Nowy Ład

Interpretowanie klasyki przez pryzmat bieżącej polityki jest ryzykowne. W przypadku Teodora Parnickiego problem ten uwidacznia się szczególnie silnie: jego powieści historyczne nie są ani moralitetami, ani publicystyką. Srebrne orły nie służą budowaniu politycznych analogii, lecz rozumieniu mechanizmów historii.

Kolejne wybory to kolejne mapy ukazujące podział Polski na wschodnią i zachodnią, konserwatywną i liberalną – „zaściankową” i „oświeconą”. Znów Podkarpacie udzieliło rekordowego poparcia kandydatom szeroko pojętej prawicy: Karolowi Nawrockiemu, Sławomirowi Mentzenowi i Grzegorzowi Braunowi. Z kolei w województwach Ziem Odzyskanych najlepsze wyniki osiągnęli kandydaci obozu lewicowo-liberalnego. Warto się po raz kolejny pochylić nad pytaniami, skąd bierze się ten podział w polskim społeczeństwie, czy można go zażegnać oraz czy możemy wyciągnąć wnioski na przyszłość, aby się z tego czegoś nauczyć.

Choćbym chciał, na przykład ze względu na ważny społecznie problem, a przede wszystkim na współodczuwanie z ludzką krzywdą – to po prostu nie potrafię. Nie ufam Wojciechowi Smarzowskiemu, głęboko i od dawna, nie tylko ostatnio, po seansie „Domu dobrego”. Nie ufam, tak jak nie ufam Magdalenie Środzie, ilekroć usiłuje wcielić się w chłopkę albo Janowi Hartmanowi wmawiającemu sobie sprawiedliwy gniew z powodu nieetycznych postaw w sferze publicznej.

Spór o nauczanie religii przewija się przez cały okres III RP. Rząd Donalda Tuska rozpoczął próby rugowania przedmiotu ze szkół, co spotkało się z kontrą w postaci ustawy wprowadzającej obowiązkowe lekcje religii i etyki. Sama kwestia pozostania w szkole nie wydaje się sednem sprawy.

Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że Polska powinna uznawać małżeństwa homoseksualneTo bezczelna próba ingerencji w nasz porządek prawny, która musi być jednoznacznie odrzuconaSędziowie-aktywiści narzucali homomałżeństwa w USA, Austrii czy na Tajwanie, ignorując wolę społeczeństwJeszcze 25 lat temu czegoś takiego jak małżeństwo dwóch mężczyzn albo dwóch kobiet nie było w żadnym państwie na świecie, a teraz próbuje się nam wmawiać, że to jakiś uniwersalny standard TSUE może na tej zasadzie dowolnie ingerować w naszą politykę, ignorując naszą konstytucję, ustawy, wolę PolakówO tym w komentarzu Kacpra Kity

Fundamentalnie nie zgadzam się z tezą tytułową opublikowanego na portalu „Krytyki Politycznej” felietonu Łukasza Łacheckiego Konserwatyści kochają lewicową dekadencję i jej nam zazdroszczą. Punktowana – niestety nieraz celnie – hipokryzja kolejnych „prawicowych celebrytów” nie zmienia faktu, że Prawda wciąż istnieje, a dobro oraz zło są obiektywne i ponadczasowe.

Spotkanie klubu Nowego Ładu odbyło się 27 października 2025 roku. Gościem wydarzenia był Eryk Bukowski, poeta, bokser, student filozofii, który opowiedział o Historii Przyszłości Mickiewicza, zapomnianym dziele wieszcza, w którym przewiduje on przyszłość Europy w XXI wieku. Prelegent opowiedział o wielu zaskakująco trafnych wizjach oraz śmiałych pomysłach futurystycznych Mickiewicza. Spotkanie zgromadziło sympatyków Nowego Ładu, studentów filozofii oraz osoby zainteresowane twórczością naszego wieszcza.

W związku z niepowodzeniem próby błyskawicznego opanowania Ukrainy w 2023 roku Rosjanie narzucili jej wojnę na wyniszczenie. Stopniowo osłabiając ukraiński potencjał obronny, pod koniec tego roku doprowadzili do faktycznego wyczerpania się ukraińskiego potencjału obronnego. Czy pozbawiona szans na odwrócenie obecnego trendu Ukraina jest skazana na porażkę?

Katastrofalny stan demografii w Polsce oraz niemal całym świecie rozwiniętym jest przedmiotem wzmagającej się debaty. Wielu twierdzi, że jest to największy problem współczesnego świata. W kolejnej rozmowie o książce „Co wykończy nas pierwsze? Dekadencja, demografia, klimat?” autor, Paweł Wawrzyński przedstawia szeroki opis współczesnego kryzysu demograficznego w kontekście teorii społecznej zmiany i cykliczności dziejów cywilizacji. Jaka jest skala i zakres współczesnego kryzysu demograficznego? Z czego on wynika? Co zrobić, by odwrócić niekorzystne trendy? Gdzie szukać rozwiązań i nadziei na zmianę demografii? O tym mówił autor książki w rozmowie z red. Damianem Adamusem.

Od 1922 roku na Wyspach Brytyjskich władzą wymieniały się Partia Konserwatywna i Partia Pracy – do takiej zmiany doszło ponownie przy okazji zeszłorocznych wyborów. Niczym wycieraczki w samochodzie wahadło przesunęło się od lewej do prawej wciąż po tej samej osi. Dziś sondaże wyborcze wskazują, że wyspiarze chcą wymienić je na nowe, zmieniając nie tylko kierowcę.

Hitem nie tylko brytyjskiego Internetu stała się wypowiedź tamtejszego weterana, Aleca Penstone'a, krytykującego obecny stan swojego kraju. Wielka Brytania z powodu imigracji wyraźnie zatrzymała się w rozwoju, dlatego społeczne nastroje zmuszają rządzącą lewicę do – przynajmniej werbalnego – zaostrzania polityki wobec obcokrajowców. Wpisuje się to w społeczny klimat – w obawy wzmacniane statystykami. Jeśli bowiem wierzyć badaniom demografów, w ciągu 40 lat Brytyjczycy mogą stać się mniejszością we własnym kraju.

Michał Nowak przedstawia szczegóły amerykańskiego 28-punktowego planu pokojowego na rzecz zakończenia wojny rosyjsko-ukraińskiej.

Współczesna demokracja liberalna, podlegając hegemonii neoliberalizmu, kwestionuje fundamentalne wartości demokratyczne na rzecz liberalnych idei. Ochrona praw mniejszości coraz częściej staje się po prostu narzędziem do ochrony interesów skorumpowanych elit. Populizm dąży do ponownej demokratyzacji społeczeństwa poprzez zakwestionowanie liberalnych dogmatów – nie jest on ani lewicowy, ani prawicowy, lecz demokratyczny i antyliberalny. Populizm przejawia się zarówno na płaszczyźnie społeczno-kulturowej, jak i ekonomicznej, będąc odpowiedzią na ograniczanie suwerenności państw narodowych, masową imigrację oraz nierównomierny podział dóbr. Polityka klimatyczna Unii Europejskiej idealnie wpasowuje się w narrację o zwykłych, szarych ludziach i oderwanych od rzeczywistości elitach. Populistyczna rewolucja dopiero nadchodzi.

Kiedy Mary Shelley siadała do pisania swojej najsłynniejszej powieści, epoka oświecenia chyliła się ku końcowi. Wraz ze swym najważniejszym owocem – religią rozumu, zaczęła być wypierana przez coraz częstsze skłanianie się ku ludzkiej duszy, zaś w centrum rozważań filozoficznych i literackich zaczęto stawiać uczucie i mistycyzm. Już więc Frankenstein, czyli współczesny Prometeusz z 1818 roku jest odpowiedzią na oświeceniowe idee, jednak stricte chrześcijańskie przesłanie tej opowieści ujrzeliśmy dopiero teraz, gdy swoją interpretację przedstawił Guillermo Del Toro. Reżyser nowej ekranizacji Frankensteina unaocznia, dlaczego nie powinniśmy eksperymentować z ludzką naturą, wypaczając sens zdania: „Skoro śmierć przyszła przez człowieka, to przez człowieka też dokona się zmartwychwstanie” (1 Kor 15:21).

Michał Nowak przedstawia sytuację na frontach wojny rosyjsko-ukraińskiej w dniu 19 listopada 2025 roku.

Europejski pakt migracyjny miał uporządkować chaos procedur, wzmocnić granice i wprowadzić mechanizm solidarności między państwami UE. W praktyce okazało się jednak, że chodzi głównie o rozbudowany aparat biurokratyczny, który organizuje proces przyjmowania migrantów, zamiast powstrzymywać ich napływ. Obecnie rządząca partia w kampanii wyborczej obiecywała, że Polska zostanie całkowicie wyłączona z paktu, a tymczasem jedynym krokiem w tym kierunku okazała się możliwość złożenia formalnego wniosku do Komisji Europejskiej – bez pewności, że przyniesie jakikolwiek skutek. Solidarność staje się obowiązkiem, a polityczna deklaracja „pełnej suwerenności” wobec pakietu migracyjnego zmienia się w nadzieję na tymczasowe ulgi, podczas gdy faktyczny ciężar pozostaje wciąż na polskich granicach.

Przypadająca na rok 2025 tysięczna rocznica koronacji Bolesława Chrobrego, mimo zlekceważenia sprawy przez państwo polskie, stała się okazją do dyskusji nad zespołem poglądów zwanych ideą piastowską. Również my jako „Polityka Narodowa” i Nowy Ład mamy w tej debacie swój istotny udział – w ostatnim czasie jako chyba jedyne media staraliśmy się do tego zagadnienia podejść kompleksowo, nie poprzestając na hasłach i komunałach. Po miesiącach wymiany zdań nadszedł moment, by odnieść się do pojawiających się w dotychczasowej dyskusji wątpliwości.

W ostatnich dniach przez Ukrainę przetacza się najpoważniejsza afera korupcyjna doby rządów prezydenta Zełenskiego. Afera, w którą zaangażowani są jego najbliżsi współpracownicy i która bezpośrednio uderzy również w niego samego. Afera, która może przemodelować ukraiński układ polityczny i potencjalnie zmieść z planszy samego Zełenskiego, ujawniona została w momencie najpoważniejszego kryzysu ukraińskiej armii. Ta boryka się z krytycznymi brakami kadrowymi i niemal na pewno potężna skala afery pogłębi ten kryzys, zachęcając mężczyzn do szerszego unikania służby wojskowej. Pozostałe artykuły możesz czytać na

13 listopada minęło dziesięć lat od najbardziej krwawych zamachów w historii Francji. W Paryżu zginęło wówczas 130 osóbTe zamachy to symbol klęski utopii imigracji, jaką sprowadzili w swojej pysze na Europę politycySiedmiu zamachowców to obywatele Francji i Belgii - nie żadni nielegalni imigranci, ale dzieci imigrantów zarobkowych, urodzeni i wychowani w EuropieIch rodzice mogli pracować i być bezproblemowi. Liberalni politycy wierzyli, że dzieci wybiorą świeckie "zachodnie wartości" i dobrobyt. Zamiast tego wybrali dżihad i zabijanie Europejczyków. Inżynieria społeczna okazała się nieskuteczna10 lat później politycy w Europie i Polsce dalej nie wyciągnęli wniosków. Karmią nas ułudami, kłamią, manipulują - jak Tusk ws. paktu migracyjnego czy Czarnek, Sasin i inny politycy PiS ws. rzekomo wyłącznie nielegalnej imigracji problematycznej dla EuropyO tym w komentarzu mówił Kacper Kita

Ostatnie dziesięciolecia przyniosły nam bezprecedensowy wzrost gospodarczy, równolegle jednak w mentalności społecznej dokonały rewolucyjnych zmian. Wolny wybór, będący złotym cielcem współczesnego społeczeństwa, dotknął także decyzji o założeniu rodziny. Powodzenie propagandy antynatalistycznej w mediach nie bierze się więc znikąd. Wielu rodziców – czasem zupełnie otwarcie i szczerze – zaczyna podkreślać, że wychowanie dzieci może być najbardziej wymagającym przedsięwzięciem w życiu. Nie krytykując słusznego uderzania w antynatalizm, pokuśmy się o sformułowanie punktu wyjścia do dalszej dyskusji.Pozostałe artykuły możesz czytać na

Carl Schmitt jest postacią, której osobom nawet średnio rozeznanym w refleksji nad współczesnym państwem i prawem nie trzeba szczególnie przedstawiać. Dla jednych jest on „ostatnim jurystą tradycji”, a dla innych pozostaje filozofem skompromitowanym przez swoją biografię i zwiastunem obecnego antyliberalnego trendu w polityce. Kontrowersje, jakie narosły wokół prawnika, niewątpliwie rzutują na interpretacje jego myśli. Ostatnie lata przyniosły wzmożone zainteresowanie kwestiami, które zajmowały Schmitta. Pandemia COVID pokazała użyteczność stanu wyjątkowego, a wojna na Ukrainie na nowo prezentuje nam znaczenie wrogości politycznej, która w zglobalizowanym społeczeństwie końca historii miała odejść do lamusa. Taka sytuacja tym bardziej tworzy zapotrzebowanie na bardziej gruntowne studia wyłożonej myśli. Chciałbym w poniższym tekście przyjrzeć się bliżej filozofii Schmitta, żeby móc rzucić na nią trochę inne światło. Mam nadzieję, że uda mi się wykazać, iż tytuł nie jest tylko pustą prowokacją, ale szczerze postawionym pytaniem.Pozostałe artykuły możesz czytać na

Michał Nowak przedstawia sytuację na frontach wojny rosyjsko-ukraińskiej w dniu 13 listopada 2025 roku.

Demokratyczni Socjaliści Ameryki triumfują, Partia Demokratyczna znajduje się pod presją skrajnej lewicy, a prezydent Donald Trump grozi obcięciem funduszy federalnych dla Nowego Jorku. Największe amerykańskie miasto poszło śladem Londynu, wybierając na swojego burmistrza muzułmanina Zohrana Mamdaniego. Pozostałe artykuły możesz czytać na

Czym powinna charakteryzować się dobra bajka dla dzieci? Czy dziś w ogóle istnieją odpowiednie propozycje filmowe i literackie dla młodszych odbiorców? Czy popkultura jest przychylna chłopcom? Dlaczego autorzy zrezygnowali dziś z opowiadania wielkich historii? Gdzie podziała się przygoda w literaturze? Czy jest jeszcze miejsce na wzruszenie, smutek, a później radosny zwrot akcji – eucatastrophe? W najnowszym odcinku Skrawków Kultury postaram się odpowiedzieć na te pytania, otwierając niniejszym cykl poświęcony książkom, filmom oraz grom dla dzieci i młodzieży.

Czy Chiny zdolne są do funkcjonowania bez dolara? Jak decyzje New Delhi wpłynąć mogą na trajektorię wojny na Ukrainie? Którą stronę tej wojny wspiera właściwie Europa? Pozostałe artykuły możesz czytać na

Pojawiające się w dzisiejszych dyskusjach hasło syntezy narodowo-państwowej ma swoją długą historię. Dążenie do fuzji nacjonalizmu z ideą silnego państwa jest głęboko zakorzenione w dziejach polskiej myśli politycznej – w myśli tych autorów, którzy uznając naród za główny punkt odniesienia, dostrzegali konieczność ukrócenia obecnych w polskiej duszy pierwiastków antypaństwowych. Zajmijmy się dziś XX-wiecznymi dziejami tego dążenia – przejawiającymi się w próbach pogodzenia myśli dwóch najważniejszych polskich obozów politycznych: endeków i piłsudczyków. Pozostałe artykuły możesz czytać na

Rozgorzał kolejny spór między prezydentem Nawrockim a premierem Tuskiem. Tym razem poszło o spotkanie prezydenta z szefami dwóch służb specjalnych, do którego nie doszło decyzją premiera

Michał Nowak przedstawia sytuację na frontach wojny rosyjsko-ukraińskiej w dniu 9 listopada 2025 roku.

Pogląd, jakoby idea narodowa była niekompatybilna z chrześcijańskim uniwersalizmem, nie wytrzymuje rzetelnej analizy. Państwo narodowe mogło się ukształtować właśnie dzięki temu, że stanowiło owoc dualizmu władzy świeckiej i duchowej. Idea narodowa była w rzeczywistości zwiastunem nowej Europy, która przełamała imperialny dyktat, dotąd dławiący ludy.Pozostałe artykuły możesz czytać na

W polskich sądach panuje wzorowy porządek, sprawy toczą się błyskawicznie, a wyroki zawsze są sprawiedliwe. Przynajmniej w teorii. Skoro więc wszystko działa jak w zegarku, Ministerstwo Sprawiedliwości postanowiło jeszcze bardziej „ulepszyć” system, dopuszczając sędziów z podwójnym obywatelstwem. Tymczasem już sam słynny przykład sędziego Tomasza Szmydta, pokazuje, jak luka w systemie może stać się narzędziem w rękach obcych.Pozostałe artykuły możesz czytać na

Michał Nowak przedstawia sytuację na frontach wojny rosyjsko-ukraińskiej w dniu 6 listopada 2025 roku.

Łotwa jako pierwszy kraj europejski może wypowiedzieć Konwencję stambulską. Dokument od wielu lat jest krytykowany przez środowiska konserwatywne, bo jego autorzy pod płaszczykiem walki z przemocą wobec kobiet chcą w rzeczywistości forsować progresywne postulaty.Tekst Marcina ŻyroPozostałe artykuły możesz czytać na

Dywersja i szpiegostwo stały się w ostatnim czasie chlebem powszednim dla polskich służb. Na wokandach sądów w całym kraju znów pojawiają się dawno niewidziane akty oskarżenia oparte na przepisach artykułu 130 Kodeksu karnego, dotyczącego działalności szpiegowskiej. To bezpośredni efekt wojny w Ukrainie, a więc wzmożonej aktywności agentury Federacji Rosyjskiej wymierzonej w bezpieczeństwo Rzeczypospolitej. Od początku działań wojennych w 2022 roku odnotowano około 110 ataków i prób ataków powiązanych z Rosją. Warty odnotowania paradoks (ale czy na pewno?): mówimy tu w dużej mierze o aktywności migrantów z Ukrainy.Pozostałe artykuły możesz czytać na

Powiew wiatru historii, który wzmaga się w ostatnich latach zmusza również Unię Europejską do refleksji nad swoją strategią w polityce tak zewnętrznej, jak i międzynarodowej wewnętrznej. Dla Polski ta druga może okazać się nawet ważniejsza od tej pierwszej, gdyż to wymiana wewnątrz Wspólnoty stanowi znakomitą większość naszego handlu zagranicznego. Czy Polska da się rozegrać w grze UE-USA-Chiny?Pozostałe artykuły możesz czytać na

Konserwatywni liberałowie zawsze domagali się prywatyzacji spółek Skarbu Państwa. Dziś jednak powinni zweryfikować swoje stanowisko – celem obrony tak bliskiej im idei ludzkiej wolności.Pozostałe artykuły możesz czytać na

Michał Nowak przedstawia sytuację na frontach wojny rosyjsko-ukraińskiej w dniu 1 listopada 2025 roku.

Ustosunkowanie się do przemian społecznych zachodzących za sprawą ideologii nowolewicowej jest obecnie jednym z głównych wyzwań polskiego ruchu narodowego. Liberalizacja sposobu życia, postępująca atomizacja i ubóstwienie „wolności” mają daleko idące konsekwencje dla ogólnej kondycji narodu, jego siły i możliwości ekspansji. Polscy narodowcy mają przed sobą w zasadzie dwie przeciwstawne strategie: okopów i otwartego pola. Obie mają wiele zalet i wad, wyrażających napięcie między potrzebą czystości ideowej a koniecznością zdobycia jak największej sprawczości, co postaramy się nakreślić.Pozostałe artykuły możesz czytać na

Michał Nowak przedstawia sytuację na frontach wojny rosyjsko-ukraińskiej w dniu 30 października 2025 roku.

Zapamiętałem to jako jeden z największych filmowych wstrząsów mojej młodości. Miałem wtedy kilkanaście lat. Egzorcyzmy Emily Rose były wówczas filmem głośnym, budzącym silne emocje, od niezdrowej fascynacji po przerażenie. Strach był zresztą uzasadniony. Potężna wizja reżyserska, tytułowa rola Jennifer Carpenter i metafizyczna powaga obrazu znacząco podbiły stawkę lęku. Do dziś uważam Egzorcyzmy Emily Rose za drugi po Egzorcyście Williama Friedkina, i być może ostatni, naprawdę udany horror o opętaniu. Poza tym pod jego wpływem znów zaczęto mówić o religii w miejscach zupełnie nieoczywistych.Pozostałe artykuły możesz czytać na

„Uważał go za geniusza całej epoki. Godzinami potrafił deklamować wiersze Adama [Mickiewicza], najczęściej chcąc odpocząć, wyrwać się na chwilę z kłębowiska politycznych wysiłków” – napisała autorka wspomnień o Romanie Dmowskim. Przywódca endecji, wraz ze swoim stronnictwem, rozwijał „konsekwentnie tradycje romantyczne” – czytamy w innym opracowaniu, również autorstwa osoby znającej osobiście Dmowskiego. Mało przystaje to do stereotypu, każącego widzieć w nim czołowego przeciwnika tradycji romantycznej. A może obraz jest po prostu bardziej złożony?Pozostałe artykuły możesz czytać na

Niemiecki kanclerz Friedrich Merz w polemice z lewicowymi politykami potwierdził, że w jego kraju istnieje problem z przemocą ze strony imigrantów. Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna nie pierwszy raz w ciągu ostatnich miesięcy przyznała rację politykom Alternatywy dla Niemiec, od lat ostrzegających przed skutkami napływu cudzoziemców. Niemcy stanowią kolejne ważne zachodnioeuropejskie państwo, w którym mainstreamowa prawica – dotąd ścigająca się z liberalną lewicą w zapraszaniu rzesz imigrantów do kraju – powoli zaczyna mówić językiem narodowców.Tekst Marcina ŻyroPozostałe artykuły możesz czytać na

Redaktor Michał Nowak, autor cyklu Raport z Frontu, rozmawiał z pułkownikiem Tomaszem Lisieckim o znaczeniu i roli artylerii na obecnym ukraińskim polu bitwy, które zdominowane zostało przez bezzałogowce. Czy artyleria straciła na znaczeniu?