Cultureel Persbureau

Het Paraorchestra van Charles Hazlewood is een bijzonder orkest, dat samengesteld is uit professionele musici, van wie een deel leeft met een fysieke functiebeperking. Op 13 juni bezoekt het orkest het Holland Festival in het Concertgebouw met het concert The Aanatomy of the Orchestra | Drone Refractions. Bijzonder is dat het publiek voor deze gelegenheid ook tussen de orkestleden kan rondbewegen, met of zonder rolstoel of andere hulpmiddelen. Hazlewood, die zijn loopbaan als veelgevraagd dirigent van toporkesten inruilde voor het exclusief werken met zijn Paraorkest, heeft hiervoor heel persoonlijke redenen. In deze podcast vertelt hij daar uitgebreid over. Het interview is in het Engels. Een paar van de belangrijkste citaten vatten we hier samen in het Nederlands. Wat is de beste manier om van muziek te genieten? Is dat thuis met een koptelefoon, met een geluidssysteem van een miljoen pond in een concerthal, op straat of in het midden van het orkest?"Als ik zou moeten kiezen, zou ik altijd zeggen dat de beste manier om muziek te ervaren is wanneer je er middenin zit. Het Anatomy of the Orchestra-project ontstond uit een ervaring die ik had toen ik zes jaar oud was. Ik was met mijn moeder naar een orkestrepetitie gekomen, en zat helemaal alleen in een enorm leeg auditorium naar een gigantisch symfonisch orkest te kijken dat aan het repeteren was. De dirigent zei op een gegeven moment: 'Je ziet er behoorlijk eenzaam uit daar beneden. Waarom kom je niet tussen ons zitten terwijl wij repeteren?' Ik ging bij de altvioolsectie in het midden van het orkest zitten. Niets had me kunnen voorbereiden op die waterval van prachtig geluid die op me neerdaalde. Mijn leven veranderde op dat moment. Sindsdien wil ik dat soort ervaring aan het publiek cadeau geven."Hoe combineer je de individuele vrijheid van muzikanten met de discipline van een orkest?"Mijn taak als dirigent is om een overkoepelende architectuur te creëren, een soort zeer veilige en toch vruchtbare en vrije plek, een structuur waarbinnen er dan bijna oneindige vrijheid is voor elke muzikant om het unieke van zichzelf in te brengen. Dus ja, er is discipline. Natuurlijk is er discipline zoals bij een legerpeloton, maar tegelijk ook zoveel meer vrijheid dan je ooit zou vinden in een legerpeloton."Dirigenten staan soms bekend als despoten. Hoe zorg je ervoor dat de noodzakelijke discipline binnen een orkest niet leidt tot excessen in leiderschap? "Voor mij gaat leiderschap absoluut niet over dwang. Dat is een soort oud, patriarchaal model van leiderschap, waarvan ik hoop dat het allang dood en begraven is. De grootste leider is naar mijn mening de grootste luisteraar. Leiderschap gaat over luisteren. Het gaat over het creëren van een platform voor andere mensen om te schitteren, omdat we meer zijn dan de som van onze delen."Hoe ontstond het idee voor Paraorchestra?"Ik heb vier kinderen en mijn jongste, prachtige kind werd geboren met hersenverlamming. In haar korte leven zette dat me aan het denken over die hele gemeenschap van mensen waar ik nooit eerder aan had gedacht. Ik begon me af te vragen: waarom heb ik in meer dan drie decennia dat ik orkesten over de hele wereld heb geleid, nooit een gehandicapte muzikant in een orkest gezien? In het VK identificeert 20% van de bevolking zich als gehandicapt. Dat is een enorme minderheid om over het hoofd te zien."Hoe verhouden aangepaste instrumenten zich tot de symfonische traditie?"Ik praat over het orkest als een voortdurende, moderne en toekomstgerichte traditie. We komen vast te zitten wanneer we orkesten alleen als bewakers van een traditie zien. Het orkest biedt het mooiste, en breedste spectrum in muziek. Er is geen reden waarom zoiets niet kan blijven ontwikkelen. Orkesten zijn bewakers van traditie, maar ze zijn ook het meest betrokken team dat mensen kunnen bedenken. Het is zo modern als de mensheid permanent modern blijft."Worden er nog steeds nieuwe instrumenten ontwikkeld voor mensen met beperkingen?"Er worden voortdurend nieuwe ondersteunende technologie-instrumenten uitgevonden, aangepast aan de specifieke behoeften, de sterke punten en de zwakke punten van een bepaalde musicus. Ik ben musicus, dus ik ben niet echt geïnteresseerd in hoe een stuk technologie in elkaar steekt. Ik wil alleen weten wat het kan doen."Hoe moeten muziekscholen en conservatoria omgaan met deze ontwikkelingen?"Ze moeten hun denken aanpassen en beginnen met het inhuren van onderwijzend personeel dat de verfijning en de kennis en de ervaring heeft van ondersteunende technologie. Het gaat er niet om of je wel of geen handen hebt. Het gaat erom of je geweldige muziek kunt spelen met welke middelen ook nodig zijn. Een van onze eerste klarinettisten is volledig doof, maar hij voelt de intonatie door de trillingen in zijn vingertoppen en speelt zuiverder dan welke klarinettist ook die ik ben tegengekomen."Waarom kies je voor drone-muziek in je Amsterdam-concert?"Drones waren voor mij een absoluut noodzakelijke bescherming toen ik klein was. Ik had een heel traumatische jeugd en drone-muziek was zo belangrijk voor me, omdat je een vast punt hebt, een vaste toon die niet zal opgeven, wat er ook gebeurt. De drone is de ultieme veiligheid. Het is het fundament dat ik miste. Ik denk dat dronemuziek altijd een speciale resonantie voor me heeft gehad. Dit concert staat in het teken van de eenvoudige en levensreddende kracht van de drone."Is Paraorchestra nu je enige werk?"Tijdens de lockdown leefde ik in mijn studio en was ervoer een enorme ik vrede en stilte. Ik bedacht dat ik niet meer op tournee wilde met al die andere orkesten omdat ik nu dit orkest heb, dat zoveel meer hongerig is naar verandering. Paraorchestra bezit moed en nieuwsgierigheid. Dit is een groep musici die wijd open staan voor elke nieuwe ervaring. Ze zitten niet vast aan een oud model, en ik ben er gelukkiger mee dan ik ooit in mijn leven ben geweest."Probeer je andere orkesten te bewegen om inclusiever te worden?"We hadden altijd een duidelijke keuze: we konden veel van onze energie besteden aan schreeuwen naar de industrie dat zij moest veranderen, of we konden de verandering zijn die we willen zien. Ik denk dat dat een veel betere manier is om je tijd te besteden. Het tempo van verandering is glaciaal: tergend langzaam. Dus ik ben liever de verandering die ik wil zien. Dat is wat we doen bij Paraorchestra."Dit is een gratis extra editie van de Cultuurpers Nieuwsbrief in het kader van het Holland Festival. Dat vindt dit jaar plaats van 11 t/m 29 juni 2025. Het Concert ‘Anatomy of an Orchestra | Drone Refractions door Charles Hazlewoods Paraorchestra is op 13 juni. Kaarten en inlichtingen. Wil je op de hoogte blijven van het Hollend Festival, en andere festivals? Neem dan een abonnement! This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nl/subscribe

Het laagdrempelige theater waarmee festivals als Amsterdam Fringe, Café Theaterfestival Utrecht en Delft Fringe een nieuw publiek bereiken, is niet iets wat je snel in elkaar zet. Dat bewijzen de drie jonge makers van Dystopia. Ze maken hun voorstelling naast hun betaalde werk als theaterdocent, toneelschrijver en productieleider. Fleur Mennega, Mathijs Demper en Myrthe Ligtenberg maken volgens eigen zeggen “voorstellingen die een mix vormen tussen ‘soft' sciencefiction-theater en interactief zapcabaret. Ze streven naar razendsnelle dialogen, duistere humor en herkenbare pijnpunten in een dystopische setting.”Cultuurpers bestaat dankzij donaties van lezers en abonnementen. Wil je ook dat we blijven bestaan? Overweeg dan een abonnement! Digitale ontwikkelingenMaar hoe doe je dat? Een week voor de première in Delft als openingsvoorstelling van Delft Fringe 2025 proberen ze voor een klein publiek in Utrecht hun tekst uit. Het werk slaat aan. Na afloop spreken we elkaar. Het gaat dan over de naam, Dystopia. Die is niet heel vrolijk, toch? “Ik heb wel het idee dat we in een flink dystopische wereld leven al.”, zegt Mathijs: “Als je ziet hoeveel surveillance er is. En hoe je werk verandert door alle digitale ontwikkelingen. 1984 was er niks bij.” “De technologie gaat sneller dan het sociale gedrag van mensen kan bijhouden”, vult Fleur aan.De makers raadplegen regelmatig deskundigen en wetenschappers bij hun werk. Dat doen ze om hun werk te verdiepen, maar ook om het begrijpelijk te houden. Fleur legt uit: “We doen ook alles vanuit een humoristisch standpunt om het herkenbaar te maken en een grotere doelgroep aan te spreken.”Die grotere doelgroep is belangrijk voor ze. Ze hebben geen zin in theater dat alleen bestemd is voor theaterliefhebbers met ervaring. Daarom spelen ze ook op Delft Fringe, zegt Fleur: “Ik hoop dat wij de stem van het publiek laten horen. We zijn echt bezig met wat er speelt in de maatschappij en hoe we dat op het podium brengen. Zo blijft theater voor iedereen behapbaar en niet alleen voor een bepaalde eventuele elitegroep die vaak naar het theater gaat.”KloofZe legt uit dat het “heel gevaarlijk is om theater te maken voor andere theatermakers of theatermensen.”: “Ik denk dat je daardoor een onwijs grote kloof gaat krijgen. Ik bedoel, mensen gaan nu al niet meer zo makkelijk naar het theater toe. En ik snap ook wel als iemand dan naar het theater gaat en dan ook nog eens iets ziet waar die zich totaal niet toe kan verhouden, omdat dat een soort theatertaal is die je niet kent, dat die de volgende keer niet gaat terugkomen.” Als het succes voortduurt, willen de makers van Dystopia graag ook eens een echt theater van binnen zien, vertelt Mathijs: “Juist omdat we nu op zoveel verschillende locaties locatie theater hebben gespeeld en echt ook wel bewust de Black Box, de theaterzaal hebben vermeden, zie ik het ook wel als een hele interessante uitdaging om nu na vier jaar ervaring juist die theaterzaal op te zoeken en het alsnog te benaderen als een locatie. Dat we die blackbox openbreken. Dat je het publiek misschien ook meer onderdeel laat zijn van de voorstelling in plaats van het te verstoppen achter de vierde wand.”Dystopia is met ‘Tijd Zat' te zien op het Delft Fringe Festival. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nl/subscribe

Verwacht bij de eerstvolgende ramp geen uitruk-team, voorzien van harp, gitaren en een zingende reporter. De muzikale journalistiek van Andrea Voets beweegt zich op het fascinerende gebied van onderzoeksjournalistiek en live improvisatie, podcasting en séance-like concertpraktijk. Inmiddels heeft haar werk een flinke impuls gekregen vanuit het Fonds Podiumkunsten. Het Fast Forward-programma van dat fonds is speciaal bedoeld voor zogenaamde mid career makers. Die categorie makers heeft vaak een vliegende start gemaakt, vers van de opleiding, wanneer programmeurs, journalisten en festivals voor je in de rij staan. Na een aantal jaar verslapt niet alleen de aandacht van die omgeving, maar wordt het ook moeilijk om jezelf te blijven vernieuwen in een wereld die steeds op zoek is naar meer en beter.Niet serieus genomenDe impuls die je van het Fast Forward programma krijgt is flink, zo vertelt Andrea Voets in deze videodocumentaire, die gemaakt is ter evaluatie van dat programma. Maar ze onthult ook iets wezenlijks over het nogal patriarchale karakter van de internationale muziekwereld. In de video zegt ze: "Wat ik pijnlijk bizar vond, was dat ik geen contact kon leggen met de programmeurs, curatoren of artistiek directeuren van de buitenlandse instellingen waarmee ik graag had willen samenwerken. Dat laat zien hoe moeilijk het is in deze branche. Ik heb het boek The Authority Gap van Mary Ann Seacard gelezen, over waarom vrouwen nog steeds niet serieus worden genomen. Het is een proefschrift van 400-300 pagina's met harde gegevens over wat ik de intellectuele ondermijning van vrouwen noem. Dus neerbuigend worden aangesproken, niet serieus worden genomen, geen aandacht krijgen. En ik vond het veelzeggend dat we, ondanks alle steun van FPK, niet eens een afspraak konden krijgen bij een van mijn geliefde instellingen. Dat zegt volgens mij genoeg over het feit dat we niet serieus worden genomen.”Over en naar aanleiding van die ervaring maakte ze For Real, een volgende verkenning wat er mogelijk is met haar Muzikale Journalistiek. In For Real gaat ze een stap verder dan in haar eerste muzikaaljournalistieke product, Millenial History. Dat betrof nog een geheel voorgeproduceerde serie interviews met mensen die over hun jeugd in crisisgebieden vertelden. Het was bijzonder, zo blijkt ook uit onze recensie: Millenial History.40 uur materiaalTijdens de overgang tussen Millenial History en For Real had onze hoofdredacteur Wijbrand Schaap een gesprek met Voets. Het ging over hoe ze gekomen was waar ze gekomen was. Cultuurpers bestaat dankzij de lezers. Op de hoogte blijven van nieuwe podcasts? Wil je ons werk steunen? Word dan abonnee. Dat gratis, of betaald. Dat mag je helemaal zelf bepalen.Over Millennial History zegt ze:“We hebben de moord op Falcone in Sicilië behandeld, de Troubles in Noord-Ierland, de hereniging van Oost-Duitsland vanuit een Oost-Duits perspectief. En de kinderen van de verordeningen van Ceausescu in Roemenië, die allemaal geboren moesten worden omdat abortus verboden was, en vervolgens in weeshuizen terechtkwamen waar ze niet aangeraakt mochten worden. En toen die podcast min of meer af was, dacht ik: dit is eigenlijk te mooi materiaal. Ik wil gewoon kijken hoe het in de praktijk gaat. Hoe we dit live gaan samenbrengen. En weer een synthese maken. Dus voor de podcast heb ik 40 uur aan materiaal teruggebracht tot een podcast van 4 uur. En nu zijn we van een podcast van vier uur naar een tekst van 40 minuten gegaan. En wat gebeurt er als die vier landen met elkaar in gesprek gaan in één voorstelling? En hoe maken we onze eigen livemuziek? In de podcast gebruiken we muziek die door de landen zelf is gedoneerd.”Luister hier naar die podcast (in het Nederlands, met Engelse transcriptie)Live podcastMet opvolger For Real betrad ze het gebied van de live podcast. Het voorgeproduceerde programma van interviews met ervaringsdeskundigen werd in de zaal live aangevuld met interviews met leden van het publiek. Dat gaf aan de concertserie iets bijzonder authentieks mee: Er gebeurden belangrijke dingen in Utrecht tijdens Gaudeamus Festival 2024 .De nieuwe vorm van journalistiek die Andrea Voets dankzij het Fast Forward programma heeft kunnen ontwikkelen is daadwerkelijk vernieuwend. In een tijd waarin elke journalist ook podcastmaker moet zijn, is het bijzonder dat een kunstenaar juist de journalistiek opzoekt. Omdat muziek ook een verhaal te vertellen heeft, en niet alleen maar opvulling en sfeerattribuut is. Maar wat het ook bijzonder maakt, is dat het talent van Voets misschien nog wel unieker is dan je op het eerste gezicht zou denken. De componiste en performer beschikt namelijk over een interessante neurodiversiteit die ervoor zorgt dat ze geen verbeelding of fantasie heeft. Dat is zeker geen handicap, zo leert haar carrière tot nu toe. Muziek maken is voor de vrouw achter Resonate een concreet proces, dat niet via beelden loopt. Muziek is de werkelijkheid.Het mooie is dat dat bij de minder diverse toeschouwer een stortvloed aan beelden oproept. This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nl/subscribe

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlLuister naar deze podcast over leiderschap. Erik Akkermans heeft er 48 jaar ervaring mee.Gesprek tussen Erik Akkermans en Wijbrand Schaap. Titelmuziek: Mees Rijken.

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlPodcast waarin we 5 makers voorstellen die optreden tijdens het Delft Fringe Festival 2025. Interviews door Wijbrand Schaap, muziek: Mees Rijken.

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlMisschien gaat Madeleine Matzer nog eens aanmonsteren op een piratenschip, maar voorlopig wil ze vooral van de lucht en ruimte genieten, nu ze met pensioen gaat. Op 1 januari van dit jaar droeg ze haar functie als artistiek leider van Theatergroep Matzer over aan Martine Manten. In deze podcast vertelt ze over haar leiderschapsstijl, over het belang van…Intromuziek: Mees Rijken

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlGesprek met Cat Smits en Berith Danse, die samen het Queering Puppet Festival organiseren in het Amsterdamse Plein Theater. Gastheer: Wijbrand Schaap, Tune: Mees Rijken.

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nl"Ik denk zeker niet over Amsterdam als het Walhalla. Als artistiek leider voel ik me heel senang in een gebied dat niet denkt het centrum van de wereld te zijn." Sarah Moeremans is sinds januari van dit jaar artistiek leider van het Zuidelijk Toneel, het gezelschap dat als taak heeft vanuit Tilburg de provincie Brabant van theater te voorzien.Leadermuziek: Mees Rijken

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlTheaterfestival Boulevard ging in twee jaar tijd van de diesel af. Het Bossche zomerfestival verving de dieselaggregaten door accu's. De lucht in het Zuiderpark klaarde op. Op een enkel incident na, toen een op luchtdruk draaiende tentzaal door stroomuitval in elkaar zakte, beviel dat goed. Nu het festival terug is op De Parade in het centrum van Den Bosch zijn de accu's niet meer nodig. Sinds de nieuwbouw van het Theater aan de Parade ligt er festivalbekabeling. Maar duurzaamheid gaat verder, vertellen Nina Aalders, Willem de Leeuw en Luc van Alphen in de podcast waarmee deze nieuwsbrief opent. Dus niet alleen is het afgelopen met de airco's in de bloedhete tentjes op het plein, ook is het eten steeds plantaardiger, de wijn biologischer en de belichting minder gloeiend. Al zijn er lichtontwerpers die niet van die nieuwlichterij houden. Tune: Mees Rijken

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlPepijn Ronaldo was er bijna niet meer geweest. Op 30 augustus ging het mis tijdens een repetitie. In deze podcast vertelt de zevende generatie van de oudste circusfamilie van België en ver daarbuiten wat hem overkwam. Als ik tijdens de opname van de schrik bekomen ben, hebben we een fijn gesprek over hoe dat is: opgroeien in het circus en als kind de zomers doorbrengen in een woonwagen, omringd door artiesten en overal bewondering en applaus oogsten. Maar het is natuurlijk niet alleen maar leuk. Je loopt risico, blijkt. En succes is vluchtig. Ook is het de vraag hoe lang je nog met die nostalgische oude diesels de binnenstad in mag. Misschien moet het circus in de toekomst buiten de stadsgrens in de periferie zijn tenten opslaan.Maar toch, het allermooiste van circus is dat het internationaal is en geen grenzen kent. Vanaf 18 oktober duik ik onder in het Tilburgse Spoorpark, om Festival Circolo van alle kanten te bekijken en mee te maken. En om weer op een andere manier naar de kunsten te kijken. 

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nl Luister naar deze podcast, waarin ik met Maaike Muis en Bram Graafland praat over circusartiesten en hoe zij zich voorstellen aan de wereld.  Volgende week begint Festival Circolo in Tilburg, en Cultuurpers zal daar weer bij zijn. Goed voor weer spannende verhalen en achtergronden. Ik heb de circuswereld leren kennen als solidair en vredelievend. De makers komen van over de hele wereld en taal is zelden een barrière. Er is een hele lijst Nederlandse en wereldpremières, en ik wil ze allemaal proberen te gaan zien. Op de agenda staat ook een gesprek met een van de Ronaldo's, prominent lid van de familie Ronaldo, die het oudste familiecircus van in ieder geval Europa in de lucht houdt. Gasten: Maaike Muis en Bram Graafland. Gastheer: Wijbrand Schaap; titelmuziek: Mees Rijken. Voice-over gemaakt met ElevenLabs.

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlGreg Nottrot en Jibbe Willems vertellen over Koning Krump, en hoe je via sprookjes de werkelijkheid te grazen neemt. Verder overtuigende amateurs in Leiden. En nog veel meer! (muziek trailer cultuurpers: Mees Rijken.)

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlWat gebeurt er als je plotseling de helft van je inkomen verliest? Het overkwam De Stilte, het gezelschap waar Jan Baanstra zakelijk directeur van is.  'Out of the blue' kreeg het een negatief advies over de subsidie voor de komende vier jaar. Op een omzet van 2,5 miljoen raakt het professionele jeugddansgezelschap opeens een miljoen kwijt. Onverwacht, zo vertelt hij, want vorig jaar was het gezelschap nog enorm positief beoordeeld door de Raad voor Cultuur terwijl het nu, een half jaar later, met een negatief oordeel confronteert.

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlOpmerkelijk gesprek met schrijver Guillermo Calderon over waarom je geen hoop moet willen willen hebben, maar toch door moet gaan. En iets over lessen uit het verleden. Voor ITA. En Weimar. En ons.

Het fijnste van theaterfestivals in de zomer is dat de voorstellingen niet in schouwburgen spelen, maar in kerken en tentjes zonder airco, op bosrijke landgoederen met hier en daar een gekke koe, of in oude fabriekshallen.In het gesprek met Peter de Bie en Jo Roets dat je bovenaan deze nieuwsbrief kunt beluisteren, hebben we het daar even over. Hoe fijn het is dat er achter de Bossche Verkadefabriek nog een ruige rafelrand bestaat met bakstenen fabriekshallen. Met namen als De IJzergieterij. Waar zij een voorstelling maken met poppen, een keuken, eettafels, een tribune en de lokale fanfare. Laika brengt er Tortot en het is de meest recente voorstelling in een lange reeks van totaalervaringen die de Antwerpenaren sinds 1998 hebben veroorzaakt. Er is natuurlijk niets mis met schouwburgen. Je zit er comfortabel, er zijn toiletten, je hebt goede zichtlijnen op het podium. Ze liggen meestal ook aan een plein. Waar leuke festivals zijn, zoals Boulevard. Forward to the pastWat tegen schouwburgen is in te brengen, is dat ze dat festival niet zijn. Ze zijn dus niet de theater- en uitgaanscultuur zoals we die in de 21ste eeuw zijn gaan ervaren. Onze schouwburgen zijn meestal allemaal gebouwd naar een laat-negentiende-eeuws beeld van theater. Ze lijken allemaal op elkaar omdat we in Nederland niet het publiek, maar de bespelers laten reizen, en die hebben alles graag op dezelfde plek, vanwege decor en techniek. Van de nieuwe podiumkunstgebouwen die de afgelopen decennia nieuw zijn gebouwd, voldoet eigenlijk alleen het Utrechtse TivoliVredenburg aan onze hedendaagse nieuwe cultuur. Dat gebouw ís een festival.Den Bosch, de stad van het bijzonderste zomertheaterfestival van de Nederlanden en daarbuiten, had - omdat Theater aan de Parade gesloopt moest - de kans om te breken met de 19e eeuw en iets te maken wat voor de komende 100 jaar toonaangevend zou zijn. Bijvoorbeeld, ik hoorde die suggestie deze week in Den Bosch - op dat Tramkadeterrein waar je nu Laika kunt zien in die IJzergieterij. Belachelijk goed bereikbaar per OV en privévervoer vanuit alle hoeken van het land. Helaas heeft Den Bosch gekozen voor nieuwbouw op de oude plek die volgens iedereen te klein en onhandig was. Er is nu vooral een betere oplossing gevonden voor het laden en lossen van de reizende bespelers, ironisch genoeg. Het publiek heeft het te doen met een openbare ruimte die vooral trappenhuis is, onder een wolkachtige stapel balkons die in een ruimte met 50 meter breedte waarschijnlijk indruk zou maken, maar nu vooral benauwend werkt. De kleine zaal ligt leuk weggestopt op de bovenverdieping, achter een foyer die - ik moet het toch zeggen - goed zou passen in een crematorium uit de jaren zeventig. KopieerkunstIk maak hier vast vijanden mee in Den Bosch en bij de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties, en de tijd is niet meer terug te draaien, maar laat het een advies zijn aan andere steden en vooral wethouders die zich onsterfelijk willen maken: ga eerst eens even een paar jaar rondkijken in de kunstwereld, praat met publiek, met makers, kijk niet alleen naar andere theaters, maar vooral naar andere plekken waar mensen van kunst genieten. Nu is de verstarring van onze toneelcultuur mede te danken aan al de fantasieloze kopieën van 19e-eeuwse schouwburgen in onze binnensteden, die leidt tot elke avond opnieuw (commentaren op) kopieën van 19e eeuwse toneelkunst. Wat fijn dat je Nieuwsbrief Cultuurpers leest. Deze editie is voor iedereen, dus deel hem met je vrienden en bekenden!Drie dagboekdelen en een podcastWaarmee Boulevard zelf, dat festival, maar weer extra duidelijk maakt hoe intens het kunstleven buiten de betonnen muren van de bureaucratie is. Ik hield een dagboek bij. Het plein is revolutionair anders ingericht "De Parade, het plein waarop het festival na enkele jaren afwezigheid weer is teruggekeerd, is veranderd in een lekker chaotisch dorpje. De vormgevers, die in vorige edities vaak vasthielden aan een open ruimte, omlijst door terrassen en theatertjes, hebben het aangedurfd om die ruimte in te leveren ten gunste van meer hoekjes en steegjes. Zo hebben ze een cultuurvakantie naar zuidelijker streken weer wat overbodiger gemaakt." Boulevard-dagboek #1: Den Bosch heeft er een gezellig dorpje bij Hiphoppers rule (even)"Er zijn op Boulevard heel veel companies die stukken brengen die al bestaan. We zetten hier gewoon dancebattles op het podium en dat is niet per se wat je normaal bij Boulevard ziet, maar dat is wel onze culture die we hierheen brengen.” Boulevard-dagboek #2: Bossche street culture is andersOverstekende kabouters"Niet dat Schippers & Van Gucht, de makers van ‘Een Ieder Een' op de Parade, die van die waterspiegel, ook maar een seconde langs zijn geweest bij Het Houten Huis en Theater Stap met hun kaboutervoorstelling, toch ligt er een verband, alleen omdat je als mens nu eenmaal graag verbanden legt. Wat dat verband is? Geen idee, maar dat hoeft ook niet. Daar in Den Bosch, aan de voet van de Sint Jan, mag je rustig geloven dat er ‘iets' is. Is de paus ook weer tevreden." Boulevard-dagboek #3: basilicum verbindt de wereldMet deze beelden ronden we deze zomereditie van onze nieuwsbrief af. Volgende week wacht de grauwe werkelijkheid. Tot dan!Wijbrand SchaapPS: Ridicule restauratiesWe citeren Artnet, de eeuwige bron van het betere toeristische kunstnieuws."Ridiculous restorations have become something of a sore spot for Spain since 2012, when a senior citizen named Cecilia Giménez went viral for what became known as “Beast Jesus.” She did such a terrible job painting over a fresco of Jesus that the resulting “Monkey Christ” became a meme and drove waves of tourists to the otherwise-obscure town of Borja." ("Ridicule restauraties zijn een pijnlijk punt geworden in Spanje sinds 2012, toen een bejaarde Cecilia Giménez viral ging vanwege wat bekend werd als "Beest Jezus". Ze schilderde zo slecht over een fresco van Jezus dat de resulterende "Aap Christus" een meme werd en golven toeristen naar het anders zo obscure stadje Borja lokte.")Het is opnieuw gelukt om oude kunst aan te passen aan de tijdgeest. In Spanje: Restoration of Spanish Church Goes Ridiculously Wrong PPS: SpatgelijkSport en diversiteit gaan niet erg goed met elkaar samen, blijkt maar weer tijdens deze Olympische spelen. Een Italiaanse bokser die zich identificeert als vrouw weigerde te boksen tegen een bokser die zich ook identificeert als vrouw, maar er sterker uitziet. De vraag is even hoeveel we op elkaar moeten gaan lijken om het nog leuk te hebben. Onderstaand clipje. Waarmee ik niets wil zeggen over Italianen.PPPS: Toch even andersVoor thuisblijvers zijn reissites best leuk. Zo ben ik trouw volger van The Man in Seat 61, al is het nog niet zo dat ik op elke internationale treinreis stoel 63 of 59 probeer te boeken, in de hoop hem tegen te komen. Vandaag kwam hij met een reistip die we sinds de Kanaaltunnel een beetje kwijt waren, maar die dankzij de metro naar Nesselande, die de romantiek van de trein Hoek van Holland - Moskou niet helemaal evenaart, toch een uiterst betaalbare mogelijkheid geeft: LONDON to AMSTERDAM by train & ferry | Times, fares, tickets This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nl/subscribe

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlHet is een groot ensemble dat nu op het toneel staat, dankzij een unieke samenwerking tussen performancegezelschap Club Gewalt uit Rotterdam en dansgroep De Dansers uit Utrecht. Nadat ze met hun voorstelling Deep/End al furore maakten op festivals O, Tweetakt en Oerol landen ze nu op het Bossche festival Boulevard. In deze speciale extra podcast horen w…

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlWijbrand Schaap praat met Babette Kalker van Theaterfestival Boulevard en vier van de artiesten die vers afgestudeerd zijn van hun theateropleiding: Burlesque- en Circuskunstenaar Anika Beens, en de comedians Rosalie Custers, Ynthe Vucsan en Teun Eljon. De openings- en slottune zijn van Mees Rijken. De aankondiging is van Ruth, een door AI gegenereerde stem van Elevenlabs.

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlInterview met Vivian de Gier en Marc Brester naar aanleiding van de biografie van Thea Beckman die dit najaar verschijnt. In de podcast is muziek te beluisteren van Job Cornelissen en een compositie van en door Diederik van der Laag, Oleksii Shamrytskyi, Kamerkoor Sophia (Kiev). op 15 augustus komt een single uit van deze componist.Herkenningstune Cultuurpers door Mees Rijken 

Extra aandacht voor vreselijke afko's als roi, klantroutes en crm heeft het Holland Festival een frissere uitstraling en nieuw publiek gegeven. Blijkt uit deze podcast.Daarom dus eerst aandacht voor persberichten van enkele leden!

Maar nu eerst aandacht voor de persberichten van onze leden:Festival Boulevard"Dit jaar presenteert Boulevard een programma waarin de afgelopen eeuwen worden opgerakeld en de komende veertig jaar al gloort. Je kunt kiezen uit zo'n 120 voorstellingen, concerten en workshops van nationale en internationale makers en een groot pallet aan restaurants, foodtrucks en verschillende wijn- en pleinbarren." Bekendmaking volledige programma 40e BoulevardAkademie van Kunsten“Mijn eigen getroebleerde relatie tot de – van oudsher door mannen gedomineerde -schilderkunst ligt aan de basis van dit onderzoek en zal in mijn schrijven een plek krijgen. Ondertussen werk ik ook aan een archief met afbeeldingen van hoe vrouwen zichzelf online in beeld brengen en uitwissen.” Dichter Maria Barnas onderzoekt de rol van schoonmaken en sporen achterlaten in de beeldende kunst tijdens residentie NIAS-KNAWILFU"De Ikjes-marathon komt voort uit de ambitie van ILFU om ieder jaar een grote publieksmanifestatie te organiseren waar iedereen aan mee kan doen, van liefhebber en amateur tot geoefende schrijver." ILFU organiseert in 2024 de grote publieksmanifestatie: Ikjesmarathon. Wij zijn vele ikjes!De Stilte‘Ik draag de Stilte in mijn hart en prijs mezelf gelukkig dat ik onderdeel heb mogen uitmaken van een fijn team van mensen die een gedeelde passie hebben om met dans voor kinderen de wereld te veranderen." Zakelijk directeur Jan Baanstra vertrekt na 21 jaar bij de StilteMarmoucha"Verwacht een avond vol muzikale exploratie; van de diepe klanken van Berber en Andalusische muziek tot de rijke melodieën van Koerdistan en Khorasan, verrijkt met originele arrangementen van Arin Keshishi, Maripepa Contreras, Antonio Moreno Glazkov en Ardashes Agoshian."Old Signs New Sounds in TivoliVredenburgLet op: De onafhankelijke journalistiek van Cultuurpers is altijd belangrijk, maar juist nu extra nodig. Is je omzet kleiner dan 250.000 euro, steun dan Cultuurpers met 175 euro per jaar. Als je organisatie meer dan 250.000 euro per jaar omzet, is het 360 euro.  Je kunt ook als privépersoon je support geven aan onze vrije journalistiek. Klik daarvoor hier. Een mooie apocalyps  Beste Lezer!Helemaal toevallig is het natuurlijk niet, dat veel van de voorstellingen op het Holland Festival hier en daar wat apocalyptisch aandoen. De voorpagina van de site bevat nu alweer twee berichten met woorden als 'einde van alles' of 'sterven'. Je zou er een patroon in kunnen zien, maar het is natuurlijk gewoon de tijdgeest: Melencolia door Ensemble Modern op het Holland Festival: Onwerkelijk goed muziektheater over het einde van alles.Komt misschien ook omdat er deze periode best wel veel oude en jonge bekenden het leven hebben gelaten. Ik memoreer op deze plek vooral Arthur Sonnen, niet alleen omdat hij een gewaardeerd en actief lid van deze coöperatie was, maar ook omdat het theater er zonder hem anders uit had gezien. In het verleden was ik het vaak met hem oneens. Dat Het Theaterfestival bijvoorbeeld de term 'belangwekkend' hanteerde als selectiecriterium was me een doorn in het oog. En ik stond daar niet alleen in. Als bestuurder van de Kring van Nederlandse Theatercritici zag ik daarnaast hoe Nederlandse theaterrecensenten zich in de selectiegesprekken bijna altijd lieten overrulen door de veel intellectueler ingestelde Vlaamse juryleden. Wat leidde tot een festivalselectie die soms moeilijk uit te leggen was aan bijvoorbeeld de lezers van het Algemeen Dagblad, de krant waar ik toen voor werkte. Sonnens bijdrage aan de vaderlandse theatergeschiedenis is onuitwisbaar en de boomlange man is altijd een sportieve debater gebleven. Geen sorryMijn melancholie zit ook hier in: Ik schrijf deze nieuwsbrief terwijl de verse ministersploeg van het extreem-rechtse Kabinet-Stoof wordt 'ondervraagd' door de Kamer. Bij de formatie blijkt afgesproken dat niemand ergens sorry voor gaat zeggen. Niet voor beledigingen van bevolkingsgroepen, niet voor het aanhalen van teksten uit Hitler-Duitsland, niet voor geuite dreigementen aan het adres van journalisten. Niemand van de pers of het parlement gaat daar veel van zeggen, omdat 'we' eerst maar eens moeten gaan zien wat de daden worden. Terwijl de woorden al zo veel schade hebben aangericht. Volgend jaar De ToppersTijd dus voor wat andere woorden, en daarvoor hebben we onze podcast. Deze week praten Maaike Muis en ik over veel Holland Festival voorstellingen, zoals Fidelio, Forced Entertainment, Pearls, Macacos, Sisyphus en Hardkoor, maar ook over 'een ruim drie uur durende rollercoaster van nummers die je allemaal kent' (aldus Maaike): De Toppers. Maaike was er deze maand en heeft er een enthousiast verhaal over. Verfrissend, omdat ik zelf nogal eens apocalyptische gedachten krijg bij de Toppers. Dat gebeurt als 's avonds, op weg naar huis van een Holland Festival-voorstelling , de trein een extra stop maakt bij Bijlmer Arena en de meditatief stille coupé volloopt met luidruchtige vriendenclubjes. Nieuw publiekMaaike voelde zich bij de eerste keer dat ze de voorstelling van Forced Entertainment bijwoonde bijna vastgebonden. Het was een kwelling en dat gevoel bleek gedeeld te worden door de zaal. Toen ze - om professionele redenen - een tweede keer moest gaan kijken bleek de voorstelling opeens veel beter te genieten en was het publiek ook veel enthousiaster. Hoe kan dat? De tekst van de voorstelling staat grotendeels op tape en de choreografie ligt vast. Maaike denkt dat dat ligt aan het nieuwe publiek dat Holland Festival weet aan te boren. Bij de eerste keer zat er een 'professioneler' publiek van gasten, kenners en recensenten. De tweede avond was er een publiek van 'gewone' festivalgangers, die kennelijk een heel andere manier van kijken hadden.Zou het echt zo zijn dat ook een zaal vol eregasten en collega's zo verschilt van een gewone theateravond? Dat zou een pleidooi zijn voor spreiding van recensenten. Ik schreef er 22 jaar geleden al een keer over (voor de liefhebbers, iets met Joop): Klappen.Hoe dan ook is het fijn om te merken dat het Holland Festival inmiddels een diverser en jonger publiek trekt. Ook gisteren, bij die prachtige Melencolia, was de zaal opvallend jong en fris. Dat was het voor deze week. Vergeet niet om lid te worden, als je dat nog niet was. Of een donatie te doen.Tot de volgende!Wijbrand Schaap, HoofdredacteurPS: Leve PlatoHet komt even kort aan de orde in de podcast, de 20-delige serie One Day. Ik ben pas halverwege de serie en weet nog niet hoe het gaat aflopen, maar wat een waanzinnig goed scenario, wat een fantastisch idee om het script op te hangen aan steeds dezelfde datum in opvolgende jaren en niet al te veel tijd te besteden aan expositie van wat er in de tussentijd is gebeurd. Iedere schrijver zou dit tot zich moeten nemen. En bidden dat er ooit weer twee acteurs zullen zijn die zo'n zinderende chemie weten toe te voegen aan een toch al fascinerend gegeven. One Day | Official Trailer | NetflixEindredactie: Suzanne Brink This is a public episode. If you'd like to discuss this with other subscribers or get access to bonus episodes, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nl/subscribe

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nlSpeciaal voor het Holland Festival een podcast-editie. Zoals gebruikelijk ook in een transcript te lezen. Hoor wat ik samen met co-host Maaike Muis meemaak bij het festival dat al sinds 1947 de toon aangeeft in de Nederlandse cultuur. Met programmeurs Jochem Valkenburg en Katinka Enkhuizen hebben we het onder meer over Hardkoor, een combinatie van een rave en een persoonlijke bekentenis van de bijzondere artieste Naomi Velissariou. Plus een portret van Eppo Bruins, de beoogd minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Maar nu eerst: de persberichten van onze leden!ILFU"De winnaars worden live bekendgemaakt op dinsdag 1 oktober 2024 in de Theaterzaal van de Bibliotheek aan het Neude in Utrecht tijdens het jaarlijkse ILFU, het grootste literatuurfestival van Nederland én een dagelijks online platform voor literatuur."NOMINATIES VOOR DE TWEE FILTER VERTAALPRIJZEN 2024 BEKENDBoekman"Dat er vanuit de regio's zelf al diverse initiatieven van de grond komen, blijkt uit de beschrijving van een aantal regiohubs in de filmsector en een onderzoek van adviesbureau DSP-groep naar de ontwikkeling van cultuurregio's." Vanaf nu verkrijgbaar: Boekman #139 over cultuur in de regioTheater Kikker"‘Theater Kikker is toch dat jeugdtheater?' Niets is minder waar. Theater Kikker heeft programma voor iedereen. Beleef nieuwe of juist herkenbare verhalen over bijvoorbeeld klimaat, gender en identiteit en de rol van technologie in onze samenleving." Theater Kikker, voor je noodzakelijke dosis drama Bosch Parade"Op 20 juni gaat voor de tiende keer kunstenspektakel Bosch Parade van start. Vier dagen lang geniet je vanaf de oevers van de Dommel van negentien bijzondere werken van kunstenaars uit binnen- en buitenland." Dit moét je zien tijdens kunstenspektakel Bosch Parade Asko|Schönberg"'Ieder stuk vertelt een eigen verhaal,' zegt Kyriakides, ‘dat niet wordt uitgedrukt in taal maar belichaamd door de musici.'" Asko|Schönberg in Holland Festival: MutabilityHet Zomeroffer is geïnspireerd op het fameuze Le sacre du printemps (het lenteoffer) van Igor Stravinsky. Waar in het oorspronkelijke ballet een jonge vrouw wordt geofferd, sterft bij ons elke avond, 35 zomeravonden lang, de vierwieler van iemand uit het publiek. Het Zomeroffer – muziektheaterspektakel van De Warme Winkel ism Touki Delphine & Asko|Schönberg in het Amsterdamse BostheaterAmsterdam Museum"Limon zal in haar nieuwe positie een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling en realisatie van museaal beleid, met name op het gebied van onderzoek, presentatie en programmering, en draagt als MT-lid bij aan de algemene strategie van het museum."Imara Limon nieuw hoofd conservatoren Amsterdam Museum"In de tentoonstelling geven verschillende co-creatiepartners een inkijk in hun aanpak en zijn de resultaten van omvangrijke samenwerkingsprocessen te zien in meerdere zalen. Het Amsterdam Museum en het Frans Hals Museum omarmen co-creatie als een essentieel onderdeel van hun werkwijze." Amsterdam Museum opent tentoonstelling over nieuwe Noord-Hollandse portrettenDe Stilte"De papieren rollen spelen in het stuk een belangrijke bijrol. Ze vormen bomen, muren, gordijnen – en wat de kijker erin ziet – waartussen danser en zanger elkaar vinden en verliezen. Waar gaan ze heen? Waar komen ze vandaan? Ontmoetingen tussen grote papieren rollen in nieuwe kindervoorstelling Komen en Gaan Delft Fringe“Deze generatie is hier veel mee bezig: Hoe ga je relaties met elkaar aan? Waarom groei je uit elkaar? Hoe neem je afscheid van elkaar? Je ziet veel autobiografisch werk, gebaseerd op persoonlijke ervaringen in combinatie met gedegen onderzoek.” Dystopia wint de Delft Fringe Festival Publieksprijs 2024 ICK Amsterdam"Tijdens haar bezoek woonden de wethouder en genodigden optredens bij van onder andere Elsemarijn Hijweege en ging ze in gesprek met ICK-ondersteunde dansmakers Ainhoa Hernández Escudero, Robin Nimanong, Collectief MAMM en Diego Oliveira." WETHOUDER TOURIA MELIANI BEZOEKT VERNIEUWDE THEATERSTUDIO ARTIST SPACE "Het project omvat het innovatieve digitale samenwerkingsplatform “HAMLET Collaborative Community Hub”, waar diverse entiteiten kunnen investeren, faciliteiten delen, competenties uitwisselen en samenwerkingsmodellen toepassen."ICK ONTVANGT TIENDE EU PROJECTSUBSIDIE VOOR AI-PROJECT HAMLETLet op: De onafhankelijke journalistiek van Cultuurpers is altijd belangrijk, maar juist nu extra nodig. Is je omzet kleiner dan 250.000 euro, steun dan Cultuurpers met 175 euro per jaar. Als je organisatie meer dan 250.000 euro per jaar omzet, is het 360 euro.  Je kunt ook als privépersoon je support geven aan onze vrije journalistiek. Klik daarvoor hier. Een keurig heerschapBeste lezer,"Een betere spreiding over de regio's van het land is in mijn optiek (als Gelderlander en Veluwenaar) net zozeer een diversiteitseis. Weliswaar eentje die vaak over het hoofd wordt gezien en die belangrijk is. Maar ondanks dat: een diversiteitseis."Dit zijn de woorden van Eppo Bruins, de voormalige cultuurwoordvoerder van de Christenunie, die nu door de extreem-rechtse en inmiddels ongehoorde coalitie wordt voorgedragen als Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het tweetje uit januari viel niemand op, Bruins was nog een weinig uitgesproken cultuurwoordvoerder van een partij die bitter weinig bijdroeg aan de debatten over het onderwerp.   Uitgesprokener is Bruins de laatste tijd over het conflict in Gaza en de studentenprotesten op Nederlandse universiteiten. Onlangs keurde hij nog een actie van de KABK af: Bruins past qua opvattingen goed bij de uiterst rechtse signatuur van het beoogde Kabinet-Schoof, maar de kans dat de NSC'er een zware bezuiniging op de kunsten zal doorvoeren lijkt klein. Er klopt ook een Europees hart in de man, blijkt: We houden het in de gaten de komende tijd. Dat in de formatie van de afgelopen maanden koehandel (sic) heeft geregeerd is duidelijk. Wilders heeft zijn harde lijn op onder meer cultuur en media moeten inleveren, en krijgt daar een uitgesproken raciste op Ontwikkelingshulp voor terug. Inmiddels is ook de wegens wapenbezit veroordeelde beoogd minister Immigratie vervangen door omvolkingstheoretica en van fraude verdachte Marjolein Faber. Had iemand dit nog maar een jaar geleden voorspeld, hadden we die collectief voor gek verklaard. Maar we gaan door!En ondertussen is dus het Holland Festival in full swing, soms letterlijk. Met een jonger en diverser publiek dan eerdere edities. En veel frisse voorstellingen. Lees hier wat ik meemaakte. "Ik zat zaterdag 8 juni een kleine twee uur met een glimlach van oor tot oor op rij zes van het Amsterdamse Muziekgebouw. Festivalbezoekers naast en voor mij waren vooral boos, de rijen achterin  juichten uitgelaten. Vanaf de eerste rij van het balkon zag Prinses Beatrix (dit keer zonder alle koninklijke poespas) dat het goed was. Tot en met de razend ingewikkelde, stampende toegift": Muziek met ballen voor Beatrix op Holland Festival"Met Dans la Mesure de l'Impossible onderneemt Rodrigues een poging om de gruwelijke realiteit van oorlog en verwoesting tot ons door te laten dringen. In 2022, nog voor de Russen hun verwoesting van Oekraïne begonnen, en lang voordat we niet meer ver hoefden te klikken om ons al doomscrollend te laten overweldigen door de menselijke ramp in Gaza, interviewde Rodrigues samen met zijn acteurs een dertigtal hulpverleners van het Rode Kruis en Artsen zonder Grenzen." Stervende drummer zegt alles in Dans la Mesure de l'Impossible van Tiago Rodrigues in het Holland Festival"Jatahy, dit jaar ‘associate artist' van het Holland Festival, is een meester in het spelen met fantasie en werkelijkheid. Ze zet voor haar theater alle middelen in, van live muziek en dans tot film. In ‘Despois do Silencio' (Na de stilte) vormen in de Braziliaanse Bahia-regio opgenomen filmbeelden niet alleen een kleurrijke en betekenisverhogende achtergrond, ze zijn uiteindelijk ook de speelplek. Dat gebeurt wanneer ze een podiumbreed, precies op acteursformaat geprojecteerd dorpsfeest tonen, waar de live acteurs in het Amsterdamse theater Frascati naadloos in opgaan." Met Despois do Silencio dwingt Christiane Jatahy diep respect af op het Holland Festival.Dat was het voor deze week. Vergeet niet om lid te worden, als je dat nog niet was. Of een donatie te doen.Tot de volgende!Wijbrand SchaapPS: Hammarskjöld en operaOp het jubileumfestival van de Akademie van Kunsten gaat het eindelijk weer eens over hoe kunst en wetenschap onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Dat vond ons Konijn van Olland (Lodewijk Napoleon) al, toen hij de KNAW begin negentiende eeuw oprichtte. Er is nu een festival om te vieren dat na een scheiding door steile Nederlandse calvinisten Kunsten en Wetenschap nu alweer tien jaar met elkaar samenwonen. Dat moet een huwelijk worden, zo ervoer ik. Neem Anthony Heidweiller, die zijn bewondering voor Oscar Hammarskjöld uitte in een spreekbeurt en een lied. Met zijn diepe bariton kropen opeens de rillingen over ieders rug in de statige rode zaal van het voormalige Rijksmuseum, nu vrij toegankelijk. Dat alleen al is wat kunst aan wetenschap toe te voegen heeft. Akademie van Kunsten festival - KNAWBertolt Brecht en contextDankzij DDR-archieven gingen we er lang van uit dat theatervernieuwer Bertolt Brecht een enorme verzameling plaatjes had opgebouwd, die vervolgens allemaal keurig na zijn dood zijn gecatalogiseerd.

This is a free preview of a paid episode. To hear more, visit nieuwsbrief.cultuurpers.nl“Van de tien leefgemeenschappen van ons volk, die er nog moeten zijn, hebben we met vier weer contact. Maar ze liggen vele dagen reizen uit elkaar, verspreid over heel Noord-Amerika.” Aan het woord is een van de vertegenwoordigers van de Lenape. Het is de naam die de bewoners van Noordelijk Amerika al millennia hebben. Wij noemden ze 'Indianen', en hebb…

"Ik heb alleen maar muziek spelen nooit genoeg gevonden." Andrea Voets (34) is een rijzende ster in de kunst, maar niet in een hokje te plaatsen. Ze heeft nu een vorm gevonden die ze musical journalism noemt. En komend jaar komt ze uit met For Real, een live concert, annex gespreksavond die tientallen nieuwe podcasts zal opleveren, even veel als ze deze noodzakelijke voorstelling over feminisme kan verkopen.  "Alle dingen die ik waardevol vind, waar ik achter sta, die ik belangrijk vind, die komen samen bij het maken van musical journalism. Als ik iets loshaal uit die praktijk, bijvoorbeeld: ik zou alleen maar composities maken, of alleen maar interviewen, of alleen maar schrijven, dan krijg ik meteen een soort van lethargie over me heen: dat heeft toch geen zin? Lieverd, waarom zou ik dat in godsnaam doen met andere mensen? Het moet allemaal bij elkaar komen en dan heeft het zin. En ik heb een soort ziekte dat ik alleen maar dingen kan doen die in mijn ogen betekenis hebben. En die lat ligt nogal hoog." Maak dus in deze podcast kennis met een Femina Universale, die op een speciale manier omgaat met de keuzes die ze maakte, of die het leven haar oplegde. Eenzaam instrument --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

"Het onbehagen van de kiezers die Wilders 37 zetels bezorgden, wordt niet opgelost door de machtspositie die de PVV nu heeft bereikt." Roy Kemmers (43) is universitair docent aan de sociologische faculteit van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Op dinsdag 28 november schreef hij een opiniestuk in De Volkskrant, waarin hij inging op de opkomst van het populisme. Hij promoveerde vorig jaar op dit onderwerp, met onderzoek waarin hij vooral in gesprek ging met PVV-stemmers en mensen die bewust niet stemden.  In het Volkskrant-artikel maakte Kemmers duidelijk dat populisten erin zijn geslaagd hun verhaal aantrekkelijk te maken voor mensen met soms best logische onvrede over hoe de pers, de rechtspraak of de ambtenarij werkt. "Aan die instituties is het dus de taak vooral de mensen en hun onvrede serieus te nemen, zonder die mensen uit te sluiten." Ons gesprek gaat over de vraag hoe de cultuursector de kloof kan overbruggen, en hoe subsidies veiliggesteld kunnen worden. --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

"Er is iets vreemds aan de hand. Gemeenten hebben geen geld om zo'n theaterzaal te bouwen of in te richten en gezelschappen hebben te weinig geld om producties te maken. Aan beide kanten schuurt het dus." Huub Huikeshoven, opgeleid als binnenhuisarchitect, is werkzaam bij Theateradvies, een organisatie die adviseert over de inrichting en vormgeving van theaters. Daar blijkt het nogal eens aan te schorten (vergeten kleedkamers, onbereikbare laadperrons, een tribune als een Japanse brievenbus), dus we is genoeg over te zeggen.  Nu is er een boek van zijn hand. In 23 interviews met cabaretiers, musicalsterren, regisseurs en acteurs probeert hij te achterhalen wat optredende artiesten het liefst zien in een theater. Het boek staat vol leuke anekdotes, zoals hoe de wereldberoemde operaregisseur Peter Sellars echt denkt over Ivo van Hove, en vol grappige inzichten die je als gewoon theaterbezoeker niet zo snel doorhebt. --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

"Wat ik heel mooi vind is dat Lot Vekemans, de schrijver, ziet en hoort hoe sommige teksten gewoon niet gaan, of het niet doen. Dat zou ik meer schrijvers gunnen." Actrice José Kuipers speelt samen met Helmert Woudenberg in het stuk Blind van Lot Vekemans. Op 22 oktober gaat het stuk in première bij het Brabantse gezelschap Matzer.  Vekemans is een gelauwerd schrijver, inmiddels een van de succesvolste van Nederland.  Ze baseerde dit stuk op een ervaring die ze had in Zuid Afrika. Een oude man, gespeeld door Woudenberg, heeft zich verscholen in een 'compound', een woonplek met een hek eromheen, waar hij zich achter een hek met gewapende bewakers beschermt tegen de samenleving. "Oudere, witte, rijke mannen die eenzaam worden, die kwetsbaar worden: hun tijd is misschien voorbij." zegt zijn tegenspeelster José Kuijpers. "Dat is een hele specifieke kwetsbaarheid en een specifieke pijn." Kuipers speelt de dochter van de oude man. Zij staat met twee benen in de samenleving waarvoor de man zich wil afsluiten. Ze is getrouwd met een zwarte man en zet zich in voor slachtoffers van het racisme waar haar vader zich ook schuldig aan maakt.  "Ik vind het heel mooi van Lot Vekemans: ze kaart het aan, genadeloos. Maar ze heeft ook empathie. Empathie voor de kwetsbaarheid en de eenzaamheid. Hij verschanst zich achter muren om maar niet te hoeven zien dat de wereld is veranderd."  In deze podcast vertellen Kuipers en Woudenberg over het stuk en over hoe dat is, om te werken met een regisseur die tegelijk ook de schrijver van het stuk is, en nog nooit eerder een voorstelling regisseerde.  Woudenberg zegt daar iets moois over: "Als iemand de leiding moet hebben, waarom de schrijver niet? Die weet precies wat ze bedoelt. Je hebt wel kans dat er een knokpartij komt tussen de regisseur en de schrijver qua interpretatie." --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

"I think you can apply this idea of consent culture to families, friends, leisure groups, anywhere, if you want." On Friday 13 October 2023, Tilburg's Circus Festival Circolo will open with a seminar on the premises of the Fontys University of Applied Sciences. Keynote speaker at that seminar is Sabine Marringer. She comes with a special message, she announces: "I sent a friend the outline of my speech and he said, 'Whoa, you'll shock those people.' Now, some will already be shocked by Sabine Marringer's CV. After college, she became a circus acrobat, but now has a thriving practice as a professional sex worker. As a 'dominatrix' in a practice run and staffed by women, she is the one who can tell the circus world about 'concentricity'. Because there is quite a lack of that, it turns out: "I spoke to someone who organises sex-positive parties in Vienna. There I give workshops to introduce newcomers to BDSM. When I told about my previous life as a circus performer. He was stunned to hear that there was no 'consent' culture in the circus. She said: 'You are so physical, you are so close. You also share so much intimacy. Not only by sharing the body, but also your thoughts, imagination and space. Why don't you have that?' I had no answer at that moment and I realised: this is the missing link to create a safe space to make the circus environment better." A 'no' shouldn't hurt anymore Marringer also knows how to do that: "We have to talk about it. If I can use it in my daily practice as a dominatrix, everyone can apply it in daily professional practice. Consent culture takes time and a willingness to think about your own limits and needs." She says this certainly applies to how we deal with criticism: "It also takes courage in a society where we are asked to say yes to mean no. What makes consent culture so difficult is that receiving a 'no' can hurt. But we need to change our perception of receiving a no. A 'no' is always an opportunity to take action and reshape a given situation." For a full trascript, (in Dutch or English) see our website: cultureelpersbureau.nl --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

"Mijn accent, mijn hart ligt bij de mensen die met circus bezig zijn. Die wil ik dan ook centraal stellen." Lucho Smit (1983) is sinds april van dit jaar artistiek leider van het Tilburgse circusfestival Circolo. Hij wil het festival, dat al vijftien jaar bestaat, nog meer dan nu al het geval is, midden in de samenleving zetten: "Ik wil heel graag dat artiesten, publiek, studenten die met circus bezig zijn, elkaar treffen. Zoveel mogelijk en zo makkelijk mogelijk. Ik wil graag dat een festival bezoeken een ander soort van beleving wordt, waar de voorstelling dan een onderdeel van is. Dat betekent dat je misschien iets minder een programmafestival wordt met een programma waar je een voorstelling kan zien en dan weer naar huis gaat. De artiesten komen dan spelen en verdwijnen backstage, om wat te eten en dan zie je ze eigenlijk niet meer. " De circusmaker, die na een tournee met de succesvolle voorstelling l'Ane et la Carotte een beetje uitgekeken raakte op het solistische werk, zoekt naar verbinding: "Ik wil graag ook wat meer projecten en artiesten aantrekken die tijdens het maakproces ook een voet in sociale en culturele projecten hebben. Ik zoek naar wat meer maatschappelijk relevante thema's dan bijvoorbeeld 'zwaartekracht'. Ik zie graag meer voorstellingen die te maken hebben met wat er in de samenleving speelt." (lees de hele transcriptie, ook in vertaling, op cultureelpersbureau.nl --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

Oud worden kan dan vervelend zijn, als je leeft van de kracht en de schoonheid van je lichaam en de samenleving oude lichamen het liefst wegstopt.  Choreograaf Piet van Dycke heeft een voorstelling gemaakt over precies dat thema. In Glorious Bodies zien we zes acrobaten van boven de zestig. Det Rijven is een van hen. Samen met Winfried Deuling (1960), Astrid Schöne (1968), Thorsten Bohle (1968), Paul Griffioen (1961) en Johannes Fischer (1960), namen we een gesprek op over hoe je op hoge leeftijd nog altijd kunt vliegen.  --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

"Ik selecteer dansers heel zorgvuldig. Ik doe geen audities. Ik geloof er niet in dat iemand zich moet bewijzen voor de anderen. Dus daarom doe ik er best lang over om te kiezen met wie ik wil werken.  Als ik die persoon kies, dan gaan we er 100% voor. No matter what." Corpus Criolla is een fascinerende dansvoorstelling waarin Caribische wals en tambú samenkomen in een decor van spiegelende gouden zuilen. Ik zag de voorstelling in de Bossche Verkadefabriek tijdens Theaterfestival Boulevard. In Corpus Criolla zien we krachtige dansbewegingen. De dansers zweven maar blijven ook met beide voeten stevig op de grond. Dat geeft een waanzinnig effect. Precies dat effect is ook wat de maakster, Faizah Grootens, wilde bereiken, vertelt ze in het nagesprek: "We hebben een gedeelde geschiedenis, Nederland en Curacao. Op de dansacademie in Nederland miste ik Caribische verhalen en Caribische lichamen in de hedendaagse danswereld. Dus ik dacht “if you miss it, you create it yourself”. Dus laat me een verhaal erachter zoeken. Hoe kan ik een taal creëren die vanuit mijn cultuur nog steeds hedendaags is? Toen heb ik ervoor gekozen voor de traditionele Afro-Caribische tambú en de Curacaose Wals, om die twee uitersten te gebruiken als inspiratie." Met instemming van de betrokkenen - naast Faizah Grootens ook scenograaf Eddy van de Laan - heb ik de opname van het nagesprek in een podcast gedeeld. Gastheer Vincent Wijlhuizen leidt het buitengewoon onderhoudende gesprek, waarin scenograaf Eddy van der Laan, bekend van zijn werk voor de Nationale Opera, vertelt hoe zijn keuze voor een fijn granulaat op de vloer een nachtmerrie voor theaters is. Toch is het noodzakelijk voor de zeggingskracht van de voorstelling: het dwingt de dansers goed contact met de vloer te houden.    Gedeelde geschiedenisNagesprek als podcastLuister hier naar het buitengewoon informatieve nagesprek:  --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

Yves Degryse is een van de mensen achter het bijzondere Vlaamse gezelschap Berlin. Tussen 2011 en 2015 werkte Berlin aan de voorstelling Zvizdal, grotendeels opgenomen in de 'verboden zone' rond de geëxplodeerde kerncentrale van Tsjernobyl in Oekraïne. Ik zag de voorstelling in 2016 in Den Bosch, tijdens Festival Boulevard, en was 'blown away'. Dit jaar keert hij terug naar Boulevard met deze legendarische theatrale documentaire, waarin we kennis maken met twee hoogbejaarde geliefden die op een van de meest radioactieve plekken ter wereld wonen. We praten over die voorstelling, die hem niet in de koude kleren is gaan zitten: "Het heeft onze manier van werken wel veel veranderd. We hebben zo dicht bij hen gestaan en ik heb zoveel geleerd van die rust, die die twee uitstraalden in zo'n situatie. En hun humor ook. Dat blijft mij ook voor altijd bij: de relativiteit van dingen. En dat, zelfs na dertig jaar, diezelfde flauwe grap nog werkt. De verbinding tussen die twee: liefde. Of wat is dat dan, die liefde? Dit heeft echt aan mij gerammeld, me echt bij mijn jasje genomen. Achteraf zie ik ook er is heel veel gebeurd in die periode. In mijn eigen leven ook, dus dan denk ik ja, er is toch iets samengevallen daar." --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

Louis Janssens is een jonge, ambitieuze theatermaker uit Vlaanderen. Met een reeks lovende recensies achter zijn naam lijkt hij zonder moeite zijn plek in de theaterwereld te hebben gevonden. Dit jaar is hij een prominente gast op Theaterfestival Boulevard in Den Bosch. Zijn nieuwste stuk, 'Desire', gaat op 3 augustus in première in de Verkadefabriek. De voorstelling belicht het delicate thema van verlangen en het zogenaamde 'blauwe uur' - dat betoverende moment tussen nacht en dag waarop de wereld zich op de grens van twee werelden bevindt. Het is een moment vol melancholie, waar oude verlangens vervagen en nieuwe ontstaan. Dit stuk, dat hij samen met drie jonge acteurs heeft gecreëerd, is een diepe duik in de complexiteit van menselijke emoties, verlangens en dromen. Janssens' aanpak is collaboratief. Na het schrijven van talrijke teksten nodigde hij zijn medespelers uit om bij te dragen aan het script. Het resultaat is een unieke monoloog, vertolkt door alle vier de acteurs, die het publiek meeneemt op een reis langs de vele facetten van verlangen - van de dingen die we begeren tot de dingen die we vermijden. In dit interview duiken we dieper in de inspiratie achter 'Desire', de samenwerking met de acteurs en Janssens' visie op theater in de moderne wereld. Het is een openhartig gesprek over kunst, passie en het constante streven naar betekenis in een steeds veranderende wereld. --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

De eerste helft van het Holland Festival zit er zo'n beetje op, dus tijd voor Team Cultuurpers om eens te kijken wat die eerste helft ons heeft gebracht. Veel, zo vinden Helen Westerik en Wijbrand Schaap, en ook veel echte hoogtepunten. 'Misschien wel de beste editie in jaren.' We bespreken onder meer de intieme installatie 'Evolution of Fearlessness', blikken terug op Euphoria en Angela, maar zien ook lijnen lopen. Wijbrand noemt dit festival een heel 'vrouwelijk' festival, met vooral aandacht voor vrouwen die niet meer tot de jongste tiktok- of instagramgeneratie behoren. Helen vilt aan dat de rol van transvrouwen daarbij niet kan worden uitgevlakt. Luister mee naar een fijn gesprek op een warm terras. En vergeet niet te doneren! --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

'Er komen soms mensen huilend naar me toe om hun verhalen te vertellen, dingen die ze hebben meegemaakt.' Theatermaker, auteur, regisseur Lisaboa Houbrechts heeft wat losgemaakt met Vake Poes, het theatrale familie-epos dat ze maakte bij het Vlaamse gezelschap La Geste. De heftige voorstelling, in haar lyriek passend in het oeuvre van Alain Platels Les Ballets C de la B waar La Geste uit voortkomt, beschrijft hoe seksueel misbruik door een Roomse priester generaties doorwerkt. De voorstelling is op 16 en 17 juni te zien in het Holland Festival.  Volgens de in 1992 geboren kunstenaar, wier ster razendsnel stijgt in het internationale theater, is de voorstelling geen aanklacht tegen de kerk: 'Maar het staat los van de Rooms-Katholieke kerk. De voorstelling gaat over ervaringen in het algemeen. De voorstelling gaat niet alleen maar over de grootste gewelddaad, maar over heel de weg daarnaartoe. En dat het geweld an sich niet zo monsterlijk is als vaak wordt voorgesteld, maar veel meer nuance heeft, veel meer en ook in verbinding staat met liefde. Dat maakt veel emoties los.' De voorstelling is op 16 en 17 juni mee te maken in het Holland Festival --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

'Mensen die zich traditioneel bij links vinden horen willen geen kritiek leveren op woke omdat ze bang zijn dat ze hulp en steun bieden aan rechts, en dat willen ze zeker niet. En toch hebben ze het gevoel dat er iets mis is, iets dat niet echt links is aan het woke discours. Dat is wat ik probeer te ontwarren in dit boek.' Susan Neiman is een beroemd links denker. De in Amerika geboren filosoof bekleedt een leerstoel in Berlijn. Vorige maand, eind maart 2023, verscheen haar boek 'Links ≠ Woke'. Ze analyseert daarin de filosofische denkbeelden die bij veel mensen leven die streven naar dekolonisatie, gelijkheid voor en emancipatie van allerlei gemarginaliseerde groepen. Die denkbeelden blijken te vaak ontleend aan filosofen en publicisten die iedereen met een hart voor gerechtigheid zou moeten mijden: fascisten en antisemitische mensen die hun werken schreven tijdens, of in aanloop naar, het Derde Rijk. Zij stelt: 'Links is altijd beter geweest in het bevechten van zijn broeders, zusters en neven dan in het bevechten van de fascisten.' In deze podcast gaat het - onder veel anderen - over Carl Schmitt. Deze filosoof wordt bewonderd vanwege zijn antikoloniale uitspraken, terwijl hij die heeft gedaan in het nazi-Duitsland van 1942. We hebben het ook over Michel Foucault, wiens gedachten over macht en rechtvaardigheid  een hele generatie hebben beïnvloed. Susan Neiman houdt vooral ook een hartstochtelijk pleidooi voor een herwaardering van de Verlichting, wier waarden bestaan uit universalisme en solidariteit. 'Fascisme of neo-fascisme groeit over de hele wereld in reactie op alle problemen die het neoliberalisme heeft veroorzaakt. Als linkse mensen dat niet serieus en eensgezind onder ogen zien, zitten we echt in de problemen, want het andere waar de wereld door bedreigd wordt is de klimaatcrisis, en de klimaatcrisis zal nooit aangepakt worden als we in deze tribalistische formaties blijven hangen.' 'Dus ja, ik ben bezorgd, en ik heb dit boek geschreven uit die bezorgdheid, uit het gevoel dat veel mensen die ik ken ofwel naar het midden opschuiven ofwel hun politiek engagement helemaal laten varen omdat ze zich niet meer politiek thuis voelen'. --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

Half maart ging ik kijken bij de Hamlet van de Toneelmakerij, een voorstelling die speciaal was gemaakt in en voor Amsterdam-West. Ik had wat vragen over die voorstelling, schreef ik in de recensie, en die vragen zouden we bespreken in een podcast met Abdelkader Benali, de bewerker van de tekst, en Paul Knieriem, de regisseur. Anderhalf uur voor de opname werd Abdelkader Benali, terwijl hij met zijn dochtertje van school naar huis fietste, op straat lastig gevallen door een man die hem verweet dat hij het recht niet had om Hamlet te vertalen, zoals de belager in kwestie ook geen dreadlocks mocht dragen. Het leidde tot een dusdanig bedreigende situatie dat Abdelkader Benali zich niet in staat voelde om aan de podcast mee te werken. Daarom nu een gesprek met alleen Paul Knieriem, de regisseur. En natuurlijk hebben we het over hoe en waarom het juist nodig is om de verhalen van Shakespeare steeds weer aan een nieuwe generatie te blijven vertellen. De hele transcriptie van de podcast, met ook een melding van ‘Fat Ham' een nieuwe, geruchtmakende Hamletbewerking door James Ijames, een Zwarte auteur, die sinds nu op Broadway furore maakt, vind je op de site. --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

'We kennen bijvoorbeeld sinds 2016 de Wet Normering Topinkomens. Dat wil zeggen dat in de semipublieke sector de hoogsten in een organisatie niet boven een bepaalde norm mogen uitkomen. Er zijn dirigenten die in avond evenveel verdienen als het hele orkest kost. Dat is natuurlijk bizar. Dan vraag ik me altijd af hoe het kan dat zij de dans ontspringen, dat zij onder die wet uit weten te komen.' Dit zegt Ellen Hardy, die op 2 maart jl promoveerde aan de Universiteit van Maastricht op een onderzoek naar de financiering van kunst. Zij ontdekte onder meer dat kunstenaars die subsidie ontvangen nauwelijks weten welke rechten ze hebben. Instellingen die subsidies verlenen weten vaak ook niet eens welke verplichtingen zij hebben jegens 'hun' kunstenaars. Dat blijkt helemaal pijnlijk te zijn wanneer het gaat om kunstprijzen. Want die zijn vaker dan we denken gewoon subsidie. Waarover je dus mag klagen.  Wie ook aanschuift in deze podcast, is Renée Steenbergen. Zij publiceerde dit jaar een krachtig boek, De Kunst van Anders, waarin zij een heldere analyse maakt van wat er misgaat in de kunstsector. Kern van haar betoog: in het hele subsidiesysteem zijn we vergeten om wie het gaat: makers en hun publiek. Die zijn we allebei hard aan het kwijtraken in een woud van regels die niemand meer kent. Zij liep in haar onderzoek tegen een angstcultuur aan: 'Er is mij wel gevraagd waarom ik geen individuele kunstenaars en makers heb geïnterviewd voor mijn boek. Maar ik heb het geprobeerd en ze zeiden allemaal: "Ik wil wel off the record praten, maar niet onder naam want dan verlies ik opdrachtgevers". Ze zijn heel afhankelijk van die instellingen.  Zo is het sinds 2011 ook bij wet geregeld. De instellingen zijn de poortwachters die de kwaliteit moeten bewaken van de kunst die ze tonen. En daarmee heeft de kunstenaar een dubbele laag over zich heen gekregen waaraan hij verantwoording moet afleggen.[...] Dat heeft de positie van de kunstenaars alleen maar verslechterd.' Cultuurpers heeft je donaties hard nodig. Doneer nu. --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/cultuurpers/message

De nieuwe serie nerdpodcasts van Cultuurpers gaat over de vraag hoe je theater laat aansluiten bij je publiek, en wat er gebeurt als de beroepskijker op zijn eigen manier blijft kijken. We praten met Bran Remie, auteur en bedenker van de succesvolle Enschedese theaterserie 'Huize Enschede', elders op onze website juichend besproken. Bran Remi stelt dat marketing geen oplossing is om nieuwe doelgroepen aan te boren. Je moet het aanbod aanpassen: "In Enschede heb je wel veel culturele instellingen, maar ik zie daar nauwelijks studenten. En dan zijn er 24000 studenten hier in Enschede. Niemand komt hier kijken, komt naar ons theater toe. Ze weten niet dat het bestaat. Dan kunnen we alle voorstellingen via marketing pushen, en zeggen: Dit is echt iets heel erg leuks voor jullie, maar dan laten ze dat gewoon van zich af laten glijden. Dus ik dacht: als we nu hun verhalen naar het podium brengen, dan kunnen we ze beter introduceren in de theaterwereld." Cultuurpers bestaat dankzij donaties. Doneer nu! --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

We maken halverwege deze editie van Theaterfestival Boulevard in Den Bosch de balans op. Host Wijbrand Schaap doet dat samen met Dana Kibbelaar, sinds dit jaar lid van de tweehoofdige directie (met Tessa Smeulers), schrijver en journalist Jowi Schmitz, danscriticus Helen Westerik, en de makers Oscar Kocken en Jellie Schippers. We hebben het over wat er zo bijzonder is aan dit festival, zo ver buiten de Randstad dat vooral Amsterdammers (media en makers) het vaak moeilijk vinden er te komen, en hoe zo'n stad zijn eigen trouwe publiek levert. We hebben het vooral over hoe heerlijk zo'n festival is. En niet alleen omdat het zomer is. Het gaat over kartelrandjes, over samen zoeken naar een vorm en over een stroomstoring. Theaterfestival Boulevard duurt nog tot en met 14 augustus 2022. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

'We zijn gewend om in uitersten te denken. Het is nog de enige manier om gehoord te worden. Luide actie is het enige wat nog telt, lijkt het. We moeten er daarom op blijven letten dat we nieuwsgierig blijven naar waar die actie vandaan komt, welke wens er leeft. Die persoonlijke aandacht is nodig, om onder dat actievoeren te kruipen en erachter te komen waar het vandaan komt. We moeten naar elkaar blijven zoeken. Daar gaat dit festival over.' Aan het woord is Tessa Smeulers, sinds dit voorjaar samen met Dana Kibbelaar directeur van het Bossche Theaterfestival Boulevard. Ze is, samen met festivaldramaturg en programmeur Nina Aalders, te horen in de eerste nieuwe podcast van het seizoen, waarin we vooruitblikken op het festival dat op 4 augustus van start gaat in Den Bosch. Nog niet helemaal 2.0 De nieuwe directie krijgt het stevig voor de kiezen, zo horen we: 'Er is heel veel zichtbaar geworden. We hebben jarenlang natuurlijk op een soort automatische regelmaat kunnen werken, en tijdens corona was alles wat we daarvoor automatisch deden, anders geworden. Daardoor zagen we dat we tekort hadden aan menskracht. Dat zie je overal, en ook hier: de vermoeidheid is er nog steeds. we zijn nog niet helemaal op 2.0 van onszelf.' Ook Nina Aalders herkent de onwennigheid: 'We komen uit een coronatijd waarin de privé en werk veel meer met elkaar verweven waren dan daarvoor. Je keek steeds bij elkaar in de woonkamer als je met elkaar overlegde. Dat was interessant voor collega's onder elkaar, maar zelf ontdekte je ook weer hoe fijn de regelmaat was van het thuis zijn met je geliefde, in je eigen omgeving. Ik denk dat we nu met zijn allen proberen te bewaken om de druk van het festivalwerk niet te hoog te maken. De editie van vorig jaar, op anderhalve meter, met een nieuw kassasysteem, met allemaal mensen op interimposities, is gelukt, maar heeft ons ook heel veel gekost. Met alle collega's hebben we heel erg gevoeld dat we de zorg voor elkaar met elkaar moeten delen.' Voorzichtig terug naar de Parade In 2021 werd het festival verdreven van de plek waar het decennialang gevestigd was, het Bossche plein De Parade, in de schaduw van de Sint-Jansbasiliek. De anderhalvemeterversie vond een nieuwe plek in het park ten zuiden van de binnenstad, en dat beviel goed, aldus Tessa Smeulers: 'De editie in het park, met al die ruimte, die lucht, de bomen, was heel helend. We zijn ook blij om daar weer naar terug te kunnen keren, omdat we zeker nog niet uit onze cocon zijn gekomen. Het parkdeel is nu compacter, maar geeft nog steeds ruimte.' Aalders valt haar bij: 'We moesten noodgedwongen weg van de Parade, van dat kleine dicht op elkaar staan, en zijn we naar de ruimte van het park gegaan, Nu keren we voorzichtig weer terug naar de binnenstad, we steken er als het ware een teen in, maar we zijn ons nog aan het oriënteren. Willen we nog wel hutje mutje op de parade samen dringen?' Toch kijken ze vol vertrouwen vooruit naar een festival dat als vanouds overal in de stad zichtbaar zal zijn: 'De identiteit van het festival is niet het kleine van 2020. We spreiden ons over de stad, zijn overal zichtbaar en dat willen we graag weer terug.' Luister hier naar het hele gesprek! --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

Vandaag werd bekend dat de grote theatervernieuwer Peter Brook is overleden. Hij werd 97 jaar. In die jaren werd hij een van de invloedrijkste regisseurs en theatervernieuwers van de wereld. Hij zocht wereld wijd verhalen en vertelde ze via acteurs die al even divers waren als de verhalen die hij vertelde. Ik ben een paar keer in zijn theater geweest, vlak bij het Gare du Nord in Parijs. Les Bouffes du Nord is - hopelijk nog heel lang - tegelijk een monument voor het verval van het 19e eeuwse boulevardtheater, waar Parijs bekend om stond, zoals te zien is de beroemde film Les Enfants du Paradis, en een herbezinning op dat verval maar ook een lege ruimte die elke avond op een andere manier gevuld kan worden. De revolutie die Peter Brook veroorzaakte, kwam in een heel dun boekje 'The Empty Space', waarin hij, toen nog jong en ambitieus, voer gaf aan het gevoel dat het bestaande theater verouderd en ingeslapen was. Hij creeerde gebeurens, situaties waarin acteurs en publiek versmolten, waarin het verhaal en de verteller centraal stonden. In 2014 was ik met twee collega's (NRC en Parool) in Parijs om een van zijn (naar nu bekend is) laatste voorstellingen te zien. Het verslag van dat gesprek is hieronder te vinden. De opname van dat gesprek is ook beschikbaar via anchor en spotify. https://cultureelpersbureau.nl/2014/05/legendarisch-regisseur-peter-brook-89-theater-het-akkertje-dat-aan-mij-gegeven/ --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

Toen hij in december 2021 werd aangesteld als voorzitter van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur leek er nog niets aan de hand. Maar nog geen half jaar later staat hij virtueel op straat nu de wethouder van Kunstzaken Said Kasmi (D66) heeft besloten om de Rotterdamse adviesraad op te heffen. Na 17 jaar. Gonçalves is verbijsterd, zeker ook omdat het onderzoeksbureau dat een evaluatierapport schreef over de RRKC, dat helemaal niet adviseerde. Lees hier wat we er eerder over schreven: Rotterdamse cultuurwethouder zegt onafhankelijk adviesorgaan de wacht aan. Op basis van partijdig onderzoek. We hebben het erover hoe het zover heeft kunnen komen. In deze podcast vertelt Gonçalves uitgebreid over de jaren waarin het best goed ging, maar er ook een toenemende frictie was. Eerdere voorzitters waren immers al uit onvrede opgestapt, en de voortdurende bezuinigingen die populistische colleges in deze eeuw aan de cultuursector oplegden, hielpen niet mee. Fors bemenst Belangrijk punt blijkt ook dat de ambtelijke dienst Culturele Zaken met 35 FTE nogal fors bemenst is, het is zelfs groter dan het hele ministerie. Ambtenaren zitten vaak al meer ddan twintig jaar op hun post, en dat geeft natuurlijk frictie met zo'n onafhankelijk adviescollege, waarvan niemand langer dan een paar jaar lid is. Die onafhankelijkheid staat nu ter discussie, en in de Rotterdamse kunstwereld lijkt een angstcultuur te zijn gegroeid: men wil de ambtenaren op het stadhuis te allen tijde te vriend houden, waardoor de RRKC nog niet kan rekenen op al te veel openlijke solidariteit. Ondertussen overweegt de RRKC de gang naar de rechter, omdat is gebleken dat de wethouder zijn eigen procedures niet kent. Wordt vervolgd. Donaties zijn daarom meer dan welkom. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

Lena Rubashevska is a well-known film journalist and documentary filmmaker from Ukraine. She was working on a new film in Donetsk, when Russian troops began their invasion of Ukraine. She had to flee headlong. Now, 8 days later, she tells us her story from Warsaw. When you listen to her story you understand once and for all that fleeing from war and violence is one of the most horrible and traumatic experiences you can go through. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

Susannah Elmecky en Emma Remmelts zaten in het derde jaar van de Utrechtse theaterschool toen Covid toesloeg. Nu zijn ze allebei afgestudeerd en begonnen aan een carrière op de planken. In deze podcast vertellen ze hoe ze de tijd van de lockdowns hebben beleefd. Ook aangeschoven is Victorine Plante, regisseur van Theatergroep Aluin, waar Susannah Elmecky nu een mooi rol speelt in 'Don't f*ck with Artemis'. Emma Remmelts werd midden in haar stage geconfronteerd met de lockdown: ''In het derde jaar wil je echt de praktijk in. Daar kijk je vanaf het eerste jaar naar uit, maar net toen mijn stage begon werd alles gecanceld.' Herhaalbaar Victorine Plante zag het gebeuren: 'Het hele idee van zo'n toneelschool is dat je in vier jaar zo'n vak leert. De eerste twee jaar ben je vooral bezig met technieken leren en speel je hoogstens een paar keer voor docenten en ouders. Pas in je derde jaar leer je wat het is om in serie te spelen, om het herhaalbaar te maken. Dat hebben zij nu gemist, al zie ik wel dat ze het snel oppikken.' Voor Susannah was het vooruitzicht van zoomsessies niet aanlokkelijk: 'We hadden het geluk dat onze dagelijkse lessen wel door konden gaan. Er werd niet van ons gevraagd om de hele dag achter onze laptop te zitten, want ik zou dat persoonlijk niet trekken. Al onze projecten vielen uit en ik had het idee dat school helemaal in de war was, want wat moesten ze nu met die leerlingen? Toen kregen we de mogelijkheden om zelf iets te maken. Ik heb toen een hoorspel gemaakt. Eens in de week hadden we een mentorles via zoom, en ik kan me daarvan vooral herinneren dat iedereen aan het huilen was.' Koelkast Afstuderen in coronatijd levert handicaps op, vertelt Emma: 'Normaal zitten er bij je afstudeervoorstelling heel veel recensenten en producenten in de zaal, en nu was dat niet zo. Ik geloof er wel in dat je uiteindelijk terecht komt waar je het goed hebt. Maar er wordt nu wel zo enorm veel gespeeld dat lang in de koelkast heeft gezeten, en er wordt ook heel veel op safe geproduceerd. Soms denk ik wel eens, hoe kom ik hier in godsnaam nog tussen? Gelukkig heb ik tot nu toe altijd werk gehad.' Luister hier naar de podcast, waar het ook nog gaat over de vraag hoe belangrijk het is dat je wieg stond in een huis waar theater een grote rol speelt. Susannah Elmecky heeft twee ouders die acteren. Emma Remmelts is kleindochter van de destijds beroemde acteurs Joan Remmelts en Elisabeth Versluis. Haar vader was niet blij met zijn jeugd als acteurszoon en werd arts. Dat is een mogelijkheid die Emma ook nog steeds heeft. Uiteindelijk gaat het over de vraag wat een jonge acteur op de been houdt in een wereld die in lockdown is. Cultuurpers bestaat dankzij donaties. Doneer hier. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

Marijn Lems heeft een hobby die mooi samenvalt met zijn werk als recensent voor NRC Handelsblad, Theaterkrant en Cultuurpers. Hij speelt namelijk ontelbaar veel games, ziet bizar veel televisieseries en gaat ook nog eens meer naar het theater dan menig collega zich kan permitteren. Elk jaar maakt hij een tot-lijst aan, die hij op Facebook plaatst. Ooit was dat de aanleiding voor de eerste aflevering van deze serie, en nu is het een mooie aanleiding om er, met een nieuwe lijst, weer eens wat dieper op in te gaan. Gastheer Wijbrand Schaap voegt er zijn eigen jaarlijst aan toe. Die begint met het einde van alles. Voorzien van een nieuwe tune, gemaakt door componist Mees Rijken, staat de Cultuurpers Nerdpodcast zo klaar voor een nieuw jaar, waarin we het weer over onbegrijpelijke dingen gaan hebben die we niet uitleggen. Een podcast, kortom, waar de echte cultuurnerd zich uitermate welkom zal voelen, en de niet-kenner zich kan laven aan dingen die je allemaal niet kunt delen op verjaardagsfeestjes. Omdat die er toch even niet zijn. En dan hebben we ook nog een kotsende schrijver en Frouke. Luisteren doe je hier, doneren kan via deze link. En dat is dus echt nodig! --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

In de derde aflevering van de podcast KunstZINnig gaat journalist Jasmijn Huisman met de stadsdichter van Amsterdam, Gershwin Bonevacia, in gesprek over de manier waarop poëzie zin geeft aan zijn leven: ‘Er is altijd een vuur in mij dat ik niet kan ontkennen. Ik heb niet de keus gemaakt om te schrijven, ik kan gewoon niet anders.' Gershwin Bonevacia is sinds 2019 stadsdichter van Amsterdam. Hij werkt samen met organisaties als het van Gogh Museum en de Openbare Bibliotheek Amsterdam. Recent verscheen zijn tweede dichtbundel ‘Toen ik klein was, was ik niet bang'. In deze bundel gaat hij op zoek naar zijn jongere zelf en gaat hij het dialoog aan met de jonge Gershwin, oftewel ‘Gush'. In deze bundel beschrijft hij zijn jeugd, waarin hij geconfronteerd wordt met onder andere dyslexie en racisme. In schrijven en dichten vindt Gershwin een diepe noodzaak: ‘Als ik niet schrijf, kan ik gebeurtenissen moeilijker verwerken. Pas op het moment dat ik het opschrijf, kan ik het analyseren en dan uiteindelijk loslaten.' --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

Patricia Goduto (37) stond begin deze eeuw op het podium in grote shows van Stage Entertainment toen een oud jeugdtrauma opspeelde en haar in een jaren durende psychose stortte. Haar leven veranderde onherroepelijk, ze raakte verslaafd aan medicijnen en alcohol en werd ongeneeslijk verklaard door haar behandelaars. Nu staat ze alweer een paar jaar op de planken, genezen van haar verslavingen. In deze podcast vertelt ze over de moeilijke jaren achter haar, die ook zijn vastgelegd in de indrukwekkende documentaire ‘DIS is Patricia', die Jessica Villerius in 2009 voor de NCRV maakte over haar leven. Vooral vertelt ze over haar voorstelling ‘Code Rood', die ze op dit moment aan theaters aan het verkopen is. Als zelfstandig producent van haar eigen autobiografische theater. Het is een gesprek over moed en doorzettingsvermogen. Iets wat we allemaal wel eens nodig hebben in deze donkere tijden. Nog even dit: Cultuurpers bestaat dankzij bijdragen van het publiek. Je kunt deze podcast steunen door lid te worden, of te doneren. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

In de tweede aflevering van de podcast KunstZINnig gaat journalist Jasmijn Huisman met kunst curator en schrijver Hanne Hagenaars in gesprek over de manier waarop kunst zin geeft aan haar leven: 'Kunst heeft mijn leven verdiept en in zekere zin ook gered.' Hanne Hagenaars schreef in 2016 het boek 'Geen Wolk: Hoe kunst mijn leven redde'. In dit boek bespreekt ze kunstwerken die voor haar een grote meerwaarde hadden aan de hand van biografische verhalen. De ondertitel van het boek is voor haar vandaag de dag nog altijd relevant: 'Kunst voelt als de bestemming van mijn leven. Eigenlijk lijkt de zoektocht naar de kunst op de zoektocht naar de ziel.' Deze podcast is mopgelijk dankzij donaties. Doneer ook om meer podcasts mogelijk te maken. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

De zalen stromen maar moeilijk vol, technici hebben hun lampen aan de wilgen gehangen, maar de kaarten zijn niet aan te slepen voor Trojan Wars van Het Nationale Theater. Daarom praten we in deze langverwachte Nerdpodcast (de AVROTROS vindt de tune echt vreselijk) met Cees Debets, de directeur van dat grote Haagse theaterbedrijf. Marijn Lems heeft toevallig ook een paar voorstellingen gezien. Dus een mooie kans om het ook nog over Hebriana te hebben, de voorstelling waar hij maar moeilijk zijn vinger achter kon krijgen. Cees Debets heeft daar zo zijn niet geheel onafhankelijke eigen ideeën over. En dan gaat het natuurlijk over de gekmakende onzekerheid in de sector: hoe lang kunnen ze open, voor hoeveel mensen, en kunnen we een volgende lockdown vermijden? Dit alles in een wereld waarin niemand weet waar die aan toe is en directeuren, journalisten en vooral marketeers zich alle haren uit de hoofd krabben over de vraag wat ze moeten doen. En dan gaat het ook nog over ABBA! --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

De link tussen de Orpheusmythe en Arnhemse potenrammers ligt meer voor de hand dan je zou denken. Tenminste, als je Peer Wittenbols heet en één van 's lands beste toneelschijvers bent. Dat je daar ook accordeons bij kunt denken, is dan weer bijzonder. Toch belooft Bloedkoraal, een voorstelling van accordeonduo Toeac, met een hoofdrol voor Jack Wouterse op een tekst van Wittenbols en gecomponeerd door Antony Fiumara, nu al een van de hoogtepunten te worden van November Music. ik sprak Peer Wittenbols, Renée Bekkers en Pieternel Berkers na afloop van hun allereerste openbare inspeelvoorstelling. Ze vertellen over huin liefde voor de accordeon, en over het effect wat dat instrument oplevert binnen de klassieke muziek. Ook Peer Wittebols blijkt een liefhebber, sinds hij ermee in aanraking kwam bij het werken aan het stuk Brel, waarin de te jong overleden Jeroen Willems de Waalse zanger vertolkte op muziek van Oleg Fateev. Bloedkoraal is een huiveringwekkend mooie voorstelling geworden. Luister hier naar het verhaal van de makers --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message

‘Het contact dat je als cabaretier met je publiek maakt, is voor mij het hoogst haalbare.' Toen cabaretier Thjum Arts (1993) rond 2018 begon door te breken als cabaretier, vroeg hij zich af of dit wel was wat hij écht wilde. Moest hij het als mens wel willen om zoveel over zichzelf te praten? Met een studie sociaal werk zou hij zich immers ook kunnen inzetten voor de ander. Toch bleef cabaret lonken, juist door het diepere contact dat er kan ontstaan met het publiek. Cabaret gaat voor hem niet alleen om de lach, maar in de eerste plaats over de boodschap. Al van jongs af aan heeft Arts de neiging om zijn filosofische observaties te delen, maar werd dat lang niet altijd juichend ontvangen. Het podium werd in zijn leven dé plek waarin hij zichzelf en zijn gedachtes kwijt kon. In de serie kunstZINnig #1 interviewt journalist Jasmijn Huisman (1998) diverse makers en kunstenaars over de manier waarop deze specifieke kunstvorm zin geeft aan hun leven. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/cultuurpers/message