Techstorie - rozmowy o technologiach

Na zakończenie tego sezonu "Techstorie" wychodzą ze studia i spotykają się ze słuchaczami i słuchaczkami na nagraniu na żywo. A temat na finałowy odcinek tego sezonu mamy przeciekawy - bo bierzemy na tapet cyfrową miłość, seks i relacje. Czy można zakochać się i tworzyć szczęśliwy związek z programowaną, silikonową lalką, która mówi wyłącznie "tak"? Albo czy taka lalka może stać się powierzchnią marketingową do sprzedawania nam kolejnych rzeczy i usług? Jak związki z robotami, robotycznymi lalkami, ale też cyfrowymi personami generowanymi na życzenie przez sztuczną inteligencję zmieni nasze podejście do relacji w realu? Czy w być może niedalekiej przyszłości będziemy mieli jeszcze ochotę chodzić na randki z białkowymi partnerami lub partnerkami? O tym wszystkim dyskutujemy z Ewą Stusińską, autorką m.in. książki "Deus sex machina". A że to nagranie podcastu na żywo, to są też pytania od publiczności. Jednym słowem - wyjątkowy odcinek! Zapraszamy! GOŚCINI: Ewa Stusińska ŹRÓDŁA: Źródła na które powoływałyśmy sie w tym odcinku: - Ewa Stusińska, "Deus sex machina. Czy roboty nas pokochają?"; - Philip K. Dick, "Blade Runner. Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?"; - Dan Slater, "Love in the time od Algorithms"; - O eksperymencie dr Adrew Clarka: https://time.com/7291048/ai-chatbot-therapy-kids/ - "Modyfikowany węgiel", Richard Morgan; - O digiseksualności: https://www.cbc.ca/radio/spark/the-spark-guide-to-human-ai-interaction-1.5192455/digisexuality-emerges-as-a-new-sexual-identity-1.4988400 - O strachu przed seksbotami: https://undark.org/2019/01/17/our-irrational-fear-of-sexbots/ - O poślubianiu AI: https://www.theverge.com/24216748/replika-ceo-eugenia-kuyda-ai-companion-chatbots-dating-friendship-decoder-podcast-interview - O samobójstwie nastolatka z powodu rozmów z AI: https://www.nytimes.com/2024/10/23/technology/characterai-lawsuit-teen-suicide.html

ZAPISZ SIĘ NA NAGRANIE PODCASTU "TECHSTORIE" NA ŻYWO: https://forms.gle/XjuPCna2TepVjdgP7 Kurz wyborczy opadł, dlatego można z chłodną głową zasiąść do analizy, czy i kto próbował mieszać w polskich wyborach. Wiadomo, że Rosja i Białoruś od zawsze próbują wpływać na nastroje Polaków - i teraz było podobnie. Tyle, że dodatkowo okazało się, że algorytmy jednej z platform są wyraźnie przyjaźniej nastawione wobec jednego z polskich polityków - a przynajmniej tak wynika z analizy serwisu Global Witness. Ten odcinek podcastu "Techstorie" jest swoistym "reality check", w którym sprawdzamy, jakie nieczyste chwyty były zastosowane podczas wyboróów. Czy algorytmizacja polityki poszła tak daleko, że żyjemy w zamkniętych bańkach i tylko w ich obrębie może trwać kampania? I w końcu - czy środowisko konserwatywno-prawicowe znalazło złoty środek na wygrywanie wyborów dzięki platformom cyfrowym? GOŚCIE ODCINKA: - Aleksandra Wójtowicz, analityczka ds. cyfrowych PISM - Ava Lee, ekspertka z międzynarodowej organizacji śledczej Global Witness zajmującej się analizą platform społecznościowych. NA SKRÓTY: 05:14 Wnioski po wyborach 13:54 TikTok i prawica 23:56 Doppelganger 39:25 Algorytm zwycięstwa ŹRÓDŁA: - O długich mackach Estratos: https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/kampania-poza-kontrola-od-madrytu-po-warszawe-kto-naprawde-stoi-za-politycznymi-reklamami - O TikToku i prawicy: https://globalwitness.org/en/campaigns/digital-threats/tiktok-algorithm-recommends-twice-as-much-hard-right-content-to-users-ahead-of-polish-election/ - O Rosjanach w kampanii: https://alliance4europe.eu/doppelganger-polish-presidential-p2 - O Rosjanach w USA: https://www.wired.com/story/project-good-old-usa-russia-2024-election/ *W pierwotnej wersji odcinka padły słowa o tym, że TikTok nie ma otwartego API dla badaczy. Usunęliśmy te zdania, ponieważ taki dostęp dla badaczy i akademików do API TikToka jest możliwy. Ale należy podkreślić, że uzyskanie takiego dostępu wymaga przejścia procesu dopuszczenia, który potrafi trwać kilka tygodni. Dostęp więc jest, ale nie bez utrudnień.

Zapisz się na nagranie podcastu Techstorie na żywo - https://forms.gle/XjuPCna2TepVjdgP7 Nad polskimi szkołami unosi się widmo. Widmo braku nauczycieli. W całym kraju wakaty sięgają nawet 50 tysięcy osób. Ale nie jesteśmy wyjątkiem – podobny kryzys dotyka niemal całą Europę oraz kolejne starzejące się społeczeństwa na świecie. Czy ratunkiem mogą być technologie na czele ze sztuczną inteligencją? Na pewno wiele państw, wiele instytucji i wiele szkół wierzy w taką wizję i stara się ją na różne sposoby realizować. Dlatego zapraszamy w podróż od Korei Południowej przez Indie po Stany Zjednoczone by przyjrzeć się temu kto i jak sięga po AI jako wielkiego wychowawcę przyszłych pokoleń. W tym podcaście usłyszysz między innymi: - jakie są efekty eksperymentu nazwanego "dziura w ścianie"? - czy szkoła może działać jak startup? - od czego swój edukacyjny skok w AI zaczyna Estonia (i dokąd doszła)? - i czy AI naprawdę może zastąpić nauczyciela? Ten specjalny odcinek został nagrany na żywo podczas konferencji InfoShare w Gdańsku wraz z udziałem publiczności oraz specjalnego gościa – Magdaleny Bigaj, prezeski Fundacji Instytut Cyfrowego Obywatelstwa i autorki książki "Wychowanie przy ekranie. Jak przygotować dziecko do życia w sieci". Na skróty: 00'00" Zaproszenie na odcinek 01'59" Wprowadzenie do tematu 03'19" Nauczyciel poszukiwany 09'15" Technologie na pomoc szkołom, czyli młodzi i technologiczna osmoza 13'55" Współczesna "dziura w ścianie", czyli co dzisiaj jest już możliwe 16'05" W USA systemy operacyjne dla szkół, w Korei roboty 23'56" A jak to robi szkoła brytyjska 26'21" Szkolne halucynacje: warto pamiętać, że AI to nie człowiek. Magdalena Bigaj 31'47” Estoński skok 43'00” AI w polskich szkołach 49'54” Szkoła to nie startup 56'06" Podsumowanie

Kim jest człowiek w świecie technologii? Użytkownikiem? Owszem. Biomasą? Owszem. Trybikiem w maszynie? Też. Ofiarą? Zdarza się? Buntownikiem? Zdarza się coraz częściej. Właśnie o buntownikach, ofiarach, trybikach i zwykłych ludziach, którzy nie chcą już być bezsilni w świecie wielkich technologii jest ten odcinek. A opowiadamy o nich przez pryzmat trzech uzupełniających się książek. Jedna opowiada o zjawisku historycznym, które dziś powraca, ale w innej formie. Dzięki niej można inaczej spojrzeć na pracę m.in. kurierów albo pracowników magazynów. Druga jest o ludziach, których dotknęły - przeważnie negatywnie - procesy i narzędzia AI. Jak wpływają na nasze zdrowie, ciało, pracę - i czy mamy się jak bronić. A trzecia rozprawia się z powiedzeniem, że "Największy podstęp diabła to przekonanie nas o tym, że on nie istnieje". A konkretnie o tym, jakich sposobów, mechanizmów i sztuczek używają big techy, żeby wpełznąć do naszego kraju, gminy, szkoły, do ucha polityków, naukowców i decydentów i przekonać nas, że należą im się boskie ofiary. O tych książkach rozmawiamy: - “Krew w maszynie. Luddyści i pierwszy bunt przeciwko technologicznym gigantom”, Brian Merchant, tłum. Grzegorz Ciecieląg, wydawnictwo: Bo.Wiem, 2025 - “W cieniu AI. Jak sztuczna inteligencja ingeruje w nasze życie?” Madhumita Murgia, tłum. Michał Lipa, wydawnictwo Port, 2025 - “Bóg Techy. Jak wielkie firmy technologiczne przejmują władzę nad Polską i światem”, Sylwia Czubkowska, Wydawnictwo Znak, 2025

Czy ktoś próbował wpływać na wynik wyborów w Polsce? Czym była kampania, o której alarmował NASK i Wirtualna Polska - kampanią negatywną, profrekwencyjną, wpływu? Skąd pochodzą fundusze tak hojnie wydawane na Facebooku? Wokół sprawy, która rozgrzewała Polskę tuż przed wyborami, wciąż jest dużo znaków zapytania. Wyjaśniła się za to jedna kwestia: z Polski i innych krajów zdjęto ograniczenia na import chipów do trenowania AI. Tyle, że nie stało się tak za sprawą nacisków dyplomatycznych, tylko twardych ustaleń biznesowych. I odrobiny lobbingu. Tylko w Polsce jest mniej radości, niż było oburzenia te kilka miesięcy temu. Bardzo ciekawa jest także relacja między sztuczną inteligencją a nowym papieżem Leonem XIV. Otóż nowy papież wybrał imię właśnie ze względu na wyzwania związane z rozwojem tej technologii i w ciągu tych kilku dni swojego urzędowania już wielokrotnie odnosił się bezpośrednio do AI. Czy zwiastuje to większe skupienie Kościoła katolickiego na kwestiach tworzenia nowej, boskiej technologii? Właśnie o tym opowiadamy w dzisiejszym odcinku podcastu "Techstorie" ŹRÓDŁA: - Kim jest nowy prezydent Rumunii? https://wyborcza.pl/7,75399,31946904,kim-jest-necusor-dan-ktory-wedlug-wstepnych-wynikow-wygral.html - O wyborze imienia papieża: https://www.theverge.com/news/664719/pope-leo-xiv-artificial-intelligence-concerns - O Trumpie w Arabii Saudyjskiej: https://www.nytimes.com/2025/05/16/world/middleeast/trump-saudi-arabia-voices.html

To być może najbardziej ukochana zielona sowa świata. Niejedna osoba na widok szantażu emocjonalnego widocznego w jej oczach jednak odrabiała lekcję języka, mimo zmęczenia. Teraz wokół Duolingo (i jego maskotki, sowy Duo) wybuchł kryzys. Ta najpopularniejsza aplikacja do nauki języków zapowiedziała, że zrezygnuje ze współpracowników i zastąpi ich sztuczną inteligencją. Użytkownicy grożą strajkiem lub wręcz porzuceniem aplikacji i rozwodem z Duo. Dlatego w tym odcinku sprawdzimy, jak AI może być wykorzystywana w nauce języków, czy nauczyciele języków mogą się bać, dlaczego Duolingo wykorzystuje dziwaczne zdania i w końcu - czy Duolingo naprawdę może nauczyć języka obcego. GOŚCIE ODCINKA: - Olga Pietrykiewicz, trenerka języka angielskiego w biznesie, twórczyni podcastu "English Biz" - Prof. Dariusz Jemielniak z Akademii Leona Koźmińskiego, związany z ruchem Wikimedia, ale także autor słownika ling.pl, serwisu do nauki angielskiego angielski.edu.pl i współtwórca platformy do nauki języków InstaLing. NA SKRÓTY: 04:03 - Jak Sylwia zabiła Duo 06:46 - Skąd się wzięło Duolingo? 11:52 - Crowdsourcing 15:02 - Grywalizacja 21:30 - Popkultura i memy 28:18 - Czy Duolingo uczy? 32:20 - Duolingo i AI ŹRÓDŁA: - O zabójstwie Duo: https://x.com/duolingo/status/1889328809054224698 - Kondolencje ESA: https://x.com/esa/status/1889657884616573291 - O narzędziu zabójstwa: https://techcrunch.com/2025/02/18/duolingo-killed-its-mascot-with-a-cybertruck-and-its-going-weirdly-well/ - O zmartwychwstaniu Duo: https://x.com/duolingo/status/1894013160132083742?ref_src=twsrc%5Etfw - O wykorzystaniu AI do nauki: https://blog.duolingo.com/how-duolingo-experts-work-with-ai/ - O tym, dlaczego dziwne zdania uczą: https://slate.com/technology/2021/11/duolingo-weird-sentences-linguistics.html

Na zewnątrz wszystko wydaje się w porządku. Nikt nikogo nie wtrąca do więzień. Ludzie się bogacą. Na ulicach pokój. A jednak pod powierzchnią coś jest nie tak. Niektórzy piszą o tym zjawisku "cyfrowy populizm". Oczko wyżej są "Spin dyktatorzy". A na szczycie "Koncern autokracja". To wbrew pozorom jak najbardziej temat technologiczny, bo to właśnie serwisy społecznościowe, AI i technologie nadzoru wykorzystywane są do wpływania na opinie społeczne. A to ważne - zwłaszcza przed wyborami. Dlatego w tym, drugim odcinku naszego minicyklu o kampaniach wpływu, dalej sprawdzamy, jak próbowano osłabić demokrację, państwowość i wybory w Mołdawii i Rumunii. A przede wszystkim: czy zaobserwowane tam metody można zastosować także w Polsce. GOŚCINIE PODCASTU: Ionela Ciolan, researcherka ds. bezpieczeństwa w think-tanku Wilfried Martens Centre for European Studies w Brukseli Taisia Haritonova z National Democratic Institute w Mołdawii Tatiana Cojocari, specjalistka ds. polityki zagranicznej Rosji oraz dezinformacji w organizacji WatchDog w Mołdawii Elena Calistru z Funky Citizens, rumuńskiej organizacji pozarządowej, która zajmuje się walką z dezinformacją. Diana Fimilion założyła rumuńską organizację Forum Apulum zajmują się polityką, technologiami i demokracją w kontekście ludzi młodych NA SKRÓTY: 04:48 Wprowadzenie 08:41 Sytuacja po wyborach 11:58 Serwisy społecznościowe 32:52 Odpowiedzialność platform 37:48 Wnioski dla Polski 42:05 Wybory w Polsce 48:55 Cyfrowy populizm ŹRÓDŁA: "Spin dyktatorzy. Nowe oblicze tyranii w XXI wieku", Sergei Guriev, Daniel Treisman, Wyd. Szczeliny, 2023, "Koncern. Autokracja", Anne Applebaum, Wyd. Agora, 2025, O niezadowoleniu Rumunów: https://www.romania-insider.com/ires-survey-scrapping-elections-jan-2025 O finiszu wyborów w Rumunii: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2025-04-24/wybory-dla-wybranych-rumunia-na-finiszu-kampanii-prezydenckiej O cheapfejkach: https://euvsdisinfo.eu/russian-experiments-with-disinformation-in-moldova/ O dezinformacji napędzanej AI: https://www.politico.eu/article/moldova-fights-free-from-russia-ai-power-disinformation-machine-maia-sandu/ O cyfrowym populizmie: https://www.politico.eu/article/moldova-fights-free-from-russia-ai-power-disinformation-machine-maia-sandu/ O tworzeniu relacji z wyborcami: https://www.iwm.at/publication/iwmpost-article/digital-governance-between-populism-and-technocracy

"Demokracja umiera w ciemności" - takie motto przyjęła amerykańska gazeta "The Washington Post". Ta sama, która dziś należy do Jeffa Bezosa. Ale to hasło może być już nieaktualne, bo demokracja poddawana jest torturom każdego dnia na naszych oczach. Dzieje się to w świetle algorytmów i przy ogromnym wsparciu aktorów zewnętrznych, którzy wykorzystują polaryzację społeczną i wszystkie problemy państwa na ich niekorzyść. Rosja ma szczególne doświadczenie w wykorzystywaniu procesów demokratycznych przeciwko demokracjom. Kupowanie głosów, dezinformacja wyborcza, zwożenie głosujących autobusami, a teraz do tego arsenału być może dochodzi "porywanie" algorytmów. Jak można "porwać" algorytm, wpędzić państwo w kryzys i ukraść wybory? Pokazujemy w specjalnej, reportażowej, wyjazdowej i analitycznej miniserii na przykładzie państw z Europy Środkowo-Wschodniej. W odcinku pierwszym skupimy się na państwach, które były ostatnio laboratoriami operacji cyfrowego wpływu. A w odcinku kolejnym zastanowimy się, jakie wnioski powinna wyciągnąć Polska przed swoimi wyborami oraz nad tym, czy dalej żyjemy w demokracji, czy już w demokraturze. GOŚCIE ODCINKA: - Ionela Ciolan, researcherka ds. bezpieczeństwa w think-tanku Wilfried Martens Centre for European Studies w Brukseli, - Razvan Martin aktywista praw człowieka z ActiveWatach, - Taisia Haritonova z National Democratic Institute w Mołdawii, - Septimus Parvu z Expert Forum, który od kilkunastu lat jest obserwatorem wyborów, - Tatiana Cojocari, specjalistka ds. polityki zagranicznej Rosji oraz dezinformacji w organizacji WatchDog w Mołdawii, - Juilia Rosu i RAZVAN LUTAC z rumuńskiego magazynu śledczego Snoop, - Elena Calistru z Funky Citizens, rumuńskiej organizacji pozarządowej, która zajmuje się walką z dezinformacją, - Alex Blaga, ekspert analizy serwisów społecznościowych z firmy TrollWar. NA SKRÓTY: 08:20 Na początek: Rumunia 15:33 Co naprawdę stało się w Rumunii? 28:23 Mołdawia i wielki eksperyment 51:02 Marionetki i agenci wpływu 1:00:00 Silne platformy i słabe państwo ŹRÓDŁA: - O operacji wpływu z sędzią-uciekinierem: https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,31866951,zbiegly-na-bialorus-sedzia-podawal-sie-za-dziennikarza-onetu.html - Analiza rumuńskiego ANAF: https://www.romaniajournal.ro/politics/anaf-uncovers-pnls-tiktok-campaign-promoting-calin-georgescu/ - Co usunął TikTok: https://newsroom.tiktok.com/en-eu/continuing-to-protect-the-integrity-of-tiktok-during-romanian-elections - O atakach hybrydowych na Mołdawię: https://apnews.com/article/moldova-election-eu-referendum-russia-639974a2d3acd8d647e787ede0fcbe24 - Raport Zespołu ds. Dezinformacji Komisji ds. badania wpływów rosyjskich i białoruskich: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/raport-zespolu-ds-dezinformacji-komisji-ds-badania-wplywow-rosyjskich-i-bialoruskich - Kamil Całus, "Mołdawia. Państwo niekonieczne", Wydawnictwo Czarne, 2020.

Każdy słuchacz i słuchaczka podcastu "Techstorie" doskonale wie, że technologie rządzą światem i meblują nam rzeczywistość według swoich upodobań. A w tym odcinku omawiamy książki, które z różnych perspektyw tę kwestię opisują. Obie zostały napisane przez bardzo ciekawe osobistości. Autorem pierwszej jest były minister finansów Grecji. Polityk, który do życia publicznego wszedł z gamedevu, bo wcześniej tworzył podwaliny systemów ekonomicznych w grach takich jak "Counter Strike: Global Offensive" czy "Dota 2". Ekspert ten twierdzi, że żyjemy w świecie postkapitalizmu, w którym zasady gry ustalane są nie przez państwa, lecz przez korporacje. A drugą napisał człowiek, który ma licencjat z filozofii, dyplom prawniczy i doktorat z neoklasycznej teorii społecznej. Do tego szefuje jednej z bardziej wpływowych, ale wciąż trzymających się w cieniu spółek technologicznych w USA, która ma bliskie związki z Pentagonem i CIA. OMAWIANE KSIĄŻKI: “Technofeudalizm. Co zabiło kapitalizm?”, Yanis Varoufakis, tłum. Paweł Szadkowski, wyd. GlowBook, “The Technological Republic: Hard Power, Soft Belief, and the Future of the West”, Alexander C. Karp, Nicholas W. Zamiska A TU KSIĄŻKI, KTÓRE POLECAMY DODATKOWO: "Wielka Czwórka. Ukryte DNA: Amazon, Apple, Facebook i Google", Scott Galloway, tłum. Jolanta Kubiak, Dom Wydawniczy Rebis, "POST CORONA - od kryzysu do szans. Biznes w czasach pandemii", Scott Galloway, tłum. Magda Witkowska, mt biznes, "Wiek kapitalizmu inwigilacji", Shoshanna Zuboff, tłum. Elżbieta Kijowska, Heraclon International, "Data Grab: The New Colonialism of Big Tech and How to Fight Back", Ulises A. Mejias i Nick Couldry, University of Chicago Press

Wojna celna rozpętana przez Donalda Trumpa dotyka już (niemal) każdej dziedziny życia. A na pewno technologii. Spółki technologiczne już odrabiają astronomiczne straty giełdowe z pierwszych dni kwietnia, a Donald Trump ugiął się pod lobbingiem zwłaszcza Apple'a, Della i Microsoftu i rzutem na taśmę zawiesił cła na import elektroniki z Chin. Na długo? Na zawsze? Tego nie wie chyba nikt. Nic zatem dziwnego, że Amerykanie zaczęli stać w kolejkach przed sklepami Apple, byle tylko kupić sprzęt po starych cenach. Tym bardziej że prezydent Trump wciąż napomina, że krytyczne technologie nie mogą być produkowane w Chinach. A ile kosztowałoby przeniesienie produkcji elektroniki z Chin do USA? Eksperci są rozbieżni w szacunkach, zgadzają się tylko, że "miliardy dolarów". I o ile przeniesienie linii produkcyjnych byłoby w miarę łatwe, tak Chiny mają nad Stanami jedną poważną przewagę: mają więcej inżynierów narzędziowych, czyli osób, które są w stanie zaprojektować precyzyjne narzędzia do składania elektroniki. Mamy pierwsze konsekwencje tego, że dzieci na Zachodzie chcą być influencerami, a w Chinach inżynierami? Wojna celna ma też ciekawy odprysk w postaci kolejnego dramatu Temu i Shein. Serwisy te dostały od Trumpa pewien "prezent". Za to w Polsce Temu zdetronizowało Allegro. Czy na długo i czy Europa w końcu zabierze się za regulacje chińskiego e-commerce? I w końcu - USA chcą zbadać, czy przejęcia Instagrama i WhatsAppa przez Metę doprowadziło do stworzenia monopolu na rynku serwisów społecznościowych. Właśnie tymi tematami zajmujemy się w tym odcinku podcastu Techstorie z cyklu Light. NA SKRÓTY: 03:05 Wojna handlowa 18:22 Temu, Allegro i mijanka 24:30 Meta i proces antymonopolowy ŹRÓDŁA: - Ile kosztowałaby produkcja iPhone'a w USA: https://www.wsj.com/tech/personal-tech/apple-iphone-us-manufacturing-f730c39c - Raport europejskiego urzędu patentowego o szkodach z piractwa: https://euipo.europa.eu/tunnel-web/secure/webdav/guest/document_library/observatory/documents/reports/2024_Clothing_Cosmetics_Toys/2024_Economic_Impact_of_counterfeiting_in_clothing_cosmetics_toys_FullR_en.pdf

W samym sercu Unii Europejskiej wybuchła ogromna afera korupcyjna. W jej centrum jest 15 europosłów oraz chiński Huawei, który ponoć miał wręczać łapówki i różne korzyści majątkowe europejskim urzędnikom - w zamian za popieranie korzystnych dla niego zmian w prawie. Takiej afery Bruksela nie widziała przynajmniej od czasów niesławnej QatarGate. O co poszło? Oczywiście o technologię 5G, w której Huawei wciąż ma najwięcej patentów, jego rozwiązania są bardzo nowoczesne i przystępne cenowo. Ale ze względu na chiński rodowód firmy, operatorzy coraz rzadziej sięgają po jego produkty. W tle całego zamieszania są też oczywiście Chiny, które ze względów ideologicznych i po prostu gospodarczych za wszelką cenę starają się nie pozwolić na "krzywdzenie" swojego czempiona. Dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" opowiadamy o tym, dlaczego chińskie pochodzenie Huawei jest dziś dla niego brzemieniem i co do tego ma chińskie prawo, o tym jak korupcja i działania korupcjopochodne przewijają się w działaniach chińskich firm i w końcu - jak w Parlamencie Europejskim działa tabun lobbystów technologicznych, którzy starają się zza kulis pociągać za sznurki. A dodatkowo - w tej historii pojawia się też "polski łącznik"! GOŚCIE ODCINKA: Michał Bogusz, główny specjalista od Chin w Ośrodku Studiów Wschodnich; Alexander Fanta, dziennikarz śledczy z holenderskiego serwisu Follow The Money. NA SKRÓTY: 02:24 Wstęp 08:05 Huawei - chińska perła w koronie 20:05 Huawei na celowniku 24:20 Polskie szpiegostwo 27:40 Unia a Huawei 38:25 Krajowy System Cyberbezpieczeństwa 44:47 HuaweiGate 54:14 Chińska korupcja 01:04:17 Skutki HuaweiGate ŹRÓDŁA: - "House of Huawei: Inside the Secret World of China's Most Powerful Company", Eva Dou, Wyd. Abacus, 2025, - "Chińczycy trzymają nas mocno" Sylwia Czubkowska, Znak 2022 - "Fact Check: 10 Myths That Drive Huawei's Media Narrative", Strand Consult - O HuaweiGate w Follow The Money: https://www.ftm.eu/articles/huaweis-eu-bribery-scheme-exposed https://www.ftm.eu/articles/how-huawei-lobbying-campaign-in-europe-went-rogue - O oskarżeniach w HuaweiGate: https://www.politico.eu/article/huawei-corruption-probe-charges-money-laundering-criminal-organization-lobbying/ - O włoskich wątkach i nakazie aresztowania asystentki europosła: https://napoli.repubblica.it/cronaca/2025/03/22/news/caso_huawei_sotto_la_lente_emendamenti_e_lettere_di_fulvio_martusciello-424078627/ - O planach operatorów na 5G: https://www.gsma.com/newsroom/press-release/european-mobile-data-traffic-will-triple-in-next-five-years-driving-continued-pressure-on-network-investment-new-gsma-report-predicts/ - O tym, jak Chiny groziły Niemcom: https://www.telecoms.com/5g-6g/china-threatens-germany-over-huawei - I jak groziły Danii: https://www.berlingske.dk/internationalt/banned-recording-reveals-china-ambassador-threatened-faroese-leader - O lobbingu w PE: https://x.com/HuaweiEU/status/1207340053334233089 - O opieszałości mechanizmów antykorupcyjnych: https://europeanconservative.com/articles/news/eus-anti-fraud-office-will-not-investigate-huaweigate/ - List do przewodniczącej PE: https://danielfreund.eu/wp-content/uploads/2025/03/Letter-ACI-Huawei-to-Roberta-Metsola.pdf

Czy wy też zghiblizowaliście swoje zdjęcia w aplikacji ChatGPT? To niewątpliwie największy trend ostatnich dni. Tyle, że idący wbrew wartościom wyznawanym przez japońskie Studio Ghibli, założone przez legendarnego reżysera i rysownika Hayao Miyazakiego. Moda na ghiblizację tak bardzo się spodobała, że odbija się to czkawką samemu OpenAI. Sam Altman alarmował, że "palą im się procesory graficzne", więc tymczasowo trzeba będzie wprowadzić ograniczenia. OpenAI i tak jest największym wygranym tego trendu - dzięki ładnym filtrom dostępnym za darmo firma zdobyła tysiące zdjęć, w tym prywatnych - z wakacji, fotografii dzieci, miejsc pracy, wydarzeń publicznych. Ale tam, gdzie amerykański big tech zyskuje, amerykańska administracja traci. Najpierw przez USA przetoczyła się SignalGate, gdy okazało się, że wysocy rangą urzędnicy planują atak militarny na buntowników Huti w Jemenie w... komercyjnie dostępnym komunikatorze. Co więcej, do tajnego czatu, na którym omawiano szczegóły ataku, rodzaje broni i harmonogram, dodano dziennikarza, redaktora naczelnego magazynu "The Atlantic". To on ujawnił niefrasobliwe podejście administracji Trumpa do tajemnic państwowych. I fakt, że niektórzy z nich atak komentowali przez emoji. Do tego spadające notowania Elona Muska przebiły już poziom podłogi. Jego zaangażowanie w politykę jest oceniane negatywnie przez zdecydowaną większość mieszkańców USA. Przez Stany przetoczyła się zresztą kolejna fala protestów przeciwko miliarderowi i jego DOGE. Całą tę niechęć widać w wynikach biznesowych. Akcje Tesli są o połowę tańsze niż w grudniu, a jej salony są atakowane. Sam Musk wchodzi właśnie w spór z drugim najbogatszym Europejczykiem o ziemię kluczową do dalszego rozwoju biznesu. To właśnie tematy, które omawiamy w tym odcinku Techstorii Light. NA SKRÓTY: 02:00 Problemy Muska oraz jego Tesli 13:55 SignalGate 26:37 Ghiblizacja Chata GPT ŹRÓDŁA: O badaniu opinii na temat Muska: https://www.newsweek.com/elon-musk-approval-rating-polls-2049947 O protestach wobec Tesli: https://edition.cnn.com/2025/03/29/business/tesla-takedown-elon-musk-doge/index.html Elon Musk o przejęciu X przez xAI: https://x.com/elonmusk/status/1905731750275510312 Komunikat o zablokowaniu Signala w Rosji: https://www.rbc.ru/technology_and_media/09/08/2024/66b63e2b9a79473edea67c18 "Ghiblioteka. Nieoficjalny przewodnik po świecie filmów studia Ghibli", Michael Leader, Wydawnictwo WAB

Na świecie tylko jedno miejsce rozpala wyobraźnię każdego, kto w sercu ma krzem zamiast krwi. To Dolina Krzemowa - miejsce, które wyniosło lub pogrzebało marzenia tysięcy osób. I które wciąż fascynuje. A właśnie wyszły trzy polskie tłumaczenia książek, których motywem wspólnym są relacje i prowadzenie biznesów w tym bardzo specyficznym miejscu, dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" z cyklu Bibliotecha nurkujemy do świata wielkich pieniędzy, wielkich ambicji, wielkiej konkurencji i wielkich nazwisk. Wybrałyśmy trzy tytuły, które będą naszymi przewodnikami po Dolinie Krzemowej. W tym odcinku omawiamy: 06:47 “Założyciele. Historia PayPala i przedsiębiorców, którzy tworzyli Dolinę Krzemową”, Jimmi Soni, tłum. Magda Witkowska, Wydawnictwo Sine Qua Non. 17:07 “Supremacja”, Parma Olson, tłum. Violetta Dobosz, Wydawnictwo Post Factum 22:39 “Burn Book. Technologia i ja: historia miłosna”, Kara Swisher, tłum. Michał Strąkow, Wydawnictwo Insignis

Donald Trump, Elon Musk i J.D. Vance, czyli trzy najpotężniejsze osoby świata wyraźnie dały znać Europie, że skończyło się rumakowanie. Rozkręcająca się wojna handlowa z UE, połajanki i podważanie sensowności NATO płynące od liderów USA wyraźnie dały Staremu Kontynentowi impuls do zmian. Na pierwszy ogień idzie oczywiście bezpieczeństwo: militarne i komunikacyjne. A czy da się uniezależnić od amerykańskich rozwiązań technologicznych? I przede wszystkim: czy warto? Właśnie o tym opowiadamy w tym odcinku podcastu "Techstorie". Sprawdzimy, czym jest "efekt Trumpa", jakie Europa ma szanse i bolączki technologiczne i pokażemy, że jesteśmy świadkami nowego, nieoczekiwanego "drenażu mózgów". GOŚCIE ODCINKA: Sebastian Płóciennik, dyrektor Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i profesor ekonomii w Instytucie Ekonomii Akademii Finansów i Biznesu Vistula Zuzanna Warso, wieloletnia ekspertka w Komisji Europejskiej i szefowa badań w Open Future Foundation Alex Krasodomski, dyrektor programowy brytyjskiego think tanku Chatnam House. NA SKRÓTY: 03:18 Technologiczne przebudzenie Europy 24:10 Militaria 27:00 Starlinki 31:13 Czy tylko Starlinki? 33:18 Chmura 37:58 Sztuczna inteligencja 40:35 Start-upy 46:55 Przeregulowanie 55:10 Naukowcy uciekają z USA ŹRÓDŁA: Wpis Elona Muska o Carlosie Simsie https://x.com/elonmusk/status/1882301283090190520 Musk o Kanadzie https://www.cbc.ca/news/politics/elon-musk-canadian-citizenship-1.7468330 O postulatach Sarah Knafo https://www.euractiv.pl/section/nowe-technologie/news/europa-na-cyfrowym-rozdrozu-suwerennosc-technologiczna-czy-amerykanska-dominacja/ Polecamy też inne odcinki "Techstorii" - zwłaszcza te z numerami 112 i 113.

Donald Trump i wielka polityka wyniosły surowce, najważniejszy towar świata technologii, na salony. "Umowa surowcowa" rozgrzewa dyskusje w Europie i za oceanem. Ale co w zasadzie składa się na te pożądane bogactwa? Dlaczego świat zwrócił na nie uwagę akurat teraz? Które są obarczone pracą niewolniczą i splamione krwią? Do kogo należy większość cennych złóż i kto szantażuje świat dostępem do swoich bogactw? Czym są metale ziem rzadkich i do czego się ich używa? To pytania, na które odpowiadamy w tym odcinku podcastu "Techstorie".  GOŚCIE ODCINKA: prof. Krzysztof Szamałek, dyrektor Państwowego Instytutu Geologicznego, były Główny Geolog Kraju dr Domnik Kopiński starszy doradca w Zespole Gospodarki Światowej w Polskim Instytucie Ekonomicznym NA SKRÓTY: 02:38 Czym są metale ziem rzadkich, a czym surowce krytyczne? 13:07 Jakie surowce naprawdę ma Ukraina? A co ma Rosja? 26:50 Trójkąt litowy w Ameryce Południowej 36:10 Co cennego jest pod powierzchnią Grenlandii? 40:05 Chiny, surowcowy potentat 49:08 Co na to wszystko Europa? ŹRÓDŁA: Książka o problemach z wodą: Szymon Opryszek "Woda. Historia pewnego porwania"  Raport PISM na temat popytu na lit https://www.pism.pl/publikacje/potencjal-latynoamerykanskiego-sektora-litu-i-jego-znaczenie-dla-ue O złożach surowców w Ukrainie: https://wiadomosci.onet.pl/swiat/zachod-nie-moze-pozwolic-by-ukrainskie-surowce-wpadly-w-rece-putina/pl3vfdt O boliwijskich zasobach litu: https://wyborcza.pl/7,177851,28080671,the-new-york-times-w-pogoni-za-zielona-energia-po-boliwijski.html O suszy w Chile: https://wyborcza.pl/7,177851,28341463,chile-wprowadzi-racjonowanie-wody-w-stolicy-gdzie-mieszka-prawie.html O zasobach Argentyny: https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/8425499,zloza-litu-argentyna-wielkie-zasoby-elektromobilnosc.html

W tym odcinku (niemal) nie ma Elona Muska! Nie ma, bo skupiamy się na Polsce i polskich badaniach i eksperymentach z cyfryzacją. A są to eksperymenty ministerialne - tym razem pokazujemy, jak kulisy polskich politycznych przepychanek wpływają na wielkie spotkania na szczycie i na dość ryzykowne inicjatywy. Opowiadamy, jak rywalizacja resortów cyfryzacji i finansów wpływa na współpracę z big techami, ale też na duże polskie inwestycje. Jest też szansa, że polscy politycy zajmą się też tematem, który wymaga mniejszych nakładów niż choćby polskie AI: dziećmi. A konkretnie ochroną najmłodszych, którzy korzystają z komunikatorów i serwisów społecznościowych, choć są na to jeszcze za młodzi. Co zadziwiające - do tej pory takich danych nie mieliśmy. Ale raport “Internet dzieci. Raport z monitoringu obecności dzieci i młodzieży w internecie” autorstwa Fundacji "Instytut Cyfrowego Obywatelstwa" i Państwowej Komisji do spraw Przeciwdziałania Wykorzystaniu Seksualnemu Małoletnich poniżej lat 15 po raz pierwszy wziął to zagadnienie na tapet. Wnioski: dzieci w wieku 7-12 lat, które korzystają z serwisów społecznościowych, mogłyby zaludnić duże miasto!

Na Ziemi sytuacja polityczna jest ponura, wiosny wciąż nie ma, dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" lecimy w kosmos. Termin ma znaczenie: to właśnie 2025 r. zdecyduje o tym, w jakim kierunku będzie rozwijać się eksploracja kosmosu. Polecimy na Księżyc, czy na Marsa? I kto jako pierwszy zatknie swoją flagę na Srebrnym lub Czerwonym Globie? Drugi wyścig kosmiczny trwa już w pełni, biorą w nim udział największe mocarstwa, ale oczywiście najważniejsze jest kosmiczne starcie USA i Chin. W obu przypadkach mamy wielkie budżety i wielkie ambicje. Ale tylko po jednej stronie stoi Elon Musk. GOŚCIE ODCINKA: Piotr Cieśliński, dziennikarz naukowy “Gazety Wyborczej” Alicja Musiał, inżynierka systemowa w branży kosmicznej z firmy KPLabs i polityczka bo jest radną krajową w Partii Razem. Damian Jabłeka, astronom, wicedyrektor w Planetarium Śląskim, prowadzi też fanpage Dotknij Nieba oraz Michał Szwajewski, prezes Space Entrepreneurship Institute, twórca obiektów badających przestrzeń kosmiczną i planetarną. NA SKRÓTY: Program Artemis 09:00 Chiny, Chang'e i długi marsz 15:10 Nie Księżyc, lecz Mars 22:14 Europa i Polska 37:24 Bałagan z POLSĄ 54:35 Starlinki i bezpieczeństwo 01:03:25 ŹRÓDŁA: O współpracy Muska i Putina https://wyborcza.biz/biznes/7,177151,31713921,putin-uzgadniamy-z-muskiem-wspolprace-w-kosmosie.html O sankcjach na rosyjski przemysł kosmiczny https://space24.pl/polityka-kosmiczna/swiat/rosja-liczy-straty-upadek-przemyslu-kosmicznego O zwolnieniach w Boeingu https://www.space.com/boeing-layoffs-nasa-space-launch-system-moon-rocket O Kanadzie odcinającej Starlinki https://mobilesyrup.com/2025/02/20/what-happens-starlink-canceled-canada/ Raport NIK na temat działań rządu w sprawie sektora kosmicznego https://www.nik.gov.pl/najnowsze-informacje-o-wynikach-kontroli/polska-strategia-kosmiczna.html

Najważniejsi politycy świata zjechali do Paryża dyskutować o przyszłości AI - o tym, jak będzie wpływać na społeczeństwo, demokrację, pracę. Ton konferencji nadało przemówienie wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który łajał Europę za próby ograniczania amerykańskich technologii i wskazywał, że nie należy tłamsić AI w zarodku. Czyli kurs na deregulacje ustawia się już pełną parą. Tymczasem za oceanem Elon Musk coraz śmielej sobie poczyna w amerykańskiej administracji. Do tej pory zwolnił 75 tys. osób, czyli ok. 3 proc. urzędników. I końca nie widać. A Polska, choć też przymierza się do deregulacji, to ostatnie tygodnie świętowała. W ciągu kilku dni z premierem spotkali się prezes Google Sundar Pichai i wiceprezes Microsoftu Brad Smith, by ogłosić przeznaczone dla naszego kraju inwestycje. Co z nich wyniknie i kto na nich zyska? To właśnie tematy, nad którymi zastanawiamy się w tym odcinku. NA SKRÓTY: 02:25 Wielka polityka o AI 14:02 Elon Musk się rozkręca 29:19 Polski rząd rozmawia z big techami

DeepSeek pojawił się na Zachodzie znienacka i od razu zachwiał systemem. Odkąd w styczniu doprowadził do poważnych zawirowań na giełdzie, mediom udało się wyjaśnić wiele półprawd i przeinaczeń na temat tego modelu AI. Ale i tak, żeby zrozumieć fenomen DeepSeeka, trzeba zajrzeć za kurtynę oddzielającą Chiny od reszty świata. A dzieje się tam całkiem dużo - przede wszystkim trwa walka 200 modeli (językowych). Chiny zapowiadają kolejne, gigantyczne inwestycje w sektor AI. A i same innowacje zastosowane w DeepSeeku pokazują, że Chińczycy nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. Dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" zaglądamy głęboko pod maskę DeepSeeka, sprawdzamy, w którym kierunku będzie rozwijać się chińska AI i czy wciąż musi być dobrym komunistą. GOŚCIE ODCINKA: Alicja Bachulska, starsza analityczka ds. Polityki – Azja i Chiny, Europejska Rada Spraw Zagranicznych - Maciej Rudziński, badacz AI i specjalista od neurokognitywistyki, - Jakub Jakóbowski, specjalista ds. Chin i wiceszef Ośrodka Studiów Wschodnich. NA SKRÓTY: 03:30 Wojna setek modeli 22:09 DeepSeek - prawdy i mity 34:45 Czy DeepSeek jest lepszy niż inne modele? 57:35 Sześć tygrysów AI 1:06:00 Marksistowska AI 1:22:02 Wojna kulturowa ŹRÓDŁA: O chińskich inwestycjach w AI https://finance.yahoo.com/news/chinas-ai-industry-could-see-093000369.html O głównych konkurentach AI https://time.com/7210521/deepseek-chinese-ai-models/ Uwagi Anthropica o DeepSeeku https://darioamodei.com/on-deepseek-and-export-controls POWIĄZANE ODCINKI: 108# O ograniczeniach USA w eksporcie chipów 45# O podstawach budowy AI w Chinach 46# i 47# O kulisach przejęcia Techlandu przez Tencent

Miliony osób na świecie tracą cały dorobek życia w oszukańczym przemyśle, który zaczyna się jako reklama w serwisie społecznościowym. Przestępcy wciąż się zbroją i wciąż znajdują nowe sposoby, by wymykać się mechanizmom obronnym platform. A platformy na takich fałszywych reklamach zarabiają. Ile? To ich słodka tajemnica. Ale są państwa i wyjątkowo zdeterminowane jednostki, które mówią temu przemysłowi: dość. Czy prawo może powstrzymać falę oszustw? Na kogo wywrzeć nacisk, żeby usunąć fałszywe reklamy z wizerunkiem celebrytów? Czy zwykły człowiek też ma szansę w starciu z serwisem społecznościowym? I jak Polska chce chronić przed tą falą swoich obywateli? Wszystkie te wątki poruszamy w dzisiejszym odcinku. GOŚCIE ODCINKA Michał Ołowski z Ośrodka Badań nad Bezpieczeństwem Sztucznej Inteligencji w NASK Mirosław Wróblewski, prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych pani Barbara*, która padła ofiarą wyrafinowanego, ale bardzo rozpowszechnionego oszustwa (*imię zmienione) NA SKRÓTY: 7:15 Cloaking - maskowanie. Co to jest i do czego służy? 13:15 Celebryci szukają sprawiedliwości 21:05 Australia z big techami się nie patyczkuje 29:32 Wielka Brytania poszła zupełnie inną drogą 40:18 A co robi Polska 47:46 Co robi META 55:40 A co Meta robić powinna 1:00:57 Wracamy do historii pani Barbary Linki: O cloakingu https://cert.pl/posts/2024/11/Oszustwa-reklamowe-na-duzych-platformach/ O Andrew Forreście https://www.reuters.com/technology/meta-must-face-australian-billionaire-forrests-us-lawsuit-over-scam-facebook-2024-06-18/ O walce Australii https://www.bbc.com/news/articles/c89vjj0lxx9o O oszustwach w UK https://www.gov.uk/government/publications/online-fraud-charter-2023/online-fraud-charter-2023-accessible#opening-statement O polskim podejściu do wdrażania DSA https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/9710838,internet-do-cenzury-polska-chce-przyjac-przepisy-ktore-sa-niebezpiec.html O oczekiwaniach CERT wobec Mety https://cert.pl/posts/2024/12/oczekiwania-wobec-meta/

[INSTRUKCJA UŻYCIA KODU NA TOK FM PREMIUM - NA DOLE OPISU] To absolutna plaga naszych czasów. Im jesteśmy bogatsi i im starsi, tym częściej trafiamy na celownik publikowanych na Facebooku, Instagramie i TikToku reklam prowadzących do oszustw. To już nie setki, lecz tysiące prób, które są wykrywane każdego roku w Polsce. W 2022 r. KNF zgłosił do swojego CSIRT 17 200 fałszywych platform inwestycyjnych, w 2023 już 30 140, a w 2024… ponad 50 tys.! A to wciąż tylko czubek góry lodowej! Dwie najważniejsze kategorie fałszywych reklam to finanse i zdrowie. Obie wyjątkowo szkodliwe. Mechanizm napędzają wizerunki znanych, lubianych, bogatych i szanowanych osób. CERT szacuje, że tylko w Polsce do wyłudzeń wykorzystano wizerunek 139 osób. I co najgorsze - na każdego z nas można znaleźć haczyk. Każdy ma jakąś bolączkę lub marzenie, które można wykorzystać w perfidnym, piętrowym oszustwie, którego wszystkie warstwy są precyzyjnie przemyślane. W ten sposób pani Barbara, bohaterka odcinka, straciła kilkaset tys. zł. A pewien 56-latek z okolic Bydgoszczy - ponad milion złotych! Dlatego w specjalnym, podwójnym odcinku podcastu "Techstorie" pokażemy, jak wielki zasięg mają fałszywe reklamy, ile pieniędzy tracą na nich Polacy, dlaczego tak trudno jest z nimi walczyć i jaka odpowiedzialność spoczywa na wielkich platformach internetowych. GOŚCIE ODCINKA: - Michał Ołowski z Ośrodka Badań nad Bezpieczeństwem Sztucznej Inteligencji w NASK - Mirosław Wróblewski, prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych - pani Barbara*, która padła ofiarą wyrafinowanego, ale bardzo rozpowszechnionego oszustwa (imię zmienione) NA SKRÓTY: 05:11 Inwestycja pani Barbary 18:10 Skala problemu 38:21 Wizerunki celebrytów 43:45 Oszustwo "na Elona" 50:06 Kto i jak trzyma rękę na pulsie 58:03 Mniej niż doba ŹRÓDŁA: Raport roczny CERT o oszustwach w Polsce https://cert.pl/uploads/docs/Raport_CP_2023.pdf O 56-latku, który stracił milion złotych https://policja.pl/pol/aktualnosci/237746,Uwaga-na-oszustwa-internetowe-56-latek-stracil-ponad-milion-zlotych.html O oszustwie w Hiszpanii https://cadenaser.com/aragon/2024/10/10/defraudan-en-zaragoza-mas-de-400000-euros-en-estafas-con-falsos-anuncios-de-famosos-radio-zaragoza/? O oszustwach w Kanadzie https://www.rcmp-grc.gc.ca/en/news/2024/saskatchewan-rcmp-report-34-million-cryptocurrency-fraud-loss-start-year O bolączkach reklam w serwisach społecznościowych https://cert.pl/posts/2024/11/Oszustwa-reklamowe-na-duzych-platformach/ MAMY DLA WAS PREZENT! Koniecznie wysłuchajcie do końca, bo w tym odcinku mamy dla Was kod do TOK FM Premium na aż trzy miesiące! Jak użyć kodu? 1.Zarejestruj konto na tokfm.pl tutaj: tokfm.pl/rejestracja lub zaloguj się jeśli posiadasz konto: tokfm.pl/zaloguj. 2.Aktywuj kod na stronie tokfm.pl/aktywuj 3.Pobierz aplikację mobilną TOK FM z Google Play, AppStore lub AppGallery (tokfm.pl/aplikacja) 4. Zaloguj się w aplikacji TOK FM za pomocą wybranego loginu i hasła.

[INSTRUKCJA UŻYCIA KODU NA TOK FM PREMIUM NA DOLE OPISU] Polska za krzemową kurtyną! Czy na pewno? Tak, Stany Zjednoczone nakładają na nas (i na zdecydowaną większość świata) limity zakupu najbardziej zaawansowanych chipów do trenowania sztucznej inteligencji. Czy to oznacza, że właśnie podcięły nam skrzydła i teraz to już nie mamy szans na konkurowanie w dziedzinie AI? Odpowiedź brzmi: "to skomplikowane". Ale każdy skomplikowany temat da się rozłożyć na czynniki pierwsze. Dlatego tym razem zagłębiamy się w meandry decyzji USA o podziale świata na pierwszy, drugi i trzeci pod względem dostępu do chipów. Czy Polska powinna walczyć o "wyjście z grupy"? Jakie będą konsekwencje zepchnięcia nas do kraju drugiej kategorii? Czy zamknięto przed nami drzwi do rozwoju? I co wspólnego ma z tym pewien bardzo bogaty półwysep? O tym wszystkim opowiadamy w dzisiejszym odcinku. GOŚCIE ODCINKA: Dr Dominik Batorski, socjolog i data scientist z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW oraz współzałożyciel firmy badawczej Sotrender, Dr Aleksander Poniewierski, były partner w polskim oddziale EY i autor książki “SPEED bez granic w cyfrowym świecie”. NA SKRÓTY: 03:28 Trzy światy 10:47 Co oznaczają limity 20:27 Jest problem? 29:35 Izrael i inne spojrzenie 33:41 Dyplomacja chipowa 38:51 Strefa przerzutowa 44:06 Co dalej? ŹRÓDŁA: Archiwalne odcinki o procesorach i AI: 22# Ta firma rządziła chipami przed NVIDIĄ 25# Wojna półprzewodnikowa 62# Jak Arabia Saudyjska próbuje w przyszłość 66# DziśAI w Polsce. Jak szkolimy talenty 67# DziśAI w Polsce. Jak uciekają nam talenty 68# DziśAI w Polsce. Jak naprawić system 76# Jak NVIDIA stała się królową AI 95# Jak Polska raz zainteresowała się AI i zepsuła instytut badawczy Komentarze ekspertów: Piotr Sankowski >> Jan Oleszczuk-Zygmuntowski >> A href="https://www.linkedin.com/pulse/co-nowa-regulacja-sprzeda%C5%BCy-chip%C3%B3w-dla-ai-oznacza-polski-marek-magry%C5%9B-je5pf/" target="_blank" rel="nofollow">Marek Magryś >> Tomasz Smolarek >> O ograniczeniach eksportu chipów na Bliski Wschód https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-06-11/uae-minister-says-us-concerns-over-chip-supplies-to-china-valid O przemycie chipów do Chin https://www.wsj.com/tech/the-underground-network-sneaking-nvidia-chips-into-china-f733aaa6 O konsekwencjach przemytu https://www.reuters.com/technology/nvidia-preparing-version-new-flaghip-ai-chip-chinese-market-sources-say-2024-07-22/ O chęci podwyżki dla doktorantów https://wyborcza.pl/7,75398,31421335,stypendia-dla-doktorantow-minister-wieczorek-negocjuje-podwyzke.html MAMY DLA WAS PREZENT! Koniecznie wysłuchajcie do końca, bo w tym odcinku mamy dla Was kod do TOK FM Premium na aż trzy miesiące! Jak użyć kodu? 1.Zarejestruj konto na tokfm.pl tutaj: tokfm.pl/rejestracja lub zaloguj się jeśli posiadasz konto: tokfm.pl/zaloguj. 2.Aktywuj kod na stronie tokfm.pl/aktywuj 3.Pobierz aplikację mobilną TOK FM z Google Play, AppStore lub AppGallery (tokfm.pl/aplikacja) 4. Zaloguj się w aplikacji TOK FM za pomocą wybranego loginu i hasła.

[INSTRUKCJA UŻYCIA KODU NA TOK FM PREMIUM - NA DOLE OPISU] Donald Trump jeszcze nie jest prezydentem, ale big techy już dwoją się i troją, żeby dostosować się do jego oczekiwań. Najwięcej w tym zakresie zrobiła Meta. Mark Zuckerberg ogłosił rewolucję w moderacji treści i odwrót od walki z dezinformacją. Wprowadzi też zmiany w sposobie zarządzania firmą od środka - zniesie m.in. zasady dotyczące równości i różnorodności zatrudniania. Ruchy Zucka, choć dotkną nas wszystkich, są obliczone na zaspokojenie potrzeb dwóch osób: nadchodzącego prezydenta Donalda Trumpa i jego doradcy Elona Muska. Bo Musk oczywiście nie próżnuje - oprócz prowadzenia licznych firm zajął się specyficzną dyplomacją twitterową. W tym odcinku podcastu "Techstorie" o tym, co wiatr zmian z USA mówi nam o tym, jak zmieni się internet. Kogo jeszcze nie wyprowadził z równowagi Elon Musk? Czy TikTok naprawdę będzie w USA zbanowany? A może zostanie przejęty? A jeśli tak, to przez kogo? GOŚĆ ODCINKA: Jakub Szymik z organizacji CEE Digital Democracy Watch. NA SKRÓTY: 02:45 Meta i nowa "wolność słowa" 20:25 Meta i kobiety 30:10 Tech bossowie bliżej Trumpa 34:28 Musk i dyplomacja z X rodem 49:45 Co dalej z TikTokiem? 55:50 Czy Europa wie, co robić? LINKI DO ŹRÓDEŁ: List otwarty fact checkerów https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/list-otwarty-do-marka-zuckerberga-od-fact-checkerow-z-calego-swiata/ Zaufanie do Community Notes https://academic.oup.com/pnasnexus/article/3/7/pgae217/7686087?login=false Skuteczność community notes - badanie https://science.feedback.org/despite-community-notes-most-content-reviewed-eu-fact-checkers-goes-unaddressed-x-twitter/ Kulisy wprowadzania zmian w Mecie https://www.nytimes.com/2025/01/10/technology/meta-mark-zuckerberg-trump.html Meta rezygnuje z DEI https://www.axios.com/2025/01/10/meta-dei-programs-employees-trump?ref=platformer.news O skandalu w Wielkiej Brytanii https://www.bbc.com/news/articles/cvgn2wvxx5qo O tym, czy ByteDance może sprzedać TikToka https://carnegieendowment.org/posts/2024/04/the-potential-chinese-responses-to-a-us-ban-on-tiktok?lang=en MAMY DLA WAS PREZENT! Koniecznie wysłuchajcie do końca, bo w tym odcinku mamy dla Was kod do TOK FM Premium na aż trzy miesiące! Jak użyć kodu? 1.Zarejestruj konto na tokfm.pl tutaj: tokfm.pl/rejestracja lub zaloguj się jeśli posiadasz konto: tokfm.pl/zaloguj. 2.Aktywuj kod na stronie tokfm.pl/aktywuj 3.Pobierz aplikację mobilną TOK FM z Google Play, AppStore lub AppGallery (tokfm.pl/aplikacja) 4. Zaloguj się w aplikacji TOK FM za pomocą wybranego loginu i hasła.

W pierwszym odcinku 2025 r. i zarazem pierwszej w tym roku "Bibliotece" omawiamy książki o sztucznej inteligencji, które ukazały się w Polsce jeszcze w 2024 roku i które są niezłym podsumowaniem ostatnich 12 miesięcy i zarazem punktem wyjścia do tego, jak AI będzie się dalej rozwijać, zmieniać świat i człowieka. Dziś wybrałyśmy trzy książki od niezwykle ciekawych postaci świata nauki: - "Moje światy sztuczne i realne. Jak narodziła się AI najnowszej generacji" Fei-Fei Li, przekład Wojciech Pędzich, konsultacja merytoryczna dr Łukasz Chomątek, Wydawnictwo Prześwity - "Osobliwość coraz bliżej. Kiedy połączymy się z AI" Ray Kurzwei, tłumaczenie Tomasz Lanczewski, wyd. Grupa Wydawnicza Relacja - "Przenikanie umysłów", Aleksandra Przegalińska, Tamilla Triantoro, Tłumaczenie: model GPT "Tłumacz angielsko-polski. AI english->polish->en" (GPT-4), model Claude (3.5 Sonnet), Wydawnictwo AI Books by Campus AI Na skróty: 02:45 Książka Fei Fei Li, naukowczyni znanej z nacisku na rolę człowieka w tworzeniu AI i ze skandalu z jej udziałem, gdy pracowała w Google. 26:30 Książka Raymonda Kurzweila, który jest najbardziej znanym propagatorem idei transhumanizmu i twórcą terminu "osobliwości technologicznej". 41:51 Książka duetu Aleksandra Przegalińskiej - czyli najbardziej rozpoznawalnej polskiej naukowczyni specjalizującej się w AI - i Tamilli Triantoro, badaczki specjalizującej się w analizach współpracy człowieka z AI. Odcinki "Techstorii", o których wspominamy: Odc. 39 o transhumanizmie https://open.spotify.com/episode/40FqO5C7Q960mTLn7pzume Odc. 42 o tym, kto jest kim w świecie AI https://open.spotify.com/episode/1m8g2iHtME0PbI7l7puN3s Odc. 71 o tym, jak drony i AI są stosowane na wojnie https://open.spotify.com/episode/0lcvOja7KXVDXSl2t7rw5B

Skoro rok 2024 właśnie się kończy, to sprawdzamy, czy można przewidzieć, co czeka nas w przyszłości. Po raz pierwszy w historii podcastu "Techstorie" w tym odcinku w studiu towarzyszą nam gościnie: Joanna Frota Kurkowska z G2A i Monika Borycka z TrendRadar. Wspólnie analizujemy rynek przewidywania przyszłości - ale ten z gatunku ezoteryki, astrologii czy numerologii, bo bije on ostatnio rekordy popularności. Napędza go rozwój AI i przyciąga bardzo konkretne pieniądze od inwestorów. Co sprawia, że rośnie zainteresowanie astrologią? Czym jest witchtok i czemu siedzą na nim niemal wyłącznie kobiety? Dlaczego numerologia decyduje o ważnych decyzjach biznesowych? Ale nie zajmujemy się wyłącznie wróżbami i wróżeniem z fusów. Omawiamy też najważniejsze trendy na 2025 r. - takie, które są całkowicie namacalne i wymierne.

Czy uniknęliśmy właśnie afery Cambridge Analytica po europejsku? W Rumunii doszło niedawno do bezprecedensowej sytuacji - Sąd Najwyższy odwołał trwające już wybory prezydenckie, bo jak wynika z raportu służb specjalnych, jeden z kandydatów zwyciężył w pierwszej turze dzięki algorytmom TikToka i możliwemu "wpływowi zewnętrznemu". Czy TikTok wybrałby Rumunom prezydenta? Jak to możliwe, skoro reklama polityczna jest na nim zakazana? Dlaczego służby specjalne mówią o "zewnętrznym wpływie" i dlaczego jego ślady prowadzą do Moskwy? Czy wstrząsy polityczne z Bukaresztu będą tak silne, by poważnie zaniepokoić Polskę przed wyborami prezydenckimi w 2025 roku? To tylko część tematów tego odcinka podcastu "Techstorie". GOŚCIE: Kamil Całus, analityk Ośrodka Studiów Wschodnich, zajmujący się Rumunią i Mołdawią. Sylwester Oracz, ekspert ds. cyberbezpieczeństwa Fundacji Odpowiedzialna Polityka Andrada Fiscutean, dziennikarka z rumuńskiego radia Pro FM, współpracuje z BBC przy podcaście Unexpected Elements. NA SKRÓTY: 02:20 Wprowadzenie 07:02 Kto zatrzymał wybory? 13:28 Co działo się na TikToku? 30:31 Co się wydarzyło w Mołdawii? 37:00 TikTok reaguje 46:30 Platformy i polityka LINKI: O raporcie służb specjalnych https://www.politico.eu/article/romanias-presidential-frontrunner-benefited-from-russia-style-booster-campaign-declassified-docs-say/ O reakcjach po odwołaniu wyborów https://www.euronews.com/my-europe/2024/12/07/georgescu-slams-romanias-top-court-after-annulment-of-presidential-first-round O polityce TikToka wobec treści politycznych https://ads.tiktok.com/help/article/tiktok-ads-policy-politics-religion-and-culture O Duginie, Rumunii i Mołdawii https://www.g4media.ro/ideologul-lui-putin-alexander-dughin-care-il-lauda-pe-patriotul-si-romanul-autentic-calin-georgescu-spune-ca-romania-va-fi-parte-din-rusia.html O huraganie dezinformacji w Mołdawii https://www.npr.org/2024/10/21/nx-s1-5159997/moldova-eu-referendum-presidential-election-russia-interference O rosyjskim wpływie na wybory w Mołdawii https://pism.pl/publikacje/rosyjskie-ingerencje-w-wybory-i-referendum-w-moldawii O wpływie TikToka na politykę i skrajną prawicę https://vsquare.org/far-right-tiktok-lies-conspiracies/ Wspominany odcinek 17# TikTok, czyli jak jiggle jiggle wybiera prezydentów

Tysiące fałszywych chińskich sklepów czyhają na nas w sieci. Takich, które podszywają się pod polskie sklepy zidentyfikowano co najmniej 10 tys. Na świecie jest ich dużo, dużo więcej. Zaczyna się od reklamy na Facebooku albo Instagramie. A potem widzimy, jak wielkie w sklepie są zniżki. I odzywa się w nas pradawny instynkt łowiecki, który podpowiada, że oto trafiliśmy okazję życia. Tyle że - wcale nie. Takie sklepy to palący problem, bo stosują coraz bardziej wymyślne sposoby, żeby zdobyć numery naszych kart płatniczych. Jak rozpoznać takie sklepy? Kto za nimi stoi? Czym jest "wodna armia"? I jak odzyskać utracone pieniądze? O tym opowiadamy w tym odcinku podcastu "Techstorie". GOŚĆMI ODCINKA SĄ: Piotr Miączyński, wieloletni dziennikarz gospodarczy "Gazety Wyborczej", specjalizujący się w tematyce handlu i e-handlu. Konrad Latkowski, współzałożyciel firmy RIFFSEC, firmy zajmującej się cyberbezpieczeństwem. NA SKRÓTY: 02:00 Garść ogłoszeń i podziękowań 05:37 Śladem Temu i Shein 09:10 Tysiące fałszywych sklepów 15:57 Kowalski moda, czyli anatomia oszustwa 26:12 Kamińska butik - "polski" sklep prosto z Chin 32:16 Wielka sieć chińskich sklepów 37:03 Potęga i bolączki chińskiego e-commerce 45:00 Jak się nie dać nabrać? LINKI DO ŹRÓDEŁ: O Kowalski Moda https://wyborcza.biz/biznes/7,147743,31441825,sledztwo-wyborcza-biz-chinski-przekret-na-sklep-pod-flaga-bialo-czerwona.html O chińskim ataku chińskich sklepów https://www.theguardian.com/money/article/2024/may/08/chinese-network-behind-one-of-worlds-largest-online-scams O fałszywych chińskich sklepach w Polsce https://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/9671861,falszywy-sklep-okradnie-nas-w-czarny-piatek.html O reakcji UOKiK https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/skargi-falszywe-sklepy-online-tanie-produkty-z-chin-jak-uniknac Polecany odcinek numer #98 https://audycje.tokfm.pl/podcast/165971,98-Europa-i-USA-biora-sie-za-Temu-i-Shein-Bedzie-drozej KONTAKT DO AUTOREK: sosnowska.joanna@outlook.com dosylwii@protonmail.com

W "Techstoriach Light" dziś nie tylko dwie, ale nawet cztery historie...Każda z nich mogłaby być osobnym, dużym odcinkiem podcastu. Google otrzymał dość niespodziewany cios od amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości, który sugeruje, że koncern powinien sprzedać przeglądarkę Chrome. Co to znaczy dla nas, dla Google'a i na ile to prawdopodobne? Tłumaczymy. Nawet, jeśli Google zachowa Chrome'a, to rynek i tak może się zmienić. Bo krew w wodzie poczuła konkurencja i już pojawiają się zapowiedzi, że własną przeglądarkę mógłby chcieć wypuścić OpenAI. Bezpieczeństwo komunikacyjne Europy zależy od podwodnych kabli na Bałtyku. Ale od dwóch lat co chwilę coś nam przypomina, jak bardzo są one podatne na subtelne (i nie tak subtelne) ataki. To wciąż sabotaż, czy już wojna hybrydowa? Kto przerywa kable i w jaki sposób? Dlaczego ta podwodna sieć coraz częściej pada ofiarą ataków? To nie wszystko. Posłuchaj, a dowiesz się jeszcze więcej. NA SKRÓTY DO TREŚCI: 02:43 - KABLE INTERNETOWE 11:29 - GOOGLE I OPENAI 21:10 - OPENAI VS MUSK 27:53 - AUSTRALIA POLECANY WCZEŚNIEJSZY ODCINEK TECHSTORII: - https://audycje.tokfm.pl/podcast/166942,101-Bromans-broligarchow-Dokad-zaprowadzi-nas-duet-Musk-Trump

Stało się - Elon Musk jest najpotężniejszym przedsiębiorcą na świecie. Jego wpływy polityczne i biznesowe już dziś są duże, a będą jeszcze większe. Co może zyskać "współprezydent USA"? Dużo: ulgi finansowe dla swoich firm, łagodniejszy kurs regulacyjny, usunięcie denerwujących go urzędników lub wyciszenie toczących się postępowań. Przykłady można mnożyć. Musk będzie teraz jednym z ważniejszych doradców prezydenta-elekta. A jakie podejście do technologii przyjmie sam Trump? Czy bigtechy mogą otwierać szampana? I co jego polityka będzie oznaczała dla każdego z nas? O tym właśnie rozmawiamy w tym odcinku Techstorii. Zastanowimy się więc, czy to faktycznie ostatni rok TikToka w USA? Czy sztuczna inteligencja pod rządami Truska nabierze wiatru w żagle? Czy kryptolobby czeka teraz prawdziwy złoty wiek? No i czy państwem da się zarządzać tak, jak Twitterem. GOŚĆMI ODCINKA SĄ: - Krystian Łukasik, analityk gospodarki cyfrowej z Polskiego Instytutu Ekonomicznego - Jan Jęcz, analityk gospodarki cyfrowej z Polityki Insight - Dr Marcin Przychodniak, główny specjalista i analityk Chin w programie Azja i Pacyfik Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych NA SKRÓTY DO TREŚCI: 00:00:00 - Wprowadzenie 00:05:07 - Wpływy Muska 00:13:00 - DOGE i krypto 00:40:14 - Deregulacje i BigTechy 00:51:18 AI 01:09:51 - Chipy i Tajwan 01:13:05 Chiny LINKI DO ŻRÓDEŁ: - O finansowaniu kampanii: https://www.opensecrets.org/elections-overview/biggest-donors - O tym, jak Musk jest finansowo powiązany z rządem; https://www.nytimes.com/2024/10/20/us/politics/elon-musk-federal-agencies-contracts.html - O bromansie Muska i Trumpa: https://xyz.pl/jak-elon-musk-pomogl-trumpowi-wygrac-wyscig-do-bialego-domu/ - Ogłoszenie o pracę w DOGE: https://twitter.com/DOGE/status/1857076831104434289 - Musk o tym, czy będzie płacić: https://twitter.com/elonmusk/status/1857112441529700671 - Koszulka DOGE: https://win.donaldjtrump.com/trump-national-committee-jfc/storefront/trump-doge-t-shirt/details/ - Komentarz o broligarchii i McMuskizmie: https://www.theguardian.com/commentisfree/2024/nov/17/how-to-survive-the-broligarchy-20-lessons-for-the-post-truth-world-donald-trump - Co wydarzy się z CHIPS Act: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-08/trump-s-win-sets-off-race-to-complete-chips-act-subsidy-deals - Trump pogłębi zimną wojnę z Chinami: https://www.washingtonpost.com/technology/2024/11/14/us-china-ai-tech-export-controls/ POLECANE WCZEŚNIEJSZE ODCINKI TECHSTORII: - https://audycje.tokfm.pl/podcast/137168,31-Techstorie-i-Twitter-od-srodka-Byli-pracownicy-o-kulisach-rzadow-Muska - https://audycje.tokfm.pl/podcast/163426,91-Przedsiebiorca-polityk-maciwoda-Ktora-maska-Muska-jest-dzis-prawdziwa - https://audycje.tokfm.pl/podcast/163772,92-Krypto-lobby-a-wybory-Jak-steruje-sie-polityka-USA-z-tylnego-siedzenia

Świętujemy setny odcinek "Techstorii" w postaci videocastu, z odpowiedziami na pytania nadesłane przez słuchaczki i słuchaczy. Odcinek wyjątkowy, pełen osobistych pytań, z którego dowiesz się, jak wyglądały początki "Techstorii" i jak powstają scenariusze do odcinków. Zaglądamy za kulisy ciężkiej i zarazem satysfakcjonującej dziennikarskiej pracy. Czy pomaga tu AI, a jeśli tak, to w jaki sposób? Kto jest wymarzonym gościem dla autorek podcastu? A może lista jest długa? Która największa technologiczna nadzieja zawiodła? Z czego autorki podcastu są najbardziej dumne? Czy choć raz się posprzeczały? Czy Sylwia Czubkowska i Joanna Sosnowska rozpoznawane są już po głosie? Jak wyglądają statystyki? Gościnią specjalną świątecznego odcinka i przepytującą jest Karolina Głowacka z Radia Naukowego. LINK DO VIDEOCASTU: - https://www.youtube.com/watch?v=5Q_h9F6inVc

Jesień rozpieszcza premierami książek. Tym razem wybrałyśmy cztery bardzo różnorodne pozycje, w tym dwie polskich autorów. Omawiamy najnowszą książkę Harariego, "Nexus" i dyskutujemy, czym różni się od "Sapiens". Czytamy książkę o seksrobotach i zastanawiamy się, czy to znak czasów i epidemii samotności. Rozmawiamy o książce o Chinach i wyjaśniamy, dlaczego ta głębiej sięga za zasłonę. I w końcu czytamy książkę o początku gier fabularnych w Polsce i ogarnia nas nostalgia. ZAGŁOSUJ NA TECHSTORIE: - https://podcastroku.pl/nagrodapublicznosci/ OMAWIANE KSIĄŻKI: 02:33 - Ewa Stusińska, “Deux Sex Machina. Czy roboty nas pokochają?”, Wydawnictwo W.A.B 12:48 - “Nexus. Krótka historia informacji. Od epoki kamienia do sztucznej inteligencji” Yuval Noah Harari. Random House UK. Od 13 listopada będzie w Polsce, wyda ją Wydawnictwo Literackie 23:56 - Geoffrey Cain “Doskonałe państwo policyjne. Wyprawa w głąb chińskiej inwigilacyjnej dystopii”, tłumaczenie Grzegorz Gajek, wydawnictwo SQN 40:59 - “Kostki zostały rzucone. Historia gier fabularnych na świecie i w Polsce” Tomka Kreczmara, wydane przez LM Publishing LINK DO ŻRÓDEŁ: - O firmie oferującej wirtualnych przyjaciół: https://www.google.com/url?q=https://fortune.com/2023/07/12/brainstorm-tech-chatbot-dating/&sa=D&source=docs&ust=1730809433367726&usg=AOvVaw2sM0h_Q8zsi5Nn7zoqjW5l

Zbliża się jedno z najważniejszych chińskich świąt: Dzień Singla. Z tej okazji w chińskich sklepach będą trwać przeceny, promocje i festiwal zakupów. A w nas uderzy potężna fala uderzeniowa, bo każda chińska platforma e-handlu będzie targetować klientów wszystkimi możliwymi kanałami. Możemy zatem spodziewać się prawdziwego zalewu reklam plastikowych zabawek za 3 zł, sukienek z poliestru za 8 zł i jednorazowych ochraniaczy na uszy za 1,5 zł. Temu i Shein mają na zachodzie już potężnie ugruntowaną pozycję, pieniądze i dużą grupę odbiorców. A przez to zmuszają cały rynek do tego, by grał według ich zasad. Jakie to zasady? I jakim cudem na Temu jest jeszcze taniej niż na AliExpress? Z jakich trików korzystają chińskie platformy, żeby dostać się do naszych kieszeni? I przede wszystkim: czy rządy zachodu mają argumenty, by stawiać tamę chińskim produktom? GOŚĆMI ODCINKA SĄ: - Monika Chmielińska, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Branży Zabawek i Artykułów Dziecięcych - Ignacy Święcicki, kierownik zespołu gospodarki cyfrowej w Polskim Instytucie Ekonomicznym NA SKRÓTY DO TREŚCI: 00:07:41 - SINOIZACJA E-HANDLU 00:11:00 - EFEKT TEMU 00:17:04 - DLACZEGO TAK TANIO? 00:30:56 - EKSPANSJA 00:35:05 - ZARZUTY 00:45:51 - KONIEC DE MINIMIS I POCZĄTEK CEŁ 00:56:52 - POZWY, DOCHODZENIA, PODEJRZENIA LINKI DO ŻRÓDEŁ: - Głosowanie na Techstorie: https://podcastroku.pl/nagrodapublicznosci/ - Raport Globalworks: https://www.globalworks.se/wp-content/uploads/2024/10/ultrafast-fashion-suppliers-and-workers.pdf - Raport o genezie chińskiego e-commerce: https://eizba.pl/wp-content/uploads/2024/05/Foray-China-Report-on-China-Party-State-Support-for-Ecommerce-Export-Development-DOCX_REVISED.pdf - Wezwanie do kontroli Temu w USA: https://www.cpsc.gov/s3fs-public/SHEIN-Temu%20Statement_0.pdf - Raport o niebezpiecznych zabawkach: https://www.toyindustries.eu/80-of-toys-bought-from-third-party-traders-on-online-marketplaces-fail-eu-safety-standards-and-could-be-a-danger-to-children/ - O niebezpiecznych produktach: https://www.ft.com/content/1c4c0bee-f67e-404b-877d-e0cb38faf2d6 - O pozwie wobec Temu w Arkansas: https://arstechnica.com/tech-policy/2024/06/shopping-app-temu-is-dangerous-malware-spying-on-your-texts-lawsuit-claims/ - O końcu de minimis w USA: https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2024/09/13/fact-sheet-biden-harris-administration-announces-new-actions-to-protect-american-consumers-workers-and-businesses-by-cracking-down-on-de-minimis-shipments-with-unsafe-unfairly-traded-products/ - O kontroli UOKiK: https://uokik.gov.pl/kto-sprzedaje-na-platformie-temu POLECANE WCZEŚNIEJSZE ODCINKI TECHSTORII: - 54# Cała prawda o Temu i Shein. Jak podbija nas chiński e-handel: https://audycje.tokfm.pl/podcast/147516,54-Cala-prawda-o-Temu-i-Shein-Jak-podbija-nas-chinski-e-handel - 82# Shein i Temu na celowniku UE. Europa i Polska chcą wybić zęby ultrafast fashion [TECHSTORIE LIGHT] - https://audycje.tokfm.pl/podcast/157330,82-Shein-i-Temu-na-celowniku-UE-Europa-i-Polska-chca-wybic-zeby-ultrafast-fashion-TECHSTORIE-LIGHT

Jak przywrócić glam instytucjom GLAM ( jak z angielskiego określa się galerie, biblioteki, archiwa i muzea)? Oczywiście dzięki AI i odrobinie innowacji. Muzea na całym świecie wprowadzają aplikacje, które dla zwiedzających wytyczają indywidualne trasy zwiedzania. AI pomaga w rekonstrukcji utraconych na zawsze dzieł sztuki (ach, ile pracy miałaby w Polsce!) i ułatwia pracę muzealnikom. Choć kuratorem wystawy chyba ponownie szybko nie zostanie. W tym odcinku odwiedzamy Florydę, Dubaj, Londyn, Singapur i kilka innych miejsc na świecie, które udowadniają, że mądrze wykorzystana AI może zachęcać do czytania, chodzenia do teatru czy na wystawy. Jak to wygląda w Polsce? GOŚĆMI PODCASTU SĄ: - Marcin Wilkowski z Laboratorium Humanistyki Cyfrowej, programista w Centrum Kompetencji Cyfrowych na Uniwersytecie Warszawskim, który naukowo zajmuje się archiwistyką sieci i badaniami wczesnej WWW, rozwija projekt https://humanistyka.dev. - Dr Anna Pluszyńska z Instytutu Kultury Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, animatorka, menedżerka kultury, koordynatorka dostępności i otwartości, współzałożycielka Instytutu Badań Organizacji Kultury – IBOK, członkini Humanistic Management Network. Techstorie i radio Tok FM objęły patronat nad II edycją Forum Kultury Cyfrowej, którego organizatorem jest Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku. NA SKRÓTY DO TREŚCI: 00:00:00 - Wprowadzenie 00:05:00 - Możliwości 00:13:56 - Rekonstrukcja dzieł sztuki 00:30:26 - Muzea 00:42:16 - Teatry 00:46:03 - Biblioteki 00:59:16 - Zagrożenia ZAGŁOSUJ NA TECHSTORIE: - Głosowanie w konkursie Podcast Roku: https://podcastroku.pl/nagrodapublicznosci/ LINKI DO ŻRÓDEŁ: - O Forum Kultury Cyfrowej w Gdańsku: https://forumkulturycyfrowej.ikm.gda.pl/ - O rekonstrukcji Rembrandta: www.theguardian.com/artanddesign/2016/apr/05/new-rembrandt-to-be-unveiled-in-amsterdam - O rekonstrukcji głosu w Muzeum POLIN: https://polin.pl/pl/sztuczna-inteligencja-odtworzyla-glos-ocalalej-z-holocaustu - Rekonstrukcja dzieł Klimta: https://www.wired.com/story/artificial-intelligence-reviving-lost-art - Rekonstrukcja dzieł Klimta na wideo: https://www.youtube.com/watch?v=1xYpIM_BVTI&t=14s - Muzeum Salvadora Dalego: https://thedali.org/ Muzeum Przyszłości https://museumofthefuture.ae/en - O AI, która została kuratorem wystawy: https://www.nytimes.com/2023/09/08/arts/ai-chatgpt-curators-museums.html - O hologramie na scenie teatru: https://tech.wp.pl/burza-w-szklance-wody-czyli-wirtualny-aktor-w-klasycznym-teatrze,6066293524460673a - O immersyjnym czytaniu: https://www.nlb.gov.sg/main/about-us/press-room-and-publications/media-releases/2024/Central-Public-Library-Reopens-with-a-Kaleidoscope-of-Collections-and-Experiences-for-Everyone - O AI-cenzorze: https://www.thegazette.com/k/19-books-pulled-from-mason-city-school-libraries/?ref=hackernoon.com POLECANY WCZEŚNIEJSZY ODCINEK TECHSTORII: - 43# Japońskie roboty, koreańskie chipy. Technologiczny wyścig o palmę pierwszeństwa - https://audycje.tokfm.pl/podcast/141181,43-Japonskie-roboty-koreanskie-chipy-Technologiczny-wyscig-o-palme-pierwszenstwa

To był tydzień spod znaku Elona Muska. SpaceX, Tesla oraz X dowiozły, dowożą lub mają dowieźć spore osiągnięcia. Tylko czy to na pewno same dobre wiadomości dla imperium Muska i jego politycznych ambicji? Z pewnością powody do zmartwień ma za to Google, który od kilku dobrych lat jest na celowniku amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości, który po kolei prześwietla poszczególne działalności giganta. Co prawda Google raczej uniknie najgorszego, czyli podziału na mniejsze spółki, to jednak będzie musiał wprowadzić poważne zmiany w modelu biznesowym. NA SKRÓTY DO TREŚCI: 19:47 - X nie jest gatekeeperem 24:37- Google jest monopolistą i co z tego? 34:53 - TikTok znowu pozwany POLECANE WCZEŚNIEJSZE ODCINKI TECHSTORII: - 91# Przedsiębiorca, polityk, mąciwoda. Która maska Muska jest dziś prawdziwa? - https://audycje.tokfm.pl/podcast/163426,91-Przedsiebiorca-polityk-maciwoda-Ktora-maska-Muska-jest-dzis-prawdziwa - 93# Zanim zabierzesz dziecku smartfon - posłuchaj tego odcinka [BIBLIOTECHA] - https://audycje.tokfm.pl/podcast/164143,93-Zanim-zabierzesz-dziecku-smartfon-posluchaj-tego-odcinka-BIBLIOTECHA - 41# Kaganiec na sztuczną inteligencję? Jak nowe regulacje mogą zmienić internet - https://audycje.tokfm.pl/podcast/140490,41-Kaganiec-na-sztuczna-inteligencje-Jak-nowe-regulacje-moga-zmienic-internet ZAGŁOSUJ NA TECHSTORIE: - https://podcastroku.pl/

Z obietnic polityków wynika, że już od nowego roku Polska będzie miała instytut badawczy AI z prawdziwego zdarzenia. Ale czy na pewno? Co w zasadzie wiemy o Instytucie IDEAS, a co jest w obszarze spekulacji? Czy najlepsi polscy naukowcy AI czują się uspokojeni i zrezygnują z myśli o wyjeździe z Polski? Jedno wiemy na pewno: ze względu na przepychanki polityczne - te w świetle reflektorów i te poza nim - cały rok 2024 r. jest w zasadzie stracony, jeśli chodzi o badania nad AI. Co to oznacza dla konkurencyjności Polski? O tym wszystkim opowiadamy w tym odcinku. GOŚĆMI ODCINKA SĄ: - Dr Dominik Batorski, socjolog, data scientist z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego (ICM), współtwórca firmy Sotrender - Jarosław Królewski - prezes spółki Synerise - Dr Tomasz Trzciński - wykładowca na Politechnice Warszawskiej i lider grupy badawczej w IDEAS NCBR - Prof. Przemysław Musialski - wykładowca na New Jersey Institute of Technology i lider grupy badawczej w IDEAS NCBR NA SKRÓTY DO TREŚCI: 00:05:17 - Trzęsienie ziemi w IDEAS NCBR 00:16:16 - Za kulisami 00:35:16 - Bolączki polskiej nauki 00:46:23 - Co może Polska 00: 57:07 - Polskie szanse LINKI DO ŹRÓDEŁ: - Głosowanie publiczności w konkursie Podcast Roku: https://podcastroku.pl/nagrodapublicznosci/ - Oświadczenie prof. Mądrego -https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,31339412,aleksander-madry-rezygnuje-z-ideas-ncbr-jestem-niezmiernie.html - Otwarcie europejskiego centrum danych kwantowych -

W świecie wielkiej AI nie ma spokoju. Polscy i zagraniczni naukowcy są wściekli na rząd z powodu zmian wprowadzanych w kluczowym polskim ośrodku naukowym poświęconym badaniom nad AI. Awantura zatacza coraz szersze kręgi i trafiła na biurko premiera. Sprawa IDEAS NCBR dzieli polskich polityków i jak nigdy łączy polską naukę i naukowców. Z kolei z OpenAI odchodzą kluczowi pracownicy. Wiąże się to z ważną zmianą w sposobie zarządzania spółką i może sprawić, że Sam Altman będzie miał jeszcze więcej władzy. Słuchamy też Waszych głosów na temat smartfonów w szkołach. NA SKRÓTY DO TREŚCI: 04:45 - IDEAS NCBR 20:07 - OPEN AI 32:53 - SMARTFONY - zakazać, czy nie? LINKI DO ŹRÓDEŁ: - Link do głosowania w konkursie Podcast Roku - https://podcastroku.pl/nagrodapublicznosci/ - O awanturze wokół IDEAS NCBR https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,31343949,lewica-zgotowala-rzadowi-awanture-jakiej-jeszcze-nie-bylo.html - O przetasowaniach w OpenAI https://fortune.com/2024/09/26/mira-murati-exit-openai-altman-for-profit-investors-coup/ POLECANE WCZEŚNIEJSZE ODCINKI TECHSTORII- Seria "DziśAI w Polsce": -odcinek 66 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/151794,66-DzisAI-w-Polsce-glebokie-uczenie -odcinek 67 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/152131,67-DzisAI-w-Polsce-modele -odcinek 68 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/152460,68-DzisAI-w-Polsce-halucynacje -odcinek 90 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/163092,90-Szkola-strefa-wolna-od-smartfonow-Czy-tak-uratujemy-dzieciaki

Skoro mamy już dłuższe jesienne wieczory, to czas na "Bibliotechę". Tym razem książki samych amerykańskich autorów, ale poruszane przez nich tematy mają zasięg globalny. Dlatego rozmawiamy o tym, co napędza teorie spiskowe i czy prezydentura Donalda Trumpa naprawdę była czasem walki światłości z mrokiem (spoiler: nie, nie była). Jakie szkody wyrządzają dzieciom smartfony i serwisy społecznościowe, oraz czy na pewno odebranie im telefonów rozwiąże sprawę? I w końcu zaglądamy do życia i duszy sygnalistki Facebooka, która obnażyła kolejną brzydką twarz giganta. NA SKRÓTY DO OMAWIANYCH KSIĄŻEK: 02:38 - „Uwierz w Plan. Skąd się wziął QAnon i jak namieszał w Ameryce”, Will Sommer, Wydawnictwo Czarne, 2024 18:45 - ”Kobieta, która przeciwstawiła się Facebookowi. Walka o transparentność i odpowiedzialność gigantów technologicznych”, Frances Haugen, wydawnictwo Prześwity, 2024 29:17 - “The Anxious Generation: How the Great Rewiring of Childhood Is Causing an Epidemic of Mental Illness”, Jonathan Heidt, wydawnictwo Penguin Press, 2024 POLECANE WCZEŚNIEJSZE ODCINKI TECHSTORII: - odcinek 4 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/115811,4-Rewolucja-nadejdzie-od-srodka-Czy-sygnalisci-uratuja-technologie - odcinek 72 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/153876,72-Hakerzy-Kim-Dzong-Una-smierc-nudy-i-Myszka-Mickey-zakladnikiem-Disneya-Ksiazki-o-technologiach-BIBLIOTECHA - odcinek 90 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/163092,90-Szkola-strefa-wolna-od-smartfonow-Czy-tak-uratujemy-dzieciaki

Nie bankierzy, nie nafciarze, nie NRA - to środowisko kryptowalut jest największym sponsorem tegorocznych wyborów prezydenckich w USA. Ich pieniądze płyną hojnie zwłaszcza do jednej osoby, która o krypto wypowiada się coraz przychylniej i obiecuje, że zmieni USA w "kryptowalutową stolicę świata". Dlaczego inwestorzy kryptowalutowi tak zaangażowali się w wybory? Co chcą ugrać i czy mają na to szanse? Dlaczego znów w tej sprawie pojawia się Elon Musk? O tym właśnie jest druga część podwójnej miniserii amerykańskiej podcastu "Techstorie". GOŚĆMI TEGO ODCINKA SĄ: - Krystian Łukasik, analityk gospodarki cyfrowej z Polskiego Instytutu Ekonomicznego - Jan Jęcz, analityk gospodarki cyfrowej z Polityki Insight. - Andrzej Kohut, amerykanista, twórca podcastu „Po amerykańsku” i autor książki „Ameryka. Dom podzielony” NA SKRÓTY DO TREŚCI: 00:00:00 - Wprowadzenie 00:04:27 - Pieniądze na wybory 00:20:34 - Od kryptosceptyka po entuzjastę 00:28:41 - Krypto kupuje polityków 00:57:45 - Republikanie a krypto LINKI DO ŹRÓDEŁ: - O kumplach Muska wpłacających na kampanię: https://www.google.com/url?q=https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/elon-musk-trump-super-pac.html - O stanach, które tym razem nie są ważne: https://youtu.be/KtHn59wqdBc - Musk o tym, że pieseł będzie symbolem rządowej posady https://x.com/elonmusk/status/1832956111281877225 - O pozwie rządu wobec kryptokorporacji: https://www.sec.gov/newsroom/press-releases/2023-102 - O rosnącym lobbyingu krypto: https://www.washingtonpost.com/business/2024/05/25/crypto-lobbying-politics-washington - Śledzenie wpłat krypto na wybory: https://www.followthecrypto.org/ - O wpłatach krypto na wybory: https://www.citizen.org/news/crypto-corporations-dump-119m-into-attempt-to-buy-2024-elections - Jak płyną pieniądze do Trumpa i Harris: https://www.fec.gov/data/raising-bythenumbers - O tym, że Dolina Krzemowa głosowała na Clinton: https://fivethirtyeight.com/features/nearly-all-of-silicon-valleys-political-dollars-are-going-to-hillary-clinton - O tym, że Dolina Krzemowa głosowała przeciwko Trumpowi: https://www.vox.com/recode/2020/10/30/21540616/silicon-valley-fundraising-donald-trump-joe-biden-analysis POLECANE ODCINKI TECHSTORII, NAWIĄZUJĄCE DO TEMATU: - odcinek 26 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/134449,26-Longtermizm-Tajemnicza-filozofia-ktora-stoi-za-zachciankami-Elona-Muska-i-nie-tylko - odcinek 71 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/153521,71-Pierwsza-wojna-AI-Ukraina-stala-sie-wielkim-tech-laboratorium - odcinek 86 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/158759,86-Syntetyczne-kampanie-wyborcze-walka-na-dezinformacje-AI-i-deepfake-na-calym-swiecie

Jeszcze przedsiębiorca, czy już polityk? Kim jest Elon Musk? Od zawsze miał kosmiczne ambicje, ale dziś wykraczają one daleko poza "zwykłe" loty w kosmos, produkcję samochodów elektrycznych czy wszczepy do mózgu. Najbogatszy człowiek świata w pełni zaangażował się we wspieranie starań Donalda Trumpa o reelekcję i wszczyna starcia polityczne na całym świecie. Wściekli są na niego politycy brytyjscy, urzędnicy europejscy i pewien brazylijski sędzia. A Musk pod płaszczykiem walki o wolność słowa otwiera kolejne fronty walki. Skąd wziął się bromance Muska i Trumpa? Kto na nim wygra? Czy Musk zostanie osobiście pociągnięty do odpowiedzialności za zamieszki w Wielkiej Brytanii? O tym właśnie jest pierwsza część podwójnej amerykańskiej miniserii podcastu "Techstorie". GOŚĆMI TEGO ODCINKA SĄ: - Tomasz Markiewka, filozof, publicysta autor m.in. książki “Język neoliberalizmu” - Krystian Łukasik, analityk gospodarki cyfrowej z Polskiego Instytutu Ekonomicznego - Jan Jęcz, analityk gospodarki cyfrowej z Polityki Insight NA SKRÓTY DO TREŚCI: 00:00:00 - Wprowadzenie 00:04:42 - Bromance 00:13:04 - Dlaczego polityka 00:29:23 - Elegia dla techmagnatów 00:36:08 - Zamieszki w UK 00:47:08 - Szeryf w Brazylii 01:03:09 - Zatrzymanie Durowa 01:10:18 - Globalizacja polityki POLECANE WCZEŚNIEJSZE ODCINKI TECHSTORII O MUSKU: - odcinek 15 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/123688,15-Geniusz-hochsztapler-troll-Kim-jest-Elon-Musk - odcinek 31 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/137168,31-Techstorie-i-Twitter-od-srodka-Byli-pracownicy-o-kulisach-rzadow-Muska - odcinek 51 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/146423,51-Techmagnaci-w-geopolityce-Jak-daleko-moga-sie-posunac-i-jak-bardzo-namieszac - odcinek 55 - biografia Elona Muska - https://audycje.tokfm.pl/podcast/147839,55-Techstorie-do-czytania-trzy-ksiazki-po-ktore-warto-siegnac-jesienia-Bibliotecha ŻRÓDŁA: - O nierówności moderacji na Twitterze - kiedyś i teraz https://www.nytimes.com/2024/01/25/us/politics/elon-musk-election-misinformation-x-twitter.html - O odejściu reklamodawców z X - https://www.theguardian.com/media/article/2024/sep/05/advertiser-exodus-x-survey-2025-elon-musk - O tym, czy Musk posunął się za daleko - https://open.spotify.com/episode/6vMZWmSoGEVMGfoXAxNcIW - Odpowiedź Muska wobec komisarza Thierrego Bretona - https://x.com/elonmusk/status/1823076043017630114 - O zamknięciu X w Brazylii - https://wyborcza.pl/7,75399,31268265,cios-w-biznesy-elona-muska-platforma-x-zamknieta-w-brazylii.html

Dzieci wesoło wbiegły do szkoły, a nauczyciele i rodzice ponownie stanęli przed wyzwaniem: ile technologii powinno być w szkole? Bo smartfon, który dziecko ma w kieszeni, może być zarówno pomocą edukacyjną, jak i maszynką do TikToka i cyberprześladowania. A sztuczna inteligencja może służyć zarówno do generowania wypracowań z polskiego, jak i wspierać w wyszukiwaniu informacji lub być wyjściem do dyskusji o weryfikacji faktów. Dlatego w pierwszym odcinku czwartego sezonu"Techstorii" sprawdzamy, czy warto odbierać uczniom smartfony. Przyglądamy się, jakie są efekty takich działań na całym świecie, bo już co najmniej 50 państw wprowadziło smartfonowy zakaz. Sprawdzamy też, czy i jak można wykorzystać AI w edukacji - to nie zawsze musi być generowanie prac domowych! Jak radzą sobie z tym inni i kto jest najbardziej zagubiony w świecie cyfrowej szkoły. Naszymi przewodnikami po świecie współczesnej edukacji są znakomici eksperci: - Aleksandra Rodzewicz, nauczycielka i ekspertka Instytutu Badań Edukacyjnych, - Hanna Zielińska, dziennikarka i nauczycielka, - profesor Jacek Pyżalski z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, koordynator ok. 60 krajowych i międzynarodowych projektów badawczych dotyczących edukacji. Na skróty do treści: 00:00:00 - Wprowadzenie 00:01:18 - Zakaz smartfonów w szkołach 00:07:40 - "Rozedrgane" pokolenie 00:13:43 - Syndrom norweski 00:27:54 - Efekt odstawienia 00:39:41 - AI odrabia prace domowe 01:00:16 - Edukacja medialna Źródła: - O Norwegii i smartfonach w szkołach - https://www.google.com/url?q=https://openaccess.nhh.no/nhh-xmlui/bitstream/handle/11250/3119200/DP%252001.pdf&sa=D&source=docs&ust=1725278922403924&usg=AOvVaw1M-8wqHPkwIyQu71XIinQz - Interpretacja norweskich badań https://grimoiremanor.substack.com/p/did-a-new-study-show-that-a-norwegian - O tym, jak smartfony ogłupiają https://www.google.com/url?q=https://www.journals.uchicago.edu/doi/full/10.1086/691462&sa=D&source=docs&ust=1725278922401518&usg=AOvVaw15Ul8uTCrhMvzDsDnVSyfs - O tym, jak smartfony źle działają na interakcje https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0022103117301737 - O tym, jak smartfony obniżają dobrostan https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0963721419847200 - O Wlk. Brytanii bez smartfonów https://cep.lse.ac.uk/pubs/download/dp1350.pdf?utm_source=substack&utm_medium=email - O Hiszpanii bez smartfonów https://www.semanticscholar.org/paper/Banning-mobile-phones-in-schools%253A-evidence-from-in-Beneito-Vicente-Chirivella/163514815cc34fa7806a02dc694a998fa2da8e21 - O Szwecji bez smartfonów https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0272775719303966 - Jak Finlandia szkoliła z AI https://www.uef.fi/en/article/ai-education-in-finland-enhancing-childrens-understanding-critical-thinking-and-creativity-through - Polska szkoła w cieniu AI https://cdv.pl/wp-content/uploads/2024/02/Raport-Polska-szkola-w-cieniu-AI-Collegium-Da-Vinci.pdf - Polska Polityka Cyfrowej Transformacji Edukacji https://www.gov.pl/web/edukacja/polityka-cyfrowej-transformacji-edukacji---projekt-uchwaly-rady-ministrow-skierowany-do-konsultacji - Jonathan Haidt, "The Anxious Generation: How the Great Rewiring of Childhood Is Causing an Epidemic of Mental Illness", Penguin Press, 2024 - "Sztuczna inteligencja. Prawdziwe zmiany w edukacji?", Red. Jacek Pyżalski, Agata Łuczyńska, Fundacja Szkoła z Klasą, 2024

Od dawna chodził za nami odcinek o następującym dylemacie: czy jeśli technologie nie są do końca etyczne i w dalszym ciągu z nich korzystamy, to przestajemy być moralni? Technologie stawiają przed nami naprawdę poważne wyzwania. Dlaczego głośne podkreślanie etyczności działań przez bigtechy w rzeczywistości jest zasłoną dymną, dlaczego nie warto wpadać w skrajności typu technologiczna asceza i w końcu - jak my i nasi eksperci radzimy sobie z tymi etycznymi i praktycznymi wyzwaniami. Gośćmi podcastu są: - Zofia Dzik inwestorka, innowatorka ale przede wszystkim założycielka Instytutu Humanites - Artur Kurasiński wieloletni inwestor, przedsiębiorca i legenda polskiego świata startupów - Jacek Mańko z katedry zarządzania w społeczeństwie sieciowym na Akademii Leona Koźmińskiego Śródtytuły: 00:00:00 - Wprowadzenie 00:03:05 - Trudne wybory 00:10:28 - Zaklęty cykl 00:18:24 - Bezzębna etyka korporacji 00:30:10 - Od tech-ascezy do terapii 00:43:25 - Kto kupi uczciwy telefon 00:49:36 - Jak zdrowo żyć z technologiami 00:54:34 - Gdzie szukać nadziei Linki i książki: - "Anti-Computing: Dissent and the Machine", Caroline Basset, Manchester University Press , 2022 - O bezzębnej etyce korporacji: https://www.benzevgreen.com/tech-ethics/ - Test podstaw moralnych: https://moralfoundations.github.io/thetest.html - Aktywiści technologiczni: https://www.ethicaltechcollective.com/people https://www.ajl.org/ https://blackinai.github.io/#/ https://d4bl.org/ - "Offline. Jak dzięki życiu bez pieniędzy i technologii odzyskałem wolność i szczęście", Mark Boyle, Wydawnictwo Mova, 2020 - "Rewolucja nadziei. W stronę uczłowieczonej technologii”, Erich Fromm, Wydawnictwo Vis-á-Vis/Etiuda, 1968 Polecane odcinki TECHTORII 37 i 81: - Nasze smartfonowe dzieci:https://audycje.tokfm.pl/podcast/139152,37-Nasze-smartfonowe-dzieci-One-beda-winic-nas - Świeże lektury na długi weekend:https://audycje.tokfm.pl/podcast/157066,81-Swieze-lektury-na-dlugi-weekend-Nie-tylko-majowy-BIBLIOTECHA

Za dwa lata sztucznej inteligencji mogą się skończyć dane treningowe. A to oznacza, że ta technologia nie będzie mogła się dalej rozwijać. Dlatego Big Techy dwoją się i troją, żeby zdobyć coraz to nowe wysokiej jakości dane dla swoich modeli. Meta chciała nakarmić swoją sztuczną inteligencję danymi użytkowników Facebooka i Instagrama, zbieranymi od 2007 r. To podejście na razie zostało zawieszone, ale i tak nie był to najbardziej kontrowersyjny z rozważanych pomysłów. Tyle, że choć Meta nie nakarmi naszymi danymi swojej AI, to robią to inni. W jakim zakresie i jak agresywnie? I najważniejsze: czy jest coś, co możemy z tym zrobić? To kluczowe pytania, na które szukamy odpowiedzi w tym odcinku. Gośćmi tego odcinka są: - Maria Magierska prawniczka i doktorantka na Wydziale Prawa Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Florencji - dr Michał Nowakowski, partner odpowiedzialny za AI i cyberbezpieczeństwo w kancelarii ZP Zackiewicz&Partners Śródtytuły: 00:00 - Wprowadzenie 02:49 - Skargi na pomysł Mety 23:25 - Dane na wagę złota 31:08 - OpenAI, Google i Meta 36:35 - Trudny wybór mediów 43:07 - Bunt przeciw AI Linki do źródeł: - O decyzji Norwegii: https://www.datatilsynet.no/aktuelt/aktuelle-nyheter-2024/meta-vil-bruke-brukernes-bilder-og-innlegg-til-a-utvikle-ki/ - O tym, że AI kończą się dane: https://www.nytimes.com/2024/04/06/technology/tech-giants-harvest-data-artificial-intelligence.html - O pozwie NYT przeciwko OpenAI: https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,30545493,new-york-times-oskarza-openai-i-microsoft-to-moze-byc-kluczowy.html - O wzroście Cary: https://petapixel.com/2024/06/10/anti-ai-app-cara-and-alternative-to-instagram-explodes-in-popularity/ Polecane odcinki TECHSTORII - 45, 73, 76: - Czy Chiny wygrają wyścig w dziedzinie sztucznej inteligencji?https://audycje.tokfm.pl/podcast/141817,45-Czy-Chiny-wygraja-wyscig-w-dziedzinie-sztucznej-inteligencji - Artyści kontra nowe technologie:https://audycje.tokfm.pl/podcast/154214,73-Walka-o-przetrwanie-czy-o-wieksza-kase-Artysci-kontra-nowe-technologie - Nvidia. Jak stała się królową rewolucji AI: https://audycje.tokfm.pl/podcast/155262,76-Nvidia-Jak-stala-sie-krolowa-rewolucji-AI-Czy-cos-moze-jej-zagrozic

Temu i Shein jeszcze bardziej rozpychają się na rynku. Ci dwaj giganci chińskiego e-handlu zostali uznani za VLOP-y, co oznacza, że będą podlegać ściślejszym regulacjom. W "Techstoriach Light" także o Mecie, która chce utuczyć swoją AI naszymi danymi i jak USA szykują nam trzęsienie ziemi w świecie sztucznej inteligencji. Na skróty do omawianych tematów: 02:13 - Bingo Techstorii: Chiny 16:32 - Meta chce trenować na nas AI 23:49 - Będzie trzęsienie ziemi w świecie AI? Polecane odcinki TECHSTORII - 54, 59, 76: - https://audycje.tokfm.pl/podcast/147516,54-Cala-prawda-o-Temu-i-Shein-Jak-podbija-nas-chinski-e-handel - https://audycje.tokfm.pl/podcast/149173,59-Kulisy-awantury-w-OpenAI-Kto-i-dlaczego-wyrzucil-Altmana - https://audycje.tokfm.pl/podcast/155262,76-Nvidia-Jak-stala-sie-krolowa-rewolucji-AI-Czy-cos-moze-jej-zagrozic

Pod koniec maja miał miejsce chyba najbardziej zuchwały atak na polską infosferę ostatnich lat. W serwisie Polskiej Agencji Prasowej opublikowana została depesza o tym, że w Polsce odbędzie się częściowa mobilizacja, a powołani do wojska młodzi ludzie trafią na wojnę na Ukrainę. Ukazała się dwa razy, w odstępie około 20 minut. Depesza ta oczywiście była fałszywa, ale i tak zostało zasiane ziarno spiskowej teorii, że informacja była prawdziwa tylko za szybko opublikowana i rząd teraz próbuje przykrywać fakty. I właśnie takie teorie spiskowe oraz pokaz potencjału wpływania na komunikację były zapewne powodem stojącym za tym atakiem. Już w połowie maja minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski ostrzegał, że przed eurowyborami Polska powinna być przygotowana na to, że Rosjanie uruchomią silniejsze niż zazwyczaj cyberataki - albo dezinformujące, albo na infrastrukturę krytyczną. Tyle, że cały ten rok to jeden wielki festiwal wyborczy - na całym świecie niemal 2 mld osób wezmą udział w 65 wyborach. To rekordowa liczba! A zarazem niebywałe możliwości dla państw i sił, które chciałyby w tych wyborach mieszać. Przyglądamy się więc temu, jakie technologie i techniki są używane, by wpływać na procesy wyborcze od Indii po Mołdawię, czy można im wierzyć i kto powrócił do żywych, żeby namawiać do udziału w wyborach. W tym odcinku TECHSTORII swoją wiedzą dzielą się: - Jakub Szymik z Fundacji CEE Digital Democracy Watch - Martyna Bildziukiewicz, szefowa unijnego biura ds. walki z dezinformacją „East StratCom Task Force” - dr Aleksandra Jaskólska z Uniwersytetu Warszawskiego, politolożka i specjalistka od polityki wewnętrznej i zewnętrznej Indii - Christine Bejerasco ekspertka ds. bezpieczeństwa z firmy WithSecure Śródtytuły - na skróty: 00:00 - Wprowadzenie 05:01 - Unia szykuje się na atak 11:23 - Technologiczne sianie chaosu 16:15 - Deepfejki w polityce 25:12 - Indie wielkim laboratorium AI 41:20 - Co wydarzy się w USA 46:36 - Reakcja Big Techów i polityków Źródła: - O przeszukaniach w PE: https://www.france24.com/en/live-news/20240529-%F0%9F%94%B4-police-search-the-european-parliament-over-possible-russian-interference - O deepfejkach w UK: https://www.politico.eu/article/uk-keir-starmer-labour-party-deepfake-ai-politics-elections/ - Jak fałszywy Tom Cruise działał na rzecz Rosji: https://www.politico.eu/article/ioc-says-it-was-hit-by-fake-news-campaign-and-ai-tom-cruise/ - Jacek Dukaj o AI w wyborach: https://wyborcza.pl/7,75517,30113788,jakie-ksiazki-napisze-nam-ai-jacek-dukaj-juz-wie.html - O zalewie deepfejków w Indiach: https://www.wired.com/story/indian-elections-ai-deepfakes/ - Amerykanie boją się wpływu AI na wybory: https://www.elon.edu/u/news/2024/05/15/ai-and-politics-survey/ Polecane odcinki TECHSTORII - 9, 70, 84: - https://audycje.tokfm.pl/podcast/118930,9-Jak-Rosja-zrobila-z-Ukrainy-laboratorium-cyfrowej-wojny - https://audycje.tokfm.pl/podcast/153171,70-Przeprosiny-Zuckerberga-manipulacje-napedzane-AI-i-technologiczna-nowosc-TECHSTORIE-LIGHT - https://audycje.tokfm.pl/podcast/158084,84-Jak-Europa-rzadzi-swiatem-Efekt-Brukseli-odczuwalny-nawet-w-Azji

Początek lata zapowiada się bardzo różnorodnie pod względem premier książkowych. Choć nie są to lektury lekkie, łatwe i przyjemne, warto po nie siągnąć. Pierwsza jest analizą internetowo-rzeczywistego zjawiska, które autorka nazywa terrorem połowy ludzkości. Druga bierze pod lupę mity i przesądy na temat życia w mieście i miejskich technologii. A trzecia i pół kolejnej, to już namysł nad tym, jakie zmiany dzieciom oraz szkole fundują nowe technologie. Pierwszą omawianą w podcaście książką jest - “O mężczyznach, którzy nienawidzą kobiet. Od inceli do artystów podrywu” napisana została przez Laurę Bates, wydana przez Wydawnictwo Czarne, w przekładzie Mariusza Gądka. Autorem drugiej jest Łukasz Drozda - “Miejskie strachy. Miasto 15-minutowe, 5G i inne potwory” Wydawnictwa Krytyka Polityczna. Trzecia to - “Szkoła w czasach AI. Jak przygotować dzieci na wyzwania jutra” napisana przez Jowitę Michalską, wydana przez Wydawnictwo MT. A czwarta, uzupełniająca nosi tytuł - “Z nosem w smartfonie Co nasze dzieci robią w internecie i czy na pewno trzeba się tym martwić?” Karola Jachymka, wydana przez Wydawnictwo Agora. Na skróty do książek: 02:52 - “O mężczyznach, którzy nienawidzą kobiet. Od inceli do artystów podrywu” 22:06 - “Miejskie strachy. Miasto 15-minutowe, 5G i inne potwory” 29:27 - “Szkoła w czasach AI. Jak przygotować dzieci na wyzwania jutra” 37:02 - “Z nosem w smartfonie Co nasze dzieci robią w internecie i czy na pewno trzeba się tym martwić?” Polecane odcinki TECHSTORII: - 37#Nasze smartfonowe dzieci. "One będą winić nas" - https://audycje.tokfm.pl/podcast/139152,37-Nasze-smartfonowe-dzieci-One-beda-winic-nas - 27# Zbanować Tik Toka? Sądny rok dla chińskiej apki - https://audycje.tokfm.pl/podcast/135125,27-Zbanowac-Tik-Toka-Sadny-rok-dla-chinskiej-apki - 39# Transhumanizm, czyli śmierć jak choroba. Jak żyje się z dodatkowym zmysłem? - https://audycje.tokfm.pl/podcast/139785,39-Transhumanizm-czyli-smierc-jak-choroba-Jak-zyje-sie-z-dodatkowym-zmyslem

Opowiadałyśmy już wielokrotnie o dużych dyrektywach DSA, DMA czy AI Act, które zostały przyjęte w ostatnich latach i które mogą mieć decydujący wpływ na to, jak nam się żyje w świecie platform społecznościowych, wielkich technologicznych biznesów i sztucznej inteligencji. Jedno jest pewne: Unia Europejska jest dziś jedną z najważniejszych na świecie sił decydujących o tym, jak wygląda porządek prawny, kontrola i pozycja technologicznego biznesu. Co więcej, być może jest jedyną polityczną instytucją zdolną do tego, by postawić się Big Techom. Ale nie jest tak, że to się dzieje w jakiejś mitycznej, oderwanej od nas Brukseli. Za te polityki i regulacje odpowiadają Parlament Europejski i Komisja Europejska, a ich kształt wyłonimy my sami już 9 czerwca w wyborach europejskich. Dlatego w tym odcinku przyglądamy się temu, czy Europa rządzi światem, czy RODO stało się standardem zarządzania danymi, kto jest wdzięczny za regulację ładowarek i jaką rolę odgrywa i może odgrywać w tym wszystkim Unia. Ten odcinek jest częścią programu prowyborczego, przygotowanego we współpracy z Fundacją Szkoła Liderów, ale partner oczywiście nie miał wpływy na treść podcastu. Więcej o tej kampanii na stronie www.brukselatoniekurort.pl Gośćmi podcastu są: - dr Joanna Mazur z DELab UW - Jakub Szymik z Fundacji CEE Digital Democracy Watch - dr Damian Flisak prawnik, specjalista w zakresie prawa nowych technologii, AI i prawa autorskiego Śródtytuły: 00:00 - Wprowadzenie 09:52 - Roaming 16:38 - Ładowarki 20:37 - "Efekt Brukseli" 29:34 - Przeregulowanie 48:03 - Przyszłość ŹRÓDŁA: - Anu Bradford "The Brussels Effect: How the European Union Rules the World" - Anu Bradford "The False Choice Between Digital Regulation and Innovation" https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4753107 - Nad czym pracuje Unia w cyfrowych tematach? https://www.europarl.europa.eu/topics/pl/article/20210414STO02010/ksztaltowanie-transformacji-cyfrowej-strategia-ue - Teresa Pakulska, "Cyfryzacja w Unii Europejskiej - w Kierunku zrównoważonego rozwoju?"Wyd. SGH https://www.jomswsge.com/pdf-174173-95920?filename=Digitization%20in%20the.pdf - Jak działa zasada Roam Like At Home, czyli ujednolicony roaming w Unii: https://digital-strategy.ec.europa.eu/pl/library/roaming-review-fair-use-policy-and-sustainability-derogation Polecane odcinki TECHSTORII - 66, 67, 68: - https://audycje.tokfm.pl/podcast/151794,66-DzisAI-w-Polsce-glebokie-uczenie - https://audycje.tokfm.pl/podcast/152131,67-DzisAI-w-Polsce-modele - https://audycje.tokfm.pl/podcast/152460,68-DzisAI-w-Polsce-halucynacje

Sztuczna inteligencja może zniszczyć świat i ludzkość? Mamy dla Was dobrą wiadomość. Nie zniszczy. A przynajmniej raczej nie będzie to “ta zła zbuntowana AI”, którą straszy nas popkultura. Ale jest i zła wiadomość. Niestety, budowanie AI w tak wykładniczym tempie, jakie obserwujemy, może nasz świat sprowadzić jeszcze szybciej na krawędź katastrofy klimatycznej. Już teraz, gdyby podliczyć globalne zużycie energii na potrzeby generatywnej AI to… okazałoby się, że mamy na Ziemi jedno państwo więcej. Sam Sam Altman, prezes OpenAI nawoływał w styczniu w Davos, że potrzebujemy przełomu w energetyce, bo AI jest po prostu wyjątkowo energochłonna i na obecnych rozwiązaniach daleko nie zajedziemy. Co więcej OpenAI szacuje, że od 2012 r. moc obliczeniowa wykorzystywana do trenowania jednego modelu AI każdego roku wzrastała 10-krotnie! W efekcie sam ChatGPT w wersji 3 już zużywa tyle energii, co 33 tys. amerykańskich gospodarstw domowych. Gośćmi podcastu są: - Patryk Strzałkowski, dziennikarz Gazety.pl specjalizujący się w tematyce środowiska i ekologii - Natalia Kotłowska-Wochna, prawniczka nowych technologii - Szymon Opryszek, reporter Oko.press i autor książki “Woda. Historia pewnego porwania”. Śródtytuły; 02:14 - Energia na wagę złota 18:36 - Chmura - 6 państwo świata 29:45 - Brak transparentności 32:45 - Minerały ziem rzadkich 35:50 - Czysta energia: będzie przełom? 42:54 - Czy można być eko bez AI Żródła: - Szymon Opryszek, “Woda. Historia pewnego porwania” - Kate Crawford "Atlas Sztucznej Inteligencji" - Raport Schneider Electric o zużyciu energi na potrzeby AI: https://www.androidheadlines.com/2023/10/ai-systems-power-consumption-small-countries.html - Analiza Shaolei Rena, badacza z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside o zużyciu wody: https://arxiv.org/pdf/2304.03271 - Reportaż o centrum danych Facebooka w Lulei: https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,22095952,lulea-dom-wielkiego-brata-facebook-trzyma-historie-naszych.html - Artykuł Piotra Cieślińskiego "Internet i AI to nie tylko algorytmy i dane. To też skały, solanka litowa i ropa naftowa":https://wyborcza.pl/7,75517,30889297,mam-dla-was-zla-wiadomosc-czysta-energia-nie-istnieje.html#S.MT-K.C-B.1-L.1.duzy - Czy Helion da nam fuzję jądrową: https://www.theguardian.com/technology/2023/aug/01/techscape-environment-cost-ai-artificial-intelligence - Jak marihuana generuje ogromne zapotrzebowanie na energię:https://fortune.com/2024/03/22/crypto-marijuana-data-center-power-use-electric-grid/

W "Techstoriach Light" usłyszysz o tym, co się dzieje w kolejnym sezonie telenoweli “dorwać TikToka”, czyli USA kontra TikTok. Po co Europa wzięła na celownik Shein, z jakiego powodu w środku majówki polski MSZ wydał specjalne oświadczenie i dlaczego Oxford zamknął instytut ufundowany przez Elona Muska. Zapraszają Sylwia Czubkowska i Joanna Sosnowska. Na skróty: 01:44 - FANCY BEAR 06:29 - ULTRAKŁOPOTY SHEIN 13:36 - TEMU 14:24 - KOLEJNY SEZON “DORWAĆ TIK TOKA” 19:48 - FUTURE OF HUMANITY INSTITUTE Polecane odcinki TECHSTORII: ODCINEK 54 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/147516,54-Cala-prawda-o-Temu-i-Shein-Jak-podbija-nas-chinski-e-handel ODCINEK 69 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/152797,69-Kim-jest-Miron-Mironiuk-tajemniczy-mlody-biznesmen-dzialajacy-w-Chinach-W-Polsce-stanal-na-czele-rady-do-spraw-AI ODCINEK 26 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/134449,26-Longtermizm-Tajemnicza-filozofia-ktora-stoi-za-zachciankami-Elona-Muska-i-nie-tylko ODCINEK 78 - https://audycje.tokfm.pl/podcast/155932,78-Co-knuli-razem-Facebook-i-Netflix-Handluja-naszym-zyciem-TECHSTORIE-LIGHT

Wszystkie omawiane w tym odcinku książki są świeżynkami, które dopiero co weszły na rynek. Pierwsza pozycja jest wstrząsającym reportażem, po którym kupno nowego smartfonu, nie mówiąc już o elektryku, można przypłacić potężnymi wyrzutami sumienia. Druga, ważnym przekazem o przyszłości świata pod rządami AI, autorstwa jednego z najważniejszych filozofów technologii. I na deser coś lżejszego kalibru. Po raz pierwszy w tym cyklu powieść. I to nie science fiction. Jak już, to raczej socjo-tech fiction, ale z bardzo aktualnym twistem. Omawiane książki: - "Krwawy kobalt. O tym, jak krew Kongijczyków zasila naszą codzienność" Siddharth Kara, Wydawnictwo W.A.B., tłum. Hanna Pustała-Lewicka - "Deep Utopia: Life and Meaning in a Solved World" Nick Bostrom - "Domek z piernika" Jennifer Egan, Wyd. Znak Literanova, tłum Anna Gralak Na skróty do omawianych książek: 01:52 - “Krwawy kobalt” Siddharth Kara 16:34 - “Deep Utopia: Life and Meaning in a Solved World”, Nick 25:08 - "Domek z piernika”, Jennifer EganBostrom

Czy żyjemy już w erze końca otyłości i czy to technologie mogą zatrzymać masowe tycie? Która firma ma wyższą kapitalizację niż Tesla i za chwilę może wyrosnąć na jednego z najważniejszych graczy w świecie farmaceutycznej AI. W tym odcinku także o superchipach od Nvidii. Posłuchaj o ozempicowej gorącze, sprzedawaniu marzeń o atrakcyjnym wyglądzie i roli AI w projektowaniu leków. Ozempic to lek na jedną z najpowszechniejszych chorób cywilizacyjnych: cukrzycę. A za jego produkcją stoi Novo Nordisk, czyli spółka, która wyspecjalizowała się w produkcji leków na cukrzycę. Zarówno Ozempic, jak i Wegovy powstały jako leki właśnie na cukrzycę i nieprawidłowości w gospodarce insuliną. Przy okazji jednak odkryto, że prowadzą one także do sporego ubytku wagi u pacjentów. A gdy dowiedzieli się o tym celebryci, a potem influencerzy z TikToka to świat dosłownie ogarnęła ozempicowa gorączka. Tyle, że leki typu Ozempic to więcej niż nowy sposób na walkę z chorobą otyłościową. Mamy do czynienia ze zjawiskiem na przecięciu medycyny, zmian w trybie życia, mody propagowanej przez serwisy społecznościowe, a nawet AI. I jest to niezwykle ważny trend, bo bardzo możliwe, że to dopiero początek zmian w naszych oczekiwaniach w stosunku do leków i tego, jak mają rozwiązywać choroby cywilizacyjne. Gośćmi tego odcinka są: Tomasz Smolarek, analityk i doradca inwestycyjny z mTFI, a także były wiceminister zdrowia Krzysztof Łanda, lekarz specjalizujący się w farmakoekonomice i systemie ochrony zdrowia. Śródtytuły: 04:16 -Otyłość vs cukrzyca 11:32 - Tiktokowy szał 23:35 - Ile kosztuje nadwaga 26:05 - Dania - wygrany czy zakładnik? 29:24 - AI tworzy leki 38:15 - Superkomputer farmacji Żródła: - Elon Musk chwali Wegovy:

Czym różni się wojna w Ukrainie od tej w Strefie Gazy? Czy podejście low-tech może rzucić na kolana duże nakłady na high-tech? I dlaczego pewna książka doprowadziła do kompromitacji głównodowodzącego sławną jednostką cyberszpiegów? O tym wszystkim w dzisiejszym odcinku. Gośćmi podcastu są: - dr Jacek Raubo, specjalista od obronności i bezpieczeństwa z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - Maciej Miłosz, dziennikarz DGP specjalizujący się w tematyce wojskowej W podcaście - na skróty: 03:35 - Atak Iranu i Żelazna Kopuła 13:48 - Low-tech Hamasu 17:45 - Zbrojenie Izraela i AI 34:38 - Jednostka 8200 39:07 - Socjotechnika Hamasu Żródła; - Jak Google współpracuje z izraelskim wojskiem: https://time.com/6966102/google-contract-israel-defense-ministry-gaza-war/ - Cyberstrategie Hamasu: https://www.atlanticcouncil.org/in-depth-research-reports/report/the-cyber-strategy-and-operations-of-hamas-green-flags-and-green-hats/#cyber - Jak działa i co robi Lawenda AI:https://www.972mag.com/lavender-ai-israeli-army-gaza/ - Książka “The Human-Machine Team: How to Create Synergy Between Human & Artificial Intelligence That Will Revolutionize Our World”. Książka szefa Jednostki 8200 https://www.amazon.com/Human-Machine-Team-Artificial-Intelligence-Revolutionize-ebook/dp/B09472K2YZ/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr= - Maciej Miłosz tłumaczy, czy możemy mieć technologię podobną do Żelaznej Kopuły:https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/9394893,jak-i-kiedy-strzelac-do-pociskow-przeciwnika-pytania-i-odpowiedzi.html Posłuchaj też wcześniejszych odcinków, powiązanych z tematem: - Odcinek 6# - https://audycje.tokfm.pl/podcast/116987,6-Dlaczego-Pegasus-mogl-powstac-wlasnie-w-Izraelu - Odcinek 71# - https://audycje.tokfm.pl/podcast/153521,71-Pierwsza-wojna-AI-Ukraina-stala-sie-wielkim-tech-laboratorium