Podcasts about xanana gusm

Xanana Gusmão, primeiro presidente eleito de Timor-Leste após a independência, lamenta o estado atual do mundo, descrevendo-o como "horrível" e afastado das esperanças que tinha no passado. "Não era este o mundo que esperávamos quando estávamos numa guerra esquecida", afirma, recordando o período de resistência timorense. "A lei internacional apregoada pelos grandes é violada pelos mesmos que a apregoam. Caso ofenda os seus interesses, a lei não existe". Num mundo permeado por "injustiças e intolerância", Xanana Gusmão recorda ainda a recente visista do secretário-geral da ONU, António Guterres, a Timor: "Ele diz e nós concordamos. O problema está no sistema financeiro". See omnystudio.com/listener for privacy information.

No recapitulativo desta Semana em África, o destaque vai para a Guiné-Bissau onde a actualidade política foi muito densa nestes últimos dias, com Braima Camará, líder do partido MADEM G-15, a denunciar na quarta-feira um alegado plano do poder no sentido de adiar as legislativas de 24 de Novembro. Esta semana, o que também gerou debate foi a recente nomeação de Suzana Sissoco Embaló, filha do chefe de Estado como conselheira especial da presidência. A Liga Guineense dos Direitos Humanos reclamou que se volte atràs nesta decisão, argumentando que, apesar de ser legal, esta nomeação coloca "questões de ética".Também continuou na Guiné-Bissau a polémica gerada pelos obstáculos colocados na semana passada à Presidente do Sindicato dos Jornalistas na cobertura de um evento do governo. Uma situação perante a qual o Comité para a Protecção dos Jornalistas anunciou que iria informar o Conselho dos Direitos Humanos da ONU, sobre a situação prevalecente na Guiné-Bissau em termos de liberdade de imprensa. Nesta quinta-feira e desde já, esta entidade publicou na sua página internet, um artigo enunciando os diversos incidentes ocorridos desde o começo deste ano nesse domínio.Noutro debate, esta semana foi igualmente marcada pelas declarações do Primeiro-Ministro timorense Xanana Gusmão que denunciou "golpes presidenciais" na Guiné-Bissau e considerou que este país "não tem condições" para passar a assegurar a presidência rotativa da CPLP a partir do ano que vem.Estas declarações causaram indignação do lado da Presidência Guineense. Na segunda-feira, Fernando Delfim da Silva, antigo chefe da diplomacia e actual conselheiro político do Presidente da Guiné-Bissau, Umaro Sissoco Embaló, denunciou um "atrevimento intolerável".Dias depois, na quinta-feira, o próprio Presidente guineense também reagiu às declarações do Primeiro-Ministro timorense. Umaro Sissoco Embaló lamentou as críticas dos "irmãos" dirigentes timorenses, colocou em causa as capacidades de Xanana Gusmão, referindo que "toda a gente sabe que se esquece" e disse, por outro lado, que não pediu para presidir a CPLP.Perante a polémica instalada, Gareth Guadalupe, Ministro dos Negócios Estrangeiros de São Tomé e Príncipe, país que assegura actualmente a presidência rotativa da CPLP, admitiu que venha a ser discutida a situação política na Guiné-Bissau numa reunião informal a ser organizada à margem da próxima Assembleia Geral das Nações Unidas, em Nova Iorque.Noutro aspecto, relativamente à actualidade interna de São Tomé e Príncipe, o chefe do governo, Patrice Trovoada, anunciou publicamente que o Estado vai indemnizar em cerca de 400 mil Euros o ex-Ministro das Finanças, Américo Ramos, detido ilegalmente em 2019 sob a acusação de corrupção e desvio de 17 milhões de dólares.Noutra actualidade, esta semana ficou também marcada com o selo da violência.No Burkina Faso, um massacre no Sábado passado numa localidade do centro-norte do país, resultou em pelo menos 400 mortos, de acordo com um colectivo de familiares das vítimas. O ataque nomeadamente condenado pela União Europeia foi reivindicado pelo Grupo de Apoio ao Islão e aos Muçulmanos, organização ligada à Al Qaeda, um dos grupos activos na região.Noutras latitudes, na República Democrática do Congo, apesar de um cessar-fogo vigente desde 4 de Agosto, recomeçaram no Domingo passado os combates entre o exército congolês e os rebeldes do M23 na zona densamente povoada de Lubero, no Norte-Kivu, no leste da República Democrática do Congo, de acordo com informações confirmadas tanto pelas forças congolesas como pelos rebeldes. O recrudescimento da violência acontece numa altura em que Luanda tem estado a envidar esforços para confortar o diálogo entre a RDC e o Ruanda que tem sido acusado de participar na desestabilização do território do seu vizinho.Em Angola, foi designadamente notícia a detenção e condenação a dois meses de prisão com pena suspensa do director da ONG "Friends of Angola" pela prática dos crimes de resistência e desobediência às autoridades.Em Moçambique, a actualidade esteve colocada sob o prisma da economia, com a realização da FACIM, Feira Internacional de Maputo, que termina este fim-de-semana.Entretanto, em Cabo Verde, os olhares estão virados para o Fórum de cooperação China-África que vai decorrer em Pequim de 4 a 6 de Setembro, um encontro no qual o país deposita muitas expectativas, com a presença de uma importante delegação chefiada pelo Primeiro-Ministro.

Secretário-geral da Nações Unidas foi acolhido por milhares de jovens na rua ao chegar na capital Díli; após se reunir com presidente timorense, José Ramos Horta, e o primeiro-ministro, Xanana Gusmão, ele manifestou disposição da organização em apoiar os esforços em favor de áreas como segurança alimentar, educação, saúde e infraestruturas.

Từ ngày 03-13/09/2024, Đức giáo hoàng Phanxicô sẽ thăm bốn nước Đông Nam Á và châu Đại Dương, bao gồm Indonesia, Papua New Giunea, Timor Leste và Singapore. Chuyến đi dài nhất này, gần 33 ngàn cây số, đi qua 4 quốc gia và 2 châu lục, diễn ra trong một khoảng thời gian ngắn 10 ngày, đặt ra nhiều câu hỏi về tính khả thi cho vị giáo hoàng đã 87 tuổi, phải đi lại bằng xe lăn và có nhiều vấn đề về sức khoẻ. Thông tin này đã được hoan nghênh không chỉ từ các Giáo hội Công Giáo ở các nước này, mà từ cả các lãnh đạo chính quyền và lãnh đạo các tôn giáo khác. Chuyến đi của Đức giáo hoàng Phanxicô đang được mọi người ở các nước này mong đợi.Điều đáng tiếc là trong chuyến tông du này, Việt Nam không nằm trong số các điểm đến của Ngài bất chấp những chuyển biến trong năm nay : Việt Nam vừa cho phép Tòa thánh đặt văn phòng đại diện thường trực, cũng như việc tiếp xúc đều đặn của « tổ công tác hỗn hợp » giữa Tòa Thánh và Việt Nam để tiến tới thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.Phải chăng các nước được chọn trong chuyến tông du này đều có mục đích? Linh mục Phạm Hoàng Dũng, từ Liège, Bỉ giải thích:Theo lịch trình công bố của Phòng báo chí Vatican, Đức Phanxicô sẽ có 4 bài diễn văn chính thức và khoảng 16 bài giảng trong các thánh lễ. Chuyến đi này còn là cơ hội để Tòa Thánh bày tỏ những quan điểm của mình : Từ ngày lên địa vị giáo hoàng, Đức Phanxicô luôn kêu gọi những mục tử, những người hợp tác với ngài trong chức giám mục, linh mục đi đến các vùng ngoại vi (périphérie) để loan báo Tin mừng.Khái niệm vùng ngoại vi trong ngôn ngữ châu Âu dùng để chỉ nơi kết thúc của một thành phố, thường là những khu dân cư phức tạp, nơi mà nạn nghèo đói và các tệ nạn xã hội lan tràn. Và vì thế những con người của Đức Ki-tô phải đi đến và hiện diện ở những nơi đó để trình bày Tin mừng của Chúa.Nhưng vùng ngoại vi không chỉ giới hạn về mặt địa lý, mà nó còn mở rộng ra cả không gian chính trị, tôn giáo và kỹ thuật công nghệ, nơi mà các tôn giáo gặp gỡ để cùng xây dựng thế giới, nơi các chính sách chính trị không loại trừ con người và công nghệ mới không phá hủy nhưng xây dựng thế giới tốt đẹp hơn.Chuyến đi Mông Cổ năm 2023 là một ví dụ điển hình cho chủ trương này của Ngài. Gặp gỡ với các tôn giáo đặc trưng của Mông Cổ, Đức Phanxicô đã kêu gọi hợp tác gìn giữ và phát triển văn hoá bản sắc, nhất là sự bền vững của thảo nguyên nơi cộng đồng nhân loại cùng sinh sống.Indonesia và khẩu hiệu « Đức tin-Tình Huynh đệ-Lòng Cảm thương »Chuyến đi đến các nước châu Á đã được chuẩn bị từ năm 2020 cùng với những chuyến đi đến các nước Phi châu. Hai lục địa này có số tín hữu gia tăng không ngừng và có thể nói đây là tương lai của Giáo hội Công giáo.Thủ đô Jakarta sẽ là điểm dừng đầu tiên. Ngài là vị giáo hoàng thứ ba, sau Đức Phaolô VI (1970) và Đức Gioan-Phaolô II (1989) đặt chân đến Indonesia, quốc gia lớn nhất, đông dân nhất Đông Nam Á và có tín đồ Hồi giáo đông nhất thế giới 270 triệu người, tức chiếm đến 87% dân số Indonesia, trong khi số người theo Ki-tô giáo chiếm khoảng 11%.Theo Hồng y Ignatius Suharyo Hardioatmodjo, giáo phận Jarkarta, hai tổ chức Hồi giáo lớn nhất nước này là Muhammadiyah và Nahdlatul Ulama, « rất cởi mở và khoan dung ». Chính vì điều này, ban tổ chức đã lấy khẩu hiệu Đức tin-Tình Huynh đệ-Lòng Cảm thương (Faith-Fraternity-Compassion) làm chủ đề cho chuyến thăm.Nhân chuyến thăm này, đường hầm Terowongan Silaturahmi dài 28,3m sẽ được tổng thống Joko Widodo khánh thành trong tháng Tám này. Đường hầm nối liền Nhà thờ Chính toà Đức Mẹ Mông Triệu và Đền thờ Hồi giáo Istiqlal lớn nhất Đông Nam Á. Đây chính là biểu tượng cho cơ hội bắc cầu đối thoại với Hồi giáo tại đất nước vạn đảo.Papua New Guinea và những yếu tố bất ổnPapua New Guinea, nơi Đức Phanxicô từng hy vọng viếng thăm năm 2020 nhưng bị đại dịch Covid-19 ngăn trở, sẽ là chặng dừng chân thứ hai, nhưng đây cũng là một điểm đến chứa đựng nhiều yếu tố bất ổn.Thứ nhất, Vị khâm sứ Toà thánh, người gánh vai trò chính trong việc chuẩn bị cho chuyến đi, chỉ mới được bổ nhiệm hồi tháng 3/ 2024 sau khi vị trí này bị để trống một thời gian dài.Kế đến, từ đầu năm nay, bạo lực và bất ổn xã hội bùng phát và diễn tiến theo hướng trở nên trầm trọng. Vào tháng giêng 2024, việc cắt giảm lương của các nhân viên an ninh và đề xuất thay đổi thuế đã làm bùng phát bạo lực ở nhiều thành phố tại một đất nước có khoảng 10 triệu dân, làm hơn 22 người thiệt mạng. Thủ tướng Lames Marape đã phải ban hành tình trạng khẩn cấp trong 14 ngày. Sự việc này, theo Hồng y John Ribat, “đã phá hủy tất cả những gì mà người dân Papua New Guinea đã xây dựng trong suốt 49 năm sau khi giành độc lập”.Thêm vào đó là xung đột giữa các bộ lạc trên những vùng cao nguyên, gây chết chóc ngày càng nhiều do sự gia tăng sử dụng các vũ khí hiện đại. Những vùng cao nguyên này xa xôi hẻo lánh, nhưng có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, kể cả vàng.Nhưng bất ổn tại Papua New Guinea còn nảy sinh giữa những nhóm theo Ki-tô giáo (bao gồm Công giáo, Tin lành). Theo điều tra, có 98% người Papua New Giunea tự nhận theo Ki-tô giáo. Vì thế, những người theo Tin Lành đã vận động để thay đổi Hiến pháp theo đó Papua New Guinea sẽ là nước Ki-tô giáo. Nhưng các nhóm Công giáo chống đối; xem hành động này là “lỗi thời và gây rối loạn xã hội”. Hội đồng giám mục nước này đã gửi một lá thư chỉ trích đến Ủy ban Cải cách Hiến pháp và luật pháp : “Mặc dù Papua New Guinea đã có Kinh thánh trong Hạ viện từ năm 2015 và tự hào rằng có hơn 90% là người theo đạo Thiên chúa, chúng tôi không thấy có sự giảm bớt nào về tham nhũng, bạo lực, tình trạng vô luật pháp và hành vi xúc phạm trong các cuộc tranh luận của Quốc Hội”.Ủy ban chuẩn bị hy vọng sẽ không xảy bất ổn có thể dẫn đến việc phải hủy bỏ chuyến đi. Papua New Guinea là một quốc gia biển đảo bị ảnh hưởng trầm trọng do biến đổi khí hậu như lũ lụt, hạn hán và mực nước biển dâng cao. Những chủ đề này gần gũi với Đức Phanxicô, sẽ được nêu lên khi Ngài đề cập đến vấn đề “chăm sóc ngôi nhà chung của chúng ta” như đã nói đến trong thông điệp Laudato si' và tông huấn Laudate Deum.Đông Timor và những nghịch lý của chuyến điĐông Timor, còn được gọi là Timor-Leste, nổi bật trong bốn điểm dừng chân trong chuyến đi của Đức Giáo hoàng Phanxicô. Dân số 1,3 triệu người của quốc gia này là 97% theo Công giáo. Đông Timor tách ra khỏi Indonesia từ năm 2002, nên có thể nói đây là vị giáo hoàng thứ hai đến nước này, vì đức Gioan-Phaolo II đã đến thủ đô Dili vào năm 1989.Cộng đoàn công giáo Đông Timor mang dấu ấn của Đức cha Carlos Filipe Ximenes Belo, giám mục của hòn đảo, người đoạt giải Nobel Hòa Bình do vai trò của ngài trong việc giành độc lập, nhưng sau đó bị tố cáo đã lạm dụng tình dục một số trẻ em địa phương.Khoảng 700.000 người - hơn một nửa dân số - dự kiến ​​sẽ dự Thánh lễ của Giáo hoàng vào ngày 10 tháng 9 tại thủ đô Dili.Tuy nhiên, việc chi ra đến 12 triệu đôla để đón tiếp giáo hoàng đã gây ra nhiều chỉ trích, vì 42% dân số Đông Timor sống dưới mức nghèo đói,không đủ lương thực. Theo Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO), Đông Timor đang phải đối diện với những thách thức nghiêm trọng về an ninh lương thực. Lạm phát thì cao và biến đổi khí hậu thì đã làm giảm sản lượng ngũ cốc, đẩy khoảng 364.000 người ( 27% dân số ) vào tình trạng thiếu thốn lượng thực nghiêm trọng từ tháng 5 đến tháng 9.Những người chống đối còn cáo buộc chính phủ của thủ tướng Xanana Gusmão ưu tiên cho các nghi lễ mà không quan tâm đến các ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Mặc dù vậy, hầu hết người Công giáo đều vui mừng về chuyến thăm của Đức Giáo hoàng.Singapore: Cửa ngõ để vào Trung Quốc ?Chặng cuối của chuyến đi của Đức Phanxicô sẽ là Singapore,  nơi mà cách nay 38 năm vào năm 1986 đức Gioan-Phaolo II đã từng đặt chân đến.Ban tổ chức đã lấy khẩu hiệu Hiệp nhất và hy vọng (Unity Hope) làm chủ đề cho chuyến viếng thăm. Theo báo chí, Singapore như cách cửa mở vào vùng đất rộng lớn là Trung Quốc, vì Singapore có cộng đồng người Hoa theo Công giáo đóng vai trò quan trọng cả về chính trị và kinh tế.Singapore còn là một trung tâm tài chính và công nghệ không chỉ của vùng Đông Nam Á mà của cả thế giới. Ngày cuối cùng ở Singapore, Đức giáo hoàng sẽ gặp gỡ và chúc lành cho những người cao tuổi sống tại Saint Joseph's Home và Villa Francis Home, sau đó là cuộc gặp với các giáo sĩ và tu sĩ cao tuổi trước khi có cuộc gặp khác với giới trẻ.Điều đó như là một thông điệp về một xã hội phát triển nhưng không gạt sang bên lề những con người “khác”: người già, người thiếu phương tiện…An ninh: Vấn đề hóc búaĐảo quốc Singapore được coi là một trong những quốc gia ổn định nhất thế giới về mặt chính trị. Nhưng ngay cả ở đây, chặng cuối trong chuyến thăm của Giáo hoàng, vẫn có những rủi ro.Mối đe dọa chính không đến từ bên trong thành phố thịnh vượng với khoảng năm triệu dân, mà từ khu vực rộng lớn hơn. Tại nước láng giềng Malaysia, nơi có phần lớn dân số theo đạo Hồi, các nhóm chiến binh dự trù tổ chức các cuộc biểu tình phản đối chuyến thăm của Giáo hoàng từ ngày 11 đến 13/09. Tại nước này, trạng tâm lý chống Israel gia tăng mạnh trong bối cảnh cuộc chiến ở Gaza.Aruna Gopinath, từng là giáo sư tại Đại học Quốc phòng Malaysia, đã thẳng thắn nói với UCA News rằng "Giáo hoàng đã chọn sai thời điểm để đến [Singapore]"."Với việc Singapore được coi là ủng hộ Israel, chuyến thăm của Giáo hoàng chắc chắn sẽ kích động các nhóm ủng hộ Hồi giáo cực đoan", bà nói. "Cần phải có sự quan sát toàn diện ở Malaysia".Các chuyên gia khác nhấn mạnh khả năng xảy ra một cuộc tấn công đơn độc, như ở Indonesia, do những cá nhân bị kích động từ các tổ chức như Nhà nước Hồi giáo hoặc al-Qaeda.Một báo cáo đánh giá mối đe dọa được công bố trong năm nay cho biết "mặc dù không có dấu hiệu nào cho thấy một cuộc tấn công sắp xảy ra, nhưng mối đe dọa khủng bố đối với Singapore vẫn ở mức cao".Thành công trước khi bắt đầu ?Chưa thể nói gì bởi vì việc chuẩn bị cho một một chuyến đi dài và lâu của một vị giáo hoàng 87 tuổi có nhiều vấn đề về sức khoẻ thì rất phức tạp. Phức tạp không chỉ về chi phí cho chuyến đi mà còn về mặt an ninh trong tình hình thế giới bất ổn hiện nay. Tuy thế, điều có thể cảm nhận được là sự sẵn sàng và lòng hiếu khách của các tín hữu Công giáo hay không Công giáo và của các nhà lãnh đạo các tôn giáo và chính phủ ở các nước này.Nhân chuyến đi của Đức Giáo Hoàng, những nước xung quanh như Philippines hay Việt Nam cũng như Hồng Kông gởi phái đoàn sang Singapore. Điều này mở ra một cánh cửa cho một chuyến đi khác của ngài đến các quốc gia mà chưa từng có vị Giáo hoàng nào đặt chân đến: Việt Nam và Trung Quốc.RFI Tiếng Việt xin cảm ơn Linh mục Phạm Hoàng Dũng, từ Liège, Bỉ.

A protecção dos oceanos é um tema candente à escala planetária e tem estado no centro de uma série de reuniões internacionais.É o caso da nona conferência alusiva "O nosso oceano" da semana passada na Grécia.A Guiné-Bissau fez-se representar pelo ministro do ambiente, biodiversidade e acção climática Viriato Cassamá. Viriato Cassamá, ministro guineense do ambiente, biodiversidade e acção climática  conta-nos quais as dinâmicas em curso em prol da protecção dos mares."É uma iniciativa global que visa preservar os oceanos. Porque os oceanos constituem um recurso inestimável para todo o mundo e a forma como os recursos naturais têm estado a ser explorados e a forma como os oceanos têm estado a ser utilizados preocupa o mundo.Nesse sentido, houve várias conferências internacionais sobre os oceanos e este anos estamos a realizar a 9a Conferência Internacional sobre os Oceanos.Acho que é muito importante para todos os países costeiros e países insulares que se envolvam com muita força nesta iniciativa global, porque os nossos recursos marinhos devem ser protegidos, devem ser conservados e devem ser geridos de forma a poder servir não só a nossa geração como também a geração futura."Precisamente em Atenas marcaram presença uma série de personalidades de primeiro plano também da lusofonia.Ulisses Correia e Silva, enfatizou o facto de mais de 99% do território de Cabo Verde ser composto por mar.O primeiro-ministro cabo-verdiano afirmou aí estar empenhado em que o país se posicione como um líder na economia azul, estabelecendo metas ambiciosas para a transição energética, gestão da água e desenvolvimento sustentável, envolvendo activamente o sector privado.Por seu lado o seu homólogo são-tomense Patrice Trovoada enfatizava o facto de a sobrepesca, a poluição transoceânica e o impacto ambiental das actividades da marinha mercantil serem alguns dos desafios significativos que o arquipélago equatorial enfrenta.Timor Leste, através do seu chefe do executivo, Xanana Gusmão, salientou, por seu lado, que o país asiático tem uma biodiversidade marinha rica com “75% das espécies de corais existentes no mundo".Vamos ver, então, como é que a Guiné-Bissau se posiciona quanto a estas questões. De novo com Viriato Cassamá, ministro guineense do ambiente que interveio em dois debates em Atenas, um deles do PRCM, o Programa Regional Costeiro Marinho, que engloba desde a Mauritânia até à Serra Leoa."A minha intervenção vai no sentido de mostrar o que é que a Guiné-Bissau tem na manga para cumprir o objectivo 30 30 do Quadro Global da Biodiversidade. Neste momento temos 26,3% do nosso território nacional, como as áreas protegidas, e é a meta 30 30 diz que até 2030, todos os países partes da convenção devem ter pelo menos 30% do seu território nacional como áreas protegidas.E nós neste momento já contamos com 26,3% e dentre esses 26,3%, 12,6 são áreas marinhas protegidas e 13,7 são áreas protegidas terrestres. E dentro dessas áreas protegidas terrestres, a Guiné-Bissau conta com uma cobertura florestal de 10% do Mangal e entre esses 10%, 29% da floresta do Mangal encontra-se dentro dessas áreas protegidas.E nós sabemos que temos os desafios a enfrentar relativamente ao atingimento desta meta 30 30 Mas o país tem implementado diversas iniciativas, que posso citar.E no mês de fevereiro último nós entregámos a nossa candidatura ou então a candidatura do arquipélago dos Bijagós como Património Natural Mundial da UNESCO."Tinha vindo aqui a Paris para o efeito. "Exacto. E esta acção visa proteger e preservar um dos ecossistemas mais ricos e diversos do país. Uma outra acção que temos estado a empreender é a criação de um santuário ecológico ao redor de algumas ilhas do arquipélago dos Bijagós, cobrindo 0,26% do território nacional. E esta acção também visa proteger as espécies vulneráveis e seus habitats. Por exemplo, as tartarugas marinhas.Uma terceira acção que a Guiné-Bissau tem estado a empreender é a criação da Segunda Reserva da Biosfera no Complexo do Cacheu e nas ilhas costeiras do Geta-Pixice, abrangendo 11,7% do território nacional. Esta iniciativa visa promover, de um lado, o desenvolvimento sustentável e, por outro lado, a conservação da biodiversidade."Será realista manter as metas definidas em prol da biodiversidade e poderão elas ser alcançadas ? As respostas de Viriato Cassamá, ministro guineense do sector."Nós implementamos políticas e regulamentos para proteger os nossos ecossistemas marinhos, combatendo assim a pesca ilegal e promovendo práticas sustentáveis.E, além disso, o que acabei de frisar, temos estado a fortalecer as nossas parcerias, tanto a nível regional como a nível internacional, para podermos partilhar informações e recursos na luta contra as ameaças transnacionais, como por exemplo, tráfico de droga e tráfico das pessoas humanas."Que preconiza, então, para o futuro o Estado guineense, país com uma larga costa e um vasto arquipélago, os Bijgagós ? Viriato Cassamá admite que o recurso às novas tecnologias seriam determinantes."Nós estamos comprometidos, como eu disse, em abraçar as tecnologias inovadoras para impulsionar a nossa segurança marítima. Para tal, nós temos que adoptar sistemas de monitoramento remoto através de satélites e drones, para podermos aumentar a nossa capacidade de vigilância e resposta a incidentes a nível marítimo.E, além disso, estamos investindo também em tecnologias de sensoriamento remoto e análise de dados para podermos melhor entender e proteger os nossos ecossistemas: os nossos ecossistemas marinhos, incluindo a detecção precoce da poluição e avaliação do impacto das mudanças climáticas que têm estado a assolar grandemente os oceanos a nível mundial."

As a resistance fighter turned statesman, Prime Minister Xanana Gusmão has devoted his life to the struggle for Timorese independence. On the sidelines of the ASEAN-Australia summit, he opened up to Geraldine and Hamish about why he is such a staunch advocate for processing the gas from the Greater Sunrise project onshore in Timor-Leste and what his dreams are for his country.  

Listen to news from and about the Church in Asia in a capsule around 10 minutes. Timor-Leste independence hero Xanana Gusmão returns to power after his party won the parliamentary election. This story and more are in this week's podcast.Filed by UCA News reporters, compiled by Rock Ronald Rozario, edited by Anosh Malekar, presented by John Laurenson, background score by Andre Louis and produced by Binu Alex for ucanews.comFor news in and about the Church in Asia, visit www.ucanews.comTo contribute please visit www.ucanews.com/donateOn Twitter Follow Or Connet through DM at : twitter.com/ucanews

Em Timor Leste, Xanana Gusmão lidera com 39% os votos já contados das eleições legislativas mais concorridas na história do país, tanto em eleitores como centros de votação. Em Moçambique, regressa a esperança de paz e de um novo começo na região de Cabo Delgado, e no futebol, Vinicius Junior foi vitima de insultos e cânticos racistas dos adeptos do Valência.

As the newest nation in Southeast Asia, Timor-Leste has been independent for just over 20 years. Timor-Leste is regularly ranked the most democratic nation in the region, and since reclaiming independence in May 2002, the country's political situation has grown increasingly complex, with the emergence of new parties, new coalitions and new leaders. Yet the recent presidential election in April 2022 delivered the return of a familiar face: Jose Ramos Horta, once an activist in exile, and now President of Timor-Leste for a second time with the powerful backing of politician Xanana Gusmão. Joining Dr Natali Pearson on SSEAC Stories, Professor Michael Leach analyses the implications of Jose Ramos-Horta's return to the presidency in Timor-Leste, exposing two fundamental competing trends in national politics. On the one hand, the recent electoral campaign was testament to the dynamism of Timorese politics, with a broader field of candidates vying for the presidency. On the other, the ballots laid bare the continuing influence of the 1975 generation of male politicians on national politics. Looking forward, Professor Leach reflects on the significance of these results for the parliamentary elections to be held in early 2023. About Michael Leach: Professor Michael Leach is a comparative political scientist with twenty years research experience in Timor-Leste and the Pacific. He is a leading commentator and analyst of the politics and history of Timor-Leste, and a co-founder of the international area studies association, the Timor-Leste Studies Association. He is the author of Nation-Building and National Identity in Timor-Leste (Routledge, 2017); and co-editor (with Andrew McWilliam) of the Routledge Handbook of Contemporary Timor-Leste (Routledge, 2019). For more information or to browse additional resources, visit the Sydney Southeast Asia Centre's website: www.sydney.edu.au/sseac. Learn more about your ad choices. Visit megaphone.fm/adchoices Support our show by becoming a premium member! https://newbooksnetwork.supportingcast.fm/new-books-network

As the newest nation in Southeast Asia, Timor-Leste has been independent for just over 20 years. Timor-Leste is regularly ranked the most democratic nation in the region, and since reclaiming independence in May 2002, the country's political situation has grown increasingly complex, with the emergence of new parties, new coalitions and new leaders. Yet the recent presidential election in April 2022 delivered the return of a familiar face: Jose Ramos Horta, once an activist in exile, and now President of Timor-Leste for a second time with the powerful backing of politician Xanana Gusmão. Joining Dr Natali Pearson on SSEAC Stories, Professor Michael Leach analyses the implications of Jose Ramos-Horta's return to the presidency in Timor-Leste, exposing two fundamental competing trends in national politics. On the one hand, the recent electoral campaign was testament to the dynamism of Timorese politics, with a broader field of candidates vying for the presidency. On the other, the ballots laid bare the continuing influence of the 1975 generation of male politicians on national politics. Looking forward, Professor Leach reflects on the significance of these results for the parliamentary elections to be held in early 2023. About Michael Leach: Professor Michael Leach is a comparative political scientist with twenty years research experience in Timor-Leste and the Pacific. He is a leading commentator and analyst of the politics and history of Timor-Leste, and a co-founder of the international area studies association, the Timor-Leste Studies Association. He is the author of Nation-Building and National Identity in Timor-Leste (Routledge, 2017); and co-editor (with Andrew McWilliam) of the Routledge Handbook of Contemporary Timor-Leste (Routledge, 2019). For more information or to browse additional resources, visit the Sydney Southeast Asia Centre's website: www.sydney.edu.au/sseac. Learn more about your ad choices. Visit megaphone.fm/adchoices Support our show by becoming a premium member! https://newbooksnetwork.supportingcast.fm/southeast-asian-studies

As the newest nation in Southeast Asia, Timor-Leste has been independent for just over 20 years. Timor-Leste is regularly ranked the most democratic nation in the region, and since reclaiming independence in May 2002, the country's political situation has grown increasingly complex, with the emergence of new parties, new coalitions and new leaders. Yet the recent presidential election in April 2022 delivered the return of a familiar face: Jose Ramos Horta, once an activist in exile, and now President of Timor-Leste for a second time with the powerful backing of politician Xanana Gusmão. Joining Dr Natali Pearson on SSEAC Stories, Professor Michael Leach analyses the implications of Jose Ramos-Horta's return to the presidency in Timor-Leste, exposing two fundamental competing trends in national politics. On the one hand, the recent electoral campaign was testament to the dynamism of Timorese politics, with a broader field of candidates vying for the presidency. On the other, the ballots laid bare the continuing influence of the 1975 generation of male politicians on national politics. Looking forward, Professor Leach reflects on the significance of these results for the parliamentary elections to be held in early 2023. About Michael Leach: Professor Michael Leach is a comparative political scientist with twenty years research experience in Timor-Leste and the Pacific. He is a leading commentator and analyst of the politics and history of Timor-Leste, and a co-founder of the international area studies association, the Timor-Leste Studies Association. He is the author of Nation-Building and National Identity in Timor-Leste (Routledge, 2017); and co-editor (with Andrew McWilliam) of the Routledge Handbook of Contemporary Timor-Leste (Routledge, 2019). For more information or to browse additional resources, visit the Sydney Southeast Asia Centre's website: www.sydney.edu.au/sseac. Learn more about your ad choices. Visit megaphone.fm/adchoices Support our show by becoming a premium member! https://newbooksnetwork.supportingcast.fm/political-science

As the newest nation in Southeast Asia, Timor-Leste has been independent for just over 20 years. Timor-Leste is regularly ranked the most democratic nation in the region, and since reclaiming independence in May 2002, the country's political situation has grown increasingly complex, with the emergence of new parties, new coalitions and new leaders. Yet the recent presidential election in April 2022 delivered the return of a familiar face: Jose Ramos Horta, once an activist in exile, and now President of Timor-Leste for a second time with the powerful backing of politician Xanana Gusmão. Joining Dr Natali Pearson on SSEAC Stories, Professor Michael Leach analyses the implications of Jose Ramos-Horta's return to the presidency in Timor-Leste, exposing two fundamental competing trends in national politics. On the one hand, the recent electoral campaign was testament to the dynamism of Timorese politics, with a broader field of candidates vying for the presidency. On the other, the ballots laid bare the continuing influence of the 1975 generation of male politicians on national politics. Looking forward, Professor Leach reflects on the significance of these results for the parliamentary elections to be held in early 2023. About Michael Leach: Professor Michael Leach is a comparative political scientist with twenty years research experience in Timor-Leste and the Pacific. He is a leading commentator and analyst of the politics and history of Timor-Leste, and a co-founder of the international area studies association, the Timor-Leste Studies Association. He is the author of Nation-Building and National Identity in Timor-Leste (Routledge, 2017); and co-editor (with Andrew McWilliam) of the Routledge Handbook of Contemporary Timor-Leste (Routledge, 2019). For more information or to browse additional resources, visit the Sydney Southeast Asia Centre's website: www.sydney.edu.au/sseac.

O Nobel da Paz, José Ramos Horta, regressou neste 20 de maio à Presidência da República Democrática de Timor-Leste. No cenário mais provável, já nos próximos meses, vai empossar Xanana Gusmão – reconhecido como ´pai da pátria´, o mais ouvido por todos em Timor – no cargo de primeiro-ministro.

Uma conversa com o ex-presidente e ex-primeiro-ministro de Timor Leste sobre os vinte anos da independência do país, e sobre as perspectivas para o novo governo que toma posse nesta semana.

O Nobel da Paz de 86, José Ramos Horta, agora com 72 anos de idade, está lançado para uma década depois regressar à presidência da República Democrática de Timor Leste, apoiado pelo Conselho Nacional da Resistência Timorense, de Xanana Gusmão.

Alerta CM! O 5º episódio de o Fighter e o Careca contou em estúdio com o jornalista e apresentador João Oliveira Ferreira. Desde as emissões em rádios pirata na Amadora à Grande Reportagem “Agonia”, passando por uma entrevista exclusiva com Xanana Gusmão numa casa de banho. Senhoras e senhores bem-vindos!

Em 1999, o então primeiro-ministro do Timor Leste, Xanana Gusmão, foi entrevistado no programa "De Olho no Mundo", uma co-produção da Eldorado com a BBC de Londres. Entrevista concedida a Adhemar Altieri.

His Excellency Kay Rala Xanana Gusmão is the Minister of Planning and Strategic Investment for the Democratic Republic of Timor-Leste. He has served as President of his country for five years, Prime Minister for seven and a half years and was a central figure in his country’s 24-year struggle for the restoration of independence. In this public address he discussed Political Transition and National Unity: The Timor-Leste Story, exploring the lessons of nation building and transition in Australia’s ‘near neighbor to the north’. He reflected on the ways Timor-Leste’s experience relates to international experience and present his views on how emerging global trends are impacting developing nations and fragile States. His Excellency Kay Rala Xanana Gusmão is the Minister of Planning and Strategic Investment of the Government of Timor-Leste. Until stepping aside in February 2015 to facilitate a generational leadership transition, he was the Prime Minister of his country for seven and a half years. Prior to this role as Prime Minister he served as the first elected President of the Republic after being sworn in on the 20th of May 2002, the day marking Timor-Leste’s official restoration of independence. Xanana Gusmão was a central figure in the quest for independence and after the Indonesian occupation began in 1975 he became deeply engaged in the resistance struggle. In 1981 he was elected leader of the Resistance and Commander-in-Chief of the National Liberation Armed Forces of Timor-Leste. He went on to conceive and implement the Policy of National Unity bringing together all to work cooperatively to achieve the goal of national sovereignty. In November of 1992, after 17 years of active resistance, Kay Rala Xanana Gusmão was captured in the capital Díli and even though imprisoned in Indonesia until September 1999, he continued to lead the struggle to achieve freedom for his people. On release he returned to see his dream of an independent Timor-Leste realised and turned his efforts to the task of national reconstruction, continuing his life-long work of service to uphold the independence and dignity of the people of Timor-Leste. Kay Rala Xanana Gusmão has received recognition around the world for his humanitarian work and his role as a champion of peace and reconciliation. ST Lee Lecture The ST Lee Lecture on Asia and the Pacific was established in 2007 thanks to the generous support of Singaporean businessman and philanthropist Dr ST Lee. The lecture provides an opportunity for a distinguished figure from the Asia Pacific to speak on developments or trends in the region.

Key note speech by Xanana Gusmão during the inaugural 2012 edition of the Edinburgh International Culture Summit

O Primeiro-Ministro da República Democrática de Timor Leste, Xanana Gusmão, vai receber o título de Doutor Honoris Causa pela Universidade de Coimbra no dia 28 de setembro pelas 10H30. Os estudantes timorenses Levi, Casimiro, Hélder e Alberto contam-nos quem é, para eles, Xanana Gusmão. Não perca a transmissão em direto da cerimónia em www.uc.pt/ucv.