Podcasts about ngay

  • 194PODCASTS
  • 1,924EPISODES
  • 16mAVG DURATION
  • 5WEEKLY NEW EPISODES
  • Jul 30, 2025LATEST

POPULARITY

20172018201920202021202220232024

Categories



Best podcasts about ngay

Show all podcasts related to ngay

Latest podcast episodes about ngay

Sự việc & Góc nhìn
Chuyện hôm nay: Đừng vội xóa bỏ những chỉ dẫn địa lý cũ

Sự việc & Góc nhìn

Play Episode Listen Later Jul 30, 2025 3:10


Ngay sau khi sáp nhập tỉnh thành, trên nhiều tuyến đường đã có sự thay đổi biển báo địa giới hành chính. Điều này đôi khi khiến người lái xe bối rối do chưa quen thuộc.

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Gặp nha sĩ ngay từ chiếc răng đầu tiên – thông điệp từ Tuần lễ Sức khỏe Răng miệng 2025

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Jul 29, 2025 4:54


Các chuyên gia cảnh báo nhiều trẻ em Úc đang được đưa đi khám răng quá trễ, dẫn đến nguy cơ sâu răng và mất răng ngay từ nhỏ. Hơn 1,5 triệu trẻ mỗi năm bỏ lỡ cơ hội chăm sóc nha khoa miễn phí từ chương trình của chính phủ. Bác sĩ nha khoa kêu gọi phụ huynh nâng cao nhận thức, thiết lập thói quen vệ sinh răng miệng từ sớm, và sử dụng quyền lợi y tế sẵn có để bảo vệ nụ cười của con trẻ.

TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM
Thoả thuận Mỹ - Trung đổi chip lấy đất hiếm: Vì sao chip H20 thành trung tâm cuộc chơi ?

TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM

Play Episode Listen Later Jul 24, 2025 9:19


Giữa tháng 7/2025, xuất hiện một thông tin gây nhiều chú ý về cuộc đối đầu thương mại Mỹ - Trung: chip H20 của tập đoàn Nvidia, chuyên được sử dụng trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, đã được Mỹ cho phép xuất khẩu trở lại sang thị trường Trung Quốc, sau lệnh đình chỉ được ban hành giữa tháng 4/2025. Thông tin được đưa ra khoảng một tháng sau khi Washington và Bắc Kinh thông báo đạt được một thỏa thuận sơ bộ đổi chip bán dẫn tân tiến lấy đất hiếm, nhưng không nêu chi tiết. Trong lúc gần như không có thông tin gì về việc xuất khẩu các loại đất hiếm, tức các kim loại chiến lược, mà Trung Quốc nới lỏng trở lại với Mỹ, tin tức về chip H20 được quảng bá rầm rộ trên truyền thông Hoa Kỳ. Vì sao chip H20 trở thành trung tâm của cuộc đọ sức công nghệ, địa - chiến lược Mỹ - Trung ? RFI đặt câu hỏi với nhà báo Lê Ngọc, từ Washington DC. Chip H20, tâm điểm truyền thông của thoả thuận sơ bộ Mỹ - Trung Về thỏa thuận sơ bộ Mỹ - Trung liên quan đến chip H20, nhà báo Lê Ngọc trước hết cho biết một số nét : « Trong một thông báo chí cách đây hơn một tuần, hôm 15/7, Nvidia hãng sản xuất chip cho trí tuệ nhân tạo lớn nhất thế giới thông báo chính quyền Mỹ cấp phép cho họ nối lại việc cung cấp chip H20 cho Trung Quốc và họ hy vọng sẽ sớm giao những lô hàng đầu tiên trở lại. Chip H20 đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các ứng dụng trí tuệ nhân tạo và hiện tại chỉ có Nvdia mới có khả năng sản xuất loại chip tân tiến này. Động thái này diễn ra trong lúc Bắc Kinh và Washington đang cạnh tranh quyết liệt để giành ưu thế về trí tuệ nhân tạo. Hồi cuối tháng trước, sau một cái thời gian đàm phán căng thẳng ở Luân Đôn và Geneva, Washington và Bắc Kinh đã đồng ý một khuôn khổ thương mại sơ bộ mà theo đó Trung Quốc sẽ nối lỏng việc hạn chế xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ và đổi lại, Mỹ dỡ bỏ hạn chế xuất khẩu các sản phẩm công nghệ sang Trung Quốc. Dù đây chỉ là một thỏa thuận sơ bộ, nhưng các nhà quan sát cho rằng đó là dấu hiệu cho thấy hai siêu cường này đang muốn giảm căng thẳng thương mại, hướng tới một đại thỏa thuận để cuối cùng giải quyết rốt ráo những tranh chấp giữa hai nước. Trong đó quan trọng nhất là các lệnh kiểm soát xuất khẩu các mặt hàng nhạy cảm của Mỹ sang Trung Quốc và Trung Quốc cuối cùng sẽ mở rộng quyền tiếp cận thị trường cho hàng hóa Mỹ. Theo lời trần tình của ông bộ trưởng Thương Mại Mỹ ông Howard Lutnick với Reuters hôm 15/07, quyết định này đã kích hoạt một làn sóng các công ty Trung Quốc tranh nhau mua chip H20 của Nvdia. » Chip H20 là một loại GPU, hay bộ vi xử lý đồ họa, là trụ cột của công nghệ trí tuệ nhân tạo. Tập đoàn Nvidia hiện độc quyền thị trường này : GPU do Nvidia sản xuất chiếm 90% thị phần toàn cầu. Kể từ năm 2022, dưới thời tổng thống Joe Biden, với chính sách « giảm thiểu nguy cơ » (derisking), chính quyền Mỹ đã đưa ra nhiều biện pháp ngăn chặn việc bán các bộ vi xử lý GPU tiên tiến nhất cho Trung Quốc, nhằm làm giảm tốc độ phát triển công nghệ của Trung Quốc. Chip H20 vốn là loại GPU được thiết kế riêng để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc từ năm ngoái, với các tính năng được coi là nằm dưới mức nguy hiểm cho an ninh của nước Mỹ, khiến Trung Quốc không thể tiếp cận các công nghệ trọng yếu. Tuy nhiên, chính quyền Donald Trump hồi giữa tháng 4/2025 vừa qua đã áp đặt đòi hỏi cấp phép riêng đối với chip H20, trong bối cảnh cuộc chiến thuế quan vừa mở màn, với đối thủ số một là Trung Quốc. Cấp phép cho chip H20 đe dọa an ninh quốc gia của Mỹ Việc ngăn chặn xuất khẩu chip H20 sang Trung Quốc khiến Nvidia thiệt hại khoảng 5,5 tỉ đô trong ba tháng vừa qua, theo tập đoàn Mỹ. Việc chính quyền Trump bật đèn xanh cho việc xuất khẩu trở lại chip H20 gây nhiều phản ứng trái ngược tại Mỹ. Nhà báo Lê Ngọc cho biết trước hết về các phản ứng chỉ trích: « Hiện tại thì có hai luồng quan điểm đối lập nhau. Chúng ta đã biết hạn chế xuất khẩu để đảm bảo an ninh quốc gia của Mỹ là một vấn đề hết sức quan trọng đối với các nhà lập pháp tại đồi Capitol. Việc cả chính quyền Trump và chính quyền Biden trước đây đều ban hành những lệnh hạn chế xuất khẩu những công nghệ trọng yếu với Trung Quốc được sự ủng hộ của lưỡng đảng trong Quốc hội. Bây giờ thì ông Trump rút lại một phần lệnh cấm đó, đương nhiên sẽ gây ra phản ứng rất mạnh mẽ từ phía cả hai đảng. Dân biểu John Moolenaar, chủ tịch ủy ban đặc trách về Trung Quốc tại Hạ Viện, thuộc Đảng Cộng hòa, trong tuyên cáo báo chí, cho rằng chip H20 rất là lợi hại, theo cuộc điều tra lưỡng đảng và có vai trò quan trọng trong sự vươn mình của các công ty AI Trung Quốc, ví dụ như DeepSeek, một tên tuổi rất đình đám hồi đầu năm nay. Ông cũng cho rằng điều quan trọng là Mỹ phải duy trì thế dẫn đầu và không thể để cho Đảng Cộng sản Trung Quốc nắm được các công nghệ AI tân tiến. Dân biểu này cũng cho biết sẽ yêu cầu bộ Thương Mại giải thích rõ. Về phía đối lập, Đảng Dân chủ cũng đã có phản ứng rất mạnh mẽ về quyết định của chính quyền Trump. Dân biểu Raja Krishnamoorthi, thành viên cấp cao của Ủy ban đặc trách về Trung Quốc, mà tôi vừa đề cập, cũng ra tuyên bố nói rằng quyết định này của chính quyền Trump đã đặt vào tay đối thủ các công nghệ tân tiến nhất của chúng ta. Điều này còn nguy hiểm ở chỗ nó bất nhất với lập trường mà chính quyền từng tuyên bố trước đây về việc kiểm soát xuất khẩu đối với Trung Quốc. Nếu các công ty Trung Quốc mua được số lượng lớn chip H20 này, với số lượng 1 triệu, Bắc Kinh có thể sẽ thu hẹp đáng kể ưu thế dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Đây là nhận định của ông Divyansh Kaushik, một chuyên gia về AI thuộc hãng tư vấn Beacon Global Strategies có trụ sở ở Washington D.C. » Cấp phép cho chip H20: « Lá bài đàm phán » của chính quyền Trump ? Việc cấp phép cho chip H20 tuy nhiên được nhiều người ủng hộ, coi đây là một « lá bài đàm phán » của chính quyền Trump. Nhà báo Lê Ngọc giải thích : « Đương nhiên chính quyền Mỹ sẽ biện hộ về quyết định này. Họ cho rằng điều này là cần thiết để mở cửa cánh cửa đối với đất hiếm của Trung Quốc và là một cái thủ thuật đàm phán mà thôi. Giáo sư Khương Hữu Lộc, giảng dạy về Quản trị Kinh doanh tại trường Cao học Keller về Quản trị thuộc Đại học Devry, cũng đồng ý với nhận định này của chính quyền Trump. Theo ông, tổng thống Trump biết đất hiếm là điểm yếu của Mỹ, nên tất nhiên Mỹ phải có cái gì đó để nhượng bộ Trung Quốc, nên việc dùng đến chip của Nvdia chỉ là một lá bài thương lượng. Và ông cho rằng đây là một điều bất khả kháng trong lúc Mỹ phụ thuộc từ 70 đến 75% đất hiếm từ Trung Quốc. Nếu mà không có đất hiếm, Mỹ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc sản xuất chip và Trí tuệ nhân tạo. Giáo sư Khương Hữu Lộc cũng cho rằng việc cấm đoán chip này theo yêu cầu của Quốc hội cũng không có tác dụng gì hết, tại vì cuối cùng cũng chỉ làm cho Trung Quốc phải tự lực cánh sinh mà thôi. Việc cấm đoán này chỉ làm cho kỹ nghệ AI của Trung Quốc bị chậm lại chừng 1, 2 năm thôi. Nếu Mỹ tiếp tục giữ lệnh cấm này thì sẽ đem lại lợi thế cho các tập đoàn công nghệ của Trung Quốc, như Huawei, hay tập đoàn Hàn Quốc Samsung. Tôi dẫn lời của ông Lộc nói với tôi là chính xác như thế này : Thay vì như thế thì nên để Trung Quốc lệ thuộc vào chip của Nvidia để Nvidia dẫn đầu thế giới về chip trí tuệ nhân tạo. Ông cũng lưu ý rằng : chip H20 chỉ có năng lực bằng khoảng 40% năng lực của một con chip tân tiến hơn của Nvdia là H100, mà chip này không được bán cho Trung Quốc. Và do đó, nếu như Trung Quốc có sử dụng con chip H20 này trong quốc phòng thì cũng không gây nguy hại gì cho lắm đối với an ninh của Mỹ. Bộ trưởng Thương Mại Howard Lutnick khi biện hộ cho quyết định này, giải thích Nvdia sẽ có thể áp đặt một cái ưu thế gọi là ‘‘không thể đảo ngược'', khi mà các hãng Trung Quốc chưa chế tạo được chip mà Nvdia làm ra, họ sẽ buộc ngày càng phải gắn bó, như lời ông nói là ‘‘nghiện công nghệ của Nvdia''. » Chiến thắng của Nvidia Sự kiện chip H20 được cấp phép trở lại đi liền với việc chủ nhân tập đoàn Nvidia Jensen Huang (Hoàng Nhân Huân), công dân Mỹ gốc Đài Loan, trở thành nhân vật trung tâm của cuộc chơi. Nhà báo Lê Ngọc giải thích : « Trước khi Mỹ đưa ra cái quyết định này, chúng ta thấy vai trò cá nhân của ông Hoàng rất là lớn. Quyết định này được ra chỉ sau có vài ngày sau cuộc gặp của ông Hoàng với tổng thống Trump tại Nhà Trắng. Trong những tháng trước, ông Hoàng cũng tăng cường vận động hành lang rất quyết liệt để chính quyền Mỹ dỡ bỏ hạn chế này. Cho nên sau khi quy định này được tung ra đó thì nhiều nhà quan sát cho rằng đây là một thắng lợi của Nvdia và thắng lợi của cá nhân ông Hoàng. Tại vì như chúng ta đã biết, nếu tập đoàn Nvdia mà bị áp lệnh cấm này thì họ sẽ chịu thiệt hại rất, rất là lớn. Thị trường Trung Quốc, theo cái báo cáo tài chính thường niên mới nhất của công ty này, được Reuters dẫn lại, chiếm đến 17 tỷ đô la doanh thu cho Nvdia trong năm tài chính kết thúc vào ngày 26/1/2025, chiếm 13% tổng doanh số. Cái lệnh cấm bán chip H20 cho Trung Quốc đã khiến thị phần của Nvdia ở Trung Quốc bị giảm đi một nửa, và quan trọng hơn nó ngăn trở ưu thế dẫn đầu toàn cầu về công nghệ của Nvdia. Đó là lập luận của ông Hoàng Nhân Huân nói với CNBC. Rõ ràng quyết định này của chính quyền Trump mặc dù được xem là cái một công cụ để mà giúp Mỹ kiểm soát lại đất hiếm từ Trung Quốc, nhưng cái người thắng lợi lớn nhất sau hậu trường chính là Nnvida và ông Hoàng Nhân Huân. » Trang mạng thân Bắc Kinh Asia Times dẫn lời một chuyên gia ở Quảng Đông, nhận định : « Sức mạnh tính toán FP16 của H20 chỉ bằng 15% so với H100, trong khi băng thông NVLink bị giảm từ 900GB/giây xuống còn 400GB/giây. Bộ chuyển đổi (TE) của chip đã bị loại bỏ hoàn toàn », « thiết kế như vậy đảm bảo giảm khả năng suy luận (inference ability) của AI  và khả năng đào tạo AI giảm, thực hiện hoàn hảo chiến lược của Hoa Kỳ là ngăn chặn các chip cao cấp, nhưng không chặn các chip tầm trung, đối với Trung Quốc » và « bằng cách hạn chế hiệu năng cốt lõi của H20, Mỹ có thể duy trì sức mạnh phong tỏa chip tân tiến khi trao cho các công ty Trung Quốc một ly ‘‘rượu độc'' ». Ngược lại, theo trang mạng Pháp ngữ Le MagIT, của công ty thông tin về công nghệ số Informa TechTarget, có trụ sở tại Massachusetts, Mỹ, tập đoàn Nvidia của ông Hoàng Nhân Huân, khi thiết kế H20, đã để ngỏ nhiều lợi thế cho các doanh nghiệp AI Trung Quốc, ví dụ như « với giá rẻ hơn từ 3 cho đến 4 lần so với H100 », việc phối hợp nhiều GPU H20 cho phép có được một số tính năng tương tự như H100. Với chip H20, doanh nghiệp Trung Quốc cũng có thể dễ dàng có được nguồn cung, hơn hẳn các doanh nghiệp phương Tây thường trong tình trạng thiếu hàng. Tập đoàn Nvidia thời đối đầu địa-chính trị Mỹ-Trung: « Cầu nối » hay « người chơi hai mặt » ? Nvidia trong thời gian gần đây nổi lên trên thế giới như tập đoàn đứng đầu thế giới về thu hút vốn đầu tư trên thị trường, qua mặt tập đoàn Appel hồi cuối năm ngoái, và trở thành công ty đầu tiên trên thế giới trị giá hơn 4.000 tỉ đô la. Ngay từ đầu năm nay, chủ nhân Nvidia thể hiện rõ quan điểm cực lực chống lại các biện pháp siết chặt xuất khẩu chip sang Trung Quốc của chính quyền tiền nhiệm Mỹ, với quy định « AI diffusion rule », ban hành ngày 13/01/2025, ít ngày trước khi Biden mãn nhiệm (bài « Hoàng Nhân Huân tại Trung Quốc: hoạt động ngoại giao phối hợp của Nvidia giữa Bắc Kinh và Washington », trang mạng Pháp ngữ Le Grand Continent, 17/07/2025), đã bị chính quyền Trump hủy bỏ sau đó. Ngay sau khi Washington bật đèn xanh trở lại cho chip H20, ông Hoàng Nhân Huân bay sang tham dự Triển lãm về chuỗi cung ứng quốc tế của Trung Quốc/ China International Supply Chain Expo (CISCE) lần thứ ba, tại Bắc Kinh. Tại đây, lãnh đạo Nvidia, với bộ trang phục truyền thống Trung Hoa, đã được chào đón như một ngôi sao. Tại cuộc triển lãm này, chủ nhân Nvidia đã nồng nhiệt ca ngợi sự phát triển của lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo tại Trung Quốc.   Phe cầm quyền của tổng thống Trump có nhiều động thái giảm nhẹ chính sách « derisking » (giảm thiểu rủi ro), ngăn chặn công nghệ bán dẫn tân tiến xuất sang Trung Quốc của chính quyền tiền nhiệm. Nhà báo Lê Ngọc dẫn lại ý kiến của giáo sư Khương Hữu Lộc, đại diện cho luồng quan điểm cho rằng « chính quyền Trump vẫn nên giữ lại những hạn chế xuất khẩu, những công nghệ trọng yếu cho Trung Quốc, nhất là những công nghệ chế tạo chip mà chính quyền Biden trước đây đã siết rất chặt, để bảo đảm Mỹ duy trì ưu thế nhiều nhất có thể trước các đối thủ Trung Quốc ». Chúng ta hãy chờ xem trong thỏa thuận tổng thể sắp tới, Trung Quốc sẽ mở cửa thị trường cho Mỹ đến đâu và Mỹ sẽ nới lỏng đến đâu việc xuất khẩu những công nghệ nhạy cảm sang Trung Quốc.

Cà Phê Khởi Nghiệp Cùng Tùng Bê Tê - Không kịch bản
#393 Mức lương 20 triệu là "siêu thấp luôn á"?!?

Cà Phê Khởi Nghiệp Cùng Tùng Bê Tê - Không kịch bản

Play Episode Listen Later Jul 21, 2025 13:31


"20 triệu là lương siêu thấp luôn á"?"Mình 2k5 mới xin việc lương đã 84 triệu"Đúng vậy! Các bạn trẻ từng làm việc với tui, cũng có bạn 2k mấy thôi lương đã 50, 60 triệu, thậm chí cả trăm triệu. Nhưng đó là số ít, thuộc dạng thiên tài và là người chịu rất nhiều những trách nhiệm, những áp lực nặng nề.Theo khảo sát của Falmi (TP.HCM, 2021–2024) trên 144.000 ứng viên người lao động và 285.000 vị trí tuyển dụng:Trên 30% mong muốn nhận mức lương trên 20 triệu.Nhưng thực tế, chỉ khoảng 9.8% vị trí thực sự trả lương ở ngưỡng này. (Nguồn: Falmi, Human Resources Online, Báo Thanh Niên, vnexpress.net, ManpowerGroup Việt Nam).Employstatistic thống kê mức lương trung bình toàn quốc chỉ khoảng 14.9 triệu đồng. Ngay cả chuyên gia có 3–5 năm kinh nghiệm mới đạt được mức 15–25 triệu, còn cấp quản lý thì mới cao hơn.Tui không biết bạn trong bài post này lấy con số "trung bình" 20 triệu đó ở đâu, là sự thật từ bạn, hay bạn giỡn, hay bạn bịa, hay bạn có ý đồ gì khác? Nhưng việc coi nó là bình thường, thậm chí có bạn coi nó siêu thấp ít nhiều tác động tệ với những bạn khác. Hơn 1 triệu lao động thất nghiệp, tỉ lệ cao ở thành phố lớn, rất nhiều bạn trẻ tui thấy khi bước vào ngưỡng cửa của công việc đầu tiên, thứ hai đang vật lộn (chuyện này là bình thường, ai cũng vậy thôi): chưa biết mình là ai, công việc phù hợp với mình là gì, thậm chí không tìm được 1 công việc đúng mong muốn mà phải làm tạm ở 1 chỗ nào đó để cho đủ sống. Vậy những câu nói kiểu kiểu như vậy, phải chăng là đang vô tình tạo những kì vọng, những áp lực (rõ ràng là không đúng) lên số đông và gây ra những hiệu ứng tiêu cực lên tâm lí và hành vi của mọi người?Chưa kể, nó khiến chủ mới cũng hoang mang! "Tiền đâu mà trả cho nhân sự". Có một điều mà tui chưa nói, cái bạn mà mức lương trăm triệu mà tui nói ở trên, bạn kiếm về cả chục tỉ cho công ty! Vậy thì bạn xứng đáng mức lương đó chớ! Quan trọng là win win thôi.Vậy nếu budget mình chưa có nhiều vậy làm sao giữ chân nhân sự trong giai đoạn này, tui chia sẻ trong tập podcast này, mời các chủ lắng nghe và cho tui góc nhìn nhé!!

VOV - Việt Nam và Thế giới
Tin trong nước - Vụ lật tàu trên Vịnh Hạ Long: Đơn vị bảo hiểm cam kết chi trả ngay

VOV - Việt Nam và Thế giới

Play Episode Listen Later Jul 20, 2025 1:32


VOV1 - Liên quan đến vụ lật tàu du lịch xảy ra chiều 19/7 trên Vịnh Hạ Long, đơn vị bảo hiểm cho tàu gặp nạn cam kết chi trả nhanh chóng tiền bảo hiểm, chung tay chia sẻ nỗi đau với gia đình các nạn nhân không may thiệt mạng.

VOV - Việt Nam và Thế giới
Tin quốc tế - Căng với Mỹ - Tòa án Tối cao Brazil ban hành lệnh cấm với cựu Tổng thống Jair Bolsonaro

VOV - Việt Nam và Thế giới

Play Episode Listen Later Jul 19, 2025 3:00


VOV1 - Tòa án Tối cao Brazil hôm qua đã ban hành lệnh khám xét và lệnh cấm liên lạc với các quan chức nước ngoài đối với cựu Tổng thống Jair Bolsonaro, sau khi cáo buộc ông đã nhờ sự can thiệp của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ngay lập tức, Mỹ đã đáp trả bằng việc áp lệnh hạn chế thị thực.

VietChristian Podcast
Làm Điều Lành, Ngay Thẳng, Và Chân Thành (VPNS)

VietChristian Podcast

Play Episode Listen Later Jul 18, 2025


Tựa Đề: Làm Điều Lành, Ngay Thẳng, Và Chân Thành; Kinh Thánh: 2 Sử-ký 31:20-21; Tác Giả: VPNS; Loạt Bài: Sống Với Thánh Kinh, Bài Học Kinh Thánh Hằng Ngày, Tĩnh Nguyện Hằng Ngày, Sống Với Thánh Kinh

Tạp chí văn hóa
[Superstrat[ : Đi tìm nguồn cội múa châu Phi qua nhãn quan của một biên đạo người Pháp gốc Việt

Tạp chí văn hóa

Play Episode Listen Later Jul 18, 2025 12:26


[Superstrat[ là một trong bốn tiết mục nhảy, múa được giới thiệu đến công chúng và các nhà chuyên nghiệp sáng 15/07/2025 trong khuôn khổ chương trình La belle scène saint-denis (09-18/07) tại Liên hoan Avignon. Tác giả kiêm biên đạo múa Anne Nguyen tiếp tục hành trình tìm nguồn cội của các phong cách nhảy đường phố, trong đó có hip-hop, mà những mối liên hệ giữa văn hóa và bản sắc trong xã hội đương đại ngày nay. Trong [Superstrat[, giai điệu, các giai đoạn, thời kỳ và động tác, cử chỉ “đối thoại” với nhau để đưa khán giả khám phá di sản của cộng đồng người Mỹ gốc Phi. Chủ ý của vở múa được truyền tải đến khán giả qua màn biểu diễn đầy sức thuyết phục và trình độ chuyên môn của nghệ sĩ người Côte d'Ivoire (Bờ Biển Ngà) Mark-Wilfried Kouadio, nghệ danh “Willy Kazzama”. RFI Tiếng Việt đã phỏng vấn Anne Nguyen và Mark-Wilfried Kouadio sau buổi biểu diễn. RFI : Trước tiên xin hỏi Anne Nguyen, tên tác phẩm [Superstrat[ có ý nghĩa như thế nào ? Tác phẩm lấy nguồn cảm hứng từ đâu ? Anne Nguyen : [Superstrat[ là một từ bổ nghĩa cho “substrat” (nền tảng), có nghĩa là những ngôn ngữ nước ngoài đã ảnh hưởng đến ngôn ngữ chính. Ý tưởng của vở diễn là thể hiện toàn bộ ảnh hưởng của các làn sóng di cư đến văn hóa của một đất nước, tiếp theo là những thay đổi về lãnh thổ ảnh hưởng đến cách mà mọi thứ biến đổi, cụ thể trong trường hợp vở [Superstrat[ là thể hiện sự giao thoa, cùng với những điệu nhảy truyền thống của châu Phi đến Hoa Kỳ, châu Mỹ với những điệu nhảy hip hop, sau đó châu Âu cũng học hỏi và cũng có làn sóng nhập cư từ châu Phi. Thực sự là còn cả chặng đường dài để đưa tất cả những nền văn hóa này vào đúng bối cảnh. Những nền văn hóa này vẫn lưu thông với nhau và là một phần của ngôn ngữ mà chúng ta sử dụng ngày nay, bởi vì đó là những ngôn ngữ rất phong phú, chịu ảnh hưởng của rất nhiều quốc gia  có chung lịch sử. RFI : Mỗi sáng tác đều có một câu chuyện. Chị kể câu chuyện của mình như thế nào trong [Superstrat[ khi múa, nhảy là một bộ môn nghệ thuật trừu tượng ? Làm thế nào truyền tải được câu chuyện của mình đến khán giả ? Anne Nguyen : Múa gần như là ngôn ngữ nguyên thủy của cơ thể. Và đối với tôi, sử dụng nhảy và múa giúp tôi giao tiếp với mọi người, vừa đầy cảm xúc, vừa ẩn dụ, triết lý và cũng mang tính xã hội hơn. Điều này còn tùy thuộc vào nơi mà mọi người muốn hiểu sự việc. Dù sao, đối với tôi, nhảy và múa thực sự mang tính phổ quát, truyền thống. Khi tìm hiểu kỹ nguồn gốc của những điệu nhảy này, người ta sẽ thấy những ảnh hưởng truyền thống. Ví dụ tôi bắt đầu với nhảy hip-hop, breakdance, đến từ châu Phi bởi vì từng có chế độ nô lệ ở Mỹ và thường thì chính những người thuộc tầng lớp này của xã hội đã sáng tạo nên những điệu nhảy đường phố đó. Vì vậy, càng quan tâm đến nguồn gốc của điệu nhảy, tôi càng bị thu hút bởi những điệu nhảy truyền thống. Chủ đề của tác phẩm là thực hiện hành trình đi tìm gốc gác đó, khai thác kho tài năng của một vũ công vừa nhảy đường phố, vừa giữ nét truyền thống châu Phi để qua đó tạo nên mối liên hệ giữa truyền thống và hiện đại. Thông điệp thực sự mà tôi muốn truyền tải, đó là chúng ta không phải lựa chọn giữa truyền thống và hiện đại, hay chối bỏ một trong hai. Mà ngược lại, phải lèo lái và tạo ra những điều tạo nên bản sắc, di sản của chúng ta và tự hào về di sản của chúng ta, để từ đó tạo nên điều gì đó với sự hiện đại và kỹ thuật mới… Song song đó cũng phải hiểu rằng có một số điều hơi bảo thủ, hơi bất biến và chúng ta không nên cố gắng biến đổi chúng quá nhiều. Trong [Superstrat[ có một góc nhìn về truyền thống, về hiện đại để đi hướng đến bản sắc hiện đại, cho thấy chúng ta là con người của ngày hôm nay, của những năm 2025. Chúng ta chứa đầy những ảnh hưởng từ tổ tiên, nhưng cũng từ những điều đã được biến đổi trong quá trình di cư, pha trộn dân cư. Chúng ta có thể là tổng hợp của tất cả những điều đó và không được quên quá khứ. RFI : Trong sáng tác của chị có rất nhiều kiểu nhảy, có cũ, có mới, làm thế nào để tạo nên sự hài hòa của những điệu nhảy này trong [Superstrat[ ? Anne Nguyen : Từ khi thành lập đoàn múa năm 2005, tôi đã tạo ra khoảng hai mươi chương trình, đôi khi tôi sử dụng một điệu nhảy duy nhất. Nhưng đúng là ngay cả các điệu nhảy thành thị của người Mỹ gốc Phi cũng đã là sự kết hợp của một số điệu nhảy với nhau vì một điệu nhảy thực ra chỉ là một bước, một chuyển động nhỏ. Sau đó, khi kết hợp một số điệu nhảy từ cùng một khu vực, cùng một thời đại lại với nhau (bởi vì người ta vẫn nhảy chúng) và với âm nhạc thì tạo ra một phong cách, có thể nói như vậy. Ngay cả khi tôi chỉ sử dụng phong cách hip-hop, thực ra ở trong đã có nhiều lịch sử, nguồn gốc khác nhau, cho nên rất đa dạng và rất tinh tế. Ví dụ, trong sáng tác [Superstrat[, tôi nghĩ là vũ công phải thực hiện ít nhất hai mươi điệu nhảy, thậm chí nhiều hơn, có thể từ 20 đến 40 điệu nhảy, kết hợp giữa các điệu nhảy truyền thống và nhảy đường phố Tây Phi và điệu nhảy đường phố của người Mỹ gốc Phi, trong đó có hip-hop. Vì vậy, thực sự rất khó để dàn dựng các vũ điệu đó mà không bị pha trộn và cũng rất khó khi cố tạo không gian cho từng thể loại cùng với ý nghĩa của nó, bởi vì cho thấy được chủ đích đằng sau mỗi điệu nhảy là điều quan trọng. Ngoài ra còn có một cách nữa, đó là lắng nghe tiếng nhạc hoặc âm thanh, cho nên cũng phải đầu tư công sức cho âm nhạc. Tôi luôn cố gắng sử dụng nhảy như một ngôn ngữ, ở cấp độ ẩn dụ. Ví dụ, một điệu nhảy chiến tranh có thể kể điều gì ? Vào thời điểm nào của vở diễn thì có thể đưa vũ điệu chiến tranh vào để thể hiện sự chiếm hữu lãnh thổ hoặc bản sắc của mình ? Hoặc khi nào thì cho vào một điệu nhảy hơi “tán tỉnh” một chút để tạo mối quan hệ với công chúng ? Đó chính là cách xây dựng nhân vật. Tôi tìm tòi trong những chủ đích của các điệu nhảy để kể một chút về hành trình của nhân vật, người đang cố để khán giả hiểu mình và cũng đang cố tìm kiếm bản sắc của mình, người bị giằng xé giữa việc trở về với tổ tiên, khát vọng hướng tới hiện đại, tương lai… mà thực ra là đang phần nào tìm cách hòa giải trong tất cả những yếu tố đó. Đó là cả quá trình kịch tính, đầy cảm xúc, với không gian và mối quan hệ với chính mình. RFI : Câu hỏi tiếp theo được dành cho nghệ sĩ Mark-Wilfried Kouadio, nghệ danh “Willy Kazzama”. Anh là nhân vật duy nhất trong vở diễn. Làm thế nào để truyền tải được ý tưởng của tác giả đến công chúng ? Mark-Wilfried Kouadio : Tôi là nghệ sĩ múa chuyên nghiệp, người Côte d'Ivoire, tôi là việc với Anne Nguyen từ khá lâu. Giữa chúng tôi có sự đồng điệu nên mọi chuyện diễn ra tốt đẹp. Đối với tôi, khá là dễ để thực hiện những gì Anne muốn làm, dù là về nhảy truyền thống hay đương đại châu Phi, có rất nhiều mối liên hệ giữa văn hóa hip-hop, có nghĩa là văn hóa Mỹ gốc Phi. Vì Anne khởi đầu sự nghiệp từ bộ môn này nên có thể tìm được mối liên hệ. Cho nên những gì Anne đề xuất, chúng tôi đưa ra thảo luận để tìm ra giải pháp hay nhất. Châu Phi rất đa dạng về nhảy và múa, đến từ hơn 50 nước. Tôi sinh ra ở Côte d'Ivoire, Tây Phi, khu vực có rất nhiều thể loại nhảy, tôi đề xuất những gì mình biết, sau đó chúng tôi tìm ra những gì phù hợp với ý tưởng của Anne và làm việc cùng nhau. RFI : Như Anne nói, trong [Superstrat[, anh thể hiện từ 20 đến 40 kiểu nhảy, kết hợp những động tác dẻo và khéo léo, uyển chuyển nhưng đầy mạnh mẽ. Anh thể hiện dấu ấn riêng của mình như thế nào trong tác phẩm ? Mark-Wilfried Kouadio : Nhảy đã là một bộ môn thể thao, cần phải làm chủ nhịp tim, dẻo dai, khéo léo. Dấu ấn riêng của tôi trong tác phẩm, đó chính là bản sắc văn hóa châu Phi của mình. Ngay từ lúc nhỏ, tôi đã nhảy, sau đó đi theo con đường chuyên nghiệp, dù cách đây không lâu. Tôi biết những hạn chế về cơ thể của mình, biết cách làm thế nào sử dụng cơ thể của mình cho nên khi Anne yêu cầu thực hiện một động tác, tôi biết phải làm như thế nào, còn nếu không được thì sẽ tìm giải pháp thay thế. Tôi tập luyện nhảy đường phố và một số kiểu nhảy của Côte d'Ivoire và một số nước Tây Phi. Và vì trong nhảy có những động tác tương đồng, có những năng lượng giống nhau cho nên khá là đơn giản khi làm nổi bật những ý tưởng của Anne và truyền tải chúng đến khán giả và những người yêu bộ môn này. RFI : Về âm nhạc, như chị nói ở trên, âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong [Superstrat[, rất độc đáo, thể hiện rõ bản sắc châu Phi. Anne Nguyen : Vâng, chính xác. Đó là một sáng tác độc đáo của Grégoire Letouvet và Pierre Demange. Từ bản piano chuẩn bị trước, Grégoire Letouvet đặt những đồ vật nhỏ để điều chỉnh một chút âm thanh, mang hơi hướng điện tử. Còn Pierre Demange, chơi bộ gõ và trống, thì phụ trách phần nhịp điệu, nhất là của Tây Phi và kết hợp một số nhịp điệu mà vũ công Willy Kazzama, người Bờ Biển Nga (Côte d'Ivoire), biết. Ý tưởng ở đây là kết hợp ảnh hưởng của những nhịp điệu truyền thống với những dấu ấn của âm nhạc Mỹ gốc Phi, từng chứng kiến sự xuất hiện của hip-hop vào những năm 1960 và 70, trong khi người ta vẫn nói thời kỳ đó thiên về blues-soul nhiều hơn. Nếu nhìn vào nguồn gốc của tất cả những thể loại này, thì đó chính là những bản nhạc tâm linh của người da đen, được những người nô lệ hát để động viên nhau trên cánh đồng, hoặc Gospel trong nhà thờ. Ngoài ra, thông qua âm nhạc và nhảy, cũng cho thấy thực ra chúng ta không sáng tạo bất cứ thứ gì. Mọi điều được cho là hiện đại, có thể khiến chúng ta nghĩ về một phong cách âm nhạc nào đó, thực ra nếu nghe kỹ, thì chỉ được biến đổi và đều đến từ tổ tiên của chúng ta. Không có gì mất đi, không có gì được tạo ra, tất cả đều chuyển biến, đó là ý tưởng của tác phẩm [Superstrat[. Đối với cá nhân tôi, tôi thấy cần phải nhắc đến hip-hop vào thời điểm này bởi vì hip-hop được đưa vào Thế vận hội Paris 2024. Có rất nhiều cuộc tranh luận về việc liệu hip-hop có phải là một nghệ thuật hay không, có phải là một môn thể thao hay không, hoặc tranh luận về những tên tuổi trong lĩnh vực này. Có thể là phong trào được đặt tên, được hình thành cũng với những mốc thời gian hoặc tên tuổi lớn nhưng thực ra đều có nguồn gốc xa xưa. Cho nên, đối với tôi, cần phải cho thấy điều này, nếu không, người ta luôn áp đặt cho chúng ta những khuôn khổ, những cái tên, phong cách này hoặc phong cách kia và tạo ấn tượng rằng nó thuộc về một giới tinh hoa trong khi trên thực tế, khi chúng ta hiểu rằng mọi thứ đến từ rất rất xa, từ truyền thống, thì tất cả đều thuộc về mọi người. Văn hóa chỉ là sự chiếm đoạt, đồng cảm với người khác và chia sẻ để tái tạo những điều mới mẻ, thông qua âm nhạc, thông qua nhảy, múa. Đó phần nào là thông điệp mà tôi muốn truyền tải. RFI : Cuối cùng, phải nói đến trang phục biểu diễn rất độc đáo. Willy Kazzama, trang phục có ý nghĩa biểu tượng như thế nào ? Mark-Wilfried Kouadio : Trang phục lấy cảm hứng từ xu hướng “Sape”, phong cách ăn mặc lịch lãm trong thập niên 1960. Chúng tôi muốn làm nổi bật trang phục và các nhân vật lịch sử người Mỹ gốc Phi, cũng như các giá trị văn hóa châu Phi. Và vì như tôi nói ở trên, tôi là người Côte d'Ivoire nên chúng tôi in trên quần của trang phục biểu diễn một số mặt nạ tượng trưng cho trí tuệ, nhà vua, thậm chí là các vị thần - điều rất quan trọng ở châu Phi, để thể hiện những giá trị văn hóa châu Phi của chúng tôi, cũng như các giá trị của cộng đồng người Mỹ gốc Phi đã góp phần vào sự phát triển hoặc thậm chí là sự sáng tạo ra điệu nhảy này, hoặc phong cách âm nhạc, văn hóa Mỹ gốc Phi. Ngoài ra, chúng tôi cũng may quần rộng hơn để cử động thoải mái, còn áo sơ mi thể hiện cho vẻ thành thị, lịch lãm theo phong cách “Sape”. RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn biên đạo Anne Nguyen và nghệ sĩ Mark-Wilfried Kouadio của đoàn Compagnie par Terre.

TẠP CHÍ VĂN HÓA
[Superstrat[ : Đi tìm nguồn cội múa châu Phi qua nhãn quan của một biên đạo người Pháp gốc Việt

TẠP CHÍ VĂN HÓA

Play Episode Listen Later Jul 18, 2025 12:26


[Superstrat[ là một trong bốn tiết mục nhảy, múa được giới thiệu đến công chúng và các nhà chuyên nghiệp sáng 15/07/2025 trong khuôn khổ chương trình La belle scène saint-denis (09-18/07) tại Liên hoan Avignon. Tác giả kiêm biên đạo múa Anne Nguyen tiếp tục hành trình tìm nguồn cội của các phong cách nhảy đường phố, trong đó có hip-hop, mà những mối liên hệ giữa văn hóa và bản sắc trong xã hội đương đại ngày nay. Trong [Superstrat[, giai điệu, các giai đoạn, thời kỳ và động tác, cử chỉ “đối thoại” với nhau để đưa khán giả khám phá di sản của cộng đồng người Mỹ gốc Phi. Chủ ý của vở múa được truyền tải đến khán giả qua màn biểu diễn đầy sức thuyết phục và trình độ chuyên môn của nghệ sĩ người Côte d'Ivoire (Bờ Biển Ngà) Mark-Wilfried Kouadio, nghệ danh “Willy Kazzama”. RFI Tiếng Việt đã phỏng vấn Anne Nguyen và Mark-Wilfried Kouadio sau buổi biểu diễn. RFI : Trước tiên xin hỏi Anne Nguyen, tên tác phẩm [Superstrat[ có ý nghĩa như thế nào ? Tác phẩm lấy nguồn cảm hứng từ đâu ? Anne Nguyen : [Superstrat[ là một từ bổ nghĩa cho “substrat” (nền tảng), có nghĩa là những ngôn ngữ nước ngoài đã ảnh hưởng đến ngôn ngữ chính. Ý tưởng của vở diễn là thể hiện toàn bộ ảnh hưởng của các làn sóng di cư đến văn hóa của một đất nước, tiếp theo là những thay đổi về lãnh thổ ảnh hưởng đến cách mà mọi thứ biến đổi, cụ thể trong trường hợp vở [Superstrat[ là thể hiện sự giao thoa, cùng với những điệu nhảy truyền thống của châu Phi đến Hoa Kỳ, châu Mỹ với những điệu nhảy hip hop, sau đó châu Âu cũng học hỏi và cũng có làn sóng nhập cư từ châu Phi. Thực sự là còn cả chặng đường dài để đưa tất cả những nền văn hóa này vào đúng bối cảnh. Những nền văn hóa này vẫn lưu thông với nhau và là một phần của ngôn ngữ mà chúng ta sử dụng ngày nay, bởi vì đó là những ngôn ngữ rất phong phú, chịu ảnh hưởng của rất nhiều quốc gia  có chung lịch sử. RFI : Mỗi sáng tác đều có một câu chuyện. Chị kể câu chuyện của mình như thế nào trong [Superstrat[ khi múa, nhảy là một bộ môn nghệ thuật trừu tượng ? Làm thế nào truyền tải được câu chuyện của mình đến khán giả ? Anne Nguyen : Múa gần như là ngôn ngữ nguyên thủy của cơ thể. Và đối với tôi, sử dụng nhảy và múa giúp tôi giao tiếp với mọi người, vừa đầy cảm xúc, vừa ẩn dụ, triết lý và cũng mang tính xã hội hơn. Điều này còn tùy thuộc vào nơi mà mọi người muốn hiểu sự việc. Dù sao, đối với tôi, nhảy và múa thực sự mang tính phổ quát, truyền thống. Khi tìm hiểu kỹ nguồn gốc của những điệu nhảy này, người ta sẽ thấy những ảnh hưởng truyền thống. Ví dụ tôi bắt đầu với nhảy hip-hop, breakdance, đến từ châu Phi bởi vì từng có chế độ nô lệ ở Mỹ và thường thì chính những người thuộc tầng lớp này của xã hội đã sáng tạo nên những điệu nhảy đường phố đó. Vì vậy, càng quan tâm đến nguồn gốc của điệu nhảy, tôi càng bị thu hút bởi những điệu nhảy truyền thống. Chủ đề của tác phẩm là thực hiện hành trình đi tìm gốc gác đó, khai thác kho tài năng của một vũ công vừa nhảy đường phố, vừa giữ nét truyền thống châu Phi để qua đó tạo nên mối liên hệ giữa truyền thống và hiện đại. Thông điệp thực sự mà tôi muốn truyền tải, đó là chúng ta không phải lựa chọn giữa truyền thống và hiện đại, hay chối bỏ một trong hai. Mà ngược lại, phải lèo lái và tạo ra những điều tạo nên bản sắc, di sản của chúng ta và tự hào về di sản của chúng ta, để từ đó tạo nên điều gì đó với sự hiện đại và kỹ thuật mới… Song song đó cũng phải hiểu rằng có một số điều hơi bảo thủ, hơi bất biến và chúng ta không nên cố gắng biến đổi chúng quá nhiều. Trong [Superstrat[ có một góc nhìn về truyền thống, về hiện đại để đi hướng đến bản sắc hiện đại, cho thấy chúng ta là con người của ngày hôm nay, của những năm 2025. Chúng ta chứa đầy những ảnh hưởng từ tổ tiên, nhưng cũng từ những điều đã được biến đổi trong quá trình di cư, pha trộn dân cư. Chúng ta có thể là tổng hợp của tất cả những điều đó và không được quên quá khứ. RFI : Trong sáng tác của chị có rất nhiều kiểu nhảy, có cũ, có mới, làm thế nào để tạo nên sự hài hòa của những điệu nhảy này trong [Superstrat[ ? Anne Nguyen : Từ khi thành lập đoàn múa năm 2005, tôi đã tạo ra khoảng hai mươi chương trình, đôi khi tôi sử dụng một điệu nhảy duy nhất. Nhưng đúng là ngay cả các điệu nhảy thành thị của người Mỹ gốc Phi cũng đã là sự kết hợp của một số điệu nhảy với nhau vì một điệu nhảy thực ra chỉ là một bước, một chuyển động nhỏ. Sau đó, khi kết hợp một số điệu nhảy từ cùng một khu vực, cùng một thời đại lại với nhau (bởi vì người ta vẫn nhảy chúng) và với âm nhạc thì tạo ra một phong cách, có thể nói như vậy. Ngay cả khi tôi chỉ sử dụng phong cách hip-hop, thực ra ở trong đã có nhiều lịch sử, nguồn gốc khác nhau, cho nên rất đa dạng và rất tinh tế. Ví dụ, trong sáng tác [Superstrat[, tôi nghĩ là vũ công phải thực hiện ít nhất hai mươi điệu nhảy, thậm chí nhiều hơn, có thể từ 20 đến 40 điệu nhảy, kết hợp giữa các điệu nhảy truyền thống và nhảy đường phố Tây Phi và điệu nhảy đường phố của người Mỹ gốc Phi, trong đó có hip-hop. Vì vậy, thực sự rất khó để dàn dựng các vũ điệu đó mà không bị pha trộn và cũng rất khó khi cố tạo không gian cho từng thể loại cùng với ý nghĩa của nó, bởi vì cho thấy được chủ đích đằng sau mỗi điệu nhảy là điều quan trọng. Ngoài ra còn có một cách nữa, đó là lắng nghe tiếng nhạc hoặc âm thanh, cho nên cũng phải đầu tư công sức cho âm nhạc. Tôi luôn cố gắng sử dụng nhảy như một ngôn ngữ, ở cấp độ ẩn dụ. Ví dụ, một điệu nhảy chiến tranh có thể kể điều gì ? Vào thời điểm nào của vở diễn thì có thể đưa vũ điệu chiến tranh vào để thể hiện sự chiếm hữu lãnh thổ hoặc bản sắc của mình ? Hoặc khi nào thì cho vào một điệu nhảy hơi “tán tỉnh” một chút để tạo mối quan hệ với công chúng ? Đó chính là cách xây dựng nhân vật. Tôi tìm tòi trong những chủ đích của các điệu nhảy để kể một chút về hành trình của nhân vật, người đang cố để khán giả hiểu mình và cũng đang cố tìm kiếm bản sắc của mình, người bị giằng xé giữa việc trở về với tổ tiên, khát vọng hướng tới hiện đại, tương lai… mà thực ra là đang phần nào tìm cách hòa giải trong tất cả những yếu tố đó. Đó là cả quá trình kịch tính, đầy cảm xúc, với không gian và mối quan hệ với chính mình. RFI : Câu hỏi tiếp theo được dành cho nghệ sĩ Mark-Wilfried Kouadio, nghệ danh “Willy Kazzama”. Anh là nhân vật duy nhất trong vở diễn. Làm thế nào để truyền tải được ý tưởng của tác giả đến công chúng ? Mark-Wilfried Kouadio : Tôi là nghệ sĩ múa chuyên nghiệp, người Côte d'Ivoire, tôi là việc với Anne Nguyen từ khá lâu. Giữa chúng tôi có sự đồng điệu nên mọi chuyện diễn ra tốt đẹp. Đối với tôi, khá là dễ để thực hiện những gì Anne muốn làm, dù là về nhảy truyền thống hay đương đại châu Phi, có rất nhiều mối liên hệ giữa văn hóa hip-hop, có nghĩa là văn hóa Mỹ gốc Phi. Vì Anne khởi đầu sự nghiệp từ bộ môn này nên có thể tìm được mối liên hệ. Cho nên những gì Anne đề xuất, chúng tôi đưa ra thảo luận để tìm ra giải pháp hay nhất. Châu Phi rất đa dạng về nhảy và múa, đến từ hơn 50 nước. Tôi sinh ra ở Côte d'Ivoire, Tây Phi, khu vực có rất nhiều thể loại nhảy, tôi đề xuất những gì mình biết, sau đó chúng tôi tìm ra những gì phù hợp với ý tưởng của Anne và làm việc cùng nhau. RFI : Như Anne nói, trong [Superstrat[, anh thể hiện từ 20 đến 40 kiểu nhảy, kết hợp những động tác dẻo và khéo léo, uyển chuyển nhưng đầy mạnh mẽ. Anh thể hiện dấu ấn riêng của mình như thế nào trong tác phẩm ? Mark-Wilfried Kouadio : Nhảy đã là một bộ môn thể thao, cần phải làm chủ nhịp tim, dẻo dai, khéo léo. Dấu ấn riêng của tôi trong tác phẩm, đó chính là bản sắc văn hóa châu Phi của mình. Ngay từ lúc nhỏ, tôi đã nhảy, sau đó đi theo con đường chuyên nghiệp, dù cách đây không lâu. Tôi biết những hạn chế về cơ thể của mình, biết cách làm thế nào sử dụng cơ thể của mình cho nên khi Anne yêu cầu thực hiện một động tác, tôi biết phải làm như thế nào, còn nếu không được thì sẽ tìm giải pháp thay thế. Tôi tập luyện nhảy đường phố và một số kiểu nhảy của Côte d'Ivoire và một số nước Tây Phi. Và vì trong nhảy có những động tác tương đồng, có những năng lượng giống nhau cho nên khá là đơn giản khi làm nổi bật những ý tưởng của Anne và truyền tải chúng đến khán giả và những người yêu bộ môn này. RFI : Về âm nhạc, như chị nói ở trên, âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong [Superstrat[, rất độc đáo, thể hiện rõ bản sắc châu Phi. Anne Nguyen : Vâng, chính xác. Đó là một sáng tác độc đáo của Grégoire Letouvet và Pierre Demange. Từ bản piano chuẩn bị trước, Grégoire Letouvet đặt những đồ vật nhỏ để điều chỉnh một chút âm thanh, mang hơi hướng điện tử. Còn Pierre Demange, chơi bộ gõ và trống, thì phụ trách phần nhịp điệu, nhất là của Tây Phi và kết hợp một số nhịp điệu mà vũ công Willy Kazzama, người Bờ Biển Nga (Côte d'Ivoire), biết. Ý tưởng ở đây là kết hợp ảnh hưởng của những nhịp điệu truyền thống với những dấu ấn của âm nhạc Mỹ gốc Phi, từng chứng kiến sự xuất hiện của hip-hop vào những năm 1960 và 70, trong khi người ta vẫn nói thời kỳ đó thiên về blues-soul nhiều hơn. Nếu nhìn vào nguồn gốc của tất cả những thể loại này, thì đó chính là những bản nhạc tâm linh của người da đen, được những người nô lệ hát để động viên nhau trên cánh đồng, hoặc Gospel trong nhà thờ. Ngoài ra, thông qua âm nhạc và nhảy, cũng cho thấy thực ra chúng ta không sáng tạo bất cứ thứ gì. Mọi điều được cho là hiện đại, có thể khiến chúng ta nghĩ về một phong cách âm nhạc nào đó, thực ra nếu nghe kỹ, thì chỉ được biến đổi và đều đến từ tổ tiên của chúng ta. Không có gì mất đi, không có gì được tạo ra, tất cả đều chuyển biến, đó là ý tưởng của tác phẩm [Superstrat[. Đối với cá nhân tôi, tôi thấy cần phải nhắc đến hip-hop vào thời điểm này bởi vì hip-hop được đưa vào Thế vận hội Paris 2024. Có rất nhiều cuộc tranh luận về việc liệu hip-hop có phải là một nghệ thuật hay không, có phải là một môn thể thao hay không, hoặc tranh luận về những tên tuổi trong lĩnh vực này. Có thể là phong trào được đặt tên, được hình thành cũng với những mốc thời gian hoặc tên tuổi lớn nhưng thực ra đều có nguồn gốc xa xưa. Cho nên, đối với tôi, cần phải cho thấy điều này, nếu không, người ta luôn áp đặt cho chúng ta những khuôn khổ, những cái tên, phong cách này hoặc phong cách kia và tạo ấn tượng rằng nó thuộc về một giới tinh hoa trong khi trên thực tế, khi chúng ta hiểu rằng mọi thứ đến từ rất rất xa, từ truyền thống, thì tất cả đều thuộc về mọi người. Văn hóa chỉ là sự chiếm đoạt, đồng cảm với người khác và chia sẻ để tái tạo những điều mới mẻ, thông qua âm nhạc, thông qua nhảy, múa. Đó phần nào là thông điệp mà tôi muốn truyền tải. RFI : Cuối cùng, phải nói đến trang phục biểu diễn rất độc đáo. Willy Kazzama, trang phục có ý nghĩa biểu tượng như thế nào ? Mark-Wilfried Kouadio : Trang phục lấy cảm hứng từ xu hướng “Sape”, phong cách ăn mặc lịch lãm trong thập niên 1960. Chúng tôi muốn làm nổi bật trang phục và các nhân vật lịch sử người Mỹ gốc Phi, cũng như các giá trị văn hóa châu Phi. Và vì như tôi nói ở trên, tôi là người Côte d'Ivoire nên chúng tôi in trên quần của trang phục biểu diễn một số mặt nạ tượng trưng cho trí tuệ, nhà vua, thậm chí là các vị thần - điều rất quan trọng ở châu Phi, để thể hiện những giá trị văn hóa châu Phi của chúng tôi, cũng như các giá trị của cộng đồng người Mỹ gốc Phi đã góp phần vào sự phát triển hoặc thậm chí là sự sáng tạo ra điệu nhảy này, hoặc phong cách âm nhạc, văn hóa Mỹ gốc Phi. Ngoài ra, chúng tôi cũng may quần rộng hơn để cử động thoải mái, còn áo sơ mi thể hiện cho vẻ thành thị, lịch lãm theo phong cách “Sape”. RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn biên đạo Anne Nguyen và nghệ sĩ Mark-Wilfried Kouadio của đoàn Compagnie par Terre.

VietChristian Podcast
Một Cách Ngay Thẳng (VPNS)

VietChristian Podcast

Play Episode Listen Later Jul 17, 2025


Tựa Đề: Một Cách Ngay Thẳng; Kinh Thánh: 2 Sử-ký 31:11-19; Tác Giả: VPNS; Loạt Bài: Sống Với Thánh Kinh, Bài Học Kinh Thánh Hằng Ngày, Tĩnh Nguyện Hằng Ngày, Sống Với Thánh Kinh

Song Voi Thanh Kinh Podcast
Một Cách Ngay Thẳng (VPNS)

Song Voi Thanh Kinh Podcast

Play Episode Listen Later Jul 17, 2025


Tựa Đề: Một Cách Ngay Thẳng; Kinh Thánh: 2 Sử-ký 31:11-19; Tác Giả: VPNS; Loạt Bài: Sống Với Thánh Kinh, Bài Học Kinh Thánh Hằng Ngày, Tĩnh Nguyện Hằng Ngày, Sống Với Thánh Kinh

TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM
Pháp Anh ''phối hợp'' răn đe hạt nhân: Thay đổi lớn trong "kiến trúc an ninh" châu Âu?

TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM

Play Episode Listen Later Jul 17, 2025 9:28


Trong lĩnh vực an ninh quốc phòng của châu Âu, ngày 10/07/2025, đã có một diễn biến quan trọng. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, trong chuyến công du Anh, đã cùng thủ tướng Keir Starmer thông qua một thỏa thuận về việc tiến tới thiết lập cơ chế hợp tác về hệ thống vũ khí hạt nhân răn đe, trong bối cảnh đe dọa từ Nga gia tăng. Việc phối hợp vũ khí hạt nhân răn đe không chỉ nhằm để hai nước tự vệ trước Nga, mà đặc biệt hướng tới nâng cao năng lực tự vệ của châu Âu trong bối cảnh Mỹ có nguy cơ rút một phần đáng kể các cam kết bảo vệ châu Âu. Tuyên bố của hai lãnh đạo Pháp, Anh có mang lại một thay đổi chiến lược đối với kiến trúc an ninh châu Âu hay không ? Đọc thêm : Đài truyền hình Rossiya 1 - Tên lửa hạt nhân Nga có thể tấn công Berlin, Luân Đôn, Paris trong vòng 200 giây Đe dọa Nga và thay đổi lớn trong « học thuyết vũ khí hạt nhân » của Pháp và Anh Về phối hợp vũ khí hạt nhân răn đe Pháp – Anh, tổng thống Emmanuel Macron tuyên bố: « Về vũ khí hạt nhân, chúng tôi đã đưa ra ba quyết định quan trọng. Vấn đề trước hết liên quan đến học thuyết của hai nước chúng ta. Chúng tôi thừa nhận hai nước Pháp và Anh chúng ta không thể tưởng tượng ra một tình huống đe dọa cực kỳ nguy hiểm nào đối với châu Âu nào mà không khiến chúng tôi phải phản ứng nhanh chóng, bất kể bản chất của phản ứng đó là gì. Quyết định thứ hai là chúng tôi không loại trừ việc phối hợp các lực lượng răn đe hạt nhân của nhau. Đây là một thông điệp mà các đối tác và đối thủ của chúng ta cần lắng nghe. Thứ ba là tăng cường hơn nữa hợp tác của chúng ta trong lĩnh vực răn đe hạt nhân, về mặt chính sách, về mặt lực lượng hay về mặt hoạt động. » Đọc thêm: Anh - Pháp công bố chiến lược răn đe hạt nhân chung nhằm đối phó với Nga Tuyên bố chung của hai lãnh đạo Anh, Pháp nêu rõ « đây là lần đầu tiên các lực lượng răn đe hạt nhân độc lập của hai nước có thể được phối hợp với nhau ». Theo tổng thống Pháp, đây là một quyết định « chưa có tiền lệ ». Đài Pháp France Info dẫn lại đô đốc Jean-Louis Lozier, cố vấn của Trung tâm Nghiên cứu An ninh thuộc Viện Quan hệ Quốc tế Pháp (Ifri), xem đây là « bước tiến lớn » trong học thuyết hạt nhân, « đặc biệt về phía Pháp ». Vị cố vấn của Ifri nhấn mạnh « trước tuyên bố này, chúng ta chưa bao giờ cân nhắc đến việc phối hợp lực lượng răn đe hạt nhân với các đồng minh, mặc dù chúng tôi có cùng chung lợi ích ». Paris và Luân Đôn từng ký một tuyên bố chung năm 1995, nêu rõ, « không có tình huống nào mà lợi ích sống còn của một bên bị đe dọa mà lợi ích sống còn của bên kia không bị đe dọa », nhưng văn bản này không đề cập đến khả năng răn đe hạt nhân. Chuyên gia Jean-Louis Lozier tin tưởng chủ trương phối hợp răn đe hạt nhân « có thể cho phép hai cường quốc hạt nhân châu Âu đáp trả trong trường hợp Hoa Kỳ phản ứng hơi chậm » trước một cuộc tấn công nhằm vào các đồng minh châu Âu. Chính quyền Trump, một đối tượng chính của thông điệp hợp tác Pháp-Anh Trong một cuộc tọa đàm của France Info về chủ đề này, được tổ chức sau tuyên bố của hai lãnh đạo Anh, Pháp, nhà phân tích địa chiến lược Michel Fayard nhận định: « Ở đây cũng có một thông điệp được gửi đi, vượt ra ngoài lãnh đạo Nga Vladimir Putin, mà đặc biệt là tới Donald Trump bởi, vì tình thế mà chúng ta đang sống hiện nay thực sự rất giống với thời điểm khủng hoảng kênh đào Suez năm 1956. Khi Pháp và Anh, những đồng minh của Israel vào thời điểm đó, đã có phần bị người Mỹ phản bội. Hiện nay, nước Mỹ cũng muốn rút lui, ít nhất là một phần, khỏi các cam kết của họ với châu Âu. Họ vẫn còn ở trong NATO, nhưng muốn các đối tác của mình phải trả nhiều tiền hơn. Họ cũng muốn bán vũ khí của mình và không viện trợ vũ khí cho nước này hay nước khác. Vì vậy, hiện nay, điều rất quan trọng đối với Pháp và Anh là xác lập một Thỏa thuận Liên kết mới (Entente Cordiale), thực sự củng cố sức mạnh của hai nước, không chỉ của Pháp và Anh, mà còn của toàn bộ châu Âu. Điều rất quan trọng là cả hai đều phải làm như vậy, vì họ là hai quốc gia duy nhất ở châu Âu có vũ khí hạt nhân hiện nay. Ngay cả khi Đức muốn luân chuyển vũ khí hạt nhân ở châu Âu, điều này là không thể chấp nhận được đối với Pháp, cũng như với Anh. » Pháp và Anh sẽ phối hợp ra sao trong chiến lược răn đe hạt nhân ? Theo thỏa thuận giữa lãnh đạo hai nước, « một nhóm giám sát hạt nhân » (groupe de supervision nucléaire) sẽ được Paris và Luân Đôn thành lập, và do phủ tổng thống Pháp và văn phòng chính phủ Anh đồng chủ trì, theo nhà nghiên cứu Héloïse Fayet, viện Ifri. Nhóm giám sát hạt nhân này sẽ chịu trách nhiệm « điều phối sự hợp tác ngày càng tăng trong các lĩnh vực chính sách, năng lực và hoạt động ». Theo chuyên gia Héloïse Fayet, việc phối hợp có thể liên quan đến việc tổ chức các cuộc tập trận. Về mặt nguyên tắc, việc phối hợp hệ thống hạt nhân sẽ giúp cho  sức mạnh răn đe của Pháp, với 290 đầu đạn và của Anh, với 225 đầu đạn, có trọng lượng hơn trước Nga. Hai kho vũ khí hạt nhân của Pháp và Anh cộng lại nhỏ hơn nhiều so với hệ thống vũ khí của Nga, với hơn 6.000 đầu đạn, nhưng « điều quan trọng là hệ thống răn đe phải đáng tin cậy trong mắt các đồng minh và đối thủ của chúng ta », bà Héloïse Fayet nhấn mạnh. Chặng mới trong hợp tác quân sự mật thiết, lâu đời Anh Pháp Quyết định có ý nghĩa lịch sử về việc phối hợp lực lượng răn đe hạt nhân Pháp, Anh, được đưa ra ngày 10/07/2025, trên thực tế nằm trong quan hệ hợp tác quân sự lâu đời giữa Paris và Luân Đôn, được xác lập từ đầu thế kỉ 20. Hợp tác về răn đe hạt nhân nói riêng và quốc phòng nói chung giữa Anh và Pháp có thể trở thành một trụ cột của an ninh châu Âu. Ông Emmanuel Dupuy, chủ tịch viện nghiên cứu Chiến lược và An ninh tại châu Âu (Institut Prospective et Sécurité en Europe - IPSE), nhận định : « Ý tưởng mở rộng hợp tác này không chỉ liên quan đến Pháp và Anh, hai nước chiếm đến 40% phương tiện và lực lượng có thể triển khai tại châu Âu. Điều này không có nghĩa là các nước khác kém hơn, nhưng rõ ràng có một quyết tâm chính trị đã được tái khẳng định trong hội nghị thượng đỉnh vừa qua tại Northwood, một căn cứ của NATO, ở Anh. Ý tưởng vốn đã được Jacques Chirac đưa ra tại thượng đỉnh năm 1998 tại Saint-Malo, thường được gọi là Thỏa thuận Liên kết Pháp – Anh lần thứ hai kể từ năm 1904, là năm mà Pháp và Anh xác lập « Entente Cordiale ». Vì vậy, chúng ta đang từng bước tiến tới ý tưởng rằng Anh và Pháp, gắn bó mật thiết, tạo ra thành phần cốt lõi của châu Âu về quốc phòng, không chỉ của Liên Hiệp Châu Âu, mà của châu Âu, vì Anh không nằm trong EU. Hiện tại còn rất nhiều điều không rõ ràng về những diễn biến tiếp theo ». Phối hợp, nhưng độc lập trong quyết định sử dụng… : Những giới hạn của hợp tác Theo giới chuyên gia, tuyên bố ngày 10/07 về phối hợp răn đe hạt nhân Pháp – Anh trước hết mang ý nghĩa chính trị là chủ yếu. Để việc hợp tác thực sự có thể diễn ra cần những điều chỉnh cụ thể về học thuyết hạt nhân của hai nước cũng như các chiến lược, phương tiện, cho phép phối hợp. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn đài Pháp Cnews, tướng Jean-Paul Paloméros, cựu tư lệnh khối NATO, cựu tư lệnh Không quân Pháp, nhấn mạnh đến mối quan hệ phụ thuộc của Anh vào Mỹ về chiến lược hạt nhân, như một trở ngại lớn cho các hợp tác Anh – Pháp :   « Ở đây có một vấn đề lớn, đó là sự phụ thuộc của nước Anh vào nước Mỹ. Điều quan trọng cần biết là cho đến nay, Anh chỉ có một lực lượng hạt nhân, đó là bốn tàu ngầm được trang bị tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân, nhưng trong trường hợp này, những tên lửa này là tên lửa Trident, tức của Mỹ. Vì vậy, chúng ta thấy sự phụ thuộc của Vương quốc Anh vào Mỹ bất chấp mọi thứ. Vương quốc Anh, và đây là một yếu tố quan trọng của hồ sơ, cũng vừa quyết định hành động như một nước châu Âu, nghĩa là nhận lấy một trách nhiệm liên quan đến khả năng răn đe hạt nhân của NATO. Tuy nhiên, cần phải nhấn mạnh rằng những máy bay F-35, mà Anh mua từ Hoa Kỳ, sẽ mang theo bom hạt nhân, bản thân chúng là của Mỹ, do đó việc sử dụng nằm trong phạm vi cho phép của Donald Trump. Vì vậy, chúng ta cảm thấy cùng lúc có sự tăng cường, có những giới hạn của nó. Đây là điều cần hiểu rõ ! » Cảnh giác trước lập trường "bắt cá hai tay" của Anh Về nguy cơ Anh phụ thuộc vào Mỹ cản trở các phối hợp với Pháp, thượng nghị sĩ Christian Cambon, đặc phái viên của chủ tịch Thượng Viện Pháp về quan hệ quốc tế, giải thích :   « Tôi nghĩ rằng sự phối hợp đang được đề cập ngược lại cũng có thể sẽ cho phép người Mỹ trở lại cuộc chơi, đáng buồn thay, khi Anh Quốc gần đây đã mua máy bay F-35 có thể mang tên lửa của Mỹ. Vì vậy, tôi muốn nhắc nhở các vị rằng có sự khác biệt lớn giữa hai lực lượng của chúng ta, giữa hai thành phần răn đe hạt nhân của Pháp và Anh. Về phía Pháp, chúng ta có toàn quyền quyết định, một quyền quyết định từ trên xuống, từ tổng thống. Ở Anh thì không phải như vậy. Người Mỹ vào một thời điểm nào đó có thể can thiệp. Vậy nên điều này sẽ gây ra vấn đề, vì lần này không phải là một ‘‘cuộc hôn nhân của hai người' mà là của ba người, đặt ra một vấn đề thực sự. Tướng de Gaulle trước đây đã từng cảm nhận được điều này. Đó là lý do tại sao ông đã rút Pháp khỏi Ủy ban Kế hoạch phòng thủ của khối NATO, ủy ban Kế hoạch hạt nhân của khối NATO. » Nước Anh cách đây không lâu đã đứng về phía Mỹ trong vụ tước đoạt hợp đồng tàu ngầm 50 tỉ đô la với Úc. « Chủ nghĩa thực dụng kiểu Anh », và sự phụ thuộc của Anh vào Mỹ cũng là điều mà nhà phân tích địa chiến lược Michel Fayard nhấn mạnh : « Trong mọi trường hợp, thách thức thực sự đối với Vương quốc Anh là thoát khỏi sự phụ thuộc vào Mỹ về hạt nhân. Có lẽ việc hợp tác với Pháp có thể giúp điều này trở thành hiện thực. Nhưng vấn đề nan giải ở đây là người Anh thường chơi trò hai mặt, nghĩa là cùng lúc chơi cả quân bài châu Âu và quân bài Mỹ. Họ gọi đó là ‘‘chủ nghĩa thực dụng''. Vâng, có thể nói đó là chủ nghĩa thực dụng kiểu Anh. » Hướng đến hệ thống răn đe hạt nhân riêng của châu Âu ? Trên thực tế, việc Pháp chính thức thiết lập với Anh chủ trương phối hợp các lực lượng răn đe hạt nhân nằm trong đường hướng chung của tổng thống Pháp Emmanuel Macron, được xác định đặc biệt rõ ràng kể từ khi Nga xâm lược Ukraina : Xây dựng một sự tự trị về quốc phòng của châu Âu trong lòng NATO. Sự phụ thuộc gần như hoàn toàn về mặt an ninh vào Mỹ đang đặt Liên Âu nói riêng và châu lục nói chung trước thử thách sống còn, vì các tham vọng của Nga không chỉ dừng ở Ukraina. Đọc thêm : Pháp sẵn sàng đưa « vũ khí hạt nhân » vào chính sách phòng thủ chung châu Âu Tháng 3 vừa qua, tổng thống Macron đã nhấn mạnh đến việc Paris sẵn sàng đặt châu Âu dưới sự bảo vệ của hệ thống răn đe hạt nhân của Pháp. Thủ tướng Đức sau đó cũng phát tín hiệu hưởng ứng. Trong giới chính trị và chuyên gia châu Âu, đã bắt đầu có nhiều thảo luận về ý tưởng xây dựng hệ thống răn đe hạt nhân của riêng châu Âu. Vũ khí hạt nhân châu Âu hay lực lượng quốc phòng chung của châu Âu đang là các vấn đề gây rất nhiều bất đồng sâu sắc trong nội bộ châu Âu. Chuyên gia về lịch sử chính trị thế giới đương đại Gilles Richard, giáo sư danh dự các trường đại học, Đại học Rennes 2 (Pháp), trả lời phỏng vấn The Conversation, nhấn mạnh là việc hướng đến xây dựng một nền quốc phòng chung của khối đặt ra khẩn cấp vấn đề xây dựng « một quyền lực chính trị chung », một thể chế kiểu liên bang, mà thiếu định chế này thì sẽ khó lòng mà có được một nền quốc phòng chung. Đe dọa từ Nga, nguy cơ bị Mỹ ngoảnh mặt, đang « đẩy châu Âu vào chân tường », theo sử gia Gilles Richard (bài về nền Quốc phòng châu Âu, hệ thống răn đe hạt nhân Pháp mở rộng : Phải chăng đây là một thời điểm de Gaulle mới / un nouveau moment gaullien, ngụ ý nhắc đến việc tổng thống de Gaulle trong thập niên 60 từng đề xuất đặt nước Đức dưới sự bảo trợ của hạt nhân Pháp). Châu Âu tăng cường răn đe hạt nhân và khả năng « đối thoại chiến lược » với Nga ? Châu Âu – khu vực lâu nay nằm dưới cái ô hạt nhân của Mỹ, một thời tưởng như được hưởng nền hòa bình vĩnh viễn - đứng trước đe dọa bị tấn công, kể từ chiến tranh Ukraina. Vũ khí hạt nhân, sau nửa thế kỷ bị quên lãng, đang bắt đầu được coi như một phương tiện tự vệ thiết yếu trước đại cường hạt nhân Nga. Nhìn chung, xét về viễn cảnh tăng cường năng lực tự trị quốc phòng của châu Âu, việc nước Pháp đạt được một thỏa thuận phối hợp răn đe hạt nhân với Anh vừa qua chỉ là bước đầu của việc xây dựng một kiến trúc an ninh châu Âu mới, trong đó vai trò của Mỹ có thể sẽ khác trước rất nhiều. Đọc thêm : Nửa thế kỷ ''Hiệp định Helsinki'' - Chiến tranh Ukraina xóa sổ "Kiến trúc an ninh châu Âu" Trong giai đoạn trước chiến tranh Ukraina, các nước châu Âu đã gần như không có tiếng nói nào trong các « đối thoại chiến lược » với Nga. Vũ khí hạt nhân răn đe Pháp – Anh có giúp dẫn đến một thế cân bằng chiến lược mới với Nga, giúp duy trì một nền hòa bình dựa trên thỏa hiệp ? Liệu Pháp, Anh cùng các quốc gia trụ cột khác của châu Âu có vượt qua được các thách thức để xác lập được một hệ thống an ninh tập thể mới ?

TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM
Mỹ tấn công Iran: Triển vọng nào cho đàm phán hạt nhân Washington - Bình Nhưỡng

TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM

Play Episode Listen Later Jul 10, 2025 19:41


Ngày 12/06/2025, Mỹ thả 14 quả bom GBU phá hầm, mỗi quả nặng hơn 13 tấn, nhắm vào ba cơ sở hạt nhân của Iran. Vụ việc đã được Bắc Triều Tiên, quốc gia sở hữu vũ khí nguyên tử và hiện dưới lệnh trừng phạt quốc tế, theo dõi chặt chẽ. Liệu Washington có sẽ thực hiện điều tương tự với Bình Nhưỡng hay không vào lúc các cuộc đàm phán hạt nhân Mỹ - Triều cũng đang bế tắc ? Iran – Bắc Triều Tiên : Một liên minh hạt nhân lâu năm Không giống như Bắc Triều Tiên, chế độ thần quyền Teheran vẫn chưa có vũ khí nguyên tử. Nhưng mối quan hệ hợp tác về hạt nhân giữa Iran và Bắc Triều Tiên đã tồn tại gần ba thập kỷ, kể từ sau chuyến thăm Bình Nhưỡng năm 1989 của đại giáo chủ Ali Khamenei, khi ấy giữ chức tổng thống Iran. Chuyến thăm này đã đặt nền tảng cho một liên minh lâu dài do cả đôi bên cùng phản đối Hoa Kỳ. Chính Bình Nhưỡng đã cung cấp cho Teheran chương trình tin học có khả năng mô phỏng dòng neutron, một công cụ chủ chốt để thiết kế đầu đạn hạt nhân. Tuy nhiên, Bắc Triều Tiên không chắc có được những thông tin cụ thể chẳng hạn như độ sâu chính xác các cơ sở hạt nhân ngầm của Iran hay vị trí kho dự trữ uranium được làm giầu đến 60%. Do vậy, theo nhận định của nhà nghiên cứu Laurent Gédéon, chuyên gia về Đông Nam Á, Đông Bắc Á, giảng viên trường đại học Sư phạm Lyon, với RFI Tiếng Việt, đòn tấn công của Mỹ đã cung cấp cho Bắc Triều Tiên nhiều bài học quý giá. Laurent Gedeon : « Chúng cung cấp cho Bình Nhưỡng nhiều yếu tố để chuẩn bị trước một hành động tương tự. Điều này càng đúng hơn khi Hoa Kỳ khó có thể quay lưng lại với châu Á trong thời gian dài, vì khu vực này vẫn là trung tâm trong các mối quan ngại về kinh tế và chiến lược của Washington. Hành động của Mỹ ở Trung Đông dường như khá mang tính chiến thuật để hạn chế tác động của cuộc khủng hoảng ngày càng lớn. Điều đáng chú ý là Donald Trump đã dùng hết sức của mình để đạt được lệnh ngừng bắn mặc dù Israel vẫn chưa hoàn thành các mục tiêu đã tuyên bố là hủy diệt hoàn toàn chương trình hạt nhân của Iran và thay đổi chế độ ở Teheran. Do đó, chúng ta có thể đưa ra giả thuyết là Mỹ coi sự gia tăng căng thẳng trong khu vực này không nằm trong lợi ích của họ và việc giải quyết, dù chỉ là tạm thời, những vấn đề này sẽ cho phép họ tập trung trở lại vào châu Á. » Iran và Bắc Triều Tiên : Chính sách « bên trọng, bên khinh » của Mỹ Nếu như với Iran, chính quyền Donald Trump có một thái độ cứng rắn và đã đưa ra một quyết định khá triệt để, thậm chí đầy vũ lực, thì ngược lại người ta ghi nhận có một sự thận trọng trong cách thức Nhà Trắng hiện nay xử lý hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên. Cho đến nay, Donald Trump chưa có một lời đe dọa chiến tranh nào nhằm vào Bình Nhưỡng. Giới quan sát cũng ghi nhận chế độ Kim Jong Un có một phản ứng « khá thận trọng » sau cuộc không kích của Mỹ tại Iran, so với những lời lẽ gay gắt thường có với Washington. Chuyên gia địa chính trị Laurent Gédéon cho rằng có bốn lý do để giải thích cho cách hành xử « bên trọng, bên khinh » của Mỹ trong hồ sơ hạt nhân đối với hai nước. Thứ nhất, là thế cô lập của Iran. Chế độ thần quyền đã không thể tìm được một đồng minh nào có khả năng hỗ trợ họ trong cuộc đối đầu với các đối thủ. Ngược lại, Bắc Triều Tiên đã ký một thỏa thuận đối tác chiến lược toàn diện với Nga ngày 18/06/2024 nhân chuyến thăm Bình Nhưỡng của tổng thống Vladimir Putin. Laurent Gédéon : « Trong số 23 điều khoản cấu thành hiệp định, điều 4 đặc biệt thú vị bởi vì nó quy định rằng nếu một trong hai quốc gia bị xâm lược vũ trang, quốc gia kia sẽ cung cấp hỗ trợ quân sự ngay lập tức bằng mọi phương tiện mà mình có. Thỏa thuận này đã được thực hiện trong bối cảnh cuộc chiến ở Ukraina, khi Bắc Triều Tiên cung cấp hàng triệu quả đạn pháo cho quân đội Nga và đưa binh lính Bắc Triều Tiên ra tiền tuyến. Hoa Kỳ phải tính đến yếu tố này khi lập bất kỳ kế hoạch tấn công trực tiếp vào Bắc Triều Tiên. » Thứ hai, dù đã rút khỏi Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) năm 2003, Bắc Triều Tiên có một học thuyết hạt nhân rõ ràng chi phối việc sử dụng vũ khí nguyên tử. Laurent Gédéon : « Đặc trưng của học thuyết này là nguyên tắc “quyền ưu tiên”. Điều này được áp dụng trong điều kiện sắp xảy ra một cuộc tấn công sắp từ một quốc gia thù địch và khi chiến tranh vẫn chưa bắt đầu. Điều này ngụ ý rằng Bình Nhưỡng sẽ bắt đầu cuộc chiến bằng vũ khí hạt nhân ngay từ đầu. Học thuyết này của Bắc Triều Tiên phải được phân biệt với học thuyết của Nga dựa trên nguyên tắc "giải pháp đầu tiên". Chúng bao gồm việc sử dụng vũ khí hạt nhân trước tiên nhưng trong trường hợp leo thang bạo lực liên tục kể cả bằng các loại vũ khí phi hạt nhân. Học thuyết của Bắc Triều Tiên, ngay lập tức đặt con trỏ ở mức cao nhất, còn ngụ ý rằng sẽ có những rủi ro lớn cho kẻ tấn công tiềm năng và giải thích cho sự thận trọng của Hoa Kỳ. » Thứ ba là yếu tố gần gũi về địa lý. Khác với Iran vốn cách xa Nga và Trung Quốc, Bắc Triều Tiên có đường biên giới chung với Trung Quốc và trong chừng mực nào đó là cả với Nga. Sự gần gũi về địa lý này khiến bất kỳ hành động nào của Mỹ chống lại Bắc Triều Tiên đều có nguy cơ dẫn đến việc Trung Quốc xem đấy như là một mối đe dọa và sẽ có hành động trả đũa. Cuối cùng là về năng lực tình báo. Không như tại Iran, tình báo và gián điệp Israel dễ dàng thâm nhập sâu, gây khó khăn cho việc ra quyết định và khả năng phản ứng của Teheran, việc các cơ quan tình báo phương Tây xâm nhập Bắc Triều Tiên có vẻ khó khăn hơn nhiều. Laurent Gédéon : « Ngay cả khi có thể có những điệp viên nằm vùng, người ta vẫn có thể đặt câu hỏi về khả năng thực hiện một hoạt động trên thực địa tương tự như cuộc tấn công bằng drone do các điệp viên Mossad tổ chức từ lãnh thổ Iran nhằm vào các mục tiêu quân sự. Nhìn chung, rất khó để có được thông tin quân sự của Bắc Triều Tiên, mà bằng chứng hiển nhiên là chúng ta không thể biết rõ về số lượng ICBM (Tên lửa đạn đạo liên lục địa) hiện được triển khai trên lãnh thổ Bắc Triều Tiên (và do đó đang hoạt động). Con số này thay đổi, tùy theo từng nguồn, từ mười đến ba mươi. Do đó, chúng ta có thể thấy rằng chi phí tiềm tàng cho một cuộc tấn công của Mỹ nhằm vào Bắc Triều Tiên là khó có thể chịu được, do những rủi ro cao về chiến lược. Điều này có lẽ giải thích chính sách thận trọng của chính quyền Trump trong hồ sơ này. » Phô trương sức mạnh hạt nhân : Thất bại ngoại giao Mỹ Thời gian gần đây, chế độ Bình Nhưỡng công bố nhiều hình ảnh cho thấy ông Kim Jong Un thị sát các vụ thử tên lửa, hay đến thăm các cơ sở sản xuất thanh nhiên liệu nguyên tử. Mục tiêu là nhằm chứng tỏ với thế giới rằng chương trình phát triển hạt nhân của Bắc Triều Tiên đang tiến triển mỗi ngày. Nhìn lại chính sách của Mỹ đối với Bắc Triều Tiên trong quãng thời gian 15 năm gần đây, rõ ràng chiến lược « gây sức ép/đàm phán » của Mỹ đã chạm giới hạn : Washington đã cho thấy họ không có khả năng buộc Bình Nhưỡng phải lùi bước. Trả lời RFI Tiếng Việt, nhà địa chính trị người Pháp đánh giá đây là một thất bại trong chính sách của Mỹ đối với hạt nhân Bắc Triều Tiên. Laurent Gédéon : « Ngược lại, Bắc Triều Tiên còn gia tăng sức mạnh nếu xét về tầm bắn của tên lửa đạn đạo. Vì vậy, chúng ta có thể nói đến một thất bại tương đối. Do đó, cần phải xem xét lại mô hình chiến lược ngoại giao của Washington. Để làm được điều này, chúng ta chắc chắn phải đặt câu hỏi : Một mặt là về mối đe dọa thực sự mà Bắc Triều Tiên gây ra cho Hoa Kỳ và mặt khác là đối với lợi ích của Hoa Kỳ trong khu vực, đặc biệt là đối với các đồng minh của Washington. Nhận thức về mối đe dọa này không giống nhau trong hai trường hợp và chính sách của Mỹ đối với Bình Nhưỡng phải xuất phát từ sự cân bằng giữa hai trường hợp. » Những cuộc tập trận gần đây giữa Mỹ và Hàn Quốc bao gồm cả kịch bản tác động vũ khí hạt nhân. Điều này chứng tỏ là mối đe dọa nguyên tử Bắc Triều Tiên là hiện thực. Trong bối cảnh này, đến một lúc nào, cộng đồng quốc tế có nên công nhận Bắc Triều Tiên như là một cường quốc hạt nhân nhằm tìm kiếm một giải pháp ngoại giao hay không ? Và trong giả định này, đâu là những tác động địa chính trị cho vùng Đông Bắc Á ? Laurent Gédéon : « Nguyên tắc công nhận chính thức Bắc Triều Tiên là một cường quốc hạt nhân không phải là điều mới mẻ, vì đây cũng là trường hợp của Ấn Độ và Pakistan (…) Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là phản ứng của các nước trong khu vực, đặc biệt là Nhật Bản và Hàn Quốc, vì cả hai đều là những quốc gia có khả năng nhanh chóng sở hữu vũ khí hạt nhân. Khi đó, có lẽ cần phải có áp lực và sự đảm bảo đáng kể từ phía Washington để ngăn cản Tokyo và Seoul tiếp tục trang bị vũ khí cho mình. Điều quan trọng là phải biết rằng các thành viên của câu lạc bộ rất nhỏ các cường quốc hạt nhân trên thế giới được hưởng một địa vị đặc biệt trong cộng đồng quốc tế (..) Và trong một thời gian dài, sự cân bằng này có lợi cho phương Tây, vì ba trong số năm thành viên thường trực của câu lạc bộ ban đầu này (Hoa Kỳ, Pháp và Anh) là thuộc phe phương Tây. Tuy nhiên, những diễn biến hiện tại cho thấy sự trỗi dậy của nhiều cường quốc hạt nhân ít gần gũi với phương Tây hơn, ngoại trừ Israel. Trong khi Ấn Độ duy trì thái độ trung lập thì Pakistan và Bắc Triều Tiên lại gần gũi với Matxcơva và Bắc Kinh. Trường hợp này cũng sẽ xảy ra tương tự với Iran, nếu nước này có được vũ khí nguyên tử. Và nếu điều này xảy ra, sự cân bằng có lợi cho phương Tây sẽ bị phá vỡ và đây là một trong những lý do giải thích cho sự miễn cưỡng mạnh mẽ của Hoa Kỳ và các đồng minh, cũng như những nỗ lực của họ nhằm chống lại hành động trên. » RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn nhà nghiên cứu Laurent Gédéon, trường đại học Sư phạm Lyon.

TẠP CHÍ XÃ HỘI
Trung Quốc vô thần muốn thách thức truyền thống tái sinh trong Phật giáo Tây Tạng

TẠP CHÍ XÃ HỘI

Play Episode Listen Later Jul 9, 2025 9:31


Lãnh đạo của Phật giáo Tây Tạng Đạt Lai Lạt Ma đã mừng thọ 90 tuổi hôm 06/07 vừa qua và tuyên bố sẽ tái sinh, tiếp nối truyền thống hàng ngàn năm ở Tây Tạng trong một thế giới tự do, xoá bỏ những nghi ngờ rằng ngài sẽ là vị Đạt Lai Lạt Ma cuối cùng. Việc chọn người tiếp nối Đạt Lai Lạt Ma, một vấn đề tâm linh trong Phật Giáo Tây Tạng, đã trở thành vấn đề chính trị khi Trung Quốc “phi tôn giáo” muốn can thiệp, tự chọn người kế vị. Với tên khai sinh là Tenzin Gyatso, Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 là vị lãnh đạo Phật giáo Tây Tạng hưởng thọ lâu nhất từ 600 năm qua, qua các đời Đạt Lai Lạt Ma. Tự mô tả mình là một “nhà tu hành đơn thuần,” Đạt Lai Lạt Ma được hàng triệu tín đồ tin theo, tôn thờ ông như là một vị Phật sống, là người bảo hộ cho vùng đất thiêng. Ông đã phải sống lưu vong, rời khỏi quê hương vào những năm 1950, khi Trung Quốc tiến hành cuộc đàn áp quân sự, nhằm kiểm soát khu vực này. Đạt Lai Lạt Ma trở thành biểu tượng của khát vọng tự do, của hòa bình, dù bị Bắc Kinh coi là kẻ ly khai. Vài ngày trước khi bước sang tuổi 90, ông đã dập tắt những đồn đoán cho rằng mình là vị Đạt Lai Lạt Ma cuối cùng, tuyên bố sẽ có người kế nhiệm khi ông qua đời. Văn phòng của Đức Đạt Lai Lạt Ma chỉ đạo việc tìm kiếm và công nhận người kế nhiệm theo truyền thống lâu đời trong Phật giáo Tây Tạng.  Trong Phật Giáo Tây Tạng, tái sinh những tulku là những cao tăng giác ngộ, và họ lựa chọn quyết định tái sinh để tiếp tục phụng sự chúng sinh. Sau khi chết, tâm thức sẽ chuyển sang một thân xác mới. Đối với Đạt Lai Lạt Ma và Ban Thiền Lạt Ma (Panchen Lama), hai cao tăng có chức vị cao nhất, việc tái sinh của họ được quy định rõ ràng. Để tìm ra người được tái sinh, đầu tiên phải dựa trên những dấu hiệu, những điều đã được tiên tri, những điềm báo và một loạt bài kiểm tra, ví dụ như xem đứa trẻ có phản ứng với những vật dụng của người tiền nhiệm hay không. Liên quan đến sự can thiệp của Trung Quốc, cách nay 30 năm, vào năm 1995, Đạt Lai Lạt Ma đã công nhận Gedhun Choekyi Nyima là hiện thân của Ban Thiền Lạt Ma thứ 11. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau, hiện thân của cao tăng này, lúc đó 6 tuổi, đã bị bắt cóc, và từ đó cho đến nay vẫn chưa rõ tung tích. Vụ việc được cho là do chính phủ Cộng Sản Trung Quốc đứng đằng sau. Bởi vài tháng sau vụ "bắt cóc" này, Bắc Kinh đã "tìm ra" hiện thân của Panchen Lama, Gyaltsen Norbu, qua một quá trình được cho là không minh bạch, và về phe chính phủ Trung Quốc. Vị Lạt Ma này không được phía Tây Tạng và Đạt Lai Lạt Ma hiện tại công nhận.  Nếu như tuyên bố sẽ tái sinh của Đạt Lai Lạt Ma được tín đồ hoan nghênh thì, nhiều người lo sợ rằng khi Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 qua đời, Bắc Kinh sẽ tận dụng này để "kiểm soát đức tin", dẫn đến nguy cơ xảy ra kịch bản : một Đạt Lai Lạt Ma thứ 15 được chỉ định theo phương cách truyền thống của Tây Tạng và một người khác được Trung Quốc chỉ định. Để tìm hiểu về truyền thống tái sinh này, cũng như những vấn đề địa chính trị trước sự can thiệp của Trung Quốc, trong mục tạp chí xã hội tuần này, RFI Tiếng Việt đã mời các chuyên gia về Tây Tạng, bà Katia Buffetrille, nhà nhân chủng học, tại trường École Pratique des Hautes Études, và Nicola Schneider, nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Văn Minh Á Đông (Centre de recherche sur les civilisations de l'Asie orientale). Cả hai đã nghiên cứu về Tây Tạng từ hơn hai chục năm qua, với nhiều công trình nghiên cứu về nhân chủng học, cũng như tôn giáo. RFI : Đạt Lai Lạt Ma chiếm vị trí như thế nào trong phật giáo Tây Tạng, và tầm quan trọng của tuyên bố về việc ngài sẽ tái sinh được đánh giá như thế nào ? Nicola Schneider : Vào năm 2011, khi người dân Tây Tạng bầu chọn người đứng đầu chính phủ lưu vong và Đạt Lai Lạt Ma quyết định rút khỏi chính trường, trao toàn bộ quyền cho chính phủ này. Trước đó, ông vừa là lãnh tụ tinh thần, vừa là lãnh đạo về mặt chính trị. Năm đó, ông cũng đã tuyên bố khi 90 tuổi sẽ quyết định liệu có tái sinh hay không. Trong suốt thời gian này, hầu hết người Tây Tạng và các tín đồ đều mong muốn ông tái sinh. Đó chính là điều mà ông đã tuyên bố.  Katia Bufetrille : Đối với người dân Tây Tạng, Đạt Lai Lạt Ma được coi là hiện thân của Quan Thế Âm Bồ Tát, của lòng từ bi. Có thể nói, Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 đã minh chứng cho lòng từ bi, nhân ái đó trong suốt cuộc đời mình. Vấn đề tái sinh của ngài không chỉ liên quan đến người dân Tây Tạng, đến Phật tử nói chung, hay liên quan đến tín ngưỡng, bởi vấn đề thuần tuý về tôn giáo đang trở trành vấn đề chính trị do sự can dự của Trung Quốc vào việc chọn người kế nhiệm. Dù đã từ bỏ chính trị, sức hút của Đạt Lai Lạt Mai, đã đi nhiều nơi và gặp nhiều lãnh đạo các nước, dù muốn hay không vẫn bị đặt trên bàn cờ chính trị.  Nicola Schneider : Có thể nói Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 là một trường hợp đặc biệt. Không phải tất cả các đời Đạt Lai Lạt Ma đều có tầm ảnh hưởng quốc tế như ông, dĩ nhiên là vì trước đây thế giới chưa toàn cầu hóa mạnh mẽ như hiện nay. Riêng ảnh hưởng vị Đạt Lai Lạt Ma thứ 14, thông qua việc lên tiếng vì hòa bình, lòng từ bi, các giá trị đạo đức mang tính phổ quát, đã vượt ra ngoài phạm vi cộng đồng người Tây Tạng. Ngày nay, hào quang của ông không chỉ trong thế giới Phật giáo, bao gồm cả các quốc gia như Việt Nam, mà còn lan rộng hơn thế nữa. Có thể nói ông là một nhân vật mang tính toàn cầu, thậm chí vượt ra ngoài khuôn khổ của riêng Phật giáo. RFI : Việc Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 rút khỏi chính trường, ủy quyền cho chính phủ Tây Tạng lưu vong liệu có phải là cách để dần tách tôn giáo khỏi chính trị ? Katia Buffetrille :  Đó là một quyết định có chủ đích, nhằm xây dựng một nền dân chủ cho người Tây Tạng. Ông cho rằng mô hình cũ không còn phù hợp, đặc biệt trong hoàn cảnh lưu vong. Điều đáng nói là ông không hề được giáo dục theo tư tưởng dân chủ phương Tây, nhưng lại là người chủ động thúc đẩy dân chủ. Dù ngay từ đầu ông đã phải đối mặt với nhiều chống đối trong nội bộ, nhưng ông vẫn kiên định.  Nicola Schneider : Dù chính quyền Tây Tạng lưu vong đã trải qua quá trình thế tục hóa, yếu tố tôn giáo vẫn còn hiện diện trong cơ cấu chính trị. Quốc Hội  Tây Tạng không giống mô hình nghị viện kiểu phương Tây, như ở Pháp, nơi đại biểu được bầu theo đảng phái hoặc khu vực bầu cử thông thường. Tại đây, Quốc Hội gồm cả đại biểu thế tục, được bầu theo ba vùng văn hóa lớn của Tây Tạng: Ü-Tsang (Tây Tạng trung tâm), Kham và Amdo (Tây Tạng phía đông), và 10 đại biểu đến từ các trường phái Phật giáo lớn, phần lớn là tăng sĩ. Trong tổng số 45 nghị sĩ, đây là một thiểu số. Một số người cho rằng điều này cho thấy ảnh hưởng tôn giáo vẫn tồn tại, thậm chí chỉ trích đó là tàn dư của chế độ thần quyền. Nhưng quan điểm này không phổ biến. Nhiều người Tây Tạng lập luận rằng việc có các tăng sĩ trong Quốc Hội là cần thiết: họ không vướng bận đời sống gia đình, có thể dốc toàn tâm toàn lực cho Tây Tạng.  Đọc thêmTìm người kế vị Đạt Lai Lạt Ma: Cuộc đấu sinh tử với Bắc Kinh vì "tự do cho Tây Tạng" RFI : Trung Quốc, đã nhiều lần nhấn mạnh sự tái sinh của Đạt Lai Lạt Ma phải được Bắc Kinh chấp thuận và người tái sinh phải ở trên lãnh thổ Trung Quốc, cho rằng việc tái sinh là vấn đề chủ quyền của nhà nước, việc nội bộ của Bắc Kinh. Vào năm 1995, chính phủ Trung Quốc đã bổ nhiệm một Đức Ban Thiền Lạt Ma trái ngược với Đức Đạt Lai Lạt Ma được công nhận hiện nay. Cụ thể, Bắc Kinh đã tìm cách biến việc tái sinh thành công cụ chính trị, kiểm soát tâm linh Tây Tạng như thế nào ? Nicola Schneider :  Trung Quốc tin rằng nếu kiểm soát được người kế nhiệm Đạt Lai Lạt Ma, họ sẽ gia tăng ảnh hưởng. Nhưng đó là điều phi lý, bởi Trung Quốc là một chính quyền Cộng sản, vốn theo chủ nghĩa vô thần. Một nhà nước vô thần sao lại đặt ra luật lệ về tái sinh, tức là những quy định tôn giáo, và áp đặt chúng lên một dân tộc không phải người Trung Hoa, có văn hóa và tín ngưỡng riêng biệt? Trung Quốc ngày nay đã tự tạo ra một bộ quy tắc riêng để xác định hóa thân tiếp theo của Đạt Lai Lạt Ma. Họ biện minh điều này dựa trên tiền lệ lịch sử. Đúng là từng có một số trường hợp trong quá khứ, nhưng đó không phải là Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa như ngày nay. Đó là thời nhà Thanh, triều đại của người Mãn, vốn không phải người Trung Quốc. Người dân Tây Tạng vẫn luôn nhấn mạnh, cũng như Đạt Lai Lạt Ma đang cố gắng truyền đạt trên trường quốc tế rằng quyền quyết định tái sinh phải thuộc về người Tây Tạng, bởi đây là Phật giáo của họ, là văn hóa và bản sắc của họ. Không ai từ bên ngoài có thể áp đặt điều đó.  Katia Buffetrille : Chính quyền Trung Quốc đã sử dụng “Chiếc bình vàng”, một nghi thức do hoàng đế Mãn Thanh Càn Long thiết lập vào thế kỷ 18 để chọn ra một ứng viên Đạt Lai Lạt Ma thông qua hình thức bốc thăm. Tuy nhiên, theo một nhân chứng từng có mặt tại đền Jokhang vào thời điểm đó và sau này đã trốn thoát, việc bốc thăm không hề minh bạch, vì một trong các thẻ bốc có gắn que dài hơn, giúp dễ dàng nhận ra. Điều này đặt ra nghi vấn nghiêm trọng về tính công bằng và hợp pháp của nghi thức. Sự can thiệp của Trung Quốc rất mạnh mẽ, như việc Bảo tàng Guimet (Paris), bảo tàng nghệ thuật châu Á lớn nhất châu Âu, đã loại bỏ từ “Tây Tạng” khỏi các triển lãm, thay bằng cụm mơ hồ như “Himalaya và vùng đất Tuyết” trong một cuộc trưng bày về nhà Đường. Nhiều người cho rằng việc này nhằm chiều theo yêu cầu của Bắc Kinh. Đây là điều nghiêm trọng, vì nó cho thấy Trung Quốc đang ảnh hưởng đến cách kể lại lịch sử và văn hóa, ngay cả tại các bảo tàng quốc gia. Chiến lược này không chỉ giới hạn ở châu Âu : tại Việt Nam, Nepal và Bhutan, Bắc Kinh cũng gây áp lực để các nước này dùng từ “Xizang”(phiên âm Hán ngữ của “Tây Tạng”) thay vì “Tibet”, giống như thể ta gọi “France” là “Faguo” theo cách Trung Quốc, trong khi rõ ràng đó không phải là cách gọi của người bản địa. RFI : Tại một thế giới ngày càng bị chia rẽ, các nước tranh nhau giành ảnh hưởng, vai trò của người kế nhiệm Đạt Lai Lạt Ma sẽ ra sao ? Truyền thống tái sinh và vị Đạt Lai Lạt Ma thứ 15 có thể được duy trì, hay sẽ chấm dứt vòng luân hồi ? Nicola Schneider : Việc tái sinh của Đạt Lai Lạt Ma ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống người Tây Tạng. Tuy nhiên, sau khi một Đạt Lai Lạt Ma qua đời, quá trình tìm hóa thân mới phải mất ít nhất 2 đến 3 năm. Ngay cả sau đó, người được công nhận là hóa thân của ngài, vốn chỉ là một đứa trẻ, cũng không thể đảm đương vai trò lãnh đạo tinh thần cho đến khi trưởng thành. Theo truyền thống, giai đoạn này được điều hành bởi một nhiếp chính (Gyälpo) không được bầu chọn, nắm quyền thay mặt Đạt Lai Lạt Ma cho đến khi hóa thân đủ tuổi (khoảng 18 tuổi). Nhưng ngày nay, như đã khẳng định trong cuộc họp báo gần đây, không còn cần đến nhiếp chính nữa, vì chính quyền Tây Tạng lưu vong đã là một thể chế dân chủ có đầy đủ quyền lực. Nếu sau này có một vị Đạt Lai Lạt Ma thứ 15, ông sẽ không có sức ảnh hưởng về mặt chính trị, mà chỉ đảm nhiệm vai trò lãnh đạo tinh thần. Đây là điều mà Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 đã tiên liệu từ rất sớm : Ngay từ năm 1969, ông đã công khai quan điểm tách biệt tôn giáo và chính trị trong tương lai Tây Tạng.  Katia Buffetrille : Đạt Lai Lạt Ma tương lai sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc kế vị, bởi vì vị thứ 14 đã thực sự để lại dấu ấn sâu đậm trong thời đại của mình. Người kế vị sẽ phải nỗ lực rất nhiều để đạt đến tầm vóc đó. Vị Đạt Lai Lạt Ma thứ 6, giống như vị thứ 4, sinh ra bên ngoài Tây Tạng, vị thứ 4 sinh ở Mông Cổ, còn vị thứ 6 sinh tại Tawang, Arunachal Pradesh, một vùng thuộc Ấn Độ nhưng có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc. Vị thứ 6 không hề yêu thích cuộc sống của một Đạt Lai Lạt Ma; ông thích thơ ca và phụ nữ hơn. Dù vậy, ông vẫn được người Tây Tạng hết mực tôn kính. Ông không phải là một hành giả trên con đường giác ngộ, nhưng đã để lại nhiều bài thơ hay và luôn là vị Đạt Lai Lạt Ma thứ 6 trong lòng người Tây Tạng. Chức vị này không phải là một tước hiệu có thể nhận hoặc từ bỏ như Giáo hoàng. Khi đã là Đạt Lai Lạt Ma thì suốt đời đều là như vậy. RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn chuyên gia về Tây Tạng, Katia Buffetrille, nhà nhân chủng học, tại trường École Pratique des Hautes Études, và Nicola Schneider, nhà nghiên cứu tại VCentre de recherche sur les civilisations de l'Asie orientale, tại Pháp.

TẠP CHÍ KINH TẾ
Anh Quốc lao vào cuộc chạy đua về công nghệ với hơn 100 tỷ đôla đầu tư

TẠP CHÍ KINH TẾ

Play Episode Listen Later Jul 8, 2025 10:19


Khai mạc Tuần lễ Công nghệ Luân Đôn (London Tech Week 09-13/06/2025), thủ tướng Anh Keir Starmer tuyên bố mở ra một chương mới, trong đó trí tuệ nhân tạo là trọng tâm, cho ngành công nghệ cao của Vương quốc Anh. Chính phủ công bố bản tổng dự toán chi tiêu công quốc gia giai đoạn 2025-2030, với con số khổng lồ là 86 tỷ bảng Anh (116 tỷ đô la) dành cho các ngành công nghệ cao, giáo dục và trí tuệ nhân tạo AI. Vậy tham vọng của Luân Đôn là gì và cơ hội nào để Anh Quốc trở thành cường quốc về ‘trí tuệ nhân tạo'? Tường thuật của thông tín viên tại Luân Đôn Nguyễn Giang.  Nguyễn Giang : Trước tiên xin giải thích rõ hơn về các con số lớn mà chính phủ Anh đưa ra để đầu tư vào phát triển công nghệ cao, gọi chung là R&D (Research & Development – Nghiên cứu và Phát triển sản phẩm mới). Khoản chi của ngân sách hàng năm từ nay đến năm 2029-2030 là 22,6 tỷ bảng, và đến cuối nhiệm kỳ Quốc Hội này, tổng mức sẽ là 86 tỷ bảng Anh, tương đương 116 tỷ đô la Mỹ. Trong các lĩnh vực, ưu tiên hàng đầu là nghiên cứu và phát triển các cơ sở trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) để ứng dụng ngay vào giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực, công nghệ tài chính (fintech). Ngoài ra, AI cũng sẽ được đưa vào như một giải pháp công nghệ nhằm giảm chi phí dài hạn cho y tế, quốc phòng và an ninh biên giới. Tôi sẽ nói rõ hơn về các ngành kỹ thuật, bộ môn khoa học, công nghệ nhận được khoản đầu tư lớn sau, nhưng tổng thể thì thông điệp của chính phủ Starmer là muốn tạo ra sự thay đổi cả về lượng và chất để đưa Anh trở thành một cường quốc hàng đầu trong cạnh tranh quốc tế về công nghệ cao và AI. RFI: Cụ thể hơn, Anh Quốc muốn chi tiền vào lĩnh vực nào và đặt ra các mục tiêu cụ thể ra sao? Nguyễn Giang : Về giáo dục, riêng khoản tiền dành cho ứng dụng AI trong giảng dạy và đào tạo nhân công có khả năng sử dụng trí tuệ nhân tạo là 2 tỷ bảng mỗi năm. Anh muốn thúc đẩy dự án AI trong giáo dục từ trung học tới đại học và sau đại học nhằm huấn luyện kỹ năng AI cho hơn 7 triệu nhân công (được hiểu là thế hệ trẻ) và đào tạo 1 triệu kỹ sư chuyên về AI trong 5 năm tới. Ngân sách dành cho y tế công (National Health Service – NHS) là 10 tỷ bảng để hiện đại hóa công nghệ và chuyển đổi sang công nghệ kỹ thuật số từ nay đến 2028-2029. Xin nhắc lại, ngân sách y tế công hiện đã là 29 tỷ bảng, nên khoản đầu tư thêm vào công nghệ cao cho y tế là rất lớn. Luân Đôn cũng sẽ hỗ trợ các công ty khởi nghiệp bằng cách điều chỉnh quy định tài chính để các ngân hàng thử nghiệm AI trong lĩnh vực fintech. Một số ngân hàng như HSBC đã sử dụng AI từ lâu, nhưng tổng thể thì thị trường fintech của Anh đã trở thành một lĩnh vực rất lớn, với hàng nghìn công ty, thu hút hàng tỷ đô la đầu tư, chủ yếu phục vụ doanh nghiệp và thương mại quốc tế, hơn là phục vụ người dân. Chính phủ muốn số hóa dịch vụ khách hàng, triển khai mạnh các ứng dụng ngân hàng (in-bank app) thay thế dịch vụ truyền thống dùng giấy tờ và thư bưu điện. Điều đáng chú ý là chính phủ Anh nói họ sẽ đầu tư vào AI để giải quyết nhanh hơn các hồ sơ xin tỵ nạn, tăng tốc thủ tục trục xuất người trượt tị nạn. Bộ trưởng Tài Chính Rachel Reeves cho biết, chỉ riêng việc nâng cao hiệu quả xử lý giấy tờ cư trú, tị nạn sẽ giúp tiết kiệm ngân sách khoảng 1 tỷ bảng khi chương trình này hoàn tất. Gần 300 triệu bảng cũng sẽ được đầu tư vào Bộ Tư lệnh An Ninh Biên Giới (thành lập năm 2024) và các đơn vị biên phòng của Anh sẽ sử dụng AI để nâng cao hiệu quả trong việc ngăn chặn người nhập cư trái phép. Thêm vào đó, Anh Quốc cũng sẽ tiến hành nghiên cứu chế tạo vũ khí sử dụng AI nhằm đảm bảo an ninh quốc gia và an ninh châu Âu. RFI : Để thực hiện các mục tiêu này, chính phủ Anh sẽ phải làm gì? Chiến lược của họ là gì? Nguyễn Giang : Chiến lược của Anh là “dựa trên vai của những người khổng lồ”. Trong Tuần lễ Công nghệ Luân Đôn, đã có hàng trăm công ty tham dự, gồm các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như Microsoft, Amazon Web Services, Google Cloud và NVIDIA. Ngay trong buổi khai mạc, thủ tướng Anh Keir Starmer đã đứng cạnh ông Jensen Huang (Hoàng Nhân Huân), tỷ phú Mỹ gốc Đài Loan, chủ hãng Nvidia. Ông Jensen Huang khen Anh có “hệ sinh thái tuyệt vời cho công nghệ trí tuệ nhân tạo”, nhưng còn thiếu cơ sở hạ tầng. Cụ thể, ông Jensen Huang cho biết Anh có các trường đại học hàng đầu thế giới, các nhà sáng chế, các nhà tư tưởng, và các công ty startup trong môi trường lý tưởng, nhưng thiếu một thứ quan trọng nhất là cơ sở hạ tầng cho AI. Ông cam kết sẽ đầu tư vào lĩnh vực này tại Anh, nhằm đáp ứng sự đón nhận tích cực từ công chúng dự hội nghị London Tech Week. Ngay lập tức, Anh Quốc sẽ dùng 10 nghìn GPU (xử lý đồ họa) của Nvidia để xây dựng một trung tâm dữ liệu lớn, phục vụ hạ tầng AI tại Loughton, Essex, phía Đông Luân Đôn. Tuy nhiên, cách làm của Anh không dựa vào một hoặc hai công ty lớn, mà phân chia thị phần cho nhiều doanh nghiệp của Mỹ, Hà Lan, và các quốc gia khác tham gia. Ví dụ, Vantage Data Centres sẽ xây dựng một trung tâm dữ liệu tại xứ Wales; Latos Data Centres của tỷ phú người Anh Mike Carlin cũng sẽ xây dựng trung tâm ở Wales; tập đoàn Kyndryl thành lập trung tâm tại Liverpool; trong khi Nscale (dùng GPU của Nvidia) sẽ đầu tư 2,5 tỷ USD để phát triển mạng lưới dữ liệu toàn quốc. Tham vọng của Anh là đến năm 2030, sẽ có tới 40 trung tâm dữ liệu chuyên về AI trên khắp đất nước. RFI: Vì sao chính phủ của đảng Lao Động muốn thúc đẩy số hóa và áp dụng trí tuệ nhân tạo vào thời điểm này? Nguyễn Giang : Ở đây chúng ta cần nhìn bức tranh toàn cảnh quốc tế, gồm mối quan hệ Anh – Liên Hiệp Châu Âu và Anh – Hoa Kỳ sau Brexit. Ngoài lý do rõ ràng là AI ngày càng đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế và giáo dục, còn có hai vấn đề lớn đặt ra thách thức cho Anh. Một, là thiếu hệ sinh thái hạ tầng tốt cho R&D. Nhiều nhà khoa học Anh đã từng đoạt giải Nobel, sở hữu các phát minh, sáng chế hàng đầu thế giới trong di truyền học, y sinh, điện toán, nhưng thiếu hệ sinh thái để biến các ý tưởng, bằng sáng chế thành sản phẩm thương mại. Nhiều nhà khoa học này buộc phải sang Mỹ, hoặc hợp tác với các đại học, tập đoàn công nghệ của Mỹ để phát triển sản phẩm. Chính sách của Anh nhằm xây dựng các trung tâm công nghệ như Hành lang Oxford-Cambridge nhằm kết nối các đại học danh tiếng, tạo ra sức mạnh về nghiên cứu và đổi mới sáng tạo (critical mass). Trước đó, ngành xe hơi chạy động cơ điện (EV) cũng cần hạ tầng số, vệ tinh dân sự, AI, nhưng tới nay, Anh mới bắt đầu thử nghiệm xe tự lái và dự kiến đến 2027 mới chính thức cho xe tự lái hoạt động trên đường. Hai, là yếu tố địa chính trị. Tháng 2/2025, Pháp khai mạc Hội nghị về Trí tuệ Nhân tạo (AI Summit) và cam kết đầu tư hơn 100 tỷ euro vào AI, mong muốn dẫn đầu khối Liên Âu trong lĩnh vực này. Bruxelles còn hứa sẽ chi 200 tỷ euro cho AI. Trong khi đó, Hoa Kỳ dưới thời Donald Trump muốn bỏ ra hơn 500 tỷ đô la để dẫn đầu cuộc đua AI. Tuy nhiên, cả Anh và Mỹ đều từ chối ký Tuyên bố chung Paris về AI tại Paris vài tháng trước. Như vậy, Luân Đôn đã chọn hướng đi riêng, muốn có chủ quyền về AI (AI sovereignty) và không muốn bị Châu Âu kiểm soát chặt chẽ. Tổng thể, Anh mong muốn có một vị trí vững chắc trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo AI toàn cầu – của Mỹ, Trung Quốc và Liên Hiệp Châu Âu. Để đạt được điều đó, Anh Quốc sẽ kết nối với Hoa Kỳ qua các hệ thống cáp dưới biển, tăng cường khả năng tính toán của các trung tâm dữ liệu và mở rộng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực AI và công nghệ cao. Trong bức tranh lớn, các ngành công nghệ của Vương quốc Anh đã đạt giá trị thị trường tổng hợp lên tới 1,2 nghìn tỷ đô la vào năm 2025, đứng vị trí số một trong hệ sinh thái công nghệ châu Âu. Tuy nhiên, nếu không tăng cường đầu tư, Anh Quốc sẽ gặp khó khăn cạnh tranh với các quốc gia như Pháp, Đức, Hà Lan, các nước châu Á và Mỹ, Trung Quốc. Năm 2023, Anh đã tổ chức Hội nghị về quản trị toàn cầu của AI tại Bletchley (tham khảo Bletchley Declaration on Frontier AI and AI Governance), nhấn mạnh nhu cầu quản lý, xây dựng khung pháp lý để giảm thiểu các rủi ro do công nghệ AI gây ra. Hiện nay, thái độ của chính giới Luân Đôn đã hướng tới đổi mới, sẵn sàng chấp nhận rủi ro để thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm, kinh tế và tăng trưởng. AI đang được xem là điểm mấu chốt để tạo đà phát triển cho kinh tế Anh trong những năm tới. Khả năng thành công của chiến lược này còn phụ thuộc vào thực tế và còn phải chờ xem.

Nghien cuu Quoc te
Bên trong nền kinh tế thời chiến của Iran

Nghien cuu Quoc te

Play Episode Listen Later Jul 5, 2025 7:54


Ngay cả trước khi bom bắt đầu rơi, nền kinh tế Iran đã trong tình trạng tồi tệ.Xem thêm.

TẠP CHÍ KINH TẾ
Công nghiệp quốc phòng của Ukraina : Những cơ hội cho doanh nhân Pháp

TẠP CHÍ KINH TẾ

Play Episode Listen Later Jul 1, 2025 9:00


Pháp có thể mang lại những gì cho các tập đoàn công nghiệp vũ khí của Ukraina ? Họ tìm kiếm gì và có thể học hỏi được những kinh nghiệm nào từ một quốc gia đang phải đối mặt với chiến tranh ? Phương Tây đánh cược vào một đối tác không chỉ là một « kho lương thực của thế giới », mà còn từng là « kho vũ khí » của Liên Xô. Tuy đang sa lầy trong chiến tranh, nhưng Ukraina đã khẳng định thế thượng phong trong lĩnh vực công nghệ chế tạo drone. Tháng 05/2025 hơn 500 doanh nghiệp tham dự diễn đàn Liên Âu-Ukraina về công nghệ quốc phòng, tổ chức tại Bruxelles. Ba tuần lễ sau đó, Paris thông báo kế hoạch một hãng xe hơi của Pháp chế tạo drone ngay trên lãnh thổ Ukraina, và được biết đó là hãng xe nổi tiếng Renault. Thông báo dự án hôm 06/06/2025, bộ trưởng Quân Lực Sébastien Lecornu đã nói đến « Một chương trình chưa từng có ». Còn trong mắt các tập đoàn công nghiệp vũ khí thì Ukraina được ví như một « phòng thí nghiệm nơi cho ra đời những sản phẩm phù hợp nhất với thực tế » của chiến tranh. Do phải đối mặt với quân đội Nga từ tháng 02/2022 ngành công nghiệp quốc phòng Ukraina, mà đặc biệt là trong lĩnh vực chế tạo drone đã chứng minh được khả năng sáng tạo, với những phương tiện hạn hẹp để có được những sản phẩm « hiệu quả » nhất và « hoàn toàn thích ứng với những đòi hỏi trên thực địa ». Đó là điểm quan trọng nhất thu hút các tập đoàn và công ty khởi nghiệp của Pháp trong lĩnh vực quốc phòng.  Drone và « chiến tranh du kích công nghệ » Trong một bài tham luận đăng trên tạp chí chuyên về địa chính trị Revue des Conflits, hồi tháng 03/2025 hai đồng tác giả, Arnaud Dassier và Mat Hauser ghi nhận drone của Ukraina đã « cho thấy tính hiệu quả trong mọi lĩnh vực (tình báo, tấn công sâu, tấn công chiến thuật, phá hủy tàu thuyền, v.v.). Chúng cũng cho phép Ukraina tiến hành một dạng ‘chiến tranh du kích công nghệ' đủ mạnh để chặn đứng đà tiến của Nga » đặc biệt là các loại drone biển rất hiệu quả ở Hắc Hải. Arnaud Dassier là một doanh nhân rất năng động tại Ukraina từ 2005, còn Mat Hauser là đồng sáng lập viên công ty chuyên thu thập các thông tin về kinh tế Stratéon, trụ sở tại Paris và Stratéon tập trung quan sát những cơ hội kinh doanh tại Ukraina.  Trên đài truyền hình Pháp France 24 hôm 13/05/2025, Mat Hauser, giải thích vì sao các nhà sản xuất vũ khí của Pháp xem Ukraina là địa bàn hoạt động đầy hứa hẹn. « Chúng tôi quan niệm, do hoàn cảnh chiến tranh đẩy đưa, Ukraina đang chiếm lợi thế cực kỳ lớn trong lĩnh vực quốc phòng. Đây là cơ hội cho phép các công ty của Pháp học hỏi những kinh nghiệm của Ukraina đã được cọ sát với thực tế. Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp và công nghệ quốc phòng của chúng ta - còn được biết đến dưới tên gọi là một BIDT -tức là nền tảng công nghiệp và công nghệ quốc phòng, đang rất chú ý đến những chuyển động tại Ukraina. Sau hơn 3 năm chiến tranh, các doanh nghiệp Ukraina đã liên tục phải thích nghi với tình huống, phải đổi mới với rất nhiều phát minh về sản phẩm, và cũng đã phải tổ chức lại dây chuyền sản xuất sao cho có những thành phẩm nhanh hơn, hoạt động hiệu quả và luôn luôn bắt kịp những chuyển biến trên thực địa … Đương nhiên đây là những kinh nghiệm rất quý giá đối với Pháp trong lĩnh vực này ». Một điểm quan trọng khác thôi thúc các doanh nghiệp trong ngành của Pháp nhanh chóng tìm kiếm các đối tác Ukraina, do trong những điều kiện khan hiếm tất cả các « đầu vào/input » (vốn, nhân lực, thiết bị điện tử ...) vậy mà phía Ukraina vẫn đáp ứng nhu cầu của quân đội, cung cấp 1,4 triệu drone trong năm 2024 và có thể sẽ là 4 triệu drone trong năm nay. Trong khi đó Pháp mới chỉ đề ra mục tiêu chế tạo 700 chiếc một năm. Nền tảng vững chắc về công nghệ quốc phòng Khi còn thuộc về Liên Xô, Ukraina từng là « kho đạn » của Matxcơva, cung cấp đến 30 % vũ khí đủ loại, từ đạn dược đến thiết giáp và tên lửa cho Liên Bang Xô Viết. Giới trong ngành nhắc lại « Ukraina từng là một tên tuổi trong số các nền công nghiệp quốc phòng, trong một thời gian dài đây không chỉ là một vựa ngũ cốc của khối các nước xã hội chủ nghĩa mà còn từng được mệnh danh là kho vũ khí của Liên Xô, rồi của nước Nga khi Liên Xô tan rã. Kể từ 2015 sau khi Nga chiếm bán đảo Crimée, Ukraina mới bắt đầu ngừng cung cấp vũ khí cho Matxcơva ».  Ukraina cần vốn và công nghệ mới  Trên đài France24, Mat Hauser lưu ý, nhờ quá khứ đó mà Ukraina đã có sẵn nhiều nền tảng vững chắc trong lĩnh vực công nghệ quốc phòng, có nhiều trường đại học rất tốt để đào tạo ra các kỹ sư chuyên môn. Có điều do không còn có thể xuất khẩu cho khách hàng duy nhất là Nga từ 10 năm qua, nên các nhà sản xuất của Ukraina hơn bao giờ hết cần tìm kiếm những thị trường mới. Đương nhiên là trong giai đoạn hiện tại, chiến tranh đã hủy hoại một phần các cơ sở của Ukraina, và những nhà máy còn hoạt động là nhằm đáp ứng nhu cầu quân sự để đối đầu với lực lượng của Nga. Nhưng theo nhà quan sát này, các tập đoàn Âu Mỹ thực sự « nhìn xa hơn sau cuộc chiến với câu hỏi là làm thế nào để đổi mới nền công nghiệp quốc phòng của Ukraina ». Đồng sáng lập viên Stratéon, Mat Hauser phân tích :   « Ngân sách quốc phòng của Kiev hiện tại là 50 tỷ đô la cho tài khóa 2025, đó là một số tiền rất lớn nhưng vẫn chưa đủ cho phép mua tất cả những quân cụ nếu như Ukraina khai thác 100 % các khả năng sản xuất. Cụ thể là nếu như mỗi nhà máy có khả năng sản xuất ra 100 khẩu súng  thì trên thực tế họ chỉ huy động các nguồn lực để sản xuất ra 30 khẩu, vừa đủ cho nhu cầu của bên bộ Quốc Phòng. Họ dừng lại ở đó vì có sản xuất thêm nữa thì cũng không biết để làm gì khi mà Nhà nước không có phương tiện để mua thêm, khi mà các nhà máy Ukraina không được quyền xuất khẩu 70 cây súng còn lại cho bất kỳ một quốc gia nào khác. Từ khi có chiến tranh năm 2022 tổng thống Zelensky ban hành lệnh cấm xuất khẩu vũ khí để đối phó với quân Nga ». Kiev cần thu hút đầu tư và công nghệ để trở thành một nguồn cung cấp vũ khí cho thế giới  Các doanh nghiệp Ukraina sắp được cởi trói  Giới hạn này bị coi là một trở lực để các tập đoàn vũ khí Ukraina phát triển và vươn mình ra thế giới. Nhưng Mat Hauser tiết lộ, Kiev đang chuẩn bị một dự luật để tháo gỡ nút thắt đó. Điều này đã lập tức thu hút chú ý của các doanh nhân Pháp và châu Âu, đặc biệt là nhân diễn đàn về công nghiệp quốc phòng giữa Liên Hiệp Châu Âu và Ukraina hồi giữa tháng 5/2025 tại Bruxelles. Trong chiều hướng đó, Ukraine sẽ sớm mở cửa cho đầu tư nước ngoài. Vì vậy, các công ty Mỹ, Anh và Đức đã bắt đầu định vị để mua lại các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực này. « Dự luật này hiện tại chưa được thông qua. Nhưng nhiều người quan niệm là để phát triển, các nhà sản xuất của Ukraina cần đi tìm những thị trường mới để xuất khẩu bởi vì không thể chỉ sản xuất để phục vụ nhu cầu nội địa. Lĩnh vực tiêu biểu nhất nói lên điều này là ngành chế tạo drone và đây cũng là chủ đề được mọi người chú ý đến nhiều hơn cả, nhưng thực ra còn phải kể đến những lĩnh vực từ chế tạo xe bọc thép, đạn dược, đến sản xuất bộ đàm với khả năng bảo mật cao hay các sản phẩm gây nhiễu sóng…  Chắc chắn là một khi kết thúc chiến tranh, Ukraina vẫn cần có được một mạng lưới công nghiệp quốc phòng vững chắc. Đây sẽ là một điều mang tính sống còn vì 2 lý do : một là phải tạo điều kiện để cho các những người lính khi giải ngũ - mà trong số này có nhiều kỹ sư, hội nhập trở lại vào đời sống chính trị của đất nước. Lý do thứ hai là cho dù có vãn hồi hòa bình, Ukraina ý thức được rằng Nga vẫn là một mối đe dọa cận kề nên cần có một nền công nghiệp quốc phòng mạnh mẽ để tự vệ ».  Anh, Mỹ được coi là đã nhanh chân chen vào Ukraina. Còn các công ty Pháp thì sao ? Mat Hauser trả lời :  «  Có nhiều cách để tiếp cận thị trường Ukraina. Đương nhiên các hãng lớn chủ trương mở công ty liên doanh. Thí dụ như đại tập đoàn Rheinmetall của Đức đã ký hợp đồng cộng tác với Ukraina cùng chế tạo xe bọc thép. Còn các hãng nhỏ thì quan tâm nhiều đến các công ty khởi nghiệp Ukraina. Gần đây, một hãng của Pháp trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo phục vụ các hoạt động quân sự đã liên hệ để cộng tác và chia sẻ kinh nghiệm với Ukraina… Nhìn chung, có khá nhiều đơn vị của Mỹ, của Đức, Anh, Đan Mạch, Hà Lan và một vài hãng của Nhật đã đầu tư vào các công ty khởi nghiệp của Ukraina, Pháp hơi chậm chân … Hình thức đầu tư này mang tính rủi ro cao bởi vì như vừa nói hiện tại các doanh nghiệp của Ukraina chưa được phép xuất khẩu tức là chỉ để phục vụ thị trường nội địa. Chiến tranh kết thúc, coi như họ mất việc. Hơn nữa chắc chắn trong số các công ty khởi nghiệp đang mọc lên, nhiều thực thể sẽ không tồn tại được một khi chấm dứt chiến tranh, thị trường vũ khí của Ukraina sẽ phải được tổ chức lại và những thực thể yếu kém nhất sẽ bị loại bỏ một cách tự nhiên. Thành thử đầu tư nhiều vào Ukraina cũng là một bài toán đầy mạo hiểm ».    Ukraina có khả năng sản xuất nhanh, nhiều và có chất lượng  Vũ Khí - Quốc Phòng : Ukraina, « một dạng Trung Quốc thứ hai » đe dọa châu Âu ?  Theo đồng sáng lập công ty chuyên thu thập các thông tin về kinh tế hướng về Ukraina, nếu như Pháp « chậm chân hay bỏ lỡ cơ hội » hơp tác với các nhà sản xuất vũ khi Ukraina, thì mối nguy hiểm hơn nữa là sắp tới « nguy cơ vũ khí và thiết bị quân sự giá rẻ của Ukraina đe dọa hàng của châu Âu và Pháp ». « Phía Pháp còn hơi rụt rè và chậm trễ trong việc dấn thân vào Ukraina và điều này nguy hiểm ở hai khía cạnh : một là Pháp không nắm bắt được tiềm năng của thị trường Ukraina, và hai là trong tương lai, thậm chí là với sự hỗ trợ của các doanh nghiệp phương Tây khác, Pháp có nguy cơ bị hàng của Ukraina cạnh tranh. Tôi xin giải thích : Trong ba năm vừa qua, Ukraina đã có những bước tiến rất xa về công nghệ chế tạo drone, về kỹ thuật …. Vậy nếu không cộng tác với họ để nắm bắt được những kinh nghiệm quý giá đó thì thật là phí !  Nhưng thành thực mà nói, đã có không ít liên hệ giữa các doanh nghiệp của Pháp và Ukraina. Hơn nữa Ukraina từng được mệnh danh là kho vũ khí của Liên Xô tức là họ đã có hẳn những nền tảng và cơ sở vững chắc về quốc phòng. Ukraina có thể sản xuất vừa nhiều vừa rẻ. Cho nên với vốn đầu tư nước ngoài, họ sẽ phát triển rất nhanh. Ngay cả trên thị trường sản xuất các hệ thống pháo tự hành 155mm mà hiện nay hệ thống CAESAR của Pháp nổi tiếng và phương Tây đã cung cấp cho Ukraina, không loại trừ khả năng Ukraina cũng sẽ có một hệ thống pháo tự hành với chất lượng gần được như của Pháp, nhưng với giá chỉ bằng một nửa, thậm chí là 1/3 so với giá mỗi chiếc Caesar. Điều đó có nghĩa là hàng của Ukraina sẽ cạnh tranh trực tiếp với vũ khí của Pháp. Tất cả vấn đề nằm ở chỗ đó, thành thử chúng ta nên cộng tác với họ hơn là để họ trở thành những đối thủ cạnh tranh sau này ». 

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Quy định mới ảnh hưởng đến các nhà cung cấp dịch vụ ‘Mua ngay, Trả sau'

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Jun 29, 2025 9:28


Các nhà cung cấp dịch vụ ‘mua trước, trả sau' như Afterpay và Zip' đã bị ảnh hưởng bởi các quy định mới của chính phủ, nhưng điều đó có ý nghĩa gì đối với khoảng 40 phần trăm người Úc' sử dụng các sản phẩm này?

Tám Sài Gòn
Review phim: ÚT LAN: OÁN LINH GIỮ CỦA, 28 NĂM SAU: HẬU TẬN THẾ, BÓNG MA CÕI MẠNG và review sớm ELIO - CẬU BÉ ĐẾN TỪ TRÁI ĐẤT

Tám Sài Gòn

Play Episode Listen Later Jun 23, 2025 12:44


Review các phim ra rạp từ ngày 20/06/2025 và review sớm ELIO - CẬU BÉ ĐẾN TỪ TRÁI ĐẤTÚT LAN: OÁN LINH GIỮ CỦA – T18Đạo diễn: Trần Trọng DầnDiễn viên: Quốc Trường, Mạc Văn Khoa,...Thể loại: Kinh DịSau sự ra đi của cha, Lan (Phương Thanh) về một vùng quê và ở đợ cho nhà ông Danh (Mạc Văn Khoa) - một người đàn ông góa vợ, không con cái. Ngay sau khi bước chân vào căn nhà, Lan phải đối mặt với hàng loạt hiện tượng kỳ dị và những cái chết bí ẩn liên tục xảy ra. Cùng với Sơn (Quốc Trường) - một nhà văn chuyên viết truyện kinh dị, Lan bắt đầu lật mở những bí mật kinh hoàng, khám phá lịch sử đen tối của căn nhà.28 NĂM SAU: HẬU TẬN THẾ - T18Đạo diễn: Danny BoyleDiễn viên: Aaron Taylor-Johnson, Ralph Fiennes, Jodie Comer, Cillian MurphyThể loại: Hồi hộp, Kinh DịCơn ác mộng chưa kết thúc. Virus trở lại, kéo theo bóng tối bao trùm nước Anh. Một hành trình sinh tử: cậu bé tìm kiếm bác sĩ để cứu mẹ mình, băng qua vùng đất chết chóc đầy xác sống tiến hóa và những kẻ nguy hiểm ẩn sau gương mặt tử tế. Liệu niềm hy vọng cuối cùng có đủ để cứu họ khỏi vực thẳm tuyệt vọng?BÓNG MA CÕI MẠNG – T16Đạo diễn: Vince KimDiễn viên: Oh Ha-nee; Go I-gyoung; Joseph KimThể loại: Kinh DịTrong nỗ lực cứu vãn kênh Youtube tâm huyết, Jyujuring quyết định tổ chức livestream ngay tại một ngôi nhà hoang bí ẩn, nơi mà chưa ai từng dám đặt chân đến. Giây phút cánh cửa mở ra cũng là lúc trò "câu view" hóa thành cơn ác mộng tồi tệ nhất cho những kẻ phạm phải điều cấm kỵ.ELIO - CẬU BÉ ĐẾN TỪ TRÁI ĐẤTĐạo diễn: Adrian Molina, Madeline Sharafian, Domee ShiDiễn viên: Yonas Kibreab, Zoe Saldaña, Brad GarrettThể loại: Hoạt Hình, Phiêu LưuĐiều gì sẽ xảy ra nếu chính thứ bạn đang tìm kiếm lại tìm đến bạn trước? Trong cuộc phiêu lưu dở khóc dở cười trên màn ảnh rộng của Pixar, Elio – cậu bé mê mẩn người ngoài hành tinh – bất ngờ bị cuốn vào Liên Hiệp Thiên Hà, một vũ trụ liên hành tinh đầy kỳ diệu, nơi quy tụ các loài sinh vật thông minh khắp thiên hà. Trớ trêu thay, Elio lại bị hiểu nhầm là người đứng đầu Trái Đất. Giờ đây, cậu phải vượt qua những rắc rối mang quy mô vũ trụ, kết nối với những người bạn không ngờ tới, và tìm cách biến giấc mơ lớn nhất đời mình thành hiện thực.

TẠP CHÍ VIỆT NAM
Việt Nam: Đội vốn và trễ hạn: Hai vấn đề chính của các dự án cơ sở hạ tầng lớn

TẠP CHÍ VIỆT NAM

Play Episode Listen Later Jun 23, 2025 12:41


Để có thể tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng như hiện nay, Việt Nam đã đề ra một kế hoạch đầy tham vọng với nhiều dự án cơ sở hạ tầng lớn. Nhưng để những dự án này có thể được thật sự có hiệu quả, phải làm sao giải quyết được những nguyên nhân dẫn đến hai vấn đề chính, đó là đội vốn và trễ hạn. Trong năm 2025, tổng vốn đầu tư công được phê duyệt dự kiến ​​sẽ lên tới 875 nghìn tỷ đồng (35 tỷ đô la ), tăng 37,7% so với tổng số vốn được giải ngân vào năm 2024. Các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng đang được xây dựng bao gồm Đường cao tốc Bắc-Nam và Sân bay quốc tế Long Thành. Riêng dự án tuyến đường sắt cao tốc Bắc-Nam, sẽ có chi phí hơn 67 tỷ đô la và dự kiến ​​hoàn thành vào năm 2035, đang gây rất nhiều tranh cãi ở Việt Nam. Theo bộ Xây Dựng Việt Nam, hiện đã có 5 doanh nghiệp nộp đề xuất sơ bộ đầu tư vào dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam, trong đó có Công ty Đầu tư và Phát triển Đường sắt tốc độ cao Vinspeed, thuộc tập đoàn tư nhân Vingroup của nhà tỷ phú Phạm Nhật Vượng. Theo phương án đề xuất, VinSpeed cam kết tự tìm 20% vốn (tương đương khoảng 12 tỷ đô la), phần còn lại họ đề nghị được vay từ nguồn vốn nhà nước với lãi suất 0% trong 35 năm. Thời gian thi công dự kiến 5 năm và khai thác trong 99 năm. Tương tự, Thaco (Tập đoàn Trường Hải) cũng đề xuất phương án đầu tư với 20% vốn tự có, phần còn lại huy động từ các nguồn trong và ngoài nước, thời gian thi công 7 năm, vận hành 70 năm.   Nhưng các chuyên gia đang đặt nhiều nghi vấn về khả năng của những tập đoàn nói trên huy động được số vốn cần thiết, cũng như khả năng hoàn thành dự án đúng thời hạn cam kết.  Vấn đề là các dự án cơ sở hạ tầng công ở Việt Nam cho tới nay thường bị chậm tiến độ, lãng phí và bị đội vốn. Những nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đó? RFI Việt ngữ phỏng vấn nhà nghiên cứu Lê Hồng Hiệp, Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á, Singapore. RFI: Thưa anh Lê Hồng Hiệp, Việt Nam đã thông qua rất nhiều dự án xây dựng cơ sở tầng lớn, đặc biệt là dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam. Đối với một dự án lớn kéo dài nhiều năm như dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, liệu Việt Nam có đủ khả năng để huy động nguồn vốn? Và nhất là nếu có sự tham gia của các tập đoàn tư nhân như Vinspeed, liệu họ có đủ khả năng để huy động vốn? Lê Hồng Hiệp: Năm nay Việt Nam đặt ra mục tiêu tăng trưởng GDP là 8% và các năm sau là ít nhất là 10%. Trong bối cảnh các trụ cột khác của tăng trưởng kinh tế như là xuất khẩu, tiêu dùng trong nước, đổi mới sáng tạo, còn đang gặp rất là nhiều khó khăn, việc tăng cường đầu tư cả tư nhân lẫn đầu tư công, đặc biệt là đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trở thành một lựa chọn bắt buộc đối với Việt Nam để giúp tăng trưởng kinh tế. Việt Nam cần một nguồn vốn khổng lồ. Gần đây, các chuyên gia của tập đoàn phát triển hạ tầng tư nhân có ước tính là từ giờ tới năm 2040, Việt Nam cần khoảng 570 tỷ đô la đầu tư vào cơ sở tầng cho các lĩnh vực như giao thông vận tải, năng lượng, viễn thông, hay các hạ tầng liên quan. Để mà huy động được nguồn vốn khổng lồ như vậy thì Việt Nam sẽ phải thông qua nhiều con đường phổ biến nhất.  Thứ nhất là ngân sách nhà nước thông qua các thu xếp cho các khoản đầu tư phát triển, đầu tư cơ sở tầng. Thứ hai là vay nợ của nhà nước thông qua việc phát hành trái phiếu trong nước cũng như ở nước ngoài và vay nợ từ các cái đối tác phát triển, bao gồm các đối tác ODA, cũng như các tổ chức tín dụng phát triển quốc tế. Thứ ba là huy động vốn từ khu vực tư nhân, như VinGroup hay Thaco, để tham gia phát triển dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Thứ tư là hợp tác công tư, hình thức hợp tác giữa nhà nước và lĩnh vực tư nhân để có các giải pháp tài chính phục vụ cho những mục tiêu phát triển. Việt Nam phải phối hợp các cái nguồn vốn khác nhau. Có những dự án thì có thể phải huy động ngân sách nhà nước, đặc biệt là những dự án mà lĩnh vực tư nhân có thể không đủ năng lực hay là không có lợi ích nhiều khi tham gia. Tôi lấy ví dụ dự án phát triển điện hạt nhân: Hiện tại Việt Nam đang đề ra mục tiêu phát triển hai nhà máy điện hạt nhân. Nguồn vốn ước tính lên tới khoảng 22 tỷ đô la. Các doanh nghiệp tư nhân không đủ năng lực, cũng như không có lợi ích nhiều khi tham gia các dự án này. Trong những lĩnh vực như vậy thì nhà nước sẽ phải huy động vốn từ ngân sách nhà nước hay là vay nợ của nước ngoài. Tuy nhiên, những lĩnh vực khác như phát triển đường cao tốc, hay đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam thì có thể xem xét việc tạo nguồn vốn từ lĩnh vực tư nhân. Tuy nhiên, do lĩnh vực hạ tầng đòi hỏi nguồn vốn lớn, thời gian thu hồi vốn kéo dài và khả năng thua lỗ rất là cao, việc huy động từ lĩnh vực tư nhân cũng không hề đơn giản và đấy là lý do mà chúng ta sẽ thấy trong cái thời gian tới sẽ có các cuộc tranh luận, các cân nhắc liên quan tới dự án đường sắt tốc độ cao Bắc -Nam: Liệu có nên giao cho các tập đoàn tư nhân hay không và nếu giao cho họ thì các điều kiện, điều khoản liên quan tới các ưu đãi cho nhà đầu tư, để làm sao họ có thể thu hồi vốn trong quá trình tham gia phát triển các dự án đầu tư cơ sở tầng lớn như vậy thì sẽ được tiến hành như nào? RFI: Thưa anh, cho dù là vốn tư nhân hay vốn nhà nước, thì các vấn đề lớn cho tới nay ở Việt Nam, đó là những dự án cơ sở hạ tầng thường hay bị chậm tiến độ cũng như là hay bị đội vốn, tức là số vốn ban đầu ước tính như thế nhưng cuối cùng thì rất là cao, như dự án Metro ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đây có phải là vấn đề sẽ đặt ra trong những năm tới đối với những cái dự án vừa nói ở trên? Lê Hồng Hiệp: Đội vốn hay là chậm tiến độ, trễ hạn là một vấn đề sẽ còn lặp lại ở nhiều dự án khác nhau. Đây không chỉ là vấn đề của riêng của Việt Nam, mà còn xảy ra với nhiều dự án ở các quốc gia khác, kể cả các nước phát triển, vì nhiều lý do khác nhau. Riêng ở Việt Nam thì chúng ta thấy vấn đề này diễn ra quá thường xuyên, những dự án càng lớn thì nguy cơ đội vốn hay trễ hạn thì càng cao hơn.  Có một số nguyên nhân.Thứ nhất là việc lập kế hoạch thiếu thực tế, không có tính khả thi cao. Ví dụ như Việt Nam vừa rồi đề xuất mục tiêu phát triển hai nhà máy điện hạt nhân trong vòng 5 năm tới, năm 2030, 2031 là hoàn thành. Tôi nghĩ đấy là một mục tiêu không thực tế. Thực tiễn ở các quốc gia khác chỉ ra rằng phát triển những dự án điện hạt nhân lớn như vậy cần rất nhiều thời gian. Việc lập kế hoạch cũng phải kỹ càng hơn. Trong bối cảnh Việt Nam, việc phát triển trong vòng 5 năm hai nhà máy điện hạt nhân công suất lớn như vậy là hoàn toàn là không khả thi. Chưa kể là chúng ta chưa có một kế hoạch rõ ràng cụ thể chi tiết các công nghệ mà chúng ta sẽ sử dụng là gì và sẽ mua từ đâu.  Thứ hai là năng lực quản lý, chúng ta thấy Việt Nam cũng thiếu kinh nghiệm quản lý các dự án, đặc biệt là các dự án quy mô lớn, do đó dẫn tới chậm trễ trong việc phối hợp giữa các bên và các biện pháp phê duyệt thủ tục. Các dự án nhỏ hơn rất nhiều như Metro Nhổn - Ga Hà Nội, hay Metro số 1 ở Sài Gòn quy mô không phải quá lớn, nhưng cũng trễ hạn rất nhiều và đội vốn rất nhiều. Lâu nay chúng ta cũng thường đổ lỗi là do các nhà thầu nước ngoài, nhưng rất nhiều nguyên nhân là xuất phát từ phía Việt Nam.  Liên quan tới năng lực quản lý thì còn có vấn đề thủ tục hành chính phức tạp. Trong dự án metro Bến Thành - Suối Tiên chẳng hạn, có rất nhiều vướng mắc liên quan tới giải ngân của ODA từ Nhật Bản, do thủ tục pháp lý hành chính từ phía Việt Nam rất phức tạp về quy trình phê duyệt rồi quy trình thay đổi các chi tiết của dự án, dẫn tới chậm trễ trong việc giải ngân, dẫn tới định trệ của tiến độ dự án. Ở nhiều dự án của Việt Nam thì còn có vướng mắc về giải phóng mặt bằng. Đây cũng là một nguyên nhân dẫn tới chậm trễ và đội vốn.  Thứ tư là phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài. Nhập khẩu các công nghệ và thiết bị nước ngoài có thể khiến chi phí tăng cao, đặc biệt là khi tỷ giá biến động hoặc là khi nhà thầu ngoại quốc trì hoãn việc nhập khẩu thì có thể cũng dẫn tới tiến độ bị chậm trễ và chi phí gia tăng. Trong thời gian tới, khi Việt Nam tiến hành các dự án quy mô lớn hơn như đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, nếu không có các biện pháp chuẩn bị kỹ lưỡng và các bước đi nhằm tháo gỡ các vướng mắc như tôi vừa nêu, chắc chắn dự án cũng sẽ gặp phải những vấn đề đội vốn và trễ hạn. RFI: Đối với những dự án quan trọng như đường sắt cao tốc Bắc - Nam thì liệu Việt Nam có đủ trình độ kỹ thuật để tự mình thực hiện, hay là chúng ta phải nhờ đến trợ giúp của những nước đã có những kinh nghiệm, trình độ về những dự án tương tự? Lê Hồng Hiệp: Trong lĩnh vực xây dựng các tuyến đường cao tốc chẳng hạn, tôi nghĩ là Việt Nam có thể hoàn toàn đủ trình độ để làm được. Còn đối với lĩnh vực đường sắt thì chắc chắn là Việt Nam sẽ không đủ năng lực về mặt kỹ thuật để tự mình thực hiện.  Các dự án đơn giản hơn rất nhiều như các tuyến metro ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh thì cho tới lúc này chúng ta không tự chủ được về công nghệ mà phải dựa vào công nghệ nước ngoài. Tuyến Cát Linh - Hà Đông là dựa vào công nghệ Trung Quốc, hay tuyến Bến Thành - Suối Tiên ở Thành phố Hồ Chí Minh là dựa vào công nghệ của Nhật. Ngay cả những dự án đường sắt đô thị như vậy mà chúng ta cũng phải dựa vào công nghệ nước ngoài, thì dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam chắc chắn cũng sẽ phải dựa vào công nghệ nước ngoài. Hiện tại Việt Nam chưa nêu rõ là sẽ nhập công nghệ từ nước nào, nhưng chúng ta có thể dễ dàng đoán được chắc chắn là sẽ tới từ những quốc gia có công nghệ đường sắt phát triển như là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc hay là Pháp, Đức ... Bên cạnh việc nhập về các công nghệ lõi, liên quan tới hệ thống động cơ, hệ thống đầu kéo, hay hệ thống điều khiển tín hiệu, vân vân, thì Việt Nam sẽ tự làm được những hạng mục nào và có thể nội địa hóa được bao nhiêu phần trăm các công đoạn các công nghệ liên quan tới cái dự án này? Vừa rồi tập đoàn Hòa Phát tuyên bố họ có khả năng cung cấp được thép làm đường ray của đường sắt tốc độ cao chẳng hạn. Ngoài Hòa Phát, còn có những công ty nào có thể cung cấp được các được các trang thiết bị đầu vào cho dự án này? Đấy là vấn đề mà chúng ta cần quan tâm. Bao nhiêu phần trăm trong suất đầu tư lên lên tới 67 tỷ đô la Mỹ đấy sẽ ở lại Việt Nam và bao nhiêu sẽ chi trả cho đối tác nước ngoài? Tôi nghĩ đấy là vấn đề cần đặt ra. Vấn đề đặt ra tiếp theo là Việt Nam sẽ nhận chuyển giao công nghệ bao nhiêu từ các đối tác nước ngoài đó để có thể ít nhất là tự chủ được quá trình bảo trì bảo dưỡng dự án trong quá trình vận hành? Tại vì một khi chúng ta phụ thuộc vào các đối tác nước ngoài về cả công tác bảo trì, bảo dưỡng, thì chắc chắn sẽ rất khó khăn trong việc vận hành. Thứ hai, sẽ có rất nhiều rủi ro dẫn tới việc gián đoạn dự án trong giai đoạn vận hành và chi phí để mà vận hành thì cũng sẽ đổi lên rất là nhiều. Tôi chắc chắn rằng là trong các điều khoản hợp tác với nước ngoài đó, Việt Nam sẽ nêu vấn đề này và sẽ coi nó như một điều kiện tiên quyết để có thể nhận chuyển giao các công nghệ và giao các gói thầu cho các đối tác nước ngoài thực hiện. RFI: Tóm lại, làm sao có thể khắc phục được những nguyên nhân đó để mà thật sự có được những công trình hạ tầng cơ sở hiệu quả và bền vững, có thể thật sự đóng góp cho phát triển kinh tế của Việt Nam? Lê Hồng Hiệp: Việt Nam phải áp dụng đồng loạt nhiều biện pháp khác nhau để làm sao bảo đảm rằng các dự án đó có thể được tiến hành một cách hiệu quả nhất, với chi phí tiết kiệm nhất và phát huy được hiệu quả cao nhất.  Thứ nhất là về tính minh bạch, tiết kiệm và chống tham nhũng, Việt Nam phải có các biện pháp liên quan tới công nghệ, tới chính sách, vân vân, để minh bạch hóa quá trình đấu thầu và quản lý chi tiêu, để làm sao quá trình này được minh bạch, hay là xử lý nghiêm các trường hợp tham nhũng, lợi ích nhóm, giảm thiểu lãng phí và thất thoát trong quá trình đầu tư. Thứ hai là phải cải thiện việc lập kế hoạch và dự toán các dự án này để đánh giá được tính khả thi, hay là dự trù các cái rủi ro như là biến động giá hay giải phóng mặt bằng ngay từ giai đoạn lập giá, để làm sao giảm đến mức tối thiểu các vấn đề đội vốn, hay kéo dài thời gian thực hiện dự án.  Thứ ba là phải nâng cao năng lực quản lý dự án: Đào tạo đội ngũ quản lý dự án chuyên nghiệp, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời phân quyền rõ ràng, giảm các thủ tục hành chính, vân vân, để làm sao rút ngắn được thời gian phê duyệt các dự án và đảm bảo có sự phối hợp hiệu quả giữa các bộ ngành và địa phương, để làm sao các dự án này được thực hiện được một cách thông suốt nhất. Thứ tư là làm sao có thể giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài, đặc biệt là trong quá trình bảo trì bảo dưỡng. Công nghệ nước ngoài trong quá trình xây dựng thì chúng ta có lẽ là sẽ có ít lựa chọn, đặc biệt là đối với những lĩnh vực phức tạp, đòi hỏi công nghệ cao, như đường sắt tốc độ cao, còn đối với các lĩnh vực như bảo trì bảo dưỡng, chúng ta phải có sự tự chủ ở một mức độ tối đa, để làm sao phát huy được hiệu quả của dự án trong quá trình vận hành.  Thứ năm là làm sao huy động vốn một cách là hiệu quả và đa dạng hóa các nguồn lực. Chúng ta phải phát triển các thị trường vốn trong nước, thúc đẩy các mô hình hợp tác công tư chẳng hạn, với các cơ chế rõ ràng minh bạch để thu hút các nguồn lực từ lĩnh vực tư nhân, để làm sao giảm được gánh nặng cho ngân sách nhà nước và đồng thời phát huy nguồn lực xã hội ở mức tốt nhất. Thứ sáu là làm sao đảm bảo hiệu quả bền vững về mặt kinh tế. Việt Nam hiện đang có rất nhiều dự án tham vọng.Tuy nhiên, không phải dự án nào cũng cần thiết hay là hiệu quả, mà Việt Nam phải tinh lọc để làm sao tập trung vào những dự án có tác động kinh tế lớn nhất và tránh dàn trải các nguồn vốn, dẫn tới cái sự lãng phí và kém hiệu quả.  Và điều cuối cùng tôi nghĩ cũng rất là quan trọng, đó là tăng cường trách nhiệm giải trình của các cơ quan bộ ngành và các lãnh đạo của các bộ ngành, các bộ trưởng, vân vân, để họ phải chịu trách nhiệm giải trình trực tiếp về tiến độ cũng như chất lượng dự án. Trong quá trình này, Việt Nam cũng cần phải công khai các thông tin về tiến độ, về chi phí dự án, về năng lực của các nhà thầu, để người dân có thể giám sát.

Tạp chí Việt Nam
Việt Nam: Đội vốn và trễ hạn: Hai vấn đề chính của các dự án cơ sở hạ tầng lớn

Tạp chí Việt Nam

Play Episode Listen Later Jun 23, 2025 12:41


Để có thể tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng như hiện nay, Việt Nam đã đề ra một kế hoạch đầy tham vọng với nhiều dự án cơ sở hạ tầng lớn. Nhưng để những dự án này có thể được thật sự có hiệu quả, phải làm sao giải quyết được những nguyên nhân dẫn đến hai vấn đề chính, đó là đội vốn và trễ hạn. Trong năm 2025, tổng vốn đầu tư công được phê duyệt dự kiến ​​sẽ lên tới 875 nghìn tỷ đồng (35 tỷ đô la ), tăng 37,7% so với tổng số vốn được giải ngân vào năm 2024. Các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng đang được xây dựng bao gồm Đường cao tốc Bắc-Nam và Sân bay quốc tế Long Thành. Riêng dự án tuyến đường sắt cao tốc Bắc-Nam, sẽ có chi phí hơn 67 tỷ đô la và dự kiến ​​hoàn thành vào năm 2035, đang gây rất nhiều tranh cãi ở Việt Nam. Theo bộ Xây Dựng Việt Nam, hiện đã có 5 doanh nghiệp nộp đề xuất sơ bộ đầu tư vào dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam, trong đó có Công ty Đầu tư và Phát triển Đường sắt tốc độ cao Vinspeed, thuộc tập đoàn tư nhân Vingroup của nhà tỷ phú Phạm Nhật Vượng. Theo phương án đề xuất, VinSpeed cam kết tự tìm 20% vốn (tương đương khoảng 12 tỷ đô la), phần còn lại họ đề nghị được vay từ nguồn vốn nhà nước với lãi suất 0% trong 35 năm. Thời gian thi công dự kiến 5 năm và khai thác trong 99 năm. Tương tự, Thaco (Tập đoàn Trường Hải) cũng đề xuất phương án đầu tư với 20% vốn tự có, phần còn lại huy động từ các nguồn trong và ngoài nước, thời gian thi công 7 năm, vận hành 70 năm.   Nhưng các chuyên gia đang đặt nhiều nghi vấn về khả năng của những tập đoàn nói trên huy động được số vốn cần thiết, cũng như khả năng hoàn thành dự án đúng thời hạn cam kết.  Vấn đề là các dự án cơ sở hạ tầng công ở Việt Nam cho tới nay thường bị chậm tiến độ, lãng phí và bị đội vốn. Những nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đó? RFI Việt ngữ phỏng vấn nhà nghiên cứu Lê Hồng Hiệp, Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á, Singapore. RFI: Thưa anh Lê Hồng Hiệp, Việt Nam đã thông qua rất nhiều dự án xây dựng cơ sở tầng lớn, đặc biệt là dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam. Đối với một dự án lớn kéo dài nhiều năm như dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, liệu Việt Nam có đủ khả năng để huy động nguồn vốn? Và nhất là nếu có sự tham gia của các tập đoàn tư nhân như Vinspeed, liệu họ có đủ khả năng để huy động vốn? Lê Hồng Hiệp: Năm nay Việt Nam đặt ra mục tiêu tăng trưởng GDP là 8% và các năm sau là ít nhất là 10%. Trong bối cảnh các trụ cột khác của tăng trưởng kinh tế như là xuất khẩu, tiêu dùng trong nước, đổi mới sáng tạo, còn đang gặp rất là nhiều khó khăn, việc tăng cường đầu tư cả tư nhân lẫn đầu tư công, đặc biệt là đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trở thành một lựa chọn bắt buộc đối với Việt Nam để giúp tăng trưởng kinh tế. Việt Nam cần một nguồn vốn khổng lồ. Gần đây, các chuyên gia của tập đoàn phát triển hạ tầng tư nhân có ước tính là từ giờ tới năm 2040, Việt Nam cần khoảng 570 tỷ đô la đầu tư vào cơ sở tầng cho các lĩnh vực như giao thông vận tải, năng lượng, viễn thông, hay các hạ tầng liên quan. Để mà huy động được nguồn vốn khổng lồ như vậy thì Việt Nam sẽ phải thông qua nhiều con đường phổ biến nhất.  Thứ nhất là ngân sách nhà nước thông qua các thu xếp cho các khoản đầu tư phát triển, đầu tư cơ sở tầng. Thứ hai là vay nợ của nhà nước thông qua việc phát hành trái phiếu trong nước cũng như ở nước ngoài và vay nợ từ các cái đối tác phát triển, bao gồm các đối tác ODA, cũng như các tổ chức tín dụng phát triển quốc tế. Thứ ba là huy động vốn từ khu vực tư nhân, như VinGroup hay Thaco, để tham gia phát triển dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Thứ tư là hợp tác công tư, hình thức hợp tác giữa nhà nước và lĩnh vực tư nhân để có các giải pháp tài chính phục vụ cho những mục tiêu phát triển. Việt Nam phải phối hợp các cái nguồn vốn khác nhau. Có những dự án thì có thể phải huy động ngân sách nhà nước, đặc biệt là những dự án mà lĩnh vực tư nhân có thể không đủ năng lực hay là không có lợi ích nhiều khi tham gia. Tôi lấy ví dụ dự án phát triển điện hạt nhân: Hiện tại Việt Nam đang đề ra mục tiêu phát triển hai nhà máy điện hạt nhân. Nguồn vốn ước tính lên tới khoảng 22 tỷ đô la. Các doanh nghiệp tư nhân không đủ năng lực, cũng như không có lợi ích nhiều khi tham gia các dự án này. Trong những lĩnh vực như vậy thì nhà nước sẽ phải huy động vốn từ ngân sách nhà nước hay là vay nợ của nước ngoài. Tuy nhiên, những lĩnh vực khác như phát triển đường cao tốc, hay đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam thì có thể xem xét việc tạo nguồn vốn từ lĩnh vực tư nhân. Tuy nhiên, do lĩnh vực hạ tầng đòi hỏi nguồn vốn lớn, thời gian thu hồi vốn kéo dài và khả năng thua lỗ rất là cao, việc huy động từ lĩnh vực tư nhân cũng không hề đơn giản và đấy là lý do mà chúng ta sẽ thấy trong cái thời gian tới sẽ có các cuộc tranh luận, các cân nhắc liên quan tới dự án đường sắt tốc độ cao Bắc -Nam: Liệu có nên giao cho các tập đoàn tư nhân hay không và nếu giao cho họ thì các điều kiện, điều khoản liên quan tới các ưu đãi cho nhà đầu tư, để làm sao họ có thể thu hồi vốn trong quá trình tham gia phát triển các dự án đầu tư cơ sở tầng lớn như vậy thì sẽ được tiến hành như nào? RFI: Thưa anh, cho dù là vốn tư nhân hay vốn nhà nước, thì các vấn đề lớn cho tới nay ở Việt Nam, đó là những dự án cơ sở hạ tầng thường hay bị chậm tiến độ cũng như là hay bị đội vốn, tức là số vốn ban đầu ước tính như thế nhưng cuối cùng thì rất là cao, như dự án Metro ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đây có phải là vấn đề sẽ đặt ra trong những năm tới đối với những cái dự án vừa nói ở trên? Lê Hồng Hiệp: Đội vốn hay là chậm tiến độ, trễ hạn là một vấn đề sẽ còn lặp lại ở nhiều dự án khác nhau. Đây không chỉ là vấn đề của riêng của Việt Nam, mà còn xảy ra với nhiều dự án ở các quốc gia khác, kể cả các nước phát triển, vì nhiều lý do khác nhau. Riêng ở Việt Nam thì chúng ta thấy vấn đề này diễn ra quá thường xuyên, những dự án càng lớn thì nguy cơ đội vốn hay trễ hạn thì càng cao hơn.  Có một số nguyên nhân.Thứ nhất là việc lập kế hoạch thiếu thực tế, không có tính khả thi cao. Ví dụ như Việt Nam vừa rồi đề xuất mục tiêu phát triển hai nhà máy điện hạt nhân trong vòng 5 năm tới, năm 2030, 2031 là hoàn thành. Tôi nghĩ đấy là một mục tiêu không thực tế. Thực tiễn ở các quốc gia khác chỉ ra rằng phát triển những dự án điện hạt nhân lớn như vậy cần rất nhiều thời gian. Việc lập kế hoạch cũng phải kỹ càng hơn. Trong bối cảnh Việt Nam, việc phát triển trong vòng 5 năm hai nhà máy điện hạt nhân công suất lớn như vậy là hoàn toàn là không khả thi. Chưa kể là chúng ta chưa có một kế hoạch rõ ràng cụ thể chi tiết các công nghệ mà chúng ta sẽ sử dụng là gì và sẽ mua từ đâu.  Thứ hai là năng lực quản lý, chúng ta thấy Việt Nam cũng thiếu kinh nghiệm quản lý các dự án, đặc biệt là các dự án quy mô lớn, do đó dẫn tới chậm trễ trong việc phối hợp giữa các bên và các biện pháp phê duyệt thủ tục. Các dự án nhỏ hơn rất nhiều như Metro Nhổn - Ga Hà Nội, hay Metro số 1 ở Sài Gòn quy mô không phải quá lớn, nhưng cũng trễ hạn rất nhiều và đội vốn rất nhiều. Lâu nay chúng ta cũng thường đổ lỗi là do các nhà thầu nước ngoài, nhưng rất nhiều nguyên nhân là xuất phát từ phía Việt Nam.  Liên quan tới năng lực quản lý thì còn có vấn đề thủ tục hành chính phức tạp. Trong dự án metro Bến Thành - Suối Tiên chẳng hạn, có rất nhiều vướng mắc liên quan tới giải ngân của ODA từ Nhật Bản, do thủ tục pháp lý hành chính từ phía Việt Nam rất phức tạp về quy trình phê duyệt rồi quy trình thay đổi các chi tiết của dự án, dẫn tới chậm trễ trong việc giải ngân, dẫn tới định trệ của tiến độ dự án. Ở nhiều dự án của Việt Nam thì còn có vướng mắc về giải phóng mặt bằng. Đây cũng là một nguyên nhân dẫn tới chậm trễ và đội vốn.  Thứ tư là phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài. Nhập khẩu các công nghệ và thiết bị nước ngoài có thể khiến chi phí tăng cao, đặc biệt là khi tỷ giá biến động hoặc là khi nhà thầu ngoại quốc trì hoãn việc nhập khẩu thì có thể cũng dẫn tới tiến độ bị chậm trễ và chi phí gia tăng. Trong thời gian tới, khi Việt Nam tiến hành các dự án quy mô lớn hơn như đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, nếu không có các biện pháp chuẩn bị kỹ lưỡng và các bước đi nhằm tháo gỡ các vướng mắc như tôi vừa nêu, chắc chắn dự án cũng sẽ gặp phải những vấn đề đội vốn và trễ hạn. RFI: Đối với những dự án quan trọng như đường sắt cao tốc Bắc - Nam thì liệu Việt Nam có đủ trình độ kỹ thuật để tự mình thực hiện, hay là chúng ta phải nhờ đến trợ giúp của những nước đã có những kinh nghiệm, trình độ về những dự án tương tự? Lê Hồng Hiệp: Trong lĩnh vực xây dựng các tuyến đường cao tốc chẳng hạn, tôi nghĩ là Việt Nam có thể hoàn toàn đủ trình độ để làm được. Còn đối với lĩnh vực đường sắt thì chắc chắn là Việt Nam sẽ không đủ năng lực về mặt kỹ thuật để tự mình thực hiện.  Các dự án đơn giản hơn rất nhiều như các tuyến metro ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh thì cho tới lúc này chúng ta không tự chủ được về công nghệ mà phải dựa vào công nghệ nước ngoài. Tuyến Cát Linh - Hà Đông là dựa vào công nghệ Trung Quốc, hay tuyến Bến Thành - Suối Tiên ở Thành phố Hồ Chí Minh là dựa vào công nghệ của Nhật. Ngay cả những dự án đường sắt đô thị như vậy mà chúng ta cũng phải dựa vào công nghệ nước ngoài, thì dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam chắc chắn cũng sẽ phải dựa vào công nghệ nước ngoài. Hiện tại Việt Nam chưa nêu rõ là sẽ nhập công nghệ từ nước nào, nhưng chúng ta có thể dễ dàng đoán được chắc chắn là sẽ tới từ những quốc gia có công nghệ đường sắt phát triển như là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc hay là Pháp, Đức ... Bên cạnh việc nhập về các công nghệ lõi, liên quan tới hệ thống động cơ, hệ thống đầu kéo, hay hệ thống điều khiển tín hiệu, vân vân, thì Việt Nam sẽ tự làm được những hạng mục nào và có thể nội địa hóa được bao nhiêu phần trăm các công đoạn các công nghệ liên quan tới cái dự án này? Vừa rồi tập đoàn Hòa Phát tuyên bố họ có khả năng cung cấp được thép làm đường ray của đường sắt tốc độ cao chẳng hạn. Ngoài Hòa Phát, còn có những công ty nào có thể cung cấp được các được các trang thiết bị đầu vào cho dự án này? Đấy là vấn đề mà chúng ta cần quan tâm. Bao nhiêu phần trăm trong suất đầu tư lên lên tới 67 tỷ đô la Mỹ đấy sẽ ở lại Việt Nam và bao nhiêu sẽ chi trả cho đối tác nước ngoài? Tôi nghĩ đấy là vấn đề cần đặt ra. Vấn đề đặt ra tiếp theo là Việt Nam sẽ nhận chuyển giao công nghệ bao nhiêu từ các đối tác nước ngoài đó để có thể ít nhất là tự chủ được quá trình bảo trì bảo dưỡng dự án trong quá trình vận hành? Tại vì một khi chúng ta phụ thuộc vào các đối tác nước ngoài về cả công tác bảo trì, bảo dưỡng, thì chắc chắn sẽ rất khó khăn trong việc vận hành. Thứ hai, sẽ có rất nhiều rủi ro dẫn tới việc gián đoạn dự án trong giai đoạn vận hành và chi phí để mà vận hành thì cũng sẽ đổi lên rất là nhiều. Tôi chắc chắn rằng là trong các điều khoản hợp tác với nước ngoài đó, Việt Nam sẽ nêu vấn đề này và sẽ coi nó như một điều kiện tiên quyết để có thể nhận chuyển giao các công nghệ và giao các gói thầu cho các đối tác nước ngoài thực hiện. RFI: Tóm lại, làm sao có thể khắc phục được những nguyên nhân đó để mà thật sự có được những công trình hạ tầng cơ sở hiệu quả và bền vững, có thể thật sự đóng góp cho phát triển kinh tế của Việt Nam? Lê Hồng Hiệp: Việt Nam phải áp dụng đồng loạt nhiều biện pháp khác nhau để làm sao bảo đảm rằng các dự án đó có thể được tiến hành một cách hiệu quả nhất, với chi phí tiết kiệm nhất và phát huy được hiệu quả cao nhất.  Thứ nhất là về tính minh bạch, tiết kiệm và chống tham nhũng, Việt Nam phải có các biện pháp liên quan tới công nghệ, tới chính sách, vân vân, để minh bạch hóa quá trình đấu thầu và quản lý chi tiêu, để làm sao quá trình này được minh bạch, hay là xử lý nghiêm các trường hợp tham nhũng, lợi ích nhóm, giảm thiểu lãng phí và thất thoát trong quá trình đầu tư. Thứ hai là phải cải thiện việc lập kế hoạch và dự toán các dự án này để đánh giá được tính khả thi, hay là dự trù các cái rủi ro như là biến động giá hay giải phóng mặt bằng ngay từ giai đoạn lập giá, để làm sao giảm đến mức tối thiểu các vấn đề đội vốn, hay kéo dài thời gian thực hiện dự án.  Thứ ba là phải nâng cao năng lực quản lý dự án: Đào tạo đội ngũ quản lý dự án chuyên nghiệp, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời phân quyền rõ ràng, giảm các thủ tục hành chính, vân vân, để làm sao rút ngắn được thời gian phê duyệt các dự án và đảm bảo có sự phối hợp hiệu quả giữa các bộ ngành và địa phương, để làm sao các dự án này được thực hiện được một cách thông suốt nhất. Thứ tư là làm sao có thể giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài, đặc biệt là trong quá trình bảo trì bảo dưỡng. Công nghệ nước ngoài trong quá trình xây dựng thì chúng ta có lẽ là sẽ có ít lựa chọn, đặc biệt là đối với những lĩnh vực phức tạp, đòi hỏi công nghệ cao, như đường sắt tốc độ cao, còn đối với các lĩnh vực như bảo trì bảo dưỡng, chúng ta phải có sự tự chủ ở một mức độ tối đa, để làm sao phát huy được hiệu quả của dự án trong quá trình vận hành.  Thứ năm là làm sao huy động vốn một cách là hiệu quả và đa dạng hóa các nguồn lực. Chúng ta phải phát triển các thị trường vốn trong nước, thúc đẩy các mô hình hợp tác công tư chẳng hạn, với các cơ chế rõ ràng minh bạch để thu hút các nguồn lực từ lĩnh vực tư nhân, để làm sao giảm được gánh nặng cho ngân sách nhà nước và đồng thời phát huy nguồn lực xã hội ở mức tốt nhất. Thứ sáu là làm sao đảm bảo hiệu quả bền vững về mặt kinh tế. Việt Nam hiện đang có rất nhiều dự án tham vọng.Tuy nhiên, không phải dự án nào cũng cần thiết hay là hiệu quả, mà Việt Nam phải tinh lọc để làm sao tập trung vào những dự án có tác động kinh tế lớn nhất và tránh dàn trải các nguồn vốn, dẫn tới cái sự lãng phí và kém hiệu quả.  Và điều cuối cùng tôi nghĩ cũng rất là quan trọng, đó là tăng cường trách nhiệm giải trình của các cơ quan bộ ngành và các lãnh đạo của các bộ ngành, các bộ trưởng, vân vân, để họ phải chịu trách nhiệm giải trình trực tiếp về tiến độ cũng như chất lượng dự án. Trong quá trình này, Việt Nam cũng cần phải công khai các thông tin về tiến độ, về chi phí dự án, về năng lực của các nhà thầu, để người dân có thể giám sát.

Vô Vi Podcast - Vấn Đạo
VDVV-1793_1015 -Nhung Ngay Gan Day Cai Benh San Cua Con Tai Phat Du Doi _Trược Khi Tan Cong.mp3

Vô Vi Podcast - Vấn Đạo

Play Episode Listen Later Jun 20, 2025 54:53


VDVV-1793_1015 -Nhung Ngay Gan Day Cai Benh San Cua Con Tai Phat Du Doi _Trược Khi Tan Cong.mp3PodCast ChannelsVô Vi Podcast - Vấn Đạo  Vô Vi Podcast - Băn GiảngVô Vi Podcast - Nhạc Thiền 

TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM
« Thay đổi chế độ » : Cuộc cá cược mạo hiểm của thủ tướng Israel ?

TẠP CHÍ TIÊU ĐIỂM

Play Episode Listen Later Jun 19, 2025 9:29


Mục tiêu thực sự của chiến dịch « Rising Lion » do Israel tiến hành từ ngày 13/06/2025 không chỉ nhằm mục đích vô hiệu hóa các cơ sở hạt nhân của Iran. Nhà nước Do Thái chủ yếu muốn đẩy nhanh sự sụp đổ của chế độ Teheran. Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo một sự thay đổi chế độ chỉ có thể dẫn đến việc trao quyền lực cho lực lượng Vệ binh Cách mạng. Cho đến hiện tại, các điểm tấn công của Israel tại Iran cho thấy, trong ngắn hạn, mục tiêu của thủ tướng Benjamin Netanyahu là bắn phá các cơ sở hạt nhân Iran nhằm giảm đáng kể chương trình vũ khí của nước này. Nhưng thủ tướng Israel đã nói rõ là cuộc chiến với Iran « chắc chắn » có thể dẫn đến một sự thay đổi chế độ tại nước Cộng hòa Hồi giáo. Đây chẳng phải là điều bí mật. Từ lâu chính phủ Israel cũng như nhiều quan chức các đời tổng thống Mỹ đều mong muốn sự sụp đổ của chính phủ Iran hiện nay. Tình hình tại Iran sẽ biến đổi ra sao trong trường hợp chính quyền Teheran hiện nay sụp đổ ? Cơ cấu quyền lực ở Iran Nước Cộng hòa Hồi giáo được giáo chủ Ruhollah Khomeini thành lập năm 1979 và có một cơ cấu chính phủ mang các yếu tố dân chủ, thần quyền và độc tài. Nhà nước được điều hành bởi các giáo sĩ và các nhà lập pháp Hồi giáo nhằm bảo đảm rằng mọi chính sách đều tuân thủ luật Hồi giáo. Vì Iran từng là quốc gia quân chủ lập hiến trước cách mạng, nên các yếu tố thần quyền đã được ghép vào các yếu tố cộng hòa hiện có chẳng hạn như Nghị Viện, Hành pháp và Tư pháp. Tuy nhiên, hệ thống lập pháp của Iran là đơn viện (nghĩa là một viện Quốc hội duy nhất), còn được gọi là Majles và nước này cũng có tổng thống (hiện nay là ông Masoud Pezeshkian). Hai định chế này được bầu chọn qua các cuộc bầu cử thường kỳ. Dù vậy, theo giải thích trên trang The Conversation từ nhà nghiên cứu Andrew Thomas, chuyên gia về Trung Đông, đại học Deakin, tuy được bao phủ các yếu tố dân chủ, trên thực tế đây là một « mạch khép kín », giúp giới giáo sĩ duy trì quyền lực và ngăn chặn mọi thách thức đối với lãnh đạo tinh thần tối cao, vị trí cao nhất trong một hệ thống quyền lực được phân cấp rất rõ ràng, mà người đứng đầu hiện nay là giáo chủ Ali Khamenei. Năm nay 86 tuổi, và từng là cựu tổng thống, Ali Khamenei đã được Hội đồng chuyên gia (gần giống với Thượng Viện) – một cơ quan bao gồm 88 nhà luật học Hồi giáo – chọn trở thành lãnh đạo tối cao vào năm 1989 sau khi giáo chủ Khomeini qua đời. Nếu như các thành viên của Quốc Hội, Hội đồng chuyên gia cũng như tổng thống được bầu chọn qua lá phiếu phổ thông trực tiếp, thì tư cách các ứng viên tranh cử thành viên Quốc Hội, Hội đồng, cũng như tổng thống trước hết phải được Hội đồng Giám hộ (Hội đồng Bảo hiến) quyền lực thông qua. Định chế này có 12 thành viên, nhưng một nửa trong số này là do lãnh đạo tối cao bổ nhiệm, một nửa còn lại là do Quốc Hội chỉ định. Cuối cùng, đích thân giáo chủ, lãnh đạo tinh thần tối cao là người bổ nhiệm người đứng đầu các cơ quan quan trọng của chính phủ, như cơ quan tư pháp, lực lượng vũ trang và lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC). IRGC đầy quyền lực Nhìn vào cơ cấu này, đối với các nhà quan sát phương Tây, Iran còn xa mới là một nền dân chủ. Nhưng họ cũng nhìn nhận rằng một sự thay đổi chế độ có thể dẫn đến một nền dân chủ hoàn toàn đi theo Mỹ và Israel cũng là điều không thể, do nền chính trị Iran cực kỳ chia rẽ phe phái. Các phe phái tư tưởng như phe cải cách, phe ôn hòa và phe bảo thủ, luôn có những bất đồng sâu sắc về những chính sách quan trọng. Họ tranh giành ảnh hưởng với lãnh đạo tối cao, cũng như trong giới tinh hoa giáo sĩ. Nhưng không một phe phái nào trong số này đặc biệt ủng hộ Mỹ, càng không ủng hộ Israel. Rồi còn có các phe phái trong các định chế. Trong số này, quyền lực nhất nước là hàng giáo sĩ do lãnh đạo tối cao điều hành. Tiếp đến là Vệ binh Cách mạng. Ban đầu được lập ra như một lực lượng cảnh vệ riêng cho giáo chủ, IRGC ngày nay có một sức mạnh quân sự sánh ngang với cả quân đội chính quy. Mang tư tưởng chính trị cực đoan, IRGC có tầm ảnh hưởng ở cấp quốc gia đôi khi vượt xa tổng thống, gây áp lực đáng kể lên các chính sách của tổng thống, và chỉ công khai ủng hộ những tổng thống nào theo đuổi học thuyết cách mạng Hồi giáo nghiêm ngặt. Không chỉ kiểm soát thiết bị quân sự và ảnh hưởng chính trị, IRGC còn có mối liên hệ chặt chẽ với nền kinh tế Iran. Bị đánh giá như là một « tổ chức tham nhũng », quả thực, giới chức lực lượng Vệ binh Cách mạng đã làm giầu đáng kể nhờ vào các hợp đồng được chính phủ trao, cũng như là việc tham gia điều hành « nền kinh tế ngầm » nhằm lách lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây. Nguy cơ đi từ chế độ « thần quyền – quân sự » sang « quân sự » Nhìn từ những góc độ này, và trong bối cảnh cuộc không chiến giữa Israel và Iran diễn ra dữ dội từ hôm 13/06, nhà nghiên cứu người Úc Andrew Thomas đánh giá khả năng IRGC sẽ là tổ chức chính trị nắm quyền kiểm soát Iran là rất cao nếu hàng giáo sĩ bị gạt khỏi quyền lực. Đây cũng là quan điểm và nỗi lo của một bộ phận giới nghiên cứu tại Pháp gốc Trung Đông khi e rằng cái chết của ông Ali Khamenei « có lẽ sẽ không giúp thay đổi chế độ » hay cho phép « chấm dứt xung đột ». Trên đài RFI Pháp ngữ, nhà xã hội Azadeh Kian, giáo sư tại đại học Paris Cité giải thích : « Một mặt, người ta không biết lãnh đạo tối cao đang ở đâu và liệu rằng Israel có thực hiện kế hoạch ám sát ông ấy hay không. Mặt khác, tôi nghĩ rằng quyền lực có lẽ đã nằm trong tay Vệ binh Cách mạng, thậm chí cả trước khi diễn ra các cuộc không kích của Israel. Vì vậy, ông ấy không còn ở đó nữa và người cũng sẽ không thể lật đổ chế độ nhưng quyền lực đã được trao không phải cho hàng giáo sĩ mà là hoàn toàn cho Vệ binh Cách mạng. Hơn nữa tôi cũng được nghe nhiều thông tin mà hiện tôi chưa thể thẩm định theo đó lãnh tụ tối cao dường như đã chấp thuận trao cho Vệ binh Cách mạng quyền quyết định. Nếu như vậy, thì chúng ta đang chuyển từ chế độ "thần quyền – quân sự" sang chế độ "quân sự". » Vẫn theo nhà xã hội người Pháp gốc Iran này, trong thời chiến, Vệ binh Cách mạng sẽ thâu tóm nhiều quyền lực hơn. Đây là lực lượng nắm quyền kiểm soát tên lửa đạn đạo và các hoạt động đáp trả. Nếu như các cuộc không kích của Israel đã giết chết một số tướng lĩnh Vệ binh, khiến nhiều người hả dạ và làm suy yếu phần nào chế độ, thì tất cả những điều này chưa đủ để cho chế độ Iran hiện hành có thể bị lật đổ. Trên làn sóng France Culture, nhà xã hội Azadeh Kian giải thích tiếp : « Ngay cả khi chế độ bị suy yếu, hay bị sụp đổ vì các cuộc oanh kích của Israel, liệu chúng ta đã có một giải pháp chính trị, dân chủ nào để có thể thay thế chế độ hiện nay hay là toàn khu vực Trung Đông có nguy cơ sẽ phải đối mặt với sự tan rã của đất nước, sự hỗn loạn … ? Đây thực sự là những câu hỏi quan trọng cần đặt ra và chúng cũng được nêu ra cho các nước trong vùng. Đương nhiên, việc các lãnh đạo, chỉ huy Vệ binh bị giết chết khiến người dân Iran hài lòng bởi đó là những người có trách nhiệm trong việc trấn áp phe đối lập. Nhưng điều đó không có nghĩa là chế độ sụp đổ bởi vì những người đó đã được thay thế nhanh chóng. Iran đã phóng hàng loạt tên lửa nhắm vào Israel. Điều này có nghĩa là lực lượng Vệ Binh vẫn chưa bị tan rã. » Lật đổ chế độ : Bài học Irak Đây cũng chính là quan điểm của nhà chính trị học Myriam Benraad, chuyên gia về Trung Đông, giảng viên trường đại học Khoa học Chính trị Sciences Po, khi trả lời phỏng vấn trang The Conversation. Việc Israel và Mỹ tìm cách tiêu diệt lãnh tụ tối cao Ali Khamenei gợi nhắc lại chính sách sai lầm của Mỹ tại Irak sau khi lật đổ chế độ Saddam Hussein năm 2003, vốn đã không mang lại một nền dân chủ,, mà đúng hơn là một sự hỗn loạn, và sự xuất hiện chế độ tài phiệt độc tài. « Chúng ta đang quay trở lại với giới hạn của học thuyết nổi tiếng về dân chủ hóa Trung Đông mà Mỹ mong muốn vào đầu những năm 2000, sau sự kiện ngày 11 tháng 9. Chính ngày 11 tháng 9 này mà vụ giết người hôm 07/10/2023 thường được đem ra so sánh. Khi đề cập đến việc thay đổi chế độ ở Iran, Netanyahu có ý định sao chép cách tiếp cận rất mang tính kiểu Bush về một cuộc chuyển đổi dân chủ và tự do lớn trong khu vực, một chuỗi sự kiện bắt đầu vào ngày 11 tháng 9. Nhưng có lẽ ông đang tự lừa dối mình nếu nghĩ rằng mọi việc sẽ diễn ra đơn giản như vậy. » Trong bối cảnh này, ngày 17/06/2025, vào lúc đối đầu quân sự giữa Israel và Iran bước vào ngày thứ năm, tổng thống Pháp Emmanuel Macron, bên lề thượng đỉnh G7 tại Canada, cảnh báo một sự thay đổi chế độ tại Iran sẽ đồng nghĩa với sự « hỗn loạn ». (Nguồn The Conversation, France Culture và RFI)

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
How home and contents insurance works in Australia - Bảo hiểm nhà ở và tài sản trong nhà tại Úc

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Jun 18, 2025 7:19


Home and contents insurance is a safety net many households expect to rely on during difficult times. But it's also a financial product that even experts can find challenging to navigate. Whether you own or rent your home, understanding your level of cover, knowing what fine print to look out for, and learning how to manage rising premiums can help you make more informed choices as a consumer. - Các hiện tượng thời tiết như lũ lụt, cháy rừng, bão và lốc xoáy là một phần thường xuyên của cuộc sống ở nhiều nơi tại Úc. Ngay cả khi bạn đang thuê nhà, bạn vẫn có thể bị ảnh hưởng hư hại do nước ngấm hoặc trộm cắp. Trong tập này của Australia Explained, các chuyên gia sẽ phân tích những điều căn bản về bảo hiểm nhà ở và tài sản trong nhà.

Vô Vi Podcast - Vấn Đạo
VDVV-1790_1012 -Khi Chua Dung Nen Con Nguoi Vao Ngay Thu 7 _Thien Chua Giao Khong Chap Nhan Luan Hoi.mp3

Vô Vi Podcast - Vấn Đạo

Play Episode Listen Later Jun 17, 2025 48:16


VDVV-1790_1012 -Khi Chua Dung Nen Con Nguoi Vao Ngay Thu 7 _Thien Chua Giao Khong Chap Nhan Luan Hoi.mp3PodCast ChannelsVô Vi Podcast - Vấn Đạo  Vô Vi Podcast - Băn GiảngVô Vi Podcast - Nhạc Thiền 

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Donald Trump kêu gọi toàn bộ thường dân Tehran di tản ngay lập tức

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Jun 17, 2025 7:55


Donald Trump đã thúc giục tất cả thường dân di tản khỏi Tehran, cảnh báo "Iran không thể có vũ khí hạt nhân", khi xung đột với Israel leo thang. Các cuộc không kích của Israel vào đài phát thanh nhà nước và các địa điểm hạt nhân của Iran, đã khiến khoảng 1.400 người thiệt mạng kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột, với việc Iran hiện đang đe dọa sẽ rút khỏi Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân. Các cuộc không kích của Iran chống lại Israel kể từ thứ Sáu, đã khiến 24 người tử vong.

VOV - Kinh tế Tài chính
Sức sống hàng Việt - Hà Nội: Phát hiện kho hàng lậu nằm ngay giữa trung tâm thành phố

VOV - Kinh tế Tài chính

Play Episode Listen Later Jun 17, 2025 3:34


VOV1 - Kiểm tra đột xuất ngôi nhà số 62 phố Bạch Mai, quận Hai Bà Trưng, lực lượng chức năng đã phát hiện hàng nghìn sản phẩm là sữa, thực phẩm chức năng, thực phẩm dành cho trẻ em và mỹ phẩm mang nhãn hiệu Altapharma, Hipp, Aptamil, Alete, Nivea… do Cộng hòa liên bang Đức sản xuất.- Bộ Công Thương ban hành kế hoạch triển khai chương trình “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” năm 2025;- Hà Tĩnh đầu tư công nghệ, nâng cao giá trị xuất khẩu chè xanh ra thị trường quốc tế - Hà Nội: phát hiện kho hàng lậu nằm ngay giữa trung tâm thành phố

VOV - Việt Nam và Thế giới
Tin trong nước - Trà Vinh: Giá cua biển tăng cao, nông dân thu lãi khá ngay từ vụ đầu năm

VOV - Việt Nam và Thế giới

Play Episode Listen Later Jun 16, 2025 1:27


VOV1 - Giá cua biển thương phẩm trên địa bàn tỉnh Trà Vinh đang tăng mạnh, giúp nhiều hộ nuôi thu lãi cao ngay từ vụ đầu năm 2025.

trong ngay tr vinh
Cà Phê Khởi Nghiệp Cùng Tùng Bê Tê - Không kịch bản
#388 Năm thanh lọc - Ai sống sót, ai lặng lẽ rời đi?

Cà Phê Khởi Nghiệp Cùng Tùng Bê Tê - Không kịch bản

Play Episode Listen Later Jun 15, 2025 13:42


Năm Thanh Lọc – Ai sống sót, ai lặng lẽ rời đi?Tui vừa thu xong một tập mà… ngồi thu xong vẫn thấy nghèn nghẹn trong lòng.96.500 doanh nghiệp đóng cửa chỉ trong quý I/2025. Không ồn ào, không drama, chỉ là từng cửa hàng lặng lẽ tắt đèn, từng giấc mơ biến mất không một tiếng động. Li do không phải vì cú sốc lớn, mà vì những vết cắt nhỏ: hóa đơn không trả nổi, đơn hàng bị hủy, mở cửa không ai tới. Họ đã chiến đấu, đã chờ đợi, mòn mỏi đến khi kiệt sức.Còn những ai sống sót? Thì cũng thoi thóp. Một triệu lao động trẻ thất nghiệp, con số cao nhất 5 năm. Nỗi sợ bị bỏ lại, bị đào thải len vào từng cuộc trò chuyện, và cả trong những đêm mất ngủ. Ngay cả tui, làm chủ 20 năm, cũng có lúc thầm lo: “Không biết mình còn trụ nổi bao lâu?”Tui gọi giai đoạn này là Năm Thanh Lọc – một chu kỳ nghiệt ngã nhưng cần thiết. Không chỉ là khủng hoảng, đây là quá trình thị trường làm mới. Những ai yếu kém, ăn xổi, sống nhờ may mắn… thì khó mà sống sót. Nhưng ai đủ bản lĩnh, đủ dũng khí nhìn lại và đổi mới sẽ lột xác. Kinh tế học gọi là “Phá huỷ sáng tạo”. Tâm linh gọi là năm Tỵ – năm con rắn lột da để tái sinh.Điều thứ hai: khách hàng không biến mất, nhưng họ thay đổi. Giờ họ kỹ tính, lý trí và thực tế hơn. Họ mua ít hơn, nhưng chọn kỹ hơn. Và nghịch lý là, khi kinh tế khó khăn, họ lại sẵn sàng chi cho những liều thuốc tinh thần nhỏ bé: món ăn vặt, game thư giãn, dịch vụ giải toả stress. Nếu bạn làm kinh doanh, hãy nhìn sâu hơn: khách hàng vẫn cần bạn – chỉ là họ cần một bạn khác đi.Điều cuối cùng, và có lẽ quan trọng nhất: chủ doanh nghiệp phải giữ vững tinh thấn. Đội ngũ cần bạn như cần ngọn hải đăng giữa bão. Chúng ta đã và sẽ trải qua những đợt sóng như thế và từ đó rất nhiều doanh nghiệp đã lột xác thành công, rất nhiều sản phẩm mới mẻ sáng tạo giải quyết những nhu cầu tân tiếng nhất ra đời… Họ không phải may mắn. Họ đơn giản là không bỏ cuộc, và đổi mới liên tục.Nếu bạn đang thấy bất an, mất phương hướng, tập này không phải để “trấn an”, mà để giúp bạn tỉnh táo hơn, quyết liệt hơn. Vì sau cơn mưa, chỉ những người kiên cường mới thấy được cầu vồng.Mời bạn nghe tập mới và chia sẻ góc nhìn cùng Tùng BT nhé!

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Sức khỏe là Vàng: Vắc-xin RSV cho thai phụ: bảo vệ trẻ ngay từ khi chào đời

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Jun 14, 2025 22:38


Dù là loại virus phổ biến, RSV có thể gây biến chứng nghiêm trọng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Chương trình tiêm chủng miễn phí cho thai phụ và trẻ sơ sinh hiện đang mở ra cơ hội bảo vệ sớm và hiệu quả cho những người dễ bị bệnh nhất.

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Quy định mới ảnh hưởng đến các nhà cung cấp dịch vụ ‘Mua ngay, Trả sau'

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Jun 11, 2025 9:28


Các nhà cung cấp dịch vụ ‘Mua ngay, Trả sau' như Afterpay và Zip' đã bị ảnh hưởng bởi các quy định mới của chính phủ, nhưng điều đó có ý nghĩa gì đối với khoảng 40 phần trăm người Úc' sử dụng các sản phẩm này? Các luật mới phân loại các sản phẩm này là một hình thức tín dụng, yêu cầu các nghĩa vụ cho vay có trách nhiệm, kiểm tra tín dụng và các biện pháp bảo vệ khác cho khách hàng.

TẠP CHÍ VIỆT NAM
Hòa giải để giải quyết tranh chấp: Trao đổi kinh nghiệm giữa Pháp và Việt Nam

TẠP CHÍ VIỆT NAM

Play Episode Listen Later Jun 9, 2025 9:02


Trong lĩnh vực pháp lý, hợp tác giữa Pháp với Việt Nam là hợp tác lâu đời nhất so với các nước phương Tây khác và hiện nay, một trong những tổ chức tham gia tích cực nhất vào hợp tác pháp lý Pháp - Việt, đó là Hội Hợp tác Pháp lý Châu Âu-Việt Nam ( ACJEV ), mà chủ tịch là nữ luật sư Thị Mỹ Hạnh Ngô Folliot. Bà Ngô Folliot cũng là chủ tịch Ủy ban Việt Nam của Luật sư đoàn Paris, một ủy ban được thành lập vào năm 2013. Trả lời RFI Việt ngữ tại Paris ngày 09/05/2025, luật sư Ngô Folliot nhắc lại: “Hợp tác pháp lý giữa Pháp và Việt Nam là hợp tác lâu đời nhất trong số các nước phương Tây với Việt Nam. Hợp tác này bắt đầu từ năm 1993, với việc thành lập Nhà Pháp luật Việt-Pháp. Trung tâm này đã hoạt động rất tốt cho đến khi đóng cửa năm 2012, vì nhiều lý do. Luật sư đoàn Paris đã thành lập Ủy ban Việt Nam để tiếp nối hoạt động của Nhà Pháp luật, thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo để hỗ trợ Việt Nam. Có thể nói là tôi hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực pháp lý gần như hằng ngày. Tôi thường xuyên phải trả lời những tham vấn, những câu hỏi của một sinh viên, một giáo sư hay một luật sư từ Việt Nam. Nhất là ở Pháp, với tư cách là chủ tịch Ủy ban Việt Nam của Luật sư đoàn Paris, trong khuôn khổ chương trình thực tập quốc tế, tôi còn tiếp nhận các sinh viên ngành luật, các luật sư Việt Nam sang Pháp thực tập. Họ tham gia các khóa thực tập bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp, từ 3 tuần học lý thuyết tại Luật sư đoàn Paris và 3 tuần đến 1 tháng thực tập trong văn phòng luật sư của tôi. ” Cùng với đà phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam, tranh chấp xảy ra ngày càng nhiều và vì thế cần phải có những phương thức giải quyết tranh chấp, bao gồm thương lượng, hòa giải, trọng tài và giải quyết tranh chấp bằng toà án. Hiện nay trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng, hoà giải đang dần dần trở thành phương thức giải quyết tranh chấp được các luật sư cũng như doanh nghiệp ưa chuộng. Các nhà hòa giải ở Việt Nam càng cần phải học hỏi kinh nghiệm từ các nước, trong đó có Pháp.  Dưới sự bảo trợ của đại sứ quán Pháp tại Hà Nội, vào tháng 7 tới, Hội ACJEV sẽ phối hợp sẽ với Trung tâm Hòa giải Thương mại Quốc tế của Việt Nam và một số cơ quan khác, tổ chức những cuộc hội thảo ở ba thành phố Hà Nội, Đà Nẵng và Quy Nhơn về đề tài: “Hòa giải, hòa giải ở năm lục địa và vai trò của luật sư”. Luật sư Ngô Folliot cho biết: “Đây là lần thứ ba chúng tôi tổ chức hội thảo về vấn đề hòa giải. Dầu sao thì các chủ đề chính là do phía Việt Nam lựa chọn theo nhu cầu của họ. Gần đây nhất là vào năm 2023, chúng tôi đã trình bày về hòa giải tại Pháp và châu Âu. Điều mà những người bạn trong giới đại học Việt Nam, cũng như các hiệp hội luật sư và sinh viên quan tâm chính là các trung tâm hòa giải, mà đó cũng chính là hoạt động của chúng tôi. Vì vậy, chúng tôi trao đổi rất nhiều về hoạt động chuyên môn của mình. Hoạt động hòa giải ở Việt Nam có nền tảng chung với hoạt động hòa giải ở Pháp và châu Âu. Ở Việt Nam hiện nay, hòa giải là bắt buộc, là điều kiện tiên quyết trước khi đưa vụ việc ra tòa, giống như ở Pháp, Ý và các nước khác ở châu Âu. Đó là hòa giải trong khuôn khổ của tòa án. Nhưng cũng có những hình thức hòa giải ngoài tòa án, như hòa giải cơ sở, được sử dụng để giải quyết các tranh chấp trong khu phố. Đây là hình thức hòa giải thành công nhất và vẫn luôn tồn tại ở Việt Nam. Còn hoạt động hòa giải thương mại tại Việt Nam ra đời từ nghị định năm 2017 khi các tranh chấp thương mại bùng nổ tại Việt Nam. Việc hòa giải là cần thiết và đặc điểm của nó là tính bảo mật. Người hòa giải cũng như các bên được yêu cầu không tiết lộ những gì đang diễn ra trong quá trình hòa giải, để có được sự tin tưởng của các bên liên quan khi sử dụng phương pháp giải quyết tranh chấp này. Tất nhiên vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng đến nay, với nghị định về hòa giải thương mại năm 2017, tức là 8 năm sau, hòa giải thương mại tại Việt Nam đã có nhiều tiến bộ. Tuy vậy, đây vẫn chưa phải là biện pháp thành công nhất để giải quyết các tranh chấp thương mại. Những cuộc hội thảo đầu tiên do hội ACJEV tổ chức cũng như trong các cuộc hội thảo sắp tới chính là dịp để hai bên trao đổi kinh nghiệm về các hoạt động hòa giải, đặc biệt là kinh nghiệm của phía Pháp về những nhà hòa giải chuyên trách, theo lời luật sư Ngô Folliot:“Ví dụ, có những tranh chấp chuyên biệt, tức là trong các lĩnh vực phân phối, xây dựng, năng lượng tái tạo, có những người hòa giải chuyên về các lĩnh vực này và họ sẽ can thiệp. Ngoài ra, ngay cả ở Việt Nam, ngày càng có nhiều tranh chấp với chính quyền có thể được giải quyết bằng phương pháp hòa giải. Trong lĩnh vực này, nhóm chúng tôi có hai chuyên gia, một cựu thẩm phán và một luật sư. Nói chung là các nhà hòa giải được chuyên môn hóa theo từng lĩnh vực. Ngoài những người làm công việc hòa giải cơ sở hoặc các hoạt động hòa giải khác, còn có các nhà hòa giải chuyên về một số lĩnh vực nhất định. Bằng chứng là trong hội thảo mà chúng tôi tổ chức, có một nhà hòa giải trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, một nhà hòa giải trong lĩnh vực xây dựng, một nhà hòa giải trong các tranh chấp giữa nhà phân phối và nhà cung cấp. Những kinh nghiệm của Pháp và châu Âu luôn được bạn bè Việt Nam quan tâm, vì chúng ta không hành động theo cùng một cách. Ngay cả khi về cơ bản luật của hai nước có những nét giống nhau, nhưng về thực tiễn chắc chắn có những khác biệt. Chúng tôi quan tâm đến các hoạt động của Việt Nam, cũng như Việt Nam quan tâm đến các hoạt động của Pháp và châu Âu. Các hội thảo sẽ được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 4 tháng 7, tại Đà Nẵng ngày 9 tháng 7 và sau đó là tại Quy Nhơn ngày 12 tháng 7. Tại sao lại phải tổ chức ở ba địa điểm khác nhau? Đó chính là để cho càng nhiều người Việt Nam càng tốt tham dự các hội thảo này và có thể trao đổi với chúng tôi. Ngoài các hội thảo, còn có các cuộc thảo luận. Trong suốt năm, vẫn có những trao đổi ý tưởng giữa luật sư Việt Nam và Pháp và chúng tôi liên tục trao đổi ý tưởng để cải thiện cả hoạt động thực hành và kiến ​​thức của mình.”Chính là qua các cuộc hội thảo cũng như qua các trao đổi thường xuyên mà luật sư Ngô Folliot hiểu rõ hơn về hoạt động hòa giải ở Việt Nam, một lĩnh vực còn khá mới so với các lĩnh vực pháp lý khác:“Dĩ nhiên là luật lệ luôn cần được thay đổi để thích ứng với nhu cầu, với bối cảnh của đất nước, bối cảnh toàn cầu. Luôn có những điểm cần cải thiện, nhưng tôi thấy luật hòa giải của Việt Nam đã khá hoàn chỉnh mặc dù được ban hành những năm gần đây. Chắc chắn có những điểm cần hoàn thiện, nhưng không phải là về nội dung, mà chỉ là trong thực hành, chúng ta cần phải tiến xa hơn nữa. Luật hòa giải thương mại đã có từ 8 năm trước, Luật hòa giải, đối thoại thì mới được soạn thảo từ năm 2020 và có hiệu lực từ năm 2021. Chúng ta đã ở giai đoạn đầu với tất cả 16 tỉnh đều đã thực hiện thử nghiệm, tình hình chỉ có thể được cải thiện hơn. Hòa giải người tiêu dùng là phương thức hòa giải cơ bản nhất, có từ lâu nhất. Ở Pháp, chúng tôi có những người hòa giải chuyên trách cho từng lĩnh vực, ví dụ, nếu bạn có tranh chấp với một tiệm giặt ủi, bạn nên liên hệ với tổ chức quản lý các tiệm này. Nếu bạn có vấn đề về năng lượng hoặc điện, bạn hãy liên hệ với một chuyên gia hòa giải, mỗi lĩnh vực đều phải có người trung gian hòa giải riêng. Ngay cả trong giới luật sư, khi có tranh chấp giữa chúng tôi thì cũng cần có người hòa giải, phải cố giải quyết vấn đề thông qua người hòa giải trước khi tiến hành tố tụng. Tôi không biết ở Việt Nam có người hòa giải nào cho luật sư hay không, nhưng ngày càng có nhiều người hòa giải chuyên trách và họ sẽ phải được đào tạo trong các lĩnh vực họ hành nghề. Những người hòa giải phải hành xử một cách độc lập, vô tư và phải xử lý vấn đề như thể họ không biết các bên. Ngoại trừ trong các tranh chấp láng giềng: Ở Việt Nam có một đặc thù là người hòa giải phải là người biết rõ các bên, vì xung đột thường xảy ra ở làng quê, hay ở các thành phố nơi mọi người đều biết nhau, gia đình rất quan trọng. Trong trường hợp này, người hòa giải biết rõ các bên và gia đình của họ. Điều này rõ ràng là giúp giải quyết vấn đề tốt hơn.”Cuộc hội thảo được tổ chức tại Đại học Ngoại thương ở Hà Nội ngày 04/07 sẽ là dịp để hai bên Pháp - Việt Nam trao đổi về hoạt động hòa giải trên khắp 5 châu, đặc biệt là tại Pháp, châu Âu và châu Phi cũng như tại châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng. Các diễn giả cũng sẽ trình bày về hòa giải cho những tranh chấp trong các lĩnh vực phân phối, xây dựng, năng lượng sạch và tranh chấp với cơ quan hành chính.

Nghien cuu Quoc te
Các cường quốc phân chia 'vùng ảnh hưởng' không giúp ích cho hòa bình thế giới

Nghien cuu Quoc te

Play Episode Listen Later Jun 6, 2025 18:39


Ngay cả khi các cường quốc có thể tạo nên một thế giới kết nối với nhau, Washington vẫn có thể không đạt được kết quả họ muốn.Xem thêm.

VOV - Việt Nam và Thế giới
Tin trong nước - Cần tăng ngay, tăng mạnh và tăng thường xuyên thuế thuốc lá

VOV - Việt Nam và Thế giới

Play Episode Listen Later Jun 5, 2025 1:41


VOV1 - "Cần tăng ngay, tăng mạnh và tăng thường xuyên thuế thuốc lá", đó là đề xuất của nhiều chuyên gia tham dự tọa đàm trực tuyến: “Tăng thuế thuốc lá- lợi ích kép cho ngân sách và sức khỏe” do báo Dân Trí tổ chức ngày 05/06.

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
6 việc cần chuẩn bị ngay cho mùa khai thuế năm nay

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later May 27, 2025 5:37


Mặc dù vẫn còn hơn một tháng nữa mới đến thời điểm bạn có thể nộp tờ khai thuế, nhưng có những việc bạn có thể bắt đầu chuẩn bị ngay bây giờ. Không bao giờ là quá sớm để lập kế hoạch, đặc biệt là đối với quá trình khai thuế có thể kéo dài và phức tạp.

VOV - Sự kiện và Bàn luận
Tiêu điểm - Nghị quyết của Đảng đi vào thực tiễn cuộc sống ngay tại Nghị trường

VOV - Sự kiện và Bàn luận

Play Episode Listen Later May 18, 2025 5:07


VOV1 - Những chuyển biến mới trong truyền đạt Nghị quyết cho thấy, “Nghị quyết không chỉ ở trên giấy”, “Nghị quyết không chỉ truyền đạt xuôi chiều” mà Nghị quyết của Đảng đã đi vào thực tiễn cuộc sống ngay tại Nghị trường.

Đài Hà Nội | Đọc truyện đêm khuya
Tiểu thuyết 'Cha và Con' (phần 16) - Hồ Phương

Đài Hà Nội | Đọc truyện đêm khuya

Play Episode Listen Later May 16, 2025 28:00


Bối cảnh đầu năm 1909 khi phong trào Đông Du chính thức tan rã, sau khi Pháp bắt tay với Nhật và yêu cầu trục xuất các chí sĩ yêu nước như Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh. Tin dữ khiến ông Sắc vô cùng đau buồn. Ngay sau đó, ông được bộ lễ yêu cầu vào Quy Nhơn chấm thi hương. Trước khi đi, ông cùng hai con Khiêm và Côn có cuộc trò chuyện cảm động.

Chàng-Ngốc-Già
Giáo Hoàng Francis và Kinh tế học

Chàng-Ngốc-Già

Play Episode Listen Later May 10, 2025 5:41


Tầm nhìn Kinh tế Đạo đức của Giáo hoàng Francis - Một Lời Kêu Gọi Cải Cách Hệ ThốngGiáo hoàng Francis không chỉ là một lãnh đạo tôn giáo mà còn là một nhà phê bình sắc sảo về hệ thống kinh tế toàn cầu. Với góc nhìn từ Mỹ Latinh, ngài chỉ trích chủ nghĩa tư bản hiện đại vì đã đánh mất la bàn đạo đức, đặt lợi nhuận trên con người và dẫn đến bất bình đẳng, nghèo đói, cùng suy thoái môi trường. Thay vì bác bỏ hoàn toàn chủ nghĩa tư bản, ngài kêu gọi tái định hướng kinh tế dựa trên nền tảng đạo đức, nhấn mạnh rằng kinh tế không chỉ là kỹ thuật mà là một hệ thống phản ánh các giá trị nhân văn.Giáo hoàng Francis gọi hệ thống kinh tế hiện nay là “một nền kinh tế loại trừ và bất bình đẳng” – một hệ thống “giết chết” khi phục vụ lợi ích của một số ít thay vì cộng đồng. Từ trải nghiệm ở Argentina, ngài chứng kiến sự tàn khốc của bất công kinh tế: cộng đồng tan rã, bất bình đẳng gia tăng, và các tệ nạn xã hội lan rộng. Ngài chỉ trích sự tập trung của cải, cho rằng thị trường, thay vì tạo ra giá trị chung, đang trở thành công cụ bóc lột. Quan điểm này thách thức các giả định tân cổ điển về tính tự điều chỉnh của thị trường, khẳng định rằng nghèo đói và bất công là “tội lỗi cấu trúc” cần được sửa chữa.Trong thông điệp Laudato Si', Giáo hoàng Francis gắn kết kinh tế với sinh thái, coi suy thoái môi trường là hệ quả tất yếu của một nền kinh tế biến thiên nhiên thành hàng hóa và bỏ rơi người nghèo. Ngài gọi Trái Đất là “người nghèo bị ngược đãi nhất”, nhấn mạnh rằng kinh tế và sinh thái là hai mặt của trách nhiệm đạo đức. Cách tiếp cận này không chỉ phê phán mô hình tăng trưởng vô hạn mà còn kêu gọi một nền kinh tế tôn trọng cả con người lẫn thiên nhiên.Giáo hoàng Francis không dừng lại ở phê bình mà đưa ra tầm nhìn về một nền kinh tế dựa trên đoàn kết, công lý và quản lý sinh thái. Hội nghị Kinh Tế của Francesco năm 2020 là minh chứng cho nỗ lực này, khuyến khích các nhà kinh tế đặt câu hỏi cơ bản: “Chúng ta muốn loại thị trường nào, và vì ai?”. Ngài kêu gọi tái thiết hệ thống kinh tế từ nền tảng đạo đức, thay vì chỉ sửa chữa bề mặt. Các đề xuất cụ thể bao gồm từ bỏ độc quyền sở hữu trí tuệ trong y tế (như vắc-xin COVID-19) và xóa nợ cho các nước đang phát triển, xem đó là vấn đề công lý hơn là từ thiện.Tầm nhìn của Giáo hoàng Francis không phải là một sáng tạo riêng lẻ mà nằm trong truyền thống tư tưởng kinh tế nhân văn. Ngài chia sẻ quan điểm với các nhà kinh tế như Joseph Stiglitz, Amartya Sen, và Thomas Piketty, những người nhấn mạnh công lý, năng lực con người, và quản trị dân chủ trong kinh tế. Ngay cả Adam Smith, với lời cảnh báo về sự đồng cảm và lòng tin, được ngài viện dẫn để nhắc nhở rằng kinh tế phải phục vụ lợi ích chung. Quan điểm này bác bỏ ý tưởng về kinh tế “trung lập giá trị”, khẳng định mọi chính sách đều phản ánh một hệ giá trị đạo đức.Là tiếng nói cho Thế giới phía Nam, Giáo hoàng Francis đã trở thành một lực lượng đạo đức toàn cầu, nhắc nhở thế giới rằng kinh tế tồn tại để phục vụ con người và phẩm giá. Di sản của ngài nằm ở việc đặt nền móng cho một hệ thống tài chính quốc tế công bằng hơn, thông qua các sáng kiến như Ủy ban Năm Thánh. Trong bối cảnh khủng hoảng toàn cầu, thông điệp của ngài mang tính cấp bách: kinh tế cần được “cứu chuộc” bằng cách đặt công lý, đoàn kết và trách nhiệm sinh thái làm trung tâm. Thách thức đặt ra là liệu thế giới có sẵn sàng đáp ứng lời kêu gọi tái định hình này hay không.Tầm nhìn kinh tế đạo đức của Giáo hoàng Francis là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ, thách thức các nhà kinh tế và lãnh đạo toàn cầu nhìn nhận lại mục đích của kinh tế. Bằng cách kết nối bất công kinh tế, suy thoái môi trường và trách nhiệm đạo đức, ngài không chỉ phê phán mà còn truyền cảm hứng cho một mô hình kinh tế nhân văn hơn. Trong một thế giới đối mặt với bất bình đẳng và biến đổi khí hậu, thông điệp của ngài không chỉ là lý thuyết mà là kim chỉ nam cho hành động, hướng tới một tương lai công bằng và bền vững. To hear more, visit changngocgia.substack.com

TẠP CHÍ VIỆT NAM
Cựu đại sứ Pháp Claude Blanchemaison: Đồng hành với Việt Nam từ thời kỳ đầu cải tổ

TẠP CHÍ VIỆT NAM

Play Episode Listen Later May 5, 2025 9:33


Nguyên là đại sứ Pháp tại Việt Nam từ 1989 đến 1993, ông Claude Blanchemaison vừa cho ra mắt độc giả ở Pháp một cuốn sách gần như là hồi ký của một nhà ngoại giao. Tác giả đặt tựa cho quyển sách là “Fragments d'un parcours aventureux” ( tạm dịch là “Những phân đoạn của một hành trình kỳ thú” ). Ngoài Việt Nam, ông Blanchemaison đã từng là đại sứ ở các nước Ấn Độ, Nga, Tadjikistan và Tây Ban Nha và cũng đã từng giữ nhiều chức vụ cao cấp trong bộ Ngoại Giao Pháp. Hiện là một chuyên gia về châu Âu và châu Á, ông vẫn thường xuyên bình luận về thời sự quốc tế trên các kênh truyền hình và truyền thanh của Pháp. Cuốn sách của ông “Sống với Putin” đã nhận được giải Jacques Fouchier của Viện Hàn lâm Pháp năm 2020. Trả lời phỏng vấn RFI Việt ngữ, cựu đại sứ Blanchemaison kể lại, vào ngày 24/02/2022 (đúng vào ngày Putin xua quân xâm lăng Ukraina !), khi đang ở một nhà hàng ở Paris ông đã bước hụt và bị ngã, vỡ cả hai đầu gối, nên phải được phẫu thuật và phải nằm viện một thời gian dài do chấn thương đầu gối khá nghiêm trọng. Chính trong thời gian đó mà Claude Blanchemaison nảy ra ý định viết một cuốn sách kể lại đời mình từ thuở thiếu niên cho đến ngày nay, nhưng phần lớn tác phẩm này được dành cho sự nghiệp rất dài của một nhà ngoại giao kỳ cựu, mà một trong những chặng đường mà ông đã đi qua là Việt Nam: Rồi một ngày đầu năm 1989, tôi được thông báo: "Họ đang suy tính bổ nhiệm ông làm đại sứ tại Việt Nam". Một khả năng khá là chắc chắn và tôi thậm chí còn được mời tham gia một phái đoàn của bộ trưởng Nông Nghiệp Pháp đến thăm Việt Nam vào tháng 2/1989. Thế là tôi đã đến đó cùng với ông và đã khám phá Việt Nam với những cảnh quan tuyệt đẹp. Tháp tùng bộ trưởng Nông Nghiệp Henri Nallet, chúng tôi đã đến Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, nơi chúng tôi gặp các giám đốc của các viện nông học đã từng du học ở Pháp và về cơ bản đã duy trì được mạng lưới hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp, hợp tác với các kỹ sư nông nghiệp Việt Nam và Pháp. Đây gần như là lĩnh vực duy nhất thực sự có sự hợp tác, ngoài lĩnh vực ngôn ngữ, nghĩa là giảng dạy tiếng Pháp và duy trì đội ngũ giáo viên dạy tiếng Pháp. Tôi nhận thấy rằng người Việt Nam luôn có thông tin đầy đủ: Một trong những phiên dịch viên nói với  tôi: “ Có tin đồn rằng ngài sẽ đến Việt Nam với tư cách là đại sứ, vậy khi nào ngài sẽ đến?” Vị đại sứ trẻ Claude Blanchemaison đã nhậm chức đại sứ Pháp tại Việt Nam năm 1989, vào một thời điểm rất đặc biệt: Việt Nam vẫn còn bị Mỹ cấm vận, nhưng bắt đầu mở cửa với thế giới và  cải cách kinh tế, trong khi đó cuộc chiến ở Cam Bốt vẫn chưa kết thúc hoàn toàn. Blanchemaison kể lại những ngày đầu tiên ông đại diện cho nước Pháp ở Việt Nam: Đối với tôi, đó quả là một thách thức, vì chỉ thị mà tôi nhận được từ tổng thống và ngoại trưởng là nối lại quan hệ với Việt Nam, nối lại hợp tác bất cứ khi nào có thể và giúp đỡ Việt Nam. Vào thời điểm đó, Việt Nam còn nghèo đói sau hơn 30 năm chiến tranh với Pháp, với Mỹ và sau đó Việt Nam đánh đuổi Khmer Đỏ ra khỏi Cam Bốt, khiến Trung Quốc tức giận và đã đánh sang miền bắc Việt Nam. Và như ông có nói, lệnh cấm vận của Mỹ rất nghiêm ngặt và thực tế là tình trạng kinh tế của đất nước rất khó khăn. Khi tôi đến thì Việt Nam đã quyết định thi hành chính sách Đổi Mới, tức là cải cách kinh tế. hơi giống với những gì Trung Quốc đã và đang là từ trước đó một thời gian, đó là chuyển từ nền kinh tế tập trung, kế hoạch hóa sang nền kinh tế thị trường mang màu sắc Việt Nam. Nhưng vấn đề là chưa có một khuôn khổ pháp lý. Chỉ có quyết tâm chuyển sang nền kinh tế thị trường không thì chưa đủ, mà cần có những luật lệ, quy định, thể chế phù hợp với nền kinh tế thị trường. Và đó là nhiệm vụ đầu tiên của tôi. Phía Việt Nam hỏi tôi liệu có thể tìm được người trợ giúp họ, tư vấn cho họ về việc soạn thảo bộ Luật Thương mại không?Thật tình cờ là khi đó có một luật gia người Pháp rất nổi tiếng, là một trong những chánh án Tòa Phúc thẩm Paris, ông Pierre Bizard, sinh ra tại Việt Nam. Cha ông làm việc trong chính quyền Pháp và từng công tác ở Việt Nam. Ông Pierre Bizard đã tình nguyện đến Việt Nam rất thường xuyên, trong các chuyến đi 8 ngày hoặc 15 ngày để làm việc với nhóm của bộ trưởng Tư Pháp Việt Nam về bộ Luật Thương mại Việt Nam, vì ưu tiên là phải có khuôn khổ pháp lý để chuyển sang nền kinh tế thị trường. Hơn nữa, khi đó bộ Tài chính Pháp cũng có một cơ quan hợp tác với nước ngoài, đứng đầu là một thanh tra tài chính rất nổi tiếng vào thời điểm đó, ông Jacques de Chalendar. Ông de Chalendar nói: "Chúng ta có thể huy động chuyên môn của các công chức, phó giám đốc, giám đốc của chúng ta tại bộ Tài Chính". Và ông đã tổ chức hợp tác với bộ Tài Chính Việt Nam để Việt Nam có một kho bạc thực sự và một tổng cục thuế thực sự. Có nghĩa là, giống như bất kỳ Nhà nước hiện đại nào, thuế phải được thu theo đúng luật, theo các quy định pháp lý, và tiền thuế được đưa về trung ương, tức là về Hà Nội, về bộ Tài Chính, rồi sau đó việc phân bổ ngân sách phải thực hiện dựa trên ngân sách do Quốc Hội biểu quyết. Trong hệ thống trước đó ở Việt Nam, lãnh đạo các vùng có thể giữ lại một phần tiền thuế để phục vụ nhu cầu của địa phương và gửi phần còn lại về Hà Nội. Vì vậy, cần phải cải cách toàn diện và cơ bản. Các quan chức Việt Nam và Pháp đã hợp tác để thiết lập hệ thống giúp hình thành một nền kinh tế thị trường thay thế cho nền kinh tế tập trung, kế hoạch hóa  kiểu Liên Xô. Chúng tôi thực sự đã mất khá nhiều thời gian.” Trong cuốn sách, ông Blanchemaison có kể lại chuyện tướng Võ Nguyên Giáp đã bất ngờ đến dự lễ kỷ niệm 200 năm Cách mạng Pháp, được tổ chức tại đại sứ quán Pháp ngày 14/07/1989. Cho tới lúc đó, tướng Giáp chưa bao giờ đến đại sứ quán Pháp và đối với đại sứ Blanchemaison, sự tham dự của vị tướng này một dấu hiệu của sự hòa giải, mà sứ mệnh của ông Blanchemaison cũng chính là mang lại sự hòa giải và xây dựng lòng tin giữa người Việt Nam và người Pháp. Tiến trình hòa giải giữa hai nước còn được đánh dấu bằng chuyến thăm lịch sử của tổng thống François Mitterrand 4 năm sau đó, năm 1993: “Chưa từng có chuyến thăm cấp Nhà nước của một tổng thống phương Tây tới Hà Nội và cũng chưa từng có một chuyến thăm của một tổng thống Pháp đến Việt Nam. Chuyến đi này thực sự đánh dấu kết quả của một quá trình hòa giải. Tổng thống Mitterrand cũng đã gặp tướng Giáp. Ông nhất quyết muốn đến Điện Biên Phủ để được Pierre Schoendorfer, một nhà làm phim trong quân đội ở Điện Biên Phủ, giải thích cho ông về trận chiến, do Schoendorfer hiểu rõ trận chiến, thậm chí sau đó đã bị bắt làm tù binh tại đây. Mọi chuyện diễn ra rất tốt đẹp và đó là biểu hiện to lớn của hòa giải ” Ngay cả sau khi hết nhiệm kỳ đại sứ Pháp tại Việt Nam, ông Blanchemaison tiếp tục giữ liên lạc với Việt Nam thông qua những hoạt động khác: “Sau đó tôi trở về Paris, vì chúng tôi phải luân phiên đảm nhiệm các vị trí ở nước ngoài và ở Paris. Rồi trở thành tôi trở thành vụ trưởng vụ Châu Á và Châu Đại Dương và vì thế, tôi luôn để mắt đến Việt Nam và tôi đã tiếp tất cả những vị khách quan trọng của Việt Nam đến Paris, những người mà tôi đã quen biết khi ở Việt Nam. Chúng tôi đã cùng nhau ăn trưa, trò chuyện và tôi cũng có cơ hội quay lại Việt Nam vào thời điểm đó. Sau đó, vẫn hướng châu Á, tôi đi nhận nhiệm vụ ở Ấn Độ. Sau khi rời Ấn Độ, tôi đã đi làm việc ở Nga, vào thời điểm Putin lên nắm quyền, tức là năm 2000. Sau nước Nga, tôi trở về Paris, được giao đặc trách mọi vấn đề hợp tác của Pháp với các nước thứ ba và như vậy tôi có dịp trở lại Việt Nam khi Hà Nội đăng cai hội nghị thượng đỉnh ASEM, tức là thượng đỉnh giữa châu Âu và châu Á. Do tổng thống Jacques Chirac phải tiếp tục chuyến công du của ông nên giữa chừng phải rời cuộc họp. Ông nói với tôi: "Ông thay tôi nhé, vì họ biết ông rất rõ, ông giữ dùm ghế đại diện cho nước Pháp trong nửa sau của cuộc họp. Thật là thú vị, bởi vì tôi biết rất rõ thủ tướng Việt Nam, người chủ trì hội nghị. Vì vậy, chúng tôi đã trao đổi rất nhiều ý kiến ​​và cả những chuyện đùa nữa.” Vẫn theo dõi sát tình hình Việt Nam, Claude Blanchemaison đưa ra đánh giá của ông về tiến triển của Việt Nam kể từ thời ông làm đại sứ Pháp cho đến ngày nay, tức là trong hơn 30 năm qua: Khi tôi đến Việt Nam vào năm 89, lúc đầu chúng tôi đã phải cử những người trẻ trong đại sứ quán đi mua các thứ cần thiết ở Bangkok. Nhưng tình hình đã diễn biến rất nhanh chóng, vì Việt Nam đã mở cửa rất nhanh và hiện nay rõ ràng Việt Nam là một trong những con hổ châu Á, đã phát triển toàn diện và hội nhập hoàn toàn vào Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), điều mà chúng tôi đã thúc đẩy vào lúc đó. Ngoài ra, Việt Nam cũng như các nước khác trong khu vực đều cho rằng liên minh quân sự là một điều hơi nguy hiểm và mong muốn có quan hệ với tất cả các nước muốn có quan hệ tốt với mình và do đó hợp tác chiến lược với rất nhiều nước, bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau tùy thuộc vào những gì quốc gia đó có thể mang lại cho Việt Nam và tùy thuộc vào những gì có thể thực hiện được trong các hợp tác hai chiều này. Rõ ràng nhất là hợp tác với Liên Hiệp Châu Âu. Khi tôi còn tại nhiệm, chúng tôi đã nhấn mạnh Việt Nam phải ký kết các hiệp định kinh tế với Liên Hiệp Châu Âu. Và hai bên đã ký hiệp định. Tôi thấy bà Ursula von der Leyen sẽ đến Việt Nam để tăng cường quan hệ và nâng quan hệ lên một nấc cao hơn. Điều này rất quan trọng, đặc biệt là vào thời điểm ông Trump đang làm đảo lộn hoàn toàn nền kinh tế thế giới. Chúng ta phải có những biện pháp phòng ngừa và thực sự những biện pháp phòng ngừa còn mang tính chiến lược trong lĩnh vực kinh tế giữa Pháp và Việt Nam, giữa Liên Hiệp Châu Âu và Việt Nam.”Kết thúc phần nói về Việt Nam trong cuốn sách của ông, cựu đại sứ Blanchemaison đặt câu hỏi: "Nước Pháp có thể phát triển được quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam trong các lãnh vực nhạy cảm công nghệ lưỡng dụng, thậm chí thuần túy quân sự?" Tác giả nhắc lại trong chuyến thăm cấp Nhà nước ở Pháp hai ngày 6 và 7/10/2024, tổng bí thư Tô Lâm ( lúc đó còn kiêm nhiệm chức chủ tịch nước ) và tổng thống Emmanuel Macron đã nâng quan hệ Pháp-Việt lên thành Đối tác chiến lược toàn diện. Ông Blanchemaison ghi nhận: "Hợp tác giữa Pháp và Việt Nam đã phát triển đều đặn trong một bầu không khí tin cậy. Chúng ta có một lợi thế so với các đối thủ cạnh tranh tại một quốc gia nay có đến 100 triệu dân và có một mức tăng trưởng hàng năm hơn 7%."

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Điểm phim tháng 4: Xem “The Vietnam War” để hiểu về cuộc chiến dưới góc nhìn đạo diễn Mỹ

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Apr 30, 2025 21:51


“Ngay cả khi bạn đã hiểu biết về câu chuyện cuộc chiến tranh Việt Nam, bạn vẫn chưa từng xem phiên bản này” (Shane Cubis, SBS). Nhiều hình ảnh quý hiếm từ kho tư liệu cũ, lời kể trực tiếp về cuộc chiến của hơn 60 nhân chứng, và nhiều điều nữa…

VOV - Chương trình thời sự
Thời sự 12h 28/4/2025: Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì lễ đón Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru

VOV - Chương trình thời sự

Play Episode Listen Later Apr 28, 2025 56:45


VOV1 - Sáng nay, tại Phủ Chủ tịch, diễn ra lễ đón chính thức Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru, Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do thăm chính thức Việt Nam. Sau lễ đón, hai nhà lãnh đạo đã tiến hành hội đàm.-  Chủ tịch nước Lương Cường thăm Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh và dâng hương tưởng nhớ Người tại Nhà 67.- Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì lễ đón Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru nhân chuyến thăm chính thức nước ta. Ngay sau lễ đón, 2 nhà lãnh đạo tiến hành hội đàm.- Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến đối với Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam. Dự án luật sẽ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 diễn ra đầu tháng 5 tới.- Nhiều địa phương thông qua chủ trương sắp xếp, hợp nhất đơn vị hành chính.- Chi tiêu quân sự toàn cầu ở mức 2.720 tỷ đôla Mỹ trong năm 2024, tăng 9,4% so với năm 2023 và là mức tăng mạnh nhất theo năm kể từ sau Chiến tranh Lạnh.- Dư luận Ai Cập phản ứng trước yêu cầu của Mỹ về kênh đào Suez. 

VOV - Sự kiện và Bàn luận
Tiêu điểm - Tổng Bí thư Tô Lâm: Hà Nội cần quan tâm giải quyết ngay vấn đề VSATTP và chăm lo sự nghiệp giáo dục

VOV - Sự kiện và Bàn luận

Play Episode Listen Later Apr 17, 2025 6:10


VOV1 - Tổng Bí thư Tô Lâm: Hà Nội cần quan tâm giải quyết ngay 2 vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm và chăm lo sự nghiệp giáo dục.

VOV - Sự kiện và Bàn luận
Tin trong nước - Tổng Bí thư Tô Lâm: Hà Nội cần quan tâm giải quyết ngay vấn đề VSATTP và chăm lo sự nghiệp giáo dục

VOV - Sự kiện và Bàn luận

Play Episode Listen Later Apr 17, 2025 6:10


VOV1 - Tổng Bí thư Tô Lâm: Hà Nội cần quan tâm giải quyết ngay 2 vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm và chăm lo sự nghiệp giáo dục.

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Hơn một thập kỷ trì hoãn: hành động ngay để thích ứng với biến đổi khí hậu

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Apr 9, 2025 7:41


Một báo cáo mới từ Đại học Monash cho thấy trong thập kỷ qua, rất ít hành động cụ thể được thực hiện để chuẩn bị cho các cộng đồng dễ bị tổn thương, dù thảm họa ngày càng xảy ra thường xuyên và nghiêm trọng hơn.

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Young – Quê hương Hồi giáo của người Lebanon ngay ở NSW

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Apr 1, 2025 4:20


Thị trấn ‘Trẻ' ở vùng nông thôn NSW đang mở cửa đón nhiều người hơn nữa, khi một nhà thờ Hồi giáo lớn sẽ được xây dựng tại đó. Đây sẽ là nhà thờ Hồi giáo lớn nhất bên ngoài bất kỳ thành phố thủ phủ nào của Úc.

VietChristian Podcast
Người Rất Ngay Thật (Mục Sư Lê Thanh Liêm)

VietChristian Podcast

Play Episode Listen Later Mar 30, 2025


Tựa Đề: Người Rất Ngay Thật; Kinh Thánh: Lu-ca 19:11-26; Tác Giả: Mục Sư Lê Thanh Liêm; Loạt Bài: Hội Thánh Báp-Tít Trung Tâm

Vô Vi Podcast - Vấn Đạo
VDVV-1703_0853 -Tam Dao Do Dau Ma Co _Tam Dao Cua Vo Vi Ngay Trung Tim Bo Dau.mp3

Vô Vi Podcast - Vấn Đạo

Play Episode Listen Later Mar 15, 2025 43:57


VDVV-1703_0853 -Tam Dao Do Dau Ma Co _Tam Dao Cua Vo Vi Ngay Trung Tim Bo Dau.mp3PodCast ChannelsVô Vi Podcast - Vấn Đạo  Vô Vi Podcast - Băn GiảngVô Vi Podcast - Nhạc Thiền  

Nghien cuu Quoc te
Giới hạn của một thỏa thuận Mỹ-Trung

Nghien cuu Quoc te

Play Episode Listen Later Mar 13, 2025 20:13


Ngay cả khi Trump muốn có một thỏa thuận lớn với Trung Quốc, thì nền kinh tế của hai bên vẫn sẽ tiếp tục xa cách nhau.Xem thêm.

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ
Nhận ngay tiền hỗ trợ thiên tai của chính phủ sau bão Alfred

SBS Vietnamese - SBS Việt ngữ

Play Episode Listen Later Mar 11, 2025 4:00


Mức hộ trợ tới 13 tuần thu nhập nếu đủ điều kiện, người lao động ở 31 khu vực bị ảnh hưởng tại Đông Nam Queensland, Bắc NSW thuộc diện được hỗ trợ, đăng ký ngay từ 11/3 qua myGov.

Vô Vi Podcast - Vấn Đạo
VDVV-1681_0826 -Vo Con Thuong Hay Cung O Ngay Ram Va Mung 1 _Con Khong Bang Long.mp3

Vô Vi Podcast - Vấn Đạo

Play Episode Listen Later Feb 17, 2025 48:51


VDVV-1681_0826 -Vo Con Thuong Hay Cung O Ngay Ram Va Mung 1 _Con Khong Bang Long.mp3PodCast ChannelsVô Vi Podcast - Vấn Đạo  Vô Vi Podcast - Băn GiảngVô Vi Podcast - Nhạc Thiền