Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka

W tym odcinku „Raportu o książkach” zapraszam na drugą odsłonę dyptyku amerykańskiego – opowieść o Wielkim Gatsbym, a właściwie powinnam powiedzieć „Tym Wielkim Gatsbym”, bo taki właśnie tytuł nosi nowy przekład najsłynniejszego dzieła Francisa Scotta Fitzgeralda.Wielki Gatsby to jedna z najbardziej obecnych w popkulturze postaci literackich. Ale czy ta ogromna popularność bohatera Fitzgeralda przyczyniła się do powszechnego rozumienia tej wielowymiarowej, zagadkowej powieści? Powieści, która – mimo że objętościowo skromna – swoim rozmachem literackim prowokuje ciągle nowe odczytania.Żadna z postaci „Tego Wielkiego Gatsby'ego” nie daje się łatwo rozszyfrować. Zagadkowy narrator prowadzi czytelnika na granice świata rzeczywistości i nierzeczywistości.To powieść o Ameryce lat 20. ubiegłego wieku, o wielkich marzeniach i wielkich aspiracjach. O świecie, w którym rządzą pieniądze, ale nie każdy pieniądz jest przepustką do amerykańskiego snu. Bo wbrew deklaracjom Ojców Założycieli w Ameryce wolność i równość darowane są tylko wybrańcom.A może „Ten Wielki Gatsby” nie jest powieścią tylko o Ameryce? Być może najważniejsze proroctwo Fitzgeralda dotyczy piekła, które miało rozpętać się w Europie w trzeciej i czwartej dekadzie XX wieku?Gatsby opowiada też ponadczasową historię o pragnieniu miłości i próbie odzyskania przeszłości, a także o wielkiej samotności.Fitzgerald to postać złożona i bardzo niejednoznaczna. Pytanie: czy tropy biograficzne powinny komplikować odczytanie jego literackiego dzieła?Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Maciej ŚwierkockiKsiążka: „Ten Wielki Gatsby” F. Scott Fitzgerald / przekład: Maciej Świerkocki / Wydawnictwo Officyna---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Chińska Partia Komunistyczna przyjęła nowy plan pięcioletni. Podstawą rozwoju Chin ma być samowystarczalność w dziedzinie nauki i nowych technologii. Komitet Centralny chce też pobudzenia konsumpcji i wzrostu dobrobytu przeciętnych Chińczyków. Chińska armia ma wzbudzać szacunek na świecie. Ten plan to biurokratyczny zapis globalnych aspiracji Chin. Jak będą one realizowane i czy w najbliższych latach dojdzie do pogłębienia konfliktu o globalne przywództwo między Stanami Zjednoczonymi a Chinami?Pro-unijny kandydat wygrywa wybory prezydenckie na północy Cypru kontrolowanej przez Turcję. Czy dojdzie do wznowienia rozmów o zjednoczeniu wyspy i jak na to zareaguje Ankara?W Luwrze zuchwała kradzież klejnotów królewskich. Padają pytania nie tylko o stan zabezpieczeń w tym ogromnym muzeum, ale o stan Francji. I skąd bierze się sympatia dla złodziei dzieł sztuki?Amerykańskie helikoptery atakują statki pływające po Morzu Karaibskim i Pacyfiku. Administracja Trumpa twierdzi, że broni Ameryki przed zalewem narkotykami. W Wenezueli przygotowują się na próbę obalenia prezydenta, do czego ataki na statki mają być przygotowaniem.Republika Serbska w Bośni i Hercegowinie ma nową tymczasową prezydent, po tym jak jej poprzednik został odsunięty ze stanowiska. Dokąd zmierza Bośnia i Hercegowina i co dzieje się w ogarniętej od prawie roku protestami Serbii.A także: czytanie ma przyszłość, zwłaszcza w więzieniach.Rozkład jazdy: (02:39) Michał Bogusz: Nowa pięciolatka Chin(26:06) Łukasz Wójcik: Turecka część Cypru zmienia kurs(45:33) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Świat zza krat(52:22) Podziękowania(59:16) Marcin Żyła: Kradzież klejnotów w Luwrze i pytania o stan Francji(1:17:39) Joanna Gocłowska-Bolek: Czy Trump chce obalić Maduro?(1:44:14) Aleksandra Wojtaszek: Nowa prezydent, stare problemy serbskiej części Bośni i Hercegowiny(2:05:57) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Miliony ludzi wzięły udział w protestach w Stanach Zjednoczonych pod hasłem „No Kings”. Uczestnicy ponad 2 tysięcy marszów i innych wydarzeń protestowali przeciwko polityce Donalda Trumpa, zwłaszcza deportacjom migrantów, rozmieszczaniu Gwardii Narodowej w miastach i zamknięciu niektórych agencji rządowych w związku z nieuchwaleniem budżetu federalnego na następny rok. Prawie milion ludzi zatrudnionych w tych agencjach poszło na przymusowy urlop, około 700 tysięcy pracuje bez pobierania pensji. Trwa również walka administracji z sądami w sprawie rozmieszczania Gwardii  Narodowej w miastach, które według Trumpa nie radzą sobie z przestępczością. Do tej pory wojsko wprowadzono do pięciu miast rządzonych przez Demokratów, prezydent grozi tym samym kolejnym kilku. Na ostatniej prostej jest też kampania wyborcza w Nowym Jorku, gdzie według sondaży nowym burmistrzem może zostać radykalny Demokrata Zohran Mamdani. Trump zapowiedział już, że w wypadku jego zwycięstwa będzie rozmawiał z nowym burmistrzem, ale Mamdani będzie musiał uzgadniać swoją politykę z Białym Domem. Jak wygląda obecnie front wojny prezydenta Trumpa z instytucjami federalnymi, na ile pozwala mu konstytucja? I czy musi liczyć się z tak silnym głosem sprzeciwu, jaki dał o sobie znać w weekend?Gość: Marcin Fatalski---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Opowieść o dwóch Amerykach – tej ze snu i tej z koszmaru.Dwóch pisarzy, na wskroś amerykańskich i na wskroś różnych: Francis Scott Fitzgerald i Denis Johnson.Ameryka Fitzgeralda pulsuje w rytmie jazzu, z kieliszkiem szampana w dłoni, spogląda na pnące się do nieba drapacze chmur i wierzy, że marzenia o sukcesie i dobrobycie się spełniają.Ameryka Johnsona nadchodzi dekady później – jest biedna, pozbawiona marzeń, bez szans. Nikt jej nie widzi i nikt jej nie słucha.Co opowieść tych dwóch pisarzy mówi nam o współczesnej Ameryce?Zapraszamy na dyptyk amerykański w „Raporcie o książkach”.W tym odcinku porozmawiamy o debiutanckiej powieści Denisa Johnsona „Anioły”, która po 42 latach od pierwszego amerykańskiego wydania została przetłumaczona na język polski przez Krzysztofa Majera.W przyszły poniedziałek porozmawiamy o nowym przekładzie Macieja Świerkockiego najsłynniejszej powieści Fitzgeralda – „Ten Wielki Gatsby”.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Krzysztof MajerKsiążka: „Anioły” Denisa Johnsona / Wydawnictwo Karakter / przekład: Krzysztof Majer---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Na dzień przed planowanym spotkaniem z prezydentem Zełenskim prezydent Trump odbył ponad dwugodzinną rozmowę z Władimirem Putinem. Według Trumpa w jej wyniku nastąpił „wielki przełom”. Uzgodniono, że obaj prezydenci spotkają się w najbliższym czasie w Budapeszcie. Na kilka godzin przed rozmową Trumpa z Putinem Rosja przypuściła jeden z największych ataków na Ukrainę w tej wojnie – wykorzystano 28 pocisków balistycznych i 320 dronów.Na froncie sytuacja jest stabilna – trwają rosyjskie ataki na infrastrukturę krytyczną Ukrainy: niszczone są elektrownie, atakowane linie i inne obiekty kolejowe w kraju. Jakie mogą być wyniki obecnej ofensywy dyplomatycznej Ukrainy, zwłaszcza wizyty Zełenskiego w Waszyngtonie? O czym świadczy ponad dwugodzinna rozmowa Putina z Trumpem i jakie mogą być jej rezultaty?Chiny poważnie zwiększyły obostrzenia eksportu metali ziem rzadkich i technologii do produkcji towarów o zastosowaniu cywilno-wojskowym. Trump zapowiada podwyższenie ceł na chińskie towary o sto procent. Kolejny rozdział wojny handlowej, czy przymiarki przed planowanym spotkaniem Trumpa i Xi Jinpinga?W Madagaskarze rewolucja młodych. Po kilkutygodniowych zamieszkach prezydent ucieka za granicę, a władzę obejmuje dowódca elitarnej jednostki. Dlaczego od odzyskania niepodległości ta wyspa jest skażona korupcją i brakiem szans na rozwój?James Cook był i pozostaje symbolem wielkich odkryć podróżników z Zachodu. Dla Polinezyjczyków spotkanie z żeglarzami z Anglii było często początkiem końca ich kultury. Czego dziś uczą nas wyprawy kapitana Cooka – w programie rozmowa z autorem książki o tym podróżniku i odkrywcy.Zajrzymy również do Ciudad Bolívar – dzielnicy Bogoty, do której warto zajrzeć, jeśli chcemy zrozumieć, dlaczego Kolumbia nazywana jest państwem niekończącej się przemocy.A także: o tradycji – tej starej i tej nowej. Będzie również o żeńskim imieniu Tradycja, którego popularność niestety przeminęła z wiatrem zwanym wind of change.Rozkład jazdy: (03:08) Michał Kacewicz: Trump z Putinem na dzień przed wizytą Zełenskiego(25:45) Jakub Jakóbowski: Chiny zaostrzają warunki eksportu metali ziem rzadkich(50:31) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Felieton tradycyjny(56:34) Podziękowania(1:03:18) Adrian Bąk: Ciudad Bolivar - symbol współczesnej Bogoty(1:22:23) Jędrzej Czerep: GEN Z chce zmienić Madagaskar(1:37:36) Hampton Sides: Jak kapitan Cook zmienił Polinezję(1:54:46) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Od wieków marzyliśmy o stworzeniu myślącej maszyny. Od Golema po Frankensteina – zawsze chcieliśmy tchnąć w materię iskrę rozumu. Dziś ta fantazja stała się rzeczywistością.Sztuczna inteligencja jest wszędzie – w naszych telefonach, domach, rozmowach, decyzjach. Jednych zachwyca, innych przeraża. Ale czy naprawdę wiemy, czym ona jest?W pierwszym odcinku „Raportu o sztucznej inteligencji” wracamy do źródeł – od Stanisława Lema po Johna McCarthy'ego, od pierwszych eksperymentów z maszynowym uczeniem po rewolucję, która zmienia świat szybciej, niż ktokolwiek się spodziewał.Stanisław Lem będzie zresztą stałym przewodnikiem nowego formatu, bo w jego książkach – „Cyberiadzie” i „Bajkach robotów” – zawarte jest właściwie wszystko, czego dziś doświadczamy. Jak narodziła się sztuczna inteligencja – i dlaczego wciąż tak mało o niej wiemy? Jak to możliwe, że człowiek, który przez lata tworzył algorytmy, pewnego dnia sam stał się ich ofiarą – gdy jako dostawca jedzenia zaczął walczyć z bezdusznym systemem, który oceniał jego pracę jak maszynę? Czy sztuczna inteligencja może działać w naszym imieniu? Na przykład zrobić za nas zakupy – bez żadnych przekierowań do sklepów internetowych? Czy warto z tego skorzystać?Goście:Jerry Kaplan – amerykański pionier informatyki, tabletu i smartfona.Armin Samii – programista z Iranu, który pewnego dnia postanowił stanąć po drugiej stronie algorytmu.Mateusz Chrobok – ekspert do spraw cyberbezpieczeństwa, AI i startupów.Lektorzy:Grzegorz DobieckiMarek NiedźwieckiKrzysztof TubilewiczMichał ŻakowskiPartnerem tego odcinka jest Fundacja Roberta Dobrzyckiego.Rozkład jazdy: (10:15) Jerry Kaplan: Skąd wzięła się AI i czym jest?(38:13) Armin Samii: Jak algorytmy sterują życiem dostawcy jedzenia(52:07) Mateusz Chrobok: Zakupy ze sztuczną inteligencją(56:41) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Hamas wypuścił wszystkich żywych zakładników przetrzymywanych od ataku na Izrael 7 października 2023 roku i zwrócił ciała ośmiu osób, które nie przeżyły niewoli. Izrael twierdzi, że jedno ze zwróconych ciał nie należy do zakładnika.W poniedziałek Izrael zwolnił z więzień prawie 2000 palestyńskich więźniów, w tym 250 skazanych na długoletnie więzienie za morderstwa i terroryzm. Te działania są realizacją pierwszej fazy planu pokojowego dla Gazy Donalda Trumpa, zaakceptowanego przez Hamas i Izrael.W poniedziałek amerykański prezydent wystąpił w Knessecie, zapowiadając nowy początek dla Bliskiego Wschodu, a następnie wziął udział w szczycie w Szarm el-Szejk, gdzie podpisano deklarację w sprawie trwałego pokoju i dobrobytu.W Gazie na ulice wróciły patrole Hamasu, a armia izraelska wycofała się na pierwszą, tzw. żółtą linię ustaloną podczas negocjacji. Od poniedziałku izraelscy żołnierze zabili kilku Palestyńczyków, którzy — jak twierdzi IDF — uzbrojeni próbowali przekroczyć żółtą linię.Zamaskowani mężczyźni, najprawdopodobniej członkowie Hamasu, dokonali co najmniej jednej publicznej egzekucji osób oskarżonych o współpracę z Izraelem. Doszło również do walk między Hamasem a milicjami klanowymi, wspieranymi w czasie wojny przez Izrael.Czy w Gazie rzeczywiście nastąpił koniec wojny? Jak przebiegają dalsze negocjacje i czego dotyczą? Czy Hamas jest gotowy do rozbrojenia, a Izrael — do wycofania się ze Strefy Gazy?Gość: Agnieszka Zagner---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W tym odcinku Raportu o książkach zapraszam na spotkanie z Yael van der Wouden, holendersko-izraelską pisarką, której debiutancka powieść „W dobrych rękach” trafiła prosto na krótką listę Nagrody Bookera, a także została uhonorowana tegoroczną Women's Prize for Fiction.„W dobrych rękach” to historia kobiety o imieniu Isabel, która ma obsesję na punkcie domu. Jej dni wypełnione są polerowaniem srebra, liczeniem porcelanowych filiżanek, praniem i prasowaniem obrusów oraz zasłon. Po śmierci matki mieszka w nim sama i wie, że dom nie należy i nigdy nie będzie do niej należał. Decyzją wuja odziedziczy go bowiem jeden z jej braci — ale dopiero wtedy, gdy założy rodzinę.Jednak w domu pojawia się ktoś obcy, kto burzy porządek świata Isabel.Wszystko to dzieje się na holenderskiej prowincji, na początku lat 60. XX wieku, kilkanaście lat po zakończeniu drugiej wojny światowej.„W dobrych rękach” to powieść o brzemieniu współwiny, które — jak mówi Yael van der Wouden — ciąży na nas wszystkich. To historia o sile miłości i pragnienia, w których tkwi ostateczna nadzieja.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Yael van der WoudenKsiążka: „W dobrych rękach” Yael van der Wouden / przekład: Justyna Hunia / Wydawnictwo Znak---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W Strefie Gazy rozpoczęło się wdrażanie porozumienia w sprawie zawieszenia broni między Izraelem a Hamasem. Zgodnie z umową, zaakceptowaną w czwartek wieczorem przez rząd Benjamina Netanjahu, w ciągu doby miało wejść w życie zawieszenie broni, a następnie, najpóźniej w poniedziałek, Hamas miał wypuścić izraelskich zakładników. Armia Izraela rozpoczęła wycofywanie się na ustalone pozycje, co da jej kontrolę nad niewiele ponad połową Strefy Gazy. Formalnie zniesiono blokadę humanitarną – na zrujnowane i objęte klęską głodu terytorium mogą wjeżdżać tiry z pomocą. Wielu komentatorów mówi o końcu wojny, chociaż nie wszystkie szczegóły porozumienia są jasne, a kolejna faza negocjacji będzie znacznie trudniejsza. Jednak na razie plan Donalda Trumpa działa – a życie cywilów stało się nieco bezpieczniejsze. Czy to faktycznie koniec wojny? Czego w najbliższych dniach możemy się spodziewać w Strefie Gazy? Co dalej z Hamasem, ale i z polityczną przyszłością premiera Netanjahu? I co będą jeszcze negocjować obie strony?Po dymisji premiera Francji Emmanuel Macron odmawia rozpisania przyspieszonych wyborów. Przed nowym rządem decyzja w sprawie cofnięcia nielubianej reformy emerytalnej. Prezydent robi wszystko, aby nie dopuścić do przejęcia władzy przez skrajną prawicę. Ale czy jeśli ceną za to będzie kryzys finansowy, taka polityka nie odniesie odwrotnego skutku?Prezydent USA wysyła do kolejnych amerykańskich miast oddziały Gwardii Narodowej, rząd federalny zawiesza częściowo funkcjonowanie z powodu shutdownu, a Departament Stanu oskarża o nadużycia politycznych rywali Donalda Trumpa. Kto zyskuje na chaosie w Ameryce?Zmarła Jane Goodall, angielska prymatolożka, której badania nad szympansami zmieniły sposób postrzegania tego – ale i innych – gatunków. Czemu dopiero teraz przyznajemy, że inne niż człowiek zwierzęta mają osobowość?Tylko tego lata spłonął 1 procent powierzchni Półwyspu Iberyjskiego. W Hiszpanii tysiące osób musiało uciekać z domów. I choć do pożarów przyczyniła się susza, mieszkańcy mają żal do władz. Dlaczego?W programie także: o naturalności oraz wszystkich jej odmianach – martwej naturze także…16 października rusza nasz nowy format: „Raport o sztucznej inteligencji”. To nie będzie podcast technologiczny. Czego zatem możemy się spodziewać w pierwszych odcinkach?Rozkład jazdy: (03:21) Dariusz Rosiak: Nadzieje na koniec wojny(27:10) Jędrzej Bielecki: Francja po dymisji premiera(50:04) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Naturalnie, czyli jak?(56:24) Podziękowania(1:02:54) Adrian Bąk: Raport o sztucznej inteligencji(1:12:44) Agnieszka Zielińska: Hiszpania: pożoga i pretensje do rządu(1:23:43) Andrzej Kohut: Co nie działa w Ameryce(1:47:33) Łukasz Kwiatek: Szympansy jak ludzie(2:05:03) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W Szarm el-Szejk od poniedziałku toczą się negocjacje w sprawie zakończenia wojny w Strefie Gazy. Na razie więcej niż o ich przebiegu wiadomo o rozbieżnościach między Izraelem a Hamasem. Niejasne jest, czy rozbrojenie tej organizacji oznacza przekazanie całej broni, którą dysponują jej członkowie. Nie wiadomo, jaki mandat miałyby otrzymać międzynarodowe siły stabilizacyjne, ani kiedy do domów wrócą izraelscy zakładnicy. Wczoraj Izraelczycy upamiętnili około 1200 osób, które zginęły 7 października 2023 roku podczas napaści Hamasu. W zaatakowanych wtedy kibucach odbywały się prywatne uroczystości, na miejscu festiwalu Nova o 6:29 rano – gdy rozpoczął się atak – pamięć o zabitych uczczono minutą ciszy.Jak skutki ataku Hamasu wpisały się w tożsamość Izraela? Z jakimi emocjami mieszkańcy tego kraju przeżywali rocznicę? Czego możemy się spodziewać po rozmowach w Egipcie? W programie również rozmowa z izraelską pisarką Zeruyą Shalev, która opowie o ostatnich dwóch latach w Izraelu, o swoim własnym doświadczeniu – oraz o przemocy w Strefie Gazy.Goście: Dariusz Rosiak, Zeruya Shalev---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Siergiej Lebiediew to jeden z najważniejszych głosów współczesnej rosyjskiej literatury – pisarz i historyk, który w swoich powieściach szuka genezy zła, jakie zainfekowało najpierw Związek Radziecki, a dziś współczesną, putinowską Rosję.W swojej najnowszej książce „Biała Pani” stara się zrozumieć, jakie procesy historyczne i polityczne doprowadziły do tego, że Czerwona Bestia zmieniła się w Bestię Brunatną.„Oni jeszcze tego nie rozumieją, ale przeistoczyli się w tych, których uważali za najgorszych wrogów, których pokonali i zniszczyli – w nazistów. (…)Zombie nie wiedzą, że są zombie. Ale niewiedza, ślepota nie mają znaczenia; wisi nad nimi fatum wszystkich nikczemności, których dopuścili się w przeszłości, spotęgowane przez ich bunt przeciw czasowi” – pisze Lebiediew.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Siergiej LebiediewKsiążka: „Biała Pani”, Siergiej Lebiediew / przekład: Grzegorz Szymczak / Wydawnictwo Claroscuro---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W piątek wieczorem Hamas ogłosił, że zrzeknie się władzy w Strefie Gazy oraz uwolni wszystkich żyjących izraelskich zakładników, których przetrzymuje od ataku 7 października dwa lata temu. Organizacja chce jednak negocjować inne punkty planu Donalda Trumpa zakończenia wojny. W odpowiedzi na to oświadczenie amerykański prezydent zażądał od Izraela natychmiastowego wstrzymania bombardowania Strefy Gazy. Tymczasem izraelska marynarka wojenna przechwyciła na wodach międzynarodowych tzw. Flotyllę dla Gazy, której organizatorzy zamierzali złamać blokadę humanitarną zrujnowanego terytorium. A w brytyjskim Manchesterze napastnik zaatakował w synagodze uczestników uroczystości z okazji pokutnego święta Jom Kipur. Zapraszamy na specjalny, wyjazdowy odcinek „Raportu” – Dariusz Rosiak drugi tydzień podróżuje po Izraelu i Palestynie. Czy deklaracja Hamasu  otwiera drogę do zakończenia wojny? Jak Izrael odpowie na żądanie prezydenta USA w sprawie wstrzymania bombardowań? I dlaczego sprawa flotylli jest dla Izraelczyków zupełnie nieistotna?W tzw. strefie C na Zachodnim Brzegu Jordanu rozbudowują się izraelskie osiedla, a palestyńskie enklawy powoli zamieniają się w zamknięte zony. Czy w takich warunkach możliwe jest codzienne życie?Po dwóch latach od ataku Hamasu diametralnie zmieniło się postrzeganie IDF, izraelskiej armii. Wcześniej darzono ją respektem, teraz jej oficerom mogą grozić procesy przed międzynarodowymi trybunałami. Co dalej z izraelskim wojskiem?Na nadzwyczajnym szczycie w Danii przywódcy Unii Europejskiej debatowali, jak walczyć z zagrożeniem ze strony Kremla. Czy jest sposób na rosyjskie drony i akcje sabotażowe? Czy konflikt Zachodu z Rosją już się rozpoczął? Specjalnie dla „Raportu” sytuację w Europie komentuje były sekretarz generalny NATO.W Czechach wybory parlamentarne, w wyniku których do władzy może wrócić Andrej Babiš, miliarder wzorujący się na Trumpie. Co go różni, a co dzieli od Viktora Orbána czy Roberta Ficy? I dlaczego te wybory są tak ważne dla Ukrainy?Rozkład jazdy: (04:06) Dariusz Rosiak: „Raport” w Izraelu i Zachodnim Brzegu Jordanu(17:04) Futoon Qadri i Husam N. Shakshir: Izrael i Palestyna: życie w zamknięciu(39:35) Jens Stoltenberg: Czy konflikt Zachodu z Rosją już trwa?(55:48) Podziękowania(1:02:10) Jossi Melman i Seth J. Frantzman: Zszargana reputacja(1:34:05) Tomasz Maćkowiak: Czechy jak Węgry?(1:56:27) Dariusz Rosiak: „Raport” w Izraelu i Zachodnim Brzegu Jordanu cz. 2(2:09:29) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Prezydent Trump przedstawił 20-punktowy plan zakończenia wojny w Gazie.Zakłada on natychmiastowe przerwanie ognia, wymianę wszystkich zakładników przetrzymywanych przez Hamas na palestyńskich więźniów przetrzymywanych przez Izrael, rozbrojenie Hamasu, stopniowe wycofanie wojsk izraelskich ze Strefy i ustanowienie międzynarodowego zarządu nad Gazą, który pokierowałby jej odbudową i przywracaniem do funkcjonowania.Premier Izraela Beniamin Netanjahu był obecny podczas prezentacji planu i poparł go. Nie ma jak dotąd reakcji Hamasu; prezydent Trump powiedział, że spodziewa się jej w ciągu trzech–czterech dni. Plan wywołuje spore nadzieje i wiele niepewności po obu stronach: w Izraelu nie zadowala on skrajnie prawicowych ministrów w rządzie, a źródła w Hamasie mówią, że jest on zbiorem warunków nie do wypełnienia, a jego celem jest wyeliminowanie tej grupy.W najbliższych dniach będę Państwu opowiadał nie tylko o reakcji na plan Trumpa i o polityce, ale także o życiu Izraelczyków i Palestyńczyków dwa lata po ataku Hamasu 7 października. Dlaczego ta wojna trwa tak długo? Jakie skutki przynosi obu narodom?Dziś Raport jest w Jerozolimie i w Ramallah na Zachodnim Brzegu.Goście w Izraelu: Efraim Inbar, Raja Shehadeh i Ibrahim DalalshaRozkład jazdy: (02:06) Dariusz Rosiak: Izraelczycy protestują przeciwko Bibiemu(04:10) Efraim Inbar: Izrael prowadzi sprawiedliwą wojnę(15:33) Raja Shehadeh: Dialog nie jest żadnym rozwiązaniem(33:35) Ibrahim Dalalsha: O zbiorowej odpowiedzialności za to, co dzieje się po 7 października(45:15) Wiec w Jerozolimie(47:45) Podziękowania---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Co były milicjant drogówki, który ogłosił się Drugim Chrystusem i pociągnął rzesze wyznawców na daleką Syberię, obiecując im świat bez przemocy i wojen, ma wspólnego z Władimirem Putinem?Jak bajka zmienia się w koszmar, a utopia w dystopię?To pytania, które zadaje Jędrzej Morawiecki w swojej najnowszej książce „Szykuj sanie latem. Syberyjski mesjasz i podróż do kresu rosyjskiego snu o zbawieniu”.„Nieprawda niosąca dobro to wielka mądrość” – powtarzał w swoich kazaniach Wissarion, jak nazywał siebie tytułowy syberyjski mesjasz.Ale czy nieprawda może nieść dobro? Bo przecież Putin zbudował swoje imperium zła na kłamstwie.Zapraszam na opowieść o Rosji lat 90. i tej współczesnej, o głodzie duchowości i głodzie krwi.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Jędrzej MorawieckiKsiążka: „Szykuj sanie latem” Jędrzej Morawiecki / Wydawnictwo ZNAK---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Donald Trump zaprezentował przywódcom państw arabskich swój plan pokojowy dla Strefy Gazy. Zakłada on zawieszenie broni, zwolnienie przez Hamas zakładników, rozmieszczenie w Gazie sił stabilizacyjnych oraz wycofanie stamtąd Izraela. Jednocześnie prezydent USA skrytykował Wielką Brytanię, Francję i kilka innych państw Zachodu, które uznały państwowość Palestyny. W poniedziałek w Waszyngtonie będzie z nim rozmawiał Benjamin Netanjahu, któremu propozycja Trumpa krzyżuje własne plany, m.in. zapowiadanej coraz śmielej aneksji Zachodniego Brzegu Jordanu. Tymczasem armia izraelska bombarduje miasto Gaza. Tylko w czwartek zginęło tam kilkadziesiąt osób, a dalsze ataki zagrażają milionowi Palestyńczyków. Dariusz Rosiak relacjonuje w tym tygodniu bezpośrednio z Jerozolimy, skąd opowie o reakcjach Izraelczyków na amerykańską propozycję oraz o tym, jak wojna w Strefie Gazy zmieniła życie wszystkich w regionie.W niedzielnych wyborach obywatele Mołdawii zadecydują o tym, czy ich kraj będzie nadal dążył do członkostwa z Unią Europejską. Partia prezydent Mai Sandu może utracić większość w parlamencie – a tego bardzo chciałby Władimir Putin. Dlaczego w Mołdawii tak silne są nastroje prorosyjskie?Trzy lata po eksplozjach, które uszkodziły gazociągi Nord Stream 1 i 2, wciąż nie wiadomo, kto stał za tym sabotażem. A w Niemczech pojawiają się pomysły wznowienia dostaw gazu z Rosji. Czy to możliwe – i czemu mogą w tym pomóc Amerykanie?Stany Zjednoczone wracają do paliw kopalnych i utrudniają naukowcom badania klimatu. Czy osiągamy właśnie moment, w którym na zapobieżenie planetarnej katastrofie będzie po prostu za późno?Eksperci ONZ wzywają federacje sportowe FIFA i UEFA do wykluczenia z rozgrywek międzynarodowych piłkarskiej reprezentacji Izraela. Jaki sens mają sportowe sankcje? Oraz jaką siłę w polityce stanowią kibice?Rozkład jazdy: (03:06) Dariusz Rosiak w Jerozolimie — zaczynamy kolejny „Raport” wyjazdowy(14:18) Gershon Baskin, negocjator w rozmowach z Hamasem, o nastrojach w Izraelu(28:40) Dariusz Rosiak o tym, czym Izrael różni się od Rosji (32:46) Jakub Pieńkowski: Czy Mołdawia zwróci się w stronę Rosji?(54:22) Podziękowania(1:00:52) Marcin Pośpiech: Czy Nord Stream wraca do łask?(1:13:56) Szymon Malinowski: Zmiany klimatu: czy już jest za późno?(1:33:13) Simon Kuper i Michał Banasiak: Futbol i polityka(1:59:47) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

To najpoważniejszy jak dotąd atak na infrastrukturę krytyczną Danii — mówi premier Mette Frederiksen po tym, jak trzy duże drony wymusiły zamknięcie na kilka godzin lotniska w Kopenhadze. Do podobnego zdarzenia doszło w Oslo. Wcześniej atak hackerski na system odprawy pasażerów zakłócił pracę innych lotnisk w zachodniej Europie. Jak dotąd nie przedstawiono dowodów na to, że za incydentami stoi Rosja, ale duńska premier wiąże je z naruszeniem 19 września przestrzeni powietrznej Estonii przez rosyjskie myśliwce oraz wcześniejszymi prowokacjami Kremla nad Polską i Rumunią. Ostatnie wydarzenia na północy Europy potwierdzają jak ważny strategicznie jest to region. Przynoszą też śmiałe słowa takich polityków jak prezydent Finlandii, który przypomina, że udzielając Ukrainie gwarancji bezpieczeństwa Zachód powinien być gotowy na wojnę z Rosją.Dlaczego Kreml eskaluje sytuację na północy Europy? Czym to grozi? I czy po wczorajszych konsultacjach w Brukseli NATO jest gotowe zestrzeliwać rosyjskie myśliwce?Gość: Piotr Szymański---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Rzeczpospolita Obojga Narodów fascynuje i oburza. Sienkiewiczowi ten wyjątkowy moment w naszej historii posłużył do kanwy opowieści niosącej pokrzepienie serc rodaków żyjących pod zaborami. W trwającej obecnie dyskusji stanowi punkt odniesienia do rozliczenia systemu opartego na wyzysku, a nawet źródło współczesnych polskich grzechów i słabości.W tym odcinku Raportu o książkach zapraszam na rozmowę z Pawłem Rzewuskim, autorem znakomitej powieści „Krzywda”, która kreśli bogaty, złożony, zróżnicowany, pełen paradoksów i zjawisk nadzwyczajnych obraz Pierwszej Rzeczpospolitej w pierwszej połowie XVII wieku. Napisana w formie szlacheckiej gawędy powieść szkatułkowa o losach szlachcica Stanisława Wróblewskiego herbu Krzywda w tej samej czasoprzestrzeni umiejscawia sejmiki, rokosze, szlachciców, chłopów, a także zjawy, wilkołaki i diabły.W opowieści Pawła Rzewuskiego nic nie jest jednoznaczne i nic nie jest czarno białe „Krzywda” to  trzymająca w napięciu powieść grozy, ale też refleksja nad dziedzictwem Rzeczpospolitej Obojga Narodów, którego nie powinno się sprowadzać do mitów – ani tych chwalebnych, ani tych nikczemnych.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Paweł RzewuskiRealizacja: Kris Wawrzak i Marcin TrojanowiczKsiążka: „Krzywda” Paweł Rzewuski / Wydawnictwo ArtRage---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

TikTok po raz kolejny uniknął zakazu działania w USA. Prezydent Trump najpierw odsunął decyzję w czasie, a następnie poinformował, że władze dogadały się z firmą w sprawie sprzedaży jej amerykańskich operacji. Nie jest jasne, czy Amerykanie przejmą kontrolę nad algorytmem serwisu. Trump zapowiada też szybkie porozumienie handlowe z Chinami, a równocześnie zachęca kraje NATO do nakładania wysokich ceł na chińskie towary. O co chodzi w tej polityczno-gospodarczej rozgrywce? I jakie znaczenie ma w niej zamknięcie granic Polski z Białorusią?Władze Syrii przełożyły wybory, które po raz pierwszy od upadku reżimu Asada miały wyłonić reprezentację społeczeństwa. Dlaczego opozycja nie uznaje tych wyborów za demokratyczne. Czy tymczasowe władze są w stanie opanować ten rozbity politycznie i zniszczony wojną kraj?Javier Milei przegrał wybory w regionie Buenos Aires i traci poparcie Argentyńczyków. Mimo to nie wycofuje się z twardej polityki cięć budżetowych. Czy to początek końca rządów prezydenta z piłą mechaniczną jako narzędziem władzy?Prezydent Trump z wizytą w Zjednoczonym Królestwie. Obie strony podkreślają znaczenie specjalnych relacji między Londynem a Waszyngtonem. Ale na czym one polegają w czasach Trumpa?Paryż, Londyn i inne miasta europejskie wprowadzają ograniczenia w ruchu SUV-ów oraz drastycznie podwyższają ich właścicielom opłaty za parkowanie. Skąd fascynacja samochodami, które nie mieszczą się na ulicach?A także: Pokaż, co masz na talerzu, a powiem ci kim jesteś czyli jedzenie jako motor historii.Rozkład jazdy: (02:42) Dominik Mierzejewski: Czy USA dogadały się z Chinami(26:13) Jagoda Grondecka: Syria próbuje odzyskać stabilność(51:22) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Raport z talerza, czyli polityka żołądkowa (gorzka)(58:22) Podziękowania(1:04:55) Marcin Żyła: Dlaczego ludzie jeżdżą SUV-ami?(1:24:20) Jakub Krupa: Trump w Windsorze i w Chequers(1:51:17) Joanna Gocłowska Bolek: Milei przegrywa po raz pierwszy(2:09:53) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Dyrektor FBI Kash Patel potwierdził, że DNA zebrane z ręcznika owiniętego na karabinie, którym zastrzelono Charliego Kirka odpowiada DNA 22-letniego Tylera Robinsona, podejrzanego o zabójstwo. Robinson został oficjalnie oskarżony o popełnienie morderstwa, prokuratorzy domagają się dla niego kary śmierci. Kirk, prawicowy polityk i influencer, jedna z najważniejszych postaci ruchu MAGA został zabity w ubiegłą środę podczas występu na Uniwersytecie Utah Valley. Morderstwo Kirka wywołało w Stanach Zjednoczonych burzę w opinii publicznej. Republikanie oskarżają lewicę o podsycanie nienawiści i przemocy, a morderstwo Kirka traktują jako ich przejaw. Demokraci wskazują, że nie ma jak dotąd dowodów na lewicowe powiązania podejrzanego. Czy w Stanach Zjednoczonych rzeczywiście mamy do czynienia z bezprecedensowym wzrostem przemocy na tle politycznym? Jeśli tak, to kto jest za nią odpowiedzialny? Jak śmierć Charliego Kirka wpłynie na politykę amerykańską, zwłaszcza na ruch MAGA oraz na jego najbardziej skrajnych przeciwników?Gość: Marcin Fatalski---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Gościem tego odcinka jest palestyński pisarz, prawnik i aktywista Raja Shehadeh, autor takich książek jak: „Palestyńskie wędrówki. Zapiski o znikającym krajobrazie”, „Obcy w domu”, „Dziennik  czasu okupacji” i tej najnowszej „Dlaczego Izrael boi się Palestyny?”„Chciałem zachować w słowach to, co zostało utracone w rzeczywistości, bo miałem świadomość, że ten krajobraz bardzo szybko znika i użyłem słów, aby stworzyć obraz, malowniczy widok tej ziemi dla przyszłych pokoleń” – mówi Raja Shehadeh w rozmowie, którą nagraliśmy w deszczowy poranek w Krakowie.To będzie opowieść o życiu zdefiniowanym przez wojnę, o sile języka, o miłości do ziemi i o nadziei - bo jak pisze Raja Shehadeh w swojej najnowszej książce:„Większości Palestyńczyków, którzy nie należą do Hamasu, tym Izraelczykom, którzy mogli jedynie oglądać z niedowierzaniem, jak postępuje ich rząd, a nie byli w stanie zatrzymać tego koszmaru; tym wszystkim z nas, którzy wierzą nad wszelką wątpliwość, że jedyną przyszłością dla obu narodów jest współistnienie – przyszłość może wydawać się ponura. Ale przecież patrząc na dzieje regionu, można zauważyć, że dopiero po wielkich wstrząsach następują rzeczy napawające nadzieją”.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Raja ShehadehKsiążki:Palestyńskie wędrówki / Wydawnictwo Karakter / przekład Anna SakDlaczego Izrael boi się Palestyny / Wydawnictwo Karakter / przekład Anna Sak---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Rozpoczęły się manewry ZAPAD-25, czyli rosyjsko-białoruskie ćwiczenia wojskowe, w tym roku prowadzone głównie na północno-wschodnich poligonach Białorusi. Jaki jest ich cel i dlaczego w tym roku mają bardziej ograniczony charakter w porównaniu z poprzednimi edycjami tych ćwiczeń? W czwartek władze Białorusi wypuściły 52 więźniów politycznych – to wynik mediacji amerykańskich. Amerykanie znieśli też sankcje na białoruską linię lotniczą Belawię. O co chodzi w zbliżeniu Waszyngtonu i Mińska?Państwa NATO podsumowują skutki i wyzwania, jakie postawiła przed sojuszem Rosja, dokonując ingerencji w polską przestrzeń powietrzną w nocy z wtorku na środę. Prezydent Trump uznał, że mogła to być pomyłka. Polski premier i minister spraw zagranicznych odrzucili taką możliwość. Czego dowiedzieliśmy się o możliwościach obronnych Polski i NATO w ostatnich dniach? O czym świadczy umiarkowana reakcja amerykańskiego prezydenta? I co na to wszystko Kreml?Były prezydent Brazylii Jair Bolsonaro został skazany na długoletnie więzienie za próbę zamachu stanu. Brazylia jest podzielona na zwolenników i przeciwników Bolsonaro, a Stany Zjednoczone grożą jej poważnymi konsekwencjami. Co załatwia, a czego nie załatwia Brazylijczykom skazanie Bolsonaro?W Nepalu tysiące młodych ludzi wyszło na ulice w proteście przeciwko korupcji i nepotyzmowi władz. W krwawych starciach płonęły budynki publiczne, ponad 20 osób straciło życie. Czy „pokolenie Z” zmieni polityków tego kraju?Ruszyła Wielka Tama Odrodzenia na Błękitnym Nilu – flagowy projekt modernizacyjny dla Etiopii. Niedaleko granicy z Sudanem powstało gigantyczne jezioro, z którego woda będzie dostarczać energię dla Etiopii i państw ościennych. Etiopia świętuje, Egipt boi się o swoją przyszłość – dlaczego?Czy zwykli ludzie mogą uratować bankrutujący klub piłkarski? Mogą, a historia hiszpańskiego Realu Oviedo jest tego najlepszym przykładem. Historia klubu z Asturii pokazuje, że nawet dziś w futbolu liczą się lojalność i wiara we własne siły.A także: Pokojowa Nagroda Nobla – łakomy kąsek dla wszystkich, którzy w walce o pokój nie biorą jeńców.Rozkład jazdy: (03:08) Zbigniew Parafianowicz: Wnioski z ingerencji Rosji, Zapad 25, Łukaszenka wypuszcza część więźniów(25:13) Janina Petelczyc: Bolsonaro skazany(46:13) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Wojna o pokój(52:10) Podziękowania(58:18) Michał Banasiak: Real Oviedo uratowany przez kibiców(1:13:16) Patryk Kugiel: Młodzi protestują w Nepalu(1:34:02) Wojciech Jagielski: Etiopia wygrywa spór o tamę z Egiptem(1:56:58) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Dziś w nocy rosyjskie drony naruszyły przestrzeń powietrzną Polski. Według premiera Tuska doszło co najmniej do 19 przypadków wtargnięć dronów na terytorium Polski. Do ingerencji doszło w trakcie ataku Rosji na Ukrainę, choć – jak potwierdził premier – spora część dronów nadleciała znad Białorusi. Jak poinformowały władze, bezzałogowce zostały zestrzelone, a ich szczątki spadły na tereny wschodniej Polski. Nie ma strat w ludziach, a skala zniszczeń jest na razie oceniana. To był pierwszy przypadek udziału jednostek NATO w likwidacji rosyjskiego zagrożenia na terenie Sojuszu. Źródło w NATO powiedziało agencji Reuters, że incydent był celowym wtargnięciem rosyjskich dronów na terytorium NATO. Polski rząd podjął konsultacje z partnerami w ramach art. 4 Traktatu Północnoatlantyckiego. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała w Parlamencie Europejskim, że mieliśmy do czynienia z bezmyślnym i celowym naruszeniem przestrzeni powietrznej Polski i Europy.Jaki był cel rosyjskiej operacji? Czy należy ją wiązać z rozpoczynającymi się w piątek ćwiczeniami ZAPAD 2025? Jaka może być reakcja NATO i Unii?Gość: Justyna Gotkowska---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Skandalista, prorok, a może ikonograf współczesnej Francji? Kim jest Michel Houellebecq – bohater najnowszej odsłony raportowego cyklu FICTION / NON-FICTION?Mój znakomity gość, na którego życzenie omówimy powieść „Serotonina”, nazywa Houellebecqa twórcą oraz jedynym przedstawicielem „realizmu kostycznego”.Powieści tego francuskiego pisarza wytrącają ze strefy komfortu, czasem bolą, czasem są wręcz nie do zniesienia. Pytanie – po co Houellebecq tak bardzo nas prowokuje? Czy wciągając czytelnika do świata duchowej i emocjonalnej pustki, moralnej brzydoty i autodestrukcji próbuje go przed czymś przestrzec?Czy „Serotonina” to opis nadchodzącego zmierzchu zachodniego społeczeństwa XXI wieku? Diagnoza rozpadu francuskiego społeczeństwa? A może rozpaczliwa oda do miłości? A jeśli tak, to czy Houellebecq, słynący z wyjątkowej obsceniczności na granicy pornografii, jest tak naprawdę nowym romantykiem?A może to tylko kolejna pusta etykieta, bo wielkość tego francuskiego powieściopisarza polega między innymi na tym, że nie sposób go zaszufladkować?Jaki obraz współczesnej Francji i Francuzów, ich tęsknot, marzeń, grzechów i upadków rysuje Houellebecq w „Serotoninie”, a także innych swoich powieściach?Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Grzegorz DobieckiKsiążka: „Serotonina” Michel Houellebecq / tłumaczenie: Beata Geppert / Wydawnictwo W.A.B---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Rząd francuski przed decydującym głosowaniem w sprawie wotum zaufania. Premier Bayrou chce wprowadzić cięcia budżetowe, bez których – jak twierdzi – Francja nie wyjdzie ze spirali rosnącego zadłużenia i wydatków ponad stan. Prawie cała klasa polityczna i większość Francuzów nie chce się na to zgodzić. Czy Francois Bayrou będzie piątym upadłym premierem prezydenta Macrona w ostatnich dwóch latach? A jeśli upadnie, jaki pomysł ma opozycja na odbudowanie francuskiej gospodarki, która nie chce rosnąć? Czy zbliżamy się do końca V Republiki i jak taki koniec miałby wyglądać?Po raz pierwszy od pięćdziesięciu lat liczba imigrantów w Stanach Zjednoczonych spadła licząc rok do roku. Amerykanie deportują setki obcokrajowców, głównie Latynosów, mimo uznania części tego typu praktyk za nielegalne przez sądy. Czy właśnie sądy wywrócą politykę migracyjną Donalda Trumpa?Kolumbia ciągle w szoku po zabójstwie kandydata na prezydenta Miguela Uribe. Jak ten kraj próbuje zrzucić z siebie wizerunek państwa przemocy i narkotyków? I na ile ten obraz jest prawdziwy?Komisja Europejska aprobuje umowę handlową Unii z krajami Mercosuru i Meksykiem. Dlaczego Francja i Włochy wycofały sprzeciw wobec umowy, czy Polska może ją jeszcze zmienić? Kto na niej traci, kto zyskuje?A także: Kryptonimy operacji wojskowych jako poetycka zasłona przemocy i cierpienia fundowanego ich ofiarom.Rozkład jazdy: (02:30) Joanna Nowicka: Rząd Francji na skraju upadku(24:41) Andrzej Kohut: Mniej imigrantów w USA dzięki Trumpowi(49:50) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Suweren, Tłuczek i Homer(56:30) Podziękowania(1:02:46) Adrian Bąk: Kolumbia nie chce być narkopaństwem(1:38:57) Bartłomiej Znojek: Mercosur przyjęty przez KE(1:57:28) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

We wtorek wstrząsy wtórne dotknęły wschodni Afganistan, dwa dni po potężnym trzęsieniu ziemi, w wyniku którego zginęło co najmniej 1400 osób, a 3 tysiące odniosło rany. Epicentrum trzęsienia o sile 6 w skali Richtera miało miejsce w nocy z niedzieli na poniedziałek, około 30 kilometrów od miasta Dżalalabad. Talibowie, którzy rządzą krajem od czterech lat, zwrócili się o pomoc humanitarną do różnych państw – część z nich odpowiedziała pozytywnie, część ma wątpliwości w związku z charakterem rządów w Kabulu. Przed dwoma tygodniami w stolicy władze zorganizowały uroczystości upamiętniające przejęcie władzy przez talibów w sierpniu 2021 roku. Co i czy cokolwiek w podejściu Zachodu do Afganistanu zmienia ostatnia tragedia? Jak przebiegają rządy talibów, kto na nich zyskuje, kto traci? I czy możliwa jest jakakolwiek znacząca zmiana w kraju?Gość: Patryk Kugiel---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Richard Flanagan, jeden z najwybitniejszych powieściopisarzy naszych czasów, jest gościem tego odcinka Raportu o książkach.Urodził się w niewielkiej wsi w Tasmanii, jego dziadkowie byli analfabetami, a ojciec był pierwszą osobą w rodzinie, która poszła do szkoły średniej.Swojemu ojcu Richard Flanagan zadedykował jedną ze swoich najpiękniejszych powieści – Ścieżki Północy. Opowiada ona o zapomnianej przez historię zbrodni wojennej, jaką była budowa na rozkaz japońskiego cesarza Kolei Birmańskiej, zwanej także Koleją Śmierci.Pracowało przy niej ćwierć miliona niewolników, głównie z Azji, ale byli wśród nich także jeńcy wojenni z Australii. Zmarło od 110 000 do 150 000 ludzi. Ojciec Richarda Flanagana należał do tych najsilniejszych, którzy przeżyli. Po latach nigdy nie wspominał o okrucieństwie strażników, lecz o dobru i człowieczeństwie współwięźniów. „W obozie zobaczyłem to, co w ludziach najlepsze” – mówił swoim dzieciom.Flanagan pisał Ścieżki Północy przez 12 lat: „W pewnym momencie zostałem skazany na napisanie tej powieści, a przynajmniej tak mi się wydawało. Doszedłem do wniosku, że jeśli jej nie skończę, niczego w życiu już nie zdołam napisać” – mówi w rozmowie, do wysłuchania której zapraszamy.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Richard FlanaganKsiążka: „Ścieżki Północy” – Richard Flanagan / przekład: Maciej Świerkocki / Wydawnictwo Czarne---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Xi Jinping, Narendra Modi i Władimir Putin razem na szczycie Szanghajskiej Organizacji Współpracy w porcie Tianjin na północy Chin. A zaraz potem spektakularna parada wojskowa w Pekinie z udziałem między innymi lidera Korei Północnej Kim Dzong Una, za to bez wysokich rangą przedstawicieli Zachodu. To program ofensywy dyplomatyczno-militarnej szykowanej przez Chiny w najbliższych dniach. Czy obawa przed skutkami agresywnej polityki handlowej Donalda Trumpa wystarczy, by pogodzić sprzeczne interesy państw Globalnego Południa? I czy zgodzą się one na to, by w roli mediatora wystąpiły Chiny? Jak przebiega proces budowania alternatywnego dla Pax Americana porządku światowego, w którym Pekin chce odgrywać kluczową rolę?Kolejne śmiercionośne ataki Rosji na Kijów i inne miasta ukraińskie. W stolicy Rosjanie zabili co najmniej 23 cywilów. Moskwa nie zgadza się na rozejm, Putin wyklucza rozmowy z Zełenskim. A w Polsce prezydent wetuje ustawę o przedłużeniu pomocy dla Ukraińców i opłat za system satelitarny Starlink. Jakie mogą być tego skutki?Nie będzie traktatu, który miał ograniczyć skalę i skutki zanieczyszczenia plastikiem. Niby wszyscy się zgadzają, że tworzywa sztuczne szkodzą człowiekowi i środowisku, ale nie ma zgody co do tego, jak walczyć z zanieczyszczeniem plastikiem. Dlaczego?Australia wydala ambasadora Iranu pod zarzutem wspierania przez ten kraj antysemickich zamachów w Sydney i Melbourne. A równocześnie zapowiada uznanie państwa palestyńskiego. Premier Albanese wchodzi w konflikt zarówno z Iranem, jak i Izraelem. Dlaczego?Czym jest kontrolowany przez Elona Muska system Starlink, do czego służy i dlaczego wykorzystywanie go rozbudza polityczne emocje. Czy są alternatywy dla Starlinka?Komuniści wymordowali więcej ludzi niż faszyści. Dlaczego zatem postawienie pomnika ofiarom zbrodni komunistycznych budzi we Francji sprzeciw?Rozkład jazdy: (03:21) Michał Lubina: Chiny budują nowy światowy ład(25:06) Zbigniew Parafianowicz: Kijów pod ostrzałem, dylematy Ukrainy(55:14) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Stare i nowe mury(1:02:00) Podziękowania(1:08:26) Marcin Żyła: Co robić z plastikiem: przetwarzać czy nie produkować?(1:27:49) Łukasz Wójcik: Australia w sporze z Iranem i Izraelem(1:50:02) Tomasz Rożek: Dlaczego Starlink jest ważny(2:13:47) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Lato 1980 roku to był niezwykle burzliwy czas w polskiej historii, choć słowo „burzliwy” wtedy i dziś znaczy zupełnie co innego. Wydarzenia, kluczowe dla historii Polski, toczyły się praktycznie bez udziału mediów, na poboczu normalnego życia ludzi, którzy informacje czerpali albo ze źródeł oficjalnych, którym większość Polaków nie wierzyła, albo z nielicznych wówczas i trudno dostępnych źródeł niezależnych. Dziś te wydarzenia są szczegółowo opisane, ale ciągle budzą ogromne emocje i gdyby szukać korzeni wielu sporów, które dzielą Polaków obecnie – sierpień 1980 roku byłby jednym z dobrych punktów odniesienia.Zbliża się 45. rocznica podpisania porozumień sierpniowych, czyli umowy społecznej między komunistyczną władzą a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym reprezentującym ponad 600 przedsiębiorstw z całego kraju. Czym był sierpień 1980 roku, czym była Polska przed strajkami tamtego lata i czym stała się po nich? Jak dziś oceniać spuściznę tamtych miesięcy, w których – w kulminacyjnym momencie – 10 milionów Polaków było członkami Solidarności?Gość: Piotr Skwieciński---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

César Aira – jeden z najciekawszych i najbardziej oryginalnych pisarzy latynoamerykańskich, typowany do tegorocznej Literackiej Nagrody Nobla, a jednak… w Polsce prawie nieznany, jest bohaterem tego odcinka Raportu o książkach.W dorobku Airy wszystko jest ciekawe – to, jak dużo pisze (tempo wydawania nowych tytułów ma rekordowe, ma już na swoim koncie ponad sto książek). Ciekawe jest też to, jak pisze, bo znany jest z metody, która polega na nie oglądaniu się za siebie – nie cyzeluje, nie poprawia i z zasady nie pozwala tego robić swoim redaktorom.Dla Airy ważniejszy od ostatecznego efektu literackiego jest bowiem sam proces pisania. Jego proza jest zaskakująca i przewrotna – Aira z właściwą sobie pisarską sprawnością żongluje gatunkami literackimi, z błyskotliwą premedytacją dekonstruuje fabułę, robiąc to równocześnie serio i na żarty.Wydana w tym miesiącu w polskim tłumaczeniu powiastka Epizod z życia malarza podróżnika to historia o próbach racjonalnego opisu świata. XIX-wieczny malarz rodzajowy przybywa z Europy do Ameryki Łacińskiej, by swoim pędzlem okiełznać egzotyczny krajobraz. Wydarza się jednak coś dziwnego… przyroda stawia opór, a wkrótce przejmuje kontrolę nad życiem artysty.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Barbara JaroszukKsiążka: Epizod z życia malarza podróżnika – César Aira / przekład: Barbara Jaroszuk / Wydawnictwo ArtRage---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Benjamin Netanjahu zapowiada ofensywę na miasto Gaza, gdzie ONZ właśnie ogłosiło klęskę głodu. Równocześnie mówi o negocjacjach w sprawie uwolnienia zakładników przetrzymywanych przez Hamas, który kilka dni temu zgodził się na 60-dniowe zawieszenie broni. Przerwy w wojnie masowo domagają się też sami Izraelczycy, których nawet 400 tysięcy demonstrowało przeciw polityce rządu. Tymczasem ujawnione właśnie wewnętrzne dokumenty izraelskiej armii wskazują na to, że aż 83 proc. ofiar wojny w Strefie Gazy stanowią palestyńscy cywile. A minister finansów zapowiada budowę nowego osiedla na Zachodnim Brzegu Jordanu, którego lokalizacja może uniemożliwić ewentualne powstanie państwa palestyńskiego. Czy do ofensywy na Gazę rzeczywiście dojdzie? Jakie mogą być losy ewentualnych rozmów o zawieszeniu broni? I dlaczego, mimo masowych protestów, polityka Netanjahu pozostaje bez zmian?Już co najmniej milion trzysta pięćdziesiąt tysięcy Afgańczyków deportowano, zmuszono lub nakłoniono do opuszczenia Iranu. Co tam robili? Dlaczego władze w Teheranie chcą się ich pozbyć właśnie teraz? I czy wracający migranci mogą być zagrożeniem dla talibów?Donald Trump zapowiada, że nie będzie już pośredniczył w rozmowach o spotkaniu Putin-Zełenski. Kreml odrzuca możliwość obecności w Ukrainie zachodnich wojsk i wysyła do walki tysiące dronów. Czy szczyt na Alasce i spotkanie w Waszyngtonie były po nic?Po ostatnich wyborach władzę w Boliwii traci lewica. Co to oznacza dla kraju z 25-procentową inflacją i ciągłym niedoborem towarów? Czy nowe władze otworzą kraj na inwestycje z zagranicy, w tym z USA? I co wspólnego mają z tym największe w świecie złoża litu?A także: o higienistach. I o tym, jak oczyszcza się z brudów politykę…Rozkład jazdy: (03:21) Łukasz Fyderek: Strefa Gazy: przerwy w wojnie nie będzie(23:44) Joanna Modrzejewska-Leśniewska: Iran–Afganistan: wielka deportacja(46:49) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Higieniści(53:22) Podziękowania(59:51) Marcin Fatalski: Ukraina: spotkania bez efektów(1:25:53) Radosław Powęska: Boliwia skręca w prawo(1:46:45) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Pokolenia – to temat przedostatniego w tym roku odcinka „Sezonu nieogórkowego”. Porozmawiamy w nim o tym, jak (i dlaczego często z mizernym skutkiem) komunikują się młodsi ze starszymi – i na odwrót. Starsi często powtarzają, że nowe pokolenia nie uczą się na ich doświadczeniu, młodsi – że starsi nic nie rozumieją. A każde pokolenie narzeka, że dorastało w trudniejszych warunkach. Nie będzie to jednak rozmowa wyłącznie o nastolatkach i seniorach. Pokolenia, którymi się zajmiemy, dziś definiowane są nieco „gęściej”. Nowe technologie odpowiadają za to, że pułapek w komunikacji, nawet między ludźmi w stosunkowo zbliżonym do siebie wieku, lecz z innym doświadczeniem — tylko przybywa.Czy amerykański podział na pokolenia – X, Y, Z – przystaje do polskich warunków? Na czym polega różnica między „milenialsami” a „zetkami”? Jak wychowanie w cyfrowym świecie zmienia mózg? I co z tym wszystkim mają wspólnego statystyki wypadków drogowych?Gość: Joanna Frączek-Broda---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Bohaterem tego odcinka będzie literatura fińska. A ściślej: pisarz, którego w Finlandii w ostatnich latach uznawano za jednego z najzdolniejszych – i równocześnie najmniej go rozumiano.Miki Liukkonen nie żyje od dwóch lat. Jego samobójcza śmierć w wieku 34 lat odsłoniła ciemne strony fińskiego systemu opieki zdrowotnej. Skłoniła też – niestety poniewczasie – do dyskusji o niezrozumieniu dzieła literackiego i losie pisarskich geniuszy.Liczącą prawie tysiąc stron książkę „O” – która właśnie ukazała się po polsku – pisarz opatrzył śródtytułem: „Uniwersalny traktat o tym, dlaczego sprawy mają się tak, a nie inaczej”. Z pozoru jest to opowieść o wszystkim: pełna szczegółów, dygresji, a nawet rysowanych przez twórcę diagramów. Ale jej akcja to tylko pretekst do ukazania ciemnych stron współczesności, zmagań z życiem równocześnie fascynującym i nieznośnym, dylematów, które od dzieciństwa usiłował rozwiązać utalentowany autor.Naszym dzisiejszym gościem jest Sebastian Musielak, tłumacz literatury fińskiej i autor znakomitego przekładu „O” – który podczas pracy nad polską wersją przez kilkanaście miesięcy korespondował z Mikim Liukkonenem.Od śmierci autora „O” to książka jeszcze bardziej intymna. Kim był ten fiński pisarz i artysta? Na czym z perspektywy tłumacza polega niezwykłość tej książki? Jaką Finlandię pokazuje nam jej współczesna literatura?Na rozmowę z Sebastianem Musielakiem zaprasza Marcin Żyła.Prowadzenie: Marcin ŻyłaGość: Sebastian MusielakKsiążka: „O” Miki Liukkonen---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Donald Trump ostrzega, że Rosja poniesie poważne konsekwencje, jeśli Putin nie zgodzi się na rozejm podczas piątkowego spotkania obu polityków na Alasce. Europejscy liderzy odbyli w środę wirtualne spotkanie z Donaldem Trumpem; obecny był również prezydent Zełenski, który wykluczył jakiekolwiek zmiany terytorialne na rzecz Rosji. Zełenski powiedział również, że Stany Zjednoczone chcą w dalszym ciągu wspierać Ukrainę, choć nie jest jasne, w jaki sposób. Na froncie Rosja robi znaczące postępy, zdobywając nowe tereny Ukrainy. Jakie mogą być wyniki szczytu na Alasce – jeśli do niego dojdzie? Czy konsultacje Trumpa z Europą mogą znacząco wpłynąć na jego przebieg? I jakie cele będzie na Alasce realizował Władimir Putin?Azerbejdżan i Armenia zawierają umowę, której ostatecznym celem ma być zakończenie trwającego od czterech dekad konfliktu zbrojnego. Czy rzeczywiście Donald Trump swoją mediacją zakończył kolejną wojnę, czy na razie odniósł sukces jedynie medialnyPolicja w Albanii wkracza do siedziby jednej z największych grup medialnych kraju. Czy władze chcą uciszyć niezależne media? Jak sytuację w kraju ocenia Komisja Europejska, która właśnie otworzyła ostatni rozdział negocjacji w sprawie członkostwa Albanii w Unii?Miasto Achmatowej, Putina, Brodskiego i Stanisława Augusta. Czym jest historyczny i współczesny Petersburg? Jak żyje w czasie wojny Rosji z Ukrainą? Opowie o tym autor książki o mieście założonym przez Piotra Wielkiego, które grało główną rolę w historii Rosji ostatnich trzech wieków.Rozkład jazdy: (02:42) Adam Eberhardt: Rozmowy Trump-Putin na Alasce(27:25) Krzysztof Strachota: Jeszcze nie koniec wojny na Kaukazie(44:35) Podziękowania(50:59) Małgorzata Rejmer: Albania: kraj sukcesu i korupcji(1:14:10) Grzegorz Ślubowski: Petersburg: historia miasta i Rosji ostatnich trzech wieków(1:42:17) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Był kiedyś taki Polak, który marzył o tym, żeby zbudować pierwszy pojazd księżycowy. Czytał „Pana Twardowskiego” i Juliusza Verne'a, malował akwarele, nie poddawał się trudnej wojennej rzeczywistości. A później zaczął zmieniać świat. Nazywał się Mieczysław Bekker i wymyślił naukę zwaną terramechaniką. Ale przede wszystkim dokonał rzeczy niemożliwej – jego łazik LRV był pierwszym w historii pojazdem, który przejechał po powierzchni Srebrnego Globu, podczas misji Apollo 15. Wszystko dzięki ciekawości, wspartej nauką.Co sprawia, że jedno marzenie dojeżdża tak daleko, a inne zostają w szufladzie? Czy trzeba mieć plan, upór, szczęście – czy wszystko naraz? Kim był Mieczysław Bekker i dlaczego tak mało o nim wiemy?O tym dziś w audycji – dla wszystkich, którzy chcą spełniać marzenia.Gość: Andrzej Selenta---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W tym odcinku Raportu o książkach zapraszam na spotkanie z Tamtą Melaszwili – gruzińską pisarką, aktywistką i badaczką, uznaną za jeden z najciekawszych literackich głosów współczesnej Gruzji.Bohaterkami jej debiutanckiej powieści „Wyliczanka”, która właśnie ukazała się w polskim tłumaczeniu, są 13-letnie dziewczynki, których dzieciństwo splata się z horrorem wojny. „Chciałam o tej powieści zapomnieć” – mówi Tamta Melaszwili, przyznając, że w tę książkę przelała swoją traumę. Dlatego po jej napisaniu nigdy nie chciała jej więcej przeczytać.Co perspektywa 13-letniej dziewczynki wnosi do dyskusji o naturze wojny? Jakiego rodzaju doświadczeniem dla współczesnej Gruzji jest wojna i czy kiedykolwiek milkną jej echa? Słychać je bardzo wyraźnie w innej powieści Melaszwili – „Kos kos jeżyna”, która przyniosła jej międzynarodową sławę. Tu narratorką jest Etero, kobieta przed pięćdziesiątką, która nie poddaje się opresyjnej, patriarchalnej społeczności.W obu powieściach pisarka zderza intymne doświadczanie kobiecości swoich narratorek z brutalnością świata, który je otacza.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Tamta MelaszwiliTłumaczenie: Magdalena NowakowskaKsiążki: „Wyliczanka” i „Kos kos jeżyna” Tamty Melaszwili w przekładzie Magdaleny Nowakowskiej / Wydawnictwo Filtry---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Prezydent Trump zarządził wprowadzenie 50-procentowych ceł na towary z Indii. Premier Indii grozi, że będzie dalej kupował rosyjską broń i surowce, zwłaszcza ropę. Dlaczego stosunki między Waszyngtonem a New Delhi są tak napięte zaledwie kilka miesięcy po tym, jak Donald Trump przyjmował Modiego z honorami w Białym Domu? Na jakie ustępstwa może pójść indyjski premier, gdzie przebiega ich granica? I co na to wszystko lokalni rywale Indii: Pakistan i Chiny?Trump zarządza również 50-procentowe cła na towary z Brazylii, mimo że Stany Zjednoczone notują nadwyżkę w handlu z tym krajem. Chodzi jednak nie o handel, lecz o proces z udziałem byłego prezydenta Jaira Bolsonaro, który może do końca życia wylądować w więzieniu za próbę zamachu stanu. Dlaczego Trump go broni?Dekadę temu rozpoczął się najpotężniejszy kryzys migracyjny w historii współczesnej Europy. Czego nauczyła się Europa przez ten czas i jak zmieniło się nasze podejście do migrantów?Po ujawnieniu przez dziennikarzy możliwej korupcji premier Litwy, Gintautas Paluckas, ustąpił ze stanowiska. Kto go zastąpi i dlaczego Polak, który miał szansę zostać premierem, wycofał się z wyścigu?Czy na Mount Everest da się wejść w kilka dni? Da się – dzięki inhalacjom z ksenonu, gazu, który sprawia, że wspinacze nie potrzebują długiej aklimatyzacji na wysokości. Dokąd zmierza współczesny sport wysokogórski?A także: Po co są narody? Po to, żeby inne narody mogły wymyślać na nie obraźliwe określenia.Rozkład jazdy:(02:29) Aleksandra Jaskólska: Indie-USA początek wojny dyplomatyczno-handlowej?(24:07) Jerzy Haszczyński: Litwa po kryzysie rządowym(53:48) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Wieżyczka Babel(1:00:19) Podziękowania(1:06:37) Marcin Żyła: Dziesięć lat migracji do Europy(1:25:09) Bartłomiej Rabij: Trump broni Bolsonaro(1:49:30) Marcin Pośpiech i Michał Leksiński: Mount Everest dla każdego?(2:17:57) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Skoro mamy środek wakacji, a to jest sezon nieogórkowy Raportu o stanie świata, zapraszamy Państwa nad jezioro — i to w najlepszym towarzystwie.Gościem tego odcinka jest bowiem pionier dzikiego, przygodowego pływania w zimnej wodzie oraz wielokrotny rekordzista w tej dziedzinie- jako pierwszy człowiek na świecie przepłynął Lodową Milę niedaleko wyspy Spitsbergen w Arktyce.- wziął udział w pierwszym w historii wyścigu na 1 km u wybrzeży Antarktydy, w wodzie o temperaturze -1,2 stopnia Celsjusza.- przepłynął etapami całą Wisłę.- jako pierwszy człowiek przepłynął 250 km rzeką Jukon na Alasce — i to w niecałe 5 dni.A to tylko garstka jego pływackich przygód, wyczynów i sukcesów. Mimo to mówi, że w pływaniu nie chodzi o bicie rekordów, tylko o przyjemność.Gość: Leszek NaziemiecProwadzenie: Agata Kasprolewicz---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Kiedy John Hersey pojechał do Hiroszimy, był 30-letnim reporterem.Czy przypuszczał, że tekst, który pisał na zamówienie tygodnika The New Yorker, zostanie okrzyknięty najważniejszym reportażem XX wieku, a Albert Einstein będzie biegał od kiosku do kiosku, by zgromadzić jak najwięcej egzemplarzy tego — dziś już historycznego — numeru?Kiedy Hersey pisał swój reportaż, Amerykanie wiedzieli o dwóch bombach atomowych, które spadły na dwa japońskie miasta – najpierw Hiroszimę, potem Nagasaki. Dużo mówiło się bowiem o triumfie amerykańskiej nauki, o tym, jak atak na Japonię pozwolił zakończyć drugą wojnę światową. Nie mówiono za to nic o ludziach, którzy byli ofiarami tego wydarzenia.Reportaż Hiroszima uświadomił nie tylko Amerykanom, ale także czytelnikom na niemal całym świecie niewyobrażalny do tej pory ogrom zniszczenia i ludzkiego cierpienia, jakie niesie ze sobą użycie broni atomowej. Opowiedział historię sześciorga mieszkańców miasta, którzy przeżyli — historię, która dziś nie traci nic na aktualności.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Michał ChoińskiKsiążka: „Hiroszima” John Hersey/ przekład: Jerzy Łoziński/ Wydawnictwo Znak---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Kilkadziesiąt osób ginie codziennie w Gazie, głównie podczas prób dotarcia do punktów rozdziału żywności. Międzynarodowe organizacje humanitarne mówią o coraz bardziej dotkliwym głodzie, którego ofiarą w Strefie padło już co najmniej 154 Palestyńczyków, głównie dzieci. Francja, Wielka Brytania i Kanada zapowiedziały uznanie państwa palestyńskiego na najbliższej sesji ONZ we wrześniu, a kilka innych krajów rozważa podobny ruch. Amerykański wysłannik Steve Witkoff był w Izraelu i Gazie, trwają również negocjacje między Izraelem a Hamasem z udziałem Amerykanów i Katarczyków, ale na razie nie ma w nich przełomu. Czy świat jest w stanie wpłynąć na rząd Netanjahu, wspierany przez prezydenta Trumpa? Czy uznanie państwa palestyńskiego przez kolejne kraje może przyczynić się do jego powstania? I jak sami Izraelczycy odbierają krytykę spływającą na ich kraj za działania w Gazie?Administracja amerykańska ogłosiła listę ponad dziewięćdziesięciu krajów objętych taryfami na produkty sprzedawane do USA. Lista odzwierciedla wyniki negocjacji i umów zawartych przez prezydenta Trumpa z niektórymi krajami i z Unią Europejską. Czy polityka celna Trumpa przynosi realne efekty Ameryce i jak wpłynie ona na światowy handel?Po pięciu dniach krwawych starć na granicy Kambodży i Tajlandii w tym rejonie panuje rozejm. Co było przyczyną konfliktu, w którym zginęło ponad czterdzieści osób, i kto może pomóc w jego rozwiązaniu?W Demokratycznej Republice Konga trwa napięcie po ustanowieniu w Waszyngtonie rozejmu między siłami rządowymi a wspieranymi przez Rwandę partyzantami z grupy M23. Dlaczego na wschodzie kraju ciągle trwa wojna i co w tym konflikcie robią Amerykanie i Katarczycy?A także: reklama dźwignią lecznictwa i polityki.Rozkład jazdy: (02:30) Natasha Davies: Głód w Gazie(16:20) Agnieszka Zagner: Plany uznania Palestyny, bez przełomu w negocjacjach z Hamasem(43:54) Piotr Arak: USA z nową listą państw, których produkty objęte są cłami(1:06:46) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Reklamy i reklamacje(1:12:32) Podziękowania(1:18:56) Barbara Kratiuk: Konflikt Kambodża Tajlandia - o co chodzi?(1:32:47) Jędrzej Czerep: DR Konga - kraj rozbity, raj dla inwestorów(1:49:00) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W kolejnym odcinku „Sezonu nieogórkowego” ponownie zaprosimy Państwa do lasu. Można powiedzieć: do zwykłego lasu. Takiego, jakich w Polsce dużo. Nie będzie to ani Puszcza Białowieska ani Bieszczady, żaden z parków narodowych; nie będzie to las, w którym znaleźlibyśmy gatunki roślin, grzybów czy zwierząt gdzie indziej niespotykane. Co więcej: będzie to las położony w środku najgęściej zaludnionego obszaru w naszym kraju – w promieniu stu kilometrów od niego mieszka jakieś 4 miliony ludzi. Jakiś czas temu przecięła go też autostrada – tuż obok każdej doby przejeżdża 50 tysięcy aut…Na spacer wybierzemy się ze starą, przedwojenną mapą tych terenów. Bo właśnie upływ czasu będzie jego motywem przewodnim. Dlaczego Polska może się kiedyś zamienić w step? Czemu z naszych lasów może zniknąć sosna? Przeliczymy wysokość drzewa na lata — słowem: ten las potraktujemy jak palimpsest. Spróbujemy odczytać to, co zatarł czas, a czasem, sam człowiek.Występują:Mateusz Kulpa, leśniczy z leśnictwa Tenczynek;Mateusz Sztremer, zastępca nadleśniczego w Nadleśnictwie Krzeszowice---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W Ukrainie odbyły się największe od początku wojny demonstracje przeciw władzy. Na ulicach Kijowa i innych miast tysiące ludzi sprzeciwiało się decyzji o oddaniu nadzoru nad Narodowym Biurem Antykorupcyjnym w ręce kontrolowanego politycznie prokuratora generalnego. Protestowała też UE. Pod presją ulicy i głosów z frontu Wołodymyr Zełenski ostatecznie wycofał się ze zmian. Dlaczego walka z korupcją tak mocno jednoczy Ukraińców, w tym pokolenie 20-latków? Czy to wciąż państwo skorumpowane? I dlaczego Zełenski tak zaryzykował w stosunkach z Zachodem i swoimi rodakami?Japonia dogaduje się z Donaldem Trumpem i oddala ryzyko wojny handlowej z USA. Ale w polityce ważniejsze okazują się: dobry wynik w wyborach skrajnej partii Sanseito oraz ceny ryżu. Co się stało z „japońskim snem”?W „Raporcie” jesteśmy na Spitsbergenie, czyli zachwycająco pięknej wyspie, na której jak w soczewce skupiają się kryzysy: klimatyczny i geopolityczny. Jaki świat widać z Arktyki?Z jednej strony nieżyjący finansista i przestępca seksualny. Z drugiej – prezydent USA. A z trzeciej – teoria spiskowa, którą Trump kiedyś promował, a teraz za to płaci. Czy tzw. sprawa Epsteina zagraża ruchowi MAGA?W Szwajcarii kończą się mistrzostwa Europy w piłce nożnej kobiet. Jednak uprzedzenia wobec tej dyscypliny mają się dobrze. Dlaczego niektórym trudno jest pogodzić się z tym, że kobiety grają w piłkę?W tym wydaniu w ogóle dużo o sporcie – będzie też o przywódcach-wyczynowcach i atletach-politykach…Rozkład jazdy: (03:12) Paweł Reszka: Czemu Ukraińcy wyszli na ulice?(28:20) Marcin Socha: Co dalej z „japońskim snem”?(52:04) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Polityczne studio sport(58:47) Podziękowania(1:05:30) Michał Banasiak: Futbol jest kobietą(1:20:31) Tomasz Rożek: Svalbard: piękno i groza(1:42:58) Andrzej Kohut: Czy Trump stracił na sprawie Epsteina?(2:03:19) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Dziś w sezonie nieogórkowym temat, który kojarzy się z latem, choć – jak się Państwo za chwilę dowiedzą – jest aktualny przy każdej pogodzie. Porozmawiamy o pożarach, zwłaszcza pożarach lasów. I o gaszeniu pożarów leśnych.Nasz gość tak się przedstawia na swojej stronie internetowej:„Las jest dla mnie paliwem. Tam, gdzie wy widzicie las, ja widzę materiał palny, kluczowy element fizykochemicznej reakcji spalania, jaką jest pożar lasu.”Czy to osobliwe podejście do piękna przyrody, czy realistyczna ocena zagrożenia, jakim może być las?Nie każdy chłopiec zostaje strażakiem, mimo że wielu o tym marzy – choć akurat nie jest to przypadek naszego gościa.Jak realizować marzenia? O to też zapytam mojego rozmówcę.Gość: Jan Kaczmarowski---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Wielka Brytania w szoku po wycieku danych osobowych, który naraził na niebezpieczeństwo kilkanaście tysięcy Afgańczyków pomagających brytyjskiej armii przed powrotem do władzy talibów. Najpierw dokument zawierający tajne informacje trafił do sieci. Później, w obawie o życie ludzi, sąd nakazał mediom milczenie, a rząd po cichu uruchomił akcję relokacji Afgańczyków. Dopiero w ostatni wtorek uchylono medialny zakaz i o sprawie dowiedzieli się Brytyjczycy. Jak doszło do wycieku danych? Co on mówi o brytyjskich służbach? I jakie skutki może mieć w bieżącej polityce na Wyspach?W Czengdu, Pekinie i Szanghaju serdecznie podejmowano premiera Australii, a Donald Trump zgodził się na eksport do Chin zaawansowanych półprzewodników firmy Nvidia. Czy zimna wojna Zachodu z Chinami weszła w fazę odprężenia?Izrael przeprowadził naloty na syryjskie bazy i budynki rządowe, m.in. w Damaszku. Czy po zwycięstwie w wojnie z Iranem Syria to jego kolejny cel? I czy kruchy pokój w tym kraju da się jeszcze uratować?40 lat po dobroczynnych koncertach Live Aid w Londynie i Filadelfii muzycy coraz częściej wygłaszają polityczne deklaracje. Czy dobroczynność, politykę i sztukę można uprawiać z tej samej sceny?Są dwie Hiszpanie. Ta słoneczna, uśmiechnięta i zwrócona do turystów – oraz ta, której gościom się nie pokazuje. Jak wygląda życie w Polígono Sur, najuboższym osiedlu kraju?W „Raporcie” także rzecz o ojcach (chrzestnych, założycielach, dyrektorach…) oraz matkach (Narodów i nie tylko).Rozkład jazdy: (02:38) Jakub Krupa: Co „afgańska afera” mówi o brytyjskim państwie?(21:46) Bogdan Góralczyk: Chiny–Zachód: pauza w zimnej wojnie?(51:24) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Wszystkie matki, wszyscy ojcowie(57:56) Podziękowania(1:04:26) Agnieszka Zielińska: Hiszpania mniej znana(1:15:51) Mariusz Borkowski: Syria na celowniku Izraela(1:40:29) Filip Łobodziński: Bob Geldof i inni(2:05:41) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Co to znaczy być dziś mężczyzną? Tysiące sierot po kruszejącym patriarchacie użala się nad sobą, tęskniąc do czasów, kiedy mężczyzna chodził na polowania, a kobieta, bosa w kuchni, czekała na niego z obiadem, wykarmiając jednocześnie kolejne rzuty potomstwa.Ale czasy się zmieniły. Dziś mężczyźni nie wiedzą, czy mają polować i dostarczać, czy raczej wsłuchiwać się z uwagą w potrzeby kobiet i innych słabszych grup społecznych, które przez milenia wykorzystywali jako rycerze patriarchatu.A może trzeba obie te rzeczy robić naraz?Ale zaraz, zaraz — czy dzisiejszy trzydziestolatek jest winny wiekom patriarchalnej przemocy? Może jest jej ofiarą.Dlaczego tak często czuje się zagubiony, niepewny, zdezorientowany? A może to w ogóle nie ma nic wspólnego z patriarchatem?W tym odcinku sezonu nieogórkowego rozmawiamy o kryzysie męskości.Gość: Paweł Droździak

Dlaczego Włosi kiedyś pogardzali swoją pizzą? A najwięksi włoscy patrioci zajadali się przysmakami kuchni francuskiej? Czemu Mussolini chciał zakazać makaronu? I kiedy nastał moment, kiedy wszyscy Włosi mogli wreszcie jeść tyle ukochanej pasty, ile chcieli?Jedzenie to nie tylko rozkosz dla podniebienia, ale także klucz do zrozumienia historii, polityki, obyczajów i kultury.W tym odcinku rozmowa o książce Johna Dickiego „Delizia. Wielka historia Włochów i ich jedzenia”.Lektura idealna na wakacje i nie tylko.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGość: Natalia Mętrak-RudaKsiążka: „Delizia. Wielka historia Włochów i ich jedzenia” / przekład: Natalia Mętrak-Ruda / Wydawnictwo W.A.B.---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W Gazie trwa dramat dwóch milionów Palestyńczyków. Minister obrony Izraela potwierdza plan przesiedlenia całej ludności strefy na południe, do tzw. „miasta humanitarnego”, które miałoby powstać na ruinach Rafah. Czy to plan rozwiązania problemu, czy „operacyjne przygotowania do przeprowadzenia zbrodni przeciw ludzkości”, jak to określił znany izraelski prawnik? Czy rozmowy w Dosze doprowadzą wkrótce do rozejmu? I czy to rzeczywiście Hamas rządzi dziś Palestyńczykami w Strefie Gazy?Rosja przypuszcza zmasowane ataki na Kijów i inne miasta Ukrainy. A liderzy europejscy zapowiadają pomoc nie tylko w obronie, ale też w odbudowie kraju. Prezydent Trump ostro krytykuje Putina — czy traci do niego cierpliwość?Nowy raport Instytutu Pileckiego pokazuje ogrom zbrodni rosyjskich wobec ukraińskich dzieci. Czy dokumentowanie zbrodni Rosji w Ukrainie jest częścią polskiej racji stanu? Jeśli tak, to dlaczego Polska przestała finansować tego typu badania?Prezydent Macron z wizytą w Londynie jako pierwszy lider europejski po Brexicie. Na czym polega sojusz brytyjsko-francuski? Czy oba kraje mogą i chcą stanowić fundament nowej strategii obronnej Europy?Naukowcy z MIT twierdzą, że kontakt z Chatem GPT osłabia funkcje mózgu. Czy sztuczna inteligencja nas ogłupia, czy wręcz przeciwnie — sprawia, że musimy się bardziej starać?Rozkład jazdy: (02:12) Agnieszka Bryc: Trwa dramat ludności Gazy(27:01) Zbigniew Parafianowicz: Rosja nie przerywa ataków, Europa debatuje o odbudowie Ukrainy(55:22) Podziękowania(1:01:43) Marcin Żyła: Czy Polska powinna dokumentować zbrodnie rosyjskie w Ukrainie?(1:18:45) Marcin Giełzak: Wielka Brytania–Francja — sojusz czy rywalizacja?(1:41:32) Piotr Sankowski: AI — szansa dla inteligencji człowieka?(2:11:48) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W drugim odcinku „Sezonu nieogórkowego” rozmawiamy o tym, co wspólne dla wszystkich ludzi na świecie — czyli o muzyce. Nasz dzisiejszy bohater urodził się w Damaszku, gdzie odebrał muzyczną edukację. Został wykonawcą i kompozytorem, a gdy trwała już wojna domowa, przyjechał do Polski. W Krakowie stworzył chór złożony z nieprofesjonalistów, który „po godzinach” jest paczką dobrych znajomych. A kiedy w Syrii upadł reżim Baszara al-Asada — odwiedził, po raz pierwszy od ponad dekady, Damaszek, swoje rodzinne miasto. Rozmawiamy o dźwiękach Syrii, o tym, czy Polacy potrafią śpiewać, a także o muzyce, która potrafi łączyć bardzo różnych ludzi.Gość: Wassim Ibrahim---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W tym wakacyjnym odcinku „Raportu o książkach” gościliśmy na Festiwalu 7 Stron Świata w Łowiczu Wałeckim i tam, wśród zachodniopomorskich jezior i lasów, porozmawialiśmy o tym, czy czytanie jest formą podróży doskonałej – bo nieskrępowanej żadnymi ograniczeniami: ani czasu, ani przestrzeni.Czy literatura to odtrutka na przesyt informacyjny? Jak wybierać lektury, żeby lepiej rozumieć coraz bardziej chaotyczny świat, w którym żyjemy? A w końcu – czy literatury można - a może należy? - szukać poza książkami?Gośćmi są znawcy trzech regionów Globalnego Południa: Azji Południowej, Afryki i Ameryki Łacińskiej.Prowadzenie: Agata KasprolewiczGoście: Patryk Kugiel, Jędrzej Czerep, Wojciech Ganczarek---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Polska wprowadza kontrole na granicy z Niemcami i Litwą. Premier Tusk tłumaczy, że powodem tego jest odmawianie przez Niemcy wpuszczania do siebie migrantów. Czy statystyki potwierdzają jakieś znaczące zmiany w ruchu migrantów na granicach Polski? Skąd bierze się zaostrzenie retoryki wobec migrantów w Niemczech — czy towarzyszy jej zmiana polityki? Jak kontrole graniczne wpływają na stabilność strefy Schengen? I jak będzie wyglądała polityka migracyjna Unii po przejęciu prezydencji wspólnoty przez Danię?W Serbii ostre starcia policji z demonstrantami w kolejnej odsłonie trwających od listopada protestów antyrządowych. Czy demonstranci obalą władzę Aleksandra Vučicia?Srebrenica czci pamięć 8 tysięcy bośniackich Muzułmanów, zamordowanych przed trzydziestu laty przez Serbów. Czego uczy, a czego nas nie uczy to największe ludobójstwo popełnione w Europie po II wojnie światowej?W Europie fala upałów, a w Ameryce Południowej rekordowe mrozy. Jaki związek mają ekstremalnie wysokie i niskie temperatury z ociepleniem klimatu?Jak giganty technologiczne dominują nasze życie — i dlaczego im na to pozwoliliśmy? A może po prostu wypełniają ważną rolę i bez nich świat byłby gorszy? W programie rozmowa z autorką książki o technologicznych bogach.A także: wielki powrót naszego Raportowego bocznego obserwatora. Gdzie był, kiedy go nie było?Rozkład jazdy: (02:09) Kamil Frymark: Kontrole na granicy Polski(25:10) Aleksandra Wojtaszek: Co dalej w protestami w Serbii?(49:43) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Świnia Napoleon(57:32) Podziękowania(1:03:59) Marcin Żyła: Rocznica ludobójstwa w Srebrenicy(1:24:29) Marcin Popkiewicz: Upały i fale zimna - co jest ich przyczyną?(1:51:08) Sylwia Czubkowska: Bóg Techy rządzą, ale dlaczego?(2:24:01) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Sezon nieogórkowy zaczynamy od spotkania z wybitnym reżyserem, którego ostatni film na pozór opowiada o XX wieku poprzez historię pociągów. Ale to nie jest film o technologii, o pokonywaniu przestrzeni, ani o fascynujących podróżach i widokach za szybą. To film o człowieku w XX wieku — wielka metafora losu ludzkiego, opowiedziana w formie filmowej symfonii, skomponowanej z materiałów archiwalnych, przejmującej muzyki i rekonstruowanych dźwięków.Film, o którym dziś porozmawiamy, jest wielką afirmacją wolności artystycznej, a przesłanie, które z niego płynie, nie jest miłe i optymistyczne, ale za to niezwykle przejmujące.I nie tylko o „Pociągach” — również o innych filmach naszego gościa porozmawiamy, bo jest o czym.Gość: Maciej Drygas---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

„Jeśli proces terapii jest próbą odkrycia czegoś o sobie samym, to pisanie bez wątpienia jest terapią” – mówi gość tego odcinka Raportu o książkach, Graeme Macrae Burnet.Jego powieść „Studium przypadku” to historia pewnej pacjentki i pewnego psychiatry. Tyle że pacjentka nie jest wcale osobą, za którą się podaje, i nie przychodzi na terapię po to, by rozwiązać swoje życiowe problemy, lecz by odkryć tajemnicę samobójczej śmierci swojej siostry. Psychiatra również oszukuje. A wszystko to dzieje się w Londynie lat 60. – mieście pulsującym pragnieniem wolności, sztuką, modą i nowymi ideami.- Czy można uciec od tego, kim się było, i stać się nową osobą?- Czy też na zawsze jesteśmy związani z naszym pierwotnym „ja”?- Kto definiuje szaleństwo?- Czy choroby psychiczne to niezmienne zjawiska medyczne, czy płynne konstrukty społeczne?To kilka z najważniejszych pytań, które szkocki pisarz stawia w swojej powieści.Gość: Graeme Macrae BurnetProwadzenie: Agata KasprolewiczKsiążka: Studium przypadku Graeme'a Macrae Burneta / przekład: Łukasz Witczak / Wydawnictwo Czarne---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]