POPULARITY
Tveir dómkvaddir matsmenn telja að læknisfræðileg rannsókn vegna andláts ungrar konu eftir handtöku lögreglu hafi verið ófullkomin. Lögmaður fjölskyldu hennar segir ríkið verða að bera hallann af því. Andlát hennar megi að líkindum rekja til samspils tveggja þátta; ástands ungu konunnar og aðgerða lögreglu - en ómögulegt sé að segja til um umfang áhrifa hvors orsakaþáttar fyrir sig. Freyr Gígja Gunnarsson segir frá. Orkuframleiðsla og orkunýting standa á krossgötum. Orkuframleiðendur anna ekki eftirspurn eftir orku og hart er deilt um nýja orkukosti. Í upphafi ráðherratíðar sinnar leggur Jóhann Páll Jóhannsson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra áherslu á þrjú atriði: Forgang almennings og minni fyrirtækja að raforku án samkeppni við stórnotendur; liðka fyrir aukinni orkuöflun með einfölduðu leyfisveitingakerfi, og að rjúfa kyrrstöðuna í tengslum við rammaáætlun. Gréta Sigríður Einarsdóttir tók saman og ræddi við Jóhann Pál. Austurríski Frelsisflokkurinn eygir nú í fyrsta sinn möguleikann á að leiða ríkisstjórn í landinu. Flokkurinn er lengst til hægri í stjórnmálum í Austurríki og vann stóran sigur í kosningunum þar í september. Björn Malmquist segir frá. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred
Við kynnum okkur nýútkomna hljómplötu sem ber titilinn De Lumine, eða varðandi ljósið. Fiðluleikarinn Sif Margrét Tulinius segir titilinn einkennandi fyrir verkin sem hún leikur á plötunni, sem innihalda meira ljós en myrkur þrátt fyrir sterkar andstæður í tónlistinni. Um er að ræða þrjú einleiksverk fyrir fiðlu, eftir jafn mörg íslensk tónskáld, þá Hjálmar H Ragnarsson, Huga Guðmundsson og Viktor Orra Árnason. Sif Margrét kemur til okkar í lok þáttar og segir okkur nánar af verkefninu. Trausti Ólafsson leikhúsrýnir verður einnig með okkur í dag, en hann fór á frumsýningu hjá Íslenska dansflokknum síðastliðinn föstudag. Flokkurinn sýndi tvö ný verk: Órætt algleymi eftir Margréti Söru Guðjónsdóttur og Hverfa eftir Melkorku Sigríði Magnúsdóttur. En við byrjum á því að heyra af nýrri ljóðabók sem kallast Sólin er hringur. Höfundur bókarinnar Halla Þórðardóttir er atvinnudansari, starfaði með Íslenska dansflokknum í áratug en Sólin er hringur er hennar fyrsta útgefna skáldverk. Það er taktur og töluverður dans í ljóðum Höllu og tengsl líkama og náttúru eru þar rauður þráður. Hún segir þessi tvö listform, dansinn og ljóðið ansi tengd, og stefnir á að virkja þau tengsl áfram. Umsjón: Halla Harðardóttir og Melkorka Ólafsdóttir
Stjórnmál í Japan eftir þingkosningar um síðustu helgi voru til umræðu í Heimsglugganum í Morgunvaktinni á Rás 1. Bogi Ágústsson ræddi við Kristínu Ingvarsdóttur, lektor í japönskum fræðum við Háskóla Íslands. Þingkosningar á sunnudag sættu talsverðum tíðindum. Frjálslyndi lýðræðisflokkurinn, LDP, sem hefur farið með stjórn í Japan nánast óslitið í nærri 70 ár, beið afhroð. Flokkurinn tapaði 64 þingsætum, það eru 465 fulltrúar í neðri deild japanska þingsins. Það vakti líka athygli að fleiri konur voru kjörnar á þing en þær eru samt aðeins 16 prósent þingmanna, eða 73 talsins. Shigeru Ishiba forsætisráðherra Japans rauf þing í byrjun mánaðar og boðaði til kosninga aðeins mánuði eftir að hann var kjörinn forsætisráðherra. Þetta var meðal þess sem Kristín og Bogi ræddu. Kristín bjó í Japan í átta ár og fylgist náið með þróun mála þar í landi. Í lokin var rætt um hættur sem steðja að lýðræði.
Mánudagurinn 4. desember Miðflokkurinn, himinn & haf, undirgefni og ástin Við viljum fá þingflokksformenn í viðtal til okkar á aðventunni, sem er pólitísk tíð með átökum á Alþingi. Bergþór Ólason, þingflokksformaður Miðflokksins, kemur fyrstur og segir okkur hvað sá flokkur fyrirstendur og hvað hann vill. Birna Sigrún Hallsdóttir umhverfisverkfræðingur heldur úti mögnuðum vef, Himin & haf, um loftlagsmál. Við kynnumst vefnum og fáum Birnu til að leggja mat á stöðuna og ráða í hvers vegna íslensk stjórnvöld standa sig svona illa. Við veltum fyrir okkur hvers vegna Íslendingar láta allt yfir sig ganga með Öldu Sigmundsdóttur rithöfundi, sem segir okkur undirgefin vegna aldalangrar kúgunar vinnufólks í vistarböndum. Í lokin kemur Sigurður Árni Þórðarson, fyrrum prestur, og segir okkur frá ástinni, trú og tilgangi lífsins.
Bresk stjórnmál voru rædd á Morgunvaktinni í dag. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá flokksþingum stjórnmálaflokka, helstu málefnum og því hvað skoðanakannanir hafa að segja um stöðuna. Líklega verður kosið í Bretlandi á næsta ári. Björn Malmquist fréttamaður í Brussel fór yfir kosningarnar í Slóvakíu um liðna helgi og afleiðingar þeirra á landið og Evrópusamstarfið. Flokkurinn sem best gekk hefur talað gegn hernaðaraðstoð í Úkraínu. Björn sagði líka frá tveimur leiðtogafundum sem fara fram á Spáni síðar í vikunni. Í síðasta hluta þáttarins ræddum við um Jónas Kristjánsson lækni, sem braust seint til mennta og varð vinsæll héraðslæknir á fyrri hluta síðustu aldar. Hann var svo einn stofnenda Náttúrulækningafélags Íslands og hvatamaður að stofnun Heilsuhælisins í Hveragerði. Saga Jónasar er merkileg og gerist á umbrotatímum í íslenskri sögu, Pálmi Jónasson sagnfræðingur og fréttamaður hefur ritað sögu Jónasar og sagði okkur frá. Umsjón: Þórunn Elísabet Bogadóttir Tónlist: Edwards, Tommy - It's all in the game. Steingrímur Karl Teague, Silva Þórðardóttir - More Than You Know.
Bresk stjórnmál voru rædd á Morgunvaktinni í dag. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá flokksþingum stjórnmálaflokka, helstu málefnum og því hvað skoðanakannanir hafa að segja um stöðuna. Líklega verður kosið í Bretlandi á næsta ári. Björn Malmquist fréttamaður í Brussel fór yfir kosningarnar í Slóvakíu um liðna helgi og afleiðingar þeirra á landið og Evrópusamstarfið. Flokkurinn sem best gekk hefur talað gegn hernaðaraðstoð í Úkraínu. Björn sagði líka frá tveimur leiðtogafundum sem fara fram á Spáni síðar í vikunni. Í síðasta hluta þáttarins ræddum við um Jónas Kristjánsson lækni, sem braust seint til mennta og varð vinsæll héraðslæknir á fyrri hluta síðustu aldar. Hann var svo einn stofnenda Náttúrulækningafélags Íslands og hvatamaður að stofnun Heilsuhælisins í Hveragerði. Saga Jónasar er merkileg og gerist á umbrotatímum í íslenskri sögu, Pálmi Jónasson sagnfræðingur og fréttamaður hefur ritað sögu Jónasar og sagði okkur frá. Umsjón: Þórunn Elísabet Bogadóttir Tónlist: Edwards, Tommy - It's all in the game. Steingrímur Karl Teague, Silva Þórðardóttir - More Than You Know.
Arnar Þór Jónsson, varaþingmaður Sjálfstæðisflokksins, fer hörðum orðum um sinn eigin flokk og segist vera tilbúinn að beita sér fyrir útrýmingu flokksins kjósi flokkurinn ekki að breyta um stefnu í málefnum lagaumgjörðar Evrópusambandsins og bókun 35 sem veldur forgangi laga Evrópusambandsins gagnvart lögum sem Alþingi setur.Í þessum þætti er rætt um þau fjölmörgu mál sem að þessu snúa, heimspeki, frelsi og fleira.
Spegillinn 28. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Jón Gunnar Jónsson, forstjóri Bankasýslu ríksins ítrekar þá skoðun sína að útboðið á hlut ríkisins í Íslandsbanka í fyrra hafi verið eitt farsælasta hlutafjárútboð Íslandssögunnar. Hvorki skýrsla Fjármálaeftirlitsins né Ríkisendurskoðunar breyti því. Pétur Magnússon ræddi við hann . Orkuveita Reykjavíkur vill kanna kosti þess að reisa allt að 400 megavatta vindorkuver á þremur stöðum við Hellisheiði. Hera Grímsdóttir, framkvæmdastýra rannsókna og nýsköpunar hjá Orkuveitunni, segir að myllurnar gætu orðið 20, hver og ein um 200 metra há. Öllum níu starfsmönnum Flugakademíunnar í Reykjanesbæ hefur verið sagt upp. Jón Björgvin Stefánsson stjórnarformaður Keilis segir óvíst um rekstur akademíunnar til framtíðar. Matur og drykkur hefur hækkað um tólf prósent á tólf mánuðum og ekki tímabært að fagna að mati Katrínar Ólafsdóttur hagfræðings þó að verðbólga mælist undir 9 prósentum í fyrsta skipti í 12 mánuði. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hana. Fyrr í dag var tilkynnt að skrifstofu Réttindagæslumanns fatlaðs fólks hefði verið lokað vegna manneklu en það var síðar dregið til baka. Steinar Örn Steinarsson, formaður Félags háskólamenntaðra starfsmanna stjórnarráðsins segir álagið á starfsfók embættisins óbærilegt. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. Donald Trump, fyrrverandi Bandaríkjaforseti, hefur kært E. Jean Carroll fyrir ærumeiðingar. Rúmur mánuður er síðan kviðdómur komst að þeirri niðurstöðu að Trump hefði brotið kynferðislega gegn henni. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. Heyrist í E. Jean Carroll. Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara telur að tryggja skuldurum réttarvernd og að ekki sé hægt að selja eignir á nauðungaruppboði fyrir brot af markaðsvirði. Frétt um að einbýlishús ungs manns í Reykjanesbæ hafi verið selt ofan af honum fyrir þrjár milljónir króna á nauðungaruppboði hjá sýslumanni hefur vakið hörð viðbrögð. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Veðurviðvaranir eru í gildi í fjórtán ríkjum í sunnanverðum Bandaríkjunum vegna hitabylgju. Yfir 75 milljónir íbúa verða fyrir barðinu á hitasvækjunni. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Mareya Villarreal fréttamanni og konu á götu í Chicago. Sigur Þýska þjóðernisflokksins í héraðskosningum í Thüringen um síðustu helgi þykir marka tímamót í sögu þessa öfga-hægriflokks sem verið hefur áberandi í þýskum stjórmmálum undanfarin ár. Flokkurinn mælist stærri en Jafnaðarmannaflokkur Olofs Sch
Spegillinn 28. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Jón Gunnar Jónsson, forstjóri Bankasýslu ríksins ítrekar þá skoðun sína að útboðið á hlut ríkisins í Íslandsbanka í fyrra hafi verið eitt farsælasta hlutafjárútboð Íslandssögunnar. Hvorki skýrsla Fjármálaeftirlitsins né Ríkisendurskoðunar breyti því. Pétur Magnússon ræddi við hann . Orkuveita Reykjavíkur vill kanna kosti þess að reisa allt að 400 megavatta vindorkuver á þremur stöðum við Hellisheiði. Hera Grímsdóttir, framkvæmdastýra rannsókna og nýsköpunar hjá Orkuveitunni, segir að myllurnar gætu orðið 20, hver og ein um 200 metra há. Öllum níu starfsmönnum Flugakademíunnar í Reykjanesbæ hefur verið sagt upp. Jón Björgvin Stefánsson stjórnarformaður Keilis segir óvíst um rekstur akademíunnar til framtíðar. Matur og drykkur hefur hækkað um tólf prósent á tólf mánuðum og ekki tímabært að fagna að mati Katrínar Ólafsdóttur hagfræðings þó að verðbólga mælist undir 9 prósentum í fyrsta skipti í 12 mánuði. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hana. Fyrr í dag var tilkynnt að skrifstofu Réttindagæslumanns fatlaðs fólks hefði verið lokað vegna manneklu en það var síðar dregið til baka. Steinar Örn Steinarsson, formaður Félags háskólamenntaðra starfsmanna stjórnarráðsins segir álagið á starfsfók embættisins óbærilegt. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. Donald Trump, fyrrverandi Bandaríkjaforseti, hefur kært E. Jean Carroll fyrir ærumeiðingar. Rúmur mánuður er síðan kviðdómur komst að þeirri niðurstöðu að Trump hefði brotið kynferðislega gegn henni. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. Heyrist í E. Jean Carroll. Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara telur að tryggja skuldurum réttarvernd og að ekki sé hægt að selja eignir á nauðungaruppboði fyrir brot af markaðsvirði. Frétt um að einbýlishús ungs manns í Reykjanesbæ hafi verið selt ofan af honum fyrir þrjár milljónir króna á nauðungaruppboði hjá sýslumanni hefur vakið hörð viðbrögð. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Veðurviðvaranir eru í gildi í fjórtán ríkjum í sunnanverðum Bandaríkjunum vegna hitabylgju. Yfir 75 milljónir íbúa verða fyrir barðinu á hitasvækjunni. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Mareya Villarreal fréttamanni og konu á götu í Chicago. Sigur Þýska þjóðernisflokksins í héraðskosningum í Thüringen um síðustu helgi þykir marka tímamót í sögu þessa öfga-hægriflokks sem verið hefur áberandi í þýskum stjórmmálum undanfarin ár. Flokkurinn mælist stærri en Jafnaðarmannaflokkur Olofs Sch
Íslenski dansflokkurinn fagnar um þessar mundir 50 ára afmæli. Flokkurinn var stofnaður árið 1973 eftir þó nokkurn aðdraganda. Það voru svo ballettmeistararnir Alan Carter og Julia Claire sem komu hingað til lands til að vinna að stofnun þessa atvinnu dansflokks 1. júní 1973. Síðan þá hefur mikið vatn runnið til sjávar. Íslenski dansflokkurinn, sem hefur nú aðstöðu í Borgarleikhúsinu, hefur öðlast viðurkenningu á alþjóðlegum vettvangi á undanförnum árum og hefur flokknum verið boðið að sýna í mörgum af helstu leikhúsum og hátíðum erlendis. Við heyrum í Ernu Ómarsdóttur, listdansstjóra dansflokksins hér síðar í þættinum og ræðum um stöðu dansflokksins, áskoranir og framtíð. Dansararnir Valgerður Rúnarsdóttir og Katrín Johnson hafa báðar starfað með Íslenska dansflokknum og hafa einnig reynslu af því að starfa sem dansarar utan landssteinanna. Þær fóru ungar utan til náms, enda bauðst dönsurum ekki framhaldsmenntun hér á landi fyrr en Listaháskólinn kom til sögunnar. Katrín tók frekar ung ákvörðun um að skipta um starfsvettvang á meðan Valgerði finnst það jafnast á við að hætta að anda að hætta að dansa. Við ræðum við þær í þætti dagsins um breytt landslag danssenunnar, ferilinn og líf dansarans. Og Nína Hjálmarsdóttir rýnir í sýningu Sigríðar Soffíu Níelsdóttur Til hamingju með að vera mannleg sem sýnd er í Þjóðleikhúsinu.
Íslenski dansflokkurinn fagnar um þessar mundir 50 ára afmæli. Flokkurinn var stofnaður árið 1973 eftir þó nokkurn aðdraganda. Það voru svo ballettmeistararnir Alan Carter og Julia Claire sem komu hingað til lands til að vinna að stofnun þessa atvinnu dansflokks 1. júní 1973. Síðan þá hefur mikið vatn runnið til sjávar. Íslenski dansflokkurinn, sem hefur nú aðstöðu í Borgarleikhúsinu, hefur öðlast viðurkenningu á alþjóðlegum vettvangi á undanförnum árum og hefur flokknum verið boðið að sýna í mörgum af helstu leikhúsum og hátíðum erlendis. Við heyrum í Ernu Ómarsdóttur, listdansstjóra dansflokksins hér síðar í þættinum og ræðum um stöðu dansflokksins, áskoranir og framtíð. Dansararnir Valgerður Rúnarsdóttir og Katrín Johnson hafa báðar starfað með Íslenska dansflokknum og hafa einnig reynslu af því að starfa sem dansarar utan landssteinanna. Þær fóru ungar utan til náms, enda bauðst dönsurum ekki framhaldsmenntun hér á landi fyrr en Listaháskólinn kom til sögunnar. Katrín tók frekar ung ákvörðun um að skipta um starfsvettvang á meðan Valgerði finnst það jafnast á við að hætta að anda að hætta að dansa. Við ræðum við þær í þætti dagsins um breytt landslag danssenunnar, ferilinn og líf dansarans. Og Nína Hjálmarsdóttir rýnir í sýningu Sigríðar Soffíu Níelsdóttur Til hamingju með að vera mannleg sem sýnd er í Þjóðleikhúsinu.
Arnar Þór Ingólfsson, blaðamaður Kjarnans, skrifaði nýlega leiðara um síðastliðnar borgarstjórnarkosningarnar. Í þessu hlaðvarpi er rætt um þau skrif.Titill leiðarans er "Flokkurinn sem útilokaði sjálfan sig" og fjallar um að Sjálfstæðisflokknum hafi tekist að útiloka sjálfan sig fyrir síðustu kosningar. Arnar gefur lítið fyrir hugmyndir flokksmanna Sjálfstæðisflokksins um að aðrir séu að beina spjótum sínum að flokknum og telur að áherslur og framboðslistinn sé meginorsök þess að margir flokkar forðist samstarf með þeim.
Formaður Vinstri grænna segir að flokksmenn þurfi að ræða þá miklu fylgislækkun sem nýr þjóðarpúls Gallups sýnir. Flokkurinn hefur tapað meira en þriðjungi fylgis frá síðustu kosningum. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við Katrínu Jakobsdóttur. Fimmtán prósent grunnskólanema segjast hafa orðið fyrir einelti í fyrra, samkvæmt skólapúlsi sem lagður er fyrir nemendur árlega. Framkvæmdastjóri Heimilis og skóla furðar sig á því að margir skólar vilji ekki birta niðurstöðurnar. Arnar Björnsson talaði við Arnar Sævarsson. Norðlendingar eru ósáttir við úthlutanir úr framkvæmdastjóri ferðamannastaða. Verkefnastjóri samtaka sveitarfélaga á Norðurlandi óttast að innviðir norðan- og austanlands séu ekki tilbúnir fyrir þann fjölda ferðamanna sem von er á í sumar. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Kristínu Garðarsdóttur. Umræða og deilur um endurgreiðslur vegna kvikmyndagerðar eru stormur í vatnsglasi, segir fjármálaráðherra. Hann segir von á miklum halla á ríkissjóði og slæmt ef ráðherrar séu að auka á hallann. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við Bjarna Benediktsson. ---------------------- Meiðyrðamál hafa verið á milli tannanna á fólki síðustu daga. Í vikunni féllu dómar í tveimur meiðyrðamálum sem vöktu talsverða athygli fólks. Annars vegar hér á landi í máli Ingólfs Þórarinssonar gegn Sindra Þór Sigríðarsyni og hins vegar í máli sem fékk öllu meiri athygli, máli Johnnys Depp gegn Amber Heard en hún höfðaði einnig mótsókn gegn honum. Báðir dómarnir þykja óvenjulegir og hafa komið mörgum á óvart. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Hildi Fjólu Antonsdóttur, réttarfélagsfræðing. Horfur eru á að komur erlendra ferðamanna í sumar verði á við það sem var árið 2019, fyrir faraldur. Á meðan honum stóð lögðust margir Íslendingar í ferðalög innanlands enda ekki hægt um vik að fara annað. Á stundum vakna spurningar um hvar megi fara um og hversu ríkur almannarétturinn er, hann tryggir fólki til dæmis að það megi ganga um óræktað land. Geta orðið árekstrar þar sem talið er að það þurfi að stjórna því hve margir fara um vinsæla staði til að verja þá. Það er búist við fjölmörgum útlendingum en hvað um ferðalög okkar innanlands, breyttust venjurnar til frambúðar í kóvíd og dró úr ferðaþorsta til útlanda. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Skarphéðinn Berg Steinarsson, ferðamálastjóra.
Formaður Vinstri grænna segir að flokksmenn þurfi að ræða þá miklu fylgislækkun sem nýr þjóðarpúls Gallups sýnir. Flokkurinn hefur tapað meira en þriðjungi fylgis frá síðustu kosningum. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við Katrínu Jakobsdóttur. Fimmtán prósent grunnskólanema segjast hafa orðið fyrir einelti í fyrra, samkvæmt skólapúlsi sem lagður er fyrir nemendur árlega. Framkvæmdastjóri Heimilis og skóla furðar sig á því að margir skólar vilji ekki birta niðurstöðurnar. Arnar Björnsson talaði við Arnar Sævarsson. Norðlendingar eru ósáttir við úthlutanir úr framkvæmdastjóri ferðamannastaða. Verkefnastjóri samtaka sveitarfélaga á Norðurlandi óttast að innviðir norðan- og austanlands séu ekki tilbúnir fyrir þann fjölda ferðamanna sem von er á í sumar. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Kristínu Garðarsdóttur. Umræða og deilur um endurgreiðslur vegna kvikmyndagerðar eru stormur í vatnsglasi, segir fjármálaráðherra. Hann segir von á miklum halla á ríkissjóði og slæmt ef ráðherrar séu að auka á hallann. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við Bjarna Benediktsson. ---------------------- Meiðyrðamál hafa verið á milli tannanna á fólki síðustu daga. Í vikunni féllu dómar í tveimur meiðyrðamálum sem vöktu talsverða athygli fólks. Annars vegar hér á landi í máli Ingólfs Þórarinssonar gegn Sindra Þór Sigríðarsyni og hins vegar í máli sem fékk öllu meiri athygli, máli Johnnys Depp gegn Amber Heard en hún höfðaði einnig mótsókn gegn honum. Báðir dómarnir þykja óvenjulegir og hafa komið mörgum á óvart. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Hildi Fjólu Antonsdóttur, réttarfélagsfræðing. Horfur eru á að komur erlendra ferðamanna í sumar verði á við það sem var árið 2019, fyrir faraldur. Á meðan honum stóð lögðust margir Íslendingar í ferðalög innanlands enda ekki hægt um vik að fara annað. Á stundum vakna spurningar um hvar megi fara um og hversu ríkur almannarétturinn er, hann tryggir fólki til dæmis að það megi ganga um óræktað land. Geta orðið árekstrar þar sem talið er að það þurfi að stjórna því hve margir fara um vinsæla staði til að verja þá. Það er búist við fjölmörgum útlendingum en hvað um ferðalög okkar innanlands, breyttust venjurnar til frambúðar í kóvíd og dró úr ferðaþorsta til útlanda. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Skarphéðinn Berg Steinarsson, ferðamálastjóra.
Formaður Vinstri grænna segir að flokksmenn þurfi að ræða þá miklu fylgislækkun sem nýr þjóðarpúls Gallups sýnir. Flokkurinn hefur tapað meira en þriðjungi fylgis frá síðustu kosningum. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við Katrínu Jakobsdóttur. Fimmtán prósent grunnskólanema segjast hafa orðið fyrir einelti í fyrra, samkvæmt skólapúlsi sem lagður er fyrir nemendur árlega. Framkvæmdastjóri Heimilis og skóla furðar sig á því að margir skólar vilji ekki birta niðurstöðurnar. Arnar Björnsson talaði við Arnar Sævarsson. Norðlendingar eru ósáttir við úthlutanir úr framkvæmdastjóri ferðamannastaða. Verkefnastjóri samtaka sveitarfélaga á Norðurlandi óttast að innviðir norðan- og austanlands séu ekki tilbúnir fyrir þann fjölda ferðamanna sem von er á í sumar. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Kristínu Garðarsdóttur. Umræða og deilur um endurgreiðslur vegna kvikmyndagerðar eru stormur í vatnsglasi, segir fjármálaráðherra. Hann segir von á miklum halla á ríkissjóði og slæmt ef ráðherrar séu að auka á hallann. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við Bjarna Benediktsson. ---------------------- Meiðyrðamál hafa verið á milli tannanna á fólki síðustu daga. Í vikunni féllu dómar í tveimur meiðyrðamálum sem vöktu talsverða athygli fólks. Annars vegar hér á landi í máli Ingólfs Þórarinssonar gegn Sindra Þór Sigríðarsyni og hins vegar í máli sem fékk öllu meiri athygli, máli Johnnys Depp gegn Amber Heard en hún höfðaði einnig mótsókn gegn honum. Báðir dómarnir þykja óvenjulegir og hafa komið mörgum á óvart. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Hildi Fjólu Antonsdóttur, réttarfélagsfræðing. Horfur eru á að komur erlendra ferðamanna í sumar verði á við það sem var árið 2019, fyrir faraldur. Á meðan honum stóð lögðust margir Íslendingar í ferðalög innanlands enda ekki hægt um vik að fara annað. Á stundum vakna spurningar um hvar megi fara um og hversu ríkur almannarétturinn er, hann tryggir fólki til dæmis að það megi ganga um óræktað land. Geta orðið árekstrar þar sem talið er að það þurfi að stjórna því hve margir fara um vinsæla staði til að verja þá. Það er búist við fjölmörgum útlendingum en hvað um ferðalög okkar innanlands, breyttust venjurnar til frambúðar í kóvíd og dró úr ferðaþorsta til útlanda. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Skarphéðinn Berg Steinarsson, ferðamálastjóra.
Meirihlutaviðræður í Grindavík tóku óvænta stefnu á dögunum. Sjálfstæðisflokkurinn leiðir nú viðræður við Framsókn og Rödd unga fólksins - sem Hallfríður Hólmgrímsdóttir, oddviti Miðflokksins í Grindavík - sagði algjörlega galið og gegn vilja fólksins. Miðflokkurinn var sigurvegari kosninganna þar í bæ og fékk 32,4%. Við ræddum við Hallfríði í byrjun þáttar. Vændi og kynlífsvinna hefur verið falið undir yfirborðinu á Íslandi um áratugaskeið. Töluverð breyting hefur orðið á viðhorfi til kynlífsvinnu undanfarin ár, sérstaklega með innreið vefsíðunnar Only Fans á íslenskan markað og málflutningi aðgerðarsinna sem krefjast aukinna réttinda fyrir kynlífsverkafólk. Aðrir tala um að vændið sem hvert annað kynferðisofbeldi sem skilji eftir sig merki áfalla og streitu. Í dag kemur út bókin Venjulegar konur sem fjallar um vændi á Íslandi sem skrifuð er af Brynhildi Björnsdóttur í samstarfi við Evu Dís Þórðardóttur. Reglulega er rætt um stöðu íslenskunnar og að ensk orð og orðatiltæki séu orðin sumu fólki tamari en móðurmálið. Óttar Guðmundsson, geðlæknir og pistlahöfundur, sagði í grein í Fréttablaðinu í síðustu viku að honum leiddist undanhald íslenskunnar og þætti það skrítið að íslenskufræðingurinn Eiríkur Rögnvaldsson skyldi reka flóttann og segja málvillur vera ásættanlega og eðlilega þróun. Við ræddum við Eirík sem svaraði Óttari í Facebook hópnum Málspjalli um helgina. Fyrirhugað er að vísa um 300 hælisleitendum úr landi nú þegar brottvísanir eru hafnar á ný eftir Covid-19 faraldurinn. Fólkið hefur dvalið á landinu í langan tíma en í fyrsta fasa þessara brottvísana stendur til að fljúga þeim til Grikklands en mannúðarsamtök hafa ályktað að aðstæður þar séu flóttafólki óboðlegar. Á sama tíma hafa forsvarsmenn atvinnulífsins kallað eftir auknum heimildum til handa útlendinga að koma og setjast hér að þar sem mikinn mannskap vanti í ýmsa geira. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra, var gestur okkar til að svara fyrir þessi mál. Ekkert lát er á stríðinu í Úkraínu en innrás Rússa hefur orðið til þess að fjöldi fólks á flótta er kominn yfir hundrað milljónir. Við ræddum stöðuna í Úkraínu við Jón Ólafsson, prófessor og sérfræðing í málefnum Rússlands. Að vanda renndum við yfir sviðið í heimi tækninnar með Guðmundi Jóhannssyni eins og annan hvern þriðjudag. Tónlist: Skýjaglópur - Júníus Meyvant og KK Gimme! Gimme! Gimme! - ABBA Leave The Door Open - Silk Sonic Maðkur í Mysunni - Prins Póló Wrecking Ball - Miley Cyrus
Meirihlutaviðræður í Grindavík tóku óvænta stefnu á dögunum. Sjálfstæðisflokkurinn leiðir nú viðræður við Framsókn og Rödd unga fólksins - sem Hallfríður Hólmgrímsdóttir, oddviti Miðflokksins í Grindavík - sagði algjörlega galið og gegn vilja fólksins. Miðflokkurinn var sigurvegari kosninganna þar í bæ og fékk 32,4%. Við ræddum við Hallfríði í byrjun þáttar. Vændi og kynlífsvinna hefur verið falið undir yfirborðinu á Íslandi um áratugaskeið. Töluverð breyting hefur orðið á viðhorfi til kynlífsvinnu undanfarin ár, sérstaklega með innreið vefsíðunnar Only Fans á íslenskan markað og málflutningi aðgerðarsinna sem krefjast aukinna réttinda fyrir kynlífsverkafólk. Aðrir tala um að vændið sem hvert annað kynferðisofbeldi sem skilji eftir sig merki áfalla og streitu. Í dag kemur út bókin Venjulegar konur sem fjallar um vændi á Íslandi sem skrifuð er af Brynhildi Björnsdóttur í samstarfi við Evu Dís Þórðardóttur. Reglulega er rætt um stöðu íslenskunnar og að ensk orð og orðatiltæki séu orðin sumu fólki tamari en móðurmálið. Óttar Guðmundsson, geðlæknir og pistlahöfundur, sagði í grein í Fréttablaðinu í síðustu viku að honum leiddist undanhald íslenskunnar og þætti það skrítið að íslenskufræðingurinn Eiríkur Rögnvaldsson skyldi reka flóttann og segja málvillur vera ásættanlega og eðlilega þróun. Við ræddum við Eirík sem svaraði Óttari í Facebook hópnum Málspjalli um helgina. Fyrirhugað er að vísa um 300 hælisleitendum úr landi nú þegar brottvísanir eru hafnar á ný eftir Covid-19 faraldurinn. Fólkið hefur dvalið á landinu í langan tíma en í fyrsta fasa þessara brottvísana stendur til að fljúga þeim til Grikklands en mannúðarsamtök hafa ályktað að aðstæður þar séu flóttafólki óboðlegar. Á sama tíma hafa forsvarsmenn atvinnulífsins kallað eftir auknum heimildum til handa útlendinga að koma og setjast hér að þar sem mikinn mannskap vanti í ýmsa geira. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra, var gestur okkar til að svara fyrir þessi mál. Ekkert lát er á stríðinu í Úkraínu en innrás Rússa hefur orðið til þess að fjöldi fólks á flótta er kominn yfir hundrað milljónir. Við ræddum stöðuna í Úkraínu við Jón Ólafsson, prófessor og sérfræðing í málefnum Rússlands. Að vanda renndum við yfir sviðið í heimi tækninnar með Guðmundi Jóhannssyni eins og annan hvern þriðjudag. Tónlist: Skýjaglópur - Júníus Meyvant og KK Gimme! Gimme! Gimme! - ABBA Leave The Door Open - Silk Sonic Maðkur í Mysunni - Prins Póló Wrecking Ball - Miley Cyrus
Meirihlutaviðræður í Grindavík tóku óvænta stefnu á dögunum. Sjálfstæðisflokkurinn leiðir nú viðræður við Framsókn og Rödd unga fólksins - sem Hallfríður Hólmgrímsdóttir, oddviti Miðflokksins í Grindavík - sagði algjörlega galið og gegn vilja fólksins. Miðflokkurinn var sigurvegari kosninganna þar í bæ og fékk 32,4%. Við ræddum við Hallfríði í byrjun þáttar. Vændi og kynlífsvinna hefur verið falið undir yfirborðinu á Íslandi um áratugaskeið. Töluverð breyting hefur orðið á viðhorfi til kynlífsvinnu undanfarin ár, sérstaklega með innreið vefsíðunnar Only Fans á íslenskan markað og málflutningi aðgerðarsinna sem krefjast aukinna réttinda fyrir kynlífsverkafólk. Aðrir tala um að vændið sem hvert annað kynferðisofbeldi sem skilji eftir sig merki áfalla og streitu. Í dag kemur út bókin Venjulegar konur sem fjallar um vændi á Íslandi sem skrifuð er af Brynhildi Björnsdóttur í samstarfi við Evu Dís Þórðardóttur. Reglulega er rætt um stöðu íslenskunnar og að ensk orð og orðatiltæki séu orðin sumu fólki tamari en móðurmálið. Óttar Guðmundsson, geðlæknir og pistlahöfundur, sagði í grein í Fréttablaðinu í síðustu viku að honum leiddist undanhald íslenskunnar og þætti það skrítið að íslenskufræðingurinn Eiríkur Rögnvaldsson skyldi reka flóttann og segja málvillur vera ásættanlega og eðlilega þróun. Við ræddum við Eirík sem svaraði Óttari í Facebook hópnum Málspjalli um helgina. Fyrirhugað er að vísa um 300 hælisleitendum úr landi nú þegar brottvísanir eru hafnar á ný eftir Covid-19 faraldurinn. Fólkið hefur dvalið á landinu í langan tíma en í fyrsta fasa þessara brottvísana stendur til að fljúga þeim til Grikklands en mannúðarsamtök hafa ályktað að aðstæður þar séu flóttafólki óboðlegar. Á sama tíma hafa forsvarsmenn atvinnulífsins kallað eftir auknum heimildum til handa útlendinga að koma og setjast hér að þar sem mikinn mannskap vanti í ýmsa geira. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra, var gestur okkar til að svara fyrir þessi mál. Ekkert lát er á stríðinu í Úkraínu en innrás Rússa hefur orðið til þess að fjöldi fólks á flótta er kominn yfir hundrað milljónir. Við ræddum stöðuna í Úkraínu við Jón Ólafsson, prófessor og sérfræðing í málefnum Rússlands. Að vanda renndum við yfir sviðið í heimi tækninnar með Guðmundi Jóhannssyni eins og annan hvern þriðjudag. Tónlist: Skýjaglópur - Júníus Meyvant og KK Gimme! Gimme! Gimme! - ABBA Leave The Door Open - Silk Sonic Maðkur í Mysunni - Prins Póló Wrecking Ball - Miley Cyrus
Kosið er til þings Norður-Íra í dag og í fyrsta sinn í meir en aldargamalli sögu landshlutans eru möguleikar á því að lýðveldissinnar, sem vilja sameinast Írska lýðveldinu, verði stærsti flokkur á þingi. Hingað til hafa þeir flokkar sem vilja viðhalda sambandinu við Bretland verið í meirihluta á norður-írska þinginu. Sinn Fein, stærsta flokki lýðveldissinna, er spáð góðu gengi. Flokkurinn hefur þó ekki lagt neina sérstaka áherslu á stöðu Norður-Írlands, kosningabaráttan hefur meira fjallað um daglegt líf, slæmt heilbrigðiskerfi og verðbólgu. Sambandssinnar í Lýðræðislega sambandsflokknum, DUP, hafa lagt mesta áherslu á að losna verði við svokallaða Norður-Írlandsbók í Brexit-samningnum. Í henni er gert ráð fyrir að Norður-Írland verði hluti innri markaðar Evrópusambandsins en jafnframt hluti breska ríkisins, United Kingdom. Forsætisráðherrar Norðurlanda hittust í Kaupmannahöfn þar sem þeir áttu sameiginlegan fund með Narenda Modi, forsætisráðherra Indlands. Blaðamannafundur þeirra snerist þó mest um mögulega inngöngu Finna og Svía í NATO. Forsætisráðherrar NATO-ríkjanna Danmerkur, Íslands og Noregs lofuðu að styðja hraða afgreiðslu ákveði Finnar og Svíar að sækja um aðild.
Kosið er til þings Norður-Íra í dag og í fyrsta sinn í meir en aldargamalli sögu landshlutans eru möguleikar á því að lýðveldissinnar, sem vilja sameinast Írska lýðveldinu, verði stærsti flokkur á þingi. Hingað til hafa þeir flokkar sem vilja viðhalda sambandinu við Bretland verið í meirihluta á norður-írska þinginu. Sinn Fein, stærsta flokki lýðveldissinna, er spáð góðu gengi. Flokkurinn hefur þó ekki lagt neina sérstaka áherslu á stöðu Norður-Írlands, kosningabaráttan hefur meira fjallað um daglegt líf, slæmt heilbrigðiskerfi og verðbólgu. Sambandssinnar í Lýðræðislega sambandsflokknum, DUP, hafa lagt mesta áherslu á að losna verði við svokallaða Norður-Írlandsbók í Brexit-samningnum. Í henni er gert ráð fyrir að Norður-Írland verði hluti innri markaðar Evrópusambandsins en jafnframt hluti breska ríkisins, United Kingdom. Forsætisráðherrar Norðurlanda hittust í Kaupmannahöfn þar sem þeir áttu sameiginlegan fund með Narenda Modi, forsætisráðherra Indlands. Blaðamannafundur þeirra snerist þó mest um mögulega inngöngu Finna og Svía í NATO. Forsætisráðherrar NATO-ríkjanna Danmerkur, Íslands og Noregs lofuðu að styðja hraða afgreiðslu ákveði Finnar og Svíar að sækja um aðild.
Kosið er til þings Norður-Íra í dag og í fyrsta sinn í meir en aldargamalli sögu landshlutans eru möguleikar á því að lýðveldissinnar, sem vilja sameinast Írska lýðveldinu, verði stærsti flokkur á þingi. Hingað til hafa þeir flokkar sem vilja viðhalda sambandinu við Bretland verið í meirihluta á norður-írska þinginu. Sinn Fein, stærsta flokki lýðveldissinna, er spáð góðu gengi. Flokkurinn hefur þó ekki lagt neina sérstaka áherslu á stöðu Norður-Írlands, kosningabaráttan hefur meira fjallað um daglegt líf, slæmt heilbrigðiskerfi og verðbólgu. Sambandssinnar í Lýðræðislega sambandsflokknum, DUP, hafa lagt mesta áherslu á að losna verði við svokallaða Norður-Írlandsbók í Brexit-samningnum. Í henni er gert ráð fyrir að Norður-Írland verði hluti innri markaðar Evrópusambandsins en jafnframt hluti breska ríkisins, United Kingdom. Forsætisráðherrar Norðurlanda hittust í Kaupmannahöfn þar sem þeir áttu sameiginlegan fund með Narenda Modi, forsætisráðherra Indlands. Blaðamannafundur þeirra snerist þó mest um mögulega inngöngu Finna og Svía í NATO. Forsætisráðherrar NATO-ríkjanna Danmerkur, Íslands og Noregs lofuðu að styðja hraða afgreiðslu ákveði Finnar og Svíar að sækja um aðild.
AtNorth lýsir yfir vilja til að byggja upp gagnaver rétt fyrir utan Akureyri. NFT grúppa hakkar Bjarta Framtíð á Twitter og dælir út auglýsingum. Buzz býður upp á að kveða burt hleðslukvíða með leigu-rafhlöðum fyrir snjallsíma á vel völdum börum. Elon Musk kaupir stóran hlut í Twitter og hvað þýðir það? Twitter íhugar að bjóða upp á edit-takka. Það kemur út nýr Monkey Island tölvuleikur í ár, en sá síðasti kom út árið 2011. Netflix bætir við nýjum flokki eftir hugmynd Pete Davidson: short ass movies. Flokkurinn er með kvikmyndir undir 90 mínútum til að heilla yngri kynslóðir
AtNorth lýsir yfir vilja til að byggja upp gagnaver rétt fyrir utan Akureyri. NFT grúppa hakkar Bjarta Framtíð á Twitter og dælir út auglýsingum. Buzz býður upp að kveða burt hleðslukvíða með leigu-rafhlöðum fyrir snjallsíma á vel völdum börum. Elon Musk kaupir stóran hlut í Twitter og hvað þýðir það? Twitter íhugar að bjóða upp á Edit takka. Það kemur út nýr Monkey Island tölvuleikur í ár, en sá síðasti kom út árið 2011. Netflix bætir við nýjum flokki eftir hugmynd Pete Davidson: short ass movies. Flokkurinn er með kvikmyndir undir 90 mínútum til að heilla yngri kynslóðir
Eftir áratugi úti í kuldanum, virðist stjórnmálaflokkurinn Svíþjóðardemókratarnir nú smám saman vera að komast inn í hlýjuna í sænskum stjórnmálum. Flokkurinn, sem lengst af hafði nær ekkert mælanlegt fylgi, mælist nú ýmist annar eða þriðji stærsti flokkur landisins. Aðrir flokkar hunsuðu Svíþjóðardemókratana lengi, þar sem flokksmenn voru sakaðir um útlendingaandúð, jafnvel rasisma og hægriöfgastefnu. Það breyttist þó á kjörtímabilinu sem nú stendur yfir, þegar aðrir flokkar hófu samstarf við Svíþjóðardemókratana. Hvernig stendur á þessari breytingu og hvernig varð hún? Og hvað þýðir hún fyrir Jafnaðarmannaflokkinn sem undanfarin hundrað ár hefur verið langstærsti og áhrifamesti flokkur Svíþjóðar? Kári Gylfason í Gautaborg ætlar að segja okkur frá því. Í vikunni var hvít-rússneski stjórnarandstæðingurinn Serghei Tsikanousky dæmdur í átján ára fangelsi í Hvíta-Rússlandi. Tsikanousky, sem er þekktur bloggari, andófsmaður og ötull gagnrýnandi Alexanders Lúkasjenka forseta landsins, var handtekinn í aðdraganda forsetakosninganna þar í landi vorið 2020. Tsikanousky hafið þá boðað forsetaframboð, þar sem hugðist steypa Lukasjenka af stóli, en sá síðarnefndi hefur setið þar síðan árið 1994 og er þaulsetnasti kjörni þjóðarleitogi Evrópu. Þann áttunda desember tók Olof Scholz, sextíu og þriggja ára lögfræðingur frá Hamborg við embætti Þýskalandskanslara, sá fjórði frá sameingu austur- og vestur Þýskalands, ef með er talinn Helmut Kohl sem sat á kanslarastóli í Vestur-Þýskalandi frá 1982 og fram yfir sameiningu, eða til 1998. Helmut Kohl var þaulsetnasti kanslari Þýskalands, en í heil sextán ár og 26 daga. En fyrirrennari Olof Scholz skorti aðeins 10 daga í viðbót á kanslarastóli til að slá það met. Það er Angela Merkel, sem kveður nú hið pólitíska sjónarsvið. En hver er þessi kona, sem stundum hefur verið kölluð valdamesta kona í heimi? Og hvernig verður hennar stjórnartíðar minnst? Guðmundur Björn kynnti sér Angelu Merkel og ræddi við Jóhönnu Ýr Bjarnadóttur, doktorsnema við Humboldt háskóla í Berlína. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.
Eftir áratugi úti í kuldanum, virðist stjórnmálaflokkurinn Svíþjóðardemókratarnir nú smám saman vera að komast inn í hlýjuna í sænskum stjórnmálum. Flokkurinn, sem lengst af hafði nær ekkert mælanlegt fylgi, mælist nú ýmist annar eða þriðji stærsti flokkur landisins. Aðrir flokkar hunsuðu Svíþjóðardemókratana lengi, þar sem flokksmenn voru sakaðir um útlendingaandúð, jafnvel rasisma og hægriöfgastefnu. Það breyttist þó á kjörtímabilinu sem nú stendur yfir, þegar aðrir flokkar hófu samstarf við Svíþjóðardemókratana. Hvernig stendur á þessari breytingu og hvernig varð hún? Og hvað þýðir hún fyrir Jafnaðarmannaflokkinn sem undanfarin hundrað ár hefur verið langstærsti og áhrifamesti flokkur Svíþjóðar? Kári Gylfason í Gautaborg ætlar að segja okkur frá því. Í vikunni var hvít-rússneski stjórnarandstæðingurinn Serghei Tsikanousky dæmdur í átján ára fangelsi í Hvíta-Rússlandi. Tsikanousky, sem er þekktur bloggari, andófsmaður og ötull gagnrýnandi Alexanders Lúkasjenka forseta landsins, var handtekinn í aðdraganda forsetakosninganna þar í landi vorið 2020. Tsikanousky hafið þá boðað forsetaframboð, þar sem hugðist steypa Lukasjenka af stóli, en sá síðarnefndi hefur setið þar síðan árið 1994 og er þaulsetnasti kjörni þjóðarleitogi Evrópu. Þann áttunda desember tók Olof Scholz, sextíu og þriggja ára lögfræðingur frá Hamborg við embætti Þýskalandskanslara, sá fjórði frá sameingu austur- og vestur Þýskalands, ef með er talinn Helmut Kohl sem sat á kanslarastóli í Vestur-Þýskalandi frá 1982 og fram yfir sameiningu, eða til 1998. Helmut Kohl var þaulsetnasti kanslari Þýskalands, en í heil sextán ár og 26 daga. En fyrirrennari Olof Scholz skorti aðeins 10 daga í viðbót á kanslarastóli til að slá það met. Það er Angela Merkel, sem kveður nú hið pólitíska sjónarsvið. En hver er þessi kona, sem stundum hefur verið kölluð valdamesta kona í heimi? Og hvernig verður hennar stjórnartíðar minnst? Guðmundur Björn kynnti sér Angelu Merkel og ræddi við Jóhönnu Ýr Bjarnadóttur, doktorsnema við Humboldt háskóla í Berlína. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.
Eftir áratugi úti í kuldanum, virðist stjórnmálaflokkurinn Svíþjóðardemókratarnir nú smám saman vera að komast inn í hlýjuna í sænskum stjórnmálum. Flokkurinn, sem lengst af hafði nær ekkert mælanlegt fylgi, mælist nú ýmist annar eða þriðji stærsti flokkur landisins. Aðrir flokkar hunsuðu Svíþjóðardemókratana lengi, þar sem flokksmenn voru sakaðir um útlendingaandúð, jafnvel rasisma og hægriöfgastefnu. Það breyttist þó á kjörtímabilinu sem nú stendur yfir, þegar aðrir flokkar hófu samstarf við Svíþjóðardemókratana. Hvernig stendur á þessari breytingu og hvernig varð hún? Og hvað þýðir hún fyrir Jafnaðarmannaflokkinn sem undanfarin hundrað ár hefur verið langstærsti og áhrifamesti flokkur Svíþjóðar? Kári Gylfason í Gautaborg ætlar að segja okkur frá því. Í vikunni var hvít-rússneski stjórnarandstæðingurinn Serghei Tsikanousky dæmdur í átján ára fangelsi í Hvíta-Rússlandi. Tsikanousky, sem er þekktur bloggari, andófsmaður og ötull gagnrýnandi Alexanders Lúkasjenka forseta landsins, var handtekinn í aðdraganda forsetakosninganna þar í landi vorið 2020. Tsikanousky hafið þá boðað forsetaframboð, þar sem hugðist steypa Lukasjenka af stóli, en sá síðarnefndi hefur setið þar síðan árið 1994 og er þaulsetnasti kjörni þjóðarleitogi Evrópu. Þann áttunda desember tók Olof Scholz, sextíu og þriggja ára lögfræðingur frá Hamborg við embætti Þýskalandskanslara, sá fjórði frá sameingu austur- og vestur Þýskalands, ef með er talinn Helmut Kohl sem sat á kanslarastóli í Vestur-Þýskalandi frá 1982 og fram yfir sameiningu, eða til 1998. Helmut Kohl var þaulsetnasti kanslari Þýskalands, en í heil sextán ár og 26 daga. En fyrirrennari Olof Scholz skorti aðeins 10 daga í viðbót á kanslarastóli til að slá það met. Það er Angela Merkel, sem kveður nú hið pólitíska sjónarsvið. En hver er þessi kona, sem stundum hefur verið kölluð valdamesta kona í heimi? Og hvernig verður hennar stjórnartíðar minnst? Guðmundur Björn kynnti sér Angelu Merkel og ræddi við Jóhönnu Ýr Bjarnadóttur, doktorsnema við Humboldt háskóla í Berlína. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.
Erna Bjarnadóttir frá Miðflokknum situr fyrir svörum um landbúnaðarmál í aðdraganda Alþingiskosninga 2021.
Birgir Ármannsson, þingflokksformaður Sjálfstæðisflokksins, svarar fyrir stefnu og feril flokksins í Kosningastundinni. Hann ver ráðherra flokksins, heitir áherslu á skattalækkanir og segir kosningaloforðin fjármagnast með hagvexti. Flokkurinn mun gera upphaflega kröfu um að formaðurinn Bjarni Benediktsson verði forsætisráðherra í stjórnarmyndunarviðræðum.
Birgir Ármannsson, þingflokksformaður Sjálfstæðisflokksins, svarar fyrir stefnu og feril flokksins í Kosningastundinni. Hann ver ráðherra flokksins, heitir áherslu á skattalækkanir og segir kosningaloforðin fjármagnast með hagvexti. Flokkurinn mun gera upphaflega kröfu um að formaðurinn Bjarni Benediktsson verði forsætisráðherra í stjórnarmyndunarviðræðum.
Spegillinn 26.5. 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Sextán sjúklingar liggja nú fastir á bráðamóttöku Landspítalans því fullt er á öðrum deildum spítalans. Vegna skorts á bráðalæknum er til umræðu að fá aðra sérgreinalækna til að sinna ákveðnum störfum á bráðamóttökunni. Fasteignaverð hækkar um 22% frá þessu ári til ársloka 2023 að mati Íslandsbanka, en stærsti hluti hækkunar þessa árs sé kominn fram. Rætt við Jón Bjarka Bentsson yfirhagfræðing Íslandsbanka og Sigurð Hannesson, framkvæmdastjóra Samtaka Iðnaðarins Aukinn hlutur einkareksturs í heilbrigðisþjónustu á undanförnum árum er á skjön við viðhorf almennings sem vill að hið opinbera reki og fjármagni lykilstofnanir í heilbrigðisþjónustu. Þetta segir Rúnar Vilhjálmsson, prófessor í félagsfræði. Þingflokkur Pírata hefur sent formlegt erindi til ÖSE, Öryggis- og samvinnustofnunar Evrópu, um að stofnunin skipuleggi kosningaeftirlit hér á landi í alþingiskosningunum í haust. Flokkurinn lýsir yfir áhyggjum af afskiptum Samherja af fjölmiðlum og prófkjörsmálum. Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata, sagðist á Alþingi í dag hafa fundað með fulltrúum ÖSE til að meta þörf á auknu eftirliti í haust. Gróft svifryk fauk yfir suðvesturhornið í dag. Það er ekki rakið til eldgossins á Reykjanesskaga heldur til suðurstrandarinnar. Rætt við Þorstein Jóhannsson, loftgæðasérfræðing hjá Umhverfisstofnun Stjórnvöld í Þýskalandi ætla að leggja tvo og hálfan milljarð evra í sérstakan sjóð sem ætlað er að hleypa nýju lífi í menningarstarfsemi landsins. Hún hefur legið í dvala síðustu misseri vegna heimsfaraldursins. Það stefnir í alvarlega mannúðarkrísu hér á landi ef haldið er áfram að vísa flóttamönnum á götuna, segir Áshildur Linnet, teymisstjóri hjá Rauða krossinum. Bergljót Baldursdóttir ræddi við hana Kæling líkt og beitt var í Heimaeyjargosinu gæti verið valkostur ef verja þarf höfnina í Grindavík. Lagt er til að leiðigarðar verði látnir umlykja bæinn til að verja hann hrauni í því eldsumbrotaskeiði sem virðist hafið á Reykjanesskaga. Reyna á að leiða hraun fram hjá höfninni. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Rögnvaldur Ólafsson, aðstoðaryfirlögregluþjón hjá Ragnhildur Thorlacius talaði við hann og Ara Guðmundsson, byggingarverkfræðingur hjá Verkís Einnig verður sagt frá uppákomunni í Bretlandi þar sem fyrrum aðalráðgjafi forsætisráðherra Bretlands sakaði stjórnvöld um að hafa sofið á verðinum þegar COVID-19 faraldurinn blossaði upp. Sigrún Davíðsdóttir talar frá London.
Spegillinn 26.5. 2021 Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Sextán sjúklingar liggja nú fastir á bráðamóttöku Landspítalans því fullt er á öðrum deildum spítalans. Vegna skorts á bráðalæknum er til umræðu að fá aðra sérgreinalækna til að sinna ákveðnum störfum á bráðamóttökunni. Fasteignaverð hækkar um 22% frá þessu ári til ársloka 2023 að mati Íslandsbanka, en stærsti hluti hækkunar þessa árs sé kominn fram. Rætt við Jón Bjarka Bentsson yfirhagfræðing Íslandsbanka og Sigurð Hannesson, framkvæmdastjóra Samtaka Iðnaðarins Aukinn hlutur einkareksturs í heilbrigðisþjónustu á undanförnum árum er á skjön við viðhorf almennings sem vill að hið opinbera reki og fjármagni lykilstofnanir í heilbrigðisþjónustu. Þetta segir Rúnar Vilhjálmsson, prófessor í félagsfræði. Þingflokkur Pírata hefur sent formlegt erindi til ÖSE, Öryggis- og samvinnustofnunar Evrópu, um að stofnunin skipuleggi kosningaeftirlit hér á landi í alþingiskosningunum í haust. Flokkurinn lýsir yfir áhyggjum af afskiptum Samherja af fjölmiðlum og prófkjörsmálum. Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata, sagðist á Alþingi í dag hafa fundað með fulltrúum ÖSE til að meta þörf á auknu eftirliti í haust. Gróft svifryk fauk yfir suðvesturhornið í dag. Það er ekki rakið til eldgossins á Reykjanesskaga heldur til suðurstrandarinnar. Rætt við Þorstein Jóhannsson, loftgæðasérfræðing hjá Umhverfisstofnun Stjórnvöld í Þýskalandi ætla að leggja tvo og hálfan milljarð evra í sérstakan sjóð sem ætlað er að hleypa nýju lífi í menningarstarfsemi landsins. Hún hefur legið í dvala síðustu misseri vegna heimsfaraldursins. Það stefnir í alvarlega mannúðarkrísu hér á landi ef haldið er áfram að vísa flóttamönnum á götuna, segir Áshildur Linnet, teymisstjóri hjá Rauða krossinum. Bergljót Baldursdóttir ræddi við hana Kæling líkt og beitt var í Heimaeyjargosinu gæti verið valkostur ef verja þarf höfnina í Grindavík. Lagt er til að leiðigarðar verði látnir umlykja bæinn til að verja hann hrauni í því eldsumbrotaskeiði sem virðist hafið á Reykjanesskaga. Reyna á að leiða hraun fram hjá höfninni. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Rögnvaldur Ólafsson, aðstoðaryfirlögregluþjón hjá Ragnhildur Thorlacius talaði við hann og Ara Guðmundsson, byggingarverkfræðingur hjá Verkís Einnig verður sagt frá uppákomunni í Bretlandi þar sem fyrrum aðalráðgjafi forsætisráðherra Bretlands sakaði stjórnvöld um að hafa sofið á verðinum þegar COVID-19 faraldurinn blossaði upp. Sigrún Davíðsdóttir talar frá London.
Við ræddum við framkvæmdastjóra Sorpu um daginn vegna ákvörðunar þeirra að skipta úr svörtum pokum yfir í glæra og þetta gert til að skila endurvinnanlegu efni á réttan stað. Þetta hefur vakið athygli og hefur verið tekið upp víðar. Gunnlaugur Sæmundsson er innkaupa og vörustjóri hjá Íslandshótelum en hann hefur framfylgt umhverfisstefnu fyrirtækisins. Grand hótel Reykjavík fékk til að mynda Svansvottun árið 2012. Við fengum Gunnlaug til okkar til að segja frá reynslu þeirra þegar kemur að þessum málum. Hvað hefur virkað vel hjá þeim og er til eftirbreytni? Anna Sigríður Þráinsdóttir málfarsráðunautur kom og bætti aðeins við kynhlutlausu nafnaumræðuna frá því í síðustu viku og skoðaði svo merkingu orðsins kýrskýr. Í framhaldi af stóra plokkdeginum á dögunum velta menn vöngum yfir því hvernig hægt sé þrífa betur í kringum stóru umferðarmannvirkin hér á höfuðborgarsvæðinu, en þar er erfitt fyrir almenning að komast að til að plokka vegna umferðarhraða. Einar Bárðarsson kom til okkar og fór yfir þessi mál. Gunnar Smári Egilsson, stofnandi Sósíalistaflokksins, kom til okkar. Flokkurinn boðar að byggja eigi 30 þúsund íbúðir á næstu 10 árum sem samtals mun kosta um 650 milljarða. Gunnar fer yfir þetta með okkur og stöðu flokksins núna þegar tæpir fimm mánuðir eru í kosningar. og Sigríður Mogensen, frá Samtökum iðnaðarins, kom til okkar en nú er opið fyrir umsóknir í Startup SuperNova viðskiptahraðalinn þar sem allt að tíu sprotafyrirtæki verða valin til þáttöku. Tónlist: Brunaliðið - Ég er á leiðinni Sycamore tree - Heart melodies The Cardigans - Lovefool Toggi - Heart in line The Police - Walking on the moon Kaleo - Hey gringo Lana Del Rey - Tusla Jesus freak
Við ræddum við framkvæmdastjóra Sorpu um daginn vegna ákvörðunar þeirra að skipta úr svörtum pokum yfir í glæra og þetta gert til að skila endurvinnanlegu efni á réttan stað. Þetta hefur vakið athygli og hefur verið tekið upp víðar. Gunnlaugur Sæmundsson er innkaupa og vörustjóri hjá Íslandshótelum en hann hefur framfylgt umhverfisstefnu fyrirtækisins. Grand hótel Reykjavík fékk til að mynda Svansvottun árið 2012. Við fengum Gunnlaug til okkar til að segja frá reynslu þeirra þegar kemur að þessum málum. Hvað hefur virkað vel hjá þeim og er til eftirbreytni? Anna Sigríður Þráinsdóttir málfarsráðunautur kom og bætti aðeins við kynhlutlausu nafnaumræðuna frá því í síðustu viku og skoðaði svo merkingu orðsins kýrskýr. Í framhaldi af stóra plokkdeginum á dögunum velta menn vöngum yfir því hvernig hægt sé þrífa betur í kringum stóru umferðarmannvirkin hér á höfuðborgarsvæðinu, en þar er erfitt fyrir almenning að komast að til að plokka vegna umferðarhraða. Einar Bárðarsson kom til okkar og fór yfir þessi mál. Gunnar Smári Egilsson, stofnandi Sósíalistaflokksins, kom til okkar. Flokkurinn boðar að byggja eigi 30 þúsund íbúðir á næstu 10 árum sem samtals mun kosta um 650 milljarða. Gunnar fer yfir þetta með okkur og stöðu flokksins núna þegar tæpir fimm mánuðir eru í kosningar. og Sigríður Mogensen, frá Samtökum iðnaðarins, kom til okkar en nú er opið fyrir umsóknir í Startup SuperNova viðskiptahraðalinn þar sem allt að tíu sprotafyrirtæki verða valin til þáttöku. Tónlist: Brunaliðið - Ég er á leiðinni Sycamore tree - Heart melodies The Cardigans - Lovefool Toggi - Heart in line The Police - Walking on the moon Kaleo - Hey gringo Lana Del Rey - Tusla Jesus freak
Vinstri stjórnin 2009 til 2013, undir forystu Samfylkingarinnar, stundaði baktjaldamakk við umsókn að Evrópusambandinu, ætlaði að breyta fiskveiðistjórnunarkerfinu með samningum fyrir luktum dyrum og lokaði að sér. Þetta var dómur Árna Páls Árnasonar, fyrrverandi ráðherra og formanns Samfylkingarinnar. Dóminn felldi Árni Páll í bréfi til félaga í Samfylkingunni 11. febrúar 2016, en þar sagði meðal annars: „Flokkurinn sem var stofnaður um ný vinnubrögð, íbúalýðræði og almannarétt lokaði að sér og forðaðist samtal og neitaði þjóðinni um aðkomu að stórum ákvörðunum í þjóðaratkvæðagreiðslu.“ Hér er haldið til haga nokkrum þáttum í stjórnsýslu vinstri stjórnarinnar. Hvernig pólitískar hreinsanir fóru fram í stofnunum og innan stjórnsýslunnar. Hvernig ráðist var til atlögðu til einstaklinga sem ekki voru ráðamönnum þóknanlegir.
Í Heimsglugganum að þessu sinni var rætt um stöðu sænsku ríkisstjórnarinnar en örlög hennar ráðast í viðræðum aðila vinnumarkaðarins um breytingar á vinnulöggjöfinni. Takist ekki samkomulag leggur Vinstriflokkurinn fram vantrauststillögu. Flokkurinn er algerlega andvígur hugmyndum um að slaka á reglum um ráðningarsamband eins og rætt er um. Hægri stjórnarandstöðuflokkar, Íhaldsmenn, Kristilegir og Svíþjóðardemókratar hafa lýst stuðningi við vantraust og þar með er ljóst að meirihluti þingmanna hyggst styðja vantrauststillögu frá Vinstri-flokknum. Í Danmörku eru miklar deilur innan Radikale Venstre. Morten Østergaard þurfti að segja af sér leiðtogaembætti eftir að hafa viðurkennt kynferðislega áreitni. Sofie Carsten Nielsen tók við af Østergaard en nú er hún sökuð um að hafa vitað af framferði hans en ekkert aðhafst. Í Skotlandi bendir ný könnun til þess að 58 prósent kjósenda óski þess að landið lýsi yfir sjálfstæði. Þetta er mesti stuðningur sem nokkru sinni hefur mælst við sjálfstæði Skotlands. Sex ár eru liðin frá því að Skotar höfnuðu sjálfstæði í þjóðaratkvæðagreiðslu. Nú vilja sjálfstæðissinnar, undir forystu Nicolu Sturgeon, fyrsta ráðherra skosku stjórnarinnar, að efnt verði til nýrrar þjóðaratkvæðagreiðslu en breska ríkisstjórnin hefur hafnað því. Ein af ástæðum aukins fylgis við sjálfstæði er að nærri þrír fjórðu hlutar kjósenda á aldrinum 16-24 ára vilja sjálfstætt Skotland. Margt þessa fólks var of ungt til að kjósa 2014. Önnur ástæða er að Nicola Sturgeon nýtur mikils stuðnings vegna vasklegrar framgöngu í COVID-farsóttinni, ólíkt Boris Johnson, forsætisráðherra Breta, sem er óvinsæll í Skotlandi.
Í Heimsglugganum að þessu sinni var rætt um stöðu sænsku ríkisstjórnarinnar en örlög hennar ráðast í viðræðum aðila vinnumarkaðarins um breytingar á vinnulöggjöfinni. Takist ekki samkomulag leggur Vinstriflokkurinn fram vantrauststillögu. Flokkurinn er algerlega andvígur hugmyndum um að slaka á reglum um ráðningarsamband eins og rætt er um. Hægri stjórnarandstöðuflokkar, Íhaldsmenn, Kristilegir og Svíþjóðardemókratar hafa lýst stuðningi við vantraust og þar með er ljóst að meirihluti þingmanna hyggst styðja vantrauststillögu frá Vinstri-flokknum. Í Danmörku eru miklar deilur innan Radikale Venstre. Morten Østergaard þurfti að segja af sér leiðtogaembætti eftir að hafa viðurkennt kynferðislega áreitni. Sofie Carsten Nielsen tók við af Østergaard en nú er hún sökuð um að hafa vitað af framferði hans en ekkert aðhafst. Í Skotlandi bendir ný könnun til þess að 58 prósent kjósenda óski þess að landið lýsi yfir sjálfstæði. Þetta er mesti stuðningur sem nokkru sinni hefur mælst við sjálfstæði Skotlands. Sex ár eru liðin frá því að Skotar höfnuðu sjálfstæði í þjóðaratkvæðagreiðslu. Nú vilja sjálfstæðissinnar, undir forystu Nicolu Sturgeon, fyrsta ráðherra skosku stjórnarinnar, að efnt verði til nýrrar þjóðaratkvæðagreiðslu en breska ríkisstjórnin hefur hafnað því. Ein af ástæðum aukins fylgis við sjálfstæði er að nærri þrír fjórðu hlutar kjósenda á aldrinum 16-24 ára vilja sjálfstætt Skotland. Margt þessa fólks var of ungt til að kjósa 2014. Önnur ástæða er að Nicola Sturgeon nýtur mikils stuðnings vegna vasklegrar framgöngu í COVID-farsóttinni, ólíkt Boris Johnson, forsætisráðherra Breta, sem er óvinsæll í Skotlandi.
Í Heimsglugganum að þessu sinni var rætt um stöðu sænsku ríkisstjórnarinnar en örlög hennar ráðast í viðræðum aðila vinnumarkaðarins um breytingar á vinnulöggjöfinni. Takist ekki samkomulag leggur Vinstriflokkurinn fram vantrauststillögu. Flokkurinn er algerlega andvígur hugmyndum um að slaka á reglum um ráðningarsamband eins og rætt er um. Hægri stjórnarandstöðuflokkar, Íhaldsmenn, Kristilegir og Svíþjóðardemókratar hafa lýst stuðningi við vantraust og þar með er ljóst að meirihluti þingmanna hyggst styðja vantrauststillögu frá Vinstri-flokknum. Í Danmörku eru miklar deilur innan Radikale Venstre. Morten Østergaard þurfti að segja af sér leiðtogaembætti eftir að hafa viðurkennt kynferðislega áreitni. Sofie Carsten Nielsen tók við af Østergaard en nú er hún sökuð um að hafa vitað af framferði hans en ekkert aðhafst. Í Skotlandi bendir ný könnun til þess að 58 prósent kjósenda óski þess að landið lýsi yfir sjálfstæði. Þetta er mesti stuðningur sem nokkru sinni hefur mælst við sjálfstæði Skotlands. Sex ár eru liðin frá því að Skotar höfnuðu sjálfstæði í þjóðaratkvæðagreiðslu. Nú vilja sjálfstæðissinnar, undir forystu Nicolu Sturgeon, fyrsta ráðherra skosku stjórnarinnar, að efnt verði til nýrrar þjóðaratkvæðagreiðslu en breska ríkisstjórnin hefur hafnað því. Ein af ástæðum aukins fylgis við sjálfstæði er að nærri þrír fjórðu hlutar kjósenda á aldrinum 16-24 ára vilja sjálfstætt Skotland. Margt þessa fólks var of ungt til að kjósa 2014. Önnur ástæða er að Nicola Sturgeon nýtur mikils stuðnings vegna vasklegrar framgöngu í COVID-farsóttinni, ólíkt Boris Johnson, forsætisráðherra Breta, sem er óvinsæll í Skotlandi.
Björn Þór Sigbjörnsson og Bogi Ágústsson ræddu um mótmælin í Bandaríkjunum í Heimsgluggaspjalli á Morgunvakt Rásar 1. Þetta eru alvarlegustu átök í mótmælum frá því 1968 þegar Martin Luther King var myrtur og miklar óeirðir urðu víða um Bandaríkin. Hlutur Donalds Trumps forseta hefur verið harðlega gagnrýndur, nú síðast gekk Jim Mathis, fyrrverandi varnarmálaráðherra, fram fyrir skjöldu og sagði Trump fyrsta forseta sem hann þekkti sem reyndi fremur að sundra þjóðinni en sameina. Ýmsir kirkjuleiðtogar hafa jafnframt gagnrýnt forsetann. Björn Þór og Bogi fjölluðu í lok Heimsgluggaspjallsins um pólitík á Grænlandi. Þar hafa Demókratar gengið til liðs við Kim Kielsen og ríkisstjórn hans og er þetta fjórða ráðuneyti hans frá síðustu kosningum! Siumut-flokkurinn veitir stjórninni forystu sem svo oft áður. Flokkurinn hefur fengið nýjan formann í höfuðstaðnum Nuuk. Það er Inga Dóra Guðmundsdóttir Markussen sem líklega verður borgarstjóraefni flokksins í sveitarstjórnarkosningum á næsta ári.
Björn Þór Sigbjörnsson og Bogi Ágústsson ræddu um mótmælin í Bandaríkjunum í Heimsgluggaspjalli á Morgunvakt Rásar 1. Þetta eru alvarlegustu átök í mótmælum frá því 1968 þegar Martin Luther King var myrtur og miklar óeirðir urðu víða um Bandaríkin. Hlutur Donalds Trumps forseta hefur verið harðlega gagnrýndur, nú síðast gekk Jim Mathis, fyrrverandi varnarmálaráðherra, fram fyrir skjöldu og sagði Trump fyrsta forseta sem hann þekkti sem reyndi fremur að sundra þjóðinni en sameina. Ýmsir kirkjuleiðtogar hafa jafnframt gagnrýnt forsetann. Björn Þór og Bogi fjölluðu í lok Heimsgluggaspjallsins um pólitík á Grænlandi. Þar hafa Demókratar gengið til liðs við Kim Kielsen og ríkisstjórn hans og er þetta fjórða ráðuneyti hans frá síðustu kosningum! Siumut-flokkurinn veitir stjórninni forystu sem svo oft áður. Flokkurinn hefur fengið nýjan formann í höfuðstaðnum Nuuk. Það er Inga Dóra Guðmundsdóttir Markussen sem líklega verður borgarstjóraefni flokksins í sveitarstjórnarkosningum á næsta ári.
Björn Þór Sigbjörnsson og Bogi Ágústsson ræddu um mótmælin í Bandaríkjunum í Heimsgluggaspjalli á Morgunvakt Rásar 1. Þetta eru alvarlegustu átök í mótmælum frá því 1968 þegar Martin Luther King var myrtur og miklar óeirðir urðu víða um Bandaríkin. Hlutur Donalds Trumps forseta hefur verið harðlega gagnrýndur, nú síðast gekk Jim Mathis, fyrrverandi varnarmálaráðherra, fram fyrir skjöldu og sagði Trump fyrsta forseta sem hann þekkti sem reyndi fremur að sundra þjóðinni en sameina. Ýmsir kirkjuleiðtogar hafa jafnframt gagnrýnt forsetann. Björn Þór og Bogi fjölluðu í lok Heimsgluggaspjallsins um pólitík á Grænlandi. Þar hafa Demókratar gengið til liðs við Kim Kielsen og ríkisstjórn hans og er þetta fjórða ráðuneyti hans frá síðustu kosningum! Siumut-flokkurinn veitir stjórninni forystu sem svo oft áður. Flokkurinn hefur fengið nýjan formann í höfuðstaðnum Nuuk. Það er Inga Dóra Guðmundsdóttir Markussen sem líklega verður borgarstjóraefni flokksins í sveitarstjórnarkosningum á næsta ári.
Hluthafafundur Icelandair hefur samþykkt að fara í hlutafjárútboð í sumar, og verkefnin framundan eru gríðarlega mörg. Það þarf að semja við flugþjóna, kröfuhafa, Boeing og hluthafana, áður en hægt er að ráðast í útboðið. Þá er ótalið að það þarf að sannfæra fjárfesta, aðallega þá sem fyrir eru, um að setja aukið hlutafé í félagið. Þetta var meðal þess sem Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, ræddi í vikulegu spjalli um efnahag og samfélag. Hann talaði líka um lífeyrissjóðina og verkalýðshreyfinguna, þar sem hafa verið raddir uppi um að ríkið eigi að eignast hluti í þeim fyrirtækjum sem það styður við. Átök í forystu þjóðernissinnaða flokksins AfD í Þýskalandi voru til umfjöllunar í Berlínarspjalli Arthúrs Björgvins Bollasonar. Leiðtoga flokksins í Brandenburg var vísað úr flokknum fyrir skömmu, vegna þess að hann leyndi fortíð sinni í félagsskap nýnasista. Ýmsir telja þessa ástæðu þó skálkaskjól og ljóst er að átökin eiga sér dýpri rætur. Flokkurinn, þar sem ólíkar fylkingar hafa nokkurn veginn lifað í sátt og samlyndi undanfarin ár, er tekinn að riðlast í sundur. Arthúr Björgvin ræddi jafnframt um stöðu Lufthansa, sem þýska ríkið hefur ákveðið að koma að tímabundið með kaupum á 20% hlut í félaginu. Ísland er meðal þeirra ríkja sem Lufthansa stefnir að því að fljúga til í sumar, en ekki verður flogið frá Tegel-flugvelli, því honum á að loka um miðjan júní. Sterkasta stelpa í heimi, Lína langsokkur, varð 75 ára á dögunum. Það er að segja, liðin eru 75 ár frá því að fyrsta sagan um hana rataði á prent. Sigþrúður Gunnarsdóttir, ritstjóri hjá Forlaginu og bókmenntafræðingur, kom á Morgunvaktina og ræddi um Línu, áhrif hennar og sögu. Hún segir bækurnar um Línu alltaf njóta vinsælda og ekki megi líða langur tími þar sem þær eru ófáanlegar í bókabúðum. Tónlist: Flamenco Sketches - Miles Davis og Bill Evans, Ágústa Eva Erlendsdóttir og Megas (Senuþjófarnir)
Hluthafafundur Icelandair hefur samþykkt að fara í hlutafjárútboð í sumar, og verkefnin framundan eru gríðarlega mörg. Það þarf að semja við flugþjóna, kröfuhafa, Boeing og hluthafana, áður en hægt er að ráðast í útboðið. Þá er ótalið að það þarf að sannfæra fjárfesta, aðallega þá sem fyrir eru, um að setja aukið hlutafé í félagið. Þetta var meðal þess sem Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, ræddi í vikulegu spjalli um efnahag og samfélag. Hann talaði líka um lífeyrissjóðina og verkalýðshreyfinguna, þar sem hafa verið raddir uppi um að ríkið eigi að eignast hluti í þeim fyrirtækjum sem það styður við. Átök í forystu þjóðernissinnaða flokksins AfD í Þýskalandi voru til umfjöllunar í Berlínarspjalli Arthúrs Björgvins Bollasonar. Leiðtoga flokksins í Brandenburg var vísað úr flokknum fyrir skömmu, vegna þess að hann leyndi fortíð sinni í félagsskap nýnasista. Ýmsir telja þessa ástæðu þó skálkaskjól og ljóst er að átökin eiga sér dýpri rætur. Flokkurinn, þar sem ólíkar fylkingar hafa nokkurn veginn lifað í sátt og samlyndi undanfarin ár, er tekinn að riðlast í sundur. Arthúr Björgvin ræddi jafnframt um stöðu Lufthansa, sem þýska ríkið hefur ákveðið að koma að tímabundið með kaupum á 20% hlut í félaginu. Ísland er meðal þeirra ríkja sem Lufthansa stefnir að því að fljúga til í sumar, en ekki verður flogið frá Tegel-flugvelli, því honum á að loka um miðjan júní. Sterkasta stelpa í heimi, Lína langsokkur, varð 75 ára á dögunum. Það er að segja, liðin eru 75 ár frá því að fyrsta sagan um hana rataði á prent. Sigþrúður Gunnarsdóttir, ritstjóri hjá Forlaginu og bókmenntafræðingur, kom á Morgunvaktina og ræddi um Línu, áhrif hennar og sögu. Hún segir bækurnar um Línu alltaf njóta vinsælda og ekki megi líða langur tími þar sem þær eru ófáanlegar í bókabúðum. Tónlist: Flamenco Sketches - Miles Davis og Bill Evans, Ágústa Eva Erlendsdóttir og Megas (Senuþjófarnir)
Björn Þór Sigbjörnsson og Bogi Ágústsson ræddu stjórnmálaástandið á Írlandi. Stjórnarmyndunarviðræður hófust formlega á Írlandi í gær þegar Sinn Féin ræddu við fulltrúa Græningja og flokks sem nefnir sig People before Profit, Fólk í fyrirrúmi. Mary Lou McDonald, leiðtogi Sinn Féin, segir það fyrsta valkost að mynda ríkisstjórn án Fianna Fáil og Fine Gael. Þeir flokkar hafa borið höfuð og herðar yfir aðra í írskum stjórnmálum frá því landið fékk sjálfstæði fyrir tæpri öld. McDonald segir úrslit kosninganna sýna að almenningur hafi hafnað þessum tveimur flokkum. Sinn Féin er næst stærsti flokkurinn á þingi en sá sem er klárlega sigurvegari í þingkosningunum. Flokkurinn var lengst af stjórnmálaarmur Írska lýðveldishersins, IRA, en hefur á síðustu árum slitið á þau tengsl. Evrópuþingið í Strassborg hefur samþykkt samningsmarkmið í viðræðum við Breta um framtíðarviðskiptasamning. Þær viðræður hefjast formlega í mars. Þingið herti nokkuð skilyrðin sem ESB setur fyrir samningi frá því sem Michel Barnier, aðalsamningamaður ESB, lýsti í yfirlýsingu fyrir nokkrum dögum. Búist er við að erfiðustu málin verði krafa ESB um að Bretar fari að leikreglum sambandsins varðandi skattamál og ríkisstyrki og svo fiskveiðimál. Bretar hafa lýst yfir að þeir ætli einir að veiða í lögsögu sinni. ESB hefur á móti sagt að án fiskveiðiheimilda í breskri lögsögu geti Bretar ekki flutt út sjávarafurðir tollfrjálst til bandalagsríkja. Bernie Sanders vann sigur í forkosningum Demókrata í New Hampshire fyrr í vikunni, en sigur hans yfir Pete Buttigieg, var naumur. Öldungadeildarþingmaðurinn Amy Klobuchar var óvænt í þriðja sæti. Úrslitin voru vonbrigði fyrir Elizabeth Warren og Joe Biden sem eiga nú á brattann að sækja. Óvíst er hins vegar hvernig Sanders og Buttigieg á eftir að ganga í næstu forkosningum í Nevada og Suður-Karólínu. Þar búa margir af rómönskum uppruna annars vegar og blökkufólk hins vegar og hvorugur nýtur mikils stuðnings meðal þeirra. Úrslitin eru því hvergi nærri ráðin í baráttunni um að verða frambjóðandi Demókrata í forsetakosningunum í Bandaríkjunum í nóvember.
Björn Þór Sigbjörnsson og Bogi Ágústsson ræddu stjórnmálaástandið á Írlandi. Stjórnarmyndunarviðræður hófust formlega á Írlandi í gær þegar Sinn Féin ræddu við fulltrúa Græningja og flokks sem nefnir sig People before Profit, Fólk í fyrirrúmi. Mary Lou McDonald, leiðtogi Sinn Féin, segir það fyrsta valkost að mynda ríkisstjórn án Fianna Fáil og Fine Gael. Þeir flokkar hafa borið höfuð og herðar yfir aðra í írskum stjórnmálum frá því landið fékk sjálfstæði fyrir tæpri öld. McDonald segir úrslit kosninganna sýna að almenningur hafi hafnað þessum tveimur flokkum. Sinn Féin er næst stærsti flokkurinn á þingi en sá sem er klárlega sigurvegari í þingkosningunum. Flokkurinn var lengst af stjórnmálaarmur Írska lýðveldishersins, IRA, en hefur á síðustu árum slitið á þau tengsl. Evrópuþingið í Strassborg hefur samþykkt samningsmarkmið í viðræðum við Breta um framtíðarviðskiptasamning. Þær viðræður hefjast formlega í mars. Þingið herti nokkuð skilyrðin sem ESB setur fyrir samningi frá því sem Michel Barnier, aðalsamningamaður ESB, lýsti í yfirlýsingu fyrir nokkrum dögum. Búist er við að erfiðustu málin verði krafa ESB um að Bretar fari að leikreglum sambandsins varðandi skattamál og ríkisstyrki og svo fiskveiðimál. Bretar hafa lýst yfir að þeir ætli einir að veiða í lögsögu sinni. ESB hefur á móti sagt að án fiskveiðiheimilda í breskri lögsögu geti Bretar ekki flutt út sjávarafurðir tollfrjálst til bandalagsríkja. Bernie Sanders vann sigur í forkosningum Demókrata í New Hampshire fyrr í vikunni, en sigur hans yfir Pete Buttigieg, var naumur. Öldungadeildarþingmaðurinn Amy Klobuchar var óvænt í þriðja sæti. Úrslitin voru vonbrigði fyrir Elizabeth Warren og Joe Biden sem eiga nú á brattann að sækja. Óvíst er hins vegar hvernig Sanders og Buttigieg á eftir að ganga í næstu forkosningum í Nevada og Suður-Karólínu. Þar búa margir af rómönskum uppruna annars vegar og blökkufólk hins vegar og hvorugur nýtur mikils stuðnings meðal þeirra. Úrslitin eru því hvergi nærri ráðin í baráttunni um að verða frambjóðandi Demókrata í forsetakosningunum í Bandaríkjunum í nóvember.
Björn Þór Sigbjörnsson og Bogi Ágústsson ræddu stjórnmálaástandið á Írlandi. Stjórnarmyndunarviðræður hófust formlega á Írlandi í gær þegar Sinn Féin ræddu við fulltrúa Græningja og flokks sem nefnir sig People before Profit, Fólk í fyrirrúmi. Mary Lou McDonald, leiðtogi Sinn Féin, segir það fyrsta valkost að mynda ríkisstjórn án Fianna Fáil og Fine Gael. Þeir flokkar hafa borið höfuð og herðar yfir aðra í írskum stjórnmálum frá því landið fékk sjálfstæði fyrir tæpri öld. McDonald segir úrslit kosninganna sýna að almenningur hafi hafnað þessum tveimur flokkum. Sinn Féin er næst stærsti flokkurinn á þingi en sá sem er klárlega sigurvegari í þingkosningunum. Flokkurinn var lengst af stjórnmálaarmur Írska lýðveldishersins, IRA, en hefur á síðustu árum slitið á þau tengsl. Evrópuþingið í Strassborg hefur samþykkt samningsmarkmið í viðræðum við Breta um framtíðarviðskiptasamning. Þær viðræður hefjast formlega í mars. Þingið herti nokkuð skilyrðin sem ESB setur fyrir samningi frá því sem Michel Barnier, aðalsamningamaður ESB, lýsti í yfirlýsingu fyrir nokkrum dögum. Búist er við að erfiðustu málin verði krafa ESB um að Bretar fari að leikreglum sambandsins varðandi skattamál og ríkisstyrki og svo fiskveiðimál. Bretar hafa lýst yfir að þeir ætli einir að veiða í lögsögu sinni. ESB hefur á móti sagt að án fiskveiðiheimilda í breskri lögsögu geti Bretar ekki flutt út sjávarafurðir tollfrjálst til bandalagsríkja. Bernie Sanders vann sigur í forkosningum Demókrata í New Hampshire fyrr í vikunni, en sigur hans yfir Pete Buttigieg, var naumur. Öldungadeildarþingmaðurinn Amy Klobuchar var óvænt í þriðja sæti. Úrslitin voru vonbrigði fyrir Elizabeth Warren og Joe Biden sem eiga nú á brattann að sækja. Óvíst er hins vegar hvernig Sanders og Buttigieg á eftir að ganga í næstu forkosningum í Nevada og Suður-Karólínu. Þar búa margir af rómönskum uppruna annars vegar og blökkufólk hins vegar og hvorugur nýtur mikils stuðnings meðal þeirra. Úrslitin eru því hvergi nærri ráðin í baráttunni um að verða frambjóðandi Demókrata í forsetakosningunum í Bandaríkjunum í nóvember.
Dómsmálaráðherra hyggst setja af stað vinnu á næsta ári til þess að undirbúa aðskilnað ríkis og kirkju. Sjálfstæðisflokkurinn er í algjörum sérflokki þegar kemur að fjármálum ríkisstjórnarflokkanna. Flokkurinn fékk 22 milljónir frá fyrirtækjum og 49 milljónir í félagsgjöld og framlög frá einstaklingum á síðasta ári. Hinir stjórnarflokkarnir tveir, Framsóknarflokkur og Vinstri græn, fengu samanlagt tæpar þrettán milljónir frá fyrirtækjum í landinu. Þyngsti dómur sem kveðinn hefur verið upp við Alþjóðastríðsglæpadómstólinn í Haag féll í dag. Fólk á eftir að missa vinnuna, en í fjölgun vélmenna felast þó tækifæri. Þetta segir Sigurður Ólason, framkvæmdastjóri fiskiðnaðar hjá Marel, um fjórðu iðnbyltinguna. Mangó, papaya og fleiri framandi ávextir gætu orðið útflutningsvara frá Íslandi, gangi hugmyndir fjárfesta um risavaxið gróðurhús í Ölfusi eftir. Atkvæðagreiðslu um samning sem fimm félög BHM gerðu við ríkið lýkur á morgun. Formaður eins félagsins segir að samningur þýði ekki kjararýrnun. 10 félög innan BHM hafa fengið sama tilboð sem þau telja að hafi í för með sér kaupmáttarrýrnun. Þjóðum heims tókst að bjarga ósonlaginu með því að taka ósoneyðandi efni úr umferð en efnin sem komu í staðinn reyndust líka vandræðagemsar. Nú á að skipta þeim út fyrir eitthvað annað. Efnafræðingur segir mikilvægt að þróunarríki millilendi ekki í sama umhverfisvanda og Vesturlönd, F-gasavandanum.
Dómsmálaráðherra hyggst setja af stað vinnu á næsta ári til þess að undirbúa aðskilnað ríkis og kirkju. Sjálfstæðisflokkurinn er í algjörum sérflokki þegar kemur að fjármálum ríkisstjórnarflokkanna. Flokkurinn fékk 22 milljónir frá fyrirtækjum og 49 milljónir í félagsgjöld og framlög frá einstaklingum á síðasta ári. Hinir stjórnarflokkarnir tveir, Framsóknarflokkur og Vinstri græn, fengu samanlagt tæpar þrettán milljónir frá fyrirtækjum í landinu. Þyngsti dómur sem kveðinn hefur verið upp við Alþjóðastríðsglæpadómstólinn í Haag féll í dag. Fólk á eftir að missa vinnuna, en í fjölgun vélmenna felast þó tækifæri. Þetta segir Sigurður Ólason, framkvæmdastjóri fiskiðnaðar hjá Marel, um fjórðu iðnbyltinguna. Mangó, papaya og fleiri framandi ávextir gætu orðið útflutningsvara frá Íslandi, gangi hugmyndir fjárfesta um risavaxið gróðurhús í Ölfusi eftir. Atkvæðagreiðslu um samning sem fimm félög BHM gerðu við ríkið lýkur á morgun. Formaður eins félagsins segir að samningur þýði ekki kjararýrnun. 10 félög innan BHM hafa fengið sama tilboð sem þau telja að hafi í för með sér kaupmáttarrýrnun. Þjóðum heims tókst að bjarga ósonlaginu með því að taka ósoneyðandi efni úr umferð en efnin sem komu í staðinn reyndust líka vandræðagemsar. Nú á að skipta þeim út fyrir eitthvað annað. Efnafræðingur segir mikilvægt að þróunarríki millilendi ekki í sama umhverfisvanda og Vesturlönd, F-gasavandanum.
Dómsmálaráðherra hyggst setja af stað vinnu á næsta ári til þess að undirbúa aðskilnað ríkis og kirkju. Sjálfstæðisflokkurinn er í algjörum sérflokki þegar kemur að fjármálum ríkisstjórnarflokkanna. Flokkurinn fékk 22 milljónir frá fyrirtækjum og 49 milljónir í félagsgjöld og framlög frá einstaklingum á síðasta ári. Hinir stjórnarflokkarnir tveir, Framsóknarflokkur og Vinstri græn, fengu samanlagt tæpar þrettán milljónir frá fyrirtækjum í landinu. Þyngsti dómur sem kveðinn hefur verið upp við Alþjóðastríðsglæpadómstólinn í Haag féll í dag. Fólk á eftir að missa vinnuna, en í fjölgun vélmenna felast þó tækifæri. Þetta segir Sigurður Ólason, framkvæmdastjóri fiskiðnaðar hjá Marel, um fjórðu iðnbyltinguna. Mangó, papaya og fleiri framandi ávextir gætu orðið útflutningsvara frá Íslandi, gangi hugmyndir fjárfesta um risavaxið gróðurhús í Ölfusi eftir. Atkvæðagreiðslu um samning sem fimm félög BHM gerðu við ríkið lýkur á morgun. Formaður eins félagsins segir að samningur þýði ekki kjararýrnun. 10 félög innan BHM hafa fengið sama tilboð sem þau telja að hafi í för með sér kaupmáttarrýrnun. Þjóðum heims tókst að bjarga ósonlaginu með því að taka ósoneyðandi efni úr umferð en efnin sem komu í staðinn reyndust líka vandræðagemsar. Nú á að skipta þeim út fyrir eitthvað annað. Efnafræðingur segir mikilvægt að þróunarríki millilendi ekki í sama umhverfisvanda og Vesturlönd, F-gasavandanum.
Kristín, Þórarinn og Eyþór rökræða bæði kynjakvóta og kvennakvóta. Til þess eru notuð tvö tilvik sem nýverið leituðu í fréttirnar. Annarsvegar er rætt um þegar Íslandsbanki tilkynnti að bankinn myndi koma til með að hætta að auglýsa hjá þeim fjölmiðlum sem ekki hefðu jafnrétti kynjanna á sinni stefnuskrá. Og hinsvegar er rætt um nýja stefnu Samfylkingarinnar um kvennakvóta. Flokkurinn vildi rótfesta þau feminísku markmið sem hann gefur sig út fyrir og töldu flokksmenn að sú hugmynd væri fýsilegri heldur en kynjakvóti.
Í ellefta þætti Heimskviðna er fjallað um nýafstaðnar þingkosningar í Póllandi, þar sem þjóðernissinnaði hægriflokkurinn Lög og réttur vann stórsigur. Flokkurinn hefur gert umtalsverðar breytingar í landinu frá því hann tók við völdum 2015. Pólland er á hættulegri leið út af braut lýðræðis og frelsis - segja sumir. Pólverjar eiga rétt á því að ákveða sjálfir hvernig þeir vilja haga sínu samfélagi og gera það í frjálsum lýðræðislegum kosningum - segja aðrir. Ólöf Ragnarsdóttir fór til Póllands, fylgdist með kosningunum og ræddi við fólk. Þá er sömuleðis fjallað um stöðuna í Katalóníu, en síðustu viku voru níu katalónskir stjórnmálamenn dæmdir í 9 til 12 ára fangelsi fyrir aðkomu sína að þjóðaratkvæðagreiðslu fyrir tveimur árum þar sem greidd voru atkvæði um sjálfstæði Katalóníu. Sjálfsstæðissinnar höfðu betur og í kjölfarið lýsti Katalónía yfir sjálfstæði. Spænsk stjórnvöld tóku vægast sagt illa í þann gjörning eins og fólk kannski man, og sem fyrr segir féllu þessir hörðu dómar í síðustu viku. Mótmæli hafa færst í aukanna í þessari viku og erfitt er að segja til um hvað gerist. Guðmundur Björn fjallar um málið og ræðir við hinn katalónska Ramon Flavia Piera, sem er búsettur á Patreksfirði. Þá fjallar Birta Björnsdóttir um baráttuna við falsfréttir, og bætur sem bandarískum manni voru dæmdar í síðastliðinni viku. Bæturnar fær maðurinn frá samsæriskenningasmiðum sem halda því fram að dauði sex ára sonar mannsins hafi verið sviðsettur. Að skotárásin sem framin var í Sandy Hook barnaskólanum 2012, þar sem 20 börn voru myrt, hafi í raun aldrei átt sér stað. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.
Í ellefta þætti Heimskviðna er fjallað um nýafstaðnar þingkosningar í Póllandi, þar sem þjóðernissinnaði hægriflokkurinn Lög og réttur vann stórsigur. Flokkurinn hefur gert umtalsverðar breytingar í landinu frá því hann tók við völdum 2015. Pólland er á hættulegri leið út af braut lýðræðis og frelsis - segja sumir. Pólverjar eiga rétt á því að ákveða sjálfir hvernig þeir vilja haga sínu samfélagi og gera það í frjálsum lýðræðislegum kosningum - segja aðrir. Ólöf Ragnarsdóttir fór til Póllands, fylgdist með kosningunum og ræddi við fólk. Þá er sömuleðis fjallað um stöðuna í Katalóníu, en síðustu viku voru níu katalónskir stjórnmálamenn dæmdir í 9 til 12 ára fangelsi fyrir aðkomu sína að þjóðaratkvæðagreiðslu fyrir tveimur árum þar sem greidd voru atkvæði um sjálfstæði Katalóníu. Sjálfsstæðissinnar höfðu betur og í kjölfarið lýsti Katalónía yfir sjálfstæði. Spænsk stjórnvöld tóku vægast sagt illa í þann gjörning eins og fólk kannski man, og sem fyrr segir féllu þessir hörðu dómar í síðustu viku. Mótmæli hafa færst í aukanna í þessari viku og erfitt er að segja til um hvað gerist. Guðmundur Björn fjallar um málið og ræðir við hinn katalónska Ramon Flavia Piera, sem er búsettur á Patreksfirði. Þá fjallar Birta Björnsdóttir um baráttuna við falsfréttir, og bætur sem bandarískum manni voru dæmdar í síðastliðinni viku. Bæturnar fær maðurinn frá samsæriskenningasmiðum sem halda því fram að dauði sex ára sonar mannsins hafi verið sviðsettur. Að skotárásin sem framin var í Sandy Hook barnaskólanum 2012, þar sem 20 börn voru myrt, hafi í raun aldrei átt sér stað. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.
Í ellefta þætti Heimskviðna er fjallað um nýafstaðnar þingkosningar í Póllandi, þar sem þjóðernissinnaði hægriflokkurinn Lög og réttur vann stórsigur. Flokkurinn hefur gert umtalsverðar breytingar í landinu frá því hann tók við völdum 2015. Pólland er á hættulegri leið út af braut lýðræðis og frelsis - segja sumir. Pólverjar eiga rétt á því að ákveða sjálfir hvernig þeir vilja haga sínu samfélagi og gera það í frjálsum lýðræðislegum kosningum - segja aðrir. Ólöf Ragnarsdóttir fór til Póllands, fylgdist með kosningunum og ræddi við fólk. Þá er sömuleðis fjallað um stöðuna í Katalóníu, en síðustu viku voru níu katalónskir stjórnmálamenn dæmdir í 9 til 12 ára fangelsi fyrir aðkomu sína að þjóðaratkvæðagreiðslu fyrir tveimur árum þar sem greidd voru atkvæði um sjálfstæði Katalóníu. Sjálfsstæðissinnar höfðu betur og í kjölfarið lýsti Katalónía yfir sjálfstæði. Spænsk stjórnvöld tóku vægast sagt illa í þann gjörning eins og fólk kannski man, og sem fyrr segir féllu þessir hörðu dómar í síðustu viku. Mótmæli hafa færst í aukanna í þessari viku og erfitt er að segja til um hvað gerist. Guðmundur Björn fjallar um málið og ræðir við hinn katalónska Ramon Flavia Piera, sem er búsettur á Patreksfirði. Þá fjallar Birta Björnsdóttir um baráttuna við falsfréttir, og bætur sem bandarískum manni voru dæmdar í síðastliðinni viku. Bæturnar fær maðurinn frá samsæriskenningasmiðum sem halda því fram að dauði sex ára sonar mannsins hafi verið sviðsettur. Að skotárásin sem framin var í Sandy Hook barnaskólanum 2012, þar sem 20 börn voru myrt, hafi í raun aldrei átt sér stað. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.
Lögreglan á Suðurlandi hefur miklar áhyggjur af öryggi ökumanna á og við brúna yfir Núpsvötn. Varðstjóri segir að brúin sé stórhættuleg. Gamlar litlar kirkjur um allt land eru veikasti punkturinn í brunavörnum gamalla húsa á Íslandi, segir forstjóri Mannvirkjastofnunar. Stofnunin hefur ásamt Minjastofnun útbúið leiðbeiningar um brunavarnir í friðlýstum kirkjum hér á landi. Tvö hundruð og fjórtán friðlýstar kirkjur eru á Íslandi. Síðasta haftið í Dýrafjarðagöngum var sprengt í dag. Áætlað er að göngin verði opnuð fyrir umferð í september á næsta ári. Fyrrverandi forseti Perús svipti sig lífi í dag þegar til stóð að færa hann í gæsluvarðhald vegna rannsóknar á mútumálum sem hann var grunaður um að tengjast. Hreyfing andstæðinga veggjalda í Noregi ætlar að bjóða fram í að minnsta kosti 11 sveitarfélögum í sveitarstjórnarkosningunum sem verða í haust. Björn Karlsson, forstjóri Mannvirkjastofnunar segir að veikasti punkturinn í brunavörnum gamalla húsa hér á landi séu gamlar kirkjur um allt land. Mannvirkjastofnun og Minjastofnun hafa gefið út leiðbeingar um brunavarnir í friðlýstum kirkjum hér á landi. Bergljót Baldursdótturtalaði við Björn. Í nýlegri samantekt Sameinuðu þjóðanna er til þess tekið að umhverfinu geti stafað hætta af óvarlegri umgengni við nýja erfðatækni. Henni hefur fleygt fram á síðustu árum og nú er hægt að erfðabreyta lífverum af mikilli nákvæmni og miklu hraðar en áður var mögulegt. Því sé nauðsynlegt að gæta að regluverki og samræmi á alþjóðavísu og stíga varlega til jarðar. Mögulega sjái menn hvorki fyrir hvaða áhrif verða af stórtækum inngripum með líftækni né í höndum áhugamanna. Erna Magnúsdóttir líffræðingur og dósent við Háskóla Íslands er ekki svo uggandi en skilur að menn vilji hafi varann á. Anna Kristín Jónsdóttir. Flokkur andstæðinga veggjalda býður fram í að minnsta kosti 13 sveitarfélögum í sveitarstjórnarkosningunum sem verða í Noregi í haust. Flokkurinn gæti komist í oddaaðstöðu í Bergen þar sem fylgi hans mælist um 17%. Arnar Páll Hauksson segir frá.
Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir Mikið hvassviðri er skollið á og á Veðurstofan von á því að bæti í vind í kvöld. Veginum milli Hvolsvallar og Víkur hefur verið lokað og verður hann lokaður til morguns. Einnig verður lokað á Skeiðarársandi og í Öræfasveit. Björn Sævar Einarsson er veðurfræðingur á vakt hjá Veðurstofu Íslands lýsti veðurhorfum. Nítján flugfélög hafa kyrrsett farþegaþotur sömu gerðar og þá sem fórst í Eþíópíu í gær. Ekkert þeirra er evrópskt. Töluvert er um að farþegar Icelandair hafi samband við félagið, áhyggjufullir vegna þess að félagið notast við eins þotur og fórst í Addis Ababa í gær. Jóhann Bjarni Kolbeinsson ræddi við Jens Þórðarson , framkvæmdastjóri rekstrarsviðs Icelandair Forsætisráðherra Bretlands gerir í kvöld lokatilraunina til að fá forsvarsmenn Evrópusambandsins til að breyta samningnum um Brexit, útgöngu Breta úr ESB. Þingmenn greiða atkvæði um samninginn á morgun. Ásgeir Tómasson sagði frá. Nemendum í fyrsta til fjórða bekk í grunnskólanum á Ísafirði hefur verið fundið annað húsnæði eftir að mygla fannst í skólanum í síðustu viku. Forsvarsmenn skólans bíða nú niðurstaðna um umfang myglunnar. Halla Ólafsdóttir ræddi við Guðmund Gunnarsson, bæjarstjóra Ísafjarðarbæjar 46 skiluðu í gær inn umsögn um greinargerð forsætisráðuneytisins um Staðartíma á Íslandi - stöðumat og tillögur í samráðsgátt sem var i var lokað á miðnætti. Anna Kristín Jónsdóttir sagði frá ------------ Umfjöllun um NPA: Það er frekar óljóst hvað nákvæmlega felst í starfi aðstoðarmanns í NPA, þrátt fyrir að um hálft ár sé liðið frá því lög um NPA tóku gildi og fyrstu NPA samningarnir hafi verið gerðir fyrir nokkrum árum. Starfið er óvenjulegt og vaktirnar geta verið allt að tveggja sólarhringa langar. Oftast gengur vel, en ekki alltaf. Sviðsstjóri kjaramála hjá Eflingu segir að dæmi séu um að þangað leiti niðurbrotnir aðstoðarmenn. Það eru líka dæmi um að aðstoðarmenn brjóti á notendum, NPA miðstöðin hefur kært slíkt mál til lögreglu. Arnhildur Hálfdánardóttir ræddi við Hjört Eysteinsson, framkvæmdastjóra NPA-miðstöðvarinnar, Rúnar Björn Herrera Þorkelsson, formaður NPA miðstöðvarinnar, Sigurður Egill Ólafsson, aðstorðarmann Rúnars, Ragnar Ólason, sviðsstjóri kjaramála hjá Eflingu Brexit: Allt frá því Jeremy Corbyn var kjörinn leiðtogi Verkamannaflokksins 2016 hefur afstaða hans til Ísraels og gyðinga verið stöðugt deiluefni. Þegar níu þingmenn sögðu sig úr flokknum nýlega heyrðist and-gyðinglegra afstaða leiðtogans nefnd. Flokkurinn er nú enn á ný heltekinn af þessari umræðu sem stuðningsmenn
Árið 1802 birtist á Djúpavogi ungur, þeldökkur maður sem settist þar að. Þessi maður hét Hans Jónatan og er eftir því sem best er vitað fyrsti þeldökki maðurinn sem settist að á Íslandi. Enginn virtist hafa neitt við húðlitinn að athuga heldur var Hans Jónatan metinn fyrir sína góðu menntun og manngæsku. Hann starfaði við verslunina í Löngubúð á Djúpavogi og varð síðar verslunarstjóri og í dag . Hans hafði verið þræll allt sitt líf en það má segja að hann hafi stolið sjálfum sér og gerst frjáls maður á Íslandi. Afkomendur hans og Katrínar, eiginkonu hans, eru á tólfta hundraðið í dag. Bryndís Kristjánsdóttir og Valdimar Leifsson komu í þáttinn og sögðu frá heimildarmynd sem þau hafa gert um merkilega sögu Hans Jónatans. Björk Ingvarsdóttir býr og starfar á Hólmavík og hefur nýlegið lokið hundaþjálfaranámi. Kristín Einarsdóttir, okkar kona á ströndum, hitti Björk og fékk hana meðal annars til segja frá því þegar hundurinn hennar hún Tinna var hætt komin í sjónum við Hólmavík. Bandalag jafnaðarmanna var íslenskur stjórnmálaflokkur stofnaður árið 1983 að frumkvæði Vilmundar Gylfasonar eftir klofning í Alþýðuflokknum. Flokkurinn fékk fjóra þingmenn kosna á þing sama ár en varð skammlífur og árið 1986 gengu þrír þingmenn flokksins í Alþýðuflokkinn og sá fjórði í Sjálfstæðisflokkinn. Bandalag jafnaðarmanna var fyrsti flokkurinn til þess að setja réttindi samkynhneigðra á stefnuskrá sína. Jónína Leósdóttir var ein þeirra sem tók þátt í stofnun flokksins og hún rifjaði þennan tíma upp í þættinum. UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON
Fréttir: Sjálandi var lokað í dag í einhverjum umfangsmestu aðgerðum lögreglunnar í Danmörku. Öll umferð var stöðvuð og almenningssamgöngur felldar niður. Lögreglan lætur ekkert uppi annað en að málið snúist um þrjá menn á svörtum Volvo sem grunaðir séu um alvarlegan glæp. Forsætisráðherra bað í dag fyrrverandi sakborninga í Guðmundar- og Geirfinnsmálinu, aðstandendur þeirra og aðra sem átt hafa um sárt að binda vegna málsins, afsökunar fyrir hönd ríkisstjórnarinnar. Formaður Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi segir það mikið högg ef makrílveiðar dragist jafn mikið saman og Alþjóðahafrannsóknaráðið leggur til. Lengri umfjallanir: Stjórnarherinn í Mjanmar hefur verið sakaður um þjóðarmorð á Róhingjum, tugþúsundir hafa verið myrtar og meira en 700.000 Róhingjar hafa verið hraktir á flótta yfir til nágrannaríkisins Bangladess. Facebook sætir nú ásökunum um að hafa verið notað til þess að kynda undir hatri á þessum minnihlutahópi og að eiga ákveðna sök á morðum og misþyrmingum á þessu fólki. Jóhann Hlíðar Harðarson tók saman. Guðmundar- og Geirfinnsmálið er ekki bara sakamál. Það hefur verið pólitískt umfjöllunar- og deiluefni áratugum saman og Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra, sem í dag bað málsaðila afsökunar, er síður en svo fyrsti ráðherrann til að láta til sín taka í málinu með einum eða öðrum hætti. Stígur Helgason kynnti sér pólitíkina í Guðmundar- og Geirfinnsmálinu. Það er hálfleikur í flokksþingunum, flokksþing Verkamannaflokksins afstaðið, flokksþing Íhaldsflokksins hefst um helgina. Flokkurinn getur vel við unað en það er þó innri spenna í flokknum, bæði vegna stefnu í þjóðmálum og Brexit-málum. Sigrún Davíðsdóttir. Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir Tæknimaður: Mark Eldred
Okkar maður í New York, Freyr Eyjólfsson, sagði frá umhverfisógninni af hækkandi sjávarborð og tíðari ofviðrum. Lifandi brimbrjótur er meðal þess sem gæti hlíft borginni. Fólk borðar skelfisk, skilar skeljunum og eru þær settar aftur út á New York-flóann. Líka var rætt um lokun Starbucks-kaffihúsanna í gær vegna námskeiðs gegn fordómum og sagt frá dræmum viðtökum við nýjustu Star Wars-myndinni. - Stefið úr Star Wars hljómaði. - Árangur Sósíalistaflokks Íslands í borgarstjórnarkosningunum um helgina er markverður. Flokkurinn hlaut 6,36% fylgi og einn borgarfulltrúa. Þetta er meira fylgi en Vinstri-grænir fengu. Þessi árangur Sósíalista speglar það sem hefur verið að gerast í verkalýðshreyfingunni, í Eflingu og víðar. Margt láglaunafólk er óþreyjufullt eftir kjarabótum og lausnum í húsnæðismálum á sama tíma og stöðugt eru fluttar fréttir af launaskriði meðal þeirra sem fara með völdin og stýra stórfyrirtækjunum. Sanna Magdalena Mörtudóttir, borgarfulltrúi, sat fyrir svörum, skýrði þá ákvörðun Sósíalista að taka ekki þátt í meirihlutaviðræðum og hver helstu baráttumál eru. - Eftir áttafréttir skýrði Margrét Sveinsdóttir, framkvæmdastjóri eignastýringasviðs Arionbanka, afstöðu bankans til málefna Frjálsa lífeyrissjóðsins, sem bankinn rekur. - Saga, tímarits Sögufélags, er komið út með fjölbreyttu efni að venju. Þar er m.a. fjallað um efni sem ekki hefur mikið verið skoðað með aðferðum sagfræðinnar, eins og þegar rýnt er í dagbókarfærslur Ólafs Davíðssonar og náið samneyti skólapilta í Lærða skólanu. Annar ritstjóri Sögu, Erla Hulda Halldórsdóttir, ræddi Sögu og nýjungar í sagnfræðirannsóknum og skrifum. - Meirihlutaviðræður Framsóknarflokks, L-lista og Samfylkingar á Akureyri eru í fullum gangi, en eru þó ekki í höfn. Allt útlit er fyrir að Sjálfstæðisflokkur verði aftur í minnihluta. - Sunna Valgerðardóttir ræddi við Hildu Jönu Gísladóttur, oddvita Samfylkingar, Höllu Björk Reynisdóttur, oddvita L-listans, og Gunnar Gíslason, oddvita Sjálfstæðismanna, um það sem fram er í bæjarpólitíkinni á Akureyri. - Þættinum lauk á laginu You must believe in spring í flutningi Kenny Barron og félaga.
Við byrjuðum í Lundúnum. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá breska auðmannalistanum. Á honum eru sem fyrr þrjú íslensk nöfn, Björgólfs Thors Björgólfssonar og Bakkavarar-bræðra. Maðurinn sem trónir efst á listanum er Jim Ratcliffe, eigandi Grímsstaða á Fjöllum. - Hljómsveitin Chicago flutti Make me smile. - Félag atvinnurekenda sendi á dögunum landbúnaðar- og sjávarútvegsráðherra bréf vegna áform um að skerða einhliða tollfrjálsa innflutningskvóta fyrir kjöt, sem tollasamningur Íslands og Evrópusambandsins kveður á um. Ólafur Stephensen er framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda. Hann lýsti viðhorfum félagsins og gagnrýndi stjórnvöld fyrir stefnuna í viðskiptamálum. - Það voru söguleg úrslit í þingkosningum í Malasíu í síðustu viku. Flokkurinn sem stjórnað hefur landinu óslitið í sextíu ár beið ósigur og í forsætisráðherrastólinn er sestur 92 ára gamall maður. Umfangsmikið spillingarmál varð fyrrverandi forsætisráðherra að falli, en hann er sakaður um að hafa dregið sér mörg hundruð milljónir dollara úr opinberum sjóðum. Vera Illugadóttir sagði frá. - Ný landsstjórn á grænlenska þinginu styðst við nauman meirihluta. Við veltum fyrir okkur stöðunni í grænlenskum stjórnmálum með Ingu Dóru Markussen, sem er menntunarstjóri hjá Royal Greenland, stærsta fyrirtæki Grænlands - áður framkvæmdastjóri Vestnorræna ráðsins. Hún sagði að mikils væri ætlast af grænlenskum ungmennum vegna kröfu um að hækka menntunarstig í landinu sem er á sjálfstæðisbraut. - Stevie Wonder lauk þættinum með laginu Boogie on raggae woman.
Tveir lögreglumenn handtóku Sindra Þór Stefánsson á götu í Amsterdam í gær. Hann veitti enga mótspyrnu og verður leiddur fyrir dómara ytra á morgun. Vilji hann fara strax til Íslands verður hann kominn innan nokkurra daga, segir Rob van der Veen, fulltrúi hollenska saksóknarans. Jóhann Bjarni Kolbeinsson talaði við hann, Kristín Sigurðardóttir tók saman. Heilbrigðisráðherra segir ekki rétt að samningsdrög um heimaþjónustu hafi legið fyrir í ráðuneytinu. Lagðar hafi verið fram tillögur að breytingum á samningnum og rætt hafi verið við Sjúkratryggingar Íslands og áfram verður rætt við þær. Ekið var á gangandi vegfarendur í Toronto, síðdegis. Að minnsta kosti tólf urðu fyrir flutningabíl. Katrín Jakobsdóttur forsætisráðherra vill frekar tala um sýndarfé en rafmyntir og segir þær í lagalegu tómarúmi á Evrópska efnahagssvæðinu. Smári McCarthy þingmaður Pírata segir að ástandið sé eins og í villta vestrinu. Frelsisflokkurinn sem býður nú fram í fyrsta skipti í borgarstjórnarkosningunum kynnti stefnumál sín í dag. Flokkurinn leggur áherslu á þjóðfrelsi og berst gegn alþjóðavæðingu og fjölmenningarstefnu. Flokkurinn vill byggja þrjú þúsund íbúðir strax á viðráðanlegu verði, greiða götu einkabílsins með því að stækka stofnæðar og fækka hraðahindrunum. Gunnlaugur Ingvarsson er oddviti Frelsisflokksins í Reykjavík. Tæplega 300.000 manns skrifuðu undir bænaskjal um að lífi hunds sem drap eiganda sinn og son hennar yrði þyrmt. Yfirvöld í Hannover í Þýskalandi virtu beiðnina að vettugi og lóguðu dýrinu. Jóhann Hlíðar Harðarson segir frá. Prins er fæddur á Englandi Kjaradeila ljósmæðra við ríkið vegna starfa þeirra á sjúkrahúsum og ágreiningur um greiðslur fyrir heimaþjónustu sem ljósmæður sinna í verktöku tengist ekki segir Bergrún S Jónsdóttir ljósmóðir. Hún sinnir heimaþjónustu og hefur komið að samráði við Sjúkratryggingar Íslands um greiðslur. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við hana. Brot flutt úr svari Svandísar Svavarsdóttur, heilbrigðisráðherra á þingi í dag. Mikil loftmengun eykur hættu á því að börn og ungmenni fái Alzheimer. Það sýna rannsóknir bandarískra vísindamanna. Kristján Sigurjónsson segir frá. Hundrað ára fullveldis Íslands verður minnst með margvíslegum hætti í Danmörku og tugir viðburða marka þessi mikilvægu tímamót í sögu Íslands. Starfsfólk sendiráðs Íslands í Kaupmannahöfn ber hitann og þungan af undirbúningnum. Borgþór Arngrímsson hitti Benedikt Jónsson sendiherra í Kaupmannahöfn og spurði hann fyrst um skrautleg flögg við aðaldyr sendiráðsins sem er í menningarhúsinu Norðurbryggju. Umsj
Theresa May, forsætisráðherra Bretlands segir að þátttaka Breta í loftárás á efnavopnastöðvar Sýrlendinga á laugardag hafi verið lögmæt og siðferðislega rétt. Sérfræðingar frá Alþjóðlegu efnavopnastofnuninni hafa enn ekki fengið að fara til bæjarins Douma í Sýrlandi, þar sem talið er að gerð hafi verið efnavopnaárás í síðustu viku. Dómsmálaráðherra telur sjálfstæði ákæruvalds og löggæslu vel tryggt með núverandi fyrirkomulagi. Samtök ríkja gegn spillingu segja hættu á pólitískum afskiptum af störfum lögreglu. Formaður Samtaka atvinnulífsins vill að stjórnvöld efni þegar í stað til viðræðna um breytingar á tekjuskatts- og bótakerfum msem gagnist þeim með lægstu launin. Kærunefnd útlendingamála gagnrýnir Útlendingastofnun í úrskurði vegna hælisleitanda sem senda átti til Danmerkur í október á síðasta ári. Héraðsdómur Reykjavíkur sýknaði í dag Framsóknarflokkinn af kröfu ráðgjafafyrirtækisins Forystu. Flokkurinn þarf því ekki að borga kosningabaráttu Sigmundar Davíðs eins og það er orðað. Norska ríkisstjórnin hefur ekki lýst yfir stuðningi við aðgerðir Bandaríkjananna, Breta og Frakka eftir efnavopnaárásina í Douma í Sýrlandi. Norskir ráðamenn hafa látið orðalagið „ að hafa skilning á“ duga en styðja þó yfirlýsingu NATO um stuðning. Þetta hefir vakið upp spurningar um hvað ráðherrar í ríkisstjórn Erna Solberg séu eiginlega að fara. Gísli Kristjánsson í Noregi fer yfir málið í Speglinum. Viðtal George Stephanopolous við James Comey fyrrverandi forstjóra bandarísku alríkislögreglunnar FBI sem sýnt var í gærkvöld á ABC sjónvarpsstöðinni hefur vakið mikla athygli. Hann segir að Donald Trump sé siðferðislega óhæfur til að gegna embætti forseta Bandaríkjanna. Pálmi Jónasson rekur málið í Speglinum. Fleiri þúsund Berlínarbúar komu saman um helgina og mótmæltu hækkandi húsnæðisverði í borginni. Borg sem hefur verið rómuð fyrir að vera suðupottur menningar og laðar að sér nýja íbúa og ferðamenn en er nú líka suðupottur erlendrar fjárfestingar. Nýlega var greint frá því að Berlín sé sú borg þar sem húsnæðisverð hækkaði mest í heiminum árið 2017. Halla Ólafsdóttir fjallar um málið í Speglinum. Umsjónarmaður: Pálmi Jónasson
Vigdís Hauksdóttir, oddviti Miðflokksins í Reykjavík, segir í samtali við Stóru málin að kennarar og foreldrar hafi fullyrt við sig að skóli án aðgreiningar sé kerfi sem sé ekki að virka. Hún segir að það sé kominn tími til þess að endurskoða kerfið. „Fólk verður að hafa hugrekki til þess að viðurkenna að þeim hafi orðið á mistök,“ sagði Vigdís enn fremur í viðtalinu þar sem farið var yfir sveitarstjórnarmálin í Reykjavík og hinn nýstofnaða Miðflokk sem fer nú fram í fyrsta skiptið í sveitarstjórnarkosningum. Flokkurinn mælist með rúm 6% í nýjustu könnun Fréttablaðsins, og því ljóst að það er meðbyr með flokknum. Vigdís segir að Miðflokkurinn verði nokkurskonar úthverfaflokkur, þar sem kastljósinu verður beint meira að stöðu úthverfa en miðborgarinnar.
Staðan i stjórnarmyndunarviðræðum er orðin enn flóknari en hún var. Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, virtist afar pirraður yfir því að Viðrein og Björt framtíð hafi lagt jafn mikla áherslu á helstu stefnumál sín í viðræðum undanfarna daga og raun bar vitni þegar hann tilkynnti forseta Íslands að hann væri án viðmælenda. Nú hefst lota tvö þar sem Katrín Jakobsdóttir hefur fengið stjórnarmyndunarumboð og reynir, að minnsta kosti í orði, að mynda fimm flokka ríkisstjórn frá miðju til vinstri. Þeir sem eiga að sitja í þeirra ríkisstjórn eru hins vegar þegar farnir að hnakkrífast opinberlega, ásaka hvorn annan um lygar og óheilindi og fyrir að hafa komið sér í „ómögulega stöðu“. Þeir flokkar eru því sjálfum sér verstir, sé þeirra helsta markmið að halda Sjálfstæðisflokknum utan ríkisstjórnar. Vinstri græn hafa auðvitað fleiri kosti, t.d. þriggja flokka ríkisstjórn með Sjálfstæðisflokki og þriðja flokki, mögulega Framsóknarflokki. Flokkurinn þarf ekki að líta til annars en þeirrar meðferðar sem Óttarr Proppé, formaður Bjartrar framtíðar, fékk í umræðunni um liðna helgi til að sjá hvað bíður þeirra í gagnrýni verði sú niðurstaða ofan á í lotu þrjú. Þetta og allt hitt sem skiptir máli varðandi flóknustu stjórnarmyndun síðari tíma er til umfjöllunar í Kviku vikunnar. Umsjónarmenn eru að venju Þórunn Elísabet Bogadóttir, aðstoðarritstjóri Kjarnans, og Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri hans.
Er Repúblikanaflokkurinn búinn að vera eða mun hann ganga í gegnum endurnýjun að kosningum loknum? Nú þegar yfirgnæfandi líkur á að Hillary Clinton verði næsti forseti Bandaríkjanna virðist sem demókratar hafi öll tromp á hendi. Flokkurinn nýtur yfirgnæfandi stuðnings á áhrifamestu þéttbýlisstöðum Bandaríkjanna, í háskólasamfélaginu, fjármálakerfinu og meðal helstu minnihlutahópa. Donald Trump hefur vissulega byggt upp þéttan og háværan stuðningsmannahóp en hann er einsleitur og mjög svæðisbundinn - auk þess sem kjörorð Trumps höfðar helst til hvítra miðaldra karla sem dreymir um afturhvarf til sjötta áratugarins. Í sjöunda þætti Kanavarpsins ræða þeir Hallgrímur Oddsson og Hjalti Geir Erlendsson við Friðjón R. Friðjónsson, framkvæmdastjóra almannatengslafyrirtækisins KOM. Friðjón hefur víðtæka reynslu af stjórnmálastarfi og var meðal annars einn helsti ráðgjafi Guðna Th. Jóhannessonar í forsetakosningunum fyrr á árinu. Og hann bjó einnig um tíma í Washington D.C. og býr því yfir persónulegri reynslu af flokkslínum Bandaríkjanna. Í þættinum ræða þeir meðal annars hvernig ákveðnir þjóðfélagshópar hafa haldið tryggð við sinn flokk, jafnvel svo kynslóðum skiptir og hvernig flokkarnir hafa þróast með tímanum. Framtíðin ber einnig á góma - hvað tekur við að kosningum loknum og hverjir munu rísa upp sem framtíðarleiðtogar demókrata og repúblikana?