Crazy Nauka

O narzędziach AI bez teoretyzowania i technobełkotu: do czego lepiej NIE używać sztucznej inteligencji? Jak wielu z nas mówi do chata GPT “proszę i “dziękuję” tylko dlatego, że boi się buntu maszyn? W jakich okolicznościach AI miewa halucynacje? I jak pomaga nam w tworzeniu Crazy Nauki?Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Tu 23 kwietnia pojawią się linki do naszego podcastu “Laboratorium zbrodni”, który tworzymy we współpracy z Polskim Radiem:https://podcasty.polskieradio.pl/podcast/laboratorium-zbrodni-podcast-crazy-nauka,653/odcinek/igrzyska-smierci-na-alasce-,6c29c41e-5cd0-419b-a15a-bc6dfcebf66dhttps://open.spotify.com/show/5Sw33l0P1o2vDOErG6VGL2Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Prostujemy antynaukowe bzdury, które szerzy Robert F. Kennedy Jr., obecny szef resortu zdrowia i opieki społecznej USA. To nie tylko przeciwnik szczepień, ale też wyznawca wielu innych niepopartych dowodami, szkodliwych poglądów.W tym mówiących o tym, że:- szczepionki wywołują autyzm- odrę leczy się witaminą A- antydepresanty przyczyniają się do szkolnych strzelanin- fluorkowana woda to trucizna- promieniowanie Wi-Fi otwiera mózg na toksyny z organizmu- COVID-19 jest “etnicznie targetowany”Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Fot. na okładce: Gage Skidmore / Flickr (CC BY-SA 2.0)Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Co z tą kawą: w końcu szkodzi czy nie? Ile można jej wypić w ciągu dnia? Jak ją pić, żeby “działała”? Często słyszymy coś w rodzaju “Palenie rzuciłam/em, prawie już nie piję alkoholu, no tylko ta kawa jeszcze…”. Tymczasem kawa wypijana w umiarkowanych ilościach nie tylko nie szkodzi, ale wręcz ma dobry wpływ na zdrowie! Problemem natomiast jest coś innego. Kawa, jaką dziś znamy, może się niedługo skończyć… Symptomy tego widać już teraz.To jest dłuższy odcinek naszego podcastu - taki, który emitujemy co dwa tygodnie, na przemian z krótszymi, newsowymi odcinkami.Zapraszamy do posłuchania!Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę (!), to super. Dzięki!

Na Prima Aprilis przygotowaliśmy 6 naukowych newsów: 4 prawdziwe, a 2 - nie. Zgadniecie, które są fake newsami?Perfumowane rzeźby antyczneOśmiornica jedzie na głowie rekinaMech z dachów Mumbaju i sonosyntezaStworzono przezroczyste drewnoModyfikowana genetycznie mysz-mamutGen niechęci do zmywania naczyń Sapofo-21 Po zakończeniu odcinka jest chwila przerwy i wtedy wyjaśniamy, co jest, a co nie jest prawdą. Kto chce, może wysłuchać tego wyjaśnienia. Kto woli sam zgadywać, może wziąć udział w ankiecie na naszym profilu na Spotify i oznaczyć, co było nieprawdą. Dobrej zabawy!Polecajka na dziś: Philomena Cunk w wydaniu książkowym pt. “Cunk o wszystkim” oraz do oglądania: seria “Świat oczami Cunk” (Cunk on Earth) i dokument “Życie oczami Cunk” (Cunk on Life).Fot. Liebieghaus Skulpturensammlung / Norbert Miguletz, wystawa “GODS IN COLOR—GOLDEN EDITION”Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Trucizny, które mogą nas zabić w naszym własnym domu lub w jego najbliższym otoczeniu. Czyli czerwone jagody, szalony kapelusznik, smoothie z konwalią i śmiertelnie niebezpieczne mieszanki domowych środków czystości.To jest druga część naszego cyklu o truciznach - pierwszą część znajdziecie w 107. odcinku naszego podcastu. Opowiadamy tam o najsilniejszych i najtrudniejszych do wykrycia truciznach. Obu tych odcinków możecie słuchać w dowolnej kolejności - nie zachowujemy w nich ciągłości narracyjnej.Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Kosmiczna podróż, która miała trwać 10 dni, a skończyła się po 9,5 miesiącach, kilka słów o księżycowym lądowniku, który woli leżeć, niż stać oraz doniesienia o mikroplastiku, który - dosłownie - włazi nam do głowy. Czyli dwa (no, dwa+) naukowe newsy w ramach krótszej wersji naszego podcastu.Małe ogłoszenie: jeśli mielibyście ochotę wyskoczyć z nami jako przewodnikami do Szkocji na wyprawę stworzoną specjalnie dla ludzi ciekawych świata (czyli słuchaczy Podcastu Crazy Nauka

Wystarczy pół kilo tej substancji, by otruć wszystkich ludzi na świecie. A żaby z Kolumbii dzielą pewną mroczną tajemnicę z ptakami z Papui Nowej Gwinei. W tym odcinku podcastu Crazy Nauka opowiadamy o truciznach. Temat jest przeogromny, więc skupiamy się najpierw na dwóch wątkach: truciznach najsilniejszych i najtrudniejszych do wykrycia. Od razu ostrzegamy - będzie mowa o śmierci i zabójstwach. Unikamy makabry, ale rozumiemy jeśli ktoś nie chce słuchać. Dziś po raz pierwszy pojawia się polecajka popkulturalna - serial "Breaking Bad".Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Czy na Księżycu może działać nawigacja GPS?I dlaczego poziom Bałtyku podnosi się u polskich wybrzeży, a opada po stronie Szwecji?Opowiadamy o misji pewnego szczególnego świetlika, którego zaniosło aż na Księżyc, oraz o tym, o ile już wzrósł poziom wody w Bałtyku, jak będzie się podnosił w najbliższych dziesięcioleciach i co to oznacza dla Gdańska i Żuław.To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Posłuchajcie naszego podcastu!Nasza szkocka wyprawa:https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Po co firmy paliwowe zamrażają w Arktyce topniejącą wieloletnią zmarzlinę? i kto stwierdził, że odejście od spalania węgla, ropy i gazu zaprowadzi ludzkość "z powrotem do jaskiń"?W najnowszym odcinku Podcastu Crazy Nauka opowiadamy o tym, jak w ostatnich latach ewoluowały kłamstwa sektora naftowego na temat zmiany klimatu, na jakie szczyty hipokryzji ta branża zdołała się wspiąć i jakie kolejne kompromitujące ją dokumenty wyciekły do publicznej wiadomości. Opowiemy o konstruowaniu platform wiertniczych zgodnie z danymi nt. wpływu ocieplenia klimatu na poziom morza, którym to danym branża oficjalnie zaprzeczała. I o zaangażowaniu firm paliwowych w sponsoring sportowy, co można krótko nazwać “sportwashingiem”.W tym odcinku często odwołujemy się do 5. odcinka naszego podcastu pt. “Kłamstwa branży paliwowej, czyli skąd wzięły się mity związane ze zmianą klimatu”, do którego posłuchania również Was zachęcamy:https://www.spreaker.com/episode/5-klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu--50954622 Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Czy to prawda, że ludzie żyli już w czasach dinozaurów, antybiotyki zwalczają wirusy, a klimat się zmienia wskutek naturalnych cykli? Mówimy o raporcie Eurobarometr, poświęconym wiedzy i postawom Europejczyków wobec nauki i technologii. I tak, w raporcie są obecni również Polacy. Oraz owszem, wyróżniają się spośród 35 krajów, które wzięły udział w badaniu - niestety, nie zawsze wyróżniają się w sposób, jakiego byśmy sobie życzyli. Chwalimy się: tu znajdziecie informacje o naszej nominacji do Nagrody im. Woyciechowskiego: https://www.nagrodawoyciechowskiego.pl/Nagroda-Autor-Internetowy Posłuchajcie naszego podcastu!Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Skandynawscy wikingowie nosili atrakcyjne stroje i biżuterię, używali oryginalnie zdobionej broni, no i w ogóle byli tak fajni, że warto robić o nich seriale i komiksy. A Słowianie chodzili w łapciach, byli przaśni i nie daliby rady stworzyć własnego państwa, gdyby im Skandynawowie w tym nie pomogli. Prawda? Otóż - wcale nie.

Nawet jednominutowa przerwa w pracy potrafi zdziałać cuda - zmniejszyć zmęczenie, poprawić pamięć czy wydajność. Warunek: regularność. Plus fascynujący świat "zaraźliwych" zachowań: co łączy sikanie, śmiech i ziewanie? Wyjaśniamy mechanizmy neurologiczne, które sprawiają, że nieświadomie synchronizujemy się z innymi. Oto dwa naukowe newsy w ramach krótszej wersji naszego podcastu. Zapraszamy do słuchania!Wideo na 100. odcinek czyli podcast od kuchni i nasze wpadki:https://youtu.be/XUfTuezdtLYRozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Do 100. odcinka naszego podcastu od razu dorzucamy część drugą, w której pokazujemy, jak doszło do tego, że mit o UFO odrodził się w XXI wieku i dotarł z rancza w stanie Utah m.in. do amerykańskiego Kongresu. No i stał się lukratywnym biznesem. Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

100. odcinek naszego podcastu, a w nim coś ekstra: historia mitu UFO, w której wyjaśniamy źródła opowieści o latających spodkach i obcych. I od razu, z okazji naszego jubileuszu, wrzucamy drugą część podcastu o UFO - docieramy w niej aż do czasów współczesnych. Duuużo słuchania! Czerwiec 1947 roku. Kenneth Arnold dostrzega dziwne obiekty na niebie i uruchamia lawinę, która w końcu przeradza się w masową histerię i doprowadza do powstania jednego z najpotężniejszych mitów współczesności.Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Epidemie, wojna, uchodźcy. Czego uczy nas kryzys, jak się przygotować na trudne czasy, poza zgromadzeniem papieru toaletowego i makaronu? Eksperci są zgodni: co najmniej tak samo ważne jest zabezpieczenie własnego zdrowia, zwłaszcza przed chorobami zakaźnymi. A jak to wyglądało w przypadku Ukrainy? I czy polski system ochrony zdrowia podołał temu zadaniu? Żeby Wam rzetelnie przedstawić ten temat, poprosiliśmy o komentarze cenionych ekspertów: dr Piotra Kramarza, szefa naukowego Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC);prof. Tomasza Sobierajskiego, socjologa i wakcynologa społecznego z Uniwersytetu Warszawskiego. Usłyszycie ich, obok naszych głosów, w tym odcinku naszego podcastu.Zapraszamy do słuchania!Ten podcast jest elementem płatnej współpracy z ECDC. Korzystamy z ich wiedzy, źródeł i specjalistów. Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.escaide.eu/en https://health.ec.europa.eu/health-security-and-infectious-diseases/surveillance-and-early-warning_pl https://www.pzh.gov.pl/projekt-epibaza/nadzor-epidemiologiczny/ https://www.pzh.gov.pl/projekt-epibaza/nadzor-epidemiologiczny/ https://www.termedia.pl/mz/Transgraniczny-system-elektronicznej-dokumentacji-medycznej-w-UE,55974.html https://www.medonet.pl/zdrowie/wiadomosci,alarmujacy-wzrost-zachorowan-na-krztusiec-w-polsce--ponad-5-tys--przypadkow-w-miesiac,artykul,45073805.html https://www.termedia.pl/poz/Krztusiec-w-natarciu,59776.html 

Przez lata słyszeliśmy o prozdrowotnych właściwościach czerwonego wina i bezpiecznych dawkach alkoholu, na które można sobie regularnie pozwalać. Badania poszły do przodu i coraz więcej z nich pokazuje, że z piciem alkoholu jest zupełnie inaczej, niż nauczyliśmy się myśleć. Dziś opowiadamy o poalkoholowej gastrofazie, zaskakujących efektach “suchego stycznia”, strategiach producentów alkoholu i etykietach z oznaczeniami “rakotwórcze”.  Posłuchajcie naszego podcastu!Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Odcinek inny niż wszystkie, czyli lot ponad noworocznymi sekundami przestępnymi, babilońskimi ceremoniami poniżania króla, niedotrzymywaniem postanowień i uprzedzeniami względem szkockich blondynów.À propos Szkocji: w maju 2025 zapraszamy na prowadzoną przez nas wyprawę “Cała dzikość Szkocji”, którą z organizujemy wraz z biurem podróży One Small Step - 2 stycznia o 20.00 ruszają zapisy! https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025 Jest to odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.  Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Pierwszy taki przegląd pradziejów Polski: od już-nie-ryb, czyli pierwszych w dziejach Ziemi czworonogów, które wyszły na ląd, przez triasowe kozy i smoki wawelskie, aż po historie ukryte w kupach dinozaurów i ślady katastrofy sprzed 66 mln lat. Tę brawurową opowieść snujemy wraz z naszym wspaniałym gościem, dr. Grzegorzem Niedźwiedzkim, paleontologiem i geologiem z Uniwersytetu w Uppsali i Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie, który w dodatku jest współodkrywcą większości tych cudów i świetnym gawędziarzem. Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Bombki, światełka, magia, choinki, prezenty… Tylko dlaczego niemal 40 proc. ludzi odczuwa stres, kiedy zbliżają się Święta i dopada ich presja na wyczarowanie magicznej, rodzinnej atmosfery? Po angielsku to zjawisko ma nawet specjalną nazwę - Holiday Blues. Opowiadamy o tym, co psychologia i socjologia mówią o przeżywaniu Świąt i przyjmowaniu ról społecznych, które czynią nas nieszczęśliwymi. Oraz o tym, co radzą specjaliści w kwestii tego, jak w te role nie wchodzić. To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli z zasady lżejsza wersja naszego podcastu, w której z reguły omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Tym razem skupiliśmy się na jednym temacie, ale również bardzo aktualnym. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.  Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Czy system badający zorze polarne wywołuje też huragany?Czy waszyngtońska pizzeria może być centrum złowieszczego spisku?Dlaczego kolory na mapach pogody zostały zmienione?Drugi ze specjalnych odcinków o teoriach spiskowych, który przygotowaliśmy we współpracy z portalem fact-checkingowym Fakenews.pl. Rozkładamy na czynniki pierwsze teorie związane m.in. ze sterowaniem pogodą czy ruchem QAnon. Pokazujemy jednocześnie, jak się do nich mają prawdziwe spiski, takie jak MKUltra i więzienia CIA w Polsce. A w rolę trzeciego prowadzącego Podcast Crazy Nauka znów wcielił się Mateusz Zadroga z Fakenews.pl :)Jest to odcinek sponsorowany w ramach grantu Open Information Partnership. Zapraszamy do słuchania! Tu można kupić naszą książkę “Fakt, nie mit”: https://www.empik.com/fakt-nie-mit-stanislawska-aleksandra-stanislawski-piotr,p1234345293,ksiazka-pPrzygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:HAARP i psychologiczne źródła spiskówhttps://yougov.co.uk/international/articles/40876-what-conspiracy-theories-did-people-around-world-b https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6238178/https://www.apa.org/news/press/releases/2023/06/why-people-believe-conspiracy-theorieshttps://www.mcgill.ca/oss/article/critical-thinking-pseudoscience/who-likely-believe-conspiracy-theorieshttps://www.scientificamerican.com/article/people-drawn-to-conspiracy-theories-share-a-cluster-of-psychological-features/https://today.yougov.com/politics/articles/48113-which-conspiracy-theories-do-americans-believehttps://www.reuters.com/world/us/hurricane-milton-helene-fact-checking-conspiracies-rumors-2024-10-09/Zmiana klimatuhttps://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-meteorolodzy-i-telewizje-zmieniaja-skale-kolorow-na-mapach-pogody-zeby-siac-panikehttps://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-naukowcy-z-nasa-i-noaa-falszuja-pomiary-temperatury-112https://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-zmieniono-globalne-ocieplenie-na-zmiane-klimatu-63https://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-ujawniona-korespondencja-pomiedzy-klimatologami-dowodzi-spisku-17QAnonhttps://www.nytimes.com/interactive/2016/12/10/business/media/pizzagate.htmlhttps://www.politifact.com/article/2016/dec/05/how-pizzagate-went-fake-news-real-problem-dc-busin/https://www.snopes.com/fact-check/pizzagate-conspiracy/https://www.thedailybeast.com/tiktok-teens-are-obsessed-with-pizzagate/https://www.nytimes.com/2016/12/05/business/media/comet-ping-pong-pizza-shooting-fake-news-consequences.htmlhttps://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/02/16/pizzagate-qanon-capitol-attack/https://fakenews.pl/spoleczenstwo/adrenochrom-qanon-i-pizzagate/https://nymag.com/intelligencer/2017/12/qanon-4chan-the-storm-conspiracy-explained.htmlhttps://www.washingtonpost.com/lifestyle/style/as-the-bizarre-qanon-group-emerges-trump-rallies-go-from-nasty-to-dangerous/2018/08/01/063ed6f8-9585-11e8-a679-b09212fb69c2_story.htmlhttps://www.politico.eu/article/amazon-qanon-covid19-coronavirus-disinformation-conspiracy-theories/https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2020/06/qanon-nothing-can-stop-what-is-coming/610567/https://www.bbc.com/news/53498434https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8022489/https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0142064X211025464https://theconversation.com/qanon-and-the-storm-of-the-u-s-capitol-the-offline-effect-of-online-conspiracy-theories-152815https://www.vox.com/videos/2020/10/28/21538763/save-the-children-qanon-instagramhttps://en.wikipedia.org/wiki/QAnonhttps://en.wikipedia.org/wiki/Pizzagate_conspiracy_theoryMKUltrahttps://www.nytimes.com/1974/12/22/archives/huge-cia-operation-reported-in-u-s-against-antiwar-forces-other.htmlhttps://www.smithsonianmag.com/smart-news/what-we-know-about-cias-midcentury-mind-control-project-180962836/https://en.wikipedia.org/wiki/MKUltrahttps://www.npr.org/2019/09/09/758989641/the-cias-secret-quest-for-mind-control-torture-lsd-and-a-poisoner-in-chiefWięzienie CIAhttps://www.washingtonpost.com/world/national-security/the-hidden-history-of-the-cias-prison-in-poland/2014/01/23/b77f6ea2-7c6f-11e3-95c6-0a7aa80874bc_story.htmlhttps://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/01/22/AR2009012201527_2.html?sid=ST2009012204161http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6360817.stmhttps://www.bbc.com/news/world-europe-28460628https://www.wsj.com/articles/eu-court-rules-against-poland-in-cia-rendition-case-1406193988https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/poland/11286267/Polish-president-admits-Poland-agreed-to-host-secret-CIA-black-site.htmlhttps://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,29059826,wiezienie-cia-bez-kary-wyborcza-ujawnia-prokuratura-umorzyla.htmlhttps://www.justiceinitiative.org/voices/20-extraordinary-facts-about-cia-extraordinary-rendition-and-secret-detention

Czy sztuczna inteligencja pisze lepsze wiersze od Szekspira i Dickinson? Czy jesteśmy w stanie rozróżnić poezję ludzką od nieludzkiej? Oraz jakie historie opowiadają nam skamieniałe kupy i wymiociny dinozaurów, w dodatku pochodzące z terenu Polski?O tym wszystkim odpowiadamy w odcinku z serii “Nauka na czasie”, czyli w lżejszej wersji naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.  Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Jak jeden sfałszowany tekst sprawił, że XX wiek był gorszy, niż powinien być?Dlaczego pierwsze kroki człowieka na Księżycu ktoś filmował z powierzchni tegoż Księżyca?Dlaczego World Trade Center zawaliło się, mimo że było odporne na uderzenia samolotów?O teoriach spiskowych - dawnych i całkiem nowych - oraz o tym, dlaczego tak wielu ludzi w nie wierzy, opowiadamy w specjalnym odcinku, przygotowanym we współpracy z portalem fact-checkingowym Fakenews.pl. Jego przedstawiciel, Mateusz Zadroga, wcielił się z tej okazji w rolę trzeciego prowadzącego Podcast Crazy Nauka.Ten odcinek jest pierwszą częścią naszej opowieści o teoriach spiskowych. Drugą, w której omawiamy również prawdziwe spiski, opublikujemy za dwa tygodnie. Są to odcinki sponsorowane w ramach grantu Open Information Partnership.Zapraszamy do słuchania! Tu można kupić naszą książkę “Fakt, nie mit”: https://www.empik.com/fakt-nie-mit-stanislawska-aleksandra-stanislawski-piotr,p1234345293,ksiazka-pPrzygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:Myślenie spiskowehttps://yougov.co.uk/international/articles/40876-what-conspiracy-theories-did-people-around-world-b https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6238178/https://www.apa.org/news/press/releases/2023/06/why-people-believe-conspiracy-theorieshttps://www.mcgill.ca/oss/article/critical-thinking-pseudoscience/who-likely-believe-conspiracy-theorieshttps://www.scientificamerican.com/article/people-drawn-to-conspiracy-theories-share-a-cluster-of-psychological-features/ https://today.yougov.com/politics/articles/48113-which-conspiracy-theories-do-americans-believe https://www.reuters.com/world/us/hurricane-milton-helene-fact-checking-conspiracies-rumors-2024-10-09/ https://mitologiawspolczesna.pl/teorie-spiskowe/ https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0963721417718261  https://skepticalscience.com/docs/ConspiracyTheoryHandbook_Polish.pdf https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5724570/ Protokoły mędrców Syjonuhttps://www.washingtonpost.com/wp-srv/national/daily/nov98/nazicars30.htmhttps://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Ford#Antisemitism_and_The_Dearborn_Independenthttps://pl.wikipedia.org/wiki/Protoko%C5%82y_m%C4%99drc%C3%B3w_Syjonuhttps://en.wikipedia.org/wiki/Matvei_Golovinskihttps://pl.wikipedia.org/wiki/Maurice_Jolyhttps://en.wikipedia.org/wiki/The_Protocols_of_the_Elders_of_Zionhttps://en.wikipedia.org/wiki/The_Dialogue_in_Hell_Between_Machiavelli_and_Montesquieuhttps://encyclopedia.ushmm.org/content/pl/article/protocols-of-the-elders-of-zionhttps://encyclopedia.ushmm.org/content/pl/article/protocols-of-the-elders-of-zion-key-dateshttps://www.rcin.org.pl/dlibra/publication/5489/edition/836https://www.britannica.com/topic/Protocols-of-the-Elders-of-Zionhttps://www.nigdywiecej.org/pdf/pl/pismo/16/020_Protokoly-Medrcow-Syjonu.pdfLądowanie na Księżycuhttps://www.bbc.co.uk/bitesize/articles/z3x6b7h https://en.wikipedia.org/wiki/Moon_landing_conspiracy_theories https://www.manchester.ac.uk/about/news/moon-landing-conspiracy-theories/ https://www.theguardian.com/science/2019/jul/10/one-giant-lie-why-so-many-people-still-think-the-moon-landings-were-faked Zamachy z 11 wrześniahttps://d3nkl3psvxxpe9.cloudfront.net/documents/Conspiracy_Theories_poll_results.pdf https://fakenews.pl/spoleczenstwo/smierc-i-pyl-teorie-spiskowe-dotyczace-zamachow-z-11-wrzesnia-czesc-i-poszukiwacze-prawdy/https://blogs.chapman.edu/wilkinson/2016/10/11/what-arent-they-telling-us/https://fakenews.pl/spoleczenstwo/smierc-i-pyl-teorie-spiskowe-dotyczace-zamachow-z-11-wrzesnia-czesc-ii-blizniacze-wieze/https://nvlpubs.nist.gov/nistpubs/Legacy/NCSTAR/ncstar1.pdfhttps://nvlpubs.nist.gov/nistpubs/Legacy/NCSTAR/ncstar1a.pdfhttps://www.youtube.com/watch?v=rxhZFaC7Nhc&t=1007s&ab_channel=EnhancedWTCVideoshttps://www.youtube.com/watch?v=XpfDkL-vFdk&t=59s&ab_channel=Maxwell4Truth https://fakenews.pl/spoleczenstwo/smierc-i-pyl-teorie-spiskowe-dotyczace-zamachow-z-11-wrzesnia-czesc-iii-nano-termit/https://www.chronicle.com/article/professors-of-paranoia/?bc_nonce=4marfjqze6tjw6hfg5d3tr&cid=reg_wall_signuphttp://www.civil.northwestern.edu/people/bazant/PDFs/Papers/466.pdfhttps://aneta.org/911experiments_com/articles/Millette9119ProgressReport022912_rev1_030112webHiRes.pdf https://fakenews.pl/spoleczenstwo/smierc-i-pyl-teorie-spiskowe-dotyczace-zamachow-z-11-wrzesnia-czesc-iv-wtc-7/ https://fullfact.org/online/bbc-world-trade-center-7-september-11/https://gizmodo.com/why-9-11-truthers-are-obsessed-with-the-plasco-high-ris-1822203542https://www.phd.eng.br/wp-content/uploads/2019/04/19.04.30ParecerCompletoPaesAlmeida_final-compactado.pdf https://apnews.com/article/fact-check-911-pentagon-airplane-debris-598153051732 

Opowiadamy o tym, dlaczego nie należy sądzić innych po pozorach, zwłaszcza kiedy jest się archeologiem badającym Pompeje. Mówimy też o strasznych rzeczach, które dzieją się w naszych gardłach i które skutkują tym, że trudno nas czasem poznać. To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.  Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Kiedy patologiczne posłuszeństwo wobec przełożonych prowadzi do tragedii - jak podczas katastrofy elektrowni jądrowej w Czarnobylu, kiedy załoga prowadziła test reaktora, nie bacząc na liczne sygnały ostrzegawcze. Albo podczas masakry w My Lai, która stała się najsłynniejszą zbrodnią popełnioną przez Amerykanów w Wietnamie. To druga część naszej opowieści o katastrofach, które nazwaliśmy “Milgramowskimi”.W odcinku 86 rozmawialiśmy o słynnym eksperymencie Milgrama z psychologiem prof. Tomaszem Grzybem, który bada ludzką skłonność do ulegania autorytetom, ale i buntowania się. A w odcinku 88 opowiadaliśmy o katastrofach lotniczych wywołanych przez uległość wobec przełożonych. Opisywane przez nas tragedie potwierdzają słuszność wniosków płynących z eksperymentu Milgrama, które mówią, że ludzie są z natury posłuszni osobom wyższym rangą, nawet jeśli stoi to w sprzeczności z ich zasadami, zdrowym rozsądkiem albo wręcz zagraża ich życiu.Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Dlaczego mamy skłonność do alkoholu i zdecydowanie nie jesteśmy w tym osamotnieni? Kiedy pijaństwo było dobrym rozwiązaniem i dlaczego już nie jest? Oraz jak przeprowadzić w ciągu 30 sekund domowy test pokazujący kondycję fizyczną i neurologiczną.To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Opowiadamy o sytuacjach, w których uległość wobec autorytetów doprowadziła do tragedii, a konkretnie w tym odcinku - do katastrof lotniczych. Potwierdzają one słuszność wniosków płynących z eksperymentu Milgrama, mówiących, że ludzie są z natury posłuszni osobom wyższym rangą, nawet jeśli stoi to w sprzeczności z ich zasadami, zdrowym rozsądkiem albo wręcz zagraża ich życiu. No bo czym wytłumaczyć fakt podporządkowania się kapitanowi, który robi wszystko, by staranować innego jumbo jeta? Za dwa tygodnie, w 90. odcinku naszego podcastu, opowiemy Wam o innych, niekoniecznie lotniczych tragediach spowodowanych przez “milgramowskie” posłuszeństwo. Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Dlaczego ludzie lubią, a nawet powinni się bać, np. oglądając horrory? Nauka wyjaśnia to kilkoma niekoniecznie oczywistymi przyczynami.Co wiemy o jednym z najbardziej tajemniczych pojazdów zbudowanych przez ludzi i jego obecnej misji kosmicznej?To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Słynny eksperyment Milgrama dowiódł czegoś przerażającego: większość z nas ma skłonność do bycia posłusznym wobec autorytetów, nawet jeśli to oznacza celowe zadawanie bólu innej osobie. Badanie miało szukać źródeł uległości Niemców wobec rozkazów prowadzących do ludobójstwa podczas drugiej wojny światowej, ale pokazało, że ślepe posłuszeństwo jest cechą ogólnoludzką. Co zatem może sprawić, że się zbuntujemy? Okazuje się, że bardzo trudno znaleźć takie czynniki. Ale psycholodzy z Wrocławia zaparli się i eksperymentowali dotąd, aż zdobyli wiedzę o możliwych źródłach nieposłuszeństwa. Prof. Tomasz Grzyb, dziekan Wydziału Psychologii na Uniwersytecie SWPS i jeden z autorów tych badań, opowiada nam o tym, do czego prowadzi ślepe posłuszeństwo, co może skłonić nas do nieposłuszeństwa oraz jak bunt jednostki zapobiegł trzeciej wojnie światowej.Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Opowiadamy o tym, jak wymieranie nietoperzy niespodziewanie wpłynęło na zwiększenie śmiertelności wśród amerykańskich niemowląt, oraz o tym, dlaczego rewolucyjna terapia genowa pewnej szczególnej choroby, anemii sierpowatej, co i raz napotyka przeszkody.Jest to odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejszy format naszego podcastu, w którym omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Takie odcinki publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Jak właściwie działa placebo i gdzie są granice jego możliwości? Jak to się dzieje, że nocebo może nas nawet zabić? Czym wytłumaczyć "nadwrażliwość na promieniowanie elektromagnetyczne" i czy udawane operacje mają sens?Dziś zajmujemy się tematem placebo i jego przeciwieństwa, nocebo. Trzeba przyznać - jest zaskakująco. Zresztą, sami posłuchajcie…Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Opowiadamy o Ig Noblach, czyli dziwacznych i superciekawych nagrodach naukowych m.in. za odkrycie tego, czy można oddychać przez odbyt; po co straszyć krowy, na grzbietach których stoją koty oraz czy placebo wywołujące nieprzyjemne skutki uboczne działa lepiej niż zwykłe placebo.Jest to odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejszy format naszego podcastu, w którym omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Takie odcinki publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

- Jaki ciąg zdarzeń doprowadził do tak gigantycznych opadów na południu Polski?- W jakim stopniu powódź w 2024 roku jest podobna do powodzi tysiąclecia z 1997 roku?- Czy to wina ocieplenia klimatu?- Czy takie powodzie będą się powtarzać?Ogromnie współczujemy mieszkańcom terenów dotkniętych powodzią. Jednocześnie skupiamy się na aspekcie naukowym, w którym - korzystając z wiedzy specjalistów - możemy poruszać się w miarę pewnie. Ciąg zdarzeń, który doprowadził do powodzi na południu Polski, odtworzyliśmy w oparciu o raporty i doniesienia m.in. Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, w konsultacji ze specjalistami, w tym z meteorologiem i hydrologiem, oraz korzystając m.in. z informacji publikowanych przez wyspecjalizowane serwisy meteorologiczne. Źródła danych dobraliśmy z dużą starannością, żeby nie epatować rekordami, tylko rzetelnie wytłumaczyć przyczyny tej sytuacji.Za konsultację dziękujemy dr. Sebastianowi Szklarkowi z Europejskiego Regionalnego Centrum Ekohydrologii Polskiej Akademii Nauk, twórcy świetnego bloga “Świat wody”.Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy z wielu źródeł. Oto one:https://www.imgw.pl/wydarzenia/komunikat-imgw-pib-o-aktualnej-i-prognozowanej-sytuacji-synoptycznej-i-hydrologicznej-3 https://www.imgw.pl/wydarzenia/komunikat-imgw-pib-o-aktualnej-i-prognozowanej-sytuacji-synoptycznej-i-hydrologicznej-4 https://www.imgw.pl/wydarzenia/komunikat-imgw-pib-o-aktualnej-i-prognozowanej-sytuacji-synoptycznej-i-hydrologicznej-1 https://www.imgw.pl/wydarzenia/niz-genuenski-boris-prognoza-pogody-na-okres-12-15-09-2024-r https://www.gov.pl/web/rcb/raport-dobowyhttps://www.ceam.es/ceamet/SST/index.html https://pl.wikipedia.org/wiki/Szlak_ni%C5%BC%C3%B3w_Vb_wed%C5%82ug_W._Van_Bebberahttps://www.climameter.org/20240913-15-storm-boris 

Wracamy do tematu katastrof i opowiadamy o wielkich zakrętach w historii ludzkości, wywołanych przez erupcje wulkanów: Jaka katastrofa sprzed 70 tys. lat odcisnęła się na naszym DNA?Co w wiekach ciemnych przygnało Słowian do Europy Środkowo-Wschodniej?Jak erupcja na Islandii doprowadziła do niepokojów w Europie, wliczając w to rewolucję francuską?Dlaczego 1816 został nazwany “rokiem bez lata”?Wskazujemy okoliczności i historyczne skutki tych naturalnych katastrof. Przedstawiamy dowody znalezione w rdzeniach lodowych, słojach drzew i osadach jeziornych. Prezentujemy najnowsze badania.Ilustracja na okładce: Jean-Pierre Houël, Szturm na Bastylię, 1789Jeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie:https://patronite.pl/crazynauka  Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Mówimy o upałach i pyłach przywiewanych znad Rosji oraz o spektakularnej wpadce wielkiej firmy, która sprawiła, że dwoje astronautów nie może wrócić na Ziemię.To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Naukowo wyjaśniamy zagadkowe zjawiska, rozwiewamy popularne przesądy i mity: Czy glutaminian sodu szkodzi zdrowiu?Dlaczego ocean właśnie stygnie, skoro jest globalne ocieplenie?Jak działają silniki odrzutowe w przestrzeni kosmicznej, skoro nie mogą się odpychać od powietrza?Czy jak zrobię zeza, to mi tak zostanie?Dlaczego w ciele człowieka jedne narządy występują parami, a inne nie?Czy rzeczywiście używamy 10% mózgu?To szósty odcinek z tego cyklu - poprzednie zestawy pytań i odpowiedzi znajdziecie w odcinkach: 30, 31, 70, 73 i 75. Jeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Mówimy o sekwencji zdarzeń, która doprowadziła do zalania Warszawy oraz o tym, co wybiło dinozaury i jak pozwoliło to rozwinąć skrzydła ptakom.Cykl “Nauka na czasie” to lżejszy format naszego podcastu, w którym omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Takie odcinki publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

W tym trochę nietypowym odcinku rozmawiamy z gościem, pisarzem Sławkiem Gortychem, o jego “Karkonoskiej serii kryminalnej”, czyli kryminałach karmionych powojenną historią Karkonoszy. O tym, czy “ziemie odzyskane” faktycznie zostały “odzyskane”, o nazistowskich zbrodniarzach ukrywających się na Dolnym Śląsku, o wiązaniu twardych faktów z fikcją oraz prawdziwie rzetelnej popularyzacji nauki w powieściach kryminalnych.To nie jest odcinek sponsorowany, ale i tak zachęcamy Was do przeczytania książek Sławka z “Karkonoskiej serii kryminalnej”, bo to naprawdę ciekawe pozycje: “Schronisko, które przestało istnie攓Schronisko, które przetrwało”“Schronisko, które spowijał mrok”https://publicat.pl/?s=gortychA tu Sławek opisuje swoje karkonoskie śledztwa historyczne (zajrzyjcie też do zalinkowanych tam jego profili w social mediach):https://zagubionywkarkonoszach.wordpress.com/  Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!Jeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie: https://patronite.pl/crazynauka   Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Dziś mówimy o słoniowych imionach czyli niezwykłej nieludzkiej komunikacji oraz o tym, jak wcześnie rozpoznać awarię ludzkiego mózgu. Cykl “Nauka na czasie” to lżejszy format naszego podcastu, w którym omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Kolejny odcinek, w którym naukowo wyjaśniamy codzienne zjawiska, popularne przesądy i faktoidy, nad którymi zwykle nie mamy czasu głębiej się zastanowić: Skąd się bierze kolka podczas wysiłku fizycznego?Dlaczego szampony i mydła mogą mieć różne kolory, a piana z nich powstająca jest zawsze biała?Czy bezpiecznie jest jeść tuż przed pływaniem?Dlaczego odpowiednio dmuchając potrafimy zrobić tak, że powietrze wychodzi ciepłe lub zimne?Dlaczego piegi stają się widoczne pod wpływem słońca?Dlaczego ptaki nie są rażone prądem, kiedy siadają na przewodach elektrycznych?To piąty odcinek z tego cyklu - poprzednie zestawy pytań i odpowiedzi znajdziecie w odcinkach: 30, 31, 70 i 73. A jeśli macie jakieś pytania, zamieśćcie je w komentarzach!Jeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie: https://patronite.pl/crazynauka  Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Mówimy o coraz ciekawszych, bo wreszcie dopuszczalnych badaniach nad wpływem narkotyków na ludzkie mózgi oraz o tym, że schemat chodzenia na kupę zdradza zaskakująco dużo informacji o naszym zdrowiu.Cykl “Nauka na czasie” to lżejszy format naszego podcastu, w którym omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Naukowe wyjaśnienia codziennych zjawisk i popularnych przesądów, nad którymi zwykle nie mamy czasu głębiej się zastanowić: Co sprawia, że ćmy lecą do światła? Czy smaki na języku odczuwamy w ściśle określonych strefach?Czy rzeczywiście najwięcej ciepła ucieka przez głowę?Dlaczego skaleczenie papierem tak boli?Czy zjedzenie surowych ziemniaków wywołuje gorączkę?Czy siedzenie na zimnym sprawia, że można dostać wilka?To już czwarty odcinek tego typu. Zapraszamy Was też do wysłuchania poprzednich odcinków naszego podcastu z pytaniami i naukowymi odpowiedziami. To były numery: 71, 30 i 31. Koniecznie podsyłajcie nam swoje pytania!Jeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie: https://patronite.pl/crazynauka  Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Mówimy o eksplozji rosyjskiego satelity, która zagroziła załodze Międzynarodowej Stacji Kosmicznej oraz o rekordowym huraganie Beryl, zadziwił i przestraszył klimatologów.Cykl “Nauka na czasie” to lżejszy format naszego podcastu, w którym omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

W tym odcinku Podcastu Crazy Nauki serwujemy Wam naukowe wyjaśnienia codziennych zjawisk, nad którymi zwykle nie mamy czasu głębiej się zastanowić. Jak choćby: 

O neandertalczykach opiekujących się dzieckiem z zespołem Downa i przywiezieniu przez chińską sondę skał z niewidocznej strony Księżyca. To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami (a przynajmniej tak się staramy

7 naukowych zaskoczeń, jakich doznaliśmy w Szkocji. Poprowadziliśmy popularnonaukową wyprawę po tym cudnym kraju i mamy dla Was kilka perełek. Warto o nich wiedzieć, nawet jeśli się tam nie wybieracie. A może raczej jeszcze nie wiecie, że się tam wybieracie

Wracamy do naszych ulubionych tematów katastroficznych. Opowiadamy o jednym z najbardziej efektownych, ale i niszczycielskich zjawisk, jakie można zobaczyć na Ziemi - trąbie powietrznej albo tornadzie. Mówimy o tornadach największych, najgroźniejszych, najdziwniejszych, ale też o tym, jak one właściwie powstają i czy mamy szanse przewidywać ich pojawienie się. Zapraszamy Was do posłuchania najnowszego odcinka Podcastu Crazy Nauki!Jeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie: https://patronite.pl/crazynauka Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Opowiadamy o tym, co naprawdę wyrabiają cykady w Stanach Zjednoczonych i jak to się mija z niektórymi doniesieniami mediów. Oraz o zastosowaniu sztucznej inteligencji, o którym pewnie nie słyszeliście, a zdecydowanie powinniście.  To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Czy Polska potrzebuje energii z atomu? Czy nasza elektrownia jądrowa będzie bezpieczniejsza od tych w Czarnobylu czy Fukushimie? Czy stawianie elektrowni jądrowej nad Bałtykiem powinno budzić obawy?Naszym tematem jest pierwsza Polska Elektrownia Jądrowa, która ma powstać w Choczewie. Skupiamy się na bezpieczeństwie tej technologii, biorąc w krzyżowy ogień pytań specjalistę ds. rdzenia reaktora z Polskich Elektrowni Jądrowych. Z jego pomocą rozprawiamy się z mitami na temat działania współczesnych elektrowni jądrowych. I tak, pytamy go też o to, czy czeka nas drugi Czarnobyl lub druga Fukushima (spoiler alert: NIE czeka). Oraz rozmawiamy z biologiem morskim na temat tego, co dla Bałtyku oznacza sąsiedztwo elektrowni jądrowej.Jest to odcinek sponsorowany, którego partnerem są Polskie Elektrownie Jądrowe. Jeszcze więcej na ten temat będziecie mogli się dowiedzieć podczas Pikniku Nauki Fahrenheita, który odbędzie się 26 maja w Gdańsku. Jego organizatorami są Uczelnie Fahrenheita oraz Centrum Nauki Hevelianum. Będziemy mieć przyjemność prowadzić tę imprezę i gorąco Was na nią zapraszamy!Strona Pikniku:https://faru.edu.pl/pl/piknik-faru-2024Przygotowując ten odcinek, korzystaliśmy z wielu źródeł. Oto one:https://blog.p.lodz.pl/komentarze/rozwoj-energetyki-jadrowej-w-polsce https://bip.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/bip/prawo/inne_projekty/PPEJ/Program_polskiej_energetyki_jadrowej.pdfhttps://www.prawo.pl/biznes/ekspert-odpady-z-elektrowni-jadrowych-sa-mniej-grozne-niz-z-kopalni,158863.htmlhttps://world-nuclear.org/nuclear-essentials/how-can-nuclear-combat-climate-changehttps://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2214993714000050https://ourworldindata.org/safest-sources-of-energyhttps://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/rola-energii-jadrowej-w-scenariuszach-ograniczenia-ocieplenia-do-1-5c-wedlug-ipcc-362 https://ppej.pl/materialy-do-pobrania/materialy-informacyjne https://fota4climate.org/2023/11/16/opinia-ekspercka-do-raportu-oos-pierwszej-elektrowni-jadrowej-w-polsce/ https://ppej.pl/o-projekcie/fakty-i-mity-na-temat-elektrowni-na-pomorzu https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C100462%2Cprof-taler-elektrownie-jadrowe-sa-bezpieczne-i-bardzo-ich-potrzebujemy.html https://www.cire.pl/artykuly/opinie/energia-jadrowa-dla-klimatu Nasze artykuły i wideo o energetyce jądrowej:https://www.crazynauka.pl/5-mitow-zwiazanych-z-elektrowniami-atomowymi/ https://youtu.be/1PGDed4m190?si=2tQLDWaeMbhQdJbr https://www.crazynauka.pl/dlaczego-energetyka-jadrowa-moze-pomoc-ograniczyc-skale-zmian-klimatu-w-tej-ksiazce-sa-odpowiedzi/ Nasze podcasty o energetyce jądrowej:https://www.spreaker.com/episode/34-po-co-komu-energia-z-atomu-czyli-nie-tylko-elektrownie--56697334 https://www.spreaker.com/episode/38-wypadki-jadrowe-grozne-choc-mniej-znane-czesc-1--57180327 https://www.spreaker.com/episode/39-wypadki-jadrowe-grozne-choc-mniej-znane-czesc-2--57371448 

Opowiadamy o bakteriach, wychodząc od oczerniania wiewiórek i wybielania szczurów w kontekście przyczyn dawnych epidemii, a kończąc na domniemanych mikroorganizmach żyjących niegdyś na Marsie, co przybliża nas do bodaj największego kosmicznego odkrycia, jakie może nas czekać w ciągu kolejnych lat.  To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe newsy. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Przez szczeliny w dnie oceanu plują nieprzyzwoicie gorącą wodą i życiodajnymi substancjami. Wyloty tych podmorskich “gejzerów” obudowują się imponującymi kominami, wokół których żyją niespotykane nigdzie indziej organizmy - ekstremofile opierające swoje istnienie nie na energii świetlnej (fotosyntezie), ale na starszym systemie zwanym chemosyntezą. Wydaje nam się, że znamy naszą Ziemię od podszewki, a tymczasem kominy hydrotermalne zostały odkryte dopiero niespełna 50 lat temu! Dziś już wiemy, że jest ich mnóstwo w oceanach - i to nie tylko ziemskich, ale i najprawdopodobniej w tych, które znaleźć można na lodowych księżycach Jowisza i Saturna. Zapraszamy Was do posłuchania najnowszego odcinka Podcastu Crazy Nauki!Tu wspomniana na początku naukowa wyprawa do Szkocji - ostatnie dwa miejsca, ostatnia chwila na zgłoszenie się: https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynaukaJeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie: https://patronite.pl/crazynauka Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki!

Opowiadamy o alternatywach dla samochodów spalinowych w kontekście Polski: które rozwiązania sprawdzają się już teraz, a które mogą sprawdzić się w nie tak znów odległej przyszłości? Skąd brać czysty prąd i wodór w kraju, który na węglu stoi? Czy mamy wystarczająco dużo stacji ładowania, żeby zdać się na elektryki? A może przyszłością są samochody wodorowe? Sprawdzamy też, czy prawdą jest, jakoby auta elektryczne emitowały więcej dwutlenku węgla niż spalinowe? I czy rzeczywiście tak często płoną, jak się o tym słyszy? Porównujemy dane na ten temat i pytamy o to ekspertów.A są nimi:Prof. dr hab. inż. Grzegorz Karwasz, fizyk z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w ToruniuKarol Rewczuk, manadżer ds. elektryfikacji i zrównoważonego rozwoju w Volvo Car PolandJest to odcinek sponsorowany na temat elektromobilności, którego partnerem jest Volvo Car Poland.Więcej o elektromobilności będziecie mogli się dowiedzieć podczas Pikniku Nauki Fahrenheita, który odbędzie się 26 maja w Gdańsku. Jego organizatorami są Uczelnie Fahrenheita i Centrum Nauki Hevelianum. Będziemy mieć przyjemność prowadzić tę imprezę i gorąco Was na nią zapraszamy!Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy z wielu źródeł. Oto one:Porównanie emisyjności i kosztów eksploatacji aut spalinowych i elektrycznych:https://wysokienapiecie.pl/87572-po-co-nam-auta-elektryczne-na-wegiel/  Samochody elektryczne:https://elektromobilni.pl/liczba-samochodow-elektrycznych-w-polsce-wzrosla-o-polowe/ https://elektromobilni.pl/samochody-elektryczne-z-duzym-wzrostem-sprzedazy-rok-do-roku/https://wysokienapiecie.pl/krotkie-spiecie/pspa-pzpm-liczba-rejestracji-aut-osobowych-z-wtyczk-wzros-a-o-31-r-r-w-i-2024-r/http://www.cepik.gov.pl/statystyki https://twitter.com/remizacompl/status/1766906597488377926 https://motoryzacja.interia.pl/wiadomosci/bezpieczenstwo/news-pozary-aut-elektrycznych-nowe-dane-ze-strazy-pozarnej,nId,7397119 https://www.wyborkierowcow.pl/samochody-elektryczne-zasieg-ranking/ https://elektrowoz.pl/auta/ta-tesla-model-s-ma-juz-19-miliona-kilometrow-przebiegu-bateria-byla-wymieniana-obecna-przezyla-1-milion-km/ https://www.statista.com/statistics/1081299/poland-number-of-electric-passenger-vehicles/Samochody wodorowe:https://www.europarl.europa.eu/topics/pl/article/20190313STO31218/emisje-co2-z-samochodow-fakty-i-liczby-infografiki https://e100.eu/pl/blog/strategia/wodorowe-ciezarowki https://tvnturbo.pl/maly-popyt-na-samochody-na-wodor-w-polsce-dlaczego-st7826318 https://zielonagospodarka.pl/nowy-bezemisyjny-statek-towarowy-napedzany-wodorem-gotowy-do-eksploatacji-na-renie-15519 https://ecity.solarisbus.com/e-mobility/jak-dziala-autobus-wodorowy https://wysokienapiecie.pl/84856-wodor-w-polsce-raczkuje-w-transporcie/ https://powermeetings.eu/kolory-wodoru-znaczenie-zastosowanie-potencjal/