Podcasts about kamerverkiezingen

MAURICE DE HOND is de nestor onder de Nederlandse verkiezingsonderzoekers. Al bijna een halve eeuw licht hij het wisselende draagvlak onder de Nederlandse politiek door. Dikwijls kondigde hij grote veranderingen aan die pas later zichtbaar werden. In deze aflevering van Wynia's Week TV praat SYP WYNIA met Maurice de Hond over de nog steeds verrassende Kamerverkiezingen van een half jaar geleden, over de aanstaande verkiezingen voor het Europees Parlement (‘You ain't seen nothing yet') en de kans dat er dit jaar weer Kamerverkiezingen komen. WWTV is er ook als podcast. Kijk HIER https://www.wyniasweek.nl/podcast Wynia's Week zit bovenop het nieuws, zowel met artikelen en columns als met video's en podcasts. Dat wordt allemaal mogelijk gemaakt door de donateurs. Doet u al mee? U bent van harte welkom! Doneren kan HIER https://www.wyniasweek.nl/doneren Veel dank!

Kim Putters is als een soort derde verkenner aan de slag in een formatie die 'appeltje eitje' was volgens zijn voorganger Ronald Plasterk. Drie maanden na de zo duidelijk geachte uitslag van de Kamerverkiezingen lijkt ongeveer alles anders dan op de ochtend van 23 november. Jaap Jansen en PG Kroeger onderzoeken hoe dat kan.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***1) PVVDe grote winnaar blijkt de grote verliezer. Al direct - met verkenner Gom van Strien - bleek Geert Wilders de greep op de formatie kwijt. De partij die het voortouw mocht nemen kreeg alle ruimte maar bakt er niets van. De Kamerfractie vertoont onthutsende trekjes en de noodzakelijke bondgenoten zijn afgestoten in plaats van comfort gegeven. En als Mark Rutte binnenkort ook nog vertrekt, wat dreigt er dan?2) GroenLinks-PvdADe nieuwe combinatie won, maar onvoldoende. Opvallend is de discipline waarmee het oud-linkse recept der zuurheid vermeden wordt. Opmerkelijk is ook de coherentie van de nieuwe fractie. De fractie vermijdt 'bloedgroepen' en positioneert zich als de loyaalste partner van Rutte IV. Machiavelli is in Frans Timmermans gevaren, gecombineerd met het geduld van Bruce de Haai.3) VVDDe verliezer speelt een zwakke kaart en moet dus gokken en zwenken in het pokerspel. Dat lukt warempel. Dilan Yesilgöz leeft nog en paradeert richting het Torentje om daar als eerste vrouw geschiedenis te schrijven. Als enige regeerbekwame van de ‘rechtse vier' zullen de liberalen een hoge prijs vragen voor hun deelname.4) NSCPieter Omtzigt was onduidelijk, onhandig en niet netjes, erkennen ze zelf. De achterban loopt massaal weg. Nieuw Sociaal Contract vervreemdde in enkele weken alle bondgenoten. De leden snappen niets van de manoeuvres en de voorgespiegelde strategie. Putters moet ze ‘tot duidelijkheid dwingen', erkent de partijtop. Wat als ook hij faalt? 5] BBBDe partij van Caroline van der Plas leek een winnaar, maar werd funest geraakt door de ‘boerenprotesten' van extreemrechts. Inhoudelijk komt de fractie niet veel verder dan een bijwagenrol naast de PVV en conflicten in de Kamer over wolven, stikstof, veestapel, Oekraïne en ‘gratis bier' - ook met NSC en PVV – doen zich voor in bijna elk debat.6) D66Pijnlijk voor de sociaalliberalen is de duiventil van hun bewindslieden, die duidt op weinig coherentie en veel individualisme. Aanvoerder Rob Jetten lijkt het niettemin weinig te deren. In de grote debatten ontpopt hij zich als de oppositieleider en kaapte zelfs het thema van 'financiële degelijkheid' uit handen van VVD en NSC. In het Europees Parlement kon D66 de VVD pijnlijk laten bloeden voor een alliantie met de PVV.7) CDADe drastische nederlaag maakt deze partij niet verbitterd. Het positivisme rond de person, stijl en kwaliteiten van Henri Bontenbal bleek bovendien allerminst voorbij na de campagne, eerder integendeel. De jonge, gretige fractie moet zich nu op de inhoud onderscheidend bewijzen. De nieuwe partijvoorzitter en de evaluatiecommissie zullen niettemin harde noten moeten kraken om het CDA te laten overleven.8) Kim Putters Terwijl elke partij zich drie maanden na 22 november geheel anders lijkt te ontwikkelen dan toen verwacht, moet informateur Putters iets verrichten waar nu juist de SER als ultiem polderinstituut niet voor opgericht is. Geen gedegen stappen naar bestaanszekerheid voor iedereen - Putters is ook nog hoogleraar Brede Welvaart in Tilburg! - maar zoeken naar theoretische structuren.In de kern gaat het erom in de Babylonische spraakverwarring rond 'de vorm' een uitweg te vinden, terwijl in de campagne alle partijen voortdurend beweerden dat het om de inhoud ging. Jaap en PG lopen daarom ook zelf even rond in het doolhof der extraparlementaire constructies en ontdekken daar een bijna Van Mierlo-achtige paradox.“Zwei Seelen, ach, wohnen in meiner Brust”, dichtte Goethe in Faust over deze situatie...***Verder lezenSimon Otjes - Wat betekent een extraparlementair kabinet in de praktijk? (Stuk Rood Vlees, 20 februari 2024)***Verder kijkenVoorbestemd om te falen: de onmogelijke paringsdans tussen PVV en NSC (Left Laser, 20 februari 2024)***Verder luisteren400 - De kabinetsformatie als de kat van Schrödinger398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt396 – Waarom kabinetsformaties vaak zo tergend lang en stroperig zijn393 - Op naar een extraparlementair kabinet!390 - Kabinetsformatie 2023: Het ethos van de haai388 - Kabinetsformatie 2023: de lucht is geklaard, vier partijen kunnen met elkaar verder386 – Ronald Plasterk, een verkenner met passie384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in372 - Nieuwe partijen als Nederlandse traditie - en de afgrond die altijd weer dreigt362 - Wordt Dilan Yeşilgöz de Ad Melkert van 2023? Opmerkelijke overeenkomsten met het omwentelingsjaar 2002343 - Quo Vadis CDA?***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:40:00 – Deel 200:58:13 – Deel 301:38:00 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De hoop overheerst bij schrijfster MAAIKE VAN CHARANTE, in gesprek met SYP WYNIA. In haar boek ‘Debat Ongewenst' trekt ze aan de noodrem omdat de elite, ‘de weldenkende klasse' die door slechts een minderheid van de bevolking wordt gesteund al tientallen jaren aan de touwtjes trekt. Die bovenklasse vindt de denkbeelden van de rest fout en sluit debat – met name over immigratie en integratie - uit. Want debat over migratie is fout en wie het er wel over heeft is dat ook. Van Charante verwijst onder meer naar D66-politica Kajsa Ollongren, die als minister van Binnenlandse Zaken vormen van censuur introduceerde. ‘Schokkend' noemt Van Charante dat, ook omdat de weerstand minimaal was. Hoop: elite gaat het gesprek aan Van Charante ziet dat het controleren van media en informatie een instrument is van de minderheid om de macht te behouden. De verkiezingsuitslag van 22 november 2023 kan een omwenteling teweegbrengen, zegt Maaike van Charante. ‘Maar vast staat het niet.' Van Charante hoopt dat de bovenlaag (‘de nieuwe adel') zich nu wel open stelt voor andere meningen en inzichten in plaats van zich af te blijven sluiten voor de werkelijkheid van de meerderheid (‘de nieuwe horigen'). Vrees: top keert zich tegen de democratie In het slechtste geval blijft de bovenlaag zich afsluiten en zal gepoogd worden de stem van de jongste Kamerverkiezingen teniet te doen. Dan vreest Van Charante het ergste, omdat dan feitelijk de democratie buiten spel wordt gesteld. Ze ziet maatregelen die hier en daar besproken worden - inclusief het eventuele verbieden van de PVV - als zo'n vorm van geweld tegen de democratie. Het boek ‘Debat Ongewenst van Maaike van Charante is overal te koop, zoals ook in de winkel van Wynia's Week https://www.wyniasweek.nl/product/deb... (zowel als paperback als ook als E-book). Wynia's Week is er iedere week met video's, podcasts en artikelen. De donateurs maken dat mogelijk. Doet u ook mee? www.wyniasweek.nl/doneren Hartelijk dank!

SYP WYNIA en ROELOF BOUWMAN verbazen zich in deze video voor WWTV over de nasleep van de turbulente Kamerverkiezingen van 22 november 2023. In ieder ander land wordt de winnaar gefeliciteerd en vraag de verliezer zich af wat ‘ie fout heeft gedaan. In Nederland gaat het precies andersom: de grote winnaar Geert Wilders moet van de verliezers door het stof. De meesten vragen zich niet af wat ze fout hebben gedaan, maar vallen de winnaar aan. Deze video is ook te beluisteren als podcast https://www.wyniasweek.nl/podcast/. ‘Inbraak' of proeve van regeerakkoord? Als het met de formatie van het nieuwe kabinet toch nog fout mocht gaan, dan heeft Roelof Bouwman nog twee suggesties uit het verleden. In 1994 kreeg Wim Kok (PvdA) als leider van de grootste partij de opdracht om een concept-regeerakkoord te schrijven, waar vervolgens het eerste paarse kabinet op werd gebouwd. Dat zou nu ook weer kunnen, als het anders niet lukt. En in 1973 slaagde formateur Jaap Burger er in een kabinet te vormen door ‘in te breken' in het CDA door CDA-ministers binnen te halen, terwijl hun partij daar eigenlijk tegen was. Wat deden Wopke en Hugo met het CDA? Wynia en Bouwman schijnen ook hun licht op het CDA. Wat was de rol van Hugo de Jonge en Wopke Hoekstra? Die waren in 2017 veelbelovende, toekomstige leiders van een partij met 19 Tweede Kamerzetels. In 2023 deden ze zo'n beetje het licht uit bij hun partij. Wat deden zij met de CDA-kiezers? Wynia's Week is er diverse keren per week, als video, als podcast en als internetkrant. Wynia's Week bestaat nu 5 jaar en viert het jubileum deze maand. Doet u mee, als donateur? https://www.wyniasweek.nl/aan-de-lezers-kijkers-luisteraars-en-andere-fans-van-wynias-week/ Hartelijk dank!

Bij de vorige Kamerverkiezingen verdedigde ik de stelling dat stemmen op een andere partij dan je voorkeur niet slim is. In dit Politiek Dagboek aarzel ik. We kunnen ons niet nog een wereldvreemd uitstelkabinet permitteren. Lees hier het artikel: https://decorrespondent.nl/14958/strategisch-stemmen-jammer-maar-deze-keer-begrijpelijk Wil je vrijblijvend kennismaken met ons journalistieke platform? Schrijf je in voor de proefmail en ontvang gratis een selectie van onze beste verhalen in je inbox: decorrespondent.nl/proefmail ****** Voor de beste en meest privacyvriendelijke luisterervaring kun je terecht in de Correspondent-app. Ontdek 500+ shows en verhalen en ga in gesprek met je favoriete correspondenten. Download de app snel in de app-store! Geen lid? Maak ook onafhankelijke journalistiek mogelijk en krijg toegang tot de app: corr.es/wordlid. ****** Productie: Tom Ruijg Voor vragen, opmerkingen of suggesties mail naar post@decorrespondent.nl

Bij de vorige Kamerverkiezingen verdedigde ik de stelling dat stemmen op een andere partij dan je voorkeur niet slim is. In dit Politiek Dagboek aarzel ik. We kunnen ons niet nog een wereldvreemd uitstelkabinet permitteren. Lees hier het artikel: https://decorrespondent.nl/14958/strategisch-stemmen-jammer-maar-deze-keer-begrijpelijk Wil je vrijblijvend kennismaken met ons journalistieke platform? Schrijf je in voor de proefmail en ontvang gratis een selectie van onze beste verhalen in je inbox: decorrespondent.nl/proefmail ****** Voor de beste en meest privacyvriendelijke luisterervaring kun je terecht in de Correspondent-app. Ontdek 500+ shows en verhalen en ga in gesprek met je favoriete correspondenten. Download de app snel in de app-store! Geen lid? Maak ook onafhankelijke journalistiek mogelijk en krijg toegang tot de app: corr.es/wordlid. ****** Productie: Tom Ruijg Voor vragen, opmerkingen of suggesties mail naar post@decorrespondent.nl

Ook na de Kamerverkiezingen van 22 november 2023 zal veel hetzelfde blijven, zegt ARIEJAN KORTEWEG in gesprek met SYP WYNIA voor WWTV en podcast. Korteweg schreef voor De Volkskrant over de Haagse politiek. Op 24 oktober verscheen zijn boek ‘Het Haagse Moeras'. Korteweg vreest enerzijds dat veel van de bedrijfscultuur van de Rutte-jaren ook de komende jaren in het Haagse Binnenhof blijft hangen. Veel personen, reflexen en instellingen zullen hetzelfde blijven. Maar, zegt Ariejan Korteweg ook: zoals de klassieke regeringspartijen in het verleden ook na kiezersopstanden nieuwe partijen buitenspel zetten, zo zal dan nu niet meer gaan. ‘De Bende van Vijf maakt niet meer de dienst uit in Den Haag,' zegt Korteweg. Nieuwe partijen kunnen niet meer buiten de deur worden gehouden. ‘Dat lukt niet meer. Wat aan de poort klopt is te groot geworden.' Het boek ‘Het Haagse Moeras' verscheen op 24 oktober 2023. Op 31 oktober is er een presentatie van het boek in het Amsterdamse debatcentrum De Balie.

Welke invloed heeft de openlijke oorlog tussen Hamas en Israël op de Nederlandse Tweede Kamerverkiezingen van 22 november? Die vraag stellen PIM VAN GALEN en SYP WYNIA zich in hun nieuwe video en podcast https://www.wyniasweek.nl/podcast/ van Wynia's Week TV. Dat die invloed er zal zijn, is zeer waarschijnlijk. Syp Wynia maakt de vergelijking met 2001/2, toen Pim Fortuyn mede door de terreuraanslagen op New York en Washington furore kon maken. En dan niet per se door die aanslagen zelf maar doordat bleek dat inwoners van Nederland (moslims, Marokkanen in het bijzonder) massaal sympathiseerden met de terroristen of de aanslagen zelfs steunden. Hoe ‘9/11' de Nederlandse politiek beïnvloedde Volgens Syp Wynia kunnen de oorlogsgebeurtenissen in Gaza en Israël een soortgelijk effect als in 2001/2 hebben op de Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Welke politieke partijen daar voor- dan wel nadeel van hebben op 22 november is ongewis. Maar dat er binnen en tussen de fuserende partijen PvdA en GroenLinks (‘Verenigd Links) barsten aan het ontstaan zijn is evident. Wynia's Week is er twee keer per week, ook met video's en podcasts. Die zijn vrij beschikbaar, voor iedereen. Dat wordt mogelijk gemaakt door de donateurs. Doet u al mee? https://www.wyniasweek.nl/doneren/ Hartelijk dank! Foto: ANP / Remko de Waal

Deze week staan Hendrik en Sander uitgebreid stil bij de vraag in hoeverre onze monarchie nog toekomst heeft nu de legitimiteit ervan vooral berust op de populariteit van de royals zelf? Hoe lang is dat nog houdbaar, in een land dat ooit groot werd als republiek van een zevental verenigde provincies? Ze komen tot een verrassende analyse.Daarnaast bespreken de mannen hoe:De VVD van Mark Rutte wegzakt in alle peilingenDe BBB en de Linkse Wolk definitief lijken door te breken als de twee nieuwe politieke machtsblokken die de volgende Kamerverkiezingen gaan bepalenHet gevecht om de steeds schaarser wordende ruimte in ons kleine land verhardNederlandse scholieren met astma zomaar tegen een onvoldoende kunnen aanlopen bij de gymlesVolg ons ook op Instagram of mail ons op bvnederland@creator-podimo.comZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De stikstof gaat het kabinet, de provincies en de rest van het land scheuren, zegt SYP WYNIA in zijn gesprek met PIM VAN GAAL voor WWTV Wynia's Week. WWTV is er ook als podcast [LINK]. CDA en VVD nemen afstand van het kabinetsbeleid dat gedicteerd is door D66. Provincies keren zich tegen het regeringsbeleid. Als het kabinet op de been blijft, komt dat door angst voor Kamerverkiezingen, want ze staan allemaal op verlies. MARK RUTTE is al bezig met de toekomst, zegt Syp Wynia. Die heeft zijn agenda als premier al maanden ondergeschikt gemaakt aan zijn agenda als VVD-lijsttrekker. Nog nooit was hij zo vaak, zo actief in het buitenland. In eigen land duwt hij de echte concurrentie (die op rechts) uit beeld. Hij kiest voor de duels met PvdA/GL, die daar ook beter van worden. Maar ja, Rutte regeert al 11 jaar over links. Dat heeft hij liever.

Wordt het komende halfjaar Poetins Waterloo? Wie is de ‘Super Trouper' en hebben we nog genoeg 'Money, Money, Money'? Vanaf 1 januari 2023 is Zweden met de nieuwe premier Ulf Kristersson EU-voorzitter, het land van ABBA! Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren waarom na de Poetin-kritische Tsjechen een minstens zo nuchter en argwanend land Europa zal voorzitten.Die illusieloze houding van de Zweden naar het Kremlin kent diepe wortels. Ooit was het land een supermacht rond de Oostzee - wel driemaal zo groot als zijn huidige omvang. Een reeks krachtdadige heersers uit het Huis Wasa veroverde grote delen van Europa, mede getraind door Maurits van Oranje en gesteund door de Republiek.In het begin van de achttiende eeuw botsten ze op een nieuwe concurrent: de ook in de Republiek getrainde tsaar Peter. Rusland overweldigde de Zweden en de Romanovs bleven tot hun laatste snik anti-Zweeds. Zonder pardon scheurde tsaar Alexander I in 1815 Finland van het land af.Jaap en PG duiken ook in het opmerkelijke, hip-progressieve imago van Zweden dat sinds de jaren ‘70 bijna ongewijzigd bleef, terwijl de politieke werkelijkheid behoorlijk veranderde. In de EU speelt het land een eigenzinnige rol, zowel als deel van Wopke Hoekstra's 'Vrekkige Vier', als met het geheel zelfstandige monetair beleid, los van de euro en met een eurocommissaris die een heel zware portefeuille heeft rond migratie en terreurbestrijding.Het EU-voorzitterschap is nog weinig uitgewerkt doordat in Stockholm sprake leek van een voortdurende kabinetscrisis en de aandacht vooral uitging naar het afscheid van het neutraliteitsbeleid richting een NAVO-lidmaatschap. Na de recente Kamerverkiezingen zit er een kwetsbaar centrumrechts kabinet gedoogd door extreemrechts, wat doet denken aan Rutte I. In Brussel zijn ze dan ook allesbehalve gerust op een stabiel en daadkrachtig voorzitterschap.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!In de aflevering hoor je een advertentie voor de prachtige podcast De Binnenkamer. Voor een proefabonnement van drie maanden op Podimo, ga naar podimo.nl/binnenkamerHeb jij belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Dat zou helemaal mooi zijn! Stuur voor informatie een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder luisteren311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore305 - Andrea Wulf, Hoe rebelse genieën twee eeuwen later nog ons denken, cultuur en politiek beïnvloeden280 - Tsjechië en de dynastieke macht van Karl IV265 - Toetreding tot de NAVO, de reuzensprong van Finland257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'240 - Het Franse EU-voorzitterschap als uitdaging voor Rutte IV***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:03:15 – Advertentie voor De Binnenkamer + Deel 200:46:12 – Deel 301:14:30 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

“Belazerd.” Frans Leijnse heeft maar één woord nodig om te kwalificeren hoe Nederland ervoor staat met gelijke kansen in het onderwijs.Frans Leijnse was onder meer Tweede-Kamerlid, senator, hoogleraar en voorzitter van de HBO-raad. Hij was en is zeer betrokken bij discussies over onderwijs, vernieuwingen in het hoger onderwijs en het beroepsonderwijs, de arbeidsmarkt en de staat van zijn partij, de PvdA. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem naar aanleiding van zijn nieuwe boek Standenonderwijs – Hoe afkomst nog steeds onze schoolloopbaan bepaalt.Kern van Leijnses analyses is dat in ons onderwijssysteem twee dingen elkaar versterken die kansenongelijkheid vergroten. Ten eerste sorteert Nederland kinderen op een veel te vroeg en weinig doordacht moment uit door te bepalen wat hun niveau is in plaats van te kijken waar ze nog beter zouden kunnen. Ten tweede krijgen schooltypen waar jongeren met veel kansen naartoe gaan veel ruimere middelen en hoger opgeleide docenten.Daarbij komt dat ons land bij 'Leven Lang Ontwikkelen' bepaald niet vooroploopt en zo de essentiële 'levensloopbaan' van mensen in een hoogontwikkelde kenniseconomie veel te weinig aanmoedigt en versterkt. Zouden we dat wel doen, dan konden veel maatschappelijke dilemma's en bijvoorbeeld ook de grote tekorten aan getalenteerde, goed opgeleide mensen beter aangepakt worden.Leijnse wijst erop dat een wijdverspreide 'deeltijdcultuur' dit nog verergert, ook in het onderwijs. Effectieve oplossingen – met name in de fiscale sfeer - blijven achterwege. De Nederlandse aanpak is verrassend ondoelmatig, talent-verspillend en conservatief, zegt Leijnse.Hij verhaalt kleurrijk vanuit zijn eigen ervaringen als jongen uit een Rotterdams havenarbeidersmilieu.Met harde cijfers hekelt hij het beleid van de nieuwe minister Robbert Dijkgraaf, die opnieuw vooral geld steekt in extra's waar al veel investeringen terecht kwamen en weinig in tekorten waar juist extra impulsen nodig zijn.In het tweede deel van het gesprek spreekt Leijnse zich nadrukkelijk uit voor verregaande samenwerking tussen PvdA en GroenLinks. Hij onthult bijna achteloos dat de partijtoppen al bezig zijn met het vormen van één lijst en één program bij komende Kamerverkiezingen. Leijnse hoopt daarbij op een ‘veel minder technocratische en zielloze koers' dan de PvdA onder Wim Kok begon te varen en waarover hij uit de binnenkamer vertelt.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenStandenonderwijs. Hoe afkomst nog steeds onze schoolloopbaan bepaalt (Uitgeverij Eburon, 2022)Onderwijsraad - Doorgeschoten differentiatie in het onderwijsstelsel (2021)Lezing Geert ten Dam bij afscheid Kim Putters (2022)Robbert Dijkgraaf - Beleidsbrief hoger onderwijs en wetenschap (2022)WBS Jaarboek (2006), pp. 78-100***Verder luisteren216 - Crisis op komst: Nederlandse economie loopt vast door tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten201 - Het geheim van het hbo-succes183 - Samen slimmer worden: het Leidse kennisecosysteem als aanjager van duurzame groei181 - Voor nieuwe Kamerleden en bewindslieden: lessen uit de politieke praktijk van Jet Bussemaker126 - De kracht van hoger onderwijs123 – Hoe de PvdA in de greep kwam van het neoliberalisme88 - Leven en werk van onderwijsvernieuwer Jos van KemenadeBB 64 – Wim Kok, een leven op eigen kracht, gesprek met biograaf Marnix KropBB 50 - Vrijheid van onderwijsBB 34 – Lodewijk Asscher over zijn PvdABB 09 – Special: leven en werk van Wim Kok. Met Jeltje van Nieuwenhoven, Joop van den Berg, Gijs van Dijk en PG Kroeger***Tijdlijn00:00:00 – Deel 1 (het onderwijs)01:12:00 – Deel 2 (de PvdA)01:46:23 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Bijna een jaar na de Tweede-Kamerverkiezingen is met pijn en moeite een nieuw kabinet geboren. En er komen alweer verkiezingen aan, voor de gemeenteraad. Hoe staat het politieke landschap ervoor en hoe het zit het met het vertrouwen in de partijen en in de democratie?Politicoloog hoogleraar Tom van der Meer kan daar als geen ander zijn licht over laten schijnen. Hij leidt het Nationaal Kiezersonderzoek waarin alle afdelingen politicologie en bestuurskunde van Nederland samenwerken en met diepgravend onderzoek onderliggende lagen van de kiezersbeweging blootleggen.Jaap en PG bespreken met hem zijn nieuwste inzichten, cijfers en analyses. Wat maakte dat D66 een mooie uitslag kon maken en welke rol speelde de inhoudelijke vernieuwing door Rob Jetten hierbij? Hebben nieuwkomers als Volt en Ja21 toekomst? En wat zegt de bordkartonnen campagnepop van Mark Rutte over de VVD en hoe die partij er nu voor staat?Nog nooit waren er zoveel fracties in de Tweede Kamer. Pregnanter probleem is volgens Van der Meer dat er nauwelijks nog grote partijen zijn. En dat nieuwe partijen, vooral op de rechterflank, zich vooral richten op het uitvergroten van het wantrouwen bij burgers. Toch is Nederland volgens hem geen 'laagvertrouwensamenleving' geworden. In Europees perspectief gezien staan we nog steeds in de subtop als het gaat om vertrouwen in het democratisch systeem.Het is wel een probleem hoe partijen zich ontwikkelen en hoe zij hun politieke rol waarmaken. De nadruk op de noodzaak van een 'nieuwe politieke cultuur' heeft daarmee te maken. De vage taal en de algemeenheden daarover irriteren Van der Meer. Net als de bewering dat referenda nodig zijn voor herstel van vertrouwen. Argumenten voor een referendum kunnen de moeite waard zijn, maar juist niet om die reden.Van der Meer constateert bij de Kamerverkiezingen van 2021 een belangrijk verschijnsel: een nieuwe indeling van het politieke landschap doordat de rechterzijde uiteen scheurde. Doordat PVV en FvD zich op de radicaal-rechtse flank hebben genesteld en VVD en CDA er niet meer mee willen samenwerken, wordt het lastiger kabinetten te vormen.De liberale partijen VVD en D66 zijn haast onmisbaar voor coalities. De oude dominante partijen CDA en PvdA lijken er nauwelijks nog aan te pas te komen. Toch gaat het volgens Van der Meer te ver om te beweren dat die twee op sterven na dood zijn. Plotselinge leiderswisselingen – zoals in het CDA met Ruud Lubbers en later met Jan Peter Balkenende en in de PvdA met Job Cohen en daarna Diederik Samsom, kunnen zo'n partij weer omhoog tillen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenNationaal KiezersonderzoekTom van der Meer - Niet de kiezer is gek (2017)Stuk Rood Vlees***Verder luisteren232 – Kabinetsformatie 2021: Kan de Kamer haar rol wel aan? En wat te doen met antidemocratische partijen? gesprek met Joop van den Berg16 - Johan Remkes wil de democratie redden***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:42:29 – Deel 201:28:24 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In de Top van Nederland een uitgebreid gesprek met Daan Versteeg, directeur Nederland van onderzoeksbureau Ipsos. Tijdens de afgelopen tweede Kamerverkiezingen zat het bureau er tien zetels naast, met een teleurgesteld D66 tot gevolg. Hoe kan het dat Ipsos er zo ver naast zat?

Vorige week ontving informateur Herman Tjeenk Willink een opmerkelijk schrijven van de twaalf secretarissen-generaal, de hoogste ambtenaren van het Haagse eilandenrijk. De brief is nogal defensief. Hij lijkt geschreven door Sir Humphrey Appleby, de topambtenaar uit de tv-serie Yes, Minister die de hele dag bezig was al te drieste veranderplannen af te zwakken.

Formeren is faseren. Er is tijd nodig om de twee grootste partijen, tevens winnaars van de verkiezingen, een modus te laten vinden om het CDA weer aan tafel te krijgen en om te bepalen welke linkse partij - of partijen - mee gaan onderhandelen. Wie de afgelopen dagen goed luisterde naar wat de leiders van de 17 gekozen fracties zeiden en vooral wat ze schreven in hun brieven aan de verkenners, krijgt nu al een tamelijk scherp beeld van de combinatie die uiteindelijk een vruchtbaar kabinet kan vormen.

Het scheelde niets of ik had -als teleurgestelde VVD'er- deze keer toch echt op de SGP gestemd. Hun geworstel met homo's en ambitieuze vrouwen bedekte ik met de mantel der liefde. Dat met die doodstraf, ach ja, in sommige gevallen is daar best wat voor te zeggen. Op het laatste moment werd ik wakker geschud door de NPO.

Voor mij is het nu al de parlementaire nieuwsfoto van het jaar: Het rondedansje op tafel van Sigrid Kaag, de armen gespreid, na de historische verkiezingsoverwinning die van D66 de tweede partij van ons land maakte. Volkomen terecht dat deze ene foto alle voorpaginas haalde, van minstens zes landelijke dagbladen. Het was de ontlading die paste bij dat bijzondere moment, de ijskoningin die ontdooide. We kregen precies de foto te zien die daarbij hoorde en in één oogopslag het hele verhaal vertelde.

Thomas kreeg een nieuw toegangspasje, en Sophie draagt een groen festivalbandje om haar arm. Want de stemmen zijn geteld, en de 17 nieuwe fractieleiders verkennen de mogelijkheden om de boot zo veel mogelijk af te houden. Daarbij moet de bal nadrukkelijk bij VVD en D66 blijven liggen.

Een verkenner van de VVD en een verkenner van D66 gaan kijken welke partijen samen kunnen gaan regeren. In coronatijd is in Leidschendam het duurste en grootste winkelcentrum van Nederland geopend. Dat en meer bespreken we in het Ondernemerspanel.

De mentale klachten stapelen zich op bij werknemers door het thuiswerken. Hoe gaan bedrijven daarmee om? Petra van de Goorbergh, directeur van Oval, de brancheorganisatie van arbodiensten, is te gast in BNR Zakendoen.

Thomas kreeg een nieuw toegangspasje, en Sophie draagt een groen festivalbandje om haar arm. Want de stemmen zijn geteld, en de 17 nieuwe fractieleiders verkennen de mogelijkheden om de boot zo veel mogelijk af te houden. Daarbij moet de bal nadrukkelijk bij VVD en D66 blijven liggen.

De winnaars: VVD met 35, D66 met 24 en FvD met 8 zetels. De verliezers: alle linkse partijen samen nog maar 25 zetels. De kunstwereld is in de ban van de NFT's, die digitale kunst levensvatbaar kan maken. En in Leidschendam opent midden in de lockdown het grootste en duurste winkelcentrum van Nederland de deuren.

Volgens de Dikke Van Dale is een gamechanger een gebeurtenis waardoor de situatie totaal verandert. Een van de bekendste gamechangers uit de recente politieke geschiedenis is die van 2012, toen de steeds goed scorende SP van Emile Roemer in de laatste weken voor de verkiezingen plots haar plaats moest afstaan aan de PvdA van Diederik Samsom. Cruciaal daarbij was het RTL-debat waarin VVD-lijsttrekker Mark Rutte Roemer overblufte. In de tweestrijd tussen links en rechts kwam de weg vrij voor Samsom.

Dat wij uitzondering zijn, klopt. Om in de Tweede Kamer te komen, moet je de kiesdeler halen, dus het aantal uitgebrachte stemmen gedeeld door 150, wat neerkomt op ongeveer twee derde van een procent. België en Duitsland hebben een kiesdrempel. Beetje kort door de bocht, maar je moet daar minstens 5 procent van de stemmen halen om een zetel te bemachtigen. Er is geen enkel Europees land dat geen kiesdrempel hanteert de meeste 5 procent. Wis en waarachtig Vandaag doen 37 partijen mee aan de Kamerverkiezingen, waarvan de meeste de kiesdeler niet gaan halen, dus die vallen vanzelf af. Er blijven er waarschijnlijk twaalf of dertien over. Zou het verhogen van de kiesdrempel daar iets aan veranderen? Wis en waarachtig. Uitgaande van de huidige samenstelling van de Tweede Kamer, zouden de ChristenUnie, Partij voor de Dieren, 50PLUS, Denk, SGP, en FvD afvallen. JA21, Volt en Henk Krol zouden kansloos zijn. Wat dan overblijft, zijn de grootsten: VVD, PVV, CDA, D66, GroenLinks, en misschien SP of PvdA. Dat maakt het speelveld voor een formatie overzichtelijker. Maar wat gebeurt er met de stemmen die zijn uitgebracht op partijen die het niet halen? Of misschien nog een meer principiële vraag wie vertolkt nog het geluid van kiezers van partijen zoals SGP en ChristenUnie? Die gaan echt niet stemmen op het CDA. Hetzelfde geldt voor meer rechtse partijen als FvD en JA21, die niets willen weten van de PVV. Kortom: alle kleine, activistische partijen zouden uit de Haagse stolp verdwijnen. En daarmee de nuance van de Nederlandse politieke ratjetoe. Ingewikkeld De Tweede Kamer heeft wel eens een initiatiefwetsvoorstel gedaan voor het invoeren van een kiesdrempel. Dat is toen gesneuveld, en dat is maar goed ook. Met zoveel partijen in een parlement is misschien ingewikkeld, maar het siert de democratie. En, laten we eerlijk wezen, doen de Belgen het, met die kiesdrempel van 5 procent, zoveel beter? Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Je hebt nog 4,5 uur om je stem uit te brengen op deze derde én laatste verkiezingsdag. Of peilingen deze keer écht palingen zijn, en of je af kunt gaan op de exitpolls bespraken we met André Krouwel, politicoloog aan de Vrije Universiteit van Amsterdam én bedenker van het Kieskompas.

Verkiezingsdag. Waar staan de partijen nu, en hoe verliep de campagne. Het lukt nog altijd niet om 5G uit te rollen door het satellietsysteem voor noodsignalen van zeeschepen in Friesland. En Zalando heeft zich voorgenomen 10% van de Europese markt te veroveren.

Een overzicht van het belangrijkste mobiliteitsnieuws met onder meer aandacht voor het herstel van de luchtvaart, Swapfiets en BNR Mobility reed mee in een zelfrijdende minibus in Helmond.

De regels voor het tellen van briefstemmen worden aangepast. Omdat er anders teveel ongeldige stemmen zijn. Er is een plan voor een een nationaal techbedrijf voor het beheer van medische gegevens. En Europese baggerbedrijven willen dat hun Chinese concurrenten hier geweerd worden.

Kamerleden begrijpen dat werkgevers in bepaalde situaties behoefte hebben aan een flexibele schil. Maar constructies om te besparen op arbeidskosten, vinden ze niet de bedoeling. In deze BNR Werkverkenners de vraag hoe de politiek werkgevers tegemoet kan komen in hun flexbehoefte.

Na tien meldingen over mogelijke trombose- en -embolievorming stopt ook Nederland voorlopig met het AstraZeneca-vaccin. Tandartsen zouden graag meehelpen met vaccineren. En bij deze verkiezingen valt er echt iets te kiezen. Maar kan er ook iets veranderen?

Tot aan de verkiezingen spreken we de mannen en de vrouwen áchter de lijsttrekker. Vandaag: Corinne Ellemeet, de nummer 2 op de lijst van GroenLinks, de partij die graag mee wil regeren, zo bevestigde leider Jesse Klaver afgelopen week nogmaals op Radio 1.

Wat hebben politieke partijen in petto voor de automobilist? We blikken terug op het BNR Autodebat. Verder spreken we Aon over het nieuwe Care to Drive-abonnement. En er is nieuws over de zaak die Stichting Tesla Claim voert.

De Syrische Nederlander Sumer Chaban vertelde woensdag in de Volkskrant hoe hij probeert voormalige landgenoten die nu ook zijn nieuwe landgenoten zijn, over te halen volgende week te gaan stemmen voor de Tweede Kamer. Gevlucht voor een regime dat overal meekeek, vinden ze het vaak verstandig hier toch ook maar het hokje van de baas aan te kruisen: 'Wat als ze erachter komen dat ik niet op Rutte stem?' Sommigen doen het uit dankbaarheid, voor hun verblijfsvergunning.

Nog een paar dagen en dan zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Daarom praten we in BNR BREEKT deze weken met jonge kandidaat-Kamerleden. Vandaag doen we dat met Jimmy Dijk (35), de nummer 10 op de lijst van de SP. Ons Breekijzer: de SP moet stoppen met roepen vanaf de zijlijn en eindelijk gaan regeren.

Twee jaar doorbetalen bij ziekte is vooral voor de kleine ondernemer een zware last. Dat moet korter, in elk geval voor die kleinere ondernemer. Daar lijkt de politiek het van links tot rechts over eens. Maar hoe financier je dat? En ben je dan als werknemer van een klein bedrijf niet slechter af? Daar buigt eerst een expert zich over en dan worden de vragen voorgelegd aan vijf Kamerleden, in deze BNR Werkverkenners.

De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en daarom praten we in BNR BREEKT de komende twee weken met jonge kandidaat-Kamerleden. Vandaag doen we dat met Harmen Krul. Met 26 jaar de jongste kandidaat van het CDA en de nummer 21 op de lijst. Ons breekijzer: het CDA hoeft campagne te voeren, want ze komen toch wel in de coalitie.

De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en daarom praten we in BNR BREEKT de komende twee weken met jonge kandidaat-Kamerleden. Vandaag doen we dat met Don Ceder, 31 jaar en de nummer 4 op de lijst van de ChristenUnie. Nu is hij advocaat met zijn sociale praktijk en gemeenteraadslid in Amsterdam. Ons breekijzer: religie kan echt niet meer in de politiek.

De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en daarom praten we in BNR BREEKT de komende twee weken met jonge kandidaat-Kamerleden. Vandaag doen we dat met Nicki Pouw-Verweij. 29 jaar en de nummer 2 op de lijst van de nieuwe conservatief-liberale partij JA21. Ze zit op dit moment voor die partij al in de Provinciale Staten in Utrecht en in de Eerste Kamer voor de fractie-Nanninga.

De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en daarom praten we in BNR BREEKT de komende twee weken met jonge kandidaat-Kamerleden. Vandaag doen we dat met Nicki Pouw-Verweij. 29 jaar en de nummer 2 op de lijst van de nieuwe conservatief-liberale partij JA21. Ze zit op dit moment voor die partij al in de Provinciale Staten in Utrecht en in de Eerste Kamer voor de fractie-Nanninga.

De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en daarom praten we in BNR BREEKT de komende twee weken met jonge kandidaat-Kamerleden. Vandaag doen we dat met Thom van Campen, die als nummer 16 op de VVD-lijst staat en daarmee vrijwel zeker in de Tweede Kamer komt, want de partij staat na drie kabinetten-Rutte nog altijd met afstand bovenaan in de peilingen. Daarom ons breekijzer: rechtsom of linksom, de VVD kan zo nóg 10 jaar regeren!

Het Concertgebebouw bleef door financiële steun vanuit de overheid, sponsoren en donateurs in 2020 op de been. Moet de concertzaal ook dit jaar weer een beroep doen op hulp van buitenaf? Te gast, Simon Reinink, directeur van Het Concertgebouw.

De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en daarom praten we in BNR BREEKT de komende twee weken met jonge kandidaat-Kamerleden. Vandaag doen we dat met Ernst Boutkan, de nummer 3 op de lijst van de pan-Europese partij Volt. Het lijkt erop dat steeds meer belangrijke zaken in Brussel worden bepaald en Volt ziet dat wel zitten. Daarom luidt ons breekijzer: de toekomst van de politiek ligt in Europa.

Bakken met geld zijn beschikbaar, maar toch blijft het al jaren bij een leven lang leuteren als het gaat om plannen voor een leven lang leren. Tijd om Kamerleden zich nu echt te laten uitspreken: Hoe regel jij dat echt iedereen bezig kan én wil zijn met zijn eigen duurzame inzetbaarheid? Dat hoor je in deze BNR Werkverkenners, de eerste aflevering van een arbeidsmarktverkenningsdrieluik in aanloop naar de verkiezingen.

Bakken met geld zijn beschikbaar, maar toch blijft het al jaren bij een leven lang leuteren als het gaat om plannen voor een leven lang leren. Tijd om Kamerleden zich nu echt te laten uitspreken: Hoe regel jij dat echt iedereen bezig kan én wil zijn met zijn eigen duurzame inzetbaarheid? Dat hoor je in deze BNR Werkverkenners, de eerste aflevering van een arbeidsmarktverkenningsdrieluik in aanloop naar de verkiezingen.

Bij nieuwe bouwplannen moet het water een veel grotere rol gaan spelen. Daar waren alle zes partijen het gisteren over eens bij het BNR Verkiezingsdebat over water. De partijen hadden daar wel verschillende plannen voor.

Vanaf maandag 1 maart hoor je in BNR BREEKT twee weken lang elke dag een jong kandidaat-Tweede Kamerlid. Wat drijft ze en wat wil deze nieuwe generatie politici gaan bereiken voor hun partij? Ze gaan erover in gesprek met onze kritische panelleden en hopelijk ook met jou! Bel elke dag om 11:00 naar de studio en leg jouw vragen voor aan tien kandidaat-Kamerleden.

In tien jaar tijd gaan we 1 miljoen woningen bouwen, is de belofte van 34 organisaties in en rondom de woningmarkt. En dat worden dan ook nog betaalbare woningen in leefbare wijken. Eén van die partijen is Bouwend Nederland. Voorzitter Maxime Verhagen ziet na het tekortschieten van kabinet Rutte grote consensus onder de potentiële coalitiepartijen om echt werk te maken van die woningbulk.

Ergens in de tweede helft van de jaren 80 Ruud Lubbers was premier - werd ik gebeld door Jort Kelder. Of ik die week tijd had om wat te drinken in een café bij mij om de hoek. Jort was lid van het JOVD-bestuur en ik was jong journalist, misschien konden we wat voor elkaar betekenen. Bovendien wilde hij me voorstellen aan 'de toekomstige minister-president van Nederland'. De volgende dag maakte ik kennis met Mark Rutte.

Ergens in de tweede helft van de jaren 80 Ruud Lubbers was premier - werd ik gebeld door Jort Kelder. Of ik die week tijd had om wat te drinken in een café bij mij om de hoek. Jort was lid van het JOVD-bestuur en ik was jong journalist, misschien konden we wat voor elkaar betekenen. Bovendien wilde hij me voorstellen aan 'de toekomstige minister-president van Nederland'. De volgende dag maakte ik kennis met Mark Rutte.

In verkiezingsbeloftes kan je niet wonen, maar in onwaarheden al helemaal niet. Het BNR woningmarktdebat van 15 februari was kort gezegd zeer inhoudelijk en over de grote linies waren deelnemers CDA, PvdA, GroenLinks, SP, ChristenUnie en 50PLUS het met elkaar eens, merkte Jurjen van den Bergh, directeur van campagnebureau De Goede Zaak, op. Wel werden er een boel onwaarheden verteld, ontdekte Peter Boelhouwer, hoogleraar Woningmarkt van de TU Delft.

In verkiezingsbeloftes kan je niet wonen, maar in onwaarheden al helemaal niet. Het BNR woningmarktdebat van 15 februari was kort gezegd zeer inhoudelijk en over de grote linies waren deelnemers CDA, PvdA, GroenLinks, SP, ChristenUnie en 50PLUS het met elkaar eens, merkte Jurjen van den Bergh, directeur van campagnebureau De Goede Zaak, op. Wel werden er een boel onwaarheden verteld, ontdekte Peter Boelhouwer, hoogleraar Woningmarkt van de TU Delft.

De extra coronamaatregelen maken het voor gemeenten moeilijk om de Kamerverkiezingen van maart te organiseren.

De verkiezingen staan voor de deur, maar ondertussen maken we ons ernstige zorgen om de Britse coronavariant. Ondanks die zorgen wil minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken vasthouden aan de oorspronkelijke verkiezingsdatum 17 maart. Ons breekijzer vandaag is: als het kabinet zich echt zon zorgen maakt om de Britse coronavariant, dan moet het de Tweede Kamerverkiezingen ook uitstellen.

De Tweede Kamer-verkiezingen staan alweer bijna voor de deur. Wie komen er volgens de partijprogramma's het meest op voor onze privacy, het bestrijden van cybercrime en het beheersen van grote Amerikaanse techbedrijven?

Nog twee maanden tot de Tweede Kamerverkiezingen en we kunnen al één conclusie trekken: de rechtse kiezer heeft veel te kiezen. Naast VVD, CDA, PVV en Forum zijn er nu ook Code Oranje, misschien nog wel de partij van Henk Otten en JA21. Roos Abelman en Donatello Piras spreken uitgebreid met Joost Eerdmans, de voorman van deze laatste partij.

De gemeente Hof van Twente zegt dat het contact tussen de Volkskrant en de hackers, die systemen van de gemeente in gijzeling heeft, meegaat in het onderzoek. De Volkskrant bericht dat de hackers 50 bitcoin losgeld eisen.

Tjonge! Maar liefst vier vrouwen in de top-5 van de nieuwe VVD-lijst! Zo haalde de lijst-Rutte deze week het nieuws. Maar zo bijzonder is dit nu ook weer niet. In 1977, de hoogtijdagen van Hans Wiegel, telde de Top-7 van de liberalen vijf vrouwen.

Eens in de vier jaar heeft elke politieke partij even last van visie. Van de behapbare 32 paginas die de SP heeft volgeschreven naar de 211 van D66. Bij elkaar nu al zon 700 bladzijden en nog niet alle partijen hebben al geleverd. Benieuwd of ik straks nog zin heb in dat ene A4tje waar de PVV mee komt.

Eens in de vier jaar heeft elke politieke partij even last van visie. Van de behapbare 32 paginas die de SP heeft volgeschreven naar de 211 van D66. Bij elkaar nu al zon 700 bladzijden en nog niet alle partijen hebben al geleverd. Benieuwd of ik straks nog zin heb in dat ene A4tje waar de PVV mee komt.

Dezer dagen presenteren de politieke partijen hun lijsten voor de verkiezingen van 2021. En bij de meeste partijen gebeurt waarvoor ik al bang was. In hun vernieuwingsdrang wordt een fors deel van de zittende Kamerleden weggebonjourd. Totaal vernieuwd verkoopt goed - net als in de supermarkt, denken ze waarschijnlijk.

Dezer dagen presenteren de politieke partijen hun lijsten voor de verkiezingen van 2021. En bij de meeste partijen gebeurt waarvoor ik al bang was. In hun vernieuwingsdrang wordt een fors deel van de zittende Kamerleden weggebonjourd. Totaal vernieuwd verkoopt goed - net als in de supermarkt, denken ze waarschijnlijk.

De October surprise. Zo noemen ze in Amerika een plotselinge gebeurtenis kort voor de verkiezingen die in hoge mate de uitkomst kan beïnvloeden. Bij de Tweede-Kamerverkiezingen van 2017 had Nederland ook zon verrassing. De campagne verliep lauwtjes. In de peilingen zat Geert Wilders VVD-leider Mark Rutte op de hielen, maar er ontstond geen tweestrijd. Wilders dook weg voor debatten.

'Je zou het soms bijna vergeten, maar de PVV is nog altijd de tweede partij van Nederland.' Deze iconische zin stond vrijdag in de Volkskrant. De partij van Geert Wilders wint vier zetels in de peilingen en heeft er nu tien meer dan de derde partij.

Thierry Baudet verveelt zich. Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen, voor velen een politieke hoogmis waarin je twee dagen lang kunt horen wat de voor elke politieke partij typerende prioriteiten zijn waar je vervolgens weer maanden op kunt kauwen, zie ik Theo Hiddema droedels schetsend in het achterste bankje, op corona-afstand van zijn fractievoorzitter.

Over een half jaar gaat Nederland naar de stembus. Dat betekent dat vrijwel elke politieke stap in het teken van die verkiezingen zal staan. Het beeld is nu nog rommelig. Het CDA koos een lijsttrekker maar kampt nog steeds met intern gedoe.

Pieter Omtzigt kon zijn tranen nauwelijks bedwingen. Het scheelde maar 258 stemmen of híj was de nieuwe CDA-leider geworden. Verdoofd hoorde hij Hugo de Jonge aankondigen dat ze het sámen zouden gaan doen: Jij als running mate. Ze hadden het er onderling nog niet over gehad.

Pieter Omtzigt kon zijn tranen nauwelijks bedwingen. Het scheelde maar 258 stemmen of híj was de nieuwe CDA-leider geworden. Verdoofd hoorde hij Hugo de Jonge aankondigen dat ze het sámen zouden gaan doen: Jij als running mate. Ze hadden het er onderling nog niet over gehad.

Het CDA zoekt een lijsttrekker. Dat is in de historie van die partij altijd een fase van de meest merkwaardige toestanden. Wat leren we hiervan voor de situatie van nu? En wat is er de vorige week nu eigenlijk écht gebeurd? Jaap Jansen praat in deze aflevering met 'de partijhistoricus' en vaste geschiedenisverteller van betrouwbare Bronnen, onze eigen PG Kroeger.Nog voor het CDA als partij bestond ging het al alle kanten op. Het vinden van een aanvoerder voor de Kamerverkiezingen van 1977 was al een hele hijs en toen moest de definitieve fusie tot één club (in 1980) nog komen. Dries van Agt wilde beslist niet, hij had al een andere baan nota bene. En zo ging het steeds weer.De komst van Ruud Lubbers was het gevolg van een manoeuvre van de hogeschool der politiek door Jan de Koning, de man die eigenlijk naar voren geschoven zou worden. Lubbers maakte jaren later van zijn eigen opvolging een soort operadrama in vele bedrijven. Ook het aantreden van Jan Peter Balkenende was een drama. En zijn vertrek ook.PG Kroeger vertelt over deze crisistoestanden uit eigen waarneming en dat maakt zowel de beschrijvingen ervan als de onbekende aspecten extra smeuïg. Veel ervan is ook voor het CDA van vandaag herkenbaar. Dat helpt ook doorgronden waarom bijvoorbeeld Wopke Hoekstra op het laatste moment terugschrok en Hugo de Jonge zo'n ongebruikelijk profiel heeft voor een CDA-lijsttrekker.Ruud Lubbers werd aanvoerder na eerst ‘een positieve grondhouding’ te hebben ingenomen. Maar wie was Madeleen? En wat is ‘een Madeleen-gesprek’? En wie was ‘Mol die de bui al zag hangen’?Leiderschap, twijfels en strijd in de binnenste binnenkant van een machtspartij. PG: “Politiek is een spijkerhard vak zonder mededogen.”***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Weee Nederland en door donaties van luisteraars via Vriend van de Show***Verder lezenPG Kroeger & Jaap Stam, De rogge staat er dun bij. Macht en verval van het CDA ,1974-1998 (Balans, 1998)***Verder luisteren117 – Tien wetten die elke lijsttrekker zich moet inprenten83 – Het CDA, lastige coalities en gedogen46 – De koers van CDA-vicepremier Hugo de Jonge38 – Elco Brinkman: ‘Het incident regeert’23 – Ruth Peetoom (CDA) en politicoloog Yascha Mounk over de kwetsbare democratie14 – Jan Peter Balkenende en Wopke Hoekstra: een nieuwe agenda voor Nederland en Europa***Tijdlijn00:00:00 – Intro00:01:27 – Deel 100:44:32 – Deel 201:17:02 – Uitro01:17:52 – Einde

Kaag wil het, De Jonge ook, Hoekstra niet, Marijnissen is het al: lijsttrekker. Hoe word je de perfecte lijsttrekker? Wanneer maak je jezelf bekend? Leiden personen niet enorm af van de inhoud?

Hij krijgt hulp van politiek dier Jaap Jansen, die al decennialang rondstruint in de Haagse wandelgangen. Je kunt hem ook kennen als columnist van BNR en maker van de politieke podcast Betrouwbare Bronnen. Jansen legt uit welke eigenschappen een goede lijsttrekker moet hebben om in Nederland stemmen te winnen. Vooral een uitstraling van macht is belangrijk, zegt hij. 'Je moet niet als een soort dorpsapotheker in een stofjas het podium opgaan. Dan denken mensen: wanneer komt de échte leider?' Beluister ook | Newsroom Den Haag | Allemaal op zoek naar nummer 1 Opvallen De kunst is volgens Jansen om op te vallen binnen het leger der lijsttrekkers, 'Dat kan ook best door er raar uit te zien: dan weten mensen wie je bent. Je moet in ieder geval niet te veel lijken op je directe concurrenten.' Maar hoe word je boegbeeld van de partijstandpunten, zonder de economie uit het oog te verliezen? Beluister ook | Lijsttrekkersstrijd losgebarsten tijdens oplopende verkiezingskoorts In deze uitzending: Jaap Jansen En Kees Dorresteijn Twitter @keesvanderadio Elke week een nieuwe Helder in je podcast-app? Abonneer je dan nu via bnr.nl/helder. Over deze podcast Helder is de podcast die je helpt de onderwerpen in het nieuws van vandaag en morgen te duiden, uitgelegd door BNRs Kees Dorresteijn. Luister Helder!, zodat je nooit met je mond vol tanden staat bij het koffiezetapparaat. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het was de week van de coronaspoedwet, die er toch nog niet komt, en de week van de lijsttrekkers. Hugo de Jonge wierp zich op als lijsttrekker van het CDA en D66-minister Sigrid Kaag gaat zich waarschijnlijk ook snel melden om de nummer 1 te worden van haar partij. Wopke Hoekstra, ook van het CDA, bedankte voor de eer en Mona Keijzer lijkt gepasseerd door de CDA-prominenten.

Syp Wynia stelt dat waar de PVV van Geert Wilders ooit een onrustige duiventil was, de PVV nu juist als stabiele factor geldt in vergelijking met instabiliteit in en rond Forum voor Democratie. Vijftien jaar nadat Geert Wilders bij de VVD vertrok, is het te vroeg om hem en zijn partij af te schrijven. En dat ondanks de teleurstellende Kamerverkiezingen van 2017, toen Wilders en de PVV wel uitgeblust leek. En ook ondanks de Europese parlementsverkiezingen van mei van dit jaar, toen de PVV van Wilders lager scoorde dan ooit en geen enkele zetel wist te behalen.   Zelfs het feit dat Wilders en zijn collega’s het initiatief bij de oppositie tegen de immigratie (‘Marrakesh’) en het Klimaatbeleid (het ‘gasverbod’, onder meer) aan Thierry Baudet lieten, lijkt niet dramatisch te zijn voor de PVV. De PVV is een soort constante waarde geworden. Zo bekeken is het niet eens zo gek, wat Wilders in mei zei: dat hij zeker nog tien of vijftien jaar doorgaat.   Meer op www.sypwynia.nl #VolgWyniasWeek

In Betrouwbare Bronnen aflevering 34:PG Kroeger over politiek en cultuur in de oudste politieke partij van Nederland, die 140 jaar geleden werd opgericht: de Anti-Revolutionaire PartijPartij van de Arbeid-leider Lodewijk Asscher en zijn zoektocht naar 'een nieuw bezielend verhaal'***PG Kroeger belicht ontstaan en karakter van de kleurrijke en invloedrijke oudste politieke partij van Nederland, de Anti-Revolutionaire Partij, die in 1980 opging in het CDA.De ARP stond bekend als 'de Mannenbroeders'. Het was het politieke machtscentrum van de gereformeerden, de rechtzinnige protestanten en hun zuil. Zij waren calvinisten pur sang. IJverig, koppig, sober, gehecht aan beginselen en politieke strijd daarover.Het was een partij met een opmerkelijke, zeer herkenbare cultuur, zeden en gewoonten. Dat gold ook voor de mensen die het gezicht en het hart van de club vormden. Bijvoorbeeld de onlangs overleden Hannie van Leeuwen - 'Straaljager Hannie' volgens communistenleider Marcus Bakker.PG vertelt waarom koningin Wilhelmina zo'n afkeer had van ARP-voorman, de dominee en wereldreiziger Arbaham Kuyper. Niettemin mocht zijn opvolger Hendrik Colijn later de financiële puinhoop van de Oranjes saneren.De ARP was machtig, kende vele krachtige leiders, had haar 'branding' erg goed voor elkaar en blijkt achteraf de eerste moderne democratische massapartij. Deze behoudende, christelijke groepering nu gezien kan worden als 'het D66 van de negentiende eeuw'.***PvdA-leider Lodewijk Asscher wil op weg naar de volgende Tweede-Kamerverkiezingen en daarna intensief samenwerken met GroenLinks en de SP. Het kan zelfs leiden tot een gezamenlijke lijst, zegt Asscher in de deze Betrouwbare Bronnen.‘We moeten om tafel om te kijken hoe je een aantrekkelijk alternatief vormt. Je kunt veel krachtiger zijn als je heel veel idealisten verenigt. Als we met GroenLinks en SP aan kunnen geven: we doen het samen uit, samen thuis na de verkiezingen, dan zou dat een waanzinnig krachtig signaal zijn. Dan heb je een blok gevormd en dan moeten in de kabinetsformatie een of twee rechtse partijen aanschuiven bij een links en progressief blok. Dat is heel anders dan wat nu D66 overkomt, dat je in je eentje bij een rechts motorblok zit.'In 2016 sprak Asschers voorganger als PvdA-leider Diederik Samsom hier al over met GroenLinkser Bram van Ojik. Maar GroenLinks-leider Jesse Klaver, toen bezig aan een snelle opmars, wees deze vorm van samenwerking af. 'De situatie is nu anders’, zegt Asscher. ‘We zitten alle drie in de oppositie. Als we duidelijk maken dat we het samen gaan doen, kun je wel degelijk een wervend alternatief schetsen.' Hij wijst er op dat GroenLinks, SP en PvdA samen al tegenbegrotingen maken en bij belangrijke debatten tactiek afspreken.Asscher zelf wil bij de volgende verkiezingen en ook in de periode daarna zijn partij aanvoeren: 'Ik heb daar heel veel zin in. Na de nederlaag merkte ik dat ik nieuwe energie vond in de Tweede Kamer. Bij de Statenverkiezingen stemden negen keer zoveel jongeren op ons als bij de Kamerverkiezingen. Er is weer iets aan het gebeuren. Nieuwe energie, vrolijkheid.’Volgens Asscher verandert ook de tijdgeest. 'Het is fascinerend om VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff nu te horen. We hebben de VVD twee jaar lang de afschaffing van de dividendbelasting en de verlaging van de winstbelasting horen verdedigen als essentieel voor de Nederlandse samenleving. En opeens is het of Dijkhoff mijn spreektekst heeft gevonden als hij zegt dat de multinationals meer belasting moeten betalen en zich verantwoordelijker moeten voelen voor de samenleving. Er is iets heel interessants aan de gang. Iedereen is wel klaar met dat neoliberale verhaal.'In Betrouwbare Bronnen vertelt Asscher dat hij spijt heeft van de strijd om het PvdA-lijsttrekkerschap met Samsom: ‘Als ik die debatten nu terugzie, heb ik daar pijn van in de buik. Dat had ik nooit moeten doen. Dit toneelstuk kon alleen maar slecht aflopen.' Asscher heeft zelfs gedroomd van emigreren. 'Ik zat in een tredmolen waarin het maar niet goed kwam en droomde van een rustig bestaan met mijn gezin aan de Oostkust van Amerika.'Lodewijk Asscher twijfelt of hij nog kan samenwerken met de Britse Labour-leider Jeremy Corbyn. In een brief vraagt Asscher aan Corbyn opheldering te geven wat de Labour-leider doet tegen antisemitisme in zijn partij: 'Dit hoor je met wortel en tak te bestrijden.' Corbyn beloofde Asscher eerder dat te doen, maar begin deze maand kwamen er nieuwe signalen dat in de top van de Labourparty te weinig krachtdadig werd opgetreden tegen antisemitisme. 'Dat vind ik bizar’, zegt Asscher. 'Ik ga heel goed bekijken wat hij terugschrijft, want antisemitisme mag niet salonfähig worden. Ik zal dat te allen tijde bestrijden, zonder aanzien des persoons. Ik wil heel graag gerustgesteld worden dat Labour ook onder Corbyn een bondgenoot is.' Aanleiding voor het gesprek met Asscher is de verschijning van het boek:Lodewijk Asscher - Opstaan in het Lloyd Hotel - Uitgeverij Podium, Amsterdam, ISBN 987 90 5759 919 4***Tijdlijn BB afl. 34:00:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes van Lodewijk Asscher00:05:21 - PG Kroeger (deel 1)00:35:07 - PG Kroeger (deel 2)01:11:32 - Lodewijk Asscher (deel 1)01:45:24 - Lodewijk Asscher (deel 2)02:06:39 - Uitro door Jaap02:07:43 - Einde

Elektronisch stemmen zal nog veel duurder blijken dan de nu beoogde 365 miljoen euro aan investeringen. Naast kosten voor onderhoud en training zullen ook de investeringskosten zelf waarschijnlijk veel hoger uitpakken dan de offertes van de twee overgebleven fabrikanten ons willen doen geloven, zegt Arjen Kamphuis, lid van de voormalige commissie-Van Beek, in BNR Digitaal.

Je zou verwachten dat de man die eindverantwoordelijk is voor het slechtste verkiezingsresultaat in de geschiedenis van de PvdA met zijn ziel onder zijn arm over het Binnenhof rondloopt, maar er zit al weken een merkwaardig vrolijke twinkeling in de ogen van Lodewijk Asscher.

In het Grote BNR Buitenlanddebat gaan Kamerleden van zes partijen live vanuit Nieuwspoort onder leiding van buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en politiek verslaggever Jeroen Stans met elkaar in debat over de veranderende wereld en de plaats van Nederland daarin.

Mede mogelijk gemaakt door: Enpuls Remco wijst Agnes Mulder erop dat het energiehoofdstuk in het CDA-verkiezingsprogramma voor de komende Kamerverkiezingen veel dunner is dan in het vorige verkiezingsprogramma, maar dat ziet hij verkeerd vindt de CDA-politicus. Dat verkiezingsprogramma is er namelijk eentje op hoofdlijnen. Dat het programma niet is doorgerekend door CPB en Planbureau voor de Leefomgeving is volgens haar niet schadelijk. Het zijn goede instituten, maar op hun berekeningen mag je echt nog wel je gezonde boerenverstand loslaten, vindt ze. Want CPB oordeelde in het verleden nog wel eens dat innovatie alleen een kostenpost was waardoor in het verleden nauwelijks ruimte was voor innovatie in de verkiezingsprogrammas. Terwijl innovatie hartstikke goed is voor de economie. Een gesprek over de rol en taakopvatting van politici, over Windpark Drenthe, het Groninger gasveld, over draagvlak voor duurzame energie en over de toekomst. De energietransitie loopt nog tot 2050. We zijn in 2023 echt niet klaar. En ik wil er ook nog iets aan verdienen als land. - BNR Energie wordt mede mogelijk gemaakt door KVGN Gast: Agnes Mulder, Tweede Kamerlid CDA, @AgnesMulderCDA Host: Remco de Boer, @remcodb Abonneren Mis geen enkele aflevering van BNR Energie en abonneer je via jouw favoriete app: BNR-app voor iOs BNR-app voor Android Spotify iTunes RSS feed See omnystudio.com/listener for privacy information.

De premier laat een stilte vallen terwijl ik een gele BNR-microfoon onder zijn neus prop. Dan laat Mark Rutte een hele lange jaaaaahaaaa horen. Er komt een lach en een uuuhhhh. Tijd winnen!, schiet het door zijn hoofd. Hoe verklaar ik die rare uitkomst van de Stemwijzer? Want gelukkig komt de VVD bij de liberale partijleider netjes op één. Maar op twee staan niet de links-liberale concurrenten van D66, maar de mannenbroeders van de Staatkundig Gereformeerde Partij. Hoe kan dat?

Mede mogelijk gemaakt door: TUI Geert Wilders is druk met de PVV-lijst voor de Kamerverkiezingen, die binnenkort bekend wordt. Met Koen Vossen, politiek historicus en schrijver van het boek; Rondom Wilders, praten we over de personen die de rond doen. Aankomende zaterdag start het nieuwe seizoen van Wie is de Mol. Chris Zegers en Margriet van der Linden presenteren samen MolTalk, de nabeschouwing van Wie is de Mol? Marc de Hond heeft zijn angsten overwonnen en staat in het theater met zijn nieuwste show: Wie Bang Is, Krijgt Ook Klappen. Nicole Buch presenteert vanaf vanavond de realityserie: Buch buiten de bajes. Die serie gaat over de Top600 van meest overlastgevende criminelen in Amsterdam. En Jan Driessen schuift aan. Volgende week geeft Barack Obama zijn afscheidsspeech. Muziek is er van Snowapple. See omnystudio.com/listener for privacy information.