Polski Instytut Ekonomiczny

28 kwietnia Hiszpania stała się czarnym punktem na energetycznej mapie Europy. Blackout na Półwyspie Iberyjskim był największym tego typu incydentem na naszym kontynencie od ponad 20 lat. ⚡ Co mogło doprowadzić do awarii sieci energetycznej w Hiszpanii i czy może się to powtórzyć?

Podcast PIE

✍️ W ciągu pierwszego tygodnia od inauguracji

⛽ 1 stycznia 2025 r. Gazprom wstrzymał dostawy gazu przez terytorium Ukrainy do Europy, co było wynikiem wygaśnięcia umowy tranzytowej między Rosją a Ukrainą. Dla Europy oznacza to koniec czasów, gdy Gazprom mógł ją szantażować wstrzymaniem dostaw. Dla Gazpromu i dla Rosji rozpoczyna się okres strat finansowych. ❓ Dlaczego te dostawy zostały wstrzymane dopiero teraz? Czemu Ukraina nie mogła wcześniej wymówić umowy z Gazpromem? Komu Rosja będzie teraz sprzedawała swój gaz?

Dziewiąty miesiąc z rzędu niemiecka gospodarka notuje słabe wyniki. Wyjście z tej sytuacji utrudniają podziały wewnątrz zróżnicowanej koalicji rządzącej, której członkowie toczą spory o kształt budżetu. Do tego dochodzą problemy z migracją i zależnością gospodarczą od Chin. Jak trudna jest sytuacja gospodarcza w Niemczech? Jak wpływa ona na Polskę? Co będzie z rosnącym poparcie dla AfD? O tym rozmawia Łukasz Baszczak z dr hab. Sebastianem Płóciennikiem, ekspertem od gospodarki Niemiec, profesorem Akademii Finansów i Biznesu Vistula

Ostatnio opublikowane przez GUS dane dotyczące wysokości wynagrodzeń przykuły sporo uwagi. Po raz pierwszy od dwóch lat podano do informacji publicznej nie tylko to, jaka jest przeciętna płaca, ale również medianę wynagrodzeń. Co więcej, GUS zapowiedział, że będzie to robił, co miesiąc, a nie jak do tej pory, co dwa lata. Jednak różnica między średnią a medianą nie zawsze jest uchwytna dla każdego. O tym, na czym ona polega, a także o pozostałych pojęcia z zakresu statystyki rozmawia Tomasz Mądry z dr Katarzyną Dębkowską, kierowniczką foresightu gospodarczego.

2024 r. ma szansę zostać najgorętszym rokiem w historii pomiarów. Mamy też rekordową liczbę dni upalnych, w których temperatura przekraczała 30 stopni. Tak wysokie temperatury nie tylko stanowią zagrożenie dla ludzi, lecz zwiększają także pobór energii na skutek wzmożonego użycia klimatyzatorów. Jakie są skutki gospodarcze upałów? Czy globalne ocieplenie sprawia, że mamy jeszcze bardziej emisyjną gospodarkę, która napędza kryzys klimatyczny? O tym rozmawia Łukasz Baszczak z Marianną Sobkiewicz, starszą analityczką z zespołu klimatu i energii w PIE, oraz Tomaszem Mądrym, starszym analitykiem z zespołu równoważonego rozwoju w PIE.

Na początku lipca 2024 r. w Barcelonie ponad 20 tys. osób wzięło udział w protestach przeciwko masowej turystyce. W tym samym miesiącu w Wenecji podniesiono opłaty dla turystów za wejście do centrum miasta. Dlaczego w znanych ośrodkach turystycznych nie chce się turystów? Co jest złego w turystyce, skoro dzięki niej lokalna społeczność się bogaci? Na czym polega overtourism? O tym rozmawiają Tomasz Mądry z dr Paulą Kukołowicz, kierowniczką zespołu zrównoważonego rozwoju w PIE.

Francuska propozycja poprawki do unijnej dyrektywy może znacząco wpłynąć na sposób liczenia kosztów emisji pochodzących z produkcji baterii. Zgodnie z nią emisje CO2 miałyby być liczone nie na poziomie przedsiębiorstwa, ale na poziomie kraju. Gdyby taka zmiana weszła w życie, poważnie wpłynęłaby na polską gospodarkę. Ile będzie kosztowało wyprodukowanie baterii, gdyby emisyjność liczyć na poziomie kraju? Czy Francuzi chcą sobie zagwarantować przewagi konkurencyjne? Jakie byłyby konsekwencje przyjęcia takiego rozwiązania dla kondycji polskiego sektora baterii, który zajmuje w swojej kategorii drugie miejsce na świecie? O tym rozmawia Andrzej Kubisiak z dr. Adamem Juszczakiem, starszym doradcą z zespołu klimatu i energii

Kto zostanie 47. prezydentem Stanów Zjednoczonych? Jaka będzie polityka USA wobec Chin czy Ukrainy? Jakie są oczekiwania Amerykanów wobec gospodarki USA? O tym rozmawia Łukasz Baszczak z Tomaszem Mądrym z zespołu zrównoważonego rozwoju PIE oraz z Markiem Wąsińskim, kierownikiem zespołu gospodarki światowej PIE.

Czy tylko marketing ma wpływ na subiektywne poczucie dobrobytu każdego z nas? Skąd biorą się duże nierówności w poziomie szczęścia na świecie? Jak wykorzystać well-being do identyfikowania problemów społecznych i do lepszego zarządzania różnymi sektorami gospodarki? O tym rozmawia Łukasz Baszczak z dr Radosławem Zyzikiem z zespołu ekonomii behawioralnej PIE. Zapraszamy na kolejną rozmowę o szczęściu i well-beingu.

Czym jest bezpieczeństwo ekonomiczne? Jak w Europie zmieniło się myślenie o tym pojęciu po rozpoczęciu wojny w Ukrainie? Odcinanie się od Rosji jest oczywiste, ale co z Chinami? W których obszarach mogą nam zagrozić i jak to zagrożenie monitorować? Co to jest de-risking i jak UE z niego korzysta? O tym rozmawia Łukasz Baszczak z Markiem Wąsińskim, kierownikiem zespołu gospodarki światowej PIE.

Śmieci same nie znikają, gdy wrzucimy je do kosza. Sortowanie ich oraz poddawanie ich utylizacji lub recyklingowi to osobna gałąź gospodarki. I podobnie jak w innych sektorach, także w zakresie gospodarki odpadami różne kraje różnie sobie z tym zagadnieniem radzą. Co Polacy robią ze śmieciami? Jaki procent odpadów udaje nam się recyklingować? O tym rozmawia Tomasz Mądry z Marceliną Pilszyk, starszą analityczką z zespołu klimatu i energii w PIE

Pojęcie "gospodarka kosmiczna" może kojarzyć się z tak egzotycznymi przedsięwzięciami, jak komercyjne loty w kosmos. Jednak trzonem tego sektora są rzeczy znacznie nam bliższe. Tak naprawdę z usług, które gospodarka kosmiczna umożliwia, każdy z nas korzysta codziennie. Co produkuje sektor kosmiczny? Jak duża jest to gałąź gospodarki? Który kraj jest liderem? O tym rozmawia Tomasz Mądry z Moniką Banaszek-Cymerman, ekspertką Polskiej Agencji Kosmicznej.

Liczba cudzoziemców w Polsce i na polskim rynku pracy od kilku lat dynamicznie rośnie. Sytuacja demograficzna Polski wskazuje, że w najbliższych latach napływ pracowników spoza naszego kraju będzie koniecznością. Ilu jest cudzoziemców na polskim rynku pracy? Kim są? Jakie zawody wykonują? Jak patrzą na nich pracodawcy? O tym rozmawia Łukasz Baszczak z dr Katarzyną Dębkowską, kierowniczką zespołu foresightu gospodarczego, oraz Nadią Kurtievą, ekspertką Konfederacji Lewiatan. Polecamy też raport „Polacy o cudzoziemcach na rynku pracy – fakty, mity, opinie”: https://pie.net.pl/co-trzeci-polak-zawyza-liczbe-cudzoziemcow-w-polsce/

Koncepcję zrównoważonego rozwoju rozwijano od lat 60. Chodziło w niej o wypracowanie takiego modelu rozwoju gospodarczego, który nie dokonuje się kosztem środowiska naturalnego i zbyt szybkiego wyczerpywania się zasobów. Chcąc tę koncepcję urzeczywistnić, ONZ zobowiązała państwa członkowskie do osiągnięcia 17 celów zrównoważonego rozwoju do 2030 r. Czy jednak realizacja zrównoważonego rozwoju jest opłacalna? Co firmom przyjdzie z wdrożenia tej koncepcji? Po co firmom cele zrównoważonego rozwoju? O tym rozmawia Tomasz Mądry z dr Paulą Kukołowicz, kierowniczką zespołu zrównoważonego rozwoju w PIE.

14 czerwca 2024 r. rozpoczynają się Mistrzostwa Europy w piłce nożnej. Sport jednak to nie tylko emocje, lecz także ogromne pieniądze, których wymaga gra na najwyższym poziomie oraz organizacja zawodów tak wysokiej rangi. Czy organizacja imprez takich jak Euro2024 w ogóle się opłaca? Czy zorganizowanie mistrzostw obija się na PKB? I dlaczego reprezentacje krajów bogatych częściej sięgają po laur zwycięzcy? O tym rozmawia Tomasz Mądry z Jędrzejem Lubasińskim, analitykiem z zespołu zrównoważonego rozwoju w PIE.