Podcasts about egyptalandi

Ágústa Kolbrún var með okkur í dag. Hún er nýkomin frá Egyptalandi þar sem hún skoðaði pýramídana, lenti í ævintýrum með heimamanni og upplifði glæstar vonir.IG helgijean & hjalmarorn110Takk fyrir að hlusta - og munið að subscribe´a!

Helgi var að lenda eftir 36 klukkustunda flug frá Balí. Hjálmar fagnar þeim sem koma hvítari heim eftir svona sólarlandarferðir. Strákarnir hringdu í Ágústu Kolbrún sem er stödd í Egyptalandi og spurðu þeir hana út í karlmennina í Egyptalandi. Hjálmar fór á föstudaginn síðasta til þess að sjá Ísland spila við Króata en ferðin fór ekki eins og hann sá fyrir sér.IG: helgijean & hjalmarorn110Takk fyrir að hlusta - og munið að subscribe'a

6. mars 2024 Það er ekki alltaf hagur þolenda vinnumansals að greina frá því, bendir Halldór Oddsson lögfræðingur ASÍ á. Atvinnu- og dvalarleyfi fólksins sé oft bundið kvalaranum og það hefur eytt aleigunni í leiti að betra lífi. Halldór stingur upp á að þolendur sem ljóstri upp um mansal fái aukna vernd, atvinnu- og dvalarleyfi hér á landi. Ragnhildur Thorlacius ræðir við hann. Sjálfboðaliðar á vegum hjálparsamtakanna Solaris hafa þegar komið um tuttugu Palestínumönnum frá Gaza til ættingja sinna á Íslandi, og fleiri eru á leiðinni. Þetta er mikið og krefjandi verkefni fyrir lítil samtök. Og það eru ekki allir sem kunna þeim þakkir fyrir Ævar Örn Jósepsson ræðir við Semu Erlu Serdaroglu, formann samtakanna. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred

Sendinefndir frá Egyptalandi, Katar, Bandaríkjunum og Ísrael settust í dag að samningaborðinu í Kaíró í Egyptalandi til að reyna enn einu sinni að semja um vopnahlé á Gaza. Meðal þeirra sem voru mættir til að reyna að miðla málum voru yfirmenn bandarísku og ísraelsku leyniþjónustunna CIA og Mossad. Nýlega birti greiningardeild ríkislögreglustjóra árlega skýrslu sína um hryðjuverkaógn á Íslandi. Hún talin að þriðja stigi, aukin ógn. Ógnin er talin meiri en áður því til staðar sé ásetningur eða geta og hugsanleg skiplagning hryðjuverka. Runólfur Þórhallsson aðstoðaryfirlögregluþjónn hjá greiningardeildinni segir að horft sé til marga þátta þegar staðan er metin, meðal annars ástands í nágrannalöndum og sem betur fer sé staðan betri hér. Mokveiði hefur verið hjá línubátum víða um land undanfarnar vikur og eru sumar veiðiferðirnar líkastar ævintýri. Þannig fékk þrjátíu tonna bátur frá Hornafirði fékk tæp 43 tonn á eina og sömu línulögnina og þurfti tvær ferðir til að landa aflanum. Veiðin er nánast eingöngu þorskur og sjómenn velta fyrir sér hvort ekki sé tilefni til að auka þorskkvótann.

Ísraelsríki var stofnað í maí 1948 og hóf tilveru sína strax með því að berjast hatrammlega fyrir henni. Aðeins fáum klukkustundum eftir að sjálfstæðisyfirlýsingin var tilkynnt, réðust herir frá Egyptalandi, Sýrlandi, Líbanon og Írak inn í landið. Ísrael var þá að mestu án öflugra vina en nú sárvantaði þá vopn og verjur. Aðeins voru til vopn fyrir einn hermann af þremur. Í snarhasti tókst að kaupa vígtól frá Frakklandi og Tékkóslóvakíu. Ísrael var fljótt að snúa vörn í sókn og hrinti árás Arabaríkjanna. Í þessum þætti munum við einnig skoða mikilvæg átök sem fylgdu í kjölfarið og spannar þátturinn að mestu árin 1948 - 1982. Hér verða einnig útskýrð heiti sem nánast allir  á fullorðinsaldri hafa einhverntíma heyrt í fréttum: Gaza, Golan-hæðir og Vesturbakkinn. Þessi þáttur er í boði Draugahjarðarinnar á Patreon! ❤️ Viltu heyra fleiri þætti? Kynntu þér Draugana á Patreon Vefverslun Drauganna Tónlistin úr þáttunum Umræðuhópur Drauganna á Facebook

29. nóvember 2023 Í vikunni samþykkti Alþingi einróma frumvarp stuðning vegna launa fólks sem starfar í Grindavík. Stuðningurinn getur numið allt að 633 þúsund krónum á mánuði auk framlags í lífeyrissjóð og gildir út febrúar. Hörður Guðbrandsson formaður Verkalýðsfélags Grindavíkur segir töluvert um að fólk hringi á skrifstofuna í leit að svörum. Unnur Sverrisdóttir forstjóri Vinnumálastofnunar segir að í næstu viku geti einstaklingar sótt um stuðning og fyrirtæki um miðjan desember. Samningamenn frá Katar, Egyptalandi og Bandaríkjunum hafa í dag keppst við að ná samkomulagi um að lengja vopnahlé milli stríðandi fylkinga fyrir botni Miðjarðarhafs. Fjölmiðlar höfðu síðdegis eftir utanríkisráðherra Katars að jákvæð niðurstaða væri á næsta leiti. Íslensk stjórnvöld skoða með nágrannaþjóðum hvort og hvernig þau taka þátt i fjármögnun loftslagshamfarasjóðs, sem fjallað verður um á COP 28 sem hefst á morgun. Þetta kom fram í skýrslu Guðlaugs Þórs Þórðarsonar loftslagsráðherra til Alþingis. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

29. nóvember 2023 Í vikunni samþykkti Alþingi einróma frumvarp stuðning vegna launa fólks sem starfar í Grindavík. Stuðningurinn getur numið allt að 633 þúsund krónum á mánuði auk framlags í lífeyrissjóð og gildir út febrúar. Hörður Guðbrandsson formaður Verkalýðsfélags Grindavíkur segir töluvert um að fólk hringi á skrifstofuna í leit að svörum. Unnur Sverrisdóttir forstjóri Vinnumálastofnunar segir að í næstu viku geti einstaklingar sótt um stuðning og fyrirtæki um miðjan desember. Samningamenn frá Katar, Egyptalandi og Bandaríkjunum hafa í dag keppst við að ná samkomulagi um að lengja vopnahlé milli stríðandi fylkinga fyrir botni Miðjarðarhafs. Fjölmiðlar höfðu síðdegis eftir utanríkisráðherra Katars að jákvæð niðurstaða væri á næsta leiti. Íslensk stjórnvöld skoða með nágrannaþjóðum hvort og hvernig þau taka þátt i fjármögnun loftslagshamfarasjóðs, sem fjallað verður um á COP 28 sem hefst á morgun. Þetta kom fram í skýrslu Guðlaugs Þórs Þórðarsonar loftslagsráðherra til Alþingis. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

Sumarið 1874 stóð mikið til í Reykjavík og nágrenni. Haldin var þjóðhátíð til að minnast 1000 ára afmælis Íslands byggðar. Bayard Taylor, bandarískt skáld og ferðabókahöfundur, kom til Íslands þetta ár á vegum bandaríska blaðsins New York Tribune, til að fylgjast með hátíðahöldunum. Hann kom til landsins frá Egyptalandi og skrifaði bók um dvöl sína þar og í sömu bók segir hann frá dvölinni á Íslandi. Umsjónarmaður les frásögn hans. Umsjón: Illugi Jökulsson.

Sumarið 1874 stóð mikið til í Reykjavík og nágrenni. Haldin var þjóðhátíð til að minnast 1000 ára afmælis Íslands byggðar. Bayard Taylor, bandarískt skáld og ferðabókahöfundur, kom til Íslands þetta ár á vegum bandaríska blaðsins New York Tribune, til að fylgjast með hátíðahöldunum. Hann kom til landsins frá Egyptalandi og skrifaði bók um dvöl sína þar og í sömu bók segir hann frá dvölinni á Íslandi. Umsjónarmaður les frásögn hans. Umsjón: Illugi Jökulsson.

Páskahátíðin í Jerúsalem, þar sem Jesú mætti örlögum sínum, var haldin til minningar um þann atburð þegar Móse leiddi Ísraelsmenn úr Egyptalandi. Þetta var og er mesta hátíð Ísraelsmanna. En hver var Móse og var hann allur þar sem hann er séður? Í páskaþætti Frjálsra handa er lagst í Mósebækur og reynt að grafast fyrir um hver Móse var. Umsjónarmaður: Illugi Jökulsson.

Páskahátíðin í Jerúsalem, þar sem Jesú mætti örlögum sínum, var haldin til minningar um þann atburð þegar Móse leiddi Ísraelsmenn úr Egyptalandi. Þetta var og er mesta hátíð Ísraelsmanna. En hver var Móse og var hann allur þar sem hann er séður? Í páskaþætti Frjálsra handa er lagst í Mósebækur og reynt að grafast fyrir um hver Móse var. Umsjónarmaður: Illugi Jökulsson.

Bókaútgáfan Skriða var stofnuð á Hvammstanga árið 2019, en hefur síðan flutt sig yfir á Patreksfjörð. Skriða er sennilega eina útgáfa landsins þar sem köttur er titlaður útgáfustjóri en útgáfan er einnig nefnd í höfuðið á kettinum, Skriðu. Það er einn starfsmaður í vinnu hjá Skriðu, og það er ljóðskáldið Birta Ósmann Þórhallsdóttir. Birta hefur gefið út tvær bækur hjá Skriðu, nú síðast ljóðabókina Spádóm fúleggsins, auk þess að hafa þýtt skáldsöguna Snyrtistofan eftir mexíkóska höfundinn Mario Bellantín. Við heyrum í Birtu í þætti dagsins, af hennar nýjustu ljóðabók, samstarfinu við Skriðu og lífinu utan Reykjavíkur. Að gefnu tilefni grípum við líka niður í viðtal sem hljómaði hér í Víðsjá fyrir áratug, árið 2013, en þar sagði Ólafur Gíslason frá hugmyndum sínum um tengsl íslenskrar samtímalistar og fornra goðsagna, eða nánar til tekið hvernig þær, til dæmis sögnin um dauða Adonisar, gríska goðsins og ástmanns Afródítu, tengdist myndlistarverkinu The Visitors eftir Ragnar Kjartansson, en það verk er nú búið að setja upp í Listasafninu á Akureyri og verður hægt að njóta þar næstu mánuði. The Visitors frá árinu 2012 er þekktasta verk Ragnars, rómað að endemum og hefur farið sigurför víða um heim á þeim rúma áratug síðan listamaðurinn vann það með vinum sínum á herragarðinum Rokeby farm í New York fylki. Í síðustu viku hóf Ragnheiður Gyða Jónsdóttir að segja frá fornum verkföllum í pistlaröð sinni og byrjaði á goðsögulegu verkfalli í Mesópótamíu, í dag liggur leiðin suður í Nílardal að fyrsta, skráða, verkfalli sögunnar.

Bókaútgáfan Skriða var stofnuð á Hvammstanga árið 2019, en hefur síðan flutt sig yfir á Patreksfjörð. Skriða er sennilega eina útgáfa landsins þar sem köttur er titlaður útgáfustjóri en útgáfan er einnig nefnd í höfuðið á kettinum, Skriðu. Það er einn starfsmaður í vinnu hjá Skriðu, og það er ljóðskáldið Birta Ósmann Þórhallsdóttir. Birta hefur gefið út tvær bækur hjá Skriðu, nú síðast ljóðabókina Spádóm fúleggsins, auk þess að hafa þýtt skáldsöguna Snyrtistofan eftir mexíkóska höfundinn Mario Bellantín. Við heyrum í Birtu í þætti dagsins, af hennar nýjustu ljóðabók, samstarfinu við Skriðu og lífinu utan Reykjavíkur. Að gefnu tilefni grípum við líka niður í viðtal sem hljómaði hér í Víðsjá fyrir áratug, árið 2013, en þar sagði Ólafur Gíslason frá hugmyndum sínum um tengsl íslenskrar samtímalistar og fornra goðsagna, eða nánar til tekið hvernig þær, til dæmis sögnin um dauða Adonisar, gríska goðsins og ástmanns Afródítu, tengdist myndlistarverkinu The Visitors eftir Ragnar Kjartansson, en það verk er nú búið að setja upp í Listasafninu á Akureyri og verður hægt að njóta þar næstu mánuði. The Visitors frá árinu 2012 er þekktasta verk Ragnars, rómað að endemum og hefur farið sigurför víða um heim á þeim rúma áratug síðan listamaðurinn vann það með vinum sínum á herragarðinum Rokeby farm í New York fylki. Í síðustu viku hóf Ragnheiður Gyða Jónsdóttir að segja frá fornum verkföllum í pistlaröð sinni og byrjaði á goðsögulegu verkfalli í Mesópótamíu, í dag liggur leiðin suður í Nílardal að fyrsta, skráða, verkfalli sögunnar.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Minnilhutinn í borgarstjórn Reykjavíkur segir að hugrekki vanti í hagræðingartillögur meirihlutans. Niðurskurðurinn bitni mest á þeim sem síst skyldi. Listasafn Reykjavíkur ætlar að fækka sýningum. Ekki sé hægt að fækka starfsfólki. Sólveig Klara Ragnarsdóttir sagði frá og talaði við Sönnu Magdalenu Mörtudóttur og Hildi Björnsdóttur. Ólöf Kristín Sigurðardóttir safnstjóri Listasafns Reykjavíkur sagði frá viðbrögðum safnsins við niðurskurðarkröfum borgarinnar. Andinn á loftslagsráðstefnu sameinuðu þjóðanna í Eygyptalandi var annar og ekki eins bjartsýnn og í Skotlandi í fyrra segir Helga Barðadóttir, aðalsamningamaður Íslands. Umhverfið er allt annað og stríðsrekstur í heiminum hefur áhrif á orkumálin. Í Egyptalandi vannst þó varnarsigur að hennar sögn. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Helgu. Landsréttur sneri í dag við sýknudómi yfir Jóni Baldvini Hannibalssyni, fyrrverandi ráðherra og sendiherra, og dæmdi hann í tveggja mánaða skilorðsbundið fangelsi fyrir kynferðislega áreitni. Þingið í Suður-Afríku ræðir hvort svipta beri Cyril Ramaphosa forseta embætti fyrir að hafa misnotað aðstöðu sína. Hallgrímur Indriðason sagði frá. Á þriðja hundrað börn á flótta verða á Íslandi yfir jólin og hafa aldrei verið fleiri. Hjálparsamtök sem gefa börnunum jólagjafir þiggja viljugar hjálparhendur í verkefnið sem er stórt í ár. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Semu Erlu Serdar um verkefnið. Joe Biden Bandaríkjaforseti hvatti í dag bandaríska stjórnmálamenn til þess að taka skýra afstöðu gegn gyðingahatri. Nokkrir dagar eru síðan forveri hans í embætti, Donald Trump, bauð þekktum afneitara helfararinnar í heimsókn á heimili sitt í Flórída og það vakti mikla reiði. Alvarlegur sjúkdómur er kominn upp í hrossum. Hann er óþekktur en einkennin eru býsna svæsin. Veikin greindist í 13 hrossum í 30 hrossa útigangsstóði á Suðurlandi, og þar af drápust sex þeirra sem sýktust. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sigríði Björnsdóttur dýralækni hjá MAST um sjúkdóminn Poppstjarnan Elton John heldur sína síðustu tónleika á ferlinum næsta sumar. Ásgeir Tómasson leit yfir feril hans í lok Spegilsins.

Við tölum við Dr. Karl Ægi Karlsson, prófessor í taugavísindum við Háskólann í Reykjavík og einn stofnanda sprotafyrirtækisins 3Z. Þau hafa þróað erfðabreytt líkan af ADHD í sebrafiskum með það markmið að finna ný lyf. Og það tókst. Áhrifarík umhyggja er ný siðfræðistefna og hreyfing sem miðar að því að bæta heiminn á sem skilvirkastan hátt. Áhrifarík umhyggja hvetur til góðgerðarstarfsemi sem skilar mælanlegum árangri og á meðal þeirra sem aðhyllast stefnuna er margt ríkasta fólk heims, til að mynda Elon Musk. En það eru ekki bara milljarðamæringar sem geta lagt sitt af mörkum, hér á Íslandi hafa einnig verið stofnuð samtök og rætt verður við Elías Bjart Einarsson meðlim í Samtökum um áhrifaríka umhyggju á Íslandi. VIð fáum síðan pistil frá Finni Ricart Andrasyni loftlagsfulltrúa ungra umhverfissinna, en hann er búinn að melta aðeins allt sem fram kom á loftlagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna sem haldin var í Egyptalandi á dögunum og ætlar að segja okkur frá upplifunum sínum af ráðstefnunni og draga það helsta markvert, slæmt og gott, saman

Við tölum við Dr. Karl Ægi Karlsson, prófessor í taugavísindum við Háskólann í Reykjavík og einn stofnanda sprotafyrirtækisins 3Z. Þau hafa þróað erfðabreytt líkan af ADHD í sebrafiskum með það markmið að finna ný lyf. Og það tókst. Áhrifarík umhyggja er ný siðfræðistefna og hreyfing sem miðar að því að bæta heiminn á sem skilvirkastan hátt. Áhrifarík umhyggja hvetur til góðgerðarstarfsemi sem skilar mælanlegum árangri og á meðal þeirra sem aðhyllast stefnuna er margt ríkasta fólk heims, til að mynda Elon Musk. En það eru ekki bara milljarðamæringar sem geta lagt sitt af mörkum, hér á Íslandi hafa einnig verið stofnuð samtök og rætt verður við Elías Bjart Einarsson meðlim í Samtökum um áhrifaríka umhyggju á Íslandi. VIð fáum síðan pistil frá Finni Ricart Andrasyni loftlagsfulltrúa ungra umhverfissinna, en hann er búinn að melta aðeins allt sem fram kom á loftlagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna sem haldin var í Egyptalandi á dögunum og ætlar að segja okkur frá upplifunum sínum af ráðstefnunni og draga það helsta markvert, slæmt og gott, saman

Þjóðarleiðtogar og ráðherrar á Vesturlöndum eru sammála um að Rússar beri ábyrgð á sprengingunni í Póllandi, hvort sem eldflaugin var rússnesk eða úkraínsk. Úkraínumenn vilja taka þátt í vettvangsrannsókninni. Forsætisráðherra segir mikilvægt að efla varnir landsins gegn hvers kyns netárásum. Málið sé í forgangi hjá þjóðaröryggisráði en töluvert verk sé enn óunnið. Sálfræðingar flýja heilsugæsluna vegna skipulagsbreytinga sem gerðar voru fyrr á árinu í óþökk þeirra. Formaður Félags sálfræðinga í heilsugæslu segir þjónustuna verri fyrir vikið. Íslensk stjórnvöld leggja á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna áherslu á, eins og hingað til, að hlýnun jarðar fari ekki yfir eina og hálfa gráðu. Matvælaráðherra segir að öllu skipti að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, en lausnin sé margþætt og flókin. Bragi Valdimar Skúlason hlaut verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á degi íslenskrar tungu. ------ Farið er að síga á seinni hluta Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna í Egyptalandi. Henni lýkur á föstudag og tuttugu þúsund þátttakendur snúa þá heim á leið. Ætlun þeirra flestra er að vera nær því að tryggja markmið Parísarsamkomulagsins um að hlýnun jarðar verði ekki meiri en ein og hálf gráða frá því sem var við upphaf iðnbyltingar. Erfitt hefur reynst að ná samhljómi um hvernig. Í Glasgow í fyrra skrifuðu þátttakendur upp á yfirlýsingar um að dregið skyldi skarpt og verulega úr losun gróðurhúsalofttegunda. Nú óttast sumir að reynt sé að ná málamiðlun í skjóli þess að markmiðið um eina og hálfa gráðu sé ekki raunsætt. Mary Robinson, fyrrverandi forseti Írlands, viðraði slíkar áhyggjur við fjölmiðla nýlega, en sagði ekki hægt að sættast á slíkt. Samtök fátækari ríkja á fundinum hafa líka lýst því yfir að ekki megi þynna út markmiðin og standa verði við að draga úr losun um helming fyrir 2030. Samtöl um það sem kallað hefur verið töp og tjón í þessu samhengi snúast að nokkru um að ríkari löndin verði að hjálpa þeim fátækari með fjárframlögum að takast á við afleiðingar loftslagsbreytinga sem koma hvað harðast niður á þeim fátæku. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra er í Egyptlandi fyrir hönd Íslands og ávarpaði samkomuna í gær. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Svandísi. Verðbólgan er komin yfir ellefu prósent í Bretlandi. Hún hefur ekki verið meiri í rúmlega fjóra áratugi. Efnahagsráðstafanir ríkisstjórnarinnar verða kynntar á morgun.Breska hagstofan ONS tilkynnti í morgun að verðbólgan í október hefði verið 11,1 prósent. Hún hefur ekki verið meiri frá árinu 1981, - í 41 ár. Ástæðan að þessu sinni er einkum aukinn

Þjóðarleiðtogar og ráðherrar á Vesturlöndum eru sammála um að Rússar beri ábyrgð á sprengingunni í Póllandi, hvort sem eldflaugin var rússnesk eða úkraínsk. Úkraínumenn vilja taka þátt í vettvangsrannsókninni. Forsætisráðherra segir mikilvægt að efla varnir landsins gegn hvers kyns netárásum. Málið sé í forgangi hjá þjóðaröryggisráði en töluvert verk sé enn óunnið. Sálfræðingar flýja heilsugæsluna vegna skipulagsbreytinga sem gerðar voru fyrr á árinu í óþökk þeirra. Formaður Félags sálfræðinga í heilsugæslu segir þjónustuna verri fyrir vikið. Íslensk stjórnvöld leggja á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna áherslu á, eins og hingað til, að hlýnun jarðar fari ekki yfir eina og hálfa gráðu. Matvælaráðherra segir að öllu skipti að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, en lausnin sé margþætt og flókin. Bragi Valdimar Skúlason hlaut verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á degi íslenskrar tungu. ------ Farið er að síga á seinni hluta Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna í Egyptalandi. Henni lýkur á föstudag og tuttugu þúsund þátttakendur snúa þá heim á leið. Ætlun þeirra flestra er að vera nær því að tryggja markmið Parísarsamkomulagsins um að hlýnun jarðar verði ekki meiri en ein og hálf gráða frá því sem var við upphaf iðnbyltingar. Erfitt hefur reynst að ná samhljómi um hvernig. Í Glasgow í fyrra skrifuðu þátttakendur upp á yfirlýsingar um að dregið skyldi skarpt og verulega úr losun gróðurhúsalofttegunda. Nú óttast sumir að reynt sé að ná málamiðlun í skjóli þess að markmiðið um eina og hálfa gráðu sé ekki raunsætt. Mary Robinson, fyrrverandi forseti Írlands, viðraði slíkar áhyggjur við fjölmiðla nýlega, en sagði ekki hægt að sættast á slíkt. Samtök fátækari ríkja á fundinum hafa líka lýst því yfir að ekki megi þynna út markmiðin og standa verði við að draga úr losun um helming fyrir 2030. Samtöl um það sem kallað hefur verið töp og tjón í þessu samhengi snúast að nokkru um að ríkari löndin verði að hjálpa þeim fátækari með fjárframlögum að takast á við afleiðingar loftslagsbreytinga sem koma hvað harðast niður á þeim fátæku. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra er í Egyptlandi fyrir hönd Íslands og ávarpaði samkomuna í gær. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Svandísi. Verðbólgan er komin yfir ellefu prósent í Bretlandi. Hún hefur ekki verið meiri í rúmlega fjóra áratugi. Efnahagsráðstafanir ríkisstjórnarinnar verða kynntar á morgun.Breska hagstofan ONS tilkynnti í morgun að verðbólgan í október hefði verið 11,1 prósent. Hún hefur ekki verið meiri frá árinu 1981, - í 41 ár. Ástæðan að þessu sinni er einkum aukinn

Því miður hefur ákveðinn vandræðagangur gjarnan fylgt því hvernig heimilisofbeldismál eru meðhöndluð innan kerfisins, hvort þau eru skráð, hver viðbrögðin eiga að vera og á hverra forræði. Nýverið var útbúin skýrsla um samræmt verklag innan heilbrigðisþjónustunnar þegar kemur að móttöku þolenda heimilisofbeldis. Þetta er eitthvað sem heilbrigðisstarfsfólk hefur kallað lengi eftir, enda sýna rannsóknir að nánast daglega leita fólk sér heilbrigðisþjónustu vegna heimilisofbeldis. Við ræðum við skýrsluhöfund og formann starfshóps um málið, Drífu Jónasdóttir afbrotafræðing. Það birtist áhugaverð grein í Læknablaðinu nýlega þar sem fjallað er um það sem kallað er skyndilegt góðkynja tímabundið minnisleysi. Það er þegar fólk lendir í því undarlega ástandi að mynda ekki nýjar minningar, oftast í nokkrar klukkustundir í senn, er illa áttað og man ekki jafnvel nokkrar vikur aftur í tímann. Það lagast svo yfirleitt á 4-6 klukkustundum. Og það eru nokkrir tugir slíkra tilvika skráðir á hverju ári á bráðamóttöku Landspítalans. Auður Gauksdóttir læknanemi er annar höfunda þessarar greinar og hún ætlar að segja okkur meira um þetta. Við tökum einnig stöðuna á loftlagsráðstefnunni í Egyptalandi sem er nú í fullum gangi, Málfarsmínúta er á sínum stað og svo kemur safnstjóri RÚV, Helga Lára Þorsteinsdóttir til okkar, og við heyrum úr þættinum Eftir hádegið sem var á dagskrá í sjöunni, þar sem þáttastjórnandi hringdi af handahófi í fólk, spjallaði við það og leyfði því að velja óskalag.

Því miður hefur ákveðinn vandræðagangur gjarnan fylgt því hvernig heimilisofbeldismál eru meðhöndluð innan kerfisins, hvort þau eru skráð, hver viðbrögðin eiga að vera og á hverra forræði. Nýverið var útbúin skýrsla um samræmt verklag innan heilbrigðisþjónustunnar þegar kemur að móttöku þolenda heimilisofbeldis. Þetta er eitthvað sem heilbrigðisstarfsfólk hefur kallað lengi eftir, enda sýna rannsóknir að nánast daglega leita fólk sér heilbrigðisþjónustu vegna heimilisofbeldis. Við ræðum við skýrsluhöfund og formann starfshóps um málið, Drífu Jónasdóttir afbrotafræðing. Það birtist áhugaverð grein í Læknablaðinu nýlega þar sem fjallað er um það sem kallað er skyndilegt góðkynja tímabundið minnisleysi. Það er þegar fólk lendir í því undarlega ástandi að mynda ekki nýjar minningar, oftast í nokkrar klukkustundir í senn, er illa áttað og man ekki jafnvel nokkrar vikur aftur í tímann. Það lagast svo yfirleitt á 4-6 klukkustundum. Og það eru nokkrir tugir slíkra tilvika skráðir á hverju ári á bráðamóttöku Landspítalans. Auður Gauksdóttir læknanemi er annar höfunda þessarar greinar og hún ætlar að segja okkur meira um þetta. Við tökum einnig stöðuna á loftlagsráðstefnunni í Egyptalandi sem er nú í fullum gangi, Málfarsmínúta er á sínum stað og svo kemur safnstjóri RÚV, Helga Lára Þorsteinsdóttir til okkar, og við heyrum úr þættinum Eftir hádegið sem var á dagskrá í sjöunni, þar sem þáttastjórnandi hringdi af handahófi í fólk, spjallaði við það og leyfði því að velja óskalag.

Spegillinn. 10. nóvember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Gæsluvarðhald hefur verið framlengt um tvær vikur yfir tveimur mönnum sem grunaður eru um að skipuleggja hryðjuverk. Þeir voru handteknir í september. Lengra gæsluvarðhald vekur furðu Sveins Andra Sveinssonar verjanda annars mannanna. Oddur Þórðarson talaði við hann. Desemberuppbót til örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega lækkar um helming milli ára samkvæmt fjáraukalögum en formaður fjárlaganefndar vill að það verði endurskoðað. Höskuldur Kári Schram tók saman og heyrist í Kristrúnu Frostadóttur (S), Ingu Sæland (F) og Bjarkeyju Olsen Gunnarsdóttur (V) Margfrestuð skýrsla ríkisendurskoðunar um sölu á Íslandsbanka verður birt á mánudag Guðmundur Kristjánsson, forstjóri Brims, segir að stór hluti þjóðarinnar viti ekki og skilji ekki út á hvað sjávarútvegur gengur. Taka verði heiðarlegra samtal við þjóðina. Stúdentaráð telur að skrásetningargjöld við Háskóla Íslands séu innheimt á fölskum forsendum, þau standi ekki aðeins undir skráningu heldur líka kennslu. Alexander Kristjánsson talaði við Rebekku Karlsdóttur formann stúdentaráðs. Hagsmunavörðum, eða lobbíistum, á vegum gas- og olíufyrirtækja hefur fjölgað um fjórðung á COP-ráðstefnunni síðan á síðasta ári. Um 600 slíkir eru skráðir á viðburði COP27-ráðstefnunnar, sem haldin er í Egyptalandi. Pétur Magnússon tók saman. Skyndibitakeðjan KFC hefur beðist afsökunar eftir að þýskir viðskiptavinir hennar voru hvattir til að minnast atlögu sérsveitarmanna og óbreyttra borgara að gyðingum í Þýskalandi og Austurríki fyrir rúmum áttatíu árum. Markús Þórhallsson sagði frá. Lengri umfjallanir. Ákvörðun Rússa um að flytja herlið sitt frá borginni Kherson í Úkraínu er tekið með tortryggni. Ásgeir Tómasson tók saman. Kennarar ættu að geta sérhæft sig í geðrækt alveg eins og í stærðfræði eða íþróttum segir Sigrún Daníelsdóttir verkefnisstjóri í mennta- og barnamálaráðuneytinu. verið er að undirbúa að geðrækt verið sjálfstæð kennslugrein. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana. DNA sýnataka í nautgriparækt er bylting í ræktunarstarfi bænda. Framfarirnar jafnast á við að fá framdrif undir dráttarvélar segir búfjárræktarráðunautur. Bjarni Rúnarsson tók saman og ræddi við Guðmund Jóhannesson, ráðunaut og ábyrgðarmann í nautgriparækt hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins.

Spegillinn. 10. nóvember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Gæsluvarðhald hefur verið framlengt um tvær vikur yfir tveimur mönnum sem grunaður eru um að skipuleggja hryðjuverk. Þeir voru handteknir í september. Lengra gæsluvarðhald vekur furðu Sveins Andra Sveinssonar verjanda annars mannanna. Oddur Þórðarson talaði við hann. Desemberuppbót til örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega lækkar um helming milli ára samkvæmt fjáraukalögum en formaður fjárlaganefndar vill að það verði endurskoðað. Höskuldur Kári Schram tók saman og heyrist í Kristrúnu Frostadóttur (S), Ingu Sæland (F) og Bjarkeyju Olsen Gunnarsdóttur (V) Margfrestuð skýrsla ríkisendurskoðunar um sölu á Íslandsbanka verður birt á mánudag Guðmundur Kristjánsson, forstjóri Brims, segir að stór hluti þjóðarinnar viti ekki og skilji ekki út á hvað sjávarútvegur gengur. Taka verði heiðarlegra samtal við þjóðina. Stúdentaráð telur að skrásetningargjöld við Háskóla Íslands séu innheimt á fölskum forsendum, þau standi ekki aðeins undir skráningu heldur líka kennslu. Alexander Kristjánsson talaði við Rebekku Karlsdóttur formann stúdentaráðs. Hagsmunavörðum, eða lobbíistum, á vegum gas- og olíufyrirtækja hefur fjölgað um fjórðung á COP-ráðstefnunni síðan á síðasta ári. Um 600 slíkir eru skráðir á viðburði COP27-ráðstefnunnar, sem haldin er í Egyptalandi. Pétur Magnússon tók saman. Skyndibitakeðjan KFC hefur beðist afsökunar eftir að þýskir viðskiptavinir hennar voru hvattir til að minnast atlögu sérsveitarmanna og óbreyttra borgara að gyðingum í Þýskalandi og Austurríki fyrir rúmum áttatíu árum. Markús Þórhallsson sagði frá. Lengri umfjallanir. Ákvörðun Rússa um að flytja herlið sitt frá borginni Kherson í Úkraínu er tekið með tortryggni. Ásgeir Tómasson tók saman. Kennarar ættu að geta sérhæft sig í geðrækt alveg eins og í stærðfræði eða íþróttum segir Sigrún Daníelsdóttir verkefnisstjóri í mennta- og barnamálaráðuneytinu. verið er að undirbúa að geðrækt verið sjálfstæð kennslugrein. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana. DNA sýnataka í nautgriparækt er bylting í ræktunarstarfi bænda. Framfarirnar jafnast á við að fá framdrif undir dráttarvélar segir búfjárræktarráðunautur. Bjarni Rúnarsson tók saman og ræddi við Guðmund Jóhannesson, ráðunaut og ábyrgðarmann í nautgriparækt hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins.

Flest hafa þrætt við maka sinn um hver á að ganga frá þvottinum, ryksuga, kaupa og elda matinn, hver er að vinna of mikið eða gera annað utan heimilisins meðan hitt situr eftir með börn og húsverk. Hvaða áhrif hefur þessi núningur um verkaskiptingu á lífsánægjuna? Tengsl heimilisverka og lífsánægju er einmitt viðfangsefni rannsóknar sem hagfræðidoktorsneminn Anna Guðrún Ragnarsdóttir fer fyrir og við ræðum við hana. Við símum til Grænlands og tölum þar við Ingu Dóru Guðmundsdóttur í Nuuk. Tölum aðeins um nýafstaðnar kosningar og nýjan alþjóðaflugvöll. Við tengjum okkur líka við Loftlagsráðstefnuna í Egyptalandi í þættinum og fáum af henni helsti tíðindi. Svo fáum við umhverfispistilinn eins og alltaf á fimmtudögum, það er plöntuvistfræðingurinn Bryndís Marteinsdóttir sem flytur okkur hann og fjallar um votlendi og endurheimt þess.

Flest hafa þrætt við maka sinn um hver á að ganga frá þvottinum, ryksuga, kaupa og elda matinn, hver er að vinna of mikið eða gera annað utan heimilisins meðan hitt situr eftir með börn og húsverk. Hvaða áhrif hefur þessi núningur um verkaskiptingu á lífsánægjuna? Tengsl heimilisverka og lífsánægju er einmitt viðfangsefni rannsóknar sem hagfræðidoktorsneminn Anna Guðrún Ragnarsdóttir fer fyrir og við ræðum við hana. Við símum til Grænlands og tölum þar við Ingu Dóru Guðmundsdóttur í Nuuk. Tölum aðeins um nýafstaðnar kosningar og nýjan alþjóðaflugvöll. Við tengjum okkur líka við Loftlagsráðstefnuna í Egyptalandi í þættinum og fáum af henni helsti tíðindi. Svo fáum við umhverfispistilinn eins og alltaf á fimmtudögum, það er plöntuvistfræðingurinn Bryndís Marteinsdóttir sem flytur okkur hann og fjallar um votlendi og endurheimt þess.

Við byrjum á að tengja okkur stuttlega inn á Loftlagsráðstefnuna í Egyptalandi sem er nú í fullum gangi, Finnur Ricart Andrason, hjá Ungum umhverfissinum og pistlahöfundur Samfélagsins er staddur þar og fer yfir helst markvert sem þar hefur átt sér stað hingað til. Við ræðum um göngustíga og leiðir, og hönnun þeirra. Gunnar Óli Guðjónsson landlagsarkitekt hefur sérhæft sig í göngustígagerð og komið að gerð leiðarvísis fyrir öll þau sem setja slíkt upp, hvort sem er á ferðamannastöðum, sumarhúsa- eða landeigendur og stjórnvöld. Það er nefnilega ákveðin kúnst og vísinda við að leggja göngustíg - ef stígurinn er settur bara niður einhversstaðar getur hann hæglega eyðilagst eða þá að fólk einfaldlega notar hann ekki, því hann liggur bara ekki rétt. Við ræðum við Gunnar Óla. Tónmenntakennara vantar til starfa í fjöldamarga grunnskóla, tónmennt er skyldugrein samkvæmt námskrá - hvernig stendur á því að þessi staða er komin upp og hvernig á að bregðast við henni? Við ræðum við Dr Kristín Valsdóttir, deildarforseti listkennsludeildar Listaháskóla Íslands og sérfræðing í tónmenntakennslu um þetta Páll Líndal umhverfissálfræðingur verður svo með sinn pistil í lok þáttar, og fjallar þar meðal annars um listina (og spennuna) við að stytta sér leið.

Við byrjum á að tengja okkur stuttlega inn á Loftlagsráðstefnuna í Egyptalandi sem er nú í fullum gangi, Finnur Ricart Andrason, hjá Ungum umhverfissinum og pistlahöfundur Samfélagsins er staddur þar og fer yfir helst markvert sem þar hefur átt sér stað hingað til. Við ræðum um göngustíga og leiðir, og hönnun þeirra. Gunnar Óli Guðjónsson landlagsarkitekt hefur sérhæft sig í göngustígagerð og komið að gerð leiðarvísis fyrir öll þau sem setja slíkt upp, hvort sem er á ferðamannastöðum, sumarhúsa- eða landeigendur og stjórnvöld. Það er nefnilega ákveðin kúnst og vísinda við að leggja göngustíg - ef stígurinn er settur bara niður einhversstaðar getur hann hæglega eyðilagst eða þá að fólk einfaldlega notar hann ekki, því hann liggur bara ekki rétt. Við ræðum við Gunnar Óla. Tónmenntakennara vantar til starfa í fjöldamarga grunnskóla, tónmennt er skyldugrein samkvæmt námskrá - hvernig stendur á því að þessi staða er komin upp og hvernig á að bregðast við henni? Við ræðum við Dr Kristín Valsdóttir, deildarforseti listkennsludeildar Listaháskóla Íslands og sérfræðing í tónmenntakennslu um þetta Páll Líndal umhverfissálfræðingur verður svo með sinn pistil í lok þáttar, og fjallar þar meðal annars um listina (og spennuna) við að stytta sér leið.

Skátahreyfingin á Íslandi fagnaði um helgina 110 árum frá upphafi starfs á Íslandi og 100 ára afmæli kvenskátastarfssins og auðvitað var það gert með afmæliskvöldvöku. Upphafið var 2. nóvember árið 1907, en þá komu saman nokkrir skátafélagar í Fjósinu, að baki Menntaskólans við Reykjavík. Harpa Ósk Valgeirsdóttir er skátahöfðingi Íslands og hún kom í þáttinn og fór aðeins með okkur yfir sögu skátahreyfingarinnar á Íslandi. Á laugardaginn heldur Félag um átjándu aldar fræði málþing undir yfirskriftinni - Af sjálfsævisögum frá átjándu og nítjándu öld í Þjóðarbókhlöðunni. Teknar verða fyrir fjórar íslenskar sjálfsævisögur frá átjándu og nítjándu öld og þær greindar með augum ævisöguritaranna. Skoðuð verða samskipti söguritaranna við annað fólk, hugmyndafræði sem birtist í sögum þeirra, sjálfsmynd svo og dómar þeirra um annað fólk. Mjög áhugaverð innsýn í lífið á 18. og 19. öld. Margrét Gunnarsdóttir, sagnfræðingur og skjalavörður á Þjóðskjalasafni Íslands og Svavar Sigmundsson, rannsóknarprófessor emeritus við Stofnun Árna Magnússonar, komu í þáttinn og sögðu frá. Elín Björk Jónasdóttir veðurfræðingur kom svo í sitt vikulega veðurspjall og í dag fjallaði hún um loftslagsmálin og COP27 loftslagsráðstefnuna sem stendur nú yfir í Egyptalandi. Tónlist í þættinum í dag: Ameríka / Valdimar Guðmundsson og Þorsteinn Einarsson, úr Hljómskálanum (Bragi Valdimar Skúlason og Magnús Eiríksson) Eitt lag enn / GÓSS (Hörður Gunnar Ólafsson og Aðalsteinn Ásberg Sigurðsson) Just the way you are / Billy Joel (Billy Joel) Aftur heim til þín / Eyþór Ingi og Lay Low (Jónína Guðrún Eysteinsdóttir og Baldur Hjörleifsson) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Skátahreyfingin á Íslandi fagnaði um helgina 110 árum frá upphafi starfs á Íslandi og 100 ára afmæli kvenskátastarfssins og auðvitað var það gert með afmæliskvöldvöku. Upphafið var 2. nóvember árið 1907, en þá komu saman nokkrir skátafélagar í Fjósinu, að baki Menntaskólans við Reykjavík. Harpa Ósk Valgeirsdóttir er skátahöfðingi Íslands og hún kom í þáttinn og fór aðeins með okkur yfir sögu skátahreyfingarinnar á Íslandi. Á laugardaginn heldur Félag um átjándu aldar fræði málþing undir yfirskriftinni - Af sjálfsævisögum frá átjándu og nítjándu öld í Þjóðarbókhlöðunni. Teknar verða fyrir fjórar íslenskar sjálfsævisögur frá átjándu og nítjándu öld og þær greindar með augum ævisöguritaranna. Skoðuð verða samskipti söguritaranna við annað fólk, hugmyndafræði sem birtist í sögum þeirra, sjálfsmynd svo og dómar þeirra um annað fólk. Mjög áhugaverð innsýn í lífið á 18. og 19. öld. Margrét Gunnarsdóttir, sagnfræðingur og skjalavörður á Þjóðskjalasafni Íslands og Svavar Sigmundsson, rannsóknarprófessor emeritus við Stofnun Árna Magnússonar, komu í þáttinn og sögðu frá. Elín Björk Jónasdóttir veðurfræðingur kom svo í sitt vikulega veðurspjall og í dag fjallaði hún um loftslagsmálin og COP27 loftslagsráðstefnuna sem stendur nú yfir í Egyptalandi. Tónlist í þættinum í dag: Ameríka / Valdimar Guðmundsson og Þorsteinn Einarsson, úr Hljómskálanum (Bragi Valdimar Skúlason og Magnús Eiríksson) Eitt lag enn / GÓSS (Hörður Gunnar Ólafsson og Aðalsteinn Ásberg Sigurðsson) Just the way you are / Billy Joel (Billy Joel) Aftur heim til þín / Eyþór Ingi og Lay Low (Jónína Guðrún Eysteinsdóttir og Baldur Hjörleifsson) UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Hin árlega loftslagsráðstefna Sþ. hefst á sunnudaginn, hún fer að þessu sinni fram í Egyptalandi, nánar tiltekið Sharm el Sheikh. Þessar ráðstefnur þykja mikilvægur vettvangur til að ríki heims geti unnið að loftlagsaðgerðum í sameiningu, markmiðið sagt sameiginlegt og því ættu leiðirnar að vera það líka. Rætt annarsvegar við Helgu Barðadóttur sem fer fyrir sendinefnd íslenskra stjórnvalda - og hinsvegar Tinnu Hallgrímsdottur, sem verður á svæðinu sem formaður Ungra umhverfissina. Málfarsmínúta Ingibjörg Svala Jónsdóttir prófessor í vistfræði við Háskóla Íslands er gestur í dýraspjallinu svokallaða, hún hefur rannsakað dýr og gróður á túndrum heimsins, sérstaklega við norðurheimskaut. Ruslarabb endurflutt, um flokkun sápupumpa og pilluspjaldna.

Hin árlega loftslagsráðstefna Sþ. hefst á sunnudaginn, hún fer að þessu sinni fram í Egyptalandi, nánar tiltekið Sharm el Sheikh. Þessar ráðstefnur þykja mikilvægur vettvangur til að ríki heims geti unnið að loftlagsaðgerðum í sameiningu, markmiðið sagt sameiginlegt og því ættu leiðirnar að vera það líka. Rætt annarsvegar við Helgu Barðadóttur sem fer fyrir sendinefnd íslenskra stjórnvalda - og hinsvegar Tinnu Hallgrímsdottur, sem verður á svæðinu sem formaður Ungra umhverfissina. Málfarsmínúta Ingibjörg Svala Jónsdóttir prófessor í vistfræði við Háskóla Íslands er gestur í dýraspjallinu svokallaða, hún hefur rannsakað dýr og gróður á túndrum heimsins, sérstaklega við norðurheimskaut. Ruslarabb endurflutt, um flokkun sápupumpa og pilluspjaldna.

Spegillinn 31. október 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Íslendingur sem flúði innrásina í Úkraínu hefur snúið aftur til Kyiv og ætlar að einangra hús sitt á íslenskan máta, vegna lítils orkuöryggis í landinu. Hann segist vart trúa því að búa í þessum aðstæðum. Danir kjósa til þings á morgun og það stefnir í mest spennandi kosningar í landinu síðan fyrir aldamót. Enn er óvíst hvenær skýrsla Ríkisendurskoðunar um söluna á Íslandsbanka lítur dagsins ljós. Nokkur skjálftavirkni var bæði við Bárðarbungu og Herðubreið í dag. Yfir hundrað tonn af graskerjum hafa selst hér á landi í tilefni af hrekkjavöku sem er í dag. Olaf Scholz kanslari Þýskalands gagnrýndi í dag loftslagsmótmælendur fyrir að gera fræg listaverk að skotmarki sínu í aðdraganda COP27-ráðstefnunnar í Egyptalandi. Á hin rammíslensku jólaborð bætast nú danskir humrar við skosku rjúpurnar. Lengri umfjöllun: Ársverðbólgan í þeim 19 löndum Evrópu þar sem evran er gjaldmiðill mælist núna að meðaltali 10,7 prósent. Hún hefur aldrei áður mælst svo mikil í rúmlega 20 ára sögu evrunnar. Þetta kemur fram í tölum Evrópsku hagstofunnar - Eurostat- sem birtar voru í dag. Það er einkum orku- og matarverð sem hefur hækkað. Orkuverð hefur hækkað um tæp 42 prósent á einu ári í Evruríkjum og sú hækkun kemur verulega við pyngjuna hjá evrópskum almenningi og fyrirtækjum. Kristján Sigurjónsson ræðir við Katrínu Ólafsdóttur hagfræðing og dósent við Háskólann í Reykjavík um efnahagsástandið í Evrópu og áhrif þess hér á landi. Þann sjötta nóvember hefst loftslagsráðstefnan COP 27 í Egyptalandi. Ríki heims koma þar saman til að leggja á ráðin um stöðu loftslagsmála og stilla saman strengi sína í baráttunni við loftslagsvána. Sendinefnd fer frá Íslandi á ráðstefnuna sem formlegur málsvari landsins, en þar verða einnig fleiri fulltrúar. Helga Barðadóttir fer fyrir sendinefnd Íslands á COP-27. Bjarni Rúnarsson talar við Helgu. Í Sao Paulo og víðar í Brasilíu brast á með söng og dansi meðal stuðningsfólks Luiz Inacio Lula da Silva, forsetaframbjóðanda vinstrimanna, þegar hann seig fram úr andstæðingnum Jair Bolsonaro forseta, frambjóðanda hægrimanna, í gærkvöld. Ásgeir Tómasson segir frá forsetakosningunum í Brasilíu.

Spegillinn 31. október 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Íslendingur sem flúði innrásina í Úkraínu hefur snúið aftur til Kyiv og ætlar að einangra hús sitt á íslenskan máta, vegna lítils orkuöryggis í landinu. Hann segist vart trúa því að búa í þessum aðstæðum. Danir kjósa til þings á morgun og það stefnir í mest spennandi kosningar í landinu síðan fyrir aldamót. Enn er óvíst hvenær skýrsla Ríkisendurskoðunar um söluna á Íslandsbanka lítur dagsins ljós. Nokkur skjálftavirkni var bæði við Bárðarbungu og Herðubreið í dag. Yfir hundrað tonn af graskerjum hafa selst hér á landi í tilefni af hrekkjavöku sem er í dag. Olaf Scholz kanslari Þýskalands gagnrýndi í dag loftslagsmótmælendur fyrir að gera fræg listaverk að skotmarki sínu í aðdraganda COP27-ráðstefnunnar í Egyptalandi. Á hin rammíslensku jólaborð bætast nú danskir humrar við skosku rjúpurnar. Lengri umfjöllun: Ársverðbólgan í þeim 19 löndum Evrópu þar sem evran er gjaldmiðill mælist núna að meðaltali 10,7 prósent. Hún hefur aldrei áður mælst svo mikil í rúmlega 20 ára sögu evrunnar. Þetta kemur fram í tölum Evrópsku hagstofunnar - Eurostat- sem birtar voru í dag. Það er einkum orku- og matarverð sem hefur hækkað. Orkuverð hefur hækkað um tæp 42 prósent á einu ári í Evruríkjum og sú hækkun kemur verulega við pyngjuna hjá evrópskum almenningi og fyrirtækjum. Kristján Sigurjónsson ræðir við Katrínu Ólafsdóttur hagfræðing og dósent við Háskólann í Reykjavík um efnahagsástandið í Evrópu og áhrif þess hér á landi. Þann sjötta nóvember hefst loftslagsráðstefnan COP 27 í Egyptalandi. Ríki heims koma þar saman til að leggja á ráðin um stöðu loftslagsmála og stilla saman strengi sína í baráttunni við loftslagsvána. Sendinefnd fer frá Íslandi á ráðstefnuna sem formlegur málsvari landsins, en þar verða einnig fleiri fulltrúar. Helga Barðadóttir fer fyrir sendinefnd Íslands á COP-27. Bjarni Rúnarsson talar við Helgu. Í Sao Paulo og víðar í Brasilíu brast á með söng og dansi meðal stuðningsfólks Luiz Inacio Lula da Silva, forsetaframbjóðanda vinstrimanna, þegar hann seig fram úr andstæðingnum Jair Bolsonaro forseta, frambjóðanda hægrimanna, í gærkvöld. Ásgeir Tómasson segir frá forsetakosningunum í Brasilíu.

Guðmundur Fertram Sigurjónsson forstjóri Kerecis: Kerecis framleiðir og vinnur með fiskroð sem er notað til að græða upp sár. Nýverið fór fyrirtækið í samstarf með egypsku sjúkrahúsi sem sérhæfir sig í sjúklingum með brunasár, en brunaslys er tíð í Egyptalandi vegna bágra aðstæðna og lélegs aðbúnaðar í eldhúsum. Magnús, Aron, Axel, Hákon, Huldar, Sæmundur, Ingi, Kristján, Leon, kennari og nemendur í Vélaverkfræði: Heimsókn í háskóla Íslands og rætt við nemendur í vélaverkfræði sem eru að kynna fjölbreytt verkefni, meðal annars sjálfvirkan blómapott, sjálfstýrandi seglbát og nýja tegund af vindmyllu Guðrún Línberg Guðjónsdóttir, málfarsráðgjafi RÚV: málfarsspjall, meðal annars um hvort það eigi að vera stór ö í Andrés Önd/önd.

Guðmundur Fertram Sigurjónsson forstjóri Kerecis: Kerecis framleiðir og vinnur með fiskroð sem er notað til að græða upp sár. Nýverið fór fyrirtækið í samstarf með egypsku sjúkrahúsi sem sérhæfir sig í sjúklingum með brunasár, en brunaslys er tíð í Egyptalandi vegna bágra aðstæðna og lélegs aðbúnaðar í eldhúsum. Magnús, Aron, Axel, Hákon, Huldar, Sæmundur, Ingi, Kristján, Leon, kennari og nemendur í Vélaverkfræði: Heimsókn í háskóla Íslands og rætt við nemendur í vélaverkfræði sem eru að kynna fjölbreytt verkefni, meðal annars sjálfvirkan blómapott, sjálfstýrandi seglbát og nýja tegund af vindmyllu Guðrún Línberg Guðjónsdóttir, málfarsráðgjafi RÚV: málfarsspjall, meðal annars um hvort það eigi að vera stór ö í Andrés Önd/önd.

Guðmundur Fertram Sigurjónsson forstjóri Kerecis: Kerecis framleiðir og vinnur með fiskroð sem er notað til að græða upp sár. Nýverið fór fyrirtækið í samstarf með egypsku sjúkrahúsi sem sérhæfir sig í sjúklingum með brunasár, en brunaslys er tíð í Egyptalandi vegna bágra aðstæðna og lélegs aðbúnaðar í eldhúsum. Magnús, Aron, Axel, Hákon, Huldar, Sæmundur, Ingi, Kristján, Leon, kennari og nemendur í Vélaverkfræði: Heimsókn í háskóla Íslands og rætt við nemendur í vélaverkfræði sem eru að kynna fjölbreytt verkefni, meðal annars sjálfvirkan blómapott, sjálfstýrandi seglbát og nýja tegund af vindmyllu Guðrún Línberg Guðjónsdóttir, málfarsráðgjafi RÚV: málfarsspjall, meðal annars um hvort það eigi að vera stór ö í Andrés Önd/önd.

Nýsköpunar- og frumkvöðlahátíðin Iceland Innovation Week fer fram í þriðja sinn í næsta mánuði. Hátíðin er markaðsgluggi íslenskrar nýsköpunar ætlaður frumkvöðlum, stofnunum og fyrirtækjum. Við fengum til okkar Eddu Konráðsdóttur frá Nýsköpunarvikunni og Andra Heiðar Kristinsson framkvæmdastjóra hjá Stafrænu Íslandi. Til stendur að skerða þjónustu Strætó vegna aðhaldsaðgerða í rekstri félagsins en tekjur þess hafa minnkað um allt að einn og hálfan milljarð króna á síðustu tveimur árum. Við ræddum við Jóhannes Svavar Rúnarsson, framkvæmdastjóra Strætó. Við vorum rétt búnar að ákveða að fjalla um vorverkin í garðinum þegar fór að snjóa í gær - en við gefum það ekki eftir og ætlum að forvitnast um hvað, ef eitthvað, er hægt að byrja að gera til að undirbúa garðinn og gróðurinn fyrir sumarið. Vilmundur Hansen leit við hjá okkur og fræddi okkur um vorverk í íslenskri veðráttu. Við höfum fjallað svolítið um nýtt útlendingafrumvarp sem hefur verið í bígerð frá Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra á kjörtímabilinu. Um tíma var í því heimild til að skikka hælisleitendur í læknisskoðun hér á landi, með það að augnamiði að senda það svo úr landi að henni lokinni, og eitt og annað fleira hefur verið mjög gagnrýnt. Nú er búið að snikka frumvarpið til og á Jón von á því að það verði samþykkt á vorþinginu. Andrés Ingi Jónsson þingmaður Pírata var harðorður á Alþingi í gær og lýsti frumvarpinu meðal annars sem ógeðslegu. Hann kom til okkar. Gleðskapur Framsóknarflokksins á Búnaðarþingi á fimmtudag fór heldur betur úr böndunum en eitt umdeildasta atvikið var sannarlega þegar Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra gerði húðlit framkvæmdastjóra Bændasamtakanna að umfjöllunarefni og virðist hafa kallaði hana "þá svörtu". Við ræddum þetta mál við Brynju Dan Gunnarsdóttur varaþingkonu Framsóknarflokksins og Kristínu Loftsdóttur prófessor við Háskóla Íslands en hún hefur rannsakað kynþáttafordóma á Íslandi, og birtingarmynd þeirra, um langa hríð. Sævar Helgi Bragason kom til okkar með sinn hálfsmánaðarlega vísindafróðleik, þar sem hann kom við í Egyptalandi m.a. Tónlist: Hljómar - Ástarsæla. Hildur Vala - Hard to be alone. The Cure - Just like heaven. Bríet - Flugdreki. Stefán Hilmarsson - Þú ferð mér svo ósköp vel. Gus Gus og Vök - Is it true. Emilíana Torrini - To be free. Aldous Harding - The barrel.

Nýsköpunar- og frumkvöðlahátíðin Iceland Innovation Week fer fram í þriðja sinn í næsta mánuði. Hátíðin er markaðsgluggi íslenskrar nýsköpunar ætlaður frumkvöðlum, stofnunum og fyrirtækjum. Við fengum til okkar Eddu Konráðsdóttur frá Nýsköpunarvikunni og Andra Heiðar Kristinsson framkvæmdastjóra hjá Stafrænu Íslandi. Til stendur að skerða þjónustu Strætó vegna aðhaldsaðgerða í rekstri félagsins en tekjur þess hafa minnkað um allt að einn og hálfan milljarð króna á síðustu tveimur árum. Við ræddum við Jóhannes Svavar Rúnarsson, framkvæmdastjóra Strætó. Við vorum rétt búnar að ákveða að fjalla um vorverkin í garðinum þegar fór að snjóa í gær - en við gefum það ekki eftir og ætlum að forvitnast um hvað, ef eitthvað, er hægt að byrja að gera til að undirbúa garðinn og gróðurinn fyrir sumarið. Vilmundur Hansen leit við hjá okkur og fræddi okkur um vorverk í íslenskri veðráttu. Við höfum fjallað svolítið um nýtt útlendingafrumvarp sem hefur verið í bígerð frá Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra á kjörtímabilinu. Um tíma var í því heimild til að skikka hælisleitendur í læknisskoðun hér á landi, með það að augnamiði að senda það svo úr landi að henni lokinni, og eitt og annað fleira hefur verið mjög gagnrýnt. Nú er búið að snikka frumvarpið til og á Jón von á því að það verði samþykkt á vorþinginu. Andrés Ingi Jónsson þingmaður Pírata var harðorður á Alþingi í gær og lýsti frumvarpinu meðal annars sem ógeðslegu. Hann kom til okkar. Gleðskapur Framsóknarflokksins á Búnaðarþingi á fimmtudag fór heldur betur úr böndunum en eitt umdeildasta atvikið var sannarlega þegar Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra gerði húðlit framkvæmdastjóra Bændasamtakanna að umfjöllunarefni og virðist hafa kallaði hana "þá svörtu". Við ræddum þetta mál við Brynju Dan Gunnarsdóttur varaþingkonu Framsóknarflokksins og Kristínu Loftsdóttur prófessor við Háskóla Íslands en hún hefur rannsakað kynþáttafordóma á Íslandi, og birtingarmynd þeirra, um langa hríð. Sævar Helgi Bragason kom til okkar með sinn hálfsmánaðarlega vísindafróðleik, þar sem hann kom við í Egyptalandi m.a. Tónlist: Hljómar - Ástarsæla. Hildur Vala - Hard to be alone. The Cure - Just like heaven. Bríet - Flugdreki. Stefán Hilmarsson - Þú ferð mér svo ósköp vel. Gus Gus og Vök - Is it true. Emilíana Torrini - To be free. Aldous Harding - The barrel.

Nýsköpunar- og frumkvöðlahátíðin Iceland Innovation Week fer fram í þriðja sinn í næsta mánuði. Hátíðin er markaðsgluggi íslenskrar nýsköpunar ætlaður frumkvöðlum, stofnunum og fyrirtækjum. Við fengum til okkar Eddu Konráðsdóttur frá Nýsköpunarvikunni og Andra Heiðar Kristinsson framkvæmdastjóra hjá Stafrænu Íslandi. Til stendur að skerða þjónustu Strætó vegna aðhaldsaðgerða í rekstri félagsins en tekjur þess hafa minnkað um allt að einn og hálfan milljarð króna á síðustu tveimur árum. Við ræddum við Jóhannes Svavar Rúnarsson, framkvæmdastjóra Strætó. Við vorum rétt búnar að ákveða að fjalla um vorverkin í garðinum þegar fór að snjóa í gær - en við gefum það ekki eftir og ætlum að forvitnast um hvað, ef eitthvað, er hægt að byrja að gera til að undirbúa garðinn og gróðurinn fyrir sumarið. Vilmundur Hansen leit við hjá okkur og fræddi okkur um vorverk í íslenskri veðráttu. Við höfum fjallað svolítið um nýtt útlendingafrumvarp sem hefur verið í bígerð frá Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra á kjörtímabilinu. Um tíma var í því heimild til að skikka hælisleitendur í læknisskoðun hér á landi, með það að augnamiði að senda það svo úr landi að henni lokinni, og eitt og annað fleira hefur verið mjög gagnrýnt. Nú er búið að snikka frumvarpið til og á Jón von á því að það verði samþykkt á vorþinginu. Andrés Ingi Jónsson þingmaður Pírata var harðorður á Alþingi í gær og lýsti frumvarpinu meðal annars sem ógeðslegu. Hann kom til okkar. Gleðskapur Framsóknarflokksins á Búnaðarþingi á fimmtudag fór heldur betur úr böndunum en eitt umdeildasta atvikið var sannarlega þegar Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra gerði húðlit framkvæmdastjóra Bændasamtakanna að umfjöllunarefni og virðist hafa kallaði hana "þá svörtu". Við ræddum þetta mál við Brynju Dan Gunnarsdóttur varaþingkonu Framsóknarflokksins og Kristínu Loftsdóttur prófessor við Háskóla Íslands en hún hefur rannsakað kynþáttafordóma á Íslandi, og birtingarmynd þeirra, um langa hríð. Sævar Helgi Bragason kom til okkar með sinn hálfsmánaðarlega vísindafróðleik, þar sem hann kom við í Egyptalandi m.a. Tónlist: Hljómar - Ástarsæla. Hildur Vala - Hard to be alone. The Cure - Just like heaven. Bríet - Flugdreki. Stefán Hilmarsson - Þú ferð mér svo ósköp vel. Gus Gus og Vök - Is it true. Emilíana Torrini - To be free. Aldous Harding - The barrel.

Helga Þórisdóttir, forstjóri Persónuverndar, sagði frá helstu söluvöru heimsins í dag - persónuupplýsingar þeirra sem eru á samfélagsmiðlum og leita upplýsinga í leitarvélum á borð við Google. Miðlar þar sem þú skráir þig án kostnaðar en gjaldið eru upplýsingar um það sem þú gerir á netinu. Má þar nefna færslur sem þú líkar við, það sem þú leitar að í leitarvélum og margt fleira. Helga bendir á ýmsa lokaða hópa á samfélagsmiðlum, svo sem hópa tengda börnum þar sem persónurekjanlegar upplýsingar eru veittar af foreldrum um börn sín til annarra í hópnum. Upplýsingar sem fylgja viðkomandi barni alla tíð, til að mynda ef það sækir um háskólanám í Bandaríkjunum í framtíðinni. Íslensk börn eru mjög virk á TikTok en sá miðill er í kínverskri eigu og þar gilda engin lög um persónuvernd einstaklinga. Vera Illugadóttir fjallaði um nýja höfuðborg Indónesíu en gert er ráð fyrir að Nusantara taki við sem höfuðborg af Jakarta árið 2024. Helsta ástæðan er sú að óttast er að hluti Jakarta sökkvi í sæ og það innan örfárra áratuga. Hún sagði hlustendum frá fleiri nýjum höfuðborgum í heiminum, til að mynda í Egyptalandi. Grétar Þór Eyþórsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskólann á Akureyri, ræddi minnkandi áhuga á þátttöku í sveitarstjórnarmálum við Óðinn Svan Óðinsson fréttamann RÚV á Akureyri. Grétar segir að meðal þess sem væntanlega er að hafa áhrif á fólk er sú staðreynd að það getur átt von á að fjölskyldur þeirra þurfi að lesa óhróður um það á samfélagsmiðlum. Eins er þátttaka í sveitarstjórnum tímafrek og margt fleira sem veldur því að fólk hefur ekki áhuga á að taka þátt. Tónlist: Somethin?stupid - Frank og Nancy Sinatra After the gold rush - Neil Young Sunny road - Emilíana Torrini. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson og Guðrún Hálfdánardóttir.

Helga Þórisdóttir, forstjóri Persónuverndar, sagði frá helstu söluvöru heimsins í dag - persónuupplýsingar þeirra sem eru á samfélagsmiðlum og leita upplýsinga í leitarvélum á borð við Google. Miðlar þar sem þú skráir þig án kostnaðar en gjaldið eru upplýsingar um það sem þú gerir á netinu. Má þar nefna færslur sem þú líkar við, það sem þú leitar að í leitarvélum og margt fleira. Helga bendir á ýmsa lokaða hópa á samfélagsmiðlum, svo sem hópa tengda börnum þar sem persónurekjanlegar upplýsingar eru veittar af foreldrum um börn sín til annarra í hópnum. Upplýsingar sem fylgja viðkomandi barni alla tíð, til að mynda ef það sækir um háskólanám í Bandaríkjunum í framtíðinni. Íslensk börn eru mjög virk á TikTok en sá miðill er í kínverskri eigu og þar gilda engin lög um persónuvernd einstaklinga. Vera Illugadóttir fjallaði um nýja höfuðborg Indónesíu en gert er ráð fyrir að Nusantara taki við sem höfuðborg af Jakarta árið 2024. Helsta ástæðan er sú að óttast er að hluti Jakarta sökkvi í sæ og það innan örfárra áratuga. Hún sagði hlustendum frá fleiri nýjum höfuðborgum í heiminum, til að mynda í Egyptalandi. Grétar Þór Eyþórsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskólann á Akureyri, ræddi minnkandi áhuga á þátttöku í sveitarstjórnarmálum við Óðinn Svan Óðinsson fréttamann RÚV á Akureyri. Grétar segir að meðal þess sem væntanlega er að hafa áhrif á fólk er sú staðreynd að það getur átt von á að fjölskyldur þeirra þurfi að lesa óhróður um það á samfélagsmiðlum. Eins er þátttaka í sveitarstjórnum tímafrek og margt fleira sem veldur því að fólk hefur ekki áhuga á að taka þátt. Tónlist: Somethin?stupid - Frank og Nancy Sinatra After the gold rush - Neil Young Sunny road - Emilíana Torrini. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson og Guðrún Hálfdánardóttir.

Júlía Margrét Einarsdóttir rýnir í Netflix-sjónvarpsþættina The One, vísindatrylli sem fjallar um leitina að hinum fullkomna maka, hina einu sönnu ást, með hjálp erfðatækni. Í upphafi vikunnar tókst eftir mikla vinnu að losa risavöruflutningaskipið Ever Given sem sat strandað í Súes-skurðinum í miðri eyðimörkinni í Egyptalandi í tæpa viku. Við veltum því fyrir okkur Lindu Björg Árnadóttur, fatahönnuður, dósent við Listaháskóla Íslands og eigandi textíl merkisins Scintilla hoppar um borð í Lestina í dag. Við ræðum við Lindu um hennar daglegu störf en spjöllum einnig við hana um einkennisbúninga: hvíta kraga, bláa kraga og kragaleysi.

Magnús Gottfreðsson, sérfræðingur í smitsjúkdómum, ræddi um stöðu kórónuveirufaraldursins, nú þegar rúmt ár er liðið frá því hann braust út. Veiran hefur stökkbreyst og allt eins líklegt er að hún geri það áfram og til verði afbrigði sem bóluefnin sem þróuð hafa verið vinna ekki á. Í Lundúnaspjalli fór Sigrún Davíðsdóttir yfir stöðu covid-mála og bólusetninga í Bretlandi. Bólusetningar ganga vel en enn smitast um fimm þúsund daglega. Hún ræddi líka um togstreituna milli Bretlands og ESB, efnahagsmál og skosk stjórnmál. Guðrún Margrét Guðmundsdóttir mannfræðingur sagði frá femínistanum og baráttukonunni Nawal Al Saadawi en hún lést í heimalandinu Egyptalandi fyrir viku. Nawal barðist fyrir réttindum kvenna og þurfti m.a. að þola fangelsisvist fyrir vikið. Tónlist: Lóan er komin - Póló og Erla, Leyndarmál - Kvartett Einars Scheving, Inta omri - Um Khalthoum.

Magnús Gottfreðsson, sérfræðingur í smitsjúkdómum, ræddi um stöðu kórónuveirufaraldursins, nú þegar rúmt ár er liðið frá því hann braust út. Veiran hefur stökkbreyst og allt eins líklegt er að hún geri það áfram og til verði afbrigði sem bóluefnin sem þróuð hafa verið vinna ekki á. Í Lundúnaspjalli fór Sigrún Davíðsdóttir yfir stöðu covid-mála og bólusetninga í Bretlandi. Bólusetningar ganga vel en enn smitast um fimm þúsund daglega. Hún ræddi líka um togstreituna milli Bretlands og ESB, efnahagsmál og skosk stjórnmál. Guðrún Margrét Guðmundsdóttir mannfræðingur sagði frá femínistanum og baráttukonunni Nawal Al Saadawi en hún lést í heimalandinu Egyptalandi fyrir viku. Nawal barðist fyrir réttindum kvenna og þurfti m.a. að þola fangelsisvist fyrir vikið. Tónlist: Lóan er komin - Póló og Erla, Leyndarmál - Kvartett Einars Scheving, Inta omri - Um Khalthoum.

Víða um heim er kallað eftir nýju upphafi. Það eigi að nýta kórónuveirufaraldurinn til að gera breytingar á hagkerfum og samfélögum. Hvað þýðir það? Og er raunhæft að heimsbyggðin öll taki sig saman til að skapa betri og réttlátari heim? Tómas Njáll Möller, formaður Festu - miðstöðvar um samfélagsábyrgð og sjálfbærni, kom á Morgunvaktina til að ræða þessi mál. Arabíska vorið var til umfjöllunar í spjalli okkar og Boga Ágústssonar um erlend málefni . Tíu ár eru síðan mikil mótmæli brutust út í Egyptalandi og leiddu til falls Mubaraks forseta. Mótmælin breiddust svo út um nágrannaríkin en hvað - ef eitthvað - breyttist? Við töluðum líka um skosk málefni. Sjálfstæðismál Skota eru komin á dagskrá á ný og haggis ku vera enskt en ekki skoskt. Jóhannes Eðvaldsson knattspyrnumaður lést um síðustu helgi, sjötugur að aldri. Margs er að minnast frá ferli hans; hann var þriðji íslenski leikmaðurinn sem varð atvinnumaður í fótbolta, í tvígang varð hann skoskur meistari og þeir 10.373 áhorfendur sem voru á leik Íslands og Austur-Þýskalands á Laugardalsvelli sumarið 1975 og sáu hann skora með hjólhestaspyrnu - ja, þeir höfðu ekki séð annað eins. Við fjölluðum um þennan frábæra fótboltamann á Morgunvaktinni í dag, Víðir Sigurðsson, blaðamaður, rifjaði upp brot úr farsælum ferli Jóhannesar Eðvaldssonar. Tónlist: If she wants me - Belle and Sebastian Enter the Haggis - One more drink I saved the world today - Eurythmics

Víða um heim er kallað eftir nýju upphafi. Það eigi að nýta kórónuveirufaraldurinn til að gera breytingar á hagkerfum og samfélögum. Hvað þýðir það? Og er raunhæft að heimsbyggðin öll taki sig saman til að skapa betri og réttlátari heim? Tómas Njáll Möller, formaður Festu - miðstöðvar um samfélagsábyrgð og sjálfbærni, kom á Morgunvaktina til að ræða þessi mál. Arabíska vorið var til umfjöllunar í spjalli okkar og Boga Ágústssonar um erlend málefni . Tíu ár eru síðan mikil mótmæli brutust út í Egyptalandi og leiddu til falls Mubaraks forseta. Mótmælin breiddust svo út um nágrannaríkin en hvað - ef eitthvað - breyttist? Við töluðum líka um skosk málefni. Sjálfstæðismál Skota eru komin á dagskrá á ný og haggis ku vera enskt en ekki skoskt. Jóhannes Eðvaldsson knattspyrnumaður lést um síðustu helgi, sjötugur að aldri. Margs er að minnast frá ferli hans; hann var þriðji íslenski leikmaðurinn sem varð atvinnumaður í fótbolta, í tvígang varð hann skoskur meistari og þeir 10.373 áhorfendur sem voru á leik Íslands og Austur-Þýskalands á Laugardalsvelli sumarið 1975 og sáu hann skora með hjólhestaspyrnu - ja, þeir höfðu ekki séð annað eins. Við fjölluðum um þennan frábæra fótboltamann á Morgunvaktinni í dag, Víðir Sigurðsson, blaðamaður, rifjaði upp brot úr farsælum ferli Jóhannesar Eðvaldssonar. Tónlist: If she wants me - Belle and Sebastian Enter the Haggis - One more drink I saved the world today - Eurythmics

Ævar Þór Benediktsson var á línunni hjá okkur en hann hefur verið skipaður sendiherra UNICEF á Íslandi, fyrstur Íslendinga. Hlutverk hans verður að styðja við baráttu UNICEF fyrir réttindum barna um allan heim. Ævar Þór sagði okkur frá þessu nýja hlutverki og fleiri verkefnum. Að glíma við ófrjósemi getur haft margvísleg áhrif. Konur sem glíma við ófrjósemi upplifa oft andlega vanlíðan á borð við kvíða, streitu, þunglyndi og lágt sjálfsmat. Rannsóknir hafa sýnt að hugræn atferlismeðferð geti dregið úr sálfræðilegum afleiðingum þess að glíma við ófrjósemi og nú ætla þær Rakel Rut Björnsdóttir, meistaranemi í klínískri sálfræði og Fjóla Dögg Helgadóttur, doktor í klínískri sálfræði að rannsaka áhrif meðferðar sem veitt er á netinu til að draga úr þessum einkennum. Rakel Rut kom til okkar og ræddi rannsóknina við okkur. Matvælastofnun hefur óskað eftir lögreglurannsókn á atburði þar sem tveir einstaklingar heimsóttu hundagæslu undir því yfirskyni að vera starfsmenn stofnunarinnar. Sett var út á starfsemina og hún stöðvuð. Einstaklingarnir voru ekki á vegum MAST og ekkert eftirlit var á vegum stofnunarinnar umræddan dag. Við heyrðum í Hjalta Andrasyni upplýsingafulltrúa MAST um þetta mál. Jóhannes Kr. Kristjánsson og Sævar Guðmundsson komu til okkar en þeir eru nú að vinna sex þætti um Covid faraldurinn. Þeir hafa fengið að vera fluga á vegg hjá þríeykinu allan þennan tíma og við sjáum í miklu návígi í þáttunum, hversu erfiður og krefjandi þessi tími hefur verið fyrir alla. Við fórum yfir þátttöku Íslands á HM í handbolta í Egyptalandi og heyrðum í Einari Erni Jónssyni þar ytra. Tónlist: Ragnheiður Gröndal - Ást. Elvis Costello og The Attractions - Good year for the roses. The Beatles - The long and winding road. Hreimur - Skilaboðin mín. Cat Stevens - Cant keep it in. Bubbi Morthens - Á horni hamingjunnar. David Bowie - China girl. Vök - Autopilot. Unnsteinn - Er þetta ást?

Ævar Þór Benediktsson var á línunni hjá okkur en hann hefur verið skipaður sendiherra UNICEF á Íslandi, fyrstur Íslendinga. Hlutverk hans verður að styðja við baráttu UNICEF fyrir réttindum barna um allan heim. Ævar Þór sagði okkur frá þessu nýja hlutverki og fleiri verkefnum. Að glíma við ófrjósemi getur haft margvísleg áhrif. Konur sem glíma við ófrjósemi upplifa oft andlega vanlíðan á borð við kvíða, streitu, þunglyndi og lágt sjálfsmat. Rannsóknir hafa sýnt að hugræn atferlismeðferð geti dregið úr sálfræðilegum afleiðingum þess að glíma við ófrjósemi og nú ætla þær Rakel Rut Björnsdóttir, meistaranemi í klínískri sálfræði og Fjóla Dögg Helgadóttur, doktor í klínískri sálfræði að rannsaka áhrif meðferðar sem veitt er á netinu til að draga úr þessum einkennum. Rakel Rut kom til okkar og ræddi rannsóknina við okkur. Matvælastofnun hefur óskað eftir lögreglurannsókn á atburði þar sem tveir einstaklingar heimsóttu hundagæslu undir því yfirskyni að vera starfsmenn stofnunarinnar. Sett var út á starfsemina og hún stöðvuð. Einstaklingarnir voru ekki á vegum MAST og ekkert eftirlit var á vegum stofnunarinnar umræddan dag. Við heyrðum í Hjalta Andrasyni upplýsingafulltrúa MAST um þetta mál. Jóhannes Kr. Kristjánsson og Sævar Guðmundsson komu til okkar en þeir eru nú að vinna sex þætti um Covid faraldurinn. Þeir hafa fengið að vera fluga á vegg hjá þríeykinu allan þennan tíma og við sjáum í miklu návígi í þáttunum, hversu erfiður og krefjandi þessi tími hefur verið fyrir alla. Við fórum yfir þátttöku Íslands á HM í handbolta í Egyptalandi og heyrðum í Einari Erni Jónssyni þar ytra. Tónlist: Ragnheiður Gröndal - Ást. Elvis Costello og The Attractions - Good year for the roses. The Beatles - The long and winding road. Hreimur - Skilaboðin mín. Cat Stevens - Cant keep it in. Bubbi Morthens - Á horni hamingjunnar. David Bowie - China girl. Vök - Autopilot. Unnsteinn - Er þetta ást?

Heimsmeistaramótið í handbolta hófst í Egyptalandi í gær og í dag leikur íslenska landsliðið sinn fyrsta leik á mótinu, við góðkunningja sína frá Portúgal, sem þeir hafa mætt tvisvar á undanförnum dögum. Einar Örn Jónsson er staddur á mótsstað og við hringdum í hann og heyrðum hvernig stemmingin er á leikdag. Hrafn Gunnarsson, hugmynda og hönnunarstjóri, á auglýsingastofunni Brandenburg ræddi við okkur um íslensk vörumerki. Grafískir hönnuðir á stofunni eru að safna saman efni í bók um íslensk vörumerki sem hönnuð hafa verið í gegnum tíðina enda endurspegla þau stefnur og strauma hverju sinni og eru á sinn hátt ákveðin samfélagsspegill. Ársæll Guðmundsson, skólastjóri Borgarholtsskóla, sendi foreldrum og forráðamönnum nemenda bréf þar sem hann fór yfir atburði gærdagsins þar sem að minnsta kosti sex manns þurftu að leita á spítala eftir að ofbeldismenn réðust inn í skólann með hnífa, hnúajárn og hafnaboltakylfur. Hann segir að ofbeldismennirnir hafi verið kunningjar nemenda í skólanum og að um uppgjör hafi verið að ræða sem hafi átt að fara fram annarstaðar. Ársæll fór yfir þessa atburði með okkur í þættinum. Ástandið í Bretlandi er slæmt þessa dagana, þar eiga allir að halda sig heima enda útgöngubann í gildi, skólar eru lokaðir og heilbrigðisstofnanir yfirfullar. Erla Rafnsdóttir hefur búið á Englandi lengi og við slógum á þráðinn til hennar og heyrðum af stöðu mála þar ytra. Árni Tryggvason, björgunarsveitarmaður sem einnig hefur unnið við leiðsögn og er þaulvanur fjallagarpur, var hjá okkur en hann er mjög gagnrýnin á það hvernig sumt fólk fer útbúið á fjöll, jafnvel þótt það sé mjög vant fjallgöngum. Hann skrifað um þetta pistil fyrr í vikunni eftir tvö slys í Esjunni. Oftar en ekki er fólk t.d. með algerlega ófullnægjandi mannbrodda sem seldir eru sem fullnægjandi búnaður. Hann telur ákveðna þöggun ríkja um þetta og hefur sjálfur uppskorið mikla gagnrýni þegar hann gagnrýnir þetta og vill að meira sé lagt í rannsaka tildrög slysa í fjallgöngum enda myndi það auka öryggi fólks verulega. Tónlist: Bony Man - The bottom. Cat Stevens - Morning has broken. Alison Moyet - Is this love? Oscar Leone - Aloha. Sting - Shape of my heart. Mannakorn - Óralangt í burt. Hreimur - Skilaboðin mín. Taylor Swift - Willow.

Heimsmeistaramótið í handbolta hófst í Egyptalandi í gær og í dag leikur íslenska landsliðið sinn fyrsta leik á mótinu, við góðkunningja sína frá Portúgal, sem þeir hafa mætt tvisvar á undanförnum dögum. Einar Örn Jónsson er staddur á mótsstað og við hringdum í hann og heyrðum hvernig stemmingin er á leikdag. Hrafn Gunnarsson, hugmynda og hönnunarstjóri, á auglýsingastofunni Brandenburg ræddi við okkur um íslensk vörumerki. Grafískir hönnuðir á stofunni eru að safna saman efni í bók um íslensk vörumerki sem hönnuð hafa verið í gegnum tíðina enda endurspegla þau stefnur og strauma hverju sinni og eru á sinn hátt ákveðin samfélagsspegill. Ársæll Guðmundsson, skólastjóri Borgarholtsskóla, sendi foreldrum og forráðamönnum nemenda bréf þar sem hann fór yfir atburði gærdagsins þar sem að minnsta kosti sex manns þurftu að leita á spítala eftir að ofbeldismenn réðust inn í skólann með hnífa, hnúajárn og hafnaboltakylfur. Hann segir að ofbeldismennirnir hafi verið kunningjar nemenda í skólanum og að um uppgjör hafi verið að ræða sem hafi átt að fara fram annarstaðar. Ársæll fór yfir þessa atburði með okkur í þættinum. Ástandið í Bretlandi er slæmt þessa dagana, þar eiga allir að halda sig heima enda útgöngubann í gildi, skólar eru lokaðir og heilbrigðisstofnanir yfirfullar. Erla Rafnsdóttir hefur búið á Englandi lengi og við slógum á þráðinn til hennar og heyrðum af stöðu mála þar ytra. Árni Tryggvason, björgunarsveitarmaður sem einnig hefur unnið við leiðsögn og er þaulvanur fjallagarpur, var hjá okkur en hann er mjög gagnrýnin á það hvernig sumt fólk fer útbúið á fjöll, jafnvel þótt það sé mjög vant fjallgöngum. Hann skrifað um þetta pistil fyrr í vikunni eftir tvö slys í Esjunni. Oftar en ekki er fólk t.d. með algerlega ófullnægjandi mannbrodda sem seldir eru sem fullnægjandi búnaður. Hann telur ákveðna þöggun ríkja um þetta og hefur sjálfur uppskorið mikla gagnrýni þegar hann gagnrýnir þetta og vill að meira sé lagt í rannsaka tildrög slysa í fjallgöngum enda myndi það auka öryggi fólks verulega. Tónlist: Bony Man - The bottom. Cat Stevens - Morning has broken. Alison Moyet - Is this love? Oscar Leone - Aloha. Sting - Shape of my heart. Mannakorn - Óralangt í burt. Hreimur - Skilaboðin mín. Taylor Swift - Willow.

Enn er þriggja saknað eftir að jörðin sökk undan íbúðabyggð í Ask í Gjerdrum við Ósló. Sjö eru látin. Guðni Ölversson sagði okkur frá gangi mála í Noregi upp úr klukkan hálf átta. Hann ræddi um ósköpin í Ask, þar sem hann bjó um árabil, og ýmislegt fleira. Meðal annars stöðu Covid-19 mála í Noregi og pólitíkina, en kosið verður til þings í haust. Heimsmeistaramótið í handbolta hefst í dag; það fer fram í Egyptalandi, og þangað er íslenska landsliðið komið. Það leikur sinn fyrsta leik á morgun og mótherjarnir: Portúgalir. Akureyringurinn - Þórsarinn - Arnór Þór Gunnarsson fer fyrir íslenska liðinu en auðvitað hefur athygli að þeir bræður Arnór og Aron Einar eru fyrirliðar landsliðanna í handbolta og fótbolta. Við ræddum við Arnór á Morgunvaktinni í dag. En áður en rætt var við fyrirliðann fjölluðum við um landið sem hýsir heimsmeistaramótið; Egyptaland. Sagan er löng, viðburðarík og merkileg en Vera Illugadóttir sagði okkur frá einu og öðru er varðar land og þjóð. Tónlist: Suðurnesjamenn - Savana tríóið Þú eina hjartans yndið mitt - Kristján Jóhannsson Sokoun - Dila el Wedidi

Enn er þriggja saknað eftir að jörðin sökk undan íbúðabyggð í Ask í Gjerdrum við Ósló. Sjö eru látin. Guðni Ölversson sagði okkur frá gangi mála í Noregi upp úr klukkan hálf átta. Hann ræddi um ósköpin í Ask, þar sem hann bjó um árabil, og ýmislegt fleira. Meðal annars stöðu Covid-19 mála í Noregi og pólitíkina, en kosið verður til þings í haust. Heimsmeistaramótið í handbolta hefst í dag; það fer fram í Egyptalandi, og þangað er íslenska landsliðið komið. Það leikur sinn fyrsta leik á morgun og mótherjarnir: Portúgalir. Akureyringurinn - Þórsarinn - Arnór Þór Gunnarsson fer fyrir íslenska liðinu en auðvitað hefur athygli að þeir bræður Arnór og Aron Einar eru fyrirliðar landsliðanna í handbolta og fótbolta. Við ræddum við Arnór á Morgunvaktinni í dag. En áður en rætt var við fyrirliðann fjölluðum við um landið sem hýsir heimsmeistaramótið; Egyptaland. Sagan er löng, viðburðarík og merkileg en Vera Illugadóttir sagði okkur frá einu og öðru er varðar land og þjóð. Tónlist: Suðurnesjamenn - Savana tríóið Þú eina hjartans yndið mitt - Kristján Jóhannsson Sokoun - Dila el Wedidi

Í þætti dagsins fórum við yfir stöðuna á landsliðinu sem og fórum yfir það hvernig við sjáum fyrir okkur HM sem hefst í Egyptalandi nú síðar í vikunni. Þá fórum við aðeins yfir það í lokin að nú styttist heldur betur í að deildarkeppnirnar á Íslandi fari á stað á ný eftir langa pásu.

Gestir Vikulokanna voru Halla Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri ASÍ, Benedikt Jóhannesson, stærðfræðingur og fyrrverandi formaður Viðreisnar og norður á Akureyri er Gunnar Gíslason, bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins. Rætt var um nýja samstjórn í bæjarstjórn Akureyrar, lífskjarasamninga í uppnámi, ákvörðun Lífeyrissjóðs Verzlunarmanna að taka ekki þátt í hlutafjárútboði Icelandair, Khedr-fjölskylduna frá Egyptalandi sem fékk landvistarleyfi af mannúðarástæðum, umfjöllun Kveiks um hugsanlegt brot Eimskipafélagsins, landsþing Viðreisnar sem fram fór á netinu og kosningaveturinn framundan.

Gestir Vikulokanna voru Halla Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri ASÍ, Benedikt Jóhannesson, stærðfræðingur og fyrrverandi formaður Viðreisnar og norður á Akureyri er Gunnar Gíslason, bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins. Rætt var um nýja samstjórn í bæjarstjórn Akureyrar, lífskjarasamninga í uppnámi, ákvörðun Lífeyrissjóðs Verzlunarmanna að taka ekki þátt í hlutafjárútboði Icelandair, Khedr-fjölskylduna frá Egyptalandi sem fékk landvistarleyfi af mannúðarástæðum, umfjöllun Kveiks um hugsanlegt brot Eimskipafélagsins, landsþing Viðreisnar sem fram fór á netinu og kosningaveturinn framundan.

Gestir Vikulokanna voru Halla Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri ASÍ, Benedikt Jóhannesson, stærðfræðingur og fyrrverandi formaður Viðreisnar og norður á Akureyri er Gunnar Gíslason, bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins. Rætt var um nýja samstjórn í bæjarstjórn Akureyrar, lífskjarasamninga í uppnámi, ákvörðun Lífeyrissjóðs Verzlunarmanna að taka ekki þátt í hlutafjárútboði Icelandair, Khedr-fjölskylduna frá Egyptalandi sem fékk landvistarleyfi af mannúðarástæðum, umfjöllun Kveiks um hugsanlegt brot Eimskipafélagsins, landsþing Viðreisnar sem fram fór á netinu og kosningaveturinn framundan.

Í Heimskviðum í dag er fjallað um mannréttindií Egyptalandi, uppgjörið við stjórnartíð Francos á Spáni og seinni bylgju Covid-19. Mál egypskar fjölskyldu sem sótti um alþjóðlega vernd hér á Íslandi vakti mikla athygli og reiði almennings eftir að greint var frá því að það ætti að vísa þeim úr landi - aftur til Egyptalands. Þau segjast eiga hættu á ofsóknum þar vegna pólitískrar þátttöku föðurins. Í gær bárust þær að fréttir að þeim hafi verið veitt alþjóðleg vernd en þó ekki á grundvelli þess að þeim sé hætt búin í heimalandinu. En hvernig er staðan í Egyptalandi? Getur verið að fólk sé raunverulega í hættu eingöngu vegna stjórnmálaskoðana sinna? Ólöf Ragnarsdóttir segir frá. Í fyrra voru 80 ár frá lokum borgarastríðsins á Spáni. Það stóð í þrjú ár og var blóðugt og sorglegt. Við tók 36 ára valdatíð Francos einsræðisherra, sem var ekki síður blóðug. Þjóðinni hefur tekist vel að feta einstigið frá einræði til lýðræðis, en svo virðist sem mikið uppgjör eigi sér nú stað við valdatíð Francos. Jóhann Hlíðar Harðarson, fréttaritari okkar á Spáni, segir frá. Þá fjalla Birta og Guðmundur um seinni bylgju Covid-19 og áhrif hennar á heiminn. Covid-þreyta og staðan í Afríku er meðal efnis. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í Heimskviðum í dag er fjallað um mannréttindií Egyptalandi, uppgjörið við stjórnartíð Francos á Spáni og seinni bylgju Covid-19. Mál egypskar fjölskyldu sem sótti um alþjóðlega vernd hér á Íslandi vakti mikla athygli og reiði almennings eftir að greint var frá því að það ætti að vísa þeim úr landi - aftur til Egyptalands. Þau segjast eiga hættu á ofsóknum þar vegna pólitískrar þátttöku föðurins. Í gær bárust þær að fréttir að þeim hafi verið veitt alþjóðleg vernd en þó ekki á grundvelli þess að þeim sé hætt búin í heimalandinu. En hvernig er staðan í Egyptalandi? Getur verið að fólk sé raunverulega í hættu eingöngu vegna stjórnmálaskoðana sinna? Ólöf Ragnarsdóttir segir frá. Í fyrra voru 80 ár frá lokum borgarastríðsins á Spáni. Það stóð í þrjú ár og var blóðugt og sorglegt. Við tók 36 ára valdatíð Francos einsræðisherra, sem var ekki síður blóðug. Þjóðinni hefur tekist vel að feta einstigið frá einræði til lýðræðis, en svo virðist sem mikið uppgjör eigi sér nú stað við valdatíð Francos. Jóhann Hlíðar Harðarson, fréttaritari okkar á Spáni, segir frá. Þá fjalla Birta og Guðmundur um seinni bylgju Covid-19 og áhrif hennar á heiminn. Covid-þreyta og staðan í Afríku er meðal efnis. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Í Heimskviðum í dag er fjallað um mannréttindií Egyptalandi, uppgjörið við stjórnartíð Francos á Spáni og seinni bylgju Covid-19. Mál egypskar fjölskyldu sem sótti um alþjóðlega vernd hér á Íslandi vakti mikla athygli og reiði almennings eftir að greint var frá því að það ætti að vísa þeim úr landi - aftur til Egyptalands. Þau segjast eiga hættu á ofsóknum þar vegna pólitískrar þátttöku föðurins. Í gær bárust þær að fréttir að þeim hafi verið veitt alþjóðleg vernd en þó ekki á grundvelli þess að þeim sé hætt búin í heimalandinu. En hvernig er staðan í Egyptalandi? Getur verið að fólk sé raunverulega í hættu eingöngu vegna stjórnmálaskoðana sinna? Ólöf Ragnarsdóttir segir frá. Í fyrra voru 80 ár frá lokum borgarastríðsins á Spáni. Það stóð í þrjú ár og var blóðugt og sorglegt. Við tók 36 ára valdatíð Francos einsræðisherra, sem var ekki síður blóðug. Þjóðinni hefur tekist vel að feta einstigið frá einræði til lýðræðis, en svo virðist sem mikið uppgjör eigi sér nú stað við valdatíð Francos. Jóhann Hlíðar Harðarson, fréttaritari okkar á Spáni, segir frá. Þá fjalla Birta og Guðmundur um seinni bylgju Covid-19 og áhrif hennar á heiminn. Covid-þreyta og staðan í Afríku er meðal efnis. Heimskviður er fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi. Ritstjórar þáttarins eru Guðmundur Björn Þorbjörnsson og Birta Björnsdóttir.

Thor Aspelund, lýðtölfræðiprófessor segir að önnur bylgja kórónuveirufaraldursins sé jafnlöng þeirri fyrstu og að það komi honum á óvart hvað hún gangi hægt niður. Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir segir mjög líklegt að hann leggi til óbreytt fyrirkomulag við landamæraskimun frá 15. september. Hólmfríður Dagný Friðjónsdóttir ræddi við Þórólf. Þórdís Arnljótsdóttir tók saman og ræddi við Thor. Sex manna fjölskylda frá Egyptalandi, sem dvalið hefur á Íslandi í meira en tvö ár, verður send úr landi í næstu viku. Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, dómsmálaráðherra segir ekki hægt að breyta reglugerðum vegna einstakra fjölskyldna. - Hún segir að ekki hafi verið tekin ákvörðun um hvort íslensk stjórnvöld bjóði flóttafólki hingað eftir brunann í Moria-flóttamannabúðum á Lesbos. Utanríkisráðherra Bandaríkjanna segir vísbendingar um að hátt settir rússneskir embættismenn hafi staðið á bak við að eitrað var fyrir stjórnarandstæðingnum Alexei Navalny. Ásgeir Tómasson sagði frá. Hvítrússneski stjórnarandstöðuleiðtoginn Maria Kolesnikova kveðst hafa óttast um líf sitt þegar átti að flytja hana nauðuga úr landi fyrir í vikunni. Þetta kemur fram í yfirlýsingu sem lögmaður hennar greindi fjölmiðlum frá í dag. Kristján Róbert Kristjánsson sagði frá. Tvær tillögur að ályktunum um bætta þjónustu og stuðning við flóttamenn og umsækjendur um alþjóðlega vernd liggja fyrir kirkjuþingi. Í annarri er lýst efasemdum um getu grískra, ítalskra og ungverskra stjórnvalda um að skapa fólki á flótta mannsæmandi aðstæður. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. ---- Lífeyrissjóðirnir eiga að taka sjálfstæða ákvörðun um hvort það þjóni hagsmunum sjóðsfélaga að fjárfesta í Icelandair. Þórey S. Þórðardóttir, framkvæmdastjóri Landssambands lífeyrissjóða, segir að ekki sé ástæða til að óttast að stjórnir sjóðanna láti undan þrýstingi. Sigríður Hagalín Björnsdóttir talaði við hana. Boris Johnson forsætisráðherra Breta kynnti í gær hert samskiptabann á Englandi en lofaði um leið stórkostlegu skimunarkerfi, sem jafna mætti við tunglferð - líka hvað kostnaðinn varðar. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá. Rúmlega átta milljónir spænskra barna og unglinga snúa aftur á skólabekk í þessari viku eftir að hafa verið heima í hálft ár. Gríðarlegar varúðarráðstafanir eru í öllum skólum landsins vegna Covid-19 farsóttarinnar og mikið álag á kennurum í menntakerfi sem hefur verið fjársvelt árum saman. Jóhann Hlíðar Harðarson fréttaritari á Spáni tók saman. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Ragnar Gunnarsson.

Thor Aspelund, lýðtölfræðiprófessor segir að önnur bylgja kórónuveirufaraldursins sé jafnlöng þeirri fyrstu og að það komi honum á óvart hvað hún gangi hægt niður. Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir segir mjög líklegt að hann leggi til óbreytt fyrirkomulag við landamæraskimun frá 15. september. Hólmfríður Dagný Friðjónsdóttir ræddi við Þórólf. Þórdís Arnljótsdóttir tók saman og ræddi við Thor. Sex manna fjölskylda frá Egyptalandi, sem dvalið hefur á Íslandi í meira en tvö ár, verður send úr landi í næstu viku. Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, dómsmálaráðherra segir ekki hægt að breyta reglugerðum vegna einstakra fjölskyldna. - Hún segir að ekki hafi verið tekin ákvörðun um hvort íslensk stjórnvöld bjóði flóttafólki hingað eftir brunann í Moria-flóttamannabúðum á Lesbos. Utanríkisráðherra Bandaríkjanna segir vísbendingar um að hátt settir rússneskir embættismenn hafi staðið á bak við að eitrað var fyrir stjórnarandstæðingnum Alexei Navalny. Ásgeir Tómasson sagði frá. Hvítrússneski stjórnarandstöðuleiðtoginn Maria Kolesnikova kveðst hafa óttast um líf sitt þegar átti að flytja hana nauðuga úr landi fyrir í vikunni. Þetta kemur fram í yfirlýsingu sem lögmaður hennar greindi fjölmiðlum frá í dag. Kristján Róbert Kristjánsson sagði frá. Tvær tillögur að ályktunum um bætta þjónustu og stuðning við flóttamenn og umsækjendur um alþjóðlega vernd liggja fyrir kirkjuþingi. Í annarri er lýst efasemdum um getu grískra, ítalskra og ungverskra stjórnvalda um að skapa fólki á flótta mannsæmandi aðstæður. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. ---- Lífeyrissjóðirnir eiga að taka sjálfstæða ákvörðun um hvort það þjóni hagsmunum sjóðsfélaga að fjárfesta í Icelandair. Þórey S. Þórðardóttir, framkvæmdastjóri Landssambands lífeyrissjóða, segir að ekki sé ástæða til að óttast að stjórnir sjóðanna láti undan þrýstingi. Sigríður Hagalín Björnsdóttir talaði við hana. Boris Johnson forsætisráðherra Breta kynnti í gær hert samskiptabann á Englandi en lofaði um leið stórkostlegu skimunarkerfi, sem jafna mætti við tunglferð - líka hvað kostnaðinn varðar. Sigrún Davíðsdóttir sagði frá. Rúmlega átta milljónir spænskra barna og unglinga snúa aftur á skólabekk í þessari viku eftir að hafa verið heima í hálft ár. Gríðarlegar varúðarráðstafanir eru í öllum skólum landsins vegna Covid-19 farsóttarinnar og mikið álag á kennurum í menntakerfi sem hefur verið fjársvelt árum saman. Jóhann Hlíðar Harðarson fréttaritari á Spáni tók saman. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Ragnar Gunnarsson.

Hvergi hafa fleiri smit greinst af kórónuveirunni heldur en í Bandaríkjunum. Ekkert virðist ganga að ná tökum á faraldrinum. Viðbúið er að veiran og viðbrögðin við henni verði aðalmálið í kosningunum í haust. Indriði H. Indriðason er prófessor í stjórnmálafræði við Kaliforníuháskóla í Bandaríkjunum og við ræddum við hann um ástandið og stjórnmálin í Bandaríkjunum. Allt verður komið í lag fyrir jól - sagði Boris Johnson forsætisráðherra Bretlands í ræðu í síðustu viku. Sérfræðingar brugðust illa við þessari bjartsýni Johnson, segja hana langt frá raunveruleikanum. Það eina sem geti komið til bjargar sé bóluefni. Sigrún Davíðsdóttir sagði okkur frá þessu og því nýjasta í Brexit málum eftir fréttir klukkan átta. Fimmtíu ár eru um þessar mundir síðan Asvan-stíflan mikla í Níl í Egyptalandi var fullgerð. Stíflan hafði mikil áhrif í Egyptalandi og á samskipti landsins við erlend ríki. Svo vill einnig til að í heimsfréttunum núna er önnur stífla í einni af þverám Nílar - deilur um hana, óttast margir, gætu leitt til stríðsátaka. Við fjölluðum um þessi mál. Tónlist: Toto la Momposina - La sombra negra, Toto la Momposina - Oye manita, Abdel Halim Hafez - Ahwak, Akele Wubu - Enken yelelebesh

Hvergi hafa fleiri smit greinst af kórónuveirunni heldur en í Bandaríkjunum. Ekkert virðist ganga að ná tökum á faraldrinum. Viðbúið er að veiran og viðbrögðin við henni verði aðalmálið í kosningunum í haust. Indriði H. Indriðason er prófessor í stjórnmálafræði við Kaliforníuháskóla í Bandaríkjunum og við ræddum við hann um ástandið og stjórnmálin í Bandaríkjunum. Allt verður komið í lag fyrir jól - sagði Boris Johnson forsætisráðherra Bretlands í ræðu í síðustu viku. Sérfræðingar brugðust illa við þessari bjartsýni Johnson, segja hana langt frá raunveruleikanum. Það eina sem geti komið til bjargar sé bóluefni. Sigrún Davíðsdóttir sagði okkur frá þessu og því nýjasta í Brexit málum eftir fréttir klukkan átta. Fimmtíu ár eru um þessar mundir síðan Asvan-stíflan mikla í Níl í Egyptalandi var fullgerð. Stíflan hafði mikil áhrif í Egyptalandi og á samskipti landsins við erlend ríki. Svo vill einnig til að í heimsfréttunum núna er önnur stífla í einni af þverám Nílar - deilur um hana, óttast margir, gætu leitt til stríðsátaka. Við fjölluðum um þessi mál. Tónlist: Toto la Momposina - La sombra negra, Toto la Momposina - Oye manita, Abdel Halim Hafez - Ahwak, Akele Wubu - Enken yelelebesh

Í þessum síðasta þætti Crymogæu fyrir sumarfrí ræða Ólafur og Andri áfram um Napóleon þar sem frá horfði þegar hann snéri heim frá Egyptalandi árið 1799 og hrifsaði völdin í Frakklandi. Rætt er um valdaránið þann 18. þokumánaðar (Brumaire), Napóleonsstyrjaldirnar og stofnun franska keisaradæmisins. Þá er einnig rætt um sagnaritun um þetta tímabil og kenningar marxista og síðari tíma byltingarmanna um bónapartismann. Var stofnun keisaradæmisins 1804 hápunktur frönsku byltingarinnar eða endalok hennar?

Í þættinum í dag ræða Ólafur og Andri um herför Napoleons Bonaparte til Egyptalands árið 1798, en þá var hann hershöfðingi fyrsta franska lýðveldisins sem átti í stríði m.a. við Breta. Leiðangurinn var fyrir margar sakir merkilegur atburður bæði í sögu Mið-Austurlanda og Frakklands en ekki síður fyrir sögu vísinda og fræða. Að endingu yfirgaf Napóleon menn sína og hélt heim þar sem hann rændi völdum og varð einvaldur í Frakklandi.

Árni Freyr Stefánsson samgönguráðuneyti: Drög að heildarstefnu í almenningssamgöngum á vegum ríkisins eru nú í kynningu. Árni Freyr var verkefnisstjóri í þeim hópi sem samdi drögin. Knútur Ármann, Friðheimum: Friðheimar hlutu Menntaverðaunin 2019 hjá Samtökum atvinnulífsins sem Menntasproti ársins. Knútur segir frá fræðslustarfinu á staðnum. Vera Illugadóttir: Vera segir frá því hvernig sumar dýrategundir í Egyptalandi hinu forna voru meðhöndlaðar í hofum þar.

Dögg Hjaltalín kom í viðtal og sagði m.a. frá morgunhlaupum, hænsnabúskap, bókaútgáfu og Egyptalandi. Meðal tónlistarflytjenda í þættinum voru Ylja, Leo Sayer, Beirut, Andrea Gylfadóttir, Kalli Tomm og Elton John.

Dögg Hjaltalín kom í viðtal og sagði m.a. frá morgunhlaupum, hænsnabúskap, bókaútgáfu og Egyptalandi. Meðal tónlistarflytjenda í þættinum voru Ylja, Leo Sayer, Beirut, Andrea Gylfadóttir, Kalli Tomm og Elton John.

Hraðar breytingar eru að verða á Reykjavík. Nýjar byggingar þjóta upp, nýjar götumyndir að verða til í miðborginni. Miðborgin í gömlu Reykjavík er heldur betur að breyta um svip og fólksfjöldinn sem þar fer um götur er að stórum hluta erlendir ferðamenn. En í miðborginni býr líka fólk allt árið, venjulegir borgarar sem þurfa nætursvefn og eðlilegt svigrúm. Sumir þeirra eru ósáttir, segja ónæðið of mikið og lítið sé hlustað á kvartanir þeirra. Aðrir segja lítið við þessu að gera. Já, það er margt í gangi og tímarnir eru spennandi. Við ætlum að ræða þessa stöðu - þessa þróun - í höfuðborginni. Sigurborg Ósk Haraldsdóttir, borgarfulltrúi Pírata, formaður Skipulags- og samgönguráðs, ræddi þessi mál. - Við minntumst þess að öld er liðin frá lokum fyrri heimsstyrjaldarinnar - bæði með orðum og tónum. Ófriðurinn mikli 1914 til 1918 breytti Evrópu og heimsmyndinni varanlega. Gömul veldi hrundu, kóngar og keisarar féllu af stalli, valdakerfi og stéttaskiptning riðlaðist. Upp úr þeirri deiglu sem varð til að loknu stríðinu risu öfgaöfl sem hrundu af stað nýju stríði. Alls þessa var minnst í París og Lundúnum í gær. Við ræddum um þessi mál eftir 8-fréttirnar við Sigrúnu Davíðsdóttir, sem sagði líka frá átökunum á Bretlandi vegna útgöngunnar úr Evrópusambandinu, sem ásamt forverum sínum má segja að hafi tryggt frið milli fyrrum óvinaríkja síðustu áratugina. - Fréttir af fornleifafundi í Egyptalandi vöktu athygli um helgina: grafhýsi fullt af kattamúmíum sem taldar eru vera að minnsta kosti fjögur þúsund ára gamlar, í Saqqara ekki langt suður af Kaíró. Að dýramúmíur finnist í Egyptalandi er þó alls ekki óvenjulegt, enda voru múmíur helgra dýra stór bissnesss í Egyptalandi til forna. Vera Illugadóttir sagði frá. - Tónlist: John McCormack - Keep the home fires burning; Murray Johnson - Pack up your troubles; Fats Waller - I ain´t got nobody.

Guðrún var fyrir norðan og fékk til sín góða gesti, þær Hildi Eir Bolladóttur og Ingu Eydal. Þær eiga það sameiginlegt að hafa stigið fram af miklu hugrekki og talað um viðkvæm mál, Hildur Eir sendi frá sér persónulega bók fyrir tæpum tveimur árum um kvíða og Inga hefur tjáð sig með bloggi og í viðtölum, en hún varð óvinnufær um svipað leyti af andlegri og líkamlegri örmögnun. Föstudagsgestur Mannlega þáttarins í þetta sinn var kvikmyndaleikstjórinn Ása Helga Hjörleifsdóttir sem frumsýndi Svaninn, sína fyrstu mynd í fullri lengd á dögunum sem byggð er á bók Guðbergs Bergssonar. Myndin hefur fengið góða dóma og vann til verðlauna á kvikmyndahátíðum í Egyptalandi og Indlandi. Við ræddum saman um lífið og listina yfir kaffibolla í þættinum í dag. Umsjón, Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson

Staða ungra kvenna í Mið-Austurlöndum var umræðuefni málþings sem haldið var í tengslum við útkomu bókinnar Framúrskarandi dætra hjá Sölku. Frummælendur voru Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, Guðrún Margrét Guðmundsdóttir og Þórir Jónsson Hraundal en þau hafa öll yfirgripsmikla þekkingu á málefnum Mið-Austurlanda og hér má heyra hluta af fyrirlestrum þeirra. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir er fyrrverandi umdæmisstjóri UN Women fyrir Evrópu og Mið Asíu. Áður var Ingibjörg yfirmaður UN Women í Afganistan. Ingibjörg átti stóran þátt í auknum hlut kvenna í stjórnmálum á Íslandi og tók hún sæti í borgarstjórn 1982 fyrir kvennaframboðið og var síðar þingkona Kvennalistans á árunum 1991 til 1995. Ingibjörg Sólrún tók aftur sæti á þingi á árunum 2005 til 2009 og var hún utanríkisráðherra á árunum 2007 til 2009. Ingibjörg Sólrún var borgarstjóri Reykjavíkur 1994 til 2003. Þórir Jónsson Hraundal er umsjónarmaður Mið-Austurlandafræða og aðjúnkt við Háskóla Íslands. Rannsóknir hans beinast helst að arabískum miðaldatextum og vitnisburði þeirra um víkingaöldina. Guðrún Margrét Guðmundsdóttir hefur sterk tengsl við Mið-Austurlönd og nú síðast dvaldi hún í Kaíró í Egyptalandi þar sem hún starfaði í sex mánuði hjá Friðgæslunni hjá World Food Program sem kynjaráðgjafi. Guðrún hóf doktorsnám í mannfræði til að rannsaka kvennabaráttuna í Katar þar sem hún bjó sem unglingur og ung kona. Guðrún bjó einnig í Sameinuðu furstadæmunum, Kuwait og Yemen frá 15 ára til 25 ára og gifti sig og eignaðist börn þar. Guðrún hefur bæði BA og MA próf í mannfræði og talar arabísku.