Podcasts about zygmunta

Wybierz swojego ulubionego władcę w Rankingu Królów Polski! Zagłosuj na stronie https://ranking.muzhp.pl/ Zygmunt miał niewielkie szanse na to, by zostać królem. Przymierzano go do różnych, niekiedy absurdalnych funkcji. Okazało się jednak, że na tron wstąpił i pozostał na nim na tyle długo, by otrzymać od potomnych przydomek "Stary". Zygmunt objął tron mocarstwa, składającego się z Polski, Litwy oraz licznych księstw i lenn. Dwór na Wawelu był wówczas jednym z najwspanialszych w Europie, Wisłą spławiano coraz więc zboża na eksport, a Mikołaj Kopernik pisał „O obrotach sfer niebieskich”. Największy dotychczas wróg Polski i Litwy – państwo krzyżackie – został unieszkodliwiony przez ojca Zygmunta, a nowy przeciwnik – Moskwa – dopiero rósł w siłę. W 1525 roku Zygmunt pokonał zbuntowanego wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, Albrechta Hohenzollerna, który złożył mu hołd zwany pruskim. Czy jego przyjęcie było błędem? A może łagodne potraktowanie Albrechta miało geopolitycznie uzasadnione i świadczyło o dalekowzroczności Zygmunta? Co zawdzięczamy Zygmuntowi Staremu? Jaką rolę na jego dworze odegrała Bona Sforza? Co możemy powiedzieć o Stańczyku?O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, prof. Hieronim Grala z Uniwersytetu Warszawskiego. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

ETS-2 podniesie roczne koszty ogrzewania dla rodziny o 24 tys. zł rocznie. Premier zapowiedział rekonstrukcję rządu. UE nałożyła 17. pakiet sankcji na Rosję. Rainbow Tours rośnie na wycieczkach all inclusive. Monnari przejmuje m.in. Quiosque i Laurellę. Sąd w Liechtensteinie oddalił pozew Zygmunta Solorza przeciwko swoim dzieciom.Zasubskrybuj prasówkę na www.businessupdate.pl.Podcast powstał przy pomocy ElevenLabs.

W pierwszych latach piętnastego wieku leżącymi w cesarstwie Czechami wstrząsnął zbrojny konflikt dwóch braci - Wacława IV i Zygmunta. Obaj byli Luksemburgami, synami cesarza Karola IV, obaj też byli, po kądzieli - Piastami. Lokalny, z punktu widzenia cesarstwa spór o koronę Czech, uruchomił lawinę różnych procesów, których efektem były wojny husyckie - a pośrednio - w dalszej perspetywie, również reformacja.Owa wojna i konflikt dwóch Luksemburgów jest tłem dwóch części popularnej gry komputerowej Kingdom Come Deliverance, wyprodukowanej przez czeskie Warhorse Studios.I właśnie z konsultantką historyczną "bojowych koni", Joanną Nowak, rozmawiam w 70 odcinku Czechostacji o Wacławie i Zygmuncie, ich sporze, okolicznościach w jakich się rozgrywał i tym, co z niego wyniknęło.Jest więc i o tym, czy przygotowywany do rządzenia imperium starszy syn cesarza rzeczywiście się na władcę nadawał i o ogromnych ambicjach i umiejętnościach młodszego. Jest o trudnych czasach, w jakich wówczas znajdowała się Europa - zachodniej schizmie, w wyniku której Kościół Katolicki miał przez chwilę trzech papieży, zarazach które pustoszyły kontynent i ogólnym rozczarowaniu społeczeństw władzą i religią. Jest o tym, jak braci spod znaku czerwonego lwa - postrzegali im współcześni i tym, jak nie do końca sprawiedliwie, są oni postrzegani dzisiaj.Jest nawet o alkoholizmie w średniowieczu, preferencjach seksualnych ówczesnych monarchów i tym, co teoretycznie mogłoby łączyć Zygmunta Luksemburskiego z Władysławem Warneńczykiem.Dobre uzupełnienie do treści rozmowy znajdziecie w następujących, wcześniejszych odcinkach Czechostacji:O Janie ŻiżceO wojnach husyckichO cesarzu Karolu IVO grze Kingdom Come Deliverance-------------------------------------------------------------------------------Jeśli podcast Wam się podoba i chcecie pomóc go rozwijać, możecie zostać Patronami lub Patronkami Czechostacji w serwisie Patronite. W tym tygodniu zdecydowali się na to:Maciej, Magda i RomanBardzo Wam dziękuję

Odcinek #196, w którym w Pałacu Potockich w Krakowie rozmawiam z Radosławem Kobierskim, autorem opowiadań "Na wulkanie".Wędrujemy tropem wielu postaci, których łączą P jak pęknięcia. Zerkamy przez S jak szczeliny i sprawdzamy co w historii Z jak Zygmunta, Stana czy Elizy wydobywa się na powierzchnię fabuły / życia (niepotrzebne skreślić). Mówimy o E jak emocjach i D jak domach, które w zbiorze opowiadań odmieniane są przez wszystkie przypadki. Docieramy na najwyższy punkt, do D jak dostrzegalni i szukamy jej metaforycznych znaczeń, dzięki odwróceniu perspektywy. Zaczynamy rozumieć, że tożsamość może brać się z R jak rozpadu. Jest też o W jak współpracy z wydawnictwem Drzazgi. Pojawia się też zaskakujące połączenie pracy pisarza z I jak ikoną. Docieramy do T jak tęsknoty za poczuciem B jak bezpieczeństwa. Wracamy do K jak Kotliny Kłodzkiej i do lat dziewięćdziesiątych. Sprawdzamy jak blisko można być z B jak bohaterami. Pod lupę bierzemy L jak literackie strategie myślenia i sprawdzamy, czy w nich autorowi wygodnie. 

Jest jednym z najważniejszych artystów swego pokolenia. Zygmunt Krauze, to uznany kompozytor, ceniony pianista, pedagog i organizator życia muzycznego. W listopadzie na deskach dwóch polskich opera mają miejsce dwie premiery jego dzieł. Zygmunt Krauze nie stawia tym jednak kropki nad "i". Jakie są jego operowe marzenia? 

Roman Imielski, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Wojciechem Czuchnowskim, dziennikarzem śledczym, współautorem serii tekstów dotyczących odwołanej sukcesji w spółkach Zygmunta Solorza. Na czym polega spór między dziećmi biznesmana a ich ojcem i obecną żoną Solorza – Justyną Kulką? Jaki jest stan biznesów Solorza i jaki mają one wpływ na polską politykę? Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 200. rocznicę urodzin Zygmunta Miłkowskiego - żołnierza, pisarza i działacza niepodległościowego - ustanowił rok 2024 Rokiem Zygmunta Miłkowskiego. Tworząc pod pseudonimem literackim Teodor Tomasz Jeż, był on jednym z najpłodniejszych, obok Józefa Ignacego Kraszewskiego, pisarzy polskich. Zapraszamy do Jedynki na słuchowisko "Miłość w opałach".

- Dla mnie odkryciem są trzy symfonie Zygmunta Noskowskiego. Zdążyłem nagrać dwie, a trzecią mam w planie na przyszły rok. W polskiej muzyce symfonicznej XIX wieku z pewnością jest jeszcze wiele do pokazania. Podziwiam hart ducha Noskowskiego, który pisał te utwory w czasie, gdy w Polsce nie istniała stała orkiestra symfoniczna - mówił w Dwójce znakomity dyrygent Antoni Wit.

Ignacy skończył 18 lat i po raz pierwszy w życiu dzwonił dzwonem, a jego dziadek, Wojciech Bochnak, obchodził, właśnie w tym dniu, jubileusz 60-lecia pracy dzwonnika. Emerytowany konserwator zabytków, przez całe swoje dorosłe życie był bowiem dzwonnikiem dzwonu Zygmunta. Jest synem Adama Bochnaka, historyka sztuki, profesora UJ a w latach 1957-1962 wicedyrektorem Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu. Jak mówi – urodził się na Wawelu bo ojciec tu pracował i tu też mieszkali. Dla ludzi to było muzeum, a dla niego po prostu dom. Podczas dziecięcych "podróży" trafił na wieżę dzwonniczą i bardzo go to miejsce zainteresowało. Pewnego razu nie przyszła jedna z 12 osób potrzebnych do rozkołysania kielicha. Pozwolono mu ciągnąć za sznur i tak już pozostało.

Opis:Czy w polityce jest jeszcze miejsce na intelektualną otwartość i swobodę myślenia? Jak perspektywa historyczna ułatwia zrozumienie Polski, rozdartej między symboliką kolumny Zygmunta w Warszawie, a symboliką palmy przy rondzie de Gaulle'a? Dlaczego to właśnie na skrajach politycznego spektrum pojawiają się młode twarze? Jarosław Kuisz i Bartłomiej Sienkiewicz rozmawiają o najnowszej książce Wydawnictwa Kultury Liberalnej - "Imć posła Sienkiewicza z diariusza fragmenta"Książkę w promocyjnej cenie kupią Państwo tutaj -> https://www.motyleksiazkowe.pl/nauki-polityczne/67272-imc-posla-sienkiewicza-z-diariusza-fragmenta-9788366619180.html

Dziewiąta debata z cyklu #Goyki3Lab. Tym razem w ramach współpracy z Magazynem Pismo wokół wydania specjalnego "Wokół wody". Zapis rozmowy Cecylii Malik i Michała Zygmunta z Kasią Kazimierowską.    Michał Zygmunt i Cecylia Malik poprzez swój aktywizm i twórczość proponują nam opowieść o rzekach, które tak jak my są częścią bioróżnorodnego ekosystemu. Zygmunt (muzyk, twórca Odra Sound Design) opowiada pięknie o Odrze – tej pełnej życia i tej poranionej przez niszczycielską działalność człowieka. Malik (artystka, performerka, kuratorka sztuki nowoczesnej) mówi o Wiśle, budując wokół niej silny kobiecy krąg siostrzeństwa. Oboje są adwokatami swoich rzek, a poprzez narrację o nich starają się nadać im sprawczość i zbudować ich podmiotowość. Spotkajmy się z nimi i spójrzmy przez chwilę na dwie największe polskie rzeki ich oczami. Posłuchajmy opowieści o rzekach, ale także o tym, jak życie tej dwójki splotło się z ich nurtem. I o tym, w jaki sposób świat sztuki i artystycznego aktywizmu może wspomóc działania na rzecz ochrony wodnego krwiobiegu, dzięki któremu wszyscy żyjemy. Koncepcja i koordynacja cyklu: Marta Szadowiak W ramach #Goyki3Lab łączymy artystów, przedstawicieli instytucji  kultury, naukowców oraz przedsiębiorców w kreatywne grupy. Pozwoli to na  zgromadzenie w jednej hybrydowej przestrzeni przedstawicieli różnych  podmiotów należących do sektora kultury, aby docelowo stać się platformą  współpracy, wymiany doświadczeń w zakresie nowych rozwiązań sposobów  realizacji projektów, w tym międzysektorowych. Pierwsza debata  poświęcona była #KulturaWCzasachPandemii. Druga – „Roli kultury w  strategiach rozwoju miast”. Trzecia – „O statusie artysty w Polsce”.  Czwarta –„Ekosystemowi zrównoważonego rozwoju instytucji kultury”. Piątą  nazwaliśmy „(po)granicze kultury. Gdzie tworzy się kultura?”. Szóstą –  „o (za)granicy kultury”. Siódma odpowiadała na pytanie "Czy inny internet jest możliwy?". Ósma omawiała "(nie)widoczne kobiety w kulturze".

Był historykiem, nauczycielem, wychowawcą młodzieży, politykiem. W rocznicę wyborów 4 czerwca 1989 roku przypomnimy postać dr Zygmunta Łupiny.

O wielkanocnym menu króla Zygmunta III Wazy opowiadał w "Drodze przez mąkę" prof. Jarosław Dumanowski z Centrum Dziedzictwa Kulinarnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Major Wojska Polskiego, dowódca V Wileńskiej Brygady AK, a następnie oddziałów partyzanckich eksterytorialnego Wileńskiego Okręgu AK. W 1948 roku aresztowany przez UB, następnie skazany na karę śmierci i stracony. 12 marca 1910 r. w Stryju urodził się Zygmunt Szendzielarz, późniejszy major "Łupaszka". W Polskim Radiu 24 Tadeusz Płużański rozmawia z Bogusławem Łabędzkim, historykiem z białostockiego Instytutu Pamięci Narodowej.

Dzisiejszy odcinek poświęcimy pani, która była żoną dwóch polskich królów. Przyjechała do Polski z Francji, a była najbogatszą kobietą w tamtych czasach. Wprowadziła też w Polsce dużo zmian.Zacznijmy jednak od władców Polski. Zwykle dzieli się ich na trzy grupy.W Polsce rządzili najpierw Piastowie. Oznaczało to, że rządzili królowie z dynastii, czyli z rodziny Piastów. Później rządzili Jagiellonowie, czyli królowie z dynastii jagiellońskiej. Kiedy zmarł ostatni król z tej dynastii, a był nim Zygmunt August, w Polsce zaczęto wybierać królów. Trochę tak jak dzisiaj głosuje się na prezydenta, tak w tamtych czasach głosowano, kto ma zostać królem Polski.Do rządów wybrano aż trzech królów z rodziny Waza. Ale dlaczego?Ostatni król z dynastii Jagiellonów czyli Zygmunt August, miał siostrę Katarzynę Jagiellonkę. Ona wyszła za mąż za Jana Wazę i tak jej syn i wnukowie mieli nazwisko taty czyli Waza. Do rządzenia w Polsce wybrano najpierw syna Katarzyny, czyli Zygmunta Wazę, a potem jego synów czyli Władysława IV Wazę oraz Jana Kazimierza Wazę.My dzisiaj będziemy mówić o żonie, którą miało tych dwóch synów Zygmunta III Wazy. Władysław IV Waza i Jan Kazimierz mieli tą samą żonę. Jak się ona nazywała?Zacznijmy jednak od początku. Po śmierci pierwszego Wazy na polskim tronie, czyli po śmierci Zygmunta III Wazy na króla wybrano jego syna Władysława IV Wazę. W Europie dwa kraje chciały się wtedy bić. Były to Austria i Francja. Każdy z tych krajów chciał aby Polska mu pomogła. Król Władysław IV chciał jednak pokoju i najpierw się ożenił z księżniczką austriacką, a gdy ona umarła ożenił się z księżniczką francuską. W tamtych czasach takie małżeństwo było jak podpisanie traktatu między dwoma narodami. Król Polski przez pierwsze małżeństwo zadbał o pokój z Austrią, a przez drugie o pokój z Francją. Najpierw ożenił się z Cecylią Habsburżanką, która urodziła mu syna. W 1640 roku urodził się mały Zygmunt. A co się działo z bratem króla? Co się działo z Janem Kazimierzem?Gdy w Polsce rządził Władysław IV Waza, jego brat Jan Kazimierz Waza pojechał do Portugalii, aby zostać tam wicekrólem. Niestety, gdy jechał przez Francję, aresztował go kardynał Richelieu. Kiedy to się wydarzyło? Gdy więc w Polsce w 1640 roku urodził się syn Władysława IV, to Jan Kazimierz przebywał w więzieniu we Francji. Miał tam dość dobre warunki. Właśnie wtedy w Paryżu, będąc w niewoli, Jan Kazimierz poznał Marię Gonzagę. Podobno się w sobie zakochali. Niektórzy mówią nawet, że mieli razem dziecko. Miała nim być Marysieńka, która wiele lat później zostanie żoną Jana III Sobieskiego.Marysieńka urodziła się w 1641 roku, czyli rok po poznaniu się Marii Gonzagi i Jana Kazimierza. Chcieli wziąć ślub, ale nie zgodził się na to kardynał Richelieu, który wtedy rządził we Francji. Jan Kazimierz wyjechał wtedy do Włoch i dostał od papieża tytuł kardynała. A co się stało z Marią Gonzagą?W 1644 roku zmarła Cecylia Habsburżanka, żona króla Władysława IV. Postanowił on ożenić się z księżniczką z Francji. Jego żoną została właśnie Maria Gonzaga. Dostała wtedy nowe imię. W Polsce w tamtych czasach nie wolno było nosić imienia Maria. Tak więc Maria Gonzaga dostała w Polsce imię Ludwika. Ich ślub był per procura. Co to znaczy?“Per procura” to po łacinie znaczy “w zastępstwie”. Do Paryża król Władysław IV posłał swojego wysłannika Krzysztofa Opalińskiego. To on 5 listopada 1645 w imieniu króla zawarł małżeństwo z Marią Gonzagą, a potem przywiózł ją do Polski. Maria Gonzaga miała pierwszy ślub z zastępcą w Paryżu. Drugi ślub odbył się już w Polsce 10 marca 1646 roku. 15 lipca Ludwika Maria Gonzaga została koronowana na królową Polski. Czy król Władysław IV ożenił się z Marią Gonzagą z miłości? Dlaczego więc Władysław IV ożenił się z nią?Władysław IV ożenił się z Marią z powodów politycznych, a także dla jej pieniędzy. Była ona wtedy najbogatszą kobietą w całej Europie. Wniosła w posagu 700 tys. skudów, to takie srebrne pieniądze włoskie. Później po ślubie Władysław IV pożyczył od swojej żony kolejne 700 tys. złotych polskich, których nigdy jej nie oddał. Już dwa lata po tym ślubie, w 1648 została wdową.Postarała się o to, aby na kolejnego króla wybrano Jana Kazimierza, potem wzięła z nim ślub w 1649. Umarł Władysław IV Waza, a królem został jego młodszy brat Jan Kazimierz Waza. Władysław IV miał syna Zygmunta, który miał zostać królem. Niestety umarł. W Polsce rządziło trzech Zygmuntów. Najpierw Zygmunt I Stary, potem Zygmunt II August, a na koniec Zygmunt III Waza. Gdyby ten chłopiec nie umarł byłby król Zygmunt IV. Niestety zmarł i w Polsce królami było tylko trzech Zygmuntów.Co musieli zrobić Maria i Jan Kazimierz aby wziąć ślub? W tamtych czasach wierzono, że jak kobieta była już żoną i jej mąż umarł to brat zmarłego męża nie mógł się z nią ożenić. Z tego powodu Maria i Jan Kazimierz napisali list do papieża aby im pozwolił na ten ślub. W Anglii była bardzo podobna sytuacja. Królem miał zostać Artur i ożenił się z księżniczką hiszpańską. Gdy on umarł następcą tronu został Henryk VIII i on ożenił się z tą samą księżniczką. Też musiał mieć pozwolenie od papieża na ślub z wdową po swoim starszym bracie.Jan Kazimierz rozpoczął swoje królowanie w bardzo trudnym okresie. Były wtedy same wojny. Najpierw wojna na Ukrainie, tam wybuchło powstanie Chmielnickiego. Później wojna z Rosją. Co było jednak najgorsze dla Polski? Potem jeszcze potop Szwedzki. Co robiła Maria Gonzaga w tych trudnych czasach?Kierowała obroną przed Szwedami, załatwiła od cesarza 4000 żołnierzy do walki. Pracowała wtedy nawet po 15 godzin na dobę. Kierowała wojskami. Jako kobieta podróżowała karetą. Podczas oblężenia Torunia kula armatnia otarła się o dach jej karety. Ona jednak się nie wystraszyła i dalej osobiście odwiedzała armię wierną królowi Polski. W 1656 doprowadziła do ślubów lwowskich. Co to było?Szwedzi zajęli wtedy prawie całą Polskę. Dlatego ich najazd nazywa się potopem. Dlaczego im się to udało? Część polskiej szlachty pomogła królowi Szwecji. Wtedy królowa Ludwika Maria wpadła na pomysł. Namówiła swojego męża króla Jana Kazimierza, aby oddał Polskę w opiekę Matki Boskiej. Szwedzi byli protestantami i nie modlili się do Matki Boskiej, a Polacy w większości byli katolikami i czcili jej obrazy. Gdy więc w 1656 roku król za namową żony oddał Polskę w opiekę Matce Boskiej to Polacy, którzy popierali króla szwedzkiego wrócili i zaczęli popierać Jana Kazimierza. Bo gdyby tego nie zrobili wyglądałoby na to, że walczą przeciwko Matce Boskiej. Maria Gonzaga przybyła z Francji, a tam to samo zrobił wcześniej kardynał Richelieu, który rządził Francją.Po wojnie, gdy już wypędzono Szwedów, królowa Ludwika Maria zajęła się innymi rzeczami. Zaczęła wydawać pierwszą polską gazetę - Merkuriusz Polski. Zmieniła też życie kobiet. Wcześniej każda kobieta, która miała męża musiała nosić nakrycie głowy. Ludwika wprowadziła modę z Paryża i mężatki od tego czasu przestały nosić nakrycia głowy. Przywiozła też modę na dekolty, które były wcześniej nieznane w Polsce. Ile dzieci miała Maria Gonzaga?Ludwika Maria urodziła Janowi Kazimierzowi dwójkę dzieci dziewczynkę i chłopca. Niestety oboje zmarli gdy byli jeszcze bardzo mali. Jeżeli to jednak prawda, że Marysieńka także była ich córką to mieli razem troje dzieci. Marysieńka została później żoną Jana Sobieskiego i także była królową.Co się stało gdy umarła Maria Gonzaga?Jan Kazimierz nie chciał być dalej królem po śmierci swojej żony. Abdykował i wyjechał do Francji. Wstąpił do klasztoru i został tam opatem.Maria Gonzaga i Jan Kazimierz poznali się w Paryżu. Niestety rządzący tam kardynał nakazał jej aby wyszła za mąż za króla Polski Władysława IV. Ponieważ Jan Kazimierz nie mógł się z nią ożenić postanowił zostać kardynałem. Gdy jednak jego starszy brat zmarł, zrezygnował ze stanowiska kardynała. Przybył do Polski, a tam Maria doprowadziła do tego, że został królem. Później wzięli ślub. Maria Gonzaga rządziła podczas potopu szwedzkiego i namówiła męża do ślubów lwowskich. Po wojnie założyła pierwszą w Polsce gazetę. Miała też duży wpływ na to jak się ubierały kobiety. Gdy zmarła jej mąż abdykował i został mnichem. Maria Gonzaga była niezwykłą kobietą.

Budynek, o którym dzisiaj rozmawiamy jest ukryty między wysokimi blokami. To właściwie nie kamienica, a willa przy Zygmunta Starego 37b w Gliwicach. Budynek jest w opłakanym stanie i wygląda jakby miał się za chwilę zawalić. Kiedyś było to reprezentacyjne miejsce. Jego historię Dorocie Stabik opowiada Małgorzata Lichecka, dziennikarka Nowin Gliwickich i jedna z inicjatorek grupy "Gliwice dla Schabika". Opowieść muzycznie zrealizował Jacek Kurkowski.

We wtorek 13 grudnia informujemy o kolejnej pomocy finansowej na ogrzewanie, o pierwszych wynikach racji policji na tzw. "Reichsbürger", o przeszukaniach mieszkań grupy aktywistów "Letzte Generation" oraz o niekończących się problemach zanieczyszczenia Odry. Czy wiosną grozi nam powtórka katastrofy na Odrze? Pytamy nadodrzańskiego aktywistę i muzyka Michała Zygmunta. Von Adam Gusowski.

Jak bardzo są do nas podobni wielcy tego świata? Czy można czuć zapach, słyszeć gwar i widzieć feerię barw miejsc opisanych? Czy polityka zawsze jest cyniczna? Koniecznie wpadnijcie na tę opowieść. :D

Zatrucie Odry to największa klęska ekologiczna od lat. Nie wiadomo, jak długo rzeka i jej otoczenie będą się z niej podnosić. Jakie działania należy podjąć, by do Odry wróciło życie? Jak zapobiegać podobnym tragediom? O tym wszystkim opowiem w 26. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Katastrofa na Odrze obnażyła słabość państwa i niewydolność systemów odpowiedzialnych za monitorowanie oraz bezpieczeństwo polskich wód. Choć od pierwszych informacji o setkach martwych ryb w Odrze minął już prawie miesiąc, to wciąż w tej sprawie mamy więcej pytań niż odpowiedzi. W dzisiejszym odcinku podcastu oddaję głos aktywistom oraz ekspertom w zakresie ochrony i odtwarzania ekosystemów wodnych, jak my wszyscy wstrząśniętym skalą zniszczeń. Jak możemy pomóc zatrutej Odrze? Jak zatroszczyć się o nią oraz o inne rzeki i jeziora w kraju? Czy potrafimy zapobiec podobnym tragediom w przyszłości? Na te pytanie poszukamy odpowiedzi w najnowszym odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Posłuchajcie! Barbara Sowa Usłyszycie: ✎ Cecylię Malik, artystkę, działaczkę ekologiczną, edukatorkę związaną z kolektywem Siostry Rzeki, ✎ Daniela Petryczkiewicza, fotografa, blogera i aktywistę, organizatora „Marszu żałobnego dla Odry”, ✎ Michała Zygmunta, aktywistę, mieszkańca Nadodrza i łowcę nadodrzańskich dźwięków, gitarzystę oraz kompozytora, który w genialny sposób łączy odgłosy natury z elektroniką. To właśnie jego kompozycje stanowią muzyczne tło dzisiejszego odcinka, ✎ dr. Pawła Jarosiewicza, ekohydrologa z Uniwersytetu Łódzkiego i Polskiej Akademii Nauk, ✎ dr. hab. Piotra Klimaszyka, kierownika Zakładu Ochrony Wód na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. A na koniec polecam Wam film dokumentalny „Rzeki” prezentowany na festiwalu Millenium Docs Against Gravity. Ten niezwykły dokument możecie obejrzeć w domu. Pierwsze 15 osób, które do mnie napisze na adres barbara.sowa@magazynpismo.pl, otrzyma bezpłatne kody. Źródła: Stronę Michała Zygmunta Odra Sound Design znajdziecie tutaj: https://odrasound.design/. W podcaście usłyszycie fragmenty utworów „Aqua”, „Ujście” i „Dźwiękowy szlak Odry”. Tutaj przeczytacie w całości „List do Odry i jej mieszkańców” Karoliny Kuszlewicz: https://magazynpismo.pl/idee/felietony/list-do-odry-i-jej-mieszkancow/ Tutaj znajdziecie raport Fundacji Przyjazny Kraj „Zasoby wodne w Polsce – ochrona i wykorzystanie”: http://przyjaznykraj.pl/wp-content/uploads/2021/06/Fundacja_Przyjazny_Kraj_Raport_Zasoby-wodne-w-Polsce_29062021.pdf

Zatrucie Odry to największa klęska ekologiczna od lat. Nie wiadomo, jak długo rzeka i jej otoczenie będą się z niej podnosić. Jakie działania należy podjąć, by do Odry wróciło życie? Jak zapobiegać podobnym tragediom? O tym wszystkim opowiem w 26. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Katastrofa na Odrze obnażyła słabość państwa i niewydolność systemów odpowiedzialnych za monitorowanie oraz bezpieczeństwo polskich wód. Choć od pierwszych informacji o setkach martwych ryb w Odrze minął już prawie miesiąc, to wciąż w tej sprawie mamy więcej pytań niż odpowiedzi. W dzisiejszym odcinku podcastu oddaję głos aktywistom oraz ekspertom w zakresie ochrony i odtwarzania ekosystemów wodnych, jak my wszyscy wstrząśniętym skalą zniszczeń. Jak możemy pomóc zatrutej Odrze? Jak zatroszczyć się o nią oraz o inne rzeki i jeziora w kraju? Czy potrafimy zapobiec podobnym tragediom w przyszłości? Na te pytanie poszukamy odpowiedzi w najnowszym odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Posłuchajcie!Barbara SowaUsłyszycie:✎ Cecylię Malik, artystkę, działaczkę ekologiczną, edukatorkę związaną z kolektywem Siostry Rzeki,✎ Daniela Petryczkiewicza, fotografa, blogera i aktywistę, organizatora „Marszu żałobnego dla Odry”, ✎ Michała Zygmunta, aktywistę, mieszkańca Nadodrza i łowcę nadodrzańskich dźwięków, gitarzystę oraz kompozytora, który w genialny sposób łączy odgłosy natury z elektroniką. To właśnie jego kompozycje stanowią muzyczne tło dzisiejszego odcinka,✎ dr. Pawła Jarosiewicza, ekohydrologa z Uniwersytetu Łódzkiego i Polskiej Akademii Nauk,✎ dr. hab. Piotra Klimaszyka, kierownika Zakładu Ochrony Wód na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. A na koniec polecam Wam film dokumentalny „Rzeki” prezentowany na festiwalu Millenium Docs Against Gravity, . Ten niezwykły dokument możecie obejrzeć w domu. Pierwsze 15 osób, które do mnie napisze na adres barbara.sowa@magazynpismo.pl, otrzyma bezpłatne kody.Źródła:Stronę Michała Zygmunta Odra Sound Design znajdziecie tutaj: https://odrasound.design/. W podcaście usłyszycie fragmenty utworów „Aqua”, „Ujście” i „Dźwiękowy szlak Odry”.Tutaj przeczytacie w całości „List do Odry i jej mieszkańców” Karoliny Kuszlewicz: https://magazynpismo.pl/idee/felietony/list-do-odry-i-jej-mieszkancow/Tutaj znajdziecie raport Fundacji Przyjazny Kraj „Zasoby wodne w Polsce – ochrona i wykorzystanie”: http://przyjaznykraj.pl/wp-content/uploads/2021/06/Fundacja_Przyjazny_Kraj_Raport_Zasoby-wodne-w-Polsce_29062021.pdf

Nie jest to typowa rozmowa o branży, doświadczeniu, projektach. Zygmunt Borawski mówi o stresie, presji i odpowiedzialności w zawodzie architekta. Ten odcinek porusza istotny temat zdrowia psychicznego wśród architektów. Pytam Zygmunta o: Czego nauczyły Cię studia w Mendrisio i praca u Kereza? Czy my romantyzujemy zawód architekta? Czy architektura to zdrowa branża, jeśli chodzi o higienę pracy? Jakie mogą być objawy wypalenia zawodowego? Jak wyglądał Twoje poszukiwania balansu pomiędzy pracą a odpoczynkiem? Dlaczego zdrowie psychiczne wśród projektantów jest tak istotne? Zygmunt Borawski jest architektem, absolwentem Akademii Architektury w Mendrisio w Szwajcarii. Doświadczenie zawodowe zdobywał w pracowni Christiana Kereza w Szwajcarii oraz w biurze JEMS Architekci w Warszawie. Jest założycielem i wspólnikiem A-A Collective, z którym obecnie realizuje projekt Placu Centralnego w Warszawie. Mówi, że nie ma nic lepszego na świecie niż dobrze opowiedziana historia. Aktywność zawodowa Zygmunta: www.a-a-collective.com Raport Monograph o wypaleniu zawodowym wśród architektów: monograph.com/blog/state-of-burnout-in-architecture-2021 Patronite: patronite.pl/architekturapowinna Dbajcie o siebie, miłego słuchania! /Klaudia

Leszek Mazan o krakowskim dzwonie Zygmunta. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/radiownet/message

Ksiądz Zygmunt Kaczyński miał sporo różnych kontaktów (...). Wydaje się, że główną kwestią związaną z tym aresztowaniem (...) było to, że w kwietniu przed komisją Izby Reprezentantów USA ds. działalności antyamerykańskiej zeznawał gen. Izydor Modelski - przyjaciel ks. Kaczyńskiego z okresu przedwojennego, wojennego, mieli kontakty też po wojnie. Modelski zeznaje w sprawach komunistów penetrujących USA - mówił Mirosław Biełaszko, historyk z IPN.

19 lutego mija 210. rocznica urodzin Zygmunta Krasińskiego - wielkiego poety i dramaturga, jednego z największych twórców polskiego romantyzmu. To niewątpliwie najmniej znany z naszych wieszczów, choć właśnie jego można nazwać wieszczem w pełnym tego słowa znaczeniu. W "Strefie literatury" rozmawialiśmy m.in. o filozofii Krasińskiego, wizyjnych scenach piekła i czyśćca oraz o współczesności poety.

Przypowieść o polskości w reż. Łukasza Rondudy i Łukasza Gutta powstawała tak długo, że w zasadzie przez przypadek stała się brutalnie aktualna w dzisiejszej rzeczywistości. Trochę opowiem o tym sam, a trochę z pomocą Kuby Kosmy, producenta filmu; współodpowiedzialnego za scenariusz Michała Zygmunta, bohatera całego zamieszania czyli Daniela Rycharskiego oraz Dawida Ogrodnika.

Zapytany, czy obawy o wyjście Polski z Unii Europejskiej po ostatnim wystąpieniu Julii Przyłębskiej nie są przesadzone nasz gość nie ma wątpliwości: trzeba bić na trwogę. Bo suwerenność i demokracja w Polsce są zagrożone ale nie przez Unię Europejską a przez obecną władzę polityczną. PiS doprowadził do sytuacji, w której konstytucyjne organy państwa działają niezgodnie z konstytucją starając się osiągnąć cel, jakim jest uniemożliwienie sprawowania jakiejkolwiek kontroli nad władzą. "UE jest dla PiS jest jak samochód, który wzięliśmy, ale choć za niego nie zapłaciliśmy, chcemy z niego nadal korzystać i oczekujemy że ktoś nam sfinansuje paliwo" - podkreśla w tej rozmowie nasz dzisiejszy gość, sędzie Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku, prof. Mirosław Wyrzykowski.

Dzwon Zygmunt, błędnie nazywany „Dzwonem Zygmunta” obchodzi dziś 500 lat! To z całą pewnością najsławniejszy z polskich dzwonów, ustępujący gabarytami jedynie licheńskiemu dzwonowi „Maryja Bogurodzica”. Ten wiszący w Katedrze na Wawelu dzwon, bije już od 1521 roku. Do wprawienia go w ruch, zupełnie jak przed wiekami wciąż wykorzystuje się siłę ludzkich mięśni, a każdy dźwięk, który się z niego wydobywa, jest wspólnym wysiłkiem nawet 12 osób, jednocześnie pociągających za linę. O niezwykłej historii „Zygmunta”, Bractwie Dzwonników Wawelskich, a także mitach, które wokół niego powstały opowie Marek Stremecki z Muzeum Historii Polski oraz Wojciech Bochnak, emerytowany dzwonnik, który po raz pierwszy „zadzwonił” na Wawelu prawie 60 lat temu. Ogrody to szczególne miejsca, w których natura spotyka się z kulturą. Dr hab. Aleksandra Jakóbczyk-Gola wyjaśnia, jak na poszczególne rozwiązania architektoniczne i krajobrazowe polskich ogrodów wpływały prądy filozoficzne kolejnych epok. Średniowieczne klasztorne wirydarze, renesansowe ogrody Wawelu, barokowa Oś Saska, oświeceniowe Łazienki Królewskie – to tylko przykłady zakątków, po których wirtualnie oprowadza słuchaczy badaczka. Z wykładu słuchacze dowiedzą się też, kiedy i w których ogrodach można było w Polsce spotkać króliki, daniele i… lwy. Dr hab. Aleksandra Jakóbczyk-Gola – zastępczyni kierownika Działu Budowy Wystawy Stałej Muzeum Historii Polski, autorka książki „Gabinety i ogrody. Polskie nowożytne traktaty architektoniczne wobec kultury kolekcjonowania” (2019).

W pierwszym w 21 roku odcniku, wraz z moim gościem – MICHAŁEM ZYGMUNTEM, zabieram Was w dźwiękową podróż do Świata Natury. Michał jako muzyk (m.in. gitarzysta i kompozytor) i dźwiękowiec opowiada o swojej wielkiej przygodzie, jaką stało się dla niego obcowanie z Przyrodą. To właśnie Natura pozwoliła mu odszukać swoją tożsamość – zarówno jako muzyka, ale także jako człowieka. W rozmowie usłyszycie m.in.: – o tym, że w naszym Świecie nie ma już miejsc ciszy, – o tym, jak poszukiwanie hobby przerodziło się w głęboką relację z Naturą, – o odpowiedzialności i misji twórców – artystów, m. in. dźwiękowców, filmowców i fotografów przyrody, – o kluczowej roli edukacji i innych działaniach „eko”, poprzez które możemy stawać się reprezentantami Natury i wspierać ją w trudnych czasach, – o sprzęcie wykorzystywanym w pracy „naturowego” dźwiękowca, – o terenowych nagraniach dźwięków natury. W REKOMENDACJACH polecam artystyczny dorobek Michała, a we WSPOMNIENIU przywołuje osobę Tomasza Ogrodowczyka. Wszystkie dźwięki i nagrania, które słyszycie w tle tego odcinka są autorstwa Michała Zygmunta. To bardzo długi odcinek, ale pamiętajcie - to jest podcast, możecie go słuchać kiedy chcecie ... :-) Zapraszam Was do wysłuchania 24 odcinka podcastu.

Artur Domosławski "Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana" Wydawnictwo Wielka Litera Biografia socjologa Zygmunta Baumana Podcast Literacki Big Book Cafe Odcinek #21 Paulina Wilk odpowiada na pięć pytań Bartka Kamińskiego. Posłuchaj odcinka #21 podcastu literackiego Big Book Cafe: Książka w pięć pytań i pięć minut Zamów książkę u nas: https://ksiegarnia.bigbookcafe.pl/pl/...​ Każdy zakup wspiera Fundację "Kultura nie boli" Subskrybuj nasz kanał i bądź na bieżąco z literaturą! Paulina Wilk przeczytała książkę Artura Domosławskiego 'Wygnaniec" i odpowiada na pięć zaczepnych pytań Bartka Kamińskiego. Zaczynamy od omówienia konstrukcji książki i pewnego zabiegu konstrukcyjnego, jakiego użył autor, aby opowiedzieć długie i częściowo burzliwe życie znakomitego socjologa, w świecie uchodzącego za najważniejszego polskiego humanistę, a w Polsce...? No właśnie, w Polsce Bauman ma status złożony i niejednoznaczny. Paulina Wilk sprawdziła - w naszych księgarniach prace socjologa są niedostępne, nikt ich teraz nie wydaje! Czy Artur Domosławski opowiada ten życiorys linearnie, czy go poprzestawiał? Jak szeroko - i właściwie dla czego - autor rozpisał tło społeczno-historyczne tego życiorysu, a więc opowiada m.in. o przedwojennej i powojennej Polsce, całym krajobrazie zdarzeń i wartości, które miały wpływ na kształtowanie się wrażliwości i poglądów Zygmunta Baumana. Czy tak szerokie ujęcie historii potrzebne jest polskim czytelnikom? A może zostało wprowadzone ze względu na potencjalne przekłady dla czytelników na świecie? Ile opowieści o samym Zygmuncie Baumanie jest w tej książce? Czy powstał wyczerpujący jego portret? Czego Artur Domosławski nie zdołał ustalić? Wreszcie - jak ta biografia wypada na tle poprzedniej i głośnej książki autora "Kapuściński Non-Fiction" oraz innych książek biograficznych ostatnich lat? Paulina Wilk opowiada m.in. o rozważaniach, które Domosławski prowadzi nad naturą biografii, historią PRL, a także o metodzie pracy Zygmunta Baumana i o tym, w jakiej relacji tym razem reporter jest z jej podmiotem. Czy to, że wydają się stać po tej samej stronie światopoglądowej jest siłą książki, czy jakoś ją osłabia? Zapraszamy do wysłuchania podcastu literackiego. Biografiom poświęcimy co najmniej jedno spotkanie tegorocznego Big Book Festival, który odbędzie się 25-27 czerwca w Warszawie oraz online. Zapraszamy: bigbookfestival.pl/ W kolejnym odcinku porozmawiamy o książce "Sempre Susan" Sigrid Nunez. Więcej o wszystkich naszych wydarzeniach: http://bigbookcafe.pl/​ Po książki zapraszamy non stop! https://ksiegarnia.bigbookcafe.pl/​

- W aktorstwie Zygmunta nie umiałem się dopatrzeć tej dawności. Jego styl aktorski polegał na wielkiej powściągliwości, na nietworzeniu teatru. Zygmunt był aktorem, który wkładał całego siebie w rolę - mówił w Dwójce dramaturg Piotr Gruszczyński, który wspominał Zygmunta Malanowicza. Aktor, reżyser i scenarzysta zmarł w wieku 83 lat.

Zaślubiny Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną o mały włos nie doprowadziły do wojny. Jak to dokładnie wyglądało i jak sprawa się zakończyła?

Głośny romans Zygmunta Augusta, który o mało nie skończył się wojną domową.

Dziś zaczynamy nowy rozdział w historii naszego podcastu historycznego, "Lechistan" był poświęcony orientalnej historii Polski, mówiliśmy o wpływach Wschodu, w tym kultury muzułmańskiej teraz będziemy patrzeć na dzieje Rzeczpospolitej szerzej, przez pryzmat multikulti - czyli mieszanki wszelakich niemalże kultur, wyznań, narodowości, języków, jakie przewijały się na przestrzeni wieków w burzliwej przecież i skomplikowanej historii naszego kraju. W pierwszym odcinku nowego cyklu "Babel - Rzeczpospolita multikulti" opowiadamy o tym, że nawet na dzwonie Zygmunta jest ślad niemieckiej symboliki a niemieckie wpływy na polską kulturę są nie do przeoczenia, co zresztą nie jest przecież dziwne, skoro od zawsze jesteśmy sąsiadami. Zanim klikniesz w podcast zauważ, że mamy też nowy adres mailowy: babel@tok.fm. Zapraszamy do słuchania.

Dziś zaczynamy nowy rozdział w historii naszego podcastu historycznego, "Lechistan" był poświęcony orientalnej historii Polski, mówiliśmy o wpływach Wschodu, w tym kultury muzułmańskiej teraz będziemy patrzeć na dzieje Rzeczpospolitej szerzej, przez pryzmat multikulti - czyli mieszanki wszelakich niemalże kultur, wyznań, narodowości, języków, jakie przewijały się na przestrzeni wieków w burzliwej przecież i skomplikowanej historii naszego kraju. W pierwszym odcinku nowego cyklu "Babel - Rzeczpospolita multikulti" opowiadamy o tym, że nawet na dzwonie Zygmunta jest ślad niemieckiej symboliki a niemieckie wpływy na polską kulturę są nie do przeoczenia, co zresztą nie jest przecież dziwne, skoro od zawsze jesteśmy sąsiadami. Zanim klikniesz w podcast zauważ, że mamy też nowy adres mailowy: babel@tok.fm. Zapraszamy do słuchania.

W pierwszym w 21 roku odcniku, wraz z moim gościem – MICHAŁEM ZYGMUNTEM, zabieram Was w dźwiękową podróż do Świata Natury. Michał jako muzyk (m.in. gitarzysta i kompozytor) i dźwiękowiec opowiada o swojej wielkiej przygodzie, jaką stało się dla niego obcowanie z Przyrodą. To właśnie Natura pozwoliła mu odszukać swoją tożsamość – zarówno jako muzyka, ale także jako człowieka.W rozmowie usłyszycie m.in.:– o tym, że w naszym Świecie nie ma już miejsc ciszy,– o tym, jak poszukiwanie hobby przerodziło się w głęboką relację z Naturą,– o odpowiedzialności i misji twórców – artystów, m. in. dźwiękowców, filmowców i fotografów przyrody,– o kluczowej roli edukacji i innych działaniach „eko”, poprzez które możemy stawać się reprezentantami Natury i wspierać ją w trudnych czasach,– o sprzęcie wykorzystywanym w pracy „naturowego” dźwiękowca,– o terenowych nagraniach dźwięków natury.W REKOMENDACJACH polecam artystyczny dorobek Michała, a we WSPOMNIENIU przywołuje osobę Tomasza Ogrodowczyka.Wszystkie dźwięki i nagrania, które słyszycie w tle tego odcinka są autorstwa Michała Zygmunta.To bardzo długi odcinek, ale pamiętajcie - to jest podcast, możecie go słuchać kiedy chcecie ... :-)Zapraszam Was do wysłuchania 24 odcinka podcastu.

Archiwum twórczości Zygmunta Rytki to ponad 40 tys. fotografii na slajdach i negatywach (!), blisko 1000 sygnowanych autorskich odbitek, a także kilkanaście filmów, obiekty, teksty i szkice, a także albumy rodzinno-artystyczne. Efektem pierwszych dwóch lat pracy nad opracowaniem archiwum jest baza 6 tys. fotografii z okresu 1970–1999 udostępniona na stronie zygmuntrytka.pl, jak również wybrane teksty i szkice oraz prywatne fotografie i dokumenty, w większości wcześniej niepublikowane. Jak podkreślał gość Dwójki, biografia Zygmunta Rytki (1947-2018) i jego podejście do sztuki to przejaw wolności. - Nie był ani zakładnikiem jakiejś swojej estetyki, co jest szczególne częste wśród osób posługujących się fotografią. Zygmunt Rytka zawsze zajmował się czymś, co go interesowało i znajdował do tego odpowiedni sposób podejścia. Czasem były to też instalacje, obiekty, filmy albo wi

7 lipca 1572 – Śmierć Zygmunta II Augusta.7 lipca 1846 – Przyłączenie Kalifornii do Stanów Zjednoczonych.7 lipca 1944 – Rozpoczęła się operacja “Ostra Brama”.7 lipca 1944 – Samobójczy „atak Banzai” na wyspie Saipan.7 lipca 2007 – Odbyła się seria koncertów charytatywnych na wszystkich kontynentach Live Earth.7 lipca 2016 – Czarnoskóry snajper zastrzelił 5 białych policjantów.Inne moje podkasty historyczne:Historia wg Dziecihttps://historiawgdzieci.pl/podkast/listaHistorie biblijne:https://www.spreaker.com/show/historie-biblijne

W odcinku 51 mówiliśmy o ostatnim królu z dynastii Jagiellonów. Tym królem był Zygmunt August. Z kolei w odcinku 20 mówiliśmy o Bonie, księżniczce, która przyjechała z Włoch. Jej mężem był Zygmunt I Stary, a synem Zygmunt II August. Czego nie powiedzieliśmy wtedy to tego, że był także trzeci Zygmunt. Bona wyszła za mąż za Zygmunta I Starego i została królową Polski. Urodziła syna Zygmunta II Augusta. Ale urodziła też cztery córki, najmłodsza z tych córek miała na imię Katarzyna i została żoną przyszłego króla Szwecji Jana Wazy. Urodził im się syn. Czy potraficie zgadnąć jak dali mu na imię? Ich syn dostał imię Zygmunt. Tak więc Bona miała męża Zygmunta I Starego, miała syna Zygmunta II Augusta oraz miała wnuka Zygmunta III Wazę. Ale gdzie się urodził Zygmunt III Waza?W czasach tych trzech królów w Polsce działała kontrreformacja. Kontrreformacja to ruch przeciwko reformacji, bo to słówko “kontr” znaczy “przeciwko”. Aby więc zrozumieć czym była kontrreformacja trzeba zrozumieć czym była reformacja. Reformacja to był ruch, który chciał zmienić kościół katolicki, bo reforma oznacza zmianę. Np. Luter protestował przeciwko sprzedaży odpustów, czyli możliwości zapłacenia za odpuszczenie grzechów. To doprowadziło do podziału, bo niektórzy chcieli tych reform, chcieli tych zmian, a inni nie. Tak więc od kościoła katolickiego odeszli ci, którzy byli za reformacją. Oni protestowali przeciwko różnym rzeczom, np. jak Luter protestowali przeciwko sprzedaży odpustów. Od tego słowa nazywa się ich protestantami. Tak więc w przeszłości w Europie byli prawie sami katolicy, teraz pojawili się protestanci.To doprowadziło do pewnego problemu. Jeżeli w jakimś państwie większość ludzi jest katolikami, to czy królem tego państwa może zostać protestant? Albo czy ktoś zmieni swoją religię tylko dlatego, żeby zostać królem? Tak było w przypadków Wazów. Oni byli katolikami.Zygmunt III Waza był królem Polski. Polska była katolicka. W tym samym czasie Szwecja była krajem protestanckim, a Rosja krajem prawosławnym. Szwecja zaproponowała, aby syn Zygmunta czyli Władysław IV Waza został królem Szwecji, ale musiał on najpierw zmienić religię na protestancką. Zygmunt się nie zgodził. Później zaproponowano, aby Władysław Waza został carem Rosji, ale musiał najpierw zmienić religię na prawosławną. Zygmunt ponownie się nie zgodził na to.W tamtych czasach ludzie zmienili religię, aby zostać królami. Np. Henryk IV Burbon był protestantem i gdy zmarł Henryk III Walezy zaproponowano mu aby został królem Francji. Tak przy okazji Henryk Walezy zanim został królem Francji, był krótko królem Polski. Henryk Walezy był katolikiem i został królem Francji, gdy zmarł następny w kolejce do tronu był właśnie Henryk IV Burbon, ale on był protestantem. Tak więc zaproponowano mu, że może zostać królem, ale pod warunkiem, że zmieni religię. Henryk IV Burbon zgodził się na to i przy okazji powiedział: “Paryż wart jest mszy”. Chodzi o to, że gotowy był oddać za rządy w Paryżu, stolicy Francji, gotów był zmienić religię i chodzić na katolickie msze.Czy więc źle zrobił Zygmunt, że zabronił swojemu synowi zmieniać religię? Porozmawiajcie o tym z waszymi rodzicami. Zapytajcie ich co o tym myślą. Na pewno jednak widać z tego przykładu, że dla Zygmunta III Wazy religia była najważniejsza, bo nie chciał korony dla swojego syna za cenę zmiany religii, a dla Henryka IV Burbona ważniejsza była władza od religii.Jak więc widzicie, tych trzech królów z dynastii Wazów rządziło w czasach gdy ludzie spierali się o religię. Toczyli z tego powodu wiele wojen. W Polsce jednak była duża tolerancja religijna. Wróćmy jednak do początku. Pamiętacie, gdzie się urodził Zygmunt Waza?Jan Waza i Katarzyna Jagiellonka przebywali w więzieniu. Brat Jana Wazy, który był wtedy królem kazał ich zamknąć. Pozwolił Katarzynie wyjechać, ale ona pozostała przy mężu i właśnie podczas tego uwięzienia urodził się Zygmunt III Waza. W notatkach do tej audycji będzie obraz przedstawiający Zygmunta wraz z rodzicami podczas tego uwięzienia w zamku Gripsholm.Gdy zmarł brat Jana Wazy, to on został królem Szwecji. Jan Waza był protestantem, ale jego żona Katarzyna była katoliczką. Pod jej wpływem Jan zgodził się, aby Zygmunta wychować na katolika. Dzięki temu Zygmunt III Waza mógł zostać później królem Polski. Niestety dla niego z tego samego powodu gdy zmarł jego ojciec nie mógł zostać królem Szwecji.Szwedzi nie chcieli króla katolika i na swojego króla wybrali stryja Zygmunta czyli Karola Sudermańskiego. Z tego powodu Zygmunt III Waza prowadził wojny ze Szwecją, bo chciał odzyskać koronę szwedzką, która należała mu się po jego ojcu. Niestety dla Polski królowie z dynastii Wazów prowadzili wiele wojen.O tych wojnach oraz o rządach synów Zygmunta III Wazy powiemy sobie w następnym odcinku. Gdy będziecie kiedyś w Warszawie koniecznie zobaczcie kolumnę Zygmunta.W następnym odcinku opowiemy wam o tym jaki skandal wywołało postawienie tej kolumny. Będziemy też mówić o wielu wojnach, w tym także o powstaniu Chmielnickiego oraz o potopie Szwedzkim.Profil na Patronite:https://patronite.pl/historia-dla-dzieciGrupa na Facebooku:https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci

W odcinku 51 mówiliśmy o ostatnim królu z dynastii Jagiellonów. Tym królem był Zygmunt August. Z kolei w odcinku 20 mówiliśmy o Bonie, księżniczce, która przyjechała z Włoch. Jej mężem był Zygmunt I Stary, a synem Zygmunt II August. Czego nie powiedzieliśmy wtedy to tego, że był także trzeci Zygmunt. Bona wyszła za mąż za Zygmunta I Starego i została królową Polski. Urodziła syna Zygmunta II Augusta. Ale urodziła też cztery córki, najmłodsza z tych córek miała na imię Katarzyna i została żoną przyszłego króla Szwecji Jana Wazy. Urodził im się syn. Czy potraficie zgadnąć jak dali mu na imię? Ich syn dostał imię Zygmunt. Tak więc Bona miała męża Zygmunta I Starego, miała syna Zygmunta II Augusta oraz miała wnuka Zygmunta III Wazę. Ale gdzie się urodził Zygmunt III Waza?W czasach tych trzech królów w Polsce działała kontrreformacja. Kontrreformacja to ruch przeciwko reformacji, bo to słówko “kontr” znaczy “przeciwko”. Aby więc zrozumieć czym była kontrreformacja trzeba zrozumieć czym była reformacja. Reformacja to był ruch, który chciał zmienić kościół katolicki, bo reforma oznacza zmianę. Np. Luter protestował przeciwko sprzedaży odpustów, czyli możliwości zapłacenia za odpuszczenie grzechów. To doprowadziło do podziału, bo niektórzy chcieli tych reform, chcieli tych zmian, a inni nie. Tak więc od kościoła katolickiego odeszli ci, którzy byli za reformacją. Oni protestowali przeciwko różnym rzeczom, np. jak Luter protestowali przeciwko sprzedaży odpustów. Od tego słowa nazywa się ich protestantami. Tak więc w przeszłości w Europie byli prawie sami katolicy, teraz pojawili się protestanci.To doprowadziło do pewnego problemu. Jeżeli w jakimś państwie większość ludzi jest katolikami, to czy królem tego państwa może zostać protestant? Albo czy ktoś zmieni swoją religię tylko dlatego, żeby zostać królem? Tak było w przypadków Wazów. Oni byli katolikami.Zygmunt III Waza był królem Polski. Polska była katolicka. W tym samym czasie Szwecja była krajem protestanckim, a Rosja krajem prawosławnym. Szwecja zaproponowała, aby syn Zygmunta czyli Władysław IV Waza został królem Szwecji, ale musiał on najpierw zmienić religię na protestancką. Zygmunt się nie zgodził. Później zaproponowano, aby Władysław Waza został carem Rosji, ale musiał najpierw zmienić religię na prawosławną. Zygmunt ponownie się nie zgodził na to.W tamtych czasach ludzie zmienili religię, aby zostać królami. Np. Henryk IV Burbon był protestantem i gdy zmarł Henryk III Walezy zaproponowano mu aby został królem Francji. Tak przy okazji Henryk Walezy zanim został królem Francji, był krótko królem Polski. Henryk Walezy był katolikiem i został królem Francji, gdy zmarł następny w kolejce do tronu był właśnie Henryk IV Burbon, ale on był protestantem. Tak więc zaproponowano mu, że może zostać królem, ale pod warunkiem, że zmieni religię. Henryk IV Burbon zgodził się na to i przy okazji powiedział: “Paryż wart jest mszy”. Chodzi o to, że gotowy był oddać za rządy w Paryżu, stolicy Francji, gotów był zmienić religię i chodzić na katolickie msze.Czy więc źle zrobił Zygmunt, że zabronił swojemu synowi zmieniać religię? Porozmawiajcie o tym z waszymi rodzicami. Zapytajcie ich co o tym myślą. Na pewno jednak widać z tego przykładu, że dla Zygmunta III Wazy religia była najważniejsza, bo nie chciał korony dla swojego syna za cenę zmiany religii, a dla Henryka IV Burbona ważniejsza była władza od religii.Jak więc widzicie, tych trzech królów z dynastii Wazów rządziło w czasach gdy ludzie spierali się o religię. Toczyli z tego powodu wiele wojen. W Polsce jednak była duża tolerancja religijna. Wróćmy jednak do początku. Pamiętacie, gdzie się urodził Zygmunt Waza?Jan Waza i Katarzyna Jagiellonka przebywali w więzieniu. Brat Jana Wazy, który był wtedy królem kazał ich zamknąć. Pozwolił Katarzynie wyjechać, ale ona pozostała przy mężu i właśnie podczas tego uwięzienia urodził się Zygmunt III Waza. W notatkach do tej audycji będzie obraz przedstawiający Zygmunta wraz z rodzicami podczas tego uwięzienia w zamku Gripsholm.Gdy zmarł brat Jana Wazy, to on został królem Szwecji. Jan Waza był protestantem, ale jego żona Katarzyna była katoliczką. Pod jej wpływem Jan zgodził się, aby Zygmunta wychować na katolika. Dzięki temu Zygmunt III Waza mógł zostać później królem Polski. Niestety dla niego z tego samego powodu gdy zmarł jego ojciec nie mógł zostać królem Szwecji.Szwedzi nie chcieli króla katolika i na swojego króla wybrali stryja Zygmunta czyli Karola Sudermańskiego. Z tego powodu Zygmunt III Waza prowadził wojny ze Szwecją, bo chciał odzyskać koronę szwedzką, która należała mu się po jego ojcu. Niestety dla Polski królowie z dynastii Wazów prowadzili wiele wojen.O tych wojnach oraz o rządach synów Zygmunta III Wazy powiemy sobie w następnym odcinku. Gdy będziecie kiedyś w Warszawie koniecznie zobaczcie kolumnę Zygmunta.W następnym odcinku opowiemy wam o tym jaki skandal wywołało postawienie tej kolumny. Będziemy też mówić o wielu wojnach, w tym także o powstaniu Chmielnickiego oraz o potopie Szwedzkim.Profil na Patronite:https://patronite.pl/historia-dla-dzieciGrupa na Facebooku:https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci

Drugi podcast krytyczny z 19. Festiwalu Nowe Horyzonty. Tym razem goście Michała Zygmunta i Wojtka Zrałka-Kossakowskiego nie tylko opowiadają o filmach, ale też podsumowują festiwal i dzielą się historiami zza jego kulis. Goście: Dorota Kwinta i Wojciech Góralczyk - koordynatorzy polskich tłumaczeń filmów, Kaja Klimek z odpowiadającego za system napisów Studia Kropka, Błażej Hrapkowicz - krytyk filmowy związany z Ale Kino i radiową Czwórką oraz Urszula Śniegowska - dyrektorka American Film Festival. Cameo appearance: Marcin Pieńkowski - dyrektor artystyczny festiwalu. Podcast sfinansowany dzięki wpłatom od naszych czytelników. Pomóż nam wydawać kolejne podcasty: krytykapolityczna.pl/wspieram

Dziś przywitali was Staś i Antek z Wrocławia, a ich mama Kasia podsunęła mi pomysł aby nagrać odcinek o stolicach.Muszę was jednak uprzedzić, że temat stolicy Polski jest bardzo skomplikowany. Najpierw muszę was jednak zapytać czy wiecie co to jest stolica?Stolica to najważniejsze miasto, które najczęściej jest również największe. W Polsce stolicą jest teraz Warszawa i rzeczywiście jest ona największym miastem. Ale np. w USA największe miasta to Nowy York i Los Angeles, a stolicą jest Washington jest od nich o wiele mniejszy. Jednak w większości krajów stolica jest największym miastem, w którym mieszka najwięcej ludzi. W Polsce takim miastem jest Warszawa, ale jak to się stało, że została ona stolicą? O tym właśnie będzie dzisiejsza audycja.Pierwszym historycznym władcą Polski był Mieszko I. Jeździł on po wielu miastach i w zasadzie nie miał stałej stolicy, a jednak historycy mówią, że stolicą było Gniezno. Dlaczego tak twierdzą?Skąd wiemy, że pierwszą stolicą Polski było Gniezno?Kiedy Mieszko I napisał list do papieża (ten list nazywa się Dagome Iudex) to właśnie Gniezno podał jako stolicę. Później jego syn Bolesław I Chrobry zaprosił cesarza Ottona III na zjazd, który się odbył właśnie w Gnieźnie. Stąd nazwa: zjazd gnieźnieński, który odbył się w 1000 roku. Bolesław I Chrobry oraz jego syn Mieszko II Lambert byli też koronowani w Gnieźnie. Tam też Bolesław przechowywał szczątki św. Wojciecha.Tak więc pierwszą stolicą Polski było Gniezno. Pamiętacie jednak co się stało gdy Polską rządził Mieszko II Lambert? Kraj został zniszczony przez sąsiadów, którzy go napadali, szczególnie przez Czechów. Dodatkowo ludzie się zbuntowali. Dlaczego jednak Kazimierz Odnowiciel przeniósł stolicę do Krakowa?Gniezno było całe zniszczone i trzeba było je dopiero odbudować. Kazimierz Odnowiciel ożenił się z ruską księżniczką Marią Dobronięgą. Maria nie chciała mieszkać w zniszczonym Gnieźnie, ona chciała aby stolicą był Kraków. Kazimierz Odnowiciel i Maria Dobroniega mieli dwóch synów: Bolesława II Śmiałego i Władysława Hermana. Pierwszy został po śmierci ojca królem w Krakowie, a drugi był księciem na Mazowszu i mieszkał w Płocku. Czy pamiętacie co zrobił Bolesław II Śmiały? Pokłócił się z krakowskim biskupem Stanisławem i kazał go zabić. Za to został wygnany z Polski. Władcą Polski został więc jego brat Władysław Herman. Ten jednak nie pojechał do Krakowa, ale został w Płocku, dlaczego?Później jego syn czyli Bolesław III Śmiały także miał stolicę w Płocku. Zobacznie omówiliśmy dopiero 7 historycznych władców i już mamy trzy stolice. Zapamiętaliście może jakie stolice Polska miała w ich czasach? Mieszko I, Bolesław I Chrobry oraz Mieszko II mieli stolicę w Gnieźnie. Później Kazimierz Odnowiciel oraz Bolesław II Śmiały mieli stolicę w Krakowie, a potem Władysław Herman oraz Bolesław III Krzywousty mieli stolicę w Płocku.Po śmierci Bolesława III Krzywoustego Polska podzieliła się na wiele małych kawałków i każdy z nich miał swoją stolicę. Gdybym chciał wszystkie wymienić to nie starczyłoby mi czasu.W tamtym jednak czasie było trzech królów: Przemysł II, Wacław II oraz Wacław III. Wszyscy trzej byli koronowani w Gnieźnie. Jednak Przemysł II mieszkał w Poznaniu, dlaczego?Przemysł II był księciem poznańskim, a gdy został królem Polski dalej mieszkał w Poznaniu. Tak więc na krótko także Poznań był stolicą Polski.Polskę połączył na nowo Władysław Łokietek. Poprzedni królowie czyli Przemysł II, Wacław II oraz Wacław III byli koronowani w Gnieźnie. Dlaczego Łokietek był koronowany w Krakowie?Papież pozwolił się koronować Władysławowi Łokietkowi, ale nie pozwolił na koronację w Gnieźnie. Koronę gnieźnieńską mieli królowie czescy, a Łokietek dostał koronę krakowską. Tak więc można powiedzieć, że to papież zadecydował o tym, że ponownie stolicę przeniesiono do Krakowa. To miasto zostało stolicą na bardzo długo, niektórzy liczą, że Kraków był wtedy stolicą prawie przez 500 lat.Później stolicę przeniesiono do Warszawy. Jak do tego doszło? Najpierw w Warszawie zamieszkała królowa Bona. Przeprowadziła się do Warszawy po śmierci męża Zygmunta I Starego. Później w Warszawie zamieszkał także jej syn czyli Zygmunt II August, ale dlaczego?W czasach Zygmunta Augusta doszło do połączenia Polski i Litwy. Polska miała stolicę w Krakowie, a Litwa w Wilnie. Powstał jednak problem. Gdzie mają się spotykać posłowie na sejmie? Litwini nie chcieli jeździć do dalekiego Krakowa, a Polacy do dalekiego Wilna. Umówili się więc, że będą spotykać się w połowie drogi czyli właśnie w Warszawie. Tak więc już od czasów Zygmunta II Augusta Warszawa stała się ważnym miastem, bo tam się zbierał sejm. Później w czasach innego Zygmunta doszło do wypadku w Krakowie.Zamek w Krakowie uległ częściowemu spaleniu i dlatego Zygmunt III Waza przeniósł się do Warszawy. Warszawiacy aby mu podziękować ustawili w Warszawie kolumnę króla Zygmunta. Jak będziecie w stolicy to koniecznie ją zobaczcie. W tamtych czasach pomniki stawiano tylko świętym, ale Warszawiacy tak kochali króla Zygmunta III Wazę, że postawili mu właśnie ten pomnik na wielkiej kolumnie. Tak więc Zygmunt III Waza przeprowadził się do Warszawy, bo tam odbywały się sejmiki - szlachta z Polski i Litwy tam się spotykała. Dodatkowo na Wawelu w Krakowie wybuchł pożar. Ale król Zygmunt III Waza miał jeszcze jeden powód. Był on królem Polski i Szwecji. Warszawa była dużo bliżej Szwecji niż Kraków. Tak więc król miał aż trzy powody przeniesienia stolicy do Warszawy.Ale czy stolica naprawdę została przeniesiona do Warszawy. Niektórzy mówią, że tak, bo tam mieszkali królowie, ale inni mówią, że stolicą był dalej Kraków, bo królowie byli koronowani dalej w Krakowie. A jak wy myślicie co jest ważniejsze? Czy to miasto, gdzie król jest koronowany czy to gdzie król mieszka?Ostatni król Polski czyli Stanisław August Poniatowski nie tylko mieszkał w Warszawie, ale także zostal tam koronowany. Tak więc w jego czasach na pewno Warszawa była już stolicą. Niestety później doszło do rozbiorów i Polski nie było przez 123 lata. Nie było Polski, a więc nie było też stolicy Polski. Gdy Polska została odtworzona w 1918 roku stolicą została Warszawa.W 1939 roku polskę zaatakował Hitler. Polski rząd więc przeniósł się do Paryża. Ale w 1940 roku Hitler zaatakował Francję, więc polski rząd przeniósł się do Londynu. W tamtych czasach Hitler rządził w prawie całej Europie i wiele rządów różnych europejskich państw przeniosło się do Londynu. Polski rząd w Londynie nie był jedynym.W 1944 roku został wyzwolony kawałek Polski, a stolicą przez parę miesięcy był Lublin. Później została wyzwolona Warszawa, ale nie zrobiono tam stolicy - dlaczego?Warszawa była tak zniszczona, że przez rok stolicą była Łódź. Później jednak na powrót stolicą została Warszawa, a od 1952 roku zapisano to w konstytucji, że stolicą jest Warszawa.Przyznacie, że to skomplikowane. Polska miała tak wiele stolic. Nie martwcie się, jeżeli nie zapamiętaliście wszystkich. Najdłużej stolicą był Kraków, bo prawie 700 lat. Gniezno było stolicą prawie 100 lat. Podobnie Warszawa też około 100 lat. Płock był stolicą 60 lat, Poznań 6 lat.Jeżeli macie słabą pamięć to zapamiętajcie trzy stolice: Gniezno, Kraków i Warszawę. Jeżeli jednak macie dobrą pamięć to zapamiętajcie pięć miast: Gniezno, Kraków, Płock, Poznań i Warszawę.Ja już będę kończył. Chciałbym podziękować patronom. Tym, którzy nas teraz wspierają oraz tych, którzy wspierali nas w przeszłości ale z różnych powodów musieli zaprzestać. Parę osób pytało mnie o możliwość jednorazowego wsparcia. Załączam więc link do mojego paypala.https://www.paypal.me/PiotrBorowskiOprócz tego materialnego ogromnie cenimy też wsparcie moralne. Gdy ktoś napisze nam, że podobał mu się któryś odcinek od razu chce się nagrywać dalej. Dziękuję więc za wszystkie opinie, te na iTunes, ten przesłane mailem oraz te pod postami na facebooku.W tym odcinku szczególnie dziękuję jeszcze raz Stasiowi i Antkowi z Wrocławia oraz oczywiście ich mamie za podsunięcie pomysłu o stolicach Polski. Ten temat jest dużo bardziej skomplikowany niż mogliście przed chwilą posłuchać. Np. Wrocław też był stolicą. O Bolesławie III Krzywoustym Gal Anonim napisał: “Bolesław zaś, prawy syn mój, obejmie główne stolice królestwa we Wrocławiu, w Krakowie i w Sandomierzu”. Poza tym gdyby Henryk Pobożny nie zginął pod Legnicą to pewnie właśnie Wrocław stałby się stolicą Polski. Historia potoczyła się jednak inaczej. Ale to taka dygresja.

Dziś przywitali was Staś i Antek z Wrocławia, a ich mama Kasia podsunęła mi pomysł aby nagrać odcinek o stolicach.Muszę was jednak uprzedzić, że temat stolicy Polski jest bardzo skomplikowany. Najpierw muszę was jednak zapytać czy wiecie co to jest stolica?Stolica to najważniejsze miasto, które najczęściej jest również największe. W Polsce stolicą jest teraz Warszawa i rzeczywiście jest ona największym miastem. Ale np. w USA największe miasta to Nowy York i Los Angeles, a stolicą jest Washington jest od nich o wiele mniejszy. Jednak w większości krajów stolica jest największym miastem, w którym mieszka najwięcej ludzi. W Polsce takim miastem jest Warszawa, ale jak to się stało, że została ona stolicą? O tym właśnie będzie dzisiejsza audycja.Pierwszym historycznym władcą Polski był Mieszko I. Jeździł on po wielu miastach i w zasadzie nie miał stałej stolicy, a jednak historycy mówią, że stolicą było Gniezno. Dlaczego tak twierdzą?Skąd wiemy, że pierwszą stolicą Polski było Gniezno?Kiedy Mieszko I napisał list do papieża (ten list nazywa się Dagome Iudex) to właśnie Gniezno podał jako stolicę. Później jego syn Bolesław I Chrobry zaprosił cesarza Ottona III na zjazd, który się odbył właśnie w Gnieźnie. Stąd nazwa: zjazd gnieźnieński, który odbył się w 1000 roku. Bolesław I Chrobry oraz jego syn Mieszko II Lambert byli też koronowani w Gnieźnie. Tam też Bolesław przechowywał szczątki św. Wojciecha.Tak więc pierwszą stolicą Polski było Gniezno. Pamiętacie jednak co się stało gdy Polską rządził Mieszko II Lambert? Kraj został zniszczony przez sąsiadów, którzy go napadali, szczególnie przez Czechów. Dodatkowo ludzie się zbuntowali. Dlaczego jednak Kazimierz Odnowiciel przeniósł stolicę do Krakowa?Gniezno było całe zniszczone i trzeba było je dopiero odbudować. Kazimierz Odnowiciel ożenił się z ruską księżniczką Marią Dobronięgą. Maria nie chciała mieszkać w zniszczonym Gnieźnie, ona chciała aby stolicą był Kraków. Kazimierz Odnowiciel i Maria Dobroniega mieli dwóch synów: Bolesława II Śmiałego i Władysława Hermana. Pierwszy został po śmierci ojca królem w Krakowie, a drugi był księciem na Mazowszu i mieszkał w Płocku. Czy pamiętacie co zrobił Bolesław II Śmiały? Pokłócił się z krakowskim biskupem Stanisławem i kazał go zabić. Za to został wygnany z Polski. Władcą Polski został więc jego brat Władysław Herman. Ten jednak nie pojechał do Krakowa, ale został w Płocku, dlaczego?Później jego syn czyli Bolesław III Śmiały także miał stolicę w Płocku. Zobacznie omówiliśmy dopiero 7 historycznych władców i już mamy trzy stolice. Zapamiętaliście może jakie stolice Polska miała w ich czasach? Mieszko I, Bolesław I Chrobry oraz Mieszko II mieli stolicę w Gnieźnie. Później Kazimierz Odnowiciel oraz Bolesław II Śmiały mieli stolicę w Krakowie, a potem Władysław Herman oraz Bolesław III Krzywousty mieli stolicę w Płocku.Po śmierci Bolesława III Krzywoustego Polska podzieliła się na wiele małych kawałków i każdy z nich miał swoją stolicę. Gdybym chciał wszystkie wymienić to nie starczyłoby mi czasu.W tamtym jednak czasie było trzech królów: Przemysł II, Wacław II oraz Wacław III. Wszyscy trzej byli koronowani w Gnieźnie. Jednak Przemysł II mieszkał w Poznaniu, dlaczego?Przemysł II był księciem poznańskim, a gdy został królem Polski dalej mieszkał w Poznaniu. Tak więc na krótko także Poznań był stolicą Polski.Polskę połączył na nowo Władysław Łokietek. Poprzedni królowie czyli Przemysł II, Wacław II oraz Wacław III byli koronowani w Gnieźnie. Dlaczego Łokietek był koronowany w Krakowie?Papież pozwolił się koronować Władysławowi Łokietkowi, ale nie pozwolił na koronację w Gnieźnie. Koronę gnieźnieńską mieli królowie czescy, a Łokietek dostał koronę krakowską. Tak więc można powiedzieć, że to papież zadecydował o tym, że ponownie stolicę przeniesiono do Krakowa. To miasto zostało stolicą na bardzo długo, niektórzy liczą, że Kraków był wtedy stolicą prawie przez 500 lat.Później stolicę przeniesiono do Warszawy. Jak do tego doszło? Najpierw w Warszawie zamieszkała królowa Bona. Przeprowadziła się do Warszawy po śmierci męża Zygmunta I Starego. Później w Warszawie zamieszkał także jej syn czyli Zygmunt II August, ale dlaczego?W czasach Zygmunta Augusta doszło do połączenia Polski i Litwy. Polska miała stolicę w Krakowie, a Litwa w Wilnie. Powstał jednak problem. Gdzie mają się spotykać posłowie na sejmie? Litwini nie chcieli jeździć do dalekiego Krakowa, a Polacy do dalekiego Wilna. Umówili się więc, że będą spotykać się w połowie drogi czyli właśnie w Warszawie. Tak więc już od czasów Zygmunta II Augusta Warszawa stała się ważnym miastem, bo tam się zbierał sejm. Później w czasach innego Zygmunta doszło do wypadku w Krakowie.Zamek w Krakowie uległ częściowemu spaleniu i dlatego Zygmunt III Waza przeniósł się do Warszawy. Warszawiacy aby mu podziękować ustawili w Warszawie kolumnę króla Zygmunta. Jak będziecie w stolicy to koniecznie ją zobaczcie. W tamtych czasach pomniki stawiano tylko świętym, ale Warszawiacy tak kochali króla Zygmunta III Wazę, że postawili mu właśnie ten pomnik na wielkiej kolumnie. Tak więc Zygmunt III Waza przeprowadził się do Warszawy, bo tam odbywały się sejmiki - szlachta z Polski i Litwy tam się spotykała. Dodatkowo na Wawelu w Krakowie wybuchł pożar. Ale król Zygmunt III Waza miał jeszcze jeden powód. Był on królem Polski i Szwecji. Warszawa była dużo bliżej Szwecji niż Kraków. Tak więc król miał aż trzy powody przeniesienia stolicy do Warszawy.Ale czy stolica naprawdę została przeniesiona do Warszawy. Niektórzy mówią, że tak, bo tam mieszkali królowie, ale inni mówią, że stolicą był dalej Kraków, bo królowie byli koronowani dalej w Krakowie. A jak wy myślicie co jest ważniejsze? Czy to miasto, gdzie król jest koronowany czy to gdzie król mieszka?Ostatni król Polski czyli Stanisław August Poniatowski nie tylko mieszkał w Warszawie, ale także zostal tam koronowany. Tak więc w jego czasach na pewno Warszawa była już stolicą. Niestety później doszło do rozbiorów i Polski nie było przez 123 lata. Nie było Polski, a więc nie było też stolicy Polski. Gdy Polska została odtworzona w 1918 roku stolicą została Warszawa.W 1939 roku polskę zaatakował Hitler. Polski rząd więc przeniósł się do Paryża. Ale w 1940 roku Hitler zaatakował Francję, więc polski rząd przeniósł się do Londynu. W tamtych czasach Hitler rządził w prawie całej Europie i wiele rządów różnych europejskich państw przeniosło się do Londynu. Polski rząd w Londynie nie był jedynym.W 1944 roku został wyzwolony kawałek Polski, a stolicą przez parę miesięcy był Lublin. Później została wyzwolona Warszawa, ale nie zrobiono tam stolicy - dlaczego?Warszawa była tak zniszczona, że przez rok stolicą była Łódź. Później jednak na powrót stolicą została Warszawa, a od 1952 roku zapisano to w konstytucji, że stolicą jest Warszawa.Przyznacie, że to skomplikowane. Polska miała tak wiele stolic. Nie martwcie się, jeżeli nie zapamiętaliście wszystkich. Najdłużej stolicą był Kraków, bo prawie 700 lat. Gniezno było stolicą prawie 100 lat. Podobnie Warszawa też około 100 lat. Płock był stolicą 60 lat, Poznań 6 lat.Jeżeli macie słabą pamięć to zapamiętajcie trzy stolice: Gniezno, Kraków i Warszawę. Jeżeli jednak macie dobrą pamięć to zapamiętajcie pięć miast: Gniezno, Kraków, Płock, Poznań i Warszawę.Ja już będę kończył. Chciałbym podziękować patronom. Tym, którzy nas teraz wspierają oraz tych, którzy wspierali nas w przeszłości ale z różnych powodów musieli zaprzestać. Parę osób pytało mnie o możliwość jednorazowego wsparcia. Załączam więc link do mojego paypala.https://www.paypal.me/PiotrBorowskiOprócz tego materialnego ogromnie cenimy też wsparcie moralne. Gdy ktoś napisze nam, że podobał mu się któryś odcinek od razu chce się nagrywać dalej. Dziękuję więc za wszystkie opinie, te na iTunes, ten przesłane mailem oraz te pod postami na facebooku.W tym odcinku szczególnie dziękuję jeszcze raz Stasiowi i Antkowi z Wrocławia oraz oczywiście ich mamie za podsunięcie pomysłu o stolicach Polski. Ten temat jest dużo bardziej skomplikowany niż mogliście przed chwilą posłuchać. Np. Wrocław też był stolicą. O Bolesławie III Krzywoustym Gal Anonim napisał: “Bolesław zaś, prawy syn mój, obejmie główne stolice królestwa we Wrocławiu, w Krakowie i w Sandomierzu”. Poza tym gdyby Henryk Pobożny nie zginął pod Legnicą to pewnie właśnie Wrocław stałby się stolicą Polski. Historia potoczyła się jednak inaczej. Ale to taka dygresja.

Ostatnim królem dynastii Jagiellonów był Zygmunt August. Dlaczego tak się stało?Dwudziesty odcinek nagrywaliśmy we Włoszech. Mówiliśmy wtedy o królowej Polski, która stamtąd przybyła. Pamiętacie jak ona miała na imię?Ona przywiozła do Polski włoszczyznę.Jej mąż miał takie samo imię jak jej syn. Czy pamiętacie jak mieli oni na imię? Jak miał na imię mąż Bony oraz jej syn?Ale dzisiaj będziemy mówić o Zygmuncie II Auguście. Jak mieli na imię jego tata i mama?Zygmunt August był ostatnim królem z dynastii Jagiellonów. Kiedy się urodził i umarł?20 lutego 1530 r. arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Jan Łaski koronował go vivente rege w katedrze wawelskiej na króla Polski. Vivene rege znaczy, że został koronowany za życia swojego ojca. Tz., że Zygmunt I Stary był królem i jego syn Zygmunt II August też był królem. Było wtedy dwóch królów.Ale co to znaczy, że był ostatnim królem z dynastii Jagiellonów? Oznacza to tyle, że nie urodził mu się żaden syn, który mógłby być królem po nim. Zygmunt II August próbował się żenić kilkakrotnie, ale żadna żona nie urodziła mu dziecka. A ile miał tych żon?Pierwszą żoną Zygmunta Augusta była Elżbieta Habsburżanka. Jego pierwsza żona miała epilepsję albo padaczkę. Z powodu tej choroby szybko zmarła.Podobno królowa Bona wściekła się kiedyś na nią, bo Elżbieta chciała zjeść trochę włoskiego sera nazywanego parmezan. W spiżarni był tylko ser Bony i właśnie ten ser dano Elżbiecie. Bona była bardzo zła.Z drugą żoną Zygmunt August ożenił się potajemnie.Tę żonę czyli Barbarę Radziwiłłównę bardzo kochał, ale ona też szybko umarła. Wtedy Zygmunt August postanowił wywoływać jej ducha.Sprowadzał ludzi z całej Europy aby przyjechali do niego i wywołali mu ducha Barbary, którą tak kochał. Musiał za to dużo im płacić.Ci ludzie go oszukiwali.Udawali, że wywołują ducha Barbary Radziwiłłówny, ale tak naprawdę ktoś się przebierał, a król myślał, że widzi swoją zmarłą żonę.Jego trzecia żona to była Katarzyna HabsburżankaByła ona siostrą tej zmarłej Elżbiety co miała padaczkę i lubiła ser parmezan.Zygmunt pokłócił się z tą trzecią żoną i ona wyjechała do rodziców do Austrii i już nigdy do niego nie wróciła. Zygmunt pokłócił się też ze swoją matką Boną Sforzą, która wyjechała do Włoch i tam zmarła otruta przez swoich służących (mówiliśmy o tym w odcinku 20).Wtedy Zygmunt wziął sobie czwartą żonę, która tak naprawdę nie była jego żoną.Barbara Gizanka była faworytą króla i urodziła mu córkę, która też miała na imię Barbara. Ponieważ jednak nie była żoną Zygmunta jej córka nie mogła zostać królewną.Czy zapamiętaliście te żony Zygmunta Augusta? Najpierw była Elżbieta, która była chora i lubiła ser parmezan. Później była Barbara, którą król poślubił w tajemnicy, ale też była chora. Potem była Katarzyna siostra Elżbiety, która uciekła od Zygmunta. Ostatnią była inna Barbara, z którą król się nie ożenił, ale miał z nią córkę Barbarę.Właśnie w taki sposób Zygmunt II August stał się ostatnim królem z dynastii Jagiellonów. Nie miał syna, a córka, która mu się urodziła nie była z prawego łoża.Gdy więc umarł Zygmunt II August skończyła się dynastia Jagiellonów.Wprawdzie królową była później także siostra Zygmunta Augusta, ale rządził w zasadzie jej mąż Stefan Batory. Jednak o siostrze Zygmunta II Augusta czyli o Annie Jagiellonce i jej mężu Stefanie Batorym powiemy sobie przy innej okazji.

Ostatnim królem dynastii Jagiellonów był Zygmunt August. Dlaczego tak się stało?Dwudziesty odcinek nagrywaliśmy we Włoszech. Mówiliśmy wtedy o królowej Polski, która stamtąd przybyła. Pamiętacie jak ona miała na imię?Ona przywiozła do Polski włoszczyznę.Jej mąż miał takie samo imię jak jej syn. Czy pamiętacie jak mieli oni na imię? Jak miał na imię mąż Bony oraz jej syn?Ale dzisiaj będziemy mówić o Zygmuncie II Auguście. Jak mieli na imię jego tata i mama?Zygmunt August był ostatnim królem z dynastii Jagiellonów. Kiedy się urodził i umarł?20 lutego 1530 r. arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Jan Łaski koronował go vivente rege w katedrze wawelskiej na króla Polski. Vivene rege znaczy, że został koronowany za życia swojego ojca. Tz., że Zygmunt I Stary był królem i jego syn Zygmunt II August też był królem. Było wtedy dwóch królów.Ale co to znaczy, że był ostatnim królem z dynastii Jagiellonów? Oznacza to tyle, że nie urodził mu się żaden syn, który mógłby być królem po nim. Zygmunt II August próbował się żenić kilkakrotnie, ale żadna żona nie urodziła mu dziecka. A ile miał tych żon?Pierwszą żoną Zygmunta Augusta była Elżbieta Habsburżanka. Jego pierwsza żona miała epilepsję albo padaczkę. Z powodu tej choroby szybko zmarła.Podobno królowa Bona wściekła się kiedyś na nią, bo Elżbieta chciała zjeść trochę włoskiego sera nazywanego parmezan. W spiżarni był tylko ser Bony i właśnie ten ser dano Elżbiecie. Bona była bardzo zła.Z drugą żoną Zygmunt August ożenił się potajemnie.Tę żonę czyli Barbarę Radziwiłłównę bardzo kochał, ale ona też szybko umarła. Wtedy Zygmunt August postanowił wywoływać jej ducha.Sprowadzał ludzi z całej Europy aby przyjechali do niego i wywołali mu ducha Barbary, którą tak kochał. Musiał za to dużo im płacić.Ci ludzie go oszukiwali.Udawali, że wywołują ducha Barbary Radziwiłłówny, ale tak naprawdę ktoś się przebierał, a król myślał, że widzi swoją zmarłą żonę.Jego trzecia żona to była Katarzyna HabsburżankaByła ona siostrą tej zmarłej Elżbiety co miała padaczkę i lubiła ser parmezan.Zygmunt pokłócił się z tą trzecią żoną i ona wyjechała do rodziców do Austrii i już nigdy do niego nie wróciła. Zygmunt pokłócił się też ze swoją matką Boną Sforzą, która wyjechała do Włoch i tam zmarła otruta przez swoich służących (mówiliśmy o tym w odcinku 20).Wtedy Zygmunt wziął sobie czwartą żonę, która tak naprawdę nie była jego żoną.Barbara Gizanka była faworytą króla i urodziła mu córkę, która też miała na imię Barbara. Ponieważ jednak nie była żoną Zygmunta jej córka nie mogła zostać królewną.Czy zapamiętaliście te żony Zygmunta Augusta? Najpierw była Elżbieta, która była chora i lubiła ser parmezan. Później była Barbara, którą król poślubił w tajemnicy, ale też była chora. Potem była Katarzyna siostra Elżbiety, która uciekła od Zygmunta. Ostatnią była inna Barbara, z którą król się nie ożenił, ale miał z nią córkę Barbarę.Właśnie w taki sposób Zygmunt II August stał się ostatnim królem z dynastii Jagiellonów. Nie miał syna, a córka, która mu się urodziła nie była z prawego łoża.Gdy więc umarł Zygmunt II August skończyła się dynastia Jagiellonów.Wprawdzie królową była później także siostra Zygmunta Augusta, ale rządził w zasadzie jej mąż Stefan Batory. Jednak o siostrze Zygmunta II Augusta czyli o Annie Jagiellonce i jej mężu Stefanie Batorym powiemy sobie przy innej okazji.

20 luty1530 – Zygmunt II August został koronowany vivente rege na króla Polski1547 – Edward VI Tudor został koronowany na króla Anglii1811 – Austria ogłosiła bankructwo1919 – Sejm Ustawodawczy uchwalił Małą Konstytucję1919 – Sejm Ustawodawczy zatwierdził Józefa Piłsudskiego jako Naczelnika Państwa1922 – Sejm Wileński przyjął uchwałę o przyłączeniu Litwy Środkowej do Polski1933 – Kongres Stanów Zjednoczonych przyjął 21. poprawkę do konstytucji1943 – w środkowym Meksyku zaczął się formować wulkan Paricutín1974 – został odnaleziony ukrywający się oficer Cesarskiej Armii Japonii

24 listopada1644 - ustawienie kolumny Zygmunta w Warszawie1963 - Jack Ruby zastrzelił w Lee Harvey Oswalda

W niedzielę 4 lutego tuż po godz. 21.00 zaprosiliśmy Państwa na blisko godzinne spotkanie z Teatrem Polskiego Radia, w którym przedstawiliśmy premierę radiową słuchowiska "Sen" zrealizowanego na podstawie "Niedokończonego poematu" Zygmunta Krasińskiego". Adaptacja i reżyseria Jerzego Machowskiego.

W czerwcu 1980 roku zaginął w tajemniczych okolicznościach Polak Zygmunt Adamski, 56-letni górnik, mieszkający we wsi Tingley koło Leeds w brytyjskim hrabstwie Yorkshire. Mieszkał w Wielkiej Brytanii od końca II wojny światowej, wraz z żoną Leokadią. 6 czerwca 1980 roku około 15:30 Zygmunt wyszedł do sklepu nieopodal domu by zrobić małe zakupy, nigdy już jednak nie powrócił. Kilka dni po tym gdy widziano go ostatni raz, ciało Adamskiego zostało odnalezione na składowisku węgla w Todmorden, 20 mil od jego domu. Z uwagi na dużą ilość zgłoszeń o obserwacjach niezidentyfikowanych obiektów latających, o śmierć Adamskiego zaczęto podejrzewać przedstawicieli obcej inteligencji.

W czerwcu 1980 roku zaginął w tajemniczych okolicznościach Polak Zygmunt Adamski, 56-letni górnik, mieszkający we wsi Tingley koło Leeds w brytyjskim hrabstwie Yorkshire. Mieszkał w Wielkiej Brytanii od końca II wojny światowej, wraz z żoną Leokadią. 6 czerwca 1980 roku około 15:30 Zygmunt wyszedł do sklepu nieopodal domu by zrobić małe zakupy, nigdy już jednak nie powrócił. Kilka dni po tym gdy widziano go ostatni raz, ciało Adamskiego zostało odnalezione na składowisku węgla w Todmorden, 20 mil od jego domu. Z uwagi na dużą ilość zgłoszeń o obserwacjach niezidentyfikowanych obiektów latających, o śmierć Adamskiego zaczęto podejrzewać przedstawicieli obcej inteligencji.

Z Kart Historii