prófunum þurfa að staðfesta niðurstöðuna með hefðbundnu covid-prófi. Enginn sjúklingur á Landakotsspítala hefur greinst með kórónuveiruna eftir að starfsmaður greindist smitaður á föstudag. Verkefnastjóri farsóttanefndar Landspítala segir mikið hafa verið gert til að forðast aðra hópsýkingu á spítalanum. Rætt við Hildi Helgadóttur, verkefnisstjóra farsóttanefndar Landspítala Bólusetning 12-15 ára barna hófst í Laugardalshöll í dag. Foreldrar og börn sem fréttastofa tók tali segja að kostir og gallar við bólusetningu hafi verið ræddir heima fyrir áður en ákvörðun var tekin. Rætt við Árna Jónsson, föður barns sem var bólusett og Maríu Skúladóttur og Matthildi Freyju Árnadóttur, sem voru bólusettar í dag Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í Mið-Austurlandafræðum segir að yfirtaka Talíbana í Afganistan sé algjör vendipunktur í sögu Mið-Asíu. Gæsaveiðitímabilið hófst um helgina. Ómar Örn jónsson, formaður Skotfélags Akureyrar hvetur veiðimenn til að herja á heiðargæs en gæta hófs í veiðum á grágæs. Glæpahópar færðu starfsemi sína að miklu leyti yfir á netið í kórónuveirufaraldrinum, segir varahéraðssaksóknari og yfirlögregluþjónn segir merki um að brotum gegn börnum hafi fjölgað í faraldrinum. Fjallað verður um verkefni lögreglunnar síðar í Speglinum. Alma Ómarsdóttir, ræðir við Grím Grímsson, yfirlögregluþjón á rannsóknarsviði lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu og Kolbrúnu Benediktsdóttur, varahéraðssaksóknara Varp við Tjörnina í Reykjavík var lélegt í ár eins og undanfarin ár, segir fuglafræðingur sem fylgst hefur með fuglalífinu þar í áratugi. Einungis um þrjátíu ungar komust á legg. Bergljót Baldursdóttir ræðir við Ólaf K Nielsen, fuglafræðing hjá Náttúrufræðistofnun Íslands

Spegillinn 23. júní 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Forsætisráðherra segir söluna á Íslandsbanka vel heppnaða, meðal annars vegna þess hve dreifing á eignarhaldi er mikil. Sala á fleiri bréfum í bankanum bíði nýrrar ríkisstjórnar. Rætt við Katrínu Jakobsdóttur, forsætisráðherra Farþegar geta þurft að bíða í allt að tvo tíma á Keflavíkurflugvelli eftir því að vottorð þeirra séu skoðuð og þeir sendir í skimun. Þrjátíu og ein flugvél lendir þar á morgun. Rætt við Arngrím Guðmundsson, aðstoðaryfirlögregluþjón í flugstöðvardeild Lögreglustjórans á Suðurnesjum Rússar saka áhöfn bresks tundurspillis um að hafa siglt inn í rússneska lögsögu á Svartahafi. Bretar vísa því á bug - segjast hafa verið á úkraínsku hafsvæði. Ekki verður af sameiningu Húnavatnshrepps og Blönduósbæjar að sinni. Tillaga um að kosið yrði um sameiningu samhliða Alþingiskosningum í haust var felld í gær. Rætt við Ragnhildi Haraldsdóttur, varaoddviti sveitarstjórnar Húnahrepps Hjólreiðamaður sem hjólar með höndunum er á lokasprettinum eftir um 400 kílómetra hjólaferð um Suðurland, til að minna á mikilvægi hreyfingar fyrir hreyfihamlaða. Rætt við Arnar Helga Lárusson, hjólreiðamann Lengra efni: Höggva verður á þann hnút sem er í kringum rammaáætlun svo tryggja megi áfram græna orku, segir forstöðumaður Grænvangs í tilefni af því að fyrsti Loftslagsvegvísir atvinnulífsins var kynntur í dag. Bergljót Baldursdóttir ræddi við Eggert Benedikt Guðmundsson, forstöðumann Grænvangs Magnús Þorkell Bernharðsson, sérfræðingur í málefnum Mið-Austurlanda, segir að kjör harðlínumanns í embætti forseta Írans breyti ekki miklu, hann framfylgi stefnu klerkaráðsins sem hafi stjórnað nánast öllu í Íran. Bogi Ágústsson talaði við hann.

Spegillinn 23. júní 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Forsætisráðherra segir söluna á Íslandsbanka vel heppnaða, meðal annars vegna þess hve dreifing á eignarhaldi er mikil. Sala á fleiri bréfum í bankanum bíði nýrrar ríkisstjórnar. Rætt við Katrínu Jakobsdóttur, forsætisráðherra Farþegar geta þurft að bíða í allt að tvo tíma á Keflavíkurflugvelli eftir því að vottorð þeirra séu skoðuð og þeir sendir í skimun. Þrjátíu og ein flugvél lendir þar á morgun. Rætt við Arngrím Guðmundsson, aðstoðaryfirlögregluþjón í flugstöðvardeild Lögreglustjórans á Suðurnesjum Rússar saka áhöfn bresks tundurspillis um að hafa siglt inn í rússneska lögsögu á Svartahafi. Bretar vísa því á bug - segjast hafa verið á úkraínsku hafsvæði. Ekki verður af sameiningu Húnavatnshrepps og Blönduósbæjar að sinni. Tillaga um að kosið yrði um sameiningu samhliða Alþingiskosningum í haust var felld í gær. Rætt við Ragnhildi Haraldsdóttur, varaoddviti sveitarstjórnar Húnahrepps Hjólreiðamaður sem hjólar með höndunum er á lokasprettinum eftir um 400 kílómetra hjólaferð um Suðurland, til að minna á mikilvægi hreyfingar fyrir hreyfihamlaða. Rætt við Arnar Helga Lárusson, hjólreiðamann Lengra efni: Höggva verður á þann hnút sem er í kringum rammaáætlun svo tryggja megi áfram græna orku, segir forstöðumaður Grænvangs í tilefni af því að fyrsti Loftslagsvegvísir atvinnulífsins var kynntur í dag. Bergljót Baldursdóttir ræddi við Eggert Benedikt Guðmundsson, forstöðumann Grænvangs Magnús Þorkell Bernharðsson, sérfræðingur í málefnum Mið-Austurlanda, segir að kjör harðlínumanns í embætti forseta Írans breyti ekki miklu, hann framfylgi stefnu klerkaráðsins sem hafi stjórnað nánast öllu í Íran. Bogi Ágústsson talaði við hann.

Eva Huld Ívarsdóttir, lögmaður og aktivisti: segir frá verkefninu Handmótuð áhrif; 1600 niðurfelld nauðgunarmál, auk þess að ræða gerendameðvirkni og yfirstandandi #metoo bylgju. Ásthildur Bernharðsdóttir, fagstjóri í áfallastjórnun hjá Háskólanum Bifröst: segir frá nýrri námsbraut í áfallastjórnun. Páll Líndal, umhverfissálfræðingur: pistill um samband okkar við umhverfi okkar.

Eva Huld Ívarsdóttir, lögmaður og aktivisti: segir frá verkefninu Handmótuð áhrif; 1600 niðurfelld nauðgunarmál, auk þess að ræða gerendameðvirkni og yfirstandandi #metoo bylgju. Ásthildur Bernharðsdóttir, fagstjóri í áfallastjórnun hjá Háskólanum Bifröst: segir frá nýrri námsbraut í áfallastjórnun. Páll Líndal, umhverfissálfræðingur: pistill um samband okkar við umhverfi okkar.

Morgunútvarpið var sent út frá Vestmannaeyjum í dag, en Hulda var stödd þar. Eyjamenn fagna Þjóðhátíð hver með sínu nefi að þessu sinni þar sem ekki verður um nein stórhátíðahöld að ræða. Margir hafa brugðið á það ráð að tjalda hinum hefðbundnu hvítu þjóðhátíðartjöldum úti í garði hjá sér og skapa þar álíka stemmingu og í dalnum, en bara með sínum nánustu. Hulda kíkti í tjaldið hjá Helgu Jónsdóttur og Arnóri Hermannssyni í gærkvöldi og heyrði í þeim hljóðið. Bjargveiði og sauðfjárbúskapur er stundaður í úteyjum Vestmannaeyja. Í eyjunum er gjarna að finna veiðhús og veiðifélög og þar ríkir skemmtileg stemming og sérstök menning. Þau Kristín Bernharðsdóttir, sem er fyrsta konan til að fá inngöngu í veiðifélag, og Svavar Steingrímsson, sem m.a. gengur á Heimaklett nánast á hverjum degi, kíktu í morgunkaffi í Eldheimum. Vignir Skæringsson er einn þeirra sem sjá um mjaldrasysturnar Litlu grá og Litlu hvít sem dvelja í góðu yfirlæti í húsnæði Sea Life Trust í Eyjum, en flytja fljótlega út í Klettsvík. Vignir segir mjaldraþjálfun skemmtilegasta starf sem hann hefur sinnt, en Hulda heimsótti Vigni, og þær systur, í gær. Íris Róbertsdóttir bæjarstjóri í Vestmannaeyjum og Jónas Guðbjörn Jónsson, formaður Þjóðhátíðarnefndar, komu til okkar og ræddu áhrif niðurfellingar Þjóðhátíðar á bæjarfélagið og íþróttastarfið, stemminguna í bænum og hvernig Eyjamönnum hefur gengið að takast á við ástandið, en fjöldi þeirra smitaðist af kórónuveirunni fyrr í vetur. Eyjamenn eru ekki óvanir því að takast á við stórar áskoranir og við heyrðum hvað þau Íris og Jónas sögðu um framhaldið. Svo heyrðum við líka í ungu Eyjafólki og spurðum hvað ætlar unga fólkið í Eyjum að gera þegar engin er Þjóðhátíðin? Þau Rakel Ýr Leifsdóttir og Patrick M. Rittmuller kíktu í spjall og sögðu okkur frá hvernig unga fólkið tekst á við stöðuna. Tónlist: Logar - Minning um mann. Greifarnir - Sumarnótt. Fjallabræður og Sverrir Bergmann - Þar sem hjartað slær. Erna Gunnarsdóttir og Björgvin Halldórsson - Síðasti dansinn. Skítamórall - Þú veist hvað ég meina mær. Jóhannes Ágúst - Nú meikarðu það Gústi. Hreimur, Magni og Beggi - Lífið er yndislegt. Ingó veðurguð - Takk fyrir mig.

Morgunútvarpið var sent út frá Vestmannaeyjum í dag, en Hulda var stödd þar. Eyjamenn fagna Þjóðhátíð hver með sínu nefi að þessu sinni þar sem ekki verður um nein stórhátíðahöld að ræða. Margir hafa brugðið á það ráð að tjalda hinum hefðbundnu hvítu þjóðhátíðartjöldum úti í garði hjá sér og skapa þar álíka stemmingu og í dalnum, en bara með sínum nánustu. Hulda kíkti í tjaldið hjá Helgu Jónsdóttur og Arnóri Hermannssyni í gærkvöldi og heyrði í þeim hljóðið. Bjargveiði og sauðfjárbúskapur er stundaður í úteyjum Vestmannaeyja. Í eyjunum er gjarna að finna veiðhús og veiðifélög og þar ríkir skemmtileg stemming og sérstök menning. Þau Kristín Bernharðsdóttir, sem er fyrsta konan til að fá inngöngu í veiðifélag, og Svavar Steingrímsson, sem m.a. gengur á Heimaklett nánast á hverjum degi, kíktu í morgunkaffi í Eldheimum. Vignir Skæringsson er einn þeirra sem sjá um mjaldrasysturnar Litlu grá og Litlu hvít sem dvelja í góðu yfirlæti í húsnæði Sea Life Trust í Eyjum, en flytja fljótlega út í Klettsvík. Vignir segir mjaldraþjálfun skemmtilegasta starf sem hann hefur sinnt, en Hulda heimsótti Vigni, og þær systur, í gær. Íris Róbertsdóttir bæjarstjóri í Vestmannaeyjum og Jónas Guðbjörn Jónsson, formaður Þjóðhátíðarnefndar, komu til okkar og ræddu áhrif niðurfellingar Þjóðhátíðar á bæjarfélagið og íþróttastarfið, stemminguna í bænum og hvernig Eyjamönnum hefur gengið að takast á við ástandið, en fjöldi þeirra smitaðist af kórónuveirunni fyrr í vetur. Eyjamenn eru ekki óvanir því að takast á við stórar áskoranir og við heyrðum hvað þau Íris og Jónas sögðu um framhaldið. Svo heyrðum við líka í ungu Eyjafólki og spurðum hvað ætlar unga fólkið í Eyjum að gera þegar engin er Þjóðhátíðin? Þau Rakel Ýr Leifsdóttir og Patrick M. Rittmuller kíktu í spjall og sögðu okkur frá hvernig unga fólkið tekst á við stöðuna. Tónlist: Logar - Minning um mann. Greifarnir - Sumarnótt. Fjallabræður og Sverrir Bergmann - Þar sem hjartað slær. Erna Gunnarsdóttir og Björgvin Halldórsson - Síðasti dansinn. Skítamórall - Þú veist hvað ég meina mær. Jóhannes Ágúst - Nú meikarðu það Gústi. Hreimur, Magni og Beggi - Lífið er yndislegt. Ingó veðurguð - Takk fyrir mig.

Í þættinum er sjónum beint að horninu sem hljóðfæri. Rætt er við Stefán Jón Bernharðsson leiðara horndeildar Sinfóníuhljómsveitar Íslands. Hann segir m.a. frá álaginu sem fylgir því að spila hornsóló og áfallinu sem hann varð fyrir þegar hljóðfærið hans varð fyrir miklu hnjaski í síðasta mánuði.

Í þættinum er sjónum beint að horninu sem hljóðfæri. Rætt er við Stefán Jón Bernharðsson leiðara horndeildar Sinfóníuhljómsveitar Íslands. Hann segir m.a. frá álaginu sem fylgir því að spila hornsóló og áfallinu sem hann varð fyrir þegar hljóðfærið hans varð fyrir miklu hnjaski í síðasta mánuði.

Meistaraverk Mozarts eru tíu systurþættir þáttaraðarinnar Mozart: Misskilinn snillingur sem er í umsjón Árna Heimis Ingólfssonar og má finna í þessari hlaðvarpsröð. 1. þáttur: Leopold Mozart: Sinfonia da camera fyrir horn, fiðlu, strengi og fylgibassa, 1. þáttur (Stefán Jón Bernharðsson, Una Sveinbjarnardóttir, Kammersveit Reykjavíkur); Sónata fyrir píanó og fiðlu, K. 9 (Gary Cooper og Rachel Podger); Sjö tilbrigði í D-dúr K. 25 um hollenska lagið Willem af Nassau (Ronald Brautigam) Sinfónía nr. 6 (The English Concert, Trevor Pinnock stj.) Amoretti, aría úr La finta semplice (Barbara Hendricks, Carl Philipp Emanuel Bach kammersveitin, Peter Schreier stj.).

Meistaraverk Mozarts eru tíu systurþættir þáttaraðarinnar Mozart: Misskilinn snillingur sem er í umsjón Árna Heimis Ingólfssonar og má finna í þessari hlaðvarpsröð. 1. þáttur: Leopold Mozart: Sinfonia da camera fyrir horn, fiðlu, strengi og fylgibassa, 1. þáttur (Stefán Jón Bernharðsson, Una Sveinbjarnardóttir, Kammersveit Reykjavíkur); Sónata fyrir píanó og fiðlu, K. 9 (Gary Cooper og Rachel Podger); Sjö tilbrigði í D-dúr K. 25 um hollenska lagið Willem af Nassau (Ronald Brautigam) Sinfónía nr. 6 (The English Concert, Trevor Pinnock stj.) Amoretti, aría úr La finta semplice (Barbara Hendricks, Carl Philipp Emanuel Bach kammersveitin, Peter Schreier stj.).

Í tuttugasta og þriðja þætti Heimskviðna er fjallað er um réttarhöldin yfir Donald Trump, forseta Bandaríkjanna, en þeim lauk í vikunni. Forsetinn var sem kunnugt er ákærður af fulltrúadeild Bandaríkjaþings fyrir embættisglöp í starfi; fyrir að misnota völd sín sem forseti annars vegar, og fyrir að hindra framgang rannsóknar fulltrúadeildarinnar hins vegar. Hvernig fór þetta allt saman, og hvernig kemur forsetinn út úr þessu, nú þegar um níu mánuðir eru þangað til forsetakosningar fara fram Vestanhafs? Rætt er við Silju Báru Ómarsdóttur, dósent í stjórnmálafræði. Bandaríkjaforseti og Benjamin Netanyahu forsætisráðherra Ísraels kynntu á dögunum nýja friðaráætlun fyrir Palestínu. Hún hefur fallið í grýttan jarðveg þar. Er áætlunin raunveruleg leið til friðar eftir áratuga átök milli Ísraelsmanna og Palestínumanna eða gerir hún í raun illt verra? Hallgrímur Indriðason skoðaði áætlunina og ræddi við Magnús Þorkel Bernharðsson um næstu skref í þessari langvinnu deilu. Þá fer Birta Björnsdóttir yfir og rifjar upp samspil pólitíkur og Óskarsverðlauna, um umdeilda verðlaunahafa og hvernig sum þeirra hafa nýtt sviðsljósið til að koma málefnum í umræðuna. Og hvort að það hafi einhver áhrif. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í tuttugasta og þriðja þætti Heimskviðna er fjallað er um réttarhöldin yfir Donald Trump, forseta Bandaríkjanna, en þeim lauk í vikunni. Forsetinn var sem kunnugt er ákærður af fulltrúadeild Bandaríkjaþings fyrir embættisglöp í starfi; fyrir að misnota völd sín sem forseti annars vegar, og fyrir að hindra framgang rannsóknar fulltrúadeildarinnar hins vegar. Hvernig fór þetta allt saman, og hvernig kemur forsetinn út úr þessu, nú þegar um níu mánuðir eru þangað til forsetakosningar fara fram Vestanhafs? Rætt er við Silju Báru Ómarsdóttur, dósent í stjórnmálafræði. Bandaríkjaforseti og Benjamin Netanyahu forsætisráðherra Ísraels kynntu á dögunum nýja friðaráætlun fyrir Palestínu. Hún hefur fallið í grýttan jarðveg þar. Er áætlunin raunveruleg leið til friðar eftir áratuga átök milli Ísraelsmanna og Palestínumanna eða gerir hún í raun illt verra? Hallgrímur Indriðason skoðaði áætlunina og ræddi við Magnús Þorkel Bernharðsson um næstu skref í þessari langvinnu deilu. Þá fer Birta Björnsdóttir yfir og rifjar upp samspil pólitíkur og Óskarsverðlauna, um umdeilda verðlaunahafa og hvernig sum þeirra hafa nýtt sviðsljósið til að koma málefnum í umræðuna. Og hvort að það hafi einhver áhrif. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í tuttugasta og þriðja þætti Heimskviðna er fjallað er um réttarhöldin yfir Donald Trump, forseta Bandaríkjanna, en þeim lauk í vikunni. Forsetinn var sem kunnugt er ákærður af fulltrúadeild Bandaríkjaþings fyrir embættisglöp í starfi; fyrir að misnota völd sín sem forseti annars vegar, og fyrir að hindra framgang rannsóknar fulltrúadeildarinnar hins vegar. Hvernig fór þetta allt saman, og hvernig kemur forsetinn út úr þessu, nú þegar um níu mánuðir eru þangað til forsetakosningar fara fram Vestanhafs? Rætt er við Silju Báru Ómarsdóttur, dósent í stjórnmálafræði. Bandaríkjaforseti og Benjamin Netanyahu forsætisráðherra Ísraels kynntu á dögunum nýja friðaráætlun fyrir Palestínu. Hún hefur fallið í grýttan jarðveg þar. Er áætlunin raunveruleg leið til friðar eftir áratuga átök milli Ísraelsmanna og Palestínumanna eða gerir hún í raun illt verra? Hallgrímur Indriðason skoðaði áætlunina og ræddi við Magnús Þorkel Bernharðsson um næstu skref í þessari langvinnu deilu. Þá fer Birta Björnsdóttir yfir og rifjar upp samspil pólitíkur og Óskarsverðlauna, um umdeilda verðlaunahafa og hvernig sum þeirra hafa nýtt sviðsljósið til að koma málefnum í umræðuna. Og hvort að það hafi einhver áhrif. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í tuttugasta og þriðja þætti Heimskviðna er fjallað er um réttarhöldin yfir Donald Trump, forseta Bandaríkjanna, en þeim lauk í vikunni. Forsetinn var sem kunnugt er ákærður af fulltrúadeild Bandaríkjaþings fyrir embættisglöp í starfi; fyrir að misnota völd sín sem forseti annars vegar, og fyrir að hindra framgang rannsóknar fulltrúadeildarinnar hins vegar. Hvernig fór þetta allt saman, og hvernig kemur forsetinn út úr þessu, nú þegar um níu mánuðir eru þangað til forsetakosningar fara fram Vestanhafs? Rætt er við Silju Báru Ómarsdóttur, dósent í stjórnmálafræði. Bandaríkjaforseti og Benjamin Netanyahu forsætisráðherra Ísraels kynntu á dögunum nýja friðaráætlun fyrir Palestínu. Hún hefur fallið í grýttan jarðveg þar. Er áætlunin raunveruleg leið til friðar eftir áratuga átök milli Ísraelsmanna og Palestínumanna eða gerir hún í raun illt verra? Hallgrímur Indriðason skoðaði áætlunina og ræddi við Magnús Þorkel Bernharðsson um næstu skref í þessari langvinnu deilu. Þá fer Birta Björnsdóttir yfir og rifjar upp samspil pólitíkur og Óskarsverðlauna, um umdeilda verðlaunahafa og hvernig sum þeirra hafa nýtt sviðsljósið til að koma málefnum í umræðuna. Og hvort að það hafi einhver áhrif. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í tuttugasta þætti Heimskviðna, og þeim fyrsta á nýju ári, er fjallað um samskipti Bandaríkjanna og Íran, en í upphafi árs hitnaði heldur betur í kolunum. Þann þriðja janúar síðastliðinn var Qasem nokkur Soleimani, yfirhershöfðingi í íranska hernum, myrtur í drónaárás bandaríska hersins í Bagdad í Írak. Árásin naut samþykkis Donalds Trump, Bandaríkjaforseta, sem sagði hana nauðsynlega til að koma í veg fyrir hryðjuverk. Morðið á Soleimani vakti strax mikla reiði í Íran, enda Soleimani einn af valdamestu mönnum landsins. Og Íranir létu morðið ekki óátalið. En hver er baksaga þessara átaka og hvað gerist næst? Ólöf Ragnarsdóttir og Guðmundur Björn fjalla um málið. Rætt er við Magnús Þorkel Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams háskóla í Massachusetts. Þá fjallar Bogi Ágústsson um sögulega samninga á Norður-Írlandi. Um helgina tókust samningar um að endurreisa heimastjórn í landinu. Þá voru liðin þrjú ár frá því að Sinn Féin, flokkur lýðveldissinna sem nýtur stuðnings flestra kaþólikka á Norður-Írlandi, sleit samstarfi við stærsta flokk sambandssinna, Democratic Unionist Party. Bogi ræðir meðal annars við Sólveigu Jónsdóttur, sem þekkir vel til á Norður-Írlandi. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í tuttugasta þætti Heimskviðna, og þeim fyrsta á nýju ári, er fjallað um samskipti Bandaríkjanna og Íran, en í upphafi árs hitnaði heldur betur í kolunum. Þann þriðja janúar síðastliðinn var Qasem nokkur Soleimani, yfirhershöfðingi í íranska hernum, myrtur í drónaárás bandaríska hersins í Bagdad í Írak. Árásin naut samþykkis Donalds Trump, Bandaríkjaforseta, sem sagði hana nauðsynlega til að koma í veg fyrir hryðjuverk. Morðið á Soleimani vakti strax mikla reiði í Íran, enda Soleimani einn af valdamestu mönnum landsins. Og Íranir létu morðið ekki óátalið. En hver er baksaga þessara átaka og hvað gerist næst? Ólöf Ragnarsdóttir og Guðmundur Björn fjalla um málið. Rætt er við Magnús Þorkel Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams háskóla í Massachusetts. Þá fjallar Bogi Ágústsson um sögulega samninga á Norður-Írlandi. Um helgina tókust samningar um að endurreisa heimastjórn í landinu. Þá voru liðin þrjú ár frá því að Sinn Féin, flokkur lýðveldissinna sem nýtur stuðnings flestra kaþólikka á Norður-Írlandi, sleit samstarfi við stærsta flokk sambandssinna, Democratic Unionist Party. Bogi ræðir meðal annars við Sólveigu Jónsdóttur, sem þekkir vel til á Norður-Írlandi. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í tuttugasta þætti Heimskviðna, og þeim fyrsta á nýju ári, er fjallað um samskipti Bandaríkjanna og Íran, en í upphafi árs hitnaði heldur betur í kolunum. Þann þriðja janúar síðastliðinn var Qasem nokkur Soleimani, yfirhershöfðingi í íranska hernum, myrtur í drónaárás bandaríska hersins í Bagdad í Írak. Árásin naut samþykkis Donalds Trump, Bandaríkjaforseta, sem sagði hana nauðsynlega til að koma í veg fyrir hryðjuverk. Morðið á Soleimani vakti strax mikla reiði í Íran, enda Soleimani einn af valdamestu mönnum landsins. Og Íranir létu morðið ekki óátalið. En hver er baksaga þessara átaka og hvað gerist næst? Ólöf Ragnarsdóttir og Guðmundur Björn fjalla um málið. Rætt er við Magnús Þorkel Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams háskóla í Massachusetts. Þá fjallar Bogi Ágústsson um sögulega samninga á Norður-Írlandi. Um helgina tókust samningar um að endurreisa heimastjórn í landinu. Þá voru liðin þrjú ár frá því að Sinn Féin, flokkur lýðveldissinna sem nýtur stuðnings flestra kaþólikka á Norður-Írlandi, sleit samstarfi við stærsta flokk sambandssinna, Democratic Unionist Party. Bogi ræðir meðal annars við Sólveigu Jónsdóttur, sem þekkir vel til á Norður-Írlandi. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í tuttugasta þætti Heimskviðna, og þeim fyrsta á nýju ári, er fjallað um samskipti Bandaríkjanna og Íran, en í upphafi árs hitnaði heldur betur í kolunum. Þann þriðja janúar síðastliðinn var Qasem nokkur Soleimani, yfirhershöfðingi í íranska hernum, myrtur í drónaárás bandaríska hersins í Bagdad í Írak. Árásin naut samþykkis Donalds Trump, Bandaríkjaforseta, sem sagði hana nauðsynlega til að koma í veg fyrir hryðjuverk. Morðið á Soleimani vakti strax mikla reiði í Íran, enda Soleimani einn af valdamestu mönnum landsins. Og Íranir létu morðið ekki óátalið. En hver er baksaga þessara átaka og hvað gerist næst? Ólöf Ragnarsdóttir og Guðmundur Björn fjalla um málið. Rætt er við Magnús Þorkel Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda við Williams háskóla í Massachusetts. Þá fjallar Bogi Ágústsson um sögulega samninga á Norður-Írlandi. Um helgina tókust samningar um að endurreisa heimastjórn í landinu. Þá voru liðin þrjú ár frá því að Sinn Féin, flokkur lýðveldissinna sem nýtur stuðnings flestra kaþólikka á Norður-Írlandi, sleit samstarfi við stærsta flokk sambandssinna, Democratic Unionist Party. Bogi ræðir meðal annars við Sólveigu Jónsdóttur, sem þekkir vel til á Norður-Írlandi. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Spegillinn 9. október 2019 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Innrás Tyrkja í Sýrland er hafin, en minnst tveir almennir borgarar hafa fallið í loftárásum á yfirráðasvæði Kúrda í dag. Yfirvöld í fjölda Evrópuríkja fordæma innrásina. Prófessor í málefnum Miðausturlanda segir árásina geta haft mjög alvarlegar afleiðingar fyrir Kúrda í Sýrlandi. Verkefnaskortur blasir við verktökum á næstu mánuðum, að mati formanns Sambands iðnfélaga. Samþykktar kröfur í ferðaskrifstofuna Gamanferðir, sem fór í þrot eftir fall WOW air, verða greiddar að fullu. Breska þingið verður boðað til fundar um Brexit annan laugardag. Það verður í fyrsta skipti í nærri fjóra áratugi sem þing kemur saman á laugardegi. Ferðaþjónustan og fasteignamarkaðurinn eru helstu áhættuþættirnir í íslensku efnahagslífi samkv. skýrslu Seðalabankans um fjármaálstöðugleika. Undirbúningur nýja WOW flugfélagsins er á réttri leið - en á sumum póstum hafi verið ástæða til að staldra við. Þetta segir Gunnar Steinn Pálsson upplýsingafulltrúi WOW hér á landi. Þess vegna sé ekki allt á réttum hraða í undirbúningsferlinu. Brýnt er að allir vinni að því að koma í veg fyrir alvarleg höfuðhögg í íþróttum, segir Gígja Gunnarsdóttir, verkefnastjóri hreyfingar hjá embætti landlæknis. Embættið hvetur til þess að slysaskráning verði bætt. Ekki er marktækur munur á fylgi Samfylkingarinnar og Miðflokksins sem mælast næststærstir flokka á eftir Sjálfstæðisflokknum í nýrri könnun. Lengri umfjallanir: Tyrkir réðust inn á yfirráðasvæði Kúrda sunnan landamæra Tyrklands og Sýrlands í dag. Forystumenn Kúrda segja Tyrki hafa gert loftárásir á borgaraleg mannvirki og að mikill skelfing hafi gripið um sig meðal almennra borgara. Mannfall hafi orðið og þúsundir hafi þurft að flýja heimkynni sín. Óttast er að vígamenn íslamska ríkisins sem eru fangar Kúrda sleppi úr haldi og fái byr í seglin á ný. Þjóðverjar hafa þegar gagnrýnt Tyrki fyrir þá áhættu sem fylgir árásunum. Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins, segist treysta á að Tyrkir muni halda aftur af sér þannig að þeir áfangar sem hafa náðst gegn vígamönnum íslamska ríkisins í Sýrlandi verði ekki að neinu. Hann hittir Erdogan Tyrklandsforseta á föstudag. Magnús Þorkell Bernharðsson prófessor í sögu Miðausturlanda við Williamsháskóla í Bandaríkjunum segir að afleiðingar innrásar Tyrkja a yrfirráðasvæði Kúrda í Norðaustur Sýrlandi geti haft mjög alvarlegar afleiðingar í för með sér. Spegillinn ræddi við Magnús fyrr í dag þegar árás Tyrkja var yfirvofandi. Kristján Sigurjónss

Umsjón: Pálmi Jónasson Átta af níu lögreglustjórum á landinu bera ekki traust til Haraldar Johannessen ríkislögreglustjóra. Þetta segir formaður Lögreglustjórafélags Íslands. Deilur Írana og Bandaríkjamanna eru orðnar svo harðar að full ástæða er til að hafa áhyggjur af, segir Magnús Bernharð Þorkelsson prófessor í sögu Mið-Austurlanda. Eftir 178 ára viðskiptasögu er breska ferðaskrifstofan Thomas Cook farin í þrot. Enn eitt dæmið um fyrirtæki sem náði ekki tökum á breyttu viðskiptaumhverfi. Formaður velferðarráðs Reykjavíkur segir eðlilegt að önnur sveitarfélög taki þátt í kostnaði vegna þjónustu við heimilislaust fólk. Tæplega einn af hverjum fimm sem nýta sér gistiskýli borgarinnar er með lögheimili utan Reykjavíkur. Tuttugu féllu og tugir særðust í óeirðum í Papúa héraði í Indónesíu í dag. Nokkur hundruð voru tekin höndum. Lengri umfjallanir: Níu þúsund manns í Bretlandi missa vinnuna, í viðbót við ellefu þúsund starfsmenn erlendis nú þegar ferðaskrifstofan Thomas Cook er gjaldþrota. Stærsta aðgerð á friðartímum til að fljúga farþegum aftur til Bretlands er í gangi, alls 150 þúsund manns sem þarf að flytja heim til Bretlands, með tilheyrandi kostnaði hins opinbera. En gjaldþrotið vekur líka spurningar um eftirlit ríkins með flugfélögum og ferðaskrifstofum. Sigrún Davíðsdóttir segir frá. Heiða Björg Hilmisdóttir borgarfulltrúi og formaður velferðarráðs Reykjavíkur segir eðlilegt að önnur sveitarfélög taki þátt í kostnaði vegna þjónustu við heimilislaust fólk. Tæplega einn af hverjum fimm sem nýta sér gistiskýli borgarinnar er með lögheimili utan Reykjavíkur. Heiða spyr hvort það sé sanngjarnt að kostnaðurinn lendi alfarið á útsvarsgreiðendum í Reykjavík. Höskuldur Kári Schram tók saman. Grátrönur hafa verið að flækjast hingað til lands og það hefur sést til hennar víðsvegar um landið. En hvað rekur Grátrönur til Íslands? Skarphéðinn G. Þórisson, hreindýrasérfræðingur hjá Náttúrustofu Austurlands segir að það flækist oft hingað fuglar oft vegna sterkra vinda sem þeir lenda í. Trönurnar komi kannski af öðrum ástæðum. Arnar Páll Hauksson tók saman. Í Noregi hafa tveir dómar vakið athygli fyrir að skera úr um grundvallaratriði í refsilöggjöfunni. Er það pólitísk tjáning að senda fólki sorp í pósti - og ræður andlitsfall á kynlífsdúkkum úrslitum um hvort þær séu löglegar eða ekki? Gísli Kristjánsson tók saman.

Spegillinn 20.05.2019 Umsjón: Pálmi Jónasson Viðbrögð við aðgerðum Hatara í Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva voru sterk vegna þess að Ísraelar vilja ekki vekja athygli fólks, og allra síst almennings í Ísrael, á málefnum Palestínumanna. Þetta segir prófessor í sögu Mið-Austurlanda. Einkareknir fjölmiðlar verða efldir með fjárstyrkjum, samkvæmt nýju frumvarpi á Alþingi. Fækkað verður um sjö þúsund manns hjá Ford bílasmiðjunum bandarísku á næstu vikum. Fækkunin helst í hendur við aukna áhersu á sjálfkeyrandi bíla og rafmagnsbíla. Formaður Bílstjórafélags Akureyrar óttast að fólk geti ekki framfleytt sér á því að keyra leigubíla ef af nýju frumvarpi um leigubifreiðar verður. Og ítarlega verður fjallað um Prinsessuna og seiðskrattann. Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í sögu Mið-Austurlanda segir að viðbröð við aðgerðum Hatara í Ísrael hafi verið sterk vegna þess að Ísraelar vilji ekki vekja athygli fólks, sérstaklega ekki ísraelsks almennings á málefnum Palestínu. Aðgerðir þeirra séu fyrst og fremst táknrænar. Bergljót Baldursdóttir fjallar um málið. Þess er krafist að Marta Lovísa Norgegsprinsessa afsali sér titlinum og ekki í fyrsta sinn. Það hafa verið kærastar og álfaskóli. Nú er það nýi kærastinn og fyrirlestraferðin Prinsessan og seiðskrattinn. Nýi kærastinn er umdeildur en vinsæll meðal fræga fólksins, leikkonan Gwyneth Paltrow er einn skjólstæðinga hans. Það er stórfrétt þegar prinsessa eignast nýjan kærasta en þegar kærastinn er særingamaður frá Bandaríkjunum þá fer allt á hliðina. Pálmi Jónasson fjallar um málið. Brexit hefur ekki hrifið ESB-andstæðinga í öðrum ESB-löndum eins og útgöngusinnar í Bretlandi bjuggust við. En hingað til hafa Evrópuþingkosningar þó sýnt dalandi áhuga kjósenda. Spurning hver framvindan verður í kosningunum í næstu viku. Sigrún Davíðsdóttir fjallar um málið.

Við fjölluðum um landsins gagn og nauðsynjar og töluðum líka dálítið um The Rolling Stones á fæðingardegi Brian Jones, eins stofnanda sveitarinnar og fyrsta leiðtoga. - Það er útlit fyrir loðnubrest. Loðna hefur ekki fundist á hefðbundnum slóðum fyrir norðan land og austan þrátt fyrir mikla leit. Þetta er áfall; loðnan skiptir okkur miklu máli; hún skapar störf og tekjur. Við fjölluðum um stöðuna á Morgunvaktinni í dag; til okkar kom Þorsteinn Sigurðsson, sviðsstjóri uppsjávarlífríkis Hafrannsóknastofnunar, og við heyrðum líka í Gunnþóri Ingvasyni, framkvæmdastjóra Síldarvinnslunnar í Neskaupstað. - Hornafjörður var lengi afskekktur og samgöngur við aðra landshluta og byggðarlög erfiðar. Miklar og góðar breytingar urðu með brúnni yfir Skeiðará 1974 og svo með göngum undir Almannaskarð sem tekin voru í notkun 2005. Í þá daga treystu Hornfirðingar á flugið og gera reyndar enn. En nú eru blikur á lofti, lagt er til í skýrslu að ríkisstuðningi við flugleiðina Hornafjörður-Reykjavík verði hætt og það lýst Hornfirðingum illa á. Við ræddum við Matthildi Ásmundardóttur, bæjarstjóra Hornafjarðar, um samgöngumálin. Við spjölluðum líka um óveðrið í fyrradag, uppbyggingu í sveitarfélaginu og sitthvað fleira. - Hver er framtíð byggðarinnar norður á Ströndum? Liggur framtíðarvonin í friðlýsingu Drangajökulsvíðernis, eins og friðunarsinnar leggja til, eða er sjálfsagt, rétt og skynsamlegt að nýta náttúruauðlindir svæðisins með beinni hætti eins og virkjun í Ófeigsfirði? Arinbjörn Bernharðsson er fæddur og uppalinn í Norðurfirði og hefur verið að byggja þar upp ferðaþjónustu. Hann sagði frá byggðinni fyrir norðan og framtíðarhúsmyndum. Sjálfur styður Arinbjörn virkjanaáform í Ófeigsfirði. - The Rolling Stones - Ruby Tuesday - We Love You - Paint it Black - Mother´s Little Helper.

Í þættinum hljóma tveir þættir úr Að vornóttum eftir Þorkel Sigurbjörnsson, en þau sem flytja- Sigurbjörn Bernharðsson og Anna Guðný Guðmundsdóttir voru að senda frá sér plötu með verkum Þorkels fyrir fiðlu. Einnig heyrast nokkur sýnishorn af verkum austurrísku tónskáldkonunnar Olgu Neuwirth. Umræða um hlut slagverksins i einleikskonsertum hin klassíska sviðs gefur tilefni til að deila með hlustendum tveimur ásláttarperlum og svo má ekki gleyma hinum alþýðlega hluta dagskrárinnar sem er frá Bretlandi, Bandaríkjunum og Brasilíu norðanverðri. Sam Lee, Kamasi Washington og Marlui Miranda koma þar við sögu.

Í þættinum hljóma tveir þættir úr Að vornóttum eftir Þorkel Sigurbjörnsson, en þau sem flytja- Sigurbjörn Bernharðsson og Anna Guðný Guðmundsdóttir voru að senda frá sér plötu með verkum Þorkels fyrir fiðlu. Einnig heyrast nokkur sýnishorn af verkum austurrísku tónskáldkonunnar Olgu Neuwirth. Umræða um hlut slagverksins i einleikskonsertum hin klassíska sviðs gefur tilefni til að deila með hlustendum tveimur ásláttarperlum og svo má ekki gleyma hinum alþýðlega hluta dagskrárinnar sem er frá Bretlandi, Bandaríkjunum og Brasilíu norðanverðri. Sam Lee, Kamasi Washington og Marlui Miranda koma þar við sögu.

Góður gestur mætti í Fez-hattinn og er þátturinn stútfullur af áhugverðu efni! Á meðal þess sem rætt er eru ástæður og afleiðingar innrásarinnar í Írak, þjóðernishyggja og sjálfsmynd Íraka og hvers vegna við þurfum að passa okkur þegar við heyrum fréttir frá fjarlægum löndum. Rætt var við Magnús Þorkel Bernharðsson, prófessor í nútímasögu Mið-Austurlanda í Bandaríkjunum, í gegnum Skype.

Við byrjum á bók sem kom út i síðustu viku, Mið-Austurlönd: Fortíð, nútíð og framtíð. Höfundurinn, Magnús Þorkell Bernharðsson, prófessor í nútímasögu Mið-Austurlanda við Williams College í Bandaríkjunum, kemur í spjall um bókina. Guja Dögg Hauksdóttir rýnir í uppbyggingu borgaryfirvalda á hinum svokölluðu þróunarreitum, í pistlaröð sinni um fagurfræði borgarinnar Anna Kolfinna Kuran dansöfundur og Bjartey Elín Hauksdóttir dansari koma í heimsókn og segja frá verkinu Allar mínar systur sem verður frumflutt á danshátíðinni Unglingurinn í Reykjavík, á morgun. Og við lítum inn á vinnustofu Sigurðar Guðjónssonar sem hlaut á dögunum íslensku myndlistarverðlaunin. Umsjón: Guðni Tómasson og Halla Harðardóttir.

Anna Agnarsdóttir prófessor segir frá minningarþingi sem haldið verður um Eggert Þór Bernharðsson sagnfræðing í Þjóðminjasafninu 15. október 2016.

Á þessu haustmisseri hófu 24 erlendir nýnemar frá tíu löndum meistaranám í miðaldafræðum við Háskóla Íslands. Þeir eru nemendur í námsbrautunum Medieval Icelandic Studies og Viking and Medieval Norse Studies, Námsbrautirnar hafa notið mikilla vinsælda og hafa nemendur t.d. komið frá Brasilíu, Bandaríkjunum, Ísrael, Kanada og Þýskalandi. Haraldur Bernharðsson, dósent við Íslensku- og menningardeild, er einn af umsjónarmönnum námsins.