POPULARITY
W tym wydaniu: Rosja intensyfikuje operacje sabotażowe sił specjalnych przeciwko krytycznej infrastrukturze w Polsce; Europejska Agencja Środowiska przedstawiła najnowszy raport dotyczący stanu środowiska w Europie; Instytut Pamięci Narodowej po raz siódmy przyznał nagrodę „Semper Fidelis” za szczególnie aktywny udział w upamiętnianiu dziedzictwa polskich Kresów Wschodnich. Zapraszamy do słuchania!
Dziś w programie skomentujemy spektakularne wyniki wyborów na burmistrza Nowego Jorku; następnie poznamy laureatów tegorocznej nagrody Semper Fidelis przyznawanej za aktywny udział w upamiętnianiu dziedzictwa polskich Kresów Wschodnich; porozmawiamy także o plebiscycie „Młodzieżowe Słowo Roku”; na koniec gość programu opowie o wystawie „O czym wspólnie marzymy? Globalne związki - porzucone przyjaźnie” w Zachęcie-Narodowej Galerii Sztuki. Zapraszamy!
Spotkanie Donalda Trumpa z Xi Jinpingiem trwało prawie dwie godziny.Co ustalono? Czy doszło do przełomu, czy to tylko taktyczna pauza w rywalizacji dwóch mocarstw? Jakie znaczenie ma ta rozmowa dla Europy – i czy świat jest dziś bliżej wojny, czy rozejmu?Gościem Igora Janke jest Jakub Jakóbowski z Ośrodka Studiów Wschodnich, który analizuje kulisy spotkania oraz konsekwencje dla globalnej równowagi sił.Mecenasi programu:Inwestuj w fundusze ETF z OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/UkladOtwartyETF AMSO-oszczędzaj na poleasingowym sprzęcie IT: https://amso.pl/Uklad-otwarty-cinfo-pol-218.htmlNovoferm: https://www.novoferm.pl/ Zgłoś się do Szkoły Przywództwa Instytutu Wolności:https://szkolaprzywodztwa.plhttps://patronite.pl/igorjanke ➡️ Zachęcam do dołączenia do grona patronów Układu Otwartego. Jako patron, otrzymasz dostęp do grupy dyskusyjnej na Discordzie i specjalnych materiałów dla Patronów, a także newslettera z najciekawszymi artykułami z całego tygodnia. Układ Otwarty tworzy społeczność, w której możesz dzielić się swoimi myślami i pomysłami z osobami o podobnych zainteresowaniach. Państwa wsparcie pomoże kanałowi się rozwijać i tworzyć jeszcze lepsze treści. Układ Otwarty nagrywamy w https://bliskostudio.pl
Konwencja Stambulska odrzucona – co oznacza decyzja Łotwy dla regionu? Zapraszam na komentarz Bartosza Chmielewskiego z Ośrodka Studiów Wschodnich.
1 i 2 listopada członkowie Towarzystwa Miłośników Lwowa będą kwestować w Krakowie. Dochód z puszek trafi na odnowę polskich grobów we Lwowie.Od prawie 30 lat członkowie krakowskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich kwestują na rzecz odnowy polskich grobów na cmentarzu Łyczakowskim. Dzięki ich pracy i ofiarności mieszkańców Krakowa udało się odrestaurować już ponad 650 nagrobków za około 1,5 miliona złotych.
Reżim putinowski przez ponad dwie dekady stopniowo pozbawiał samorządy lokalne autonomii na fali konsekwentnej centralizacji państwa. O tym rozmawiałem z Miłoszem Bartosiewiczem z Ośrodka Studiów Wschodnich.Zapoznaj się z warunkami oprocentowania wolnych środków w OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuUM Inwestuj w fundusze ETF z OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuETF
W studiu Radia Wnet pojawił się zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, prof. Karol Polejowski, aby opowiedzieć o idei oraz tegorocznych laureatach nagrody Semper Fidelis — wyróżnienia przyznawanego za pielęgnowanie pamięci o polskości Kresów Wschodnich.Profesor przypomniał, że nagroda została ustanowiona w 2019 roku, a jej zadaniem jest wyróżnianie osób i organizacji „związanych z zachowaniem pamięci o polskich Kresach Wschodnich i kultywowaniu tej pamięci”.Jak wyjaśnił, inicjatywa od razu spotkała się z ogromnym poparciem:„Ta idea spotkała się z bardzo życzliwym, można nawet powiedzieć entuzjastycznym przyjęciem.”Kandydatów mogą zgłaszać osoby prywatne, stowarzyszenia czy fundacje. Wyborem zajmuje się kapituła nagrody na czele z prezesem IPN. Do tej pory przyznano już ponad 30 wyróżnień.W czasie rozmowy prof. Polejowski ogłosił pierwszą z tegorocznych nagrodzonych osób:„Kapituła Nagrody Semper Fidelis przyznała Nagrodę postmortem Władzie Majewskiej.”Włada Majewska — legenda lwowskiej kultury i wieloletnia współpracowniczka Mariana Hemara — przez 40 lat związana była z Radiem Wolna Europa. Zmarła w 2011 roku w wieku 100 lat.„Instytut Pamięci Narodowej dokonuje takiego scalenia polskiej kultury — to, co rozwijało się na emigracji, zaczyna być obecne również dzisiaj.” — podkreślił gość Radia Wnet.Uroczysta gala wręczenia nagród odbędzie się 5 listopada w samo południe i będzie transmitowana w mediach IPN.
Fenomen, petarda, inwazja. Wszystkie te określenia idealnie pasują do zjawiska chińskiej motoryzacji. A już zwłaszcza do sektora samochodów elektrycznych, które coraz szerszą falą płyną do Europy. Chiński BYD już przegonił Teslę pod względem wolumenu sprzedaży, a końca inwazji nie widać. Chińskie elektryki są bardzo tanie, bardzo dobrze wyposażone i już zmieniają przyzwyczajenia polskich konsumentów. Jest tylko jeden szkopuł: coraz więcej głosów wskazuje na to, że chińskie elektryki nie tylko zawiozą nas z miejsca A do B, ale też będą słuchać wszystkiego, co w nich mówimy. A w dodatku wyślą to później do Pekinu. Czy faktycznie jest się czego obawiać? A może wpadamy już w antychińską paranoję? W jaki sposób Pekin od zera zbudował tak agresywny sektor, jakim jest dziś chińska motoryzacja? I czy amerykańskie i europejskie cła są w stanie go okiełznać? Między innymi na te pytania odpowiemy w tym odcinku podcastu "Techstorie". GOŚCIE ODCINKA: - Karolina Chojnacka-Chebda, dziennikarka motoryzacyjna w Wyborcza.biz; - Jakub Jakóbowski, wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich i kierownik Zespołu Chińskiego; - Piotr Pawlak, prezes nowo utworzonego klastra Toyota Northern Europe, obejmującego 7 rynków w Europie północno-centralnej. ROZDZIAŁY: 03:14 Strategia inwazji 18:03 Motoryzacyjny boom w Chinach 29:20 Buduj swoje marzenia 40:57 Smartfon na kółkach 50:33 Podgląda czy nie? 58:27 Subsydia i wsparcie rządu 01:09:30 Co dalej z produkcją z Europy, Azji i USA? 01:17:46 Kupować czy nie kupować? ŹRÓDŁA: - Celebryci promują Omoda&Jaecoo: https://www.wirtualnemedia.pl/marina-i-wojciech-szczesny-promuja-marki-omoda-jaecoo,7176116753237633a - Buffet inwestuje w BYD: https://www.nasdaq.com/articles/warren-buffett-bought-electric-vehicle-ev-stock-2008-even-after-2000-return-its-still-buy - Historia BYD: https://xyz.pl/king-wang-czyli-chinski-elon-musk/ - Czy Amerykanie powinni kupować chińskie elektryki?: https://www.foxbusiness.com/media/americans-should-absolutely-concerned-about-data-collection-spying-chinese-evs-auto-expert - Ryzyka chińskich elektryków: https://ecfr.eu/article/security-recall-the-risk-of-chinese-electric-vehicles-in-europe/ - Chińskie EV powinny być zakazane w instytucjach publicznych UK: https://cim-coalition.co.uk/collision-course-under-pricing-chinese-ev-risks-in-the-uk/ - Zalecenia dla obronności: https://www.techradar.com/pro/security/uk-defense-firm-warns-staff-against-charging-phones-in-chinese-cars - O ekspansji elektryków z Chin: https://theconversation.com/chinas-electric-vehicle-influence-expands-nearly-everywhere-except-the-us-and-canada-262459 - O zmianach w dopłatach do elektryków w Polsce: https://wyborcza.biz/biznes/7,156481,32237260,wzrosna-doplaty-do-aut-na-prad-ale-tylko-z-europy.html
Wojska izraelskie miały się wycofywać ze Strefy, jednak wciąż ją w połowie kontrolują - mówi ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich. Nieprecyzyjny plan TrumpaRozbrojenie Hamasu może oznaczać różne rzeczy. Czy całą broń należy oddać, czy tylko jej część; kto miałby ją otrzymać, komu miano by ją przekazać. Tych wszystkich rzeczy w planie Trumpa nie było, a to tak naprawdę odtego rodzaju szczegóły mogą się rozbić negocjacje w przyszłości. Więc z mojej perspektywy jak na razie jest bardzo dużo niepewności i bardzo dużo można mieć wątpliwości, czy ten plan rzeczywiście ma jakąś przyszłość. Natomiast pozytywem jest to, że rzeczywiście walki co do zasady zostały wstrzymane wskazuje Marek Matusiak w rozmowie z Mikołajem Murkocińskim. Zawieszenie broni między wojskiem izraelskim a Hamasem obowiązuje od 9 października 2025 r.
Rodem kielczanin, sercem bytomianin, przedsiębiorca i filantrop. W poniedziałek 20 października, Leszek Dziub otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Bytomia. Wywiad z laureatem przeprowadziła Danuta Skalska!Gość Ewy Węglarz w studio: dr Dominik Abłamowicz - archeolog, od 2018 roku pracuje w Biurze Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach. Opowie o uroczystości patriotycznej, która odbędzie się 31 października o godz. 16.00 na cmentarzu Mater Dolorosa (ul. Piekarska) przy Memoriale Pamięci Orląt Lwowskich i Ofiar Ukraińskiego Ludobójstwa.Marian Frużyński korespondent ze Lwowa opowie o ludobójstwie na Kresach w latach 1937-1938.Agnieszka Baron-Twarkowska - relacja z Centrum Kresowego w Bytomiu, gdzie odbyło się spotkanie z Kamilem Stefanem Woźniakiem Prezesem Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południow-Wschodnich (oddział w Krakowie) pt. „Od Krakowa do Lwowa”.Niewielu wie, że w latach '30 w Polsce odbyło się Grand Prix... Lwowa. Porównywano je z najsłynniejszym wyścigiem ulicznym o Grand Prix Monaco. O szczegółach Krzysztof Słabikowski i jego gość Mikołaj Sokół - dziennikarz i publicysta.Cykl spotkań z kulturą kontynuuje nasz korespondent ze Lwowa Marian Frużyński!Nagranie o XX festiwalu polskich filmów – wywiew z Konsul Dianą Graczyk.
Gościem dr Pawła Jaskuły był Adam Michalski z Ośrodka Studiów Wschodnich. Zapoznaj się z warunkami oprocentowania wolnych środków w OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuUM Inwestuj w fundusze ETF z OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuETF
Nicolas Sarkozy za kratkamiByły prezydent Francji Nicolas Sarkozy rozpoczął odbywanie kary w sprawie tzw. finansowania libijskiego. Pod koniec września sąd pierwszej instancji skazał Sarkozy'ego i kilku jego współpracowników za udział w zmowie przestępczej. Śledczym nie udało się bowiem udowodnić, że były prezydent rzeczywiście przyjął i korzystał z pieniędzy mających pochodzić ze źródeł bliskich ówczesnemu przywódcy libijskiemu, Muammarowi Kadafiemu w kampanii wyborczej z 2007 roku. Prawnicy Nicolasa Sarkozy'ego złożyli apelację, jednak wobec zainteresowanego wprowadzono rygor natychmiastowej wykonalności wyroku.Dzisiejszego poranka około godziny 10 Nicolas Sarkozy w towarzystwie swojej małżonki Carli Bruni oraz dzieci udał się z domu do zakładu karnego położonego w 14. dzielnicy Paryża. Na miejscu byli również obecni fani byłego prezydenta, którzy manifestowali swoją sympatię wobec przyszłego więźnia. Co ciekawe, od Sarkozy'ego nie odcięli się politycy francuscy. Sam Emmanuel Macron miał się z nim spotkać w pałacu elizejskim w zeszły piątek. Wczoraj na antenie radia France Inter do spotkania z Sarkozym przyznał się również minister sprawiedliwości, Gerald Darmanin/Prawnicy Nicolasa Sarkozy'ego już złożyli wniosek o zwolnienie ich klienta z obowiązku odbywania kary. Możliwe, że były prezydent niedługo zabawi w więzieniu Sante, przede wszystkim ze względu na. Na razie jednak ma on być traktowany jak zwykły więzień. Będzie zatem dysponował ograniczonymi możliwościami kontaktu ze światem zewnętrznym oraz prawem do trzech spotkań w rozmównicy. W porannym oświadczeniu opublikowanym na platformie X Nicolas Sarkozy podkreślił raz jeszcze, że będzie walczył przeciwko „upokorzeniu Francji”.Koniec księcia Andrzeja?W Wielkiej Brytanii tytułu księżego zrzekł się książę Andrzej, ósmy w kolejce do objęcia tronu. Ma to związek z aferą Epsteina dotyczącej wykorzystywania seksualnego na wielką skalę nieletnich dziewczyn. W dokumentach Jeffreya Epsteina – który sam zmarł w tajemniczych okolicznościach w 2019 roku – pojawiają się liczne znane nazwiska, m.in. księcia Andrzeja.Więcej o tej sprawie mówi współgospodarz Studia Londyn Alex Sławiński.Niedoszły zabójca Roberta Ficy skazanyJaraj Cintula, niedoszły zabójca premiera Słowacji Roberta Ficy, został skazany na 21 lat więzienia. Do nieudanego zamachu doszło 15 maja 2024 roku w trakcie wizyty premiera w miejscowości Handlova. Podczas spotkania z mieszkańcami, Juraj Cintula, 72-letni emeryt, pięciokrotnie strzelił do Ficy z bliskiej odległości. Premiera udało się uratować, a sprawca został natychmiast zatrzymany. Jaraj Cintula jest byłym dziennikarzem i poetą, niezwiązany z żadną partią polityczną, który pracował między innymi w kopalni oraz jako ochroniarz. Według zeznań, nie chciał on zabić premiera Ficy, lecz jedynie pozbawić go możliwości dalszego sprawowania swojej funkcji. Śledczy stwierdzili, że Jaraj Cintula był poczytalny w momencie zamachu.Peryskop międzynarodowyW Chinach od 20 października trwa plenum komitetu centralnego Komunistycznej Partii Chin. W trakcie spotkania mają zostać omówione m.in. założenia kolejnego planu pięcioletniego w kontekście wielkich wyzwań stojących przed państwem Środka. Z jednej strony Chiny muszą stawiać czoła coraz bardziej niestabilnej sytuacji geopolitycznej, w szczególności w stosunkach ze Stanami Zjednoczonymi. Z drugiej strony, gospodarka chińska łapie zadyszkę i również musi się mierzyć przede wszystkim z niewydolnością.O sytuacji Chin mówi dr Michał Bogusz z Ośrodka Studiów Wschodnich.https://wnet.fm/2025/10/09/chiny-odetna-swiat-od-swoich-zloz-metali-ziem-rzadkich-pekin-grozi-palcem-probuje-zdjac-z-siebie-presje-zachodu/
Jak wygląda wojna dronowa na froncie rosyjsko-ukraińskim i czego może się z niej nauczyć Polska?Gościem podcastu jest Krzysztof Nieczypor – główny specjalista ds. Ukrainy, Białorusi i Mołdawii Ośrodka Studiów Wschodnich. W rozmowie z Jakubem Bodzionym opowiada o nowoczesnych technologiach militarnych, dynamicznie rozwijających się systemach dronowych i tym, kto dziś wygrywa w wyścigu innowacji – Rosja czy Ukraina.To odcinek o tym, jak zmienia się wojna, dlaczego drony stają się kluczową bronią i co z tej lekcji powinna wynieść Polska w kontekście własnej obronności i strategii bezpieczeństwa.
Gośćmi piętnastego odcinka podcastu „Rzecz o geopolityce” Mateusza Grzeszczuka był Wojciech Górecki z Ośrodka Studiów Wschodnich oraz dziennikarz Marcin Łuniewski.Kup subskrypcję „Rzeczpospolitej” pod adresem: https://czytaj.rp.pl
Iran masowo deportuje afgańskich migrantów, których są w tym państwie miliony. Tymczasem w samym Afganistanie nie ustają naruszenia praw człowieka, a Afgańczycy trwają dzięki pomocy międzynarodowej. O tym, czy Europę czeka fala uchodźców z regionu mówi Krzysztof Strachota, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich.
Zapraszam na komentarz Zuzanny Krzyżanowskiej z Ośrodka Studiów Wschodnich. Zapoznaj się z warunkami oprocentowania wolnych środków w OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuUM Inwestuj w fundusze ETF z OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuETF
28 września Mołdawianie pójdą do urn. Te wybory zadecydują o przyszłości kraju, bo konkurentem partii rządzącej będzie blok ugrupowań prorosyjskich. Jaką rolę odegra w nadchodzących wyborach kwestia Naddniestrza - obszaru Mołdawii, na którym znajdują się wojska rosyjskie? Jak działa fabryka trolli i dezinformacji, która produkuje fake newsy związane z partią rządzącą? Czy czynnikiem może okazać się pogarszająca się sytuacja gospodarcza kraju? Gościem Piotra Pogorzelskiego jest Kamil Całus, analityk z Ośrodka Studiów Wschodnich.
Kłopoty gospodarcze i polityczne Viktora Orbana. Co dalej z międzynarodowym kursem? O tym Andrzej Sadecki z Ośrodka Studiów Wschodnich. Zapoznaj się z warunkami oprocentowania wolnych środków w OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuUM Inwestuj w fundusze ETF z OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuETF
Czy Polska ma prawo i obowiązek zestrzeliwać rosyjskie drony naruszające jej przestrzeń powietrzną, także gdy w grę wchodzi ryzyko eskalacji i szkody dla ludności cywilnej? O tym rozmawiałem z Robertem Pszczelem, analitykiem Ośrodka Studiów Wschodnich.
Najważniejsza dla Izraela jest stała przychylność USA - mówi ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich.
W rozmowie z Magdaleną Uchaniuk wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich dr Jakub Jakóbowski mówi omawia znaczenie spotkania Wanga Yi z Karolem Nawrockim.
W tym wydaniu: prezydent Karol Nawrocki rozmawiał telefonicznie z Donaldem Trumpem, który miał potwierdzić amerykańskie gwarancje bezpieczeństwa dla Polski; atak rosyjskich dronów na Polskę komentuje Robert Pszczel, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich, były dyplomata, były przedstawiciel NATO w Moskwie; wsparcie psychologiczne dla dzieci uchodźczych z Ukrainy mieszkających na terenie Polski poprzez ukraińskojęzyczną wersję telefonu zaufania - rozmowa z Sylwią Węglewską z Fundacji Daj Dzieciom Siłę; Igor Bobrowski, wiceprezes Związku Polaków w Estonii o polskich miejscach w tym kraju. Zapraszamy do słuchania!
W tym wydaniu: prezydent Karol Nawrocki rozmawiał telefonicznie z Donaldem Trumpem, który miał potwierdzić amerykańskie gwarancje bezpieczeństwa dla Polski; atak rosyjskich dronów na Polskę komentuje Robert Pszczel, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich, były dyplomata, były przedstawiciel NATO w Moskwie; 24 lata temu, 11 września 2001 roku, doszło do ataku terrorystycznego na wieże WTC w Nowym Jorku, w wyniku którego zginęło niemal trzy tysiące ludzi; wiceminister spraw zagranicznych Henryka Mościcka-Dendys o polityce polonijnej państwa wobec Polonii i Polaków za granicą. Zapraszamy do słuchania!
Ze względu na strategiczne znaczenie Morza Śródziemnego, znajdujące się na tym obszarze państwa chętnie inwestują w rozwój nowoczesnej infrastruktury portowej, w szczególności przeznaczonej do obsługi kontenerów. Sandra Baniak-Stachowiak, analityczka Ośrodka Studiów Wschodnich, zwraca uwagę na wielkie znaczenie transportu morskiego w handlu międzynarodowym:Transport morski odgrywa olbrzymie znaczenie dla światowej gospodarki. A jeszcze mówiąc o samym morzu śródziemnym, no właśnie ono ma znaczenie zarówno, Takie strategiczne pod względem bezpieczeństwa, no i właśnie handlowe. IGość Radia Wnet podkreśla, że spektakularny rozwój niektórych hubów, takich jak Tanger-Med w Maroko lub terminal kontenerowy w Algeciras, wynika z aktualnych zawirowań politycznych, takich jak powtarzające się ataki rebeliantów Huti w Jemenie na statki handlowe w cieśninie Bab el-Mandab.Te porty czy terminale kontenerowe oferują oczywiście nowoczesną strukturę, która przyspiesza przeładunki. Lokalizacja odgrywa kluczowe znaczenie.Jak zauważa ekspert, rozwój infrastruktury portowej w basenie Morza Śródziemnego, a w szczególności Adriatyku, ma również znaczenie z punktu widzenia Europy Środkowej i Polski. Operatorzy portów w Trieście, Koprze i Rijece coraz skuteczniej konkurują z portami niemieckimi i polskimi, korzystając stawiając na transport intermodalnyArmatorzy obawiają się ataków bojowników Houthi, przepływają w związku z tym przez przylądek Dobrej Nadziei, czyli właśnie wokół kontynentu afrykańskiego, no i wtedy najbliżej, takim portem, w którym mogą na przykład się zabunkrować, albo też dokonać takiego tak zwanego transshipmentu, czyli przeładunku ze statku na statek, czyli na przykład właśnie płynąc z Szanghaju, zatrzymują się w Tanger Medzie.Sandra Baniak-Stachowiak podkreśla jednak, że potencjał takich inicjatyw, jak korytarz Bałtyk-Adriatyk nie jest dostatecznie wspierany przez instytucje unijne:W poprzedniej perspektywie budżetowej, w poprzednim budżecie Unii Europejskiej, jedynie miliard euro został przeznaczony na ten cel. I trochę myślę, że transport intermodalny sam w sobie, jako gałąź transportu jest zaniedbana
Jak zacieśniają się relacje pomiędzy Chinami i Rosją? Jak przebiega wychodzenie Putna z izolacji międzynarodowe? Co ustalono podczas spotkana przywódców? O tym rozmawialiśmy z dr Jakubem Jakóbowskim, wicedyrektorem Ośrodka Studiów Wschodnich.
Marcin Łuniewski rozmawia z Bartoszem Chmielewskim z Ośrodka Studiów Wschodnich o nowym rządzie Litwy. Dlaczego dotychczasowy premier Gintautas Paluckas podał się do dymisji? Kim jest nowa premier Inga Ruginienė i jakie partie tworzą jej rząd? Jakie wyzwania przed nim stoją? Jak mogą się układać relacje z Polską?
Z powodu spotkania prezydenta Czech Petra Pavla z Dalajlamą, Chiny podjęły decyzję o zerwaniu wszelkich kontaktów z Pavlem. Komentarz - dr Krzysztof Dębiec z Ośrodka Studiów Wschodnich.
Monoetnizm w Polsce... to już przeszłość. Obok nas istnieją migranckie światy, wraz ze swoimi kulturami, obyczajowością i życiem gospodarczym. Emocje związane z koncertem białoruskiego rapera Maxa Korzha, który wypełnił Stadion Narodowy w Warszawie, uzmysłowiają nam, że istnieje bariera kulturowa pomiędzy Polakami a sąsiadami ze Wschodu. Czy brak zrozumienia dla kultur imigranckich będzie generowało konflikty w niedalekiej przyszłości? Co możemy zrobić, by kolejne "zderzenia ze Wschodem" nie wywoływały złych emocji? Goście: Tomasz Piechal (Szkice Wschodnie), Filip Rudni (Ośrodek Studiów Wschodnich) oraz Paulina Siegień (Krytyka Polityczna).
Próba podporządkowania niezależnych instytucji walczących z korupcją w Ukrainie przez prezydenta Wołodymyra Zełenskiego spotkała się z ostrym sprzeciwem społeczeństwa, które po raz pierwszy od pełnoskalowej inwazji Rosji wyszło na ulice. W jaki sposób środowisko ukraińskiego prezydenta próbowało zatrzymać walkę z korupcją? Jakie zarzuty korupcyjne usłyszeli bliscy współpracownicy Zełeńskiego? Jak ten kryzys może się odbić na wynikach przyszłych wyborów prezydenckich w Ukrainie? Przez meandry ukraińskiej polityki przeprowadza nas Krzysztof Nieczypor, analityk z Ośrodka Studiów Wschodnich.
Obecnie w Ukrainie mamy do czynienia z największymi protestami od czasów Euromajdanu. Dlaczego Ukraińcy protestują? Jak wygląda obecna sytuacja polityczna wewnątrz Ukrainy? O co chodzi w ustawie Zełeńskiego, która wyprowadziła ludzi na ulice?Gościem dzisiejszego podkastu jest Krzysztof Nieczypor, główny specjalista w zespole Białorusi, Ukrainy i Mołdawii w OSW (Ośrodek Studiów Wschodnich).
Niemcy na emeryturze – jak starzeje się największa gospodarka Europy. Co drugi Niemiec ma ponad 45 lat. Zapraszam do rozmowy z Kamilem Frymarkiem z Ośrodka Studiów Wschodnich.Zapoznaj się z warunkami oprocentowania wolnych środków w OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuUM Inwestuj w fundusze ETF z OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/bezpaszportuETF
Gdy rumuńska scena polityczna w końcu wraca do równowagi, sytuacja ekonomiczna w kraju staje się alarmująca. Rumunia ma największy deficyt budżetowy w UE, a w ostatnich latach jej zadłużenie gwałtownie wzrosło. Rządzący przygotowali pakiet reform m.in. zmieniający podatki, co wywołało oburzenie społeczeństwa. Jakie zmiany wprowadzi władza, by poprawić sytuację ekonomiczną? Dlaczego zadłużenie Rumunii tak gwałtownie wzrosło? Dlaczego na wstrząsach ekonomicznych zyskuje partia AUR? O sytuacji ekonomicznej w Rumunii mówi Kamil Całus, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich.
Amerykański prezydent Donald Trump zapowiada wsparcie wojskowe dla Ukrainy i grozi Rosji kolejnymi sankcjami. Chce też wprowadzenie ceł dla państw, które kupują od Moskwy surowce naturalne. Czy Rosja ma się czego obawiać? Jaka jest sytuacja gospodarcza tego kraju i czego boją się tamtejsze elity? Na te pytania odpowiada w rozmowie z Piotrem Pogorzelskim, Marek Menkiszak z Ośrodka Studiów Wschodnich.
Jeszcze kilka lat temu Czechy uchodziły za demograficzny wzór. W zaledwie dekadę państwo to stanęło przed podobnymi problemami jak Słowacja i reszta Europy - niski współczynnik przyrostu naturalnego. W Czechach i Słowacji rodzi się za mało dzieci. Specjaliści alarmują, że naród czeski może zniknąć. O tym, jak wygląda sytuacja w Czechach i Słowacji, mówi Krzysztof Dębiec, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich.
11 lipca przypada 30. rocznica masakry w Srebrenicy. Serbskie wojska zabiły wówczas 8 tysięcy muzułmańskich mieszkańców Bośni. Paulina Wankiewicz z Ośrodka Studiów Wschodnich tłumaczy, czym była ta zbrodnia i jak jest postrzegana we współczesnej Bośni i Hercegowinie. Rozmawiamy też o sytuacji, politycznej, gospodarczej i społecznej tego państwa.
W 30. rocznicę ludobójstwa w Srebrenicy rozmawiamy z Martą Szpalą z Ośrodka Studiów Wschodnich o tym jak Europa i Bałkany pamiętają o tej największej zbrodni po II wojnie światowej.
Relacje Baku i Moskwy pozostają chłodne od katastrofy azerbejdżańskiego samolotu pasażerskiego w wyniku rosyjskiego ostrzału, która miała miejsce w grudniu 2024 roku. Ostatnie wydarzenia - z udziałem brutalnych rosyjskich policjantów - jedynie zaogniły konflikt. O tym, co jest istotą sporu, czy Kreml wiedział o zamiarach rosyjskich służb, co dalej i czy Moskwa powinna obawiać się Baku, mówi Wojciech Górecki, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich.
Łukaszenka po rozmowach z Amerykanami uwolnił 14 więźniów politycznych (wśród nich jest najsłynniejszy białoruski opozycjonista Siarhiej Cichanouski i czterech Polaków). Więźniowie zostali przewiezieni z Mińska do ambasady amerykańskiej w Wilnie. Dlaczego Łukaszenka na to pozwolił? Co chce zyskać? Dlaczego w białoruskich więzieniach są Polacy i skąd nienawiść Łukaszenki właśnie do Polski? O tym mówi Kamil Kłysiński, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich.
W tym odcinku rozmawiamy o szytym pod Donalda Trumpa szczycie NATO w Hadze. Gość: Justyna Gotkowska, wicedyrektorka Ośrodka Studiów Wschodnich i kierownik zespołu bezpieczeństwa. Drugim gościem jest Maryja Sadouskaja-Komlacz z Centrum Analiz Polityki Europejskiej – CEPA, która komentuje zwolnienie 14 więźniów politycznych przez reżim Alaksandra Łukaszenki. Na antenie Trójki można było usłyszeć następujące utwory:- Beshket, Bulo-vinova, Guber, Libenson, Rajczu – Voda,- Palina – Maładym, - Leibonik, Nochy – Biada.Zdjęcia: LRT, White House. Można je znaleźć na playlistach Radio Wschód w Spotify:https://cutt.ly/BRLGvhP i na YouTubehttps://tinyurl.com/3995skdsPo prostu Wschód w portalach społecznościowych:Facebook:https://www.facebook.com/poprostuwschodInstagram:https://www.instagram.com/po_prostu_wschod/Po prostu Wschód na stronach Polskiego Radia: https://podcasty.polskieradio.pl/podcast/367https://trojka.polskieradio.pl/audycja/10612
Co oznacza szczyt NATO w Hadze? Czy Zachód jest gotowy na dalsze wsparcie Ukrainy? Jakie znaczenie ma nowy cel wydatków obronnych – 5% PKB – i jak wyglądają nastroje wśród sojuszników?Gościem Układu Otwartego jest Piotr Szymański, analityk Ośrodka Studiów Wschodnich. Rozmawiamy o kulisach i znaczeniu najnowszego spotkania liderów państw NATO, presji ze strony USA, roli flanki północno-wschodniej oraz szansach na silniejsze przywództwo regionalne Polski.00:00 Wstęp(2:49) Czy szczyt NATO w Hadze można nazwać sukcesem?(7:33) Co to znaczy 5% na obronność? Na co mają zostać przeznaczone?(17:09) Nastroje wśród sojuszników(23:03) Czy są sygnały, że stosunek USA do wojny na Ukrainie może się zmienić?(33:20) Północno-wschodnia flanka - nowa grupa napędzająca NATO?(41:35) Jak Polska może konsolidować region?(48:38) Sytuacja w regionie nordycko-bałtyckim to “koniec historii”?Mecenasi programu: Inwestuj w fundusze ETF z OANDA TMS Brokers: https://go.tms.pl/UkladOtwartyETF AMSO-oszczędzaj na poleasingowym sprzęcie IT: https://amso.pl/Uklad-otwarty-cinfo-pol-218.htmlNovoferm: https://www.novoferm.pl/ Zgłoś się do Szkoły Przywództwa Instytutu Wolności:https://szkolaprzywodztwa.plLink do zbiorki: https://zrzutka.pl/en6u9a https://patronite.pl/igorjanke ➡️ Zachęcam do dołączenia do grona patronów Układu Otwartego. Jako patron, otrzymasz dostęp do grupy dyskusyjnej na Discordzie i specjalnych materiałów dla Patronów, a także newslettera z najciekawszymi artykułami z całego tygodnia. Układ Otwarty tworzy społeczność, w której możesz dzielić się swoimi myślami i pomysłami z osobami o podobnych zainteresowaniach. Państwa wsparcie pomoże kanałowi się rozwijać i tworzyć jeszcze lepsze treści. Układ Otwarty nagrywamy w https://bliskostudio.pl
6 maja Komisja Europejska ogłosiła mapę drogową, w której zaproponowała działania mające doprowadzić do pełnego odejścia Unii Europejskiej od importu surowców energetycznych z Rosji. Czy Europa może być wolna od energii z Rosji? O tym mówi Agata Łoskot-Strachota, koordynatorka projektu „Energia w Europie” Ośrodka Studiów Wschodnich.
Zapraszamy na nowy podcast Polityki Insight - Z dystansu. W naszej audycji rozmawiamy o najważniejszych wydarzeniach międzynarodowych, obserwujemy potyczki mocarstw i analizujemy europejskie polityki. Razem z naszymi gośćmi dużo uwagi poświęcamy sprawom bezpieczeństwa, obronności i przyglądamy się przemysłowi zbrojeniowemu. W dzisiejszym odcinku Kamil Całus, analityk z Ośrodka Studiów Wschodnich, opowiada o wyborach prezydenckich w Rumunii. W drugiej turze faworytem jest konserwatywny George Simion, który mierzy się z umiarkowanym Nicușorem Danem. Rozmowę prowadzi Tomasz Sawczuk.
W 2024 r. Mołdawia głosowała w dwóch ważnych wyborach: prezydenckich i w referendum europejskim. Ostatecznie wybrała kierunek prozachodni, ale w referendum różnica wynosiła zaledwie 10 tys. głosów, a o wyborze Mai Sandu na prezydetnkę zdecydowały głównie głosy diaspory. Przez Mołdawię przeszedł wtedy "huragan dezinformacji". Rozpętała go Rosja, próbując zatrzymać Mołdawię w swojej sferze wpływów. Tamte wybory niemal zostały skradzione. Jakich trików użyła Rosja? Jaką rolę odegrali w tym oligarchowie, a jaką serwisy społecznościowe? Dlaczego mężczyzna, który był architektem kradzieży miliarda dolarów z trzech mołdawskich banków grał pierwsze skrzypce w tym procederze? I przede wszystkim - czy może się to powtórzyć w Polsce? O tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Wyborczej" z Kamilem Całusem, ekspertem ds. Rumunii i Mołdawii z Ośrodka Studiów Wschodnich. Podcast jest częścią projektu Przemysł Prania Mózgów. O dezinformacji przedwyborczej, prowadzonego przez Wyborczą.pl i Wyborczą.biz
W tym odcinku magazynu w radiowej Trójce rozmawiamy o tym, skąd się wzięli chińscy żołnierze w Ukrainie oraz jak wygląda obecnie współpraca Moskwy i Pekinu. Gość: Marcin Przychodniak, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Z kolei Marcin Popławski z Ośrodka Studiów Wschodnich opowiada o nowych inicjatywach Unii Europejskiej w Azji Środkowej i o tym, jak niektóre „stany” się demokratyzują, a inne idą w kierunku demokracji. Na antenie Trójki można było usłyszeć utwory:Dity Inzheneriv - Daj meni syluDuman - Bajagydaj Arkan, Replay Okay, Soffie – WarumMożna je znaleźć na playlistach Radio Wschód w Spotify:https://cutt.ly/BRLGvhP i na YouTubehttps://tinyurl.com/3995skdsOkładki przygotowano przy pomocy DallE (OpenAI)Po prostu Wschód w portalach społecznościowych:Facebook:https://www.facebook.com/poprostuwschodInstagram:https://www.instagram.com/po_prostu_wschod/Po prostu Wschód na stronach Polskiego Radia: https://podcasty.polskieradio.pl/podcast/367https://trojka.polskieradio.pl/audycja/10612
W samym sercu Unii Europejskiej wybuchła ogromna afera korupcyjna. W jej centrum jest 15 europosłów oraz chiński Huawei, który ponoć miał wręczać łapówki i różne korzyści majątkowe europejskim urzędnikom - w zamian za popieranie korzystnych dla niego zmian w prawie. Takiej afery Bruksela nie widziała przynajmniej od czasów niesławnej QatarGate. O co poszło? Oczywiście o technologię 5G, w której Huawei wciąż ma najwięcej patentów, jego rozwiązania są bardzo nowoczesne i przystępne cenowo. Ale ze względu na chiński rodowód firmy, operatorzy coraz rzadziej sięgają po jego produkty. W tle całego zamieszania są też oczywiście Chiny, które ze względów ideologicznych i po prostu gospodarczych za wszelką cenę starają się nie pozwolić na "krzywdzenie" swojego czempiona. Dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" opowiadamy o tym, dlaczego chińskie pochodzenie Huawei jest dziś dla niego brzemieniem i co do tego ma chińskie prawo, o tym jak korupcja i działania korupcjopochodne przewijają się w działaniach chińskich firm i w końcu - jak w Parlamencie Europejskim działa tabun lobbystów technologicznych, którzy starają się zza kulis pociągać za sznurki. A dodatkowo - w tej historii pojawia się też "polski łącznik"! GOŚCIE ODCINKA: Michał Bogusz, główny specjalista od Chin w Ośrodku Studiów Wschodnich; Alexander Fanta, dziennikarz śledczy z holenderskiego serwisu Follow The Money. NA SKRÓTY: 02:24 Wstęp 08:05 Huawei - chińska perła w koronie 20:05 Huawei na celowniku 24:20 Polskie szpiegostwo 27:40 Unia a Huawei 38:25 Krajowy System Cyberbezpieczeństwa 44:47 HuaweiGate 54:14 Chińska korupcja 01:04:17 Skutki HuaweiGate ŹRÓDŁA: - "House of Huawei: Inside the Secret World of China's Most Powerful Company", Eva Dou, Wyd. Abacus, 2025, - "Chińczycy trzymają nas mocno" Sylwia Czubkowska, Znak 2022 - "Fact Check: 10 Myths That Drive Huawei's Media Narrative", Strand Consult - O HuaweiGate w Follow The Money: https://www.ftm.eu/articles/huaweis-eu-bribery-scheme-exposed https://www.ftm.eu/articles/how-huawei-lobbying-campaign-in-europe-went-rogue - O oskarżeniach w HuaweiGate: https://www.politico.eu/article/huawei-corruption-probe-charges-money-laundering-criminal-organization-lobbying/ - O włoskich wątkach i nakazie aresztowania asystentki europosła: https://napoli.repubblica.it/cronaca/2025/03/22/news/caso_huawei_sotto_la_lente_emendamenti_e_lettere_di_fulvio_martusciello-424078627/ - O planach operatorów na 5G: https://www.gsma.com/newsroom/press-release/european-mobile-data-traffic-will-triple-in-next-five-years-driving-continued-pressure-on-network-investment-new-gsma-report-predicts/ - O tym, jak Chiny groziły Niemcom: https://www.telecoms.com/5g-6g/china-threatens-germany-over-huawei - I jak groziły Danii: https://www.berlingske.dk/internationalt/banned-recording-reveals-china-ambassador-threatened-faroese-leader - O lobbingu w PE: https://x.com/HuaweiEU/status/1207340053334233089 - O opieszałości mechanizmów antykorupcyjnych: https://europeanconservative.com/articles/news/eus-anti-fraud-office-will-not-investigate-huaweigate/ - List do przewodniczącej PE: https://danielfreund.eu/wp-content/uploads/2025/03/Letter-ACI-Huawei-to-Roberta-Metsola.pdf
Rozmowa o nastrojach separatystycznych w Mołdawii. Gość: Kamil Całus - Ośrodek Studiów Wschodnich. Z czego śmieją się Ukraińcy. Gość: Ivan Kryvetskyi – ukraiński satyryk.
Już w 2017 roku Pekin przedstawił ambitny plan zdominowania rozwoju sztucznej inteligencji, mający na celu zapewnienie roli globalnego lidera do 2030 roku. Jak przebiega jego realizacja? Jakie inwestycje w obszarze AI Chiny rozpoczęły do tej pory? W jaki sposób pekińskie władze wplatają ideologię marksistowską w rozwój AI? A twarde stanowisko Chin w sprawie cenzury - czy może utrudnić realizację ambicji w zakresie sztucznej inteligencji? O wyścigu po pierwszeństwo w AI między USA a Chinami, popularności DeepSeeka w krajach globalnego południa i przyszłych zastosowaniach AI w obszarze technologii wojskowych Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Michałem Boguszem z Ośrodka Studiów Wschodnich, z Zespołu Chińskiego, oraz autorem bloga ZaWielkimMurem.net. Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
DeepSeek pojawił się na Zachodzie znienacka i od razu zachwiał systemem. Odkąd w styczniu doprowadził do poważnych zawirowań na giełdzie, mediom udało się wyjaśnić wiele półprawd i przeinaczeń na temat tego modelu AI. Ale i tak, żeby zrozumieć fenomen DeepSeeka, trzeba zajrzeć za kurtynę oddzielającą Chiny od reszty świata. A dzieje się tam całkiem dużo - przede wszystkim trwa walka 200 modeli (językowych). Chiny zapowiadają kolejne, gigantyczne inwestycje w sektor AI. A i same innowacje zastosowane w DeepSeeku pokazują, że Chińczycy nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. Dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" zaglądamy głęboko pod maskę DeepSeeka, sprawdzamy, w którym kierunku będzie rozwijać się chińska AI i czy wciąż musi być dobrym komunistą. GOŚCIE ODCINKA: Alicja Bachulska, starsza analityczka ds. Polityki – Azja i Chiny, Europejska Rada Spraw Zagranicznych - Maciej Rudziński, badacz AI i specjalista od neurokognitywistyki, - Jakub Jakóbowski, specjalista ds. Chin i wiceszef Ośrodka Studiów Wschodnich. NA SKRÓTY: 03:30 Wojna setek modeli 22:09 DeepSeek - prawdy i mity 34:45 Czy DeepSeek jest lepszy niż inne modele? 57:35 Sześć tygrysów AI 1:06:00 Marksistowska AI 1:22:02 Wojna kulturowa ŹRÓDŁA: O chińskich inwestycjach w AI https://finance.yahoo.com/news/chinas-ai-industry-could-see-093000369.html O głównych konkurentach AI https://time.com/7210521/deepseek-chinese-ai-models/ Uwagi Anthropica o DeepSeeku https://darioamodei.com/on-deepseek-and-export-controls POWIĄZANE ODCINKI: 108# O ograniczeniach USA w eksporcie chipów 45# O podstawach budowy AI w Chinach 46# i 47# O kulisach przejęcia Techlandu przez Tencent
Wraz z końcem roku dobiega koniec prezydencji Węgier w Unii Europejskiej. Jak zostanie zapamiętana ta prezydencja? Razem z Andrzejem Sadeckim z Ośrodka Studiów Wschodnich podsumowaliśmy prezydencję Węgier.