Podcasts about hoa k

Năm 2025 sắp khép lại nhưng nước Nga tuyên bố sẽ chẳng có « hưu chiến » tại Ukraina vào mùa lễ Noel. Tại châu Á, xung đột Thái Lan và Cam Bốt tái bùng phát, gần một triệu người phải sơ tán, trong khi quan hệ Trung Quốc và Nhật Bản căng thẳng do vấn đề Đài Loan. Ở châu Mỹ Latinh, chính quyền Trump tiếp tục gia tăng áp lực với Venezuela. Còn ở Gaza, người dân Palestine chẳng biết ngày nào sẽ được bình an trở lại. Tuy nhiên, việc tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 05/12/2025 công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới (NSS 2025) đã làm dấy lên nhiều tranh luận tại châu Âu vào lúc các cuộc đàm phán cho hòa bình cho Ukraina đang diễn ra căng thẳng. Tài liệu đánh dấu một bước ngoặt quan trọng cho chính sách đối ngoại của Mỹ khẳng định Tây bán cầu (châu Mỹ) trở thành ưu tiên hàng đầu. Donald Trump, « cướp biển vùng Caribê » Theo Kevin Parthenay, giáo sư đại học Tours, thành viên Viện Đại học Pháp, việc công bố tài liệu này « không gây ngạc nhiên ». Văn bản chính thức hóa và tạo « sự mạch lạc » cho các hành động mà Hoa Kỳ đã và đang thực hiện tại lục địa, từ việc can thiệp vào bầu cử, gây sức ép để tái triển khai quân đội, hay đe dọa dùng vũ lực, tùy theo đặc thù của mỗi nước mà chính quyền Trump có những cách thức hành động khác nhau. Đây được coi là một « sự mở rộng » hay một dạng « cập nhật của học thuyết Monroe », được thiết lập vào thế kỷ XIX, nhằm mục đích thiết lập thế bá quyền của Mỹ trong khu vực và ngăn cản các cường quốc khác ngoài Hoa Kỳ can thiệp vào « bán cầu châu Mỹ ». Điều này cho thấy học thuyết này vẫn đứng vững với thời gian và để lại hai hệ luận. Trên đài RFI (1/12/2025), Kevin Parthenay, nhà nghiên cứu về Khoa học Chính trị, giải thích tiếp : « Hệ quả Roosevelt, được thực hiện vào đầu thế kỷ 20, đã đưa Học thuyết Monroe lên một tầm cao hơn. Học thuyết đó tuyên bố rằng các cường quốc ngoài khu vực không chỉ không được quyền can thiệp vào không gian ảnh hưởng của Mỹ, mà những ai cố gắng tiếp cận khu vực này sẽ phải đối mặt với sự trả đũa. Vì vậy, ở đây chúng ta có một hệ luận mới từ Donald Trump, người gửi một thông điệp tương tự, theo đó Hoa Kỳ hiện đang tái khẳng định quyền bá chủ của mình đối với không gian của Mỹ và do vậy, chúng ta sẽ cố gắng ngăn chặn, được sử dụng trong tài liệu, nhằm ngăn chặn bất kỳ cường quốc nước ngoài nào tìm cách can thiệp hoặc mở rộng sự hiện diện của họ trên lục địa ». Tài liệu này được cho là đã tạo nên một « sự đột phá » so với chính sách được theo đuổi dưới thời các tổng thống Barack Obama và Joe Biden, vốn chỉ « tập trung vào các khu vực khác » trên thế giới, và châu Mỹ Latinh không được coi là một khu vực chiến lược. Từ khi trở lại Nhà Trắng, Donald Trump tin rằng sự ổn định của đất nước ông phụ thuộc, ít nhất một phần, vào những gì xảy ra ở châu Mỹ Latinh. Chỉ có điều, cách thức hành động của chính quyền Trump tỏ ra có phần bạo lực, mang tính cưỡng ép như những gì diễn ra tại vùng vịnh Caribê trong những tháng gần đây, đến mức tờ El Pais Amercica không ngần ngại có bài viết với hàng tựa « Donald Trump, cướp biển vùng Caribê ! » Châu Âu – Mỹ : Quan hệ liên kết có điều kiện Chiến lược mới này là hiện thân cho học thuyết « Nước Mỹ trên hết » : Hoa Kỳ chủ trương giảm bớt một số nghĩa vụ toàn cầu, ưu tiên bảo vệ lãnh thổ quốc gia, an ninh kinh tế và tái công nghiệp hóa đất nước, cũng như quyền chủ quyền và giảm bớt sự phụ thuộc trong nhiều lĩnh vực chiến lược. Sự hiện diện quân sự của Mỹ sẽ được điều chỉnh, từ bỏ - hay chí ít là giảm bớt – các cam kết quân sự tại những chiến trường « ít thiết yếu » cho an ninh quốc gia Hoa Kỳ. Trong tầm nhìn này, NSS 2025 ngầm định nghĩa lại mối quan hệ Hoa Kỳ và châu Âu – không còn là một quan hệ đối tác cân bằng toàn cầu, mà là một sự liên kết có điều kiện, theo hình thức « chia sẻ gánh nặng » và nhất là châu Âu được kêu gọi đảm nhận trách nhiệm nhiều hơn đối với an ninh của chính mình. Đây là một cú sốc chính trị cho Liên Hiệp Châu Âu vào lúc các nước trong khu vực xem Nga như là một mối đe dọa an ninh ngày càng lớn trong bối cảnh chiến tranh Ukraina có những diễn tiến bất lợi cho Kiev, đang chịu nhiều sức ép từ phía Washington, hối thúc tổng thống Zelensky nên nhượng lãnh thổ để chấm dứt chiến tranh. Sự hụt hẫng này của châu Âu một phần là do những đánh giá sai lầm của khối, cho rằng Donald Trump là kẻ thù của tư duy dài hạn, được điều khiển bởi bản năng. Đối với Olivier Zajec, giảng viên trường đại học Lyon III và là nhà sáng lập Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc phòng (IESD), trái với những nhận định trên, Donald Trump ngay từ đầu nhiệm kỳ một đã có một kế hoạch chiến lược dài hạn, liên quan đến điều mà ông gọi là « vị trí của nước Mỹ trong một hệ thống quốc tế đang được tái định hình tùy theo các phạm vi quyền lực, phạm vi gây ảnh hưởng và phạm vi chia sẻ ảnh hưởng các các cường quốc trong khuôn khổ điều mà người ta có thể gọi là các cực đối lập cấp độ một ». Trả lời chuyên mục « Les grands entretiens d'Anne Rosencher », tuần báo L'Express, chuyên gia về Lịch sử Quan hệ Quốc tế Đương đại, phân tích : « Có ba điều quan trọng đối với Hoa Kỳ khi nói đến việc bảo vệ lợi ích quốc gia : Sức mạnh quân sự, hay sức mạnh nói chung, sự thịnh vượng kinh tế và tính chính trực về đạo đức. Và trên thực tế, Trump là người đầu tiên không đề cập đến tính chính trực về đạo đức và không đưa nó vào phương trình của mình. Kim chỉ nam của ông là kim chỉ nam dài hạn : Đó là sự thịnh vượng kinh tế và sức mạnh quân sự. Và với điều đó, ông tin rằng quyền tự do hành động của mình sẽ được tối đa hóa trong một hệ thống quốc tế mới, nơi Hoa Kỳ phải đóng vai trò lãnh đạo (…) Vì vậy, trong tầm nhìn này của ông, chiến lược vĩ đại của ông, ông chèo lái, điều hướng, liên tục đổi hướng, và đôi khi chúng ta phải theo ông ấy (…)  Kế hoạch của ông ấy là bảo vệ lợi ích của Mỹ ở khắp mọi nơi, với bất kỳ ai, kể cả với đồng minh hay chống lại đồng minh, và trong bất kỳ hoàn cảnh nào. » Chiến tranh Ukraina : Sẽ không có thỏa thuận hòa bình ! Thế nên, trong hồ sơ Ukraina, tuy cảm thấy mệt mỏi về cuộc chiến, nguyên thủ Mỹ cũng không muốn nhượng bộ tất cả mọi thứ cho Nga. Theo ông Trump, « phải kềm chế Nga nhưng không được đẩy lùi họ hoặc coi Nga là kẻ thù không thể hòa giải. Trump tin rằng chúng ta có thể đối thoại với tất cả mọi người bất kể sự kinh hoàng và hậu quả của chiến tranh. Và ông ấy vẫn chưa từ bỏ hy vọng biến Nga thành đối tác trong vấn đề này hay vấn đề khác trong khuôn khổ thách thức khác, đó là cuộc đối đầu với Trung Quốc », chuyên gia Olivier Zajec đánh giá. Cũng theo nhà nghiên cứu này, Donald Trump là một người ủng hộ tư tưởng tân chủ nghĩa hiện thực mang tính công kích. Mọi thứ có thể chiếm đoạt đều phải chiếm đoạt, để có thể thoát khỏi điều được gọi là « tình thế tiến thoái lưỡng nan của sự bất định ». Đối với Donald Trump, hồ sơ Ukraina còn là vấn đề « cân bằng quyền lực ». Kiev không thể thất thủ và cán cân quyền lực trên lục địa già không được phép bị phá vỡ, bởi vì Mỹ cũng không được lợi gì nếu những điều này diễn ra. Đối với Olivier Zajec, « việc để Ukraina bị thôn tính hoàn toàn sẽ làm tổn hại đến uy tín của Hoa Kỳ, bất kể một số người trong vòng thân cận của Trump nghĩ gì - những người sẵn sàng hy sinh Ukraina. Tôi tin rằng ông ấy không cùng quan điểm đó. Ông ta nhận thức được mối quan hệ giữa cán cân quyền lực và cán cân danh tiếng, một mối quan hệ thường bị bỏ qua, và đó là lý do tại sao Kiev không được phép sụp đổ. Vì vậy, mục tiêu là tạo ra thế bế tắc và tê liệt, theo kiểu Triều Tiên. Sẽ không có thỏa thuận hòa bình mà chỉ là một kiểu đình chiến và một khu vực quân sự hóa khác, lần này với chiến tuyến ngay giữa lòng châu Âu, mặc dù chúng ta tưởng rằng tất cả những điều này thực sự đã qua rồi ». Xung đột Thái Lan – Cam Bốt : Khả năng Trung Quốc can thiệp hạn chế Châu Á năm 2025 phủ một mầu sắc ảm đạm. Biển Đông tiếp tục dậy sóng vào lúc Philippines và Trung Quốc liên tiếp có những sự cố va chạm tại quần đảo Trường Sa, khu vực đang trở thành chiến trường của cuộc đọ sức chiến lược, kinh tế và chính trị, ở đó ngư dân, quân đội và thường dân sống dưới áp lực thường trực của Bắc Kinh. Nhưng « cuộc xung đột ngầm giữa Trung Quốc và Philippines » tại Trường Sa, như tựa đề bài phóng sự của Franceinfo, đã bị nhiều cuộc xung đột vũ trang khác trong vùng làm lu mờ. Ấn Độ và Pakistan, từ ngày 07-10/05/2025, có cuộc leo thang đối đầu quân sự nghiêm trọng nhất từ 20 năm qua, sau một vụ tấn công khủng bố ngày 22/04 tại vùng Kashmir Ấn Độ làm 22 người chết. Tại Đông Nam Á, nếu như nội chiến ở Miến Điện đang có những diễn tiến có lợi cho chính quyền quân sự, thì đối đầu vũ trang giữa Thái Lan và Cam Bốt, hai nước thành viên của khối ASEAN, bất ngờ bùng phát vào tháng 7/2025. Tháng 10 cùng năm, hai bên ký kết một thỏa thuận hưu chiến qua trung gian hòa giải của Malaysia, nước giữ chức chủ tịch luân phiên của khối ASEAN và tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, đến tháng 11/2025 chiến sự bất ngờ bùng phát dữ dội : Thái Lan điều F-16 oanh kích nhiều khu vực bên kia biên giới Cam Bốt ! Là đồng minh thân thiết và có cả căn cứ hải quân ở Cam Bốt, liệu Bắc Kinh có sẽ đến hỗ trợ quân sự cho chính quyền Phnom Pênh hay không ? Trả lời RFI Tiếng Việt, nhà nghiên cứu David Camroux, chuyên gia về Đông Nam Á, điều phối viên Đài Quan sát Ấn Độ - Thái Bình Dương nhận định : « Trung Quốc đang ở thế khó xử vì nước này cũng có những lợi ích kinh tế quan trọng hơn ở Thái Lan. Ví dụ, nhà sản xuất ô tô BYD gần đây đã mở một nhà máy ở đó. Vì vậy, giống như tất cả các quốc gia Đông Nam Á khác, Trung Quốc cũng muốn có quan hệ tốt với Thái Lan. Trên thực tế, Trung Quốc nhận thấy mình bị hạn chế phần nào khả năng can thiệp ». Trung Quốc và chiến lược « con vịt quay » đối với Nhật Bản Khu vực Đông Bắc Á cũng dậy sóng do những căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc bỗng bùng phát trong những tháng cuối năm. Viện dẫn những phát biểu được cho là « không phù hợp » của thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi hồi tháng 5/2025 liên quan đến Đài Loan, Trung Quốc đã tiến hành một chiến dịch rộng lớn, từ tung tin giả có phối hợp, phô trương sức mạnh hải quân chưa từng có tại các vùng lãnh hải của Nhật Bản, các hành động ép buộc kinh tế có chủ đích, thách thức công khai về chủ quyền lãnh thổ Nhật Bản tại Okinawa, cho đến việc hủy các sự kiện văn hóa, làm gián đoạn các sự kiện thể thao quốc tế, hay có những lời đe dọa ngầm đối với các nhà báo và lãnh đạo doanh nghiệp…. Theo nhà nghiên cứu Stephen R. Nagy, giáo sư về chính trị học và quan hệ quốc tế tại đại học Công giáo Quốc tế Tokyo, trên trang Conflit, Nhật Bản đang đối mặt với một trắc nghiệm địa chính trị quan trọng : Bắc Kinh quyết tâm biến Nhật Bản thành « con vịt quay », một chiến lược có ngàn năm lịch sử, cắt thành từng mẫu để dễ bề làm suy yếu chủ quyền Nhật Bản và tái định hình lại trật tự khu vực theo hướng có lợi cho Trung Quốc !

Các cuộc đàm phán ngoại giao cao cấp nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine đang ngày càng tiến triển, với hy vọng các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và châu Âu sẽ tìm ra con đường dẫn đến hòa bình trước Giáng sinh. Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết, các cuộc đàm phán về dự thảo kế hoạch hòa bình, đã đạt được tiến triển đáng kể. Mặc dù Ukraine hoan nghênh đề nghị này, nhưng các vấn đề then chốt vẫn chưa được giải quyết, bao gồm tương lai của lãnh thổ do Nga chiếm đóng và các bảo đảm an ninh, để ngăn chặn hành động gây hấn mới.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng một thỏa thuận nhằm chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine hiện đã "gần hơn bao giờ hết" sau các cuộc đàm phán cấp cao quan trọng ở Berlin. Các nhà lãnh đạo châu Âu và Hoa Kỳ cam kết cung cấp "đảm bảo an ninh vững chắc" cho Kyiv, bao gồm việc thành lập một lực lượng đa quốc gia. Tuy nhiên, bất chấp không khí lạc quan, các quan chức giấu tên cảnh báo những khác biệt đáng kể, đặc biệt liên quan đến vấn đề lãnh thổ nhạy cảm, vẫn còn tồn tại, gây ra thách thức lớn cho tiến trình hòa bình.

Với một bức tường thành kiên cố, Trung Quốc tự tin lao vào một cuộc đối đầu với Mỹ ở mọi hiệp trong trận chiến thương mại mà tổng thống Trump khai mào ngay từ những ngày đầu trở lại Nhà Trắng. Liên Âu bị kẹt giữa 2 thế lực Mỹ-Trung. Sau gần 4 năm « tự chủ về năng lượng », Bruxelles bớt phụ thuộc vào dầu khí của Nga để dựa vào các nhà sản xuất Hoa Kỳ, trong lúc năng lượng tái tạo chưa thực sự cất cánh. Năm 2025 sắp khép lại, các chủ đề trên đây đã làm lu mờ những khu vực khác trên thế giới. Có rất ít bài phân tích về tác động hai cuộc chiến tại Ukraina và Gaza với toàn cầu. Khu vực Trung Đông, châu Phi … chỉ thi thoảng được nhắc tới, khi tổng thống Hoa Kỳ công du các quốc gia vùng Vịnh, hay khi ông triệu tập các lãnh đạo của châu Phi đến Washington ký một thỏa thuận ngừng bắn tại một châu lục « rất xa xôi » trong mắt ông Trump. Các hội nghị thường niên của khối BRICS quy tụ những nền kinh tế đang trỗi dậy, của hiệp hội các nước Đông Nam Á ASEAN, diễn đàn Hợp Tác Kinh Tế Châu Á Thái Bình Dương APEC, các khối G7 hay G20 « chỉ họp hội nghị cho có lệ ». Tại G20 vừa qua ở Gyeongju, Hàn Quốc, tổng thống Mỹ đã vắng mặt. Donald Trump rời khỏi quốc gia Đông Bắc Á này sau thượng đỉnh Busan với lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình. Như thể về kinh tế, thế giới giờ đây chỉ còn lại hai cực là Mỹ và Trung Quốc. Trung Quốc, « too big to deal » Tháng 4/2025, sau ba tháng trở lại cầm quyền, tổng thống Mỹ dùng đòn « thuế đối ứng » mở một cuộc chiến thương mại với toàn cầu. Trong những tháng tiếp theo, từ Liên Hiệp Châu Âu đến Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc hay Việt Nam … hối hả cử phái đoàn sang Washington đàm phán, nhưng riêng Trung Quốc là một ngoại lệ. Sau nhiều vòng đàm phán với chính quyền Washington, các đối tác thương mại chính của Mỹ như Liên Hiệp Châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc thở phào nhẹ nhõm thấy hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ trung bình bị áp thuế 15% thay vì 30-40% như ông Trump đã dọa ban đầu. Sắc lệnh điều chỉnh mức thuế đối ứng, được công bố hôm 01/08/2025, duy trì mức thuế 20% với hàng Việt Nam thay vì 46% như đã loan báo 4 tháng trước đó. Nhà Trắng khẳng định đánh thuế hàng nước ngoài cho phép thu về « hàng chục tỷ, thậm chí là cả ngàn tỷ đô la » cho nước Mỹ. và Donald Trump dự trù dùng số tiền khổng lồ đó để giảm thuế cho các hộ gia đình và doanh nghiệp, tăng chi tiêu xã hội và quốc phòng … Cố vấn thương mại của Nhà Trắng Peter Navarro chừng mực hơn khi cho rằng « dưới sự dẫn dắt sáng suốt của tổng thống » khi sử dụng các đòn thuế quan, « ngân sách Hoa Kỳ mỗi năm thu về được thêm 600 tỷ đô la ». Để so sánh, kim ngạch nhập khẩu của Mỹ năm 2022 là 3.200 tỷ đô la. Trái lại, theo một nghiên cứu của đại học Yale, với mức thuế hải quan 25%, thu nhập của các hộ gia đình Mỹ sẽ bị sụt giảm từ 2.700 đô la đến 3.000 đô la mỗi năm. Trung Quốc chuyển từ thế « thủ » sang thế « công » Về phía Trung Quốc thoạt tiên đã nhường cho Hoa Kỳ tha hồ « leo thang » với những tuyên bố về hạn ngạnh thuế quan có lúc lên tới  240% … để rồi Bắc Kinh đổi chiến lược. Trung Quốc dùng đất hiếm để mặc cả với Donald Trump vào lúc Nhà Trắng có kế hoạch xây dựng « mái vòm vàng tự vệ » tựa như mái vòm chống tên lửa của Israel.    Chuyên gia kinh tế Alix Franguel Alves thuọc quỹ nghiên cứu German Marshall Fund of the United States tại Washington trên đài RFI ghi nhận chính sách thuế quan của tổng thống Trump đi theo logic giành lại vị trí trung tâm trên bàn cờ thương mại thế giới, vào lúc mà Hoa Kỳ trong thế nhập siêu « thường trực ». Thâm hụt mậu dịch của Mỹ năm 2024 lên tới 3.000 tỷ đô la và trên bàn cờ thương mại toàn cầu, Mỹ chỉ còn chiếm 13% . Năm 2025 là năm mà mô hình « kinh tế toàn cầu hóa » bị « phân mảnh »,  các khối kinh tế khu vực ngày càng đóng vai trò lớn hơn. Bên cạnh tranh luận ai được ai thua trong cuộc đọ sức thương mại này, hậu quả trước mắt là các đối tác của Hoa Kỳ đã hối hả khởi động lại hoặc đúc kết đàm phán về môt thỏa thuận tự do mậu dịch. Châu Âu bất chấp những chống đối trong nội bộ ký kết bằng được thỏa thuận tự do mậu dịch với khối các quốc gia châu Mỹ Latinh MERCOSUR. Trung Quốc chạy nước rút để thông qua những thỏa thuận « đối tác chưa từng có » với quần đảo Cook ở mãi tận Nam Thái Bình Dương, hay khởi động đàm phán với Kirghistan tại Trung Á. Cũng chính sách bảo hộ này của Mỹ đã thúc đẩy Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc xích lại gần nhau để hướng tới « đàm phán về một thỏa thuận tự do mậu dịch » giữa ba quốc gia Đông Bắc Á này. Thế rồi, trong lúc Hoa Kỳ bắt thế giới phải chạy theo những thông báo « sốc » gần như hàng ngày của Donald Trump, Bắc Kinh đã từng bước xây dựng mạng lưới công nghiệp và công nghệ để chuẩn bị đối đầu với Mỹ. Tiêu biểu nhất là Trung Quốc đang dẫn đầu trong nhiều lĩnh vực chuyển đổi năng lượng, nhiều nước châu Âu đang cố gắng học hỏi công nghệ chế tạo bình điện cho xe ô tô của Trung Quốc và đòi các đối tác Trung Quốc « chuyển giao công nghệ » trong các dự án hợp tác. Hơn thế nữa, ngay cả trong các mảng mà tưởng chừng Hoa Kỳ đang dẫn đầu, như trí tuệ nhân tạo, sản xuất máy chế tạo bọ điện tử tiên tiến nhất … thì Trung Quốc cũng đã tạo bất ngờ. Điểm đáng chú ý sau cùng trong cuộc đọ sức Mỹ Trung là vào lúc tổng thống Trump dùng đòn hù dọa và o ép các đối phương bằng sức mạnh kinh tế, thì ông Tập Cận Bình trong năm 2025 đã dùng đúng lá bài này kể cả đối với Donald Trump. Châu Âu bị kẹt giữa hai thế lực Năm 2025 vẫn là một năm mà tham vọng « tự chủ » về năng lượng, quốc phòng hay kỹ thuật số của toàn khối 27 nước châu Âu vẫn còn ngoài tầm tay. Trên đài phát thanh Pháp France Culture hôm 10/12/2025 chuyên gia Olivier Blanchard, nguyên kinh tế trưởng Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF, lấy làm tiếc cho một khối quốc gia thịnh vượng và có nhiềm tiềm năng như Liên Hiệp Châu Âu :  « Châu Âu đương nhiên gặp nhiều khó khăn, tất cả không đều do lỗi của ông Trump. Trước hết có những vấn đề nội bộ : Châu Âu đang đối mặt với hiện tượng các đảng cực hữu đang lên và cánh này không có khuynh hướng ủng hộ châu Âu. Hệ quả là Liên Âu bị tê liệt, không đưa ra được những quyết định dứt khoát. Đây thực sự là cả một vấn đề lớn với khối này, nhất là trong bối cảnh môi trường quốc tế bất thuận lợi vì hai thế lực Mỹ và Trung Quốc. Với Hoa Kỳ, Liên Âu không thực sự có vũ khí để mặc cả bất kỳ điều gì : Châu Âu không có đất hiếm như Trung Quốc và cũng không có bất kỳ một phương tiện nào để đánh trúng những nhược điểm của đối thủ này. Đó là một thực tế. Thế còn đối với Trung Quốc, thì đây tựa như một bàn billard 3 cú, tức là Mỹ đánh thuế hàng của Trung Quốc thì cũng sẽ ảnh hưởng đến Liên Hiệp Châu Âu. Lý do : Trung Quốc không thể xuất khẩu hàng sang Hoa Kỳ nên tăng tốc, ồ ạt xuất khẩu sang châu Âu. Châu lục này sẽ phải đối mặt với một làn sóng hàng Trung Quốc. Đối với nền công nghiệp của châu Âu, vấn đề chính là Trung Quốc. Bắc Kinh đã chủ trương phát triển một chiến lược khá tốn kém, tức là dùng rất nhiều tiền, để hỗ trợ cho các doanh nghiệp để giúp họ phát triển. Đương nhiên trong số các doanh nghiệp được giúp đỡ cũng có không ít thất bại, thế nhưng, những ai mà đã thành công để vươn lên thì họ đã bắt đầu với những lợi thế vô cùng to lớn, vì được nhà nước giúp đỡ. Trong những điều kiện đó, rất khó để các tập đoàn châu Âu cạnh tranh lại được ». Nga-Mỹ ngầm bắt tay hợp tác trên lưng Ukraina Riêng có Ukraina là một hồ sơ mà chủ nhân Nhà Trắng liên tục theo dõi từ ngày đầu trở lại cầm quyền : Donald Trump từng khẳng định chỉ cần 24 giờ để chấm dứt chiến tranh, nhưng mọi việc kéo dài hơn ông mong đợi. Cũng trong nỗ lực vãn hồi hòa bình tại Ukraina, tổng thống Mỹ đã mời nguyên thủ Nga sang Alaska tháng 8/2025. Nhưng kết quả vẫn chưa đi đến đâu. Tổng thống Trump bắt đầu « mất kiên nhẫn » trên vấn đề Ukraina. Điều đó không cấm cản Washington và Matxcơva âm thầm thúc đẩy hợp tác kinh tế. Báo The Wall Street Journal tuần trước thậm chí cho rằng các dự án hợp tác kinh tế giữa hai bên hiện đã đạt mức độ rất cụ thể, liên quan trực tiếp đến một số nhà tài phiệt Nga, đến một mỏ khí đốt tại Sakhalin, tại vùng biển Okhotsk, thuộc vùng Viễn Đông Nga. Về phía Matxcơva, từ tháng 2/2025 tổng thống Vladimir Putin đã chủ trì một cuộc họp về khai thác đất hiếm và đã đề cập đến các mỏ tài nguyên tại « những vùng lãnh thổ mới » tên mà Matxcơva gọi các vùng lãnh thổ vừa chiếm được của Ukraina, và để ngỏ khả năng mời các đối tác Mỹ cùng tham dự. Căn cứ vào các thông tin từ báo tài chính Mỹ, vào lúc Hoa Kỳ gây áp lực với Ấn Độ đòi New Delhi ngừng hay hạn chế mua vào dầu hỏa của Nga, chính quyền Donald Trump lại âm thầm đàm phán với Matxcơva cũng về năng lượng và dầu khí !

Một số tin chính trong bản tin trưa ngày 15-12-2025. Thủ Tướng đến thăm bãi biển Bondi khi những lời tưởng niệm dành cho những người thiệt mạng liên tục được gửi đến. Kêu gọi hành động mạnh mẽ hơn nữa chống lại nạn bài Do Thái sau vụ tấn công ở Bondi. Đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff cho biết "đã có nhiều tiến triển" trong các cuộc đàm phán về Ukraine.

Những người có lý trí hẳn sẽ cảm thấy nhẹ nhõm khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã ban hành sắc lệnh hành pháp nhằm chấm dứt các chương trình DEI (đa dạng, công bằng và hòa nhập) trong tất cả các cơ quan liên bang. Điều khiến ngoại giới phải tự hỏi là tại sao chính phủ Hoa Kỳ lại mất quá nhiều thời gian mới có thể loại bỏ một hệ thống trái ngược với bản sắc Mỹ ra khỏi bộ máy nhà nước.Mời đọc bài tại: https://trithucvn2.net/the-gioi/so-sanh-tu-tuong-da-dang-cong-bang-va-hoa-nhap-dei-voi-binh-dang-co-hoi.html

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ, Úc và Anh đã gặp nhau tại Ngũ Giác Đài, trong cuộc họp cấp bộ trưởng AUKUS đầu tiên, với sự tham dự của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth. Ông Hegseth đã chào đón Tổng trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles và Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết chính phủ của ông đã thảo luận với Hoa Kỳ về các bảo đảm an ninh khả thi cho Ukraine. Ông nói rằng những bảo đảm an ninh đó sẽ không thể thực hiện được nếu không có sự hỗ trợ từ Hoa Kỳ, châu Âu và tất cả các thành viên của liên minh các nước sẵn sàng hợp tác, bao gồm cả Úc và New Zealand.

Các nước châu Âu đang đứng trước áp lực ngày càng mạnh từ phía chính quyền Mỹ đòi phải đầu tư mạnh cho quốc phòng. Tổng thống Donald Trump đe dọa Mỹ sẽ không thực thi cam kết hậu thuẫn các thành viên nào không đáp ứng các đòi hỏi của Washington. Nhiều nhà quan sát thậm chí nêu khả năng Washington rút khỏi NATO, liên minh quân sự lâu đời, thường được coi là một trụ cột không thể thiếu của sức mạnh phương Tây. Thực hư ra sao ? 2027: Áp lực đáng sợ Đầu tháng 12/2025, truyền thông phương Tây dẫn lại các nguồn tin nắm rõ các trao đổi đang diễn ra giữa bộ Quốc Phòng Mỹ và các nhà ngoại giao châu Âu, theo đó, Washington muốn châu Âu từ nay đến năm 2027, đảm nhiệm một phần lớn lực lượng vũ trang quy ước của NATO, từ tình báo đến hệ thống phòng thủ tên lửa. Lầu Năm Góc đã tỏ ra không hài lòng về tiến độ tăng cường năng lực phòng thủ của châu Âu kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược Ukraina trên quy mô lớn đầu năm 2022. Việc chính quyền Trump đòi hỏi các nước châu Âu đảm nhiệm một vai trò lớn hơn gấp bội trong NATO đặt châu Âu trước nhiều thách thức. Tướng François Chauvancy, chuyên gia địa chính trị, trong một cuộc tọa đàm trên đài Pháp LCI đầu tháng 12/2025, giải thích về vai trò chủ đạo của Mỹ với NATO : « Khi chúng ta nói về 60.000 người Mỹ, tôi xin nhắc lại, chỉ có 60.000 người trên tổng số 1,4 triệu quân nhân ở châu Âu, thì con số quân nhân Mỹ rõ ràng là không đáng kể. Tuy nhiên, số lượng máy bay lại rất đáng kể, rồi còn có các căn cứ không quân, trong đó có căn cứ không quân lớn Rammstein. Và không thể phủ nhận là tình báo Mỹ đã mang lại cho NATO sức mạnh to lớn. Tôi nghĩ rằng nếu không có tình báo Mỹ, và đây là điểm yếu của chúng ta, chúng ta sẽ rơi vào tình thế khó khăn, nếu không cẩn thận, giống như trường hợp với Ukraina. Nếu như các vị không ngoan ngoãn, chúng tôi sẽ cắt ! Trong hai năm nữa, chúng ta sẽ không có được thông tin tình báo như với người Mỹ hiện nay. » Ngoài lực lượng vũ trang quy ước, nước Mỹ với hơn 5.000 đầu đạn hạt nhân là một sức mạnh răn đe chủ chốt của NATO, bảo vệ châu Âu trước các đe dọa của Nga. Hoa Kỳ, trụ cột khó thay thế  Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (tức khối NATO) là một « liên minh chính trị và quân sự » được thành lập năm 1949, với thành viên sáng lập là 12 quốc gia châu Âu và Bắc Mỹ, trong thời kỳ đầu Chiến tranh Lạnh, với mục tiêu ban đầu là đảm bảo an ninh tập thể chống lại đe dọa từ Liên Xô. Kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, NATO kết nạp thêm nhiều thành viên mới, bao gồm các quốc gia thuộc khối Đông Âu cũ. Hiện tại NATO có 32 thành viên. Nguyên tắc được coi là trung tâm của NATO đó là điều 5 của hiệp ước, quy định một cuộc tấn công chống lại một thành viên được coi là một cuộc tấn công chống lại tất cả các thành viên. NATO, với vai trò chủ đạo của Hoa Kỳ, được coi là hậu thuẫn vững chắc đối với an ninh của châu Âu. Mỹ muốn rút khỏi vị trí Tổng tư lệnh NATO: Một tín hiệu mạnh Chính quyền Trump không chỉ yêu cầu các nước châu Âu gia tăng đầu tư gấp bội cho quốc phòng NATO. Ngay từ đầu năm nay, Washingtin đã phát tín hiệu sẵn sàng chuyển giao vị trí tổng tư lệnh các lực lượng NATO tại châu Âu (SACEUR), chức vụ quân sự cao cấp nhất của liên minh, cho người châu Âu. Chức vụ lãnh đạo quân sự của NATO, theo thông lệ, luôn do một tướng Mỹ nắm giữ suốt 75 năm qua, trong lúc người châu Âu đảm nhiệm chức vụ tổng thư ký. Người đầu tiên nắm giữ chức tư lệnh NATO là tướng Mỹ Eisenhower của Hoa Kỳ, tư lệnh tối cao quân đội châu Âu trong Thế chiến II và tổng thống thứ 34 của nước Mỹ.   Hơn nửa năm sau, hồi tháng 11 vừa qua, đại sứ Mỹ tại NATO, Matthew Whitaker, trong một hội nghị về an ninh tại Berlin đã bắn tiếng là Hoa Kỳ muốn Đức đảm nhiệm vai trò lãnh đạo quân sự của NATO trong tương lai (Euronews). Sau khi thông tin này được tung ra hồi tháng 3/2025, đô đốc Mỹ James Stavridis, cựu tổng tư lệnh quân đội NATO tại châu Âu (từ năm 2009 đến 2013), nhận định: quyết định này, nếu được thực thi, sẽ « là một sai lầm chính trị to lớn », « Hoa Kỳ sẽ mất đi ảnh hưởng lớn trong khối NATO, và điều này sẽ được xem là bước đầu tiên hướng tới việc Mỹ rút lui hoàn toàn khỏi Liên minh Đại Tây Dương » (thư trả lời đài Mỹ NBC News). Kịch bản Mỹ « chính thức » rút hẳn khỏi NATO rất khó xảy ra Khả năng Mỹ rút khỏi NATO ra sao ? Ông Camille Grand, cựu trợ lý tổng thư ký NATO (2016-2022), chuyên gia viện tư vấn chính trị Hội đồng Quan hệ Quốc tế châu Âu, hồi tháng 8/2025, trong bài phân tích về chủ đề « NATO có thể tồn tại mà không có Hoa Kỳ hay không », nhận định : « Tôi có thể sẽ ngay lập tức bác bỏ ý tưởng về việc Mỹ rút khỏi NATO một cách chính thức với một tuyên bố, ví dụ như 6 tháng trước khi rút. Đây sẽ là điều gần như bất khả thi. Có nhiều lý do. Trước hết, vì mọi thứ phức tạp hơn thế. Cách làm việc của Donald Trump không phải như vậy. Thứ hai là Quốc hội Mỹ đã thông qua một quy định phức tạp để giải thích khi nào Quốc Hội cần được tham vấn. Dù sao, cũng khó mà tưởng tượng Quốc hội sẽ hoàn toàn tuân theo lệnh của Trump. Quốc hội Mỹ đã yêu cầu là để rút khỏi NATO cần phải có một cuộc bỏ phiếu với điều kiện tương tự như khi phê chuẩn. Quyết định này đã được thông qua với 98 phiếu tại Thượng viện Mỹ. Vì vậy, đi ngược lại quyết định đó, ngay cả với Trump, cũng là một thách thức chính trị lớn. » Đọc thêm : Hạ Viện Mỹ thông qua ngân sách quốc phòng kỷ lục và tiếp tục duy trì quân đội ở châu Âu Quốc Hội Mỹ có vai trò đối trọng đáng kể với hành pháp về chủ đề này. Ngày 10/12, Hạ Viện Mỹ, với sự ủng hộ của lưỡng đảng, đã thông qua dự luật về chiến lược quốc phòng 2026, với nhiều điều khoản duy trì sự hiện diện của quân đội Mỹ ở châu Âu, trái ngược với những tín hiệu gần đây từ Nhà Trắng, muốn cắt giảm. Các nhà lập pháp đã bỏ phiếu với tỷ lệ 312-112 ủng hộ dự luật, hạn chế khả năng của chính quyền Trump trong việc giảm số lượng binh sĩ Mỹ tại châu Âu và Hàn Quốc, cung cấp viện trợ cho Ukraina. Cho đến nay, với lưỡng đảng Mỹ, NATO vẫn là trụ cột của sức mạnh toàn cầu của nước Mỹ. Kịch bản nhiều khả năng: Chính quyền Trump không thực thi cam kết bảo vệ đồng minh Cựu trợ lý tổng thư ký NATO Camille Grand nhấn mạnh kịch bản nhiều khả năng hơn là chính quyền Trump có thể sẽ chọn cách không thực thi các cam kết với NATO, với thẩm quyền của hành pháp: « Trên thực tế, giả thuyết mà tôi muốn phát triển là ý tưởng về một sự rút lui trên thực tế hơn là một sự rút lui chính thức. Trump đã muốn làm điều này trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông, nhưng chưa thực hiện được, cụ thể là giảm bớt lực lượng Mỹ ở châu Âu. Ta nhớ rằng trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, có khoảng 280.000 lính Mỹ ở châu Âu trước khi xảy ra cuộc khủng hoảng Ukraina. Con số này giảm xuống còn khoảng 65.000 đến 75.000. Mỹ có thể rút các sĩ quan khỏi các vị trí quan trọng trong khối NATO. Nhưng đối với tôi, giả thuyết khả thi và đáng lo ngại nhất là một thông điệp liên quan đến Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương. Cụ thể là Mỹ không còn đứng về phía các đồng minh, vì tổng thống Mỹ đã tuyên bố như vậy. Trump đã nói trong chiến dịch tranh cử rằng sẽ không bảo vệ một quốc gia nào không chi ít nhất 2% GDP cho quốc phòng. Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, được xác lập năm 1949, để lại nhiều khoảng trống trong khâu triển khai thực thi nghĩa vụ đoàn kết bảo vệ đồng minh. Nước Mỹ có thể rút lui một cách lặng lẽ hoặc ồn ào thông qua các tuyên bố, nhưng không theo một cách thức có trật tự và chính thức. Mỹ sẽ làm xói mòn cam kết với liên minh NATO, mà không hoàn toàn rời bỏ một cách chính thức. » Cơ hội « hiếm có » với châu Âu Việc Mỹ thoái lui khỏi NATO có phải là điều tồi tệ với châu Âu hay không ? Trong lúc nhiều người lên tiếng chỉ trích thái độ của Mỹ, đối với tướng François Chauvancy, việc Mỹ gia tăng áp lực trong lĩnh vực này ngược lại có thể là một cơ hội tốt để châu Âu hướng đến khẳng định sự tự chủ về an ninh : « Chúng ta cần biết mình muốn gì khi mà chúng ta đã bàn về chuyện Quốc phòng châu Âu hàng tháng, thậm chí hàng năm trời. Vậy mà chúng ta lại nói rằng : Ồ, không, người Mỹ phải ở lại !  Không nên, chúng ta cần nhất quán. Chúng ta đang có một cơ hội duy nhất : Donald Trump đang bảo chúng ta hãy tự lo liệu đi ! Chúng ta có làm được không lại là chuyện khác. » Cựu trợ lý tổng thư ký NATO Camille Grand cho biết, kể từ khi Nga xâm lược Ukraina, Liên Âu đã có những nỗ lực gấp bội cho thấy Liên minh phòng thủ NATO có thể được duy trì, ngay cả khi Mỹ thoái lui: « Làm thế nào để bảo vệ châu Âu với ít sự hiện diện của Mỹ hơn, và điều gì có thể thực sự là trở ngại? Tôi đã viết một bài về chủ đề này với một số kết luận như sau. Trước hết, bảo vệ châu Âu với ít sự hiện diện của Mỹ hơn đòi hỏi phải có một Liên Hiệp Châu Âu mạnh mẽ hơn. Những gì đang xảy ra với Liên Hiệp Câu Âu rất đáng quan tâm. Cuộc khủng hoảng Ukraina đã đánh thức Liên Hiệp Châu Âu, và nhiều điều đã xảy ra, không thể tưởng tượng được, nếu không có một cuộc khủng hoảng lớn. Ví dụ, ý tưởng Liên Hiệp Châu Âu huấn luyện lính Ukraina để chiến đấu chống Nga, hoặc huy động nguồn lực riêng để mua vũ khí và trang thiết bị cho người Ukraina không hề là những chi tiết nhỏ trong quá trình chuyển đổi của Liên Hiệp Châu Âu. Nếu sự việc diễn ra theo hướng này, vai trò của Liên Hiệp Châu Âu trong các cuộc thảo luận chiến lược sẽ tự động tăng lên. Tôi nghĩ điều này sẽ xảy ra, vì dù sao đi nữa sẽ có một cuộc thảo luận sâu sắc hơn giữa Liên Hiệp Châu Âu và NATO trong những tháng tới. Nhưng ở đây, Liên Hiệp Châu Âu đã có vai trò không thể thiếu trong việc huy động các nguồn lực và phương tiện cần thiết để thực thi một số vấn đề ». Châu Âu tự chủ an ninh có lợi cho liên minh Âu – Mỹ: Khuyến cáo gần nửa thế kỷ trước Chính sách giảm bớt đầu tư để bảo đảm an ninh cho châu Âu của chính quyền Mỹ để dồn lực lượng để sang « các mặt trận » khác, đặc biệt là tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương để đối phó với Trung Quốc, đối thủ số một của Mỹ, là chính sách từ nhiều đời tổng thống Mỹ, đặc biệt là với Brack Obama, chứ không phải chỉ từ Donald Trump. Khuyến cáo châu Âu cần đứng ra đảm nhiệm một phần lớn lực lượng quốc phòng trong NATO là điều từng được nêu cách đây gần nửa thế kỷ. Báo chí Pháp mới đây dẫn lại một bài viết của cố ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger trên Time Magazine, năm 1984 (A Plan to Reshape NATO, tạm dịch là Một kế hoạch định hình lại NATO), theo đó việc châu Âu đảm nhiệm vai trò lớn hơn trong NATO, thậm chí với chức vụ tư lệnh do người châu Âu phụ trách, với cấp phó là người Mỹ, sẽ cho phép Âu – Mỹ phối hợp tốt hơn trong việc bảo đảm an ninh của châu lục.

Các viên chức an ninh cao cấp của Hoa Kỳ và Úc đã gặp nhau tại Washington, xác nhận rằng hiệp định an ninh AUKUS đang "tiến triển mạnh mẽ", bất chấp việc Ngũ Giác Đài tiến hành xem xét thỏa thuận trong vòng 5 tháng, vẫn được giữ bí mật. Cả hai quốc gia đều nhấn mạnh việc tăng chi tiêu quốc phòng, hợp tác về khoáng sản quan trọng và chia sẻ gánh nặng lớn hơn từ các đồng minh, để đối phó với căng thẳng ngày càng gia tăng, ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Bất chấp những áp lực của Hoa Kỳ, Ấn Độ vẫn mua dầu hỏa của Nga và Matxcơva vẫn là nguồn cung cấp năng lượng và vũ khí « đáng tin cậy » nhất cho quốc gia Nam Á này. Chuyên gia về địa chính trị Olivier Guillard thuộc viện nghiên cứu IEGA, Paris, nhận định tổng thống Vladimir Putin muốn khẳng định « quan hệ về năng lượng giữa Nga và Ấn Độ không bị áp lực quốc tế phá vỡ ». New Delhi lâm vào « thế kẹt » trong mối quan hệ tay ba Ấn-Nga-Mỹ nhưng không thể rời xa nguồn cung ứng « quan trọng nhất » đang bảo đảm 1/3 tổng kim ngạch nhập khẩu năng lượng cho toàn quốc. Tuần trước, trong chuyến công du Ấn Độ đầu tiên từ khi khởi động « chiến dịch quân sự » đặc biệt tại Ukraina, tổng thống Vladimir Putin vừa đặt chân đến New Delhi đã tuyên bố:« Nguồn dầu Nga cung dầu cho Ấn Độ sẽ tiếp tục mà không bị gián đoạn, bất chấp những áp lực từ bên ngoài ». Nga cung cấp 1/3 dầu hỏa cho Ấn Độ  Phải đặt tuyên bố này trong bối cảnh từ năm 2022 khi Nga xâm chiếm Ukraina, dưới tác động của các lệnh trừng phạt mà phương Tây ban hành, xuất khẩu năng lượng của Nga sang châu Âu - khách hàng quan trọng nhất, giảm gần 80 %. Các tập đoàn dầu khí của Nga lập tức chuyển hướng sang châu Á, trông cậy nhiều vào Ấn Độ và Trung Quốc. Cả hai đã trở thành những khách hàng quan trọng nhất. Riêng Ấn Độ, từ năm 2024 bất ngờ qua mặt Trung Quốc, nhập khẩu đến hơn 2 triệu thùng dầu của Nga mỗi ngày, chiếm hơn 1/3 tổng kim ngạch nhập khẩu năng lượng của Ấn Độ. Cuối tháng 8/2025 tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế bổ sung 50% lên toàn bộ hàng hóa Ấn Độ nhập khẩu vào lãnh thổ Hoa Kỳ. Mục đích của Washington là gây sức ép, để New Delhi bớt mua dầu hỏa của Nga bởi khoản giao dịch này góp phần tài trợ cho cuộc chiến mà Nga đang tiến hành ở Ukraina. Đây cũng là một trong những yếu tố làm xấu đi quan hệ giữa Hoa Kỳ và Ân Độ. Chủ nhân Nhà Trắng cho biết, ông được thủ tướng Narendra Modi cam đoan là Ấn Độ « ngừng mua dầu của Nga ». New Delhi hoàn toàn im lặng về điều này cho dù theo các thống kê của hải quan Ấn Độ, trong giai đoạn từ đầu tháng 9 đến ngày 21/11/2025, tổng kim ngạch nhập khẩu dầu Nga của Ấn Độ giảm đi 30 %.   Ấn Độ và chủ trương « không liên kết » Dầu hỏa là một trong hai hồ sơ quan trọng nhất trong bang giao giữa New Delhi và Matxcơva. Trả lời RFI Việt ngữ, chuyên gia Olivier Guillard thuộc Viện Nghiên Cứu về Địa Chính Trị Thực Hành -Institut d'Etudes de Géopolitique Appliquée -IEGA, Paris trước hết nhấn mạnh : tiếp đón trọng thể tổng thống Nga trong bối cảnh « cơm chẳng lành canh chẳng ngọt » với Mỹ, thủ tướng Modi thể hiện truyền thống không liên kết về đối ngoại của New Delhi. Hơn nữa hai hồ sơ lớn là năng lượng và quốc phòng luôn gắn chặt Ấn Độ với Nga : Olivier Guillard : «  Chuyến thăm ngắn ngủi 27 giờ của tổng thống Nga tại Ấn Độ diễn ra đúng như những gì hai nhà lãnh đạo Vladimir Putin và Narendra Modi đã tính trước. Đây là một cuộc tái ngộ giữa hai đối tác lâu năm và họ rất ăn ý với nhau. Cả hai đánh giá cao đối tác và cũng chính những tình huống khó khăn giúp New Delhi và Matxcơva dễ dàng tạo dựng một liên minh. Đôi bên đã ký kết nhiều thỏa thuận, đặc biệt là về thương mại. Hợp tác mậu dịch giữa Ấn Độ và Nga đã mở rộng tới mục tiêu nâng tổng trao đổi mậu dịch hai chiều lên ngưỡng 100 tỷ đô la từ nay đến khoảng năm 2030. Đương nhiên đây là chuyến thăm đầu tiên của Vladimir Putin đến Ấn Độ kể từ khi Nga phát động cuộc chiến tại Ukraina. Phương tây muốn thủ tướng Modi dùng ảnh hưởng để thuyết phục tổng thống Nga trong vấn đề này ». Chiến tranh Ukraina đã truất phế Ả Rập Xê Út khỏi vị trí nhà cung cấp số 1 về dầu hỏa cho Ấn Độ. Cuối năm 2021, chỉ có 2 % nhập khẩu dầu vào Ấn Độ là do các tập đoàn Nga cung cấp, nhưng tỷ lệ này đã tăng vọt lên tới 35 % và có lúc lên đến 40 % trong năm 2024. Theo tạp chính năng lượng Connaissances des Energies, về dầu hỏa Ấn Độ phụ thuộc đến 85 % vào Nga. Có ít nhất hai lý do giải thích cho « bước nhảy vọt » nói trên: Nga cung cấp dầu cho Ấn Độ với giá thấp hơn nhiều so với thị trường. Theo tờ báo mạng Lenergeek Ấn Độ đang mua vào dầu của Nga với giá thấp hơn đến 12 % so với giá một thùng dầu Brent. Điểm thứ nhì là Ấn Độ nhập khẩu dầu thô của Nga, bảo đảm công tác lọc dầu trước khi xuất khẩu trở lại sang châu Âu và một số nước châu Á như Nhật Bản. Tiêu biểu nhất là đầu tư của Ấn Độ vào công nghiệp lọc dầu tăng mạnh từ 2023 đến nay. Olivier Guillard, viện IEGA Paris phân tích thêm : Olivier Guillard : « Về năng lượng, New Delhi từng bị chỉ trích mua dầu của Nga với giá rẻ trong khi một phần lớn dầu xuất khẩu của Nga bị phương Tây trừng phạt. Hoa Kỳ đang đòi Ấn Độ bớt mua dầu của Nga và chuyển hướng đến các nguồn cung cấp khác. Trên thực tế chính quyền Modi đã nhượng bộ Mỹ phần nào. Do vậy mục tiêu chuyến công du New Delhi lần này của tổng thống Vladimir Putin nhằm cứu vãn quan hệ đối tác năng lượng Nga – Ấn trong tương lai. Matxcơva cần được bảo đảm là liên hệ về năng lượng giữa hai nước vẫn không bị áp lực quốc tế phá vỡ. Chính vì thế mà ông Putin tuyên bố Nga vẫn cung cấp dầu hỏa cho Ấn Độ ». 70 % vũ khí của Ấn Độ do Nga cung cấp Đương nhiên hồ sơ quan trọng thứ hai và cũng đang chịu áp lực từ phía Mỹ là vấn đề quốc phòng : Hiện tại tổng trao đổi mậu dịch hai chiều giữa Ấn Độ và Nga đạt gần 70 tỷ đô la. Lãnh đạo 2 nước vừa cam kết nâng số này lên thành 100 tỷ trước ngưỡng năm 2030. Nhưng đây là một cán cân thương mại hoàn toàn bất lợi cho New Delhi. Nga do bán vũ khí và năng lượng xuất khẩu đến 64 tỷ đô la sang Ấn Độ năm ngoái, trong chiều ngược lại chỉ mua vào có 5 tỷ đô la hàng Made in India. Trước ngày tổng thống Putin gặp lại thủ tướng Modi ở New Delhi, Matxcơva để ngỏ khả năng đôi bên sẽ chính thức thông báo một loạt các hợp đồng vũ khí và thiết bị quân sự hạng nặng, nhưng theo các nguồn thạo tin, cho đến hôm nay, vẫn chưa có thêm thông tin về hợp đồng Matxcơva cung cấp tên lửa địa đối không tầm xa S-400 hay chiến đầu cơ Su-57 thế hệ mới nhất cho New Delhi. Một nghiên cứu của Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế Stockholm SIPRI trong thời gian từ 2010 đến 2017, 70 % đơn đặt hàng của Ấn Độ đều dồn cho các nhà cung cấp Nga, nhưng từ khi Matxcơva chiếm bán đảo Crimée của Ukraina, New Delhi bắt đầu đa dạng hóa các nguồn cung cấp, đặc biệt chuyển hướng tới các tập đoàn của Mỹ, Israel và của Pháp. Ấn Độ, « khách hàng Matxcơva không thể đánh mất » Trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng, thông điệp của tổng thống Vladimir Putin tuần trước với New Delhi cũng rất rõ ràng, như chuyên gia về địa chính trị viện IEGA Olivier Guillard nhận định : Olivier Guillard : « Hồ sơ lớn thứ hai, như thường thấy trong các cuộc thảo luận chiến lược giữa Nga và Ấn Độ, là vấn đề quốc phòng. Trong nhiều thập niên, Liên Xô xưa kia và nước Nga ngày nay luôn là nguồn cung cấp chính các trang thiết bị quân sự hạng nặng cho Ấn Độ — đặc biệt là máy bay chiến đấu, máy bay ném bom, cũng như các hệ thống phòng thủ tên lửa. Ấn Độ muốn tiếp tục hưởng lợi từ quan hệ đối tác này, bởi vì khi mua các hệ thống vũ khí hoặc máy bay chiến đấu, công tác bảo trì và theo dõi thiết bị kéo dài hàng chục năm; không thể « cắt đứt ngay lập tức » trong một sớm một chiều. Trong gần hai chục năm qua, New Delhi vẫn tương đối trung thành với nhà cung cấp Nga, nhất là trong bối cảnh quan hệ giữa New Delhi và Washington trở nên căng thẳng gần đây. Tương tự như trên vế năng lượng, Vladimir Putin đến Ấn Độ cũng là để nhắc nhở rằng Nga là một nhà cung cấp vũ khí đáng tin cậy ». Cuối cùng nhà địa chính trị học Guillard nhìn nhận vị trí khá tế nhị của thủ tướng Modi trong một ván cờ tay ba giữa Nga, Mỹ và Ấn Độ nhưng về năng lượng cũng như hợp tác quốc phòng, Vladimir Putin và Narendra Modi cùng muốn gửi đến tổng thống Donald Trump một thông điệp: Chính sách đối ngoại của Matxcơva hay New Delhi đều không do Hoa Kỳ định đoạt. Riêng đối với điện Kremlin, trên cả hai vế năng lượng và quốc phòng, Ấn Độ là « khách hàng không thể đánh mất ».   Olivier Guillard : « Ngay hôm Thứ Hai, 08/12/2025 sau khi nguyên thủ Nga rời khỏi Ấn Độ, New Delhi đã tiếp nhiều quan chức Mỹ như thể để cân bằng lại mối quan hệ đồng thời trình bày về những gì đã thảo luận giữa thủ tướng Narendra Modi và tổng thống Vladimir Putin. Điều đó cho thấy Ấn Độ thận trọng giữ thế cân bằng giữa Nga và Mỹ. Tuy nhiên, New Delhi và Matxcơva đã ký một loạt thỏa thuận nhằm củng cố quan hệ đối tác kinh tế và và hợp tác song phương khá đa dạng chứ không chỉ bị thu hẹp ở các lĩnh vực năng lượng và quốc phòng. Hai đối tác lâu đời này muốn chứng minh rằng chính sách đối ngoại của mỗi bên không do Hoa Kỳ quyết định, và lợi ích của Ấn Độ cũng như của Nga không để Nhà Trắng chi phối. Trong cái thế tam giác giữa Ấn Độ - Mỹ và Nga, đến nay New Delhi vẫn giữ được thế chủ động, nhưng cũng có thể là chính quyền Modi được nhắc nhở là Mỹ không mấy hài lòng ».

“Washington muốn hợp tác chặt chẽ hơn với Việt Nam về mặt quân sự”. Mối quan hệ này được thể hiện qua việc Mỹ chuyển giao ba tàu tuần tra cho Cảnh sát biển Việt Nam (1), năm máy bay huấn luyện T-6C trên tổng số 12 chiếc (2). Một cột mốc quan trọng khác là chuyến công du Hà Nội của bộ trưởng Chiến Tranh Mỹ Pete Hegseth đầu tháng 11/2025. Ông khẳng định “Hoa Kỳ quyết tâm theo đuổi những dự án này và nhiều dự án khác”. Việt Nam giữ vai trò như thế nào trong chiến lược quốc phòng vừa được tổng thống Trump điều chỉnh ngày 05/12, theo đó Trung Quốc vẫn là đối thủ “hàng đầu” của Mỹ ? Liệu Hà Nội có thể tăng cường mối quan hệ quân sự với Washington mà vẫn không tách rời Matxcơva ? RFI Tiếng Việt đặt câu hỏi với nhà nghiên cứu địa-chính trị Laurent Gédéon tại Viện Đông Á (Institut d'Asie orientale), Trường Sư phạm Lyon (ENS Lyon), Pháp. RFI : Việt Nam nằm trong số các điểm dừng chân trong chuyến công du châu Á của bộ trưởng Chiến tranh Hoa Kỳ Pete Hegseth tháng 11/2025. Chuyến thăm này diễn ra trong bối cảnh nào ? Laurent Gédéon : Trước hết, cần lưu ý rằng ông Pete Hegseth được coi là một đồng minh thân cận của tổng thống Donald Trump và được biết là người có lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc. Ngày 03/11, ông Hegseth kết thúc chuyến thăm Việt Nam kéo dài hai ngày, gặp bộ trưởng Quốc Phòng Phan Văn Giang và cam kết tăng cường quan hệ quốc phòng giữa hai nước. Chuyến thăm này trùng với kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao song phương và hai năm nâng cấp lên thành Đối tác Chiến lược Toàn diện - cấp ngoại giao cao nhất của Việt Nam. Chuyến thăm này diễn ra trong bối cảnh ngoại giao tế nhị, được đánh dấu bằng chuyến công du Bắc Triều Tiên của tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam Tô Lâm ngày 09/10, dự lễ duyệt binh tại Bình Nhưỡng để kỷ niệm 80 năm thành lập đảng Lao Động Triều Tiên. Dĩ nhiên là chuyến công du đầu tiên của một quan chức cấp cao Việt Nam từ năm 2007 cũng được theo dõi sát sao ở Washington. Đọc thêmViệt Nam : Tổng bí thư Tô Lâm thăm Bắc Triều Tiên, dự lễ 80 năm thành lập đảng Lao Động Việc tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam thăm Bình Nhưỡng có thể được phân tích trên hai cấp độ. Thứ nhất là thể hiện mong muốn của Hà Nội trong việc khôi phục quan hệ với Bình Nhưỡng bị đình trệ vì đại dịch Covid-19, Bắc Triều Tiên gần như đóng cửa hoàn toàn biên giới với du khách nước ngoài. Mặt khác, điều này có thể liên quan đến môi trường địa-chiến lược nhạy cảm ở Đông Nam Á, đặc biệt là liên quan đến Trung Quốc, cũng như sự bất cân xứng quân sự đặc trưng trong mối quan hệ Việt-Trung. Trong bối cảnh này, Hà Nội quan tâm đến các phương pháp hiện đại hóa hệ thống vũ khí Liên Xô do Bắc Triều Tiên phát triển, đặc biệt là không quân, bởi vì Việt Nam cũng được trang bị vũ khí hạng nặng từ Nga hoặc Liên Xô cũ. Mối quan tâm này có thể giải thích sự hiện diện của bộ trưởng Phan Văn Giang. Giả thuyết này càng được củng cố qua việc hai bên đã ký một thỏa thuận hợp tác quốc phòng song phương. Bên cạnh hai yếu tố này, Việt Nam cũng đang định hình là một trung gian tiềm năng nếu đối thoại giữa Mỹ và Bắc Triều Tiên được nối lại, như trường hợp hồi tháng 02/2019. Lập trường này sẽ giúp Hà Nội có được lợi thế ngoại giao quý giá đối với Washington, đặc biệt là trong giai đoạn quan hệ kinh tế song phương nhạy cảm. Chuyến thăm của bộ trưởng Pete Hegseth, diễn ra trong bối cảnh phức tạp như đã nói ở trên, còn được đánh dấu bởi mong muốn của Hà Nội trong việc tìm kiếm sự cân bằng giữa hợp tác với các bên liên quan trong khu vực, tìm kiếm ảnh hưởng của Mỹ làm đối trọng với Trung Quốc, và duy trì khoảng cách tương đối với Washington mà không cắt đứt quan hệ với Mỹ. RFI : Hoa Kỳ đã tạm dừng viện trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế USAID trên thế giới, yêu cầu các đối tác và đồng minh chi tiêu nhiều hơn cho an ninh của họ. Ngược lại, Washington lại công bố khoản tài trợ mới 130 triệu đô la cho dự án xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa, nâng tổng số viện trợ không hoàn lại lên 430 triệu đô la. Đâu là lý do có thể giải thích cho quyết định này ? Laurent Gédéon : Thông qua quyết định này có thể thấy kết quả của sự hợp tác về các vấn đề hậu chiến, vốn là nền tảng chính trị và biểu tượng thiết yếu trong quan hệ Việt-Mỹ. Năm 1995 khi bình thường hóa quan hệ, hai nước hợp tác trong việc rà phá bom mìn, tìm kiếm hài cốt quân nhân mất tích và tẩy sạch chất dioxin tại các căn cứ không quân cũ bị nhiễm của Mỹ. Vết tích chiến tranh vẫn in hằn đối với cả người Mỹ và người Việt Nam. Việc nêu bật hậu quả về con người và môi trường của các vụ ném bom của quân đội Mỹ ở Việt Nam đã nâng cao nhận thức tại Hoa Kỳ và thúc đẩy mong muốn giải quyết cuộc xung đột này. Bối cảnh này là một trong những yếu tố giải thích cho quyết định tài trợ của Washington. Đọc thêmMỹ - Việt Nam tăng cường hợp tác quân sự Ngoài ra, còn có một lý do khác liên quan đến mong muốn của Washington trong việc thúc đẩy bất cứ việc gì có thể giúp hai nước xích lại gần nhau về mặt chiến lược, cho dù chi phí không phải là nhỏ. Theo quan điểm của các chiến lược gia Mỹ, một Việt Nam trung lập nhưng hòa giải đối với Mỹ, hoặc thậm chí là một Việt Nam đồng minh, là một mục tiêu đặc biệt quan trọng, bởi vì sẽ giúp kiềm chế Trung Quốc. Đây chắc chắn là một trong những lý do cho sáng kiến ​​của Mỹ. RFI : Liệu sự hợp tác về di sản chiến tranh có tạo nền tảng cho mối quan hệ quốc phòng giữa hai nước sâu sắc hơn không ? Việt Nam có thể vận dụng sự hợp tác này như thế nào để phát triển quan hệ với một cựu thù ? Laurent Gédéon : Hợp tác về di sản chiến tranh chắc chắn rất quan trọng để củng cố quan hệ quốc phòng giữa hai nước. Việc này cũng mang ý nghĩa chính trị nội bộ ở Việt Nam. Tại một đất nước mà cuộc chiến vẫn giữ ý nghĩa biểu tượng rất quan trọng đối với người dân, kể cả các thế hệ về sau, sự hợp tác về di sản chiến tranh này mang lại cho chính quyền tính chính danh chính trị cần thiết trong nỗ lực phát triển quan hệ với cựu thù. Tuy nhiên, sự hợp tác này không phải là động lực duy nhất thúc đẩy mối quan hệ Việt-Mỹ. Ngoài di sản chung của chiến tranh, mối quan hệ đó còn được thúc đẩy bởi thực tế cụ thể của bối cảnh địa-chiến lược hiện tại trong khu vực, được đánh dấu bằng sự trỗi dậy của Trung Quốc. Chỉ riêng thực tế này cũng rất thuận lợi cho việc thúc đẩy các cuộc đàm phán giữa hai nước. Đọc thêmHoa Kỳ muốn hợp tác giúp Việt Nam có đủ vũ khí để tự vệ Các cuộc đàm về việc mua 24 chiến đấu cơ F-16, được tiết lộ ngày 22/04, cũng phải được đặt trong bối cảnh này. Mặc dù khởi đầu đầy hứa hẹn nhưng thỏa thuận lại không tiến triển trong chuyến thăm Hà Nội của bộ trưởng Pete Hegseth. Tuy nhiên, thất bại này không liên quan - hoặc chỉ liên quan tối thiểu - đến vấn đề ký ức lịch sử và di sản chiến tranh như vừa đề cập ở trên. Đó là lý do tại sao tôi nói rằng còn có những yếu tố tác động khác. Thật vậy, cần phải nói là song song với đàm phán Việt-Mỹ, nhiều cuộc đàm phán khác cũng diễn ra giữa Hà Nội và Matxcơva để Việt Nam mua chiến đấu cơ của Nga. Báo New York Times đưa tin vào ngày 27/10 rằng Hà Nội đã đặt mua vũ khí Nga trị giá 8 tỷ đô la, trong đó có 40 chiến đấu cơ Su-35 và Su-30. Nếu được xác nhận, hợp đồng này chứng minh hai điều : Thứ nhất, sự xích lại gần nhau ngày càng sâu sắc giữa Hà Nội và Matxcơva, và thứ hai, những thắc mắc của Việt Nam liên quan đến mức độ tin cậy lâu dài của Mỹ. Tuy nhiên, vì Washington hiểu rằng Việt Nam đã tăng cường quân sự đáng kể trong những năm gần đây, với ngân sách quốc phòng hiện chiếm gần 2% GDP, cho nên rất có thể Mỹ sẽ tiếp tục nỗ lực xích lại gần hơn bằng cách dựa vào những nền tảng được đặt ra trong hợp tác song phương về di sản chiến tranh, cũng như những chương trình hợp tác khác. RFI : Trong cuộc đối thoại ngày 02/11, bộ trưởng Quốc Phòng Việt Nam cũng bày tỏ mong muốn Mỹ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực quốc phòng và chia sẻ kinh nghiệm về an ninh mạng. Đâu là mục đích của Việt Nam trong việc này ? Laurent Gédéon : Đây là điểm đáng chú ý, bởi vì từ một năm nay, Việt Nam giữ vị thế nổi bật trong lĩnh vực an ninh mạng. Ngày 24/12/2024, Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc chính thức thông qua Công ước Liên Hiệp Quốc về Chống Tội phạm Mạng và chỉ định Hà Nội là địa điểm tổ chức ký kết. Lễ mở ký Công ước Hà Nội được tổ chức ngày 25 và 26/10/2025. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hợp tác quốc tế về an ninh mạng, đồng thời phản ánh tầm quan trọng đặc biệt cho ngành ngoại giao Việt Nam. Theo báo cáo của Liên Hiệp Quốc, thiệt hại kinh tế hàng năm trên quy mô toàn cầu do tội phạm mạng dự kiến ​​vượt quá 10.000 tỷ đô la Mỹ vào năm 2025, với hàng triệu cuộc tấn công mạng xảy ra mỗi ngày. Đọc thêmHơn 60 nước ký kết Công ước chống Tội phạm Mạng tại Hà Nội, nhiều tập đoàn kỹ thuật số tẩy chay Tại Việt Nam, cũng như nhiều nơi khác trên thế giới, tội phạm mạng ngày càng gia tăng về quy mô và tính chất phức tạp về bản chất, cũng như tác động. Theo thiếu tướng Lê Xuân Minh, cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm mạng, bộ Công An, năm 2024 đã xảy ra hơn 100.000 sự cố an ninh mạng. Tội phạm mạng chuyển hướng từ các cuộc tấn công đơn lẻ, quy mô nhỏ sang hoạt động xuyên quốc gia được tổ chức bài bản, nhắm vào các hệ thống quốc gia trọng yếu và các doanh nghiệp kinh tế lớn. Đầu tháng 12/2025, bộ Công An cũng đã cảnh báo về sự gia tăng nhanh chóng của các video và hình ảnh được AI tạo ra sau trận lũ lụt ở miền Trung Việt Nam một tuần trước đó. Rõ ràng đây là vấn đề dân sự. Nhưng vì có tính chất hỗn hợp, những vấn đề này thường đan xen giữa lĩnh vực dân sự và quân sự, hoặc thậm chí là an ninh dân sự và quốc phòng. Trong bối cảnh đó, Hoa Kỳ - quốc gia sở hữu một trong những chuyên môn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực này - rõ ràng có thể hỗ trợ Việt Nam, nếu Hà Nội yêu cầu, dưới hình thức đào tạo chuyên gia, cung cấp chuyên gia, chia sẻ dữ liệu số, xây dựng năng lực, thậm chí là hội nhập vào các mạng lưới quốc tế. Tuy nhiên, để đi xa hơn trong quá trình hợp tác này, ví dụ, liên quan đến việc chia sẻ kinh nghiệm từ xung đột Ukraina, có lẽ Việt Nam sẽ phải thay đổi triệt để các ưu tiên chiến lược và ngoại giao, trong đó có việc Hà Nội có thể sẽ phải tách khỏi Matxcơva và xích lại gần Washington, điều này sẽ đưa Việt Nam vào quỹ đạo đồng minh hoặc bán đồng minh của Mỹ. Nhưng đó sẽ là sự thay đổi mô hình mà Hà Nội có lẽ chưa sẵn sàng vào thời điểm này, cho dù được Washington khuyến khích. Do đó, hợp tác Mỹ-Việt trong lĩnh vực an ninh mạng nhiều khả năng sẽ vẫn ở mức độ hạn chế. RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn nhà nghiên cứu địa-chính trị Laurent Gédéon, giảng viên Trường Sư phạm Lyon (ENS Lyon), Pháp. (1) Hoa Kỳ mở rộng hợp tác quốc phòng Hoa Kỳ - Việt Nam với việc bàn giao máy bay huấn luyện T-6C (2) Hoa Kỳ chuyển giao tàu tuần tra thứ ba cho Cảnh sát Biển Việt Nam nhân kỉ niệm 30 năm quan hệ ngoại giao

“Washington muốn hợp tác chặt chẽ hơn với Việt Nam về mặt quân sự”. Mối quan hệ này được thể hiện qua việc Mỹ chuyển giao ba tàu tuần tra cho Cảnh sát biển Việt Nam (1), năm máy bay huấn luyện T-6C trên tổng số 12 chiếc (2). Một cột mốc quan trọng khác là chuyến công du Hà Nội của bộ trưởng Chiến Tranh Mỹ Pete Hegseth đầu tháng 11/2025. Ông khẳng định “Hoa Kỳ quyết tâm theo đuổi những dự án này và nhiều dự án khác”. Việt Nam giữ vai trò như thế nào trong chiến lược quốc phòng vừa được tổng thống Trump điều chỉnh ngày 05/12, theo đó Trung Quốc vẫn là đối thủ “hàng đầu” của Mỹ ? Liệu Hà Nội có thể tăng cường mối quan hệ quân sự với Washington mà vẫn không tách rời Matxcơva ? RFI Tiếng Việt đặt câu hỏi với nhà nghiên cứu địa-chính trị Laurent Gédéon tại Viện Đông Á (Institut d'Asie orientale), Trường Sư phạm Lyon (ENS Lyon), Pháp. RFI : Việt Nam nằm trong số các điểm dừng chân trong chuyến công du châu Á của bộ trưởng Chiến tranh Hoa Kỳ Pete Hegseth tháng 11/2025. Chuyến thăm này diễn ra trong bối cảnh nào ? Laurent Gédéon : Trước hết, cần lưu ý rằng ông Pete Hegseth được coi là một đồng minh thân cận của tổng thống Donald Trump và được biết là người có lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc. Ngày 03/11, ông Hegseth kết thúc chuyến thăm Việt Nam kéo dài hai ngày, gặp bộ trưởng Quốc Phòng Phan Văn Giang và cam kết tăng cường quan hệ quốc phòng giữa hai nước. Chuyến thăm này trùng với kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao song phương và hai năm nâng cấp lên thành Đối tác Chiến lược Toàn diện - cấp ngoại giao cao nhất của Việt Nam. Chuyến thăm này diễn ra trong bối cảnh ngoại giao tế nhị, được đánh dấu bằng chuyến công du Bắc Triều Tiên của tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam Tô Lâm ngày 09/10, dự lễ duyệt binh tại Bình Nhưỡng để kỷ niệm 80 năm thành lập đảng Lao Động Triều Tiên. Dĩ nhiên là chuyến công du đầu tiên của một quan chức cấp cao Việt Nam từ năm 2007 cũng được theo dõi sát sao ở Washington. Đọc thêmViệt Nam : Tổng bí thư Tô Lâm thăm Bắc Triều Tiên, dự lễ 80 năm thành lập đảng Lao Động Việc tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam thăm Bình Nhưỡng có thể được phân tích trên hai cấp độ. Thứ nhất là thể hiện mong muốn của Hà Nội trong việc khôi phục quan hệ với Bình Nhưỡng bị đình trệ vì đại dịch Covid-19, Bắc Triều Tiên gần như đóng cửa hoàn toàn biên giới với du khách nước ngoài. Mặt khác, điều này có thể liên quan đến môi trường địa-chiến lược nhạy cảm ở Đông Nam Á, đặc biệt là liên quan đến Trung Quốc, cũng như sự bất cân xứng quân sự đặc trưng trong mối quan hệ Việt-Trung. Trong bối cảnh này, Hà Nội quan tâm đến các phương pháp hiện đại hóa hệ thống vũ khí Liên Xô do Bắc Triều Tiên phát triển, đặc biệt là không quân, bởi vì Việt Nam cũng được trang bị vũ khí hạng nặng từ Nga hoặc Liên Xô cũ. Mối quan tâm này có thể giải thích sự hiện diện của bộ trưởng Phan Văn Giang. Giả thuyết này càng được củng cố qua việc hai bên đã ký một thỏa thuận hợp tác quốc phòng song phương. Bên cạnh hai yếu tố này, Việt Nam cũng đang định hình là một trung gian tiềm năng nếu đối thoại giữa Mỹ và Bắc Triều Tiên được nối lại, như trường hợp hồi tháng 02/2019. Lập trường này sẽ giúp Hà Nội có được lợi thế ngoại giao quý giá đối với Washington, đặc biệt là trong giai đoạn quan hệ kinh tế song phương nhạy cảm. Chuyến thăm của bộ trưởng Pete Hegseth, diễn ra trong bối cảnh phức tạp như đã nói ở trên, còn được đánh dấu bởi mong muốn của Hà Nội trong việc tìm kiếm sự cân bằng giữa hợp tác với các bên liên quan trong khu vực, tìm kiếm ảnh hưởng của Mỹ làm đối trọng với Trung Quốc, và duy trì khoảng cách tương đối với Washington mà không cắt đứt quan hệ với Mỹ. RFI : Hoa Kỳ đã tạm dừng viện trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế USAID trên thế giới, yêu cầu các đối tác và đồng minh chi tiêu nhiều hơn cho an ninh của họ. Ngược lại, Washington lại công bố khoản tài trợ mới 130 triệu đô la cho dự án xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa, nâng tổng số viện trợ không hoàn lại lên 430 triệu đô la. Đâu là lý do có thể giải thích cho quyết định này ? Laurent Gédéon : Thông qua quyết định này có thể thấy kết quả của sự hợp tác về các vấn đề hậu chiến, vốn là nền tảng chính trị và biểu tượng thiết yếu trong quan hệ Việt-Mỹ. Năm 1995 khi bình thường hóa quan hệ, hai nước hợp tác trong việc rà phá bom mìn, tìm kiếm hài cốt quân nhân mất tích và tẩy sạch chất dioxin tại các căn cứ không quân cũ bị nhiễm của Mỹ. Vết tích chiến tranh vẫn in hằn đối với cả người Mỹ và người Việt Nam. Việc nêu bật hậu quả về con người và môi trường của các vụ ném bom của quân đội Mỹ ở Việt Nam đã nâng cao nhận thức tại Hoa Kỳ và thúc đẩy mong muốn giải quyết cuộc xung đột này. Bối cảnh này là một trong những yếu tố giải thích cho quyết định tài trợ của Washington. Đọc thêmMỹ - Việt Nam tăng cường hợp tác quân sự Ngoài ra, còn có một lý do khác liên quan đến mong muốn của Washington trong việc thúc đẩy bất cứ việc gì có thể giúp hai nước xích lại gần nhau về mặt chiến lược, cho dù chi phí không phải là nhỏ. Theo quan điểm của các chiến lược gia Mỹ, một Việt Nam trung lập nhưng hòa giải đối với Mỹ, hoặc thậm chí là một Việt Nam đồng minh, là một mục tiêu đặc biệt quan trọng, bởi vì sẽ giúp kiềm chế Trung Quốc. Đây chắc chắn là một trong những lý do cho sáng kiến ​​của Mỹ. RFI : Liệu sự hợp tác về di sản chiến tranh có tạo nền tảng cho mối quan hệ quốc phòng giữa hai nước sâu sắc hơn không ? Việt Nam có thể vận dụng sự hợp tác này như thế nào để phát triển quan hệ với một cựu thù ? Laurent Gédéon : Hợp tác về di sản chiến tranh chắc chắn rất quan trọng để củng cố quan hệ quốc phòng giữa hai nước. Việc này cũng mang ý nghĩa chính trị nội bộ ở Việt Nam. Tại một đất nước mà cuộc chiến vẫn giữ ý nghĩa biểu tượng rất quan trọng đối với người dân, kể cả các thế hệ về sau, sự hợp tác về di sản chiến tranh này mang lại cho chính quyền tính chính danh chính trị cần thiết trong nỗ lực phát triển quan hệ với cựu thù. Tuy nhiên, sự hợp tác này không phải là động lực duy nhất thúc đẩy mối quan hệ Việt-Mỹ. Ngoài di sản chung của chiến tranh, mối quan hệ đó còn được thúc đẩy bởi thực tế cụ thể của bối cảnh địa-chiến lược hiện tại trong khu vực, được đánh dấu bằng sự trỗi dậy của Trung Quốc. Chỉ riêng thực tế này cũng rất thuận lợi cho việc thúc đẩy các cuộc đàm phán giữa hai nước. Đọc thêmHoa Kỳ muốn hợp tác giúp Việt Nam có đủ vũ khí để tự vệ Các cuộc đàm về việc mua 24 chiến đấu cơ F-16, được tiết lộ ngày 22/04, cũng phải được đặt trong bối cảnh này. Mặc dù khởi đầu đầy hứa hẹn nhưng thỏa thuận lại không tiến triển trong chuyến thăm Hà Nội của bộ trưởng Pete Hegseth. Tuy nhiên, thất bại này không liên quan - hoặc chỉ liên quan tối thiểu - đến vấn đề ký ức lịch sử và di sản chiến tranh như vừa đề cập ở trên. Đó là lý do tại sao tôi nói rằng còn có những yếu tố tác động khác. Thật vậy, cần phải nói là song song với đàm phán Việt-Mỹ, nhiều cuộc đàm phán khác cũng diễn ra giữa Hà Nội và Matxcơva để Việt Nam mua chiến đấu cơ của Nga. Báo New York Times đưa tin vào ngày 27/10 rằng Hà Nội đã đặt mua vũ khí Nga trị giá 8 tỷ đô la, trong đó có 40 chiến đấu cơ Su-35 và Su-30. Nếu được xác nhận, hợp đồng này chứng minh hai điều : Thứ nhất, sự xích lại gần nhau ngày càng sâu sắc giữa Hà Nội và Matxcơva, và thứ hai, những thắc mắc của Việt Nam liên quan đến mức độ tin cậy lâu dài của Mỹ. Tuy nhiên, vì Washington hiểu rằng Việt Nam đã tăng cường quân sự đáng kể trong những năm gần đây, với ngân sách quốc phòng hiện chiếm gần 2% GDP, cho nên rất có thể Mỹ sẽ tiếp tục nỗ lực xích lại gần hơn bằng cách dựa vào những nền tảng được đặt ra trong hợp tác song phương về di sản chiến tranh, cũng như những chương trình hợp tác khác. RFI : Trong cuộc đối thoại ngày 02/11, bộ trưởng Quốc Phòng Việt Nam cũng bày tỏ mong muốn Mỹ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực quốc phòng và chia sẻ kinh nghiệm về an ninh mạng. Đâu là mục đích của Việt Nam trong việc này ? Laurent Gédéon : Đây là điểm đáng chú ý, bởi vì từ một năm nay, Việt Nam giữ vị thế nổi bật trong lĩnh vực an ninh mạng. Ngày 24/12/2024, Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc chính thức thông qua Công ước Liên Hiệp Quốc về Chống Tội phạm Mạng và chỉ định Hà Nội là địa điểm tổ chức ký kết. Lễ mở ký Công ước Hà Nội được tổ chức ngày 25 và 26/10/2025. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hợp tác quốc tế về an ninh mạng, đồng thời phản ánh tầm quan trọng đặc biệt cho ngành ngoại giao Việt Nam. Theo báo cáo của Liên Hiệp Quốc, thiệt hại kinh tế hàng năm trên quy mô toàn cầu do tội phạm mạng dự kiến ​​vượt quá 10.000 tỷ đô la Mỹ vào năm 2025, với hàng triệu cuộc tấn công mạng xảy ra mỗi ngày. Đọc thêmHơn 60 nước ký kết Công ước chống Tội phạm Mạng tại Hà Nội, nhiều tập đoàn kỹ thuật số tẩy chay Tại Việt Nam, cũng như nhiều nơi khác trên thế giới, tội phạm mạng ngày càng gia tăng về quy mô và tính chất phức tạp về bản chất, cũng như tác động. Theo thiếu tướng Lê Xuân Minh, cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm mạng, bộ Công An, năm 2024 đã xảy ra hơn 100.000 sự cố an ninh mạng. Tội phạm mạng chuyển hướng từ các cuộc tấn công đơn lẻ, quy mô nhỏ sang hoạt động xuyên quốc gia được tổ chức bài bản, nhắm vào các hệ thống quốc gia trọng yếu và các doanh nghiệp kinh tế lớn. Đầu tháng 12/2025, bộ Công An cũng đã cảnh báo về sự gia tăng nhanh chóng của các video và hình ảnh được AI tạo ra sau trận lũ lụt ở miền Trung Việt Nam một tuần trước đó. Rõ ràng đây là vấn đề dân sự. Nhưng vì có tính chất hỗn hợp, những vấn đề này thường đan xen giữa lĩnh vực dân sự và quân sự, hoặc thậm chí là an ninh dân sự và quốc phòng. Trong bối cảnh đó, Hoa Kỳ - quốc gia sở hữu một trong những chuyên môn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực này - rõ ràng có thể hỗ trợ Việt Nam, nếu Hà Nội yêu cầu, dưới hình thức đào tạo chuyên gia, cung cấp chuyên gia, chia sẻ dữ liệu số, xây dựng năng lực, thậm chí là hội nhập vào các mạng lưới quốc tế. Tuy nhiên, để đi xa hơn trong quá trình hợp tác này, ví dụ, liên quan đến việc chia sẻ kinh nghiệm từ xung đột Ukraina, có lẽ Việt Nam sẽ phải thay đổi triệt để các ưu tiên chiến lược và ngoại giao, trong đó có việc Hà Nội có thể sẽ phải tách khỏi Matxcơva và xích lại gần Washington, điều này sẽ đưa Việt Nam vào quỹ đạo đồng minh hoặc bán đồng minh của Mỹ. Nhưng đó sẽ là sự thay đổi mô hình mà Hà Nội có lẽ chưa sẵn sàng vào thời điểm này, cho dù được Washington khuyến khích. Do đó, hợp tác Mỹ-Việt trong lĩnh vực an ninh mạng nhiều khả năng sẽ vẫn ở mức độ hạn chế. RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn nhà nghiên cứu địa-chính trị Laurent Gédéon, giảng viên Trường Sư phạm Lyon (ENS Lyon), Pháp. (1) Hoa Kỳ mở rộng hợp tác quốc phòng Hoa Kỳ - Việt Nam với việc bàn giao máy bay huấn luyện T-6C (2) Hoa Kỳ chuyển giao tàu tuần tra thứ ba cho Cảnh sát Biển Việt Nam nhân kỉ niệm 30 năm quan hệ ngoại giao

Magic of Christmas with Debbie Williams Hoak See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nhắc đến Philippe Conticini, giới chuyên ngành ẩm thực nghĩ tới ngay một trong những bậc thầy của nghề làm bánh ngọt : người từng được sách hướng dẫn Gault & Millau trao tặng danh hiệu Thợ làm bánh ngọt xuất sắc nhất nước Pháp vào năm 1991. Thế nhưng ít ai biết rằng, ông từng khởi nghiệp cùng với người anh trai Christian Conticini và cả hai ban đầu nổi tiếng nhờ nấu các món mặn. Sau một thời gian dài làm việc ở nước ngoài, chủ yếu tại Hoa Kỳ và Nhật Bản, Philippe Conticini trở về Pháp lập công ty kinh doanh kể từ năm 2012, khai thác thương hiệu mang tên mình (Maison Conticini) và nổi tiếng trên thế giới nhờ sở trường « tái thể hiện » những kiểu bánh ngọt Pháp kinh điển : bánh ngàn lớp mille-feuilles, bánh táo tatin úp ngược, bánh su nhồi kem (éclair hay cream puffs), bánh hạnh nhân macaron, bánh bông lan madeleine, bánh nhân hạt dẻ Paris-Brest ….. Trả lời phỏng vấn RFI ban tiếng Pháp, ông Philippe Conticini trước hết cho biết hình ảnh của nghệ thuật bánh ngọt Pháp trong mắt thực khách ở nước ngoài. Philippe Conticini : Vâng, bánh ngọt Pháp tự nhiên nổi tiếng là phức tạp cầu kỳ, phần lớn cũng vì cách làm bánh đòi hỏi nhiều kỹ năng và tay nghề, nhất là những kiểu bánh có từ nhiều thế kỷ qua. Điều này khá quan trọng, vì khi bạn muốn tái tạo một kiểu bánh ngọt « kinh điển », đã trở thành một phần của ẩm thực Pháp.  Mỗi thợ làm bánh cũng nên biết đôi chút về lịch sử và truyền thống của kiểu bánh này, nắm vững các kỹ thuật cơ bản rồi sau đó mới có thể thích nghi, điều chỉnh lại theo cách làm của mình. Hầu hết các kiểu bánh được Philippe Conticici làm lại đều có khoảng 200 năm tuổi đời, chẳng hạn như kiểu bánh ngọt Saint-Honoré, từng được ông Chiboust tạo ra ở Paris vào năm 1840. Cửa hàng của ông nằm trên đường Saint-Honoré, cho nên ông lấy tên này để đặt cho bánh ngọt của mình. Saint-Honoré cũng là vị thánh phù hộ cho nghề làm bánh, nói chung. Về phần Philippe Conticici, ông cho biết vì sao ông đã chọn làm lại kiểu bánh này ? Philippe Conticini : Đây là một câu hỏi quan trọng vì nó phản ánh phần lớn sự nghiệp đời tôi. Trên thực tế, từ khi mới vào nghề, tội luôn thử nghiệm tìm tòi và có lẽ cũng vì thế, giới chuyên ngành thường xếp tôi vào thế hệ « tiên phong » thích khám phá những cách làm mới. Tôi thành danh vào năm 1995 (32 tuổi) trong làng ẩm thực quốc tế nhờ tạo ra các món ăn trong verrines, tức là hội tụ tất cả các thành phần món ăn trong một chiếc ly nhỏ (verrines), món ăn được trình bày theo nhiều lớp xếp chồng lên nhau, theo chiều dọc. Thực khách chỉ cần nhúng thìa vào ly, trộn đều mọi thành phần trước khi thưởng thức món ăn. Cách trình bày món ăn trong ly nhỏ verrine sau đó trở nên phổ biến ở khắp nơi, được nhiều đầu bếp sử dụng để giới thiệu các quầy thức ăn theo kiểu buffet. Tôi hãnh diện khi đã tạo ra món này, rồi sau đó tôi quyết định gạt món này sang một bên, có lẽ cũng vì tôi không muốn thấy tên tuổi của mình chỉ được gắn liền với chữ verrine. Mãi đến năm 45 tuổi, tôi cảm thấy đã đến lúc tôi chuyển hẳn sang nghề làm bánh ngọt. Vào thời ấy, tôi nghĩ rằng tại sao không thử làm lại những kiểu bánh ngọt kinh điển, nhất là khi một số công thức đang chìm vào quên lãng. Có thể nói là bước ngoặt quan trọng đối với tôi là vào năm 2008. Trong số các kiểu bánh tái tạo nổi tiếng của Philippe Conticini, có loại bánh nhân hạt dẻ Paris-Brest, vậy thì giai thoại đằng sau kiểu bánh này là gì và vì sao Paris-Brest lại có nhiều sức quyến rũ đến như vậy ? Nhà làm bánh người Pháp cho biết : Philippe Conticini : Tôi rất mê bánh Paris-Brest trước hết vì bánh này có praliné, một loại bột nhuyễn mềm, sánh mịn làm với hạt dẻ và hạnh nhân. Loại nhân praliné ngon tuyệt vời đối với một người hảo ngọt như tôi. Ngoài ra tôi cũng thích câu chuyện của Paris-Brest : Giai thoại kể rằng ban tổ chức vòng đua xe đạp từ Paris đến Brest đã yêu cầu một nhà làm bánh (ông Louis Durand) tạo ra một kiểu bánh mới để tặng cho người về đầu vòng đua. Nhà làm bánh đã có sáng kiến làm một kiểu bánh tròn giống như bánh xe đạp, ở giữa có khoét lỗ giống như đùm bánh xe và trong thân bánh có nhồi kem hạt dẻ thật mịn. Khi tái tạo kiểu bánh này, tôi vẫn trung thành với công thức thời xưa nhưng đồng thời cố gắng làm sao cho chiếc bánh ngọt càng thêm thơm và nhẹ. Tôi đã đưa thêm nhiều không khí vào trong cách đánh bột và làm kem, như thế giảm bớt lượng bơ và đường trong công thức làm bánh Paris-Brest. Nhờ vậy, hương bánh vẫn thơm phức mà vẫn không quá ngọt hay quá béo. Đâu là những loại bánh ngọt của Pháp được bán chạy trên thế giới từ trước tới nay ? Ông Philippe Conticini cho biết : Philippe Conticini : Người ta thường hay nhắc đến loại bánh su phồng nhồi kem, ngoài ra còn có bánh Saint-Honoré, các loại bánh tart trái cây hay bánh kem chanh phủ một lớp bánh men (meringue). Tất nhiên, các loại bánh macaron hay kiểu bánh chocolat đều thịnh hành không kém. Tuy vậy, có một số loại bánh kinh điển cũng đang dần biến mất. Chẳng hạn như kiểu bánh Moka : đây là một loại bánh cà phê rất nổi tiếng vào đầu thế kỷ XIX trong ngành làm bánh ngọt Pháp, được xem là do bậc thầy Antonin Carême sáng chế vào những năm 1810. Bánh Moka được làm với bánh bông lan hoặc bánh quy mềm, ngâm trong sirô cà phê. Tiền thân của Moka là bánh quillet gồm hai lớp bánh bông lan (génoise) kẹp ở giữa một lớp kem bơ cà phê đánh cho thật nhuyễn, màu sắc mịn màng. Thợ làm bánh có thể làm theo hàng ngàn cách khác nhau, nhưng Moka phải luôn luôn có kem bơ hương cà phê. Tôi đã làm lại loại bánh này vào năm 2009, với một kiểu bánh thon tròn có hình dạng giống như hạt cà phê. Thật không may, loại bánh Moka này không bán chạy bằng các kiểu bánh sô cô la hay bánh su nhân vani cho nên tôi đã ngưng làm các kiểu bánh hương cà phê. Từ khắp nơi trên thế giới, nhiều người tìm đến Paris để học các kỹ thuật làm bánh ngọt của Pháp. Theo ông Philippe Conticini, những thợ làm bánh này sau đó thích nghi cách chế biến của họ theo khẩu vị của thành phần thực khách, theo từng vùng miền hay địa phương. Philippe Conticini : Vâng, nước Pháp thực sự nổi tiếng nhờ truyền thống làm bánh ngọt.  Trong mọi trường hợp, Pháp đã sáng chế nhiều kỹ thuật cho ngành này. Và giờ đây, mọi người đến từ khắp nơi trên thế giới để học kỹ thuật này, cho dù từ Nhật Bản, Brazil, Hoa Kỳ hay Úc. Sau đó, họ trở về quê nhà để truyền lại kỹ thuật này, những cách làm bánh mà họ đã từng học. Sau đó, đến phiên họ truyền đạt và đào tạo các bếp phó cũng như những tay thợ làm bánh ngọt, những người mà sau này sẽ trở thành bếp chính khi đã vững tay nghề.  Dù ở đâu đi chăng nữa, những nhà làm bánh ngọt này sẽ thích nghi cách làm bánh theo văn hóa cũng như khẩu vị của từng vùng miền qua việc dùng các loại trái cây, hương thơm hay gia vị. Quá trình thích nghi này chắc chắn sẽ khiến họ nghĩ ra những kỹ thuật khác, những cách làm mới. Chẳng hạn như ở Nhật Bản, ta có thể thấy rõ rnghề làm bánh ngọt đang phát triển mạnh, nhiều kỹ thuật hiện đại đang được sử dụng để phục vụ cho nghề làm bánh ngọt nói riêng, nghề nấu ăn nói chung. Trong thời gian làm việc ở Nhật, tôi đã có dịp thưởng thức loại bánh cuộn làm với đậu đỏ azuki của Nhật Bản. Món tráng miệng này là một trong những món ngọt tuyệt vời nhất mà tôi đã từng ăn. Có lẽ cùng vì người Âu Mỹ có một quan niệm rất khác về đậu đỏ, trong khi người Nhật lại chế biến món này một cách rất thơm ngon nhẹ nhàng, thay đổi hẳn cách nhìn cũng như lối tiếp cận thức ăn, trái với những gì mọi người thường nói. Nếu điều đó làm được ở Nhật Bản, thì cũng có thể thích nghi với các quốc gia khác. Trong những chuyến đi du lịch, tôi thấy rằng nghề làm bánh ngọt ở nhiều nơi mang nhiều ảnh hưởng của Pháp, vừa mang tính kỹ thuật vừa có nhiều nét quyến rũ kỳ lạ. Một khi đã nắm vững những kỹ thuật làm bánh cơ bản, nhà làm bánh ngọt sau đó có thể thỏa sức biến tấu sáng tạo với vô số hương vị, kể Theo tôi, điều đó vẫn hợp với việc tái thể hiện những kiểu bánh "kinh điển".

Nhắc đến Philippe Conticini, giới chuyên ngành ẩm thực nghĩ tới ngay một trong những bậc thầy của nghề làm bánh ngọt : người từng được sách hướng dẫn Gault & Millau trao tặng danh hiệu Thợ làm bánh ngọt xuất sắc nhất nước Pháp vào năm 1991. Thế nhưng ít ai biết rằng, ông từng khởi nghiệp cùng với người anh trai Christian Conticini và cả hai ban đầu nổi tiếng nhờ nấu các món mặn. Sau một thời gian dài làm việc ở nước ngoài, chủ yếu tại Hoa Kỳ và Nhật Bản, Philippe Conticini trở về Pháp lập công ty kinh doanh kể từ năm 2012, khai thác thương hiệu mang tên mình (Maison Conticini) và nổi tiếng trên thế giới nhờ sở trường « tái thể hiện » những kiểu bánh ngọt Pháp kinh điển : bánh ngàn lớp mille-feuilles, bánh táo tatin úp ngược, bánh su nhồi kem (éclair hay cream puffs), bánh hạnh nhân macaron, bánh bông lan madeleine, bánh nhân hạt dẻ Paris-Brest ….. Trả lời phỏng vấn RFI ban tiếng Pháp, ông Philippe Conticini trước hết cho biết hình ảnh của nghệ thuật bánh ngọt Pháp trong mắt thực khách ở nước ngoài. Philippe Conticini : Vâng, bánh ngọt Pháp tự nhiên nổi tiếng là phức tạp cầu kỳ, phần lớn cũng vì cách làm bánh đòi hỏi nhiều kỹ năng và tay nghề, nhất là những kiểu bánh có từ nhiều thế kỷ qua. Điều này khá quan trọng, vì khi bạn muốn tái tạo một kiểu bánh ngọt « kinh điển », đã trở thành một phần của ẩm thực Pháp.  Mỗi thợ làm bánh cũng nên biết đôi chút về lịch sử và truyền thống của kiểu bánh này, nắm vững các kỹ thuật cơ bản rồi sau đó mới có thể thích nghi, điều chỉnh lại theo cách làm của mình. Hầu hết các kiểu bánh được Philippe Conticici làm lại đều có khoảng 200 năm tuổi đời, chẳng hạn như kiểu bánh ngọt Saint-Honoré, từng được ông Chiboust tạo ra ở Paris vào năm 1840. Cửa hàng của ông nằm trên đường Saint-Honoré, cho nên ông lấy tên này để đặt cho bánh ngọt của mình. Saint-Honoré cũng là vị thánh phù hộ cho nghề làm bánh, nói chung. Về phần Philippe Conticici, ông cho biết vì sao ông đã chọn làm lại kiểu bánh này ? Philippe Conticini : Đây là một câu hỏi quan trọng vì nó phản ánh phần lớn sự nghiệp đời tôi. Trên thực tế, từ khi mới vào nghề, tội luôn thử nghiệm tìm tòi và có lẽ cũng vì thế, giới chuyên ngành thường xếp tôi vào thế hệ « tiên phong » thích khám phá những cách làm mới. Tôi thành danh vào năm 1995 (32 tuổi) trong làng ẩm thực quốc tế nhờ tạo ra các món ăn trong verrines, tức là hội tụ tất cả các thành phần món ăn trong một chiếc ly nhỏ (verrines), món ăn được trình bày theo nhiều lớp xếp chồng lên nhau, theo chiều dọc. Thực khách chỉ cần nhúng thìa vào ly, trộn đều mọi thành phần trước khi thưởng thức món ăn. Cách trình bày món ăn trong ly nhỏ verrine sau đó trở nên phổ biến ở khắp nơi, được nhiều đầu bếp sử dụng để giới thiệu các quầy thức ăn theo kiểu buffet. Tôi hãnh diện khi đã tạo ra món này, rồi sau đó tôi quyết định gạt món này sang một bên, có lẽ cũng vì tôi không muốn thấy tên tuổi của mình chỉ được gắn liền với chữ verrine. Mãi đến năm 45 tuổi, tôi cảm thấy đã đến lúc tôi chuyển hẳn sang nghề làm bánh ngọt. Vào thời ấy, tôi nghĩ rằng tại sao không thử làm lại những kiểu bánh ngọt kinh điển, nhất là khi một số công thức đang chìm vào quên lãng. Có thể nói là bước ngoặt quan trọng đối với tôi là vào năm 2008. Trong số các kiểu bánh tái tạo nổi tiếng của Philippe Conticini, có loại bánh nhân hạt dẻ Paris-Brest, vậy thì giai thoại đằng sau kiểu bánh này là gì và vì sao Paris-Brest lại có nhiều sức quyến rũ đến như vậy ? Nhà làm bánh người Pháp cho biết : Philippe Conticini : Tôi rất mê bánh Paris-Brest trước hết vì bánh này có praliné, một loại bột nhuyễn mềm, sánh mịn làm với hạt dẻ và hạnh nhân. Loại nhân praliné ngon tuyệt vời đối với một người hảo ngọt như tôi. Ngoài ra tôi cũng thích câu chuyện của Paris-Brest : Giai thoại kể rằng ban tổ chức vòng đua xe đạp từ Paris đến Brest đã yêu cầu một nhà làm bánh (ông Louis Durand) tạo ra một kiểu bánh mới để tặng cho người về đầu vòng đua. Nhà làm bánh đã có sáng kiến làm một kiểu bánh tròn giống như bánh xe đạp, ở giữa có khoét lỗ giống như đùm bánh xe và trong thân bánh có nhồi kem hạt dẻ thật mịn. Khi tái tạo kiểu bánh này, tôi vẫn trung thành với công thức thời xưa nhưng đồng thời cố gắng làm sao cho chiếc bánh ngọt càng thêm thơm và nhẹ. Tôi đã đưa thêm nhiều không khí vào trong cách đánh bột và làm kem, như thế giảm bớt lượng bơ và đường trong công thức làm bánh Paris-Brest. Nhờ vậy, hương bánh vẫn thơm phức mà vẫn không quá ngọt hay quá béo. Đâu là những loại bánh ngọt của Pháp được bán chạy trên thế giới từ trước tới nay ? Ông Philippe Conticini cho biết : Philippe Conticini : Người ta thường hay nhắc đến loại bánh su phồng nhồi kem, ngoài ra còn có bánh Saint-Honoré, các loại bánh tart trái cây hay bánh kem chanh phủ một lớp bánh men (meringue). Tất nhiên, các loại bánh macaron hay kiểu bánh chocolat đều thịnh hành không kém. Tuy vậy, có một số loại bánh kinh điển cũng đang dần biến mất. Chẳng hạn như kiểu bánh Moka : đây là một loại bánh cà phê rất nổi tiếng vào đầu thế kỷ XIX trong ngành làm bánh ngọt Pháp, được xem là do bậc thầy Antonin Carême sáng chế vào những năm 1810. Bánh Moka được làm với bánh bông lan hoặc bánh quy mềm, ngâm trong sirô cà phê. Tiền thân của Moka là bánh quillet gồm hai lớp bánh bông lan (génoise) kẹp ở giữa một lớp kem bơ cà phê đánh cho thật nhuyễn, màu sắc mịn màng. Thợ làm bánh có thể làm theo hàng ngàn cách khác nhau, nhưng Moka phải luôn luôn có kem bơ hương cà phê. Tôi đã làm lại loại bánh này vào năm 2009, với một kiểu bánh thon tròn có hình dạng giống như hạt cà phê. Thật không may, loại bánh Moka này không bán chạy bằng các kiểu bánh sô cô la hay bánh su nhân vani cho nên tôi đã ngưng làm các kiểu bánh hương cà phê. Từ khắp nơi trên thế giới, nhiều người tìm đến Paris để học các kỹ thuật làm bánh ngọt của Pháp. Theo ông Philippe Conticini, những thợ làm bánh này sau đó thích nghi cách chế biến của họ theo khẩu vị của thành phần thực khách, theo từng vùng miền hay địa phương. Philippe Conticini : Vâng, nước Pháp thực sự nổi tiếng nhờ truyền thống làm bánh ngọt.  Trong mọi trường hợp, Pháp đã sáng chế nhiều kỹ thuật cho ngành này. Và giờ đây, mọi người đến từ khắp nơi trên thế giới để học kỹ thuật này, cho dù từ Nhật Bản, Brazil, Hoa Kỳ hay Úc. Sau đó, họ trở về quê nhà để truyền lại kỹ thuật này, những cách làm bánh mà họ đã từng học. Sau đó, đến phiên họ truyền đạt và đào tạo các bếp phó cũng như những tay thợ làm bánh ngọt, những người mà sau này sẽ trở thành bếp chính khi đã vững tay nghề.  Dù ở đâu đi chăng nữa, những nhà làm bánh ngọt này sẽ thích nghi cách làm bánh theo văn hóa cũng như khẩu vị của từng vùng miền qua việc dùng các loại trái cây, hương thơm hay gia vị. Quá trình thích nghi này chắc chắn sẽ khiến họ nghĩ ra những kỹ thuật khác, những cách làm mới. Chẳng hạn như ở Nhật Bản, ta có thể thấy rõ rnghề làm bánh ngọt đang phát triển mạnh, nhiều kỹ thuật hiện đại đang được sử dụng để phục vụ cho nghề làm bánh ngọt nói riêng, nghề nấu ăn nói chung. Trong thời gian làm việc ở Nhật, tôi đã có dịp thưởng thức loại bánh cuộn làm với đậu đỏ azuki của Nhật Bản. Món tráng miệng này là một trong những món ngọt tuyệt vời nhất mà tôi đã từng ăn. Có lẽ cùng vì người Âu Mỹ có một quan niệm rất khác về đậu đỏ, trong khi người Nhật lại chế biến món này một cách rất thơm ngon nhẹ nhàng, thay đổi hẳn cách nhìn cũng như lối tiếp cận thức ăn, trái với những gì mọi người thường nói. Nếu điều đó làm được ở Nhật Bản, thì cũng có thể thích nghi với các quốc gia khác. Trong những chuyến đi du lịch, tôi thấy rằng nghề làm bánh ngọt ở nhiều nơi mang nhiều ảnh hưởng của Pháp, vừa mang tính kỹ thuật vừa có nhiều nét quyến rũ kỳ lạ. Một khi đã nắm vững những kỹ thuật làm bánh cơ bản, nhà làm bánh ngọt sau đó có thể thỏa sức biến tấu sáng tạo với vô số hương vị, kể Theo tôi, điều đó vẫn hợp với việc tái thể hiện những kiểu bánh "kinh điển".

Hoa Kỳ đối mặt với làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế sau khi quân đội nước này tiến hành một loạt cuộc không kích nhằm vào các tàu thuyền bị nghi ngờ vận chuyển ma túy trên vùng biển Caribe và Đông Thái Bình Dương. Đặc biệt, một cuộc tấn công tiếp theo vào ngày 2 tháng 9, nhắm vào những người sống sót trên một con tàu đã bị vô hiệu hóa đã châm ngòi cho sự phẫn nộ từ Liên Hợp Quốc, các tổ chức nhân quyền và giới chuyên gia pháp lý.

Ngày 02/12/2025, tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp đặc sứ Mỹ Steve Witkoff để thảo luận về bản kế hoạch hòa bình do tổng thống Donald Trump đề xuất, bao gồm 28 điểm được rút xuống còn 19 điểm. Sau năm giờ trao đổi, điện Kremlin cho biết chưa đạt được đồng thuận về những vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng và sáp nhập. Tuy nhiên, theo đánh giá từ nhiều quan sát, bất chấp các nỗ lực ngoại giao từ nhiều phía, Nga sẽ không vội vã đúc kết thỏa thuận hòa bình vì nhiều lý do. Áp lực ngoại giao, chính trị và quân sự Trong vòng tám ngày, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã hai lần đến Paris gặp gỡ đồng cấp Pháp Emmanuel Macron kể từ khi bản kế hoạch hòa bình 28 điểm do tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất được tiết lộ. Tổng thống Zelensky có thể kỳ vọng điều gì từ phía Pháp ? Sử gia quân sự Benoist Bihan, trong một chương trình truyền hình của báo Pháp Le Figaro, nhận định nguyên thủ Ukraina đến Pháp trước hết là để tìm kiếm một điểm tựa về ngoại giao vào lúc ông đang gặp khó khăn ít nhất trên ba phương diện : « Một mặt, ông ấy chịu áp lực quân sự từ Nga ngày càng mạnh trên chiến tuyến. Mặt khác, còn có sức ép chính trị và ngoại giao từ phía Mỹ buộc ông phải nhanh chóng ký kết một hiệp định hòa bình với những điều khoản mà vì những lý do chính trị nội bộ có lẽ khó thể chấp nhận được đối với người dân Ukraina. Hơn nữa, ông Zelensky, hiện đang bị suy yếu bởi vụ bê bối tham nhũng, dường như đang rơi vào tình huống mà những người theo đường lối cứng rắn, những người mang tư tưởng chủ nghĩa dân tộc cực đoan chắc chắn sẽ từ chối một nền hòa bình được coi theo các điều kiện của Matxcơva ». Người ta « thật khó mà không thấy chút lo lắng, thậm chí hoảng loạn từ phía tổng thống Zelensky », theo quan sát của cựu đại sứ Pháp tại Washington, Gérard Araud, trên kênh truyền hình tư nhân Pháp LCI. Vào thời điểm nhiều « pháo đài » của Ukraina như Povrovsk hay Vovchansk, những thành phố chiến lược, được cho là đã thất thủ, những cam kết viện trợ quân sự cho Ukraina từ châu Âu đang bị suy yếu dần. Châu Âu : Nguồn hỗ trợ tài chính, quân sự hạn hẹp Kho vũ khí đã qua sử dụng được dùng để trang bị cho Ukraina nay đã cạn kiệt, và một phần lớn số thiết bị này đã bị phá hủy trên chiến trường. Giờ đây, điều châu Âu có thể làm cho Ukraina là viện trợ tài chính, mà việc sử dụng khối tài sản Nga bị phong tỏa tại châu Âu, hiện do cơ quan tài chính Euroclear trụ sở tại Bỉ quản lý, đang là vấn đề gây tranh cãi. Tuy nhiên, theo đánh giá của nhà sử học quân sự Benoist Bihan, đây còn là điều « vạn bất đắc dĩ », vì việc sử dụng nguồn tài chính này cũng chẳng thể cải thiện được tình hình quân sự của Ukraina: « Đối với quân đội Ukraina, hàng tỷ đô la này sẽ đòi hỏi mất rất nhiều thời gian trước khi có thể được chuyển đổi thành những gì họ còn thiếu, cụ thể là vũ khí và nhất là thành những gì châu Âu không thể giúp đỡ họ, đó là cuộc khủng hoảng nhân sự. Quân đội Ukraina là một đội quân thiếu hụt cơ cấu nhân lực ». Những ngày cuối tháng 11 đầu tháng 12/2025, những nỗ lực ngoại giao từ Mỹ, Ukraina và châu Âu chưa cho thấy một tia hy vọng nào về hòa bình cho Ukraina. Sau năm giờ hội đàm giữa tổng thống Nga Vladimir Putin và đặc sứ Mỹ Steve Witkoff, điện Kremlin thông báo đôi bên chưa đạt được một thỏa hiệp nào về các vùng lãnh thổ mà Nga chiếm đóng và đòi sáp nhập. Nguy cơ chiến tranh kéo dài có thể là điều khó tránh. Và trong trường hợp này, nhà nghiên cứu về chiến lược quân sự Pháp, Benoist Bihan, trả lời Le Figaro, khẳng định Nga giờ có đủ tiềm lực để tiếp tục thực hiện chiến tranh như năm 2022. Điều này được thể hiện rõ qua khả năng của Nga duy trì liên tục các cuộc tấn công kể từ năm 2023. Kiev : Hạn chế về hỏa lực và sai lầm chiến lược Theo giải thích của Benoist Bihan, thiệt hại về nhân mạng của Nga trong năm 2025 đã giảm một nửa so với 2024, năm được cho là ác liệt nhất, và nhịp độ thiệt quân của Nga nằm trong khoảng từ 800 – 1200 quân mỗi tuần, mà đỉnh điểm có khi lên đến 1.400 quân. Cùng giai đoạn này, phía Ukraina cũng hứng chịu thiệt hại nhân mạng nặng nề. Benoist Bihan thừa nhận không thể biết được con số chính xác, nhưng đó sẽ là con số thống kê « khiếp hãi », có thể cao hơn rất nhiều so với Nga. Một mặt là do Nga đã tăng cường mạnh hỏa lực so với Ukraina khi điều động thêm không quân, các loại đạn pháo, đặc biệt là drone. Bên cạnh đó, với khoảng 140 triệu dân, Nga vẫn dễ dàng huy động thêm quân so với Ukraina chỉ có 28 triệu dân. Nước Nga của ông Putin còn có được một sự hậu thuẫn quân sự hiếm có từ Bắc Triều Tiên về đạn pháo và nhất là nhân lực, điều mà châu Âu đã không thể cung cấp. Mặt khác, đó còn là do sai lầm chiến lược của Ukraina. Khi tiến hành cuộc xâm nhập vào Kursk, vùng lãnh thổ của Nga, quân đội Ukraina hy vọng có thể chuyển hướng quân Nga trên mặt trận Donbass và mở ra một mặt trận thứ cấp, một điểm « cầm chân » quân Nga, để rồi có thể ghi điểm chính trị, nhất là đối với phương Tây, nhằm chứng tỏ rằng Kiev vẫn có khả năng tiến hành các chiến dịch tấn công và gây bất ngờ cho đối thủ. Chỉ có điều chiến dịch này đã để lại một khoảng trống chiến lược mà Nga đã tận dụng thành lợi thế chiến trường. Chuyên gia Benoist Bihan giải thích tiếp : « Nga đã nhanh chóng điều chỉnh, tái triển khai quân dự bị vì họ có sẵn, và điều đó đã trở thành một vấn đề thực sự lần này là cho phía Ukraina. Nói một cách khác, một khi họ đã xâm nhập vào lãnh thổ Nga, về mặt chính trị, việc từ bỏ những gì họ đã đạt được là rất phức tạp, và Nga đã lợi dụng điều này để sử dụng, trong vài tuần, thậm chí vài tháng, lực lượng dự bị chiến lược của quân đội Ukraina, mà họ đang thiếu để đối phó với các cuộc tấn công của Nga ». Chiến lược trì hoãn của tổng thống Nga Nhìn từ tổng quan này, nhà sử học về quân sự ghi nhận Ukraina khó thể tìm lại được thế chủ động, sự năng động như năm 2022, vào đầu cuộc chiến. Nhìn vào các chỉ số, tất cả các xu hướng đều trong « báo động đỏ ». Ukraina thiếu nghiêm trọng những người lính có kinh nghiệm để thực hiện các mục tiêu chiến lược, làm tiêu hao nguồn lực Nga, hoặc có thể ngăn chặn quân Nga, để rồi có thể dựa trên cơ sở này tiến hành các cuộc đàm phán. Đây cũng có lẽ là lý do vì sao Hoa Kỳ của Donald Trump hối thúc Ukraina ký kết hiệp định hòa bình. Khi nguyên thủ Mỹ nói rằng, « mọi thứ đang diễn ra không tốt đẹp ở Ukraina », đơn giản chỉ vì, « về mặt quân sự, thời gian càng trôi qua, vị thế đàm phán của Ukraina và các đồng minh càng yếu đi ». Chuyên gia Benoist Bihan nhận xét « Nga hiểu rất rõ điều đó và đây là lý do vì sao họ cố tình trì hoãn các cuộc đàm phán. Tôi có cảm giác ông Putin không mấy vội vã ký kết thỏa thuận hòa bình bởi vì ông ấy biết hoặc nghĩ rằng càng kéo dài, thì các điều kiện mà ông ấy có thể áp đặt sẽ càng khắt khe hơn ». Chiến tranh Ukraina, hay « chiến dịch quân sự đặc biệt » mà Nga khởi xướng, lúc ban đầu được xem là một thất bại quân sự của Nga do việc đánh giá thấp nghiêm trọng tình trạng chuẩn bị và ý chí chiến đấu của quân đội Nga, cũng như là do thái độ tự mãn về năng lực của một đội quân chưa bao giờ tiến hành một cuộc chiến quy mô lớn như thế kể từ khi Liên Xô sụp đổ, thì nay Nga cũng đã cho thấy khả năng thích ứng với thực tế chiến trường. Giao chiến với Nga, liệu Châu Âu có đủ sức ? Về phía Ukraina, nhà sử học Benoist Bihan cho rằng Kiev cũng đã phạm sai lầm xem thường khả năng hồi phục tiềm lực của Nga sau thành công bất ngờ của cuộc kháng chiến chống Nga năm 2022. Bất chấp nguồn viện trợ quân sự phương Tây, quân đội Ukraina đã phải đối đầu với quân đội Nga, vốn đã có thời gian để phục hồi và lấy lại phần nào sự tự tin. Kể từ năm 2023, Ukraina rơi vào bế tắc chiến lược. Hôm 01/12, vài giờ trước khi diễn ra cuộc gặp với phái đoàn Mỹ tại điện Kremlin, tổng thống Putin không ngần ngại dọa rằng « Nga đã sẵn sàng nếu châu Âu muốn chiến tranh và bắt đầu cuộc xung đột trước ». Nếu ngày mai sẽ xảy ra chiến tranh với Nga, liệu châu Âu có đủ lực để đối phó ? Về điểm này, chuyên gia quân sự khẳng định là « Không ». Ông giải thích : « Quân đội châu Âu không tồn tại; đó là quân đội của từng quốc gia riêng lẻ, của từng quốc gia châu Âu khác nhau. Và đó là nơi bắt đầu của sự bất định, bởi vì chúng ta có những đội quân như quân đội Pháp, tương đối dày dạn kinh nghiệm và được chuẩn bị tốt. Chúng ta có những đội quân như quân đội Đức, vẫn đang trong quá trình tái thiết và do đó sẽ mất vài năm để đạt được hiệu quả chiến đấu. Và rồi chúng ta có quân đội của các quốc gia nhỏ hơn, có ít nguồn lực hơn và ít kinh nghiệm chiến đấu hơn. Vì vậy, sẽ có sự chênh lệch về trình độ chuyên môn giữa các đội quân trong liên minh NATO. Họ có các quy trình chung, nhưng hiện nay rõ ràng họ chưa sẵn sàng để tiến hành chiến tranh, và đặc biệt là không sẵn sàng tiến hành chiến tranh trong điều kiện như ở Ukraina ! »

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đe dọa sẽ tấn công bằng bộ binh vào Venezuela, để phá vỡ cái mà ông ta cho là ‘một mạng lưới buôn bán ma túy rộng lớn'. Quân đội Hoa Kỳ đã bố trí hàng ngàn binh sĩ và hàng chục tàu chiến đến vùng Caribe, trong khi chiến dịch không kích của Mỹ, vốn đã khiến ít nhất 83 người thiệt mạng, vẫn đang tiếp diễn. Nhưng liệu một cuộc chiến tranh toàn diện với quốc gia láng giềng Nam Mỹ này, có khả năng xảy ra hay không?

Người dân Ukraine thận trọng một cách lạc quan rằng chiến tranh có thể sớm kết thúc, khi Tổng thống Volodymyr Zelenskyy cho biết, kế hoạch hòa bình sửa đổi của Hoa Kỳ dành cho Ukraine, có vẻ dễ chấp nhận hơn. Điều này diễn ra trong bối cảnh, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng ,đây có thể là bước ngoặt đối với an ninh châu Âu, khi Ukraine tăng cường quốc phòng dài hạn, với một thỏa thuận mua máy bay chiến đấu lớn của Pháp.

Stablecoin neo giá theo đồng đô la là một vũ khí chiến lược mới của Washington. Với Genius Act, chính quyền Trump trang bị cho nước Mỹ thêm một công cụ để mở rộng ảnh hưởng của đồng đô la. Tiền ảo Cryptocurrency là một mặt trận mới trong cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Chính sách kinh tế trong nhiệm kỳ hai của tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và những cuộc xung đột quân sự trên thế giới, sự đối đầu giữa hai siêu cường kinh tế toàn cầu và mức nợ công khổng lồ của Mỹ từng bước làm lung lay hệ thống tiền tệ quốc tế, vốn đã được đình hình từ sau Đệ Nhị Thế Chiến. Lợi thế áp đảo của đồng đô la với phần còn lại trên thế giới có khuynh hướng bị nhân dân tệ của Trung Quốc lấn át. Để làm chủ lại tình hình, Washington đặt cược vào công nghệ số và tiền digital Cryptocurrency.  Xa lánh đô la ?  Tháng 4/2025, tổng thống Donald Trump thông báo áp dụng chính sách « thuế đối ứng » với toàn cầu. Lập tức các chỉ số chứng khoán lao dốc. Cùng lúc hai chủ nợ lớn của Mỹ là Nhật Bản và Trung Quốc mạnh tay bán ra một số công trái phiếu của Hoa Kỳ mà Tokyo và Bắc Kinh đang nắm giữ. Bên cạnh đó là những tuyên bố của chủ nhân Nhà Trắng thách thức tính độc lập của Ngân Hàng Trung Ương và mức nợ khổng lồ của chính quyền liên bang khiến đồng đô la mất giá. Ba tháng sau, tổng thống Trump ban hành sắc lệnh Genius Act thiết lập một khung pháp lý toàn diện cho các loại tiền mã hóa, mà tỷ giá được gắn chặt vào với đồng đô la. Đà phát triển của các công nghệ kỹ thuật số đang làm thay đổi toàn cảnh tài chính tại Hoa Kỳ. Donald Trump từ trước khi ra tranh cử nhiệm kỳ thứ hai, ông và gia đình đã phát hành một đơn vị tiền tệ ảo cá nhân. Tại Nhà Trắng, ông chủ địa ốc New York này muốn biến nước Mỹ thành « quê hương của tiền điện tử », đặc biệt là của tiền ảo Stablecoin và cũng để sử dụng công cụ này như một vũ khí ngoại giao và địa chính trị. Đâu là những lợi thế và rủi ro của Cryptocurrency ? Mỹ đang tính toán những gì và đây phải chăng là mặt trận mới trong cuộc đọ sức với Trung Quốc ? Trên đài phát thanh Pháp France Culture hôm 15/11/2025, chuyên gia về tiền tệ Olivier Blanchard, nguyên kinh tế trưởng Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF cho rằng chính sách kinh tế, các đòn thuế quan của tổng thống Trump khiến cộng đồng quốc tế có khuynh hướng giữ khoảng cách với đô la Mỹ :  « Từ khi Trump trở lại cầm quyến, mọi người bắt đầu tự hỏi, mua công trái phiếu kỳ hạn 10 hay 20 năm do kho bạc Mỹ phát hành có còn là điều hợp lý và an toàn nữa hay không. Mặt khác, vấn đề là nếu không đầu tư vào Mỹ, vào công trái phiếu của Hoa Kỳ, thì giới tài chính có nhiều lựa chọn nào hay không ? Nhìn sang thị trường châu Âu, tiềm năng của cả khối này gộp lại có vẻ cũng có triển vọng. Nhưng hiện tại Đức, Pháp đơn phương phát hành công trái phiếu. Riêng Eurobond thì vẫn còn ở quy mô rất hạn hẹp. Cụ thể là vào lúc thị trường công trái phiếu của Mỹ là 30.000 tỷ đô la thì khối Euro mới chỉ phát hành 1.000 tỷ euro công trái phiếu, tức là thị trường châu Âu chỉ bằng 1 phần 30 so với của Hoa Kỳ. Do vậy trước mắt, tôi cho rằng đô la vẫn có giá trị ổn định cao và vẫn là một đơn vị dự trữ an toàn ». Giới hạn từ việc chính trị hóa đồng đô la Có điều ngoài đồng đô la ra thì cũng không một đơn vị tiền tệ nào đủ sức cạnh tranh với đồng tiền của Mỹ. Đó là lý do Washington từ trước tới nay chưa bao giờ ngần ngại khai thác các lợi thế của đô la vì mục tiêu địa chính trị. Kinh tế gia Hélène Rey, trường quản trị kinh doanh London Business School trả lời đài France Culture :   « Do đô la là một đồng tiền được sử dụng rất rộng rãi trong các giao dịch quốc tế, cho nên khi Hoa Kỳ dùng đô la như một vũ khí vì những mục tiêu địa chính trị - như việc cắt Nga khỏi hệ thống giao dịch của các ngân hàng quốc tế SWIFT, do tầm quan trọng của đồng đô la, đồng tiền của Mỹ trở thành một vũ khí cực kỳ mạnh. Chính ở đây ta thấy điểm giao thoa giữa quyền lực, quan hệ quốc tế và tài chính. Và bởi vì vũ khí này quá mạnh, cho nên một số quốc gia – như Trung Quốc và trước đó là Nga, đã cố gắng thoát khỏi hệ thống tiền tệ truyền thống này để xây dựng những hệ thống song song ». Mỹ cũng dùng đòn chia để trị Cũng trong khuôn khổ chương trình của đài France Culture, Eric Monnet giáo sư trường Paris School of Economics (PSE) nhấn mạnh : Washington đang kỳ vọng vào tiền mã hóa để giành lại sân chơi đang bị Trung Quốc gặm nhấm :  « Ngày càng có ít quốc gia chấp nhận đồng đô la như một đồng tiền sử dụng trên thực tế. Chính điều đó có lẽ khiến Hoa Kỳ lo ngại. Washington cảm thấy ảnh hưởng của đô la đang bị thu hẹp lại và nhất là nhiều quốc gia dưới áp lực của Bắc Kinh muốn khẳng định họ tự chủ trên phương diện tiền tệ, để bớt phải phụ thuộc vào đồng tiền của Mỹ. Một lần nữa trên hành trình đi tìm ‘sự độc lập' này, Trung Quốc đã chủ động và lại còn chứng tỏ tính ưu việt của mình. Bắc Kinh có sức thuyết phục để nhiều quốc gia trên thế giới tin tưởng hơn vào Trung Quốc, tin tưởng có thể phát triển mà không  phụ thuộc vào Hoa Kỳ. Chính vì vậy mà Washington muốn giành lại thế thượng phong, giành lại ảnh hưởng cho đơn vị tiền tệ của Hoa Kỳ và đã có những cử chỉ thân thiện với Achentina hay El Salvador, những nước có lập trường thân Mỹ. Chúng ta biết tính cách của Donald Trump ông chỉ muốn đàm phán song phương để áp đặt đối phương phải hành động theo các quy tắc do ông áp đặt ». Nguy cơ khủng hoảng tài chính ngân hàng Về câu hỏi sử dụng các loại tiền mã hóa, có nguy hiểm hay không, Olivier Blanchard đưa ra hai yếu tố để trả lời. « Nhìn từ góc độ của các ngân hàng, tiền ảo thực sự là một thảm họa. Hai mối nguy hiểm lớn liên quan đến Stablecoin đặt ra là thứ nhất nếu các thân chủ ồ ạt dùng tiền ảo này, thì họ sẽ rút tiền ủy thác khỏi các ngân hàng, tức là các ngân hàng không còn vốn để hoạt động, không thể cấp tín dụng, không thể sinh lời … Đe dọa thứ hai, là khi có Stablecoin trong tay, người ta dễ mang đi đầu tư ở những nơi khác để kiếm lãi. Hiện đã mọc lên rất nhiều những trang quảng cáo rất ‘hời', hứa hẹn những mức lãi rất cao. Nhưng bỏ tiền vào đó có an toàn hay không ? Bởi vì những điểm đến đầu tư đó, phần lớn không có ai quản lý. Các hoạt động tài chính đó hoàn toàn nằm ngoài các khuôn khổ quản lý của các giới chức có thẩm quyền. Thành thử người ta dễ bị lừa, dễ mất tiền. Từ đó nảy sinh mầm móng của một cuộc khủng hoảng và đó cũng là thêm một rủi ro nghiêm trọng đe dọa toàn bộ hệ thống tài chính, ngân hàng ». Xung đột lợi ích cá nhân và nghi ngờ tham nhũng Tuy nhiên trong trường hợp của đạo luật đầu tiên tại nước Mỹ về Cryptocurrency được tổng thống Trump ban hành, giáo sư Eric Monnet nêu bật hai nghi vấn liên quan đến đạo luật Genius Act :  « Trump quyết liệt thúc đẩy đạo luật Genius Act, đặt nền tảng pháp lý cho các hoạt động trong lĩnh vực Cryptocurrency. Nhưng ở đây có vấn đề xung đột lợi ích. Một là người ta cho rằng tổng thống Trump đã tạo ra một khung pháp lý vì lợi ích cá nhân và của gia đình ông. Thứ hai, qua các tiết lộ trên báo chí - là điểm mà hiện nay nhiều người thậm chí cho rằng đó là hành vi mang tính chất tham nhũng. Thí dụ như trường hợp đang được bàn luận nhiều nhất hiện tại là việc một quỹ đặc biệt thuộc chính phủ Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất đã mua lại 2 tỷ đô la tiền điện tử do chính tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và gia đình ông phát hành. Lạ thay là chỉ vài ngày sau đó, Washington đã dỡ bỏ một lệnh cấm xuất khẩu trước đây liên quan đến các dòng chip mà tập đoàn Nvidia sản xuất, đó là loại bỏ điện tử thiết hiếu trong lĩnh vực công nghệ trí tuệ nhân tạo. Hoa Kỳ từng viện lý do ‘an ninh quốc gia' cấm xuất khẩu loại chip này sang Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất nhưng sau khi Abou Dabi mua vào 2 tỷ đô la tiền ảo do tổng thống Mỹ và gia đình ông Trump phát hành thì vương quốc Trung Đông này lại được nhập khẩu chip của Nvidia. Ngoài ra Donald Trump đã nhiều lần nhấn mạnh rằng đầu tư và mua vào đồng tiền ảo của gia đình Trump là một hành động chứng minh cho lòng yêu nước ».    Cơ hội trốn thuế và phát triển các hoạt động phi pháp Hélène Rey đưa hai nguy cơ khác khi sử dụng các loại tiền crypto. Mối nguy hiểm thứ nhất mang tính trừu tượng với đa số công luận, là khi dùng tiền ảo, stable coin mà tỷ giá được gắn chặt vào đồng đô, thì một nền kinh tế đang trỗi dậy khó mà tự động điều chỉnh chính sách tiền tệ của mình. Nhưng hiểm họa thứ nhì dễ hiểu hơn như Hélène Rey giải thích : « Đây chính là công cụ để trốn thuế, để lẩn tránh mọi hình thức kiểm soát vốn, mọi quy luật tài chính, tiền tệ. Hệ quả kèm theo là biến tiền ảo stablecoin thành một công cụ phổ biến sử dụng trong các loại giao dịch phi pháp, trong các đường dây dark web. Các hoạt động phi pháp kiểu này được thuận lợi và càng dễ phát triển hơn và tôi nghĩ điều đó sẽ đem lại nhiều hệ quả đối với kinh tế vĩ mô ».  Tham vọng của Bắc Kinh Riêng trong trường hợp của Trung Quốc, Hélene Rey gắn liền việc Bắc Kinh phát triển đồng tiền ảo với mục đích quốc tế hóa đồng nhân dân tệ, để bớt phụ thuộc vào đô la Mỹ. Từ 2014 Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã phát triển đồng nhân dân tệ digital : « Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) cũng là ngân hàng trung ương đầu tiên triển khai một dạng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC). Tuy nhiên họ không thật sự thành công vì bị chính các đồng tiền ảo do các tập đoàn như Tencent và Alibaba cạnh tranh. Họ cũng không cạnh tranh lại với những ứng dụng như tức Alipay và WeChat Pay, vốn đã rất phổ biến và được dân Trung Quốc sử dụng rộng rãi từ lâu nay. Điều đó không cấm cản Ngân Hàng Trung Ương Trung Quốc giành lại quyền kiểm soát và đã cho phát hành đồng nhân dân tệ kỹ thuật số. Có lẽ định chế này và giới lãnh đạo ở Bắc Kinh đang đặt cược vào công nghệ để thúc đẩy hơn nữa việc quốc tế hóa đồng nhân dân tệ ». Giành lại hào quang sợ bị đánh mất  Eric Monnet cũng đồng quan điểm. Ông cho rằng Washington đang đẩy mạnh việc phát triển tiền crypto trước hết là để giành lại ảnh hưởng đang bị mai một của đô la, và nhất là muốn tránh để bị Trung Quốc lấn sân và cũng được hưởng « những lợi thế vô cùng to lớn » nếu như nhân dân tệ trở thành một đơn vị tiền tệ quốc tế, một đơn vị dự trữ an toàn. « Chiến lược hiện nay của Bắc Kinh là làm thế nào để ngày càng nhiều quốc gia sử dụng đồng nhân dân tệ trong các giao dịch thương mại. Ngân hàng Trung ương Trung Quốc chủ trương cấp tín dụng cho các quốc gia khác và một khi họ vay được tiền của Trung Quốc thì sẽ nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc, thanh toán bằng nhân dân tệ.  Vấn đề đặt ra là từ trước tới nay, Bắc Kinh áp dụng chiến lược này với những quốc gia chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về mặt địa chính trị địa chính trị của mình, như với Bắc Triều Tiên, Mông Cổ hay gần đây hơn là với Nga. Đó cũng là những quốc gia ít hoặc gần như không dùng đô la. Nhưng khi Bắc Kinh áp dụng chính sách này với những đối tác ngoài vùng ảnh hưởng, như là với Brazil hay Chilê … thì những quốc gia liên quan họ cần được bảo đảm rằng nếu như có trục trặc, dự trữ tiền tệ họ có trong tay vẫn có thể được chuyển sang thành những đơn vị tiền tệ khác. Đó là lợi ích khi sử dụng tiền ảo như stable coin. Hơn nữa đây cũng là lý do vì sao mà Trung Quốc vẫn luôn nắm giữ rất nhiều đô la Mỹ ».

Một thẩm phán tại Hoa Kỳ đã bác bỏ hai cáo buộc hình sự cấp cao do chính quyền Trump đưa ra, đối với những người bị coi là kẻ thù của Tổng thống. Vị thẩm phán cho rằng chính quyền đã vi phạm Hiến pháp, khi bổ nhiệm Lindsay Halligan để truy tố hai người nói trên, khiến các cáo buộc mà bà này đưa ra là bất hợp pháp.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine đã gần kề, trong khi Volodymyr Zelenskyy đã đồng ý về nguyên tắc một khuôn khổ hòa bình mới do Hoa Kỳ đề xướng.

Các nhà lãnh đạo thế giới đã ca ngợi hội nghị thượng đỉnh G20 đầu tiên tại châu Phi là một thắng lợi cho chủ nghĩa đa phương, ngay cả khi họ đang giải quyết các thách thức về biến đổi khí hậu, bất bình đẳng và chiến tranh, trong bối cảnh các cuộc cạnh tranh địa chính trị đang thay đổi. Sự vắng mặt đáng chú ý của Tổng thống Donald Trump đã đặt ra câu hỏi về vai trò của Hoa Kỳ trong một trật tự thế giới đang thay đổi.

Quốc hội Hoa Kỳ đã bỏ phiếu với tỷ lệ áp đảo để công bố các hồ sơ của Bộ Tư pháp liên quan đến Jeffrey Epstein, nhà tài phiệt từng bị kết án tội phạm tình dục. Quyết định này được đưa ra sau nhiều tháng gây tranh cãi, trong bối cảnh các nạn nhân hy vọng việc công khai tài liệu sẽ mang lại một phần công lý sau nhiều năm chờ đợi.

Ít nhất 25 người Palestine đã thiệt mạng trong bốn cuộc không kích của Israel trên khắp Gaza, bất chấp lệnh ngừng bắn mong manh đã được áp dụng kể từ tháng 10. Bạo lực tiếp tục leo thang trên khắp Bờ Tây, sau khi hai thiếu niên Palestine dùng dao giết chết một thường dân Israel và khiến ba người khác bị thương. Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã bỏ phiếu thông qua một nghị quyết do Hoa Kỳ soạn thảo, nhằm chấm dứt chiến tranh ở Gaza.

Quân đội Venezuela tuyên bố sẽ bảo vệ đất nước, khi một tàu chiến Mỹ trọng tải 100 ngàn tấn, đang đồn trú trong vùng biển của nước này. Việc bố trí chiếc hàng không mẫu hạm diễn ra, sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ công bố một chiến dịch mới, nhằm chống nạn buôn bán ma túy ở Tây bán cầu, thế nhưng vẫn còn nhiều lo ngại về tính hợp pháp của các hoạt động này và tính xác thực của những cáo buộc của họ.

Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng năm 2026 đạt 10% trở lên “để tạo đà, tạo lực, tạo thế cho tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo, GDP đầu người đạt 5.500 đô la” (1). Đây là hai trong số 15 chỉ tiêu về kinh tế-xã hội trong kế hoạch dự kiến năm 2026 để đạt hai mục tiêu 100 năm đã đề ra : Đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Ngày 19/10/2025, thủ tướng Phạm Minh Chính thừa nhận mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số những năm tới là không dễ đạt được, nhưng không thể không làm. Chính phủ duy trì mức tăng trưởng 8% cho năm 2025 (thấp hơn so với dự báo hồi đầu năm) nhờ vào việc “nền kinh tế Việt Nam đã chứng minh được khả năng phục hồi bất chấp những cú sốc bên ngoài”. Tuy nhiên, các định chế tài chính, ngân hàng quốc tế đưa ra mức thẩm định thấp hơn : từ 6,5% đến 6,7%. Chính phủ xác định phải thay đổi mô hình kinh tế, hiện vẫn dựa vào gia công, nhập khẩu và mô hình tăng trưởng, chủ yếu đến từ vốn, lao động (2). Tuy nhiên, những thay đổi này liệu có thể mang lại kết quả ngay năm 2026 để góp phần cho mục tiêu tăng trưởng 10% ? Tăng trưởng của Việt Nam vẫn phụ thuộc rất lớn vào xuất khẩu, đặc biệt là thị trường Mỹ, mức thuế hải quan 20% áp dụng đối với hàng hóa của Việt Nam, cũng như những xáo trộn trên thế giới do thuế đối ứng của Mỹ, sẽ tiếp tục tác động như thế nào đến hoạt động xuất khẩu của Việt Nam năm 2026 ? Ông Hubert Testard, chuyên gia về châu Á và các thách thức kinh tế quốc tế, tổng biên tập báo mạng Asialyst chuyên về châu Á, chia sẻ một số nhận định với RFI Tiếng Việt. RFI : Chính phủ Việt Nam đưa ra dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 là 8%. Vào tháng 9, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đưa ra dự báo là khoảng 6,7%, còn Ngân hàng Thế giới là 6,6%, Quỹ Tiền tệ Quốc tế là 6,5%. Có thể thấy sự khác biệt rất rõ giữa những mức dự báo này. Liệu chúng ta có thể lạc quan về dự báo được chính phủ Việt Nam đưa ra không ? Hubert Testard : Đúng là có sự khác biệt giữa dự báo chính thức của chính phủ Việt Nam, khá là lạc quan cho năm 2025, và dự báo của các tổ chức quốc tế. Sự khác biệt này có thể là do những gì xuất hiện trong báo cáo của các tổ chức quốc tế thường dựa trên dữ liệu chậm hơn ngày công bố từ một đến hai tháng. Ví dụ, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế - IMF vừa công bố báo cáo thường niên vào ngày 15/10, nhưng dữ liệu đối với Việt Nam có lẽ là những dữ liệu dừng lại vào cuối tháng 8. Vấn đề ở chỗ là Việt Nam đã ghi nhận kết quả quý III rất tốt, với mức tăng trưởng hơn 8% một chút. Và đó là lý do khiến chính phủ Việt Nam lạc quan về tăng trưởng cả năm. Nhưng chúng ta biết rằng quý IV sẽ ít khả quan hơn vì áp lực từ thuế quan của Mỹ. Xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ trong quý I đã rất tốt vì các nhà xuất khẩu lường trước được những vấn đề này và do đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đã tăng gần 30% trong nửa đầu năm. Nhưng rõ ràng, giờ đây mọi chuyện không thể như cũ được nữa và sẽ có tác động trong quý IV. Đọc thêmMỹ-Việt công bố tuyên bố chung về thỏa thuận khung thương mại, Hà Nội vẫn chịu mức thuế quan 20% Nhưng vì kết quả quý III rất tốt, tôi nghĩ rằng nhìn chung, kết quả cả năm sẽ không chênh lệch quá nhiều so với dự báo của chính phủ. Tôi nghĩ con số này sẽ tốt hơn so với những gì Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế hoặc Ngân Hàng Thế Giới dự báo trong số liệu chính thức hiện nay của họ. Theo tôi, kết quả sẽ đạt trên 7% trong năm nay. RFI : Ngày 20/10, thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh “kinh tế Việt Nam khẳng định đủ sức chống chịu trước các cú sốc bên ngoài, tăng trưởng cao hàng đầu thế giới”. Liệu điều này có thể giúp đạt được mục tiêu tăng trưởng 10% cho năm 2026 ? Hubert Testard : Mức 10% vào năm 2026, trái lại, lại quá lạc quan, rất tham vọng. Và theo tôi, có lẽ không thể đạt được đối với Việt Nam, bởi vì bối cảnh quốc tế trong năm 2026 sẽ bớt thuận lợi hơn nhiều. Trước tiên là mức thuế quan trung bình 20% của Mỹ mà ai cũng biết, nhưng cũng phải kể đến nhiều mức thuế đặc biệt khác đối với ô tô, thép, nhôm. Gần đây, còn có một vấn đề khác đối với các nhà xuất khẩu thủy sản Việt Nam, với thông báo ngừng xuất khẩu một số mặt hàng vào năm 2026. Tất cả những điểm này sẽ có tác động nhất định. Ngoài ra, bối cảnh chung ở một số nước khác cũng không đặc biệt hơn. Nghĩa là, nhu cầu của Trung Quốc không mạnh lắm, châu Âu đang cố gắng hạn chế dòng hàng nhập khẩu từ châu Á, đặc biệt là từ Trung Quốc. Vì vậy, bối cảnh quốc tế sẽ kém thuận lợi hơn. Tất cả các tổ chức quốc tế đều dự đoán năm 2026 sẽ có mức tăng trưởng kém hơn một chút so với năm 2025. Vì vậy, việc đạt được 10% trong bối cảnh này, đối với tôi, là không được khả thi lắm. RFI : Ông vừa nhắc đến mức thuế 20% của Mỹ, khả năng thủy sản Việt Nam không được xuất khẩu sang Mỹ năm 2026… những biện pháp này có tác động đến GDP của Việt Nam không trong khi năm 2024, xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm khoảng 30% GDP của Việt Nam ? Hubert Testard : Có, chắc chắn là có. Đã có những đánh giá về tác động này, nhưng chúng ta hãy chờ xem tác động thực sự như thế nào. Theo Quỹ Tiền Tệ Quốc tế - IMF, tác động của chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch của Mỹ gây thiệt hại ít nhất là khoảng 0,5 đến 0,7% GDP cho Việt Nam. Đó là một cú sốc đáng kể và có thể bù đắp được nếu Việt Nam thúc đẩy nhiều hơn nhu cầu nội địa và đa dạng hóa trao đổi thương mại quốc tế. Tuy nhiên, đây vẫn là một cú sốc tiềm tàng khá mạnh. Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP) cũng ước tính xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ có thể giảm 20%. Tôi thấy con số này hơi quá. Nhưng rõ ràng là vẫn sẽ có một cú sốc rất lớn, cho nên Việt Nam sẽ phải bù đắp cú sốc này bằng nhiều biện pháp khác nhau trên thị trường nội địa cũng như đa dạng hóa trao đổi thương mại. Đọc thêmViệt Nam : “Bạn” hay “thù” trong chính sách đánh thuế của Trump ? RFI : Mô hình tăng trưởng của Việt Nam phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng, đầu tư công và xuất khẩu, chủ yếu từ các nhà đầu tư nước ngoài. Liệu mô hình này có còn phù hợp trong tương lai ? Hubert Testard : Rõ ràng là phải thay đổi mô hình này. Đó là điều mà Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OCDE) khuyến nghị trong báo cáo tháng 06/2025 về Việt Nam. Tổ chức này đưa ra một loạt đề xuất để mô hình tăng trưởng của Việt Nam tiến triển. Tôi nghĩ là trong bối cảnh nhu cầu quốc tế sẽ phức tạp, Việt Nam cần phát triển nhu cầu nội địa nhiều hơn hiện tại. Dù sao vẫn có một số điểm tích cực, ví dụ như tiền lương ở Việt Nam đang tăng nhanh hơn so với các nước ASEAN khác. Và đó là một cách tốt để hỗ trợ nhu cầu nội địa. Nhưng vẫn còn nhiều vấn đề khác, ví dụ, chi tiêu về xã hội rõ ràng là không đủ, đặc biệt là cho người cao tuổi. Cho nên lương hưu, đặc biệt là lương hưu tối thiểu, là một vấn đề. Ngoài ra, chi tiêu cho giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học, cũng không đủ. Chúng ta biết rằng kinh phí mà thanh niên Việt Nam phải trả để học đại học là quá cao, và khiến một bộ phận người trẻ không muốn hoặc không thể theo học. Đó là điều cần phải thay đổi bởi vì Việt Nam ngày càng cần một lực lượng lao động được đào tạo bài bản và có trình độ để đạt được tăng trưởng hiệu quả hơn và hướng tới các công nghệ khác. Đọc thêmĐể duy trì tăng trưởng cao, Việt Nam buộc phải thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân Ngoài ra, còn có một vấn đề tiềm ẩn khác đang bắt đầu nổi lên, đó là tình trạng lão hóa dân số. Hiện nay, những người trên 65 tuổi chiếm 15% dân số Việt Nam, còn khá thấp so với các quốc gia khác. Tuy nhiên, điều này sẽ thay đổi rất nhanh chóng và sẽ đạt hơn 30% vào năm 2050, đồng nghĩa với việc chi tiêu xã hội cho y tế và hưu trí sẽ tăng đáng kể. Như vậy, chính phủ cần tìm cách tài trợ cho chi tiêu xã hội và làm thay đổi phát triển mô hình xã hội Việt Nam. RFI : Gần đây thiệt hại do thiên tai gây ra ở Việt Nam cũng được đề cập. Theo đánh giá sơ bộ, thiệt hại này chiếm khoảng 2% GDP. Liệu đây có phải là một tác động cần được xem xét cho tăng trưởng ở Việt Nam ? Hubert Testard : Như chúng ta đã biết, biến đổi khí hậu vẫn đang tiếp tục gây ra những tác động, và Việt Nam nằm trong số những nước bị tác động nặng. Chị nhắc đến khoảng 2%, nhưng có khả năng con số này sẽ tăng lên trong những năm tới. Điều đó có nghĩa là, chúng ta không nên kỳ vọng vào việc các cú sốc khí hậu sẽ giảm đi, mà ngược lại sẽ gia tăng. Vì vậy, ở điểm này, Việt Nam cần đầu tư nhiều hơn để có thể ứng phó với những cú sốc trong tương lai. Ngoài ra còn có một khía cạnh khác, đó là quá trình chuyển đổi năng lượng của Việt Nam nhằm giảm phát khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Đây cũng là một dự án đầu tư lớn được tiến hành tại Việt Nam. Có thể thấy là có nhiều dự án đã được khởi động, mọi việc tiến triển, nhưng vẫn còn rất xa mục tiêu được đặt ra cho năm 2050. Cho nên chính phủ Việt Nam vẫn còn rất nhiều việc phải làm. RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn chuyên gia Hubert Testard, tổng biên tập báo mạng Asialyst chuyên về châu Á.  (1) Quốc hội thảo luận mục tiêu tăng trưởng 2026 từ 10%, GDP đầu người đạt 5.500 USD 2/ Chính phủ đặt mục tiêu GDP năm 2026 tăng 10%

- Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân rời Hà Nội thăm chính thức Kuwait và Algeria, tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Nam Phi.- Việt Nam và Hoa Kỳ đạt nhiều tiến bộ lớn trong đàm phán Hiệp định Thương mại đối ứng.- Một đợt mưa lớn dự báo với tổng lượng mưa 300–600mm, có nơi trên 850mm từ nay đến 18/11 khiến nhiều khu vực miền Trung nguy cơ xảy ra sạt lở, trong đó Đà Nẵng ghi nhận tình huống đặc biệt nguy hiểm.- Trung Quốc thông báo tập trận tại vùng biển nhạy cảm Hoàng Hải giữa lúc căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản gia tăng.- Hệ Mặt Trời có thể đang lao đi trong vũ trụ với tốc độ cao hơn gấp hơn 3 lần so với các ước tính trước đây.

VOV1 - Trong 3 ngày đàm phán, đoàn đàm phán Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt tiến bộ lớn trong nhiều vấn đề như dịch vụ, thương mại số, nông nghiệp, hàng rào kỹ thuật liên quan thương mại (TBT), tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm (SPS)... và thu hẹp khoảng cách trong các vấn đề còn lại.

- Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Hà Nội phấn đấu khởi công dự án trục đại lộ cảnh quan sông Hồng  vào 19/12 tới.- Quốc hội  sẽ xây dựng, trình Bộ Chính trị xem xét, thông qua Đề án Định hướng lập pháp nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI; đặc biệt chú trọng rà soát hệ thống luật, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí.- Kết thúc vòng đàm phán trực tiếp thứ 5 Hiệp định thương mại đối ứng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, hai bên đạt tiến bộ lớn trong nhiều vấn đề.- Đà Nẵng khẩn cấp triển khai tìm kiếm người mất tích và ổn định cuộc sống nhân dân vùng bị sạt lở- Tuần đầu tiên của COP30 ghi nhận tiến bộ về bảo vệ rừng và quyền đất đai cho người bản địa- Mỹ giảm thuế nhập khẩu thịt bò, cà phê và nhiều loại thực phẩm

- Thảo luận về Luật Xây dựng (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội đề nghị miễn giấy phép xây dựng cần đi kèm với hậu kiểm chặt chẽ để đảm bảo tuân thủ quy hoạch.- Thủ tướng yêu cầu tập trung khôi phục sản xuất, ổn định đời sống người dân miền Trung sau bão lũ; xây mới và bố trí tái định cư cho các hộ có nhà bị cuốn trôi, sập đổ hoặc hư hỏng nặng, hoàn thành trước 31/1/2026.- Việt Nam và Hoa Kỳ tiếp tục vòng đàm phán kỹ thuật Hiệp định Thương mại đối ứng cân bằng và công bằng.- Phản hồi tuyên bố của G7, Triều Tiên khẳng định quyết tâm duy trì kho vũ khí hạt nhân trước các mối đe dọa từ bên ngoài. - Nghị viện châu Âu thông qua mục tiêu cắt giảm 90% khí thải vào năm 2040.

Các đảng viên Dân chủ tại Hạ viện Hoa Kỳ đã công bố những email, mà họ cho là đặt ra những câu hỏi mới về mối quan hệ của Tổng thống Donald Trump với Jeffrey Epstein, và việc ông biết bao nhiêu về hành vi lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên, của nhà tài chính này. Các thư từ do các đảng viên Dân chủ thuộc Ủy ban Giám sát Hạ viện Hoa Kỳ công bố, bao gồm các tin nhắn giữa Epstein, Ghislaine Maxwell và nhà báo Michael Wolff, trực tiếp nêu tên ông Trump, và cho thấy, ông có thể đã dành hàng giờ tại nhà của Epstein, với một trong những nạn nhân.

- Nhận lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường, Quốc vương Vương quốc Hashemite Jordan Abdullah II Ibn Al Hussein hôm nay bắt đầu thăm chính thức nước ta.-  Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết nghị tổng số đại biểu Quốc hội khóa XVI là 500 người.- Phiên đàm phán cấp kỹ thuật chính thức giữa Việt Nam và Hoa Kỳ về Hiệp định song phương thương mại đối ứng bắt đầu diễn ra từ hôm nay. - Cơ quan chức năng Ấn Độ công bố hình ảnh đầu tiên của nghi phạm chính thực hiện vụ nổ bom xe cách đây 2 ngày tại thủ đô New Delhi.- Nhật Bản trải qua 3 mùa trong 1 ngày.- Các nhà nghiên cứu Israel giới thiệu loại sữa độc đáo được sản xuất trong phòng thí nghiệm

Hàng ngàn chuyến bay trên khắp Hoa Kỳ đang bị hủy và hoãn khi chính phủ Hoa Kỳ đóng cửa đã qua 40 ngày. Với việc nhân viên liên bang không được trả lương và các chương trình hỗ trợ lương thực phải đối mặt với việc cắt giảm, người dân Mỹ đang kêu gọi Quốc hội đạt được thỏa thuận và chấm dứt tình trạng đóng cửa.

Cựu Phó Tổng thống Hoa Kỳ Dick Cheney đã qua đời ở tuổi 84, do các biến chứng liên quan đến viêm phổi và bệnh tim mạch. Ông Cheney trở thành một trong những phó tổng thống quyền lực nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, với tư cách là cánh tay phải của George W. Bush, trong sự kiện 11/9 và các cuộc chiến ở Afghanistan và Iraq.

Trong chuyến thăm mới đây, Bộ trưởng Chiến tranh Mỹ, Peter Hegseth đã được Việt Nam tiếp đón trọng thị. Nhưng tháp tùng ông là Thứ trưởrng Hải quân Mỹ Đại tá Hùng Cao lại không được truyền thông trong nước nhắc đến mặc dù đây đã là đề tài tranh luận sôi nổi trong cộng đồng mạng.

Khoảng 20 chuyến công du đến 20 nước trong vòng hơn một năm giữ chức tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam, ông Tô Lâm có lẽ là nhà lãnh đạo đảng công du nước ngoài nhiều nhất. Trong khuôn khổ những chuyến công du này, Việt Nam nâng cấp Đối tác Chiến lược Toàn diện với 6 nước, và Đối tác Chiến lược với 5 nước khác. Dưới thời ông Tô Lâm, Việt Nam đang “quốc tế hóa” vai trò của tổng bí thư. Khi đưa tin về chuyến công du Anh Quốc và Bắc Ireland của ông Tô Lâm, từ 28-30/10/2025, hãng tin Anh Reuters nhận định nhà lãnh đạo quyền lực nhất của Việt Nam, ông Tô Lâm, đã đóng vai trò trung tâm trong việc định hình chính sách đối ngoại kể từ khi trở thành tổng bí thư đảng Cộng Sản vào năm ngoái (2024), một nỗ lực trước đây do chủ tịch nước và thủ tướng dẫn đầu. Cho thế giới thấy nhà lãnh đạo thực sự ở Việt Nam Ngay sau khi chính thức được bầu làm tổng bí thư, tại buổi họp báo ngày 03/08/2024, ông Tô Lâm có bài phát biểu “khẳng định kế thừa và phát huy những thành quả cách mạng mà cố tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và các thế hệ lãnh đạo đi trước đã gây dựng”. Điểm này đang được ông Tô Lâm phát triển mạnh mẽ hơn, theo nhận định của giáo sư danh dự Carl Thayer, Đại học New South Wales : “Tổng bí thư Tô Lâm đang tận dụng sự lãnh đạo của mình để phát huy di sản của người tiền nhiệm Nguyễn Phú Trọng, người đã chính thức hóa vai trò của tổng bí thư trong quan hệ đối ngoại của Việt Nam. Tổng bí thư Trọng đã được lãnh đạo chính phủ Anh và Nhật Bản, hai nền dân chủ tự do, đón tiếp, và được tổng thống Barack Obama tiếp đón tại Nhà Trắng. Ông Trọng cũng đã tiếp đón tổng thống Joe Biden tại Hà Nội”. Theo thông lệ, chuyến công du nước ngoài đầu tiên của tân tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam là đến Lào, sau đó là Cam Bốt và Trung Quốc - nước láng giềng rộng lớn mà ngay vào thời kỳ đầu thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Việt Nam xác định rõ chính sách đối với Trung Quốc “là phải thân thiện”. Tiến sĩ Vũ Khang, học giả thỉnh giảng tại Đại học Boston, Mỹ, nhận định với RFI Tiếng Việt : “Việc Việt Nam quốc tế hóa vai trò của tổng bí thư thực ra không có gì là bất ngờ. Một trong những ưu tiên hàng đầu của Việt Nam là bảo vệ an ninh của thể chế, và một trong những cách đó là nâng cao vai trò của tổng bí thư trên trường quốc tế. Với các nước chung chí hướng như là Bắc Triều Tiên, Trung Quốc hay Lào thì đây cũng không phải là một sự thay đổi lớn do vai trò của quan hệ kênh Đảng từ lâu đã được khẳng định”. Đọc thêmViệt Nam : Tổng bí thư Tô Lâm thăm Bắc Triều Tiên, dự lễ 80 năm thành lập đảng Lao Động Tiếp theo là hàng loạt vòng công du cho đến cuối năm 2024. Ví dụ, tháng 09/2024, tổng bí thư Tô Lâm đến dự Hội nghị thượng đỉnh Tương Lai, Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc và làm việc ở Hoa Kỳ. Sau đó, ông công du nước Cuba anh em. Đến đầu tháng 10, ông công du Mông Cổ, tiếp theo là Ireland và Pháp. Đến tháng 11 là Malaysia. Trong những chuyến công du này, Việt Nam nâng cấp quan hệ lên thành Đối tác Chiến lược Toàn Diện với ba nước Mông Cổ, Pháp, Malaysia. Các nước ASEAN mở đầu cho vòng công du năm 2025 của tổng bí thư Tô Lâm. Tháng 03, ông thăm Singapore, Indonesia, nâng cấp quan hệ lên mức cao nhất với hai nước. Với những hoạt động này, tổng bí thư “đang đảm nhiệm vai trò nhà ngoại giao cấp cao, thường là nhiệm vụ của chủ tịch nước hoặc thủ tướng”, theo ý kiến của giáo sư Zachary Abuza, Đại học Chiến tranh Quốc gia Hoa Kỳ ở Washington : “Bằng cách này, ông Lâm đã khẳng định rõ ràng rằng ông coi chức vụ quyền lực nhất của đảng Cộng sản Việt Nam là chức vụ có chức năng điều hành trong đảng-nhà nước, điều mà những người tiền nhiệm của ông, những người chỉ tập trung vào chính sách và hệ tư tưởng, chưa từng đảm nhiệm”. Trong tháng 05, ông thăm bốn nước thuộc Liên Xô cũ (Kazakhstan, Azerbaijan, Nga, Belarus), nhân chuyến công du theo lời mời dự Ngày Chiến thắng với lễ diễu binh trên Quảng trường Đỏ ở Matxcơva. Ba tháng sau ông thăm Hàn Quốc. Trong tháng 10/2025, ông Tô Lâm công du Bắc Triều Tiên dự lễ kỷ niệm 80 thành lập đảng Lao Động Triều Tiên, sau đó là vòng công du hai nước châu Âu Phần Lan và Bulgari, cuối cùng là Anh Quốc và Bắc Ireland, nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược với Helsinki và đối tác chiến lược toàn diện với Luân Đôn. Có thể thấy ông Tô Lâm quảng bá mạnh hơn, cho quốc tế thấy rõ hơn hình ảnh và vai trò của tổng bí thư - nhà lãnh đạo trên thực tế của Việt Nam, theo nhận định của Giáo sư Carl Thayer ngày 28/09 : “Tổng bí thư Tô Lâm đã liên tiếp công du nước ngoài kể từ khi nắm quyền lãnh đạo đảng và đóng vai trò quan trọng trong việc ký kết bảy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện mới (Úc, Pháp, Malaysia, New Zealand, Indonesia, Singapore và Thái Lan). Ông Tô Lâm đang chứng minh rằng vị thế tổng bí thư không chỉ quan trọng đối với các vấn đề đối nội mà còn cả đối ngoại”. Đọc thêmLãnh đạo Việt Nam Tô Lâm đi Mỹ dự Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc Một yếu tố mới, được tiến sĩ Lê Hồng Hiệp nhận định trên trang Fulcrum ngày 02/07/2025, là vai trò của “Đệ nhất phu nhân” định nghĩa lại nền ngoại giao và chính trị Việt Nam. Bà Ngô Phương Ly, “đệ nhất phu nhân trên thực tế, đã mở đường cho việc tăng cường các nỗ lực ngoại giao của Việt Nam và làm dịu đi hình ảnh của chồng bà” : “Bà Phương Ly, phu nhân của tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam Tô Lâm, đang nhanh chóng nổi lên như một nhân vật mang lại sự thay đổi trong ngoại giao quốc tế của Việt Nam. Bà tháp tùng ông Tô Lâm trong hầu hết các chuyến thăm nước ngoài và tiếp đón các nhà lãnh đạo nước ngoài tại Việt Nam. Thông qua việc thường xuyên tham gia các hoạt động văn hóa và xã hội với các đối tác nước ngoài, bà đã nâng cao vị thế ngoại giao của Việt Nam và nâng cao hình ảnh của ông Tô Lâm trước công chúng, qua đó góp phần nâng cao vị thế chính trị của ông. Ví dụ, trong chuyến thăm Singapore của ông Tô Lâm vào tháng 03/2025, bà Phương Ly đã tham gia các cuộc thảo luận về các vấn đề văn hóa với bà Loo Tze Lui, phu nhân thủ tướng Singapore Lawrence Wong, và chứng kiến ​​lễ ký kết Biên bản ghi nhớ giữa Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam và Nhạc viện Yong Siew Toh của Singapore. Gần đây hơn, trong chuyến thăm Việt Nam của tổng thống Pháp Emmanuel Macron tháng 05/2025, bà Phương Ly đã tháp tùng bà Brigitte Macron tham quan Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và Văn Miếu Quốc Tử Giám, chia sẻ những hiểu biết sâu sắc về di sản văn hóa phong phú của Việt Nam với Đệ nhất phu nhân Pháp”. Đọc thêmQuảng bá hình ảnh Việt Nam qua những chuyến công du của lãnh đạo thế giới Vai trò của tổng bí thư trong “định hình chính sách đối ngoại” Ngoài việc khẳng định quyền lực lãnh đạo thực sự ở Việt Nam, những chuyến công du nước ngoài của ông Tô Lâm, với tần suất dày đặc hơn so với người tiền nhiệm, còn nằm trong định hướng Hội nhập quốc tế trong tình hình mới, được quy định trong Nghị quyết số 59 (ngày 24/01/2025) và được cổng thông tin Chính phủ nhấn mạnh ngày 16/09 là “quyết sách quan trọng, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong tiến trình hội nhập quốc tế của đất nước”. Một mặt, Nghị quyết đưa ra hướng dẫn củng cố mối quan hệ “hữu nghị truyền thống” lâu đời của Việt Nam với Nga, Cuba, Bắc Triều Tiên. Mặt khác, Nghị quyết cũng cho thấy Việt Nam đang chủ động hơn trong các vấn đề quốc tế. Giáo sư Carl Thayer, Đại học New South Wales, phân tích : Nghị quyết số 59 lưu ý rằng hội nhập quốc tế đòi hỏi “chủ động, tích cực và dũng cảm” để thúc đẩy các mạng lưới đối tác đã được thiết lập, tranh thủ các nguồn lực bên ngoài, củng cố lòng tin chính trị và giải quyết các thách thức khu vực và toàn cầu thông qua hợp tác hòa bình, tất cả đều trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế. Nghị quyết số 59 cũng củng cố một trong những mục tiêu quan trọng của hội nhập quốc tế - duy trì môi trường hòa bình và ổn định để Việt Nam có thể phát triển kinh tế. Ví dụ chuyến công du Bình Nhưỡng của tổng bí thư Tô Lâm cũng được coi là nhằm trong chiến lược “bảo vệ đất nước từ sớm và từ xa, trước khi đất nước lâm nguy” phù hợp với chủ trương của Nghị quyết số 59, theo nhận định của giáo sư Carl Thayer : “Nếu ông Tô Lâm đến thăm Bình Nhưỡng, ông có thể sẽ tìm hiểu xem Việt Nam có thể đóng vai trò ngoại giao và chính trị nào trong bất kỳ tiến trình hòa bình nào trên bán đảo Triều Tiên. Việt Nam có lợi ích thiết yếu trong việc duy trì ổn định trên bán đảo Triều Tiên. Bất kỳ sự suy giảm nào trong hiện trạng, dẫn đến đối đầu giữa Hoa Kỳ và Hàn Quốc với Bắc Triều Tiên, Trung Quốc và Nga, sẽ đẩy Việt Nam ra ngoài lề và gây khó khăn cho quan hệ với các cường quốc”. Đọc thêmTổng bí thư đảng Cộng Sản, chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm công du Mông Cổ, Ireland và Pháp Trong số 5 quan điểm chỉ đạo về hội nhập quốc tế, hội nhập quốc tế về quốc phòng, an ninh được coi là một trong những trụ cột và là “một nội dung rất quan trọng”, theo phát biểu ngày 16/09 của ông Lê Hoài Trung, lúc đó là quyền ngoại trưởng. Ngoài ra, Việt Nam “chuyển từ xin nhận, gia nhập, tham gia sang chủ động đóng góp và xây dựng, định hình và sẵn sàng đóng góp có trách nhiệm vào công việc chung của cộng động quốc tế”. Sự kiện Hà Nội đăng cai tổ chức Lễ mở ký Công ước Liên Hiệp Quốc về chống tội phạm mạng ngày 25/10/2025, được Việt Nam coi là “dấu mốc lịch sử không chỉ với cộng đồng quốc tế mà còn khẳng định vai trò vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế”. Trang VnExpress đưa tin “các nước đánh giá cao vai trò lãnh đạo, dẫn dắt của Việt Nam thông qua sáng kiến đăng cai Lễ mở ký”. Nhân dịp này, tổng bí thư Tô Lâm đã tiếp tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres. Cho dù “hội nhập quốc tế là sự nghiệp của toàn dân” nhưng được thực hiện “dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp và toàn diện của Đảng, sự quản lý thống nhất của Nhà nước”. Trong tiến trình này, tổng bí thư không chỉ còn muốn đứng đầu đảng, giữ vai trò về tư tưởng, mà là một nhà lãnh đạo cao nhất đất nước. Hình ảnh mới này đang được ông Tô Lâm làm cho các đối tác phương Tây quen dần, theo nhận định của tiến sĩ Vũ Khang, Đại học Boston : Đối với các đối tác phương Tây, Việt Nam đã đặt các đối tác phương Tây vào vị trí phải công nhận tính chính danh và sự ngang hàng của vị trí tổng bí thư với các vị trí nguyên thủ quốc gia qua các cuộc gặp cấp cao. Đây cũng là một di sản của cố tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khi ông đã thành công bắt Mỹ phải công nhận tổng bí thư là ngang hàng với chức tổng thống Mỹ, từ đó mở ra các nước phương Tây khác cũng chấp nhận theo. Điều này chứng tỏ đây là một chính sách đường dài chứ không phải ngắn hạn cho kỳ Đại hội Đảng sắp tới, và dù ai ở vị trí tổng bí thư đi chăng nữa thì cũng sẽ được kế thừa di sản này.

Lớn lên tại Việt Nam, tôi thậm chí còn chẳng biết là có Thượng Đế hay không. Điều giảng dạy của Phật Giáo đã không bao gồm khái niệm về: một thượng đế nhân từ, đầy tình yêu thương—và chúng ta là con cái của Ngài. Sau khi định cư tại Hoa Kỳ, tôi lần […] The post Podcast số 514 – Nghe Sách Học Phúc Âm – Quyền Năng của Sự Phục Hồi – Thạch Hoàng appeared first on Thánh Hữu Việt Nam.

VOV1 - Chiều ngày 29/10 (theo giờ địa phương), nhân dịp tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Hàn Quốc, Chủ tịch nước Lương Cường đã có cuộc gặp với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và lãnh đạo cấp cao một số thành viên APEC.

Hội nghị thượng đỉnh ASEAN thường niên lần thứ 47 đang diễn ra tại Malaysia, với các cuộc đàm phán tập trung vào thương mại và an ninh khu vực - với sự tham gia của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Thủ tướng Anthony Albanese cũng tham dự và cho biết trọng tâm chuyến đi của ông sẽ là việc làm và an ninh của Úc. Các thỏa thuận về thuế quan bên lề cũng là điểm nhấn đáng kể của ASEAN 47.

Hàng viện trợ đang được chuyển đến Gaza theo lệnh ngừng bắn mong manh, nhưng các cơ quan nhân đạo cho biết con số này vẫn còn quá ít, để đáp ứng nhu cầu của người dân đang đói khát. Tuy nhiên, các cuộc thảo luận về cách đạt được - và duy trì - hòa bình đã diễn ra, trùng với thời điểm Quốc hội Israel thông qua một dự luật, áp dụng luật pháp Israel đối với Bờ Tây bị chiếm đóng. Dự luật này đang bị lên án rộng rãi, như một bước đi sơ bộ, để phê duyệt việc sáp nhập hoàn toàn.

Úc đang đặc phái một sĩ quan liên lạc của Lực lượng Phòng vệ Úc ADF, đến một trung tâm điều phối mới do Hoa Kỳ đứng đầu tại Israel, để hỗ trợ lệnh ngừng bắn mong manh ở Gaza và kế hoạch hòa bình 20 điểm của Tổng thống Trump. Tuy nhiên, một nhà phân tích địa phương đã chỉ trích gay gắt hành động này, vì cho rằng nó chỉ mang tính biểu tượng.

Hơn một tuần sau khi lệnh ngừng bắn ở Gaza được thực thi, các quan chức cấp cao của Hoa Kỳ đã đến thăm Israel để thảo luận về các phương thức tiến tới giai đoạn tiếp theo của kế hoạch hòa bình 20 điểm của Tổng thống Donald Trump.

Thỏa thuận khoáng sản chiến lược mới được ký kết giữa Úc và Hoa Kỳ đã khiến thị trường chứng khoán tăng vọt, khi giới đầu tư tin rằng cú bắt tay này sẽ phá vỡ thế độc quyền của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu.

Một thập niên sau khi một nghiên cứu tiên phong chứng minh rằng, việc cho trẻ nhỏ ăn các sản phẩm từ đậu phộng, có thể ngăn ngừa các bệnh dị ứng nguy hiểm đến tính mạng, một nghiên cứu mới của Hoa Kỳ đã cho thấy điều này đang tạo ra sự khác biệt lớn trong thực tế. Nghiên cứu cho thấy, khoảng 60.000 trẻ em tại Hoa Kỳ đã tránh được dị ứng đậu phộng, sau khi hướng dẫn mới được ban hành vào năm 2015, về thời điểm nên cho trẻ nhỏ ăn chất gây dị ứng này.

Thủ tướng Anthony Albanese tiết lộ rằng ông đã tặng Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump một mô hình tàu ngầm nhân chuyến thăm chính thức tới Washington, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ đối với việc Đại sứ Úc tại Mỹ, ông Kevin Rudd, tiếp tục đảm nhiệm vai trò của mình.

Hàng nghìn trang web, ứng dụng và dịch vụ trên toàn cầu ngừng hoạt động vì bị mất kết nối internet ở qui mô lớn. Trục trặc kỹ thuật này bắt nguồn từ các trung tâm dữ liệu của Hoa Kỳ do Amazon Web Services [AWS] vận hành, công ty kiểm soát 30% thị trường điện toán đám mây toàn cầu, vốn là nền tảng cho các dịch vụ dựa trên web như ứng dụng và trang web.

Lệnh ngừng bắn, một phần trong kế hoạch nhiều giai đoạn của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về Gaza, đã bị lung lay sau khi một cuộc tấn công của Palestine khiến hai binh sĩ Israel thiệt mạng, dẫn đến các cuộc không kích của Israel khiến hàng chục người thiệt mạng.

Hamas đã trao trả thêm thi thể con tin Israel cho Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế tại Gaza. Vẫn còn nhiều câu hỏi về hòa bình bền vững ở Trung Đông, với sự không chắc chắn về cách giải quyết các điểm bế tắc trong kế hoạch 20 điểm của Donald Trump.