Podcasts about polskiej akademii nauk

Profesor Andrzej Kajetan Wróblewski jest znany chyba każdemu, kto interesuje się fizyką i jej historią. Kto jeszcze nie zna książek jego autorstwa – gorąco polecam nadrobienie. Prof. Wróblewski to autor licznych kompendiów wiedzy o naukowcach, historii budowania gmachu nauki (które pełne było pomyłek, błędów i brnięcia w ślepe uliczki). Niezwykle żywy, cięty umysł, w którym mieści się niewiarygodna wprost liczba anegdotek i informacji.

— Tajemnicza nieobecność Marty Nawrockiej nie świadczy o niczym dobrym — mówił w Expressie Biedrzyckiej prof. Andrzej Rychard z Polskiej Akademii Nauk. Nawiązał do tego w kontekście dwóch marszów, które przeszły przez Warszawę. O ostatnich dniach kampanii – w najnowszym Expressie Biedrzyckiej! Posłuchaj całej dyskusji! Oglądaj Express Biedrzyckiej na żywo w serwisie YouTube. Więcej informacji o programie na stronie Super Expressu.

Gościem odcinka jest Robert Michniewicz - były oficer wywiadu, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz studiów podyplomowych w Polskiej Akademii Nauk. W 1984 roku ukończył Ośrodek Kształcenia Kadr Wywiadowczych. W wywiadzie przepracował 23 lata, z czego 11 lat działał za granicą. Realizował zadania wywiadowcze na Bliskim Wschodzie, w Ameryce i Europie. W 2006 roku w stopniu podpułkownika przeszedł na emeryturę. Obecnie Robert Michniewicz pisze książki o tematyce szpiegowskiej, takie jak: Partnerzy. Początek (2023), Partnerzy. Zemsta (2024), Dolina szpiegów (2024) oraz najnowsza Agent z Rijadu (2025). ---„7 metrów pod ziemią” to internetowe wywiady o tematyce społecznej. Rozmawiam z ciekawymi ludźmi - konkretnie i bez zbędnych dygresji. Mój cel? Wydobyć z rozmówców prawdę, na którą nie zdobyliby się w telewizyjnym studiu. Rafał Gębura.Oprawa muzyczna: Dawid „Shimz” SchiemannOprawa graficzna: Andrzej Wąsik#podcast

Zdjęcie na miniaturze: operacja pierwszego pobrania wątroby od żywego dawcy. Od lewej: prof. Rafał Paluszkiewicz, prof. Marek Krawczyk, prof. Olivier Farges, prof. Krzysztof Zieniewicz.***Może się wydawać, że transplantologia to dziedzina medycyny, która jest z nami od bardzo dawna, a tymczasem pierwsze przeszczepienie fragmentu wątroby w Polsce miało miejsce dopiero w 1999 roku. Pierwsze próby na świecie przeprowadzano od lat 50., początkowo nieudane. – Dopiero w 1967 roku rozpoczęła się era z dobrymi wynikami przeszczepiania wątroby – opowiada mój gość, prof. Marek Krawczyk.***https://suppi.pl/radionaukowehttps://patronite.pl/radionaukowe***Jest jednym z pionierów polskiej transplantologii klinicznej, członkiem PAN, był m.in. rektorem WUM-u i prezesem Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego. Rozmawiamy o fascynującej wątrobie i pierwszych jej przeszczepieniach.Wątroba to niezwykły organ. – Nasza wątroba, która jest wspaniałą maszynerią biochemiczną, eliminuje wszystkie powstające w wyniku metabolizmu związki, które są toksyczne – przypomina profesor. Jest też jednym z najlepiej regenerujących się narządów w ludzkim ciele. Nie da się jej zastąpić. Jeśli się zepsuje, jedynym sposobem uratowania życia pacjenta jest transplantacja. Na szczęście wątroby nie trzeba przeszczepiać całej, wystarczy fragment. – Dla zabezpieczenia prawidłowej czynności wystarczy  [masa wątroby wynosząca] 1% masy ciała pacjenta. [Z kolei] chirurgia wątroby była już na tyle rozwinięta, że wiedzieliśmy, że można wyciąć w przypadku choroby nowotworowej 50% masy wątroby – opowiada prof. Krawczyk.Pierwsze udane przeszczepienia wątroby czy nerki miały miejsce na Zachodzie, za żelazną kurtyną. Polscy chirurdzy mogli poczytać o nich w periodykach z biblioteki, ewentualnie starać się o wyjazd na zagraniczny kongres. W latach 90. dziesięć osób z Polski udało się wysłać na przeszkolenie do Villejuif pod Paryżem. Uczyli się, jak przygotować pacjenta do zabiegu, jak bezpiecznie wyciąć uszkodzoną wątrobę (bo w odróżnieniu od nowej nerki, którą wszczepia się na talerz biodrowy, a stare zostawia na swoim miejscu, nową wątrobę trzeba wszczepić dokładnie w miejsce starej), jak odpowiednio wypreparować i umieścić w pacjencie nową wątrobę… lub jej fragment, który będzie się potem rozwijał. Bo wątroba składa się z ośmiu segmentów i każdy z nich jest w stanie wykonywać wszystkie funkcje tego narządu. Ale to nie tak, że kiedy patrzy się na wątrobę to widać wyraźnie osiem osobnych części. – Nie widać tych elementów pojedynczych, to nie jest zlepek, tylko jeden wspólny narząd – mówi profesor. Więc oddzielić trzeba umiejętnie, bo tu tętnica, tu żyła, tu przewód żółciowy…  i od pewnej ręki zależy życie pacjenta. A lęki trzeba odsunąć na bok. – Chirurg nie może operować w napięciu – przekonuje prof. Krawczyk.W odcinku usłyszycie fascynujący, dokładny opis działań chirurga (profesor pokazywał mi w powietrzu każdy ruch), dowiecie się, jak uczyli się chirurdzy przed erą symulatorów operacji, i co profesor sądzi o tytule filmu „Bogowie”. Bardzo polecam!Rozmowa jest drugą odsłoną 5-odcinkowego cyklu wywiadów z doświadczonymi i zasłużonymi uczonymi, jaki powstaje we współpracy Radia Naukowego i Polskiej Akademii Nauk, w ramach projektu „Nauka mojej młodości”. 

Nawrocki wyciąga wnioski, jego wystąpienia są coraz lepsze - ocenił w "Expressie Biedrzyckiej" profesor Andrzej Rychard z Polskiej Akademii Nauk. Prof. Rychard ocenił, że w obecnej sytuacji poparcie Dudy dla Karola Nawrockiego może być wartością dodaną. " To nie będą normalne, ale przełomowe wybory" - mówił. Dlaczego? Odpowiedź na to pytanie w najnowszym odcinku.

Weź udział w Rankingu Królów Polski i wybierz swojego ulubionego władzę: https://ranking.muzhp.plWładca, który nikomu w Europie się nie kłaniał i nikogo o zdanie nie pytał. Konsekwentnie rozszerzał granice swojego imperium, które w szczytowym momencie sięgało od Grodów Czerwieńskich przez Pragę aż do Magdeburga. Zwieńczeniem jego skutecznej i bezkompromisowej polityki była koronacja - wydarzenie dla naszej historii kluczowe. Droga do korony nie była jednak dla Bolesława Chrobrego ani krótka, ani prosta. Musiał zwyciężyć w walce o sukcesję po Mieszku I. Był zakładnikiem przetrzymywanym przez naszego zachodniego sąsiada – niemieckie Cesarstwo. Jego państwo było otoczone przez nieprzyjaciół. Chrobry brutalnie krzewił wiarę chrześcijańską wśród poddanych. Czy to prawda, że za nieprzestrzeganie postu wybijał zęby? Co wiemy o pochówkach z jego czasów? Czy sprowadzał do Polski duchownych? Kiedy jego państwo było u szczytu potęgi? Jak układały się jego relacje z Ottonem III? Kiedy zdobył Kijów? Czy Bolesław Chrobry był władcą wybitnym?O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, prof. Przemysław Urbańczyk z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Polskiej Akademii Nauk.Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Wykonaliśmy postęp, ale trzeba zauważyć, że świat się szybko zmienia - mówią goście 7. Polskiego Forum Akademicko-Gospodarczego. O potrzebach świata nauki i zmieniającej się gospodarce, sukcesach i wyzwaniach stojących przed polskimi naukowcami i przedsiębiorcami mówili podczas Forum prof. Dariusz Jemielniak z Polskiej Akademii Nauk i Krzysztof Pietraszkiewicz, wiceprezes Polskiego Forum Akademicko-Gospodarczego.

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z dr Magdaleną El Ghamari w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [29 stycznia 2025 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/polityka-donalda-trumpa-wobec-bliskiego-wschodu/ Bliski Wschód to jeden z frontów, na którym Zachód, a szczególnie USA, ściera się z korporacją autokratyczną (Iran, Rosja, Korea Północna, Chiny). Jak obecnie wygląda sytuacja. Czy Izrael, w wyniku operacji w Gazie odniósł lokalny sukces i osłabił część tej korporacji? Jaka była polityka USA wobec regionu za prezydenta Joe Bidena, a jaka za będzie za czasów prezydentury Donalda Trumpa? dr Magdalena El Ghamari – wykładowca w Uniwersytecie w Białymstoku (Instytut Historii i Nauk Politycznych, Zakład Bezpieczeństwa Międzynarodowego) oraz analityk w portalu Defence24 oraz zastępca Prezesa w Fundacji Po.Int. Członek European Security Assosiation, Stowarzyszenia Kombatantów Misji pokojowych ONZ, Towarzystwa Polsko –Albańskiego oraz International Institute for Private-, Commercial-, and Competition Law w Tiranie. Studia doktoranckie ukończyła w Katedrze Działań Połączonych Akademii Obrony Narodowej. Dysertacja doktorska zatytułowana „Międzykulturowość w operacjach reagowania kryzysowego”, sfinalizowana w obszarze nauk o obronności, o specjalności operacje i techniki operacyjne. Otworzyła drugi przewód doktorski w Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Wykładowca akademicki oraz szkoleniowiec (Instytut Studiów nad Terroryzmem, Szkoła Wyższa Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Warszawie, Centrum Szkolenia na Potrzeby Sił Pokojowych w Kielcach, UNESCO, Grupy Interwencyjne Straży Więziennej, Straż Graniczna, Policja) oraz uczestniczka programów międzynarodowych (Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Polski Czerwony Krzyż, Europejska Akademia Dyplomacji). Kierownik projektu międzynarodowego w 2015 roku: : Bałkański tygiel bezpieczeństwa: problemy teraźniejszości, czy wyzwania przyszłości? Kierownik projektu międzynarodowego w 2016: „bałkańskie szlaki migracyjne” na południowych granicach Europy we współpracy Frontexem oraz „Kosowo 2016 – bałkański patchwork”. Autorka tekstów z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego, międzykulturowości oraz kultury arabsko – muzułmańskiej (ostatnia monografia: Cool Jihad – w druku, wydawnictwo Difin, Analiza porównawcza doświadczeń iracko-libijskich w kontekście sytuacji na Ukrainie, Rzeszów 2016, Między kulturą, a religią – operacje wojskowe w Iraku i Afganistanie, Oficyna Kucharski, Toruń 2015, Zarządzanie i dowodzenie we współczesnych uwarunkowaniach, Warszawa 2013, Cross-Culture Awareness in crisis response operations, Warszawa 2012). Szkoleniowiec uczestników polskich kontyngentów wojskowych z zakresu środowiska prowadzenia operacji. Prowadzi sieć wykładów zatytułowanych „W kręgu kultury Islamu” dla nauczycieli i szkół ponadgimnazjalnych w całej Polsce. Współpracuje w ramach prowadzenia wykładów oraz konferencji z wieloma uniwersytetami w Polsce (WSOWL, UJK, UAM, WSB, AMW, US) oraz zagranicą Uniwersytet w Albanii (Tirana) oraz Kosowie (Prisztina – jako profesor wizytujący podczas Summer University) oraz szkoleniowiec dla CCOE NATO (Enschede Holandia) Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #wschód #trump #bliskiwschód #izrael #gaza

Ekolingwistyka od lat bada zależność języka od ekosystemów i odwrotnie. Jak mówić o klimacie, żeby nas słuchano, dlaczego bioróżnorodność ginie, gdy giną lokalne języki oraz czemu kabanos i schabowy umiejscawiają nas na scenie politycznej? Między innymi o tym rozmawiam z prof. Magdaleną Steciąg i Maciejem Makselonem.Magdalena Steciąg od dwóch dekad jest związana z Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego. Zajmuje się badaniami na styku języka i ekologii. W kadencji 2023-2026 zasiada w Radzie Języka Polskiego przy Polskiej Akademii Nauk.Maciej Makselon to polonista, redaktor literacki, nauczyciel akademicki, popularyzator wiedzy o języku polskim, współautor podcastu “Język niewydarzony” w radiu 357 i współlokator kotki o imieniu Wanda. Z odcinka dowiesz się m.in.:czy to źle, że Greta Thunberg trafiła do memów;czy można zawłaszczyć ideologicznie schabowego;jaki to język empatyczny;czy warto szukać zastępstwa dla takich słów, jak taksonomia czy interesariusz.Więcej informacji:Więcej informacji o pracy prof. Magdaleny Steciąg znajdziesz m.in. tu.Profil Macieja Makselona na IG znajdziesz tu.Raport “Ziemianie atakują”, który przytaczam - o, tu.Rozmowę z Danielem Petrykiewiczem, o którym wspominam - w odc. #86. Podobają Ci się tematy, które poruszam w podcaście? Więcej znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60YouTube: http://bit.ly/3iddUR7TikTok: http://bit.ly/3gDdaobRealizacja: Karolina Deling-Jóźwik - redakcjaIrena Suska - montażP & C Paulina Górska | Varsovia Lab. 

Gościem podcastu Kultury Liberalnej jest Agata Bielik-Robson, filozofka i publicystka, profesor University of Nottingham, oraz Polskiej Akademii Nauk. W dzisiejszej rozmowie odpowiadamy na pytania takie jak: Dlaczego Donald Trump wygrał wybory w USA? Czy prawicowy populizm jest już stałym elementem pejzażu politycznego na świecie? Dlaczego prawica wygrywa i skąd jej popularność? W jaki sposób liberalizm może odpowiedzieć na falę prawicowego populizmu? Zapraszają Adam Leszczyński oraz Jarosław Kuisz. Podcast zrealizowany we współpracy z Instytutem Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza

Wykład dr Krzysztofa Olszyńskiego w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie [28 września 2024 r.] W starożytnych źródłach greckich pojawiają się opisy choroby żeglarzy, których dziąsła odpadały od kości wielkimi kawałkami. Ich ciało dramatycznie traciło swoje uporządkowanie. Jedna z definicji życia mówi, że można je rozpoznać właśnie po wysokim poziomie uporządkowania. Układy żywe, choć zachodzi w nich mnóstwo procesów, nieraz przeciwstawnych, nie są chaotycznym połączeniem przypadkowych reakcji. Wszystko ma tu swoje miejsce, choć koszt utrzymania porządku jest wysoki: wymaga nieustannego zużywania energii, co wiąże się z przetwarzaniem tlenu. I choć tlen jest z zasady życiodajny, niesie ze sobą również zagładę, gdyż może przechodzić w tzw. formy reaktywne, zwane potocznie wolnymi rodnikami. Nasz ustrój musi ujarzmiać je na wielu poziomach, stosując substancje przeciwutleniające (tzw. antyoksydanty). Niektóre z nich (np. glutation) nie są powszechnie znane, inne z kolei (np. witamina C i E) chętnie przyjmowane są w postaci suplementów. Przyjrzenie się roli tych cząsteczek w utrzymaniu integralności naszego ciała pozwala zauważyć jak bardzo nasze zdrowie zależne jest od jakości żywienia i jak mistrzowsko nasz ustrój zarządza odpadami niebezpiecznymi. Krzysztof H. Olszyński – doktor nauk medycznych pracujący w Polskiej Akademii Nauk i na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Jego zaangażowanie dydaktyczne na Wydziale Lekarskim WUM zaowocowało nagrodą Kryształowy Lancet, przyznawaną przez Samorząd Studencki WUM dla najlepszego wykładowcy roku. Wiedzę biochemiczną wykorzystuje w kuchni, którą uznaje za swoje domowe laboratorium. Od dziesięciu lat tłumaczy książki dla dzieci i młodzieży. W książce "Wszystko chce nas zabić i inne sekrety biologii" przekonuje, że nauka nie jest tylko dla naukowców, a jej miejsce nie jest tylko w laboratoriach. To część naszego codziennego życia i dosłownie każdy z nas może pokochać biologię od pierwszego wejrzenia Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #nauka #zdrowie #biochemia #chemia #przeciwutleniacze #medycyna

Bałtyk był podczas Drugiej Wojny Światowej miejscem zaciekłych walk, a ich pozostałości do dziś leżą na morskim dnie. Konwencjonalna amunicja i broń chemiczna zalegają w wielu miejscach. Także u polskich wybrzeży. Naukowcy z Polskiej Akademii Nauk opracowują plan zabezpieczenia tej potencjalnej ekologicznej bomby. O tym, jak trudno oczyścić morze, dlaczego Polska będzie musiała przyznać się do posiadania broni chemicznej, oraz jaką rolę może odegrać uzbrojony w działo neutronowe robot, rozmawiamy z prof. Jackiem Bełdowskim z Instytutu Oceanologii PAN.

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z prof. Andrzejem Friszke w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [16 października 2024 r.] 30 lat temu powstał rząd Tadeusza Mazowieckiego. To był trudny początek rozwoju Rzeczpospolitej. Rozwoju jaki nigdy nie miał miejsca. Jak do tego doszło, jak to się stało, że Polacy "ujęli rąbek szaty Pana Boga" i wykorzystali okazję. Co nam się wydarzyło i dlaczego. Zapraszamy na rozmowę z prof. Andrzejem Friszke, historykiem, autorem książek o historii Polski, który był nie tylko widzem i uczestnikiem tych wydarzeń, a dodatkowo zajmował się naukowo tym okresem. prof. Andrzej Friszke – historyk specjalizujący się w historii najnowszej, profesor nauk humanistycznych. Członek korespondent Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, w latach 1999–2006 członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej, w latach 2011–2016 członek Rady IPN. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #historia #rozmowyWszechnicy #mazowiecki #tadeuszmazowiecki #polityka

Podcast nagraliśmy przed ogłoszeniem informacji o planowanym przekształceniu IDEAS NCBR w instytut badawczy, który od 1 stycznia 2025 r. ma działać pod wodzą prof. Piotra Sankowskiego. Ile może potrwać nadrobienie strat spowodowanych zmianą kierownictwa IDEAS NCBR? Na czym polega wyjątkowość tego ośrodka? Czy możemy sprawić, żeby Polska stała się atrakcyjnym miejscem dla badaczy AI? A może odpływ kapitału ludzkiego jest nieunikniony? O obecnej sytuacji polskich ośrodków badawczych, działaniach ministerstwa, nierozstrzygniętym konkursie na finansowanie PAN oraz o tym, dlaczego najbliższe lata są kluczowe, jeśli chodzi o badania nad AI, Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Dariuszem Jemielniakiem, badaczem społecznym z Akademii Leona Koźmińskiego i wiceprezesem Polskiej Akademii Nauk. Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci

"Minister Wieczorek chyba oddał stery tego, co się dzieje w nauce wiceministrowi Gduli, który ma specyficzną wizję. Myślę, że ma przekonanie, że Polska Akademia Nauk to są leśne dziadki do zaorania" - mówił w Porannej rozmowie w RMF FM prof. Dariusz Jemielniak - wiceprezes Polskiej Akademii Nauk. "Ministerstwo przychodzi z rozwiązaniami, które są koślawe i próbuje je przepchnąć na siłę" - dodał.

Mam wrażenie, że sytuacja z naukowcami jest taką pierwszą, w której jakaś grupa społeczna przychodzi do Donalda Tuska i mówi wprost: „Popieraliśmy PO, a dziś wystawiamy rachunek za nasze poparcie”. Kluczowym słowem są tutaj aspiracje, bo sztuczna inteligencja i ośrodek IDEAS NCBR przemawiają do wyobraźni Polaków – mówi Estera Flieger w codziennym podcaście „Rzeczpospolitej”.   Polska Akademia Nauk pisze na oficjalnym koncie w serwisie X: „Polska nauka tonie”. Badacze zajmujący się sztuczną inteligencją rzucają papierami, atakując rząd, że politycznymi decyzjami pogrzebał IDEAS NCBR, który miał być hubem dla badań nad AI w Polsce. Do tego mamy protesty różnych środowisk w sprawie zwolnienia z Muzeum Historii Polski niezależnego dyrektora Roberta Kostry oraz aferę z obsadzaniem stanowisk w Totalizatorze Sportowym po politycznej linii – zaczyna podcast Michał Płociński. – Powiedziałeś o Totalizatorze Sportowym, więc to się siłą rzeczy kojarzy ze szczęściem i loterią. Przypomina mi się cytat z filmu „Vabank”, kiedy Duńczyk mówi do Kwinto: „Nie mówię ci, że jesteś pechowiec, ale ostatnio nie miałeś zbyt wiele szczęścia”. I rzeczywiście to jest tak trudny tydzień dla rządu, jakiego naprawdę dawno nie miał – mówi Estera Flieger, publicystka „Rzeczpospolitej”. Który kryzys wizerunkowy jest najtrudniejszy? – Myślę, że nieoczekiwanie jednak sytuacja w nauce, dlatego że jest to środowisko, którego sympatie polityczne są dosyć czytelne i ono rzeczywiście oczekuje od Donalda Tuska interwencji – odpowiada Flieger. Twarzą tego kryzysu jest wiceminister Maciej Gdula, który z ramienia Nowej Lewicy miał przeprowadzać systemową reformę nauki. – Po kilku latach rządów ministra Przemysława Czarnka wszyscy mieli nadzieję, że teraz znajdą po stronie ministra nauki partnera, że to będzie ktoś, z kim będą mogli rozmawiać o systemowych zmianach. Tymczasem przyszło ogromne rozczarowanie, bo jednym z takich punktów krytyki ministra Gduli jest to, że on z nikim ze środowiska naukowego tych zmian nie konsultuje. Sytuacja w polskiej nauce jednak długo nie przebijała się w debacie publicznej. Co się zmieniło? – Protestować zaczęło środowisko zajmujące się sztuczną inteligencją, a sztuczna inteligencja to jest po pierwsze bardzo nośny temat, tym się ludzie rzeczywiście dzisiaj interesują, a po drugie ona łączy świat nauki ze światem biznesu. I jeden z listów otwartych adresowanych do Donalda Tuska podpisali właśnie przedsiębiorcy żywo zainteresowani sztuczną inteligencją. – Kluczowym słowem tutaj są aspiracje, ambicje. Na wyobraźnię Polaków podziałało to, że ten ośrodek, bo mówimy o konkretnym ośrodku w ramach struktury NCBR-u, czyli ośrodku IDEAS, zdobył sobie bardzo szybko międzynarodową renomę, że pracują tam świetni eksperci, że odwołany właśnie prof. Piotr Sankowski jest oceniany – tutaj cytat z wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk – jako gigant nauki światowej w tym obszarze. I to podziało na wyobraźnię, że Polska jest w ścisłej czołówce w sztucznej inteligencji. I łatwo było już połączyć ten temat w debacie publicznej z innymi popularnymi aspiracyjnymi sprawami, jak np. CPK. Dla Donalda Tuska IDEAS NCBR może stać się nowym CPK. – Myślę, że koniec końców to się skończy typowym dla premiera postawieniem sprawy tak, że on jest dobrym carem, który skarci zaraz złych bojarów. Czyli nie możemy wykluczyć, że Donald Tusk odwoła ministra Macieja Gdulę, którego, swoją drogą, całe środowisko Nowej Lewicy broni – tłumaczy Estera Flieger. – Mam jednak wrażenie, że sytuacja z naukowcami jest w sumie taką pierwszą, w której jakaś grupa społeczna przychodzi do Donalda Tuska i mówi wprost: „No, popieraliśmy PO, oczekujemy teraz w zamian tego i tego, wystawiamy teraz rachunek za nasze poparcie”. I to jest rzeczywiście nowa sytuacja. Ale dużo zależy teraz od środowiska naukowców i tego, jak bardzo będą wywierać presję i mówić jednym głosem – podsumowuje Flieger.

Za nami wielka fala. Przez Polskę, Austrię, Czechy, Słowację, Rumunię, Węgry przeszły niszczycielskie powodzie. W naszym kraju stanem klęski żywiołowej objęto około 750 miejscowości. Naukowcy mówią, że to nowa normalność i że lepiej nie będzie. Z czego to wynika? Co możemy zrobić?Badacze z World Weather Attribution wskazują, że prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi w Europie Środkowej, wzrosło dwukrotnie na skutek zmiany klimatu. Ich koledzy z projektu badawczego ClimaMeter w nowym raporcie piszą, że cyklony takie jak Boris przynoszą nawet 20 proc. więcej opadów, niż średnia dla podobnych zjawisk w przeszłości. Jeśli poziom globalnego ocieplenia przekroczy wyznaczone w Porozumieniu Paryskim 1,5 °C, a prawdopodobnie nie będziemy na to czekać bardzo długo, to powodzi w Europie będzie coraz więcej - to z kolei opinia Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC).Naukowcy są też zgodni: zmiany klimatu spowodowane są działalnością człowieka, spalaniem paliw kopalnych i wynikającymi z tego emisjami.Skąd takie nasilenie gwałtownych zjawisk pogodowych i klęsk żywiołowych? Dlaczego prognozy naukowców  są tak pesymistyczne i czy coś jeszcze możemy z tym zrobić? Nad tym m.in. zastanawiamy się z naszym gościem dr. hab. Mateuszem Grygorukiem, hydrologiem, profesorem Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i członkiem Państwowej Rady Gospodarki Wodnej i Komitetu Problemowego ds. kryzysu klimatycznego przy prezesie Polskiej Akademii Nauk.Dodatkowe informacje:Podsumowanie raportu World Weather AttributionPełen raport World Weather AttributionRaport ClimaMeterApel naukowców do Sejmu: “Powodzie, susze i upały to nowa rzeczywistość”Publikacje naukowe prof. Mateusza GrygorukaKsiążki polecane przez Gościa w odcinku:Wieniedikt Jerofiejew, “Moskwa-Pietuszki”Wit Szostak, “Rumowiska”Astrida Neimanis, “Ciała wodne - posthumanistyczna fenomenologia feministyczna”Peret Vohlleben, “Sekretne życie drzew”Podobają Ci się tematy, które poruszam w podcaście? Więcej znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60YouTube: http://bit.ly/3iddUR7TikTok: http://bit.ly/3gDdaobRealizacja: Karolina Deling-Jóźwik - redakcjaWawrzyniec Hłasko - montażP & C Paulina Górska | Varsovia Lab. 

“Świat naukowy to w dużej mierze świat indywidualistów” - jak w tym świecie planować i realizować projekty? O historii przypadkowego spotkania Wiktora i Igora na jednym z paneli podczas Festiwalu Nauki usłyszysz w najnowszym odcinku naszego Zero BS Podkastu!  A w odcinku m.in o tym:  Jak płynie czas w prowadzeniu projektów naukowych? O elastyczności budżetu i roli wniosków grantowych, O poszukiwaniach oddziaływań jądrowych,  Czy w planowaniu badań naukowych potrzebna jest jakaś metodologia?  Oraz o nauce pokory i radach dla aspirujących młodych naukowców.  

Wykład prof. Pawła M. Rowińskiego w ramach cyklu GEOGADKA Instytutu Geofizyki PAN [1 marca 2023 r.] Podczas wykładu spróbujemy zastanowić się nad dwoma niezwykle ogólnymi pytaniami - Dlaczego woda? Dlaczego rzeki? Skąd pomysł, żeby stały się przedmiotem naukowych rozważań? Pamiętajmy, że Ziemia w 71% swojej powierzchni jest pokryta wodą, woda też stanowi około 60% masy ciała dorosłego człowieka. Choć woda stanowi podstawę naszej egzystencji, to gdy jest jej zbyt dużo, jest dla nas śmiertelnym zagrożeniem. Dlatego tak bardzo boimy się podtopień, powodzi, ulewnych deszczy. Gdy nie mamy zapewnionego dostępu do czystej wody, zagrożone jest istnienie całych społeczeństw. Woda i dostęp do niej każdego mieszkańca Globu bez wątpienia stanowi jedno z najważniejszych wyzwań XXI wieku. Wraz ze zmieniającym się klimatem i wzrostem liczby ludności jest to najbardziej palące zagadnienie cywilizacyjne. I to praktycznie we wszystkich szerokościach geograficznych, choć natężenie problemu w różnych rejonach świata jest różne. Europa nie jest wolna od zagrożeń związanych z wodą i warto zdawać sobie sprawę z tego faktu. W ostatnich latach woda stała się istotną częścią debaty publicznej, wzbudza zainteresowanie mediów, bo coraz bardziej uświadamiamy sobie – również my w Polsce, że woda staje się dla nas dobrem deficytowym. prof. dr hab. Paweł M. Rowiński - profesor nauk o Ziemi, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. W latach 2015-2022 był wiceprezesem Polskiej Akademii Nauk, w latach 2008-2015 dyrektorem Instytutu Geofizyki PAN, a wcześniej zastępcą dyrektora tego Instytutu ds. naukowych. Był też współtwórcą i pierwszym przewodniczącym Centrum Badań Ziemi i Planet GeoPlanet PAN. Jest członkiem wielu polskich i międzynarodowych organizacji naukowych, pracował i wykładał w kilku światowych centrach badawczych, m.in. jako stypendysta Fundacji Batorego w State University of New York w Stony Brook w Stanach Zjednoczonych. Jest Prezesem zarządu europejskiego oddziału International Association for Hydro-Environment Engineering and Research (IAHR) i członkiem zarządu europejskiej federacji akademii nauk ALLEA. Jest autorem lub współautorem ponad 180 publikacji naukowych, współautorem lub współwydawcą piętnastu książek i pięciu wydań specjalnych międzynarodowych czasopism naukowych. Jest twórcą i redaktorem naczelnym serii wydawniczej Springera - Geoplanet: Earth and Planetary Sciences. Otrzymał wiele cennych nagród, m.in. nagrody Prezesa Rady Ministrów za prace doktorską i habilitacyjną, stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, stypendium Fundacji Stefana Batorego. Webinarium jest organizowane w ramach projektu Instytutu Geofizyki PAN, GEOGADKA – Geofizyka dla każdego, który otrzymał finansowanie ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu Społeczna odpowiedzialność nauki na lata 2021-2023. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #woda #igfpan #igf #geogadka #nauka

- To jest powszechne wrażenie, że idzie to za wolno, że idzie to w sposób niebotycznie opieszały - mówił były poseł i wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski, pytany o zapowiadany przez koalicję rządzącą proces rozliczania Prawa i Sprawiedliwości. - Ale szybka jest dyktatura. Demokracja jest powolna. Mamy demokrację z jej procedurami. Wiem, że to jest irytujące, czasami śmieszne, groteskowe. Myślę, że parę posunięć można byłoby wykonać szybciej. Pytany o to, kto powinien być kandydatem koalicji rządzącej w wyborach prezydenckich, bez namysłu wymienił nazwisko Rafała Trzaskowskiego.Stefan Niesiołowski był pytany kto — jego zdaniem — byłby najlepszym następcą Andrzeja Dudy na stanowisku prezydenta. — Moim zdaniem (Rafał) Trzaskowski. Myślę, że przepaść między nim a pozostałymi kandydatami będzie taka, że ta sprawa rozstrzygnie się w sondażach. Będą oczywiście inni kandydaci, ale przegrają i siłą rzeczy poprą Trzaskowskiego. Najlepiej byłoby, gdyby to zrobili od razu — ocenił Stefan Niesiołowski. Stefan Niesiołowski powiedział, że aby przyspieszyć rozliczenia z PiS można by „postawić (prezydenta Andrzeja) Dudę przed Trybunałem Stanu, odwołać (szefową Trybunału Konstytucyjnego Julię) Przyłębską”. — Mam nadzieję, że nabierze to przyspieszenia — powiedział. Stefan Niesiołowski był też pytany o scenariusz rozdzielenia Prokuratury Generalnej od Ministerstwa Sprawiedliwości. — Może na czele Prokuratury Generalnej powinien stanąć Roman Giertych, a sam minister sprawiedliwości, Prokurator Generalny Adam Bodnar nie wywiązuje się z roli? — dociekał Jacek Nizinkiewicz. — Nie, Bodnar jest absolutnie w porządku. Jest to szalenie dobry prawnik. Był tym bezsilnym Rzecznikiem (Praw Obywatelskich), nie mógł nic zrobić, ale znakomicie się zachowywał. Nie, nieprawda, twierdzenie, że Roman Giertych dokonałby jakiegoś cudu... nie, nieprawda. Uważam, że Bodnar jest kulturalny, aż za grzeczny, uprzejmy. Giertych w komisji (zespole ds. rozliczeń PiS – red.) jest dobry, Bodnar jest świetny — stwierdził Niesiołowski. Jego zdaniem, „prokuratura zainfekowana jest ludźmi Ziobry”. — Jest parę rzeczy symbolicznych. Przesłuchać o. (Tadeusza) Rydzyka! Jak to jest? Wszyscy dostawali jakieś miliony, a tego skorumpowanego, nażartego, grubego, obrzydliwego oligarchę z Torunia nikt nie przesłuchuje! Przesłuchać Rydzyka, zarzuty mu postawić! Tego (Adama) Glapińskiego wreszcie. Dudę pod Trybunał Stanu, odwołać Przyłębską, ogłosić, że to wszystko jest nieważne — mówił.— Polska jest zaminowana. Oni pozostawiali w bardzo wielu miejscach swoją agenturę i ci ludzie sabotują wolną Polskę. Mam nadzieję, że wolna Polska się obroni, tych ludzi znajdzie i ukarze. Jeszcze raz wzywam, błagam, proszę: działajcie szybciej i bardziej stanowczo! — nawoływał Niesiołowski. Pytany o zapowiedzi likwidacji IPN, Stefan Niesiołowski odpowiedział, że w działalności instytutu „nie widzi żadnego pożytku”. — Można przekazać to wszystko do Polskiej Akademii Nauk. Nie ma już żadnych przestępców komunistycznych, których trzeba sądzić. Oni wszyscy albo umarli ze starości, albo te winy są minimalne. Natomiast widzę dużo szkód. Znalazła tam sobie miejsce i znakomite pieniądze z budżetu państwa, z moich pieniędzy też, grupa PiS-owskich pachołków. Jest dużo PiS-owskiej narracji, że największym współczesnym Polakiem był Lech Kaczyński, że Polska była niszczona przez cały czas przez jakąś agenturę, że porozumienia Okrągłego Stołu były zdradą. To w dużym stopniu obsługuje tę narrację - stwierdził Niesiołowski. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Wykład prof. dr hab. Heleny Dodziuk o druku 3D zorganizowany w ramach spotkań Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki w Warszawie, 20 października 2014 r. [1h41min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/mozna-juz-wydrukowac-prawie-wszystko-proteze-reki-tort-lub-samochod-no-i-co-z-tego/ Im więcej można wydrukować, tym więcej pojawia się problemów natury prawnej. Kto jest właścicielem praw autorskich do wydrukowanego przedmiotu? Po ponad 20 latach stopniowego rozwoju druk 3D wkracza w nową fazę. Nie tylko można już wydrukować (prawie) cały samochód, sterowaną falami mózgowymi protezę ręki, tort czy też elegancką suknię, stosując jako „atrament” polimery lub proszki metaliczne, komórki, gumę, czekoladę albo materiały ceramiczne. Ta metoda wytwarzania, którą dotychczas stosowano do otrzymywania części i prototypów, jest obecnie na szeroką skalę wdrażana do produkcji wielkoprzemysłowej. Jednocześnie coraz częściej stosuje się ją w projektowaniu (designie). Jedną z najciekawszych dziedzin zastosowania druku 3D jest medycyna regeneracyjna. Również w Polsce, w Łodzi, wykonuje się już operacje czaszki, przy których wszczepia się pacjentom wydrukowane implanty. W kilku krajach wprowadzono już druk 3D do szkół, co niewątpliwie wpłynie na dalszy rozwój i rozpropagowanie tej metody wytwarzania. Przewiduje się, że produkowanie w domu przedmiotów wydrukowanych w 3D spowoduje istotne zmiany w naszym życiu, przyspieszając przejście od społeczeństwa konsumentów do społeczeństwa prosumentów, którzy nie tylko używają, ale również wytwarzają przedmioty dla innych, tak samo jak właściciele przydomowych elektrowni wiatrowych produkują energię nie tylko na własny użytek. Możliwość wytworzenia kopii opatentowanych obiektów stwarza ogromne problemy prawne, podobne do tych jakie 10 lat temu przeżywał przemysł muzyczny. Czekają nas ogromne zmiany, z których zakresu nie zdajemy sobie jeszcze sprawy. Prof. dr hab. Helena Dodziuk – profesor chemii w Polskiej Akademii Nauk, autorka i redaktorka kilku książek i ponad 100 artykułów naukowych, członek komitetu redakcyjnego „International Journal of Pharmacology” oraz Komitetu Naukowego Sympozjów International Cyclodextrin Symposium, a także popularyzatorka nauki, ostatnio zafascynowana drukiem 3D. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kawiarnianaukowa #druk3d #nauka #technologia #postęp #3d #drukarki #chemia

Spotkanie z wybitnym badaczem sztuki średniowiecznej prof. Piotrem Skubiszewskim zorganizowane zostało w ramach wydarzeń towarzyszącym otwarciu Galerii Sztuki Średniowiecznej Muzeum Narodowego w Warszawie. 2014 r. [1h16min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/jak-patrzec-na-sztuke-sredniowieczna-wyklad-i-oprowadzanie-po-galerii-sztuki-sredniowiecznej-prof-piotr-skubiszewski/ Najbogatszą i najbardziej różnorodną kolekcję sztuki średniowiecznej w Polsce, należącą do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, można oglądać w zupełnie nowej, wyjątkowej oprawie. Słynne dzieła – takie jak: Piękna Madonna z Wrocławia, Poliptyk Grudziądzki, Poliptyk Zwiastowania z Jednorożcem, Tryptyk z legendą świętego Stanisława Biskupa z Pławna czy monumentalny ołtarz z Pruszcza Gdańskiego – prezentowane są w nowoczesnej i atrakcyjnej dla współczesnego odbiorcy aranżacji. W Galerii Sztuki Średniowiecznej MNW znajdują się głównie obiekty z okresu późnego średniowiecza (XIV-XVI w.), pochodzące z różnych regionów dzisiejszej Polski, a także kilka eksponatów z zachodu Europy. Są to dzieła, które pierwotnie przeznaczone były niemal wyłącznie do kościołów. Ekspozycja została zaprojektowana tak, aby widzowie mogli jak najlepiej zrozumieć rolę sztuki w życiu religijnym czasów średniowiecza – w epoce, w której nie istniało pojęcie sztuki we współczesnym znaczeniu. W galerii oglądać można imponujące ołtarze skrzydłowe, rzeźby zdobiące tzw. belki tęczowe, filary, jak również liczne obiekty mniejszych rozmiarów: sprzęty liturgiczne, ołtarzyki, obrazy i rzeźby przeznaczone do prywatnej modlitwy. Prezentacja tak różnorodnych dzieł pozwala poznać niemal pełen obraz wielu dziedzin sztuki: malarstwa, rzeźby drewnianej, kamiennej i alabastrowej oraz rzemiosła artystycznego. Wbrew dotychczasowym podziałom na techniki, galeria przybliża widzowi średniowieczną kulturę wizualną, w której w przestrzeni świątyni istniały obiekty o zróżnicowanym charakterze. Celem ekspozycji jest też ukazanie zarówno zjawisk uniwersalnych, jak i typowych tylko dla niektórych regionów średniowiecznej Europy. W galerii prezentowane są ponadlokalne zjawiska sztuki XII-XV wieku, np. usamodzielnienie się rzeźby figuralnej od architektury w epoce romańskiej, środkowoeuropejska rzeźba z kręgu Madonn na Lwie, oraz tzw. międzynarodowy styl dworski, określany również jako piękny ok. 1400. Wiele włączonych do wystawy dzieł świadczy także o odrębnym charakterze ważnych dla Europy Środkowej regionów: Śląska 1440-1520 (wielkie, wieloskrzydłowe ołtarze, epitafia, tablice wotywne i dydaktyczne, droga krzyżowa), Małopolski, Wielkopolski i Kujaw 1440-1520 (ołtarze, obrazy dewocyjne) oraz Gdańska i regionu północnohanzeatyckiego 1420-1520 (z okazałymi ołtarzami z Hamburga i Pomorza). Aranżacja przestrzeni wystawienniczej powierzona pracowni architektonicznej WWAA (laureaci wielu nagród, m.in. za Pawilon Polski na Expo w Szanghaju 2010) nie ma naśladować wnętrza kościelnego, lecz sprawiać, że niezwykłe dzieła sztuki średniowiecznej przemówią same za siebie. *** Prof. dr hab. Piotr Skubiszewski – historyk sztuki, emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Université de Poitiers, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk i Académie Europénne des Sciences, des Arts et des Lettres, doktor honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Université de Poitiers. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #sztuka #średniowiecze #kultura

Ucz się Asiu ucz, bo nauka to potęgi klucz – tak mi powtarzali rodzice i wzięłam to sobie do serca, czasem myślę, że aż za bardzo. A do tej rozmowy wybrałam sobie naukowczynię, profesorkę, popularyzatorkę nauki, która wie, że z fizyki miałam 4 a z chemii ledwo 3 ale jesteśmy ponad dyscyplinami. Cieszę się bardzo, że moja rozmówczyni przyjęła to zaproszenie, Panie i Panowie, osoby słuchające, przed Wami doktor habilitowana inżynier, profesor IMP PAN, Kierownik Pracowni Materiałów Funkcjonalnych, Katarzyna Siuzdak!Ja nazywam się Joanna Gutral, jestem psycholożką, psychoterapeutką poznawczo-behawioralną, a to jest mój podcast, w którym gadam. Za możliwość realizacji tego odcinka dziękuję Patronom i Patronkom. Ten materiał powstał dzięki uprzejmości Patronów i Patronek! Dziękuję. Gościni:Katarzyna Siuzdak (dr hab. inż., prof. IMP PAN)Kieruje Pracownią Materiałów Funkcjonalnych w jednej z jednostek Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku. Na studiach połączyła biotechnologię z fizyką techniczną, potem obroniła doktorat z technologii chemicznej, odbyła staż we Francji i otrzymała habilitację z nauk technicznych. Jest laureatką Stypendium Start FNP, Stypendium MNiSW i nagrody prof. W. Nernsta. Jest autorką ponad 100 publikacji i rozdziałów w książkach, patentów. Znalazła się na liście 22 Polek, które warto obserwować w 2022 roku wg Forbes Women. Od 2021 popularyzuje naukę w sieci na profilu IG @science_mission, który w 2023 r. został wyróżniony w konkursie popularyzator nauki i otrzymał POP-SCIENCE Śląskiego Festiwalu Nauki w Katowicach.Montaż: Eugeniusz Karlov

Polityka rodzinna była tematem jednego z paneli dyskusyjnych podczas odbywającego się w maju kongresu „Polska – Wielki Projekt”. Centralna Biblioteka Rolnicza, 10 maja 2012 [1h23min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/rodzina-o-spolecznych-podstawach-rozwoju/ Referenci panelu „Rodzina – o społecznych podstawach rozwoju” starali się w sposób merytoryczny nakreślić zasadnicze problemy wynikające z kryzysowej sytuacji demograficznej i wskazać możliwe drogi radzenia sobie z nimi. Tematy poruszone podczas panelu: Dlaczego rodzina musi być w centrum polityki rozwojowej? (Łukasz Hardt) Modernizacja i demografia – o zmianie dzietności w Polsce w XX w (Piotr Koryś) Czy w Polsce istnieje strukturalny konflikt generacyjny? (Paweł Dobrowolski) Rodzinne korzenie polskiej kultury konsumpcji, pracy i przedsiębiorczości (Dariusz Duma) -To kwestia kolejnych dzieci powinna być kluczem do projektowania polityki rodzinnej – tak podsumowywał swoją wypowiedź Piotr Koryś, pracownik naukowy Wydziału Nauk Ekonomicznych UW oraz członek Instytutu Sobieskiego. Źródeł obecnie niskiej dzietności w Polsce szukał na przestrzeni minionych lat. Współczesne społeczeństwo polskie zdefiniował jako „nowoczesne społeczeństwo post-przemysłowe”, w którym modernizacja nie dokonała się jeszcze w pełni. – Konfliktu generacyjnego jeszcze u nas nie ma, bo młodzi ludzie nie mają świadomości, w jakiej są sytuacji i co ich czeka… To młodzi płacą za starzenie się społeczeństwa i marnotrawstwo PRL w nieproporcjonalnie dużym stopniu – w mocnych słowach na temat obecnej sytuacji społecznej w Polsce wyraził się Paweł Dobrowolski, absolwent Harvardu oraz ekspert Instytutu Sobieskiego. Według niego Polacy są bardzo hojni wobec emerytów, czego dowodzić ma fakt, że Polska jest w grupie państw wydających największy procent PKB na emerytury i renty. Jak mówił referent, reforma emerytalna z 1999 roku uchroni ZUS przed bankructwem, jednak w zamian za to młodzi dostaną niższe emerytury niż te z ZUS-u. – Czy my coś możemy zrobić, jeśli chodzi o stopę dzietności? Tak! – tak brzmiała pierwsza teza kolejnego eksperta, Łukasza Hardta, adiunkta w Polskiej Akademii Nauk i na Wydziale Nauk Ekonomicznych. Młodzi Polacy chcą mieć dzieci – zależy im bowiem na udanym życiu rodzinnym. Mimo deklaracji, z różnych względów nie są one jednak realizowane. Według Hardta na decyzje prokreacyjne można oddziaływać bodźcami ekonomicznymi. Przytoczył on słowa noblisty Gary'ego Becker'a, który uważa, że ludzie w decyzjach prokreacyjnych są również racjonalni. Będąc podobnego zdania Hardt zobrazował przyczynę wzrostu liczby separacji w ostatnich latach. Jest nią – jego zdaniem – zastosowanie przez państwo bodźców ekonomicznych, które spowodowały, że bycie samotnym rodzicem stało się opłacalne. Ostatni prelegent, konsultant od zarządzania i skuteczności organizacji, Dariusz Duma, w swoim wystąpieniu podkreślał rolę wychowania w rodzinie, które ma istotny wpływ na działanie przyszłych dorosłych obywateli w biznesie. Jego zdaniem rodzice powinni zrewidować swoje nawyki wychowawcze, bowiem młodzi ludzie, którzy do niego trafiają, rzadko są uśmiechnięte, życzliwe, czy po prostu kulturalne. Mimo nieraz wysokich kompetencji i umiejętności, jak ocenia Duma, osoby wchodzące na rynek mają problem z obieraniem odpowiednich postaw, motywacjami i nastawieniem w pracy. Tym samym to właśnie rodzina ma tu dużo do zrobienia. Więcej o kongresie Polska-Wielki Projekt znajduje się na stronie www.wielkiprojekt.sobieski.org.pl Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rodzina #ekonomia #gospodarka #społeczeństwo #demografia

Zbadać nieodkryte, nazwać nienazwane, opisać, objaśnić, narysować mapy - to zadania, jakie sobie wyznaczył Sir Paweł Edmund Strzelecki Polak - odkrywca interioru Australii. Swojej misji geografa, geologa, kartografa i etnografa gotów był poświęcić wszystko: skromny majątek, miłość, zdrowie, a nawet życie. Dla następnych pokoleń stał się symbolem determinacji w odkrywaniu tajemnic, jakie kryje ziemia. Jego relacje z wypraw w rejony Australii, gdzie nigdy nie dotarli biali ludzie, stały się podstawą radiowej opowieści, opartej na listach do Adyny Turno, kobiety, z którą, może na szczęście, jej rodzice nie pozwolili mu się ożenić. Tekst jest kompilacją fragmentów relacji Pawła Edmunda Strzeleckiego z podróży po Australii i listów do Adyny Turno - "P.E. Strzelecki. Pisma wybrane" w opracowaniu Wacława Słabczyńskiego (PWN 1960), w tłumaczeniu Jana Flisa (z angielskiego) oraz Z. Rylskiej (z francuskiego). Przydatne było nagranie: https://jezuici.org.au/2021/08/03/sir-pawel-edmund-strzelecki-o-sobie-fragmenty-listow-i-dziennika-czyta-krzysztof-bien/ Zaczerpnięto także kilka zdań z listów do hrabiny Kornelii Gloger, napisanych po francusku, ostatni z trzech listów został napisany 20.08.1873 r. czyli półtora miesiąca przed śmiercią Strzeleckiego. tłumaczenie: Agata Kalinowska-Bouvy. (Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk). Części suity: 1. Nostalgia, 2. Kwiat z Góry Kościuszki, 3. Terra Incognita, 4. Burza, 5. Świat minerałów, 6. Wioska przy billabong, 7. Ostatni list. Nagroda specjalna i najwyższe uznanie dla redaktor MAŁGORZATY SAWICKIEJ z Radia Lublin za suitę australijską – „Głos ziemi” w międzynarodowym konkursie organizowanym w Australii w roku Strzeleckiego 2023 pod hasłem IN THE SPIRIT OF STRZELECKI .

W jakim stopniu zasadne jest kwalifikowanie Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika jako więźniów politycznych?W drugiej części Expressu Biedrzyckiej z 15 stycznia gościem jest socjolog prof. Andrzej Rychard z Polskiej Akademii Nauk, z którym, o monumentalności lub jej braku, rozmawia Kamila Biedrzycka. Posłuchaj całej dyskusji!Oglądaj Express Biedrzyckiej na żywo w serwisie YouTube.Więcej informacji o programie na stronie Super Expressu.

Gruzińscy filmowcy masowo protestują przeciw przejęciu ich najważniejszej instytucji przez politycznych nominatów - co dzieje się też w muzeach, szkołach wyższych, czy organie promującym narodową literaturę. Dlaczego tamtejsze ministerstwo kultury wydało otwartą wojnę podległym sobie placówkom? O konfliktach w gruzińskiej kulturze opowiada dr Klaudia Kosicińska z Polskiej Akademii Nauk, współinicjatorka festiwalu filmowego Gamardżoba Kino.

Dlaczego prezydent wybrał rocznicę wprowadzenia stanu wojennego jako datę zaprzysiężenia rządu Donalda Tusk?W drugiej części Expressu Biedrzyckiej z 24 listopada gościem jest socjolog prof. Andrzej Rychard z Polskiej Akademii Nauk, z którym, o potencjalnej próbie osłabienia wizerunku nowego rządu, rozmawia Kamila Biedrzycka. Posłuchaj całej dyskusji!Oglądaj Express Biedrzyckiej na żywo w serwisie YouTube.Więcej informacji o programie na stronie Super Expressu.

Kobiety z Kiedyś - między nauką, a prozą życia (Białowieża) Wstęp Kiedyś to były kobiety! I nie wcale trzeba się cofać do pradziejów i do królowej Jadwigi, żeby zrozumieć fenomen naukowego życia, które toczyć się może na podlaskiej wsi, w surowych warunkach w kobiecym stylu. Przenieśmy się w lata 70-te, 80-te, no… mniej więcej. A historię kobiet, które tworzyły życie naukowe w Białowieży zacznę od życia życiem żubra czyli od mężczyzny. Bo przy rozmowie na ten temat nagle objawiła się ta wspaniała, barwna, zaskakująco inspirująca przestrzeń. W tej przestrzeni toczyło się życie, o którym mało kto teraz wie. W puszczy białowieskiej, przy granicy, było i nadal jest miejsce nastawiona na korzystanie z dóbr leśnych i…. Niesamowite pod względem naukowym. Pamiętam tamtą intensywność bardzo dobrze, bo to moja wieś. I opowieść będzie nieformalną wycieczką nie tyle do laboratoriów i przyczółków pracy naukowej, co do kuchni, do spotkań towarzyskich, do ścieżek, którymi prywatnie i nie na pokaz chadzało się w tamtych czasach. Oczywiście wiele osób kojarzy prof. Simonę Kossak, ale Simona (mogę mówić tak bez tytułów, bo akurat była moją matką chrzestną, a tę lekko dziwaczną ceremonią wciąż pamiętam, więc Białowieżę tamtych czasów tworzyła nie tylko ona i nie tylko Leszek Wilczek. To całe grono bardzo niebanalnych person i osobowości. To pokolenie, które odchodzi. i dlatego warto o tym opowiadać już teraz zaraz z czego zdałam sobie sprawę, rozmawiając o książce, podsumowującej życie Zbyszka Krasińskiego (tak mówili moi rodzice, tak mi w uszach to brzmi więc wybaczyć taką bezpośredniość). To był do naukowiec, pracownika Białowieskiego Parku Narodowego, który przez kilkadziesiąt lat współpracował z Instytutem Biologii Ssaków PAN, prowadząc wspólnie z swoją żoną Małgosią ( tu tez nie będę oficjalna, bo i nie myślę oficjalnie kiedy wracam pamięcią do rozmów rodziców przy kuchennym stole - zatem państwo Krasińscy prowadzili badania nad historią i ekologią żubra. Życie życiem żubra - to się im (mniej więcej) przytrafiło. A teraz Siedziałyśmy sobie przy stole w kuchni, Pani Małgosia, moja mama i ja, pochylona nad okłdką “Życie obok Żubrów”, książką która doczekała się publikacji już po śmierci pana Zbyszka. tak przywołujemy ‘Kobiety z Kiedyś”, ale po kolei to to jak to wtedy było z żubrami? *** Tamta wieś, trochę nietypowa, ale tworząca dość typowe dla tamtych czasów środowisko dla aktywnych, odważnych, pomysłowych, zaangażowanych w badanie natury - kobiet. A w 1970 roku w Białowieży było pięć placówek naukowych • Białowieska Stacja Geobotaniczna Uniwersytetu Warszawskiego, • Europejskie Centrum Lasów Naturalnych Instytutu Badawczego Leśnictwa, • Instytut Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk • Pracownia Naukowa Białowieskiego Parku Narodowego, która prowadziła badania z zakresu obsługi stacji klimatycznej II rzędu, ekologii płazów, ekologii żubra, struktury i dynamiki lasu naturalnego, flory i ekologii roślin • Zakład Badania Ssaków Polskiej Akademii Nauk, który prowadził badania z zakresu ekologii i ochrony ssaków, takich jak wilk, ryś, łasica, borsuk, kuna, lis, zając, sarna, jeleń, dzik, łoś, żubr, badania genetyczne, fizjologiczne, anatomia i morfologia *** Kawa dla Miłki: https://buycoffee.to/dziennik.zmian --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/milkamalzahn/message

Nowy sezon Zielonego Podcastu zaczynamy od szukania dobrych wiadomości. Mamy za sobą co prawda najcieplejsze lato w historii, ale przed nami m.in. wybory parlamentarne w Polsce, potem europarlamentarne i prezydenckie w USA i szczyt klimatyczny COP28 w Dubaju - czy możemy liczyć na to, że zaczną zapadać ważne i dobre decyzje na wysokich szczeblach? Rozmawiamy o zmianie klimatu, ale też o samochodach elektrycznych, paliwach kopalnych i tym, że dużych zmian dokonuje się razem.  Gość: prof. Szymon Malinowski, fizyk atmosfery z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, współautor portalu Nauka o klimacie i przewodniczący komitetu ds. kryzysu klimatycznego Polskiej Akademii Nauk. Bohater filmu Jonathana L. Ramseya „Można panikować". 

Jak nie dać się nabrać, kiedy szukamy informacji o chorobach, leczeniu, szczepieniach czy innych kwestiach medycznych? Dezinformacja medyczna ma się dobrze w internecie, dlatego warto wiedzieć, jak się bronić przed wszelakiej maści oszustami, którzy już nie przekonują nas w sposób prosty i naiwny do swoich, wyssanych z palca, teorii, ale robią to tak, że na pierwszy rzut oka jesteśmy przekonani, że mówią prawdę. O tym jak odsiewać nieprawdziwe informacje medyczne od tych wartościowych, mówi w podcaście "Zdrowie bez cenzury" prof. Dariusz Jemielniak, który jest badaczem społecznym analizującym dezinformację w sieci i ruchy antynaukowe. Specjalizuje się w organizacjach otwartej współpracy i w badaniu społeczności internetowych. Jest kierownikiem Katedry Zarządzania w Społeczeństwie Sieciowym w Akademii Leona Koźmińskiego oraz członkiem korespondentem i wiceprezesem Polskiej Akademii Nauk. Od 2015 jest członkiem Rady Powierniczej Wikimedia Foundation, a od 2016 pracuje też na Uniwersytecie Harvarda.

Czwarta część naszej serii  o Jadwidze Zamoyskiej, założycielce Szkoły Domowej Pracy Kobiet. Ta wyjątkowa instytucja miała swoją siedzibę w budynku w zakopiańskich Kuźnicach, gdzie dziś mieści się dyrekcja Tatrzańskiego Parku Narodowego. Jadwiga Zamoyska odebrała bardzo staranne wykształcenie. Znała język francuski, angielski, szwedzki, a nawet perski. Jej syn - Władysław hrabia Zamoyski, kupił dobra zakopiańskie w 1889 roku ratując tym samym tatrzańskie lasy od zupełnego zniszczenia. W czwartej część pozostajemy w Kórniku. Bartek Solik razem z Edytą Bątkiewicz-Szymanowską - kustosz w Bibliotece Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk, odwiedzają słynne tutejsze arboretum. Zapraszamy! Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik Na ilustracji: Jadwiga Zamoyska, lata 50. XIX w.. W tle budynek Szkoły Domowej Pracy Kobiet w Kuźnicach. Fotografie pochodzą ze zbiorów Biblioteki Kórnickiej PAN. Materiały wykorzystane w audycji:  Maria Zamoyska. Wspomnienia, oprac. i red. M. Biniaś-Szkopek, I. Kraszewski, K. Rataj, Kórnik 2017 Jadwiga Zamoyska w domu rodzinnym i na emigracji. Wspomnień część I, oprac. i red. E. Bątkiewicz-Szymanowska, M. Biniaś-Szkopek, Kórnik 2013 Jadwiga Zamoyska między Londynem a Stambułem. Wspomnień część II, oprac. i red. E. Bątkiewicz-Szymanowska, M. Biniaś-Szkopek, Kórnik 2013 Czaplicka M., Moje wspomnienia. Szkoła Domowej Pracy Kobiet w Zakopanem - Kuźnicach, "Nasza Przeszłość", t. 19 (1964) Czachowska M., Generałowa Jadwiga Zamoyska (1831-1923). Życie i dzieło, Poznań 2011 Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin 1995 Długołęcka L., Pinkwart M., Zakopane. Przewodnik historyczny, Warszawa 1989

Trzecia część opowieści o Jadwidze Zamoyskiej, jednej z najciekawszych polskich postaci przełomu XIX i XX wieku i założycielce Szkoły Domowej Pracy Kobiet. Ta wyjątkowa instytucja miała swoją siedzibę w budynku w zakopiańskich Kuźnicach, gdzie dziś mieści się dyrekcja Tatrzańskiego Parku Narodowego. Jadwiga Zamoyska odebrała bardzo staranne wykształcenie. Znała język francuski, angielski, szwedzki, a nawet perski. Jej syn - Władysław hrabia Zamoyski, kupił dobra zakopiańskie w 1889 roku ratując tym samym tatrzańskie lasy od zupełnego zniszczenia. W trzeciej część pozostajemy w kórnickim zamku. Bartek Solik razem z Edytą Bątkiewicz-Szymanowską - kustosz w Bibliotece Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk, zaglądają do archiwów, gdzie przechowywane są listy Jadwigi Zamoyskiej. Zapraszamy! Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik Na ilustracji: Jadwiga Zamoyska, lata 50. XIX w.. W tle budynek Szkoły Domowej Pracy Kobiet w Kuźnicach. Fotografie pochodzą ze zbiorów Biblioteki Kórnickiej PAN. Materiały wykorzystane w audycji:  Maria Zamoyska. Wspomnienia, oprac. i red. M. Biniaś-Szkopek, I. Kraszewski, K. Rataj, Kórnik 2017 Jadwiga Zamoyska w domu rodzinnym i na emigracji. Wspomnień część I, oprac. i red. E. Bątkiewicz-Szymanowska, M. Biniaś-Szkopek, Kórnik 2013 Jadwiga Zamoyska między Londynem a Stambułem. Wspomnień część II, oprac. i red. E. Bątkiewicz-Szymanowska, M. Biniaś-Szkopek, Kórnik 2013 Czaplicka M., Moje wspomnienia. Szkoła Domowej Pracy Kobiet w Zakopanem - Kuźnicach, "Nasza Przeszłość", t. 19 (1964) Czachowska M., Generałowa Jadwiga Zamoyska (1831-1923). Życie i dzieło, Poznań 2011 Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin 1995 Długołęcka L., Pinkwart M., Zakopane. Przewodnik historyczny, Warszawa 1989

LAMU - to wakacyjne podcasty dla dzieci, bez reklam, sponsorów, otwarte i bezpłatne. Powstają w ramach Radia Naukowego. Naszą działalność można wesprzeć na https://patronite.pl/radionaukowe***Witajcie, witajcie Młode Umysły! W tym odcinku porozmawiamy o życiu! Po co ono jest? Pytacie o organizmy duże (jak ludzie i zwierzęta) i o te maluteńkie - bakterie i wirusy. Zapraszam do wspólnego zajrzenia w ten niezwykły świat! 0:42 Część I Życie Odpowiada prof. Marek Konarzewski, prezes Polskiej Akademii Nauk.1:59 Po co jest życie? Janek, 10 lat 5:07 Dlaczego matka natura dała zwierzętom takie wielkie uszy? Natalka, 6 lat8:20 Czemu większość zwierząt ma dwoje oczu? Tymoteusz, 9 lat10:55 Dlaczego bez rodzica zwierzęcego nie można wyhodować zwierzęcia? Lew, 5 lat14:15 Część II Ewolucja człowieka Odpowiada dr Martyna Molak, biolożka, ekspertka od antycznego DNA z Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego 14:42 Jak powstał człowiek? Kamilek, 5 lat17:56 Czy wszyscy ludzie na całym świecie są ze sobą spokrewnieni? Kazik, 6 lat19:48 Część III Mikrobiologia Odpowiadają prof. Rafał Mostowy z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz prof. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska z Katedry Biotechnologii Środowiskowej na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej19:54 Dlaczego powstał pierwszy wirus? Kaja, 6 lat24:01 Jak się tworzą bakterie? Marcel, 5,5 lat27:06 Jak się tworzą złe bakterie? Basia, 6 lat29:13 Ile jest bakterii na całym świecie? Maja, 5 lat30:52 Czy bakterie jedzą to co my jemy? Maja, 6 lat

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przyznało dofinansowanie w wysokości 55 mln zł 26-letniemu barmanowi. Wsparcie w kwocie 123 mln miała otrzymać bardzo krótko istniejąca spółka, która zresztą przynosiła straty. Wszystko w ramach unijnego programu "Szybka ścieżka - innowacje cyfrowe", mimo że żaden z tych podmiotów nie miał nic wspólnego z innowacjami. Jak na to wszystko reaguje środowisko naukowe? Na jakie badania można by przeznaczyć te środki? Do czego partii rządzącej nowa instytucja - Akademia Kopernikańska - i jakie skutki dla Polskiej Akademii Nauk spowodowałoby jej powstanie? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Piotrem Węgleńskim, biologiem i genetykiem z Instytutu Biochemii i Fizyki PAN, byłym rektorem Uniwersytetu Warszawskiego oraz byłym dyrektorem Centrum Nowych Technologii UW. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.

Samokontrola i samoregulacja to niezwykle ważne umiejętnością, dzięki którym możemy poprawić jakość naszego życia. Wielu z nas może kojarzyć się ona z odmawianiem sobie przyjemności lub narzuconym samemu sobie przymusem. Jednak dzięki umiejętnemu użyciu samokontroli realizujemy postanowienia i osiągamy zamierzone cele. Dlatego warto przyjrzeć się mechanizmom odpowiedzialnym za samokontrolę, aby w pełni wykorzystać jej potencjał. Czym dokładnie jest samokontrola, w jaki sposób się przejawia oraz jak można ją badać? Jak działa umysł i mózg człowieka sprawującego kontrolę nad swoim zachowaniem? Kiedy i w jaki sposób samokontrola przydaje się w życiu? A także jak możemy ją usprawnić lub wytrenować? Na te i wiele innych pytań odpowie prof. dr hab. Edward Nęcka, Dziekan Wydziału Psychologii Uniwersytetu SWPS w Krakowie, psycholog i członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Spotkanie poprowadzi absolwentka psychologii na Uniwersytecie SWPS - Zofia Szynal, współzałożycielka wrocławskiej Poradni Zdrowia Psychicznego Na Lepsze. Uniwersytet SWPS w Krakowie! Nowo powstały Wydział Psychologii planuje uruchomić w tym mieście studia na kierunku psychologia już od października 2023 r. Więcej informacji na stronie: https://www.swps.pl/studiuj-w-krakowie. Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Projekt obejmuje działania online, których celem jest umożliwienie rozwoju każdemu, kto ma taką potrzebę lub ochotę, niezależnie od miejsca, w którym się znajduje. Więcej o projekcie: https://web.swps.pl/strefa-psyche

Zatrucie Odry to największa klęska ekologiczna od lat. Nie wiadomo, jak długo rzeka i jej otoczenie będą się z niej podnosić. Jakie działania należy podjąć, by do Odry wróciło życie? Jak zapobiegać podobnym tragediom? O tym wszystkim opowiem w 26. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Katastrofa na Odrze obnażyła słabość państwa i niewydolność systemów odpowiedzialnych za monitorowanie oraz bezpieczeństwo polskich wód. Choć od pierwszych informacji o setkach martwych ryb w Odrze minął już prawie miesiąc, to wciąż w tej sprawie mamy więcej pytań niż odpowiedzi. W dzisiejszym odcinku podcastu oddaję głos aktywistom oraz ekspertom w zakresie ochrony i odtwarzania ekosystemów wodnych, jak my wszyscy wstrząśniętym skalą zniszczeń. Jak możemy pomóc zatrutej Odrze? Jak zatroszczyć się o nią oraz o inne rzeki i jeziora w kraju? Czy potrafimy zapobiec podobnym tragediom w przyszłości? Na te pytanie poszukamy odpowiedzi w najnowszym odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. Posłuchajcie! Barbara Sowa Usłyszycie: ✎ Cecylię Malik, artystkę, działaczkę ekologiczną, edukatorkę związaną z kolektywem Siostry Rzeki, ✎ Daniela Petryczkiewicza, fotografa, blogera i aktywistę, organizatora „Marszu żałobnego dla Odry”, ✎ Michała Zygmunta, aktywistę, mieszkańca Nadodrza i łowcę nadodrzańskich dźwięków, gitarzystę oraz kompozytora, który w genialny sposób łączy odgłosy natury z elektroniką. To właśnie jego kompozycje stanowią muzyczne tło dzisiejszego odcinka, ✎ dr. Pawła Jarosiewicza, ekohydrologa z Uniwersytetu Łódzkiego i Polskiej Akademii Nauk, ✎ dr. hab. Piotra Klimaszyka, kierownika Zakładu Ochrony Wód na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. A na koniec polecam Wam film dokumentalny „Rzeki” prezentowany na festiwalu Millenium Docs Against Gravity. Ten niezwykły dokument możecie obejrzeć w domu. Pierwsze 15 osób, które do mnie napisze na adres barbara.sowa@magazynpismo.pl, otrzyma bezpłatne kody. Źródła: Stronę Michała Zygmunta Odra Sound Design znajdziecie tutaj: https://odrasound.design/. W podcaście usłyszycie fragmenty utworów „Aqua”, „Ujście” i „Dźwiękowy szlak Odry”. Tutaj przeczytacie w całości „List do Odry i jej mieszkańców” Karoliny Kuszlewicz: https://magazynpismo.pl/idee/felietony/list-do-odry-i-jej-mieszkancow/ Tutaj znajdziecie raport Fundacji Przyjazny Kraj „Zasoby wodne w Polsce – ochrona i wykorzystanie”: http://przyjaznykraj.pl/wp-content/uploads/2021/06/Fundacja_Przyjazny_Kraj_Raport_Zasoby-wodne-w-Polsce_29062021.pdf

Kazimierz Tarwid to legenda Polskiej Akademii Nauk, współtwórca polskiej szkoły ekologii. W latach pięćdziesiątych jego kariera rozkwita, podobnie jak życie osobiste. Niedawno poślubił młodszą od siebie o 20 lat Teresę Biesiekierską, a na świat przyszły dwie córki. Dlatego, gdy nagle, po udanej kolacji, Teresa Tarwid umiera od zatrucia cyjankiem potasu, nikt nie wierzy, że mogło to być samobójstwo, ale nikt też nie wierzy w zabójstwo. Kto mógłby odebrać życie tak miłej, pogodnej i dobrze rokującej naukowczyni? Czy profesor Tarwid - mąż ofiary miał motyw by zabić swoją żonę?Sponsorem odcinka jest BookBeat. Z kodem 5NZ masz dostęp do aplikacji przez 30 dni za darmo! Kliknij: https://www.bookbeat.pl/5nz?utm_source=spotify&utm_medium=podcast&utm_campaign=piate+30+days&utm_content=epi+descriptionWybrane źródła:Jarosław Molenda „Profesor i cyjanek“Kazimierz Kunicki, Tomasz Ławecki, „Zagadki kryminalne PRL“https://detektywonline.pl/czy-kazimierz-tarwid-zabil-zone/ https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/kazimierz-tarwid,45736.html https://twojahistoria.pl/2020/08/19/sprawa-tarwida-najglosniejszy-proces-poszlakowy-prl-czy-biolog-zabil-zone/ https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Tarwid

Przez lata przywykliśmy myśleć, że problem braku wody dotyczy odległych zakątków Europy, Afryki czy Indii. W mediach oglądaliśmy obrazy wyschniętych studni, rzek i jezior, spękanej ziemi. Coraz częściej obrazy te nie pochodzą z dalekich rejonów świata, lecz z Polski. Susza staje się „nową normalnością”, a jej skutki odczuwamy na co dzień. Teraz. Czy w przyszłości może nam zabraknąć wody? Jak zadbać o ten cenny zasób? Czy działania Unii Europejskiej i polskiego rządu są skuteczne i dobrze ukierunkowane? Spróbuję odpowiedzieć na te pytania w 25. odcinku podcastu „Jak naprawić przyszłość?”. W pierwszej części zabieram Was za ocean, do walczącego z suszą Teksasu, gdzie od miesiąca mieszka nasza redakcyjna koleżanka, Natalia Czarkowska. W drugiej części zapraszam na rozmowę z dr. Pawłem Jarosiewiczem, ekohydrologiem z Uniwersytetu Łódzkiego i Polskiej Akademii Nauk. Mój gość opowie o tym, jak gospodarować wodą w odpowiedzialny sposób, jaki ślad wodny zostawiają najwięksi marnotrawcy, także o nowych technologiach związanych z oszczędzaniem i odzyskiwaniem wody. Posłuchajcie! Barbara Sowa Źródła: Tutaj posłuchacie w całości „Modlitwy o deszcz”: https://www.youtube.com/watch?v=buT6Dd_9iv0 Pod tym linkiem znajdziecie materiał Agencji Reutera o pewnym hiszpańskim inżynierze. Enrique Veiga wynalazł maszynę do produkcji wody z powietrza: https://twitter.com/reuters/status/1423237348221988867 *Mecenasem podcastu jest Accenture

W dzisiejszym odcinku Robert Tomaszewski mówi o dymisji Piotra Naimskiego, rządowego pełnomocnika ds. strategicznej infrastruktury energetycznej, która może mieć poważne konsekwencje dla polityki energetycznej rządu oraz układu sił w koalicji rządzącej. W drugiej części Joanna Mazur z Uniwersytetu Warszawskiego i Marcin Serafin z Polskiej Akademii Nauk opowiadają o relacjach między technologicznymi gigantami a polską polityką. Rozmowy prowadzą Wojciech Szacki i Karol Tokarczyk

Paweł Kowal wyjaśnia, że Władimir Putin gra strachem przed buntem społecznym w państwach europejskich wskutek braku gazu. Sądzi, iż rosyjski prezydent jest już za bardzo skompromitowany, aby można było mówić do powrotu do sytuacji sprzed 24 lutego. Możliwe są za to mniej rzucające się w oczy ustępstwa. Poseł KO krytykuje rząd za brak planu walki z inflacją. Zauważa, że ludzie nie mają z czego zapłacić kolejnej raty kredytu. Gość Łukasza Jankowskiego zwraca uwagę na problemy nauczycieli i pielęgniarek. Kowal krytykuje prezesa NBP Adama Glapińskiego za brak niezależności względem rządu. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/radiownet/message

Od czego można się uzależnić?Najpowszechniej kojarzy nam się uzależnienie od substancji, np. alkoholu czy narkotyków. Ale co z uzależnieniami behawioralnymi, tj. takimi, które dotyczą pewnych zachowań i czynności. Czy seks, zakupy, praca mogą uzależniać?W dzisiejszym odcinku rozmawiamy o procesach, które za uzależnieniami stoją. A zaproszenie do tego podcastu przyjął wybitny naukowiec, dr hab. Mateusz Gola, prof. Instytutu Psychologii PAN i Institute for Neural Computation na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego, psycholog, neurokognitywista, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny. Tym razem macie szansę nie tylko wysłuchać bardzo mięsistego w warstwie merytorycznej odcinka podcastu, ale sami macie szansę wesprzeć badania naukowe!Możesz być jedną z pierwszych osób, które bezpłatnie wypróbują aplikację Nałogometr i wezmą udział w wielkim projekcie zainicjowanym przez psychologów Polskiej Akademii Nauk, który wspiera osoby wychodzące z nałogów. Ogólnopolskie Badanie Nałogów, bo o nim mowa, jest całkowicie anonimowe. Inteligentna aplikacja mobilna w czasie rzeczywistym przewiduje prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka zachowań nałogowych i oferuje nowoczesne metody wsparcia psychologicznego.Serio, polecam Wam udział w tym badaniu i ślijcie śmiało link do wszystkich zainteresowanych!!!xoxo, Gutral GadaMontaż: Eugeniusz KarlovInstagram: @joanna_gutralTikTok: @joanna_gutralPatronite: https://patronite.pl/gutralOkładkowe (foto) @opowiedziane_swiatlemLink do udziału w badaniu:https://badanienalogow.pl/?&utm_source=spotify&utm_medium=podcast&utm_campaign=jgutrobn

Ograniczenie prędkości na autostradach do 120km/h i drogach ekspresowych do 100 km/h pozwoliłoby natychmiast zmniejszyć zużycie paliwa - pisze na swoim profil w mediach społecznościowych znany fizyk atmosfery prof. Szymon Malinowski. A pod tym postem prawdziwa burza komentarzy. O tym co każdy z nas może zrobić dla klimatu, o polskiej polityce i o nowym stanowski zespołu klimatycznego PAN rozmawiamy dziś właśnie z prof. Szymonem Malinowskim, fizykiem atmosfery z Instytutu Geofizyki Uniwersytetu Warszawskiego, współtwórcą portalu „Nauka o klimacie” oraz przewodniczącym Zespołu doradczego ds. kryzysu klimatycznego Polskiej Akademii Nauk. Obserwujcie stronę www.facebook.com/ZielonyPodcast i mój profil www.instagram.com/krzysiekrzyman . Tam w relacjach (stories) zawsze dużo aktualnych zielonych informacji. Zapraszam, Krzysiek Rzyman

Jak doświadczenia i historia naszego regionu przekładają się na wojnę w Ukrainie? Gdzie powinniśmy szukać dobrych wzorców porozumienia pomiędzy Polakami i Ukraińcami? Jak unikać tych negatywnych, jednocześnie nie zapominając o historii? O tym Jarosław Kuisz rozmawia z prof. Maciejem Górnym, historykiem z Polskiej Akademii Nauk i autorem wydanej niedawno książki "Polska bez cudów. Historia dla dorosłych".

- Władimir Putin potwierdza tezę o tym, że fałszywa historia jest mistrzynią fałszywej polityki - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Grzegorz Kucharczyk, historyk z Polskiej Akademii Nauk. 

Serce mocniej bije w wielu piersiach w takim dniu jak Walentynki. Wiadomo, miłość! Jednak czy wiadomo, dlaczego puls jest szybszy? Co się wtedy z sercem dzieje? O to trzeba zapytać - już bez emocji - obiektywnego badacza. Poprosiłem o wyjaśnienia uczonego z Zakładu Patologii Molekularnej Instytutu Genetyki Człowieka Polskiej Akademii Nauk. Dr Tomasz Kolanowski zajmuje się badaniami w dziedzinie medycyny regeneracyjnej, tworzy nowe modele tkankowe serca. I kocha o sercu mówić!

We wtorek na skrzynkę mailową otrzymałem najnowszy raport z Instytutu Genetyki Człowieka Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. Przeprowadzono już trzecie badanie udziału wariantu omikron w zakażeniach SARS-CoV-2 w materiale pobranym w Wielkopolsce. Wynik? Na 96 próbek pozytywnych 93 przypadki zidentyfikowano jako wariant Omikron. Nie mogłem na to nie zareagować. Natychmiast zadzwoniłem do Instytutu i umówiłem się na rozmowę z szefem tej poznańskiej placówki badawczej - prof. dr hab. Michałem Wittem.

Żywność ze śmietnika to żaden obciach, obciachem jest za to marnowanie jedzenia na wielką skalę. Jak odbudować szacunek do tego, co zostaje nam na talerzu? O dzieleniu się jedzeniem, freeganizmie, bankach żywności i naturalnym utrwalaniu pokarmów za pomocą wysokich ciśnień rozmawiam w dziewiętnastym odcinku podcastu "Jak naprawić przyszłość?" O diecie przyjaznej dla klimatu opowiadałam ponad dwa lata temu w pierwszym odcinku podcastu, w którym rozmawialiśmy o sztucznym mięsie, jadalnych owadach i o wyższości produktów lokalnych nad tymi importowanymi z drugiego krańca świata ze względu na ślad węglowy. W zeszłym roku był też odcinek o glonach. Dziś wracam do tematu żywności, ale od zupełnie innej strony. W tym odcinku rozmawiam o najciekawszych i najskuteczniejszych inicjatywach, które próbują zmniejszyć ilość marnowanej żywności. Jedna trzecia produkowanego globalnie jedzenia – 1,3 miliarda ton rocznie – trafia na śmietnik. W tym samym czasie głód cierpi ponad 800 milionów ludzi. Nie ma wątpliwości, że w świecie, w którym do 2050 roku liczba mieszkańców zwiększy się do 10 miliardów, skalę marnotrawstwa trzeba będzie ograniczyć do minimum. Jak to zrobić? O tym opowiadają moi goście, którymi są: Beata Ciepła, prezeska Banków Żywności Jacek Malicki z Foodsharing Warszawa prof. Sylwester Rzoska z Instytutu Wysokich Ciśnień Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Zapraszam! Barbara Sowa Tutaj znajdziecie aktualną mapę jadłodzielni w Polsce: https://www.facebook.com/FoodsharingWarszawa/photos/a.179917192380862/1571043349934899 Tutaj znajdziecie wywiad Kasi Kazimierowskiej z Małgorzatą Mintą o idei "less waste". https://magazynpismo.pl/swiatlo-w-lodowce/

- Lęk przed promieniowaniem ma kolosalną zaletę. Zawdzięczamy mu, że broń jądrowa nie została użyta w żadnym konflikcie po II wojnie światowej. Natomiast problem jest taki, że trochę ten lęk przeregulowaliśmy. Boimy się bardziej niż trzeba – mówi w Radiu Naukowym prof. Jerzy W. Mietelski z Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.W budynku Instytutu spotykam się właśnie z prof. Mietelskim oraz jego współpracowniczką prof. Renatą Kierepko. Rozmawiamy o naturalności zjawiska radioaktywności, o tym co tę dwójkę badaczy w niej fascynuje i o trudnościach w komunikowaniu się ze społeczeństwem na jej temat. - Radioaktywność jest wszędzie. Badamy radioaktywność związana z organizmami żywymi, wodą, powietrzem – wymienia prof. Mietelski. Czy promieniotwórczość, z którą żyjemy na co dzień jest bardzo szkodliwa? – Kiedy coś jest gorące, cofamy rękę. Natomiast nie wytworzyliśmy żadnego zmysłu, który by nas informował o zwiększonym promieniowaniu – zauważa prof. Kierepko. Warto pamiętać, że podejście do tego zjawiska przez lata się zmieniało. – Pierwsze konotacje związane z promieniotwórczością w latach 20., 30. XX wieku percepcja były niesłychanie pozytywna – przypomina prof. Mietelski. To dlatego, że radioaktywność szybko została zastosowana w medycynie. Później doszło do zmiany postaw, a wydarzyło się to jeszcze przed awarią w Czarnobylu. - Drastyczne zmiany nastawienia opinii publicznej wywołało odkrycie, że żeby mleczne dzieci w Stanach Zjednoczonych zawierają stront 90 pochodzący z testów broni jądrowej – mówi badacz. Zagrożeń związanych z promieniotwórczością nie można bagatelizować, ale nie dobrze jest je również demonizować. Na przesadnych lękach również tracimy jako ludzkość. W podcaście posłuchacie o tym, czy kocie wąsy wyczuwają zwiększoną radioaktywność, gdzie w Polsce mieszkańcy otrzymują naturalnie większe dawki, o tym czy leżąc w łóżku pod kołdrą z partnerem jesteśmy napromieniowywani oraz o tym czym jest tzw. pik cezowy występujący… tuż po Wigilii (podpowiedź: chodzi o uczty grzybowe). ***To kolejny odcinek wyjazdowy Radia Naukowego, który mogłam zrealizować dzięki wsparciu patronek i patronów. Dziękuję Wam! Kto ma ochotę dorzucić się do rozwoju projektu, zapraszam: https://patronite.pl/radionaukowe

1 lipca 1991 roku Polska przystąpiła do Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN. To ta międzynarodowa instytucja stoi za zbudowaniem słynnego Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC).*Przygotowanie każdego odcinka to wiele godzin pracy. Jeśli podobał Wam się ten podcast – możecie mnie wesprzeć w serwisie Patronite. Dzięki!https://patronite.pl/radionaukowe *- To była dla nas kolosalna zmiana, bo to oznaczało, że wchodzimy do CERNu na pełnych prawach – mówi w Radiu Naukowym prof. Agnieszka Zalewska. - Polska była pierwszym krajem z byłego bloku wschodniego przyjętym do CERN-u, a CERN był pierwszą organizacją międzynarodową o wielkim znaczeniu, do której przystąpiła Polska po zmianie ustrojowej - wtóruje prof. Paweł Bruckman. Oboje są fizykami z Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, a prof. Zalewska przez trzy lata była przewodniczącą Rady CERN – jako pierwsza kobieta i pierwsza osoba spoza krajów założycielskich CERN-u.PROTON JAK KOMARCERN przede wszystkim kojarzy się z Wielkim Zderzaczem Hadronów. Dziś LHC jest w trakcie modernizacji. – Zbieranie danych powinno rozpocząć się z początkiem przyszłego roku. Akcelerator będzie pracował już ze swoimi projektowanymi parametrami – mówi prof. Bruckman. Projektowanymi, czyli osiągającymi w miejscu zderzenia energię 14 TeV (teraelektronowoltów). Co to w zasadzie znaczy? Można tę energię przetłumaczyć na masę. – Proton przyspieszony do 7 TeV ma energię odpowiadającą masie komara – tłumaczy prof. Zalewska. A mowa tu o jednym protonie! W akceleratorze są one przyspieszane wiązkami. – Jedna wiązka zawiera około miliona miliardów protonów. Całkowita energia takiej związki jest niebagatelna. To energia mniej więcej składu pociągu szybkiej prędkości TGV pędzącego kilkaset kilometrów na godzinę – porównuje prof. Bruckman. Ogromne energie są potrzebne po to, by w zderzeniach protonów wytwarzać ciężkie niezbadane wcześniej cząstki. W świecie cząstek elementarnych, fundamentalnych dla naszego rozumienia przyrody, ciągle jest sporo zagadek. Dzięki LHC udało się potwierdzić istnienie bozonu Higgsa, brakującej ciegiełki w Modelu Standardowym opisującym elementarne składniki materii i oddziaływania między nimi. Ale to nie jest ostatnie słowo fizyków. - To, że wiedzieliśmy, że coś takiego jak Higgs musi istnieć jest zasługą naszego sposobu opisu rzeczywistości, czyli kwantowej teorii pola. I ta sama metoda, która okazała się bardzo poprawna mówi, że to nie może być koniec – zauważa prof. Bruckman. – Brakuje nam szerszej teorii, opisu, które by tłumaczył, dlaczego materia dominuje nad antymaterią (…), dlaczego są różne masy cząstek elementarnych (kwarków i leptonów), dlaczego mamy tyle cząstek, ile mamy – wylicza naukowiec.Przed fizykami i fizyczkami pracującymi przy eksperymentach na LHC zatem nadal jeszcze dużo pracy. Będziemy wyglądać wyników kolejnej serii zbierania danych!CZY LHC ZAWIÓDŁ?Trzeba jednak dodać, że są również głosy wskazujące, że LHC zawiódł. Dokonano odkrycia cząstki Higgsa i później o Zderzaczu już głośno nie było. Nie odkryto chociażby spodziewanych cząstek supersymetrycznych. - To była niespodzianka. Zanim LHC zostało uruchomione to scenariusz był taki, że najpierw zobaczymy cząstki supersymetryczne (spoza Modelu Standardowego), a potem nastąpi odkrycie Higgsa, który Model domykał. Brak bezpośredniej obserwacji cząstek spoza Modelu Standardowego jest pewnym zawodem – przyznaje prof. Zalewska. Podkreśla jednak, że trzeba dalej szukać i wykorzystać możliwości LHC do końca, w szczególności szukając odstępstw od Modelu na drodze bardzo precyzyjnego sprawdzania jego różnych przewidywań. - LHC nie zawiodło, to natura z nas trochę zakpiła. Spodziewaliśmy się troszeczkę czegoś innego – dodaje prof. Bruckman. Pierwsza część podcastu to przede wszystkim opowieść o CERN-ie, wpływie tej organizacji na cywilizację (to tam wymyślono www!) i o obecności polskich badaczy i badaczek w zespołach przy LHC. W drugiej rozmawiamy o tym czy fizyka cząstek jest w kryzysie, jakich nowych ścieżek szukać, czy potrzebne są kolejne, jeszcze większe akceleratory.Wspominkowo-intelektualna uczta. Polecam!