Jak naprawić przyszłość?

– Zmiany na planecie zachodzą szybciej niż ewolucja człowieka. Co, jeśli wzmocnimy nasze organizmy tak, aby wytrzymywały większe upały? Albo wprowadzimy do płuc element, który pomoże nam odfiltrowywać bardzo zanieczyszczone powietrze? – pyta Amy Webb, wybitna amerykańska futurolożka, założycielka Future Today Institute. Czy inżynieria genetyczna pomoże w leczeniu niepłodności albo zapobieganiu chorobom genetycznym u dzieci? Czy zrewolucjonizuje tradycyjny model rodziny? A może pomoże ludzkości przetrwać katastrofę klimatyczną? Posłuchajcie 34. odcinka podcastu Jak naprawić przyszłość?. W tym odcinku na kilka miesięcy żegnam się z Wami. Robię sobie przerwę od nagrywania Jak naprawić przyszłość?. Za chwilę zostanę mamą i w najbliższym czasie chciałabym się skupić wyłącznie na tej – chyba najtrudniejszej – życiowej roli, jaką do tej pory przyszło mi odgrywać.Trzymajcie kciuki! Barbara Sowa

Wysokości kar za szkody wyrządzone środowisku co prawda rosną, co z tego, skoro większość wszczętych postępowań kończy się umorzeniem, kuleje monitoring przyrody, straty środowiskowe są bagatelizowane, odpowiedzialność się rozmywa. Tak było w przypadku Odry, gdzie winę za zatrucie rzeki i śmierć tysięcy istot zrzucono na złote algi, upał, niski stan wód, zanieczyszczenie komunalne. Tymczasem kopalnie – które według tegorocznego raportu Greenpeace'u najbardziej przyczyniły się do zabójczego zasolenia rzeki – w praktyce pozostały bezkarne. Czy sprawy potoczyłyby się inaczej, gdyby rzeka miała osobowość prawną, a co za tym idzie własnych adwokatów? Jak w praktyce miałoby to wyglądać? Czy możemy skopiować podobne rozwiązania z innych krajów? Kto miałby bronić rzek i czy na ten szczególny status zasługuje jedynie Odra? O idei nadawania osobowości prawnej przyrodzie, wątpliwościach, pytaniach i problemach związanych z tego rodzaju zmianami w prawie rozmawiam w 33. odcinku podcastu Jak naprawić przyszłość? z:✎ Robertem Rientem, aktywistą, pisarzem, dziennikarzem ze Szklarskiej Poręby i szamanem, który zapoczątkował w Polsce debatę nad uznaniem Odry za osobę prawną, założył Plemię Odry i wystosował petycję do najważniejszych urzędów w kraju w tej sprawie. ✎ Karoliną Kuszlewicz, adwokatką, założycielką Kancelarii nad Wisłą, która specjalizuje się w ochronie prawnej zwierząt, przyrody i środowiska naturalnego. Wspomniana dwójka, choć w tej dyskusji oboje stoją po tej samej, „zielonej stronie”, prezentuje nieco odmienne podejścia. Cytując klasyka, ściera się tu trochę mędrca szkiełko i oko z duszą romantyka. Które podejście będzie Wam bliższe? Wspomniana dwójka, choć w tej dyskusji oboje stoją po tej samej, „zielonej stronie”, prezentuje nieco odmienne podejścia. Cytując klasyka, ściera się tu trochę mędrca szkiełko i oko z duszą romantyka. Które podejście będzie Wam bliższe? Posłuchajcie!

Pierwszy genetycznie zmodyfikowany produkt, pomidor Flavr Savr trafił do konsumentów prawie 30 lat temu. I nie od razu wzbudził panikę. Protesty i kampanie społeczne przeciwko zastosowaniu inżynierii genetycznej w produkcji żywności miały miejsce później, na przełomie wieków. Od tego czasu przeprowadzono setki badań i stworzono wiele różnych genetycznie modyfikowanych odmian kukurydzy, bawełny, ziemniaków czy chociażby różowego ananasa.Jednak w większości krajów – w tym w Unii Europejskiej, gdzie obowiązują jedne z najbardziej restrykcyjnych przepisów w tym zakresie – żaden z tych produktów nie trafił na rynek i nie zyskał aprobaty, ani politycznej, ani społecznej. Światowy Program Żywnościowy donosi, że w 2022 roku głodowało 350 milionów ludzi, najwięcej we współczesnej historii świata. W rozwiązaniu kryzysu żywnościowego z pewnością nie pomagają też dotkliwe skutki zmian klimatu. W tej sytuacji konieczne wydaje się poszukiwanie sposobów na maksymalizowanie zbiorów i zwiększanie efektywności upraw. A to jest jednym z celów modyfikacji genetycznych. Czy jesteśmy dziś gotowi na rzetelną dyskusję na temat GMO?Posłuchajcie mojej rozmowy z prof. Pawłem Golikiem, szefem Instytutu Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii na Uniwersytecie Warszawskim.Zapraszam!Barbara SowaA tutaj znajdziecie wspomniany w podcaście tekst o metodzie CRISPR/CAS, zatytułowany “Każdy chce być stworzycielem”: https://magazynpismo.pl/kazdy-chce-byc-stworzycielem-crispr-lamza/-Dla słuchaczy podcastu „Jak naprawić przyszłość?” przygotowaliśmy kod zniżkowy na dostęp online do „Pisma". Wejdź na magazynpismo.pl/prenumerata i wpisz na dole strony kod: JNP, skorzystaj z oferty – czytaj i słuchaj przez pierwsze 5 miesięcy za połowę ceny (5,49 zł). Subskrypcja odnawia się co miesiąc, możesz zrezygnować w dowolnym momencie.

O tym, jak dotujemy spalanie naszych lasów i o aplikacji Future Forest, która pokazuje wpływ ocieplenia klimatu na przyszły skład gatunkowy i charakter europejskich lasów, rozmawiam w 31. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”.Dla aktywistów las to przede wszystkim część środowiska, która wymaga ochrony. W lesie większość z nas szuka także wytchnienia i relaksu. Dla polityków obsadzających stołki w Lasach Państwowych to przede wszystkim źródło surowca oraz dochodu, ma zaspokajać potrzeby różnych grup wyborców. O największych zagrożeniach dla europejskich lasów i najbardziej skutecznych sposobach ich ochrony rozmawiam z: ✎ Augustynem Mikosem, który zajmuje się ochroną lasów i gospodarką leśną w Stowarzyszeniu Pracownia na rzecz Wszystkich Istot✎ Marcinem Dyderskim, naukowcem z Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku, którego badania posłużyły do stworzenia aplikacji Future Forest. Posłuchajcie!Barbara SowaŹródła:✎ Tutaj znajdziecie link do aplikacji Future Forest:https://connect.appsilon.com/future-forests/A tu polecane przeze mnie w podcaście reportaże z Pisma:✎ Tekst Aleksandry Wareckiej, zatytułowany „Życie w harmonii z Puszczą Białowieską" https://magazynpismo.pl/rzeczywistosc/reportaz/puszcza-bialowieska-dorota-borodaj/✎Tekst Dominiki Tworek o wycinkach w Puszczy Karpackiej, zatytułowany „Im dalej w las, tym mniej drzew": https://magazynpismo.pl/rzeczywistosc/reportaz/turnicki-park-narodowy/✎Tekst Daniela Petryczkiewicza pod wiele mówiącym tytułem „Rewolucja wydarzy się w lasach podmiejskich": https://magazynpismo.pl/idee/studium/rewolucja-wydarzy-sie-w-lasach-podmiejskich/-Dla słuchaczy podcastu „Jak naprawić przyszłość?” przygotowaliśmy kod zniżkowy na dostęp online do „Pisma". Wejdź na magazynpismo.pl/prenumerata i wpisz na dole strony kod: JNP, skorzystaj z oferty – czytaj i słuchaj przez pierwsze 5 miesięcy za połowę ceny (5,49 zł). Subskrypcja odnawia się co miesiąc, możesz zrezygnować w dowolnym momencie.Mecenasem podcastu jest Accenture

Czy Amerykanom uda się zbudować księżycową bazę? A może ubiegną ich Chińczycy? Jakie korzyści płyną z kosztownej eksploracji kosmosu? Chodzi o władzę, wiedzę, surowce, a może poszukiwanie nowego domu? O tym porozmawiam z Jakubem Kapiszewskim, dziennikarzem ONETU, popularyzatorem nauki i największym entuzjastą kosmosu, jakiego znam.Posłuchajcie!Barbara SowaTutaj przeczytacie sylwetkę Mirosława Hermaszewskiego napisaną przez mojego gościa: https://wiadomosci.onet.pl/nauka/tatus-dzwonisz-juz-kosmosu-nieznane-fakty-z-zycia-hermaszewskiego/qnkr2g2A tu znajdziecie portret Sławosza Uznańskiego, świeżo upieczonego polskiego astronauty: https://wiadomosci.onet.pl/nauka/jak-polak-zostal-astronauta-pokonal-ponad-22-tys-innych-kandydatow/4hqjqm9Tekst Anny Piotrowskiej o wyzwaniach związanych z eksploracją kosmosu przeczytacie tutaj: https://magazynpismo.pl/idee/esej/ksiezyc-kosmos-mars-nasa-uklad-sloneczny/Tutaj przedruk „A jeśli to Chiny pierwsze nawiążą kontakt z Obcym”: https://magazynpismo.pl/rzeczywistosc/reportaz/a-jesli-to-chiny-pierwsze-nawiaza-kontakt-z-obcym/-Dla słuchaczy podcastu „Jak naprawić przyszłość?” przygotowaliśmy kod zniżkowy na dostęp online do „Pisma". Wejdź na magazynpismo.pl/prenumerata i wpisz na dole strony kod: JNP, skorzystaj z oferty – czytaj i słuchaj przez pierwsze 5 miesięcy za połowę ceny (5,49 zł). Subskrypcja odnawia się co miesiąc, możesz zrezygnować w dowolnym momencie.Mecenasem podcastu jest Accenture.

Wieś przez lata przegrywała z miastem ze względu na gorszy dostęp do pracy, edukacji, kultury. W dyskusjach o przyszłości jest nadal marginalizowana, choć zamieszkuje ją 40 proc. polskiego społeczeństwa. Czy nowe technologie są szansą na pokonanie słabości rozwojowych obszarów wiejskich? Koncepcja inteligentnego miasta, smart city rozwija się prężnie od lat, napędza rozwój wielu sektorów gospodarki, rozpala umysły urbanistek, architektów, władz samorządowych czy samych mieszkańców. Na chwytliwe hasło „przyszłość miast” zapewne pojawi się w waszych głowach wiele wizji. A co z przyszłością wsi? Czy pojawi się cokolwiek? Jakie scenariusze przyszłości futurolodzy kreślą dla obszarów pozamiejskich? Co to jest smart village i jakie są skutki rosnącej suburbanizacji? O tym będziemy rozmawiać w dzisiejszym podcaście. Spróbujemy też zarysować fabułę powieści fantastyczno-naukowej, której akcja rozgrywa się na wsi przyszłości.Do 29. odcinka podcastu „Jak naprawić przyszłość?” zaprosiłam troje znakomitych gości.Magdalena Salik, dziennikarka, pisarka i redaktorka, za książkę „Płomień” dostała w tym roku nagrodę im. Janusza A. Zajdla. Kacper Nosarzewski, partner w firmie badawczej 4CF Strategic Foresight i członek zarządu Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością.dr hab. Sławomir Zieliński, prof. Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, który organizuje konkurs „Moja smart wieś”. Szczegóły konkursu znajdziecie pod linkiem: http://smart.irwirpan.waw.pl/-Dla słuchaczy podcastu „Jak naprawić przyszłość?” przygotowaliśmy kod zniżkowy na roczny dostęp online do „Pisma”. Wejdź na magazynpismo.pl/prenumerata i wpisz na dole strony kod: JNP, skorzystaj z oferty – czytaj i słuchaj przez pierwsze 5 miesięcy za połowę ceny (5,49 zł).Mecenasem podcastu jest Accenture

Jakie zagrożenia dla bioróżnorodności stanowią zawlekane przez człowieka inwazyjne gatunki obce? O tym rozmawiam w 28. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Będzie też o łosiu, który już dwa razy mógł zostać całkowicie wybity, mimo to ocalał i można go spotkać chociażby nad Biebrzą. Z Pawłem Średzińskim, miłośnikiem przyrody, dziennikarzem, aktywistą, autorem książki „Łoś. Opowieści o gapiszonach znad Biebrzy" , którą napisał wraz z Piotrem Dombrowskim, spotkałam się nad Biebrzą w połowie września, w czasie bukowiska, czyli okresu godowego łosi. Choć spacerowaliśmy dobre kilka kilometrów szlakiem Barwik-Gugny, to niestety tym razem nie udało nam się zobaczyć łosia. Ale w podcaście usłyszycie łosiowe zaloty nagrane przez Nadleśnictwo Biłgoraj. Rozmowa o królu bagien i innych mieszkańcach Biebrzańskiego Parku Narodowego jest punktem wyjścia do szerszej refleksji nad tematem podcastu, czyli ochroną bioróżnorodności i groźnymi dla rodzimej przyrody gatunkami obcymi. O tym, czy w przyszłości pochłonie nas nawłoć i o kontrowersjach związanych z wpisaniem kota na listę gatunków inwazyjnych opowie mi Wojciech Solarz, ekspert z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk.Posłuchajcie!Barbara SowaŹródła: Łosie nagrane podczas bukowiska przez Nadleśnictwo Biłgoraj obejrzycie tu: https://www.youtube.com/watch?v=y7F3oODhRMo„Człowiek, wyrodne dziecko matki natury”, czyli ostatnią część cyklu reportaży „Ziemia” Tomka Ulanowskiego przeczytacie tutaj: https://magazynpismo.pl/soczewka/ziemia-4-czlowiek-wyrodne-dziecko-matki-natury/Pawła Średzińskiego i Tomka Ulanowskiego posłuchacie w podcaście z cyklu „Premiera Pisma” poświęconemu bioróżnorodności: https://magazynpismo.pl/posluchaj/podcasty/premiera/jak-powstrzymac-ekologiczne-samobojstwo/?seo=pwOdcinek podcastu Jak naprawić przyszłość o drzewach tlenowych znajdziecie tutaj: https://magazynpismo.pl/posluchaj/podcasty/jak-naprawic-przyszlosc/syntetyczne-lasy-uratuja-klimat-o-technologiach-zasysania-co2/Projekt Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie „Gatunki obce w Polsce”: https://www.iop.krakow.pl/iasStrona Rafała Maciaszka, „Łowca obcych”: https://lowcaobcych.plInformacje Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ): https://www.gov.pl/web/gdos/inwazyjne-gatunki-obce3- Dla słuchaczy podcastu „Jak naprawić przyszłość?” przygotowaliśmy niespodziankę – kod zniżkowy na roczną prenumeratę „Pisma”, który pozwala zaoszczędzić prawie 20 zł. Wpiszcie JNP2050 na stronie magazynpismo.pl/prenumerata i cieszcie się dostępem do bieżącego numeru i całego archiwum, w tym do najnowszego epilogu pierwszego sezonu Śledztwa Pisma.*Mecenasem podcastu jest Accenture

Brak satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi rodzi ogromne cierpienie psychiczne, które jest odczuwane także na poziomie fizjologicznym – samotność aktywuje ten sam obszar mózgu, co głód. Czy technologie mogą pomóc zaspokoić głód więzi i kontaktów międzyludzkich? Czy będzie wręcz odwrotnie: dalszy rozwój technologii jedynie pogłębi ten problem? O kompetencjach cyfrowych osób starszych w Polsce, robotach towarzyszących i wizji starości w 2050 roku rozmawiam w 27. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość”. Tegoroczny wrzesień jest dla mnie szczególny. Mój podcast obchodzi trzecie urodziny. Co miesiąc pytam swoich gości o to, jak będzie wyglądała nasza przyszłość w 2050 roku. Razem przyglądamy się krytycznie rzeczywistości i rozmawiamy o problemach, które już dziś gnębią ludzkość oraz o rozwiązaniach i trendach, które dają nadzieję na lepsze jutro. W tym odcinku zafundowałam sobie mentalną podróż do 2050 roku, aby wyobrazić sobie moją starość. Za 30 lat będę emerytką, częścią dużej jak wynika z szacunków GUS – czternastomilionowej społeczności osób powyżej 65. roku życia.Nie będę Wam wymieniać listy chorób, które mam zaprogramowane w genach. Oprócz pytania, czy będę zdrowa, równie ważne jest dla mnie to, czy będę się czuła samotna.?Jak będzie wyglądał mój dzień w 2050 roku? Z kim spędzę zimowe wieczory? Czy zamiast kota, który siedzi mi na kolanach, gdy nagrywam dla Was podcast, będzie towarzyszyć mi robot? Moimi gościniami w podcaście będą:✎ Katarzyna Kazimierowska, sekretarzyca redakcji „Pisma” i autorka tekstu „Na starość szklankę wody poda Ci robot”,✎ Aleksandra Nietreba, wolontariuszka Stowarzyszenia Mali Bracia Ubogich i jej podopieczna, pani Stanisława, ✎ Magdalena Janczewska, prezeska Fundacji ProCultura, które szkoli seniorów z kompetencji cyfrowych i prowadzi radio internetowe Sovo, którego dziennikarzami i redaktorami są osoby starsze oraz niepełnosprawne intelektualnie. Posłuchajcie!Barbara SowaŹródła:Strona Radia SOVO: https://radiosovo.pl/Stowarzyszenie Mali Bracia Ubogich: https://www.malibracia.org.pl/Tekst Katarzyny Kazimierowskiej, „Na starość szklankę wody poda ci robot”: https://magazynpismo.pl/idee/esej/na-starosc-szklanke-wody-poda-ci-robot/Esej Zuzanny Kowalczyk, „Wszyscy jesteśmy samotni”: https://magazynpismo.pl/idee/esej/wszyscy-jestesmy-samotni/Dla słuchaczy podcastu „Jak naprawić przyszłość?” przygotowaliśmy niespodziankę – kod zniżkowy na roczną prenumeratę „Pisma”, który pozwala zaoszczędzić prawie 20 zł. Wpiszcie JNP2050 na stronie magazynpismo.pl/prenumerata i cieszcie się dostępem do bieżącego numeru i całego archiwum, w tym do najnowszego epilogu pierwszego sezonu Śledztwa Pisma. * Mecenasem podcastu jest Accenture

Zatrucie Odry to największa klęska ekologiczna od lat. Nie wiadomo, jak długo rzeka i jej otoczenie będą się z niej podnosić. Jakie działania należy podjąć, by do Odry wróciło życie? Jak zapobiegać podobnym tragediom? O tym wszystkim opowiem w 26. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Katastrofa na Odrze obnażyła słabość państwa i niewydolność systemów odpowiedzialnych za monitorowanie oraz bezpieczeństwo polskich wód. Choć od pierwszych informacji o setkach martwych ryb w Odrze minął już prawie miesiąc, to wciąż w tej sprawie mamy więcej pytań niż odpowiedzi. W dzisiejszym odcinku podcastu oddaję głos aktywistom oraz ekspertom w zakresie ochrony i odtwarzania ekosystemów wodnych, jak my wszyscy wstrząśniętym skalą zniszczeń. Jak możemy pomóc zatrutej Odrze? Jak zatroszczyć się o nią oraz o inne rzeki i jeziora w kraju? Czy potrafimy zapobiec podobnym tragediom w przyszłości? Na te pytanie poszukamy odpowiedzi w najnowszym odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Posłuchajcie!Barbara SowaUsłyszycie:✎ Cecylię Malik, artystkę, działaczkę ekologiczną, edukatorkę związaną z kolektywem Siostry Rzeki,✎ Daniela Petryczkiewicza, fotografa, blogera i aktywistę, organizatora „Marszu żałobnego dla Odry”, ✎ Michała Zygmunta, aktywistę, mieszkańca Nadodrza i łowcę nadodrzańskich dźwięków, gitarzystę oraz kompozytora, który w genialny sposób łączy odgłosy natury z elektroniką. To właśnie jego kompozycje stanowią muzyczne tło dzisiejszego odcinka,✎ dr. Pawła Jarosiewicza, ekohydrologa z Uniwersytetu Łódzkiego i Polskiej Akademii Nauk,✎ dr. hab. Piotra Klimaszyka, kierownika Zakładu Ochrony Wód na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. A na koniec polecam Wam film dokumentalny „Rzeki” prezentowany na festiwalu Millenium Docs Against Gravity, . Ten niezwykły dokument możecie obejrzeć w domu. Pierwsze 15 osób, które do mnie napisze na adres barbara.sowa@magazynpismo.pl, otrzyma bezpłatne kody.Źródła:Stronę Michała Zygmunta Odra Sound Design znajdziecie tutaj: https://odrasound.design/. W podcaście usłyszycie fragmenty utworów „Aqua”, „Ujście” i „Dźwiękowy szlak Odry”.Tutaj przeczytacie w całości „List do Odry i jej mieszkańców” Karoliny Kuszlewicz: https://magazynpismo.pl/idee/felietony/list-do-odry-i-jej-mieszkancow/Tutaj znajdziecie raport Fundacji Przyjazny Kraj „Zasoby wodne w Polsce – ochrona i wykorzystanie”: http://przyjaznykraj.pl/wp-content/uploads/2021/06/Fundacja_Przyjazny_Kraj_Raport_Zasoby-wodne-w-Polsce_29062021.pdf

Przez lata przywykliśmy myśleć, że problem braku wody dotyczy odległych zakątków Europy, Afryki czy Indii. W mediach oglądaliśmy obrazy wyschniętych studni, rzek i jezior, spękanej ziemi. Coraz częściej obrazy te nie pochodzą z dalekich rejonów świata, lecz z Polski. Susza staje się „nową normalnością”, a jej skutki odczuwamy na co dzień. Teraz. Czy w przyszłości może nam zabraknąć wody? Jak zadbać o ten cenny zasób? Czy działania Unii Europejskiej i polskiego rządu są skuteczne i dobrze ukierunkowane? Spróbuję odpowiedzieć na te pytania w 25. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”.W pierwszej części zabieram Was za ocean, do walczącego z suszą Teksasu, gdzie od miesiąca mieszka nasza redakcyjna koleżanka, Natalia Czarkowska. W drugiej części zapraszam na rozmowę z dr. Pawłem Jarosiewiczem, ekohydrologiem z Uniwersytetu Łódzkiego i Polskiej Akademii Nauk. Mój gość opowie o tym, jak gospodarować wodą w odpowiedzialny sposób, jaki ślad wodny zostawiają najwięksi marnotrawcy, także o nowych technologiach związanych z oszczędzaniem i odzyskiwaniem wody. Posłuchajcie!Barbara SowaŹródła:Tutaj posłuchacie w całości „Modlitwy o deszcz”: https://www.youtube.com/watch?v=buT6Dd_9iv0Pod tym linkiem znajdziecie materiał Agencji Reutera o pewnym hiszpańskim inżynierze. Enrique Veiga wynalazł maszynę do produkcji wody z powietrza: https://twitter.com/reuters/status/1423237348221988867*Mecenasem podcastu jest Accenture

Otyłość to choroba nie tylko ciała, ale też duszy i serca. O tym, przez jakie piekło przechodzą osoby walczące z nadwagą, o fat shamingu i badaniach nad skutecznym lekiem na otyłość będę rozmawiać w 24. odcinku podcastu Jak naprawić przyszłość. Dlaczego grubas to dziś chłopiec do bicia? Posłuchajcie mojej rozmowy z Marią Mamczur, dziennikarką, socjolożką i malarką, autorką książki "Gruba. Reportaże o wadze i uprzedzeniach".Zapraszam!Barbara SowaDla słuchaczy podcastu Jak naprawić przyszłość mam niespodziankę, czyli kod na zniżkową prenumeratę „Pisma”. Po wpisaniu hasła JNP2050 na stronie magazynpismo.pl/prenumerata dostaniecie 10 procent zniżki na roczną prenumeratę papierową naszego miesięcznika. Tutaj znajdziecie artykuł w „Polityce” poświęcony tirzepatydowi: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/2167347,1,zastrzyki-na-otylosc-jest-wreszcie-lek-ktorego-szukamy.readA tu przeczytacie wywiad Jakuba Kapiszewskiego z Gilesem Yeo: https://wiadomosci.onet.pl/nauka/ekspert-radzi-ws-diety-wtedy-na-pewno-nie-przytyjesz-bez-wzgledu-na-geny/y0g7qv7

Większość ekonomistów zgadza się, że przyszłość pieniądza będzie bardziej cyfrowa niż teraz. Ale co to konkretnie oznacza? Czy gotówka zniknie z naszego portfela? I co ją zastąpi? Jaką rolę w kształtowaniu świata finansów odegrają kryptowaluty? O tym rozmawiam w 23. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”.Dziś, kiedy bitcoin zalicza spektakularny spadek, nie słychać głosów o tym, że kryptowaluty mogą być alternatywnym środkiem wymiany i zagrozić tradycyjnym walutom. Ekonomiści nie szczędzą gorzkich komentarzy, że przecież od początku wiadomo było, że kryptowaluty to spekulacyjna pułapka i zapowiedź kolejnej bańki. Ale to nie znaczy, że można je po prostu zignorować. Wręcz przeciwnie. Bitcoin oraz jego młodsi bracia dały impuls do zmian w światowym systemie finansowym, wytyczyły kierunki rozwoju. Jak będzie wyglądać digitalizacja pieniądza i czy cyfrowy portfel będzie bezpieczniejszy niż ten, którego używamy na co dzień? Jaką rolę w tym procesie odegra technologia blockchain i kryptowaluty? Zapraszam na rozmowę z moimi gośćmi. W podcaście usłyszycie:Marcelinę Szwed-Ziemichód, prawniczkę i doradczynię podatkową, która od 2016 roku współpracuje z branżą blockchain i krypto, Adama Wdowczyka, eksperta od cyfrowych rynków finansowych z Accenture.Posłuchajcie!Barbara SowaDla słuchaczy podcastu „Jak naprawić przyszłość?” przygotowaliśmy niespodziankę - kod zniżkowy na roczną prenumeratę „Pisma”, który pozwala zaoszczędzić prawie 20 zł. Wpiszcie JNP2050 na stronie magazynpismo.pl/prenumerata i cieszcie się dostępem do bieżącego numeru i całego archiwum. Jeśli zrobicie to do końca miesiąca, czerwcowy numer „Pisma” znajdziecie w ciągu kilku dni w swojej skrzynce.-Tekst o NFT Alka Tarkowskiego przeczytacie tutaj: https://magazynpismo.pl/idee/esej/fenomen-nft/?seo=pwTutaj obejrzycie wywiad z Maxem Keiserem, którego fragment przytaczam w podcaście: https://www.youtube.com/watch?v=xsTv5HaS25k Tu jest dostępne wystąpienie na TEDx Nehy Naruli z MIT: https://www.ted.com/talks/neha_narula_the_future_of_money?language=plA tu wysłuchacie wykładu Eswara Prasada, autora książki o przyszłości pieniądza: youtube.com/watch?v=30CG84wB8tE-Mecenasem podcastu jest Accenture

Czy wojna w Ukrainie przyspieszy transformację energetyczną? Które państwo za kilka dekad będzie nowym, zielonym „petromocarstwem”? Czy zwykły Kowalski może nałożyć sankcje na Rosję Putina? W 22. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?” zabieram Was na protest pod marketem budowlanym przy ul. Modlińskiej w Warszawie, gdzie o bojkocie konsumenckim rozmawiałam z jednym z inicjatorów Ogólnopolskiego Bojkotu Leroy Merlin, Dariuszem Gąsiorowskim. W drugiej części podcastu zapraszam na rozmowę z Justyną Piszczatowską, redaktor naczelną serwisu green-news.pl, dziennikarką, która od wielu lat specjalizuje się w temacie szeroko pojętej elektroenergetyki. Rozmawiałyśmy co prawda, zanim Rosja zakręciła Polsce kurek z gazem, ale Justyna odpowie na moje pytania o to, czy jesteśmy w stanie uniezależnić się od rosyjskich surowców, ile nas to będzie kosztowało i jaki wpływ na przyszłość transformacji energetycznej będzie miała wojna w Ukrainie. Posłuchajcie!Tu znajdziecie profil Ogólnopolskiego Bojkotu Leroy Merlin: https://www.facebook.com/leroy.nachujTo na bieżąco aktualizowana lista wstydu firm, które zdecydowały się trwać w Rosji:https://som.yale.edu/story/2022/over-750-companies-have-curtailed-operations-russia-some-remainLink do strony, o tym, jak nakładać prywatne sankcje na Rosję: https://www.mysanctions.com/Dziesięciopunktowy plan IEA odcięcia się od rosyjskiej ropy i gazu: https://www.iea.org/reports/a-10-point-plan-to-cut-oil-useA poniżej linki do tekstów Justyny Piszczatowskiej opublikowanych w Piśmie: https://magazynpismo.pl/cykle-pisma/jesli-nie-wegiel-cykle-pisma/czy-wodor-bedzie-paliwem-przyszlosci/https://magazynpismo.pl/cykle-pisma/jesli-nie-wegiel-cykle-pisma/boom-na-fotowoltaike/

Wydawało się, że duży, konwencjonalny konflikt zbrojny w Europie już nigdy się nie wydarzy. Międzynarodowa rywalizacja przeniesie się na pola gospodarcze, a wszelkie spory w naszej części świata będą rozwiązywane w cybersferze. A jeśli już dojdzie do rozlewu krewi, to operacje wojskowe będą wyglądać zupełnie inaczej. Bomby nie będą spadać na bloki mieszkalne czy szpitale, tylko na precyzyjnie wybrane, likwidowane zdalnie wojskowe cele. To, co obserwujemy od trzech tygodni na ekranach telewizorów i smartfonów, niczym się nie różni od dotychczasowych wojen w innych częściach świata. Z jednym może wyjątkiem: obrazy z frontu bombardują nas 24 godziny na dobę, każdymi możliwymi kanałami, w każdym streamie, na każdym feedzie i wallu. O dezinformacji, cyberarmiach i różnych obliczach cyfrowej wojny, nie tylko w Ukrainie, rozmawiam z Sylwią Czubkowską, dziennikarką, która od wielu lat zajmuje się nowymi technologiami, redaktorką prowadzącą magazyn Spider's Web+ i współprowadzącą podcast Techstorie w TOK FM.Tutaj przeczytacie reportaż z granicy, gdzie pojechałam dzień po inwazji: https://magazynpismo.pl/rzeczywistosc/reportaz/relacja-z-granicy-tylko-w-uszach-mi-dalej-piszczy/Tutaj zebraliśmy materiały, które wiążą się z wojną w Ukrainie: https://magazynpismo.pl/idee/od-redakcji/wokol-ukrainy-w-oczekiwaniu-na-pokoj/ Rozmowę Sylwii z Jessiką Aro, autorką książki „Trolle Putina" znajdziecie tu: https://spidersweb.pl/plus/2022/03/jessikka-aro-trolle-dezinformacja-rosja-wojnaNagranie z kanału Fakenewspl na TikToku: https://vm.tiktok.com/ZMLPPPvPR/Nagranie ukraińskich Romów, którzy chwalą się skradzionym od Rosjan czołgiem: https://vm.tiktok.com/ZMLPp1QKK/Wystąpienie Ralpha Langera na Tedx: https://www.ted.com/talks/ralph_langner_cracking_stuxnet_a_21st_century_cyber_weapon?language=pl-Grafika powstała w oparciu o materiały z bazy UnsplashMontaż: Jakub Dowgird-Mecenasem podcastu jest Accenture

O cyborgizacji można rozmawiać jak o futurystycznej ciekawostce. Ale na sztuczne kończyny, organy czy interfejsy, które połączą nasz mózg z maszyną, czeka mnóstwo osób, dla których to jedyna szansa na przywrócenie sprawności czy komunikację z otoczeniem. O najnowszych zdobyczach medycyny jutra oraz technologiach, które wnikają w nasze ciała i mózgi, porozmawiam w dwudziestym odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. To dla mnie wyjątkowy odcinek, bo moimi gośćmi są nie tylko osoby, które obserwują, opisują i tworzą rozwiązania przyszłości. Jest też gość specjalny, który z technologii jutra, a konkretnie z bionicznej protezy, korzysta na co dzień.✎ Piotr Krukowski urodził się bez części lewego przedramienia, ma 27 lat i pracuje w branży filmowo-reklamowej. Jest testerem protezy Zeus produkowanej przez poznański start-up Aether Biomedical. ✎Towarzyszy mu Marta Szymanowska, dyrektorka operacyjna Aether Biomedical.✎ W drugiej części odcinka rozmawiam z Łukaszem Lamżą, dziennikarzem i popularyzatorem nauki związanym z „Tygodnikiem Powszechnym”, autorem kanału na YouTubie „Czytamy naturę” i wydanej niedawno nakładem Copernicus Center Press książki „Połącz kropki”, o której sam pisze jako o podręczniku przyszłych technologii. ✎ Z Łukaszem rozmawiamy o neuroprotezach, sztucznych organach i najnowszych zdobyczach inżynierii medycznej wnikających i usprawniających nasze ciało, ale przede wszystkim o tym, jak próbujemy zespolić nowoczesne urządzenia z naszym umysłem. Zapraszam!A poniżej obiecane linki: W wywiadzie Łukasz wspomniał o książce „Kruchy dom duszy” Jürgena Thorwalda. A tu znajdziecie tekst „Homeopatia, wysokie stężenie absurdów”, o którym mówiłam w podcaście: https://magazynpismo.pl/rzeczywistosc/reportaz/homeopatia-wysokie-stezenie-absurdow/„Cyborgi. Ambitne dzieci matki natury” autorstwa Pauliny Maślony opublikowaliśmy w majowym wydaniu z 2020 roku:https://magazynpismo.pl/rzeczywistosc/reportaz/cyborgi-ambitne-dzieci-matki-natury-transhumanizm/?seo=pwTu posłuchacie cytowanego przeze mnie wywiadu z dr. Peterem Scottem-Morganem: https://www.youtube.com/watch?v=8FkxDYvDL7U&list=PLLv1AoV4-4v791mdequ92Y3eVPYK-NvjBA tu obejrzycie teledysk do piosenki „Prototype” Victorii Modesty, wokalistki i modelki, która wykorzystuje protezy nogi do artystycznego wyrażania siebie: https://www.youtube.com/watch?v=jA8inmHhx8cPartnerem podcastu jest Accenture.

Żywność ze śmietnika to żaden obciach, obciachem jest za to marnowanie jedzenia na wielką skalę. Jak odbudować szacunek do tego, co zostaje nam na talerzu? O dzieleniu się jedzeniem, freeganizmie, bankach żywności i naturalnym utrwalaniu pokarmów za pomocą wysokich ciśnień rozmawiam w dziewiętnastym odcinku podcastu "Jak naprawić przyszłość?"O diecie przyjaznej dla klimatu opowiadałam ponad dwa lata temu w pierwszym odcinku podcastu, w którym rozmawialiśmy o sztucznym mięsie, jadalnych owadach i o wyższości produktów lokalnych nad tymi importowanymi z drugiego krańca świata ze względu na ślad węglowy. W zeszłym roku był też odcinek o glonach.Dziś wracam do tematu żywności, ale od zupełnie innej strony. W tym odcinku rozmawiam o najciekawszych i najskuteczniejszych inicjatywach, które próbują zmniejszyć ilość marnowanej żywności. Jedna trzecia produkowanego globalnie jedzenia – 1,3 miliarda ton rocznie – trafia na śmietnik. W tym samym czasie głód cierpi ponad 800 milionów ludzi. Nie ma wątpliwości, że w świecie, w którym do 2050 roku liczba mieszkańców zwiększy się do 10 miliardów, skalę marnotrawstwa trzeba będzie ograniczyć do minimum. Jak to zrobić? O tym opowiadają moi goście, którymi są: Beata Ciepła, prezeska Banków Żywności Jacek Malicki z Foodsharing Warszawa prof. Sylwester Rzoska z Instytutu Wysokich Ciśnień Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.Zapraszam!Barbara SowaTutaj znajdziecie aktualną mapę jadłodzielni w Polsce: https://www.facebook.com/FoodsharingWarszawa/photos/a.179917192380862/1571043349934899Tutaj znajdziecie wywiad Kasi Kazimierowskiej z Małgorzatą Mintą o idei "less waste". https://magazynpismo.pl/swiatlo-w-lodowce/Mecenasem podcastu jest Accenture.

Skąd ta obsesja Doliny Krzemowej na punkcie walki ze śmiercią? Czy współczesna medycyna znajdzie sposób na radykalne wydłużenie życia? O najbardziej nieprawdopodobnych technologiach nieśmiertelności, ale też o tym, jak już dziś zadbać o nasz mózg, zanim przeniesiemy się wszyscy do metawersum, porozmawiam w osiemnastym odcinku podcastu Jak naprawić przyszłość?A moimi gośćmi są:✎ dr Edyta Sadowska, futurolożka i ekspertka fundacji Laboratorium Architektury 60+, związaną z Uniwersytetem Pedagogicznym im. KEN w Krakowie.✎ dr n. med. Marek Jurgowiak z Katedry Biochemii Klinicznej Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja-Kopernika, który od wielu lat popularyzuje nauki biomedyczne na Toruńskim Festiwalu Nauki i Sztuki.Zapraszam!Barbara SowaMontaż: Jakub Dowgird

16 godzin pracy dziennie? Czemu nie 24? Roboty już to potrafią. Zamiast promować pracoholizm, lepiej zastanówmy się nad konsekwencjami automatyzacji.Jaki zawód wybrać? Jakie kompetencje szkolić, by utrzymać się na powierzchni cyfrowej rewolucji i nie dać się sztucznej inteligencji wysłać na technologiczne bezrobocie? Pesymiści, którzy obawiają się, że roboty wyprą człowieka z rynku pracy, i optymiści, którzy powitają je jako dawno wypatrywaną pomoc, zgadzają się co do jednego: automatyzacja powiększy kompetencyjną dyskryminację. A w grupie najbardziej zagrożonych znajdą się kobiety. Jak temu zapobiec? Jak powstrzymać rozwój pracowniczego prekariatu? Jaką rolę w tym procesie powinno odegrać państwo?O tym wszystkim porozmawiamy w siedemnastym odcinku podcastu Jak naprawić przyszłość? Moimi rozmówczyniami będą:✎ Nathalie Berger, współautorka filmu dokumentalnego Witamy na stażu, który możecie oglądać w ramach tegorocznego HER Docs Film Festival.✎ dr hab. Renata Włoch, socjolożka i politolożka, która obecnie łączy pracę na Wydziale Socjologii UW oraz w Digital Economy Lab, interdyscyplinarnym ośrodku badawczym Uniwersytetu Warszawskiego.Zapraszam!Barbara Sowa*Tekst Jędrzeja Malko (także w wersji do słuchania, dostępnej dla prenumeratorów) na temat dochodu gwarantowanego znajdziecie tutaj: https://magazynpismo.pl/idee/studium/dochod-gwarantowany-jerzej-malko/Tutaj znajdziecie wszystkie potrzebne informacje o festiwalu HERDocs: https://www.herdocs.plA poniżej lista autorów i książek cytowanych przez moją rozmówczynię:- Kate Crawford, "Atlas of AI",- Kenneth Cukier, Viktor Mayer-Schönberger, and Francis de Véricourt, Framers: "Human advantage in an age of technology and turmoil";- Nick Couldry, Ulises A. Mejias, "The costs of connection: How data is colonizing human life and appropriating It for capitalism";- Richard Susskind, Daniel Susskind, "Przyszłość zawodów. Jak technologia zmieni pracę ekspertów?"- Shoshana Zuboff, "Wiek kapitalizmu inwigilacji. Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy."Montaż: Jakub Dowgird

Kto zyskuje na budowie antyimigranckiej twierdzy? Jak pogodzić skuteczną kontrolę granic z zasadami humanitaryzmu? Kto pojawi się przy polskiej granicy za rok, dwa, a kto będzie szukał u nas schronienia za lat trzydzieści, gdy będziemy się mierzyć ze skutkami kryzysu klimatycznego?Moimi gościniami są dwie znakomite ekspertki:✎ Anna Alboth, dziennikarka i aktywistka, która została nominowana w 2018 roku do pokojowej Nagrody Nobla za inicjatywę Marsz dla Aleppo, obecnie związana z Minority Rights Group, gdzie prowadzi programy dla dziennikarzy.✎ Agnieszka Kosowicz, założycielka i prezeska fundacji Polskie Forum Migracyjne, która ma na koncie wiele projektów dotyczących integracji cudzoziemców i dialogu międzykulturowego, jednym z nich jest choćby „Migroteka”, czyli inicjatywa, który wyposaża sieć polskich bibliotek w literaturę dotyczącą migracji, uchodźstwa i międzykulturowości. Zapraszam!Barbara SowaTutaj znajdziecie link do zbiórki organizowanej przez Grupę Granica: https://zrzutka.pl/kk4yh2Osobną zbiórkę organizują Medycy na Granicy: https://pomagam.pl/medycynagranicyA tutaj znajdziecie zebrane w jednym miejscu informacje dotyczące zbiórek rzeczy i protestów: https://obywatele.news/uchodzcy/?fbclid=IwAR3IOBxhrB7znmLavrjP26OsAjIoHryF9a4qeF6hgSzib9F0gYPTo_PZmmE

W jednym z opowiadań Olgi Tokarczuk cały ziemski plastik pożerają bakterie. Czy to zwykłe science fiction? Czym zastąpić plastik i co zrobić z miliardami ton tworzyw sztucznych, które już wyprodukowaliśmy? Czy segregacja śmieci ma sens? Jak naprawdę wygląda recykling plastiku i jak rozwiązać problem jednorazowych opakowań? O tym wszystkim porozmawiam w piętnastym odcinku podcastu Jak naprawić przyszłość.Impulsem do nagrania tego odcinka było obserwowanie efektów unijnego zakazu sprzedaży plastikowych produktów jednorazowych – sztućców, słomek, patyczków do uszu – który wszedł w życie na początku lipca tego roku. A właściwie braku efektów, bo Polska nie wprowadziła na czas odpowiednich przepisów, które tę unijną dyrektywę pozwoliłyby wykonywać. Z ostatnich wypowiedzi ministra klimatu i środowiska Michała Kurtyki wynikało, że będzie na nie trzeba czekać najpewniej do jesieni. Tymczasem wakacje są okresem, kiedy jemy więcej śmieciowego jedzenia w jednorazowych opakowaniach – kupujemy rybkę na tacce, która po chwili ląduje w śmietniku, czy piwo z nalewaka w plastikowym kubku. Już dziś co drugi śmieć znaleziony na plaży to jednorazowy kubek albo innego rodzaju opakowanie. Zanim zdążymy z ustawą, mamy szansę dołożyć światu więcej odpadów niż przez resztę roku.O lukach i absurdach związanych z krajową czy unijną polityką walki z plastikiem, a nade wszystko o skutecznych strategiach, które moglibyśmy wdrożyć w najbliższej przyszłości, porozmawiam z Michałem Pacą, ekspertem ds. gospodarki odpadami, autorem bloga Sortownia Opinii, zaangażowanym w takie inicjatywy jak „Las na zawsze” oraz „School of Life”. W drugiej części podcastu będziecie mogli posłuchać dr. Macieja Guzika, mikrobiologa z Instytutu Katalizy i Fizykochemii Powierzchni im. Jerzego Habera PAN w Krakowie, który pracuje nad wykorzystaniem zestresowanych bakterii do produkcji bioplastiku. Zapraszam!Barbara Sowa

Rozwijają się na ziemi od przeszło 1,5 mld lat, ale długo pozostawały niezauważone. Aż okazało się, że są pomocne w walce z głodem. Imponują składem i zbawiennym wpływem na ludzkie zdrowie. Nie mam wątpliwości, że ich kariera dopiero się rozkręca. Zapraszam na 14. odcinek podcastu „Jak naprawić przyszłość” poświęcony glonom.W poprzednim odcinku opowiadałam dużo o sposobach zasysania dwutlenku węgla z atmosfery – tych naturalnych, ale przede wszystkim o tych, z którymi eksperymentuje człowiek, żeby oddalić widmo katastrofy klimatycznej. O jednym, bardzo ważnym naturalnym pochłaniaczu CO2 nie wspomniałam. Uznałam, że ten wciąż niedoceniany wytwór natury zasługuje na osobny odcinek. A gdyby się tak zastanowić, to pewnie nie na jeden, ale nawet i kilka odcinków.O niezwykłych właściwościach alg oraz o niemal nieskończonych możliwościach wykorzystania ich na wielu polach porozmawiam z dwojgiem gości:✎ Marianną Medyńską, kucharką, autorką bloga Coutellerie.pl, która nie tylko serwuje wodorosty na różne sposoby swoim gościom w restauracji, ale jeszcze sama je łowi na północno-zachodnich wybrzeżach Norwegii. Marianna aktualnie pracuje na jednej z wysp archipelagu Lofoty.✎ Prof. Marcinem Dębowskim, dyrektorem Instytutu Inżynierii i Ochrony Środowiska na Uniwersytecie Warmińsko- Mazurskim, który specjalizuje się m.in. w energetyce odnawialnej oraz badaniach wykorzystujących biomasę mikroglonów jako cenne źródło energii.A jeśli po wysłuchaniu odcinka będziecie mieli ochotę na eksperymentowanie z wodorostami w kuchni - poniżej publikuję przepis na makaron z morską truflą:50 g masłakilka liści szałwii lub rozmarynu25 ml wytrawnego białego wina1 łyżeczka z górką suszonych wodorostów truflowych200 g krótkiego makaronu, np. cavatelli 60 g parmezanudo podania: skórka cytryny, usmażona bułka tarta, więcej parmezanu.Przygotuj brązowe masło. Rozpuść je w rondelku, dodaj szałwię lub rozmaryn i „smaż” na średnim ogniu, aż masło zacznie się pienić i pachnieć orzechowo. Kiedy piana zacznie się zmniejszać, dodaj wino, intensywnie mieszając, i jeszcze chwilę gotuj. Na koniec wmieszaj wodorosty i odstaw całość do przestudzenia. W międzyczasie zetrzyj drobno parmezan. Podgrzej wodę na makaron i, kiedy zawrze, porządnie ją osól (powinna smakować jak morze). Ugotuj makaron al dente (czas będzie zależny od jego rodzaju), następnie odcedź, zachowując kubek wody. Do makaronu dodaj parmezan i kilka chlustów wody z gotowania, podgrzewając całość na małym ogniu, aż kluski otoczy emulsja. Wówczas dodaj całą zawartość garnka z wodorostowo-ziołowym masłem i wszystko dokładnie wymieszaj. Podgrzewaj przez około minutę. Przełóż na talerze, każdą porcję udekoruj drobno startą skórką z cytryny, chrupiącą bułką tartą i dodatkowym parmezanem. Smacznego!-----Źródła1. O eutrofizacji i innych problemach Bałtyku więcej przeczytasz na stronie WWF #godzinadlabałtyku. Link znajdziesz tu: https://www.wwf.pl/godzina-dla-ziemi-20212. Wystąpienie Tima Flannery'ego na TED: https://www.ted.com/talks/tim_flannery_can_seaweed_help_curb_global_warming/transcript?language=pl#t-502622

Zastanawialiście się nad tym, ile drzew musielibyśmy posadzić, aby wchłonęły cały dwutlenek węgla, który ludzkość wyprodukowała przez ostatnie sto lat?O światowych eksperymentach z „syntetycznym lasem", o debacie wokół technologii wychwytywania dwutlenku węgla i barierach na drodze do ich komercjalizacji porozmawiam w 13 odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”.Andri Snaer Magnason w eseju „O czasie i wodzie” wydanym nakładem wydawnictwa Karakter przewiduje, że największy postęp XXI wieku będzie związany z przechwytywaniem, likwidacją i rozwojem metod pozyskiwania dwutlenku węgla prosto z powietrza. Powołuje się na rozmowę z jedną z pierwszych na świecie likwidatorek CO2 i przytacza przykład największej elektrowni geotermalnej na Islandii, gdzie opracowano technologię zamieniania tego gazu w skałę. Brzmi intrygująco, prawda? Jak cudowne remedium na zbliżającą się katastrofę klimatyczną. Skoro to dwutlenek węgla jest jednym z głównych sprawców przegrzania klimatu, to dlaczego tylko ograniczać jego emisję? Dlaczego nie zassać gazu, który już wysłaliśmy do atmosfery i unieszkodliwić go, a najlepiej wyprodukować zeń użyteczne dobra i w ten sposób uratować ziemię? Ale..., no właśnie, o tych wszystkich „ale” porozmawiam w najnowszym podkaście.Moimi gośćmi będą:– prof Szymon Malinowski, dyrektor Instytutu Geofizyki Uniwersytetu Warszawskiego, współzałożyciel portalu naukaoklimacie.pl, który promuje rzetelną wiedzę na temat globalnego ocieplenia i bohater dokumentu, zatytułowanego „Można Panikować”. – Marek Józefiak, rzecznik prasowy Greenpeace Polska, specjalista z zakresu prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej.Zapraszam!Źródła:– Wystąpienie Jennifer Wilcox na TED: https://www.youtube.com/watch?v=XY_lzonfE3I– Andri Snaer Magnason, „O czasie i wodzie”, 2020, Wydawnictwo Karakter– Bill Gates, „Jak ocalić świat od katastrofy klimatycznej?", 2021, Agora

Czy smart home to współczesna wersja szklanych domów z wizji Seweryna Baryki? O mieszkaniach przyszłości, kryzysie mieszkaniowym, patologiach ale też o trendach i alternatywach dla rynku deweloperskiego porozmawiam w 12 odcinku podcastu "Jak naprawić przyszłość?".Moimi gościniami są:✎ Magdalena Ruszkowska-Cieślak, prezeska fundacji Habitat for Humanity Poland✎ Natalia Szcześniak, architektka i urbanistka, współtwórczyni wideobloga "Architecture is a good idea". Zapraszam!Barbara SowaŹródła:https://www.youtube.com/watch?v=MscPZ5J9Fyo&t=1shttps://www.youtube.com/watch?v=JGqoWqWZzO8

O tym, jak nam idzie nadrabianie kolejowych zaniedbań, o skutkach pandemii i ultraszybkiej kolei próżniowej, która docelowo ma pędzić z prędkością dźwięku porozmawiam w najnowszym, jedenastym odcinku podcastu "Jak naprawić przyszłość?"Moimi gośćmi są:✎ Karol Trammer, założyciel i redaktor naczelny dwumiesięcznika "Z biegiem szyn", autor książki "Ostre cięcie. Jak niszczono polską kolej".✎ Katarzyna Foljanty, współzałożycielka Nevomo (wcześniej Hyper Poland), odpowiedzialna za architekturę, planowanie przestrzenne i marketing. Start-up wykorzystując technologię hyperloop opracowuje innowacyjną, szybką kolej magnetyczną.Transport ma gigantyczny udział w światowej emisji gazów cieplarnianych. Najwięcej zanieczyszczeń pochodzi z rur wydechowych samochodów osobowych, bo to najpopularniejsze pojazdy. Najbardziej ekologicznym środkiem transportu zbiorowego jest za to kolej. Na modernizację linii, składów i nowe inwestycje płyną szerokim strumieniem pieniądze z Brukseli, bo kolej jest kluczem do osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 roku. I to właśnie pociągom poświęcony będzie ten odcinek mojego podcastu. Tym tradycyjnym i takim, które mogą się pojawić na torach w przyszłości.Zapraszam!Barbara Sowa

Kto to jest asystent zdrowienia? Na czym polega psychiatria środowiskowa? Jak powinna wyglądać ochrona zdrowia psychicznego w przyszłości? I jakie nowe zaburzenia psychiczne mogą nam doskwierać najbliższych dekadach? O tym wszystkim w dziesiątym odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?” .Moimi gościnami są:dr Karolina Zalewska-Łunkiewicz z Zakładu, psycholożka, psychoterapeutka i socjoterapeutka z Zakładu Psychologii Klinicznej i Zdrowia Uniwersyetetu SWPS, wcześniej przez wiele lat związana ze Szpitalem Psychiatrycznym w Toszku oraz Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Gliwicach.Katarzyna Szczerbowska, dziennikarka, członkini rady fundacji eFKropka, która pracuje w biurze ds pilotażu Narodowego Programu ds Zdrowia Psychicznego, rzeczniczka Kongresu Zdrowia Psychicznego i asystentka zdrowienia, w trakcie kursu. Osoba z doświadczeniem kryzysu psychicznego. Zapraszam!Z panią Katarzyną rozmawiałam jeszcze w listopadzie, kiedy reforma Centrów Zdrowia Psychicznego była zagrożona. Po medialnej burzy udało się wywalczyć deklarację przedłużenie pilotażu, ale wciąż zbierane są podpisy pod petycją w sprawie przyszłości rozwijania psychiatrii środowiskowej. Tutaj link: https://tiny.pl/r16zsWszelkie informacje o Centrach Zdrowia Psychicznego znajdziecie pod adresem:  https://czp.org.plTytuł podcastu nawiązuje do cytowanej w podcaście książki Jeffreya A. Liebermana, zatytułowanej "Czarna owca medycyny. Nieopowiedziana historia psychiatrii" w przekładzie Macieja Miłkowskiego, wydanej nakładem Wydawnictwa Poznańskiego.A poniżej publikuję listę telefonów i przydatnych adresów, gdzie szukać pomocy w kryzysie:800 70 22 22 – Linia wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego. Więcej informacji: liniawsparcia.pl116 123 – bezpłatny Kryzysowy Telefon Zaufania dla dorosłych, dostępny codziennie od 14.00 do 22.00.116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna dla dzieci i nastolatków trudnych sytuacjach życiowych. Wykwalifikowani konsultanci świadczą pomoc przez całą dobę.Więcej informacji: 116111.pl/napisz800 080 222 – Linia dzieciom. Całodobowa, bezpłatna infolinia dla dzieci i młodzieży, rodziców oraz nauczycieli. Więcej informacji: liniadzieciom.pl800 100 100 – Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci. Więcej informacji: www.800100100.pl800 280 900 – Telefon zaufania dla osób dotkniętych przemocą seksualną w Kościele. Telefon wsparcia działa we wtorki w godzinach 19:00-22:00. Więcej informacji: www.zranieni.info800 120 002 – Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Bezpłatna i całodobowa pomoc telefoniczna dla osób doświadczających przemocy w rodzinie.Więcej informacji: niebieskalinia.org800 120 226 – Policyjny Telefon Zaufania ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Pod tym numerem telefonu można uzyskać wspracie w sytuacji przemocy w rodzinie. 22 594 91 00 – Antydepresyjny Telefon Zaufania Forum Przeciw Depresji. Więcej informacji: forumprzeciwdepresji.pl22 628 52 22 – Telefon Zaufania dla osób LGBT+ i ich rodzin i bliskich, prowadzony przez Stowarzyszenie Lambda Warszawa. Pomoc online dostępna pod adresem: poradnictwo@lambdawarszawa.org.800 676 676 – Infolinia Rzecznika Praw Obywatelskich. Na Infolinii Obywatelskiej można uzyskać podstawowe informacje o prawach człowieka i kompetencjach RPO oraz dowiedzieć się wszystkiego o prawie antydyskryminacyjnym. Doświadczeni prawnicy starają się udzielić niezbędnych informacji bądź pomóc skierować sprawę do właściwej instytucji. Telefon jest czynny w poniedziałki w godz. 10.00 – 18.00 oraz od wtorku do piątku w godz. 8.00 – 16.00 (połączenie bezpłatne z telefonów stacjonarnych i komórkowych).800 199 990 – Ogólnopolski Telefon Zaufania „Narkotyki – Narkomania”. Zadzwoń jeśli masz problemy z narkotykami, używasz ich, jesteś uzależniony lub martwisz się o kogoś z Twojego otoczenia. Możesz tam uzyskać fachową poradę, a także informację o tym, jak pomóc sobie lub bliskiej osobie. Telefon jest czynny codziennie w godzinach od 16.00 do 21.00. Dzwoniąc płacisz tylko za pierwszy impuls połączenia.800 120 289 – Infolinia dla osób uzależnionych i ich rodzin. Pomoc psychologiczna, prawna, pedagogiczna dla osób borykających się z problemem uzależnień oraz ich bliskich. Infolinia działa w dni powszednie w godzinach 9:00-17:00, połączenie jest bezpłatne.801 889 880 – Telefon Zaufania „Uzależnienia behawioralne”. Infolinia jest czynna codziennie w godzinach od 17.00 do 22.00 z wyjątkiem świąt państwowych. Dzwoniąc płacisz tylko za pierwszy impuls połączenia.Więcej informacji: uzaleznieniabehawioralne.pl800 108 108 – Bezpłatna linia wsparcia dla osób po stracie bliskich. Telefon wsparcia działa w dni powszednie od 14:00 do 20:00. Linia 800 108 108 adresowana jest do wszystkich osób w żałobie, które potrzebują pomocy. Więcej informacji: naglesami.org.pl800 111 123 – Tumbolinia. Pomoc telefoniczna dla dzieci i nastolatków przeżywających stratę i żałobę, a także informacje dla ich rodziców, opiekunów i nauczycieli. Linia czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00 – 18:00. Pomoc online dostępna jest też na stronie internetowej.Więcej informacji: www.tumbopomaga.pl/800 190 590 – Biuro Rzecznika Praw Pacjenta. Bezpłatna infolinia czynna od poniedziałku do piątku od 8:00 do 21:00.800 220 280 – Bezpłatny Telefon Zaufania dla osób dotkniętych skutkami pandemii COVID-19. Pomoc psychologiczna Fundacji Znajdź Pomoc dostępna od poniedziałku do piątku w godzinach 17:00-20:00.Pomoc Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychoanalitycznej w kontekście kryzysu epidemiologicznego:ptpp.pl/terapeuci-oferujacy-wsparcie/Ośrodki Pomocy społecznej – wyszukiwarka kontaktów:ops.pl/kategoria/baza-instytucji/Ośrodki Interwencji Kryzysowej – wyszukiwarka kontaktów: interwencjakryzysowa.pl/osrodki-interwencji-kryzysowejPomoc prawna – wyszukiwarki kontaktów : darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/mapa-punktow/waw.sa.gov.pl/wykaz-instytucji-i-punktow-udzielajacych-nieodplatnej-pomocy-prawnejPolecane strony internetowe:www.pokonackryzys.plwww.samobójstwo.plwww.pogotowieduchowe.plwww.psychologia.edu.plwww.116111.plwww.800100100.plwww.tumbopomaga.plwww.liniadzieciom.plwww.liniawsparcia.plwww.forumprzeciwdepresji.plwww.oik.org.plwww.pogotowiekryzysowe.pl

Do tematu dzisiejszego odcinka zainspirowały mnie prace nad drugim sezonem Śledztwa Pisma. Jeśli jeszcze nie słuchaliście wciągającej, reporterskiej opowieści o parze oszustów Mirka Wlekłego, to nadrabiajcie zaległości. Drugi sezon planujemy wypuścić jesienią. Będzie poświęcony zupełnie innej historii. Tym razem robimy dziennikarskie śledztwo na Dolnym Śląsku. Żadnych szczegółów nie mogę jeszcze zdradzić, oprócz tego, że w pojawia się w nim wątek narkotyków.Jak wygląda sytuacja? Kim jest i co bierze statystyczny użytkownik substancji psychotropowych? Jak my, jako państwo, jesteśmy w stanie dziś pomóc osobom uzależnionym? O tym wszystkim rozmawiam z Bartoszem Michalewskim, terapeutą i pracownikiem redukcji szkód z Monaru w Krakowie, od 3 lat związanym z Drop-in Krakowska 19. Posłuchajcie!Barbara Sowa

Jak będzie wyglądała szkoła przyszłości? Wiem, że dziś, kiedy nawet boiska są zamknięte, a zdalne nauczanie prawie rozłożyło cały system na łopatki, to pytanie wydaje się kuriozalne. Ale zastanówcie się. Historia uczy, że nawet najgorszy kryzys może być impulsem do zmian na lepsze. I o takich potencjalnych zmianach będę rozmawiać w dzisiejszym odcinku.Moim Gościem jest prof. Lech Mankiewicz, dyrektor Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk. Postać niezwykła. „Superbelfer”, który działa aktywnie w światowym ruchu zachęcającym nauczycieli i rodziców do oswajania się z technologią w szkołach. Prof. Mankiewicz jest też prezesem Fundacji Edukacja dla Przyszłości, która prowadzi polską wersję Khan Academy.O swojej wizji przyszłości opowie też Paula Bruszewska, prezeska Fundacji „Zwolnieni z Teorii”.W tworzeniu tego odcinka pomogli mi również czytelnicy Pisma. Wielkie podziękowania dla Magdy Moskal, Antoniny Wójtowicz i Marcina Bartosika.A poniżej obiecane obiecane w podcaście odnośniki:Blog i wystąpienie na TEDx Oktawii Gorzeńskiej:https://gorzenska.comhttps://www.youtube.com/watch?v=6XzSfY4wHggKhan Academy:  https://pl.khanacademy.orgZwolnieni z Teorii: https://zwolnienizteorii.pl----------------------------------------------------------------Barbara Sowa

Jak dziś wygląda walka z pandemią, to z grubsza wiemy. Siedząc zamknięci w domach i skrolując kolejne doniesienia doświadczamy tego na własnej skórze. Ale zastanawialiście się, jak będziemy walczyć z groźnymi patogenami w przyszłości? Czy sztuczna inteligencja i nowe technologie pomogą nam walczyć z następną pandemią? Jaką cenę przyjdzie nam za to zapłacić? Posłuchajcie siódmego odcinka podcastu "Jak naprawić przyszłość?"W pierwszej części podcastu rozmawiam z dr Rafałem Mostowym, biologiem chorób zakaźnych z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki o aktualnym stanie wiedzy na temat koronawirusa,  tajemniczej "chorobie X" oraz zarazkach, które mogą zagrażać ludzkości w ciągu najbliższych dekad. Druga część dzisiejszego odcinka będzie poświęcona społecznym skutkom pandemii i wykorzystaniu nowych technologii do walki z wirusem. Z Natalią Mileszyk, z Fundacji Centrum Cyfrowe, która zajmuje się społecznym wymiarem technologii porozmawiamy więc o konsekwencjach wielotygodniowej izolacji i masowego przeniesienia ludzkich aktywności do sieci.--------------------Zapraszam!Barbara SowaA poniżej obiecane obiecane odnośniki:Link do wystąpienia Billa Gatesa:https://www.ted.com/talks/bill_gates_the_next_outbreak_we_re_not_readyLink do platformy e-Państwo dla programistów, którzy dzielą się pomysłami na walkę z koronawirusem:https://techkontrawirus.pl/Janek Leśniak uczy, jak szyć maseczkę ochronną:http://www.pracowniajanlesniak.pl/diy-jak-uszyc-maseczke-ochronna/Przepis na płyn do dezynfekcji WHO:https://www.who.int/gpsc/5may/Guide_to_Local_Production.pdf

Czy skóra z winogron nadaje się do zrobienia butów? Czym różni się tencel od wiskozy? Dlaczego bawełnę tak trudno zrecyclingować? Czy w 2050 roku będziemy drukować ciuchy w 3D czy może szyć ze śmieci? O tym porozmawiamy w szóstym odcinku podcastu Jak naprawić przyszłość? Moimi gośćmi będą:Ania Pięta, niegdyś współorganizatorka targów mody HUSH Warsaw, dziś strateżka ds. zrównoważenia w modzie i współtwórczyni odpowiedzialnej marki NAGO oraz podcastu MUDA TALKS;Dr inż. Marzanna Lesiakowska-Jabłońska, prorektor VIAMODA Szkoły Wyższej w Warszawie; Jan Leśniak, autor trzech książek o szyciu, projektant i popularyzator szycia; Marta Karwacka, socjolożka biznesu, autorka bloga o etyce w branży odzieżowej How to wear fair? Posłuchajcie szóstego odcinka podcastu "Jak naprawić przyszłość?

Co to jest deepfake, jak wygląda w praktyce pranie informacji, czy w Polsce działają rosyjskie trole i jak rozpoznać fake newsa? O tym rozmawiam z Beatą Biel, szefową rady Fundacji Reporterów, dziennikarką i specjalistką ds. szkoleń mediów, która kieruje serwisem weryfikującym fałszywe informacje: konkret24.tvn24.pl.Będzie też o ofiarach "metody na żołnierza" i o fejkach przyszłości. Jakich narzędzi będą używali uczestnicy przyszłych wojen informacyjnych do manipulowania opinią publiczną? Czy w walce o prawdę pomoże nam sztuczna inteligencja? Jak będziemy weryfikować wiadomości w 2050 roku? O swoich wizjach opowiadają Rafał Madajczak, twórca Aszdziennika, popularnego satyrycznego serwisu ze zmyślonymi wiadomościami oraz Adam Malczak, rzecznik Google'a.Posłuchajcie piątego odcinka podcastu "Jak naprawić przyszłość?"--------------------------------------A na koniec obiecany zestaw przydatnych narzędzi pomagających w weryfikacji treści. Znajdziecie go również wraz z linkami na naszej stronie www.magazynpismo.pl.✎ Fake News Alert – rozszerzenie do przeglądarki Google Chrome pozwiadamiające użyrkownika, gdy natrafi na fałszywą informację.✎  Fake News Detector - narzędzie opiera się na technologii sztucznej inteligencji i rozróżnia nieprawdziwe informacje na podstawie treści, stylu, układu strony, domeny, słów kluczowych czy popularności.✎ Fotoforensic - narzędzie pozwalające wykryć fotomontaż.✎  Storyful Multisearch  - pozwala na wyszukiwanie i sprawdzanie informacji na kilku platformach social media jednocześnie.✎ Who.Is  - tu sprawdzisz, kto jest właścicielem danej domeny.✎  Tineye.com oraz Google Reverse Image Search - odwrócone wyszukiwanie, narzędzie pozwalające sprawdzić pochodzenie zdjęć.✎  Intel Techniques i peoplefindThor -  narzędzia do przeszukiwania Facebooka.✎ InVID jest bardzo pomocną wtyczką i narzędziem do weryfikowania zdjęć.✎ ‘YouTube Data Viewer’- narzędzie do odwróconego wyszukiwania filmów na youtube udostępnione przez Amnesty International USA.✎ Watchframebyframe.com/ i wtyczka  Frame by Frame Chrome pomagają przeglądać wideo na youtube klatka po klatce.✎ Wpisz dowolną lokalizację w GeoSearchTool, a narzędzie wyświetli wszystkie otagowane geograficznie wideo z tego miejsca.✎ RevEye wtyczka pozwalające na wyszukiwanie zdjęć służących jako zdjęcie-okładka do wideo na youtube.------------------------------Tekst jest częścią cyklu Jak naprawić internet? Mecenasem cyklu jest Facebook.

Specjalistów od „medycyny alternatywnej” jest na polskim rynku więcej niż barów z wódką w okolicy Uniwersytetu Warszawskiego. Konkurencja jest naprawdę duża - żartuje mój dzisiejszy gość. I to nie jedyne zgrabne porównanie jego autorstwa. Z dr hab. Marcinem Napiórkowskim, semiotykiem kultury, wykładowcą UW i autorem bloga mitologiawspółczesna.pl rozmawiam nie tylko o współczesnych szarlatanach, którzy panoszą się w internecie, ale też o tym, dlaczego jesteśmy podatni na teorie spiskowe i jak rozpoznać pseudonaukę. 
Z podcastu dowiecie się m.in., dlaczego nie warto rysować czarnych scenariuszy i straszyć zagładą ludzkości. Ale porozmawiamy nie tylko o globalnym ociepleniu, ciekawych wątków, przykładów i wniosków będzie znacznie więcej. 
Tradycyjnie pojawi się też futurologiczna sonda. Kto będzie autorytetem w 2050 roku? O swoich wizjach na temat influencerów przyszłości opowiedzą Ola i Piotr Stanisławscy, twórcy portalu CrazyNauka.pl oraz Grzegorz Kasdepke, autor kilkudziesięciu książek dla dzieci i młodzieży, dziennikarz i publicysta. Posłuchajcie pierwszego w Nowym Roku odcinka podcastu "Jak naprawić przyszłość? 2050".

Czy zakupy mogą nam dać szczęście? - Nie, nigdy. Mogą nam dać zadowolenie, radość, ale nie szczęcie - mówi prof. Dominika Maison, dziekan wydziału psychologii Uniwersytetu Warszawskiego w najnowszym odcinku podcastu "Jak naprawić przyszłość?". Im więcej kupujemy, tym bardziej przyczyniamy się do degradacji naszej planety. Pytanie, czy zaczniemy w końcu kupować odpowiedzialnie, zbierać informacje o produkcie, dociekać, pytać o jego pochodzenie, skład, metody produkcji czy społeczną odpowiedzialność firmy, która go sprzedaje. W tym odcinku dowiecie się też,  kto ma zadatki na materialistę, jak będzie wyglądał konsument przyszłości, dlaczego to emeryci są najbardziej "zero waste".Tradycyjnie przeniesiemy się też do roku 2050 roku. Jak będziemy kupować w przyszłości? Czym będziemy płacić? W futurologicznej sondzie wzięli udział Jacek Uryniuk, szef serwisu Cashless.pl, Mateusz Zmyślony, założyciel i dyrektor kreatywny Eskadry, współorganizator międzynarodowego forum ekonomicznego Open Eyes Economy Summit w Krakowie oraz dr Mikołaj Lewicki, socjolog z Uniwersytetu Warszawskiego.Posłuchaj podcastu!

Zastanawialiście się kiedyś nad tym, jak nasze dzieci i wnuki będą wspominać swoje dzieciństwo? Ile miejsca w tych wspomnieniach zajmą smartfony, aplikacje, gry, czy lajki i komcie w serwisach społecznościowych?O fatalnych skutkach uzależnienia od internetu donoszą już eksperci z większości rozwiniętych krajów. Podobnie jak o rosnącej liczbie samobójstw i problemach psychicznych dzieciaków urodzonych po roku 1995. Jak nowe technologie, z którymi dzieci mają do czynienia od najmłodszych lat uformują je w dorosłym życiu? Na kogo wyrosną? A może przesadzamy z tymi czarnymi wizjami? O tym wszystkim porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj wiceprezes Fundacji Dbam o Mój Z@sięg, która uczy tego, jak odpowiedzialnie i bezpiecznie korzystać z mediów cyfrowych. Będzie też dwójka specjalnych gości. Swoje futurologiczne wizje dzieciństwa w 2050 roku przedstawią Karolina Lewestam, publicystka związana m.in. z Pismem oraz Dominik Batorski, socjolog internetu z UW.

O realnych konsekwencjach kryzysu klimatycznego dla naszej diety, o tym, czy nasze wybory żywieniowe mają znaczenie oraz o tym, jak powinna wyglądać dieta przyjazna środowisku rozmawiam z prof. Ewą Rembiałkowską, prezes Stowarzyszenia Forum Rolnictwa Ekologicznego im M. Górnego. Co powinno lądować na naszym talerzu, a z czego powinniśmy zrezygnować, jeśli nie chcemy, by posiłek odbijał nam się moralną czkawką? Dodatkowo pytam uczestników debaty z cyklu Premiera Pisma o to, jak sobie wyobrażają jedzenie przyszłości. Co będziemy mieli na talerzach w 2050 roku? Odpowiadają Ewa Rewers (Młodzieżowy Strajk Klimatyczny), prof. Szymon Malinowski, fizyk atmosfery z Uniwersytetu Warszawskiego (naukaoklimacie.pl), Anna Iżyńska (Otwarte Klatki) oraz Tomasz Chruszczow, Champion COP24 ds. działań klimatycznych, ekspert związany z ministerstwem środowiska. Posłuchajcie pierwszego odcinka mojego podcastu!Barbara Sowa

Co zrobić, gdy wszyscy trąbią o nieuchronnej katastrofie? O apokalipsie ekologicznej, technologiach, nad którymi przestajemy panować, rosnących nierównościach społecznych, cyberwojnach, populistach, fake newsach… Możesz próbować odciąć się od złych informacji, uprawiać własny ogródek i udawać, że wszystko jest w porządku. Ale możesz też wziąć sprawy w swoje ręce. Naiwność? Być może, ale wolę wierzyć w to, że działania pojedynczych ludzi mają znaczenie. O tym, jak naprawić przyszłość w duchu filozofii DIY, czyli naszego swojskiego „zrób to sam” będę rozmawiać z naszymi gośćmi. Ekspertami z różnych dziedzin. Postaram się też namówić ich, do tego, by weszli w buty futurologów i spróbowali opisać, jak będzie wyglądał interesujący nas wycinek rzeczywistości w 2050 roku. Nazywam się Barbara Sowa i w imieniu magazynu Pismo zapraszam do słuchania podcastu.