Podcasts about inlichtingen

De Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) heeft soms vier jaar de tijd nodig om nieuwe personeel voor Defensie te screenen, terwijl de wettelijke termijn eigenlijk maar acht weken is. Dat meldt de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, die daar afgelopen jaar opvallend veel klachten over kreeg. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Waar het precies fout gaat bij de MIVD is volgens de toezichthouder niet duidelijk. Wel wordt er in het jaarverslag over 2024 gesteld dat de MIVD zelf ook al op de hoogte was van de klachten, maar daar niet van geleerd lijkt te hebben. Wie bij Defensie wil werken, moet vaak gescreend worden door de MIVD omdat Defensie-personeel vaak werkt met vertrouwelijke informatie, systemen en locaties. Verder in deze Tech Update: Google wordt in het Verenigd Koninkrijk aangeklaagd door duizenden bedrijven die samen 5 miljard Britse pond eisen See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Verenigde Staten leveren per direct weer wapens en inlichtingen aan Oekraïne. Dat nieuws komt direct nadat dat land akkoord is gegaan met een staakt-het-vuren van dertig dagen. Dat plan gaat de VS nu voorleggen aan Rusland, en snel ook, meldt Trump. Langetermijnveiligheidsgaranties, waar de Oekraïense president Volodymyr Zelensky al langer op aandringt, heeft de VS nog niet gegeven, meldt Amerika-correspondent Jan Postma. ‘Dat komt ook doordat er nog steeds geen grondstoffendeal is tussen die landen.’ Nederlandse Europarlementariërs zijn laaiend op de Tweede Kamer. Er is een motie aangenomen waarin de Kamer zich tegen de herbewapeningsplannen van de Europese Commissie uitspreekt. Van de coalitiepartijen stemde alleen de VVD niet met de motie mee. De Europarlementariërs noemen het 'onverantwoordelijk gedrag', 'kortzichtig en gevaarlijk' en 'een grote historische fout'. Europa-correspondent Stefan de Vries vertelt er meer over. Als je tegen een Franse president zegt dat Europa in levensgevaar is en moet worden gered, wordt hij subiet een gereïncarneerde Napoleon, schrijft Bernard Hammelburg in zijn column. 'Nu, geruststellende woorden van minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken ten spijt, Donald Trump zich afwendt van de NAVO, gaat Emmanuel Macron maar al te graag in op de Duitse suggestie om zijn nucleaire arsenaal als een paraplu op te slaan, zodat wij Europeanen er, met onze oorlogsnoodpakketten, onder kunnen schuilen.' Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke dag live via bnr.nl/live.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Amerika kan inlichtingen gaan delen met Rusland, nu president Trump dreigt deze nog langer te verstrekken aan Oekraïne. „Het zou mij niet verbazen.” Dat zegt generaal b.d. Mart de Kruif in gesprek met redacteur Arno Lagendijk in de podcast Sprekend RD. De oud-generaal bespreekt daarin onder andere het pauzeren van de Amerikaanse militaire steun aan Oekraïne en de plannen voor Europese herbewapening voor 800 miljard euro. Amerika dreigt het delen van inlichtingen te staken en het satellietnetwerk Starlink voor Oekraïne uit de lucht te halen. Is het denkbaar dat de VS inlichtingen van Starlink delen met de Russen? „Ja, ik moet eerlijk zeggen: Het zou mij niet verbazen”, reageert Mart de Kruif. „Mij zou niets meer verbazen.” De oud-generaal wijst erop dat „heel opvallend” het narratief van de Russen „één op één” te horen is in het Witte Huis.

Bij het binnenhalen van opdrachten in het buitenland grossiert de Nederlandse scheepsbouwer Damen in verdachte transacties. De Financiële Inlichtingen- en Opsporingsdienst doet al 7 jaar onderzoek naar vermoedens van fraude en omkoping, maar ondertussen koopt het Ministerie van Defensie groot in bij Damen. Kan dat zomaar? Luister naar economieredacteur Michael Persson, die onderzoek deed naar de scheepsbouwer. Onze journalistiek steunen? Dat kan het beste met een (digitaal) abonnement op de Volkskrant, daarvoor ga je naar www.volkskrant.nl/podcastactie Presentatie: Pieter klokRedactie: Corinne van Duin, Lotte Grimbergen, Julia van Alem, Jasper Veenstra en Merle van der HorstMontage: Rinkie BartelsSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Geert Wilders moet uit de blokkade van Gidi Markuszower lering trekken. Dat schrijft Eric Vrijsen.De ministersploeg van PVV, VVD, NSC en BBB mocht voor de helft uit Haagse insiders bestaan en moest voor de rest ‘buitenstaanders' bevatten. Dat is min of meer gelukt. Van de zestien ministers zat er maar één eerder in een kabinet.Mona Keijzer (BBB) van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening was – tot haar ontslag in september 2021 – staatssecretaris van Economische Zaken. Van de dertien staatssecretarissen kent alleen Mariëlle Paul (VVD) het pluche. Zij is net een jaartje demissionair minister van Onderwijs. Op dat departement mag zij door als staatssecretaris.Kan dat wel, zo'n cohort groentjes in de Trêveszaal? Niemand lijkt zich dat af te vragen. De heisa draait om degene die géén minister wordt: Gidi Markuszower. De PVV'er kwam niet door de screening van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).Tegenstanders van het rechtse kabinet juichten. Alsof de AIVD iemand met foute opvattingen had opgespoord en geblokkeerd. Maar de AIVD weegt géén politieke risico's.Vervangster Marjolein Faber (PVV), hoewel omstreden, passeerde probleemloos de toetsing. De dienst kijkt alleen na of een bewindspersoon andere drijfveren kan hebben dan het dienen van nationale belangen. Is er iets wat hem chantabel maakt? Zijn er duistere machten die hem ergens toe kunnen dwingen?IsraëliërWanneer dat ook maar een beetje het geval is, zegt de AIVD: niet benoemen. Dat betekent niet dat de man niet zou deugen. Wel dat de staat geen gokje mag nemen met de nationale veiligheid.Markuszower is in de omgang een aimabele persoon. In 1977 te Tel Aviv geboren uit joodse ouders en dus Israëliër. Op jonge leeftijd verhuisde het gezin hierheen en kreeg hij de Nederlandse nationaliteit. In 2008, toen ook in Amsterdam zestig jaar Israël werd gevierd, was hij lid van een beveiligingsploeg van een synagoge. Hij droeg een vuurwapen en werd gearresteerd. Die zaak werd geseponeerd.In 2010 stond hij vijfde op de PVV-lijst. Justitie alarmeerde PVV-leider Geert Wilders: ‘Integriteitsrisico.' Markuszower zou contact hebben met een buitenlandse (vermoedelijk Israëlische) geheime dienst en ‘betrokken zijn bij overdracht van informatie'. Hij ontkende, maar trok zich terug om de PVV publicitaire schade te besparen. In 2015 werd hij probleemloos Eerste Kamerlid, sinds 2017 zit hij in de Tweede Kamer.Wilders moet hebben gedacht dat Markuszower de AIVD-limiet ditmaal wel kon halen, omdat het land een electorale ruk naar rechts heeft gemaakt. Hij droeg hem voor als minister van Asiel en Migratie en vicepremier. Een onbegrijpelijke manoeuvre.Commissie StiekemWilders zit al vele jaren in de parlementaire Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Sinds vorig jaar leidt hij zelfs deze ‘Commissie Stiekem'. Hoe kon hij vergeten dat de AIVD integriteitskwesties nooit laat versloffen?Hoe kon hij over het hoofd zien dat iemand, eenmaal in functie, nooit vanwege buitenlandse belangen onder druk mag worden gezet? In een democratisch land hoort dat gewoon niet te kunnen.Wilders liet Markuszower vallen. Die reageerde bitter: ‘Een terrorist heeft hier meer rechten dan een Kamerlid met scherpe opvattingen.'De jurist Markuszower wist hoe overdreven dat was. Zijn afgang heeft veel meer te maken met een burgerlijk land dat – na de verkiezingsuitslag van 2023 – met zichzelf in het reine moet zien te komen. Oude spelregels en stabiele instituties bieden daarvoor nuttig houvast.Het afvlaggen van de beoogde PVV-vicepremier bewijst ook dat Wilders zichzelf overschatte. Voor al die nieuwe, in het ambt ‘groene' bewindslieden is de moraal van het verhaal dat zij verstandig moeten inspelen op tegenspraak en tegenmacht.Anders wordt het niks, dat kabinet-Schoof.

Geert Wilders moet uit de blokkade van Gidi Markuszower lering trekken. Dat schrijft Eric Vrijsen.De ministersploeg van PVV, VVD, NSC en BBB mocht voor de helft uit Haagse insiders bestaan en moest voor de rest ‘buitenstaanders' bevatten. Dat is min of meer gelukt. Van de zestien ministers zat er maar één eerder in een kabinet.Mona Keijzer (BBB) van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening was – tot haar ontslag in september 2021 – staatssecretaris van Economische Zaken. Van de dertien staatssecretarissen kent alleen Mariëlle Paul (VVD) het pluche. Zij is net een jaartje demissionair minister van Onderwijs. Op dat departement mag zij door als staatssecretaris.Kan dat wel, zo'n cohort groentjes in de Trêveszaal? Niemand lijkt zich dat af te vragen. De heisa draait om degene die géén minister wordt: Gidi Markuszower. De PVV'er kwam niet door de screening van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).Tegenstanders van het rechtse kabinet juichten. Alsof de AIVD iemand met foute opvattingen had opgespoord en geblokkeerd. Maar de AIVD weegt géén politieke risico's.Vervangster Marjolein Faber (PVV), hoewel omstreden, passeerde probleemloos de toetsing. De dienst kijkt alleen na of een bewindspersoon andere drijfveren kan hebben dan het dienen van nationale belangen. Is er iets wat hem chantabel maakt? Zijn er duistere machten die hem ergens toe kunnen dwingen?IsraëliërWanneer dat ook maar een beetje het geval is, zegt de AIVD: niet benoemen. Dat betekent niet dat de man niet zou deugen. Wel dat de staat geen gokje mag nemen met de nationale veiligheid.Markuszower is in de omgang een aimabele persoon. In 1977 te Tel Aviv geboren uit joodse ouders en dus Israëliër. Op jonge leeftijd verhuisde het gezin hierheen en kreeg hij de Nederlandse nationaliteit. In 2008, toen ook in Amsterdam zestig jaar Israël werd gevierd, was hij lid van een beveiligingsploeg van een synagoge. Hij droeg een vuurwapen en werd gearresteerd. Die zaak werd geseponeerd.In 2010 stond hij vijfde op de PVV-lijst. Justitie alarmeerde PVV-leider Geert Wilders: ‘Integriteitsrisico.' Markuszower zou contact hebben met een buitenlandse (vermoedelijk Israëlische) geheime dienst en ‘betrokken zijn bij overdracht van informatie'. Hij ontkende, maar trok zich terug om de PVV publicitaire schade te besparen. In 2015 werd hij probleemloos Eerste Kamerlid, sinds 2017 zit hij in de Tweede Kamer.Wilders moet hebben gedacht dat Markuszower de AIVD-limiet ditmaal wel kon halen, omdat het land een electorale ruk naar rechts heeft gemaakt. Hij droeg hem voor als minister van Asiel en Migratie en vicepremier. Een onbegrijpelijke manoeuvre.Commissie StiekemWilders zit al vele jaren in de parlementaire Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Sinds vorig jaar leidt hij zelfs deze ‘Commissie Stiekem'. Hoe kon hij vergeten dat de AIVD integriteitskwesties nooit laat versloffen?Hoe kon hij over het hoofd zien dat iemand, eenmaal in functie, nooit vanwege buitenlandse belangen onder druk mag worden gezet? In een democratisch land hoort dat gewoon niet te kunnen.Wilders liet Markuszower vallen. Die reageerde bitter: ‘Een terrorist heeft hier meer rechten dan een Kamerlid met scherpe opvattingen.'De jurist Markuszower wist hoe overdreven dat was. Zijn afgang heeft veel meer te maken met een burgerlijk land dat – na de verkiezingsuitslag van 2023 – met zichzelf in het reine moet zien te komen. Oude spelregels en stabiele instituties bieden daarvoor nuttig houvast.Het afvlaggen van de beoogde PVV-vicepremier bewijst ook dat Wilders zichzelf overschatte. Voor al die nieuwe, in het ambt ‘groene' bewindslieden is de moraal van het verhaal dat zij verstandig moeten inspelen op tegenspraak en tegenmacht.Anders wordt het niks, dat kabinet-Schoof.

Willemijn Aerdts en Ernst Dijxhoorn, beiden verbonden aan de Universiteit Leiden, schreven voor Atlantisch Perspectief een artikel over de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en opkomende technologieën zoals AI en quantum computers. Hoe kan een wetgever deze diensten in staat stellen optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die de technologieën bieden en tegelijkertijd rekening houden met de waarden die we in een liberale democratie belangrijk vinden, zoals privacy? En hoe moeten we ons op dit gebied verhouden tot autocratische vijanden die deze beperkingen niet hebben en nieuwe technologieën zoveel mogelijk inzetten voor hun spionage-, surveillance en ondermijningsactiviteiten? Dat is een lastige balanceer-act. Deze en andere vragen bespreekt eindredacteur Maarten Muns met Willemijn Aerdts in deze aflevering van De Atlantisch Blik.

En de Welsh willen dolgraag meedoen aan het Songfestival! (00:41) Komt er in Gaza een staakt-het-vuren of juist een offensief? Er leek zicht op een staakt-het-vuren in de Gaza-oorlog, maar vannacht leek Israël toch een begin te maken met het lang aangekondigde finale offensief in Rafah. Valt een humanitair drama nog te voorkomen? Brigitte Herremans, Midden-Oostenkenner van de Universiteit Gent en Peter Malcontent van de Universiteit Utrecht, gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijnse conflict, over de laatste ontwikkelingen in de onderhandelingen tussen Hamas en Israël.  (14:34) Waarschuwing voor sabotage uit Rusland Rusland heeft plannen voor 'fysieke sabotage' in heel Europa, waarschuwen inlichtingendiensten. Volgens hen loopt Europese infrastructuur risico. Waar komt deze waarschuwing nu vandaan en in hoeverre moeten we ons ook in Nederland zorgen maken over sabotage. Daarover onderzoeker Inlichtingen en Veiligheid bij Clingendael, Koen Aartsma.  (21:48) Buitenland Uitgelicht: De Welshe Songfestivaldroom In Wales hebben muzikanten, taalactivisten en pro-onafhankelijkheidspolitici een campagne gesteund om een eigen plaats voor Wales op het Eurovisie Songfestival te veroveren. Daarover VPRO-collega en VK-watcher Nina van Raay.  Presentatie: Chris Kijne

Het Litouwse dreigingsbeeld | Spanning tussen VS en Oekraïne | En tussen VS en IsraëlSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Een écht effectief, duidelijk antwoord op Poetin's agressie blijft twee jaar na de inval in Oekraïne nog altijd uit. Poetin is nauwelijks onder de indruk van sancties, zijn economie draait prima en het gonst van de geruchten dat zijn expansiehonger niet gauw is gestild. En nu Trump zich in de coulissen warmloopt om de NAVO de nek om te draaien, wordt een Europese pijler binnen de organisatie met de dag belangrijker. Dr. Nikki Ikani, universitair docent Inlichtingen en Veiligheid aan de Universiteit Leiden weet wat we nodig hebben.

Samen met Willemijn Aerdts duiken we de wereld in van spionage, inlichtingen en veiligheid. We hebben het over China, Rusland, de VS, maar natuurlijk ook Nederland. Want hoe werkt het nou precies in de wereld van inlichtingen en veiligheid?

Olie- en gasmultinational Shell heeft een eigen inlichtingen- en veiligheidsdienst, waardoor het concern steeds ongrijpbaarder wordt en steeds meer op een staat in de staat lijkt. ‘Hier zitten ze op glad ijs,' zegt MARCEL METZE, auteur van het nieuwe boek Hoog Spel over Shell, in een gesprek met MENNO TAMMINGA op Wynia's Week TV (WWTV). Het gesprek is ook beschikbaar als podcast, via Spotify en Apple podcasts https://www.wyniasweek.nl/podcast/. Een schemerachtig netwerk De Shell-veiligheidsdienst, Corporate Security, bestaat uit mensen die voor inlichtingendiensten in de VS en Engeland hebben gewerkt, uit oud-politiemensen en oud-militairen. Alles bij elkaar ruim 250 experts. Het is te verwachten, zegt Metze, gezien de achtergrond van deze mensen dat Shell Corporate Security ook samenwerkt met staatsveiligheidsdiensten en met andere particuliere inlichtingenbureaus. “Wie houdt hier toezicht op?”, vraagt hij zich af. Altijd de slimste mensen In zijn boek ontpopt Metze zich als een kritische biograaf, maar niet als een Shell-basher. Hij zegt: ‘Er zijn heel veel dingen waarvan je diep onder de indruk kunt zijn bij Shell. Shell wist altijd de slimste mensen te vinden voor het bedrijf, wereldwijze mensen, mensen die iets te vertellen hebben. En qua technologie is dit natuurlijk topniveau.'

Bij een bombardement op een woonflat in de Iraakse stad Mosul werd altijd gezegd: er zijn geen burgerdoden gevallen, maar nu blijkt dat wel het geval en het waren Nederlandse F16's die de aanval uitvoerden, ontdekten NRC-redacteuren Kees Versteegh en Melvyn Ingleby samen met NOS en Nieuwsuur. Hoe kon dit gebeuren?Lees hier het stuk dat Kees Versteegh & Melvyn Ingleby schreven over de Nederlandse luchtaanval.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Gast: Kees Versteegh & Melvyn InglebyPresentatie: Gabriella AdèrRedactie: Ruben Pest Montage: Stef VisjagerZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De overheid wil de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (de WIV) aanpassen. Het eerste plan stuitte in maart vorig jaar echter op veel tegenstand, met name van de toezichthouders die de inlichtingendiensten controleren. Inmiddels lijkt een definitief wetsvoorstel dichtbij, maar zijn er voldoende verbetering aangebracht? De Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, kortweg de WIV, werd in 2018 ingevoerd. Dat ging gepaard met een hoop onvrede en reuring in de samenleving: in een raadgevend referendum stemde de meerderheid van de kiezers tegen de invoering van de sleepwet, zoals tegenstanders de WIV noemden. Om critici tegemoet te komen, voegde de regering waarborgen toe die ervoor moesten zorgen dat burgerrechten goed beschermd zouden worden. Er zouden bijvoorbeeld geen hele wijken afgeluisterd worden, en er zou alleen gericht getapt worden.  In maart vorig jaar maakte de regering echter bekend de WIV aan te willen passen, waardoor de eerder gemaakte beloftes in de prullenbank leken te belanden. Het plan stuitte dan ook op forse kritiek: de toezichthouders noemden het eerste voorstel zelfs onacceptabel. Een van de critici was Mariëtte Moussault. Zij is voorzitter van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden, oftewel de TIB. Moussault legt in de uitzending uit waarom ze bezwaren had en heeft tegen dit plan. Inmiddels wachten de betrokken partijen al maanden op een definitief wetsvoorstel. Welke verbeteringen zijn er in de laatste versie aangebracht? Is deze versie wel acceptabel voor de toezichthouders? En worden de toezeggingen die de overheid in 2018 deed nou wel of niet overboord gegooid?

De overheid wil de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (de WIV) aanpassen. Het eerste plan stuitte in maart vorig jaar echter op veel tegenstand, met name van de toezichthouders die de inlichtingendiensten controleren. Inmiddels lijkt een definitief wetsvoorstel dichtbij, maar zijn er voldoende verbetering aangebracht? De Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, kortweg de WIV, werd in 2018 ingevoerd. Dat ging gepaard met een hoop onvrede en reuring in de samenleving: in een raadgevend referendum stemde de meerderheid van de kiezers tegen de invoering van de sleepwet, zoals tegenstanders de WIV noemden. Om critici tegemoet te komen, voegde de regering waarborgen toe die ervoor moesten zorgen dat burgerrechten goed beschermd zouden worden. Er zouden bijvoorbeeld geen hele wijken afgeluisterd worden, en er zou alleen gericht getapt worden.  In maart vorig jaar maakte de regering echter bekend de WIV aan te willen passen, waardoor de eerder gemaakte beloftes in de prullenbank leken te belanden. Het plan stuitte dan ook op forse kritiek: de toezichthouders noemden het eerste voorstel zelfs onacceptabel. Een van de critici was Mariëtte Moussault. Zij is voorzitter van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden, oftewel de TIB. Moussault legt in de uitzending uit waarom ze bezwaren had en heeft tegen dit plan. Inmiddels wachten de betrokken partijen al maanden op een definitief wetsvoorstel. Welke verbeteringen zijn er in de laatste versie aangebracht? Is deze versie wel acceptabel voor de toezichthouders? En worden de toezeggingen die de overheid in 2018 deed nou wel of niet overboord gegooid?

In deze aflevering gaat host Inge in gesprek met beleidsadviseur Lotte over het optreden van de AIVD bij BNR (spoiler: veel van wat er gezegd werd is niet waar). Evelyn, vaste tafelgast en directeur van Bits of Freedom, geeft maar liefst 2 tips om je mee te vermaken op het internet en we bellen met Maarten den Braber over Mastodon.nl. Van deze aflevering zijn een transcript en shownotes beschikbaar op onze website: https://www.bitsoffreedom.nl/podcast/de-algemene-inlichtingen-en-verzinseldienst/

Inlichtingendiensten AIVD en MIVD hebben volgens afspraak met de Commissie van Toezicht op Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten vijf bulkdatasets verwijderd. In de sets zat veel informatie die niet noodzakelijk is voor huidige onderzoeken.  Ook in de Tech Update:  Aandeelhouder Tesla sleept Elon Musk voor de rechter om beloningspakket van 56 miljard Instagram komt met nieuwe techniek voor leeftijdsverificatie  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Albert zoekt via Tim inlichtingen over Betty.

De inlichtingendiensten gaan niet ongericht hele wijken afluisteren, er wordt alleen heel gericht getapt. En er komt een extra strenge toezichthouder, de TIB. Die moet alle operaties van de geheime diensten vooraf goedkeuren. Dit waren toezeggingen die de regering in 2018 deed, toen de meerderheid van de kiezers in een raadgevend referendum 'Nee' zei tegen de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV), de zogenoemde sleepwet. De regering zei toen: we doen het toch, maar er komen extra waarborgen om de privacy van de burgers niet onnodig te schenden. Nu wil de regering een aantal belangrijke wijzigingen aanbrengen in die wet. In tegenstelling tot 2018, toen er een groot maatschappelijk debat gevoerd werd over de sleepwet, lijkt het nu vrij stil. Maar achter de schermen wordt er wel degelijk heftig gediscussieerd. Wat is er mis met de wet? Waarom lijkt die in de praktijk niet te werken? Is het strenge toezicht een sta in de weg voor de inlichtingendiensten om hun werk goed te kunnen doen? En wat is de regering nu van plan? Worden de eerdere toezeggingen om de burgerrechten te beschermen nu in de prullenbak gegooid? Wij spraken de afgelopen maanden met tal van betrokkenen - privacywaakhonden; juristen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en van de toezichthouders; medewerkers van zowel de AIVD als de MIVD; en technisch experts die de afgelopen vier jaar betrokken zijn geweest bij het toezicht op de inlichtingendiensten.  Argos in de wondere wereld van de WIV.

De inlichtingendiensten gaan niet ongericht hele wijken afluisteren, er wordt alleen heel gericht getapt. En er komt een extra strenge toezichthouder, de TIB. Die moet alle operaties van de geheime diensten vooraf goedkeuren. Dit waren toezeggingen die de regering in 2018 deed, toen de meerderheid van de kiezers in een raadgevend referendum 'Nee' zei tegen de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV), de zogenoemde sleepwet. De regering zei toen: we doen het toch, maar er komen extra waarborgen om de privacy van de burgers niet onnodig te schenden. Nu wil de regering een aantal belangrijke wijzigingen aanbrengen in die wet. In tegenstelling tot 2018, toen er een groot maatschappelijk debat gevoerd werd over de sleepwet, lijkt het nu vrij stil. Maar achter de schermen wordt er wel degelijk heftig gediscussieerd. Wat is er mis met de wet? Waarom lijkt die in de praktijk niet te werken? Is het strenge toezicht een sta in de weg voor de inlichtingendiensten om hun werk goed te kunnen doen? En wat is de regering nu van plan? Worden de eerdere toezeggingen om de burgerrechten te beschermen nu in de prullenbak gegooid? Wij spraken de afgelopen maanden met tal van betrokkenen - privacywaakhonden; juristen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en van de toezichthouders; medewerkers van zowel de AIVD als de MIVD; en technisch experts die de afgelopen vier jaar betrokken zijn geweest bij het toezicht op de inlichtingendiensten.  Argos in de wondere wereld van de WIV.

Digitale burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom dient een klacht namens miljoenen Nederlanders in bij de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Die diensten zijn volgens BoF onrechtmatig in het bezit van data van miljoenen Nederlanders.  Ook in de Tech Update:  AP is klaar met onderzoek Google Analytics, conclusies nog niet bekendgemaakt Chromecast met Google TV binnenkort beschikbaar in Nederland    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Extreem geweld door Nederlandse veiligheidstroepen tijdens de dekolonisatieoorlogen werden lang afgedaan als incidenten en excessen. Wat waren de oorzaken van dit extreme geweld? In hoeverre week Nederland af van andere kolonisatiemachten, zoals het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk? Was het geweld structureel en systematisch? Welke rol speelde geïnstitutionaliseerde straffeloosheid? We spreken hierover met dr. Thijs Brocades Zaalberg. Samen met dr. Bart Luttikhuis leidde hij een onderzoek naar de oorzaken, vormen en aard van extreem geweld tijdens dekolonisatieoorlogen door Nederlands, Franse en Britse veiligheidstroepen. Het rapport komt deze week uit. Het is onderdeel van het onderzoeksprogramma Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950. Thijs Brocades Zaalberg is Universitair Hoofddocent bij de sectie Inlichtingen & Veiligheid van de Faculteit Militaire wetenschappen van de NLDA en Universitair Docent Hedendaagse Militaire Geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Het Forum in BMGN: https://doi.org/10.18352/bmgn-lchr.10813 Publicatie van over luitenant Hoogstraten: https://www.ind45-50.org/we-vormen-een-soort-duits-bezettingsleger-uit-het-dagboek-van-een-pelotonscommandant Onderzoeksprogramma Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950: https://www.ind45-50.org Presentatie resultaten Extreem Geweld: https://www.ind45-50.org/programma-online-presentatie-onderzoeksresultaten-op-17-februari Link naar het boek Empire's Violent End: https://www.cornellpress.cornell.edu/book/9781501764165/empires-violent-end/#bookTabs=1 Expositie Revolusi Rijksmuseum: https://www.rijksmuseum.nl/nl/zien-en-doen/tentoonstellingen/revolusi

De politie loopt soms in onderzoeken compleet vast. Maar dan komt opeens een stukje informatie binnen via het Team Criminele Inlichtingen. Hoe werken de spionnen van de politie en met wat voor soort mensen praten ze? Marc en Arie leggen het allemaal uit in deze aflevering van Cyberhelden.

'Elke keer als ik naar een strand ga, zie ik de zee door een filter van alle teksten die er over de zee zijn geschreven.' Schrijver Joachim Robbrecht maakte, op verzoek van Romain Bisschoff en samen met schrijfbroeder Artun Alaska Arasli, een klankgedicht voor Ensemble Silbersee. Tijdens November Music gaat het werk eindelijk in première, nadat het een jaar was opgehouden wegens Corona. Het stuk is er alleen maar intenser op geworden. In deze podcast spreek ik met de twee schrijvers en regisseur Romain Bisschoff over het werkproces. Dat gaat soms flink in detail. Want gedichten zijn ook iets om naar te kijken. Je kunt dat zelf controleren door de tekst te downloaden, die Silbersee gratis ter beschikking stelt op hun website. Joachim Robbrecht vertelt: 'Ik ben enorm fan van klankgedichten. Die vertalen zich ook erg mooi naar papier. Ernst Jaendel is daar goed is. Ik begon met de klank van de zee op papier te zetten en dan merk je inderdaad dat met de hoofdletter G, de kleine letter g, de o en daarna de l en de f een golfbeweging krijgt die zich typografisch vertaalt. Door met een woord iets te doen kun je een wereld oproepen, zowel op papier als in de muziek.' Verderop in de podcast ga ik met Romain Bisschoff in op de vraag hoe je dat eigenlijk doet, een stuk op de planken zetten waar muziek, acteren (Ariane Schlüter) en tekst zo prachtig in elkaar opgaan. Het blijkt te gaan om het ruimte bieden aan elkaar. [service title="Goed om te weten" icon="https://cultureelpersbureau.nl/wp-content/uploads/2017/02/cropped-dodobird1trans.png" icon_color="#091483"]Stille nacht am silbersee is een bijzonder muziektheaterstuk, gecomponeerd door Martin Fondse, dat tijdens November Music in première gaat. Inlichtingen en reserveren.[/service] --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

Deze aflevering een gesprek over het toezicht op de AIVD. We spraken de voorzitters van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB), mr Mariëtte Moussault en van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD), dr. Nico van Eijk. In aflevering 5 hoorden we twee oud-hoofden van dienst, Sybrand van Hulst en Rob Bertholee over hun ervaring met het toezicht, vandaag dus de kant van de toezichthouders. De discussie over de rol en vorm van het toezicht heeft een nieuwe dimensie gekregen na het verschijnen van het Evaluatierapport over de Wiv 2017 en het rapport ‘Slagkracht AIVD en MIVD' van de Algemene Rekenkamer. Wat is de visie van de toezichthouders zelf?

De Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV) geeft de AIVD en de MIVD bevoegdheden om grote hoeveelheden data van internetverkeer en telefooncommunicatie te tappen. Dit ondanks het raadgevend referendum, waarbij de meerderheid van de stemmers de ‘sleepnetwet' afwees. Als tegenwicht tegen de nieuwe bevoegdheden werd het toezicht op de diensten verscherpt en kwam er - naast de bestaande Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) - een tweede toezichthouder: de TIB, de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden.Maar werkt dit toezicht wel? Wat doen de diensten met de ‘bulkdata' die ze binnenhalen? En kunnen ze met de beschikbare middelen hun taken uitvoeren en tegelijk voldoen aan de vereisten van de nieuwe wet? We interviewden drie hoofrolspelers: generaal-majoor Jan Swillens (directeur MIVD), Nico van Eijk (voorzitter CTIVD) en professor Bart Jacobs (lid van de commissie Jones-Bos, die de nieuwe WIV in opdracht van de regering evalueerde).SyriëDie bulkdata heeft een bepalende rol gespeeld in het onderzoek naar aanvallen met het gifgas sarin in Syrië, vertelt Swillens in het gesprek met Argos. Op basis van telefoongegevens identificeerde de MIVD vijf hoge officieren uit het chemische wapenprogramma van de Syrische leider Assad. Meer weten? Ga naar argosonderzoekt.nl

De Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV) geeft de AIVD en de MIVD bevoegdheden om grote hoeveelheden data van internetverkeer en telefooncommunicatie te tappen. Dit ondanks het raadgevend referendum, waarbij de meerderheid van de stemmers de ‘sleepnetwet' afwees. Als tegenwicht tegen de nieuwe bevoegdheden werd het toezicht op de diensten verscherpt en kwam er - naast de bestaande Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) - een tweede toezichthouder: de TIB, de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden.Maar werkt dit toezicht wel? Wat doen de diensten met de ‘bulkdata' die ze binnenhalen? En kunnen ze met de beschikbare middelen hun taken uitvoeren en tegelijk voldoen aan de vereisten van de nieuwe wet? We interviewden drie hoofrolspelers: generaal-majoor Jan Swillens (directeur MIVD), Nico van Eijk (voorzitter CTIVD) en professor Bart Jacobs (lid van de commissie Jones-Bos, die de nieuwe WIV in opdracht van de regering evalueerde).SyriëDie bulkdata heeft een bepalende rol gespeeld in het onderzoek naar aanvallen met het gifgas sarin in Syrië, vertelt Swillens in het gesprek met Argos. Op basis van telefoongegevens identificeerde de MIVD vijf hoge officieren uit het chemische wapenprogramma van de Syrische leider Assad. Meer weten? Ga naar argosonderzoekt.nl

Plaats delict: internet. In deze speciale serie van SSR Meestervertellers besteden we een maand lang wekelijks aandacht aan de aanpak van internetcriminaliteit. In deze aflevering spreekt cyber-expert Chris van’t Hof (Tek Tok) met Jan-Jaap Oerlemans, bijzonder hoogleraar Inlichtingen en Recht. Oerlemans geeft in deze podcast tekst en uitleg over de zaak encrochat; de hack van versleutelde telefoonberichten van criminelen door de Franse en Nederlandse politie.

Met Spraakmaker en oud-secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer hebben we het over Biden en zijn buitenlandbeleid. Neemt Amerika weer de touwtjes in handen op het wereldtoneel?  En: de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, ook wel bekend als de Sleepwet, moet worden aangepast. Dat vindt althans de voorzitter van de evaluatiecommissie Renee Jones-Bos, en zij is vanochtend te gast.... In het Mediaforum zitten Ward Wijndelts en Hansje van de Beek.

Spraakmaker Roué Verveer geldt als de meest optimistische cabaretier van Nederland. Omdat hem vaak wordt gevraagd waarom hij zo positief is ingesteld besloot hij zijn ervaringen op te schrijven in een boek. Zijn belangrijkste inzicht: Gelukkig zijn heeft niets met geluk hebben te maken. Hij legt uit hoe dat zit. In het Mediaforum zitten Hasna el Maroudi en Paul Jansen.Stel dat je mag rondsnuffelen bij de AIVD. Stiekem kijken wat onze Inlichtingen- en Veiligheidsdienst allemaal uitspookt. Podcastmaker Wil van der Schans spreekt mensen die er werken, of gewerkt hebben, en duikt in hun geheimen en de opwinding die de baan met zich meebrengt. En hoe belangrijk is het eigenlijk dat we zo’n inlichtingendienst hebben? Paul Abels, hoogleraar Inlichtingen & Veiligheid aan Universiteit van Leiden en auteur van ‘Spionkoppen’ is ook te gast.  

Stel dat je mag rondsnuffelen bij de AIVD. Stiekem kijken wat onze Inlichtingen- en Veiligheidsdienst allemaal uitspookt. In deze spannende Radio 1 podcast van de KRO-NCRV nemen we je mee achter de schermen. We spreken mensen die er werken, of gewerkt hebben, en duiken in hun geheimen en de opwinding die de job met zich meebrengt. En hoe belangrijk is het eigenlijk dat we zo'n inlichtingendienst hebben? Ontrafel samen met makers Wil van der Schans en Constant Hijzen de mysteries van de AIVD.

'Als je met ons praat, blijf je altijd anoniem. Er wordt nooit bekend wie de bron is.' De agenten van Team Criminele Inlichten noemen we runners. Zij praten met informanten die in het geheim informatie uit het criminele circuit doorgeven aan de TCI. Duik in de wereld van geheime informatie en zware criminaliteit, en beluister nu de podcast met de officier van justitie en de teamchef van de TCI. Je kan deze podcast ook bekijken op ons YouTube kanaal: Politie eenheid Rotterdam. Heb jij informatie over strafbare feiten? Bel met de TCI op 0633236432 of Bel M. op 0800-7000 of bel de politie (niet anoniem) op 0900-8844.

> 01:26 Een goed functionerend computersysteem is in een ziekenhuis van levensbelang. Hoe goed zijn ziekenhuizen in Nederland voorbereid op storingen en hack-aanvallen? Slecht, zegt de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Joost Schellevis legt de pijnpunten met z’n techmes bloot. >13:38 Het coronavirus houdt de wereld in z’n greep. Ook de impact op de techindustrie is groot. Zo gaat 's werelds grootste telecombeurs Mobile World Congress dit jaar niet door. Nando Kasteleijn schetst hoe ze tot deze drastische beslissing zijn gekomen. > 24:55 Het wordt de Inlichtingen-coupe van de eeuw genoemd: Operation Rubicon. Een spionage-operatie waarbij de Amerikaanse en Duitse Inlichtingendiensten tientallen jaren mee konden lezen met versleutelde berichten van andere landen. Filip Dujić decodeert deze internationale techthriller. >38:32 Techtips: podcast WeCrashed, podcast In the Dark en de social media app Botnet. Presentatie: Jonna ter Veer Meer over Operation Rubicon: www.vpro.nl/argos/lees/nieuws/2020/de-cryptoleaks-van-cia-en-bnd.html & https://www.washingtonpost.com/graphics/2020/world/national-security/cia-crypto-encryption-machines-espionage/

In de impeachment-procedure komt nu het uur van de waarheid. De hoorzittingen van de afgelopen weken, door de Commissie voor Inlichtingen, was strikt genomen alen voorbereidend werk. Het formuleren van de feitelijke aanklacht articles of impeachment doet de Commissie Justitie, en die begint nu. Donald Trump heeft de hoofdrolspelers verboden te getuigen. Mag dat? De rechter vonniste dat de president geen koning is. Wat nu? Jan en Bernard blijven de procedure op de voet volgens, al is het vaak meer entertainment dan inhoud.

Afscheidsinterview met CTIVD-voorzitter Harm BrouwerHij werd vlak na de onthullingen van EdwardSnowden voorzitter van de CTIVD en kreeg daarna de ‘Sleepwet' voor de kiezen.Nu neemt Harm Brouwer afscheid. In een interview met Argos blikt de toezichthouder op de inlichtingendiensten terug op een roerige periode. ‘De impact van de nieuwe inlichtingenwet is door iedereen enorm onderschat.'Bij zijn aantreden benadrukte de nieuwe voorzitter van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten al meteen dat de wereld drastisch was veranderd. ‘Denkt men werkelijk dat de geheime diensten alleen nog maar bezig zijn met toestemming vragen om brieven open te maken?, vroeg Brouwer zich retorisch af. Het was een jaar nadat oud-NSA-medewerker Edward Snowden de modus operandi van inlichtingendiensten had blootgelegd. De Amerikanen en hun bondgenoten bleken de data van honderden miljoenen burgers te verzamelen. ‘Snowden heeft met zijn onthullingen de samenleving gevoelig gemaakt voor het werk van de diensten', concludeert Brouwer vijf jaar later. ‘En ik vind dat een geheime dienst gegeven de aard van het werk dat ze doen, ook een kritische samenleving moet hebben.'

Afscheidsinterview met CTIVD-voorzitter Harm BrouwerHij werd vlak na de onthullingen van EdwardSnowden voorzitter van de CTIVD en kreeg daarna de ‘Sleepwet’ voor de kiezen.Nu neemt Harm Brouwer afscheid. In een interview met Argos blikt de toezichthouder op de inlichtingendiensten terug op een roerige periode. ‘De impact van de nieuwe inlichtingenwet is door iedereen enorm onderschat.’Bij zijn aantreden benadrukte de nieuwe voorzitter van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten al meteen dat de wereld drastisch was veranderd. ‘Denkt men werkelijk dat de geheime diensten alleen nog maar bezig zijn met toestemming vragen om brieven open te maken?, vroeg Brouwer zich retorisch af. Het was een jaar nadat oud-NSA-medewerker Edward Snowden de modus operandi van inlichtingendiensten had blootgelegd. De Amerikanen en hun bondgenoten bleken de data van honderden miljoenen burgers te verzamelen. ‘Snowden heeft met zijn onthullingen de samenleving gevoelig gemaakt voor het werk van de diensten’, concludeert Brouwer vijf jaar later. ‘En ik vind dat een geheime dienst gegeven de aard van het werk dat ze doen, ook een kritische samenleving moet hebben.’

Deze week hebben we het over een kijkwijzer voor YouTube en de hype van filmtrailers, maar we beginnen met de Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten of zoals we hem hier liefkozend noemen: de WIV. Te gast zijn: Nando Kasteleijn, Joost Schellevis en Marieke Kuypers. Het filmpje van Vice waar we het over hadden: https://www.youtube.com/watch?v=a_jjzzgLARQ

Op 1 mei van dit jaar ging de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten in. Nu, een halfjaar later, is er de nulmeting van toezichthouder CTIVD. De kritiek is niet mals: onze privacy is bij de uitvoering van de wet onvoldoende gewaarborgd, vindt de toezichthouder.

Bij het laatste referendum in maart dit jaar stemde een krappe meerderheid tegen de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Belangrijkste argument tegen de wet was de nieuwe bevoegdheid om alle vormen van communicatie via de kabel massaal op te slaan. Een ander veelgehoord argument tegen de wet is het uitwisselen van deze bulkdata met andere landen, zonder dat ze bekeken zijn. Wat heeft de regering met de uitslag van het referendum gedaan? Zijn de kritiekpunten ter harte genomen? En hoe denken de toezichthouders over de wijzingen?

Net als bij het Oekraïnereferendum in 2016 zijn er ook bij het referendum over de nieuwe Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten (Wiv) in maart van dit jaar, allerlei bedrijven en personen die subsidie gevraagd en gekregen hebben om campagne te voeren. Wat is er met dat geld gedaan en wie zijn de aanvragers?Argos kreeg 55 aanvragen in handen met een beroep op de WOB, de Wet Openbaarheid van Bestuur.

Net als bij het Oekraïnereferendum in 2016 zijn er ook bij het referendum over de nieuwe Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten (Wiv) in maart van dit jaar, allerlei bedrijven en personen die subsidie gevraagd en gekregen hebben om campagne te voeren. Wat is er met dat geld gedaan en wie zijn de aanvragers?Argos kreeg 55 aanvragen in handen met een beroep op de WOB, de Wet Openbaarheid van Bestuur.

De Amerikaanse verkiezingen, Wikileaks en hackende beren. Waren het wel de Russen die midden in de Amerikaanse verkiezingsstrijd compromitterende e-mails van de Democraten aan Wikileaks doorspeelden?Wikileaks publiceerde in de zomer van 2016, middenin de Amerikaanse verkiezingsstrijd, duizenden interne e-mails van de top van de Democratische Partij. Dit leidde tot commotie en zelfs tot het opstappen van de partijvoorzitter, omdat uit de mails bleek dat de partijtop kandidaat Bernie Sanders had benadeeld ten opzichte van Hillary Clinton.“Het zijn de Russen!”, riep de campagnemanager van de Democraten nog dezelfde dag op televisie. “Ze willen Trump bevoordelen omdat ze een hekel hebben aan Clinton.”Enkele maanden eerder was inderdaad ontdekt dat Fancy Bear en Cozy Bear, twee hackersgroepen die in verband worden gebracht met de Russische inlichtingendiensten, hadden ingebroken in de netwerken van de Democratische Partij. Maar is een en een echt twee? Het verhaal over de hackende Russen is inmiddels gemeengoed. Clinton zegt dat ze hierdoor de verkiezingen heeft verloren. Senator McCain noemt het een oorlogsdaad. In Nederland wordt de Russische hack gebruikt om te bepleiten dat de WIV, de nieuwe Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten, er echt moet komen. Maar welk bewijs is er nou echt? Waarom gaf de Democratische Partij geen toestemming aan de FBI om de geïnfecteerde computers te onderzoeken? Argos spreekt met twee voormalig medewerkers van de NSA, de Amerikaanse afluisterdienst. En duikt zelf ook in de technische details. ​

De Amerikaanse verkiezingen, Wikileaks en hackende beren. Waren het wel de Russen die midden in de Amerikaanse verkiezingsstrijd compromitterende e-mails van de Democraten aan Wikileaks doorspeelden?Wikileaks publiceerde in de zomer van 2016, middenin de Amerikaanse verkiezingsstrijd, duizenden interne e-mails van de top van de Democratische Partij. Dit leidde tot commotie en zelfs tot het opstappen van de partijvoorzitter, omdat uit de mails bleek dat de partijtop kandidaat Bernie Sanders had benadeeld ten opzichte van Hillary Clinton.“Het zijn de Russen!”, riep de campagnemanager van de Democraten nog dezelfde dag op televisie. “Ze willen Trump bevoordelen omdat ze een hekel hebben aan Clinton.”Enkele maanden eerder was inderdaad ontdekt dat Fancy Bear en Cozy Bear, twee hackersgroepen die in verband worden gebracht met de Russische inlichtingendiensten, hadden ingebroken in de netwerken van de Democratische Partij. Maar is een en een echt twee? Het verhaal over de hackende Russen is inmiddels gemeengoed. Clinton zegt dat ze hierdoor de verkiezingen heeft verloren. Senator McCain noemt het een oorlogsdaad. In Nederland wordt de Russische hack gebruikt om te bepleiten dat de WIV, de nieuwe Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten, er echt moet komen. Maar welk bewijs is er nou echt? Waarom gaf de Democratische Partij geen toestemming aan de FBI om de geïnfecteerde computers te onderzoeken? Argos spreekt met twee voormalig medewerkers van de NSA, de Amerikaanse afluisterdienst. En duikt zelf ook in de technische details. ​

Hé! Geen reguliere Haagse Zaken deze week vanwege het krokusreces. Volgende week zijn we er weer gewoon en dan staat de aflevering volledig in het teken van (het referendum over) de nieuwe wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.Wat willen jullie daarover weten? Mail je vraag naar podcast@nrc.nl en dan komen we volgende week op zoveel mogelijk vragen terug!

Op 21 maart mogen we niet alleen stemmen over de gemeenteraad, maar ook kenbaar maken hoe we denken over de Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten. Toch zien we daarover maar weinig posters op de borden. NRC meldt dat dat een bewuste strategie is. Met name het ja-kamp houdt zich stil. Is dit slim? We praten erover met Ward Wijndelts, hoofdredacteur Vrij Nederland en met Casper Sikkema, hoofdredacteur VICE Benelux.

De Tweede Kamer debatteert over het afschaffen van het raadgevend referendum. Toch staat er in ieder geval nog één op de agenda: over de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. De beschikbare subsidie (twee miljoen euro) is grotendeels uitgegeven, maar van een campagne is nog weinig te merken. Thijs Niemantsverdriet en Pim van den Dool bezochten de mensen die het geld ontvingen en Clara van de Wiel ging langs gemeenten, waar referenda al meer dan eeuw worden uitgeschreven.Presentatie: Lamyae AharouayProductie: Mirjam van Zuidam@LamyaeA // @ThijsNiemant // @pimvandendool // @ClaravandeWiel

21 maart is het referendum over de nieuwe wet op de Inlichtingen-en Veiligheidsdiensten, in de volksmond 'Sleepwet' geheten. Een wet die reeds is aangenomen door het parlement en die de diensten meer bevoegdheden geeft om data te verzamelen. Toezicht op de wet gaat plaatsvinden via het nieuwe controle-orgaan, Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB). Die commissie mag operaties die de diensten willen uitvoeren stopzetten. David Korteweg van Bits of Freedom is kritisch op de samenstelling van die commissie.

21 maart is het referendum over de nieuwe wet op de Inlichtingen-en Veiligheidsdiensten, in de volksmond 'Sleepwet' geheten. Een wet die reeds is aangenomen door het parlement en die de diensten meer bevoegdheden geeft om data te verzamelen. Toezicht op de wet gaat plaatsvinden via het nieuwe controle-orgaan, Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB). Die commissie mag operaties die de diensten willen uitvoeren stopzetten. David Korteweg van Bits of Freedom is kritisch op de samenstelling van die commissie.

(Eindelijk) De eerste vrouwelijke gast... In een tijd waarin we steeds beter letten op gelijke rechten en mogelijkheden voor mannen en vrouwen, blijft de tech-wereld toch een mannenbolwerk. Zo ook Met Nerds om Tafel: na 22 afleveringen hadden we nog geen enkele vrouwelijke gast gehad. Hoog tijd om dat te veranderen en dat doen we niet met de eerste de beste, want in deze aflevering schuift Astrid Oosenbrug aan. Astrid zat tot eerder dit jaar voor de Partij van de Arbeid in de Tweede Kamer en specialiseerde daar in ICT en LHBGT-belangen. WIV niet goed behandeld in Den Haag Wat dat betreft schuift Astrid om een fijn moment aan, want in de voorbije weken zijn natuurlijk diverse thema's de revue gepasseerd waar de Nerds nog wel eens wat aan te merken hadden op de politiek. Astrid blijkt het met die kritiek vaak wel eens. Ook volgens haar is er in Den Haag niet juist gehandeld bij de totstandkoming van de Nieuwe Wet op Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Vanuit haar achtergrond als po

Hoewel het natuurlijk de Week van de Infrastructuur was in de Verenigde Staten. Zou het zomaar kunnen zijn dat die u even ontgaan is. Want behalve een week was er natuurlijk een dag: die van het getuigenverhoor van voormalig FBI-directeur James Comey door de Inlichtingen-commissie van de Senaat. Werd dat de Dag van de Waarheid? O ja, en dan was er ook nog iets in het Midden-Oosten en in Brussel en in Parijs. Grote vraag: krijgen NRC-correspondent Guus Valk en VPRO-presentator Chris Kijne alles besproken in één podcast? (afbeelding: DonkeyHotey (CC BY-SA 2.0) https://www.flickr.com/photos/donkeyhotey/34230950904)

D66-Kamerlid Kees Verhoeven heeft voor de Wet Computercriminaliteit III (de 'terughackwet') en de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv, de 'sleepnetwet') bij elkaar 1000 pagina's documentatie doorgenomen. Hij vindt het zorgelijk dat veel collega-Kamerleden dat niet hebben gedaan.

De ‚Correspondenten' Dimitri Tokmetzis en Maurits Martijn: onlangs brachten ze de non-fictie bestseller 'Je hebt wél iets te verbergen' uit , een boek over het levensbelang van privacy. Ze toonden aan dat wij allemaal veel meer te verbergen hebben dan we zelf denken, en dat we dat maar met moeite verborgen kunnen houden. Naar aanleiding van dit boek interviewen we op de vooravond van Kerst datajournalist Dimitri en verhalenverteller Maurits over hun loopbaan als journalist. Over hun carrière vóór en tijdens de Correspondent en over hun verwachtingen van de toekomst van de onderzoeksjournalistiek. Dimitri schreef onder meer voor NRC en Maurits voor Vrij Nederland. Samen zijn ze voor de Correspondent gedoken in het onderwerp privacy, nadat Snowden in 2013 zijn bevindingen publiceerde. Dimitri en Maurits wonnen in 2014 samen de VOJN-award voor Beste Datajournalistiek. Verder heeft Maurits in 2016 zowel de Loep als de VOJN-award mogen ontvangen voor beste onderzoeksjournalistiek voor het verhaal Operatie Leunstoel. Wat aan de Correspondent sprak hen zo aan om van werkgever te wisselen? Hoe verliep de samenwerking voor het boek? En, wat zijn hun verwachtingen omtrent de nieuwe Wet op Inlichtingen-en veiligheidsdiensten, ook wel het 'Sleepnet'? Hoe kunnen we ons in het nieuwe jaar beter bewapenen tegen datalekken?

Moet de controle op de geheime diensten versterkt worden? Na de onthullingen van ex-CIA-medewerker Edward Snowden over massale afluisterpraktijken lijkt die vraag urgenter dan ooit. Sinds januari van dit jaar heeft de Nederlandse toezichthouder, de Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD), een nieuwe voorzitter: Harm Brouwer – tot medio 2011 de hoogste baas van het Openbaar Ministerie. Hoe kijkt hij, in het licht van de Snowden-onthullingen, aan tegen de wijze waarop de diensten in Nederland - met name de AIVD en de MIVD - opereren? Hoe reageert hij op de kritiek van oud-MIVD-directeur Pieter Cobelens dat de roep om meer privacy te ver is doorgeschoten? Wat vindt Brouwer van de door de Commissie Dessens voorgestelde uitbreiding van de tapbevoegdheden, die het kabinet momenteel in beraad heeft? En: Moet de toezichthouder betrokken worden bij de operationele besluitvorming als het gaat om de inzet van de nieuwe tapbevoegdheden? Argos over de democratische inbedding van in het geheim opererende diensten, een ambitieuze toezichthouder en de weerbarstige praktijk.

Volgende week komt de regering naar verwachting met een reactie op het advies van de commissie Dessens. Die commissie werd vorig jaar ingesteld om de Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten, de WIV uit 2002, te evalueren. Terwijl de commissie bezig was brak er een mediastorm uit over de vergaande inbreuken op de privacy en de ongebreidelde informatiezucht van de inlichtingendiensten, dankzij de onthullingen van Edward Snowden. Paradoxaal genoeg stelt de commissie Dessens in haar advies voor de bevoegdheden van inlichtingendiensten uit te breiden. Wat ze in de ether al mogen moet ook op de kabel kunnen. Bart Jacobs, hoogleraar digitale Veiligheid en lid van de Cyber Security Raad is het daar hartgrondig mee oneens. Moeten de inlichtingendiensten meer of juist mínder bevoegdheden krijgen? Stan Dessens en Bart Jacobs in Argos over Veiligheid en privacy.   

Geheime diensten komen niet zo vaak in het nieuws. Hun naam zegt het al, ze werken het liefst achter de schermen. Er is een commissie Stiekem met voorzitters van alle grote fracties in de Tweede kamer, maar die vergadert achter gesloten deuren. Maar er is ook een speciale commissie die namens het parlement het werk van de veiligheidsdiensten controleert, de CTIVD, de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen en veiligheidsdiensten. Die commissie bestaat 10 jaar. De rapporten van die commissie zijn wel openbaar. Spannende lectuur die op de redactie van Argos gretig gelezen wordt. Tijd om de balans op te maken. Dat doen we straks met twee gasten, Magda Berndsen van D66 en Ronald van Raak van de SP.

De kritiek op het Srebrenica-rapport dat het NIOD nu bijna een maand geleden presenteerde spitst zich toe op de wetenschappelijkheid van dat rapport. NIOD-directeur Blom en zijn collega’s blijken vaak te verwijzen naar vertrouwelijke bronnen. Vaak gaat het dan om documenten van of gesprekken met mensen van inlichtingendiensten. Daardoor is de informatie uit dit onderzoek voor derden op een aantal punten niet te controleren. Dat probleem blijken historici en andere wetenschappers die politiek-historisch onderzoek verrichten naar belangrijke historische gebeurtenissen, de laatste tijd steeds vaker te hebben. Het ‘inzagerecht van derden’ lijkt in de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, die eind deze maand ingaat, verbeterd, maar blijkt in de praktijk weinig veranderd te hebben aan de toegankelijkheid van de archieven van de BVD. Een verhaal over de moeizame omgang tussen openbare wetenschap en inlichtingendiensten die geen pottenkijkers dulden.