Na Synapsach

Nasze redakcyjne genetyczne M&M zapraszają na wspólne naukowe rozkminy.Zajmiemy się tematami, które od dawna chodziły nam po głowie, czyli: kosmicznymi wystrzałami - z racji ostatniej prostej przygotowań Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego do misji Axiom-4 oraz macierzyństwem - na cześć świętowanego ostatnio Dnia Matki.Oto pytania, które bierzemy na warsztat: czy to prawda, że podróż kosmiczna może zmienić 7% naszego genomu? ile kroków dzieli nas od stworzenia Homo spatialis? Jakie wyzwanie rzuci naszym genom dostępność turystyki kosmicznej?Ale też: jak dokopać się do naszych przodków dzięki mtDNA? Czego dotyczy zjawisko mikrochimeryzmu w ciąży? Czy łożysko łączące matkę z płodem żeńskim lub męskim się różni?Będzie się działo, jak zawsze Na Synapsach!Ugoszczą Was Martyna Dziakowicz i Marta Gil-Pawlak

Pseudohodowle psów, kastrowanie i sterylizacja kotów, szkodliwa karma i wolontariat - czyli wszystko to, co warto mieć na uwadze, gdy decydujemy się na zwierzęta domowe.Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Darią Krawczyk i Mateuszem Drabikiem z Koła Badań Interdyscyplinarnych UWr o etycznym działaniu ludzi w stosunku do czworonożnych pupili i ich odpowiedzialności.Rozmowę prowadzi Klaudia Sobolewska

20 maja od lat świętujemy jako Światowy Dzień Pszczół. Te pracowite zwierzęta stanowią niepodważalny składnik naszego ekosystemu, również miejskiego. Zapylają, zwiększają plony, wytwarzają cenne produkty, utrzymują balans.Jak je wspierać, a na pewno nie przeszkadzać za bardzo?Sprawdza Ewa Śmigaj w rozmowie z pszczelim przyjacielem - Krzysztofem KsiążkiemW czasie zbiorów pszczoły świadczą jedną z najważniejszych usług dla ekosystemu, ponieważ zapylają wiele gatunków roślin, także tych, które są pożywieniem dla nas i dla wielu gatunków zwierząt. Zapylają też rośliny, które są wykorzystywane do celów ozdobnych, leczniczych, kosmetycznych i tekstylnych (np. bawełna, len).Prowadzone przez pszczoły zapylanie roślin jest jednym z najważniejszych czynników plonotwórczych. Pszczoła miodna, oprócz przyczyniania się do znacznego zwiększenia plonów rolników, wytwarza jednocześnie cenne produkty pszczele, tj. miód, wosk, pierzgę, propolis, mleczko i jad pszczeli.Jednym z najważniejszych działań dla ochrony pszczół jest unikanie niewłaściwego stosowania pestycydów oraz nieużywanie środków ochrony roślin w godzinach lotu pszczół.Ochrona pszczół i innych owadów zapylających przed niewłaściwie stosowanymi pestycydami jest przedmiotem wielkiej troski resortu rolnictwa. W okresie intensywnego kwitnienia roślin zwiększamy liczbę działań kontrolnych i edukacyjnych prowadzonych przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). Działania te przyczyniają się do ograniczenia zagrożeń wynikających ze stosowania środków ochrony roślin. Bardzo ważna jest współpraca rolników z pszczelarzami, gdyż pszczoły najczęściej mają swoje pożytki w przestrzeni rolniczej na polach, łąkach i sadach.

W starożytności religia rzadko była sprawą osobistą — raczej obowiązkiem wobec państwa. Jednak istniały też tajemnicze wspólnoty, które spotykały się w ukryciu, by przeżywać rytuały dostępne tylko dla wybranych. O kultach misteryjnych, ich praktykach i aurze sekretu opowiada Zuzanna Morawek w rozmowie w sobotniej odsłonie naszej audycji.Zaprasza Mateusz Mandziuk

Z okazji Światowego Dnia Wody, obchodzonego co roku 22 marca, naszym gościem jest dr inż. Marcin Wdowikowski – hydrolog z Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Rozmawiamy o nowym, studenckim projekcie monitoringu wód spływających do Odry oraz o tym, dlaczego powstał Wrocławski Węzeł Wodny i jaką funkcję pełni dziś w mieście. Tłumaczymy, czym jest „miasto-gąbka”, dlaczego zieleń miejska wspiera retencję wody oraz jak wykorzystuje się modelowanie meteorologiczne w gospodarowaniu zasobami wodnymi.Zapraszają Agnieszka Barbach i Jan Czachorowski

"Zielona uczelnia w zielonym mieście", czyli III edycja konferencji na  Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.Jak dużą rolę odgrywają uniwersytety w propagowaniu "zieloności" i ekologii naszego miasta? W jaki sposób przełożyć to na zdrowie mieszkańców?Sprawdzimy to razem z naszą gościnią: dr n. med. Jowitą Halupczok-Żyłą z Katedry Patologii Klinicznej i Doświadczalnej przy UMW, która pełni również funkcję przewodniczącej Zespołu ds. AI i Innowacji Technologicznych w Ochronie Zdrowia przy Dolnośląskiej Izbie Lekarskiej Tym samym nie omieszkamy więc poruszyć tematu AI w medycynie! Jak silnym partnerem zawodowym może być AI w relacji z lekarzem? Czy możemy już właściwie optymalizować procesy zarządzania podmiotami leczniczymi? O tym wszystkim przekonacie się w rozmowie, którą prowadzi Martyna Dziakowicz. Zapraszamy!

Położną być! Co to oznacza w drugiej połowie XXI wieku?Jaką wiedzę posiąść, jakie technologie poznać i czym się wyróżnić, żeby stać się położną wspierającą - zarówno matkę, jak i przychodzące na świat dziecko? Swoją perspektywą na zawód i misję dzieli się aktywna położna sali szpitalnej - Alicja Słysz - w rozmowie z Łukaszem Machowczykiem.

At the recent Interdisciplinary Scientific Seminar held at the Wrocław University of Science and Technology, participants had the opportunity and the pleasure to learn more about ancient genomes. Why are we studying them? What is environmental DNA? How can it be used? What information can such research provide us as humans? We invite you to listen to an interview with Prof. Eske Willerslev - an evolutionary geneticist - and discover that scientific research can be as fascinating as exploring Siberia.Feel free to explore the topic with Magdalena Filipow

Dr inż. Weronika Urbańska – naukowczyni z Politechniki Wrocławskiej – dzieli się swoją pasją w kontekście zrównoważonego rozwoju i innowacyjnych technologii. W jaki sposób można odzyskać metale z zużytych baterii?Jak pozyskiwać strategiczne surowce z kosmosu i w jaki sposób mikroorganizmy mogą nam w tym pomóc?W grudniu 2024 roku dr inż. Weronika Urbańska została uhonorowana tytułem Wrocławianki Roku – za wybitne osiągnięcia naukowe, zaangażowanie w ochronę środowiska i popularyzację nauki.Zaprasza Jan Czachorowski

IntiMind - I Edycja Konferencji Studenckiej na Uniwersytecie Medycznym im. Piastów Śląskich we Wrocławiu w dniach 26-27.04.2025 połączy osoby zainteresowane wiedzą z dziedzin ginekologii, położnictwa, seksuologii, neurologii i psychiatrii z zaproszonymi specjalistami i specjalistkami w tychże dziedzinach.O szczegółach wydarzenia opowie Jakub Sobieraj, przewodniczący Studenckiego Koła Naukowego Psychiatrii UMW.Zaprasza Paweł Chlastacz

Razem ze starostą Kolegium Międzydziedzinowych Studiów Indywidualnych, Jakubem Stachurką, rozmawiamy o studiowaniu na kilku wydziałach jednocześnie i łączeniu dziedzin nauki w rozmaity sposób. Omawiamy zalety i wady tego typu studiów, a w tym poruszamy kwestie: tutoringu, odpoczynku i interdyscyplinarnego rozwoju na Uniwersytecie Wrocławskim.Posłuchajcie, zaprasza red. Klaudia Sobolewska

Razem z dr. Fryderykiem Nguyenem zastanawiamy się, jak rozmawiać o literaturze i kulturze XIX wieku oraz zadajemysobie pytanie, czy mówienie o tych samych dziełach i twórcach (vide lista lektur) wciąż w taki sam sposób jest jeszcze owocne i interesujące? Jakie jest współczesne postrzeganie tego stulecia i jakie kontrowersje wiążą się z treścią powstałych wówczas utworów?Rozmowa odbyła się po Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Dzisiejszy XIX wiek”, zorganizowanej przez Zakład Historii Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski oraz Zakład Historii Literatury Romantyzmu Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.Wydarzenie miało miejsce w Instytucie Filologii Polskiej we Wrocławiu w dniach 6–7 grudnia 2024 r.Zapraszają Agnieszka Barbach i Jan Czachorowski.

Dzięki opowieściom członków Studenckiego Koła Naukowego Biologii Lasu UWr - Jolanty Białek i mgr. Jakuba Zająca, zaglądamy do ścisłego rezerwatu Puszczy Białowieskiej. Młodzi i doświadczeni biolodzy środowiskowi opowiadają o zależnościach miedzygatunkowych w lesie, o tajnikach pracy w Puszczy Białowieskiej, w tym o przygodach i trudnościach, które ich tam spotkały oraz o lasoterapii. Posłuchajcie i roześlijcie znajomym entuzjatom przyrody i leśnych wędrówek.Zaprasza Klaudia Sobolewska

Jaka jest rola farmaceuty w zespole interdyscyplinarnym? Pod takim hasłem odbywa się VIII już Ogólnopolska Konferencja Opieki Farmaceutycznej PTSF, której z dumą patronujemy jako Radio LUZ Dziś synapsowo zajrzymy nie tylko za kulisy przygotowań i kluczowych punktów programu np. takich jak dyskusja "W jakim miejscu jest, i dokąd zmierza, opieka farmaceutyczna w Polsce?", ale również jak odnaleźć się w multidyscyplinarnym świecie medycznym i działać wspólnie na rzecz dobra pacjentów Razem z Pawłem Chlastaczem i Madzią FIlipow gościmy koordynatorki wydarzenia z Polskiego Towarzystwa Studentów Farmacji.Wpadajcie i włączajcie się medycznie, zapraszamy

Po raz 5. świętujemy Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce w ⁠Radio LUZ⁠ .Dr Anna Wojdała, pracująca na stanowisku post-doca w Neurochemistry Lab @Amsterdam UMC, podzieli się swoją polską perspektywą na pracę w międzynarodowych okolicznościach naukowych. Porozmawiamy o pasji do nauki, studenckich szansach,wyzwaniach życia i pracy za granicą oraz zderzeniu polskiej akademickości z rzeczywistością innych mentalności. Za czym tęsknią badaczki, a z czego czerpiąpełnymi garściami?  Jeśli myślicie o naukowym skoku poza Polskę, to będzie solidna dawka motywacji i praktycznych wskazówek!Zaprasza Martyna Dziakowicz

Po raz 5. świętujemy Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce w Radio LUZ .Katarzyna Ochenkowska, studiująca w Neuroscience Research Center na @Université deMontréal, podzieli się swoją polską perspektywą na kanadyjskie okoliczności naukowe. Porozmawiamy o pasji do nauki, studenckich szansach,wyzwaniach życia i pracy za granicą oraz zderzeniu polskiej akademickości z rzeczywistością innych mentalności. Za czym tęsknią badaczki, a z czego czerpiąpełnymi garściami?  Jeśli myślicie o naukowym skoku poza Polskę, to będzie solidna dawka motywacji i praktycznych wskazówek!Zaprasza Marta Gil

O tym, jak wyglądał świat nauki przed wszechobecnym Internetem, co straciliśmy, a co zyskaliśmy w nauce, czym charakteryzuje się dobry naukowiec oraz jak daleko pada nauka od sztuki. Opowiada prof. dr hab. Marian Lewandowski - kierownik Katedry Neurofizjologii i Chronobiologii w Instytucie Zoologii i Badań Biomedycznych UJ.Zaprasza Agata Małoburska

O tym, że grypa to nie COVID, dlaczego warto się szczepić na grypę i jak dbać o siebie w czasie szczytu zachorowań. Rozmowa z dr. n. med. Aleksandrem Zińczukiem, lekarzem chorób zakaźnych, pracującym w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym we Wrocławiu na Oddziale Chorób Zakaźnych oraz we Wrocławskim Centrum Zdrowia w Poradni Profilaktyczno-Leczniczej HIV.Zaprasza Agata Małoburska 

O pejzażu dźwiękowym, muzyce popularnej, jak i tradycyjnej Malgaszy, opowiadają dr Jakub Kopaniecki i Marcel Frąckowiak - student Muzykologii i Antropologii Kulturowej UWr. Goście dzielą się fascynującymi wspomnieniami i refleksjami z muzykologicznych badań terenowych na północnym-wschodzie Madagaskaru (Sainte-Marie, Toamasina) oraz w stolicy - Antananarywie. Zapraszamy do słuchania i udostępniania odcinka wszystkim ciekawym świata entuzjastom muzyki i podróży. Poleca red. Klaudia Sobolewska. fot. Łukasz Smoluch - Tamba Norbert z valihą. Dźwięki wykorzystane w materiale wykonali członkowie grupy badawczej :)

Samych naukowych szczęśliwości w 2025! Z synapsową ekscytacją spoglądamy na to, co przed nami, ale redakcyjna tradycja przypomina o jeszcze jednym przystanku na trasie, czyli naukowym podsumowaniu roku 2024! Gwarantujemy, że to nie będą oczywiste smaczki (jak zawsze!) Zajrzymy wysoko w górę i daleko w głąb komórek, a także za odległe granice naszego kraju - do laboratoriów, w których zmóżdżają się naprawdę tęgie głowy i przynoszą naszej ludzkości nowe jakości. U nas zmóżdżyła się z kolei ekipa tęgich redakcyjnych głów w składzie: Łukasz Machowczyk, Agata Małoburska, Jan Czachorowski, Igor Buszta, Piotr Kędzia oraz Karolina Kowalska #włączamysięnaukowo i czekamy na Was!

HAPPY NEW YEAR! Tune in to Na Synapsach on Radio LUZ! This week, we're going global— for the first time, in English! Join us as we explore the scientific breakthroughs of 2024, from revolutionary medical advancements to groundbreaking discoveries in space and technology What's the next big leap for humanity? Find out on Na Synapsach, where science meets the future. Don't miss it!And also meet the new voice behind the mic:Md Ali Ashraf Yad - our newest team member! 

Czy wiecie, jaka część mózgu umożliwia nam tworzenie sztuki albo czego antropolodzy dowiadują się o ludziach, badając ich sztukę? Dlaczego Platon nie był jej fanem i czemu nikt nie zna prekursorki abstrakcji, Hilmy af Klint? W tym odcinku dostaniecie odpowiedzi na te pytania i wiele więcej! Do wysłuchania naszej baaardzo refleksyjnej dyskusji zapraszają Klaudia Sobolewska i Krystyna Szpunt

26 października obchodziliśmy Światowy Dzień Donacji i Transplantacji, z tej okazji porozmawialiśmy z Mateuszem Rakowskim koordynatorem ds. transplantacji USK we Wrocławiu. Kto może zostać dawcą narządu? W jaki sposób jeden dawca może uratować aż siedem żyć? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w dzisiejszej rozmowie. Usłyszycie o scenach rodem z filmu sensacyjnego, w którym każda minuta jest na wagę złota, dowiecie się, jak wiele osób zaangażowanych jest w akcję uratowania czyjegoś życia, a także jak wygląda życie z „nowym” narządem z perspektywy biorców. Pamiętajcie: "Don't take your organs to heaven, heaven knows we need them here." Na rozmowę zaprasza Karolina Kowalska

Zapraszamy na relację z Miasteczka Naukowego Dolnośląskiego Festiwalu Nauki 2024, które mimo przeciwności losu i przeszkód atmosferycznych, zainaugurowało 27. edycję największego święta nauki w Polsce. Organizatorzy, jak zwykle, zadbali o ogrom wrażeń, zarówno dla najmłodszych, jak i najstarszych uczestników festiwalu. Nasz synapsowy kwartet – Kasia Latacz, Mateusz Mandziuk, Natalia Błaszczyk i Marta Andrysiak - przeprowadzi Was przez ekscytujące smaczki naukowe. Dowiecie się m.in.  co kryją w sobie niepozorne skały i zakątki parków krajobrazowych na Dolnym Śląsku; jak przestać bać się chemii i podjąć próbę przyjaźni z muzykoterapią; jak prezentuje się mikrobiom przestrzeni publicznej i dlaczego hoduje się rośliny transgeniczne; czego możemy nauczyć się od judo i wrocławskich naukowców dostępnych na wyciągnięcie Waszych rąk w czasie DFNu. Naukowa pigułka mocy przed Wami! Będzie angażująco i na luzie, jak zawsze na 91.6 FM. Bo to najlepszy naukowy program wrocławskiego eteru

Rzucamy trochę światła na mroczny świat cyberprzestępczości i przyglądamy się pracy specjalistów w dziedzinie cyberbezpieczeństwa Co jest najtrudniejsze w pracy na tym obszarze? Jak właściwie sprofilować hackera? Na które (mniej oczywiste) cyberzagrożenia jesteśmy narażeni na co dzień? W jaki sposób poruszać się po cyfrowym świecie, siedząc zarówno w biurowym fotelu, jak i na domowej kanapie? Naszym przewodnikiem po zaułkach wirtualnej rzeczywistości jest Leszek Kilmowicz - emerytowany oficer Polskiej Policji i kierownik Zespołu Bezpieczeństwa Informacji WCSS PWr. Nie brakuje też wydarzeń z akademickiego podwórka, bo zajmujemy się tematem kongresu #CyberTrust2024 organizowanym przez Politechnikę Wrocławską już 7 października.

Tworzyć leki to jedno. Tworzyć innowacyjne leki biologiczne to drugie. Ale tworzyć innowacyjne leki biologiczne w oparciu o komórki macierzyste i to jeszcze z troską o choroby występujące u zwierząt towarzyszących to zupełnie inna bajka. Po tej naukowej "bajce" prowadzi nas w tym odcinku Paweł Wielgus z Bioceltix, który ujawnia nie tylko swoją naukowo-biznesową drogę, ale też przeszłość związaną z Politechniką Wrocławską. W redakcji LUZu gospodarzy zaś Maciej Karcz, zapraszamy!

Temat rzeka! Po co ludziom teorie spiskowe? Co mają wspólnego z mitami? Czy jest w nich coś złego? Jak rozmawiać ze spiskowcem? Czy teorie spiskowe są zagrożeniem dla demokratycznego państwa? Zapraszam do posłuchania mojej rozmowy z Asią Fedorowicz, studentką etnologii i antropologii kulturowej na UWr i zajawkowiczką tematu, Klaudia Sobolewska. 46:07 - koniec pierwszej części podcastu

Jak wyglądała codzienność obywateli Imperium Rzymskiego? Co jadano? Czy już w starożytności działała znana nam straż pożarna? W rozmowie z Szymonem Łuczakiem z SKNH UWr usłyszycie odpowiedzi na te, a także inne pytania. Poznacie ówczesne odpowiedniki Formuły 1 i MMA, warunki mieszkaniowe bogaczy i biednych, a także która z tych grup piątkowe wieczory spędzała "na mieście" ;) Zapraszają Mateusz Mandziuk i Kasia Latacz

O szerokim wachlarzu zainteresowań z obszaru muzykologii opowiada Na Synapsach Michał Tórz - student tego kierunku na Uniwersytecie Wrocławskim i pianista. Odpowie na pytania, jak muzykolodzy postrzegają muzykę rozrywkową, z jakich źródeł korzystają w swojej pracy oprócz zapisu nutowego i czy można źle wykonywać muzykę z punktu widzenia badaczy? Dowiecie się również potrzebnych informacji o samym kierunku Muzykologia na Uniwersytecie Wrocławskim. Jeżeli rozważacie ten kierunek albo po prostu pasjonujecie się muzyką i chcecie ją lepiej zrozumieć - zapraszam do słuchania, Klaudia Sobolewska.

Dziś Na Synapsach chwytamy za ster współpracy nauki i przemysłu. Wielkimi krokami zbliża się do nas Konferencja Projektów Zespołowych, która jest finałem semestralnej pracy studentów i studentek z Wydziału Informatyki i Telekomunikacji PWr oraz Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów PWr. Naszymi gośćmi są: dr inż. Maciej Nikodem – koordynator wydarzenia - oraz przedstawiciele jednostek przemysłowych: Aleksander Rewak z PPG oraz Dmytro Shestachuk z Thaumatec. Które z tematów studenckich znajdują się w tegorocznych trendach? Jak wygląda praca i współpraca nad tworzeniem konceptów projektowych? Co jest mocną (a co słabszą) stroną osób wchodzących na rynek pracy? (i czy biznes oparty na nowych technologiach obawia się gen Z? ). Czego uczelnia może uczyć się od przemysłu? To tylko niektóre z wątków, którym postaramy się przyjrzeć z bliska. Na radiową wyprawę zaprasza Martyna Dziakowicz

Sobotnia odsłona przynosi nam ogrom radości, a to wszystko za sprawą spotkania z dr Joanną Wojsiat oraz Szymonem Perecem i Dominikiem Sobolewskim ze studia filmowego Mojo Movies. Nasze spotkanie wtóruje zbliżającej się premierze filmu dokumentalnego “Jak ruchem zmieniać umysł" za którego stworzeniem stoją nasi goście razem z Fundacja Veritas. Porozmawiamy o koncepcji leżącej u podstaw filmu, osobach zaangażowanych w jego produkcję, ekspertach i bohaterach dnia codziennego Nie zabraknie również opowieści o przygodach będących częścią tego niezwykłego doświadczenia Radio LUZ jest dumnym patronem medialnym filmu! Bezpłatna premiera online filmu dokumentalnego "Jak ruchem zmieniać umysł" dostępna na: Na tę synapsową eskapadę zaprasza Wiktoria Kulpa

Spotykamy się dziś z Michaliną Mazurek - studentką psychologii, która od kilku lat zajmuje się TUSami - Treningami Umiejętności Społecznych. Co to oznacza w praktyce? Jak pracuje się z dziećmi, jak z młodzieżą, a jak z dorosłymi? Czemu służy tego rodzaju aktywność? Sprawdzamy to, przyglądając się przy okazji spektrum autyzmu u dziewczynek i trudnościach ulokowanych w diagnozie. Zaprasza Maciej Karcz

Niezwykłymi gośćmi naszej audycji są Patrycja Witkowska oraz Krzysztof Kubiak, członkowie wrocławskiej Fundacja Veritas, a tematem naszej rozmowy – film dokumentalny „Jak ruchem zmieniać umysł”. Za jego powstanie odpowiadają także studio filmowe Mojo Movies oraz dr Joanna Wojsiat (Podgórska), a Radio LUZ jest dumnym patronem wydarzenia. Nasze myśli wspólnie powędrują w kierunku idei stojącej za tym pięknym przedsięwzięciem. Porozmawiamy o postaciach, których wiedza czy też życiowe doświadczenie stały się częścią produkcji, a także przyjrzymy się samej Fundacji Veritas i naturze jej działań. Bezpłatna premiera online filmu dokumentalnego "Jak ruchem zmieniać umysł" Na tę inspirującą przechadzkę zaprasza Wiktoria Kulpa

W tym wydaniu czeka nas relacja z TEDx na Uniwersytet SWPS we Wrocławiu! TED inspiruje na dużych i lokalnych scenach, czego dowodem jest praca studentów i pracowników SWPS podczas wydarzenia zorganizowanego 29 lutego 2024r. Prelegenci zajęli się tematem otyłości i stopnia jej skomplikowania; poradzili, jak być aktywnym słuchaczem (oraz aktywnie słuchanym), a także - nieco z przymrużeniem oka - jak ustrzec przyjaciela przed złamanym przez Ewę sercem. Co jeśli jednak Ewa nie jest... prawdziwa? Jeśli chcecie przekonać się, kim jest Ewa i co decyduje o sukcesie TEDx, włączajcie się razem z Radio LUZ! O projekcie opowiedzą sami organizatorzy - Maciej Bereżański i Anna Sychla. Zaprasza Marta Andrysiak

How do we teach robots to understand human emotions and intentions? This is the main question asked by Prof. Gärdenfors - a world-famous expert in cognitive science from Lund University. The interview was conducted during the November 2023 meeting as part of the Interdisciplinary Scientific Seminar at Wrocław University of Science and Technology. Feel welcomed by Mateusz Mandziuk

Z okazji Międzynarodowego Dnia Chorób Rzadkich w dzisiejszym wydaniu Na Synapsach rozmawiamy z Marleną Telengą z Uniwersyteckiego Centrum Chorób Rzadkich we Wrocławiu. Dowiecie się, dlaczego ten 29.02 nie jest przypadkowy i co się dzieje, kiedy luty jest krótszy. Opowiemy Wam też o meandrach diagnostyki pacjentów na styku z "Odyseją" Homera. Jesteście ciekawi, czy choroby rzadkie są faktycznie aż tak rzadkie? Na to pytanie także znajdziemy odpowiedź! I pamiętajcie: "Nie ma takiej choroby, której częstość występowania byłaby tak rzadka, że nie wymagałaby naszej uwagi". Na rozmowę zaprasza Karolina Kowalska

Na Synapsach kolejny raz świętujemy wspólnie z kobietami nauki. Tym razem zapraszamy we wspólną podróż, której przewodzić będzie jedenaście bogatych naukowo historii. Spotykamy się na styku czterech wierzchołków: uczelni- popularyzacji nauki – biznesu – wyjazdów zagranicznych. W których z tych historii się odnajdujecie? A do której z nich chciałybyście dopisać kawałek od siebie? Przekonajcie się w spotkaniu prowadzonym przez Agnieszkę Barbach, Martynę Dziakowicz i Martę Gil. Audycja powstała przy zaangażowaniu członkiń Akademii Młodych Uczonych i Artystów.

Co piszczy w trawie, a właściwie na laboratoryjnych szalkach, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu? Natalia Rogosch - przewodnicząca Interdyscyplinarnego Koła Naukowego Biomedyków - opowiada o celach i inicjatywach realizowanych aktualnie przez koło, ale też o bogactwie zainteresowań, jakie tkwi w potencjale tej biodrużyny. Przekonajcie się sami! Zaprasza Wiktoria Kulpa

Magda Zatorska, doktorantka Wydziału Podstawowych Problemów Techniki Politechniki Wrocławskiej oraz przewodnicząca koła naukowego SPIE, opowiada o swoim doktoracie, badaniach naukowych, trudnościach i zaletach spotykanych w rozwoju kariery naukowej oraz o działaniu w kole naukowym. Zaprasza Julia Puchalska

Dziś Na Synapsach porozmawiamy o ciekawym miejscu na rozwój początkujących karier naukowych! COLLEGIUM INVISIBILE to inicjatywa skierowana do osób studiujących (na wszystkich stopniach), którym zależy na zaangażowaniu w tworzenie polskiej nauki, nawiązywaniu międzynarodowych współprac oraz spotkaniach i dyskusjach nt. realiów pracy naukowej. Na szczęście aktualnie trwa kolejna rekrutacja do stowarzyszenia, a także seria otwartych wydarzeń, m.in. na Uniwersytecie Wrocławskim! O tym wszystkim opowie Wiktoria Morawska, doktorantka GSSR Polskiej Akademii Nauk (Instytut Filozofii i Socjologii), absolwentka UWr. Zapraszają Paweł Chlastacz i Julia Puchalska

Nie samymi studiami człowiek żyje. Zanim zatopicie się w analizowanie kolejnego ogromnego podręcznika, żeby „zdać, zakuć, zapomnieć”, posłuchajcie rozmowy z Andrzejem Mrożkiem, studentem kierunku lekarskiego Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, przewodniczącym dwóch kół naukowych i wolontariuszem w szpitalach. Studia nie kończą się na wykładach i ćwiczeniach – warto zaangażować się w nadobowiązkowe zajęcia i np. poznać życie szpitala od podszewki. Czy można pogodzić naukę z dyżurowaniem w szpitalu i innymi aktywnościami? Jak odnaleźć swoją drogę zawodową w trakcie studiów? Na te wszystkie pytania znajdziecie odpowiedzi w rozmowie z Andrzejem. Zapraszają Karolina Kowalska i Maciej Karcz.

W minicyklu dwóch rozmów nagranych wokół listopadowego Święta Niepodległości przyglądamy się pracy ludzi związanych z działaniem systemu nauki w Polsce. W tej odsłonie rozmawiamy z mgr Katarzyną Pasik-Król, dyrektorką Działu Projektów Politechniki Wrocławskiej. Administracyjna część systemu nauki jest kluczowa, choć głośno o tym się nie mówi. Wnioski, granty, projekty - bez działu projektów i ich pracy, nie wejdzie w życie żaden z nich. Dlatego z naszą gościnią wyjaśnimy, o co w tym wszystkim chodzi: podamy mnóstwo przykładów, zwłaszcza dostępnych na Politechnice Wrocławskiej, które umożliwiają rozwój naukowcom i naukowczyniom oraz przekonamy do tego, że warto zaprzyjaźnić się z działem projektów na naszej uczelni, planując rozwój naukowej kariery! Zaprasza Paweł Chlastacz

"Zmarli mogą ratować i uczyć żywych" to projekt badawczo-edukacyjny, który otrzymał dofinansowanie z Funduszu Aktywności Studenckiej (FAST) Wrocławskiego Centrum Akademickiego. Ma na celu zbadanie świadomości oraz edukację wrocławian w tematach transplantacji narządów od żywych i zmarłych dawców oraz donacji zwłok na uczelnie medyczne. Jego autorami są członkowie SKN Paleoanatomii Vertex, działającego przy Zakładzie Anatomii Prawidłowej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. O projekcie opowiada przewodnicząca koła - Kinga Brawańska. Zaprasza Agnieszka Barbach

W minicyklu dwóch rozmów nagranych wokół listopadowego Święta Niepodległości przyglądamy się pracy ludzi związanych z działaniem systemu nauki w Polsce. W tej odsłonie rozmawiamy z duetem naukowców z Politechniki Wrocławskiej: dr inż. arch. Martą Rusnak z Wydziału Architektury i dr. inż. Mateuszem Szatkowskim z Wydziału Podstawowych Problemów Techniki. Skupiamy się głównie na tym, jak to jest być naukowcem w Polsce, dobrze czy niedobrze? - jak mówi klasyk, a przede wszystkim zastanawiamy się, czy byt 'polska nauka' istnieje. Pojawi się też wątek feminizmu w nauce oraz porozmawiamy o politechnicznej Academii Iuvenum, z którą są związani nasi goście. Nie zabraknie też wskazówek dla osób myślących nad rozpoczęciem naukowej kariery. Zaprasza Paweł Chlastacz

Dr Maciej Kowalczyk z Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów Politechniki Wrocławskiej opowiada o jego naukowej karierze w świecie impulsów laserowych, a szczególnie o stażu podoktorskim (w latach 2020-22) w grupie... tegorocznego laureata Nagrody Nobla z fizyki, prof. Ferenca Krausza, który 7 listopada br. pojawił się na PWr! W tak dobrym momencie nasz gość wyjaśnia, dlaczego naukowcy Ferenc Krausz, Pierre Agostini oraz naukowczyni Anne L'Huillier zasłużyli na tegorocznego fizycznego nobla oraz czym zajmie się na PWr nowa grupa badawcza specjalizująca się w budowie ultraszybkich laserów, którą pokieruje dr Kowalczyk. Zaprasza Paweł Chlastacz

Przed nami świąteczne wydanie audycji! W naszym studiu zasiądzie dr inż. Anna Siekierka z Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej i Academia Iuvenum, reprezentantka Polski w nadchodzącym wielkimi krokami konkursie Falling Walls Lab w ramach #ScienceSummit2023 w Berlinie! Sprawdzimy, w jaki sposób dała się zapamiętać podczas Falling Walls Lab Wrocław, które z naukowych murów planuje zburzyć, czy dzięki jej pracy możliwe stanie się odzyskiwanie energii z recyklingu baterii oraz jakie doświadczenia przywiozła z pracy poza granicami Polski. Zaprasza Martyna Dziakowicz

Na Synapsach celebrujemy październikowe święta związane ze zdrowiem psychicznym!Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego (10.10) to najlepsza okazja na kolejne spotkanie z naszym "psychiatrą w domu", Tomaszem Wieczorkiem, współprowadzącym Z Piekła Rodem, związanym z Katedra Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.Porozmawiamy m.in. o wpływie naszych relacji społecznych i rytmu okołodobowego na psychikę, aleksytymii - która powoduje trudności z rozpoznawaniem własnych stanów emocjonalnych oraz o integracji doświadczeń psychodelicznych.Cały październik jest z kolei miesiącem świadomości nt. ADHD.Dlatego przewodniczką po świecie z perspektywy takich osób będzie dziś psycholożka, kognitywistka i badaczka neuroróżnorodności, dr Anna Anzulewicz z Wydział Psychologii UW. Zaprasza Paweł Chlastacz

Bohaterowie kryminałów często stoją przed niezbyt chwalebnym wyzwaniem - jak zamordować małżonka, aby jego śmierć nie wzbudzała żadnych podejrzeń? Z pewnością cios gustownym sztyletem prosto w serce nie jest dobrym rozwiązaniem… No, chyba że chcemy uzyskać spektakularny efekt. A może by tak trucizna? W dzisiejszej audycji przyjrzymy się tym niepozornym substancjom, które od wieków stosowane są jako ostateczna metoda rozwiązywania problemów międzyludzkich. Usłyszycie między innymi o pewnej wiosce, w której przysmakiem jest chleb oprószony arszenikiem oraz poznacie historię prawdopodobnie najbardziej trującej rośliny na świecie. Zastanowimy się również, ile prawdy jest w porzekadle „trucizna jest bronią kobiet”. Na audycję zapraszają Karolina Kowalska i Adam Kabański PS obiecujemy, że nie zatrujemy Wam życia… a przynajmniej na razie ;)

Niepylak apollo to charakterystyczny biały motyl występujący głównie na łąkach i pastwiskach gór kontynentalnej Europy i Azji. To też jeden z najbardziej zagrożonych gatunków motyli w Europie. Na szczęście dowolna osoba może wesprzeć międzynarodowy zespół Life Apollo2020 w ramach tzw. nauki obywatelskiej (Citizen Science), wysyłając zdjęcie i lokalizację napotkanego niepylaka na adres: niepylak@kpnmab.pl lub poprzez aplikację iNaturalist. Więcej przyrodniczych wątków oraz szczegółów projektu w rozmowie z Anetą Sikorą, pracowniczką Działu Edukacji Karkonoskiego Parku Narodowego. Zaprasza Paweł Chlastacz

Jakie wątki przejmą dziś stery Na Synapsach?Dawniej wizyta w szpitalu kojarzyła się ludziom z wyrokiem śmierci. Brak świadomości istnienia bakterii i wirusów sprawiał, że lekarze pomijali „zbędne” procedury mycia rąk i dezynfekcji, a efekty takich działań bywały często traumatyczne dla pacjentów. Umrzeć z powodu zakażenia rany to jedno, ale zostać zamordowanym przez szaleńczego psychopatę pracującego w służbie zdrowia? Nic dziwnego, że każdy bał się wizyty w szpitalu, zwłaszcza, że przypadków seryjnych morderców związanych z medycyną jest całkiem sporo. Przyjrzymy się niechlubnej sławie lekarzy i pielęgniarek, którzy umiejętnie skracali żywoty swoich pacjentów.Opowiemy o tym, jak anatomowie zlecali morderstwa, aby ich prosektoria zapełniły się nowymi ciałami - oczywiście wszystko dla dobra nauki, prawda? (;Na audycję zaprasza Karolina Kowalska