Podcasts about natuurbescherming

In bijna anderhalve eeuw veranderde de natuurbescherming enorm. Welke kantelpunten zijn er te benoemen? Dit is de eerste aflevering van 'Groene schouders', een nieuwe serie in Toekomst voor Natuur. Op welke schouders rust de huidige natuurbescherming? Welke bijzondere momenten en mensen zijn er in anderhalve eeuw natuurbescherming te ontdekken? In 'Groene schouders' bespreken we de geschiedenis van anderhalve eeuw natuurbescherming. Anthonie spreekt in deze aflevering met Henny van der Windt, universitair hoofddocent aan de Rijksuniversiteit Groningen. Henny is al lang bezig met de geschiedenis van de natuurbescherming en promoveerde in 1995 op het proefschrift ‘En dan: wat is natuur nog in dit land' over natuurbescherming tussen 1880 en 1990. We bespreken in deze aflevering vijf kantelpunten tussen 1880 en nu. 1. De oprichting van natuurbeschermingsorganisaties rond 1900 2. De discussies rond actief natuurbeheer in natuurreservaten en de bemoeienis met gebieden buiten de reservaten, rond 1930. 3. Het natuurbeschermingsjaar 1970 en de daarop volgende grotere aandacht voor het milieu en vermaatschappelijking van natuur- en milieuvraagstukken, bijvoorbeeld in het bosbeheer. 4. Vanaf rond 1985 drukken ecologen en de overheid een nog groter stempel op natuurbescherming. Er worden nieuwe technologische concepten ontwikkeld en natuurbescherming wordt meer technocratisch. 5. De decentralisatie van het natuurbeleid naar provincies rond 2010. Als gevolg hiervan wordt natuurbescherming meer marktgedreven. Tegelijk splijt stikstof het debat. Landbouw en natuur scheiden of verweven blijkt een discussie die al decennialang telkens in een iets andere gedaante terugkomt. Wat is wijsheid? En was de technocratisering van natuur eigenlijk wel een goed idee met de kennis van nu? De leestip van Henny is ‘Nature's economy' van Donald Worster. Wil je reageren op deze aflevering? We zijn benieuwd wat je van deze aflevering en de nieuwe serie ‘Groene schouders' vindt. Laat ons dat gerust weten! Je kunt ons bereiken via onze sociale media, @toekomstnatuur op X en @toekomstvoornatuur op Instagram of door een mailtje te sturen naar toekomstvoornatuur@vlinderstichting.nl. De serie ‘Groene schouders' zal de komende tijd in verschillende afleveringen bijzondere momenten en bijzondere mensen in anderhalve eeuw natuurbescherming belichten. Deze podcastaflevering zullen als reguliere afleveringen van Toekomst voor Natuur verschijnen.

Vrijwilligerswerk voor natuur zit in de lift, terwijl er elders steeds minder vrijwilligerswerk wordt gedaan. Hoe komt dat? Wat is het geheim van vrijwillige natuurbescherming? Daarover spreekt Anthonie in deze aflevering met Jaap Graveland, boegbeeld bij de Natuur- en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard en informatiespecialist Natuur bij Rijkswaterstaat. Mensen zetten zich op verschillende manieren in voor natuur: als teller, verteller of hersteller. De berichtgeving over biodiversiteit die onder druk staat en zeker de insectensterfte heeft er de laatste jaren aan bijgedragen dat meer mensen zich vrijwillig inzetten voor natuur. Daarnaast speelt het gebruik van gadgets voor natuurmonitoring ook een rol. Een belangrijke vraag is wel: hoe word je als vrijwilliger serieus genomen? En hoe betrek je jongeren bij vrijwilligerswerk in de natuur? De leestips van Jaap zijn ‘Change' van Damon Centola en ‘The peregrine' van J.A. Baker. Beide boeken zijn ook in het Nederlands verkrijgbaar als ‘Verandering' en ‘De slechtvalk'. Jaap leest uit ‘The peregrine' enkele ontroerende passages voor. We verwijzen in deze aflevering naar aflevering 37 met Kim Putters. Wil je reageren op deze aflevering? Dat stellen we erg op prijs! Reacties zijn welkom via onze sociale media, @toekomstnatuur op X (voorheen Twitter) en @toekomstvoornatuur op Instagram of door een mailtje te sturen naar toekomstvoornatuur@vlinderstichting.nl.

Ontdek aflevering #182 van Midoricast, jouw podcast over positieve initiatieven voor de transitie, met een speciale rubriek gewijd aan Kaya!In dit speciale episode verwelkomen we twee inspirerende gasten uit onze ecopreneur-gemeenschap.In het eerste deel van deze aflevering verwelkomen we Ivo Van Puyvelde, jurist, activist en gepassioneerde spreker. Hij deelt zijn diepgaande kennis over een urgent en belangrijk onderwerp: de strijd tegen ecocide.Ontdek hoe "Stop Ecocide Belgium" zich inzet voor de bescherming van de natuur en ons ecosysteem. Wat zijn de uitdagingen?Waar staan we nu?Waarom is de definitie van ecocide zo'n belangrijke kwestie?Ivo roept ook op tot actie en mobilisatie. Luister aandachtig, want jouw handtekening en stem kunnen het verschil maken...In het tweede deel van de aflevering hebben we het genoegen Anne Froidmont te verwelkomen, een ondernemer met een missie. Ze spreekt over “WereCircle” haar betrokkenheid bij de circulaire economie en duurzame bouw.Ontdek hoe ze innovatieve oplossingen implementeert en streeft naar het verminderen van de impact van de bouwsector. Anne deelt haar persoonlijke ervaringen en laat zien hoe iedereen kan bijdragen aan positieve verandering.Maar dat is niet alles! Bij Midoricast geloven we sterk in interactie met ons publiek.We moedigen je aan om deel te nemen aan het gesprek.Laat ons jouw gedachten weten en aarzel niet om een voicemail achter te laten. Je kunt jouw stem laten horen en zelfs jouw bericht delen met onze gasten. Ze zullen jouw berichten beluisteren en zelfs persoonlijk antwoorden. Klik op de volgende link om jouw bericht achter te laten.Kortom, deze aflevering biedt een boeiende mix van activisme, duurzaamheid en ondernemerschap. Laat je inspireren om zelf een positieve verandering teweeg te brengen en als je een ondernemer bent, sluit je aan bij onze Kaya-coalitie.U kunt ook uw positieve impact hebben:- hetdelen,likenen/ofbecommentariërenvan deze podcast geeft hem meerzichtbaarheiden zorgt er dus voor dat onze gasten zoveel mogelijk in de schijnwerpers staan- laat een spraakbericht achter met eendankwoord, eenvraagof eenaanmoedigingvoor onze gasten (laat ons weten of we je stem mogen gebruiken en je bericht verschijnt als link in de beschrijving van de aflevering EN als commentaar onder het delen van de podcast op sociale netwerken). Als jij het was : je zou dit zeker waarderen, dus denk erover na,hier is de link naar de voicemail.Tijdsindeling van de podcast :00:17 Introductie van onze eerste gast: Ivo Van Puyvelde00:47 Wat is ecocide?01:41 Enkele voorbeelden van ecociden02:54 Waarom en wat willen jullie precies veranderen?06:32 Wat gebeurt er momenteel in België, Europa en de wereld op juridisch vlak?07:00 Er is veel discussie over de definitie van ecocide10:46 Wat is de impact van de erkenning van ecocide voor bedrijven?12:26 Wat is het voordeel voor bedrijven?15:02 Op welke manieren kunnen we de "Stop Ecocide" campagne ondersteunen?15:35 Op welke website?16:33 Is er nog iets dat je wilt toevoegen, iemand die jou mogelijk heeft geïnspireerd?18:08 Introductie van onze tweede gast: Anne Froidmont18:29 Wat deed je voordat je aan dit project begon en waarom ben je veranderd?19:43 Bedrijven in de bouwsector worden ingedeeld in categorieën20:01 Hoe voel je je als ondernemer?21:15 Wat is het doel van jouw ecobedrijf?22:22 En wat waren de belangrijkste fasen in de ontwikkeling van jouw bedrijf?23:17 Waarom ben je lid van Kaya?23:58 Wat onderscheidt jullie bedrijf van een traditioneel bedrijf?24:50 Wat doe je eigenlijk?26:22 Wat zou je doen als je een toverstaf had?27:08 Waarom ecopreneur zijn?28:36 Heb je advies voor andere ondernemers?29:08 Website en afsluiting van de podcastTekst opgesteld door Anne:Werecircle is een bondgenootschap van circulaire professionals en gestructureerd als een coöperatieve vennootschap. Diversiteit is de sterkte van Werecircle, waarvan de respectievelijke leden uit verschillende sectoren komen en uiteenlopende en complementaire vaardigheden in huis hebben. Werecircle werkt coöperatief en participatief en breiden haar netwerk elke dag uit met nieuwe profielen en straffe samenwerkingen. Werecircle werkt daartoe samen met en voor andere dienstverleners, kennis- en onderzoeksinstellingen, organisaties en overheden. De circulaire strategieën en ecosystemen bouwen zijn de toolkit van werecircle, die telkens ook inzet op meervoudige waardecreatie (economisch, ecologisch en sociaal) en op het meten van die waarde.Werecircle toont organisaties waar voor hen de waarde zit in een circulaire economie, en dit door concreet in te zetten op 3 pijlers: Door kennis over circulaire economie te verspreiden via educatieve trajecten;Door organisaties te informeren en te begeleiden in de opportuniteiten van de circulaire economie met focus op de bouwsector, kunststoffen (chemie) en sociale economie; maw business developmentDoor waardeketens en samenwerkingsverbanden te bouwen en een actieve rol op te nemen door te faciliteren in projecten;De drijvende krachten achter werecircle:Anne Froidmont: Anne heeft meer dan 25 jaar aan managementervaring, grotendeels in de bouwsector. Bij werecircle zet Anne die ervaring in om organisaties op een andere manier te laten kijken naar hun business om zo nieuwe ondernemingsvormen te implementeren. Anne behaalde een master in de toegepaste economische wetenschappen en een postgraduaat biogebaseerde en circulaire economie. Ze volgt het traject Green Deal Circulair Bouwen van Vlaanderen Circulair. Anne heeft expertise m.b.t. circulair bouwen en biogebaseerde en circulaire economie in het algemeen.  Ze is ook gastdocent in de Banaba Circulaire Economie van de UCLL en bestuurder bij Reset Kringloopwinkels.Geert Vaes: Geert is burgerlijk ingenieur met meer dan 20 jaar ervaring in de energie-, chemie- en polymeerindustrie. Hij behaalde ook het postgraduaat biogebaseerde en circulaire economie. Geert gelooft in het opzetten van resultaatgerichte en impactvolle samenwerkingen om de omslag naar circulariteit te maken. Geert is o.a. projectcoördinator van de Leuvense circulaire hub C3000, een project dat valt onder de ESF call 520 Circulair werk(t). Hij is tevens bestuurder van het circulaire burgerinitiatief MAAKbar in Leuven. Hij is ook gastdocent in de Banaba Circulaire Economie van de UCLL.Prof. dr. Tom Kuppens: Tom is  milieu-econoom en onze in-house professor. Tom is docent aan de VUB en aan de Uhasselt en academisch coördinator van diverse postgraduaten op het vlak van cleantech en circular biobased economy aan de UHasselt. Tom ontwikkelde een methodologisch kader voor techno-economische analyse om de financiële haalbaarheid van innovaties te onderzoeken. Daarnaast onderzoekt hij hoe economische, ecologische en sociale aspecten vertaald worden naar een circulair businessmodel. Hij is ook verbonden aan het Multidisciplinair Instituut Lerarenopleiding (MILO) van de Vrije Universiteit Brussel (VUB)Alicja Plevoets: Alicja is afgestudeerd als Handelsingenieur optie Technology in Business aan de UHasselt en vaste projectmedewerkster bij werecircle. Ze volgde verschillende opleidingen en masterclasses m.b.t. circulair ondernemen. Zij heeft een passie voor circulaire economie en data gedreven processen.

Jori Wolf (Wezep, 1974) is een natuurmens. Ze zwemt het jaar rond in open water, dus ook in de winter. De natuur, dat is in de eerste plaats iets wat je moet ervaren. Dat betekent ook dat je beseft dat de mens een bescheiden plek inneemt in het grote geheel. Wolf werkt voor Staatsbosheer als adviseur landschaps- en cultuurhistorie. Hoe zijn de landschappen ontstaan door de eeuwen heen, waar gaat het naartoe? De natuur in Nederland is zo klein en zo versnipperd dat je er alleen naar kunt kijken in samenhang met de culturele omgeving. Inclusief de boeren. Ze pleit ervoor om het gesprek met de boeren aan te gaan. Want boeren en natuurbeschermers hebben hetzelfde belang.

Jori Wolf (Wezep, 1974) is een natuurmens. Ze zwemt het jaar rond in open water, dus ook in de winter. De natuur, dat is in de eerste plaats iets wat je moet ervaren. Dat betekent ook dat je beseft dat de mens een bescheiden plek inneemt in het grote geheel. Wolf werkt voor Staatsbosheer als adviseur landschaps- en cultuurhistorie. Hoe zijn de landschappen ontstaan door de eeuwen heen, waar gaat het naartoe? De natuur in Nederland is zo klein en zo versnipperd dat je er alleen naar kunt kijken in samenhang met de culturele omgeving. Inclusief de boeren. Ze pleit ervoor om het gesprek met de boeren aan te gaan. Want boeren en natuurbeschermers hebben hetzelfde belang.

Op dinsdag 31 januari 2023 van 12.15 uur tot 17.15 uur vindt het Stibbe Jaarcongres Bestuurs- en Omgevingsrecht plaats op het kantoor van Stibbe in Amsterdam. Je kunt je aanmelden door een e-mail te sturen naar stibbeevents@stibbe.com. Deze aflevering: Hoe staat het met de stikstofwetgeving? In 2015 kwam er de PAS (Programma Aanpak Stikstof), die werd in 2019 ongeldig verklaard. Toen kwam er een bouwvrijstelling, toen weer niet. Welke mogelijkheden zijn er daadwerkelijk nog voor bedrijven die willen bouwen? Hoe op slot zitten we nu eigenlijk. Tenslotte, wat kunnen we verwachten van het ambitieuze natuurbeschermingsbeleid van de minister? Dat hoor je in deze aflevering van advocaten Liesbeth Berkouwer en Anna Collignon.

Hoe zit de natuurbescherming in België en met name Vlaanderen in elkaar? Welke onderwerpen spelen er en wat kunnen we in Nederland leren van de Vlaamse aanpak? Anthonie spreekt hierover met Annelies Jacobs, bioloog en wetenschappelijk medewerker van Natuurpunt. Annelies is bovendien fervent liefhebber van wilde planten en speurde in 2021 een jaar lang heel België af naar wilde planten. Als een echte plantendetective zocht ze op oude kaarten en in vergeten publicaties naar oude vindplaatsen van zeldzame plantensoorten. Wat deed dit speurwerk met Annelies? In deze aflevering spreken we ook over schuivende referentiebeelden (shifting baselines) en waarom het belangrijk is om het daarover te hebben in het natuurbeheer. De leestip van Annelies Jacobs is ‘12.000 jaar Bos ‘t Ename' van Guido Tack, Pieter Blondé, Martin Hermy en Paul van den Bremt. Reacties op deze aflevering zijn welkom via Twitter @birdingstip en @ToekomstNatuur. Of op Instagram via @toekomstvoornatuur. Reageren kan ook door een mailtje te sturen naar toekomstvoornatuur@vlinderstichting.nl. Je kunt Annelies vinden op Twitter via @annelies_ja.

Hoe wordt de natuurbeweging een evenwichtigere afspiegeling van de samenleving? In het eerste deel van deze special gaat het over de rol van vrouwen in de natuurbescherming. Anthonie spreekt hierover met Natasja Oerlemans, hoofd Landbouw en Voedsel bij het Wereld Natuur Fonds. Aan het einde van de 19e eeuw speelden adellijke vrouwen een cruciale rol bij de start van de natuurbescherming in Europa. Hoe staat dat er nu voor? Ook spreken we over de rol van een internationale natuurorganisatie in Nederland: waarom is WNF hier actief en op welke thema's? We komen uit bij het Deltaplan Biodiversiteitsherstel, hoe dat ontstaan is en op welke manieren er vanuit dit Deltaplan gewerkt wordt aan maatschappij-breed herstel van biodiversiteit. De leestip van Natasja is ‘Het landschap, de mensen' van Auke van der Woud. Reacties op deze aflevering zijn welkom via Twitter @birdingstip en @ToekomstNatuur. Je kunt het Wereld Natuur Fonds bereiken via @wwfnederland. Reageren kan ook via toekomstvoornatuur@vlinderstichting.nl.

“Natuurbescherming is emotie”. In deze eerste aflevering van Toekomst voor Natuur maken we een balans op van natuurbescherming in de afgelopen twintig jaar, met speciale aandacht voor de rol van onderzoek. Anthonie spreekt met David Kleijn, hoogleraar Plantenecologie en Natuurbeheer aan Wageningen Universiteit. We beginnen met onszelf af te vragen wat natuur is en of de mens daarbij hoort of niet. Daarna hebben we het over geruchtmakend onderzoek aan de effectiviteit van agrarisch natuurbeheer en de gevolgen voor het natuurbeleid. Waar staan we anno 2022 met natuurbescherming in Nederland? Hoe staat Nederland internationaal op de kaart? En wat doet David om studenten voor te bereiden op de uitdagingen van onze tijd? We eindigen met een belangrijke vraag aan jou: welke natuur willen wij behouden in Nederland? Reageer op deze vraag via Twitter. Anthonie bereik je @birdingstip en @ToekomstNatuur en David bereik je @David_Kleijn. Reacties zijn ook welkom via https://www.vlinderstichting.nl/toekomstvoornatuur. De leestip van David is ‘De ontdekking van de natuur' van Jan Luiten van Zanden en anderen, uitgegeven bij Uitgeverij Prometheus.

Om erachter te komen of een koraalrif goed genoeg was hersteld hebben onderzoekers zingende vissen afgeluisterd.

Tussen 50.000 en 6000 jaar geleden stierven veel grote grazers zoals de mammoet, grote bizon en vroege paardensoorten uit. Dat betekende ook dat er een stuk meer vegetatie bleef staan en dat hebben Yale-onderzoekers nu gelinkt aan een dramatische toename aan brandjes.

Er liggen wereldwijd tientallen miljoenen kilometers aan weg en dat aantal neemt alleen maar toe. Dat niet alle dieren het altijd veilig naar de overkant halen, dat weten we. Er is dan ook al aardig wat onderzoek gedaan naar de impact van wegen op het voortbestaan van soorten, zoals beren, schildpadden, muizen en salamanders. Maar onderzoekers hebben ontdekt dat ook bijen er moeite mee hebben.

In Delft hebben ruimtevaartorganisatie ESA en onderzoeksinstituut Deltares testen uitgevoerd in een groot waterbassin om te kijken of het mogelijk is om het plastic in onze oceanen te detecteren met satellietinstrumenten.

Bloemen zijn niet alleen mooi, ze zijn ook het begin van onze appels en tomaten. En ze zijn van groot belang voor insecten. Maar wat maakt nou een goeie bloem? En waardoor mislukt ie juist?

Onze biodiversiteit loopt hard achteruit. Landgebruik, CO2 uitstoot, maar ook overbevolking komt de verscheidenheid van soorten op onze planeet niet ten goede. Wat moet er allemaal gebeuren om onze negatieve impact op de biodiversiteit te verminderen?

Mede mogelijk gemaakt door: Zwitserleven, VP Capital, Lamb Weston, BNP Paribas, GasunieIn deze aflevering van Koplopers gaan Liesbeth Staats en Werner Schouten in gesprek met ASN-bank directeur: Arie Koorneef. Welke rol heeft ASN bank samen met andere financiële instellingen om biodiversiteit te bevorderen en vooral: hoe doen ze dat? Arie geeft een kijkje in de strategie rondom biodiversiteit van ASN. Ook gaan Werner en Liesbeth in gesprek met Sander Mager. Sander is bestuurder bij Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en richt zich daar onder andere op biodiversiteit. Voor het waterschap heeft Sander recent een biodiversiteitsherstelplan ontwikkeld. Hoe dat er in de praktijk uit ziet, hoor je in Koplopers.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In een bijzondere kas in de botanische tuinen van de Universiteit Utrecht staan 352 containers vol met bodembegroeiing. Ze moeten de komende jaren gaan helpen bij het beantwoorden van een aantal belangrijke vragen over de toekomst van biodiversiteit in Nederland.

Het Waddengebied is enorm belangrijke voor een heleboel vogels, vissen en andere dieren. Weten wat de hotspots zijn die we moeten beschermen is daarom belangrijk, maar waar zitten die? En hoe volg je eigenlijk een piepklein vogeltje of een supersnelle vis?

We hebben op dit moment zo'n 7 procent van de diepzee in detail bekeken. We weten dan ook nog lang niet alles over deze koude, donkere plekken. Hoe zit het bijvoorbeeld met de riffen die je er vindt? Hoe werken ze? En waarom zitten ze daar waar ze zitten?

Per jaar waait er 180 miljoen ton woestijnstof van de Sahara richting het westen. Dat stof is weer een voedingsbron voor plankton in de oceaan en plankton neemt CO2 op. Zouden we ze daar niet een handje bij kunnen helpen?

De zeespiegel stijgt, de bodem daalt, het weer wordt extremer: hoe voorspel je nou hoe onze kust hierop reageert en hoe lang het duurt voordat deze weer herstelt als ie beschadigd raakt?

Terwijl antidepressiva voor mensen veel kunnen betekenen, blijken ze het leven van de rivierkreeft alleen maar moeilijker te maken.

Hoe kun je ervoor zorgen dat je patatje niet gejat wordt door een zilvermeeuw? Kijk hem diep in de ogen aan. Dan is de kans groot dat hij ergens anders zijn succes gaat beproeven. Nou wisten we dit al deels, maar nu is er ook onderzocht waar dit gedrag vandaag komt.

Het verdwijnen van verschillende soorten mijten gebeurt 1000 keer sneller dan het van nature zou moeten gaan en dat is slecht nieuws.

De kanoet zou je kunnen zien als de kanarie in de kolenmijn, maar dan voor de klimaatcrisis. Gaat het slecht met de kanoet, dan moeten wij ons ook zorgen maken en helaas heeft het beestje het behoorlijk zwaar.

Sommige schelpdieren hebben net als bomen groeilijnen. Als je die groeilijnen goed bestudeert, geven ze je allerlei belangrijke informatie over het verleden. Een favoriet onderzoeksobject in deze categorie is een schelpdier dat honderden jaren oud kan worden: de Noordkromp.

Rozen zijn rood, viooltjes zijn blauw.... toch? Nou dat blijkt dus allemaal iets ingewikkelder te zijn. De kleur van een bloem kan zich namelijk aanpassen aan de wensen van de bestuiver.

Zeegras kan in vergelijking met bomen 30 keer sneller CO2 opslaan, maar erg voorzichtig zijn we er niet mee. Daar moet verandering in komen, vindt een groep onderzoekers uit Australië.

Boeren en overheid handelen hem niet snel genoeg als het gaat om de afname van de biodiversiteit. Daarom richtte Franke Remerie een coöperatief op dat namens de leden landbouwgrond opkoopt. Die grond wordt vervolgens verpacht aan boeren die er natuurinclusieve landbouw op bedrijven. Is dit de manier voor burgers om het heft in eigen hand te nemen?

Door de coronacrisis vallen tientallen, misschien honderden frauderende en witwassende bedrijven door de mand. De bodem raakt uitgeput, met nare gevolgen voor de natuur, en schade voor boeren. En vandaag begint de eerste veiling voor 5G-frequenties.

Wat hebben het coronavirus en reizen gemeen? Ze hebben impact. Kan de coronacrisis eraan bijdragen dat een goede balans in het toerisme wordt gevonden? Een ideale vorm tussen natuurbeheer en -behoud, tussen economie en (indirecte) werkgelegenheid, tussen recreatie en natuurlijke habitat? Ja, zeggen de deskundigen.

Wat hebben het coronavirus en reizen gemeen? Ze hebben impact. Kan de coronacrisis eraan bijdragen dat een goede balans in het toerisme wordt gevonden? Een ideale vorm tussen natuurbeheer en -behoud, tussen economie en (indirecte) werkgelegenheid, tussen recreatie en natuurlijke habitat? Ja, zeggen de deskundigen.

Sommige krekels houden er indrukwekkende overlevingsstrategieën op na. Zo laat één soort zich acuut uit de lucht vallen, zodra ze het geluid van een jagende vleermuis horen die minder dan zeven meter bij ze vandaan is. Waarom dan zeven meter? Dat blijkt exact de afstand te zijn waarop vleermuizen krekels van deze grootte kunnen detecteren.

Als mannetjes boomkikkers tijdens het paringsseizoen naar de vrouwtjes lopen te roepen 'kijk mij eens aantrekkelijk zijn', dan worden ze ook gehoord door roofdieren die op zoek zijn naar een snack. Om te voorkomen dat ze hun eerste date nooit halen, wachten de boomkikkers tot hun buurman begint te kwaken, om vervolgens hun eigen geroep super strak te matchen.

Sommige beschadigde bloemen kunnen zichzelf binnen 10 tot 48 uur terugdraaien en -buigen naar de juiste positie. Zo zorgen ze dat ze alsnog kunnen voortplanten nadat er iemand op ze gaat staan, of ze bijvoorbeeld omwaaien. Onder de gespiegelde symmetrische bloemen - zoals een orchidee - lukt dit trucje bij zo'n 95 procent, de meeste stervormige symmetrische bloemen kunnen het niet.

De bosbranden in Australië voelen voor ons misschien al niet meer zo actueel, maar voor mensen die daar zelf wonen en werken is dat natuurlijk heel anders. Het inspireerde Australische onderzoekers in ieder geval om eens te kijken hoe dieren van invloed zijn op het verloop van een bosbrand. Van grote grazers is bekend dat ze door het eten van planten het brandgevaar juist kunnen verminderen, maar er blijken veel meer dieren te zijn die een brand minder erg, of juist erger kunnen maken.

Hoeveel groen is er nog over als we straks met 20 miljoen mensen in Nederland wonen? Is er in 2060 nog voldoende ruimte om de stad even te ontvluchten? Staatsbosbeheer wil met het programma Groene Metropool zorgen dat groen deel blijft uitmaken van onze leefomgeving. Maar hoe houd je dat vol als de wegen vollopen en er 1 miljoen woningen bijgebouwd moeten worden?

Arjen Kok is een gepassioneerd voorvechter en beschermer van de natuur in Nederland, met specifieke aandacht voor het Waddenzeegebied. Als Provinciaal Ambassadeur en als fotograaf ziet hij de biodiversiteit achteruit gaan. Vanwege te weinig bescherming voor de Wadden, maar ook omdat we natuur als tegenpool van de landbouw en economische vooruitgang zijn gaan zien.

De tegenstelling chemie en natuur is vals, aldus duurzaamheidsmanager Eric Kiers van BASF. Hij stelt dat het werk van de sector niet goed wordt uitgelegd. Naast dat hij het verhaal van BASF naast onderbuikgevoelens zet, helpt hij boeren met concrete toepassingen en is hij met BASF actief tot op het microniveau om biodiversiteit te herstellen.

Extinction Rebellion, de naam zegt het: rebellie tegen het uitsterven van de soorten en uiteindelijk het uitsterven van de mensheid zelf. Extreme manieren van actievoeren worden niet geschuwd. Werkt die manier? Wat drijft deze protestbeweging?

Het aantal planten- en diersoorten op aarde neemt zo snel af dat het menselijk leven in gevaar komt. Dat werd afgelopen zomer duidelijk uit wetenschappelijk onderzoek in opdracht van de Verenigde Naties. Is de ernst van de situatie in Nederland doorgedrongen? Hoe gaat de Nederlandse wetenschap om met de dreiging? Welke kansen geeft de urgente situatie bijvoorbeeld voor fundamentele veranderingen in landbouw en veeteelt?

Dr. Jane Goodall was 26 toen ze als secretaresse zonder universitaire achtergrond de jungle in werd gestuurd om chimpansees te bestuderen. Inmiddels is ze 85, maar ze reist nog steeds onafgebroken de wereld rond om haar verhaal te delen. Haar ontdekkingen over het gedrag van chimpansees veranderden de wereld. Luister hier het hele interview, waarin ze meer vertelt over haar onderzoek, de zorgen die ze heeft over de toekomst van onze planeet en de hoop die ze krijgt door te werken met jongeren.

Orka-oma's blijken enorm veel invloed te hebben op de overlevingskans van hun kleinkinderen. Voorheen kenden we dit 'grootmoedereffect' alleen bij mensen. Al sinds de jaren 70 wordt data over individuele orka's verzameld. Daaruit werd duidelijk dat orka-vrouwtjes tot ver na hun menopauze in leven blijven. Onderzoekers waren benieuwd waarom dit zo was en ontdekten dat orka's net als mensen het 'grootmoedereffect' kennen. De kleinkinderen hebben een grotere kans om te overleven, dankzij de zorg van de grootmoeder. Bij orka's is het zelfs zo dat de kans dat kleinkinderen overlijden zeven keer groter is als hun oma sterft. En: hoe minder voedsel er is, hoe belangrijker de rol van de oma bij het vinden van eten.

Dr. Jane Goodall was 26 toen ze als secretaresse zonder universitaire achtergrond de jungle in werd gestuurd om chimpansees te bestuderen. Haar ontdekkingen veranderden de wetenschap en de wereld. Luister hier naar het gesprek dat Karlijn Meinders met haar voerde.

Twee kopstukken uit de landbouw stellen een nieuwe, grootschalige ruilverkaveling voor om de landbouwcrisis het hoofd te bieden. Fastfoodketens breiden in een razend tempo uit met nieuwe vestigingen. En hoe liggen de kansen voor het Nederlandse plan om Europa weerbaarder te maken tegen grote bedrijven uit bijvoorbeeld China?

De Nederlandse regering wil Natura 2000-gebieden gaan samenvoegen of opheffen. Op die manier moet de stikstofcrisis bestreden worden. Maar voor dit plan is wel goedkeuring van de Europese Commissie nodig. En het is zo goed als zeker dat die er niet komt.

Het is onrustig in meerdere Latijns-Amerikaanse landen, met Chili en Bolivia als gewelddadige uitschieters. In het democratische en relatief welvarende Chili ligt de rechtse president Piñera zwaar onder vuur en de linkse Boliviaanse president Morales moest zijn land zelfs ontvluchten. Ligt escalatie op de loer? Bernard Hammelburg bespreekt het met Patricio Silva, hoogleraar Moderne Geschiedenis van Latijns Amerika, aan de Universiteit van Leiden. En Israël doodde twee topmannen van terreurgroep Islamic Jihad, waarna het zelf hevig onder raketvuur vanuit Gaza kwam te liggen. Schakelden de Israëli's de twee terroristen simpelweg uit omdat het schurken waren, of zat er een diepere gedachte achter? Daarover Paul Brill, buitenlandcommentator en columnist van het Parool.

Planten en schimmels kunnen er samen voor zorgen dat koolstof wordt vastgehouden in de bodem. Dan moet je alleen wel zorgen dat de juiste planten en schimmels overeind blijven. Een nieuwe kaart laat zien welke vegetatie we dan vooral niet moeten kappen. Onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben hiervoor duizenden papers en een hele stapel biologische kennis over de samenwerking tussen schimmels en planten verwerkt. Op de kaart die ze daarmee wisten te maken is te zien waar de belangrijke samenwerkingsverbanden op aarde zitten. Zo weten we dus meteen waar de vegetatie te vinden is die goed is in het opslaan van koolstof. Het laat ook zien hoeveel we daarvan al hebben verloren.

Krabben hebben over het algemeen niet een hele indrukwekkende reputatie, behalve misschien als hoofdgerecht. Maar nu blijkt dat ze eigenlijk een indrukwekkend stel hersenen hebben. Britse onderzoekers kwamen erachter toen ze eigenlijk naar een groter vraagstuk wilden kijken. Inmiddels weten we namelijk dat oceaanverzuring de werking van de hersenen van vissen kan beïnvloeden, de vraag was nu: geldt dit ook voor de krab, die een belangrijke rol in verschillende ecosystemen speelt. Om dat te kunnen achterhalen moest het leervermogen van de krab worden getoetst.

De universitaire sportscholen van USC Amsterdam en USC Leiden overtreden met de inzet van een vingerafdrukscanner de privacywet. Dat meldt NU.nl na een inventarisatie. Met het gebruik van biometrische identificatie is niets mis, maar de sportscholen bieden niet of onvoldoende actief een alternatief aan.

De ecosystemen van verschillende rivieren en beken raken bedreigd, omdat er te veel grondwater wordt opgepompt. Bijna 20 procent van de gebieden waar grondwaterwinning plaatsvindt heeft hier al mee te maken. De verwachting is dat dit in 2050 zal gelden voor meer dan de helft van deze gebieden. Voor het onderzoek moest een uniek model worden ontwikkeld dat de wereldwijde stroming van grondwater en de interactie daarvan met oppervlaktewater beschrijft. Het ging om zoveel data dat de hulp van onze nationale supercomputer Cartesius nodig was om alles te berekenen.

In het getijdengebied van de Oosterschelde is een nieuw onderwaterlab geopend. Daar wordt de komende tijd gekeken wat het effect van menselijke bouwwerken is op onderwater ecosystemen. Twaalf grote betonnen bakken - met per stuk het gewicht van 15 auto's en de inhoud van 28.000 melkpakken - moeten onderzoekers en studenten meer gaan vertellen over hoe de natuur reageert op verschillende bouwmaterialen voor toekomstige dijken. Zo weten we wanneer de dijken versterkt moeten worden, hoe we dat zo kunnen doen dat het de biodiversiteit niet schaadt.

Onderzoekers hebben ontdekt dat koraal-ouders hele specifieke eigenschappen doorgeven aan hun kinderen, waarmee ze mogelijk beter gewapend zijn tegen het veranderende klimaat. In koraalcellen komen namelijk algen voor die helpen het koraal gezond te houden. Nu blijkt dat koraal naast DNA ook die algensamenstelling doorgeeft aan de volgende generatie. Het is een mooie vondst, maar het geldt maar voor één koraalsoort, dus een oplossing voor de achteruitgang wereldwijd is het niet. Op Curaçao wordt gekeken naar een andere oplossing voor herstel waarbij onze hulp wel nodig is: het verzamelen, kweken en terugplaatsen van super divers babykoraal.

In De Balie Spreekt gaan redacteuren van De Balie op zoek naar drijfveren in het leven en werk van publieke personen. Met in deze aflevering programmamaker Luuk Ex in gesprek met natuurbeschermer Ben Koks. Koks is dé kenner van de grauwe kiekendief, een roofvogel die een cruciale rol speelde in ons beeld over natuurbehoud in Nederland. Hoe kijkt hij naar het debat rond natuurbehoud in Nederland? En waarom is het verhaal van de grauwe kiekendief voor iedereen relevant? Een gesprek over boeren en ambtenaren en een gesprek dat van onze eigen polders via het Oostblok reikt tot diep in West-Afrika.

Je kunt aan de zang van een walvis horen welke route hij heeft afgelegd. Ook blijken walvissen tijdens hun migratie samen te komen voor jamsessies, waar ze nieuwe stukjes toevoegen aan elkaars repertoire. Onderzoekers kwamen hierachter toen ze de geluidsopnames van 52 zingende walvissen op drie winterlocatie vergeleken met geluidsopnames die aan het einde van het broedseizoen waren gemaakt bij een pit stop-eiland langs de migratieroute. Daar hoorden ze de stijl terug die kenmerkend was voor één van de winterlocaties, maar ze vonden ook een lichte variatie op die stijl. Wat suggereert dat deze walvis ook nog een ander lekker hitje is tegengekomen onderweg.

We lijken een beetje verleerd te zijn om grote vergezichten te schetsen. Waar willen we heen met zijn allen? Niet alleen een punt aan de horizon, maar een hele skyline. En nu hebben we ineens 50 miljard om te investeren. Waar halen we zo snel goede ideeën vandaan?

In het meest ongunstige scenario, is de helft van het Amazonegebied in 2050 ontbost. Dat betekent een verlies van kapitaal, maar heeft ook direct invloed op het klimaat in die omgeving in de vorm van minder regen. Ook komt bij ontbossing CO2 vrij, dat anders door de bomen zou worden vastgehouden. Een heleboel van de ontboste stukken Amazonegebied worden nu niet gebruikt. Onderzoekers hebben berekend dat als we al die stukken zouden herbebossen, dit over 50 tot 100 jaar ervoor kan zorgen dat de helft van de CO2 in de atmosfeer weer wordt opgeslagen.

Er wordt druk gewerkt aan windmolenparken op zee. Bij MARIN kijken ze naar een aantal belangrijke vraagstukken die daarbij ontstaan. Hoe kunnen we bijvoorbeeld zorgen dat de parken het aanwezige ecosysteem in plaats van beschadigen juist stimuleren? Er mag immers niet gevaren worden en de blokken steen op de bodem zijn misschien wel fijner voor het zeelever dan de kale zandbodem. Ook kijken ze wat we moeten met de loze ruimte tussen de palen. Drijvende zonnepanelen worden genoemd, maar ook zeewierteelt heeft veel potentie. Alleen voordat we dit op grote schaal kunnen gaan doen, moeten we eerst nog wel even nadenken over geschikte werktuigen, de impact van meer zeewier in zee op de huidige bewoners en de verwerking.

Het gaat beroerd met de biodiversiteit en daar kunnen we, ook in Nederland, wat aan doen. En in deel 2: 200 bedrijven hebben de Rabobank Circulair Economy Challenge doorlopen.

Het is spijtig om te moeten vaststellen, maar op alle fronten faalt ineens de polder. Het legendarische Hollandse harmoniemodel loopt sinds enige tijd hopeloos vast in conflicten en verzet. Politiek, sociaal, economisch of cultureel: onderhandelen heeft totaal geen zin meer. Of het nu gaat om een nieuw pensioenstelsel, het klimaatakkoord of de groei van Schiphol. Vergeet het maar! We komen er niet meer uit samen, niets lukt. Zelfs het zeehondenoverleg klapte dit weekend.

Met Dierendag in het vooruitzicht kunnen we het natuurlijk maar over één ding hebben: beestjes in de bouw. Want of ze nou over het spoor moeten of weg onder je dakpannen, beestjes kom je overal tegen. Ecoloog Jan Beekman van Arcadis vertelt hoe het Soortmanagementplan van het adviesbedrijf bouwbedrijven kan helpen bij projecten.