Podcasts about pisma

Jak naprawić swoją relację z telefonem? Od czego zacząć higienę cyfrową? Dlaczego obserwujemy dziś w internecie kulturę oburzenia i hejtu, na który nikt nie reaguje? Jak przestać bezmyślnie scrollować i odnaleźć spokój w dobie degradacji koncentracji?Porozmawiałam z Magdaleną Bigaj, medioznawczynią, badaczką społeczną, autorką książek, felietonistką Pisma i prezeską fundacji Instytut Cyfrowego Obywatelstwa. Magda w rzeczowy i poparty badaniami sposób opowiada o tym, jak budować świadomą relację z telefonem i social mediami, od czego zacząć higienę cyfrową i dlaczego nikt dziś nie reaguje na hejt. Poruszamy też kwestię krytycznego myślenia oraz roli szkoły i nauczycieli w walce z dezinformacją i zdegradowaną koncentracją.W tej rozmowie przejrzy się każdy, kto:nie może przestać bezmyślnie scrollować media społecznościoweciągle sprawdza powiadomienianiepokoi go spadek koncentracji i wyrzuty bezwysiłkowej dopaminyma dość czytania hejtu i rozemocjonowanych burz w internecienie wie, od czego zacząć budowanie nawyków higieny cyfrowejDarmowy test higieny cyfrowej: https://cyfroweobywatelstwo.pl/test-higieny-cyfrowej/

Gościnią dzisiejszego odcinka jest Ewelina Kuśka i jej wiersz. Autorka jest laureatką 13. edycji Konkursu Poetyckiego Fundacji Duży Format w kategorii „po debiucie”. A tekst, który wybrałam do wrześniowego numeru powoli wita nas ze schyłkiem lata i początkiem najbardziej poetyckiej z pór roku. Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Pycha, wyniosłość, porównywanie się z innymi – to tematy, które nie tylko dotykają naszego codziennego życia, ale również wkradają się w przestrzeń Kościoła. Dlaczego tak łatwo ulegamy pokusie oceniania i kategoryzowania? Skąd w nas pragnienie, by być „lepszym” albo „popularnym”? I jak w tym wszystkim zachować pokorę i spojrzenie Jezusa?W tym odcinku dzielę się osobistymi doświadczeniami, rozmową z człowiekiem niewierzącym, który nauczył mnie czym jest prawdziwa miłość do bliźniego, oraz refleksją nad fragmentami z Pisma Świętego:„Wiedza nadyma, miłość buduje” (1 Kor 8,1)„Niech nikt nie ma o sobie wyższego mniemania niż należy” (Rz 12,3)„Kto się uniża, będzie wywyższony” (Łk 18,9-14)

W dzisiejszym odcinku, u progu nowego miesiąca i roku szkolnego, mam dla Was wiersz z sierpniowego numeru (na chwilę przed premierą wrześniowego). Jego autorka, Paulina Janssen, została laureatką 14. edycji konkursu Fundacji Duży Format – w kategorii przed debiutem. I to z zestawu jej niepublikowanych dotąd tekstów wybrałam dla Was taki, dla którego dzisiejsza data może – choć wcale nie musi – stanowić kolejną ramę interpretacyjną.Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Ewangelia (Łk 4, 16-30)Jezus przyszedł do Nazaretu, gdzie się wychował. W dzień szabatu udał się swoim zwyczajem do synagogi i powstał, aby czytać.Podano Mu księgę proroka Izajasza. Rozwinąwszy księgę, znalazł miejsce, gdzie było napisane: «Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność, a niewidomym przejrzenie; abym uciśnionych odsyłał wolnymi, abym obwoływał rok łaski Pana».Zwinąwszy księgę, oddał słudze i usiadł; a oczy wszystkich w synagodze były w Niego utkwione.Począł więc mówić do nich: «Dziś spełniły się te słowa Pisma, które słyszeliście». A wszyscy przyświadczali Mu i dziwili się pełnym łaski słowom, które płynęły z ust Jego. I mówili: «Czy nie jest to syn Józefa?»Wtedy rzekł do nich: «Z pewnością powiecie Mi to przysłowie: Lekarzu, ulecz samego siebie; dokonajże i tu, w swojej ojczyźnie, tego, co wydarzyło się, jak słyszeliśmy, w Kafarnaum».I dodał: «Zaprawdę, powiadam wam: Żaden prorok nie jest mile widziany w swojej ojczyźnie. Naprawdę, mówię wam: Wiele wdów było w Izraelu za czasów Eliasza, kiedy niebo pozostawało zamknięte przez trzy lata i sześć miesięcy, tak że wielki głód panował w całym kraju; a Eliasz do żadnej z nich nie został posłany, tylko do owej wdowy w Sarepcie Sydońskiej. I wielu trędowatych było w Izraelu za proroka Elizeusza, a żaden z nich nie został oczyszczony, tylko Syryjczyk Naaman».Na te słowa wszyscy w synagodze unieśli się gniewem. Porwawszy się z miejsc, wyrzucili Go z miasta i wyprowadzili aż na urwisko góry, na której zbudowane było ich miasto, aby Go strącić. On jednak, przeszedłszy pośród nich, oddalił się.

Send us a textW tym odcinku dzielę się myślami odnośnie tematu, który jest bardzo ważny w mojej drodze wiary. - Modlitwa.Jest to refleksja oparta na kilku moich ulubionych fragmentach z Pisma Świętego i innych źródeł dotyczących modlitwy.Czym jest modlitwa? “Czy modlitwa jest tylko jednokierunkową komunikacją? Nie! … Na koniec naszych modlitw musimy poświęcić się intensywnemu słuchaniu – nawet przez kilka minut. Modliliśmy się o radę i pomoc. Teraz musimy „zatrzymać się i poznać, że On jest Bogiem” (Ps 46,10).President Spencer W. KimballW Ewangelii według Mateusza 26:41 odnajduję cenną radę:„Czuwajcie i módlcie się, abyście nie popadli w pokuszenie; duch wprawdzie ochoczy, ale ciało słabe.”W księdze Psalm 136 wyciągam naukę o nieustannej wdzięczności Bogu za wszystkie Jego dzieła:  „Wysławiajcie Pana, bo jest dobry…On pamiętał o nas w naszym uniżeniu…Wysławiajcie Boga niebios, bo Jego łaska trwa na wieki.”Na zakończenie podzielę się piosenką zatytułowaną „Modlitwa”, która została skomponowana niedługo po tym, jak odnalazłam swoją drogę do Chrystusa.www.kasiasmusic.comwww.kasiasfaithjourney.comhttps://www.facebook.com/kasiasfaithjourney/

Chociaż 14.edycja Literackiego Sopotu zakończyła się wczoraj, postanowiłam ją przedłużyć, zostając dziś w kręgu rumuńskiej literatury. A z Sopotu do Bukaresztu robiąc przystanek w Gdańsku. Jak? Dzięki poezji Nory Iugi, rumuńskiej poetki, finalistki nagrody Europejski Poeta Wolności 2026. Już niedługo będziemy mogli czytać – w przekładzie Enormiego Stationisa – jej tom, ale zanim, to przedpremierowo, proponuję Państwu jeden z wierszy, który się w nim znajdzie. I gorąco zachęcam do podróży w rumuńską literaturę, tak bogatą i zaskakującą.Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

W sierpniu często wracam do tomu „Budowałam barykadę” Anny Świrszczyńskiej, jednej z najważniejszych książek, jaka ukazała się we współczesnej polszczyźnie, lektury koniecznej do zrozumienia, że obok wielkiej Historii toczą się te pojedyncze zapisy cierpienia, bólu, strat. I ceny, jaką płacą za nieswoje decyzje ci, o których podręczniki milczą. Dziś, kiedy czyta się te wiersze, nie sposób nie czytać wielu wersów przez pryzmat współczesności, gruzów – syryjskich, ukraińskich, gazańskich miast, widzieć w osobach opisywanych przez poetkę dzisiejsze ofiary wojen, zbrodni, ludobójstw. W jednym z tekstów tego tomu Świrszczyńska pisała, że nie była bohaterką, ale widziała bohaterów i dlatego musi o nich zaświadczyć, opowiedzieć. Poezja to tarcza, którą odpiera zapomnienie.Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Z czego wynika obecna kondycja polskiego sportu? Jakie najpilniejsze wyzwania stoją przed polskimi komitetami i organizacjami sportowymi oraz jakie pomysły na usprawnienie związanego z nimi systemu leżą na stole? O tym rozmawialiśmy podczas sierpniowej Premiery Pisma.Narzekanie na wyniki polskich sportowców i największe sportowe organizacje stało się już niemal naszą oddzielną narodową dyscypliną. Dowcipy o polskiej kadrze piłki nożnej czy klasyfikacji polskich zawodników w rozgrywkach igrzysk olimpijskich zdają się przyćmiewać sukcesy. Dlaczego zatem w niektórych obszarach zwycięstwa przychodzą nam łatwiej niż w innych? Z czego wynika obecna kondycja polskiego sportu? Jakie najpilniejsze wyzwania stoją przed polskimi komitetami i organizacjami sportowymi oraz jakie pomysły na usprawnienie związanego z nimi systemu leżą na stole? O tym rozmawialiśmy podczas sierpniowej Premiery Pisma.W dyskusji wzięli udział:Daria Abramowicz – psycholożka sportowa posiadająca ponad 25-letnie doświadczenie w tej dziedzinie, także jako zawodniczka i trenerka. Absolwentka Uniwersytetu SWPS w Warszawie. Pracuje w obszarze performance psychology we wszystkich sektorach, związanych między innymi z biznesem, kulturą czy edukacją. Najwięcej uwagi od lat poświęca pracy ze sportowcami, z trenerami oraz rodzicami zawodników w różnym wieku, zarówno w dyscyplinach indywidualnych, jak i zespołowych. Odpowiada za przygotowanie mentalne w sztabie szkoleniowym Igi Świątek. Współpracuje także z Aleksandrą Mirosław i Ewą Pajor. Prowadzi projekty edukacyjne, wykłady i szkolenia zakładające zwiększanie świadomości społecznej w zakresie ważnej roli psychologii w środowiskach high performance.Łukasz Smolarow – trener piłkarski z licencją UEFA Pro, dyrektor sportowy. Pracował w Polonii Warszawa, Jagiellonii Białystok, KGHM Zagłębie Lubin, Lechii Gdańsk, ŁKS-ie Łódź. Zdobywca Pucharu i Superpucharu Polski oraz dwukrotnie 3. miejsca w Ekstraklasie. Współautor podręcznika dla trenerów Przygotowanie psychologiczne. Narodowy Model Gry (2020), publikował w „Trenerze” i „Asystencie Trenera”, „Piśmie” oraz Dwutygodniku. Absolwent Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.Michał Okoński – dziennikarz „Tygodnika Powszechnego”. Autor książek Futbol jest okrutny, Światło bramki i Stałe fragmenty, laureat Grand Press w kategorii publicystyka (2023) i Nagrody Mariusza Waltera w kategorii sport w mediach (2023), dwukrotnie nominowany do Nagrody im. Bohdana Tomaszewskiego. Ekspert TVP podczas wielkich turniejów piłkarskich.Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. ––Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Wiersz, który wybrałam do dzisiejszego odcinka, pochodzi z tomu „tykot”, najnowszego w dorobku Krzysztofa Czyżewskiego, człowieka pogranicza – dosłownie i w przenośni, wielu przenośniach. Od lat praktykuje kulturę – teatr, ideę, literaturę – w działaniach Fundacji Pogranicze w Sejnach, a także Międzynarodowego Centrum Dialogu w Krasnogrudzie, w dworku rodziny Miłoszów, jest też przewodniczącym jury nagrody Europejskiego Poety Wolności. A „tykot” to książka utkana z subtelności, intymnego spojrzenia na sprawy ostateczne i przedwieczne, traktowane delikatnie, z łagodnym uśmiechem i spokojem odpowiadającym na wszechobecne rozedrganie i rwetes.Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Inspiracja do dzisiejszego odcinka przyszła nie wprost z poezji, a z reportażu. A konkretnie – z biografii. Otóż ukazał się niedawno Zgiełk serca. Opowieść o Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej autorstwa Małgorzaty Czyńskiej, który to tekst pozwolił mi poznać na nowo poetkę-bohaterkę i jej wiersze. Przyznam – dotąd czytane przeze mnie niezbyt często i chyba niesprawiedliwie. Dzięki Czyńskiej wróciłam do twórczości autorki, która traktowana była przez sobie współczesnych protekcjonalnie, a jej wiersze – nierzadko pogardliwie etykietowane, jako „tkliwie kobiece pisanie”, niepoważne, błahe. I z większą uwagą i otwartością pozwoliłam sobie samej zachwycić się bogactwem poezji Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej.Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Odcinek na dzisiaj już się wydarzył. Przedurlopowo nagrany minął się z rzeczywistością i trzeba go było powtórzyć. Wybrałam bowiem do niego wiersz Urszuli Kozioł z jej ostatniego, nagrodzonego Nike tomu, „Raptularz”. I wspomniałam, że mam nadzieję, że poetycko autorka wciąż jeszcze będzie do nas mówiła, ukażą się kolejne książki. Nazajutrz okazało się, że poetka odeszła. Wiersz jednak pozostaje niezmieniony, czytam ten sam, który pierwotnie wybrałam, choć dziś wybrzmiewa już inaczej, jak głos na do widzenia.Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Co sprawia, że każdy występ dr. Marcina Majewskiego – biblisty z wykształcenia, a z pasji bezlitosnego badacza tekstów – zbiera setki tysięcy wyświetleń? W najnowszym podcaście próbujemy to uchwycić, zaglądając nie tylko do samej Biblii, lecz także do biografii człowieka, który jeszcze w liceum deklarował się jako niewierzący, a dziś potrafi cytować hebrajski oryginał niemal z pamięci.Rozmawiamy o tematach, które rzadko przebijają się do publicznej dyskusji:Satanizm i Biblia – skąd w ogóle wzięła się legenda o Lucyferze, czym różni się pop-kulturowy „Lord of Darkness” od biblijnego „szatana” i czy satanizm naprawdę wyrasta z Pisma?„Zakryte” fragmenty Pisma – dlaczego Kościół przez wieki przemilczał niektóre wersety (np. o braciach Jezusa) i wciąż niechętnie je nagłaśnia?Data Bożego Narodzenia – dlaczego 24/25 grudnia jest historycznie wątpliwe, a mimo to stało się oczywistą tradycją?Fenomen Majewskiego – jak to możliwe, że biblista przyciąga widzów bardziej niż niejeden influencer, i co – jego zdaniem – decyduje dziś o „wiralności” rozmów o Biblii?Kulisy pasji – pytamy Marcina, w którym momencie życia „zaiskrzyło” i otworzył pierwszą interlinearną Biblię, oraz jak reagowała rodzina, gdy nastolatek wolał Alfabet hebrajski od weekendu na stadionie.Podczas nagrania dotykamy dziesiątek mikro-wątków: od różnicy między biblijnym a popkulturowym Lucyferem, przez zapomnianą Księgę Henocha, po to, jak AI już dziś wspiera tłumaczenia starożytnych rękopisów. Gość kilkakrotnie podkreśla, że rzadko spotyka się z taką listą przygotowanych pytań – co dla nas jest sygnałem, że warto było drążyć głębiej.Jeśli szukasz rozmowy, która nie boi się kontrowersji, ale nie tonie w taniej sensacji, zostań z nami do końca.Rozdziały: 00:00:00 WSTĘP03:38 - Wspomnienia z dzieciństwa i wpływ rodziny05:49 - Dar do nauki i edukacja muzyczna09:53 - Zainteresowania muzyczne i sportowe13:39 - Studia, wybór kierunku i początki kariery20:18 - Praca dorywcza i początki na uczelni23:24 - Proces rozwoju kariery i popularność na YouTube27:58 - Techniczne aspekty nagrywania i plany rozwoju kanału30:23 - Popularność i znaczenie kanału w mediach30:54 - Geneza i charakter Biblii34:08 - Biblia jako literatura i jej interpretacja39:46 - Kontrowersje i sprzeczności w Biblii55:44 - Inspiracje autorów biblijnych i kontekst kulturowy01:02:37 – Trudne i kontrowersyjne teksty biblijne01:21:08 – Postać Judasza i mity z nią związane01:24:32 – Ewangelia Tomasza i jej znaczenie01:29:53 – Księga Henocha i jej rola w judaizmie i chrześcijaństwie01:34:16 – Współczesne odniesienia i popkultura01:49:01 – Piekło i jego interpretacje w teologii 01:51:08 – Błędy tłumaczeniowe w Biblii i ich konsekwencje01:54:42 – Refleksje na temat rozwoju osobistego i dalszych planów02:00:23 – Rekomendacje i zakończenie rozmowy

W dzisiejszym odcinku przychodzę do Was z twórczością Stanisława Kaliny Jaglarza, poety i tłumacza, nominowanego m.in. do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej i do Silesiusa. Jego poezja niesie w sobie wolność i daje sobie prawo do oporu, bycia nośnikiem przesłania tych „ja”, które są tłamszone, które muszą walczyć o istnienie, bo ktoś, różne „ktosie”, próbuje je wygumkować. To poezja niestroniąca od zabierania głosu w sprawach, angażująca się, a przy tym niedoraźna czy publicystyczna. Mówił o tym Jaglarz w rozmowie z magazynem MINT, do której również — jak i do jego poezji — Was zapraszam.Posłuchajcie!Magdalena KicińskaWiersz czyta Maciej Więckowski---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

W dzisiejszym odcinku, na półmetku pierwszego miesiąca wakacji, przynoszę Wam wiersz Katarzyny Grabowskiej. Poetki, która debiutowała przed laty, po czym na długo zamilkła. I dziś wraca z nowym tomem, z którego jeden z utworów opublikowaliśmy w lipcowym numerze. Co to za poezja? Pełna zmysłowości i opowiadająca o pełni doświadczenia, czyli o tym, co w takim momencie roku, w jakim jesteśmy, smakuje chyba najbardziej.I do takiej uczty Was dzisiaj zapraszam.Posłuchajcie!Magdalena KicińskaWiersz czyta Kamil Pruban---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

W dzisiejszym odcinku z serii o charyzmatach rozmawiam z bp. Andrzejem Siemieniewskim o fascynującym i często budzącym kontrowersje temacie pentekostalizacji Kościoła.

Jak to się stało, że big techy nie tylko przestały służyć procesom demokratycznym, ale wręcz zaczęły im zagrażać? W jaki sposób cyfrowi giganci wpływają obecnie na geopolitykę? O tym rozmawialiśmy podczas lipcowej Premiery Pisma.Usługi wielkich firm technologicznych miały nas połączyć. Ułatwić rozmowę, wesprzeć oddolne organizowanie się w grupy, poszerzyć dostęp do informacji. Wybuchy takich afer, jak Cambridge Analytica, botowy skandal podczas pierwszej kampanii Donalda Trumpa, zarzuty o wsparcie reżimu wojskowego w Mjanmie wysunięte wobec firmy telekomunikacyjnej Mytel, upadek giełdy FTX, blokada portalu X w Brazylii, zamykanie przez Metę oddziałów fact-checkingowych czy ostatnie unieważnienie wyborów w Rumunii wskutek rosyjskich ingerencji obnażają jednak naiwność tamtych założeń. Jak to się stało, że big techy nie tylko przestały służyć procesom demokratycznym, ale wręcz zaczęły im zagrażać? W jaki sposób cyfrowi giganci wpływają obecnie na geopolitykę? O tym wszystkim rozmawialiśmy podczas lipcowej Premiery Pisma.W dyskusji wzięli udział:Sylwia Czubkowska – dziennikarka technologiczna. Współprowadząca podcast Techstorie w Radiu TOK FM i twórczyni magazynu Spider's Web+. Publikowała w takich tytułach, jak „Gazeta Wyborcza”, „Dziennik Gazeta Prawna”, tygodnik „Newsweek” czy magazyn „Znak”. Wielokrotnie nominowana do najważniejszych nagród dziennikarskich: Grand Press, Nagrody im. prof. Romana Czerneckiego, Nagrody specjalnej Prezesa Urzędu Patentowego RP, Podcastu Roku. Konkursu im. Janusza Majki, Nagrody im. Teresy Torańskiej, Nagrody im. Marcina Króla – i ich laureatka. W 2025 roku nominowana do Nagrody Mariusza Waltera w kategorii „nowy głos”. Autorka opublikowanych przez wydawnictwo Znak książek Chińczycy trzymają nas mocno (2022) i Bóg Techy (2025).Filip Konopczyński – prawnik, analityk regulacji AI i nowych technologii, badacz społeczeństwa i gospodarki cyfrowej, publicysta i komentator gospodarczy. Realizował projekty dla oraz współpracował m.in. z: NASK, IDEAS NCBR, Fundacją Panoptykon, Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, German Marshall Fund of the US czy Visegrad Insight.Sebastian Stodolak – wiceprezes Warsaw Enterprise Institute, publicysta ekonomiczny „Dziennika Gazety Prawnej”, absolwent filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz Podyplomowego Studium Systemu Finansowego i Polityki Monetarnej PAN. Publikuje także na łamach portalu ObserwatorFinansowy.pl oraz prowadzi audycję „0+ – program o przedsiębiorczości” w Radiu Wnet. Jego artykuły ukazywały się też na łamach tygodników „Wprost” oraz „Newsweek”. Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów. ––Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

W dzisiejszym odcinku z kosmosu lądujemy w zupełnie innych przestrzeniach. Za sprawą poezji laureatki Nagrody Europejski Poeta Wolności z 2018 roku, Lindy Vilhjálmsdóttir, którą na polski przekłada Jacek Godek. Przynoszę Wam dzisiaj jej wiersze i w ten sposób ruszamy już w stronę kolejnej edycji nagrody, która już w kwietniu 2026. Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl Naszą rozmowę rozpoczynamy od przywołania tytułu wydanego w 2015 roku dzieła Waltera Kaspera: „Evangelium und Dogma: Grundlegung der Dogmatik”. Tytułowy „dogmat” wyprowadził nas ku historii rodzenia się autorytetu Kościoła, najpierw jako rozstrzygającego dylematy interpretacji Pisma Świętego, a potem także jako autorytetu czuwającego nad rozwojem doktryny. Przyglądamy się pierwszym synodom, soborowi nicejskiemu, Leonowi Wielkiemu. To właśnie Leon Wieki umocnił rolę Rzymu jako autorytetu doktrynalnego. Potem pokazujemy znacznie dla rozwoju świadomości doktrynalnej Kościoła sporu o koncyliaryzm i soboru trydenckiego oraz nowożytnemu rozwojowi dogmatycznej świadomości Kościoła i współczesnemu funkcjonowaniu magisterium Kościoła.  Na zakończenie naszej rozmowy próbujemy odpowiedzieć na pytanie: czy dzisiaj powinniśmy głosić kazania dogmatyczne?  

W dzisiejszym odcinku, za sprawą misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, znajdziemy się w kosmosie. Polski kosmonauta zabrał tam bowiem ze sobą poezję. Dwa wiersze Wisławy Szymborskiej, które dla Was przeczytam, są częścią symbolicznej, polskiej paczki - artefaktów reprezentujących dorobek nauki i kultury naszego kraju. Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

W dzisiejszym odcinku, za sprawą misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, znajdziemy się w kosmosie. Polski kosmonauta zabrał tam bowiem ze sobą poezję. Dwa wiersze Wisławy Szymborskiej, które dla Was przeczytam, są częścią symbolicznej, polskiej paczki - artefaktów reprezentujących dorobek nauki i kultury naszego kraju. Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Pan powiedział do Mojżesza: Zgromadź Mi ten lud, a Ja oznajmię mu Moje słowa, aby nauczyli się Mnie bać przez wszystkie dni życia na ziemi i aby nauczali tego swoich synów. 5 Mż 4,10 (BE) Trwaj w tym, czegoś się nauczył i czego pewny jesteś, wiedząc, od kogoś się tego nauczył. I ponieważ od dzieciństwa znasz Pisma święte, które cię mogą obdarzyć mądrością ku zbawieniu przez wiarę w Jezusa Chrystusa. 2 Tm 3,14-15

Poetka, która jest autorką wierszy z dzisiejszego odcinka, Aglaja Janczak proponuje taki świat, do którego biley wstępu mają wszyscy odbarzeni wyobraźnią. Tacy, którym bliskie są wyprawy w to, co nierzeczywiste, fantastyczne i wolne od rygorów codzienności. Tak czytam jej wiersze. A niedawno w "Wysokich Obcasach" autorka mówiła, czym dla niej jest pisanie, polecam Wam lekturę tej pięknej rozmowy o wolności i ukojeniu.Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Poetka, która jest autorką wierszy z dzisiejszego odcinka, Aglaja Janczak proponuje taki świat, do którego biley wstępu mają wszyscy odbarzeni wyobraźnią. Tacy, którym bliskie są wyprawy w to, co nierzeczywiste, fantastyczne i wolne od rygorów codzienności. Tak czytam jej wiersze. A niedawno w "Wysokich Obcasach" autorka mówiła, czym dla niej jest pisanie, polecam Wam lekturę tej pięknej rozmowy o wolności i ukojeniu.Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl  W tym odcinku podcastu „Teologia z Katowic” pochylamy się nad myślą św. Anzelma z Canterbury, koncentrując się na jego słynnym dziele Cur Deus Homo. Przyglądamy się zatem próbie racjonalnego wyjaśnienia tajemnicy Wcielenia – bez odwoływania się do objawienia czy autorytetu Pisma Świętego, a jedynie w oparciu o sam rozum (sola ratione). Analizujemy strukturę argumentacji Anzelma, ze szczególnym uwzględnieniem jego koncepcji zadośćuczynienia oraz jej zakorzenienia w rozumieniu porządku stworzenia i sprawiedliwości. Omawiamy także wpływ kontekstu kulturowego i prawnego – zwłaszcza feudalnego porządku społecznego – na jego sposób myślenia. Zwracamy uwagę na nieobecność w Cur Deus Homo odniesień do Zmartwychwstania i zastanawiamy się nad możliwymi powodami tej decyzji metodologicznej. W kolejnej części odcinka przyglądamy się recepcji myśli Anzelma w tradycji teologicznej i liturgicznej. Pokazujemy, jak jego koncepcja zadośćuczynienia została z czasem połączona z innymi modelami soteriologicznymi – takimi jak ofiara czy zastępstwo – co doprowadziło do powstania znanych dziś pojęć funkcjonujących w kaznodziejstwie i pobożności ludowej. Rozróżniamy poszczególne elementy tych ujęć oraz wskazujemy trudności, które mogą pojawić się przy ich nieprecyzyjnym łączeniu. Na koniec przedstawiamy główne założenia racjonalnej soteriologii Anzelma i zastanawiamy się nad ich wpływem na późniejsze wieki. Wskazujemy na przekształcenie myślenia metafizycznego w kierunku języka bardziej prawnego i emocjonalnego. Poruszamy także temat roli kulturowych uwarunkowań w utrwalaniu określonych schematów myślenia o zbawieniu – oraz ich obecności we współczesnej praktyce duszpasterskiej. Literatura pogłębiająca, do której się odnosimy:  B. Sesboue, Jezus Chrystus jedyny Pośrednik. Rzecz o odkupieniu i zbawieniu. Tom 1, tłum. A. Kuryś, Wydawnictwo “W drodze”, Poznań 2015. J. Kampa, Metafizyczne podstawy "Cur Deus homo", “Teologia w Polsce” 4,2 (2010) 305-315. Dostępne: https://czasopisma.kul.pl/index.php/twp/article/view/8419 ]. J. Kempa, Konieczność zbawienia. Antropologiczne założenia soteriologii Anzelma z Canterbury, Wydawnictwo KSJ, Katowice 2009.

Dzisiejszy odcinek nagrywałam w piątek trzynastego i rzeczywiście dość pechowo tamten dzień się układał (co być może słychać również w tle). Mimo trudności technicznych okoliczności nagrania były jednak miłe - Fotofestiwal w Łodzi (trwa do 22 czerwca, bardzo Wam to wydarzenie polecam!). A wiersz, który dla Was wybrałam, pochodzi z czerwcowego numeru, jego autorem jest Cezary Hurysz, poeta i pisarz. Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Dzisiejszy odcinek nagrywałam w piątek trzynastego i rzeczywiście dość pechowo tamten dzień się układał (co być może słychać również w tle). Mimo trudności technicznych okoliczności nagrania były jednak miłe - Fotofestiwal w Łodzi (trwa do 22 czerwca, bardzo Wam to wydarzenie polecam!). A wiersz, który dla Was wybrałam, pochodzi z czerwcowego numeru, jego autorem jest Cezary Hurysz, poeta i pisarz. Posłuchajcie!Magdalena Kicińska---Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz.https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Srebrenica. Mesto v kotanji, ki ga je ustvarila rečica Guber. Nedaleč od slovite reke Drine. Epicenter tektonske razpoke miru, ki je z genocidom nad 8372 Bošnjaki pred 30 leti zarezalo v že tako tragičen in krvav razpad držav nekdanje Jugoslavije. Prvi genocid na evropskih tleh po koncu druge svetovne vojne je pustil v očeh mnogih nepopravljive družbene posledice v mestu, ki je pred vojno slovelo kot uspešno, to naj bi bila četrta najrazvitejša občina v tedanji republiki. Kakšne so razpoke miru leta 2025, ko so glavni krivci za genocid sicer bili obsojeni, Srebreniški genocid pa je naposled, po nečloveškem trudu predvsem združenja Mater Srebrenice sicer šele leta 2024, dobil tudi svojo resolucijo v Združenih narodih? Bi lahko lepilo za eno največjih razpok miru na Balkanu našli na nogometni tekmi? Gašper Andrinek in Luka Hvalc v raziskovalni seriji Razpoke miru odkrivataa zgodbe sobivanja na Balkanu, ki prinašajo žarke upanja in kažejo, da je vsaj premirje mogoče. Sogovornik: Faruk Smajlović, športni delavec v FK Guber, glasbenik Zapiski:  glasbena skupina Afera napovednik dokumentarnega filma Samir Mehić Bowie – Pisma iz Srebrenice  reportaža Vala 202 iz Srebrenice leta 2015 Razpoke miru: Baljvine, vas, kjer Bošnjaki in Srbi živijo v sožitju Petrinja na ruševinah vojne in potresa gradi novo prihodnost Srbi na Hrvaškem se borijo za reko v Bosni  

Najstarsze zachowane teksty biblijne odkryto dopiero w XX wieku. To teksty z Qumran, datowane od II w. p.n.e. do I w. n.e. Żaden z nich nie jest jednak oryginałem, to też odpisy. – W przypadku Biblii nie mamy autografu, czyli tak zwanego pierwopisu, tego, co sam napisał autor – mówi prof. Marcinem Majewski, biblista z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego i autor popularnego kanału na YouTubie. Rozmawiamy w Krakowie o skomplikowanej materii badania przekładów Biblii.W skład Starego Testamentu wchodzą tylko teksty napisane oryginalnie po hebrajsku, we fragmentach używa się też aramejskiego. Nowy Testament napisano po grecku, choć dobór niektórych słów wskazuje, że językiem ojczystym Jezusa był aramejski. – O ile judaizm i islam przyjmuje tylko tekst oryginalny, czyli hebrajski i arabski, jako tekst natchniony, to w chrześcijaństwie nawet nie mamy żadnego słowa Jezusa, poza powiedzmy „abba”, które Jezus powiedział w swoim własnym języku, bo cała Ewangelia jest napisana po grecku – opowiada mój gość. Aż do XX wieku większość tłumaczeń Biblii była dokonywana nie z języków oryginalnych, tylko z Wulgaty, czyli łacińskiego przekładu z końca IV wieku.Na tłumaczy na każdym polu czekały pułapki. Język hebrajski jest spółgłoskowy, zapisane słowa można różnie interpretować w zależności od tego, jakie samogłoski się doda. W ten sposób nawet św. Hieronim, autor Wulgaty, „dorobił” Mojżeszowi rogi, interpretując słowo krn jako keren (róg) zamiast dużo rzadszego karan (jaśnieć). Do tego słowa zapisywano bez interpunkcji, a czasem nawet bez odstępów.Mamy też problem z przekładaniem zjawisk kulturowych. W języku biblijnym ośrodkiem ludzkich emocji są… nerki. Serce pełni u człowieka zupełnie inną funkcję. – Serce oznacza raczej rozum, wolność albo podejmowanie decyzji, a nie jest związane z uczuciami – tłumaczy biblista. Kiedy tłumacz nie bierze pod uwagę kontekstu kulturowego, czytelnik jest zaskakiwany słowami: „ucieszą się me nerki” albo „zadrżały mu nerki”.Poszczególni tłumacze interpretowali niejasności zgodnie z wybraną przez siebie doktryną, ale jedno mieli wspólne: często łagodzili i formalizowali język, żeby pasował do uroczystej liturgii. A oryginalna Biblia wcale nie była taka formalna. – Biblia jest tekstem bardzo ludzkim, bardzo dosadnym i skierowanym do człowieka, to nie jest tekst pisany pod liturgię – wskazuje profesor. – Pamiętajmy, że Biblia jest literaturą, i to dobrą literaturą.W odcinku usłyszycie masę ciekawostek tłumaczeniowych (dlaczego Adam mógłby być Ziemowitem?), dowiecie się, czy porządny biblista potrafi się doliczyć, ile zna języków obcych, czym się różnią trzy najstarsze Ewangelie od najmłodszej Jana, gdzie w Biblii widać kształtowanie się judaizmu jako religii monoteistycznej i czy Mojżesz przeszedł naprawdę przez morze, czy raczej przez zarośnięte trzcinami jeziorko.

Dziś, w powyborczy poniedziałek, zapraszam Was, nie tylko po wyciszenie, do lasu. Inspiracji dostarczył poeta Ivan Laučík, jeden z trzech słowackich twórców, których wiersze znajdziecie w majowym numerze. Dobrze je czytać z esejem Adama Robińskiego z tego samego wydania. I dać się zabrać w podróże: do słowackiej literatury, w góry, na drogi mniej uczęszczane.  Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Apteczka. Kulturalny niezbędnik złożony z najważniejszych książek, reprodukcji obrazów, filmów 
i płyt, ale też wspomnień o miejscach, formujących doświadczeń. Moich rozmówców i rozmówczynie pytam o to, co przynosi im spokój, napędza do działania i ratuje w momentach kryzysu. Z czego składa się kulturalna apteczka amerykańsko-irlandzkiej pisarki i scenarzystki, Alice Winn? Zapraszam do słuchania cyklu. Mateusz Roesler ---------------- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. magazynpismo.pl/prenumerata/dostep-online/

Trzy dekady przyjaźni. Jedna noc, która zmieniła wszystko. Dwie rodziny podzielone zbrodnią. Nie ma dowodów, ale jest winny. Skazany słusznie, z rozpędu, czy może wrobiony? Szósty sezon Śledztwa Pisma to historia o zbrodni i karze. O pragnieniu znalezienia winnego od zaraz. O błędach wymiaru sprawiedliwości. I łamaniu zasady domniemania niewinności. Tej, która powinna działać zawsze, kiedy w charakterze oskarżonych trafimy przed oblicze sąd. Premiera już 29 maja. Śledztwo Pisma to część platformy Pismo do słuchania, na której znajdziesz audioseriale, podcasty oraz treści z miesięcznika czytane przez lektorów i lektorki. Subskrybuj i co tydzień słuchaj kolejnej historii. Partnerem strategicznym szóstego sezonu Śledztwa Pisma jest Audioteka. Pierwszy odcinek serii udostępnimy bezpłatnie. Kolejne będą dostępne tylko dla subskrybentów Pisma do słuchania, prenumeratorów miesięcznika „Pismo. Magazyn Opinii” oraz subskrybentów Audioteka Klub.

Do tematu dzisiejszego odcinka zainspirowała mnie ubiegłotygodniowa dyskusja w gdańskiej Bibliotece pod Żółwiem. Poetki: Julia Szychowiak i Urszula Morga oraz poeta Grzegorz Kwiatkowski odpowiadali tam na pytania Marty Pilarskiej o to, po co czytać i po co pisać wiersze. A przede wszystkim: czym poezja w życiu może być. To dla mnie bardzo ważny temat - nie byłoby tego podcastu, gdybym się nad tym nie zastanawiała. W Gdańsku padło wiele odpowiedzi na tytułowe pytanie, ja najbardziej odnalazłam się w tej udzielonej przez Szychowiak: wiersz to sposób komunikowania się ze sobą i światem. I to wiersz tej poetki (z kwietniowego numeru) Wam dzisiaj przynoszę. Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

W dzisiejszym odcinku przynoszę Wam wiersz debiutującej na naszych łamach Moniki Zięby. Pisarka, poetka, scenarzystka wysłała nam jakiś czas temu zestaw swoich tekstów, z którego jeden wybrałam do kwietniowego numeru „Pisma”. Zachęcam Was do odwagi i dzielenia się tym, co tworzycie (choć wiem, jakie to trudne). Piszcie na najdłuższy adres świata: wiersznaponiedzialek@magazynpismo.pl Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Kilkanaście dni temu zmarła Krystyna Miłobędzka, poetka, do której w tym podcaście (i na łamach „Pisma”) wracałam często, bo jak nikt inny potrafi odpowiedzieć na rozpacz straty, na żałobę, na pustkę. Dziś więc przygotowałam dla Was takie wiersze, które nie pozwolą na nieobecność Miłobędzkiej. A jeśli nie znacie jeszcze jej poezji, dzięki Wolnym Lekturom możecie od razu tę zaległość nadrobić, sięgając do pierwszego tomu poetki pt. „Pokrewne”, wydanego w 1970 roku. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/milobedzka-pokrewne/ Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Pismo to aż i zaledwie 96 stron. Czującym niedosyt przynoszę polecenia tekstów kultury, które najlepiej uzupełniają temat przewodniego tekstu numeru – à propos smogu. Posłuchajcie! Zuzanna Kowalczyk Wersja audio felietonu nagrano w Studiu Plac. Czyta Tamara Pawlik-Lipska. ---------------------------------- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Mam nadzieję, że uda się Wam dzisiaj złapać trochę oddechu i chwil innych niż typowo poniedziałkowe, kiedy trzeba biec, nadrabiać, gonić. Poszukajcie też momentu na wiersz z kwietniowego numeru „Pisma”. Jego autor, Mohemmed el-Kurd, palestyński poeta i dziennikarz, zadaje w nim pytania, na które na ogół nie ma czasu. Spróbujcie znaleźć go dla siebie dzisiaj. Wiersz przełożył Bartosz Wójcik. Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

W najbliższych dniach przypada kolejna, 82.rocznica powstania w getcie warszawskim, wielu z Was przygotowuje się zaś może do ważnych świąt. Jest więc gęsto od kontekstów i znaczeń, dlatego wybrałam na dziś taki wiersz, który, być może, połączy chociaż kilka z nich i choć na chwilę Was zatrzyma. Jego autorką jest Wanda Brzeska (przed wojną Sabina Raciążkówna).  Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Apteczka. Kulturalny niezbędnik złożony z najważniejszych książek, reprodukcji obrazów, filmów 
i płyt, ale też wspomnień o miejscach, formujących doświadczeń. Moich rozmówców i rozmówczynie pytam o to, co przynosi im spokój, napędza do działania i ratuje w momentach kryzysu. Z czego składa się kulturalna apteczka amerykańskiego pisarza i satyryka, Davida Sedarisa? Zapraszam do słuchania cyklu. Mateusz Roesler ---------------- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. magazynpismo.pl/prenumerata/dostep-online/

Według danych zebranych przez „Guardiana” niemal cała Europa oddycha zanieczyszczonym powietrzem. Smog odpowiada już za ponad 400 tysięcy zgonów na kontynencie rocznie – a co ósmy z tej liczby przypada na Polskę. W rankingu Światowej Organizacji Zdrowia polskie miejscowości od lat znajdują się w czołówce europejskich miast, w których odnotowuje się najwyższy stopień zanieczyszczenia powietrza. Odpowiedzią na ten problem ma być wprowadzenie Stref Czystego Transportu – wydzielenie w miastach obszarów, do których mogą wjeżdżać wyłącznie pojazdy spełniające normy emisji spalin. Zdaniem zwolenników tego rozwiązania jest to niezbędne działanie, aby obniżyć poziom smogu i zadbać o zdrowie publiczne. Z kolei zdaniem przeciwników jest to zamach na wolność i forma wykluczenia najuboższych mieszkańców, których nie stać na zmianę auta. Czy możliwe jest pogodzenie tych dwóch perspektyw? O tym rozmawialiśmy podczas kwietniowej Premiery Pisma. W dyskusji wzięli udział: Paweł Skwierawski – aktywista miejski, współzałożyciel inicjatywy społecznej Stopkorkom działającej w Warszawie. Członek zarządu Stowarzyszenia Lubię Miasto. Współpracuje z Mazowiecką Wspólnotą Samorządową. Od prawie 20 lat pracuje społecznie na rzecz miasta i mieszkańców. Z wykształcenia ekonomista. Z pasji – pół zawodowego życia był dziennikarzem Polskiego Radia, drugie pół zajmuje się produkcją muzyczną i realizacją dźwięku. Nina Bąk – dyrektorka Clean Cities Campaign w Polsce działającej na rzecz czystego transportu i zrównoważonej mobilności miejskiej. Od ponad 15 lat angażuje się w działania z obszaru ekologii, ekonomii społecznej i sprawiedliwej transformacji. Założycielka i była liderka kooperatywy spożywczej „Dobrze”. Absolwentka Leadership Academy for Poland (LAP 2021),  w 2021 roku znalazła się na liście 25 liderek zrównoważonego rozwoju Forbes Women Polska. Posiada doświadczenie trenerskie i facylitatorskie, ukończyła szkołę coachingu.dr inż. Krzysztof Skotak – kierownik Ośrodka Zintegrowanych Badań Środowiska w Instytucie Ochrony Środowiska – Państwowym Instytucie Badawczym. Posiada wieloletnie doświadczenie w pracy na rzecz ochrony środowiska, w szczególności w zakresie jakości powietrza atmosferycznego, badań zintegrowanych i oceny środowiskowego ryzyka zdrowotnego. Autor wielu opracowań metodycznych dla Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Członek międzynarodowych komitetów i grup roboczych. Oficjalny reprezentant Polski we wspólnej grupie zadaniowej WHO i EKG ONZ ds. jakości powietrza i zdrowia. Posiada oficjalną notyfikację jako Krajowy Punkt Kontaktowy w Europejskiej Grupie Zadaniowej ds. Środowiska i Zdrowia WHO w zakresie zmian klimatu. Członek Zespołu Roboczego ds. Wpływu Zanieczyszczeń Powietrza na Zdrowie przy Radzie Zdrowia Publicznego. Nagrodzony nadawaną przez ministra środowiska odznaką honorową „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”. Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów.  –– Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

W dzisiejszym odcinku przychodzę do Was z poezją Julii Fiedorczuk, poetki, pisarki, akademiczki i współtwórczyni Szkoły Ekopoetyki, która od kilku lat przemeblowuje nam myślenie o pisaniu i czytaniu. Tym razem sięgam do jej najnowszej książki – to Glif wydany przez Warstwy jesienią ubiegłego roku – tomu pełnego odwołań, odniesień formalnych i tematycznych do poezji innych twórców i twórczyń, epok i kawałków świata. I proponującego spojrzenie na wspólnotę losu w innej konfiguracji niż człowiek – cała reszta. Zapraszam Was do tej podróży przez wiersze Fiedorczuk i do podobnego eksperymentu myślowego, by gdzie indziej poszukać „a”. Albo zupełnie je zgubić. Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Pismo to aż i zaledwie 96 stron. Czującym niedosyt przynoszę polecenia tekstów kultury, które najlepiej uzupełniają temat przewodniego tekstu numeru – à propos snów. Posłuchajcie! Zuzanna Kowalczyk Wersja audio felietonu powstaje we współpracy z Audioteką. Czyta Katarzyna Hołyńska. ---------------------------------- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Kalendarzowo, astronomicznie i – mam nadzieję – w głowach mamy w końcu wiosnę. Witam ją z Wami wierszem Wisławy Szymborskiej, poetki, do której często wracam w podcaście. Nie bez przyczyny, bo w jej tekstach odnajduję wciąż nowe odczytywania, takie, które – jak w dzisiejszym wierszu – pozwalają inaczej spojrzeć na pierwsze w tym roku forsycje, tulipany i jaskry. Mam nadzieję, że także dla Was to będzie odkrycie – poetyckie i wiosenne. Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Jeśli słuchasz tego podcastu, to bardzo prawdopodobne, że czytasz poezję nie od święta. Dlatego przypadający w tym tygodniu Dzień Poezji – ani ja – nie musimy Cię dodatkowo motywować. Świętujmy więc z wierszami wiosnę, która już wkrótce będzie też kalendarzowa, a nie tylko postulowana. I przeszły Dzień Kobiet, o którym myślałam, czytając kolejny raz wiersz Aleksandry Kanar z marcowego numeru. Opowiada o doświadczeniu, które znam, które każdej z nas może być bliskie. Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Apteczka. Kulturalny niezbędnik złożony z najważniejszych książek, reprodukcji obrazów, filmów 
i płyt, ale też wspomnień o miejscach, formujących doświadczeń. Moich rozmówców i rozmówczynie pytam o to, co przynosi im spokój, napędza do działania i ratuje w momentach kryzysu. Z czego składa się kulturalna apteczka belgijskiego muzyka, współzałożyciela zespołu Hooverphonic, Alexa Calliera? Zapraszam do słuchania cyklu. Mateusz Roesler ---------------- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/dostep-online/

Już w 2018 roku (według badań CBOS-u) prawie połowa Polek i Polaków deklarowała czytanie horoskopów, a 15 procent odwiedzenie wróżki lub wróża. Obecnie wartość polskiego rynku usług ezoterycznych szacuje się na około 2-3 miliardy złotych. Wiara w astrologię i przepowiednie wciąż przybiera na sile. Ale czy rosnące zainteresowanie ezoteryką daje się wytłumaczyć wyłącznie kryzysem zinstytucjonalizowanej religii? Dlaczego myśl o przypadkowości świata tak bardzo nas uwiera? Skąd bierze się w nas potrzeba odczytywania znaków i przepowiadania przyszłości? Jaką rolę w naszym życiu społecznym odgrywa myślenie magiczne i w jakim stopniu wpisuje się w nie skłonność do interpretowania snów? O tym rozmawialiśmy podczas marcowej Premiery Pisma. W dyskusji wzięli udział: Dorota Hall – antropolożka kulturowa i socjolożka, profesorka w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, członkini Komitetu Socjologii PAN, w latach 2018–2022 prezeska Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań nad Religią w Europie Środkowo-Wschodniej (ISORECEA). Od lat interesuje się duchowością i zjawiskami religijnymi spoza głównego nurtu. Autorka książek  „New Age w Polsce. Lokalny wymiar globalnego zjawiska” (2007), „W poszukiwaniu miejsca. Chrześcijanie LGBT w Polsce” (2016) i we współautorstwie „Minority Churches as Media Settlers: Negotiating Deep Mediatization” (2024). Dariusz Misiuna – socjolog, publicysta, tłumacz około 60 książek o tematyce religioznawczej, antropologicznej i psychodelicznej. Autor pamfletu „Kto się boi psychedelików?” (1992) oraz albumu „Chaosmos.pl” (2009). Od 2001 roku prowadzi Wydawnictwo Okultura. Kurator festiwalu i magazynu „Trans/wizje”. Redaktor naczelny pism badaczy zachodniej tradycji ezoterycznej „Hermaion”. prof. dr hab. Wojciech Kulesza – kierownik Katedry Psychologii Społecznej Uniwersytetu SWPS. Jest autorem m.in. książki pt.: „Efekt kameleona. Psychologia naśladownictwa” (2016), w której skupił się na analizie naśladownictwa i zysków oraz strat, jakie niesie to zjawisko. Publikuje zarówno teksty naukowe (w czasopismach zachodnich), jak i popularnonaukowe („Polityka”, „Gazeta Wyborcza”, „Newsweek”). Debatę poprowadziła Zuzanna Kowalczyk, redaktorka prowadząca w „Piśmie”, dziennikarka, kulturoznawczyni, autorka esejów i podcastów.  –– Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/

Dziś mam dla Was przegląd książek poetyckich, z którymi wchodzę w tę wiosnę. Bo chociaż wyszły w ubiegłym roku, to są moim odkryciem dopiero teraz (Czy ktokolwiek z Was nadąża z czytaniem? Podajcie swój przepis jak to robić!). „Lata z jamnikiem” Jakuba Kornhausera, „Wbrew zębatkom, po myśli piasku” Tomasza Bąka i „Absyda” Bianki Rolando to trzy tomy, do których Was zapraszam. Czy coś je łączy? Czym mnie zachwyciły? O tym w ten poniedziałek. Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

W zeszłym roku, na zaproszenie Grzegorza Lewandowskiego z zaprzyjaźnionego z „Pismem” baru Studio, miałam okazję zostać współtwórczynią niezwykłego kalendarza. Na jego kartach znajdują się nowe wiersze czterech poetek. Jeden z nich, autorstwa Urszuli Honek – dzisiaj wybrałam dla Was. Taki w sam raz na przełom lutego i marca, teoretycznie wciąż zimę, ale taką, która wygląda jak rozciągnięty na wiele tygodni koniec świata. Posłuchajcie! Magdalena Kicińska --- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/ Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Dyskusja rozgorzała jeszcze przed premierą. „Rola samotnego, otyłego mężczyzny, którą zagrał aktor, przyniosła mu Oscara, ale wiele osób z ruchu grubancypacji z przerażeniem oczekuje tego filmu” – pisał o Wielorybie Darrena Aronofsky'ego (2022) Michael Schulman na łamach „New Yorkera”. Zuzanna Kowalczyk poleca filmy, książki i podcasty, które pozwalają lepiej zrozumieć, z czym mierzą się osoby zmagające się z chorobą otyłościową.  Posłuchajcie! Wersja audio felietonu powstaje we współpracy z Audioteką. Czyta Magda Celmer. ---------------------------------- Słuchaj więcej materiałów audio w stałej, niższej cenie. Wykup miesięczny dostęp online do „Pisma”. Możesz zrezygnować, kiedy chcesz. https://magazynpismo.pl/prenumerata/miesieczny-dostep-online-audio/